ξισώσε

ις

______________________________________________________
1
 λέγεται το γράμμα ή το σύμβολο που
χρησιμοποιείται σε μια αριθμητική παράσταση στη θέση μιας
άγνωστης ή μεταβαλλόμενης τιμής.
«Το ένα μολύβι κοστίζει 0,5 ευρώ. Πόσο κοστίζουν τα 2, 3, 4 … ➢ Εκφράζω τις φράσεις
μολύβια;» με τη βοήθεια μιας
μεταβλητής:
Για να βρω την αξία των μολυβιών, πολλαπλασιάζω κάθε φορά την
«τιμή του ενός μολυβιού» με τον «αριθμό των μολυβιών»: ❖ Το διπλάσιο ενός
αριθμού:
(αριθμός μολυβιών) x 0,5
2∙x
❖ Ένας αριθμός
Το 1 μολύβι κοστίζει 1 ∙ 0,5 = 0,5 ευρώ.
αυξημένος κατά 5:
Τα 2 μολύβια κοστίζουν 2 ∙ 0,5 = 1 ευρώ.
x+5
Τα 3 μολύβια κοστίζουν 3 ∙ 0,5 = 1,5 ευρώ.
❖ Ένας αριθμός
Τα 4 μολύβια κοστίζουν 4 ∙ 0,5 = 2 ευρώ. ελαττωμένος κατά 8:
x–8
Μπορώ στη θέση του «αριθμού των μολυβιών» να βάλω το ❖ Το διπλάσιο ενός
γράμμα x (ή άλλο γράμμα ή σύμβολο) αριθμού αυξημένο
κατά 4:
Τα x μολύβια κοστίζουν: x ∙ 0,5.
2∙x+4
Εδώ το γράμμα x χρησιμοποιείται ως μεταβλητή στη θέση
οποιουδήποτε αριθμού. Κάθε φορά που μεταβάλλεται η τιμή του, ➢ Εκφράζω με λόγια τις
μεταβάλλεται και το αποτέλεσμα της αριθμητικής παράστασης. αριθμητικές
παραστάσεις:
Για x = 5 έχω 5 ∙ 0,5 = 2,5 ευρώ.
❖ 3∙x:
Για x = 8 έχω 8 ∙ 0,5 = 4 ευρώ.
το τριπλάσιο ενός
αριθμού
❖
❖ x:2+8:
Βήμα 1: Προσδιορίζω την άγνωστη ποσότητα. το μισό ενός αριθμού
Βήμα 2: Επιλέγω μια μεταβλητή για την άγνωστη ποσότητα. αυξημένο κατά 8

Βήμα 3: Προσδιορίζω τις πράξεις ανάμεσα στην ποσότητα ❖ 7 ∙ x = 63

και στη μεταβλητή. το επταπλάσιο ενός
«Το τριπλάσιο ενός αριθμού» αριθμού ισούται με το
63
Βήμα 1: Η άγνωστη ποσότητα είναι ο αριθμός.
Βήμα 2: Χρησιμοποιώ το x ως μεταβλητή στη θέση του άγνωστου
αριθμού.
Βήμα 3: Η πράξη που συνδέει τον γνωστό αριθμό (3) με τη
μεταβλητή x είναι ο πολλαπλασιασμός.

2
Η Φωτεινή έχει τριπλάσια αυτοκόλλητα από τον Δημήτρη και η
Ελένη 15 λιγότερα από τον Δημήτρη.
α. Εκφράζω τις σχέσεις ανάμεσα στα αυτοκόλλητα που έχουν
τα τρία παιδιά.
β. Αν ο Δημήτρης έχει 50 αυτοκόλλητα, υπολογίζω πόσα έχουν τα άλλα δύο παιδιά.

α. Χρησιμοποιώ τη μεταβλητή x για να εκφράσω τα αυτοκόλλητα που έχει ο Δημήτρης.

Τα αυτοκόλλητα που έχει ο Δημήτρης είναι: x.

Τα αυτοκόλλητα που έχει η Φωτεινή είναι: 3 ∙ x.
Τα αυτοκόλλητα που έχει η Ελένη είναι: x – 15.

β. Εφόσον ο Δημήτρης έχει 50 αυτοκόλλητα, βάζω στη θέση της μεταβλητής x την τιμή
50 και στη συνέχεια κάνω τις πράξεις:
Τα αυτοκόλλητα που έχει ο Δημήτρης είναι: x = 50.
Τα αυτοκόλλητα που έχει η Φωτεινή είναι: 3 ∙ x = 3 ∙ 50 = 150.
Τα αυτοκόλλητα που έχει η Ελένη είναι: x – 15 = 50 – 15 = 35.

3
1.

α. το οκταπλάσιο ενός αριθμού: _______________________

β. έναν αριθμό αυξημένο κατά 12: _______________________

γ. το μισό ενός αριθμού: _______________________

δ. έναν αριθμό ελαττωμένο κατά 9: _______________________

ε. το πενταπλάσιο ενός αριθμού είναι 25: _______________________

στ. το 1/3 ενός αριθμού: _______________________

ζ. αν αφαιρέσω από έναν αριθμό το 14, βρίσκω 22: _______________________

η. το τετράγωνο ενός αριθμού είναι 16: _______________________

2.

α. 3 ∙ x ___________________________________________________________

β. x + 6 ___________________________________________________________

γ. 8 ∙ x = 72 ___________________________________________________________

δ. 18 – x = 6 __________________________________________________________

ε. x2 = 36 ___________________________________________________________

στ. x : 2 + 6 = 14 _____________________________________________________

3. ,

α. Εκφράζω με τη βοήθεια της μεταβλητής λ την αριθμητική παράσταση που δείχνει πόσο
κοστίζουν διάφορες ποσότητες λίτρων γάλακτος. ______________________
β. Υπολογίζω με τη βοήθεια της αριθμητικής παράστασης που δημιούργησα πόσο
κοστίζουν τα 2, 4, 6, 8 λίτρα γάλακτος:
α. Τα 2 λίτρα κοστίζουν: __________________________________________

β. Τα 4 λίτρα κοστίζουν: __________________________________________

γ. Τα 6 λίτρα κοστίζουν: __________________________________________

δ. Τα 8 λίτρα κοστίζουν: __________________________________________

4
4.

Ο Γιώργος έχει 5 ευρώ περισσότερα από τον Αντώνη. _______________________

Η Χαρά έχει διπλάσια χρήματα από τον Αντώνη. _______________________

Ο Γιώργος έχει 12 ευρώ λιγότερα από τον Αντώνη. _______________________

Η Νίκη έχει 5 ευρώ περισσότερα από τη Χαρά. _______________________

1.

Προσθέτω x στο 14

Αφαιρώ 16 από το κ

Τριπλασιάζω το μ

Διπλασιάζω το ψ και αφαιρώ 10

15 + x

68 – ψ

κ : 12

2.

α. Στις αριθμητικές παραστάσεις μπορώ να αντικαταστήσω οποιονδήποτε

αριθμό με κάποιο γράμμα ή σύμβολο.

β. Η φράση «το εξαπλάσιο ενός αριθμού ελαττωμένο κατά το μισό του»

μπορεί να εκφραστεί ως 6 ∙ x – x : 2

γ. Το γινόμενο α2 εκφράζει το εμβαδόν του τετραγώνου με πλευρά 2.

δ. Το γινόμενο 4 ∙ α εκφράζει την περίμετρο του τετραγώνου με πλευρά α.

ε. Στην αριθμητική παράσταση 5 ∙ x το x μπορεί να πάρει οποιαδήποτε τιμή,

ενώ στην ισότητα 12 + x = 19 μόνο μία τιμή.

στ. Ο αριθμός 13 επαληθεύει την ισότητα 3 ∙ x = 42.

5
3.

∙ ∙

12

15

4.

α. Χρησιμοποιώ τη μεταβλητή α για να εκφράσω με αριθμητικές παραστάσεις τα

αυτοκόλλητα που έχουν:

• ο Χρήστος: __________________
• ο Γιώργος: __________________
• ο Πάνος: __________________
• ο Γιώργος και ο Πάνος: __________________

β. Αν ο Χρήστος έχει 15 αυτοκόλλητα, πόσα έχουν:

• ο Γιώργος: ____________________
• ο Πάνος: ____________________
• και οι τρεις μαζί: ____________________

6
 με έναν άγνωστο ονομάζεται μια ισότητα που περιέχει μια μεταβλητή (x).
Η τιμή της μεταβλητής που επαληθεύει την εξίσωση ονομάζεται λύση της εξίσωσης.

«Ο Γιώργος είχε 18 βόλους και του χάρισαν οι φίλοι του

κάποιους ακόμα. Αν τώρα έχει 35 βόλους, πόσους βόλους του
χάρισαν;»

Οι 35 βόλοι που έχει τώρα ο Γιώργος είναι το άθροισμα των 18

26 + x = 65
βόλων που είχε αρχικά (α΄ προσθετέος) με τους βόλους που του
χάρισαν οι φίλοι του (β΄ προσθετέος), των οποίων ο αριθμός x = 65 – 26
είναι άγνωστος. Στην πρόσθεση αυτή είναι άγνωστος ο ένας
προσθετέος. Στη θέση του μπορώ να χρησιμοποιήσω τη x = 39
μεταβλητή x.

x + 32 = 45
Έστω x ο αριθμός βόλων που του χάρισαν οι φίλοι του.
x = 45 – 32
Σχηματίζω την εξίσωση: 18 + x = 35.
x = 13
Για να βρω την τιμή της μεταβλητής x (του άγνωστου
προσθετέου), θα κάνω αφαίρεση. Θα αφαιρέσω από το
άθροισμα τον άλλο (γνωστό) προσθετέο (όπως και στην
επαλήθευση της πρόσθεσης): x + (5,5 + 10,5) = 20

x = 35 – 18 ή x = 17 βόλοι. x + 16 = 20
x = 20 – 16
Αν αντικαταστήσω τη μεταβλητή x με τον αριθμό 17, παρατηρώ
πως αποτελεί τη λύση της εξίσωσης: 18 + 17 = 35 x=4

Αν ο άγνωστος έχει τη θέση προσθετέου, τότε η λύση της

εξίσωσης βρίσκεται αφαιρώντας από το άθροισμα τον γνωστό α + 3 3 = 25
προσθετέο.
α + 27 = 32
x + 3 = 10 α = 32 – 27
x = 10 – 3 α=5
x=7

2 4
+x=
4 6
Η εξίσωση μοιάζει με μια ζυγαριά που 4 2
πρέπει να ισορροπεί. Αν αφαιρέσω έναν
x= -
6 4
αριθμό από τη μία πλευρά, για να συνεχίσει
8 6
να ισορροπεί, πρέπει να αφαιρέσω τον ίδιο x= -
αριθμό και από την άλλη πλευρά. 12 12
8 + x = 15 (Άρα, x = 7) 2 1
x= =
8 – 8 + x = 15 – 8 12 6
x=7

7
 Βήμα 1: Βήμα 2: Βήμα 3:
Προσδιορίζω την Συμβολίζω με μια Εκφράζω με ισότητα
άγνωστη μεταβλητή την (εξίσωση) το
ποσότητα. άγνωστη ποσότητα πρόβλημα.

Βήμα 4: Βήμα 5:
Λύνω την εξίσωση.
Επαληθεύω την
εξίσωση.

Η τιμή ενός ποδηλάτου αυξήθηκε κατά 85 ευρώ και πωλείται 340 ευρώ. Ποια ήταν η
αρχική τιμή του;
Βήμα 1: Άγνωστη ποσότητα είναι η αρχική τιμή του ποδηλάτου. 340 €
Βήμα 2: Συμβολίζω με x την αρχική τιμή του ποδηλάτου.
Βήμα 3: Σχηματίζω την εξίσωση: x + 85 = 340
Βήμα 4: Λύνω την εξίσωση: x = 340 – 85
x = 255 ευρώ
Βήμα 5: Επαληθεύω την εξίσωση: 255 + 85 = 340.

1.
2 7
921 + x = 1.256 x + 61,23 = 93,57 +x=
3 4

1
(300 ∙ 3) + x = 1.500 x + (2 ∙ 4) + (40 : 8)= 14 x+1 =2
3

8
2.

38 + x = 60 12 22 98
x + 8,5 = 11 1,5 2 2,5
1,4 + x = 3,3 0,9 1,9 4,7
x + 0,99 = 2,2 0,12 1,2 1,21

3.

x κ. 85 κ. 250 κ. x + 85 = 250, οπότε, x = 250 – 85, άρα x = 165 κ.

455 κ. x κ. 1.200 κ.

x κ. 18 κ. 45 κ.

5.500 κ. x κ. 12 τόνοι

4.

: __________________________________________________________

9
5. ;

: __________________________________________________________

6.

: __________________________________________________________

1.

α) x + 25,6 = 32 β) x + 0,01 = 2,1 γ) 45 + x = 72,5

δ) 0,32 + x = 1,1 ε) x + 2,999 = 10 στ) (8,34 + 23) + x = 50

10
 ζ) (112 – 76) + x = 100 η) 13 + x + 7 = 132

2.

(35 + 145) + x = 250 115 60 70

x + (2,5 + 4,5) = 3,2 + 6,8 3 4 4,5
0,5 + x = 2,75 2,2 2,25 2,35
28,7 + x = 39,4 11 10,7 11,7

3.

α) Στην εξίσωση 56,7 + x = 100 το x είναι:

α. 43,3 β. 44,3 γ. 43,03

β) Όταν το μεικτό βάρος είναι 1.100 κ. και το καθαρό βάρος είναι 905 κ., τότε το
απόβαρο είναι:

α. 185 κ. β. 195 κ. γ. 205 κ.

γ) Πέρυσι ο μισθός ενός υπαλλήλου ήταν 1.250 €. Φέτος είναι 1.360 €. Η αύξηση του
μισθού ήταν:

α. 210 κ. β. 90 κ. γ. 110 κ.

δ) Ο Θοδωρής είχε μερικούς βόλους. Αγόρασε ακόμη 24 βόλους και του έδωσε ο
αδερφός του ακόμη 17 βόλους. Τώρα έχει 80 βόλους. Στην αρχή ο Μιχάλης είχε:

α. 49 βόλους β. 29 βόλους γ. 39 βόλους

11
4.
;

: __________________________________________________________

5.
;

: __________________________________________________________

6.

: __________________________________________________________

12
7.

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

: __________________________________________________________

13
«Η Χαρά είχε στον κουμπαρά της κάποια χρήματα. Από αυτά έδωσε 18 ευρώ, για να
αγοράσει μία τσάντα και της έμειναν 32 ευρώ. Πόσα χρήματα είχε αρχικά στον κουμπαρά
της;»

Τα 32 ευρώ (διαφορά) που έμειναν στη Χαρά είναι το αποτέλεσμα της αφαίρεσης των 18
ευρώ που ξόδεψε (αφαιρετέος) από τα αρχικά χρήματα (μειωτέος) που είχε στον κουμπαρά
της. Στην αφαίρεση άγνωστος είναι ο μειωτέος. Στη θέση του μπορώ να χρησιμοποιήσω
τη μεταβλητή x.
Έστω x τα χρήματα που είχε αρχικά η Χαρά.
Σχηματίζω την εξίσωση: x – 18 = 32.
Για να βρω την τιμή της μεταβλητής x (του άγνωστου μειωτέου), θα κάνω πρόσθεση. Θα
προσθέσω στη διαφορά τον αφαιρετέο (όπως και στην επαλήθευση της αφαίρεσης):
x = 32 + 18 ή x = 50 ευρώ.
Αν αντικαταστήσω τη μεταβλητή x με τον αριθμό 50, παρατηρώ πως αποτελεί τη λύση της
εξίσωσης: 50 – 18 = 32
Αν ο άγνωστος έχει τη θέση μειωτέου, τότε η λύση της εξίσωσης βρίσκεται προσθέτοντας
στη διαφορά τον αφαιρετέο.

x - 4 = 10, x = 10 + 4, x = 14

«Η Χαρά είχε στον κουμπαρά της 50 ευρώ. Από αυτά έδωσε κάποια χρήματα, για να αγοράσει
μία τσάντα και της έμειναν 32 ευρώ. Πόσα χρήματα ξόδεψε;»

Τα 32 ευρώ (διαφορά / τελική τιμή) που έμειναν στη Χαρά είναι το αποτέλεσμα της αφαίρεσης
των χρημάτων που ξόδεψε (αφαιρετέος) από τα αρχικά χρήματα, τα 50 ευρώ (μειωτέος), που
είχε στον κουμπαρά της. Στην αφαίρεση άγνωστος είναι ο αφαιρετέος. Στη θέση του μπορώ
να χρησιμοποιήσω τη μεταβλητή x.
Έστω x τα χρήματα που ξόδεψε η Χαρά.
Σχηματίζω την εξίσωση: 50 – x = 32.
Για να βρω την τιμή της μεταβλητής x (του άγνωστου αφαιρετέου), θα κάνω αφαίρεση.
Θα αφαιρέσω τη διαφορά από τον μειωτέο (όπως και στην επαλήθευση της
αφαίρεσης):
x = 50 - 32 ή x = 18 ευρώ.

Αν αντικαταστήσω τη μεταβλητή x με τον αριθμό 18, παρατηρώ πως αποτελεί τη λύση της
εξίσωσης: 50 – 18 = 32
Αν ο άγνωστος έχει τη θέση αφαιρετέου, τότε η λύση της εξίσωσης βρίσκεται αφαιρώντας τη
διαφορά από τον μειωτέο.

14 - x = 10, x = 14 – 10, x=4

14
Η εξίσωση μοιάζει με μια ζυγαριά που
πρέπει να ισορροπεί. Αν προσθέσω
έναν αριθμό στη μία πλευρά, για να
συνεχίσει να ισορροπεί, πρέπει να
προσθέσω τον ίδιο αριθμό και στην
άλλη πλευρά.

20 – x = 15 (Άρα, x = 5)

20 + 5 – x = 15 + 5
25 – x = 20 (Άρα x = 5)

26 - x = 15 x – 12 = 15 x – 10,4 = 11,25 1 – x = 0,485

x = 26 – 15 x – 12 = 15 x = 11,25 + 10,4 x = 1 – 0,485

x = 11 x = 27 x = 21,65 x = 0, 515

x - (6,5 + 12,5) = 20 x – 23 = 5

x - 19 = 20 x–8=5

x = 20 + 19 x=8+5

x = 39 x = 13

15
 Η τιμή ενός ποδηλάτου μειώθηκε κατά 85 ευρώ και πωλείται 340 ευρώ. Ποια ήταν η αρχική
τιμή του;

Βήμα 1: Άγνωστη ποσότητα είναι η αρχική τιμή του ποδηλάτου.

Βήμα 2: Συμβολίζω με x την αρχική τιμή του ποδηλάτου.
Βήμα 3: Σχηματίζω την εξίσωση: x - 85 = 340
Βήμα 4: Λύνω την εξίσωση: x = 340 + 85
x = 425 ευρώ
Βήμα 5: Επαληθεύω την εξίσωση: 425 - 85 = 340.

Ένας έμπορος ηλεκτρικών ειδών αγόρασε ένα ψυγείο 450 ευρώ και το
πούλησε 360 ευρώ. Πόσα χρήματα ζημιώθηκε ο έμπορος;

Βήμα 1: Άγνωστη ποσότητα είναι η ζημία του εμπόρου σε ευρώ..

Βήμα 2: Συμβολίζω με x τη ζημία.
Βήμα 3: Σχηματίζω την εξίσωση: 450 – x = 360
Βήμα 4: Λύνω την εξίσωση: x = 450 – 360
x = 90 ευρώ
Βήμα 5: Επαληθεύω την εξίσωση: 450 – 90 = 360.

1.

α) x – 27 = 35 β) 123 – x = 13 γ) x – (3,1 + 4,7) = 12,5

16
 5 3
δ) (27,5 - 12,5) – x = 6,9 ε) 26 – x = 62 στ) –x=
6 4

2.

31 - x = 16 13 15 47

x – 25 = 49 24 64 74

1,4 - x = 0,99 0,41 0,041 4,1

x – 2 = 0,001 2,001 2,1 2,01

3. ;

: __________________________________________________________

17
4. ;

: __________________________________________________________

5.
;

: __________________________________________________________

6. , ,
;

: __________________________________________________________

18
1.

α) x – 18 = 22 β) 458 – x = 64 γ) x – (16,7 + 4,9) = 4,5

4 1
δ) (32,4 - 11,3) – x = 2,5 ε) 54 – x = 82 στ) x -- =
8 2

2.

(205 + 99) – x = 299 5 15 603

x – 0,25 = 1,75 2 2,25 1,75

14 - x = 23 8 4 6

1
x - 22 = 1 2 2,5 3,5

19
3.

α) Στην εξίσωση ( 9,5 – 2,5 ) – x = 4,5 το x είναι:

α. 2,5 β. 3,5 γ. 1,5

β) Ο αριθμός που πρέπει να αφαιρέσουμε από το 12 για να βρούμε το τετράγωνο του

3 είναι ο:

α. 0 β. 3 γ. 9

γ) Ο Ηλίας είχε 120€. Έδωσε στον αδερφό του ορισμένα χρήματα και τώρα έχει 64€.
Ο Ηλίας έδωσε στον αδερφό του:

α. 56€ β. 66€ γ. 46€

δ) Στην εξίσωση x – (31 + 69 ) = 10 + 3 ∙ 30 το x είναι:

α. 220 β. 180 γ. 200

4.
, ;

48 €

: __________________________________________________________

20
5.
;

: __________________________________________________________

1
6. ,
4
;

: __________________________________________________________

7. ,
, ,

: __________________________________________________________

21
8.

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

: __________________________________________________________

22
«Ένα κατάστημα αθλητικών ειδών πούλησε σε μία ημέρα 14
ζευγάρια παπούτσια τρεξίματος ίδιας αξίας και εισέπραξε 2.240
ευρώ. Πόσο κοστίζει το κάθε ζευγάρι;»
5 ∙ x = 75
x = 75 : 5
Τα 2.240 ευρώ είναι η συνολική είσπραξη από την πώληση 14
ζευγαριών παπούτσια (α΄ παράγοντας) επί της αξίας του κάθε x = 15
ζευγαριού (β΄ παράγοντας), η οποία είναι άγνωστη. Σε αυτόν τον
πολλαπλασιασμό είναι άγνωστος ο ένας παράγοντας. Στη
θέση του μπορώ να χρησιμοποιήσω τη μεταβλητή x. x ∙ 32 = 128
Έστω x η αξία του ενός ζευγαριού παπούτσια (άγνωστος x = 128 : 32
παράγοντας).
x=4
Σχηματίζω την εξίσωση: 14 ∙ x = 2.240.
Για να βρω την τιμή της μεταβλητής x (του άγνωστου
παράγοντα), θα κάνω διαίρεση. Θα διαιρέσω το γινόμενο με x ∙ (5,5 + 10,5) = 64
τον άλλο (γνωστό) παράγοντα (εφόσον η διαίρεση είναι η x ∙ 16 = 64
αντίστροφη πράξη του πολλαπλασιασμού):
x = 64 : 16
x = 2.240 : 14 ή x = 160 ευρώ.
x=4
Αν αντικαταστήσω τη μεταβλητή x με τον αριθμό 160, παρατηρώ
πως αποτελεί τη λύση της εξίσωσης: 14 ∙ 160 = 2.240.
α ∙ 10 = 2,5
Αν ο άγνωστος έχει τη θέση παράγοντα, τότε η λύση της
εξίσωσης βρίσκεται διαιρώντας το γινόμενο με τον γνωστό α = 2,5 : 10
παράγοντα. α = 0,25
Π.χ. x ∙ 3 = 27
x = 27 : 3 (4 ∙ ρ) – 7 = 29
x=9 4 ∙ ρ = 29 + 7
4 ∙ ρ = 36
ρ = 36 : 4
ρ=9
Αγοράσαμε από τον μανάβη 5 κιλά μήλα και δώσαμε 8,25
ευρώ. Πόσο κοστίζει το ένα κιλό μήλα;
Βήμα 1: Άγνωστη ποσότητα είναι η τιμή του ενός κιλού μήλα.
Βήμα 2: Συμβολίζω με x την τιμή του ενός κιλού.
Βήμα 3: Σχηματίζω την εξίσωση: 5 ∙ x = 8,25
Βήμα 4: Λύνω την εξίσωση: x = 8,25 : 5
x = 1,65 ευρώ
Βήμα 5: Επαληθεύω την εξίσωση: 5 ∙ 1,65 = 8,25.

23
 Η εξίσωση μοιάζει με μια ζυγαριά που
πρέπει να ισορροπεί. Αν διαιρέσω και τα
δύο μέρη της με τον ίδιο αριθμό, η
ισορροπία διατηρείται.

8 ∙ x = 16 (Άρα, x = 2)

(8 : 8) ∙ x = 16 : 8

1∙x=2
x=2

1.

α) 5  x = 20 β) 4  x = 36 γ) 3  x = 37,5

3 7
δ) 4  x = 23,2 ε) 2,5  x = 45 στ)  x=
5 3

24
2.

1. 2 • x = 50 • • α) 4

2. x • 12 = 48 • • β) 6

3. x • 15 = 90 • • γ) 25

4. 20 + 20 • x = 120 • • δ) 9

5. 90 – 9 • x = 9 • • ε) 3

3.

: __________________________________________________________

4.
;

: __________________________________________________________

25
1.

α) 25 ∙ x = 100 β) x ∙ 16 = 48 γ) 1,5 ∙ x = 18 δ) 10 ∙ φ = 17,6

1
ε) λ ∙ 2,5 = 7 = στ) x ∙ 16 = 48 ζ) 43 ∙ μ = 26 – 25 η) 5 ∙ x – 18 = 32
2

2.

14 ∙ x = 70 4 5 6

x ∙ 24 = 120 5 6 8

2,2 ∙ x = 88 4 40 44

(15 – 7) ∙ x = 32 4 8 32

23 ∙ x = 56 7 8 9

x ∙ 0,5 = 5 10 5 0,5

4,5 ∙ x = 18 2 4 9

x ∙ 1,25 = 20 4 8 16

26
3. ;

: __________________________________________________________

4.

: _______________________________________

27
5.
;

: ________________________________________________________

6.
,

1,5 €

: _____________________________________________________

3
7. ;
5

: ________________________________________________________

28
8.

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

: __________________________________________________________

29
«Ο Δημήτρης αγόρασε ένα κινητό τηλέφωνο και συμφώνησε να το πληρώσει σε 12 ισόποσες
δόσεις. Αν για κάθε δόση θα πληρώνει 45 ευρώ, πόσο κόστιζε το κινητό τηλέφωνο;»

Το ποσό της κάθε δόσης, τα 45 ευρώ, προκύπτει από τη διαίρεση της αξίας του κινητού
τηλεφώνου (διαιρετέος) με τον αριθμό των δόσεων (12) (διαιρέτης). Στη διαίρεση άγνωστος
είναι ο διαιρετέος. Στη θέση του μπορώ να χρησιμοποιήσω τη μεταβλητή x.
Έστω x η αξία του κινητού τηλεφώνου.
Σχηματίζω την εξίσωση: x : 12 = 45.
Για να βρω την τιμή της μεταβλητής x (του άγνωστου διαιρετέου), θα κάνω
πολλαπλασιασμό. Θα πολλαπλασιάσω το πηλίκο με τον διαιρέτη (όπως και στην
επαλήθευση της διαίρεσης):
x = 12 ∙ 45 ή x = 540 ευρώ.
Αν αντικαταστήσω τη μεταβλητή x με τον αριθμό 540, παρατηρώ πως αποτελεί τη λύση της
εξίσωσης: 540 : 12 = 45
Αν ο άγνωστος έχει τη θέση διαιρετέου, τότε η λύση της εξίσωσης βρίσκεται
πολλαπλασιάζοντας το πηλίκο με τον διαιρέτη.
Π.χ. x : 4 = 10, x = 10 ∙ 4, x = 40

«Μια εταιρεία τα Χριστούγεννα μοίρασε εξίσου το χρηματικό ποσό 3.000 ευρώ στους
υπαλλήλους της. Αν ο κάθε υπάλληλος πήρε 250 ευρώ, πόσοι είναι οι υπάλληλοι της εταιρείας;»

Τα 250 ευρώ που πήρε ο κάθε υπάλληλος είναι το πηλίκο της διαίρεσης του ποσού των 3.000
ευρώ (διαιρετέος) με τον αριθμό των υπαλλήλων (διαιρέτης). Στην διαίρεση άγνωστος είναι
ο διαιρέτης. Στη θέση του μπορώ να χρησιμοποιήσω τη μεταβλητή x.
Έστω x ο αριθμός των υπαλλήλων.
Σχηματίζω την εξίσωση: 3.000 : x = 250.
Για να βρω την τιμή της μεταβλητής x (του άγνωστου διαιρέτη), θα κάνω διαίρεση. Θα
διαιρέσω τον διαιρετέο με το πηλίκο:
x = 3.000 : 250 ή x = 12 υπάλληλοι.
Αν αντικαταστήσω τη μεταβλητή x με τον αριθμό 12, παρατηρώ πως αποτελεί τη λύση της
εξίσωσης: 3.000 : 12 = 250
Αν ο άγνωστος έχει τη θέση διαιρέτη, τότε η λύση της εξίσωσης βρίσκεται διαιρώντας τον
διαιρετέο με το πηλίκο.
Π.χ. 156 : x = 6, x = 156 : 6, x = 26

30
Η εξίσωση μοιάζει με μια ζυγαριά που
πρέπει να ισορροπεί. Αν
πολλαπλασιάσω και τα δύο μέρη της
με το ίδιο αριθμό, η ισορροπία
διατηρείται.

8 : x = 4 (Άρα, x = 2)

(8 ∙ 2) : x = 4 ∙ 2
16 : x = 8 (Άρα, x = 2)

15 : x = 5 x : 12 = 5 x : 10,4 = 4 12,5 : x = 2,5

x = 15 : 5 x = 12 . 15 x = 4 . 10,4 x = 12,5 : 2,5

x=3 x = 60 x = 41,6 x=5

x : (7,5 + 12,5) = 20 x : 23 = 7

x : 20 = 20 x:8=7

x = 20 . 20 x=7. 8

x = 400 x = 56

31
Ένας έμπορος πουλάει μια τηλεόραση των 420 ευρώ σε 24 ισόποσες δόσεις. Ποιο είναι
το ποσό της κάθε δόσης;

Βήμα 1: Άγνωστη ποσότητα είναι το ποσό κάθε δόσης (άγνωστος διαιρέτης).

Βήμα 2: Συμβολίζω με x το ποσό της δόσης.
Βήμα 3: Σχηματίζω την εξίσωση: 420 : x = 24
Βήμα 4: Λύνω την εξίσωση: x = 420 : 24
x = 17,5 ευρώ
Βήμα 5: Επαληθεύω την εξίσωση: 24 ∙ 17,5 = 420.

Ένας ξυλουργός έκοψε μια μεγάλη σανίδα σε 4 ίσα κομμάτια. Αν το κάθε κομμάτι ήταν
1,4 μέτρα, ποιο ήταν το μήκος της σανίδας;

Βήμα 1: Άγνωστη ποσότητα είναι το μήκος της σανίδας (άγνωστος διαιρετέος).

Βήμα 2: Συμβολίζω με x το μήκος της σανίδας.
Θα κόψω τη σανίδα
Βήμα 3: Σχηματίζω την εξίσωση: x : 4 = 1,4
σε 4 ίσα κομμάτια
Βήμα 4: Λύνω την εξίσωση: x = 4 ∙ 1,4
x = 5,6 μέτρα
Βήμα 5: Επαληθεύω την εξίσωση: 5,6 : 4 = 1,4.

32
1.

α) x : 1,5 = 2 β) x : 5 = 0,2 γ) x : 10 = 4

2 1
δ) 3 : x = 0,3 ε) 5 : x = 0,005 στ) :x=
5 2

2.

α) Στην εξίσωση 10 : x = 0,01 το x είναι:

α. 100 β. 1.000 γ. 10.000

β) Ο κ. Δημήτρης μοιράζει 180 € στα παιδιά του, δίνοντας 60 €. Πόσα παιδιά έχει ο
κ. Δημήτρης; Η σωστή εξίσωση είναι:

α. 180 : x = 60 β. x : 60 = 180 γ. 60 : x = 180

γ) Στην εξίσωση κ : 0,4 = 0,5 το κ είναι:

α. 1,25 β. 2 γ. 0,2

δ) Στην εξίσωση μ : 5 = 13 + 23 το μ είναι:

α. 50 β. 45 γ. 55

ε) Στην εξίσωση ( 10 + 15 • 2 ) : η = 0,5 • 24 το η είναι:

α. 6,25 β. 12,5 γ. 5

33
3.

72 : x = 9 7 8 9

6,9 : x = 69 10 0,1 0,01

(22 + 68) : x = 18 4 5 6

24 : x = 2 2 2 22 23

4.

: ________________________________________________________

5.

: ________________________________________________________

34
1.

1. x : 6 = 7 • • α) 77

2. 100 : x = 25 • • β) 42

3. x : 11 = 7 • • γ) 4

4. 2,4 : x = 4,8 • • δ) 0,4

5. 1 : x = 2,5 • • ε) 0,5

2.

α. x : 0,4 = 30 β. 2,5 : x = 250 γ. 60 : x = 12 δ. x : 7 = 56

1
ε. (5,6 ∙ 5) : x = 7 στ. x : (5,4 : 0,1) = 5 ζ. 55 : x = 52 η. 3,5 : x = 2
4

35
3. ;

: ________________________________________________________

4. ;

: ________________________________________________________

5.
;

: ________________________________________________________

36
6.
;

: ________________________________________________________

7.
;

: ________________________________________________________

37
8.

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

: __________________________________________________________

38
➢ Μεταβλητή λέγεται το γράμμα ή το σύμβολο που χρησιμοποιείται σε μια αριθμητική
παράσταση στη θέση μιας άγνωστης ή μεταβαλλόμενης τιμής.

➢ Εξίσωση ονομάζεται μια ισότητα που περιέχει μια μεταβλητή.

➢ Λύση της εξίσωσης ονομάζεται η τιμή μιας μεταβλητής που επαληθεύει την
εξίσωση.

➢ Όταν ο άγνωστος είναι στη θέση προσθετέου, για να λύσω την εξίσωση, αφαιρώ
από το άθροισμα τον γνωστό προσθετέο.
x + 12 = 30, x = 30 – 12, x = 8
8 + x = 25, x = 25 – 8, x = 17

➢ Όταν ο άγνωστος είναι μειωτέος, για να λύσω την εξίσωση, προσθέτω στη
διαφορά τον αφαιρετέο.

x – 8 = 10, x = 10 + 8, x = 18

➢ Όταν ο άγνωστος είναι αφαιρετέος, για να λύσω την εξίσωση, αφαιρώ από τον
μειωτέο τη διαφορά.

25 – x = 12, x = 25 – 12, x = 17

➢ Όταν ο άγνωστος είναι παράγοντας γινομένου, για να λύσω την εξίσωση, διαιρώ
το γινόμενο με τον άλλο παράγοντα.

12 ∙ x = 60, x = 60 : 12, x = 5
x ∙ 6 = 48, x = 48 : 6, x = 8

➢ Όταν ο άγνωστος είναι διαιρετέος, για να λύσω την εξίσωση, πολλαπλασιάζω το

πηλίκο με τον διαιρέτη.

. x : 8 = 5, x = 8 ∙ 5, x = 40

➢ Όταν ο άγνωστος είναι διαιρέτης, για να λύσω την εξίσωση, διαιρώ τον διαιρετέο
με το πηλίκο.

16 : x = 8, x = 16 : 8, x = 2

➢ Η εξίσωση μοιάζει με ζυγαριά που ισορροπεί. Η ισορροπία της διατηρείται, όταν

ό,τι κάνω στη μία πλευρά της εξίσωσης το κάνω και στην άλλη. Επομένως,
μπορώ να διατηρήσω την ισορροπία:
• Αν προσθέσω και στα δύο μέρη της εξίσωσης τον ίδιο αριθμό.
• Αν αφαιρέσω και από τα δύο μέρη της εξίσωσης τον ίδιο αριθμό.
• Αν πολλαπλασιάσω και τα δύο μέρη της εξίσωσης με τον ίδιο αριθμό.
• Αν διαιρέσω και τα δύο μέρη της εξίσωσης με τον ίδιο αριθμό.

39
1.

α. Για να βρω τον άγνωστο προσθετέο, αφαιρώ από τον γνωστό

προσθετέο το άθροισμα.

β. Για να κάνω επαλήθευση σε μια εξίσωση, αντικαθιστώ τη μεταβλητή

με την τιμή της.

γ. Για να βρω τον άγνωστο αφαιρετέο, προσθέτω στη διαφορά τον

μειωτέο.

δ. Αν προσθέσω στη διαφορά τον αφαιρετέο, θα βρω τον άγνωστο

μειωτέο.

ε. Για να βρω τον άγνωστο παράγοντα, διαιρώ τον γνωστό

παράγοντα με το γινόμενο.

στ. Μπορώ να διαιρέσω τα δύο μέρη μιας εξίσωσης με τον ίδιο

αριθμό και να διατηρηθεί η ισορροπία της.

ζ. Για να βρω τον άγνωστο διαιρέτη, διαιρώ το πηλίκο με τον

διαιρετέο.

η. Αν πολλαπλασιάσω το πηλίκο με τον διαιρέτη, θα βρω τον

άγνωστο διαιρετέο.

θ. Το γινόμενο 2 ∙ (μ + π) εκφράζει την περίμετρο του ορθογωνίου

παραλληλογράμμου με μήκος μ και πλάτος π.

ι. Η φράση «το γινόμενο ενός αριθμού με τον αντίστροφό του είναι

1
ίσο με 1» μπορεί να εκφραστεί με την εξίσωση x ∙ = 1.
𝑥

1
ια. Το 100 είναι η λύση της εξίσωσης 0,1 : x = .
100

ιβ. Η τιμή που επαληθεύει την εξίσωση 25 : x = 22.

40
2.

α. Το άθροισμα της ηλικίας του Αντώνη, του αδερφού του και της μητέρας του είναι 83 έτη.
Αν ο Αντώνης είναι 22 ετών και ο αδερφός του 20, ποια είναι η ηλικία της μητέρας του;

α. 83 + (x + 20) = 22 β. 20 + x = 83 + 21 γ. 22 + x + 20 = 83

β. Ο Γιώργος έχει κάποιες κάρτες και ο Πάνος τις τριπλάσιες και 2 ακόμα. Συνολικά έχουν
50 κάρτες. Αν x είναι οι κάρτες του Γιώργου, οι κάρτες του Πάνου είναι:

α. 3 ∙ x + 2 = 50 β. 4 ∙ (x – 2) = 50 γ. 3 ∙ (x + 2) = 50 δ. (4 ∙ x) + 2 = 50

γ. Μια δακτυλογράφος πληκτρολογεί 16 λέξεις σε κάθε λεπτό. Πόσα λεπτά χρειάζονται

για να πληκτρολογήσει 2 σελίδες που η καθεμία έχει 160 λέξεις:

α. (2 ∙ 160) ∙ x = 16 β. (2 ∙ 160) : x = 16 γ. (160 ∙ x) : 2 = 16 δ. (2 ∙ 16) ∙ x = 160

δ. Η Παναγιώτα έχει μια κορδέλα με μήκος x εκατοστά. Την έκοψε σε 5 ίσα κομμάτια που
το καθένα είχε μήκος 60 εκατοστά. Ποιο ήταν το μήκος της κορδέλας;

α. 60 : x = 5 β. x + 5 = 60 γ. x : 5 = 60

ε. Η μητέρα της Αριάδνης είναι κ ετών. Η διαφορά της ηλικίας της Αριάδνης από τη μητέρα
της είναι 30 έτη. Πόσων ετών είναι η μητέρα της Αριάδνης, αν η Αριάδνη είναι 15 ετών;

α. κ + 15 = 30 β. κ – 15 = 30 γ. κ : 15 = 10

στ. Η Ελένη έχει 3 ευρώ περισσότερα από τη Φωτεινή. Το άθροισμα των χρημάτων των
δύο κοριτσιών είναι 15 ευρώ. Πόσα χρήματα έχει η Φωτεινή;

α. 2 ∙ x + 3 = 15 β. 3 ∙ x = 15 γ. x : 3 = 15

ζ. Η Ιωάννα αγόρασε 5 παιδικά εισιτήρια για τον ζωολογικό κήπο. Κάθε εισιτήριο κόστιζε
x ευρώ. Συνολικά πλήρωσε 75 ευρώ. Ποια ήταν η τιμή του κάθε εισιτηρίου;

α. 75 – x = 5 β. 75 = x + 5 γ. 5 ∙ x = 75

θ. Η Νατάσα έχει x ευρώ. Η Μαρία έχει διπλάσια χρήματα στο πορτοφόλι της από τη
Νατάσα. Η Μαρίνα έχει 20 ευρώ περισσότερα από τη Μαρία. Αν η Μαρίνα έχει 100
ευρώ, πόσα χρήματα έχει η Νατάσα;

α. 2 ∙ x : 20 = 100 β. 2 ∙ x – 20 = 100 γ. 2 ∙ x + 20 = 100

41
3.

1. x + 14 = 36 • • α) x = 22

2. 𝑥 • • β) x = 13
=5
3
3. 𝑥 • • γ) x = 15
9=
5
4. 24 = x + 11 • • δ) x = 45

5. 1,5 + 0,5 = x • • ε) x = 19

56
6. x = • • ε) x = 7
8
7. x + 13 = 32 • • ζ) x = 2

4.

Για την αναδάσωση μιας περιοχής

φυτεύτηκαν κυπαρίσσια και πεύκα. Όλα τα
δέντρα που φυτεύτηκαν ήταν 25. Πόσα
ήταν τα κυπαρίσσια, αν τα πεύκα που
φυτεύτηκαν ήταν x;

Στις μαθητικές εκλογές ο Γιώργος πήρε

διπλάσιες ψήφους από τον Τάσο. Πόσες
ψήφους πήρε ο Γιώργος, αν ο Τάσος πήρε
x ψήφους;

Το πλάτος ενός οικοπέδου είναι ίσο με το

μισό του μήκους του. Πόσο είναι το πλάτος
του οικοπέδου, αν το μήκος του είναι x
μέτρα;

Ο Στάθης αγόρασε ένα πουκάμισο και ένα

παντελόνι. Η τιμή του παντελονιού ήταν
τριπλάσια από αυτή του πουκαμίσου.
Πόσο κόστιζε το παντελόνι, αν το
πουκάμισο κόστιζε x ευρώ;

Τα χρήματα στο πορτοφόλι του Δημήτρη

είναι κατά 7 ευρώ περισσότερα από τα
χρήματα του στο πορτοφόλι του Βασίλη.
Πόσα χρήματα έχει ο Δημήτρης, αν ο
Βασίλης έχει x χρήματα;

42
5. 

1 2 3 4 5 9 13

x+3=5
ψ–4=5
12 – κ = 11
3 ∙ β = 12
5 ∙ α + 3 = 13
γ + 5 = 18
4 ∙ λ – 5 = 31

6.

𝑎
Εάν 7 ∙ α = 4 και 4 ∙ β = 7, ποια είναι η τιμή του ;
𝛽

49 49 16 7 4
α. β. γ. δ. ε.
16 8 49 4 7

7.

2 ∙ x ∙ 4 ∙ 1,5 = 24 ∙ 1,5

α. 12 β. 15 γ. 16 δ. 18

8.

(999 + 999 + 999 + 999) : 999 = 9 – x

α. 3 β. 4 γ. 5 δ. 6 ε. 7

9.

3 7
∙ x = ( – 0,5)
5 5

43
10.

• 36 : α + 7 = 10

• α - β : 2 = 15 – α

𝐵 35
• γ:4–2= +
𝑎 14

Βρίσκω: α) τους αριθμούς α, β, γ

β) το Ε.Κ.Π. και τον Μ.Κ.Δ. των αριθμών α, β, γ.

11.

α. Ο πατέρας του Θοδωρή αγόρασε έναν υπολογιστή αξίας 432 ευρώ. Έδωσε
προκαταβολή 120 ευρώ και συμφώνησε να την πληρώσει σε ισόποσες δόσεις
των 24 ευρώ. Σε πόσες δόσεις θα πληρώσει το ποσό;

3
β. Τα των μαθητών ενός σχολείου είναι 120 αγόρια. Πόσα παιδιά έχει το σχολείο;
5

γ. Η διαφορά δύο αριθμών είναι 38. Ο μεγαλύτερος είναι ο 156. Ποιος είναι ο άλλος;

δ. Ο Βαγγέλης και η αδελφή του θέλουν να αγοράσουν έναν υπολογιστή που

κοστίζει 480 ευρώ. Έχουν στον κουμπαρά τους 275 ευρώ και πήραν και 65 ευρώ
από τη γιαγιά τους. Πόσα χρήματα τους λείπουν ακόμη;

44
 ε. Ένας έμπορος αγόρασε κάποια ραδιόφωνα και τα πουλάει προς 25 ευρώ το ένα,
κερδίζοντας συνολικά 90 ευρώ. Αν για την αγορά τους είχε δώσει 360 ευρώ, πόσα
ραδιόφωνα αγόρασε;

1 2
στ. Το ενός καρπουζιού ζυγίζει του κιλού. Πόσο ζυγίζει το καρπούζι;
3 3

ζ. Ένας μπακάλης έχει 12 τενεκέδες γεμάτους με λάδι και θέλει να τους αδειάσει σε
8 τενεκέδες που ο καθένας χωράει 27 κιλά λάδι. Πόσα κιλά λάδι είχε πριν ο κάθε
τενεκές;

η. Ρωτήσαμε έναν βοσκό πόσα πρόβατα έχει και εκείνος απάντησε: «Αν είχα όσα
έχω και ακόμη τα διπλάσια απ’ όσα έχω και 10 ακόμη, τότε θα είχα 100 πρόβατα».
Πόσα πρόβατα έχει ο βοσκός;

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

45
_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

46
_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

47
48
 

49