Şekilde çekme eğrisi verilmiş çelik alaşımdan imal edilmiş olan 12 mm çapında 250 mm boyundaki

numune 50 554 N’luk eksenel kuvvete maruz bırakılmıştır.

a) Bu yüklemenin numunede oluşturduğu deformasyonun türü nedir, nedenini açıklayınız
b) Söz konusu yükleme altında numune boyu ne kadar artmıştır?
Eğrisi verilen çelik alaşımın:
c) Elastiklik modülü nedir?
d) Orantı sınırı nedir?
e) 0,002 plastik şekil değişimi için (% 0,2) akma dayanımı nedir?
f) Numune üzerinden 400 MPa’lık gerilme kaldırıldığında numune boyundaki plastik (kalıcı)
uzama miktarı ne olmuştur.
g) Çekme dayanımı nedir?
h) Kopma sonrası numune boyu ne olmuştur?
i) Bu çelikten işlenmiş 50 mm2 kesit alanına sahip bir parçanın kopmanın taşıyabileceği
kuvvet değerini hesaplayınız.
 446,8

𝜋𝐷𝑜2 𝜋122
a) 𝐴𝑜 = = = 113,143 𝑚𝑚2
4 4

𝐹 50554 𝑁
𝜎= = = 446,8 𝑀𝑃𝑎
𝐴𝑜 113,143 𝑚𝑚2

446,8 MPa’lık gerilme malzemede elastik+plastik deformasyon meydana getirmiştir.

b) 446,8 MPa’lık gerilme altında numunenin boyu %1 artmıştır. Bir başka deyişle numune 2,5
mm uzamıştır.

𝜀𝑇 = 0,01 = %1

𝛥 𝑇 = 𝜀𝑇 𝑥𝑙𝑜 = 0,01 𝑥250 𝑚𝑚 = 2,5 𝑚𝑚

𝜎 𝜎 207 (𝑀𝑃𝑎)
c) 𝐸 = = = = 207𝑥103 𝑀𝑃𝑎 = 207 𝐺𝑃𝑎
𝜀 𝜀 0,001

d) Orantı sınırı gerilme ile birim şekil değiştirme arasındaki doğrusal ilişkinin sona erdiği
gerilme değeridir.

Bu malzeme için Orantı sınırı 300 MPa’dır.

e) Akma dayanımı %0,2 kalıcı şekil değiştirme meydana getiren gerilme değeri olarak
tanımlanmıştır ve grafiksel olarak bulunabilir. %0,2 yani 0,002 birim şekil değiştirmeden
elastik kısma paralel bir doğru çekilir. Bu doğrunun sigma-epsilon eğrisini kestiği noktaya
karşılık gelen gerilme akma gerilmesidir.
Bu malzemenin akma gerilmesi 400 MPa’dır.

f) 400 MPa Akma gerilmesidir. 400 MPa’lık gerilme kaldırıldığında, elastik deformasyon
geri gelir. Kalan plastik (kalıcı) uzama miktarıdır. 400 MPa numunede %0,2 kalıcı uzama
meydana getirir. Bir başka deyişle numune boyunda kalıcı olarak 0,5 mm uzama
meydana getirmiştir.
𝜀𝑝𝑙 = 0,002 = %0,2

𝛥𝑝𝑙 = 𝜀𝑝𝑙 𝑥𝑙𝑜 = 0,002 𝑥250 𝑚𝑚 = 0,5 𝑚𝑚

g) Çekme dayanımı malzemenin taşıyabileceği maksimum gerilme miktarıdır.

𝜎ç = 515 𝑀𝑃𝑎
h) Kopma sonrası numune boyunda %18,01 kalıcı uzama meydana geldiği belirlenmiştir.
𝜀𝑘,𝑝𝑙 = 0,1801 = %18,01

𝛥𝑘,𝑝𝑙 = 𝜀𝑘,𝑝𝑙 𝑥𝑙𝑜 = 0,1801 𝑥250 𝑚𝑚 = 45,025 𝑚𝑚

Kopmanın ardından, parçalar bir araya getirildiğinde, numune boyu 295,025 mm olarak
ölçülür.
𝑁
i) 𝐹 = 𝐴𝑥𝜎ç = 50 𝑚𝑚2 𝑥 515 = 25750 N = 25,750 kN
𝑚𝑚2