Udruženje Crnogoraca i prijatelja Crne Gore „Lovćen“ Banja Luka, septembar 2020.

Rad Udruženja „Lovćen“ obilježen je raznim kulturnim i umjetničkim aktivnostima. Za ove

aktivnosti zaduženi smo Dejan, kolegica Tamara Bilbija i ja. Pored toga, odnedavno nam se u
udruženje pridružila i kolegica Tatjana Despotović. Ona je sa nama krajem prošle godine
učestvovala na izložbi na kojoj je predstavila svoje radove. Kolegica Tamara i ja smo završile
akademiju umjetnosti i već neko vrijeme zajedno izlažemo naše radove zahvaljujući Udruženju.

Od umjetničkih aktivnosti pretežno radimo izložbe slika, fotografija ili drugih „rukotvorina i
umotvorina“ članova Udruženja jer prostor koji koristimo više je prostor za izlaganje nego
prostor za rad, te radove pretežno radimo kod kuće. Od osnivanja, Udruženje je organizovalo 8
izložbi, od čega su 4 bile izložbe slika („Pejsaži i apstrakcije“ u Narodnom pozorištu RS 2015,
kolegica Tamara Bilbija i ja smo izlagale, „Od simbolike do apstrakcije“ u Banskom dvoru
Banja Luka, 2016, izložba radova nastalih u toku likovne radionice „Njegoš i crnogorska
kulturna zaostavština“ 2018. i „Immaginario fantastico“ u SNMRS 2019), 3 izložbe fotografija
(„Crna Gora u slici i riječi“ u Banskom dvoru Banja Luka 2018, „Crna Gora u objektivu
dijaspore“ u SNMRS 2018, „Kad prošetam Crnom Gorom“ u SNMRS 2019) i jedna izložba
„rukotvorina i umotvorina“ članova Udruženja (u SNMRS 2015). Imali smo i jedno „Veče
knjige“ u Banskom dvoru 2016. kada su članovi udruženja mogli da predstave svoje publikacije,
i na kraju projekcija Veče savremenog crnogorskog filma, takođe u Banskom dvoru 2017.
godine na kome je kolega Dejan predstavio svoja filmska ostvarenja).

Naročito se ponosim projektom edukativno-slikarske, odnosno likovne radionice „Njegoš i

crnogorska kulturna zaostavština“. Projekat je podržan od strane Ministarstva za ljudska prava i
izbjeglice BiH, a odražn je održan 2018. godine. U radionici koja je trajala oko tri mjeseca
učestvovalo je 14 učesnika različite starosne dobi, od 10 i više godina. Trudili smo se da kroz
radionicu, pored razvoja likovnih vještina, njegujemo tradiciju, običaje, kulturu i zaostavštinu
predaka i da učesnike približimo crnogorskim korijenima. Ideja nam je bila da polaznici
radionice rade motive iz istorije i kulture Crne Gore, što su oni i radili, premda je bilo i slobodnih
tema, odnosno slobodnog izbora motiva. Radovi su bili jako raznoliki, maštoviti i kreativni i
predstavljeni su na izložbi koja je održana u maju 2018. Učesnici su slikali na platnu i
slikarskom papiru, tehnikom akrila, neki su radili i crteže, a na kraju smo svi uradili po jedan rad
tehnikom skrep-arta. Skrep-art nije mnogo popularizovana tehnika, ali je meni jako draga jer
smatram da je ovo jedna od onih tehnika koja se može povezati sa ekologijom i sa ekološkom
sviješću. U ovoj tehnici većinu predmeta koje biste inače odbacili i što smatrate otpadom može
da se iskoristi da bi se napravilo jedno umjetničko djelo.

Udruženje je i prije učestvovalo u organizaciji likovnih radionica. Početkom 2018. u

prostorijama Galerije UDAS, Udruženje „Lovćen“ je održalo kreativnu likovnu radionicu skrep-
arta sa srednjoškolcima pod nazivom „Recikliraj staro, stvori umjetnost!” Udruženje je tada
nastupilo ispred Koalicije za borbu protiv mržnje Banja Luka uz podršku Misije OSCE BiH.

Osim toga, u maju 2017, takođe u sklopu pomenute Koalicije organizovali smo likovnu
radionicu „Dan na platnu, šta bi to moglo biti?“ Radionica je održana na otvorenom, u parku
Petar Kočić u Banjaluci, a učestvovali su djeca i mladi. Učesnici su radili na izradi nekoliko
zajedničkih slika.

Udruženje je učestvovalo i na brojnim kulturnim susretima – na festivalima i smotrama

nacionalnih manjina u Prnjavoru, Banjaluci i Doboju počevši od 2015. pa sve do prošle godine.
Ove godine, zbog situacije sa korona virusom nismo imali takvih susreta.

Krajem oktobra 2018. godine članovi Udruženja „Lovćen” putovali su u Crnu Goru. Tom
prilikom su posjetili nekoliko vjerskih i kulturno-istorijskih spomenika u Cetinju, Podgorici,
Nikšiću i Budvi. Između ostalog, posjetili su: selo Njeguše i rodnu kuću vladike Petra Petrovića
Njegoša, Njegošev mauzolej na Lovćenu i Ivanova korita, kapelu na Ćipuru gdje su sahranjeni
kralj Nikola i kraljica Milena, Cetinjski manastir, Mauzolej vladike Danila na Orlovom kršu te
Ljetnu pozornicu u podnožju Orlovog krša. Članovi Udruženja su obišli nekoliko značajnih
muzeja u Cetinju: Biljardu – Njegoševu rezidenciju i veliki reljef Crne Gore u njenom dvorištu,
Dvor kralja Nikole, Etnografski muzej, Istorijski i Umjetnički muzej, prošetali su Njegoševom
ulicom u Cetinju, vidjeli Crnogorkin bunar želja na Dvorskom trgu i zgradu Francuskog
poslanstva, te Vlašku crkvu čija je ograda izrađena od puščanih cijevi zaplijenjenih u borbama sa
Turcima. Takođe, u toku putovanja, članovi Udruženja su posjetili hram Hristovog vaskrsenja u
Podgorici i manastir Ostrog.

Putovanje je zabilježeno brojnim fotografijama. Ove fotografije su predstavljene javnosti na

izložbi otvorenoj u novembru 2018. godine, u prostorijama Saveza nacionalnih manjina
Republike Srpske. Izložba je nosila naziv „Crna Gora u objektivu dijaspore“, a posjeta i
fotografije predstavljeni su i u biltenu Udruženja pod nazivom „Lovćenska vila“ 2019.

Moram reći da sredstva, prvenstveno finansijska, sa kojima Udruženje raspolaže, nisu zavidna.
Međutim, kada imate ljudske resurse, tj. ljude koji žele da rade, to ne mora nužno da bude
problem. Smatram da, naročito kada je umjetnost u pitanju, u Udruženju imamo dosta kvalitetnih
ljudi i da je to osnovni preduslov da napravite nešto dobro, odnosno da je to ključ naše bogate
kulturno-umjetničke aktivnosti.