Harmoni 3 Ders Kitabi Tüm Sayfalar

YABANCI DİL TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ
HARMONİ TÜRKÇE DERS KİTABI - 3
Hazırlayanlar
Dr. Tuncay Ö ztü rk
Sezgin Akçay
Mehmet Armağ an
Ersan Ö zmen
Fatih Gü len
Değerlendirme Kurulu
Atıf Erbap, Adem Balcı, Ahmet Çetinkaya, Ahmet Gü ndoğ du, Ali Aydın, Aydın Kö mü r, Ayşe İffet Samuk,
Bilgen Can Kılıç, Davud Metin Dağ an, Ertan Miyanyedi, Fadime Kö se, Fatma Demirkan, Gü lhan Ekinci,
Handan Gü ven, Hilal Pehlivan, İdris Ü lger, İsmigü l Kanaş, Murat Atuğ , Nurgü l Çakmak, Ö zlem Altıncı,
Şenay Yö rü k, Şerafettin Başoğ ul, Yusuf Furat, Zö hre Kaçıra
Grafik Tasarım
Recep Bulat
Resimleme
www.shutterstock.com
Basım Yeri ve Yılı

Romanya - 2017
ISBN 978-1-911533-30-6
İlil İlil IIIllllllll İl İl lllll İl
Bu kitabın tamamının ya da bir kısmının, kitabı yayınlayan şirketin ö nceden izni olmaksızın
elektronik, mekanik, fotokopi ya da herhangi bir kayıt sistemi ile çoğ altılması, yayımlanması
ve depolanması yasaktır. Bu kitabın tü m hakları, E&H Global Ltd.’e aittir.
Ali rights reserved. No part ofthis book may be reproduced, stored in a retrieval system,
or transmitted in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying,
recording or othenvise, without the written permission ofthe Publisher.
Bu kitabın hazırlanmasında Türk Dil Kurumunun hazırladığı Yazım Kılavuzu esas alınmıştır.
Dil bilgisi konularında Prof. Dr. Zeynep Korkmaz'ın “Türkiye Türkçesi Grameri’’ kitabından
faydalanılmıştır.
E&H Global Ltd.

Juxon House, 100 St. Paul’s Churchyard
EC4M 8BU, London, UK
Tel: +44 020 31027366 | www.nevlisan.com | bilgi@nevlisan.com | info@nevlisan.com

Ön Söz
Merhaba,
Ders 2
Dersi
Türkçe, bugün yaklaşık 12 milyon km 2lik bir alanda 220 milyon nüfusun konuştuğu, kökleri tarihin en eski
"Mimar Sinan", "Necip Fazıl Kısakürek"

"Ömer Seyfettin", "Cüneyt Arkın"
dönemlerine kadar uzanan, 600 bini aşkın söz varlığına sahip en yaygın ve en köklü dünya dillerinden biri-
dir.
Değerlendirme
Kültür Köşesi
Dünyanın hemen her bölgesinde öğretimi yapılan, bilimsel araştırmalara konu olan, dünya dillerine katkıda
bulunan Türkçeyi öğrenmek, zannedildiği kadar zor değildir. Çünkü Türkçe genellikle yazıldığı gibi okunan,
MESLEKLER
istisnaları fazla olmayan, sistematik ve kurallı bir dildir.
Harmoni Türkçe Öğretim Seti, Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenmek isteyen on iki ile on sekiz yaş orta-
öğretim öğrencileri için hazırlanmıştır. Avrupa Dilleri Öğretimi Ortak Çerçeve Programı (CEFR) ve Amerikan
Konseyi Yabancı Diller Öğretimi (ACTFL) Yeterlilik Kılavuzu'nda belirtilen kıstaslar göz önünde bulundurula-
ULAŞIM Kelimeler Dil Bilgisi Beceriler
rak modern dil öğretim teknikleriyle hazırlanan bu set, Türkçeyi hızlı, kolay ve etkili bir şekilde öğretmeyi
Ulaşım araçları ve
hedeflemektedir. ulaşım araçları ile
Üstünlük zarfları
Dersi Taşıtlar "en, daha, gibi, Konuşma: Ulaşım araçları ile ilgili karşılaştırmalı konuşmalar
ilgili bazı kelimeler
kadar"
gemi, metro, tren, taksi, yapma
Harmoni Türkçe Öğretim Seti hazırlanırken şubisiklet...
otobüs, hususlara dikkat edilmiştir: Okuma: Dünyadan çeşitli örnekleriyle ulaşım, ulaşım araçları,
Uçak en hızlı ulaşım
şoför, kaptan, makinist,
aracıdır. ulaşım sistemleri vb. konular hakkında bir metin okuma
surucu...
Gemi, otobüsten daha "Ulaşım Gerçekleri" s. 18
• Dört
Derstemel
2 Yolbecerinin bir arada geliştirilmesi amaçlanmıştır.
liman, istasyon, otogar,
büyük bir ulaşım
otopark... Okuma: Türkiye ve Bolivya'daki tehlikeli yollarla ilgili bir metin
aracıdır.
okuma
• Dil bilgisi konuları, işlenen temayı pekiştirmek için
Yol ile ilgili ihtiyaç olan
Tren yerde
bileti otobüs verilmiştir.
bileti
gibi ucuzdur. "Tehlikeli Yollar" s. 20-21
Değerlendirme kelimeler
Bisiklet, motosiklet Dinleme: Trafik lambasının tarihçesi ile ilgili bir metin dinleme
• Ünite içeriklerinin,
Kültüröğrencilerin
Köşesi kendibariyer,
dünyalarından,
otoyol, yaya ilgihızlıve
kadar ihtiyaçlarına dönük, ayrıca işlevsel olmasına
değildir.
"Büyükada" geçidi, kaldırım, tünel,
özellikle dikkat edilmiştir.
"Galata Köprüsü" trafik lambası, köprü...
• Öğrencilere dil hakkında teorik bilgi vermek yerine, öğrencilerin iletişim odaklı etkinlikler yoluyla dili
Ünite M 3. Ünite M 2. Ünite M 1. Ünite
kullanarak
HAYAT öğrenmeleri hedeflenmiştir. Kelimeler Dil Bilgisi Beceriler
Geniş zaman
• Anlatımda, sistemli bir şekilde bilinenden bilinmeyene,
Olumluyakından
şekli uzağa, kolaydan zora ve somuttan so-
Dersi "-r,/-ar, (-er)/-ır(-ir,
yuta doğru yol izlenmiştir.
Gununuz Nasıl Geçer?
Günlük eylemler -ur,-ür)"
Konuşma: Ev işleri hakkında konuşma
yatmak, kalkmak, Ben sabahları erken Konuşma: Günlük hayat ile ilgili diyalog kurma
Yazma: Bir gununu yazarak anlatma
• Birçok şeyi bir arada öğretmekten uzak durulmuş,
müzik dinlemek,
bilinen kelimelerle
kalkarım. yeni dil bilgisi yapıları, bilinen ya-
televizyon seyretmek, Okuma: Astronotların günlük hayatı ile ilgili bir metin okuma
pılarla da yeni kelimelerin öğretilmesi hedeflenmiştir.
egzersiz yapmak, kitap Olumsuzluk şekli "Uzay istasyonunda Hayat" s. 2Z
okumak... "-ma (-me)Z-maz Konuşma: Karakter özellikleri hakkında konuşma
Nasıl Birisiniz? (-mez)"
• Öğretimi
Ders 2 etkili ve kalıcı hâle getirmek için kitaplar,
Karakter görsel
özellikleri Senve
aslaişitsel
yalan unsurlarla desteklenmiştir.
Dinleme: Yakın arkadaşlar ile ilgili diyalog dinleme
kibar, yardımsever, söylemezsin. Okuma: Yakın arkadaşı tanıtan bir metin okuma
• En iyi öğrenmenin uygulamalarla olacağı ilkesinden hareketle kitaplarda"En

aceleci, dağınık, şakacı, Yakın Arkadaşım"s.32
alıştırmalara sıkça yer verilmiştir.
Sayfa 36-45Sayfa 26 - 35Sayfa 16-25Sayfa 6-15
Değerlendirme sinirli, üzgün, ciddi, Soru şekli Yazma: Bir arkadaşını karakteristik özellikleri yönüyle tanıtan bir
konuşkan, düzenli... ”-r mı? (mi, mu, metin yazma
• Ders sunumlarında Türk kültürüne ait unsurlara yermü)"
Kültür Köşesi verilmiş, kültür köşeleriyle bu unsurlar pekiştirilmiş-
"Türkiye'de Günlük Hayat" Her gün televizyon
tir. "Çayın Türk Kültüründeki Yeri" seyreder misin?
• Ders kitapları sarmal yapıya göre oluşturulmuş, ilk kitapta genel batlarıyla işlenen bazı temalara (konu-
lara) bir sonraki kitapta da yer verilmek
GEZİ suretiyle hem
Kelimeler bu temaların
Dil Bilgisi tekrarı hem de bu temaya ait yeni
Beceriler
kelime ve kuralların kavratılması hedeflenmiştir.
Tabiat
kanyon, ada, vaha,
Kısaltmaların Okuma: Dünyanın çeşitli yerlerindeki yeryüzü şekilleri ile ilgili bir
dağ, şelale, orman,
Dersi Dünyanın Enleri yazılışı; yazı okuma
mağara, göl, çöl, vadi... "km" kilometre
Harmoni Türkçe Öğretim Seti'nin Türkçeyi öğrenmek
derin, sığ, kurak,
ve öğretmek isteyenlere
"Bunları faydalı
Biliyor musunuz?" s. 37 olmasını ümit edi-
"m2" metrekare
yoruz. yağışlı, yüksek, alçak,
"cm3” santimetreküp Okuma: Everest Dağı ve ile ilgili bir metin okuma
berrak, bulanık... "Everest Dağı" s. 38
"kg" kilogram
Konuşma: Turistler tarafından çokça ziyaret edilen bir yeri tanıtıcı
Ölçü birimleri
kilometre, metreküp, konuşma yapma Nevlisan Yayınları
Ders 2 Geziye Hazır mısınız? Nauru bir ada ülkesidir
metrekare, santigrat... Konuşma: Gezi planlaması ile ilgili bir diyalog kurma
4.
ve toplam alanı 21
km2dir. Dinleme: Amazon'da kaybolan iki yürüyüşçü hakkında bir metin
Gezi-kamp dinleme
Everestln tepesi 8.848
Değerlendirme ekipmanları
m'ye ulaşır. Okuma: Bir gezginin kanyondaki hayat mücadelesini anlatan bir
çadır, pusula, el feneri,
Kültür Köşesi Nil nehri 6.660 km metin okuma
halat, harita, çakı,
"Uzungöl" uzunluğundadır.
ocak, matara, uyku "Hayat ile Ölüm Arasında"s. 41
"Ihlara Vadisi" tulumu...
DERS KİTABI-3 3
İçindekiler
| GELENEKLER VE GÖRENEKLER Kelimeler Dil Bilgisi Beceriler

Geniş Zamanın
Hikâyesi
Olumlu şekli
Dersi Nasıl Selâmlaşırsınız? Selamlaşma
"-rdı 7-ırdı (-irdi,
şekilleri -urdu, -ürdü) / -ardı
8. sarılmak, el öpmek, Konuşma: Tokalaşma kültürü hakkında konuşma, kültürler

(-erdi)"
şapka çıkarmak, arasında benzer veya farklı yönleri söyleme
Üni
Aborjnler eskiden
eğilmek, tokalaşmak, göçebe olarak yaşardı. Okuma: Milletlerin selamlaşma şekilleriyle ilgili bir metin okuma
te I
yumruk tokuşturmak...
"İki Farklı Kültürde Selamlaşma" s. 48
Ders 2 Aborjinler Olumsuzluk şekli
7. Kültür Dinleme: Kültürel farklılıklarla ilgili diyalog dinleme

"-mazdı (-mezdi)"
âdet, gelenek, görenek, Okuma: Avustralya yerlilerinin geleneksel yaşamları ile ilgili bir
Üni
Eskiden basketbol
bağ, geleneksel, metin okuma
oynamayı sevmezdim.
te I
Değerlendirme göçebe, yerli, kabile, "Bir Zamanlar Aborjinler" s. 50-51
kültür, sanat, resim,
Soru şekli
6. Kültür Köşesi heykel, şarkı, dans...

"-r mıydı? (miydi?,
"Helesa Şenliği"
Üni
muydu?, müydü?)"
"Dede Korkut" Köye gider miydiniz?
te I
5. SPOR VE SAĞLIK Kelimeler Dil Bilgisi Beceriler
Üni İsimden fiil yapan
te
Fiziksel aktiviteler ekler
Dersi Ne Kadar Sağlıklısınız? yürüyüş, koşu, yüzme, "-la ( le)/ al(-el)
/ -lan (-len) /-laş
Sayfa jimnastik, bisiklete Okuma: Fiziksel aktivitelerin sağlık açısından önemi ile ilgili
76-85 binme, ip atlama... (-leş)";
metin okuma
guzelleş-
■ Sağlık yaşlan- "Sağlam Kafa Sağlam Vücutta Bulunur" s. 57
azal- Konuşma: Günlük hayatımız ve fiziksel aktiviteler hakkında
Sayfa doktor, hasta, ilaç,
66-75 Ders 2 Geçmiş Olsun
hemşire, reçete, yavaşla- konuşma
antibiyotik, ağrı kesici,
H Okuma: insanların sağlık problemleri ile ilgili bir yazı okuma
merhem... Düz anlatım
“Doktora Danışın" s. 61
Sayfa hâlsizlik, öksürük, ateş, "dedi / diye sordu"
Dinleme: Doktor-hasta diyaloğu dinleme
56-65 Değerlendirme
stres, soğuk algınlığı, Doktor hastaya "Neyin
var?" diye sordu.
H Kültür Köşesi
kusma, nezle, grip...
Hasta "Başım çok
Sayfa "Balıklı Çermik" ağrıyor!'dedi.
46 - 55 "Mesir Macunu"
|DEĞERLER Kelimeler Dil Bilgisi Beceriler

Şart kipinin hikâyesi
İyi ve kötü davranışlar Olumlu Şekli
"etmek" yardımcı fiili "-saydı(-şeydi)" Okuma: Gazete haberiyle ilgili diyalog okuma
Dersi Dürüstlük
Sokakta bir cüzdan
ile kurulan birleşik fiiller "Sen Olsaydın Ne Yapardın?"s. 66
ihbar etmek, ihlal etmek, bulsaydım onu
Konuşma: Günlük hayatta karşılaşabileceğimiz çeşitli durumlarla
teslim etmek, şikâyet sahibine teslim
ederdim. ilgili kişisel fikirlerini söyleme
etmek, ihmal etmek,
hata etmek, kabul Dinleme: Doğru sözlü olmak ile ilgili kısa hikâye dinleme
etmek, iade etmek... Olumsuzluk şekli Okuma: Dürüstlük ile ilgili bir gazete haberi okuma
Ders 2 Pişmanlıklarımız ve Dileklerimiz "-masaydı (-meşeydi)" "Dürüstlük Örnekleri" s. 68
Pişmanlıklar ve Keşke dün arkadaşımla
Konuşma: Büyüklerin tavsiyeleri hakkında konuşma
dilekler tartışmasaydım.
Okuma: insanların pişmanlıkları ile ilgili metin okuma
az çalışmak, yanlış
Değerlendirme mesleği seçmek, Soru şekli "Dileğiniz Nedir?" s. 71-72
alkol kullanmak, "-sa mıydı? Yazma: Pişmanlık duyulan bir durumla ilgili bir metin yazma
Kültür Köşesi üniversiteden ayrılmak, (-se miydi?)" Konuşma: Dileklerle ilgili konuşma
"Türk Kızılayı" insanları kırmak, pes Yazma: Hayaller hakkında bir metin yazma
"Türk Misafirperverliği" etmek... Acaba ben de sizinle
gelse miydim?
DÜN BUGÜN YARIN Kelimeler Dil Bilgisi Beceriler

Şimdiki zamanın
Ulaşım, alışveriş, hikâyesi
aydınlatma, Olumlu Şekli
Ders 1 Geçmişten Geleceğe iletişim, eğlence Konuşma: Teknolojik gelişmelerin hayat üzerindeki etkisi ile ilgili
"-yordu”
at arabası, kredi kartı, Eskiden insanlar konuşma
mum, gaz lambası, mektupla Okuma: Teknolojik gelişmeler sonucu değişen hayat şartları ile
e-posta, telepati, haberleşiyordu. ilgili diyalog okuma s. 77
bilgisayar oyunu...
ışınlanmak, takas Konuşma: Geçmiş, günümüz ve gelecekle ilgili sözlü
Olumsuzluk şekli
Ders 2 Eskiden Nasıldı? etmek, hikâye anlatmak, "-mıyordu (-miyordu, karşılaştırmalar yapma
haberleşmek... -muyordu,-müyordu)" Konuşma: Zamanla değişen ürünlerin kullanım amaçlarıyla ilgili
Üç yıl önce burada hiç konuşma
Buluşlar kimse yaşamıyordu.
hafıza kartı, film, Okuma: Geçmişteki insanların yaşantısı ile ilgili bir metin okuma
Değerlendirme
navigasyon cihazı, "Bir Zamanlar" s. 82
Soru şekli
Kültür Köşesi klima, daktilo, "-yor muydu? Dinleme: Bulaşık makinesinin icadı İle ilgili bir metin dinleme
"Kuşköy" bilgisayar, müzikçalar, At arabaları ulaşımda
"Efes Antik Kenti" elektronik kitap, kullanılıyor muydu?
vantilatör...
4 HARMONİ TÜRKÇE
DERS KİTABI-3 5
1. Aşağıdaki mesleklerle resimlerden uygun olanları eşleştiriniz.
a. _ yazar d. □ hemşire h. _ berber k. _ sekreter
b. _ polis e. _____ elektrikçi ı. _____ tercüman 1. _JiŞÇİ
G _ veteriner f. _ aşçı i. _____ dişçi m. _ terzi

ç- _ mühendis g- EZ doktor j- L çiftçi n. _ bilgisayar programcısı
6 HARMONİ TÜRKÇE
1•
Ünite
1. Ders
Lezzetli yemekler yapar.

polis______ insanların saçlarını ve sakallarını tıraş eder.
tercüman______ Şehirlerde insanların güvenliğini sağlar.
aşçı______ Hastanelerde çalışır, doktorlara ve hastalara yardım eder.

5. berber_______ Metinleri veya konuşmaları bir dilden başka bir dile çevirir.
3. Aşağıdaki cümleleri okuyunuz ve cümlelerle il- Aşağıdaki diyaloğu okuyunuz ve benzer diya-
gili aklınıza gelen meslekleri boşluklara yazınız. loglar kurunuz.
1. Genellikle dışarıda, açık alanlarda çalışırlar. • : Sence doktorluk nasıl bir meslektir?
işçi, çiftçi vb. • : Bence doktorluk çok stresli bir meslektir. Peki,
2. Çalışırken üniforma giyerler. sence?
A: Bence polislik daha streslidir.
3. Ofiste çalışırlar.
• zor / kolay
• daha stresli
4. Bu meslekteki kişilerin çalışma gün ve saatleri
• daha ilginç
değişkendir. Bazen geceleri nöbet tutarlar.
• yüksek maaşlı / düşük maaşlı
5. Bilgisayar ve telefonu sıklıkla kullanırlar.
6. Hafta sonları çalışmazlar.
4. Siz meslekler hakkında ne düşünüyorsunuz?
DERS KİTABI-3 7
1■
Ünite Mesleğiniz Nedir?
1. Ders
5. a. Mehmet Bey ile yapılan röportajı dinleyiniz ve okuyunuz. 4>M.1
İŞ HAYATI
- Ne iş yapıyorsunuz Mehmet Bey?
- Ben bilgisayar programcısıyım.
- Ofiste mi çalışıyorsunuz?
- Hayır, evde çalışıyorum.
- Evde çalışmak zor değil mi?

- Hayır, zor değil. Çünkü benim işim bilgisayarda ve ben işimi tek ba-
şıma yapıyorum. Bu iş biraz fazla zaman istiyor. Bu yüzden bazen saat-
lerce bilgisayar başında çalışıyorum. Ama bu bana zor gelmiyor. Ben
program yazıyorum ve bunları internetten satıyorum. Evde çalışma
saatlerimi kendime göre ayarlıyorum. Geceleri geç vakte kadar çalışı-
yorum. Ailem uyurken, sakin bir ortamda bilgisayarda çalışmak hoşu-
ma gidiyor. Gece geç yattığım için sabahları da biraz geç kalkıyorum.
- Eşiniz ne iş yapıyor?
- Eşim Sevgi Hanım hemşire. O insanlara yardım etmeyi çok seviyor.
O, sabahları erken kalkıyor çünkü onun işi sabah saat altıda başlıyor.
Akşamları ise eve erken geliyor. Eşim işte üniforma giyiyor. Aslında o,
üniforma giymekten pek hoşlanmıyor. Onlar ekip olarak çalışıyorlar
ve eşim bundan çok memnun. O, hafta sonu çalışmıyor ama bazen
geceleri nöbet tutuyor.
- Peki, oğlunuz?
- Oğlum Serkan ise 20 yaşında ve üniversitede okuyor. O aynı zaman-
da futbol hakemi. Hafta sonları ilkokullar arası futbol turnuvalarında
hakemlik yapıyor. O az para kazanıyor ama bu alanda tecrübe sahibi
oluyor. Serkan ileride profesyonel futbol hakemi olmak istiyor. Çünkü
o, futbolu çok seviyor.
b. Röportaja göre aşağıdaki cümlelerin karşısına uygun

6. Aşağıdaki diyaloğu okuyunuz ve aileniz-
ismi yazınız.
deki kişilerin meslekleri hakkında ben-
(Mehmet / Sevgi / Serkan)
zer diyaloglar kurunuz.
1. Çalışırken üniforma giyiyor. Sevgi
A: Babanın mesleği ne?
2. Evde geç saatlere kadar çalışıyor.
B: Babam doktor.
3. Turnuvalarda maç yönetiyor.
A: O ne yapıyor?
4. Sabahları geç kalkıyor.
B: O, hastaları muayene ediyor.
5. Az para kazanıyor.
A: Mesleğini seviyor mu?
6. Bazı geceler işte nöbet tutuyor.
B: Evet, çok seviyor. İnsanlara yardım
etmek onu çok mutlu ediyor.
7. Röportaja göre cümlelerdeki doğru bölümleri yuvar-
lak içine alınız.
1. Mehmet Bey ekip olarak /^ek^aşîn^Çalışıyor.
2. Sevgi Hanım akşamları eve erkenTgeç geliyor.
3. Serkan hafta içi / hafta sonları işe gidiyor.
4. Sevgi Hanım işe gitmekten / üniforma giymekten pek hoş-
lanmıyor.
5. Mehmet Bey, evde / ofiste çalışıyor.
8 HARMONİ TÜRKÇE
BÎR ATASÖZÜ BİR DEYİM
Adamın iyisi işbaşuıdabell.o|ur
Mesleğinin erbabı olmak
Mimar Sinan
Osmanlı Devleti zamanında,
1490 -1588 yılları arasında
yaşamış ünlü bir mimardır. Hayatı
boyunca 84 cami, 53 mescit, 57
üniversite, 7 darülkurra, 22 türbe,
17 imaret, 3 hastane, 5 su yolu
kemeri, 8 köprü, 20 kervansaray,
35 saray, 8 mahzen, 48 hamam
yapmıştır. Seksen yaşında yaptığı
Edirne'deki Selimiye Camii onun
en güzel eseri kabul edilir.
Necip Fazıl Kısakürek

1904 yılında İstanbul'da doğmuş,
1983 yılında vefat etmiştir. Türk
edebiyatının önemli yazar ve
şairlerinden birisidir. Düz yazı
hâlinde eserleri bulunmasına
rağmen daha çok şiirleri ile
tanınmıştır. Şiirlerinin yanı sıra
oyun, fıkra, makale, eleştiri,
biyografi ve öykü türünde eserler
vermiştir.
DERS KİTABI-3
1■
Ünite
2. Ders
1. a. "Üç Zor Meslek" adlı metni dinleyiniz ve okuyunuz. 4^1.2
Uç Zor
Meslek
İtfaiyecilerin oldukça tehlikeli ve riskli bir meslekleri vardır. Bu
meslekte ölüm ve yaralanma riski çok yüksektir. İtfaiyecilerin
temel görevi hayat kurtarmak ve yangınları söndürmektir.
Ama yangın dışında trafik kazaları, doğal afetler, intihar olay-
ları, insan ve hayvan kurtarma operasyonlarında da görev
alırlar. İtfaiyecilerin çalışma saatleri değişkendir. Gündüz
veya gece, günün herhangi bir saatinde göreve çağınla bi-
lirler. itfaiyecilik takım çalışması ve iş birliği gerektirir. Her
itfaiyeci hem kendisinden hem de ekip arkadaşlarından
sorumludur. Bu mesleği; çevik ve atletik bir vücuda sahip,
insanlara yardım etmeyi seven, yükseklik korkusu olmayan,
cesaretli, sorumluluk sahibi insanlar yapabilir.
Atık toplayıcılarının işi karmaşık değildir ama

son derece zahmetlidir. Çoğu atık toplayıcısı
erken saatlerde kalkar ve gece geç saatle-
re kadar çalışır. Çoğunlukla öğle yemek-
lerini aperatif şeylerle geçiştirirler. Atık
toplayıcıları sokaklardaki çöp kutularını
karıştırırlar. Çöp kutularındaki gazeteleri
ve diğer kâğıtları, karton kolileri, plastik
ve cam şişeleri, konserve ve içecek ku-
tularını toplarlar. Daha sonra bu atıkları
geri dönüşüm şirketlerine satarlar. Atık
toplayıcıları çok çalışmalarına rağmen çok
az para kazanırlar. Çalışma ortamları sağlık-
sızdır. Bu yüzden hasta olma riskleri yüksektir.
10 HARMONİ TÜRKÇE
1•
Ünite
2. Ders
Motosikletli kuryelerin maaşları düşüktür ve belirli sa-
atler arasında çalışırlar. Kuryelerin işi, en hızlı şekil-
de paketleri alıcılara teslim etmektir. Bu yüzden
kimi kuryeler yoğun trafikte bile motosiklet-
lerini dikkatsizce kullanırlar. Bazen trafik ku-
rallarını ihlal ederler. Kuryeler, kural ihlalleri
yüzünden bazen şoförlerle ya da yayalarla
tartışırlar. Motosikletli kuryelerin işi görün-
düğü kadar kolay değildir. Onlar da işlerini
yaparken birçok problemle karşılaşırlar.
Kötü hava şartları, hırsızlık ve trafik kazaları
kuryelerin karşılaştıkları problemlerdendir.
Motosikletli kuryeler küçük kazalarda bile
ciddi şekilde yaralanabilirler. Kurye olmak
için ne çok yetenekli olmak ne de üniversite
mezunu olmak gerekir. Ehliyet sahibi olmak ve
motosikleti ustaca kullanmak yeterlidir.
b. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayınız.

c.
1. Kimler itfaiyeci olabilir?
2. İtfaiyeciler yangın dışında hangi olaylarda görev alırlar?
3. Motosikletli kuryelerin karşılaştıkları problemler nelerdir?
4. Yayalar ve şoförler neden kuryelerle tartışır?
5. Atık toplayıcıları neler toplarlar?
Metne 6.göre
Atıkaşağıdaki cümleler
toplayıcıları hangi mesleklerle
atıkları nereye satarlar? ilgilidir? Kutulara yazınız.
(atık toplayıcıları: A, itfaiyeciler: İ, motosikletli kuryeler: M)
1. M Motosikletlerini ustaca kullanırlar.
Takım çalışması ve iş birliği yaparlar.
İşleri karmaşık değildir ama zahmetlidir.
Bazen trafik kurallarını ihlal ederler.
Görevleri hayat 2. kurtarmaktır.
Çok çalışırlar fakat az kazanırlar.
Hastalık riski 3. altındadırlar.
Herhangi bir zamanda göreve çağ ı rı la bil i rler.

5.
6.
7.
DERS KİTABI-3 11
1■
Ünite Zor Meslekler
2. Ders iş ilanını inceleyiniz. Sonra iş için görüşme yapan üç adayın mülakatını dinleyiniz ve bu
2. a. Aşağıdaki
işe en uygun kişiyi işaretleyiniz. 1.3
Bakıcı
■ oyuncaklarını toplamak
■elbiselerini yıkamak ve
ütülemek
■yemeğini hazırlamak ve
Aranıyor
yedirmek
4 yaşındaki çocuğum için ■ uyku saatlerini takip etmek
bakıcı arıyorum. Referanslı ■oyun saatinde çocukla oyun
veya sertifikalı bakıcılar oynamak
tercihimdir. Bakıcı haftanın ■haftanın belli günlerinde
beş günü, saat 10.00-16.00 çocuğu parka götürmek
arası çalışacaktır.
b. Diğer adaylar neden bu
Sorumlulukları: iş için uygun değildir?
■ çocuğun odasını temizlemek Söyleyiniz.
BAĞLAÇLAR cümle ve cümlecikleri bağlar.
Örnekler:
veya / ya da En güçsüz halterci bile 70 kg kaldırabilir.
Seçeneği, çeşitliliği veya tercihi belirten bir bağlaçtır. Motosikletli kuryeler trafik kurallarını bile ihlal
ederler.
Örnekler:
Motosikletli kuryeler kural ihlalleri yüzünden şoför Herkes sinemaya geldi, Hakan bile.
veya yayalarla bazen tartışırlar. hem... hem
Sen de bizimle gel ya da eve git.
Eşitlik, karşıtlık ve birlikte olma anlamı verir.
de
Örnekler:
Genellikle bir kavrama eşitlik, katılma, benzerlik
Hem çalışmıyor hem para istiyor.
anlamları kazandırır.
İtfaiyeciler hem hızlı hem güçlü olmalıdırlar.
Örnekler:
ne... ne
Bu işi sen de ben de yapamayız.
Bu bağlaç genellikle cümleye olumsuz bir anlam
Hemşire hastanede çalışır. Doktor da hastanede
kazandırır.
çalışır.
İtfaiyeciler kimi zaman geceleri de çalışırlar. Örnekler:
Kurye olmak için ne çok yetenekli olmak ne üni-
bile
versite mezunu olmak gerekir. (Kurye olmak için
Beklenmedik duygu, olay ve durumları anlatan
1■
Ünite
2. Ders olmak veya üniversite mezunu olmak
çok yetenekli Örnekler:
gerekmez.) Atık toplayıcılarının işi karmaşık değildir ama son
Veterinerlik ne zor ne tehlikeli bir meslektir. (Veteri- derece zahmetlidir.
nerlik zor veya tehlikeli bir meslek değildir.) Atık toplayıcıları çok çalışırlar fakat az para kazanırlar.
Otelde kalmak istedim ancak bütün odalar doluydu.
ama, fakat, yalnız, ancak
Başarılı olabilirsin yalnız çok çalışmalısın.
Karşıt anlamlı cümle ve cümlecikleri bağlar ve
cümleler arasında sebep-sonuç ilişkisi kurar.
BİR ATASÖZÜ BİR DEYİM
Sanat, ustadan gönneyens.rennıez
Meslek edinmek
Ömer Seyfettin Türk ede-

biyatının usta yazarlarındandır.
1884'te Balıkesir'de doğmuş,
1920'de İstanbul'da vefat etmiş-
tir. Türkiye'de kısa hikâyeciliğin
kurucu ismidir. Hikâyeleri çoğun-
lukla konularını günlük yaşam-
dan almıştır. Hikâyelerinde çok
sade bir dil kullanmıştır.
Cüneyt Arkın, 1937 yılında

Eskişehir'de dünyaya gelmiş ünlü
bir aktördür. Asıl adı Fahrettin Cü-
reklibatur'dur. Sinemayla 1963 yı-
lında tanışmıştır. İlk olarak roman-
tik-duygusal filmlerde rol almıştır.
Kısa zamanda polisiye, aksiyon ve
tarihî filmlerin en tutulan oyuncusu
olmuştur. Sinema hayatı boyunca
300'den fazla filmde rol almıştır.
İş hayatınızda neler yaparsınız? Lütfen tecrübele- 1. a. İnsanların iş hayatı ile ilgili tecrübelerini oku-
rinizi paylaşınız. yunuz ve aşağıdakileri eşleştiriniz.
1. İlker a. huzurevi gönüllüsü

Ben üç yıldır tur rehberliği yapıyorum. Bu işte ileti- 2. Burak b. satış temsilcisi
şim, problem çözme, organizasyon ve liderlik yeteneği 3. Nur c. garson
ön planda. Yaptığım iş çok basit. Turistlere şehrimizi 4. Sibel ç. tur rehberi
tanıtıyorum ve turistik mekânları gezdiriyorum. Ye-
mekleri ve konaklama yerlerini ayarlıyorum. Şimdiye b. Aşağıdaki cümleleri metne göre doğru "D"
kadar farklı ülkelerden gelen birçok veya yanlış "Y" şeklinde değerlendiriniz.
turist grubuna rehberlik yap- 1. ( ) İlker sadece yaz dönemlerinde tur rehberli-
tım. Sadece yaz dönemlerinde ği yapıyor.
çalışıyorum. Çünkü diğer za- 2. ( ) İlker, tur rehberliğinden ayda 2500 lira kaza-
manlarda üniversiteye devam nıyor.
ediyorum. Ayda 1500 liraya 3. ( ) Burak hafta içinde garsonluk yapıyor.
yakın kazanıyorum. Bu, öğrenci : 4. ( ) Nur, huzurevi gönüllüsü olarak hiçbir ücret
için çok iyi bir miktar. almıyor.
5. ( ) Nur ve arkadaşları huzurevi için yardım
Ben lise öğrencisiyim. Hem okuyup hem çalışıyo- kampanyaları düzenliyor.
rum. Hafta sonlarında garsonluk yapıyorum. Bu ( ) Sibel, işini ofiste çalışarak yapıyor.
6.
iş için günlük 100 lira kazanıyorum. İşimiz yemek
masalarını hazırlamak, müşterileri
c. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayınız.
karşılamak, yemek tavsiyelerin-
de bulunmak, sipariş almak, 1. Tur rehberliğinde hangi yetenekler ön plandadır?
yemekleri servis etmek ve
masaları temizlemek. Garson-
2. Burak bir iş günü için kaç lira kazanıyor?
lar sabırlı, dikkatli, güler yüzlü
ve nazik olmalı. Bu, müşteri
memnuniyeti için çok önemli. 3. Garsonlar nasıl bir karaktere sahip olmalıdır?
Ben bir yıldır huzurevi gönüllüsüyüm. Benimle bu işi 4. Nur, yaşlıları ne zaman ziyaret ediyor?
yapan birkaç arkadaşım daha var. Bu iş için herhangi
bir ücret almıyoruz. Biz hafta sonlarında, bayramlar-
da, Anneler Gününde, Babalar Gününde ve doğum 5. Sibel ne tür ürünler satıyor?
günlerinde yaşlıları ziyaret ediyoruz. Ayrıca huzurevi
için yardım kampanyaları düzen-
liyoruz. Bu işi insanlara iyilik 2. Aşağıdaki mesleklerden uygun olanları resim-
olsun diye yapıyoruz. İnsanlara lerle eşleştiriniz.
iyilik etmek bizi mutlu ediyor. yönetici berber
dişçi
Bence insanlar hayatlarında
terzi muhasebeci itfaiyeci
bazı şeyleri karşılıksız yapmalı.
Bizimki de onlardan biri. elektrikçi avukat doktor
mühendis sekreter
Ben satış temsilcisiyim. Bunu ek iş olarak yapıyorum.

Parfüm, krem, şampuan ve makyaj malzemeleri gibi
ürünler satıyorum. Yeni ürünleri müşterilere tanıtı-
yorum. Müşterilerimiz çoğunlukla bayanlar oluyor.
Belirli bir çalışma saatim ve yerim yok.
Genellikle ev ev gezerek ürünleri
satmaya çalışıyorum. İşimizin
en önemli noktası insanları
ikna etmek. Satış temsilcileri
şık giyimli, düzgün diksiyon -
lu, sosyal, konuşkan ve pratik
olmalı.
3. Verilen bilgilere göre aşağıdaki cümlelerdeki koyu SOLDAN SAĞA
renkli kelimelerden doğru olanı işaretleyiniz. 1. Üniforma giyer. Silah taşır.
1. İtfaiyecilerin ölüm ya da yaralanma riskleri çok 2. Lokanta veya otellerde çalışır. Lezzetli yemekler
yüksektir. Bu yüzden onların meslekleri güvenli pişirir.
/(tehîîkejpmeslekler grubuna girer. 3. Kitap yazar.
2. Kasiyerler gün boyu aynı şeyi yapar. Bence kasi- 4. Hasta ve yaralı hayvanları tedavi eder.
yerlik sıkıcı / eğlenceli bir meslektir. 5. Bir dilden diğer dile çeviri yapar.
3. İşçiler yorucu işlerde çalışırlar. Bu yüzden onla- YUKARIDAN AŞAĞIYA
rın işi kolaydır/zordur. 6. Binaları tasarlar ve binaların inşasını takip eder.
7. Sebze ve meyve yetiştirir.
4. Doktorlar insanların hayatını kurtarır. Bence
8. Gazeteler için haber hazırlar.
doktorluk çok önemli / sıradan bir meslektir.
5. Bazı insanlar iş hayatında çok yoğun olurlar.
Bu tür insanlar işlerini dağınık / planlı yapmak
zorundadır.
6. O, yıllardır bu işi yapıyor. Gerçekten işinde çok
tecrübeli / tecrübesiz biridir.
4. Aşağıdaki kelimelerle soru cümleleri oluşturu-

nuz.
1. iş/ne/yapmak/siz
A: Siz ne iş yapıyorsunuz?
B: Öğretmenim.
2. ne/maaş/ayda/almak/siz/kadar
A:?
B: 3000 lira.
3. zamandan / ne / bu / siz / beri / çalışmak / şirkette Anahtar İfadeler
A:?
B: 2012'den beri.
4. bir / nasıl / işte / çalışmak/ siz / istemek 1. Ders: Mesleğiniz Nedir?
A:?
yazar, polis, veteriner, mühendis, hemşire,
B:Tam zamanlı, yüksek maaşlı bir işte çalışmak
elektrikçi, aşçı, doktor, berber, tercüman,
istiyorum. dişçi, çiftçi, sekreter, işçi, terzi, hakem,
5. Aşağıdaki cümleleri bağlaçlardan uygun olanla- bilgisayar programcısı
rıyla tamamlayınız. kolay, zor, stresli, yüksek maaşlı, değişken
veya / de / hem... hem / ne... ne / ama tıraş etmek, güvenliği sağlamak, çevirmek,
1. O, hem gitar çalıyor hem piyano. nöbet tutmak, çalışmak, yönetmek
Gerçekten çok yetenekli bir çocuk.
2. Akşam yemeğinde tavuk
balık yedim. Sadece sebze yemek- 2. Ders: Zor Meslekler
leri yedim.
3. Ben itfaiyeci polis olmak istiyorum. avukat, gazeteci, muhasebeci, yönetici, tur
4. Param var bu elbiseyi satın almak rehberi, sekreter, yazar, iş adamı, memur,
istemiyorum. itfaiyeci, ressam, pilot
5. Sen yarın bizimle sinemaya gele- problem çözmek, bilgisayar kullanmak,
cek misin? liderlik etmek, dil öğrenmek, organize
6. Ben pazar günleri tenis oynuyo- etmek, meşgul olmak, muhatap olmak,
rum. toplantıya katılmak
7. Çok açım. Bugün kahvaltı ettim
öğle yemeği yedim.
8. Ne içmek istersiniz? Çay kahve?
6. Aşağıdaki bulmacayı çözünüz.
DERS KİTABI-3 16
• Ulaşım araçları
• Üstünlük Zarflari (en, daha,gibi, kadar)
• Ulaşım ile ilgili dünyadan örnekler
• Tehlikeli yollar
ÜNİTE • "Yol" kelimesi ile ilgili bazı kelime ve
deyimler
1 • Ders
1. Aşağıdaki ulaşım araçlarıyla resimleri eşleştiriniz.

3 gemi tramvay otobüs motosiklet
metro taksi uçak tren
2. Yolculuklarınızda hangi ulaşım
aracını tercih edersiniz? Neden?
Örnek: Şehir içinde otobüsü tercih
ederim. Çünkü otobüs çok ucuz.
Şehirler
arası yolculuklarımda uçağı tercih
ederim. Çünkü uçak hızlı ve
konforlu.
3. Kutulardaki farklı kelimeyi işaretleyiniz

ve farkını söyleyiniz.
otogar kaldırım motosiklet makinist
istasyon yaya geçidi kamyon tramvay
'taksi otoyol traktör taksi şoförü
liman trafik polisi uçak pilot
otopark köprü otobüs sürücü
Örnek: 1. kutuda farklı kelime
taksidir çünkü taksi bir ulaşım
aracıdır. Diğer kelimeler ise ulaşım
araçları için ayrılmış yerlerin
isimleridir.
2«
Ünite
1. Ders
4. Miktar zarflarını (en / daha / gibi / kadar) kulla-

narak aşağıdakileri karşılaştırınız.
3. uçak/gemi/tren - konforlu
Miktar Zarfları 2. kamyon/otomobil/minibüs-büyük
en/daha
Karşılaştırma yönüyle birinin diğerine veya diğerleri-
ne göre üstün olduğunu ifade eder.
uçak / otomobil / motosiklet
En hızlı ulaşım aracı uçaktır.
Otomobil motosikletten daha hızlıdır ama uçaktan 4. motosiklet / otomobil - güvenli
daha yavaştır.
1. motosiklet / bisiklet - gürültülü
Motosiklet gürültülü bir araçtır. Ancak bisiklet, 5. uçakyolculuğu/gemi yolculuğu
motosiklet gibi gürültülü değildir._____________________ tren yolculuğu - eğlenceli
gibi/kadar
Karşılaştırma yönüyle karşılaştırılanların birbirine ya-
kın veya denk olduğunu ifade eder. 6. tramvay/otobüs-yaygın
İstanbul için bilet fiyatları:
Uçak bileti: 285 lira
Otobüs bileti: 65 lira 7. tren / gemi - yavaş
Tren bileti: 65 lira
DERS KİTABI - 3 19
Uçak bileti pahalı. 8. taksi ile ulaşım / metro ile ulaşım / otobüs ile
Otobüs bileti ucuz. ulaşım - pahalı
Tren bileti otobüs bileti kadar ucuz.
2«
Ünite
1. Ders
DERS KİTABI - 3 20
5. a. Aşağıdaki metni dinleyiniz ve okuyunuz. 4^2.1 b. Aşağıdaki boşlukları metne göre
sayılarla doldurunuz.
Ulaşım Gerçekleri 1. İstanbul'da 1.600.000 kişi tren,

tramvay ve metro gibi raylı sistemle-
• A380 dünyanın en büyük yolcu uçağıdır, iki katlıdır ve dört motora ri kullanır.
sahiptir. Sekiz yüz elli yolcu taşıyabilir. Maliyeti 432 milyon 600 bin 2. A380 yolcu uçağının maliyeti
dolardır. ____________________________dolardır.
3. Dünyada her yıl
• Dünyada her yıl 1 milyon 200 bin kişi trafik kazalarında ölmektedir.
kişi trafik kazalarında ölmektedir.
• Dünyanın çoğu ülkesinde trafik sağdan akar. Hindistan, İngiltere
4. Kopenhag'da_________________________
ve Avustralya gibi bazı ülkeler ile bazı eyalet ve bölgelerde trafik
bisiklet bulunur.
soldan akar.
5. İstanbul'da günlük
• Danimarka'nın başkenti Kopenhag'da insanların yarısı; ulaşımda yolcu karayolunu kullanır.
hızlı, ucuz, güvenli ve sağlıklı olduğu için bisiklet kullanır. 590 bin ___________________________yolcu ise
vatandaşın yaşadığı şehirde 560 bin bisiklet bulunur. raylı sistemleri kullanır.
• İstanbul trafiğinde karayolunu kullanan günlük yolcu sayısı 9 mil- 6. Londra'daki metro hattında
yon 764 bindir. Ulaşımda; bu yolcuların %8'i metrobüs, %32'si oto- ____________________________istasyon
büs, %21'i minibüs, %2'si dolmuş, %11'i taksi, %25'i servis kullanır. bulunur.
1 milyon 600 bin kişi ise tren, tramvay ve metro gibi raylı sistemleri
• VVashington metrosunda sigara kullanmak, bir şeyler yemek ve iç-

mek yasaktır. Bu kural metroyu temiz tutmak ve haşerelerden koru-
mak için konmuştur. Polis, kurala uymayan kişiye ceza yazabilir.
• Londra metrosu dünyanın hem en pahalı hem de en eski metrosu-
dur. 1863 yılında kullanıma açılmıştır. İlk elektrikli tren de bu metro
hattında kullanılmıştır. Uzunluğu 400 km'dir. Metro hattında iki yüz
yetmiş istasyon bulunur.
• Küçük bir Asya ülkesi olan Butan'da hiç trafik lambası yoktur. Beyaz
eldiven giyen trafik polisleri, el işaretleri ile trafiği yönetir.
kullanır.
c. Aşağıdaki cümleleri metne göre
doğru "D" veya yanlış "Y" şeklinde
değerlendiriniz.
1. ( ) A380 dünyanın en büyük yolcu
gemisidir.
2. ( ) Yılda 1 milyar 200 bin kişi trafik
kazalarında ölmektedir.
3. ( ) Avustralya'da trafik soldan akar.
4. ( ) Metro, Kopenhag'da yaygın bir
ulaşım aracıdır.
5. ( ) İstanbul'da yolcuların %11'i
ulaşımda taksiyi kullanır.
6. ( ) VVashington metrosunda bir
şeyler içmek yasaktır.
7. ( ) Londra metrosu dünyanın en
yeni metrosudur.
8. ( ) Butan'da hiç trafik polisi yoktur.
Araba devrilince yol gösteren çok olur.
Arabanın tekerine taş koymak
BÜYÜKADA
Büyükada, İstanbul adalarının en büyüğüdür. Adanın bugünkü nüfusu 8 bin civarındadır. Yerli ve yabancı turistle-
rin adayı günübirlik ziyaretleri nedeniyle yaz mevsiminde ada kalabalık olmaktadır. Büyükada'da otomobil yasağı
vardır. Bu sayede ada gürültü ve hava kirliliğine karşı korunmaktadır. Ziyaretçiler adaya vapurlarla gelir. Adadaki
ulaşım ise yaya olarak, fayton veya bisikletle gerçekleşir. İskeleden çıkar çıkmaz faytonlar ziyaretçileri karşılar. İs-
teyenler bu faytonlarla adayı gezebileceği gibi isteyenlerde bisiklet kiralayarak veya yürüyerek adayı keşfedebilir.
2. Ünite
2. Ders Yo
1. Aşağıdaki l
kelimelerden uygun olanları 2. a. "Tehlikeli Yollar" adlı metni dinleyiniz ve okuyunuz.
görsellerle eşleştiriniz. 2.2
bariyer trafik lambası

otoyol
yaya geçidi
tünel
kavşak
Tehlikeli Yollar
Yolculuk etmek her zaman insana zevk vermeyebilir.
viraj köprü Dünyanın birçok yerinde, yolculara korku veren yollar da
üst geçit trafik işareti bulunmaktadır. Trabzon'daki D915 yolu ve Bolivya'daki
Ölüm Yolu bunlardan ikisi.
kaldırım patika
Trabzon'daki D915 dünyanın en tehlikeli yollarından

biridir. Bu yolda araba kullanmak acemi sürücüler için
intihar, usta sürücüler için ölüm kalım savaşı demektir.
Yol; çığ, kar fırtınası ve heyelan nedeniyle sık sık
kapanmaktadır. Yolun yüzlerce metresinde bariyer ya
da korkuluk bulunmamaktadır. Ayrıca yolda sürücüleri
bekleyen birçok keskin viraj bulunmaktadır. Yolun
başlangıcı ve sonu asfalt, kalan kısmı ise toprak. Bu
sebeple yol, yağmur sonrası çamurlu ve kaygan bir
hâl almaktadır. Yolun en tehlikeli kısmı olan Derebaşı
Tesisleri, ise genellikle kar ve sisle kaplıdır. Bu yol sayısız
tehlikelere rağmen bölge halkı için hâlâ önemli bir
güzergâhtır.
b. Aşağıdaki soruları
metne göre
cevaplayınız.
1. D915 yolu
nerededir?
2. D915 yolu hangi
şartlarda
kapanmaktadır?
3. D915 yolunun en
tehlikeli kısmı neresidir?
4. Ölüm Yolu kimler
tarafından inşa
edilmiştir?
5. Ölüm Yolu nereleri
birbirine
bağlamaktadır?
6. Ölüm Yolu'nun
genişliği kaç metredir?
DERS KİTABI-3 25
2. Ünite
2. Ders Yo
l
Bolivya'daki 60 km'lik "Ölüm Yolu" ise ParaguaylI

mahkûmlar tarafından inşa edilmiştir. Bu yol,
kuzeyindeki yağmur ormanları bölgesini başkente
bağlamaktadır. Tehlikeli yol birçok korkusuz bisikletçi
ve motosikletçilerin uğrak yeridir. Yol en fazla 3 m
genişliğindedir. Bu yüzden iki araç karşılaşınca geçişler
iyice zorlaşmaktadır. Dar yol özellikle kamyon ve otobüs
gibi büyük araçların geçişinde problem olmaktadır.
Yolun hemen kenarında metrelerce yükseklikte dik bir
uçurum bulunmaktadır. Bu tehlikeli yol her yıl yaklaşık
300 kişinin ölümüne neden olmaktadır.
3. "Trafik Lambasının Tarihçesi" adlı metni

dinleyiniz ve aşağıdaki soruları cevapla-
yınız. +5)2.3
1. İlk trafik lambası nerede kullanılmıştır?
a) Londra'da b) Paris'te
2. İlk trafik lambası nasıldı?

a) Elektrikliydi. b) Gazlıydı.
3. İlk trafik lambasında hangi renkler kul-

lanılmıştır?
a) kırmızı ve sarı
b) kırmızı ve yeşil
4. Trafik lambasının ışıkları nasıl değişiyor-

du?
a) Trafik polisi tarafından, el ile değiştirili-
c. Aşağıdaki cümleleri metne göre uygun kelimeler- yordu.
le tamamlayınız. b) Fenerler beş saniyede bir otomatik de-
ğişiyordu.
1. Trabzon'daki D915, dünyanın en yolla-
rından biridir. 5. İlk trafik lambaları ile ilgili hangi olay
2. D915 yolu; çığ, kar fırtınası ve nedeniyle yaşandı?
sık sık kapanmaktadır. a) Trafik lambası yayaların üzerine düştü.
3. D915 üzerinde birçok keskin bulun- b) Fenerden sızan gaz sebebiyle patlama
maktadır. oldu.
4. Ölüm Yolu korkusuz bisikletçi ve motosikletçilerin 6. İlk trafik lambaları ne kadar süre kulla-
nıldı?
5. yol özellikle büyük araçların geçişinde a) bir yıl b) üç yıl
problem olmaktadır.
6. Ölüm Yolu'nun kenarında metrelerce yükseklikte dik 7. Üç renkli trafik lambaları ne zaman or-
b i r va rd ı r. taya çıktı?
a) 1923'te b) 1920'de
4. Yol kelimesini doğru şekilde tamamlayan sekiz kelimeyi seçerek sıfat tamlamaları oluşturunuz.
5. a. Aşağıdaki deyimlerle anlamlarını eşleştiriniz.

1. d yolu açmak a. Seyahat edecek kimseyi uğurlamak
2. yola çıkmak b. Hareket etmesine engel olmak
3. yolda kalmak c. Bir kimsenin gelmesini beklemek
4. yolunu kaybetmek Ç- Bir yere varmak için yolculuğa başlamak
5. yolcu etmek d. Geçişi önleyen engelleri yoldan kaldırmak
6. yolunu beklemek e. Geçmek için izin vermek
7. yol vermek f. Kaza veya başka problemler sebebiyle varış yerine ulaşamamak
8. yolunu kesmek g. Doğru yolu bulamamak
b. Aşağıdaki cümleleri uygun deyimlerle tamamlayınız.

1. Bize İstanbul'a nasıl gideceğini sordu. Galiba yolunu kaybetti.
2. Yoldaki büyük kayayı yuvarlayarak yolun kenarına taşıdık ve. Duran araçlar hareket
etmeye başladı.
3. Defalarca korna çaldık ama öndeki araç. Mecburen frene basıp yavaşladık.
4. Yıllardır görmediği arkadaşı bugün gelecek. O yüzden sabahtan beri onun.
5. Pazartesi sabahı Ankara'da olmamız lazımdı. Bu yüzden gece yarısı arabamızla.
6. Trafik polisi sürücünün ve ona ceza yazdı. Hız limiti konusunda şoförü uyardı.
7. Araba bozulunca. Uzun süre birinin bize yardım etmesini bekledik.
DERS KİTABI-3 27
KÜLTÜR BIB ATASÖZÜ BİRDEYİM
KÖSESİ Bir arpa boyu yol almak
GALATA KOPRUSU
Galata Köprüsü; İstanbul'da Haliç üzerine yapıl-
mış, Karaköy'le Eminönü'nü birleştiren köprü-
dür. İstanbul'u geçmişten günümüze taşıyan en
önemli simgelerden biridir. Tarih boyunca Haliç
T'rrVf-f
TTİTTİ üzerine birçok köprü yapılmıştır. Ancak köprüle-
rin hepsi değişik nedenlerle kalıcı olamamıştır.
11
Günümüzde kullanılan Galata Köprüsü ise 1994

yılında tamamlanmıştır. Galata Köprüsü'nün
mimari bir güzelliği yoktur. Buna rağmen İstan-
bul’un simgelerinden biri olmayı başarmıştır.
Galata Köprüsü, günün her saati hareketlidir. Va-
kit geçirmek isteyen emekliler, işsizler veya hobi
olarak balık tutanlar bu köprüyü mesken tutar.
Özellikle amatör balıkçılar sabahın erken saatle-
rinde köprüye gelirler. Öğleye doğru köprünün
iki tarafı balık tutmak isteyen insanlarla dolmuş ■
olur. Hobi olarak balık tutanların yanında, balık-
ları satarak para kazanmak isteyenler de vardır.
Köprünün üstündeki kalabalığın sebebi sadece
balık tutanlar değildir. Onları seyreden insanlar,
fotoğraf meraklıları, olta satıcıları, turistler de
kalabalık içinde yerlerini alırlar.
Galata Köprüsü'nün altında lokanta ve kafeler
bulunur. Balık yemek, sıcak veya soğuk bir şeyler
içmek ya da Haliç manzarası seyretmek isteyen-
ler bu kafe ve lokantalara mutlaka uğrar.
1. a. Aşağıdaki metni okuyunuz.
Çöllerin Gemileri
Ulaşım geçmişten günümüze insanların
önemli bir meselesi oldu. Eski çağlarda
insanların ulaşım için yürümekten başka
seçenekleri yoktu. Hayvanları evcilleştirmek
ulaşımdaki kolaylığın ilk adımı oldu.
Değişik coğrafyalarda atlar, eşekler,
köpekler, lamalar, filler, geyikler ve develer
ulaşımda kullanıldı. Motorun icadı ve
modern otomobillerin üretimi hayvanların
ulaşımdaki önemini azalttı fakat asla yok
edemedi. Çünkü ulaşım araçlarının ve
yolların olmadığı kötü arazi şartlarında
hayvanlar hâlâ insanların ilk tercihi.
A: Ne zamandan beri çölde yaşıyorsunuz(1)?

B: Ben doğduğumdan beri hep çölde yaşıyorum. Bizden önce b. Diyalogdaki boşluklara aşağıdaki
bizim atalarımız da burada yaşamış. sorulardan hangileri gelmelidir?
A:(2)? Numaralandırınız.
B: Bizim için oldukça kolay. Çölde yaşamanın püf noktalarını iyi [7] Ne zamandan beri çölde yaşıyor-
biliriz. Fakat bir yabancı için çöller bir günde mezar olabilir. sunuz?
Susuzluk, vahşi hayvanlar, zehirli böcekler ve sürüngenler... ] Neden develer için "çöllerin gemi-
Çölde insanı bekleyen birçok tehlike var. leri" denir?
A::(3)? 2| Develerden başka nasıl istifade
B: Çünkü develer çöl şartlarına uygun yaratılmışlardır. Develer edersiniz?
susuz ve yiyeceksiz haftalarca hayatta kalabilirler. Çöldeki ] Hiç daha modern bir hayat yaşa-
en sert bitkileri hatta dikenli olanları bile yiyebilirler. Ayrıca mayı hayal ettiniz mi?
çok akıllı hayvanlardır. Çölde kaybolmazlar. Kendi yollarını ] Çölde su kaynakları nasıl bulunabi-
bulabilirler. lir?
A:(4)? ] Atlarınız da var mı?
2| Çölde hayatta kalmak zor mudur?
B: Develer bizim her şeyimizdir. Eti, sütü, derisi bizim için çok
] Çölde yolculuk yapacak birisi için
kıymetlidir. Ayrıca develeri yolculuklarımızda ve yük taşımada
en önemli şey nedir?
kullanırız.
A:(5)?
B: Evet, develere ek olarak birkaç atımızda var. Ancak atları uzun
çöl yolculuklarında kullanmayız. Atlar, develer kadar dayanıklı 2. Aşağıdaki kelimeleri kullanarak an-
hayvanlar değildir. lamlı kelime grupları oluşturunuz.
A:(6)?
Izçi
LdKjl geçidi
B: En önemlisi sudur. Çölde bir insan susuz 3-4 gün yaşar. Biraz
yaya bileti
yiyecek, ateş ve bir barınak diğer önemli şeylerdir.
trafik hattı
A:(7)? yolcu uçağı
B: Bunun birkaç basit yöntemi var: Uçan böcekleri veya kuşları tren şoförü
takip edin. Onlar sizi su kaynağına ulaştırır. Eğer kurumuş bir metro kazası
nehir veya vahaya rastlarsanız kumu biraz kazmanız gerekir.
Muhtemelen altından su çıkar. 1. taksi şoförü_____________________________
A:(8)? 2. _________________________________________
B: Hayır, çünkü biz buyuz. Burası bizim evimiz. Burada yaşamak 3. _________________________________________
ve ölmek için doğmuşuz. 4. _________________________________________
5. _________________________________________
6. _________________________________________
DERS KİTABI-3 29
3. Aşağıdaki kelimeleri uygun bölümlere yazınız. 7. Aşağıdaki bulmacayı çözünüz.
1. Şehir içinde, sadece birkaç yolcu taşıyabilen
uçak / kimlik / otobüs / pilot / otogar / yolcu /
pasaport / tren / liman / metro / bilet / kaptan / ulaşım aracı hangisidir?
2. Seyahat eden kişiye ne denir?
havalimanı / şoför / gemi / istasyon
3. Trafikteki ışık sistemine ne denir?
f.........................■■ •
Yerler Kişiler Taşıtlar Belgeler 4. Yayalar nerede yürür?

1. a. Aşağıdaki kelime gruplarıyla resimleri eşleştiriniz.
uçak 5. İki tekerlekli, motorlu ulaşım aracı hangisidir?
3 | çöp atmak yemek pişirmek 6. alışveriş
Tehlikeli kelimesinin zıddı nedir?
yapmak eşyaları tamir etmek
7. Hangi kelime "şoför" kelimesi ile aynı anlamdadır?
_ odayı süpürmek elbise ütülemek çiçekleri sulamak bulaşık yıkamak
8. Dört harfli, deniz yolu aracı hangisidir?
9. Dar kelimesinin zıddı nedir?
10. Treni kim kullanır?
4. Aşağıdaki karışık harflerden anlamlı kelimeler

oluşturunuz.
1. tooylo otoyol_________________________________________
2. jvira __________________________________________________
3. ıkdmlraı ______________________________________________
4. üetln _________________________________________________
5. ükprö ________________________________________________ III»
6. piatka ________________________________________________
5. Aşağıdaki kelimelerle anlamlı ve kurallı cümle-
ler oluşturunuz.
1. yolcuların / ulaşımda / kullanır / şehrimizdeki /
otobüsleri /%11'i
2. insan / trafik / yıl / birçok/ her / ölmektedir /

kazalarında
3. bu / tehlikelidir/ çok / araba / yolda / kullanmak

b. Evinizde bu işleri genellikle kimler yapıyor?
Anahtar İfadeler
4. yoktur / kelimeleri
2. Aşağıdaki lambası / Butan'da / hiç / trafikyazınız.
uygun boşluklara 3. Aşağıdaki kelime veya kelime gruplarından uy-
gun olanları bir araya getirerek günlük hayatı-
1. Ders: Taşıtlar
nız hakkında konuşunuz.
6. Ulaşım araçlarını "en, daha, gibi ve kadar" kelime- gemi, metro, tramvay, taksi, uçak, tren,
lerini kullanarak karşılaştırınız. motosiklet, bisiklet, kamyon, vapur, pilot,
saat kaçta vakit geçirirsin?
1. tren / uçak/gemi / hızlı sürücü, yolcu, şoför, yaya
En hızlı taşıt uçaktır. Tren gemiden daha hızlıdır. ne kadar kalkarsın / yatarsın?
gürültülü, konforlu, büyük, güvenli,
2. uçak/otobüs/konforlu Genellikle hangi kitap okursun?
eğlenceli, yaygın, yavaş, pahalı
Sabahları nerede yaparsın?
3. otobüs/tramvay/gemi/yaygın 2. Ders: Yol
Akşamları ne / neler televizyon seyredersin?
4. motosiklet/tren/güvenli bariyer,
Okuldan sonra yaya geçidi,
kimlerle üst geçit,
okulatrafik
gidersin?
lambası, kavşak, trafik işareti, otoyol,
1. _ sinemaya _ gitmek nasıl eve dönersin?
5. kamyon / otomobil / büyük ziyaret etmek viraj, kaldırım, tünel, köprü, patika, asfalt,
2. _ _/____________________ kaçuçurum,
toprak, sayfa güzergâh
sporları yaparsın?
okumak
3. _ _/____________________
6. motosiklet/bisiklet/gürültülü çamurlu, kaygan, korkusuz, tehlikeli, dar,
oynamak Örnek:
4. _ _/____________________ dik, virajlı
7.5.traktör/uçak/tren/yavaş yapmak A: Genellikle saat kaçta kalkarsın?
_ _/____________________
yolu açmak, yola çıkmak, yolda kalmak,
6. _ _____gezinmek. B: Genellikle
yolunu saat 07.30'dayolcu
kaybetmek, kalkarım.
etmek, yolunu
8. otomobil/tren/tehlikeli seyretmek A: Akşamları neler yaparsın?
7. / beklemek, yol vermek, yolunu kesmek
dinlemek B: Akşamları müzik dinlerim ve kitap okurum.
8. _ _/____________________
DERS KİTABI-3 31
3. Ünite
1. Ders
Uzay İstasyonunda Hayat" adlı metni dinleyi-

niz ve okuyunuz. 3.1
Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayınız.

Uzay istasyonları nasıldır?
Uzay istasyonunda yemekler neye göre hazırlanır?
Astronotlar kaç saat uyurlar?
Astronotlar neden uykusuz kalırlar?
Astronotlar ne tür kıyafetler giyerler?
Uzay istasyonundaki ekipler ne tür işler yaparlar?
Astronotlar neden egzersiz yapmak zorundadırlar?
Astronotlar boş zamanlarında neler yaparlar?
istasyonunda
GENİŞ ZAMAN
Geniş zaman kipi, geçmişten geleceğe uzanan
Hayat
geniş bir zaman kesimindeki oluş ve kılışları içi-
ne alır.
Astronotlar günlük ha-

yatlarını uzay istasyo- A. Olumlu
nunda geçirirler. Uzay 1. Sesli harfle biten fiillerden sonra "-r"gelir,
istasyonu bir ev gibidir. başla-r, dinle-r, oku-r, yürü-r
İçinde mutfak, tuvalet, uyku odaları ve spor odala-
rı bulunur. Astronotlar yemeklerini düzenli olarak 2. Sessiz harf ile biten birden fazla heceli fiiller-
den sonra "-ır, -ir, -ur, -ür" gelir.
yerler. Astronotların günlük menüleri bilgisayarda
çalış-ır, öğren-ir, konuş-ur, düşün-ür
kayıtlıdır. Her astronot, menüsünü dünyada iken ken-
disi hazırlar. Yemekler bilgisayardaki bu menüye göre 3. Tek heceli fiillerden sonra "-ar, -er" gelir,
hazırlanır. yap-ar, koş-ar, sev-er, iç-er
Uzay istasyonunda pantolon, tişört, şort gibi gün-
lük kıyafetler giyilir. Astronotlar ayakkabı giymez-
ler. Sürekli havada kaldıkları için ayakkabıya ihtiyaç Not:
duymazlar. Astronotlar kıyafetlerini yıkamazlar. On Aşağıdaki tek heceli fiiller bu kurala uymaz,
günde bir temiz kıyafetler ile değiştirirler. gel-ir, al-ır, bil-ir, var-ır, gör-ür, kal-ır, bul-ur,
Uzay istasyonunda iş bölümü vardır. Bir ekip ev işleri ver-ir, öl-ür, vur-ur, ol-ur, san-ır, dur-ur
yapar, yemek pişirir, temizlik yapar ve ortalığı topar-
lar. Diğer ekip ise araştırmalara devam eder, labora-
tuvarda çalışır ve arızalı cihazları tamir eder. yapmak gitmek
Astronotlar uyumak için uyku tulumları kullanırlar. yaparım giderim
Uzayda yer çekimi yoktur. Bu yüzden uyku tulumla- yaparsın gidersin
rı hareket etmesin diye duvara bağlıdır. Astronotlar yapar gider
günlük yaklaşık 8 saat uyurlar. Buna rağmen uyku- yaparız gideriz
suz kalırlar. Çünkü makinelerin gürültüsü yüzünden yaparsınız gidersiniz DERS KİTABI-3 32
sık sık uykuları bölünür.
yaparlar giderler
Astronotlar düzenli olarak eg-
5. "Uzay İstasyonunda Hayat" adlı metni ince-
zersiz yaparlar. Çünkü egzersiz
leyiniz. Metindeki geniş zaman eki almış
3. Ünite
1. Ders
DERS KİTABI-3 33
3. Ünite (
1. Ders *
ı Gününüz Nasıl Geçer?
6. Metindeki boşlukları aşağıdaki fiillerden uygun olanlarıyla doldurunuz.
çıkarım / dönerim / kalkarım / yaparım / süpürürüm / yatarım

gezinirim / giyerim / gezerim / dinlerim
Bir Günüm
Benim adım Pınar. On altı yaşındayım. Ben
sabahları erken kalkarım , 1). Ailemle
kahvaltı ettikten sonra okula gitmek için ev-
den ____________________(2). Dersler saat 09.00'da
başlar, 15.30'da biter. Okuldan sonra yarım saat
arkadaşlarımla______________________(3). Sonra eve
____________________(4). Okul üniformamı çıkarırım
ve günlük kıyafetlerimi_______________________(5). Ev
işlerinde anneme yardım ederim. Çöpü atarım
ve odaları______________________(6). Sonra çiçekleri
sularım ve gezintiye çıkarım. Gezintiden sonra
eve dönerim ve ödevlerimi_______________________(7).
Akşam yemeğinden sonra televizyon seyrede-
rim ve müzik___________(8). Biraz inter-
nette___________________(9). Gece saat 11 .OO'de
_________________(10).
b. Dinleyiniz ve kontrol ediniz. 3.2
c. Siz de günlük hayatınızla ilgili benzer bir metin yazınız ve sınıfta okuyunuz.
A
rt
KÛİT
UR
TÜRKİYE'DE GÜNLÜK HAYAT
İnsanoğlu'nun yeryüzündeki hayat macerasına ta başından beri tanıklık eden, pek çok medeniyete ev sa-
hipliği yapan; kıtalar ve medeniyetler arasında önemli bir köprü olan Anadolu binlerce yılın birikimiyle
çok renkli bir hayat tarzına sahne olmuştur.
Kırsal kesimde hayat, güneşin doğuşuyla başlar, tüm canlılığıyla gün batımına kadar devam eder. Tarım ve
hayvancılığa dayalı ekonomik faaliyetler ve günlük hayat içerisinde köyde, büyük küçük, genç yaşlı, kadın
erkek, çoluk çocuk herkese düşen bir görev vardır. Dışarıdan bakıldığında oldukça sakin görünen bu ha-
yat, düğünler, bayramlar, cenazeler gibi önemli olaylar sırasında, haftanın belli günlerinde belli yerlerde
kurulan çarşı ve pazarlarla, yayla göçleri ve şenliklerle, köyden birilerinin askere, hacca, gurbete uğurlan-
maları veya dönüşlerinde karşılanmalarıyla, Nevruz, Hıdırellez, bağ bozumu gibi kutlamalarla olağanüstü
bir canlılık ve hareketlilik kazanır.
Anadolu'da aile bağları ve komşuluk ilişkileri çok sıkı ve sağlamdır. Anadolu insanı, değişik vesilelerle geç-
mişte olduğu gibi günümüzde de her zaman, kederde, kıvançta, neşede ve tasada ortaklığın, birlik ve
beraberliğin en güzel örneklerini sergiler.
Geçmişten günümüze ulaşan gelenek ve görenekler toplumun bireylerine ve aile fertlerine belli görev ve
sorumluluklar da yüklemiştir. Modern hayatla beraber sosyo-ekonomik şartlar, toplumsal ve günlük hayat
alışkanlıklarında da önemli değişikliklere neden olmuşsa da Anadolu insanının asırlık birikimiyle oluşmuş
günlük hayat kültürü hâlâ devam etmektedir.
Şehirlerdeki günlük hayat, kırsal kesimlere nazaran çok daha renkli, canlı ve hareketlidir. Eğlence yerleri,
tatil ve alışveriş merkezleri, çarşı ve pazarlar, sanat ve kültür etkinlikleri yalnız gündüzleri değil, geceleri de
günlük hayatı renklendirmektedir.
29
3. Ünite
2. Ders Nasıl
Birisiniz?
gider mi?
şeyleri arkadaşlarınla paylaşır mısın?
ısın?
ya da kötü davranır mısın?
mısın?
cak diye düşünür müsün?
3. b. Aşağıdaki karakter özellikleri ankettekiAşağıdaki kelimelerin karşısına zıt anlamlılarını

sorulardan hangileriyle ilgilidir? Numara-yazınız. (1. alıştırmanın b. bölümündeki kelimeleri
landırınız. kullanınız.)
10 kötümser _ cömert
konuşkan _ neşeli
sakin sinirli
—
kaba _ sinirli sessiz konuşkan
— kibar
sosyal _ şakacı
iyimser
—
dağınık _ aceleci cimri
üzgün ___________________________________
ciddi _____________________________________
2. Siz nasıl birisiniz? Yakın arkadaşlarınız sizin
sabırlı
hangi yönlerinizden hoşlanır? Söyleyiniz.
içe kapanık
düzenli __________________________________
3. Ünite
2. Ders
4. Mustafa, Natali ve Hatice en yakın arkadaşları hakkında ne düşünüyorlar? Dinleyiniz ve tabloyu
doldurunuz. 4^3.3
Burak Mary Zeynep

Kimin arkadaşı? Mustafa'nın arkadaşı
Nasıl biri?
Nerede tanıştılar?
Ne zamandan beri
arkadaşlar?
Ne sıklıkta
görüşüyorlar?
4. biz/işlerimizi ertelemek
A:?
B: Hayır,
GENİŞ ZAMAN
B. Olumsuzluk Şekli 5. Aşağıdaki cümleleri olumsuz yapınız.
Geniş zamanın olumsuzluk şekli "-ma, -me / 1. Ben şaka yapmayı severim.
-maz, -mez"olumsuzluk ekleri ile yapılır. Ben şaka yapmayı sevmem.______________
2. Sen süt içersin.
yapmak gitmek
Ben yapmam. gitmem. 3. 0, cevabı bilir.
Sen yapmazsın. gitmezsin.
0 yapmaz. gitmez. 4. Biz çok çalışırız.
Biz yapmayız. gitmeyiz.

5. Siz hergün kitap okursunuz.
Siz yapmazsınız. gitmezsiniz.
Onlar yapmazlar. gitmezler.
6. Aşağıdaki kelimelerle soru cümleleri yazınız ve
soruları cevaplayınız.
C. Soru Şekli
1. sen/yalan söylemek
Geniş zamanın soru şekli "mı, mi, mu, mü" soru
A: Sen yalan söyler misin?
eki ile yapılır.
B: Hayır, ben yalan söylemem.________________
yapmak gitmek 2. senin / arkadaşın / kavga etmek

yapar mıyım? gider miyim? A:?
yapar mısın? gider misin? B: Hayır,_________________________________________
yapar mı? gider mi?
yapar mıyız? gider miyiz? 3. siz/dedikodu yapmak
yapar mısınız? gider misiniz? A:?
yaparlar mı? giderler mi? 8: Hayır,________________________________________
DERS KİTABI-3 37
3. Ünite (
2. Ders *
ı Nasıl Birisiniz?
7. a. Aşağıdaki metni okuyunuz.
•* A2
En Yakın Arkadaşım
a ______________________________________
Merhaba. Benim adım Aslı. Ben size en yakın arkadaşım-
dan bahsetmek istiyorum. Onun adı Sevgi. Onunla yaşıtız.
Birbirimizi her gün görüyoruz. O hem benim okul arkada-
şım hem de komşum. Bizim evlerimiz yan yana. Onunla 6
yaşımdan beri arkadaşız. O, çok düzenlidir. Onun odasında
her şey yerli yerindedir. Hiçbir zaman eşyalarını dağınık bı-
rakmaz. Yardımseverdir. Özellikle yaşlı insanlara yardım et-
mek çok hoşuna gider. Çok güvenilirdir. Sırlarımı asla baş-
kalarıyla paylaşmaz. Benden farklı yönleri de vardır. Mesela
alıngandır. Çok çabuk kırılır. Ben çok konuşkanım ama o
çok konuşmaz. Kalabalık ortamları sevmez.
b. Aşağıdaki cümleleri metne göre doğru "D" veya

yanlış "Y" şeklinde değerlendiriniz.
1. ( ) Aslı, Sevgi'nin hem okul arkadaşı hem komşusu.
2. ( ) Sevgi ve Aslı'nın evleri birbirine uzak.
3. ( ) Sevgi ve Aslı aynı yaştadırlar.
4. ( ) Sevgi, düzenli ve yardımsever biridir.
5. ( ) Sevgi de Aslı gibi çok konuşkandır.
6. ( ) Sevgi alıngan bir insandır.
7. ( ) Sevgi, kalabalık ortamları çok sever.
c. En yakın arkadaşınızı anlatan benzer bir metin yazınız.
BÎR ATASÖZÜ BİR
DEYİM
Can çıkmadan huy çlkmaz.
Kişilik kazanmak
ÇAYIN TÜRK KÜLTÜRÜNDEKİ YERİ

Türkiye, dünyada en fazla çay içilen ülkeler arasında
birinci sırada yer alır. Çay, Türk kültüründe bir içecek
olmaktan çok daha fazla anlam ifade eder. Çay; ortak
değerler etrafında birleşmenin, dostluğun, sohbetin,
misafirperverliğin değişmeyen sembolü olmuştur. Çay
günlük yaşamın önemli bir parçasıdır. Kahvaltıyla bir-
likte, yemeklerden sonra, sevdiğimiz insanlarla sohbet
ederken, neredeyse günün her anında bardak bardak
çay içilir. Türkiye'de nereye gidilirse gidilsin gelen kişiye
ilk önce çay ikram edilir. Evlerde misafir gelmeden önce
çaylar demlenip hazırda bekletilir.
Çay içmek ve demlemek günlük yaşamın bir parçası ol-
duğu gibi birçok insanın da ekmek kapısıdır. Çay satmak
için açılmış çay ocakları, çay bahçeleri, çayhaneler ve
kafeler her yerde çay severleri ağırlar. Çay yapmayı mes-
lek edinmiş çaycılar semaverlerde, demliklerde ve çay
kazanlarında en güzel çaylarını demleyerek hünerlerini
sergiler. Türk toplumunun sohbet etmek için bir araya
geldikleri ve kahve içeceğiyle anılan mekânlar olan kah-
vehanelerde bile bir numaralı içecektir çay. Sohbet konu-
larının, insanların, mekânların değiştiği her yerde değiş-
meyen tek unsurdur çay. Tiryakilerinin kendilerine özgü
ifadeleriyle istenir çay. "Çay çek", "Bana bi' çay", "Bize
oradan iki demli çay", "Demli olsun", "Çay ver abi", "Çay
kap" ve daha niceleri çay isterken kullanılan ifadelerdir.
Birkaç bardak çay içtikten sonra çay içilmek istenmiyorsa
çay kaşığını bardağın üstüne kapatmak yeterlidir.
Çay, günlük hayatın bir parçası olduğu için edebiyatın da
ilgi alanına girmiştir. Çayla ilgili tekerlemeler, bilmeceler,
mani ve türküler, efsaneler, fıkralar, gelenek ve görenek-
ler başlı başına kültürel değerlerdir. Hatta çay kelimesi
Çince olduğu hâlde geniş bir kelime ve deyim sayısına
ulaşmıştır. Çay, çay bahçesi, çay bardağı, çay demlemek,
çay takımı, çay molası, çaycı, çaycılık, çaydanlık, çay pa-
rası, çayevi, çayhane, çay kazanı, tavşan kanı çay, kıtlama
çay, paşa çayı vb. deyişler hayatımızda sıkça kullandığı-
mız ifadeler arasına girmiştir.
1. a. "Büyük Şehirde Hayat" adlı metni okuyunuz. Sonra cümlelerdeki yanlış bölümlerin üzerini çizip metne
göre doğrusunu yazınız.
Büyük Şehirde Hayat

Büyük şehirde hayat küçük yerlere göre oldukça zor-
dur. Büyük şehirlerde insanlar genellikle apartmanlarda,
birkaç odalı küçük dairelerde yaşarlar. Müstakil ev sayısı
çok azdır. Apartman daireleri çoğunlukla kalabalık aileler
için uygun değildir. Apartmandaki komşuluk ilişkileri çok
zayıftır. Aynı apartmanda yaşayan insanlar birbirini tanı-
mayabilir. Apartmanda çoğu insan komşularını nadiren
ziyaret eder.
Şehirde insanların günlük yaşantısı benzerdir. Genellik-

le insanlar çok erken kalkar ve geç yatarlar. Vakitlerinin
çoğu dışarıda geçer. Aile üyeleri sadece tatil günlerinde
beraber vakit geçirir. Evdeki boş zamanlarda yetişkinler
Şehirdeki insanlar daha çabuk yaşlanır ve hastalanır.
genellikle televizyon seyreder, çocuklar ve gençler inter-
net kullanır, bilgisayar oyunları oynar veya müzik din- Çünkü şehir hayatı zor ve streslidir. İnsanlar en çok tra-
ler. Alışveriş yapmak, arkadaşlarla gezmek, sinemaya fik, pahalılık, gürültü, çevre ve hava kirliliğinden şikâ-
gitmek ise dışarıda yapılan en yaygın etkinliklerdendir. yet eder. İnsanlar bazen saatlerce trafikte kalır. Toplu
ulaşım araçları tıka basa dolu olur. Şehirdeki insanlar
Şehirde zaman gerçekten çok önemlidir. Herkes genel-
likle büyük bir telaş içindedir. İnsanlar otobüsü yaka- daha çok para kazanır ama daha çok para harcar. Çün-
lamak, işe yahut randevularına yetişmek için sürekli kü büyük şehirlerde kiralar, yiyecek içecek fiyatları, ula-
koşturur. şım ücretleri ve kişisel harcamalar daha fazladır.
1. Şehirdeki insanlar daha az para kazanırlar, daha çok
2. Büyük şehirde hayat küçük yerlere göre çok daha kolaydır.
3. Apartmanda çoğu insan komşularını hiç ziyaret etmez.
4. Evdeki boş zamanlarda çocuklar ve gençler genellikle televizyon seyreder.
5. Şehir hayatı zor ve eğlencelidir.

1. Büyük şehirlerde insanlar nasıl evlerde yaşar?
2. Şehirdeki insanlar evdeki boş zamanlarında neler yapar?
3. Şehirdeki insanlar neden daha çabuk yaşlanır ve hastalanır?
4. İnsanlar şehir yaşamında en çok nelerden şikâyet eder?
2. Aşağıdaki kelimeleri eşleştiriniz.
A 1. internette ...
2. egzersiz
a. yıkamak
b. dökmek
B 1. alışveriş
2. kitap
a. ziyaret etmek
b. takip etmek
3. müzik c. dinlemek 3. futbol c. göndermek
4. film ç. gezinmek 4. akrabaları ç. okumak
5. çöp d. yapmak 5. e-posta d. oynamak
6. bulaşık e. seyretmek 6. haberleri e. yapmak
3. Ünite
3. Aşağıdaki fiillere geniş zaman eki getiriniz. 7. Karakter özellikleri ifade eden kelimelerin zıt an-
lamlılarını yazınız. Daha sonra bu kelimeleri tab-
1. yaşa yaşar 7. dinlen
lodan bulunuz ve işaretleyiniz.
2. gör 8. gel
3. çalış _ . 9. süpür ______________________ KÖTÜMSER KONUŞKAN NEŞELİ KABA
4. ol 10. kalk CÖMERT ŞAKACI ACELECİ DAĞINIK
5. uyu 11. dinle
6. seyret _ 12. yap _____________________ ÇALIŞKAN SAKİN
İYİMSER ____________________ ________________ ________________
4. Aşağıdaki fiilleri geniş zamanın olumlu şekline

göre çekimleyiniz.
çalışmak sevmek T Y D M K T E M B E L Ü MN D
Ben çalışırım. severim.
Sen S Z B B S T Ü D Y B M i KE C
0
Biz Anahtar İfadeler
Siz
Onlar
1. Ders: Gününüz Nasıl Geçer?
akraba, alışveriş, araştırma, arkadaş, dergi,
egzersiz, ekip, film, futbol, kıyafet, kitap,
5. Aşağıdaki cümleleri olumsuz yapınız. menü, spor, televizyon, tenis, yürüyüş
1. Ben sabahları süt içerim. çöp atmak, dinlenmek, gitmek, giymek,
Ben sabahları süt içmem. hazırlamak, kalkmak, okumak, oynamak,
2. Ben derse ara sıra geç kalırım. seyretmek, süpürmek, tamir etmek,
uyumak, ütülemek, yapmak, yardım etmek,
yatmak, yıkamak, ziyaret etmek
3. 0, televizyon seyretmeyi sever.
4. Babam akşamları gazete okur.
5. Biz pazar günleri futbol oynarız.
6. Siz sık sık İstanbul'a gidersiniz.
7. Onlar alışveriş yapmaktan hoşlanırlar.
8. Sen yemekten sonra çay içersin.
Z B B K R D i Ü A T B ÜS Ü D
D L E B S 1 N i R L i A A RE
S T Ü E E T K E R Y Ü Bi A
i
1 Y L A S D Ü Z E N L i 1 MD
G i B S S D z 1 i C i M Ri K
G M i L i Y G M M i E Y L G i
S S B C Z Z Ü Ü N D S M1 T G
C E G B z A N K 1 D B KS N G
R R K M D E N T K 1 B A RR N
DERS KİTABI-3 41
3. Ünite
6. Aşağıdaki cümleleri geniş zamanın soru şekline 2. Ders: Nasıl Birisiniz?

göre tamamlayınız. aceleci, ciddi, cimri, cömert, dağınık, düzenli,
1. Ben sana kötü davranır mıyım? güvenilir, içe kapanık, iyimser, kaba, kibar,
2. Sen her gün kitap oku? konuşkan, kötümser, neşeli, sabırlı, sakin,
3. O, araba sür? sessiz, sinirli, sosyal, şakacı, üzgün
4. Biz ara sıra yürüyüş yap? acele etmek, dağıtmak, davranmak,
5. Siz arkadaşlarınızla sık sık görüş? gülmek, kırılmak, kızmak, paylaşmak, sahip
6. Onlar basketbol oyna? olmak, şaka yapmak, tebessüm etmek
7. Sen akrabalarını ziyaret et?
8. Siz dolabınızı dağıt?
DERS KİTABI-3 42
36
4. Ünite
1. Ders
2. a. "Bunları Biliyor musunuz?" adlı bölümü dinleyiniz ve okuyuz. 4$ 4.1
Kısaltmaların Yazılışı
Bunları Biliyor musunuz? Ölçü Birimlerinin Kısaltmaları
• Nil Nehri 6.660 km uzunluğundadır ve Afri- Uzunluk ölçüsü birimleri: mm (milimetre), cm (san-
kadaki on bir ülkenin sınırlarından geçer. timetre), m (metre), km (kilometre)
• Kaliforniya’nın doğusundaki Ölüm Vadisinde
Ağırlık ölçüsü birimleri: g (gram), kg (kilogram)
en yüksek sıcaklık 56.7 °C olarak ölçülmüştür.
Alan ölçüsü birimleri: m2 (metrekare), km2 (kilomet-
• Everest’in tepesi 8.848 m’ye ulaşır. Birçok profes-
rekare)
yonel dağcı tırmanış yapmak için Everest’i seçer.
Hacim ölçüsü birimleri: cm3 (santimetreküp),
• Atacama (Atakama) Çölü, Şilinin kuzeyinde
m3 (metreküp)
yer alır. Çölün bazı bölgelerine 400 yıldır hiç
yağmur yağmamıştır. Isı ölçüsü birimi: °C (santigrat)
• Niagara Şelalesi dünyanın en çok su dökülen Kısaltmalara getirilen eklerin yazımı:
şelalesidir. Bu şelaleden saniyede 2.400 m3 su Küçük harflerle yapılan kısaltmalara getirilen ekler
dökülür. kelimenin okunuşuna göre kısaltmadan ayrı yazılır.
• Kanada’da 2 milyondan fazla göl vardır ve bu
göller ülkenin yaklaşık %9’unu kaplar. Örnekler:
10 m'den (on metreden)
• Nauru bir ada ülkesidir ve toplam alanı 21
5 kg'a (beş kilograma)
km1 2 3 4 5 6 7dir. En büyük ada ülkesi ise
Endonezya’dır.
Not:
Alanı 1.919.440 km2dir.
Sonunda nokta bulunan kısaltmalarla üs işaretli
• Sibirya’nın güneyindeki Baykal Gölü çok temiz kısaltmalara getirilen ekler kesme işareti ile ayrıl-
bir suya sahiptir. Yüzeyden 50 m aşağısı rahat- maz.
lıkla görülebilir.
• Krubera Mağarası Gürcistan’dadır. Mağaranın Örnek: No.lu, km2 dir.
derinliği 2191 m’dir.
b. Aşağıdaki cümleleri uygun sıfatlarla tamamlayınız.
derin/sığ uzun/kısa sıcak/soğuk küçük/büyük

yüksek/alçak kurak/yağışlı berrak/bulanık
4. Ünite
1. Ders Dünyanın En’leri
Everest Dağı 3. a. "Everest Dağı" adlı metni dinleyiniz ve okuyunuz. 4M.2

b. Aşağıdaki cümleleri metne göre doğru "D" veya yanlış
Bulutların üzerinde dolaşmak ister
"Y" şeklinde değerlendiriniz.
misiniz? O zaman Everest'e tırman-
manız gerekecek. Çünkü dünyanın 1. ( ) Everest, dünyanın en yüksek dağıdır.
en yüksek noktası Everest'in tepe- 2. ( ) Dağın zirvesinde sıcaklık-25°C dereceye kadar düşer.
sidir. Everest, Çin ile Nepal sınırında 3. ( ) Everest'i her ay 35 bin turist ziyaret eder.
yer alır. Yaklaşık 60 milyon yaşındaki 4. ( ) Everest'e tırmanma maliyeti 50 bin ila 60 bin dolar
Everest Dağı 8848 m yüksekliğin- kadardır.
dedir. Everest'te 5500 m'den sonra- 5. ( ) 1992'den beri iki yüz seksen bir kişi Everest'te hayatını
sı Antarktika'daki gibi yıl boyu kar kaybetmiştir.
ve buzla kaplıdır. Zirvedeki sıcaklık
c. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayınız.
-35°Cye kadar düşer.
Everest'i her yıl yaklaşık 35 bin turist 1. Everest Dağı nerede yer alır?
ziyaret eder. Bunların çoğu zirveye 2. Everest Dağı'nın yüksekliği kaç metredir?
tırmanmak için Everest'e gelir. Eve- 3. Everest'e tırmanış ne kadar sürer?
rest'e tırmanma ücreti lüks bir araba 4. Everest neden eskisi kadar temiz değildir?
fiyatı kadar yüksek olabilir. Profes- 5. Yeni ZelandalI dağcı Everest'e kaç yılında çıkmıştır?
yonel bir ekiple tırmanmak kişi başı 6. Zirveye çıkan en genç ve en yaşlı dağcılar kimlerdir?
50.000-60.000 dolar kadardır. Tırma-
nış ortalama 2 ay sürer. Bu tırmanış
sırasında zirveye çıkan her dağcı
Everest üzerinde 8 kg çöp bırakır. Bu
yüzden Everest artık eskisi kadar te-
miz değildir.
Everest Dağı'nın zirvesine ilk olarak
1953 yılında, Yeni ZelandalI birdağcı
çıkmıştır. Zirveye çıkma şansı günü-
müzde daha yüksektir. 1990 yılın-
da dağcıların sadece %18'i zirveye
çıkabilmiştir. 2012 yılında bu oran
%56'ya yükselir. Tecrübeli rehberler
ve yeni ekipmanlar sayesinde zirve-
ye çıkanların sayısı her yıl artmakta-
dır. Tırmanıcılar arasında on üç ya-
şındaki Amerikalı Jordan Romero en 4. Ülkenizdeki / Şehrinizdeki çokça ziyaret edilen
genç kişi, seksen yaşındaki Japonyalı yerlerden birini tanıtınız.
Miura Yuichiro en yaşlı kişi olmuştur.
Ülkenizin/şehrinizin neresinde yer alır?
Zirveye tırmanırken ya da zirveden
Özellikleri nelerdir?
inerken ölenler de vardır. 1922'den
Yılda kaç turist ziyaret eder?
beri 281 kişi Everest'te hayatını kay-
Turistlerin ziyaret etme sebepleri nelerdir?
betmiştir.
38
2. Ders Geziye Hazır mısın? BİR ATASÖZÜ BİR DEYİM
1. a. Aşağıdaki kelimeleri uygun resimlerin altına yazınız. Demzkenannda dalga eksik olmaz
Sonra dinleyiniz ve kontrol ediniz. 4$ 4.3 Aralarmda dağlar kadar fark olmak
el feneri pusula konserve

matara çadır böcek spreyi
halat uyku tulumu bot
çakı çakmak ilkyardım çantası
harita sırt çantası ocak
UZUNGOL
b. Neyi, ne için kullanırız? Numaralandırınız.
Uzungöl, Trabzon şehrinin Çaykara ilçesine bağ-
6 Sivrisinek, arı, örümcek gibi zararlı ve zehirli haşerelerden korunmak için
lı 1.turistik bir mahalledir. Sık ormanları ve doğal
güzelliği
2. _ Kayalıklardan
ile turistlerinaşağıya inmek
ilgisini için
çekmektedir. Adı-
nı, kıyısında bulunan gölden alır. Bu
_ Gece yağmur ve soğuktan korunmak için göl, yamaç-
3.
lardan düşen kayaların derenin önünü kapatma-
_ Karanlıkta yolu aydınlatmak için
4.
sıyla oluşmuştur. Uzungöl, deniz seviyesinden
1100 _ Ateş yakmak için
5. metre yükseklikte bulunur.
Uzungöl ve çevresinde
_ Yönümüzü Karadeniz için
tespit edebilmek iklimi etkilidir.
6.
Yılın her mevsimi bol yağış alır. Bu sayede bölge
_ Yaralarımızı tedavi etmek için
her
7. mevsim yeşil kalır. Uzungöl, ılıman iklimde
bulunan _ Karnımızı
en yaşlıdoyurmak
ormanlara ve enerji kazanmakyapar.
ev sahipliği için
8.
Bölge _yabani hayvan
Ağaç, bitki veya çeşitliliği
yiyecekleri açısından
kesmek içinda ol-
9.
dukça zengindir. Bozayı, karaca, kurt, çakal, tilki,
_ Yiyecekleri pişirmek veya ısıtmak için
vaşak,
10 porsuk, sansar, su samuru, dağ keçisi vb.
türler bulunmaktadır. Bölgede memeli hayvan-
ların
c. yanında 250 çeşit kuş türü de yaşamaktadır.
dol
ver
ağı
ola
nıy
kla
şlu
bo
gu
du
atl
nu
da
da
en
Aş
uy
ile
sıf
ru
rı,
ar
ki
la
Uzungöl doğayı seven herkes için ideal bir tatil

z.
n
mekânıdır. Doğa yürüyüşleri, yayla gezileri, ka-

ın /
kes
yici
jlı /
me
itel
pla
ğla
kin
şar
kal
kal
sle
k/
z/
be
ge
çir
sti
su
sa
i/
m
/
yak, kamp ve fotoğrafçılık bölgede yapılan et-

kaliteli bir dürbün bir çadır
kinliklerin başında gelir.
bir halat bir pusula
bir matara bir bıçak ERS KİTABI'- T
konserveler bir el feneri
4» Ünite
Geziye Hazır mısın? 2. Ders
15 Nisan Cumartesi günüydü. Aron Ralston (Erin Rols-

tın) tek başına Blue John kanyonuna gitmeye karar ver-
di. Planından hiç kimseye söz etmedi. Yürüyüş botlarını, jğraf: Fox ^rchliğht
sırt çantasını, tırmanma ekipmanını, küçük ilk yardım vam ediyordu.

çantasını, kamera ve çok amaçlı çakısını aldı ve evden 2. a. "Hayat ile Ölüm Arasında" adlı metni dinleyiniz
çıktı. Yanında sadece 350 mİ su vardı. Kısa bir gezinti ve okuyunuz. +5>4.4
için bu kadar su kâfiydi. Dağ bisikletini kamyonetinin b. Aşağıdaki cümleleri metindeki olayların oluş
arkasına koydu ve kamyoneti Blue John kanyonuna zamanına göre numaralandırınız.
doğru sürdü. Kanyon Utah eyaletine aşağı yukarı beş
1 Eşyalarını hazırladı ve kamyonetiyle Blue John
saatlik mesafedeydi.
kanyonuna gitti.
Ralston, kanyona 24 km mesafe kala kamyonetini park
Kamerasını çıkardı, ailesine bir veda konuşması
etti. Kalan yola bisikleti ile devam edip kanyona ulaştı.
yaptı ve bunu kaydetti.
Ralston, kanyonda geçiş yaptığı sırada altındaki kaya oy-
nadı ve ikisi birlikte aşağı düştü. Ralston'ın sağ kolu kaya Kanyondan geçiş yaptığı sırada aşağı düştü ve
kolu sıkıştı.
ile duvar arasında sıkıştı. Kurtulmak için üç gün boyunca
çok çabaladı ama başaramadı. Kaya çok ağırdı. Sonunda Kurtarma ekipleri Ralston'ı hastaneye götürdü.
kolunu kesmeye karar verdi. İlk gün kör çakı nedeniyle HollandalI bir aile ile karşılaştı.
sadece küçük kesikler oluşturabildi. Üstelik kemiğini de İçmek için geriye hiç su kalmadı.
kırması gerekiyordu. Bu yüzden vazgeçti. Dört gün bo- Kolunu keserek kayadan kurtuldu.
yunca suyunu azar azar kullanan Ralston, beşinci günde Halatla dik bir yamaçtan aşağıya indi.
suyunu büsbütün tüketti. Ralston'ın bütün ümitleri bit-
ti. Geriye tek bir olasılık kalmıştı. Ölmek. Ralston kanyon c. Metindeki koyu renkle yazılmış kelimeleri eş
duvarına adını, doğum tarihini ve ölüm tarihini yazdı. veya yakın anlamlılarının karşısına yazınız.
Sonra kamerasını çıkardı, ailesine bir veda konuşması yalnız tek başına canlı
yaptı ve bunu kaydetti. Sabaha sağ çıkacağını zannet- vücut ___________________ tamamen
miyordu. Fakat sabah uyandığında hâlâ hayattaydı. Tek- yaklaşık__________________ yorgun
rar kolunu kesmeyi denemeye karar verdi. Önce kemiği- sebep ___________________ ihtimal
ni kırdı. Sonra kör çakıyla iki saatte kolunu kesti. beraber
yeterli ___________________
uzaklık
Sonunda özgürdü. Fakat hiçbir şey bitmiş değildi. Daha bir ______________________
fazla mücadele etmeliydi. Ralston 20 metrelik dik ya- ç. Metinde geçen altı çizili fiillerin yerine hangi
maçtan aşağı halatla inmeyi başardı. Üstelik tek eliyle. fiiller kullanılabilir? Eşleştiriniz.
Ardından kızgın güneş altında yürümeye başladı. Be-
a. bırakmak
denindeki kanın %25’ini kaybetmişti. Susuz, aç ve bit- 1. söz etmek
b. sanmak
kindi. Neyse ki HollandalI bir aileye rastladı. HollandalI 2. çıkmak
c. mücadele etmek
3. koymak
aile hemen Ralston'a su verdi ve kurtarma ekiplerini ç. bahsetmek
4. ulaşmak
aradılar. Kısa bir süre sonra kurtarma ekipleri geldi ve d. varmak
5. oynamak
ona ilk müdahaleyi yaptı. Arkasından onu hastaneye e. hareket etmek
6. çabalamak
götürdüler. Bir kolunu kaybetse de onun için hayat de- f. ayrılmak
7. tüketmek
g. bitirmek
8. zannetmek
DERS KİTABI-3 48
4. Ünite
49.
Ders
3. a. Aşağıdaki diyalogu okuyunuz ve etkinlikleri kullanarak
benzer diyaloglar kurunuz.
A: Nereye gidiyorsun?
B: Dağa tırmanmaya gidiyorum.
A: Ne kadar sürecek?
B: Sanırım birkaç gün sürer.
A: Yalnız mı olacaksın?
B: Evet. Umarım ihtiyacım olan her şeyi almışımdır.
A: El feneri de aldın mı?
B: Hay Allah! El fenerini unutmuşum.
A: Karanlıkta yolunu görebilmek için şarjlı bir el fenerine
ihtiyacın olacak. Çantanı tekrar kontrol etsen iyi olur.
B: Haklısın. Eksik bir şey olmasın diye tekrar bakayım.
b. Diyalogdaki altı çizili kelimelerin yerlerine farklı kelimeler

kullanarak aşağıdaki etkinliklerle ilgili benzer diyaloglar
kurunuz.
• Dağa tırmanmak
• Kamp yapmak
• Yeni yerler keşfetmek
• Doğa yürüyüşü yapmak
4. a. İki Fransız doğa yürüyüşçüsünün hayat mücadelesini anlatan

metni dinleyiniz. Sonra aşağıdaki cümleleri metne göre doğru
"D" veya yanlış "Y" şeklinde değerlendiriniz. 4$ 4.5
1. ( ) iki Fransız yürüyüşçü iki haftalık bir yürüyüşe çıktılar.
2. ( ) Yürüyüşçüler ormanda yollarını kaybettiler.
3. ( ) Helikopterdeki kurtarma ekipleri sis ve yağmur yüzünden yürü-
yüşçüleri göremedi.
4. ( ) iki yürüyüşçü yakınlardaki bir köye gitmeye karar verdi.
5. ( ) Yürüyüşçülerden sadece biri köye ulaştı.
6. ( ) Kurtarma ekipleri diğer yürüyüşçüyü ölü hâlde buldu.

1. Kurtarma ekipleri yürüyüşçüleri ne kadar süre aradı?
2. Kurtarma ekipleri arama sırasında yürüyüşçüleri neden fark etmedi?
3. Ekipler ormandaki yürüyüşçüyü bulduğunda yürüyüşçünün durumu

nasıldı?
4. Yiyecekleri tükenen yürüyüşçüler, ne yiyerek hayatta kaldı?
5. Yürüyüşçüler kaç hafta boyunca ormanda kaldılar?

Ç°k yaşayan bilmez çok gezen bilir.
Ekmek elden su gölden
IHLARA VADİSİ
Ihlara Vadisi, Kapadokya bölgesinin en popüler yürüyüş yerlerinden
biridir. Vadi yaklaşık 15 km uzunluğundadır. Vadinin derinliği ise yer
yer 100-150 metreye kadar çıkar. Ihlara Vadisi, Melendiz Çayı tarafın-
dan, binlerce yıl içinde şekillendirilmiştir. Vadi içerisinde 5 bin konut
ve 105 kilise bulunmaktadır.
Ihlara Vadisi'nin dört girişi vardır. İlki vadinin başlangıcındaki Ihlara
Köyü'ndedir. İkinci giriş vadinin 4. kilometresindedir. Buradan vadiye
girişi sağlayan basamaklar bulunur. Üçüncü giriş Belisırma Köyü'nde-
dir ve bu girişe araba ile ulaşılabilir. Sonuncu giriş ise vadinin sonunda
yer alır. Vadinin en güzel bölümü Ihlara Köyü'nden Belisırma Köyü'ne
kadar olan ve tarihî kiliseler ile doğal güzellikleri görebileceğiniz 7 ki-
lometrelik bölümdür. Ziyaretçiler bu güzelliklerin tadını çıkarmak için
farklı uzunluktaki yürüyüş parkurlarından birini tercih edebilirler.
4. Ünite
MADAGASKAR
Madagaskar dünyanın en büyük dördüncü adasıdır. Adanın yüz-
ölçümü 87.295 km2dir. Madagaskar, Mozambik'in doğusunda,
Hint Okyanusu'nda yer alır. Adanın genelinde kırmızı topraklar
görülür. Bu yüzden adaya "Büyük Kırmızı Ada" da denir.
Madagaskar'ın nüfusu 24 milyon 800 bindir. Bu büyük adada Ma-
dagaskarlIlar dışında; Komorlar, Hindistan, Fransa ve Çin'den ge-
len insanlar da yaşamaktadır. Madagaskar'da iki resmî dil vardır.
Bunlar Malgaşça ve Fransızcadır. İngilizce bu iki dil kadar yaygın
değildir. Ancak turistik yerlerde az da olsa İngilizce konuşan in-
sanlar bulunur.
Madagaskar'a özgü bitki örtüsü ve hayvan türleri vardır. Mada-
gaskar'daki hayvanların %80'i dünyanın başka herhangi bir ye-
rinde görülmez. Madagaskar'ın en bilinen hayvanı lemurlardır.
Zürafa, aslan, zebra, su aygırı, sırtlan, maymun ve fil gibi Afrika
hayvanları Madagaskar'da yaşamaz.
Madagaskar'da sadece iki mevsim görülür. Mayıs-ekim ayları ara-
sında serin ve kuraktır. Kasım-nisan ayları arasında sıcak ve ya-
ğışlıdır. Mayıs ve ekim ayları arası Madagaskar'ı görmek için en
uygun aylardır. Çünkü bu aylar arasında hava diğer zamanlara
göre daha serin olur.
1. a. "Madagaskar" adh metni okuyunuz ve aşağı- 3. cm

daki boşlukları metne göre doldurunuz. 4. mm
1. Madagaskar dünyanın en büyük 5. m2
adasıdır. 6. km2
2. Madagaskar Mozambik'in yer alır. 7. °C
3. Madagaskar'ın resmî dilleri ve 8. m3
________________'dır. 9. g
4. Madagaskar'daki hayvanların 10. kg _
dünyanın başka herhangi bir yerinde görülmez.
5. Madagaskar'da hava-
ayları arası sıcak ve yağışlıdır. 3. Aşağıdaki cümlelerde geçen ölçü birimlerini kı-
saltarak cümleyi tekrar yazınız.
1. Çantanın ağırlığı 15 kilogramdı.
6. Madagaskar'a neden "Büyük Kırmızı Ada"denir? Çantanın ağırlığı 15 kg'dı.
2. Adanın yüzölçümü 87.295 kilometrekaredir.

7. Adada MadagaskarlIlar dışında en çok hangi
ülkelerden insanlar yaşar? 3. Bu gölün derinliği 35 metredir.
4. Sıcaklık -5 santigrat dereceye kadar düştü.

8. Madagaskar'ın en bilinen hayvanı hangisidir?
5. Şelaleden saniyede 1340 metreküp su dökülüyor.
9. Adada hangi hayvanlar yaşamaz? 6. Kızılırmak Nehri'nin uzunluğu 1344 kilometredir.
7. Çalışma odası 20 metrekare alana sahip.

10. Madagaskar'da mayıs-ekim ayları arasında hava
nasıldır?
2. Kısaltmaların karşısına okunuşlarını yazınız.
1. km kilometre
2. m
DERS KİTABI-3 51
4. Aşağıdaki kelimelerle resimleri eşleştiriniz. 6. Aşağıdaki boşlukları uygun sıfatlarla doldurunuz.
1. şelale mağara kanyon kurak / derin / tecrübeli / yüksek / küçük / uzun

2. dağ ada orman 1. . derin _ bir göl 4. ______________bir dağ
2. . _ bir nehir 5. ______________birada
3. . _ bir çöl 6. ______________bir rehber
7. Altı çizili fiillerin yerine eş veya yakın anlamlıla-

rını kullanarak cümleyi yeniden yazınız.
1. Tatil planımdan henüz kimseye bahsetmedim.
Tatil planımdan henüz kimseye söz etmedim.
2. Cuma günü otelden çıkacağız.
3. Tatilde, elimizdeki bütün parayı tükettik.
4. Onlar, akşam saat sekizde otele ulaşmışlar.
5. Önümüzdeki hafta tatile çıkacağımızı sanmıyorum.
6. Ralston kurtulmak için çok mücadele etti.
1. Kendimi çok bitkin hissediyorum. Anahtar İfadeler

2. Konforlu ama pahalı bir otel.
3. Tatile ailemle birlikte gittim.
4. Everest'e tek başına tırmanmış.
1. Ders: Dünyanın En’leri
5. Güneş yüzünden bütün bedeni yanmış.
6. Otelden erken ayrıldı ama nedenini söylemedi. kanyon, ada, vaha, dağ, orman, vadi, çöl,
7. Bir haftalık tatil için 2000 lira kâfi. göl, nehir, okyanus, şelale, mağara, doğu,
8. Şelale buraya 10 km mesafede. batı, kuzey, güney, tepe, sınır, zirve, ekip,
9. Dağcı, günler sonra sağ hâlde bulundu. rehber, ekipman, tırmanış, dağcı
10. Bana piramitler hakkında büsbütün yanlış şey- derin, sığ, büyük, küçük, sıcak, soğuk,
ler anlattı. yüksek, alçak, kurak, yağışlı, berrak,
bulanık, tecrübeli
G i Y T R VG Z T S V C M Y K
2. Ders: Geziye Hazır mısın?
el feneri, matara, halat, çakı, harita, pusula,
R H G A V O F u Y Ş F A K A T
çadır, uyku tulumu, çakmak, sırt çantası,
F T E B E R A B E R O N Ş L A konserve, böcek spreyi, bot, ilk yardım
çantası, ocak, gezinti, kaya, kamyonet,
A i U U U G Ş H T N U L V N M
kemik, kan, yamaç
B M V Ü C U T Z E i Z I I I A
ağır, kör, sağ, canlı, kızgın, susuz, aç,
Ü A K H Y N S i R S A E E Z M bitkin, yeterli
T L F S E B E p L V K S H Y E söz etmek, bahsetmek, mücadele etmek,
çabalamak, ulaşmak, varmak, hareket
R M Ş P R Y P u i z L H T N N etmek, oynamak, tüketmek, bitirmek,
P R Y A K L A Ş I K I E M K Z zannetmek, sanmak
M Y O Z H T K G L E K O T F K
F T I N C V L O O F S i A i A
GELENEKVE Kültürlerde selamlaşma şekilleri
Farkı kültürlerin tanıtımı
Aborjinlerin geleneksel yaşamı
4. Ünite
ÜNİTE GÖRENEKLER Geniş zamanın hikâyesi

(Olumlu, olumsuzluk ve soru şekli)
1• Nasıl Selâmlaşırsınız?
Ders
1. a. Aşağıdaki ifadeleri uygun resimlerin altına yazınız.

a. elleri birleştirmek c. şapka çıkarmak d. yumruk tokuşturmak f. yanaktan öpmek
b. sarılmak ç. el öpmek e. tokalaşmak g. eğilmek
DERS KİTABI-3 53
5« Ünite
1. Ders
b. Yukarıdaki selamlaşma şekilleri hangi milletlerde yaygındır?

c. Siz nasıl selâmlaşırsınız? Aşağıdakileri eşleştiriniz.
1. Samimi bir arkadaşınla karşılaşınca
2. Yaşça büyük birisi ile karşılaşınca
3. Yaşıtlarım ile karşılaşınca
4. Aileden birisi ile karşılaşınca
5. Yabancı birisi ile karşılaşınca
6. Tanıdık birisi ile karşılaşınca
a. eğilirim.
b. elini öperim.
c. yanaklarından öperim.
ç. sarılırım.
d. yumruk tokuştururum.
e. sadece "Merhaba!" derim.
f. tokalaşırım.
g. hiçbir şey yapmam veya söylemem.
h. el kaldırıp selam veririm.
i. başımı aşağı-yukarı sallarım.
2. "Tokalaşma Kültürü"adlı bölümü okuyunuz. Sizin kültürünüzle olan benzerliklerini veya farklılıklarını
söyleyiniz.
Tokalaşma Kültürü
Fas /Afrika
Tokalaştıktan sonra sağ el kalp üzerine konur. Bu, dostluk göstergesidir.
Hindistan /Asya
Hindistan’da erkeklerin birbiri ile tokalaşması normaldir. Ama kadınların birçoğu erkekler ile
tokalaşmaz.
Romanya /Avrupa
Ellerinde eldiven varken tokalaşmak kabalıktır. Fakat bayanlar için bu geçerli değildir.
Kanada /Amerika
Tokalaşırken gülümsemek ve göz teması önemlidir.
İsviçre / Avrupa
İnsanlar bir araya gelince herkes birbiriyle tokalaşır.
Gana /Afrika
Birden çok kişi varsa tokalaşmaya sağ taraftaki kişiden başlanır ve sırasıyla devam edilir.
DERS KİTABI-3 54
5« Ünite
1. Ders
3. a. "İki Farklı Kültürde Selamlaşma" adlı metni din-
leyiniz ve okuyunuz. 4^5.1
b. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayınız. İki Farklı Kültürde Selamlaşma
1. Türkiye'de hangi selamlaşma şekilleri kullanılır? *
2. Kimler birbirini sarılarak selamlar? Türkiye'deki en yaygın selamlaşma şekillerinden bi-

3. Yakın arkadaşlar selâmlaştıktan sonra ne yaparlar? risi tokalaşmadır. Her yaştan insan bu selamlaşma
4. Masai kabilesinde tükürmek ne anlama gelir? biçimini sıkça kullanır. Tokalaşmak için sağ el kulla-
nılır. insanlarla tokalaşırken diğer el cepte olmamalı-
5. Masai kabilesinde misafirler için neden
dır. Bu kaba bir davranıştır. Tokalaşma hem erkekler
gösteriler yapılır?
hem de bayanlar arasında kullanılır. Kucaklaşma,
yanaktan öpme ve sarılma yakın arkadaşlar arasında
c. Metne göre koyu renkle yazılmış kelimeler- olur. Yakın arkadaşlar selâmlaşıp birbirlerine mutla-
den doğru olanları yuvarlak içine alınız. ka hâl-hatır sorarlar. Uzaktaki kişiler el kaldırarak se-
lamlanır. El öpme ise sadece yaşça küçükler tarafın-
1. Türkiye'de tokalaşmak için sağ / sol el kullanılır.
dan yapılır. Küçükler büyüklerin ellerini öpüp alnına
2. insanlarla tokalaşırken diğer el cepte olmalıdır / koyar. Kalabalık ortamlarda ilk önce yaşça büyüklere
olmamalıdır. selam verilir.
3. Kalabalık ortamlarda ilk önce yaşlılar / gençler
selamlanır.
4. Masai kabilesinde insanlar birbirini tükürerek /
eğilerek selamlar.
5. Danstan sonra misafirlere / savaşçılara inek
sütü ve inek kanı ikram edilir.
4. Asil ile Melike arasında geçen diyaloğu dinleyi-

niz ve doğru seçenekleri işaretleyiniz. 4$ 5.2
1. Aslı hangi ülkeye gitti?
a) Belçika
b) Kenya
c) Meksika
2. O, kiminle birlikteydi?
a) Eski bir dostuyla
b) Kuzeniyle
c) Yeni okul arkadaşıyla
3. Onlar nereye gittiler?

a) Doğum günü davetine
b) Komşu ziyaretine
c) Festival kutlamalarına
4. Onu ne şaşırttı?
a) Birisinin onunla selamlaşma şekli
b) Selamlaşmada yanlış bir kelime kullanması Kenya'daki Masai kabilesinin ilginç bir selamlaşma ve
c) Hiç kimsenin ona selam vermemesi karşılama kültürü vardır. Masai kabilesinde tükürmek
"Merhaba" anlamına gelir. Kabile üyeleri birbirini tü-
5. O nasıl bir tepki verdi? kürerek selamlar. Misafir karşılama âdetleri de selam-
laşma âdetleri gibi ilginçtir. Onlar misafirlerini özel bir
a) Sinirlendi ve karşısındaki insanı itti.
dansla karşılar. Bu dansı kabilenin savaşçıları yapar.
b) Karşısındaki kişiyi uyardı.
Danstan önce hikâye anlatılır. Daha sonra savaşçılar
c) Çok şaşırdı fakat hiçbir şey söylemedi. en yükseğe zıplama yarışı yapar. Bunlar kabilenin
gücünü ve cesaretini göstermek için yapılır. Danstan
sonra misafirlere inek sütü ve inek kanı ikram edilir.
HELESA ŞENLİĞİ
Helesa Şenliği, Sinop şehrine özgü önemli bir kutla-
madır. Her yıl Ramazan ayının on beşinci gününden
sonra kutlanmaktadır. Helesa Şenliği ramazan ayında-
ki yardımlaşmayı gösteren önemli bir gelenektir. Şen-
liğin ilk ne zaman kutlandığı kesin olarak bilinmemek-
tedir. Şenliğin ortaya çıkışı bir hikâyeye dayandırılır.
Hikâye şöyledir:
Gemilerin yelkenlerle hareket ettiği eski zamanlarda,
gemilerden biri fırtınaya yakalanır. Geminin kaptanı
fırtınadan kurtulmak için Sinop Limanı'na sığınır. Fır-
tına günlerce devam eder. Bu yüzden gemi bir türlü li-
mandan çıkamaz. Zamanla gemi mürettebatının yiye-
cek ve içeceği tükenir. Bir gün kaptanın aklına yiyecek
bulmak için güzel bir fikir gelir. Kaptan, mürettebatına
bir filika süslemelerini söyler. Gece vakti kaptan ve
mürettebat süslenen filikayı alarak, ellerinde fenerler-
le Sinop şehrine iner. Şehirde sokak sokak dolaşıp ma-
niler söyleyerek halktan yiyecek isterler. Onları gören
halk, gemicilere yiyecek ve içecek verir. Böylece gemi-
ciler açlıktan kurtulur.
5. Ünite
2. Ders
1. (
2. (
3. (
50 <RMC TÜRKÖ
5. Ünite
2. Ders
1. a. "Bir Zamanlar Aborjinler" adlı metni dinleyiniz
ve okuyunuz. <5>5.3
b. Aşağıdaki cümleleri metne göre doğru "D"
veya yanlış "Y" şeklinde değerlendiriniz.
) Aborjinler, Avustralya'ya Amerika kıtasından
göç ederek gelmişlerdir.
) Aborjinler, göçebe yaşamışlardır.
) Aborjinlerde sadece kadınlar süs eşyası
takardı.
4. ( ) Aborjinler, ulaşımda hayvanları kullanırdı.
5. ( ) Aborjinlerde şarkı ve hikâye, kültür aktarımı
için kullanılmıştır.
6. ( ) Günümüzde Aborjinlerin tamamı gelenek-
sel yaşamlarına devam etmektedir.
7. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayınız.

1. Aborjinlerde erkek ve kadının görevi neydi?
2. Aborjinler ne tür yiyeceklerle beslenirlerdi?
3. Aborjinler nasıl barınaklarda yaşarlardı?
4. Aborjinler ne tür araçlar kullanırlardı?
5. Aborjinlerin ne tür sanatsal etkinlikleri vardı?
6. Aborjinlerin günümüzdeki durumu nasıldır?
Aborjinler Avustralya'nın yerli halkıdır. Aborjinler
Avustralya'ya en az 30.000 yıl önce Asya kıtasından
göç etmişlerdir. Aborjinler 500-600 farklı gruptan
oluşurlar ve bu gruplar arasında güçlü bağlar var-
dır. Araştırmalara göre Aborjinlerin şu anki nüfusu
700.000 civarındadır. Avustralya nüfusunun %3'ünü
Aborjinler oluşturur. Günümüzde Aborjinlerin bü-
yük bölümü geleneksel yaşamlarından uzaklaş-
mışlardır. Şehir ve kasabalarda, diğer insanlar gibi
yaşamaya başlamışlar, modern hayata adapte ol-
muşlardır.
Aborjinlerin sıra dışı geleneksel bir yaşamları var-

dı. Avustralya Aborjinleri, göçebe olarak yaşardı.
Bundan dolayı Aborjinlerin fazla eşyaları olmazdı.
Erkeklerin görevi avcılık, kadınların görevi ise top-
layıcılıktı. Kadınlar kabuklu deniz hayvanları, yaban
balı, yumurta, meyve ve bitki kökleri toplardı. Er-
kekler ise yabani hayvanları, sürüngenleri, balıkları
avlardı. Odunları birbirine sürterek ateş yakarlar,
avlarını ve yemeklerini bu ateş üzerinde pişirirler-
di. Aborjinler doğal kaynakları dikkatli kullanır ve
çevrelerini çok iyi tanırdı. Evcilleştirdikleri tek hay-
van dingo denilen bir tür yabani köpekti. Aborjinler
kabileler hâlinde yaşardı. Her kabilenin kendi böl-
gesi vardı. Kabileler birbirlerinin bölgesinde izinsiz
avlanmazdı.
Aborjinler genellikle basit ve küçük barınaklarda

yaşardı. Barınak yapmak için yapraklar, çalılar, ağaç
dalları ve kabukları kullanılırdı. Barınakların yük-
sekliği ve uzunluğu birkaç metre olurdu. Kıyafetleri
5« Ünite
2. Ders
5« Ünite
ise iklim şartlarına göre değişirdi. Sıcak bölgelerde
kıyafet giyilmezdi. Buradaki yerliler vücutlarını çe-
şitli şekil, desen ve resimlerle kapatırdı. Kıyafetler
yapraklar ve hayvan derilerinden yapılırdı. Hem er-
kekler hem de kadınlar şapka, kolye, bilezik, kolluk
gibi farklı süs eşyaları takardı. Herkes özel günlerde
vücutlarını farklı renk boyalarla süslerdi.
Yerli insanlar avlanmak ve günlük hayatta kullan-

mak için birçok araç ve silah yapardı. Bu silahlar ah-
şap, kemik veya taştan yapılırdı. Yabani hayvanları
öldürmek için mızrakları, balık avlamak için zıpkın-
ları, kuş avlamak ve sportif faaliyet için bumerang-
ları, korunmak için kalkanları, satırları, bıçakları ve
ağaç sopalarını kullanırlardı.
Aborjinlerde resim, ahşap oymacılığı, heykel, mü-
zik ve dans gibi sanatsal etkinlikler görmek müm-
kündü. Aborjinlerin yazılı bir dili yoktu. Bu yüzden
şarkılar ve hikâyeler iletişim ve kültür aktarımı için
önemli bir araçtı. Olaylar ve fikirler, hikâye ve şarkı-
larla bir nesilden diğer nesle geçerdi. Aborjinler; av
şarkıları, cenaze şarkıları, mevsim şarkıları ve hay-
vanlarla ilgili şarkılar gibi her olay veya konuyla ilgili
Yerliler arasında ulaşımın ana formu yürümekti. Yer-

liler göçebe oldukları için bir yerden diğer bir yere
yürümek zorundaydı. Su kaynakları yanında yaşa-
yanlar ise kanolar kullanırdı. Kanolar hem ulaşım
hem de balık avı için önemli bir araçtı.
5« Ünite
şarkılar söylerdi. Aborjinler şarkıları ile birlikte yerli
müzik aletleri çalardı.
5«
Ünite
2. Ders
Geniş Zaman Kipinin Hikâyesi 3. Aşağıdaki cümleleri geniş zamanın hikâyesi-
Geniş zamanın hikâyesi, geçmiş zamanda belli bir ne göre tamamlayınız.
süre devam eden ama şimdi devam etmeyen fiil ya 1. Biz eskiden köyde yaşardık. (yaşamak)
da durumları ifade etmek için kullanılır. 2. Ben her hafta yüzmeye
(gitmek)
Örnek:
Aborjinler, göçebe olarak yaşardı. 3. Onlar önceden sık sık
(Aborjinler eskiden göçebe olarak yaşıyorlardı ama (görüşmek)
artık göçebe olarak yaşamıyorlar.) 4. Siz bana mektup_______________________________
(göndermek)
A. Olumlu Şekli 5. Arkadaşım hiç yemek
-rdı /-irdi (-irdi, -urdu, -ürdü) /-ardı (-erdi) (pişirmek)
yapmak gitmek 6. Sen bebekken çok______________________________

(ağlamak)
Ben yapardım. giderdim.
7. Biz öğrenciyken basketbol
Sen yapardın. giderdin.
(oynamak)
0 yapardı. giderdi.
Biz yapardık. giderdik.
4. Aşağıdaki cümleleri örnekteki gibi olumsuz
Siz yapardınız. giderdiniz. yapınız.
Onlar yaparlardı. giderlerdi.
1. Sen geceleri bize masal anlatırdın.
Sen geceleri bize masal anlatmazdın.
B. Olumsuzluk Şekli 2. Ben sabahları erken kalkardım.
-mazdı (-mezdi)
yapmak gitmek 3. Sen baharatlı yemekleri çok severdin.

Ben yapmazdım, gitmezdim,
Sen yapmazdın, gitmezdin, 4. O, her cumartesi sinemaya giderdi.
0 yapmazdı, gitmezdi,
5. Biz yaz tatillerinde kamp yapardık.
Biz yapmazdık, gitmezdik,
Siz yapmazdınız, gitmezdiniz,
6. Siz hafta sonları çalışırdınız.
Onlar yapmazlardı. gitmezlerdi.
7. Onlar evin karşısındaki gölde yüzerlerdi.
C. Soru Şekli
-r mıydı? (miydi?, muydu?, müydü?) 8. Ben nehirde dedemle balık avlardım.
yapmak gitmek
Ben yapar mıydım? gider miydim?
5. Aşağıdaki kelimelerle, örnekteki gibi geniş
Sen yapar miydin? gider miydin?
zamanın hikâyesine göre soru cümleleri ya-
0 yapar mıydı? gider miydi?
zınız.
Biz
yapar mıydık? gider miydik?
Siz yapar mıydınız? gider miydiniz? 1. ben/sabahları/erken kalkmak
Ben sabahları erken kalkar mıydım?
Onlar yaparlar mıydı? giderler miydi?
2. "Bir Zamanlar Aborjinler" adlı metindeki geniş

zamanın hikâyesi ile çekimlenmiş fiilleri bu-
larak altını çiziniz. Bu fiillerin olumlu, olum-
suz ve soru şekillerini defterinize yazınız.
Örnek:
Avustralya Aborjinleri göçebe olarak yaşardı.
olumlu olumsuz soru

yaşardı. yaşamazdı. yaşar mıydı?
2. sen / kışın/tatile çıkmak
?
3. işe / geç kalmak/babam
?
4. insanlar / eskiden / daha uzun yaşamak
5«
Ünite
?2. Ders
5. biz/ormanda/yürüyüş yapmak
7
6. onlar/tatilde/otelde kalmak
7
7. sen / denizde yüzmek
7
KÜLTÜR
KÖŞESİ
DEDE KORKUT
Dede Korkut, büyük Türk atasıdır. Oğuz Türkle-
rinden olduğu rivayet edilir. Tam olarak nerede
ve ne zaman yaşadığı bilinmemektedir. Türklerin
yaşayışlarını, örf ve adetlerini, geleneklerini, sos-
yal ve kültürel hayatlarını masal ve hikâyelerinde
anlatarak bugünlere kadar ulaştırmıştır. Bazı kay-
naklarda 295 yıl yaşadığı söylenmektedir.
Dede Korkut, hikâyelerde bilge bir kişi olarak

karşımıza çıkar. Dede Korkut'un gelecekten de
haberler verdiği söylenir. Oğuzlar önemli mese-
leleri ona danışırlardı. Dede Korkut, geçmiş kah-
ramanların hayatlarını anlatır ve insanlara öğüt
verirdi. O, hem sıradan insanların hem de devlet
adamlarının saygı gösterdiği ve akıl danıştığı bi-
ridir.
Dede Korkut Hikâyeleri
Oğuz Türklerinin bilinen en eski
epik destansı hikâyeleridir. On iki
destansı ve bir ön sözden
oluşur. İçerdiği hikâyeler tarih
boyunca dilden dile, anlatıcıdan
anlatıcıya aktarılan birer sözlü ge-
lenek ürünüdür. Hikâyeler ku-
laktan kulağa aktarıldığın- M
dan dolayı gerçek hâlinin
dışına çıkmıştır. Hikâyele-
rin XV. yüzyılın ikinci ya-
rısında yazıya geçirildiği
tahmin edilir. Hikâyeler;
Oğuzların yaşam biçim- M
leri, ekonomisi, inançla-
giyinişleri, beslenme
leri, içinde yaşadıkları doğa
gibi pek çok konuda bilgi
sağlayan bir kaynaktır.
Laf olsun âdet yerini bulsun.
Eski köye yeni âdet getirmek
ESKİMOLARIN GELENEKSEL YASAMI
Eskimolar, Kuzey Kutbunun ce- vanlarını avlarlar. Balık, mors,
sur ve güçlü insanlarıdır. Eskimo balina, kutup ayısı, fok, ren geyiği
"çiğ et yiyen" anlamına gelmek- en çok avladıkları hayvanlardır.
tedir. Kuzey Kutbunun bu cesur Bu hayvanların, beslenmek için
yerlileri kendilerine "inuit" yani etini ve yağını, kıyafet yapmak
"insanlar" demektedir. Eskimo- için derisini, eşya ve çadır yapar-
lar Alaska, Kanada, Grönland ken hem derisini hem kemikleri-
ve Rusya'yı içine alan büyük bir ni kullanırlar. Ayrıca hayvanların
alanda yaşamaktadır. yağı, yemek pişirirken, ısınırken
Eskimoların yaşadığı bölgede ve lambalarda yakıt olarak kulla-
ağaç ve bitki yetişmez. Aşırı so- nılır.
ğuklar yüzünden yılın büyük Kano, küçük tekneler ve köpek-
bir bölümünde kar görülür. Bu li kızaklar Eskimoların ulaşım
nedenle Eskimolar evlerini kar araçlarıdır. Eskimolar bir yerden
bloklarından inşa ederler. "İglo" başka bir yere seyahat etmek için
adındaki bu evler bir saat gibi çoğunlukla köpekli kızakları kul-
kısa bir sürede inşa edilebilir. lanır. Eskimo köpeklerinin kalın
Kardan yapılmasına rağmen ig- kürkleri vardır. Çok güçlüdür ve
loların iç sıcaklığı 16-17 dereceye kadar çıkar. İglolar soğuğa dayanıklıdır. Köpekler av hayvanlarının yerini
geçici evlerdir. Bu evler yaz mevsimi geldiğinde sıcak- tespit etmek ve yol bulmak için de kullanılır.
lığın etkisiyle erir. Eskimolar yaz aylarında nehir veya Eskimolar çok barışçıl insanlardır. Eskimolarda savaş,
deniz kenarlarına göç ederler. Oradaki evleri deriden cinayet, kavga gibi kavramlar bilinmez. Eskimoların
yapılmış çadırlardır. selamlaşma şekilleri oldukça farklıdır. İnsanlar bu-
Eskimoların bütün ömürleri avcılıkla geçer. Eskimolar runlarını birbirine sürterek selâmlaşır ve sevgi göste-
mükemmel avcılardır. Hem deniz hem de kara hay- risinde bulunurlar.
1. a. "Eskimoların Geleneksel Yaşamı" adlı metni okuyunuz. Sonra aşağıdaki cümleleri metne göre doğru
"D" veya yanlış "Y" şeklinde değerlendiriniz. b. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayınız.
4. ( ) Eskimolar, evlerini taştan inşa ederler.
1. ( ) Eskimo kelimesi "göçebe yaşayan" anlamına
5. ( ) Eskimolar, ulaşımda ve avlanmada köpekleri kul-
gelmektedir.
lanırlar.
2. ( ) Atlar, Eskimoların ulaşımda en çok kullandığı
6. ( ) Eskimolarda savaş, cinayet ve kavga gibi kavram-
hayvanlardır.
lar bilinmez.
3. ( ) Eskimolar, mükemmel avcılardır.
1. Eskimolar nerelerde yaşamaktadır? ____________________________________________________________________________________
2. İglo nedir? __________________________________________________________________________
3. Eskimolar yaz aylarında nereye göçer? ________________________________________________________________________________
4. Eskimolar en çok hangi hayvanları avlar?______________________________________________________________________________
5. Eskimolar nasıl selâmlaşır? __________________________________________________________________________
6. Eskimolar, hayvanlardan nasıl faydalanır?______________________________________________________________________________
2. Aşağıdaki kelimelerle anlamlı ve kurallı cümle- 6. Sembollerin yerine harfleri yazarak Türkiye'de
ler oluşturunuz. hâl-hatır sormak için kullanılan ifadeleri bulunuz.
1. tokalaşarak / ülkemizde/selâmlaşır/ genellikle /
insanlar A B C ç D E F G Ğ
★ ♦ ■ 0 • O ® II
2. duyulan / el / büyüklere / saygıyı / kültüründe /
i J K L M N 0 Ö
Türk / öpmek / karşı / gösterir
0 O □ A * 9 Jî
3. vardır / milletin / bir / her / kendine/özgü / şekli R S Ş Ü V Y z
U ■■ O
/selamlaşma R 6 n T ®
4. ülkenin / yaşadığım / alışamadım / hiç / yemek- 9*60* 6 0 9

lerine
DERS KİTABI-3 67
5. basit / yaşarlardı / ve / Aborjinler / genellikle / 90 ©★♦AR
barınaklarda / küçük
3. Aşağıdaki fiillere, tabloda verilen zamanların 90 O ★ R 90

eklerini getiriniz.
9*60* ıı o • o t / N
Anahtar İfadeler
1. Ders: Nasıl Selâmlaşırsınız?

dostluk, göz teması, gösteri, kabile, savaşçı,
hâl-hatır, üye, âdet, güç, cesaret, hikâye
yabancı, tanıdık, yaşıt, büyük, yakın, sağ,
karşıt
4. Tablodaki fiilleri geniş zamanın hikâyesine göre yumruk tokuşturmak, yanaktan öpmek,
çekimleyiniz. sarılmak, tokalaşmak, eğilmek, şapka
çıkarmak, selamlamak, kucaklaşmak,
Olumlu Olumsuzluk Fiiller
gülümsemek
Ben oynardım. oynamazdım. oynamak
Sen çalışmak
0 yüzmek 2. Ders: Aborjinler
Biz gitmek yerli, halk, bağ, geleneksel yaşam, göçebe,
Siz konuşmak avcılık, toplayıcılık, doğal kaynak, barınak,
Onlar yürümek iklim, desen, deri, süs eşyası, silah, araç,
ahşap, kemik, taş, mızrak, zıpkın, satır,
5. Tablodaki fiilleri geniş zamanın hikâyesinin soru kalkan, sopa, kano, heykel, nesil
şekline göre çekimleyiniz.
modern, sıra dışı, kabuklu, doğal, yabani,
qe\ir miydim 7 kullan 7
basit, sanatsal, geleneksel
yaşa______________ _____7 yaz____________ ________7
göç etmek, uzaklaşmak, adapte olmak,
oku_______________ ______7 dinle__________ _________
7 avlamak, evcilleştirmek, öldürmek,
anlat_____________ ______7 gez____________ ________7
korunmak
konuş____________ ______7 götür__________ ________7
yap_______________ ______7 ye_____________ ________7
DERS KİTABI-3 68
• Fiziksel etkinlikler • Sağlık problemleri
SPOR VE • İsimden fiil yapım ekleri
"-la (-le) / -al (-el) / -lan
«Doktor-hasta diyalogları
• Düz anlatım
ÜNİTE SAĞLIK (-len) /-laş (-leş)" (dedi, diye sordu)
Ne Kadar Sağlıklısınız?
b. Cevaplarınızı puanlandırınız. Sağlıklı mısınız yoksa değil misi-
niz? Sonuçlarınızı sıra arkadaşlarınızla karşılaştırınız.
Anket Değerlendirme
1. a. "SağlıkTesti" çıkabilir Fiziksel ve zihinsel
bölümün devam olarak sağlıklı gö-
deki edebilir rünüyorsun. Ancak
boşlukları anlayab daha iyi olabilirsin.
aşağıdaki ilir Haftada üç kez
fiiller- egzersiz yap.
den Daha fazla
yüzebilir
uygun meyve ve sebze
koşabili tüket. Beyin
olanlarıyl
r jimnastiğini
a doldu-
runuz. ihmal etme.
uyuyabilir
Sonra 1-9 puan
a=3 puan, b=2
kendinize Kendine dikkat
puan, c=1 puan
göre etmelisin. Fiziksel
20-30 puan
uygun aktivi-
Harika! Fiziksel telere mutlaka
seçenekle
ve zihinsel olarak vakit ayır. Küçük
ri
çok şeyler-
işaretleyi-
sağlıklı ve den başla. Mesela
niz.
formdasın. Bu okula yürüyerek
duyabilir
şekilde devam git.
aklında tutabilir
et. Abur cubur yeme.
okuyabilir 10-19 puan Yeteri kadar uyu.
hatırlayabilir
O Gürültülü bir ortamda arkadaşının konuşmasını

____________________misin?
□ İki gün önce neler yedin? a) metre
□ 500 Rahatlıkla.
mesafeyi aralıksız
Hatırlayabilir misin? b) Evet ama çok net duyamam.
______________________________misin?
a) Evet. c) Hayır,
a) Evet, yüksek sesle
kolaylıkla konuşması gerek.
yapabilirim,
b) Evet ama biraz düşünmeliyim. b) Yapabilirim ama zorlanırım,
c) Hayır, hiç zannetmiyorum.
H c) Hayır, yapamam.
Bir işi yapmaya (ev ödevi, kitap okuma...) ara-
lıksız 40 dakika misin?
B 100 metrelik havuzu baştan başa a) Evet, yapabilirim.

| Cep telefonu numaralarını veya şifreleri
b) Evet ama zorlanırım.
_____________________________misin? ____________________misin?
c) Hayır, yapamam.
a) Evet, kolaylıkla yapabilirim. a) Evet, rahatlıkla.
b) Yapabilirim ama zorlanırım. b) Sadece çok önemli olanları.
c) Hiç sanmıyorum. n71c) İlkBenim için imkânsız.
okuyuşta bir metni
misin?
a) Evet, genellikle.
b) Evet ama tamamını değil.
c) Hayır, tekrar okumam gerekir.
B 40 metre uzaktaki arabanın plakasını

______________________misin?
a) Evet, yapabilirim.
b) Evet ama biraz zorlanırım.
c) Gözlüksüz yapamam.
6. Ünite
1. Ders
El Bir apartmanın 4. katına merdivenden
______________________misin?
a) Hiç problem değil.
b) Yapabilirim ama bacaklarım ağrır.
c) Hayır, asansörü kullanırım.
B Yatağa yattıktan sonra hemen

______________________misin?
a) Evet, ilk beş dakika içinde.
b) Hayır, biraz zaman alır.
c) Hayır, uyumam en az bir saat sürer.
6. Ünite
1. Ders
2. a. "Sağlam Kafa Sağlam Vücutta Bulunur" adlı

metni dinleyiniz ve okuyunuz. 6.1
Sağlam Kafa Sağlam

Vücutta Bulunur
Bir Türk atasözü der ki: Sağlam kafa sağlam vü-
cutta bulunur. Yani fiziksel aktivitenin akıl ve
beden sağlığı açısından önemi büyüktür. Fiziksel
aktivite yapma nedeni kişiden kişiye değişebilir.
Kimileri zayıflamak, kaslarını geliştirmek veya
sağlıklı yaşamak için; kimileri ise sırf eğlenmek
için fiziksel aktiviteler yapar.
Düzenli şekilde yapılan fiziksel aktivitelerin bir-

çok faydası bulunur. Bu aktiviteler sayesinde stres
ve endişemiz azalır. Hafızamız kuvvetlenir. Kal-
bimiz ve kaslarımız güçlenir. Vücudumuzdaki
yaşlanma etkileri yavaşlar. Cildimiz güzelleşir ve
fiziki görünümümüz iyileşir. Kemikler sağlam-
laşır. Öğrenme kabiliyetimiz artar. Daha mutlu
olur ve kendimizi daha iyi hissederiz.
Günlük 30 dakikayı fiziksel aktiviteyı

ayırmak gerekir. İnsanlar fiziksel aktiviteler için
çoğunlukla spor salonlarını tercih eder. Ancak
bunun için spor salonuna gitmek şart değildir.
Evde, ofiste, parkta ve bahçede fiziksel aktivite-
ler yapılabilir. Ortamına göre vücut geliştirme,
jimnastik, kürek, yüzme, koşu, yürüyüş, bisiklet
sürme, ip atlama gibi fiziksel aktivitelerden biri
tercih edilebilir.
Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayınız.

"Sağlam kafa sağlam vücutta bulunur." sözü ne
anlama gelir?
İnsanlar neden fiziksel aktiviteler yapar?
Fiziksel aktivite için ne kadar vakit ayırmak gerekir?
insanlar fiziksel aktivite için çoğunlukla nereleri

tercih eder?
Fiziksel aktiviteler nerelerde yapılabilir?

3.
Ünite Ne Kadar Sağlıklısınız?
1. Ders
Metinde geçen fiziksel aktiviteleri yazınız ve resimlerle eşleştiriniz.
ç. Siz bu aktivitelerden hangisini veya hangilerini yapıyorsunuz? Fiziksel aktivite için ne kadar zaman
ayırıyorsunuz?
Yapım Ekleri
"-la (-le); -al (-el); -lan (-len); -laş (-leş)" ekleri "Sağlam Kafa Sağlam Vücutta Bulunur"adlı
isim soylu kelimelere gelerek onları fiil yapan metinde bu eklerin kullanıldığı sekiz fiili
eklerdir. bularak boşluklara yazınız ve eklerin altını
çiziniz.
Örnekler: 1. güzelleş- 5. __________________
rahat - rahatlamak rahat olmak
yaş - yaşlanmak yaşlı olmak
çok - çoğalmak çok olmak
iyi - iyileşmek iyi olmak
KÜLTÜR BİR ATASÖZÜ BİR DEYİM
Hasta olmayan sağltğm ktymetini bümez.
KÖSESİ Doktor doktor gezmek
BALIKLI ÇERMİK
Balıklı Çermik Kaplıcası, Sivas şehrine bağlı
Kangal ilçesi yakınlarında bulunur. Türkiye'deki
termal turizm açısından önemli bir yere sahip-
tir. Özellikle cilt hastalıkları olan insanlar tedavi
amaçlı bu kaplıcalara gelir. Kaplıca suyunun sı-
caklığı 36-37 °C civarındadır. Kaplıca içerisinde
büyüklüğü 2-10 cm arasında değişen balıklar
bulunur. Kaplıcanın iyileştirici etkisi, suyun kim-
yasal özelliği ve içindeki balıklardan kaynaklanır.
Cilt hastalıkları olan insanlar havuza girdiğinde
kaplıcadaki balıklar hastalıklı bölgeyi temizle-
meye başlar. Tedaviden olumlu sonuç alınabil-
mesi için 3 hafta süre ile, günde 3 defa havuza
girilmesi gerekir. Hastaların her seansta en az 2
saat suda kalması tavsiye edilmektedir. Ayrıca
sabahları aç karnına birkaç bardak kaplıca suyu
içmek tedaviyi desteklemektedir.
Fotoğraflar: www.sivaskulturturifm.gov.tr
6. Ünite
2. Ders Geçmiş
1. Olsun
Aşağıdaki cümlelerle resimleri eşleştiriniz.
a. Başım ağrıyor. ç. Hâlsizim. f. Belim ağrıyor.
b. Başım dönüyor. d. Midem bulanıyor. g. Ateşim var.
c. Dişim ağrıyor. e. Öksürüyorum. h. Burnum akıyor.
2. Aşağıdaki kelimelerle açıklamaları eşleştiriniz.

1. hastane a. Hastaları muayene eder.
2. reçete b. Üzerine ilaç isimlerinin yazıldığı belgedir.
3. ambulans c. Hasta ve yaralıları hastaneye taşır.
4. doktor ç. Doktora yardım eder, hastalarla ilgilenir.
5. hasta d. İlaç satılan yerdir.
6. hemşire e. Hastalıkları tedavi etmek için kullanılır.
7. ilaç f. Hastaların ve yaralıların tedavi edildiği yerdir.
8. eczane g. Sağlık problemi olan kişidir.
Ünite
2. Ders
DERS KİTABI-3 75
6. Ünite
2. Ders Geçmiş
Olsun Bunlar soğuk algınlığı belirtileri. Bol sıvı tüke-*
tin. Mandalina, greyfurt ve kivi gibi C vitamini
içeren meyveler yiyin. Doktora görünmeyi
ihmal etmeyin.
Öyle anlaşılıyor ki dişiniz çürük.

Ağrıyı kesmek için bir ağrı kesici kullanın.
Yarın dişçiye gidip dişlerinizi kontrol ettirin.
Yediğiniz yemekler yüzünden olabilir.

Vakit kaybetmeyin. Hemen hastaneye gidin
ve muayene olun.
Ünite
2. Ders
4. a. Aşağıdaki diyaloğu okuyunuz. b. Doktorla hastalar arasında geçen diyalogları din-
leyiniz ve doğru seçenekleri işaretleyiniz. 4$ 6.3
Murat : Pekiyi görünmüyorsun. Neyin var Ahmet?
Doktorun odasında:
Ahmet: Başım çok kötü ağrıyor. Diyalog 1:
Murat : Geçmiş olsun. 1. Hastanın şikâyeti nedir?
a) öksürük b) hâlsizlik c) ateş
Ahmet: Sağ ol.
Murat : Bu aralar doktora gittin mi peki? 2. Şikâyeti ne zaman başladı?
Ahmet: Hayır, gitmedim. Yakında geçer herhâlde. a) 1 gün önce b) 1 hafta önce c) 1 ay önce
Murat : Bence ihmal etmemelisin. İstersen dok- 3. Şikâyetin sebebi nedir?

tora beraber gidebiliriz. Ne dersin? a) soğuk algınlığı
Ahmet: Olur gidelim. b) sigara
c) stres
4. Doktor ne tavsiye etti?
a) öksürük şurubu kullanmasını
b) birkaç gün evde dinlenmesini
c) sigarayı bırakmasını ve spora başlamasını
Diyalog 2:
1. Ahmet'in baş ağrısından başka ne şikâyeti var?
a) baş dönmesi b) kusma c) hâlsizlik
2. Ahmet'in şikâyetleri ne zamandır devam ediyor?

a) 3 gündür b) 2 gündür c) 8 saattir
3. Şikâyetin sebebi nedir?

a) uykusuzluk b) grip c) nezle
4. Doktor, Ahmet'e ne verdi?

a) merhem b) antibiyotik
c) ağrı kesici
DÜZ ANLATIM loglara göre siz de aşağıdaki gibi cümleler

yazınız.
Başkasının sözlerinin cümle kuruluşu değiştiril-
Doktor"Şikâyetiniz nedir?"diye sordu.
meden alınıp aktarılmasına düz anlatım denir.
Hasta "Öksürüyorum." dedi.
Örnekler:
Murat "Pek iyi görünmüyorsun. Neyin var Ah-
met?" diye sordu.
Ahmet "Başım çok kötü ağrıyor." dedi.
Murat "Bu aralar doktora gittin mi peki?" diye
sordu.
Ahmet "Hayır, gitmedim. Yakında geçer herhâl-
de." dedi.
Murat "İstersen doktora beraber gidebiliriz. Ne
dersin?"diye sordu.
Ahmet "Olur, gidelim."dedi.
5. Doktor ve hastalar arasında geçen diya-
DERS KİTABI-3 77
KÜLT
ÜR
KÖSESİ
e-
«W-
Fotoğraf: www.manisakulturturizm.gov.tr
MESİR MACUNU
Mesir Macunu 41 çeşit baharat ve şifalı bitkilerden yapılır. Bu şifalı karışımın ortaya çıkışı, tarihsel bir öyküye daya-
nır. Öyküye göre; Osmanlı padişahı Yavuz Sultan Selim'in eşi Hafsa Sultan, Manisa'da bulunduğu sırada hastalanır.
Hastalığı çok ciddidir. Birçok hekime muayene olan Hafsa Sultan bir türlü iyileşemez. Bu hastalığa çare için Sultan
Cami Medresesi'nin başhekimi Merkez Efendi, 41 çeşit bitki ve baharatı karıştırarak bir macun hazırlar. Bu şifalı
karışımı kullanan Hafsa Sultan kısa sürede iyileşir. Yardımsever bir kişi olan Hafsa Sultan, mesir macununun her
yıl Nevruz haftasında halka dağıtılmasını ister. Küçük kâğıtlara sarılan macun, Sultan Camii'nden halkın arasına
saçılır. O günden bu güne her yıl aynı dönemde Sultan Camii etrafında toplanan halka, şenlikler yapılarak mesir
macunu dağıtılır.

Güneş girmeyen eve doktor girer.
Şifa bulmak
DERS KİTABI-3 79
cildi güzelleştirmek / stres ve endişeyi azaltmak
A: Fiziksel aktivitelerin ne tür faydaları vardır?
B: Fiziksel aktiviteler cildi güzelleştirir, stres ve
endişeyi azaltır.
2. fiziksel / ne / yaparsın / aktiviteler / tür / yüzme,
yürüyüş ve jimnastik
A:?
B:____________________________________________________
3. ayırırsın / zaman / günde / kadar/ egzersize / ne
/yarım saat
A:?
B:____________________________________________________
4. en /fiziksel / hangisidir/ aktivite / sence /faydalı
/yürüyüş
A:?
B:____________________________________________________
5. zamandan / beri / ne/ başın /ağrıyor/cumartesi
A:?
B:____________________________________________________
3. Aşağıdakileri anlamlı bir cümle oluşturacak şe-

kilde eşleştiriniz.
1. Bu aralar hiç doktora
2. Kendimi hiç iyi
1. Diyalogdaki boşlukları uygun kelime veya keli- 3. Ben sağlıklı kalmak için
me gruplarıyla doldurunuz. 4. Kendine daha fazla
tok karnına / şikâyetiniz / ağrı kesici / başka / 5. Başka bir şikâyetiniz
a. dikkat etmelisin.
geçmiş olsun / ne zamandır / kontrol / 6. Bu ilacı günde kaç
b. var mı?
baş ağrısı / muayene 7. Doktor hastaya c. egzersiz yapıyorum.
dinlenmesini ç. gittin mi?
Doktor : Şikâyetiniz nedir?
d. hissetmiyorum.
Hasta : Boğazım ağrıyor. e. defa kullanacağım?
4. Aşağıdaki cümleleri
Doktor :boğazınız ağrıyor? f. tavsiye etti.
uygun fiillerle tamamlayınız.
Hasta : Üç gündür.
muayene eder / çalışır / yapar / muayene olur /
Doktor : Şöyle geçin lütfen. Sizi
satfhr/ ilgilenir/zarar verir/taşır/
edeyim.
yazar/tedavi edilir
Hasta : Peki.
1. İlaç, eczanede satılır.
Doktor : Şimdi ağzınızı açın lütfen.
2. Ambulans hasta veya yaralıları hastaneye
Hasta : Aaaaa...
Doktor : Boğazınız iltihaplanmış. Başka bir 3. Doktor, hastaları
________________va r m ı ? 4. Hemşire, hastanedeki hastalarla
Hasta : Evet,şikâyetim var. 5. Hastalar, hastanede
Doktor : Tamam. Size bir, bir anti- 6. Doktor, ilaçların isimlerini reçeteye
7. Hastalar, ilaçlarla
biyotik yazıyorum. Ağrı kesiciyi başınız
8. Doktor ve hemşire hastanede
ağrıdığı zaman, antibiyotiği ise sabah ve 9. İnsanlar, formda kalmak için fiziksel aktiviteler
akşam,kullanın. Bir hafta
sonra için tekrar gelin.
Geçmiş olsun.
Hasta : Teşekkür ederim, iyi günler.
2. Aşağıdaki kelimeleri kullanarak örnekteki gibi
10. Yüksek sesle müzik dinlemek kulaklarımıza
diyaloglar yazınız.
1. aktivitelerin / ne / faydaları / vardır / fiziksel / tür
5. Bu ünitede öğrendiğiniz fiziksel aktiviteleri ya-
6. İsimden fiil yapım eklerini (-la, -al, -lan, -laş) kulla-

narak boşlukları örnekteki gibi doldurunuz.
1. Kardeşim hasta olduğu için doktora gitti. 0 dün
hastalandı.
2. Sandalyede rahat değildim. Koltuğa oturunca
3. Şu anda mahallemizde spor yapan çok insan yok

ama yakında spor yapanlar
4. Dün iyi değildin. Bugün seni çok iyi gördüm. Ne
zaman?
5. Onun hiç kuvveti yoktu. 20 kilogram bile kaldıra-
mazdı. Şimdi spor yaptığı için çok
6. Sepette az elma var. Herkes bir tane elma alınca
sepetteki elmalar da
7. Zayıf biri olmak için rejim yapıyor. Bu şekilde de-
vam ederse önümüzdeki günlerde
8. Babası çok sakin bir insandır. Çocuk araba-
nın camını kırınca önce sinirlendi fakat sonra
7. Aşağıdaki cümlelerle resimleri eşleştiriniz.
a. Başım dönüyor. Ç-
b. Boğazım ağrıyor. d.
c. Ateşim var. e.
Karnım ağrıyor.
Öksürüyorum.
Burnum akıyor.
DERS KİTABI-3 81
1. spora başlamak_____________________________________
2. ___________________________________________________
3. ___________________________________________________
4. ___________________________________________________
5. ___________________________________________________
6. ___________________________________________________ 8. Aşağıdaki isimleri ve fiilleri kullanarak anlamlı
7. ___________________________________________________ kelime grupları oluşturunuz.
8. ___________________________________________________
9. ___________________________________________________
10. ____________________________________________________
11. ____________________________________________________
12. ____________________________________________________
Anahtar İfadeler
1. Ders: Ne Kadar Sağlıklısınız?

egzersiz, vücut geliştirme, jimnastik, kürek,
yüzme, koşu, yürüyüş, bisiklete binme,
ip atlama
fiziksel aktivite, zihin, egzersiz, beden,
sağlık, akıl, stres, endişe, kalp, kas, hafıza,
cilt, spor salonu
aklında tutmak, egzersiz yapmak,
zayıflamak, kasları geliştirmek, eğlenmek,
kilo almak, kuvvetlenmek, azalmak,
güçlenmek, güzelleşmek, yavaşlamak,
sağlamlaşmak, çoğalmak, yaşlanmak
2. Ders: Geçmiş Olsun!

hastane, reçete, ambulans, doktor, hasta,
hemşire, ilaç, eczane, işitme problemi,
öksürük, hâlsizlik, ateş, soğuk algınlığı,
stres, öksürük şurubu, yatak istirahat!, ağrı
kesici, antibiyotik, merhem, çürük
öksürmek, ağrımak, midesi bulanmak,
başı dönmek, burnu akmak, tedavi
etmek, kullanmak, kusmak, ihmal etmek,
muayene olmak, şikâyet etmek
Gerçek hayattan
dürüstlük örnekleri En çok pişmanlık
DEĞERLER Şart kipinin hikâyesi
(Olumlu, olumsuzluk
duyulan şeyler
Pişmanlık ve dileklerle
ÜNİTE ve soru şekli) ilgili paylaşımlar
Ders Dürüstlük
Aşağıdaki diyaloğu dinleyiniz ve okuyunuz. 4$ 7.1
Sen Olsaydın Ne Yapardın?

Mehmet Gazetede ilginç bir haber
okudum bugün. Adamın biri
kırmızı ışıkta geçti diye arkada
şını trafik polisine ihbar etmiş.
Serkan Sonra ne olmuş?
Mehmet : Arkadaşına 189 lira trafik
cezası gelmiş. Arkadaşı bile
olsa, kural ihlaline razı olma-
mış. Ama arkadaşı da üzülsün
istememiş. Bu yüzden cezayı
kendisi ödemiş.
Serkan : Ben olsaydım arkadaşımı ihbar
etmezdim. Sonuçta trafik ka-
zası gibi kötü bir şey olmamış.
Sen olsaydın ne yapardın?
Mehmet : Gerçekten çok zor bir durum.
Ama sanırım ben de ihbar
ederdim. Çünkü kuralları ihlal
etmek hem suç hem diğer
insanlara haksızlık.
'
r*'J.
b. Siz böyle bir durumla karşılaşsaydınız ne yapardınız?
7. Ünite
1. Ders
2. Anketteki soruları okuyunuz. Uygun seçeneği niz ve hikâyeye göre doğru seçenekleri işaretle-
işaretleyiniz ve nedenini söyleyiniz. yiniz. O) 7.2
1. Abdulkadir, Bağdat'a gitmek istedi çünkü...
a) orada ticaret yapmak istiyordu.
BİR İNSAN MISINIZ? b) orada ilim öğrenmek istiyordu.
H Caddede yürürken içi para dolu bir cüzdan bul- 2. Annesi, altınları yeleğin iç kısmına dikti çünkü...
saydınız ne yapardınız? a) Abdulkadir'in altınları kaybetmesini istemedi.
a) Cüzdanı alırdım ve polise teslim ederdim. b) Abdulkadir'in altınlardan haberdar olmasını
b) Cüzdana dokunmadan yoluma devam ederdim, istemedi.
c) Cüzdandaki paraları alıp harcardım. 3. Abdulkadir, eşkıyaya yalan söylemedi çünkü...
a) annesine yalan söylemeyeceğim diye söz verdi,
Q Arkadaşınızın fotoğraf makinesini habersiz abay- b) eşkıyadan çok korktu.
dınız ve fotoğraf makinesi kırılsaydı ne yapardınız?
a) Başka birinin kırdığını söylerdim. 4. Eşkıya, Abdulkadir'i reisine götürdü çünkü...
b) Olayı anlatırdım ve yenisini almayı önerirdim. a) Abdulkadir'i kendi işlerinde çalıştırmayı

düşündü.
c) O fark etmeden yerine bırakırdım ve olaydan
b) Abdulkadir'de altınlar vardı.
haberdar olmadığımı söylerdim.
5. Eşkıyalar ve reisleri bir daha kötü işler yapma-
El Bir arkadaşınız markette çikolataları gizlice alıp dı çünkü...
çantasına koysaydı ve bunu görseydiniz ne yapar- a) pişman oldular.
dınız? b) halk, eşkıyaları yakaladı ve cezalandırdı.
a) Çikolataları yerine bırakmasını söylerdim.
b) Hiçbir şey yapmazdım.
c) Market sahibine söylerdim.
Q Sıra arkadaşınızın sınavda kopya çektiğini görsey-

diniz ne yapardınız?
a) Bana da kopya vermesini isterdim.
b) Arkadaşıma bunun haksızlık olduğunu söyler,
yapmaması için onu uyarırdım.
c) Hiçbir şey yapmazdım.
Q Öğretmeniniz sınav kâğıdına yanlışlıkla fazla puan

verseydi ve siz bunu fark etseydiniz ne yapardınız?
a) Rahatsız olurdum ama öğretmene bu yanlışlık
hakkında bilgi vermezdim.
b) Görmemiş gibi davranırdım.
c) Öğretmenden düzeltmesini isterdim.
fŞ| Mahalledeki bir dostunuz, komşu bahçeden izin-

siz meyve alsaydı ve meyvelerden size de vermek
isteseydi ne yapardınız?
a) Teklifini kabul etmezdim ama yaptığı şey için
tepki de göstermezdim.
b) Meyveleri alırdım ve aynı şeyi ben de yapardım.
c) Teklifini reddederdim ve bunu yapmaması için
onu ikaz ederdim.
3. "Yalan Söylemeyen Çocuk" adlı hikâyeyi dinleyi-
DERS KİTABI-3 84
7•
Ünite Dürüstlük
1. Ders
DÜRÜSTLÜK ÖRNEKLERİ
Taksi şoförü arka koltuktaki siyah çantayı fark
etti. Muhtemelen havalimanına götürdüğü yol-
cuya aitti. İçinde ne olduğunu merak edip açtı.
Çantada pasaport, banka cüzdanı, uçak bileti,
cep telefonu, birkaç anahtar, bazı evraklar ve
60.000 yen nakit para vardı. Pasa-
porttaki bilgilerden çantanın
sahibine ulaştı ve çantayı
ona teslim etti.
48 2yaşındaki evsiz adam soğuk bir kış günü so- 4 beş yaşındaki lise
On
kakta dolaşırken kaldırımda bir kese gördü. Çöp öğrencisi annesine özel bir
olduğunu düşünüp onu çöp tenekesine atmak hediye almak istedi. Fakat bunun için hiç parası
istedi. Eline aldığında içinde metal bir şeyler yoktu. Bu yüzden depodaki eski tabloyu ailesin-
olduğunu anladı. Keseyi açtı. den izin alarak satmaya karar verdi. İkinci el eşya
İçinde kolye, küpe, alıp satan bir mağazaya gitti ve bu tablo ne kadar
yüzük gibi birçok kıymetli takı eder diye sordu. Satıcının tablolara
vardı. Evsiz adam keseyi karşı özel
polise götürdü. Birkaç gün bir alakası vardı. Tabloyu
içinde mücevherlerin inceleyen satıcı tablonun
sahibi bulundu. Mü- orijinal ve çok değerli oldu-
cevherlerin sahibi, evsiz ğunun farkına vardı. Ona
adamı 5000 sterlin ile tabloyu müzeye satmasını
ödüllendirdi. tavsiye etti. Öğrenci bunun

Genç kadın parası bittiği için bankamatikten 40 üzerine müze ile irtibata
lira çekmek istedi. Banka kartını makineye yerleş- geçti ve tabloyu 175.000
tirdi ve işlemini tamamladı. Bankamatik ona dört
tane 10 liralık banknot yerine dört tane 100 liralık
banknot verdi. Kadın
çok şaşırdı. Aynı işlemi
tekrarladı. Bankamatik
yine 40 lira yerine 400
lira verdi. Genç kadın
hemen bankayı arayıp
görevlileri olaydan ha-
berdar etti. Bir sonraki
gün de paranın 720 li-
rasını bankaya iade etti.
4. a."Dürüstlük Örnekleri" adlı metni dinleyiniz ve beş bin sterlin aldı.

okuyunuz. 4§7.3 3. Taksi şoförü, arabasında unutulan çantayı
b. Metne göre cümlelerdeki yanlış bölümlerin polise
üstünü çiziniz. /çantanın sahibine teslim etti.
1. Evsiz adam, içi para dolu bir çanta / içi takı dolu 4. Taksi şoförü, çantanın sahibini, pasaporttaki
bir kese buldu. bilgileri kullanarak/havalimanında bekleyerek
2. Evsiz adam, ödül olarak yeni kışlık kıyafetler / buldu.
7•
Ünite Dürüstlük
1. Ders
5. Genç kadın, yardım isteyen bir vatandaş için / Dilek-Şart Kipinin Hikâyesi
kendisi için bankamatikten para çekti.
A. Olumlu Şekli
6. Genç kadın, bankamatikten para çektikten son-
-saydı (-şeydi)
ra parayı alıp dilencilere verdi/bankayı arayıp
Türkçede bu kalıp varsayımlar, dilek ve pişman-
olayı bildirdi.
lıkları ifade etmek için kullanılır.
7. Lise öğrencisi, okul ihtiyaçlarını karşılamak/an- Örnekler:
nesine hediye almak için tabloyu satmak istedi. Yolda bir cüzdan bulsaydım sahibine teslim
8. Satıcının amacı öğrenciye yardıma olmak/ ederdim, (varsayım)
öğrenciyi kandırıp tablosunu almak idi. Keşke daha çok ders çalışsaydım. O zaman sına-
vı geçerdim, (pişmanlık)
Keşke Almanca bilseydim, (dilek)
yapmak gitmek
Ben yapsaydım. gitseydim.
Sen yapsaydın. gitseydin.
O yapsaydı. gitseydi.
Biz yapsaydık. gitseydik.
Siz yapsaydınız. gitseydiniz.
Onlar yapsalardı. gitselerdi.
KÜLIUR BİR ATASÖZÜ BİR DEYİM
im et denize at. bahk bilmezse Halik bilir
KÖSESİ İyilik bilmek
TURKISHREDCRESCENT
TÜRK KIZILAYI
Türk Kızılayı; savaş, deprem, yangın, salgın hastalık, su
TÜRKKIZİLA baskını vb. gibi felaket sıralarında zarar görenlere ve
yoksullara her türlü yardımı sağlayan bir kurumdur.
YI 1868 yılında kurulmuştur. Ulu Önder Mustafa Kemal
Atatürk 1935 yılında derneğe KIZILAY ismini vermiştir.
Türk Kızılayı toplumsal dayanışmayı sağlamak, sos-
yal refahın gelişmesine katkıda bulunmak, yoksul ve
muhtaç insanlara barınma, beslenme ve sağlık yardı-
mı ulaştırmak için önemli görevler üstlenir. Ayrıca kan,
afet, uluslararası yardım, göç ve mülteci hizmetleri,
sosyal hizmetler, sağlık, ilk yardım, eğitim, gençlik ve
mineralli su işletmeleri alanlarında faaliyet sunar.
Türk Kızılayı, ülke çapında yaygınlaştırdığı afet müda-
hale ve afet lojistik sistemleri ile dünyanın en iyi afet
örgütlenmelerinden birine sahiptir.
Türk Kızılayı, yurt içinde meydana gelen doğal afetler
sonrasında afetzedelere acil beslenme hizmeti verir.
Acil barınma konusunda ise devletin ilgili kurumları-
nın yanında yardımcı rol üstlenir. Afet müdahale ve
afet lojistik sistemleri ile dünyanın en iyi afet örgüt-
lenmelerinden biridir. Afet sonrası bölgedeki acil ihti-
yaçları karşılayan Türk Kızılayı, beslenme alanında ise
mobil ekmek fırını, mobil mutfak ve mobil ikram araç-
ları ile kaliteli ve hızlı hizmetle afetzedelerin yanında
olur. Ankara ve Erzincan'da çadır işletmesi ve üretim
atölyesi bulunan Türk Kızılayı, yurt içi ve yurt dışı in-
sani yardım çalışmalarında uzun süreli kullanılabilen
afet çadırlarının yanı sıra ihtiyaca yönelik özel çadırlar
da üretmektedir.
7 Temel ilkesi
TURKKIZILAYI Tarafsızlık Bağımsızlık
İnsanlık Birlik
1868
Evrensellik Gönüllü hizmet
Ayrım gözetmemek
.«A
3) ftl
7•
Ünite
2. Ders
1. a. Bir problemle karşılaştığınızda büyüklerinizin tavsi-
> Pişmanlıklarımız ve Dileklerimiz

yelerini sorar mısınız? Neden?
Pişmanlıklar X
b. Büyüklerinizin size tavsiye ettiği en önemli üç şey
C www.hayatkolay.com hayat/pismanliklar
nedir?
PİŞMANLIKLARIMIZ
Ben iki yıl önce annemi kaybettim. O,

kanserden vefat etti. Annem yaşarken
haklı olarak hayatıma çok karışırdı. Çok
2. a. İnsanların pişmanlıkları ile ilgili internet paylaşımla-
rını okuyunuz. Bu kişilerin pişmanlığı aşağıdakiler-
den hangisidir? Söyleyiniz.
çalışmamı, derslerimi ihmal etmememi,

büyüklerinin tavsiyesini dinlememek
arkadaşlarımı dikkatli seçmemi, kötü
aile ile vakit geçirmemek
az çalışmak insanlardan uzak durmamı tembih eder-
gereğinden çok çalışmak di. Ben onu dinlemezdim. O zamanlar
üniversiteden ayrılmak her gün bunları duymak beni rahatsız
yurt dışında okumamak
ederdi. Bazen annemle tartışır, hatta ona
sigara içmek
alkol kullanmak bağırırdım. Şimdi onu çok arıyorum ve
yanlış mesleği seçmek özlüyorum. Keşke anneme bağırmasay-
az seyahat etmek dım, keşke ona hiç kızmasaydım, keşke
hayat hakkında çok endişelenmek
onu hiç üzmeseydim. Keşke annem hep
egzersizleri ihmal etmek
eski arkadaşlarla iletişimi kesmek yanımda olsaydı.
yeteri kadar para biriktirmemek Emel / 18
çabuk pes etmek
sevdiğimiz insanları kırmak
Dilek-Şart Kipinin Hikâyesi

B. Olumsuzluk Şekli
-masaydı (-meşeydi)
Örnekler:
Keşke Emel annesini hiç üzmeseydi.
Keşke anneme bağırmasaydım.
Keşke ona yalan söylemeseydin.
yapmak gitmek
Ben yapmasaydım. gitmeseydim.
Sen yapmasaydın. gitmeseydin.
0 yapmasaydı. gitmeseydi.
Biz yapmasaydık. gitmeseydik.
Siz yapmasaydınız. gitmeseydiniz.
Onlar yapmasalardı. gitmeselerdi.
DERS KİTABI-3 89
□ □ □□
Benim iyi bir işim ve yüksek bir maaşım vardı. Mesleğimde başarılı olmak için çok çalışırdım. Çoğu zaman
evde işim ile ilgili çalışmalar yapardım. Çocuklarım, ailecek bir şey yapmadığımızdan şikâyet ederdi. Onlar
bir şey istediğinde meşgul olduğumu, vaktimin olmadığını söylerdim. Çocuklarımı ve evimi çok ihmal ettim.
Şimdi pişmanım. Çocuklarıma vakit ayırmamakla hata ettim. Keşke işim kadar onlarla da ilgilenseydim. Keş-
ke bütün vaktimi işe ayırmasaydım. Keşke iyi bir anne olabilseydim.
Pınar / 52
Çocukken hep bir pilot olmayı hayal ederdim. Gökyüzünde uçmak rüyalarıma girerdi. Fakat yeteri kadar
ders çalışmadım. Üniversite sınavında başarısız oldum ve ders çalışmayı bıraktım. Şimdi istemediğim bir işi
yapıyorum. Sevmediğim bir işi yapmak çok zor. Keşke hayallerimden hemen vazgeçmeseydim. O zaman pilot
olabilirdim ve sevdiğim işi yapabilirdim.
Murat / 34
Ben lise 1. sınıftayken başka bir şehre taşındık. Eski arkadaşlarımla ilk zamanlarda çok görüşürdüm. Onlar
beni sık sık ararlardı. Hatta ziyaretime bile geldiler. Sonraları yavaş yavaş iletişimi kestim. Bu tamamen benim
kabahatim. Ben arkadaşlarımla yeterince ilgilenmedim. Onları hiç ziyaret etmedim. Hep onlar beni arardı.
Ben onları aramadım. Arkadaşlarımın kıymetini şimdi daha iyi anlıyorum ama artık yanımda yoklar. Keşke
arkadaşlarım yanımda olsaydı. Keşke başka şehre taşınmasaydık.
Adnan/ 16
b. Siz de"Keşke yapmasaydım ya da keşke yapsaydım."dediğiniz bir durumu yazarak sınıfta okuyunuz.
C. Soru Şekli Onlar da toplantıya katılsalar mıydı?

Acaba biz eve kadar yürüse miydik?
-sa mıydı? (-se miydi?)
Örnekler:
Ben de onları ziyaret etse miydim?
DERS KİTABI-3 90
c. İnsanların pişmanlıkları ile ilgili örnekteki 2. Emel, annesinin nasihatlerini dinlemezdi.
gibi cümleler yazınız.
1. Emel, annesine bağırırdı. 3. Murat, yanlış mesleği seçti.

Keşke Emel annesine bağırmasaydı.
yapmak gitmek
4. Murat, ders çalışmayı bıraktı.
Ben yapsa mıydım? gitse miydim?
Sen yapsa miydin? gitse miydin?
0 yapsa mıydı? gitse miydi? 5. Pınar, ailesi ile yeterince vakit geçirmezdi.
Biz yapsa mıydık? gitse miydik?
Siz yapsa mıydınız? gitse miydiniz? 6. Pınar, çocuklarını ve evini ihmal etti.
Onlar yapsalar mıydı? gitseler miydi?
DERS KİTABI-3 91
7. Ünite
2. Ders jy Pişmanlıklarımız ve Dileklerimiz
=•?/ DİLEKLE
3. a. İnsanların en çok dilediği şeyleri okuyunuz
ve kendi dileklerinizden beş tanesini yazıp
R
Zamanda yolculuk Ünlü biri ol-
neden dilediğinizi söyleyiniz. yapabilmek isterdim. mak isterdim.
Benim dileğim, sevdiğim bir mesleği yapmak. Sev- Zamanda yolculuk Eğer ünlü biri
diğim bir mesleği yapabilseydim başarılı bir insan yapabilseydim savaşları olsaydım her-
olurdum. durdururdum. Böylece kes beni tanır
insanlar ölmezdi. ve çok severdi.
Benim Dileklerim
1.
2.
Çabucak bü- Bütün dilleri konuşa-
3. yümek ister- bilmek isterdim. Her dili
dim. Çabucak konuşabilseydim birçok
4. b. Zamanda yolculuk yapabilseydiniz hangi za- büyüseydim arkadaşım olurdu.
mana giderdiniz ve neler yapardınız? Aşağı- işe başlayıp Herkesin konuşmasını
5. kendi paramı anlardım.
daki boşluklara yazınız ve sınıfta okuyunuz.
kazanırdım. Pa-
ramı istediğim
gibi harcardım.
Kimse bana □ **
karışmazdı. Zengin olmak
isterdim. Zengin
bir insan olsaydım
fakir insanlara
yardım ederdim.
Farklı ülkelere seya- Hayır kurumlarına
hat etmek isterdim. bağış yapardım.
Böyle bir imkânım Paramı ihtiyacı olan
olsaydı farklı kül- insanlarla paylaşır-
türleri ve insanları dım. İnsanlar mutlu
tanıyabilirdim. olurdu
Kuşlar gibi uçmak isterdim. Eğer uçabilsey-

dim en uzak yerlere bile özgürce gidebilir-
dim. Dünyanın en güzel yerlerini gezerdim.
KÜLT BİR ATASÖZÜ BİR DEYİM
Misafir kısmetiyle gelir.
ÜR Misafir gibi oturmak
TÜRK MİSAFİRPERVERLİĞİ
Türklerin en belirgin özelliklerinden biri olan misa-
firperverlik, diğer bir ifadeyle konukseverlik, aynı za-
manda dinî ve millî bir görevdir.
Türkler, kapılarına gelen yabancıyı "Tanrı Misafiri"ola-
rak kabul eder. Misafirin kimliği, mevki ve makamı,
mal mülk sahibi olup olmaması, davetli veya davetsiz
gelmesi hiç önemli değildir. Hangi din ve inançtan,
hangi milletten ve hangi yaşta olursa olsun her mi-
safir saygıya, izzet ve ikrama layıktır. Evin en güzel
bölümü "Misafir odasf'olarak ayrılır ve her an misafir
gelecekmiş gibi önceden hazır bekletilir. Türklerde
konuk baş tacı edilir. Misafir, kutsal bir varlık gibidir.
Misafiri en iyi şekilde ağırlamak, memnun ve mutlu
bir şekilde uğurlamak için hiçbir fedakârlıktan kaçı-
nılmaz, her türlü özen, gayret ve çaba gösterilir. Her
şeyin en iyisi, en güzeli, en yenisi misafirin önüne
çıkarılır. Çok yoksul da olsa her evin, misafir için ay-
rılmış yorganı, yatağı, konuğun yemek yiyeceği sof-
ranın altına serilecek özel sofra bezleri eksik değildir.
Zaten her misafirin nasibi ve kısmetiyle geldiğine,
eve bereket ve hayır getirdiğine inanılır.
Türklerin sadece evlerinde değil, yolda, sokakta veya
iş yerlerinde de misafirperverlik örnekleriyle sık sık
karşılaşılır. Soluklanmak için uğradığınız yol üzerin-
deki bir iş yerinde bile hemen önünüze bir bardak
sıcak çay getirilir. Kabul etmek istemeyenlere "Bir
bardak çayımızı içmeden katiyen bırakmam!" gibi
cümlelerle ısrar edilir.
Anadolu insanı sıcak kanlı, hoş sohbet ve misafirper-
verdir. Dilinizi bilmese bile size yardımcı olmak için
çabalar, sizi anlamaya çalışır, sorununuzu çözmek
için elinden geleni yapar.
Türkiye'yi turizm cenneti yapan unsurlar arasında; 10
bin yıllık tarihî miras, 20 kadar büyük medeniyetin
kalıntıları, muhteşem Türk mutfağı ve Türk misafir-
perverliğinin de büyük rolü vardır.
İS KİTAI
\ Ünite
Değerlendirme
Tebessüm
Küçük bir kız sokakta yürürken yolda üzgün bir yaşlı adama rastlar. Yaş-
lı adam küçük kızla karşı karşıya gelince küçük kız ona tebessüm eder.
Adam tebessümden sonra kendini daha iyi hisseder. Bu tebessüm ona
eski bir dostunun yaptığı iyiliği hatırlatır ve ona bir teşekkür mektubu
yazar. Bir süre sonra adamın dostu mektubu alır. Bir gün lokantada ye-
mek yedikten sonra mektubu açar ve okur. Mektupta yazılanlar onun çok
hoşuna gider. O da lokantanın garsonuna bahşiş bırakır. Garson şaşırır.
Çünkü bahşiş olarak aldığı para çok fazladır. Garson bir iyilik yapıp parayı
yolda gördüğü fakir bir adamla paylaşır. Fakir adam çok sevinir çünkü iki
gündür doğru dürüst bir şey yememiştir. Parayı alan fakir adam kendi-
si ve ailesi için marketten bir şeyler alıp eve götürür. Hanımı evde güzel
yemekler yapar. Yemekten sonra uyumak için herkes odasına gider ama
bir türlü uyuyamazlar. Çünkü küçük bir köpek sürekli havlamaktadır. Fakir
adam dışarı çıkar. Hava çok soğuktur. Fakir adam bir süre düşünür ve kü-
çük köpeği soğuktan korumak için eve alır. Sonra odasına gider ve uyur.
Gecenin bir vakti evde yangın çıkar. Her yeri ateş ve duman kaplar. Küçük
köpek havlayarak fakir adam ve ailesini uyandırır. Böylece fakir adam ve
ailesinin hayatı kurtulur.
1. "Tebessüm" adlı hikâyeyi okuyunuz ve aşağıdaki soruları

cevaplayınız.
1. Yaşlı adamı mutlu eden şey nedir?
2. Yaşlı adam, eski dostuna neden mektup yazar?
3. Mektubu okuyan dostu ne yapar?
4. Garson, bahşişi kiminle paylaşır?
5. Fakir adam, aldığı para ile ne yapar?
6. Fakir adam ve ailesi evdeki yangından nasıl kurtulur?
\ Ünite
2. Aşağıdaki fiilleri dilek-şart kipinin 6. siz/Ayşe'ye hediye almak
hikâyesine
göre olumlu ve olumsuz şekilde 7. onlar / tatil için para biriktirmek
çekimleyiniz.
5. Aşağıdaki cümleleri dilek-şart kipinin

hikâyesi-
nin olumsuz şekline göre
tamamlayınız.
1. Soğuk havada dışarı çıkıp hasta
oldum. Keşke
ben dışarı akmasaydım.
2. Çok yemek yediğin için karnın

ağrıyor. Keşke
sen bu kadar fazla ye
3. Geriye hiç param kalmadı. Keşke

ben paramın
hepsini harca___________________________
3. Aşağıdaki kelimelerle örnekteki gibi
4. Maçta üç gol yedik ve maçı
dilek-şart
kaybettik. Keşke
kipinin hikâyesinin olumlu şekline
takımımız maçı kaybet
göre cümle-
ler yazınız. 5. Sabah geç kalktığımız için otobüsü
kaçırdık.
1. ben / cüzdan bulmak / polise teslim
Keşke biz otobüsü kaçır
etmek
Ben cüzdan bulsaydım polise teslim 6. O, senin en iyi arkadaşındı. Keşke
ederdim. sen onunla
2. sen / ev adresini bilmek / onu kavga et________________________________
ziyaret etmek 7. Babam eve dönünce kardeşlerime
çok kızacak. Keşke onlar izinsiz
dışarı
3. 0/ arabayı hızlı sürmek / kaza
Çik.________________________
yapmak
6. Aşağıdaki cümleleri örnekteki gibi
tekrar yazınız.
4. biz / Ispanya'ya gitmek / İspanyolca
öğrenmek 1. Telefonumu kaybettim. Onu
saatlerce aradım.
Telefonumu kaybetmeseydim onu
saatlerce
5. siz / onu davet etmek / sizinle
aramazdım.
sinemaya gelmek
4. Aşağıdaki kelimelerle dilek-şart 2. Adam polisi aradı. Polis geldi.
kipinin hikâyesi-
ne göre soru cümleleri yazınız. 3. Ders çalışmadım. Sınavda başarısız
1. ben / işleri bitirmek oldum.
Ben işleri bit irse miydim?
4. Gece geç yattık. Sabah geç kalktık.
2. ben / otelde kalmak
5. işçiler işe zamanında gelmedi.

3. sen/onu yemeğe davet etmek Patronları kızdı.
4. o / davetlilere balık pişirmek 6. Şemsiyeni almadın. Yağmurda

ıslandın.
5. biz / bilgisayarımızı yanımızda
götürmek 7. Çocuklar odalarını dağıttılar.
Anneleri sinirlendi.
DERS KİTABI-3 95
\ Ünite
7. "Etmek" yardımcı fiili ile pişman olmak, tembih etmek, özlemek,
kullanılabilecek 12 üzmek, şikâyet etmek, ihmal etmek,
kelimeyi bularak yazınız. hata etmek, başarısız olmak, vazgeçmek,
kazanmak, durdurmak, bağış yapmak,
tembih ihbar hem böylece
paylaşmak
I
yani ilginç | karşın | ihmal | alaka
tavsiye cadde kabul hatta
hata
inanç bağış aynı gibi
müze hep teslim sadece
ceza iade pes böylece
kaldırım
yeterince iletişim görüşme neden şikâyet
ikaz kural teklif
1. _ ihmal _ etmek 7. __________________etmek

2. etmek 8. etmek
3. _ _ etmek 9. __________________etmek
4. _ _ etmek 10. __________________etmek
5. _ _ etmek 11. __________________etmek
6. _ _ etmek 12. __________________etmek
Anahtar İfadeler
1. Ders: Dürüstlük
dürüstlük, trafik cezası, haber, haksızlık,
teklif, komşu, evsiz, çöp, kese, mücevher,
banka cüzdanı, evrak, nakit para,
bankamatik, hediye, satıcı, tablo
ihbar etmek, razı olmak, ihlal etmek,

teslim etmek, harcamak, haberdar
olmak,
haberdar etmek, kopya çekmek,
uyarmak,
davranmak, düzeltmek, kabul etmek,
ikaz etmek, teklif etmek, reddetmek,
ödüllendirmek, ulaşmak, iade etmek,
irtibata geçmek, tavsiye etmek
2. Ders: Pişmanlıklarımız ve
Dileklerimiz
pişmanlık, paylaşım, tavsiye, kanser,
tembih, şikâyet, gökyüzü, hayal,
kabahat,
kıymet, savaş, bağış, hayır kurumu
pes etmek, endişelenmek, ihmal etmek,
DERS KİTABI-3 96
DÜN BUGÜN YARIN
yürümek, at arabası otomobil, gemi, uçak, uçan arabalarla yolculuk

Ulaşım
kullanmak yüksek hızlı tren kullanmak etmek, ışınlanmak
alışverişte elektronik paralar

Alışveriş ürünleri takas etmek ürünleri para ile satın almak
kullanmak
mum ve gaz lambası elektrikli ve güneş enerjili aydınlatmada lazer

Aydınlatma
yakmak lambalar kullanmak kullanmak
e-posta ve mesaj
duman ile haberleşmek,
İletişim göndermek, telefon etmek, telepati ile anlaşmak
mektup göndermek
görüntülü görüşme yapmak
Eğlence radyo dinlemek, hikâye ve 3 boyutlu film seyretmek, zihin kontrollü oyunlar
anı anlatmak, gezmek bilgisayar oyunları oynamak oynamak
1. a. Sizce yukarıdaki gelişmeler hayatı olumlu mu, olumsuz mu etkilemiştir? Nasıl?

b. Gelecekle ilgili yapılan tahminler sizce ne zaman gerçekleşebilir?
2. Aşağıdaki diyalogu dinleyiniz ve okuyunuz. +2)8.1
Oktay : Teknoloji çok hızlı gelişiyor değil mi?
Haşan: Evet, sana katılıyorum. Teknoloji ile birlikte hayatımız da değişiyor.
Oktay : Eskiden insanlar ulaşımda nasıl bir yöntem
kullanıyordu biliyor musun?
Haşan: Eskiden insanlar yürüyordu, ata
biniyordu veya atlı arabalarla bir yerden
başka bir yere gidiyordu.
Oktay : Herhalde bu şekilde yolculuk çok uzun sürüyordu.
Haşan: Evet, şüphesiz öyle. Şimdi ulaşımda gemi, uçak, w ■ ■ »i
otomobil ve yüksek hızlı tren kullanıyoruz.
Oktay : Ulaşım için birçok alternatifimiz var. Biz çok şanslıyız.
Haşan: Sana kısmen katılıyorum. Çünkü bir tarafta ulaşım hayatımızı kolaylaştırdı,
diğer tarafta kazalar yüzünden ölümler arttı ve insanların sağlığı bozuldu.
Oktay : Doğru söylüyorsun. Peki, sence gelecekte insanlar ulaşım için nasıl bir yöntem
kullanacak?
Haşan: Bence gelecekte uçan arabalarla yolculuk edilecek veya insanlar bir yerden
başka bir yere ışınlanacaklar.
Şimdiki Zaman Kipinin Hikâyesi

Şimdiki zaman kipinin hikâyesi, içinde bulunulan zamanda sürmekte olan bir oluş ve kılışı geçmişe aktararak
anlatan birleşik kiptir.
Örnekler:
• Eskiden insanlar ulaşımda at arabası kullanıyordu.
• Ben eskiden İstanbul'da yaşıyordum.
• Biz çocukluğumuzda sadece mektupla haberleşiyorduk.
• 18001ü yıllarda telefon kullanılıyor muydu?
• Sen eskiden takas ile alışveriş yapıldığını biliyor muydun?
• Bundan asırlar önce insanlar çok sık şehirler arası yolculuk etmiyorlardı.
olumlu olumsuzluk soru

Ben geliyordum. gelmiyordum. geliyor muydum?
Sen geliyordun. gelmiyordun. geliyor muydun?
0 geliyordu. gelmiyordu. geliyor muydu?
Biz geliyorduk. gelmiyorduk. geliyor muyduk?
Siz geliyordunuz. gelmiyordunuz. geliyor muydunuz?
Onlar geliyorlardı. gelmiyorlardı. geliyorlar mıydı?
DERS KİTABI-3 98
8. Ünite
1. Ders
Geçmişten Geleceğe
3. A ve B bölümündeki parçaları anlamlı bir bütün oluşturacak şekilde birleştiriniz. Sonra sıra arkadaşı-
nızla cevaplarınızı karşılaştırarak kontrol ediniz.
1. İnsanlar otomobiller icat edilmeden önce 1 a. aile bireyleri vakitlerini birlikte geçiriyordu.
2. Çamaşır makinesi icat edilmeden önce b. kâğıt ve metal paralar kullanılmayacak.
3. Süpermarketler yaygınlaşmadan önce c. tek katlı müstakil evlerde yaşıyorlardı.
4. İnsanlar, apartmanlar inşa edilmeden önce ç. kirli elbiseleri elde yıkıyorduk.
5. İnternet daha pratik ve hızlı olduğu için d. çevre kirliliği çok büyük bir problem.
6. Matbaa icat edilmeden önce e. uçan arabalarla sağlanacak.
7. Evlerde televizyon yokken f. kitaplar elle çoğaltılıyordu.
8. Gelecekte ulaşım g. ürünleri dükkânlardan satın alıyorduk.
9. Şu anda büyük şehirlerde h. mektup yerine e-posta yolluyoruz.
10. Bundan 20 yıl sonra alışverişte E mecbur kalmadıkça şehirler arası yolculuk etmi-
yorlardı.
4. Geçmişten günümüze ne tür değişiklikler oldu? Aşağıdaki konu başlıklarından birini seçiniz ve verilen
sorularla geçmişten günümüze meydana gelen değişiklikleri tartışınız.
Konular
eğitim
spor
ev işleri
teknolojik aletler
meslekler
giyim
yaşam
eğlence
• Eskiden nasıldı?
• Günümüzde nasıl?
• Gelecekte nasıl olacak?
Örnek:
Eskiden insanlar ev işlerini kendileri yapıyordu.

Bulaşıklarını, çamaşırlarını kendileri yıkıyordu.
Günümüzde insanlar ev işlerinde bulaşık ve

çamaşır makinesi, elektrikli süpürge, fırın gibi
elektronik cihazları kullanıyorlar.
Gelecekte ev işlerini insanlar yapmayacak. Bu iş-

leri akıllı robotlar yapacak.
"KÜLTÜR '
KÖŞESİ
*.
BÎR ATASÖZÜ BİR DEYİM

Yarınki kazdan bugünkü tavuk iyidir.
Ha bugün ha yarın
KUŞKOY
Kuşköy, Giresun şehrinin Çanakçı ilçesine bağlı
bir köydür. Kuşköy'ün yerleşimi oldukça dağı-
nıktır. Köyün arazisi engebeli ve sarptır. Köyün
ortasından Çanakçı Deresi geçmektedir. Bu yüz-
den evler birbirinden uzakta kalmakta, su sesin-
den dolayı da insanlar birbirinin konuşmaların
veya bağırışlarını anlayamamaktadır. Kuşköy sa-
kinleri bu nedenlerden dolayı ıslıkla haberleşme
yöntemini geliştirmişlerdir.
Bu ıslık, kuş sesine benzediğinden adına kuşdili
denmektedir. Islıkla haberleşen iki insan kuşla-
rın öttüğü izlenimini verir. Islığın sınırı yoktur.
Türkçedeki bütün kelimeler ıslıkla ifade edilebil-
mektedir. Şarkı, tekerleme, şiir gibi içerisinde ke-
limelerin kullanıldığı her şey kuşdili ile rahatlıkla
ifade edilebildiği söylenmektedir.
Kuşdilinin başlangıç tarihinin, Kuşköy halkının
köye yerleşme tarihiyle aynı olduğu düşünül-
mektedir. Bu konuda yazılı bir belge veya kayıt
bulunmamaktadır. Ancak kuşdilinin köy halkın-
ca çobanlık döneminden geldiği sanılmaktadır.
Kuşdili köy halkınca hâlen etkili bir iletişim yön-
temi olarak kullanılmaktadır.
Kusdili’nin
Anavatanı
KUŞKOY
8. Ünite
2. Ders Eskiden Nasıldı?
1. a. Aşağıdaki kelimelerle resimleri eşleştiriniz.
hafıza kartı harita klima bilgisayar

film navigasyon cihazı vantilatör daktilo
disk tablet kasetçalar elektrikli süpürge

bellek kitap müzik çalar süpürge

b. Aşağıdaki fiilleri kullanarak sayfa 80'deki eşyaları örnekteki gibi karşılaştırınız.
• fotoğrafları kaydetmek • adres bulmak
• serinlemek • roman, hikâye vb. şeyler okumak
• odaları temizlemek • resim, video vb. dosyaları depolamak
• müzik dinlemek • yazı yazmak
Örnek:
Eskiden insanlar yazı yazmak için daktilo kullanıyorlardı. Şimdi bilgisayar kullanıyorlar.
2. "Eskiden nasıldı? Günümüzde nasıl?" Aşağıdakileri eşleştiriniz. Daha sonra geçmiş ile günümüzün karşı-
laştırmasını yapan üç örnek de siz yazınız.
Eskiden yapılan Günümüzde yapılan

1. kaset satın almak c d. gündemi televizyondan canlı takip etmek
2. avlanmak için ok, mızrak, bıçak kullanmak e. elektrikli ısıtıcı veya kombi kullanmak
3. odun ve kömür yakmak f. ________________________________________________________
4. haberleri gazeteden okumak g-____________________________________________________________
5. saklambaç, kovalamaca, dama oynamak h. ____________________________________________________________
6. lokantaya gitmek
7. _______________________________________________________
8. _______________________________________________________
9. _______________________________________________________
10. _________________________________________________________
a. hayvanları silahlarla avlamak
b. bilgisayar oyunları ile vakit geçirmek
c. internetten yemek sipariş etmek
internetten müzik indirmek
DERS KİTABI-3 103
8. Ünite
2. Ders Eskiden Nasıldı?
3. a. "Bir Zamanlar" adlı metni dinleyiniz ve okuyu-
nuz. *5)8.2
Bir Zamanlar
b. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayınız. Teknoloji eskiden günümüz-
1. İnsanlar neden mesajları taşımak için farklı yön- deki kadar gelişmiş değildi.
temler aradılar? Fakat insanlar hayatlarını
2. insanlar, haberleşmede hangi hayvandan istifa- kolaylaştırmak için hep yeni
de ediyorlardı? yöntemler buluyor veya eski
3. Buzdolabı icat edilmeden önce gıdaları koru- yöntemleri geliştiriyordu.
mak için ne tür yöntemler kullanılıyordu? Mesela cep telefonları ve in-
4. Kilerler nereye yapılıyordu? ternet bulunmadan çok çok
5. Büyük depolardaki yiyecekleri taze tutmak için önce mesajları insanlar taşı-
ne yapılıyordu? yordu. Mesajların insanlar ta-
6. Fotoğraf makinesinin görevini kimler yapıyor- rafından taşınması vakit kaybına sebep oluyordu. Bu
du? yüzden insanlar mesajları taşımak için farklı yöntem-
7. İnsanlar çizerleri neden kiralıyordu? ler aramaya başladılar. Haberleşmede güvercin kul-
8. Kitaplar nasıl çoğaltılıyordu? lanmak bunlardan biriydi. Önce güvercinler bir evde
besleniyordu. Daha sonra mesajlaşmak istenilen
noktaya götürülüyordu. Orada güvercinin ayağına
mesaj bağlanıyor ve güvercin serbest bırakılıyordu.
Güvercin mesajla birlikte tekrar yuvasına dönüyordu.
Böylelikle güvercinler iki merkez arasında haberleş-
me sağlıyordu.
Buzdolabı icat edilmeden önce insanlar gıdaları ko-
rumak için birçok yöntem kullanıyordu. Meyve, seb-
ze ve et gibi çabuk bozulan gıdalar kurutuluyordu,
konserve yapılıyordu veya tuzlanıp bekletiliyordu.
Kimileri ise yiyeceklerini koymak için toprak altına
kiler yapıyordu. Toprak altındaki kilerler karanlık ve
serin oluyordu. Bu sayede kilerdeki yiyecekler çabuk
bozulmuyordu. Dağlara yakın yerde yaşayan insanlar
4. a. Bulaşık makinesinin icadı ile ilgili metni ise yüksek yerlerden kar ve buz getirtiyordu. Getiri-
dinleyiniz. Sonra aşağıdaki cümleleri met- len kar ve buzlar büyük ve kapalı depolara yerleşti-
ne göre doğru "D" veya yanlış "Y" şeklinde riliyordu. Böylece depolar sıcak havalarda bile soğuk
değerlendiriniz. *§>8.3 kalıyordu ve yiyecekleri taze tutuyordu.
1. ( jJosephine Garis Cochrane (Geriş Kakrin) Fotoğraf makineleri yokken bu işi ressam veya çi-
yemek partilerini seven zengin bir kadındı. zerler yapıyordu. Zengin insanların kendilerine özel
2. ( ) Cochrane bulaşıkları hep kendisi yıkıyor- çizerleri vardı. Diğer insanlar ise kendilerini veya gü-
du. zel anlarını resmetmesi için çizerleri kiralıyordu. O za-
3. ( ) 1850 yılında yapılan bulaşık makinesi manlar bu iş oldukça vakit alıyordu.
yeterince pratik değildi.
Matbaa bulunmadan önce kitaplar elle yazılarak ço-
4. ( ) Cochrane, bulaşık makinesini geliştirme-
yi amaçladı. ğaltılıyordu. Bu işi meslek olarak yapan insanlar var-
5. ( ) 0,1886 yılında çalışmalarını tamamlayıp dı. Bunlara hattat deniyordu. Çoğaltılacak kitap önce
icadına patent aldı. sayfalara ayrılıyordu.
6. ( ) Bulaşık makineleri ancak 1960'larda Sonra her bir sayfa
evlerde kullanılmaya başlandı. hattatlara veriliyor-
du. Hattatlar aldık- %
lan sayfaları en hızlı
1. Bulaşık makineleri ilk olarak kimlerin ilgisini ve güzel şekilde
çekmiştir? kopyalıyordu. Son
2. Cochrane'in icadı neden evlerde kullanılama- adımda bu sayfa-
mıştır? lar birleştiriliyor ve
3. Bulaşık makineleri evlerde yaygın olarak ne kitap hâline getirili-
zaman kullanılmaya başlanmıştır? yordu.

Dün bir bugün iki.
Rüzgâr gelecek delikleri kapamak
EFES ANTİK KENTİ

Efes Antik Kenti, İzmir'in Selçuk ilçesinde bulunmak-
tadır. Ege denince akla gelen ilk turistik merkezlerden
biridir. Efes Antik Kenti'nin kuruluşu M.Ö. 6000 yıllarına
kadar uzanır. Helenistik ve Roma dönemlerinde en par-
lak zamanlarını yaşamıştır. Roma imparatoru Augus-
tus zamanında Asya eyaletinin başkenti olarak nüfusu
200.000'e ulaşmıştır. Doğu ile batı arasında bir kapı va-
zifesi gören Efes aynı zamanda önemli bir liman kenti
olmuştur. Bu özelliği Efes'in o dönemde önemli ticari
ve politik bir merkez olmasını sağlamıştır. Antik Çağda
önemli bir uygarlık merkezi olan Efes Antik Kenti bu-
gün de yılda ortalama 1,5 milyon kişinin ziyaret ettiği
önemli bir turizm merkezidir.
Efes'in dünyaca ünlü olan eserlerinden bazıları şunlar-
dır: Artemis Tapınağı, Celsius Kütüphanesi, Meryem
Ana Evi, Yedi Uyurlar (Ashab-ı Kehf), İsa Bey Camii, Had-
rian Tapınağı, Domitian Tapınağı, Serapis Tapınağı, Bü-
yük Tiyatro...
8. Ünite
Değerlendirme
DÜNDEN BUGÜNE TELEFON

İletişim, eski çağlardan günümüze kadar insanların önemli bir meselesi oldu. İnsanlar a
yaşadıkları yerlerde kendilerine ozgu bir iletişim yöntemi geliştiriyordu. Mesela
Amerika kıtasındaki insanlar dumanla, Asya kıtasındaki insanlar güvercinle mesaj göndere- I
rek, Afrika’daki insanlar davul çalarak haberleşiyordu. Mektup ise tüm dünyada kullanılan
bir haberleşme aracıydı. Telefon icat edildikten sonra bütün haberleşme araçları arasın- /
da en etkilisi oldu. Telefon 1876 yılında Alexander Graham Bell adlı mucit tarafından, ____________;
Amerika Birleşik Devletlerinde icat edildi. ABD'deki insanlar ilk zamanlarda telefona *"■
şüpheyle yaklaştı. Bazıları telefondan gelen sesin insanı sağır edeceğini düşünüyordu.
Bütün olumsuz düşüncelere rağmen 1891 yılında telefon abonelerinin sayısı 512 bine ulaştı.
1960 yılına kadar çevirmeli telefon kullanılmıştı. 1960 yılından sonra insanlar tuşlu telefonu
kullanmaya başladılar.
Dünyanın ilk cep telefonu görüşmesi 1973 yılında Martin Cooper tarafından gerçekleşti-
rildi. Bu cep telefonu 1.1 kg ağırlığındaydı. Cep telefonu 10 saatte şarj ediliyordu. Dolu bir
batarya ile 30 dakika konuşma yapılabiliyordu. On yıl sonra daha gelişmiş bir cep telefonu
üretildi. Bu cep telefonu 6 saat içinde şarj oluyordu. 30 telefon numarasını hafızasına kayde-
debiliyordu. Bu cep telefonlarının her biri yaklaşık 4000 dolara satılmıştı.
2000’li yıllarda cep telefonlarına; kablosuz bağlantı, internet bağlantısı, dokunmatik ekran,
resim ve video kaydı yapabilme, sesli ve görüntülü konuşma imkânı gibi birçok özellik ek-
lendi. Bakalım gelecekte telefonu nasıl bir değişiklik bekliyor?
1. a. "Dünden Bugüne Telefon" adlı metni okuyunuz. Sonra aşağıdaki cümleleri metne göre tamamlayınız.
1. Afrika kıtasındaki insanlar haberleşiyordu.

2. tüm dünyada kullanılan bir haberleşme aracıydı.
3. Telefon;yılında icat edildi.
4. 1981 yılında telefon abonelerinin sayısı ulaştı.
5. 1960 yılına kadar kullanılmıştı.

1. Amerika ve Asya kıtasında insanlar nasıl haberleşiyorlardı?
2. Telefon kim tarafından, nerede icat edildi?
3. Tuşlu telefonlar ne zaman kullanılmaya başlandı?
4. 1973 yılında iletişimle ilgili nasıl bir gelişme oldu?
2. Aşağıdaki fiilleri şimdiki zamanın hikâyesinin 3. Aşağıdaki cümleleri örnekteki gibi olumsuz
olumlu şekline göre çekimleyiniz. yapınız.
1. Ben 2005 yılında İstanbul'da yaşıyordum.
yapmak gitmek Ben 2005 yılında İstanbul'da yaşamıyordum.
Ben yapıyordum.
2. Dün bu saatte uyuyordum.
Sen
O gidiyordu.
3. Sen öğleden önce arabanı yıkıyordun.
Biz
Siz
4. Ahmet eskiden futbol oynuyordu.
Onlar
5. Yolcular trenden iniyorlardı.

4. Aşağıdaki kelimelerle, şimdiki zamanın hikâye-
sinin soru şekline göre cümleler kurunuz.
6. Ulaşım, aydınlatma ve iletişim ile ilgili kelime
veya kelime gruplarını bularak işaretleyiniz.
DERS KİTABI-3 107

1. sen / saat 10.00'da / uyumak hızlı tren mum telepati
Sen saat 10.00'da uyuyor muydun? at arabası lazer elektronik posta
uçan otomobil gaz lambası mektup
2. onlar / akşam / televizyon seyretmek
3. siz / dün / takım elbise giymek 0 u L T E ç i N M ç K A K U G S A D

S Ç 0 E L E K T R 0 N i K P 0 S T A
4. ben / çocukken / yaramazlık yapmak G A z L A M B A S I S U G A L I E R
A N M H M D G T G E P A G A A N L E
5. öğrenciler / durakta otobüs beklemek
N 0 i H P Ş T A G D U M A N Z A E Ç
6. biz/eşyaları taşımak G T 0 B U G I R H B T K ş G E I P R
G 0 U B L Ç B A P A T D A 0 R G A L
ş M E K T U P B Ş U L A i R Ç L T I
5. Aşağıdaki kelimelerden birbiriyle ilgili iki tane- I 0 M M U M G A Z N P i N A M N iI

sini seçerek örnekteki gibi cümleler yazınız. H B T I M ş ş S N Z L M S S Z i Ş L
1. daktilo resim K i S S A M H I Z L I T R E N K ç T
yazı i L N i L D B I 0 E H I K R U Z ui
D
a ktilo, yazı yazmak için
R H I M P D E M u T L B 0 B U R B u
ku İlandır.
U
I ş I N L A N M .A) I M I I ç T ş K
2. — serinletmek taze tutmak
klima Anahtar İfadeler
— — e-posta
3. internet 1. Ders: Geçmişten Geleceğe
mektup
at arabası, hızlı tren, uçan araba, mum, gaz
lambası, lazer, aydınlatma, duman, mektup,
4. — kumanda telepati, anı, alternatif, matbaa, cihaz
yakmak
kullanmak, yolculuk etmek, ışınlanmak, takas
kontrol etmek
etmek, haberleşmek, mesaj göndermek,
aydınlatmak, gelişmek, artmak, ışınlanmak,
— buzdolabı icat etmek, yaygınlaşmak, çoğaltmak,
5. — dikiş makinesi
yollamak
elbise dikmek
2. Ders: Eskiden Nasıldı?

—
6. bellek kaydetmek
hafıza kartı, film, harita, navigasyon cihazı,
süpürge disk, bellek, elektronik kitap, klima, vantilatör,
daktilo, kasetçalar, müzik çalar, süpürge,
elektrikli süpürge, odun, kömür, kaset, kombi
— — süpürge
7. müzik çalar serinlemek, kaydetmek, depolamak, yakmak,
indirmek, patent almak, geliştirmek, ilgi
müzik dinlemek
göstermek, mesajlaşmak, kurutmak, bozulmak,
yerleştirmek, resmetmek, kopyalamak
8. banka kartı
yapıştırıcı
para çekmek
Ulaşım Aydınlatma İletişim

ışınlanma ampul duman
DERS KİTABI-3 108

DERS KİTABI-3 87
1. Nil Nehri bir
nehirdir.
2. Ölüm Vadisi
dünyanın en
bölgelerinden biridir.
3. Baykal çok bir
göldür.
4. Everest, dünyanın
en dağıdır.
5. Atacama bir
çöldür.
6. Nauru bir ada
ülkesidir.
7. Krubera çok bir
mağaradır.

Harmoni 3 Ders Kitabi Tüm Sayfalar

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Harmoni 3 Ders Kitabi Tüm Sayfalar

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

YABANCI DİL TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ

HARMONİ TÜRKÇE DERS KİTABI - 3

Basım Yeri ve Yılı

E&H Global Ltd.

Tel: +44 020 31027366 | www.nevlisan.com | bilgi@nevlisan.com | info@nevlisan.com

"Mimar Sinan", "Necip Fazıl Kısakürek"

istisnaları fazla olmayan, sistematik ve kurallı bir dildir.

• En iyi öğrenmenin uygulamalarla olacağı ilkesinden hareketle kitaplarda"En

| GELENEKLER VE GÖRENEKLER Kelimeler Dil Bilgisi Beceriler

8. sarılmak, el öpmek, Konuşma: Tokalaşma kültürü hakkında konuşma, kültürler

7. Kültür Dinleme: Kültürel farklılıklarla ilgili diyalog dinleme

6. Kültür Köşesi heykel, şarkı, dans...

Üni İsimden fiil yapan

|DEĞERLER Kelimeler Dil Bilgisi Beceriler

DÜN BUGÜN YARIN Kelimeler Dil Bilgisi Beceriler

a. _ yazar d. □ hemşire h. _ berber k. _ sekreter

b. _ polis e. _____ elektrikçi ı. _____ tercüman 1. _JiŞÇİ

G _ veteriner f. _ aşçı i. _____ dişçi m. _ terzi

Lezzetli yemekler yapar.

aşçı______ Hastanelerde çalışır, doktorlara ve hastalara yardım eder.

5. Bilgisayar ve telefonu sıklıkla kullanırlar.

6. Hafta sonları çalışmazlar.

4. Siz meslekler hakkında ne düşünüyorsunuz?

- Evde çalışmak zor değil mi?

b. Röportaja göre aşağıdaki cümlelerin karşısına uygun

Mesleğinin erbabı olmak

Necip Fazıl Kısakürek

Atık toplayıcılarının işi karmaşık değildir ama

b. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayınız.

1. M Motosikletlerini ustaca kullanırlar.

Takım çalışması ve iş birliği yaparlar.

İşleri karmaşık değildir ama zahmetlidir.

Bazen trafik kurallarını ihlal ederler.

Görevleri hayat 2. kurtarmaktır.

Çok çalışırlar fakat az kazanırlar.

Hastalık riski 3. altındadırlar.

Herhangi bir zamanda göreve çağ ı rı la bil i rler.

BAĞLAÇLAR cümle ve cümlecikleri bağlar.

Ömer Seyfettin Türk ede-

Cüneyt Arkın, 1937 yılında

1. İlker a. huzurevi gönüllüsü

Ben satış temsilcisiyim. Bunu ek iş olarak yapıyorum.

4. Aşağıdaki kelimelerle soru cümleleri oluşturu-

1. Aşağıdaki ulaşım araçlarıyla resimleri eşleştiriniz.

3. Kutulardaki farklı kelimeyi işaretleyiniz

4. Miktar zarflarını (en / daha / gibi / kadar) kulla-

Ulaşım Gerçekleri 1. İstanbul'da 1.600.000 kişi tren,

• VVashington metrosunda sigara kullanmak, bir şeyler yemek ve iç-

bariyer trafik lambası

Trabzon'daki D915 dünyanın en tehlikeli yollarından

Bolivya'daki 60 km'lik "Ölüm Yolu" ise ParaguaylI

3. "Trafik Lambasının Tarihçesi" adlı metni

2. İlk trafik lambası nasıldı?

3. İlk trafik lambasında hangi renkler kul-

4. Trafik lambasının ışıkları nasıl değişiyor-

5. a. Aşağıdaki deyimlerle anlamlarını eşleştiriniz.

2. yola çıkmak b. Hareket etmesine engel olmak

3. yolda kalmak c. Bir kimsenin gelmesini beklemek

4. yolunu kaybetmek Ç- Bir yere varmak için yolculuğa başlamak

5. yolcu etmek d. Geçişi önleyen engelleri yoldan kaldırmak

6. yolunu beklemek e. Geçmek için izin vermek

8. yolunu kesmek g. Doğru yolu bulamamak

b. Aşağıdaki cümleleri uygun deyimlerle tamamlayınız.

KÖSESİ Bir arpa boyu yol almak

b. _ polis e. _ elektrikçi ı. _ tercüman 1. _JiŞÇİ

İYİMSER ____