11H1 - 20.02.2024 (FG+ BTVN)

CLB Toán KD EDUCATION 0969.366.
663 Tài liệu Toán 11
BÀI HỌC: PHƯƠNG TRÌNH- BẤT

PHƯƠNG TRÌNH MŨ - LOGARIT
Môn: Toán 11H1
Ngày học: 20/01/2024
Thời gian buổi học: 180 phút
NỘI DUNG BÀI HỌC
I LÝ THUYẾT.
=
1. PHƯƠNG TRÌNH MŨ
Phương trình mũ cơ bản có dạng: a x = b ( a  0, a  1) .
● Phương trình có một nghiệm duy nhất khi và chỉ khi b  0 .
a x = b  x = log a b ( a  0, a  1, b  0 )
● Phương trình vô nghiệm khi và chỉ khi b  0 .
Ví dụ 1. Trong các phương trình sau, phương trình nào là phương trình mũ?
+1
= 25
2
a) 5 x
b) 2 x = 3x+1
c) x 2 = 4
Lời giải
x 2 +1
Ta thấy: Hai phương trình 5 = 25 và 2 x = 3x+1 là những phương trình mũ.
Ví dụ 2. Giải mỗi phương trình sau:

a) 42 x−3 = 5 ; b) 10 x +1 − 2.10 x = 8 .
Học offline: CS1.198 Thái Hà; CS2. 106 Hoàng Quốc Việt Học online: Zoom 1
CLB Toán KD EDUCATION 0969.366.663 Tài liệu Toán 11
Lời giải
Ta có:
1
a) 42 x−3 = 5  2 x − 3 = log 4 5  2 x = 3 + log 4 5  x = (3 + log 4 5 ) .
2
Vậy phương trình có nghiệm là x = 0 .
b) 10 x +1 − 2.10 x = 8  10.10 x − 2.10 x = 8  8.10 x = 8  10 x = 1  x = log1  x = 0 .
Ví dụ 3. Giải phương trình: 4 x −2 = 23 x +1 .
Lời giải
2( x − 2 )
Ta có: 4 x −2 = 23 x +1 2 = 23 x +1
 2 ( x − 2 ) = 3x + 1
 2 x − 4 = 3x + 1  x = −5 .
Chú ý:
• Với a  0, a  1 thì a
f ( x)
= a g( x)  f ( x ) = g ( x ) .
• Cách giải phương trình mũ như trên thường được gọi là phương pháp đưa về cùng cơ số
2. PHƯƠNG TRÌNH LÔGARIT
Phương trình cơ bản có dạng: log a x = b ( x  0, a  0, a  1) luôn có nghiệm duy nhất x = ab với mọi b .
Ví dụ:
Ví dụ 5. Trong các phương trình sau, phương trình nào là phương trình lôgarit?
a) log 7 ( x + 1) = 2 ; b) log 2 ( x 2 + x + 1) = 3 ; c) log x ( x + 1) = 3 .
Lời giải
Hai phương trình log 7 ( x + 1) = 2 và log 2 ( x + x + 1) = 3 là những phương trình lôgarit.
2
Ví dụ 6. Giải mỗi phương trình sau:

a) log 2 x = 5 ; b) log 4 ( 5x − 4 ) = 2 .
Lời giải
a) Ta có: log 2 x = 5  x = 2  x = 32 . 5
b) Ta có: log 4 ( 5x − 4 ) = 2  5 x − 4 = 42  5 x = 20  x = 4 .
Ví dụ 7. Giải phương trình: log8 ( 3x − 6 ) = − log 1 ( 2 x − 2 )
8
Lời giải
3x − 6  0
Điều kiện xác định là:  tức là x  2 .
2 x − 2  0,
 x  2
Ta có log3 ( 3x − 6 ) = − log 1 ( 2 x − 2 )  
8 log3 ( 3x − 6 ) = log8 ( 2 x − 2 )
x  2
  x = 4.
3x − 6 = 2 x − 2
 f ( x )  0
Nhận xét: Cho a  0, a  1. Ta có: log a f ( x ) = log b g ( x )  
 f ( x ) = g ( x ) .
3. BẤT PHƯƠNG TRÌNH MŨ
CHÚ Ý:
Nếu a  1 , b  0 thì a f ( x )  a g ( x )  f ( x )  g ( x )
a f ( x )  b  f ( x )  log a b
Nếu 0  a  1 , b  0 thì a f ( x )  a g ( x )  f ( x )  g ( x )
a f ( x )  b  f ( x )  log a b
Lưu ý: b  0 thì a f (x)  b đúng với mọi x thỏa mãn điều kiện xác định của f ( x ) , còn a f (x)  b vô
nghiệm.
Ví dụ 10: Giải mỗi bất phương trình sau:
a) 5x  12 .
b) ( 0,3)  1, 7 .
x+1
Lời giải
Ta có:
a) 5x  12  x  log5 12 .
Vậy tập nghiệm của bất phương trình là ( log5 12; +  ) .
a) ( 0,3)
x +1
 1, 7  x + 1  log 0,3 1, 7  x  −1 + log 0,3 1, 7 .
Vậy tập nghiệm của bất phương trình là ( −; −1 + log 0,3 1, 7 ) .
Luyện tập 6. Giải mỗi bất phương trình sau:
a) 7 x+3  343 .
x
1
b)    3 .
4
Lời giải
a) 7 x +3  343
 7 x +3  73
 x+3 3
 x0
x
1
b)    3
4
 x  log 1 3
4
Ví dụ 11. Dân số nước ta năm 2021 ước tính là 98 564 407 người.(Nguồn: https://danso.org/viet-nam)
Giả sử tỉ lệ tăng dân số hằng năm của nước ta là 0,93% . Biết rằng sau t năm, dân số Việt Nam ( tính từ mốc
năm 2021) ước tính theo công thức: S = A.ert . Hỏi từ năm nào trở đi, dân số nước ta vượt 110 triệu người?
Lời giải
Xét bất phương trình:
98564 407.e0,0093t  110 000 000  e0,0093t  110 000 000 : 98564 407
110 000 000 .
 0, 0093t  ln  t  11,803
98564 407
Vậy từ năm 2033 trở đi thì dân số nước ta vượt quá 110 triệu người.
4. BẤT PHƯƠNG TRÌNH LOGARIT
CHÚ Ý:
g ( x)  0

Nếu a  1 thì log a f ( x )  log a g ( x )  
 f ( x)  g ( x)

 f ( x )  0
Nếu 0  a  1 thì log a f ( x )  log a g ( x )  
 f ( x )  g ( x )
Ví dụ:
Ví dụ 13. Giải mỗi bất phương trình sau:
a) log 1 x  −2; b) log 2 ( x + 1)  3 .

2
Lời giải
Ta có:
−2
1
a) log 1 x  −2  0  x     0  x  4 .
2 2
Vậy tập nghiệm của bất phương trình là ( 0; 4 ) .
a) log 2 ( x + 1)  3  x + 1  23  x  7 .
Vậy tập nghiệm của bất phương trình là ( 7; + ) .
Nhận xét: các bất phương trình muc cơ bản còn lại được giải tương tự.
I
Ví dụ 14: Mức cường độ âm L (đơn vị:dB) được tính bởi công thức L = 10 log , trong đó I (đơn vị:
10−12
W/m2) là cường độ âm (Nguồn: Vật lí 12, NXBGD Việt Nam, 2021). Mức cường độ âm ở một khu dân cư
được quy định là dưới 60dB. Hỏi cường độ âm ở khu vực đó phải dưới bao nhiêu W/m2?
Lời giải
Ta có :
I I
L  60  10 log −12
 60  log −12  6  log I − log10 −12  6
10 10
 log I + 12  6  log I  −6  I  10 −6
Vậy cường độ âm ở khu vực đó phải dưới 10−6 (W / m 2 ) .
II PHÂN DẠNG BÀI TẬP

=
a A( x ) = a B( x )  A ( x ) = B ( x ) , ( a  0, a  1)
a  0, a 1  f ( x )  0 ( hoac g ( x )  0)

log a f ( x ) = log a g ( x )  
 f ( x) = g ( x)

 0  a  1

f ( x) g ( x)  f ( x )  g ( x )
a a 
 a  1
  f ( x )  g ( x )

x +1
−4 x +5 2
=9 5 x −7
22 x −1 + 4 x + 2 = 10
2
3x 1,5 = 
3
− 4 x +5
= 32  x 2 − 4 x + 5 = 2(1)  x 2 − 4 x + 3 = 0
2
3x
x =1 x=3
1,55 x−7 = 1,5− x −1  5 x − 7 = − x − 1  x = 1
x =1
1 x 33 20 20
 4 + 16  4 x = 10   4 x = 10  4 x =  x = log 4
2 2 33 33
20
x = log 4
33
log 3 (2 x + 1) = log 3 5 (
log 2 ( x + 3) = log 2 2 x 2 − x − 1 )
log 5 ( x − 1) = 2 log 2 ( x − 5) + log 2 ( x + 2) = 3
2 x + 1  0  x  (−1/ 2)
PT  2x + 1 = 5  2x = 4  x = 2
x + 3  0, 2 x 2 − x − 1  0 x 1 (−3)  x  (−1/ 2)
( )
log 2 ( x + 3) = log 2 2 x 2 − x − 1  x + 3 = 2 x 2 − x − 1  2 x 2 − 2 x − 4 = 0
 x 2 − x − 2 = 0  x = −1 x=2
x −1  0  x  1
log5 ( x − 1) = 2  x − 1 = 52  x = 26
x −5  0 x+20 x5
log 2 ( x − 5) + log 2 ( x + 2) = 3  log 2 ( x − 5)( x + 2) = 3  ( x − 5)( x + 2) = 23
 x 2 − 3x − 18 = 0  x = −3 x=6
−x
 31− x
2
3x
−x
 31− x  x 2 − x  1 − x  x 2 − 1  0  −1  x  1
2
3x
[−1;1]
4x 2− x
2 5
   
5 2
2− x x −2
−2
4x 4x
2 5 2  2
         4 x  x − 2  3x  −2  x 
5 2 5 5 3
 2 
 − 3 ; + 
2− x −4 x 2− x
−2
4x
2 5 5 5
         −4 x  2 − x  3x  −2  x 
5 2  2  2 3
 2 
 − 3 ; + 
( 5 + 2) x −1  ( 5 − 2)− x +3
2
1
( 5 + 2)( 5 − 2) = 1  5 − 2 = = ( 5 + 2) −1
5+2
( 5 + 2) x −1  ( 5 − 2)− x +3
 ( 5 + 2) x −1  ( 5 + 2) x −3
 x − 1  x 2 − 3  x 2 − x − 2  0  −1  x  2
2 2
S = [−1; 2]
log 22 x − 5log 2 x − 6  0
t = log 2 x
t 2 − 5t − 6  0  (t + 1)(t − 6)  0  −1  t  6
1 1
−1  log 2 x  6  log 2  log 2 x  log 2 64   x  64
2 2
1 
S =  ;64 
2 
 a 2 x +  .a x +  = 0 t = a x , (t  0)
 log 2a x +  .log a x +  = 0 t = log a x, ( x  0 )
9 x − 4  3x + 3 = 0 9x − 3  6x + 2  4x = 0
5x + 51− x − 6 = 0 25x − 2.5x − 15 = 0
9 x − 4.3x + 3 = 0 t = 3x t 0 t 2 − 4.t + 3 = 0  t = 1 t =3
t 0
t = 1  3x = 1  x = 0
t = 3  3x = 3  x = 1
9 x − 3.6 x + 2.4 x = 0 4x
x x 2x x
9 6 3 3
  − 3  + 2 = 0    − 3  + 2 = 0 t = (3 / 2) x t 0
4 4 2 2
t 2 − 3.t + 2 = 0  t = 1 t=2 t0
t = 1  (3 / 2) x = 1  x = 0
= 2  (3 / 2) x = 2  x = log 3 2
2
5x + 51− x − 6 = 0  5x + 5.5− x − 6 = 0
t = 5x t 0 5− x = 1/ t
1
t + 5 − 6 = 0  t 2 − 6t + 5 = 0  t = 1 t =5 t  0)
t
t = 1  5x = 1  x = 0
t = 5  5x = 5  x = 1
25x − 2.5x − 15 = 0  52 x − 2.5x − 15 = 0 t = 5x t 0
t 2 − 2t − 15 = 0  t = 5 t = −3
t = 5  5x = 1  x = 0
log32 x + 2log3 x − 3 = 0
4 log 9 x + log x 3 − 3 = 0
x0
t = log 3 x PT  t 2 + 2t − 3 = 0  t = 1 t = −3
= 1  log 3 x = 1  x = 3
t = −3  log3 x = −3  x = 3−3 = 1/ 27
4 log 9 x + log x 3 − 3 = 0 0  x 1
PT  2 log 3 x + 1/ log 3 x − 3 = 0
t = log 3 x PT  2t + 1/ t − 3 = 0  2t 2 − 3t + 1 = 0  t = 1 t = 1/ 2
= 1  log 3 x = 1  x = 3
= 1/ 2  log3 x = 1/ 2  x = 3
9 x + 2.3x+1 − 16  0
9 x + 2.3x+1 − 16  0 (*)
t = 3x t 0 )
t  −8( loai )
32 x + 6.3x − 16  0  t 2 + 6t − 16  0   t2
 t2
t  2  3x  2  x  log3 2
log3 2; + )
(7 + 4 3) x − 3(2 − 3) x + 2  0
7 + 4 3 = (2 + 3)2 (2 − 3)(2 + 3) = 1 t = (2 + 3) x , t  0
( )
t 2 − 3 / t + 2  0  t 3 + 2t − 3  0  (t − 1) t 2 + t + 3  0  t  1  (2 + 3) x  1  x  0
x0
0 a 1
a f (x ) b b 0
f (x ) log a b
 f ( x)  0

log a f ( x ) = b  
 f ( x) = a
b

 0  a  1

 f ( x )  log a b
a f ( x) b 
 a  1
  f ( x )  log a b

 a  1

  f ( x )  g ( x ).log a
b
a f ( x)  bg ( x) 
0  a 1
 
  f ( x )  g ( x ).log ba
 a  1

  f ( x )  a
b
log a f ( x)  b  
 0  a  1
  f ( x )  a b

3x = 2 2 x  3x = 1
3x = 2
Pt  log 3 3x = log 3 2  x = log 3 2
b)2 x  3x = 1  (2.3) x = 1  6 x = 1  log 6 6 x = log 6 1  x = 0
( ) ( )
 log 2 2 x  3x = log 2 1  log 2 2 x  3x = 0  log 2 2 x + log 2 3x = 0
 x + x  log 2 3 = 0  x (1 + log 2 3) = 0  x = 0
ln( x + 3) = −1 + 3
(
log 2 5 − 2 x = 2 − x )
x −3  0  x  3
ln ( x + 3) −1+ 3
e =e  x + 3 = e −1+ 3
 x = e −1+ 3
−3
(
log 2 5 − 2 x = 2 − x )
5 − 2x  0  2x  5
PT  2log2 5− 2 = 22− x  5 − 2 x = 4.2− x
x
t = 2 x ( t  0, t  5 2x  5 ) 5 − t = (4 / t )  t 2 − 5t + 4 = 0
 t =1 t=4
=1 x = 0
=4 x=2
−4
 5x−2
2
2x
x  2
(
log 2 2 x
2
−4
)  log (5 )  x
2
x−2 2
− 4  ( x − 2) log 2 5  ( x − 2) ( x + 2 − log 2 5 )  0  
 x  log 2 5 − 2
S = ( −;log 2 5 − 2  [2; +)
log8 (4 − 2 x)  2
4 − 2x  0 x2
log8 (4 − 2 x)  2  log8 (4 − 2 x)  log8 82  4 − 2 x  82  4 − 2 x  64  2 x  −60  x  −30
(−; −30]
C. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA

Bài 1 . Giải mỗi phương trình sau:
a) ( 0,3) =1 . b) 53 x− 2 = 25 .
x−3
c) 9 x −2 = 243x +1 . d) log 1 ( x + 1) = −3 .
2
e) log5 ( 3x − 5) = log5 ( 2 x + 1) . g) log 1 ( x + 9 ) = log 1 ( 2 x − 1) .

7 7
Lời giải
a) (0,3) x −3 = 1  (0,3) x −3 = (0,3)0  x − 3 = 0  x = 3
4
b) 53 x − 2 = 25  53 x −2 = 52  3 x − 2 = 2  3 x = 4  x =
3
c) 9 x − 2 = 243x +1  32( x − 2) = 35( x +1)  2 x − 4 = 5 x + 5  −3 x = 9  x = −3
d) log 1 ( x + 1) = −3
2
ĐKXĐ: x + 1  0  x  −1
log 1 ( x + 1) = −3  log 1 ( x + 1) = log 1 (8 )  x + 1 = 8  x = 7 .

2 2 2
e) log5 ( 3x − 5) = log5 ( 2 x + 1)
5
ĐKХĐ: x 
3
log5 ( 3x − 5) = log5 ( 2 x + 1)  3x − 5 = 2 x + 1  x = 6
g) log 1 ( x + 9 ) = log 1 ( 2 x − 1)
7 7
1
ĐKXĐ: x 
2
log 1 ( x + 9 ) = log 1 ( 2 x − 1)  x + 9 = 2 x − 1  x = 10
7 7
Bài 2. Giải mỗi bất phương trình sau:

3 x− 7
1 2 3
a) 3 
x
; b)    ;
243 3 2
c) 4 x +3  32 x ; d) log ( x − 1)  0 ;
e) log 1  log 1 ( x + 3) ; g) ln ( x + 3)  ln ( 2 x − 8) .
( 2 x −1)
5 5
Lời giải
1
a) 3x   3x  3−5  x  −5
243
3 x −7
2 3
b)     3 x − 7  −1  3 x  6  x  2
3 2
c) 4 x +3  32 x  22( x +3)  25 x  2 x + 6  5 x  −3 x  −6  x  2
d) log ( x − 1)  0
ĐKXĐ: x  1
log ( x − 1)  0  log ( x − 1)  log (1)  x − 1  1  x  2
Kết hợp với ĐKXĐ: 1  x  2
e) log 1 ( 2 x − 1)  log 1 ( x + 3)
5 5
1
ĐKXĐ: x 
2
log 1 ( 2 x − 1)  log 1 ( x + 3)  2 x − 1  x + 3  x  4
5 5
1
Kết hợp với ĐKXĐ  x4
2
g) ln ( x + 3)  ln ( 2 x − 8)
ĐKXĐ: x  3
ln ( x + 3)  ln ( 2 x − 8)  x + 3  2 x − 8  x  11
Kết hợp với ĐKXĐ  3  x  11
Bài 3. Một người gửi ngân hàng 100 triệu đồng theo hình thức lãi kép có kì hạn là 12 tháng với lãi suất
x% / năm ( x  0 ) . Sau 3 năm, người đó rút được cả gốc và lãi là 119,1016 triệu đồng. Tìm x , biết rằng lãi
suất không thay đổi qua các năm và người đó không rút tiền ra trong suốt quá trình gửi.
Lời giải
3
 x  x x
Ta có công thức: 100. 1 +  = 119,1016  1 + = 1, 06  = 0, 06  x = 6 .
 100  100 100
Bài 4. Sử dụng công thức tính mức cường độ âm L ở ví dụ 14, hãy tính mức cường độ âm mà tai người có
thể nghe được, biết rằng tai người có thể nghe được âm với cường độ âm từ 10−12 W / m2 đến 10W / m2 .
Lời giải
I I
L = 10log −12  130 = 10log −12
10 10
I I
 log −12 = 13  log −12 = log1.1013
10 10
I
 −12 = 1.1013
10
 I = 10
III BÀI TẬP TỰ LUẬN

==
Câu 1: Giải phương trình 3x−1 = 9 .
Lời giải
3x−1 = 9  3x−1 = 32  x = 3 .
x
 1 
Câu 2: Giải phương trình 5 x−1
=  .
 25 
Lời giải
x
x −1  1  1
5 =    5x −1 = 5−2 x  x − 1 = −2 x  x = .
 25  3
− 3 x2
= 81 .
4
Câu 3: Giải phương trình 3x
Lời giải
− 3 x2  x 2 = −1
= 81  x 4 − 3 x 2 = 4  x 4 − 3 x 2 − 4 = 0   2  x 2 = 4  x = 2 .
4
3x
 x =4
+5 x + 4
= 49 .
2
Câu 4: Giải phương trình 7 2 x
Lời giải
 x = −2
7 2 x2 +5 x + 4
= 49  7 2 x2 +5 x + 4
= 7  2 x + 5x + 4 = 2  2 x + 5x + 2 = 0  
2 2 2
.
x = − 1
 2
x 2 − x −5 2 x +3
3 2
Câu 5: Giải phương trình   =  .
2 3
Lời giải
x 2 − x −5 2 x +3 x 2 − x −5 −2 x −3
3 2 3 3
Ta có   =    =   x 2 − x − 5 = −2 x − 3
2 3 2 2
x = 1
 x2 + x − 2 = 0   .
 x = −2
Câu 6: Giải phương trình 9sin 2 x = 1 .

Lời giải
Ta có 9sin 2 x = 1  sin 2 x = 0  2 x = k 2  x = k , ( k  ).
− x2 + 2 x + 4 − x + 4
Câu 7: Giải phương trình 2 = 4.
Lời giải
− x2 + 2 x + 4 − x + 4
Ta có 2 = 4  − x2 + 2 x + 4 − x + 4 = 2  − x2 + 2 x + 4 = x − 2 .
x  2
 x − 2  0 x  2 
 2 2     x = 0  x = 3 .
− x + 2 x + 4 = ( x − 2 ) 2 x − 6 x = 0
2
 x = 3

Vậy phương trình đã cho có nghiệm duy nhất là x = 3 .
−2 x+ m−2
= 1 có hai nghiệm trái dấu.
2
Câu 8: Tìm m để phương trình 2020 mx
Lời giải
−2 x+m−2
= 1  mx 2 − 2 x + m − 2 = 0 .
2
2020mx
Phương trình đã cho có hai nghiêm trái dấu khi và chỉ khi m ( m − 2 )  0  0  m  2 .
Tính tổng các nghiệm của phương trình 2 x + 2 x = 82− x .

2
Câu 9:
Lời giải
x = 1
= ( 23 )
+2 x 2− x
= 82 − x  2 x +2 x
 2x +2 x
= 26 −3 x  x 2 + 2 x = 6 − 3 x  x 2 + 5 x − 6 = 0  
2 2 2
2x
 x = −6
+2 x
= 82− x bằng 1 + ( −6 ) = −5
2
Vậy tổng các nghiệm của phương trình 2 x
Câu 10: Giải phương trình: 5 x +1 − 5 x = 2 x +1 + 2 x +3

Lời giải
5x +1 − 5x = 2 x +1 + 2 x +3  5.5x − 5x = 2.2 x + 23.2 x

x
5 10 5
 4.5 = 10.2    =
x
=  x =1 x
2 4 2
Vậy phương trình cho có nghiệm x = 1.
Câu 11: Giải phương trình: 2 x.3 4 x .3 x 0.125 = 4 3 2 .

Lời giải
 1
x 
Điều kiện:  3 .
3x 
Phương trình đã cho tương đương với phương trình:
1
x 1 x x −1 7
2.  1  3x
2 .2 x 3.
  =2 2
.2 3  2 .2 3 2 2x
2 = 23
8
x x 1 7  1
+ − x x 1 7  x=−
 2
2 3 2x = 23  + − =  5 x − 14 x − 3 = 0 
2
5.
2 3 2x 3 
x = 3
Kết hợp với điều kiện ta có x = 3 là nghiệm của phương trình.

2 −3 x + 2 2 + 6 x +5 2
Câu 12: Giải phương trình: 4 x + 42 x = 43 x +3 x+7 + 1 .
Lời giải
2 −3 x + 2 2 + 6 x +5 2 −3 x + 2 2 + 6 x +5
4x + 42 x = 4x .42 x +1
x 2 −3 x + 2 2 x 2 + 6 x +5 x 2 −3 x + 2 2 x 2 + 6 x +5
4 −1+ 4 −4 .4 =0
 4x ( 2 −3 x + 2
)(
− 1 42 x
2 + 6 x +5
−1 = 0 )
2 −3 x + 2 x = 1
4x = 1  x 2 − 3x + 2 = 0   .
x = 2
2 + 6 x +5
42 x = 1  2 x 2 + 6 x + 5 = 0 , phương trình này vô nghiệm.
x = 1
Vậy phương trình đã cho có 2 nghiệm  .
x = 2
+ 2 x + 3+ 2 m
= 5m + x có hai nghiệm trái dấu
2
Câu 13: Tìm m để phương trình 5mx
Lời giải
+ 2 x + 3+ 2 m
= 5m + x (1)  mx 2 + 2 x + 3 + 2m = m + x  mx 2 + x + 3 + m = 0 ( 2 )
2
5mx
Phương trình (1) có 2 nghiệm trái dấu  phương trình ( 2 ) có 2 nghiệm trái dấu 
ac  0  m ( 3 + m )  0  −3  m  0
Vậy m = −3; −2; −1 thỏa mãn yêu cầu bài toán.
+2 x x12 x22
= 7 2 mx − m có hai nghiệm x1 ; x2 thỏa mãn
2
Câu 14: Tìm m để phương trình 7 mx + 2
x22 x12
Lời giải
+2 x
= 7 2 mx −m (1)  mx 2 + 2 x = 2mx − m  mx 2 − 2 ( m − 1) x + m = 0 ( 2 )
2
7 mx
Phương trình (1) có 2 nghiệm x1 ; x2  phương trình ( 2 ) có 2 nghiệm x1 ; x2
m  0
m  0 
   1 ( *)
  ' = 1 − 2m  0  m 
 2
x12 x22
+ 2  2  x14 + x24  2 x12 x22  ( x12 − x22 )  0  x12 − x22 = 0  ( x1 − x2 )( x1 + x2 ) = 0
2
2
x2 x1
 ' = 0  1
m =
  b  2
− = 0 
 a m = 1
1
Kết hợp điều kiện (*) ta suy ra m = thỏa mãn yêu cầu bài toán
2
(1) có 4 nghiệm phân biệt.

2 −5 x + 6 2
Câu 15: Tìm m để phương trình: m.2 x + 21− x = 2.26−5 x + m
Lời giải
Viết lại phương trình (1) dưới dạng:
m.2 x
2 −5 x + 6 2
+ 21− x = 27−5 x + m  m.2 x
2 −5 x + 6 2
+ 21− x = 2
( x2 −5 x+6)+(1− x2 ) + m
2 −5 x + 6 2 2 −5 x + 6 2
 m.2 x + 21− x = 2 x .21− x + m
(
 2x
2 −5 x + 6
)( 2
− 1 21− x − m = 0 )
x = 3
 2 x 2 −5 x + 6 = 1 
  x = 2 .
 21− x2 = m 
  21− x = m ( )
2
m  0 m  0
()   

 2
1 − x = log 2 m  x = 1 − log 2 m
2
 
(1) có 4 nghiệmphânbiệt  () có 2 nghiệmphânbiệtkhác 2 và 3 .

m  0
 m  0 m  2
1 − log m  0 
  1 1 
  m  1  m  ( 0; 2 ) \  ;
2
.
 1 − log 2 m  4  8  8 256 
1 − log 2 m  9  1
m 
 256
Câu 16: Giải phương trình sau: log 3 x = 4 .

Lời giải
Điều kiện: x  0
Ta có: log3 x = 4  x = 34  x = 81 .
Vậy nghiệm của phương trình là x = 81.
Câu 17: Giải phương trình sau: log 2 ( 2 x − 2 ) = 3 .

Lời giải
Điều kiện: 2 x − 2  0  x  1
Ta có: log 2 ( 2 x − 2 ) = 3  2 x − 2 = 8  2 x = 10  x = 5 (nhận).
Vậy nghiệm của phương trình là x = 5 .
Câu 18: Giải phương trình sau: log 4 ( x 2 + 5 x + 10 ) = 2 .

Lời giải
2
 5  15
Vì x + 5 x + 10 =  x +  +  0, x 
2
nên tập xác định D .
 2 4
x = 1
Ta có: log 4 ( x 2 + 5 x + 10 ) = 2  x 2 + 5 x + 10 = 16  x 2 + 5 x − 6 = 0   .
 x = −6
Vậy nghiệm của phương trình là x = 1 hay x = −6 .
Câu 19: Giải phương trình sau: log ( x − 1) = 2 .

2
Lời giải
Điều kiện: ( x − 1)  0  x  1
2
 x − 1 = 10  x = 11
Ta có: log ( x − 1) = 2  ( x − 1) = 100  x − 1 = 10   
2 2
(nhận).
 x − 1 = −10  x = −9
Vậy nghiệm của phương trình là x = 11 hay x = −9 .
Câu 20: Giải phương trình sau: log5 x 2 − 3x + 1 = 1 .

Lời giải
 3− 5
x 
Điều kiện: x 2 − 3 x + 1  0   2 .
 3+ 5
x 
 2
 3− 105
x =
Pt  x 2 − 3x + 1 = 5  x 2 − 3x + 1 = 25  x 2 − 3x − 24 = 0   2 (nhận)
 3+ 105
x =
 2
3 − 105 3 + 105
Vậy nghiệm của phương trình là x = hay x = .
2 2
Câu 21: Giải phương trình sau: log 2 ( )

x 2 − x + 1 + x + 1 = log 2 ( x + 2 ) .
Lời giải
 x2 − x + 1  0

 x +1  0  x  −1
Điều kiện:    x  −1 (1) .
 x − x + 1 + x + 1  0  x  −2
2
 x+20

log 2 ( )
x 2 − x + 1 + x + 1 = log 2 ( x + 2 )  x 2 − x + 1 + x + 1 = x + 2
 x2 − x + 1 + x + 1 + 2 (x 2
− x + 1) ( x + 1) = x 2 + 4 x + 4
 2 x3 + 1 = 4 x + 2  x3 + 1 = 2 x + 1
   1
   x−2
 1  1 
 x−  x−  x = 0 x = 0
 2  2   (thỏa (1) ).
 x3 + 1 = 4 x 2 + 4 x + 1  x3 − 4 x 2 − 4 x = 0   x = 2 + 2 2 x = 2+2 2
  
    x = 2 − 2 2

Vậy nghiệm của phương trình là x = 0 hay x = 2 + 2 2 .
Câu 22: Giải phương trình sau: log 2 ( x − 5) + log 2 ( x + 2 ) = 3 .

Lời giải
x − 5  0  x5
Điều kiện:    x5
x + 2  0  x  −2
Ta có: log 2 ( x − 5) + log 2 ( x + 2 ) = 3  log 2 ( x − 5)( x + 2 ) = 3  ( x − 5)( x + 2 ) = 8
 x = −3
 x 2 − 3x − 18 = 0   .
x = 6
Kết hợp với điều kiện, ta được nghiệm của phương trình là x = 6 .
Câu 23: Giải phương trình: log 25 ( 4 x + 5 ) + log 5 x = log 3 27 .

2
Lời giải
Điều kiện: x  0.
x = 5
Phương trình đã cho trở thành: log5 ( 4 x + 5) + log5 x = 3  4 x + 5 x − 125 = 0  
2
.
 x = − 25
 4
Câu 24: Giải phương trình: log 2 x + log 3 x + log 4 x = log 20 x

Lời giải
log 2 x log 2 x log 2 x

log 2 x + + =
log 2 3 log 2 4 log 2 20
 1 1 1 
 log 2 x 1 + + −  = 0  log 2 x = 0  x = 1
 log 2 3 log 2 4 log 2 20 
Vậy phương trình đã cho có nghiệm x = 1.
Câu 25: Tìm tập nghiệm S của phương trình log 3 (2 x + 1) − log 3 ( x − 1) = 1 .
Lời giải
2 x + 1  0
+ Ta có: Điều kiện xác định   x  1.
 x −1  0
+ log 3 (2 x + 1) − log 3 ( x − 1) = 1
 2x +1 
 log 3   =1
 x −1 
 2x +1 
 log 3   = log 3 3
 x −1 
2x +1 2x +1 −x + 4
 =3 −3 = 0  = 0  x = 4. Thỏamãnđiềukiệnxácđịnh.
x −1 x −1 x −1
x1 , x2 log x 2 − log16 x = 0 x1.x2

Câu 26: Gọi là nghiệm của phương trình . Tính .
Lời giải
Điều kiện: 0  x  1.
1 1
log x 2 − log16 x = 0  log x 2 − log 24 x = 0  − log 2 x = 0
log 2 x 4
x = 4  x1 = 4
log 2 x = 2  
 (log 2 x) = 4  
2
 1  1 (nhận).
log 2 x = −2 x =  x2 =
 4  4
1
Vậy tích x1.x2 = 4. = 1 .
4
Câu 27: Tổng tất cả các nghiệm thực của phương trình log 2 x.log 2 (32 x) + 4 = 0 bằng
Lời giải
Điều kiện xác định: x  0 .
Khi đó log 2 x.log 2 (32 x) + 4 = 0  log 2 x.(log 2 x + 5) + 4 = 0  log 22 x + 5.log 2 x + 4 = 0
 1
 x=
 2
log x = −1 2 .
 
log 2 x = −4 x = 1
 16
9
Do đó tổng tất cả các nghiệm của phương trình đã cho bằng .
16
Câu 28: Cho phương trình log 3 x − 2 log x − 2 log 1 x − 3 = 0 có hai nghiệm phân biệt là x1 , x2 . Tính giá trị
2
3
3
của biểu thức P = log 3 x1 + log 27 x2 biết x1  x2 .

Lời giải
Điều kiện x  0 .
log 32 x − 2 log 3
x − 2 log 1 x − 3 = 0  log32 x − 4log3 x + 2log3 x − 3 = 0  log32 x − 2log3 x − 3 = 0
3
 1
log 3 x = −1  x =
  3 .
log 3 x = 3 
 x = 27
1
Do x1  x2 nên x1 = và x2 = 27 .
3
1
Vậy P = log3 x1 + log 27 x2 = log3 + log 27 27 = 0 .
3
1 1
( x + 3) + log 9 ( x − 1) = log 3 ( 4 x )
8
Câu 29: Tổng tất cả các nghiệm của phương trình: log 3
2 4
Lời giải
x  1
Điều kiện:  .
x  0
1 1
( x + 3) + log 9 ( x − 1) = log 3 ( 4 x )
8
Ta có: log 3
2 4
 log3 ( x + 3) + log3 x − 1 = log3 ( 4 x )
 log3 ( x + 3) . x − 1  = log 3 ( 4 x )
 ( x + 3) . x − 1 = 4 x (1) .
+ Nếu 0  x  1 thì phương trình (1) trở thành
 x = −3 + 2 3 ( tm )
( x + 3) . (1 − x ) = 4 x  − x 2 − 6 x + 3 = 0   .
 x = −3 − 2 3 ( l )
+ Nếu x  1 thì phương trình (1) trở thành
 x = 3 ( tm )
( x + 3) . ( x − 1) = 4 x  x 2 − 2 x − 3 = 0   .
 x = −1( l )
Phương trình đã cho có tập nghiệm là S = −3 + 2 3;3 .  
Vậy tổng tất cả các nghiệm của phương trình là 2 3 .
x
Câu 30: Giải phương trình: log3 ( x − 2 ) + log
2
=0.
3
x − 3x + 3
2
Lời giải
Điều kiện: 0  x  2.
2
 x 
Phương trình cho tương đương với phương trình: log3 ( x − 2 )
2
+ log 3  2  =0
 x − 3x + 3 
 2  x  
2
2  x 
2
 log3  ( x − 2 ) .  2   = 0  ( x − 2 ) .  2  =1
  x − 3 x + 3   x − 3 x + 3 
 

x = 1

 2 x − 11x + 18 x − 9 = 0   x = 3 .
3 2
 3
x =
 2
(
Câu 31: Giải phương trình: log 2 8 − x 2 + log 1 ) ( )
1+ x + 1− x − 2 = 0 .
2
Lời giải
Điều kiện: −1  x  1.
( )
log 2 8 − x 2 = 2 + log 2 ( 1+ x + 1− x )
 8 − x2 = 4 ( 1+ x + 1− x ) ( )
Đặt t = 1 + x + 1 − x , phươngtrình () trởthành:
( t − 2)2 ( t 2 + 4t + 8) = 0  t = 2 .
1+ x + 1− x = 2  x = 0 .
x2 − 4
4
Câu 32: Giải bất phương trình    1.
3
Lời giải
x2 − 4
4  x  −2
Bất phương trình    1  x2 − 4  0   .
3 x  2
Vậy tập nghiệm của bất phương trình đã cho là S = ( −; −2   2; + ) .
x+2
1
Câu 33: Có bao nhiêu số nguyên x  10 là nghiệm của bất phương trình    3− x ?
3
Lời giải


x+2 x+2 x x  0 x  0
1 −x 1 1  
  3       x + 2  x   x + 2  0   x  −2  x  2
3 3 3  x + 2  x2  x2
 
  x  −1
Theo giả thiết số nguyên x  10  x   2;10 .
Vậy có 9 số nguyên x thỏa mãn yêu cầu bài toán.
Câu 34: Tìm số nghiệm nguyên của bất phương trình log 1 ( x − 3)  log 1 4 .
2 2
Lời giải
x − 3  4 x  7
Bất phương trình log 1 ( x − 3)  log 1 4     3 x  7.
2 2 x − 3  0 x  3
x 
Vì   x  4 ; 5 ; 6 ; 7 .
3  x  7
Vậy bất phương trình đã cho có tất cả 4 nghiệm nguyên.
Câu 35: Giải bất phương trình: log ( 3 − 2 x )  log ( x + 1) .

Lời giải
 x  −1
x +1  0  2
log ( 3 − 2 x )  log ( x + 1)    2  −1  x  .
3 − 2 x  x + 1  x  3
 3
 2
Vậy tập nghiệm của bất phương trình đã cho là S =  −1;  .
3  
Câu 36: Giải bất phương trình log 1 ( x 2 − 5 x + 7 )  0 .

2
Lời giải
log 1 ( x 2 − 5 x + 7 )  0  0  x 2 − 5 x + 7  1 .
2
 x2 − 5x + 6  0
 2
 x − 5x + 7  0
 2  x  3.
Vậy tập nghiệm của bất phương trình đã cho là S = ( 2;3) .
Câu 37: Bất phương trình log3 ( 3x + 1)  log3 ( x + 7 ) có bao nhiêu nghiệm nguyên?
Lời giải
Ta có:
x  3
3x + 1  x + 7  1
log3 ( 3x + 1)  log3 ( x + 7 )    1  −  x 3.
3x + 1  0  x− 3
 3
Vì x là số nguyên nên x  0;1;2 . Vậy bất phương trình có 3 nghiệm nguyên.
Câu 38: Tìm tập nghiệm S của bất phương trình log 0,5 ( x + 1)  log 0,5 2 x
Lời giải
x +1  0
Điều kiện:   x0.
2 x  0
Ta có: log 0,5 ( x + 1)  log 0,5 2 x  x + 1  2 x  x  1 , kết hợp điều kiện ta được x  1 .
Vậy tập nghiệm của bất phương trình là S = (1; +  ) .
Câu 39: Tìm tập nghiệm S của bất phương trình log x 3  log x 3
3
Lời giải
x  0

Điều kiện:  x  1 .
x  3

1 1 1 1
Ta có: log x 3  log x 3    − 0
3 log 3 x log x log 3 x log 3 x − 1
3
3
 log 3 x  0

−1 log 3 x − 1  0 log 3 x  0 x  1
  0  log 3 x. ( log 3 x − 1)  0     , kết
log3 x. ( log3 x − 1)  log 3 x  0 log 3 x  1  x3
 
 log 3 x − 1  0
hợp điều kiện ta được 0  x  1 hoặc x  3 .
Vậy tập nghiệm của bất phương trình là S = ( 0; 1)  ( 3; +  ) .
Câu 40: Có bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m để bất phương trình log 5 ( x 2 + 1) + 1  log 5 ( mx 2 + 4 x + m )
nghiệm đúng với mọi x  ?
Lời giải
mx 2 + 4 x + m  0
Bất phương trình nghiệm đúng với mọi x   , x  (dễ thấy m=0 không
5 ( x 2
+ 1)  mx 2
+ 4 x + m
m  0 m  0
 m  −2  m  2
 (1) = 16 − 4m  0
2

thỏa mãn hệ)     2  m  3.
5 − m  0 m  5
 = 16 − 4 ( 5 − m )2  0 m  3  m  7
 ( 2)
Do m nên m = 3 .
Vậy có 1 giá trị nguyên của m thoả mãn.
IV BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM

=
DẠNG 1: PHƯƠNG TRÌNH MŨ
Câu 1: Nghiệm của phương trình 23 x−5 = 16 là
1
A. x = 3 . B. x = 2 . C. x = 7 . D. x = .
3
Lời giải
3 x −5 3 x −5
Ta có 2 = 16  2 = 2  3x − 5 = 4  x = 3 .
4
Tập nghiệm của bất phương trình 2 x −2 x−3 = 1 là

2
Câu 2:
A. S = 1; − 3 . B. S = 2 . C. S = −1;3 . D. S = 0 .
Lời giải
 x = −1
Ta có 2 x −2 x−3 = 1  x 2 − 2 x − 3 = 0  
2
.
x = 3
Tập nghiệm của bất phương trình 2 x −2 x−3 = 1 là S = −1;3 .
2
Câu 3: x = 2 là nghiệm của phương trình nào sau đây?

A. 3x = 8 . B. 4 x = 16 . C. x3 = 9 . D. 16 x = 4 .
Lời giải
4 x = 16  4 x = 42  x = 2.
x
1
Câu 4: Tìm tất cả các giá trị của tham số m để phương trình   = m − 1 có nghiệm
3
A. m  0 hoặc m = 1 . B. m  1 . C. m  0 . D. 0  m  1 .
Lời giải
Phương trình có nghiệm  m − 1  0  m  1 .
Câu 5: Phương trình nào sau đây vô nghiệm?

A. 2 x = 1 . B. 2 x = 3 . C. 2 x = 0 . D. 2 x = 3x .
Lời giải
Ta có: hàm số mũ luôn dương
Vậy 2 x = 0 vô nghiệm.
Câu 6: Nghiệm của phương trình 3x = 1 là

A. x = 0 . B. x = 1 . C. x = 2 . D. x = −1 .
Lời giải
Ta có 3x = 1  3x = 30  x = 0 .
( 3)
3 x− 6
Câu 7: Phương trình = 1 có nghiệm là:
7
A. x = 0 . B. x = 2 . C. x = . D. x = 6 .
3
Lời giải
( 3)
3 x −6
Phương trình = 1  3x − 6 = 0  x = 2 .
Câu 8: Nghiệm của phương trình 32 x = 5 là

log 5 3 log 3 5 125
A. . B. . C. . D. 2 log 5 3 .
2 2 2
Lời giải
log3 5
Ta có 32 x = 5  2 x = log 3 5  x = .
2
−2 x
= 1 là
2
Câu 9: Số nghiệm của phương trình 3x
A. 0 . B. 2 . C. 3 . D. 4.
Lời giải
x = 0
−2 x
= 1  3x −2 x
= 30  x 2 − 2 x = 0  
2 2
Ta có: 3x .
x = 2
Câu 10: Nghiệm của phương trình 3x−1 = 27 là
A. x = 5 . B. x = 4 . C. x = 3 . D. x = 2 .
Lời giải
x −1
Ta có 3 = 27  x − 1 = 3  x = 4.
Vậy x = 4 là nghiệm của phương trình.
Câu 11: Nghiệm của phương trình 2 = 64 là

3x
A. 2 . B. 4 . C. 3 . D. 5 .
Lời giải
Ta có 2 = 64  2 = 2  3x = 6  x = 2 .
3x 3x 6
Câu 12: Nghiệm của phương trình 22 x +3 = 2 x +7 là:

10 4
A. x = . B. x = . C. x = 4 . D. x = 10 .
3 3
Lời giải
Ta có 22 x +3 = 2 x +7  2 x + 3 = x + 7  x = 4 .
Vậy phương trình có nghiệm duy nhất x = 4 .
1
Câu 13: Nghiệm của phương trình 5x 1
là
25
A. 3 . B. 1 . C. 1. D. 3.
Lời giải
1
Ta có 5x 1
5x 1
5 2
x 1 2 x 1.
25
Câu 14: Tổng bình phương các nghiệm của phương trình 3x − 4 x +5 = 9 là
2
A. 12  B. 10 C. 11 D. 9
Lời giải
− 4 x +5
=9
2
Ta có: 3x
 x 2 − 4 x + 5 = log 3 9
 x2 − 4x + 3 = 0
 x1 = 1
  x12 + x22 = 10.
 2
x = 3
Câu 15: Nghiệm của phương trình 7 x = 2 là
2
A. x = log 7 2 . B. x = log 2 7 . C. x = . D. x = 7 .
7
Lời giải
7 = 2  x = log7 2 .
x
Câu 16: Nghiệm của phương trình 42 x+1 = 64 là

15
A. x = 2 . B. x = . C. x = 15 . D. x = 1 .
2
Lời giải
Ta có 42 x +1 = 64  42 x +1 = 43  2 x + 1 = 3  x = 1 .
Câu 17: Nghiệm của phương trình 5x = 10 là

1
A. x = log 5 10 . B. x = log10 5 . C. x = 2 . D. x = .
2
Lời giải
5x = 10  x = log 5 10.
Câu 18: Tìm tất cả các giá trị thực của m để phương trình 3x = m có nghiệm thực.
A. m  0 . B. m  1 . C. m  0 . D. m  0 .
Lời giải
Để phương trình 3x = m có nghiệm thực thì m  0 .

2x
1
Câu 19: Nghiệm của phương trình 3 x+1
=  là:
9
1 1
A. x = 1 . B. x = −1 . C. x = . D. x = − .
5 5
Lời giải
2x
x +1 1
3 = 
9
 3 = 3−4 x
x +1
−1
 x + 1 = −4 x  x =
5
+2 x
= 82− x bằng
2
Câu 20: Tổng tất cả các nghiệm của phương trình 2 x
A. −5 . B. −6 . C. 5 . D. 6 .
Lời giải
+2 x x = 1
= 82 − x  2 x +2 x
= 26 −3 x  x 2 + 2 x = 6 − 3x  x 2 + 5 x − 6 = 0  
2 2
Ta có 2 x .
 x = −6
Tổng tất cả các nghiệm của phương trình là: 1 + ( −6 ) = −5 .
Câu 21: Có bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m để phương trình 5x = 9 − m2 có nghiệm thực?
A. 6 . B. 5 . C. 4 . D. 7 .
Lời giải
YCBT  9 − m  0  −3  m  3 . 2
Do m nên m {−2; −1;0;1;2} .

−3 x + 2
= 1 là:
2
Câu 22: Tập nghiệm của phương trình: 3x
A. I = 3 . B. S = 1; 2 . C. S = 1 . D. S = 2 .
Lời giải
2
3x+2 x = 1
Ta có: 3x = 1  x 2 − 3x + 2 = 0   .
x = 2
Vậy tập nghiệm của phương trình là: S = 1; 2
Câu 23: Tất cả các giá trị của tham số m để phương trình 3x +1 = m − 1 có nghiệm là
2
A. m  4 . B. m  4 . C. m  1 . D. m  1 .
Lời giải
+1
Ta có: 3x  30  3x 3.
2 2
+1
= m − 1 có nghiệm khi và chỉ khi m − 1  3  m  4 .
2
Phương trình 3x
Câu 24: Số nghiệm thực của phương trình 2 x
= 22− x là:
A. 1 . B. 3 . C. 2 . D. 0 .
Lời giải
x  0

Ta có : 2 x
= 22− x    x = 1.

 x = 2 − x
−1
= 25 x +1 có tập nghiệm là
2
Câu 25: Phương trình 5 x
A. −1;3 . B. 1;3 . C. −3;1 . D. −3; −1 .
Lời giải
−1 x = 3
= 25x +1  5x −1
= 52 x + 2  x 2 − 1 = 2 x + 2  
2 2
Ta có 5x
 x = −1
Vậy tập nghiệm của phương trình S = 3; −1 .
2
Câu 26: Tổng các nghiệm của phương trình 2 x 42 x là:
A. 0 . B. 4 . C. 1 . D. 2 .
Lời giải
2 2 x 0
Ta có 2 x 42 x 2x 24 x x2 4x 0 .
x 4
Vậy tổng các nghiệm của phương trình là 4 0 4.
−3 x
= 81 có tổng các nghiệm là
2
Câu 27: Phương trình 3x
A. −3 . B. 3 . C. −4 . D. −5 .
Lời giải
−3 x  x = −1
= 81  x 2 − 3x = 4  
2
Ta có: 3x .
x = 4
Vậy tổng các nghiệm của phương trình là 3 .

x2 − 4 x
1
Câu 28: Số nghiệm dương của phương trình   = 9 là
3
A. 2 . B. 1 . C. 3 . D. 0 .
Lời giải
x2 − 4 x
1
Ta có   = 9  x 2 − 4 x = −2  x 2 − 4 x + 2 = 0  x = 2  2 .
3
x +1
2
Câu 29: Giải phương trình ( 2,5 )
5 x −7
=  .
5
A. x  1. B. x = 1 . C. x  1. D. x = 2 .
Lời giải
x +1 5 x −7 − x −1
2 5 5
Ta có ( 2,5 )
5 x −7
=    =   5x − 7 = − x −1  x = 1 .
5 2 2
x −9
 5
Câu 30: Nghiệm của phương trình ( 2, 4 )
3 x +1
=  là
 12 
A. x = −2 B. x = −5 C. x = 5 D. x = 2
Lời giải
x −9 3 x +1 x −9 −3 x −1 x −9
 5  12   5  5  5
Ta có: ( 2, 4 )
3 x +1
=    =    = 
 12   5  12   12   12 
 −3x − 1 = x − 9  4 x = 8  x = 2
Vậy phương trình đã cho có nghiệm duy nhất một nghiệm x = 2 .
x 2 − 2 x −3
1 x +1
Câu 31: Gọi x1 , x2 là hai nghiệm của phương trình 7 =   . Khi đó x1 + x2 bằng:
7
A. −2 . B. −1 . C. 2 . D. 1 .
Lời giải
x 2 − 2 x −3
x +1 1 (
− x 2 − 2 x −3 )  x1 = −1
7 =   7 x +1 = 7  x + 1 = − x2 + 2 x + 3  x2 − x − 2 = 0   .
7  x2 = 2
Vậy x1 + x2 = 1 .
− x +8
− 41−3 x = 0 có hai nghiệm x1 ; x2 . Tính S = x1 + x2 .
2
Câu 32: Cho phương trình 2 x
A. S = 2 . B. S = −1 . C. S = 4 . D. S = −5.
Lời giải
− x +8
− 41−3 x = 0
2
Phương trình: 2 x
− x +8
 2x = 41−3 x  2 x − x +8
= 22(1−3 x )
2 2
 x2 − x + 8 = 2 − 6 x  x 2 + 5x + 6 = 0
Vậy S = x1 + x2 = −5 .
Câu 33: Gọi S là tổng các nghiệm của phương trình 2 x −3 x + 2 + 2 x +6 x +5 = 22 x +3 x + 7

+ 1 . Khi đó S có giá trị là:
2 2 2
A. 3 . B. −6 . C. −3 . D. 5 .
Lời giải
Ta có 2 x 2 + 3x + 7 = ( x 2 − 3x + 2 ) + ( x 2 + 6 x + 5 ) . Khi đó
−3 x + 2 + 6 x +5 +3 x + 7
+ 2x = 22 x +1
2 2 2
2x
x 2 −3 x + 2
−3 x + 2 + 6 x +5 + 6 x +5
 2x + 2x =2 +1
2 2 2
.2 x
.  2x ( 2
−3 x + 2
−1 − 2x ) 2
+ 6 x +5
(2 x 2 −3 x + 2
−1 = 0 )
 2 x −3 x + 2 − 1 = 0
2
 2 ( x 2 −3 x + 2
)(
−1 . 1− 2 x2 + 6 x +5
) =0
1 − 2 x + 6 x +5 = 0
2
x = 1
2 x 2 −3 x + 2
= 1  x − 3x + 2 = 0 x = 2
2
 2  2 
 2 x + 6 x +5 = 1  x + 6 x + 5 = 0  x = −1
 .
 x = −5
Vậy S = −3 .
DẠNG 2: PHƯƠNG TRÌNH LOGARIT

Câu 34: Giải phương trình log3 ( x − 1) = 2 .
A. x = 7 . B. x = 9 . C. x = 8 . D. x = 10 .
Lời giải
log3 ( x − 1) = 2  x − 1 = 32  x = 10.
Câu 35: Nghiệm của phương trình log 2 ( x − 5) = 3 là
A. x = 21. B. x = 11. C. x = 13. D. x = 14.
Lời giải
Điều kiện xác định: x  5 .
Phương trình log 2 ( x − 5) = 3  x − 5 = 8  x = 13 .
Vậy phương trình có nghiệm x = 13 .
Câu 36: Phương trình log3 ( x + 1) = 2 có nghiệm là
A. x = 7. B. x = 8. C. x = 5. D. x = 9.
Lời giải
log 3 ( x + 1) = 2
 x + 1 = 32
 x = 8.
Câu 37: Tập nghiệm S của phương trình log3 ( 2 x + 3) = 1 là
A. S = −1. B. S = 3. C. S = 0. D. S = 1.

Lời giải
3
Điều kiện: 2 x + 3  0  x  − .
2
Ta có: log3 ( 2 x + 3) = 1  2 x + 3 = 3  x = 0
Vậy Tập nghiệm của phương trình log3 ( 2 x + 3) = 1 là S = 0.
Câu 38: Nghiệm của phương trình log 2 ( 3x − 4 ) = −1 là:
3 7 5
A. x = 2 . B. x = . C. x = . D. x = .
2 6 3
Lời giải
1 3
log 2 ( 3x − 4 ) = −1  3x − 4 = 2−1 = x= .
2 2
Câu 39: Nghiệm của phương trình log 2 ( x + 1) = 3 là

A. x = 5 . B. x = 7 . C. x = 9 . D. x = 8 .
Lời giải
Điều kiện: x  −1 .
Với điều kiện đó, ta có log 2 ( x + 1) = 3  x + 1 = 23 = 8  x = 7 (tm) .
Câu 40: Nghiệm của phương trình ln ( 3x ) = 2 là
e3 e2
A. x = e .
3
B. x = . C. x = e .3
D. x = .
2 3
Lời giải
e2
ln ( 3x ) = 2  3x = e2  x = .
3
1
Câu 41: Nghiệm của phương trình log 9 ( 2 x ) = là
2
1 3
A. x = 2 . B. x = . C. x = 1 . D. x = .
2 2
Lời giải
Điều kiện: x  0 .
1
1 3
Ta có: log 9 ( 2 x ) =  2 x = 9 2  x = .
2 2
3
Vậy phương trình có nghiệm là x = .
2
Câu 42: Nghiệm của phương trình log3 ( 2 x + 1) = 2 là:

1
A. x = 2 . B. x = 4 . C. x = − . D. x = −2 .
2
Lời giải
1
Điều kiện: x  − .
2
Ta có log3 ( 2 x + 1) = 2  2 x + 1 = 9  x = 4
Vậy phương trình có nghiệm là: x = 4 .
Câu 43: Nghiệm của phương trình log 2 x = −1 là

1 1
A. x = 2 . B. x = . C. x = −2 D. x = − .
2 2
Lời giải
1
Ta có log 2 x = −1  x = 2−1 =
2
1
Vậy nghiệm của phương trình đã cho là x =
2
Câu 44: Nghiệm của phương trình log 2 ( x − 1) = 3 là

A. x = 9 . B. x = 5 . C. x = 1 . D. x = 10 .
Lời giải
Ta có: log 2 ( x − 1) = 3  x − 1 = 23  x = 9 ( TM ) .
(
Câu 45: Tập nghiệm của phương trình ln 2x2 − x + 1 = 0 là )
 1 1
A. 0 . B.  0;  . C.   . D.  .
 2 2
Lời giải
x = 0
Phương trình đã cho tương đương với 2x2 − x + 1 = 1  2x2 − x = 0   .
x = 1
 2
 1
Do đó tập nghiệm S = 0; 
 2
Câu 46: Nghiệm của phương trình log 2 ( x − 2 ) = 3 là
A. x = 6 . B. x = 11 . C. x = 8 . D. x = 10 .
Lời giải
Ta có log 2 ( x − 2 ) = 3  x − 2 = 23  x − 2 = 8  x = 10 .
Câu 47: Số nghiệm của phương trình log 3 ( x 2 + 2 ) = 3 là
A. 0 . B. 2 . C. 1 . D. 3 .
Lời giải
Điều kiện xác định của phương trình : x 
x = 5
log3 ( x 2 + 2 ) = 3  x 2 + 2 = 33  x 2 = 25   (tm)
 x = −5
Vậy, phương trình trên có hai nghiệm.
Câu 48: Nghiệm của phương trình log 2 x + log 2 3 = 0 là

1 1
A. x = −3 . B. x = . C. x = . D. x = 3 .
8 3
Lời giải
Ta có: log 2 x + log 2 3 = 0  log 2 x = − log 2 3
1 1
 log 2 x = log 2 x= .
3 3
log5 ( 2 x + 3) = log5 ( x + 2 )
Câu 49: Phương trình
A. x = 1 . B. x = 5 . C. x = −1 . D. x = −5 .
Lời giải
 3
2 x + 3  0 x  − 3
Điều kiện:   2 x− .
x + 2  0  2
 x  −2
Phương trình log5 ( 2 x + 3) = log5 ( x + 2 )  2 x + 3 = x + 2  x = −1 .
Vậy nghiệm của phương trình là x = −1 .
Câu 50: Nghiệm của phương trình log5 ( 2 x − 1) = log5 3 là

A. x = 62 . B. x = 12 . C. x = 1 . D. x = 2 .
Lời giải
log5 ( 2 x − 1) = log5 3  2 x − 1 = 3  x = 2 .
Câu 51: Phương trình log5 ( x 2 + 2 x + 1) = 2 có tập nghiệm là.

A. 4 . B. −6; 4 . C. 4;6 . D. −2; 4 .
Lời giải
Điều kiện: x 2 + 2 x + 1  0  ( x + 1) 2  0  x  −1 .
Ta có:
 x1 = −6
log5 ( x 2 + 2 x + 1) = 2  x 2 + 2 x + 1 = 25  x 2 + 2 x − 24 = 0   (tm)
 x2 = 4
Vậy tập nghiệm của phương trình S = −6; 4.
Câu 52: Tập nghiệm S của phương trình log 2 ( x − 1) = log 2 ( 2 x + 1) là

A. S = 0 . B. S = 2 . C. S = −2 . D. S =  .
Lời giải
 x −1  0 x  1
Ta có: log 2 ( x − 1) = log 2 ( 2 x + 1)   
 x −1 = 2x + 1  x = −2
Vậy phương trình vô nghiệm hay S =  .
Câu 53: Số nghiệm của phương trình log 2 x + log 2 ( x − 1) = 1 là

A. 1 . B. 2 . C. 0 . D. 3 .
Lời giải
Điêì kiện: x  1 .
log 2 x + log 2 ( x − 1) = 1
 log 2  x ( x − 1)  = 1
 x ( x − 1) = 2
 x2 − x − 2 = 0
 x = −1

x = 2
Đối chiếu đk chỉ có x = 2 thỏa mãn
Vậy tập nghiệm của phương trình là S = 2
Câu 54: Tổng các nghiệm thực của phương trình log 2 (2 x − 5)2 = 2log 2 ( x − 2) bằng
7 16
A. 1 . B. . C. 3 . D. .
3 3
Lời giải
x  2

Điều kiện xác định:  5.
 x
 2
log 2 (2 x − 5) 2 = 2 log 2 ( x − 2)  log 2 (2 x − 5) 2 = log 2 ( x − 2) 2
x = 3
 (2 x − 5) = ( x − 2)  3 x − 16 x + 21 = 0  
2 2 2
.
x = 7
 3
7 16
So sánh điều kiện suy ra phương trình có các nghiệm x1 = 3; x2 =  x1 + x2 = .
3 3
Câu 55: Gọi S là tập nghiệm của phương trình 2 log 2 ( 2 x − 2 ) + log 2 ( x − 3) = 2 trên
2
. Tổng các phần tử
của S bằng
A. 4 + 2 . B. 8 . C. 8 + 2 . D. 6 + 2 .
Lời giải
2 x − 2  0 x  1
Điều kiện:   .
( x − 3)  0 x  3
2
Phương trình đã cho tương đương với: log 2 ( 2 x − 2 ) + log 2 ( x − 3) = 2

2 2
 log 2 ( 4 x 2 − 8 x + 4 )( x 2 − 6 x + 9 ) = 2
 4 x 4 − 32 x3 + 88 x 2 − 96 x + 32 = 0
x = 2 + 2

 x = 2 . So với điều kiện, nhận x = 2 và x = 2 + 2 .
x = 2 − 2

Do đó, tập nghiệm của phương trình đã cho là: S = 2;2 + 2 .  

Vậy tổng các phần tử của tập S là: 4 + 2 .
Câu 56: Có tất cả bao nhiêu giá trị của tham số m để phương trình
log 3 ( x + 2) = log 3  x 2 − (m − 1) x + m 2 − 6m + 2  có hai nghiệm trái dấu?
A. 4 . B. 3 . C. vô số. D. 5 .
Lời giải
 x  −2
Phương trình đã cho tương đương:  2 .
 x − (m − 1) x + m − 6m + 2 = x + 2
2
 x  −2

 2
 x − mx + m − 6m = 0 (*)
2

Yêu cầu đề bài khi và chỉ khi phương trình (*) có hai nghiệm x1 , x2 thỏa −2  x1  0  x2 .
 x1.x2  0
  x1.x2  0
  m 2 − 6m  0
 0  m  6
   2  .

( x1 + 2 )( x2 + 2 )  0 
 x1 x2 + 2 ( x1 + x2 ) + 4  0 
 m − 4 m + 4  0  m  2
Vì m nên m  1;3;4;5 .
Suy ra có 4 giá trị của tham số m thoả mãn điều kiện bài toán.
Câu 57: Tìm tất cả các giá trị của tham số m để phương trình ln ( x − 2 ) = ln ( mx ) có nghiệm
1 1
A. 0  m  1 . B. m  1 . C. m  . D. 0  m  .
2 2
Lời giải
x − 2  0 x  2

ln ( x − 2 ) = ln ( mx )    .
 x − 2 = mx 
( m − 1) x = −2
Phương trình ln ( x − 2 ) = ln ( mx ) có nghiệm  phương trình ( m − 1) x = −2 có nghiệm x  2 .
Xét phương trình ( m − 1) x = −2
Nếu m = 1 , vô nghiệm.
2
Nếu m  1,  x = −
m −1
2 1 m
có nghiệm x  2  −  2  1+ 0  0  0  m 1.
m −1 m −1 m −1
Vậy 0  m  1 thỏa mãn yêu cầu bài toán.
Câu 58: Nghiệm của phương trình log 2 (2 x − 3) = log 2 ( x + 1) là

A. x = 2 . B. x = −2 . C. x = 4 . D. x = −4 .
Lời giải
3
Điều kiện x 
2
PT tương đương: 2 x − 3 = x + 1  x = 4 (t / m)
Vậy phương trình có nghiệm x = 4 .
Câu 59: Số nghiệm thực của phương trình 3log 3 ( x − 1) − log 1 ( x − 5 )3 = 3 là

3
A. 3 . B. 1 . C. 2 . D. 0 .
Lời giải
Điều kiện: x  5 .
3log 3 ( x − 1) − log 1 ( x − 5 ) = 3  3log3 ( x − 1) + 3log3 ( x − 5) = 3  log3 ( x − 1) + log3 ( x − 5) = 1

3
 log3 ( x − 1)( x − 5)  = 1  ( x − 1)( x − 5) = 3
 x2 − 6x + 2 = 0  x = 3  7
Đối chiếu điều kiện suy ra phương trình có 1 nghiệm x = 3 + 7
Câu 60: Số nghiệm của phương trình log 2 x 2 = 2log 2 (3x + 4) là

A. 2 . B. 0 . C. 1 . D. 3 .
Lời giải
x  0
 x2  0 
Điều kiện:   4.
3x + 4  0  x  − 3
 x = −1
log 2 x2 = 2log 2 (3x + 4)  x 2 = ( 3x + 4 )  8 x 2 + 24 x + 16 = 0  
2
.
 x = −2
So điều kiện  x = −1 .
Câu 61: Nghiệm của phương trình log 2 x + log 1 ( 2 x − 1) = 0 thuộc khoảng nào sau đây?
2
A. ( 6; + ) . B. ( 4;6 ) . C. ( 0; 2 ) . D. ( 2; 4 ) .
Lời giải
x  0
log 2 x + log 1 ( 2 x − 1) = 0  log 2 x = log 2 ( 2 x − 1)    x =1.
2 x = 2x −1
Câu 62: Biết nghiệm lớn nhất của phương trình log 2
x + log 1 ( 2 x − 1) = 1 là x = a + b 2 ( a, b là hai số
2
nguyên). Giá trị của a + 2b bằng

A. 4 . B. 6 . C. 0 . D. 1 .
Lời giải
1
Điều kiện x  .
2
x2
log x + log 1 ( 2 x − 1) = 1  2log 2 x − log 2 ( 2 x − 1) = 1  log 2 = 1  x2 − 4 x + 2 = 0 .
2
2 2x −1
Nghiệm lớn nhất của phương trình là x = 2 + 2  a = 2, b = 1  a + 2b = 4 .
5 
Câu 63: Tập nghiệm của phương trình log 2 ( − x 2 + 4 x − 3) − 1 = log 2  − x  là
2 
A. 2; 4 . B. 4 . C. 2;3 . D. 2 .
Lời giải
− x 2 + 4 x − 3  0 1  x  3
  5
ĐKXĐ:  5  5 1 x  .
 −x0  x  2 2
2
5  5 
Ta có: log 2 ( − x 2 + 4 x − 3) − 1 = log 2  − x   log 2 ( − x 2 + 4 x − 3) = log 2  − x  + log 2 2 .
2  2 
 x = 2 (n)
 − x2 + 4 x − 3 = 5 − 2 x  x2 − 6 x + 8 = 0   .
 x = 4 ( l )
Nghiệm của phương trình là: x = 2 .
Câu 64: Gọi S là tập nghiệm của phương trình log 2 ( x − 3) + log 2 ( x − 1) = 3 . Tổng tất cả các phần tử của S
bằng
A. 4 . B. 5 . C. 6 . D. 2 .
Lời giải
Đkxđ: x  3 .
Khi đó: log 2 ( x − 3) + log 2 ( x − 1) = 3  log 2 ( x − 1)( x − 3)  = 3
 x = −1( ktm )
 x2 − 4x + 3 = 8  x2 − 4x − 5 = 0   .
 x = 5 ( tm )
Vậy tập nghiệm của phương trình là S = 5 .
Câu 65: Số nghiệm của phương trình log ( x − 1) + log ( x − 3) = log ( x + 3) là
A. 0 . B. 3 . C. 2 . D. 1 .
Lời giải
TXĐ: D = ( 3; + ) .
Khi đó:
log ( x − 1) + log ( x − 3) = log ( x + 3)
 log ( x − 1)( x − 3)  = log ( x + 3)
 ( x − 1)( x − 3) = x + 3
 x2 − 5x = 0
x = 0

x = 5
Kết hợp với TXĐ, phương trình có nghiệm x = 5 .
Câu 66: Số nghiệm của phương trình ln ( x 2 − 6x + 7 ) = ln ( x − 3) là:

A. 2 . B. 0 . C. 3 . D. 1 .
Lời giải
x  3
 x − 3  0  x  3 
ln ( x 2 − 6 x + 7 ) = ln ( x − 3)   2  2   x = 5  x = 5
 x − 6 x + 7 = x − 3  x − 7 x + 10 = 0  x = 2

Câu 67: Tổng tất cả các nghiệm của phương trình log 2 ( x 2 + x + 1) = 2 + log 2 x bằng
A. 1 . B. 4 . C. 2 . D. 3 .
Lời giải
Đk: x  0 .
log 2 ( x 2 + x + 1) = 2 + log 2 x  log 2 ( x 2 + x + 1) = log 2 4 x

 3+ 5
x = ( tm ) .
 x + x + 1 = 4 x  x − 3x + 1 = 0  
2 2 2
 3− 5
x = ( tm )
 2
Vậy tổng các nghiệm bằng 3 .
Câu 68: Biết nghiệm của phương trình log3 ( x − 1) + log3 ( x − 5) = 1 có dạng x = a + b ( a, b  ) . Tính giá
trị biểu thức T = a + b .
A. T = 5 . B. T = −4 . C. T = 10 . D. T = −2 .
Lời giải
+ Điều kiện: x  5 .
+ Phương trình đã cho tương đương với log3 ( x − 1)( x − 5 )  = log 3 3 .
 log 3 ( x 2 − 6 x + 5 ) = log 3 3  x 2 − 6 x + 5 = 3 .
 x = 3 − 7 ( KTM )
 x2 − 6x + 2 = 0   .
 x = 3 + 7 (TM )
a = 3
Suy ra   T = a + b = 10 .
b = 7
Câu 69: Số nghiệm của phương trình log3 ( 2 x + 1) + log3 ( x − 3) = 2 là

A. 0 B. 1 . C. 2 . D. 3 .
Lời giải
Điều kiện xác định của phương trình là x  3 .

Ta có: log3 ( 2 x + 1) + log 3 ( x − 3) = 2  log 3 ( 2 x + 1)( x − 3)  = 2
 x = 4 (TM )
 ( 2 x + 1)( x − 3) = 3  2 x − 5 x − 12 = 0  
2 2
 x = − 3 ( L)
 2
Vậy phương trình có một nghiệm duy nhất x = 4 .
Câu 70: Số nghiệm của phương trình log 1 ( x 2 − 3 x − 1) + log 3 ( 2 − x ) = 0

3
A. 1 . B. 3 . C. 2 . D. 0 .
Lời giải
 x 2 − 3x − 1  0
ĐK: 
2 − x  0
log 1 ( x 2 − 3x − 1) + log 3 ( 2 − x ) = 0  − log 3 ( x 2 − 3x − 1) + log 3 ( 2 − x ) = 0
3
 x = −1
 log 3 ( x 2 − 3x − 1) = log 3 ( 2 − x )  x 2 − 2 x − 3 = 0  
x = 3
Đối chiếu với đk thì x = −1 là nghiệm của phương trình.
1 8 1
Câu 71: Tổng các nghiệm của phương trình log 4 x 3 log 2
x 1 log 2 4 x là
4 2
A. 4 2 3. B. 3 2 3. C. 6 . D. 4 .
Lời giải
1 8 1
Ta có log 4 x 3 log 2
x 1 log 2 4 x
4 2
x 0, x 3 x 0, x 3 x 0, x 3
4x 4x
log 2 x 3 log 2 x 1 log 2 4 x log 2 x 3 log 2 x 3 0
x 1 x 1
x 0, x 3
4x x 0, x 3
x 3 x 1
x 1 x2 6x 3 0
x 3 2 3
4x x2 2x 3 0
x 3
x 1
Vậy tổng các nghiệm của phương trình là: 4 2 3
( x − 2 ) + log3 ( x − 4 ) = 0 có hai nghiệm x1 , x2 . Khi đó S = ( x1 − x2 ) bằng

2 2
Câu 72: Phương trình log 3
A. 1. B. 9. C. 7. D. 2.
Lời giải
Điều kiện: 2  x  4 .
Với điều kiện trên, phương trình đã cho trở thành
2log3 ( x − 2 ) + 2log3 x − 4 = 0  log3 ( x − 2 ) x − 4 = 0  ( x − 2 ) x − 4 = 1
  x  4  x  4
  2
( x − 2 )( x − 4 ) = 1  x − 6 x + 7 = 0 x = 3 + 2
  
  x  4  
x4 x = 3

 ( x − 2 )( x − 4 ) = −1   x − 6 x + 9 = 0
2

Kết hợp điều kiện, PT có nghiệm x1 = 3 + 2; x2 = 3 . Vậy S = 2 .
DẠNG 3: BẤT PHƯƠNG TRÌNH MŨ

Câu 73: Tập nghiệm của bất phương trình 2 x  4 là:
A. ( −; 2 B.  0; 2 C. ( −; 2 ) D. ( 0; 2 )
Lời giải
Ta có 2 x  4  x  2  Tập nghiệm của bất phương trình là ( −; 2 .
Câu 74: Nghiệm của phương trình 3x  5 là

A. x  log 3 5 . B. x  log 3 3 . C. x  log 3 5 . D. x  log 3 3 .
Lời giải
Ta có 3  5  x  log3 5 .
x
Câu 75: Tập nghiệm của phương trình: 2 x +1.3x  72 là:

A. ( 2; + ) . B. ( −; 2 ) . C. ( −; 2 . D.  2; + ) .
Lời giải
Ta có: 2 x +1.3x  72  2 x.3x.2  72  6 x  36  x  2 .
Vậy tập nghiệm của bất phương trình là: ( −; 2 .
Câu 76: Tập nghiệm của bất phương trình 22 x  2x+4 là

A. ( −; 4 ) . B. ( 0; 4 ) . C. ( 0;16 ) . D. ( 4; + ) .
Lời giải
Ta có 22 x  2 x + 4  2 x  x + 4  x  4 .
Tập nghiệm của bất phương trình S = ( −; 4 ) .
Câu 77: Tập nghiệm của bất phương trình 3x  9 là

A. ( 2;+  ) . B. ( 0;2 ) . C. ( 0;+  ) . D. ( −2; +  ) .
Lời giải
Ta có 3x  9  3x  32  x  2  x  ( 2; +  ) .
Tập nghiệm của bất phương trình 3x  9 là ( 2;+  ) .
Câu 78: Tập các nghiệm của bất phương trình 2 x  6 là

A. ( log 2 6; + ) . B. ( −;3) . C. ( 3;+ ) . D. ( −;log 2 6 ) .
Lời giải
2 x  6  x  log 2 6  x  ( log 2 6; + ) .
1
Câu 79: Tập nghiệm của bất phương trình 52 x+3  là:
25
 5   5  1 
A.  − ; +  . B.  −; −  . C. ( 0; + ) . D.  − ; +  .
 2   2  2 
Lời giải
1 5
Ta có: 52 x +3   52 x +3  5−2  2 x + 3  −2  x  − .
25 2
 5 
Vậy tập nghiệm của bất phương trình đã cho là: S =  − ; +  .
 2 
Câu 80: Tập nghiệm của bất phương trình 3x  2 là

A. ( −;log3 2 ) . B. ( −;log 2 3) . C. ( log3 2;+ ) . D. ( log 2 3;+ ) .
Lời giải
Ta có 3x  2  x  log3 2 . Do đó tập nghiệm S = ( −;log3 2 ) .
Câu 81: Tập nghiệm của bất phương trình 4 x  2 là

1  1  1  1 
A.  ; +  . B.  ; +  . C.  ; +  . D.  ; +  .
4  4  2  2 
Lời giải
Ta có:
1
4 x  2  2 2 x  21  2 x  1  x 
2
1 
Vậy S =  ; +  .
2 
1
Câu 82: Tập nghiệm của phương trình 5x − 2  là
5
A. 1;+ ) . B. ( −;0 ) . C.  2;+ ) . D. ( −;1 .
Lời giải
Chọn D
1
Ta có 5x −2   x − 2  −1  x  1
5
Tập nghiệm của phương trình là ( −;1 .
1
Câu 83: Tập nghiệm của bất phương trình 2 x+1  là
16
A. ( −; −5 . B. 3; + ) . C.  −3; + ) . D.  −5; + ) .
Lời giải
Vậy tập nghiệm của bất phương trình là  −5; + ) .
Câu 84: Tập nghiệm của bất phương trình ( 0,8 )  3 là

x
A. ( −; log 0,8 3) . B. ( log3 2; + ) . C. ( −;log3 ( 0,8) ) . D. ( log 0,8 3; + ) .

Lời giải
( 0,8)  3  x  log 0,8 3  x  ( log 0,8 3; + ) .

x
x2 + x
1 1
Câu 85: Tập nghiệm của bất phương trình    là
7 49
A. ( −;1) . B. ( −; −2 )  (1; + ) . C. (1; + ) . D. ( −2;1) .
Lời giải
x2 + x
1 1
Ta có:     x 2 + x  2  x 2 + x − 2  0  −2  x  1
7 49
x+ 2
Câu 86: Tập nghiệm của bất phương trình  

1
 9 là
3
A. 0; + ) . B.  −4; + ) . C. ( −; −4 . D. ( −; 4 .
Lời giải
x+2
1
   9  3− x − 2  32  − x − 2  2  x  −4.
3
Vậy tập nghiệm của bất phương trình là S = ( −; −4
x
1
Câu 87: Tập nghiệm của bất phương trình    2 là
3
 1   1    
A.  log 2 ; +   . B.  − ;log 2  . C.  − ;log 1 2  . D.  log 1 2; +   .
 3   3  3   3 
Lời giải
x
1
   2  x  log 1 2 .
3 3
 
Vậy tập nghiệm S =  log 1 2; +  .
 3 
Câu 88: Tập nghiệm của bất phương trình 0, 6 x  3 là

A. ( −;log 0,6 3) . B. ( log 0,6 3; + ) . C. ( −;log3 0,6 ) . D. ( log3 0,6; + ) .
Lời giải
Ta có 0,6  3  x  log 0,6 3 .

x
Vậy tập nghiệm của bất phương trình đã cho là S = ( −;log 0,6 3) .
x
1
Câu 89: Tập nghiệm của bất phương trình    5 là
2
A. ( −; − log 2 5 . B.  − log 2 5; + ) . C.  − log5 2; + ) . D. ( −; − log5 2 .
Lời giải
x
1
Ta có    5  x  log 1 5  x  − log 2 5 .
2 2
Vậy tập nghiệm của bất phương trình là S = ( −; − log 2 5 .
Câu 90: Tập nghiệm của bất phương trình    9 là

1
3
A. ( 2; +  ) . B. ( −  ; − 2 ) . C. ( −2; +  ) . D. ( −  ; 2 )
Lời giải
x
1  3− x  32 
Ta có    9 −x  2  x  − 2
3
Vậy tập nghiệm của bất phương trình là: ( −  ; − 2 )
x
1
Câu 91: Tập nghiệm của bất phương trình    2 là
2
A. ( −; −1 . B.  −1; + ) . C. ( −; −1) . D. ( −1; + ) .
Lời giải
x
1
Ta có :    2  2− x  2  x  −1 .
2
x
1
Câu 92: Tập nghiệm S của bất phương trình    8 là
2
A. S = ( −; −3) . B. S = ( 3; + ) . C. S = ( −3; + ) . D. S = (1;3) .
Lời giải
x x −3
1 1 1
Ta có    8        x  −3 .
2 2  2
Vậy S = ( −3; + ) .
x
1
Câu 93: Tập nghiệm của bất phương trình    8 là
3
   
A.  − ;log 1 8 . B. ( − ; 2 . C.  2; +  ) . D. log 1 8; +   .
 3   3 
Lời giải
Áp dụng tính chất: a x  b ( 0  a  1, b  0 )  x  log a b .
1
x
 
Do đó    8  x  log 1 8 . Vì vậy tập nghiệm của bất phương trình là log 1 8; +  
3 3  3 
x
Câu 94: Tập nghiệm của bất phương trình 0.5 4 là
A. ; 2 . B. ;2 . C. 2; . D. 2; .
Lời giải
x
Ta có 0.5 4 x log 0.5 4 x 2 . Vậy tập nghiệm của bất phương trình là 2; .
Câu 95: Tìm số nghiệm nguyên của bất phương trình 316− x  81 .
2
A. 9. B. 4. C. 7. D. 5.
Lời giải
316− x  81  316− x  34  12 − x2  0  −2 3  x  2 3
2 2
Các nghiệm nguyên thỏa mãn là x  −3; − 2; − 1;0;1;2;3 .
Câu 96: Tập nghiệm của bất phương trình 52 x 1 125 là

1 1
A. 3; . B. ; . C. ; . D. 2; .
2 3
Lời giải
Ta có 52 x 1
125 52 x 1
53 2x 1 3 x 2.
Vậy tập nghiệm của bất phương trình đã cho là 2; .
−2 x
 64 là
2
Câu 97: Tập nghiệm của bất phương trình 4 x
A. ( −1;3) . B. ( −; −1)  ( 3; + ) .
C. ( −; −1) . D. ( 3; + ) .
Lời giải
−2 x −2 x
 64  4 x  43  x 2 − 2 x  3  x 2 − 2 x − 3  0  − 1  x  3 .
2 2
Ta có: 4 x
Vậy tập nghiệm của bất phương trình là S = ( −1;3) .
1− 2 x
1
Câu 98: Tập nghiệm của bất phương trình 3.    1 là
2
 1 1  1  1 1 1 
A.  −; + log 1    . B.  − log 1   ; +  .
 2 2 2  3  2 2 2 3 
 1 1  1   1  1 
C.  −; − log 1    . D.  −; − log 1    .
 2 2 2  3   2 2  3 
Lời giải
1− 2 x 1− 2 x
1 1 1 1 1 1 1
Ta có: 3.   1     1 − 2 x  log 1    x  − log 1   .
2 2 3 2  3 2 2 2 3
x2 − 4
3
Câu 99: Giải bất phương trình    1 ta được tập nghiệm T . Tìm T .
4
A. T =  −2; 2 . B. T =  2; + ) .
C. T = ( −; −2 . D. T = ( −; −2   2; + )
Lời giải
x2 −4
3
Bất phương trình    1  x 2 − 4  0  x   −2; 2
4
Vậy tập nghiệm T =  −2; 2 .
Câu 100: Bất phương trình 2 x  3x có tập nghiệm là

A. S = ( 0;1) . B. S = ( −;0 ) . C. S = (1; + ) . D. S = ( −1;1) .
Lời giải
x
2
Ta có 2 x  3x     1  x  0 .
3
1
Câu 101: Tập nghiệm S của bất phương trình  8 là
2x
A. S = ( 3; +  ) . B. S = ( −3; +  ) . C. S = ( −; − 3 ) . D. S = ( −;3 ) .
Lời giải
1
Ta có x
 8  2− x  23  − x  3  x  −3.
2
Vậy tập nghiệm của bất phương trình là S = ( −; − 3 ) .
x−1
2 5
Câu 102: Tập nghiệm của bất phương trình    là
5 2
A. ( 0; + ) . B. ( −;0 ) . C. ( −; 2 ) . D. ( 2;+ ) .
Lời giải
x −1 x −1 −1
2 5 2 2
         x − 1  −1  x  0 .
5 2 5 5
Vậy tập nghiệm của bất phương trình đã cho là ( 0; + ) .
x
1 1
Câu 103: Tập nghiệm của bất phương trình    là
2 8
A. ( 3; + ) . B. ( −;3) . C. 3; + ) . D. ( −;3 .
Lời giải
x x 3
1 1 1 1
Ta có           x  3 .
2 8 2 2
Vậy tập nghiệm của bất phương trình là S = ( 3; + ) .
x −1 − x +3
Câu 104: Tập nghiệm của bất phương trình   3

3
  là
4 4
A. ( 2;+ ) . B. ( −; 2 ) . C.  2;+ ) . D. ( −;2 .
Lời giải
3
Vì cơ số  1 nên
4
x −1 − x +3
3 3
     x −1  −x + 3  2x  4  x  2 .
4 4
Vậy tập nghiệm của bất phương trình đã cho là ( −; 2 ) .
x−1
1 1
Câu 105: Tập nghiệm của bất phương trình    là
5 125
A. ( 3; + ) . B.  4; + ) . C. ( −; 4 . D. ( −; 4 ) .
Lời giải
x −1 x −1 3
1 1 1 1
Ta có:          x −1  3  x  4 .
5 125 5 5
x2 − x
1
Câu 106: Tìm tập nghiệm của bất phương trình    2 x − 4 bằng
2
A. ( −2; + ) . B. ( −; −2 )  ( 2; + ) . C. ( 2;+ ) . D. ( −2; 2 )
Lời giải
x2 − x
1
 2 x − 4  2− x +x
 2 x − 4  − x 2 + x  x − 4  − x 2 + 4  0  −2  x  2
2
 
2
−3x 2
1
Câu 107: Số nghiệm nguyên của bất phương trình    55 x + 2 là
5
A. 3 . B. 1 . C. 2 . D. 4 .
Lời giải
−3 x 2
1
 55 x + 2  53 x  55 x + 2  3 x 2  5 x + 2
2
Bất phương trình  
5
1
 3x 2 − 5 x − 2  0  −  x  2 .
3
Vì x  nên x  0;1 . Vậy bất phương trình có 2 nghiệm nguyên.
x+2 2 x+7
Câu 108: Tập nghiệm của bất phương trình 3  9 là
A. ( −; −4 ) . B. ( −4; + ) . C. ( −; −5) . D. ( −5 : + ) .
Lời giải
3x + 2  92 x +7  3x + 2  34 x +14  x + 2  4 x + 14  −3x  12  x  −4 .
− x −1 1

2
Câu 109: Tập nghiệm của bất phương trình e x là
e
A. (1; + ) . B. (1; 2 ) . C. ( 0;1) . D. ( −;0 ) .
Lời giải
− x −1 1
  e x − x −1  e−1  x 2 − x − 1  −1  x 2 − x  0  0  x  1 .
2 2
Ta có e x
e
Vậy tập nghiệm của bất phương trình là S = ( 0;1) .
1−3x
2 25
Câu 110: Tìm tập nghiệm S của bất phương trình    .
5 4
1   1
A. S = ( −,1 . B. S =  , +  . C. S =  −,  . D. S = 1, + ) .
3   3
Lời giải
1−3x 1−3x −2
2 25 2 2
         1 − 3x  −2  x  1 .
5 4 5 5
Vậy tập nghiệm của bất phương trình là S = 1, + ) .
−x
 1 
Câu 111: Tập nghiệm S của bất phương trình 5x + 2    là
 25 
A. S = (1; + ) . B. S = ( −; 2 . C. S =  2; + ) . D. S = ( −; 2 ) .
Lời giải
−x
x+2  1 
Ta có 5    5 x + 2  52 x  x + 2  2 x  x  2 .
 25 
x3 − 3 x x −1
2 9
Câu 112: Bất phương trình     tương đương với bất phương trình nào sau đây?
3 4
A. x 3 − 5 x − 2  0 . B. x3 − 5 x + 2  0 . C. − x 3 + x + 2  0 . D. − x 3 − x − 2  0 .
Lời giải
x3 − 3 x x −1 x3 −3 x −2 x + 2
2 9 2 2
Ta có          x3 − 3x  − 2 x + 2  − x3 + x + 2  0 .
3 4 3 3
2−2 x
1
Câu 113: Tập nghiệm của phương trình 5x + 2    là:
5
A. ( −;4 ) . B. ( 0; + ) . C. ( 4; + ) . D. ( −; −4 ) .
Lời giải
2−2 x
1
5x+ 2   
5
 5x + 2  ( 5−1 )
2− 2 x
 5x + 2  52 x −2
 x + 2  2x − 2
 x  4.
Vậy tập nghiệm của bất phương trình là ( −;4 ) .
x
1
Câu 114: Tập nghiệm của bất phương trình    22021 là
2
A. ( −;2021)  B. ( −; −2021)  C. ( −2021; + )  D. ( 2021; + ) 
Lời giải
x
1
Ta có    22021  2− x  22021  x  −2021 hay x  ( −; −2021) .
2
1
4
 1  x−1  1 
Câu 115: Tập nghiệm của bất phương trình      là
2 2
 5
A. S = ( 2; + ) . B. S =  1;  . C. S = ( 0;1) . D. S = ( −;0 ) .
 4
Lời giải
Điều kiện: x  1 .
1
5 − 4x
4
 1  x −1  1  1 5
     4  0 1 x  .
2 2 x −1 x −1 4
− x2 +3 x
1 1
Câu 116: Tìm tập nghiệm S của bất phương trình    .
2 4
A. S = 1; 2 . B. S = ( − ;1) . C. S = (1; 2 ) . D. S = ( 2; +  ) .
Lời giải
− x2 +3 x − x2 +3 x 2
1 1 1 1
Ta có:          − x 2 + 3x  2  x 2 − 3x + 2  0  1  x  2 .
2 4 2 2
Vậy tập nghiệm của bất phương trình đã cho là S = (1; 2 ) .
x2 + 4 x
1 1
Câu 117: Bất phương trình   có tập nghiệm là S = ( a; b ) , khi đó b − a là?
2 32
A. 4 . B. 2 . C. 6 . D. 8 .
Lời giải
x2 + 4 x 5
1 1
Bất phương trình tương đương       x 2 + 4 x  5  −5  x  1 .
2 2
Vậy S = ( −5;1)  b − a = 6 .
( ) ( )
x 2 −3 x −1 2( mx +1)
Câu 118: Tập hợp tất cả các giá trị thực của tham số m để bất phương trình 2 + 3  2− 3
đúng x  có dạng ( a, b ) . Tính S = a + b ?

5
A. 2 . B. . C. −2 . D. 3 .
2
Lời giải
Ta có:
(2 + 3) ( ) ( ) ( )
x 2 −3 x −1 2( mx +1) x 2 −3 x −1 −2( mx +1)
 2− 3  2+ 3  2+ 3  x 2 − 3x − 1  −2mx − 2
 x 2 + ( 2m − 3) x + 1  0 .
a  0 1  0 1 5
Bất phương trình x 2 + ( 2m − 3) x + 1  0 , x    2  m .
  0 4m − 12m + 5  0 2 2
1 5
 S = a+b = + = 3.
2 2
1
Câu 119: Tập nghiệm của bất phương trình (32 x − 9)(3x − ) 3x+1 − 1  0 chứa bao nhiêu số nguyên ?
27
A. 2. B. 3. C. 4. D. 5.
Lời giải
x +1 x +1
Điều kiện 3 − 1  0  3  1  x  −1 .
Ta có x = −1 là một nghiệm của bất phương trình.
1
Với x  −1 , bất phương trình tương đương với (32 x − 9)(3x − )  0.
27
 t  −3
1 1
Đặt t = 3  0 , ta có (t − 9)(t − )  0  (t − 3)(t + 3)(t − )  0   1
x 2
. Kết hợp
27 27  t 3
 27
1 1
điều kiện t = 3  0 ta được nghiệm t 3   3x  3  −3  x  1 . Kết hợp điều kiện
x
27 27
x  −1 ta được −1  x  1 suy ra trường hợp này bất phương trình có 2 nghiệm nguyên.
Vậy bất phương trình đã cho có tất cả 3 nghiệm nguyên.
DẠNG 4: BẤT PHƯƠNG TRÌNH LOGARIT
Câu 120: Nghiệm của bất phương trình log 2 ( x − 1)  3
A. x  9 . B. 1  x  9 . C. x  10 . D. 1  x  10 .
Lời giải
log 2 ( x − 1)  3  x − 1  8  x  9 .
Vậy tập nghiệm của bất phương trình là x  9 .
Câu 121: Tập nghiệm của bất phương trình log 2 x  3 là

A. ( 0;8 . B. ( −;8 . C. ( 0;9 . D. ( 0;8) .
Lời giải
Ta có: log 2 x  3  0  x  23  0  x  8 nên tập nghiệm của bpt là ( 0;8 .
Câu 122: Tập nghiệm của bất phương trình log 2 ( x + 1)  3 là

A. S = ( −; 8) . B. S = ( −; 7 ) . C. S = ( −1; 8) . D. S = ( −1; 7 ) .
Lời giải
Ta có: log 2 ( x + 1)  3  0  x + 1  23  −1  x  7
Vậy tập nghiệm của bất phương trình log 2 ( x + 1)  3 là S = ( −1; 7 )
Câu 123: Bất phương trình log 2 x  3 có tập nghiệm là

A. ( 8; +  ) . B. ( −;8) . C. ( 0;8) . D. ( −;6 ) .
Lời giải
Ta có log 2 x  3  0  x  2  0  x  8 .
3
Tập nghiệm của bất phương trình là ( 0;8) .

Câu 124: Tìm tập nghiệm của bất phương trình log 2 ( x − 4 ) + 1  0
5
 13   13   13   13 
A.  4;  . B.  4;  . C.  − ;  . D.  ; +   .
 2  2  2 2 
Lời giải
Điều kiện: x − 4  0  x  4 .
5 13
log 2 ( x − 4 )  −1  x − 4  x .
5
2 2
 13 
Vậy S =  4;  .
 2
Câu 125: Tập nghiệm của bất phương trình log3 x 1 1 là

A. ;4 . B. ;4 . C. 1; 4 . D. 0; 4 .
Lời giải
Ta có log3 ( x − 1)  1  0  x − 1  3  1  x  4 .
Câu 126: Tập nghiệm của bất phương trình log 2 ( 3x − 1)  3 là

1  1 
A. ( −;3) . B.  ;3 . C.  ;3  . D. ( 3;+ ) .
3  3 
Lời giải
1
ĐK: x 
3
log 2 ( 3x − 1)  3  3x − 1  8  x  3
1
KHĐK: x 
3
1
  x3
3
1 
Vậy tập nghiệm của bất phương trình là  ;3 
3 
Câu 127: Tập nghiệm của bất phương trình log 3 x  2 là

A. ( −;9 ) . B. ( 0;6 ) . C. ( −;6 ) . D. ( 0;9 .
Lời giải
x  0
Ta có log 3 x  2   0 x9.
x  3
2
Tập nghiệm của bất phương trình log 3 x  2 là S = ( 0;9 .
Câu 128: Bất phương trình log 2021 ( x − 1)  0 có bao nhiêu nghiệm nguyên?
A. 1 . B. 2022 . C. 2 . D. 0 .
Lời giải
x −1  0 x  1
log 2021 ( x − 1)  0     1 x  2 .
 x − 1  2021 x  2
0
Vì x  và 1  x  2 nên x = 2 .
Câu 129: Giải bất phương trình log 2 ( x − 1)  5.

A. x  33. B. x  33. C. x  11. D. x  11.
Lời giải
x −1  0 x  1
Ta có: log 2 ( x − 1)  5     x  33 .
log 2 ( x − 1)  5  x − 1  32
Câu 130: Tập nghiệm của bất phương trình log 2 x  2 là

3
 4
A.  0;  .
 9
4
9

B.  ; +  .

C. ( 3
)
4;+ . 

4
D.  −;  .
9
Lời giải
Chọn A
2 2
2 2 4
Ta có log 2 x  2  log 2 x  log 2    x     x 
3 3 3 3 3 9
 4
Vậy tập nghiệm của bất phương trình là  0;  .
 9
Câu 131: Tập nghiệm của bất phương trình log 1 ( x − 2)  1 là
2
 5 5   5  5
A.  2;  . B.  ; +  . C.  2;  . D.  −; 
 2 2   2  2
Lời giải
Ta có:
log 1 ( x − 2)  1
2
x − 2  0
 5
 1 2 x
 x − 2  2 2
Câu 132: Tập nghiệm của bất phương trình log 1 ( x − 3)  −2 .

3
 7
A. ( − ;12 ) . B. (12; +  ) . C. ( 3;12 ) . D.  − ;  .
 3
Lời giải
Điều kiện x − 3  0  x  3
−2
1
log 1 ( x − 3)  −2  x − 3     x − 3  9  x  12 .
3 3
Vậy tập nghiệm của bất phương trình đã cho là: S = (12; +  )
Câu 133: Tìm tập nghiệm S của bất phương trình log 1 (1 − x )  log 1 ( 2 x + 3) .
3 3
 2  2   2 
A. S =  −; −  . B. S =  − ; +  . C. S =  − ;1 . D. S = (1; + ) .
 3  3   3 
Lời giải
x  1
1 − x  0  2
Bất phương trình tương đương với   2  −  x  1.
1 − x  2 x + 3  x− 3
 3
 2 
Vậy tập nghiệm của bất phương trình là: S =  − ;1 .
 3 
Câu 134: Tập nghiệm của bất phương trình log 1 ( 3 x − 2 )  log 1 ( 4 − x ) là
2 2
2   3 2 3 3 
A. S =  ;3  . B. S =  −;  . C. S =  ;  . D. S =  ; 4  .
3   2 3 2 2 
Lời giải
 2
3x − 2  0 x  2
Điều kiện:   3   x  4.
4 − x  0  x  4 3
Trong điều kiện trên, ta có
3
log 1 ( 3 x − 2 )  log 1 ( 4 − x )  3 x − 2  4 − x  x  .
2 2 2
2 3
So với điều kiện ta được x .
3 2
2 3
Vậy tập nghiệm của bất phương trình: x .
3 2
Câu 135: Tập nghiệm của bất phương trình log 1 ( x 2 − 5 x + 7 )  0 là

2
A. ( −; 2 )  ( 3; +  ) . B. ( 3; +  ) . C. ( −; 2 ) . D. ( 2;3) .

Lời giải
 x2 − 5x + 6  0
log 1 ( x 2 − 5 x + 7 )  0  0  x 2 − 5 x + 7  1   2  2  x  3.
2  x − 5x + 7  0
Câu 136: Tập nghiệm của bất phương trình log ( 2 x )  log ( x + 6 ) là:
A. ( 6; + ) . B. (0;6) . C. [0;6) . D. ( −;6 ) .
Lời giải
Điều kiện xác định: x  0.
Bất phương trình  2 x  x + 6  x  6 . Vậy tập nghiệm của bất phương trình là: ( 0;6 )
Câu 137: Tập nghiệm của bất phương trình log 1 ( x + 1)  0 là

2
 1
A.  0; + ) . B. ( −;0 . C.  −1;  . D. ( −1;0 .
 2
Lời giải
Điều kiện x + 1  0  x  −1 .
0
1
Ta có log 1 ( x + 1)  0 x + 1     x + 1  1  x  0 .
2 2
So điều kiện, tập nghiệm của bất phương trình là S = ( −1;0 .
Câu 138: Tập nghiệm S của bất phương trình log 1 ( x + 1)  log 1 ( 2 x − 1) là
5 5
1 
A. S =  ;2  . B. S = ( −;2 ) . C. S = ( 2; + ) . D. S = ( −1;2 ) .
2 
Lời giải
1
ĐKXĐ: x 
2
log 1 ( x + 1)  log 1 ( 2 x − 1)  x + 1  2 x − 1  x  2
5 5
1 
Kết hợp ĐKXĐ ta có S =  ;2 
2 
Câu 139: Tập nghiệm S của bất phương trình log 2 ( 2 x − 1)  log 2 x là
1 
A. S =  ; +   . B. S = ( 0;1) . C. S = ( 0; + ) . D. S = (1; + ) .
2 
Lời giải
1
Điều kiện xác định: x  .
2
Ta có log 2 ( 2 x − 1)  log 2 x  2 x − 1  x  x  1 .
Kết hợp với điều kiện xác định, ta được tập nghiệm của bất phương trình là S = (1; + ) .
Câu 140: Có bao nhiêu số nguyên dương thuộc tập nghiệm của bất phương trình log3 ( 31 − x 2 )  3 ?
A. 5 . B. 4 . C. 3 . D. 2 .
Lời giải
Ta có log3 ( 31 − x 2 )  3  31 − x 2  27  4 − x 2  0  −2  x  2 .
Mà x nguyên dương nên x  1; 2 .
Câu 141: Tập nghiệm của bất phương trình log 1 ( x 2 − 3 x )  −2 là

2
A. ( −; −1   4; + ) . B. ( −;0 )  ( 3; + ) . C.  −1;4 . D.  −1;0 )  ( 3;4 .

Lời giải
x  3
ĐK: x 2 − 3x  0  
x  0
x  4
log 1 ( x 2 − 3x )  −2  x 2 − 3x  4  x 2 − 3x − 4  0  
2  x  −1
Vậy tập nghiệm của bất phương trình là S = ( −; −1   4; + ) .
Câu 142: Bất phương trình log 1 ( 2 x − 3)  log 1 ( 5 − 2 x ) có tập nghiệm là ( a; b ) . Tính giá trị S = a + b .
2 2
11 7 13 9
A. S = . B. S = . C. S = . D. S = .
2 2 2 2
Lời giải
 5
5 − 2 x  0 x  5
Ta có: log 1 ( 2 x − 3)  log 1 ( 5 − 2 x )    2 2 x
2 2 2 x − 3  5 − 2 x  x  2 2
 5
Suy ra tập nghiệm của bất phương trình là  2;  .
 2
5 5 9
Khi đó: a = 2; b = . Vậy: S = 2 + = .
2 2 2
Câu 143: Tập nghiệm của bất phương trình log 1 ( x 2 − 6 x + 5 ) + log 3 ( x − 1)  0 là
3
A. S = ( 5;6 . B. S = (1; + ) . C. S = 1;6 . D. S = 6; + ) .

Lời giải
( )
Bất phương trình  − log 3 x 2 − 6 x + 5 + log 3 ( x − 1)  0
( )
 log3 x 2 − 6 x + 5  log 3 ( x − 1)
 x  1
 x 2 − 6 x + 5  x − 1  x2 − 7 x + 6  0 
    x  6  x  6 .
x −1  0 x  1 x  1

Tập nghiệm của bất phương trình S = 6; + ) .
Câu 144: Bất phương trình log 2 ( 3x − 2 )  log 2 ( 6 − 5 x ) có tập nghiệm là

1   6
A.  ;3  . B. ( − 3;1) . C. ( 0; +  ) . D.  1;  .
2   5
Lời giải
 2
x  3
3x − 2  0 
  6 6
Ta có log 2 ( 3 x − 2 )  log 2 ( 6 − 5 x )  6 − 5 x  0  x   1  x 
3x − 2  6 − 5 x  5 5
 x  1


 6
Vậy tập nghiệm của bất phương trình là S = 1;  .
 5
Câu 145: Tập nghiệm của bất phương trình log  ( x − 2 )  log  ( 7 − 2 x ) là
6 6
D.  3;  .
7
A. ( 3; + ) . B. ( 2;3) . C. ( −;3) .
 2
Lời giải
x − 2  0 x  2
Ta có log  ( x − 2 )  log  ( 7 − 2 x )     2  x  3.
6 6 x − 2  7 − 2x 3x  9
Câu 146: Tập nghiệm của bất phương trình log 2 ( 2 x 2 − x )  log 2
x là
1  1 
A.  ;1 . B. (0;1) . C.  0;1 . D.  ;1 .
2  2 
Lời giải
2 x 2 − x  0 1
ĐK:  x .
x  0 2
log 2 ( 2 x 2 − x )  log 2
x  log 2 ( 2 x 2 − x )  log 2 x 2  2 x 2 − x  x 2  x 2 − x  0  0  x  1
1 
Vậy tập nghiệm là:  ;1
2 
Câu 147: Tập nghiệm của bất phương trình log 1 ( x + 1) + log 2 ( 5 − 2 x )  0 là:
2
 4  4 4 5   4
A.  −1;  . B.  −;  C.  ;  . D.  −1;  .
 3  3 3 2   3
Lời giải
5
Điều kiện: −1  x  .
2
Với điều kiện trên bất phương trình log 1 ( x + 1) + log 2 ( 5 − 2 x )  0

2
 log 2 ( 5 − 2 x )  log 2 ( x + 1)
 5 − 2x  x + 1
4
x
3
4
Kết hợp với điều kiện ta được −1  x  .
3
Câu 148: Bất phương trình 1 + log 2 ( x − 2)  log 2 ( x 2 − 3x + 2) có tập nghiệm là

A. S = ( 3; + ) . B. S = ( 2;3) . C. S = ( 2; + ) . D. S = (1;3) .
Lời giải
x − 2  0 x  2
ĐK:  2   x  2.
 x − 3x + 2  0 x  1 x  2
1 + log 2 ( x − 2)  log 2 ( x 2 − 3x + 2)
 log 2 2 ( x − 2 )  log 2 ( x 2 − 3x + 2 )
 2 x − 4  x 2 − 3x + 2
 x2 − 5x + 6  0
 2  x  3.
So điều kiện  x  ( 2;3) .
Câu 149: Bất phương trình log 4 ( x 2 − 4 x )  log 2 ( 8 − x ) có bao nhiêu nghiệm nguyên?
A. vô số. B. 2 . C. 3 . D. 1 .
Lời giải
 x2 − 4 x  0 4  x  8
Điều kiện   .
8 − x  0 x  0
Bất phương trình tương đương
16
x 2 − 4 x  x 2 − 16 x + 64  12 x  64  x  .
3
16
Đối chiếu điều kiện ta được  x  8 suy ra có 2 nghiệm nguyên.
3
Câu 150: Tập nghiệm S của bất phương trình log 2 (11 − 5 x ) − 3log8 ( x − 1)  0 là
 5  11   5 11 
A. S =  1;  . B. S = (1; 2 . C. S =  2;  . D. S =  ;  .
 3  5 3 5 
Lời giải
 11
11 − 5 x  0 x  11
Đk:   5  1  x  ( *)
x −1  0  5
x  1
Bất phương trình:
log 2 (11 − 5 x ) − 3log 8 ( x − 1)  0  log 2 (11 − 5 x ) − 3log 23 ( x − 1)  0

 log 2 (11 − 5 x ) − log 2 ( x − 1)  0
 log 2 (11 − 5 x )  log 2 ( x − 1)
 11 − 5 x  x − 1
 −5 x − x  −1 − 11
 −6 x  −12
 x2
Kết hợp điều kiện (*)  1  x  2
Vậy tập nghiệm S = (1; 2
Câu 151: Tập nghiệm của bất phương trình log 1 ( x − 1) + log 3 (11 − 2 x )  0 là
3
 11 
A. S = (1; 4 . B. S =  3;  . C. S = ( −; 4 . D. S = (1; 4 ) .
 2
Lời giải
11 − 2 x  0
Điều kiện xác định 
x −1  0
Ta có: log 1 ( x − 1) + log 3 (11 − 2 x )  0  log3−1 ( x − 1) + log3 (11 − 2 x )  0

3
11 − 2 x  x − 1 −3x  −12

 −log3 ( x − 1) + log3 (11 − 2 x )  0  log3 (11 − 2 x )  log3 ( x − 1)   
 x −1  0  x −1  0
x  4
  1  x  4.
x  1
Câu 152: Tập nghiệm S của bất phương trình log 0,5 ( 8 − 3x ) + log 2 ( x 2 − x )  0 là
 8
A.  −4; 2 . B. S =  −4;1)   2;  .
 3
C. S = ( 0;1) . D. S =  −4;0 )  (1; 2 .

Lời giải
 8
 x   8
8 − 3x  0  3 1 x 
ĐKXĐ:  2   3 . (1)
x 1 
x − x  0  x  0
  x  0
Ta có: log 0,5 ( 8 − 3x ) + log 2 ( x 2 − x )  0  log 1 ( 8 − 3 x ) − log 1 ( x 2 − x )  0

2 2
 log 1 ( 8 − 3 x )  log 1 ( x 2 − x )  x 2 − x  8 − 3x  x 2 + 2 x − 8  0  −4  x  2 ( 2 )
2 2
Từ (1) và ( 2 ) ta có tập nghiệm của bất phương trình trên là S =  −4;0 )  (1; 2 .
 3x − 7 
Câu 153: Bất phương trình log 2  log 1   0 có tập nghiệm là ( a; b  . Tính giá trị P = 3a − b .
 3 x+3 
A. P = 4  B. P = 5  C. P = 7  D. P = 10 
Lời giải
3x − 7 7
Điều kiện: 0  1  x  5.
x+3 3
Khi đó ta có:
 3x − 7  3x − 7 1 3x − 7 1
log 2  log 1   0 = log 2 1  log 1  1 = log 1  
 3 x+3  3 x+3 3 3 x+3 3
3x − 7 1 8 x − 24
 − 0  0  −3  x  3
x+3 3 3x + 9
 7
7 a =
Kết hợp với điều kiện ta có:  x  3   3  P = 3a − b = 4
3 b = 3
Câu 154: Bất phương trình log 2 ( 2 x 2 − x + 1)  0 có tập nghiệm là

3
 3 1 
A. S =  0;  . B. S = ( −;0 )   ; +  .
 2 2 
3   3
C. S = ( −;1)   ; +  . D. S =  −1;  .
2   2
Lời giải
x  0
Ta có log 2 ( 2 x − x + 1)  0  2 x − x + 1  1  
2 2
.
x  1

3
2
 
Câu 155: Số nghiệm nguyên của bất phương trình log 2  − log 1 x   0 là
 5 
A. Vô số. B. 4 . C. 3 . D. 2 .
Lời giải
 
Ta có log 2  − log 1 x   0  0  − log 1 x  1  −1  log 1 x  0  5  x  1  1  x  5 .
 5  5 5
Vậy có 4 nghiệm nguyên.
Câu 156: Tìm tập nghiệm của bất phương trình log 2 ( x 2 − 4 x + 6 )  1
A. . D. 2 . C. . D. \ 2 .
Lời giải
log 2 ( x 2 − 4 x + 6 )  1  x 2 − 4 x + 6  21  x 2 − 4 x + 4  0  ( x − 2 )  0  x  2 .
2
Vậy tập nghiệm S = \ 2 .
Câu 157: Có bao nhiêu số nguyên x không vượt quá 30 thoả mãn 9 x +1 − 3x ( 2
+x
) log ( x + 23) − 2  0?
5
A. 30 . B. 15 . C. 32 . D. 16 .
Lời giải

Trường hợp 1:
  x  −1
9 x +1 − 3x2 + x  0 32 x + 2  3x + x
2
 x2 − x − 2  0  
      x  2  x  2 (1)
 log 5 ( x + 23) − 2  0  x + 23  25  x2 x  2

Trường hợp 2:
 x +1
9 − 3
x2 + x
0 32 x + 2  3x + x
2
 x2 − x − 2  0 −1  x  2
     −1  x  2 ( 2 )
 log 5 ( x + 23) − 2  0
  x + 23  25
  x2  x2
Từ (1) & ( 2 ) và kết hợp điều kiện x  −23 ta có x  −1 .
Mà x  , x  30 nên có 32 số nguyên x thỏa yêu cầu đề bài.
( )
Câu 158: Có bao nhiêu số nguyên x thỏa mãn 2 x − 4 x log 3 ( x + 25 ) − 3  0 ?
2
A. 24 . B. 26 . C. 25 . D. Vô số.
Lời giải
( )
Đặt f ( x ) = 2 x − 4 x log 3 ( x + 25 ) − 3 .
2
x = 0
◦ 2 x − 4 x = 0  2 x = 22 x  x 2 = 2 x  
2 2
.
x = 2
◦ log3 ( x + 25) − 3 = 0  log3 ( x + 25) = 3  x + 25 = 33  x = 2 .
Bảng xét dấu
 −25  x  0
Từ bảng xét dấu, f ( x )  0   .
x = 2
Vậy có 26 số nguyên x thỏa yêu cầu.
Câu 159: Số nghiệm nguyên của bất phương trình log x ( log 2 (4 x − 6) )  1 là
A. 1. B. 0. C. 4. D. Vô số.
Lời giải
Điều kiện:
 x  0, x  1  x  0, x  1  x  0, x  1
  
 4 −6  0   x  log 4 6   x  log 4 6  x  log 4 7 .
x
  4x − 6  1  x  log 7
log 2 ( 4 − 6 )  0  
x
4
Ta có:
log x ( log 2 (4 x − 6) )  1  log 2 (4 x − 6)  x
 4x − 6  2x  4x − 2x − 6  0
 2 x  3  x  log 2 3
Kết hợp với điều kiện ta có: log 4 7  x  log 2 3
Vì x  nên bất phương trình không có nghiệm nguyên.
Câu 160: Có bao nhiêu số nguyên dương y sao cho ứng với mỗi y đều có nhưng không quá 5 số nguyên x
thỏa mãn ( 2 x − y )( 2 x − 210 y ) 11 − x  0 ?
A. 992 . B. 961. C. 481 . D. 1921.
Lời giải
Điều kiện xác định 11 − x  0  x  11 .
Theo giả thiết ta có ( 2 x − y )( 2 x − 210 y ) 11 − x  0

 11 − x  0  x  11  x  11
 x    .

( 2 − y )( 2 x
− 210
y )  0  y2 2 y
x 10
 log 2 y  x  10 + log 2 y
Yêu cầu bài toán được thỏa mãn khi và chỉ khi 5  log 2 y  10  25  y  210 .

Do y  , nên số giá trị nguyên dương y thỏa mãn yêu cầu bài toán là 992 .
( )
Câu 161: Có bao nhiêu số nguyên x thỏa mãn 2 x − 4 x log 3 ( x + 25 ) − 3  0 ?
2
A. 24 . B. Vô số. C. 25 . D. 26 .
Lời giải
Ta xét:
x = 0
2 x − 4 x = 0  2 x = 22 x  x 2 − 2 x = 0  
2 2
.
x = 2
 x  −25
log3 ( x + 25) − 3 = 0  log 3 ( x + 25 ) = 3    x = 2.
 x + 25 = 27
Bảng xét dấu:
Suy ra VT  0  x  ( −25;0  2 . Vậy có 26 số thỏa yêu cầu bài toán.
Câu 162: Bất phương trình ( x3 − 9 x ) ln ( x + 5 )  0 có bao nhiêu nghiệm nguyên dương?
A. 3 . B. 7 . C. 6 . D. Vô số.
Lời giải
Đặt f ( x ) = ( x 3 − 9 x ) ln ( x + 5 ) .
 x = −3
 x − 9x = 0
3 x = 0
f ( x) = 0   
ln ( x + 5 ) = 0 x = 3

 x = −4
Bảng xét dấu:
 −4  x  −3
Dựa vào bảng xét dấu ta thấy f ( x )  0   .
0  x  3
Vì x 
+
 x  1;2;3 .
Câu 163: Có bao nhiêu giá trị nguyên dương của y để tập nghiệm của bất phương trình ( log 2 x − 2 ) ( 2 x − y )  0
có ít nhất 1 số nguyên và không quá 6 số nguyên?
A. 2048 . B. 2016 . C. 1012 . D. 2023 .
Lời giải
 log 2 x − 2  0  x  4
 x 
 2 − y  0  x  log 2 y
Ta có ( log 2 x − 2 ) ( 2 − y )  0  
x
 .
 log 2 x − 2  0  x  4
 
 2 x − y  0   x  log 2 y
x  4
TH1. Nếu  . Để bất phương trình có ít nhất 1 số nguyên và không quá 6 số nguyên thì
 x  log 2 y
1
−3  log 2 y  3   y  8.
8
Suy ra có 7 giá trị nguyên dương của y thỏa mãn.
x  4
TH2. Nếu  . Để bất phương trình có ít nhất 1 số nguyên và không quá 6 số nguyên thì
 x  log 2 y
5  log 2 y  11  32  y  2048.
2048 − 33
Suy ra có + 1 = 2016 giá trị nguyên dương của y thỏa mãn.
1
Từ, suy ra có 2023 giá trị nguyên dương của y thỏa mãn yêu cầu bài toán.

11H1 - 20.02.2024 (FG+ BTVN)

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

11H1 - 20.02.2024 (FG+ BTVN)

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

CLB Toán KD EDUCATION 0969.366.

663 Tài liệu Toán 11

BÀI HỌC: PHƯƠNG TRÌNH- BẤT

Phương trình mũ cơ bản có dạng: a x = b ( a  0, a  1) .

● Phương trình có một nghiệm duy nhất khi và chỉ khi b  0 .

● Phương trình vô nghiệm khi và chỉ khi b  0 .

Ví dụ 2. Giải mỗi phương trình sau:

Ví dụ 6. Giải mỗi phương trình sau:

Vậy phương trình có nghiệm là x = 32 .

a) log 1 x  −2; b) log 2 ( x + 1)  3 .

Vậy cường độ âm ở khu vực đó phải dưới 10−6 (W / m 2 ) .

II PHÂN DẠNG BÀI TẬP

1,55 x−7 = 1,5− x −1  5 x − 7 = − x − 1  x = 1

log 2 ( x − 5) + log 2 ( x + 2) = 3  log 2 ( x − 5)( x + 2) = 3  ( x − 5)( x + 2) = 23

 log 2a x +  .log a x +  = 0 t = log a x, ( x  0 )

C. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA

e) log5 ( 3x − 5) = log5 ( 2 x + 1) . g) log 1 ( x + 9 ) = log 1 ( 2 x − 1) .

log 1 ( x + 1) = −3  log 1 ( x + 1) = log 1 (8 )  x + 1 = 8  x = 7 .

Bài 2. Giải mỗi bất phương trình sau:

log ( x − 1)  0  log ( x − 1)  log (1)  x − 1  1  x  2

Kết hợp với ĐKXĐ: 1  x  2

Kết hợp với ĐKXĐ  3  x  11

III BÀI TẬP TỰ LUẬN

Câu 6: Giải phương trình 9sin 2 x = 1 .

Tính tổng các nghiệm của phương trình 2 x + 2 x = 82− x .

Câu 10: Giải phương trình: 5 x +1 − 5 x = 2 x +1 + 2 x +3

5x +1 − 5x = 2 x +1 + 2 x +3  5.5x − 5x = 2.2 x + 23.2 x

Vậy phương trình cho có nghiệm x = 1.

Câu 11: Giải phương trình: 2 x.3 4 x .3 x 0.125 = 4 3 2 .

Phương trình đã cho tương đương với phương trình:

Kết hợp với điều kiện ta có x = 3 là nghiệm của phương trình.

Phương trình (1) có 2 nghiệm x1 ; x2  phương trình ( 2 ) có 2 nghiệm x1 ; x2

(1) có 4 nghiệm phân biệt.

Viết lại phương trình (1) dưới dạng:

(1) có 4 nghiệmphânbiệt  () có 2 nghiệmphânbiệtkhác 2 và 3 .

Câu 16: Giải phương trình sau: log 3 x = 4 .

Câu 17: Giải phương trình sau: log 2 ( 2 x − 2 ) = 3 .

Ta có: log 2 ( 2 x − 2 ) = 3  2 x − 2 = 8  2 x = 10  x = 5 (nhận).

Vậy nghiệm của phương trình là x = 5 .

Câu 18: Giải phương trình sau: log 4 ( x 2 + 5 x + 10 ) = 2 .

Vậy nghiệm của phương trình là x = 1 hay x = −6 .

Câu 19: Giải phương trình sau: log ( x − 1) = 2 .

Vậy nghiệm của phương trình là x = 11 hay x = −9 .

Câu 20: Giải phương trình sau: log5 x 2 − 3x + 1 = 1 .

Câu 21: Giải phương trình sau: log 2 ( )

Vậy nghiệm của phương trình là x = 0 hay x = 2 + 2 2 .

Câu 22: Giải phương trình sau: log 2 ( x − 5) + log 2 ( x + 2 ) = 3 .

Ta có: log 2 ( x − 5) + log 2 ( x + 2 ) = 3  log 2 ( x − 5)( x + 2 ) = 3  ( x − 5)( x + 2 ) = 8

Câu 23: Giải phương trình: log 25 ( 4 x + 5 ) + log 5 x = log 3 27 .

Câu 24: Giải phương trình: log 2 x + log 3 x + log 4 x = log 20 x

Phương trình đã cho tương đương với phương trình:

log 2 x log 2 x log 2 x

Vậy phương trình đã cho có nghiệm x = 1.

x1 , x2 log x 2 − log16 x = 0 x1.x2

Khi đó log 2 x.log 2 (32 x) + 4 = 0  log 2 x.(log 2 x + 5) + 4 = 0  log 22 x + 5.log 2 x + 4 = 0

của biểu thức P = log 3 x1 + log 27 x2 biết x1  x2 .

 log3 ( x + 3) + log3 x − 1 = log3 ( 4 x )

 log3 ( x + 3) . x − 1  = log 3 ( 4 x )

+ Nếu 0  x  1 thì phương trình (1) trở thành

+ Nếu x  1 thì phương trình (1) trở thành

Phương trình đã cho có tập nghiệm là S = −3 + 2 3;3 .  

Vậy tổng tất cả các nghiệm của phương trình là 2 3 .

Phương trình đã cho tương đương với phương trình: