Professional Documents
Culture Documents
Doc
Doc
Ketabton.com
(c) ketabton.com: The Digital Library
ابن کثٌر رحمه هللا ددي اٌت په تفسٌر کً لٌکً«يذكـر تبارك وتعالى
تمام نعمه على عبيـده ،بما جعل لهم من البيوت التي هي سـكن
لهم يأوون إليها ،ويستترون ،وينتفعون بها سائر وجوه االنتفاع»()1
ترجمه :هللا تعالی پدي اٌت کرٌمه کً په بنده باندي د خپلو پوره نعمتونو تذکره
کوي او د هغً نعمتونو څخه ٌو دا نعمت دی چً هللا ددوی لپاره کورونه ګرځولً
دي په هغً کً دوۍ اوسٌږي او پټٌږي او د هغً نه هر لسم فاٌد ي حاصلوي
کور زمونږ د ٌو کس لپاره څه فرٌضه ادا کوي آٌا دا کور دده د خوراک ځاي ندی ؟
اٌا دا دده د نکاح د خوب او راحت ځاي ندی؟اٌا دا دده لپاره دخلوت او دخپل اهل
او اوالد سره د اجتماع ځاي ندی؟
او کله چی ته د هغه خلکو په حال کً فکر وکړي چً د هغوۍ کورونه نشته او په
صحرا او د سړکونو په سرونو باندي اوسٌږي هغه خلک چً متاثرٌن دي او په
خٌمو کً اوسٌږي نو ته به د کور نعمت وپٌژنی
او کله چی ته د ٌو پرٌشانه متاثر نه واوري چً واًٌ زما لپاره د لرارۍ ځاي نشته
زما د اوسٌدو ځاي نشته کله دٌو په کور کً اوده کٌږم او کله د بل کله په هو ټل
کی شپه تٌروم او کله په باغ کً ٌا د سمندر په غاړه زما د جامو د اٌخودو ځآي زما
ګاړی دی نو کله چً ته دا هر څه واوري تاته به د کور د نعمت او د کور نه د
محروموالً لباحت معلوم شً
او کله چً هللا د بنو نضٌرو نه انتمام واغسته نو دا نعمت ًٌ تري واغسته هللا
كتَابِ مِن
ل الْ ِ
ه ِ
ن أَ ْ
كفَرُو ْا مِ ْ
َ ج ا َلّذِينَ
فرماًٌ{هُوَ ا َلّذِي أَخْرَ َ
م
همْ مَّانِعَ ُتهُ ْ
ظنُّو ْا أَنَّ ُ
م أَن َيخْرُجُو ْا وَ َ
ظنَنتُ ْ
َ حشْرِ مَا
ل الْ َ
م ألَوَّ ِ
ه ْ
ديَارِ ِ
ِ
سبُو ْا َوقَذَفَ فِي
م يَحْ َت ِ
ن حَيْثُ لَ ْ
م اللَّهُ مِ ْ
ن اللَّهِ فَ َأتَاهُ ُ
حُصُونُهُم مِّ َ
ع َتبِرُو ْا
منِينَ فَا ْ
م وَ َأ ْيدِي الْمُؤْ ِ
همْ بِ َأيْدِيهِ ْ
ن ُبيُوتَ ُ
ب ُيخْرِبُو َ
م الرُّعْ َ
ه ُ
قُلُوبِ ِ
ياأُ ْولِي األَبْصَارِ} احلشر 2
(( هللا هغه ذات دي چً هغه کسان ًٌ د خپلو کورنو څخه وٌستلً چً اهل کتاب وو
بٌا فرماًٌ دوی خپل کورنه په خپلو السونو او دمسلمانانو په السونو ورانول نو
پس تاسو عبرت واخلۍ ای د عمل خاوندانو))
او هغه شٌان چی ٌو مسلمان لره باعث ګرځً پدي باندي چً د خپل کور اصالح
وکړي هغه ٌو څو شٌان دي
چً په الندي ډول بٌانٌږي
(c) ketabton.com: The Digital Library
۱خپل ځان او کور واال د جهنم نه بچ کول او د سخت عذاب نه ځان بچ کول
م نَارًا
ك ْكمْ وَأَهْلِي ُ
فسَ ُ منُوا قُوا َأنْ ُ نآ َ هللا تعالی فرماًٌ{يَا َأ ُيّهَا الَّذِي َ
شدَادٌ لَا س وَالْحِجَارَةُ عَ َل ْيهَا مَلَائِكَةٌ غِلَاظٌ ِ َوقُودُهَا النَّا ُ
ن مَا يُؤْمَرُونَ } التحرمي()6 م وَ َيفْعَلُو َ
ه ْن اللَّهَ مَا أَمَرَ ُيَعْصُو َ
{ای مومنانو خپل ځانونه او خپل اهل د هغه اور نه بچ کړۍ چً د هغً خشاک
انسانان او کاڼً د ي او په هغً باندي داسً سختً پرشتً والړي د ي چً د هللا
تعالی د هٌڅ حکم نافرمانً نه کوي}
۲د کور په مالک باندي چً کوم مسإولٌت دي د هغً غټ ګنړل او د هغً په ورځ
د لٌامت دهللا مخی ته جواب ورکول ضروري ګنړل
ستَرْعَاهُ
عنْ مَا ا ْع َهلل سَا ِئلٌ كُلَّ رَا ٍ نّ ا َد انس رضی هللا عنه نه رواٌت دی«إِ َ
ل بَ ْيتِهِ»()1
ه ِ
ن أَ ْ
ل عَ ْ حتَّى َيسْأَلَ الرَّجُ َ
ضيَّعَ؟ َ
َ م
ك َأ ْ
ظ ذَلِ َ حفِ َ
َ
[چً هللا تعالی به د هر مسإول نه تپوس کوي چً کو م ته ٌو مسإولٌت ورکړی
وي چً اٌا هغه دا مسوولٌت په ښه ډول ادا کړی دی که ضاٌع کړی ًٌ دی تردي
چً د کور د مالک نه به د هغه د اهل باره کً تپوس کولی شً]
۳ځکه چی کور د نفس دحفاظت ځای دی او نفس د شرونو څخه بچ کوی او نفس
ددی نه منع کوی چً نورو خلکو ته شر ورسوی
او کور د فتنو په وخت کً د اوسٌدو حمٌمً ځاي دی
نبً ملسو هیلع هللا یلص فرماًٌ
سانَوَُ ،وَو ِس َعوُ بَ ْي تُوَُ ،وبَ َكى َعلَى َخ ِطيئَتِ ِو»()2«طُوَب لِمن ملَ َ ِ
كلَ َ َْ َ
[ د هغه چا لپاره خوشخبری ده چً د خپلً ژبً حفاظت وکړي او په خپل کور کی
کٌنً او په خپله ګناه باندي وژاړي]
( )1رواه النسـايئ يف السـنن الكربى ( ،)9119وحسـنه ا أللباين يف حصيح اجلامع
( )1رواه الطرباين يف املعجم ا ألوسـط ()2341
(c) ketabton.com: The Digital Library
معاذ بن جبل رضً هللا عنه فرمااًٌ" خمس من فعل واحـد مـنهن كـان
على اهلل ،من عاد مريضا ،أو خـرج غازيـا ،أو دخـل علـى إمامـه
يريد تعزيره وتوقيره ،أو قعد في بيته فسلم الناس منـه وسـلم مـن
الناس " )1( .
[نبی علیه السلام مونږ سره د ۵شیانو وعده کړي ده چا چي پدي کي یو هم وکه نو هغه به دالله په ذمه
کي وي ۱چا چي د مریض عیادت وکه ۲یا جنازي سره لاړ ۳یا د الله په لار کي د جهاد لپاره ووته یا
دیو امام خواته لاړی دي لپاره چي احترام ورله وکړی یا په خپل کور کي کیناسته خلک دده د شره نه په
ارام دي او دا د خلکو د شر نه]
او نبً علٌه السالم ٌو بل ارشاد دی" سالمة الرجل من الفتنة أن يلزم بيته "
)2( .
[ د یو سړي دپاره دفتني نه د بچ کیدو علاج دادی چي خپل کورکي کیني]
لٌکن ددی فاٌده انسان ته هله معلومٌږی چی د غربت په حالت کی وی او د منکراتو تبدٌل ٌی
په طالت کی نه وی نو بٌا به کور د هغه لپاره د حفاظت ځای وی چی خپل ځان به پکی د محرم
کارونو او محرم نظر نه ساتی او خپل اهل به د ډول ښکاره کولو نه او خپل اوالد د بدو ملګرو
نه پکی ساتی
۴دا چی اکثره خلک خپل غالب وختونه په کورونو کی تٌروی خاص طور په سخته ګرمی ٌخنی
ٌا بارانونو کی ٌا د دورځی اولنی ٌا اخرنی وخت او کله چی د کار ٌا سبك نه فارغ شی نو هم
کور کی وخت تٌروی نو ددوی لپاره پدی وختونو کی ضروری ده چی دا اولات په طاعت دهللا
کی تٌر کړی که نه وی نو په حرامو کی به ترٌنه ضاٌع شی
5او دا ددی ټولو نه اهمه ده چی د کور اهتمام کول د ٌو مسلمان مجتمع لپاره غټه وسٌله ده
ځکه چی معاشره د کورونو نه جوړٌږی او دا کورونه د معاشری ښښتی دی نو که د ا ښښتی
ٌعنی کورنه صالحه وو نو معاشره به د هللا تعالی د احکامو تابعداره وی ددشمن په ممابله کی به
مضبوطه وی خٌر به پکی خورٌګی او شر به ورته نه راځی
نو بٌا به ددی کورونو نه معاشری ته دا عٌان طالب علمان مجاهدٌن نٌکی ښځی او
تربٌت کونکی مورګانی او نور مصلحٌن ووځً
نو کله چی ددی اهمٌت ډٌر دی او حال دا چی زمونږ کورونه د منکراتو نه ډک دی
تمصٌر او افراط تفرٌط پکی موجود دی نو دلته ٌو سوال ذهن ته راځی
هغه دا چی هغه کوم وساٌل دی چی هغی سره مونږ د کورونو اصالح وکړو؟
نو ای لوستونکٌه ته ددي سوال جواب ته غوږ شه زه ددي جواب په ٌو څو
نصٌحتونو کً کوم دهللا نه امٌد دی چً پدي سره ټول امت ته نفع ورسوي او ددي
امت دبچٌانو افکار د ٌو نوي کور د جوړولو طرفته متوجه کړي
او دا نصٌحتونه په دوه شٌانو باندي مشتمل دي ۱د مصلحتونو حاصلول او ددي نه
مراد دادي چً مونږ امر بالمعروف وکړو ۲د مفاسدو دفع کول ددي نه مراد
دمنکراتو ختمول دي
نو راځه چً په خپل ممصد باندي شروع وکړو
(c) ketabton.com: The Digital Library
د کور جوړول
ن
م ْ
ن ِ
كمْ وَالصَّالِحِي َ
منْ ُ
هللا تعالی فرماٌی«وَ َأنْكِحُوا الْأَيامى ِ
منْ فَضْلِ ِه
م اللَّ ُه ِ
ه ُ
غنِ ِ
كمْ ..إِنْ يَكُونُوا ُفقَراءَ يُ ْ
م َوإِمائِ ُ
ك ْ
عِبادِ ُ
وَاللَّهُ واسِعٌ عَلِيمٌ»سورة النور الاية 32
((او كونډي ښځً په نکاح باندی ورکړی او خپلو نٌکانو غالمانو او وٌنزو لره
نکاح وکړی که چٌرته دوی غرٌبانان وی نو هللا به په خپل فضل سره دوی مالداره
کړی او هللا پراخه او پوهه ذات دی))
د هر مسلمان لپاره پکار دی چی د ٌوی نٌکی ښځی انتخاب وکړی او دا په الندی
شرطونو باندی
حدَى خِصَالٍ ثَلَاثٍ :عَلَى مَا ِلهَا ،عَلَى " ُتنْكَحُ الْمَرْأَةُ عَلَى إِ ْ
ت
ن وَا ْلخُ ُلقِ تَرِبَ ْ
ك ِبذَاتِ الدِّي ِ
جَمَا ِلهَا ،عَلَى دِي ِنهَا ،فَعَلَيْ َ
يَمِينُكَ"()1
((د څلورو صفاتو د وجی نه د ښځی سره نکاح کولی شی ۱د هغی د مال دوجی ۲
دهغی دنسب د وجی ۳دهغی دښاٌست دوجی ۴دهغی ددٌن دوجی نو ددٌنداری سره
نکاح وکړه کامٌاب به شی))
ترجمه :دنیا ټولی فایدی فایدی دی او نیکه صده ددنیا د غوره فایدو څخه ده
(( ِلسَانًا ذَاكِرًاَ ،وقَ ْلبًا شَاكِرًاَ ،وزَوْجَةً تُعِينُ عَلَى الْآخِرَةِ ")())2
په تاسو کی دی ٌو تن شکر ګزار زړه واال وی او د ذکر کونکی ژبی واال دی او باٌد
دداسی ښځی سره دی نکاح وکړی چی د اخرت په اعمالو کی د خاوند مدد کوی
او په ٌو رواٌت کی د ی رسول هللا ملسو هیلع هللا یلص معاذ ته فرماٌی" يَا مُعَاذُ ،قَلْبٌ شَاكِرٌ،
ك
َو ِلسَانٌ ذَاكِرٌ ،وَزَوْجَةٌ صَالِحَةٌ تُعِينُكَ عَلَى أَمْ ِر دُ ْنيَاكَ ،وَدِينِ َ
ك َتنَزَ النَّاسُ "()3
خيْرٌ ،مَا ا ْ َ
ای معاذ باٌد ستا زړه د ی شکر ګزار وی او ژبه دی ذکر کونکی او داسی ښځه چی
ستا مدد ددٌن او دنٌا په کارونو کی کوی ستا لپاره د هغه څه نه غوره ده چی خلک
ٌی خزانه کوی
قيَامَةِ»()4
م الْ ِ
د الْ َولُودَ؛ فَ ِإنِّي مُكَاثِ ٌر بِكُمُ الْأُمَمَ يَ ْو َ
«تَزَوَّجُوا الْوَدُو َ
د ډٌر محبت او ډٌر بچو راړونکی ښځو سره نکاح وکړی بٌشکه زه غواړم چی د
لٌامت په ورځ ستاسو په کثرت سره په نورو انبٌا باندی فخر وکړم
( )1رواه مسلم )2( 1468رواه احمد " )3( "282/5رواه البيهقي صحيح الجامع
)4( 4285رواه احمد و هو صحيح الارواء 195 /6
(c) ketabton.com: The Digital Library
خبًّا،
ب َأفْوَاهًا ،وَأَ َقلُّ ِ
عذَ ُ
ق َأرْحَامًا ،وأَ ْ
نّ َأنْ َت ُ
ه َ
م بِالْأَبْكَارِ ،فَ ِإنَّ ُ
ك ْ
«عَ َليْ ُ
وَأَ ْرضَى بِالْ َيسِيرِ»()1
تاسو باٌد د د ځوانو ښځو سره نکاح وکړی ځکه د هغوی خولی خوږی وی او
رحمونه ٌی پراخه وی په لګ شی باندی راضی کٌږی او په ٌو رواٌت کی راځی
هغوی دهوکی کمی ورکوی
لکه څنګه چی نٌکه ښځه د هغه څلور شٌانو څخه ده چی د سعادت اسباب دی نو دغه شان بده
ښځه د هغه څلور شٌانو څخه ده چی د بدبختی اسباب دی
ن
لکه په ٌو صحٌح حدٌث کی راغلی دی نبی علٌه السالم فرماٌی(( فَمِ َ
سهَا،
م ُنهَا عَلَى َنفْ ِ
السَّعَادَةِ :الْمَرْأَةُ تَرَاهَا تُعْجِبُكََ ،وتَغِيبُ َفتَأْ َ
شّقَاوَةِ)) ()2
ن ال َ
م َ
وَمَالِكَ ،وَ ِ
م
ع ْنهَا َل ْ
ت َ
غبْ َ
ن ِ
ل ِلسَا َنهَا عَلَيْكَ ،وَإِ ْ
:الْمَرْأَةُ تَرَاهَا فَ َتسُوءُكَ ،وَتَحْمِ ُ
سهَا
تَأْمَ ْنهَا عَلَى َنفْ ِ
او دبدبختی داسبابو نه ٌو هغه ښځه ده چی ته ورته وګوری نو خفه کوی دی او ستا په خالف
ٌی ژبه راوٌستلی وی او ته هغه د هغی د نفس او ستا د مال باره کی امانت ګره نه ګنړی
او دغه شان بالعکس باٌد د هغه کس په حال کی وګتلی شی چی هغه دٌوی ښځی د نکاح مطالبه
کوی او باٌد هغه کی دا الندٌنی شرطونه موجود وی
ن
ك ْ
كمْ مَنْ تَ ْرضَوْنَ خُ ُلقَهُ وَدِينَهُ فَزَوِّجُوهُِ ،إلَّا َتفْعَلُوا تَ ُ
« ِإذَا َأتَا ُ
ِف ْتنَ ٌة فِي الْأَ ْرضِ وَ َفسَادٌ عَرِيضٌ»()3
کله چی تاسو ته هغه څوک د نکاح مطالبه وکړی چی ستاسو دهغه اخالق او دٌن خوښ وی نو
هغه سره رشته وکړی او که چٌرته دا کار ونه کړی نو په ځمکه کی به فتنه او فساد وی
( )1صحيح ابن ماجه ( )2( .)8051رواه ابن حبان وهو في السلسلة الصحيحة )3( 282رواه ابن ماجه 1957
(c) ketabton.com: The Digital Library
اوددی ټولو مذکوره شٌانو سره باٌد دهغه باره کی پوښتنه او تحمٌك وکړی شی او
معلومات راجمع کړی شی او باٌد هغه چا باندی اعتماد وی چی هغوی د ٌو چا باره
کی معلومات نمل کوی دی دپاره چی کور وران او وٌجاړ نشی
او کله چی نٌک سړی د نٌکی ښځی سره ٌو ځای نو دواړه ٌو ښه کور جوړوی
ځکه د پاکی ځمکی فصل دهللا په اجازه راوځی او کومه ځمکه چی خبٌثه وی د هغی
فصل کوټه راوځی
(c) ketabton.com: The Digital Library
هلل
ت ا َلّذِي يُذْكَرُ ا ُ
ل ا ْلبَ ْي ِ
مثَ ُ
د ابو موسی رضً هللا عنه نه رواٌت دى " َ
يّ وَالْمَ ِيّتِ (")1
ت ا َلّذِي لَا ُيذْكَرُ فِي ِه مَ َثلُ الْحَ ِ
فِيهِ وَا ْلبَ ْي ِ
رسول هللا ملسو هیلع هللا یلص فرماًٌ ((:د هغه کور مثال چً د هللا ذکر پكً کٌږي او د هغه کور چً
د هللا ذکر پکً نه کٌږي د دی دواړو مثال د مړي او ژوندي دی))
نو باٌد کورنه د هللا د ذکر د ټولو السامو ځاي جوړ کړی شً برابره ده که زړه
ذکر وي او که په ژبه د مونځ په شکل کً وي او که د لران لوستو د علم مذاکره په
شکل کً وي او که د مختلفو دٌنً کتابونو د لوستلو په شکل کً
لٌکن افسوس دی چً نن دمسلمانانو بٌشماره کورونه د هللا د ذکر نه کولو په وجه
مړه دي لکه چً حدٌث کً تٌر شو او په هغً کً د شٌطان اوازونه او ګانً بجانً
غٌبت بهتان او چغل خوري په کثرت سره موجود دي
او نن صبا د کورونو دا حال دي چً هغه په منکراتو او د هللا په نافرمانٌانو باندي
ډک دي لکه حرام اختالط د ښځو ډولونه ښکاره کول او د ګاونډٌانو غٌر محارمو د
ٌو بل سره ناسته پاسته
نو څنګه به فرشتً داسً کورونو ته داخلً شً چً دا ًٌ حال وي نو ای
مسلمانانو وروڼو خپل کورونه د هللا په ذکر باندي اباد کړۍ
(( مونږ موسی او هارون ته وحً وکړه چً د خپل لوم لپاره په مصر کً کورونه
جوړ کړي او خپل کورونه لبله وګرځوي مونځ لاٌم کړي او مومنانو ته زٌری
ورکړه))
ابن عباس رضً هللا عنهما ددي اٌت په تفسٌر کً لٌکً چً هغوۍ ته حکم شوی
وو چً خپلو کورونو کً مساجد جوړ کړي
ابن کثٌر رحمه هللا فرماًٌ دا حکم ورته هغه وخت شوی وو چً هغوی باندي د
فرعون او د هغه دلوم له طرفه امتحانونه ډٌر شو نو هغوۍ ته حکم وشو چً
کثرت سره مونځونه کوۍ وهللا اعلم()1
علَى ا ْل َخا ِ
ش ِع َ
ٌن)) البمرة ()45 ص َال ِة ۚ َو ِإنَّ َها لَ َك ِب َ
ٌرة ِإ َّال َ ست َ ِعٌنُوا ِبال َّ
صب ِْر َوال َّ َوا ْ
ای د اٌمان واالو د هللا تعالی نه د مونځ او صبر په ذرٌعه سره مدد وغواړۍ بٌشکه
هللا تعالی د صبر کونکو ملګری دی
او په حدٌث کً راځً د حذٌفه رضً هللا عنه نه رواٌت د ی( كان النبً صلى هللا
علٌه وسلم إذا حزبه أمر صلى)()2
نبی علٌه السالم ته چً به کله په کوم کار کً مشکل راغلً نو مونځ به ًٌ کوو
()1تفسير الطبري )2(153, 11رواه احمد 22210
(c) ketabton.com: The Digital Library
چی عتبان بن مالک چی د نبی علٌه السالم صحابی دی او د انصارو د طرفه د بدر
غزوه کی هم حاضر شوی وو هغه ٌو ورځ رسول هللا ته راغلی او وٌی فرماٌل ای
دهللا رسوله زما نظر کمزوری شوی دی او زه خپل لوم ته مسجد کی مونځ ورکوم
نو کله چی باران وشی زه د اوبو او خوړ د وجی مسجد ته نشم تلی چی خپل لوم
لپاره امامت وکړم نو زه دا خوښه ګنړم چی ته زما کور ته راشی او په هغی کی
مونځ وکړی نو زه به هغه د مونځ لپاره ځای وګرځوم
نو نبی کرٌم صلی هللا علٌه وسم وفرماٌٌل ان شاءهللا زه به دا کار وکړم
عتبان فرماٌی نبی علٌه السالم او ابو بکر په داسی وخت کی راغلی چی نمر راختلی
وو نو نبی علٌه السالم زما نه اجازت وغوښتو ما ورته اجازت وکه او هغه
دکٌناستو نه مخکی ماته ووٌل چی کومه کمره کی مونځ کول غواړی ما د کوټی ٌو
جانب ته اشاره وکړه نو نبی علٌه السالم هغی کی ودرٌده او هللا اکبر ٌی وواٌه مونږ
هم صفونه جوړ کړل نو نبی علٌه السالم دوه رکعته مونځ وکه او سالم ٌی وګرځوو
(c) ketabton.com: The Digital Library
عاٌشه رضی هللا عنها فرماٌی (( كان رسول هللا -صلى هللا علٌه وسلم ٌ -صلً من
اللٌل فإذا أوتر لال :لومً))()1
رسول هللا ملسو هیلع هللا یلص به دشپی مونځ کوو چی کله به ٌی وتر وکړل نو ماته به ٌی اواز وکه
ای عاٌشی پاڅه وتر وکړه
ل
ن ال َلّيْ ِ
م اللَّهُ رَجُال قَامَ مِ َ
ح َ
د ابو هرٌره رضی هللا عنه نه رواٌت دی(( رَ ِ
م
ح َ
ء ،رَ ِ
ههَا الْمَا َ
ج ِ
ح فِي وَ ْ
ت نَضَ َ
ن أَبَ ْ
ظ امْرَ َأتَ ُه ،فَإِ ْ
فَصَلَّى وَأَ ْيقَ َ
جهَا ،فَإِنْ أَبَى
ت زَوْ َ
منَ اللَّ ْيلِ َوصَ َلّتْ وَأَ ْيقَظَ ْ
متْ ِ
اللَّ ُه امْرَأَةً قَا َ
جهِهِ الْمَاءَ)) ()2
حتْ فِي وَ ْ
نَضَ َ
چی رسول هللا ملسو هیلع هللا یلص فرماٌی هللا دی په هغه کس باندی رحم وکړی چی د شپی
راپاڅٌږی او مونځ کوی او خپله ښځه هم راپاڅوی هغه هم مونځ کوی لٌکن که
چٌرته هغه د پاڅٌدو نه انکار وکړی نو دا دهغی په مخ باندی د اوبو داری وکړی او
دغه شان هللا د ی په هغه ښځه رحم وکړی چی دشپی مونځ کوی او خپل خاوند هم
راپاڅوی که هغه نه راپاڅٌږی نو مخ ته ورله داوبو داری وکړی
او زنانه وو ته د صدلی ترغٌب ورکول دهغوی په اٌمان کی زٌادت پٌدا کوی او دا
ٌو عظٌم عمل دی نبی علٌه السالم ٌی ترغٌب ورکړی دی
هغه فرماٌی((ٌا معشر النساء تصدلن)) ()3
ای د زنانه و جماعت تاسو صدلی وکړی ځکه ماته تاسو راښودلی شوی ٌی چی
اکثر جهنم ته روانی ٌی
او د خه سوچ څخه دا هم ده چی کور کی ٌو صندق کٌخودی شی او د غرٌبانانو
لپاره په هغی کی پٌسی جمع کولی شی نو څه پٌسی چی هغی کی جمع کٌږی په
هغی به د غرٌبانانو کار کٌږی
او باٌد کور کی ٌو داسی څوک وی چی نفلی روژی لکه د اٌام بٌض عرفه تاسوعا
عاشورا شعبان او محرم روژی نٌولو اهتمام کوی نو د کور نور خلک به هم دهغه
سره ملګرتٌا کوی
(c) ketabton.com: The Digital Library
۶په شرعي اذکارو او هغه نفلي موندونو باندي اهتمام کول چي
کور کی ادا کولی شي
او ددي د مثالونو څخه
کور ته د ننوتو اذکار
امام مسلم په خپل کتاب کً د جابر بن عبدهللا په حوالی سره رواٌت کوی چی رسول
هللا ملسو هیلع هللا یلص فرماٌلی دی
((کله چً ٌو مسلمان کور ته داخل شً او دهللا نوم ٌاد کړي نو شٌطان خپلو ملګرو
ته وواًٌ نن ستاسو لپاره دلته خوراک او شپه تٌرول نشته او کله چً د اخل شً
لٌکن دهللا نوم ٌاد نه کړي نو شٌطان وواًٌ تاسو لپاره د اوده کٌدو ځاي مٌالو شو
او کله چً د خوراک په وخت کً بسم هللا ونه واًٌ نو شٌطان وواًٌ تاسو د پاره
خوراک مٌالو شو))
( )1مسلم8102
(c) ketabton.com: The Digital Library
امام ابو داود په خپل کتاب کً د انس بن مالک رضً هللا عنه په حوالً سره
ن ب ْيتِ ِه :بِسْم
م ْ
رواٌت کوي رسول هللا ملسو هیلع هللا یلص فرماًٌ(( مَنْ قَالَ يعنِي إذا خَرَج ِ
ت
الّ بِاللَّ ِه ،يقالُ ل ُه هُدي َ
ل وال قُوةَ إ َ
ت عَلَى اللَّ ِه ،وال حوْ َ
اللَّهِ توكَّلْ ُ
شّيْطَانُ » ))()1
وَكُفِيت و ُوقِيتَ ،وتنحَّى عنه ال َ
(( کله چً ٌو کس د کور نه وتلو په وخت دا وواًٌ دهللا په نوم سره زه ووزم او
په هللا باندي مً توکل کړی دی د ګناه نه پچ کول او د عبادت توفٌك ورکول صرف د
هللا په الس کً دى
نو نبی علٌه السالم فرماًٌ د ي وخت کً به دٌته ووٌل شً تاته هداٌت وشو او هللا
ستا کافً شو ستا حفاظت وکړی شو نو بعضی شٌطانان به هغه پسً شً ٌو شٌطان
به ورته وواًٌ تاسو هغه چا ته ضرر نشۍ ورکولً چً هغه ته هداٌت وشو او هللا
ًٌ کافً شو او د هغه حفاظت وکړی شو))
مسوال وهل
د عائشً رضً هللا عنها نه رواٌت دی
((قالت " :كان إذا دخل بيته بدأ بالسواك"))()2
( )1رواه ابو داود ( ،)5905وصححه الالباني في صحيح ابي داود )2( .رواه مسلم ()44
(c) ketabton.com: The Digital Library
د ابو هریره رضي الله عنه نه روایت دی چي رسول الله فرمایي ((ال تجعلوا بيوتكم
مقابر إن الشيطان ينفر من البيت الذي تقرأ فيه سورة البقرة)1()).
(( د خپلو کورونو نه ممبري مه جوړوۍ بٌشکه شٌطان دهغه کور نه تښتً چً
هغً کً سورت بمره لوستلً کٌږي))
او بل حدٌث کً دي رسول هللا فرماًٌ په خپلو کورونو کً سورت بمره لولۍ ځکه
شٌطان هغه کورته نشً ننوتى چً هغً کً سورت بمرة لوستلً کٌږي
او ددي سورت داخٌري دوه اٌتونو د فضل او په کور باندي د هغً اثر باره کً
ت
ن َيخْلُقَ السَّمَوَا ِ
ل أَ ْ
كتَابًا َقبْ َ
ِ نّ اللَّهَ كَ َتبَ
رسول هللا ملسو هیلع هللا یلص فرماًٌ ( إِ َ
م ِبهِمَا سُورَ َة الْ َبقَرَ ِة َ ،ولَا
ختَ َ
ن َ
منْ ُه آ َيتَ ْي ِ
ل ِ
م َ ،أنْزَ َ
ض بِأَ ْلفَيْ عَا ٍ
َ وَالْأَرْ
ن )()2
شيْطَا ٌ
ل َف َيقْرَ ُبهَا َ
ن فِي دَارٍ ثَلَاثَ َليَا ٍ
ُيقْرَآ ِ
هللا تعالی د اسمانونو او ځمکو د پٌداٌش نه دوه زره کاله مخکً ٌو کتاب لٌکلی وو
او د هغً نه ًٌ دوه اٌتونه نازل کړي چً ددي سورت په اخٌر کً دي دا چً کوم
کور کً دري شپً ولوستً شً هغً ته شٌطان نشً راتلی
(التحرٌـم)6:
او دا اٌت اصل دی په باره د تعلٌم د اهل کً د هغوۍ په تربٌت او هغوۍ ته د نٌکۍ
حکم او د بدۍ نه منع کولو باره کً
او اوس زه هغه الوال ذکر کوم چً مفسرٌنو ددي اٌت په تفسٌر کً ذکر کړي دٌی
چً هغً نه هغه څه معلوم شً چً د کور مالک له په هغً باندي اهتمام پکار دی
لتاده فرماًٌ د کور مالک به د کور خلکو ته د هللا د طاعت حکم کوي او دهغه د
نافرمانۍ نه به ًٌ منع کوي او هغوۍ سره به ددٌن په کارونو کً مدد کوي
ضحاک او مماتل فرماًٌ
په هر مسلمان باندي الزم دي چً خپلو رشته دارانو ته د هغه څه تعلٌم ورکړي چً
هللا پري حکم کړی دی ٌا تري هغه منع کړي
او علً رضً هللا عنه فرماًٌ(( :دوۍ ته تعلٌم او ادب ورکړۍ))()1
(c) ketabton.com: The Digital Library
امام طبري فرماًٌ :مونږ له پکار دي چً خپلو اوالدو او اهل له ددٌن او خٌر تعلٌم
ورکړو او هغه ضروري ادب ورته وښاٌٌو چً د هغً نه ًٌ چاره نشته()2
او کله چً رسول هللا ملسو هیلع هللا یلص د غالمانو او وٌنزو د تعلٌم ترغٌب ورکړی دی نو د ستا
اوالد او اهل خو پدي ترغٌب کً باالولی داخلٌږی
امام بخاري رحمه هللا په خپل صحٌح کً باب تړلی
(( باب تعلٌم الرجل أمته وأهله))()3
کله انسان د خپلو مشاغلو او مصروفٌاتو د وجً ددي فرٌضً څخه غافل وي لٌکن
ددي حل دادي چً د هغوۍ لپاره ٌو ورځ ممرره کړي چً هغً کً ٌو مجلس
لاٌموي او خپل اهل او نورو رشته دارانو ته تعلٌم ورکوي
او دي باره د رسول هللا ملسو هیلع هللا یلص طرٌمه مالحظه کړۍ
امام بخاري رحمه هللا فرماًٌ ((:باب هل ٌجعل للنساء ٌوم علی حده فی العلم))
ترجمه :اٌا د ښځو لپاره ٌوه ورځ د تعلٌم په غرض خاص کولی شً
او پدي کً ًٌ دابو سعٌد رضً هللا عنه په حوالً سره حدٌث نمل کړى
يا رسولَ اهللِ ،غ َلبَنا عليك الرجال ،فاستَأثروا بك ،وذهَبوا
بحديثِك ،فاختَ ْر لنا يومًا من تلقاء نفسك نأتيك فيه ،فتَعِظُنا
ت
نّ بي ُ
ظ اهلل ،وتُعلِّمنا ممَّا علمك اهللُ؛ فقال(( :موعدك َ
بمَواع ِ
))فالنة ،يوم كذا وكذا()1ا
(( چً رسول هللا صلی هللا علٌه السالم ته زنانه و شکاٌت وکه چً په تاباندي
زمونږ په ممابله کً سړي غالب شول نو مونږ دپاره ٌوه ورځ وټاکه هغه ورسره د
ٌوي ورځً وعده وکړه هغً کً ورسره مٌالو شو او وعظ ورته وكه او په نٌکو
کارونو امر ًٌ ورته وکه))
امام ابن حجر مزٌد فرماًٌ :او د سهٌل بن ابً صالح عن ابٌه عن ابً هرٌره په
سند سره همدا لصه رواٌت ده او هغً کً دا الفاظ دي
((ستاسو لپاره ټاکلی شوی ځاي دفالنۍ ښځً کور دی نو همدغه کور ته بٌا رسول
هللا ورغلً او هغوۍ ته ًٌ حدٌث بٌان کړل))
او ددي حدٌث نه د زنانه په تعلٌم باندي حرص معلومٌږي او دا هم ترٌنه
معلومٌږي چً د صحابه ښځً به په تعلم ددٌن باندي څومره حرصناکً وي
()1البخاري 101:
(c) ketabton.com: The Digital Library
او صرف سړو ته دٌن بٌانول د داعٌانو ددٌن او دمالکانو دکورونو ٌو لوي تمصٌر
دی
لٌکن کٌداي شً بعضً لوستونکً دا سوال وکړي چً فرض کړه مونږ د زنانه
لپاره ٌو وخت ممرر که او هغوۍ ته مو خبر ورکه چً پدي ورځ د تعلٌم لپاره
راجمع شۍ نو پدي جلسو د علم کً به مونږ هغوۍ ته څه شی وړاندي کوو او په
څه باندي به شروع کوو
نو ددي په جواب کً زه تاته ٌوه مشوره درکوم چً هغه به ستا لپاره ٌو منهج وي
ته به پري چلٌږي په مٌدان د تدرٌس د اهل ستا کً په عام طور سره او د زنانه په
تعلٌم کً خاص طور سره
تفسٌر د عالمه السعدي رحمه هللا چً نومٌږي په ((تٌسٌر الکرٌم الرحمان فً
تفسٌر کالم المنان))
دا ٌو اسان تفسٌر دی چی په اسان اسلوب اوطرٌمه باندي لٌکلی شوی دی ددي نه
ته هغوۍ ته ٌو ٌو اٌت تعلٌم کوه
رٌاض الصالحٌن ددي کتاب بعضً احادٌث ورته شرح کوه او ددغه احادٌثو نه چً
کوم فواٌد معلومٌږي هغه ورته بٌانوه
او ددي ٌعنً د هر حدٌث فاٌدي او دهغً د شرح لپاره باٌد ته(( نزهه المتمٌن)) نوم
باندي ٌو کتاب دی هغً ته رجوع وکړي
دغه شان دا هم ضروري ده چً ته ښځو ته بعضً فمهً احکام ورزده کړي لکه
احکام د طهارت د وٌنو مونځ زکات روژي حج د خوراک څښاک لباس زٌنت د
فطرت احکام د محارمو باره کً احکام د ګانً بجانً او تصوٌرونو احکام وغٌره
(c) ketabton.com: The Digital Library
او ددی احکامو مهم مصادر د اهل علمو فتاوی جات دي لکه فتاوی د الشٌخ ابن باز
او ابن العثٌمٌن او نورو علماء کرامو
برابره ده که هغه په لٌکلو کً وي ٌا په رٌکارډ او کٌسټو کً وي
او دښځً او اهل بٌتو د تعلٌم په جدول او تمسٌم اولات کً دا هم راځً چً هغوۍ
ته ترغٌب ورکړی شً چً دعلماء ٌا طالب علمانو په درسونو کً چً کومو کً
حاضرٌدل ورله ممکن وي حاضري شً
او پدي سلسله کً باٌد د لران رادٌو درسونو ته هم غوږ نٌسً
او باٌد دکور مالک دي خپلً زنانه د اسالمی کتابونو مٌلً ته هم بوزي لٌکن پدي
شرط چً شرعً شروط پکً موجود وي
(c) ketabton.com: The Digital Library
په کور کً مکتبه جوړول د هغه شٌانو څخه ده چً په تعلٌم د کور واالو کً مدد
ورکوي او هغوۍ ته په دٌن باندي دپوهً فرصت ورکوي او هغوۍ سره پدي کً
مدد کوي چً د شرٌعت په احکامو باندي عمل وکړي
او ضروري نده چً دا مکتبه دي ډٌره غټه وي بلکً ضروري داده چً پدي کً
مهم کتابونه کٌخودلی شً
او هغه په داسی ځاي کً کٌخودلی شً چً راغستل ًٌ هر چا لپاره اسان او ممکن
وي او د کور خلکو ته ترغٌب ورکول چً کتابونه ولولً
او باٌد د مکتبً لپاره ځاي مناسب پاک او داسً ځاي وي چً هغه کً خلک خوب
کوي ٌا د مٌلمنو کمره وي دي لپاره چً هر فرد وکولی شً چً په استمرار سره
کتاب مطالعه کړي
او دمکتبی مضبوطوالی پدي کً دی چً هغه پداسً کتابونو باندي مشتمله وي چً
مختلف مسائل پکً بٌان شوي وي او ماشومانو لره هم مفٌد وي په خپلو سبمونو د
مدرسه کً او باٌد مکتبه پداسً کتابونو باندي مشتمله وي چً د هر مستوی برابر
وي چً ماشومان او غټان زنانه او سړي ترٌنه ٌو شان استفاده وکړي
او باٌد څه داسً کتابونه دي پکً هم کٌږدي چً د مٌلمنو لپاره ًٌ هدٌه کً
ورکوي ٌا د ماشومانو ملګرو او هغه کسانو ته په طور د تحفه ورکوي چً د هغه
کور ته راځً سره ددي چً د هغً چاپ اعلی او محمك وي او احادٌث پکً تخرٌج
کړی شوي وي او کله چً ٌو کس مکتبه جوړول غواړي نو باٌد د هغه کسانو سر ه
دي مشوره وکړي چً د کتابونو د پٌشۍ په مٌلو کً کار کوي او پدي باب کً
دهغوۍ د مشورو او التراحاتو نه استفاده کول پکار دي
او د ٌو کتاب په اسانی سره پٌدا کولو لپاره پکار د ی چی مکتبی ته د موضوعاتو
مطابك ترتٌب ورکړی شی لکه د تفسٌر کتابونه په ٌوه خاص خانه کی کٌخودلی شی
د حدٌث کتابونه په بله کی او د فمهی په بله کی او دغه شان نور او دکور ٌو کس
(c) ketabton.com: The Digital Library
باٌد دمکتبی فهرس جوړ کړی چی الف باٌی ترتٌب لری دی لپاره چی کتاب تاالش
کول اسان وی
او ډٌر کله بعض خلک چً د کتابونو شولٌان وي هغوۍ تپوس کوي په باره د
نومونو د اسالمً کتابونو کً دي وجً نه زه غواړم چً د بعضً مفٌد کتابونو
نومونه په الندي ډول ذکر کړم
په تفسٌر کً :تفسٌر ابن کثٌر ۲تفسٌر ابن السعدی ۳زبده التفسٌر د االشمر ۴
بداٌع التفسٌر د ابن المٌم ۵اصول التفسٌر دابن العثٌمٌن ۶لمحات فً علوم المران
د دمحم صباغ
په حدٌث کً :صحٌح الکلم الطٌب ،عمل المسلم فی الٌوم واللٌله ٌا الصحٌح المسند
من اذکار الٌوم واللٌله ،رٌاض الصالحٌن او د هغً شرح ((نزهه المتمٌن))
مختصر صحٌح البخاري دالزبٌدي ،مختصر صحٌح مسلم دامام منذري ،صحٌح
الجامع الصغٌر او ضعٌف الجامع الصغٌر ،صحٌح ترغٌب او ترهٌب ،السنه ومکانتها
فی التشرٌع ،لواعد وفواٌد من االربعٌن النووٌه لناظم سلطان
په عمٌده کً :فتح المجٌد شرح کتاب التوحٌد سره د تحمٌك د شٌخ شعٌب االرنووط
۲ ،اعالم السنة المنشوره ۳ ،شرح العمٌده الطحاوٌه سره د تحمٌك د شٌخ البانی ۴
سلسله العمٌده د شٌخ سلٌمان االشمر ۵ ،اشراط الساعه د ٌوسف وابل.
په فمه کً :منار السبٌل دابن ضوٌان سره د ارواء الغلٌل د شٌخ البانً ۲زاد المعاد
البن المٌم ۳المغنً البن لدامه ۴فمه السنه ۵الملخص الفمهً د شٌخ صالح
فوزان ۶مجموع فتاوی د ابن باز عثٌمٌن او ابن جبرٌن
۷صفة صالة النبً ملسو هیلع هللا یلص د شٌخ البانً او ابن باز ۸مختصر احکام الجنائز دشٌخ
البانً
په اخالق اوتزکٌه د نفسونو کً ۱:تهذٌب مدارج السالکٌن ۲الفواٌد ۳الجواب
الکافً ۴طرٌك الهجرتٌن ۵باب السعادتٌن ۶الوابل الصٌب ورافع الکلم الطٌب د
ابن المٌم لطائف المعارف دابن رجب تهذٌب موعظه المإمنٌن غذا االلباب
په سٌرت او تارٌخ کً :البداٌه والنهاٌه دابن کثٌر ۲سٌر اعالم النبال د ذهبً
مختصر الشمائل الدمحمٌه د ترمذي کتاب چً شٌخ البانً مختصر کړی دي،
(c) ketabton.com: The Digital Library
10
په کور کی یوه صوتی مکتبه جوړول
نن صبا تمرٌبا په هر کور کً د کٌسټ ٌا سی ډي د چلولو لپاره وسائل او االت شته
او دا شٌان په خٌر او شر دواړو کً استعمالولی شً نو څنګه مونږ باٌد دا دهللا په
رضا کً استعمال کړو؟
ددي ممصد د پوره کولو لپاره باٌد په کور کً ٌوه صوتً مکتبه جوړه کړو چً هغه
د علماء ،لارٌانو ،واعظانو ددرسونو په کٌسټو او رٌکاردونو باندي مشتمله وي
او پدی کً هٌڅ شک نشته چً د بعضً لراءو تالوتونه اورٌدل خاص طور سره
کوم تالوتونه چً د تراوٌح مونځ کی شوي وي د هغً د کور په خلکو باندي ډٌر
غټ تاثٌر وي پدي جهت چً هغوۍ به د لران د معنو نه اثر اخلً او د بار بار
اورٌدو په وجه به اکثر اٌاتونو ورته په ٌادو هم ٌادٌږي دغه شان ددي په اورٌدو به
د شٌطانً ګانو بجانو نه محفوظ وي ځکه په کومو غوږونو او سٌنو کً چً لران
وي هغً کً شٌطانً اوازونو لپاره ځاي نه وي
او د کور دخلکو په دٌن باندي په پوهه او دهغه مساٌلو باره کً علم چً هغوۍ ته
ورځ په ورځ پٌښٌږي پدي ټولو کً د کٌسټو او درسونو اورٌدلو ډٌر غټ الس دي
نو پدي سلسله کً زه دا مشوره ورکوم چً د علماء فتاوی جات واورٌدل شً لکه
دشٌخ البانً شٌخ ابن باز ابن عثٌمٌن او شٌخ صالح فوزان او نور داسً علماء چً
هغوۍ په دٌندارۍ باندي مشهور وي
او ټولو مسلمانانو له پدي باب کً احتٌاط پکار دی چً هغوۍ د چا نه فتوی اخلً
ځکه دا دٌن دی نو تاسو باٌد وګورۍ چی د چا نه دٌن زده کوی
(c) ketabton.com: The Digital Library
نو فتوی به د هغه چا نه اخلی چی د هغه علم تموی او ورع معلومه وي او هغه په
صحٌح احادٌثو باندي اعتماد لري د تعصب نه پاک وي
او ددلٌل سره ګرځً نه متشدد وي او نه د ډٌر تساهل نه کار اخلً
او دهغه علماء اورٌدل چً د امت د فالح لپاره کار کوي ددلٌل مطابك خبره کوي او
د بدۍ نه خلک منع کوي په ٌو مسلمان کور کً د ٌو شخصٌت جوړولو کً ډٌر
اهم رول ادا کوي
کٌسټً بٌشماره دي او دٌن بٌانونکً هم ډٌر دي لٌکن مسلمان لره پکار دي چً د
صحٌح منهج صفات وپٌژنً او بٌا د هغه بٌانونکً بٌان اوري چً هغً کً د حك
نښی او د صحٌح منهج صفات موجود وي
او د صحٌح دعوت کونکً صفتونه بعضً په الندی ډول دي
۱د هغه عمٌده باٌد د فرله ناجٌه او اهل سنت والجماعت وي د سنت تابعدار او د
بدعت سره نفرت کونکی وي په خپل منهج کً معتدل وي نه به ډٌر سخت او نه ډٌر
متساهل وي
۲هغه باٌد په صحٌح احادٌثو باندي استدالل کوي او دضعٌف او موضوع احادٌثو
نه اجتناب کوي
۳هغه باٌد د امت او خلکو په حال باندي بصٌرت لرونکی وي او د حال مطابك د
هغوۍ مساٌل حل کوی او دهر مرض لپاره مناسبه دوا ورکوی خلکو ته هغه څه
بٌانوي چً هغوۍ ورته حاجت لري
۵هغه باٌد د حك وٌنا کوي او دخلکو رضا نه لټوي بلکً هر څه د هللا د رضا لپاره
بٌانوي اګر که خلک ناراضه کٌږي
دغه شان مونږ وٌنو چً د کٌسټو او اډٌو بٌانونو او تالوتونو په ماشومانو باندي
ډٌر اثر پرٌوزي ماشومان دهغً نه د لران ډٌر سورتونه دورځی او شپی اذکار
حفظ کوي او د هغً نه اسالمً اداب هم زده کوي
او دا خبره هم ٌاد ساتل پکار دی چً کٌسټً باٌد په کور کً په مرتب شکل سره
کٌخودی شً چً د هغً راغستل هم اسان وي او د ماشومانو دوجً ضاٌع هم نشً
(c) ketabton.com: The Digital Library
او باٌد مونږ څه کٌسټً خپلو دوستانو ته هدٌه کړو ٌا ًٌ هغوۍ ته د ٌوڅو ورځو
لپاره اعارتا ورکړو
او باٌد د پخلً په ځاي کً د خوب په کوټه کً ٌو ټٌپ پروت وي چً زنانه د خپلو
کارونو په وخت کً د هغً نه اسالمً بٌانونه اوري او استفاده ترٌنه اخلً
(c) ketabton.com: The Digital Library
((ای ربه :زما او زما مور او پالر ته بخشش وکړه او هغه چاته چً داٌمان په
حالت کً زما کورته داخلٌږي او ټولو مومنانو او مومناتو ته او ظالمانو لره مه
زٌاتوه مګر هالکت))
د اٌمان واالو ٌو کور ته داخلٌدل د هغه کور رڼا زٌاتوي او دهغوۍ د خبرو د هغوۍ
سره بحث مباحثه او د هغوۍ نه پوښتنً کولو په وجه ډٌري فاٌدي حاصلٌږي
ځکه د عطرو واال سړی به ٌا تاته عطر هدٌه کوي ٌا به ٌی ترٌنه په پٌسو باندي
اخلً او ٌا به دهغه د طرفه د هغً خوشبو محسوسوي
او دهغوۍ سره خپل ماشومان پالر وروڼه او زنانه د پردي نه شاته کٌنول د
هغوۍ په تربٌت کً اضافه کوي
او ته چً کله خپل کور ته خٌر داخل کړي نو ستا کور به د شر نه محفوظ وي او د
وٌجاړٌدو نه به په امن وي
(c) ketabton.com: The Digital Library
نّ أَفْضَلَ صَلَاةِ هر چً سړی دى نو هغه باره کً نبی کرٌم ملسو هیلع هللا یلص فرماًٌ(( :فَإِ َ
كتُوبَةَ")1()). المرء في بيته إال الصالة الْمَ ْ
((د سړي لپاره بهتر موند هغه دی چي کور کي یی ادا کړي مګر فرض موند چي هغه به مسجد کي ادا
کوي))
نو تاباندي واجب ده چً مسجد کً مونځ وکړي مګر د عذر د وجً که درنه پاتً
شً او کور کً ٌی وکړي نو خٌر دی
او هر چً ښځً دي نو د هغو لپاره په هغه ځاي کً مونځ کول بهتر دی چی هغه
ډٌر پردي واال وي
نبی علٌه السالم فرماًٌ:
(( بهترٌن مونځ دښځً د هغً د کوټی په جور ځاي کً دی ٌعنی پټ ځاي کً)
نبی کرٌم ملسو هیلع هللا یلص فرماًٌ ((:وال يؤم رجل رجال في سلطانه وال في أهله وال
يجلس على تكرمته إال بإذنه)1()).
(( ٌو کس دي پتاسو کً د چا په ملکٌت ٌا کور کً امامتً نه ورکوي او د هغه د
عزت په ځاي دي هم نه کٌنً مګر که هغه اجازت وکړي))
ٌعنً د ٌو کور واال ٌا د مسجد د امام په ځاي باندي به امامتً نه ورکوي اګر که دا
مٌلمه د هغه نه ښه لاري وي
دغه شان د ٌو کس لپاره جاٌز ندي چً د کوربه په ٌو خاص ځاي ٌا د هغه په کټ
کً کٌنً مګر د هغه په اجازت سره
اجازت غوصتل
ستَ ْأ ِنسُواحتَّى َت ْم َ ك ْغيْ َر ُبيُوتِ ُ منُوا ال َتدْخُلُوا ُبيُوتاً َ نآ َ ((يا َأ ُيّهَا ا َلّذِي َ
ن ()22 م َتذَكَّرُو َ كمْ لَعَلَّكُ ْ خيْرٌ لَ ُ م َ ك ْ
َو ُتسَلِّمُوا عَلى أَهْلِها ذلِ ُ
ل
ن قِي َكمْ َوإِ ْ حتَّى يُ ْؤذَنَ لَ ُ جدُوا فِيها أَحَداً فَال َتدْخُلُوها َ ن َلمْ تَ َِفإِ ْ
م
ن عَلِي ٌ م ارْجِعُوا فَارْجِعُوا هُ َو َأزْكى لَكُمْ وَاللَّ ُه بِما تَعْمَلُو َ لَكُ ُ
غيْ َر مَسْكُونَةٍ فِيها س عَ َليْكُمْ جُناحٌ أَنْ تَدْخُلُوا ُبيُوتاً َ ( )22لَيْ َ
ن ()))22 كتُمُو َ
ن وَما تَ ْ م مَا تُ ْبدُو َم وَاللَّهُ يَعْلَ ُع لَكُ ْ مَتا ٌ
((ای مومنانو د خپلو کورونو نه عالوه نورو کورونو ته مه داخلٌږی تر هغه چی
تاسو د کور واال نه اجازت او په هغوی باندی سالم نه وی اچولی دا ستاتو لپاره
بهتره دی که چٌرته تاسو د فکر نه کار اخلی
که چٌرته تاسو پدغه کورونو کی څوک مونده نه کړی نو هغی ته مه ننوځی تردی
چی تاسو ته اجازه وشی او که تاسو ته ووٌل شی چی واپس شی نو واپس شی دا
ستاسو لپاره ډٌر پاکونکی دی او هللا تعالی پوهه دی په هغه عملونو چی تاسو ٌی
کوی))
ن أَبْوابِها))(البقرة )101
م ْ
ت ِ
دغه شان فرماٌی((وَ ْأتُوا الْ ُبيُو َ
((هغه ځای ته بغٌر داجازت نه ننوتل جاٌز دی چی ستا سامان پکی پروت وی او
دغه ځای دمٌلمنو لپاره خاص وی کله چی هلته څوک نه وی
ع
متَا ٌ
مسْكُونَةٍ فِيهَا َ
غيْرَ َ
ح أَن َتدْخُلُوا ُبيُوتًا َ
جنَا ٌ
كمْ ُ
((لَّيْسَ عَ َليْ ُ
ن ))النور 30
كتُمُو َ
لَّكُمْ ٰ وَاللَّهُ يَعْ َلمُ مَا ُتبْدُونَ وَمَا تَ ْ
((تاسو باندی څه ګناه نشته چی هغه کورونو ته ننوځی چی خالی دی او هغی کی
ستاسو سامان پروت وی او هللا تعالی پوهه دی په هغه څه چی تاسو ٌی ښکاره
کوی او تاسو ٌی پټوی))
د رشته دارانو او ملګرو کورونو کی د څه شی خوړلو کی تکلف ندی پکار کله چی
هغوی دا بد نه ګنړی
(c) ketabton.com: The Digital Library
دغه شان د رشته دار ٌا ملګری هغه کور نه خوراک کول چی تاته ٌی چاپی درکړی
وی او خپله کور کی نه وی
ض
ِ ج وَال عَلَى الْمَرِي
ج حَرَ ٌ
ج وَال عَلَى الْأَعْرَ ِ
((لَيْسَ عَلَى الْأَعْمى حَرَ ٌ
م
ت آبائِكُ ْ
م أَ ْو ُبيُو ِ
ن ُبيُوتِكُ ْ
م أَنْ تَأْكُلُوا مِ ْ
ك ْ
فسِ ُ
ج وَال عَلى أَ ْن ُ
حَرَ ٌ
ت
م أَ ْو ُبيُو ِ
م أَ ْو ُبيُوتِ أَخَواتِكُ ْ
ك ْ
م أَ ْو ُبيُوتِ إِخْوانِ ُ
ت أُمَّهاتِكُ ْ
أَ ْو ُبيُو ِ
ت
م أَ ْو ُبيُو ِ
ك ْ
ت أَخْوالِ ُ
م أَ ْو ُبيُو ِ
ت عَمَّاتِكُ ْ
م أَ ْو ُبيُو ِ
أَعْمامِكُ ْ
م
س عَ َليْكُ ْ
م َليْ َ
م مَفاتِحَ ُه أَ ْو صَدِيقِكُ ْ
كتُ ْ
م أَوْ مَا مَلَ ْ
خاالتِكُ ْ
جُناحٌ أَنْ تَأْكُلُوا جَمِيع ًا أَوْ َأشْتاتا)) ًً
((نشته په ړوند باندی څه ګناه نه ګوډ باندی او نه په مریض باندی او تاسو باندی چی تاسو د
خپلو کورنو څخه خوراک وکړی یا د کورونو د پلرونو ستاسو یا د کورونو د مورګانو یا د
کورونو د وروڼو ستاسو یا د کورنو د خویندو یا دکورونو د ترونو یا دکورونو د تروریانو د مور او
پلار د طرفه او یا د کورونو د ماماګانو یا هغه چی تاسو د هغی د چابیانو مالکان وی یا د کور
د ملګری ستاسو نشته پتاسو باندی ګناه چی یو دای خوراک وکړی یا بیل بیل ))
خپلو ماشومانو او خادمانو ته حکم کول چی د خوب په وختونو کی دمور او پلار کمری ته بغیر
د اجازت نه نه ننودی
دا ددی وجی نه چی د هغوی سترګی به په غیر مناسب شی باندی ولګی لیکن که هغوی ددی
اوقاتو نه علاوه نورو وختونو کی څه شی د غلطی د وجی نه ووینی نو څه حرج نشته دکه
دوی د په کور کی د ګردیدونکو څخه دی چی منع کول یی نا ممکن دی
(c) ketabton.com: The Digital Library
م
ك ْ
ت َأيْمانُ ُ
ن مَلَكَ ْ
منُوا ِل َيسْتَ ْأذِنْكُمُ الَّذِي َ
نآ َ
((يا َأ ُيّهَا ا َلّذِي َ
ل صَال ِة الْفَجْ ِر
ن َقبْ ِ
ث مَرَّاتٍ مِ ْ
كمْ ثَال َ
منْ ُ
ن َلمْ َيبْلُغُوا الْحُ ُلمَ ِ
وَالَّذِي َ
ء
د صَال ِة الْعِشا ِ
ن بَعْ ِ
منَ الظَّهِيرَ ِة وَمِ ْ
كمْ ِ
ن تَضَعُونَ ثِيابَ ُ
وَحِي َ
نّ
ح بَ ْعدَهُ َ
همْ جُنا ٌ
م وَال عَلَيْ ِ
س عَ َليْكُ ْ
م لَيْ َ
ثَالثُ عَوْراتٍ لَكُ ْ
ن اللَّ ُه
ك ُيبَ ِيّ ُ
ض كَذلِ َ
ٍ م عَلى بَعْ
م بَعْضُكُ ْ
ك ْ
ن عَ َليْ ُ
طَوَّافُو َ
م ())82
م حَكِي ٌ
ت وَاللَّ ُه عَلِي ٌ
لَكُمُ الْآيا ِ
((ای د ایمان والاو باید تاسو نه دی اجازت وغواړی هغه کسان چی تاسو یی مالکان یی او
هغه ماشومان چی بلوغ ته ندی رسیدلی دری مرتبه مخکی د د سحر د موند نه او کله چی
تاسو خپلی کپړی ګدی د ماسپصین په وخت او پس د ماصوستن نه دری وختونه دی ستاسو
لپاره نشته په تاسو او هغوی باندی ګناه ددی وختونو نه پس دوی پتاسو باندی ګردش کونکی
دی بعضی ستاسو په بعضو باندی او دغه شان الله تعالی بیانوی ستاسو لپاره ایاتونه او الله تعالی
پوهه او حکمتونو والا دی))
{ من اطلع في بيت قوم بغير إذنهم ففقئوا عينه فال دية له وال
قصاص }()1
(( چا چی یو کور ته بغیر د اجازت نه سر ورصکاره که او هغوی دده سترګه ړنده کړه نو نه په
هغوی باندی دیت شته او نه قصاص))
د کور څخه د هغی صدی نه وتل یا ویستل چی طلاق رجعی وته ورکړل
شوی او د عدت په وخت کی وی سره ددی چی هغی باندی به خرچه کولی
شی
نّ وَأَحْصُوا
دّ ِتهِ َ
هنَّ لِعِ َ
((يا َأ ُيّهَا ال َنّبِيُّ إِذا طَ َلّقْ ُتمُ النِّساءَ فَطَ ِلّقُو ُ
ن
الّ أَ ْ
ن إِ َ
نّ وَال َيخْرُجْ َ
ن ُبيُو ِتهِ َ
م ْ
نّ ِ
ه َ
م ال ُتخْرِجُو ُ
ك ْ
الْعِدَّ َة وَا َتّقُوا اللَّهَ رَبَّ ُ
د
د اللَّ ِه َفقَ ْ
حدُو َ
دّ ُ
منْ َيتَعَ َ
د اللَّهِ وَ َ
حدُو ُ
ك ُ
مبَ ِيّنَ ٍة َوتِلْ َ
حشَ ٍة ُ
ن بِفا ِ
يَ ْأتِي َ
ك أَمْرا)) ًً
د ذلِ َ
ث بَعْ َ
حدِ ُ
لّ اللَّهَ يُ ْ
درِي لَعَ َ
فسَ ُه ال تَ ْ
م َن ْ
ظَلَ َ
الله تعالى فرمایی ((ای نبی کله چی تاسو صدو ته طلاق ورکوی نو په عدت کی طلاق
ورکوی او عدت حسابوی او دالله نه ویریږی هغوی د کورونو نه مه وباسی او خپله دی هم د
کور نه نه ودی مګر که یو زنا ترینه وشی او دا دالله حدونه دی څوک چی د الله د حدودو نه
تجاوز کوی نو یقینا هغه په خپل دان باندی ظلم وکړه او تاته پته نشته کیدای شی الله تعالی
ددی نه پس یو نوی کار وکړی))
(c) ketabton.com: The Digital Library
هر چی د هغی په کور کی پریخودل دی نو د هغی دلیل دالله دا قول دی او په بیسترو کی د هغوی نه جدا
شی
او هر چی د کور نه باهر د هغوی پریخودل دی نو هغه داسی لکه څنګه چی رسول الله کړی وو چی
خپلی بیبیانو سره یی بایکاټ کړی وو او د کور نه باهر یی یوه کمره کی اوسیدل اختیار کړی وو
رسول الله صلی الله علیه وسلم د دانله والی نه منع کړی ده چی یو کس دانله ویده شی یا
دانله سفر وکړی
او دا منع ددی وجی نه ده چی په دانله والی کی ددشمن او غلو د حملی خطره وی د غه شان دبیماری
هم خطر وی نو دویم ملګری دی شیانو کی له تا سره مدد کولی شی
(c) ketabton.com: The Digital Library
نو د هغه مرګ به د چا په ذمه نه وی او دا معنی یی هم کیدای شی چی دده سره به دالله حفاظت نه وی
دکه ده هغه ظاهری اسباب اختیار نه کړل کوم چی الله تعالی پری امر کړی دی
او په یو بل روایت کی راغلی دی چی پیشو ناولی نده بلکی هغه پتاسو باندی د ګردش کونکو څخه ده
13
د کور د مسایلو باره کی د خبرو اترو لپاره فرصت ورکول
د یو کورنی د کامیابی او خوشګوار ماحول د علاماتو څخه دا همده چی په هغی کی د کورنی مسایلو د
حل کولو لپاره یو مناسب وقت مقرریږی او په هغی کی د کورنی افراد کورنی مسایل د بحث لاندی راوړی
او دی کی هیڅ شک نشته چی کوم کس ته چی الله د رعیت مسولیت ورکړی وی هغه اولنی مسوول دی
لیکن نورو خلکو ته په کورنی معاملاتو کی د خبری فرصت ورکول خاص طور سره خپلو ماشومانو ته کله
چی هغوی لوی شی نو پدی کی د هغوی تربیت وشی چی مسوولیت به څنګه پورته کولی شی او هغوی
ددی هم احساس کوی چی زمونږ د ارا څه قیمت شته
(c) ketabton.com: The Digital Library
او ددی مثالونو څخه دا دی چی د هغه کارونو متعلق خبره اتره کول چی د حج یا عمری متعلق وی یا د
چهوټیانو متعلق یا د رشته دارانو سره د خپلولی متعلق یا د واده او ولیمی باره کی خبری اتری او مشوری یا
دعقیقی او یا دیو کور نه بل کور ته د تګ په وخت کی د انتظامی امورو د حل کولو لپاره مشوره کول
او دغه شان نور د خیر کارونو باره کی لکه د کلی د غریبانانو عدد معلومول او هغوی کی خوراک
تقسیمول او د هغوی نور مالی مدد کول
دغه شان د کورنی خپل میندی مسایل بحث کول او د هغی د حل لپاره لاره ایستل
او پدی مقام کی یوی مهمی اجتماع ته باید اشاره وکړم هغه دا چی مور او پلار باید په انفرادی طور سره د
خپلو بچیانو سره مشوری وکړی دکه بعضی مشکلات داسی وی چی د هغی حل په اجتماعی طور سره نه
کیږی
د مثال په طور پلار ددوی سره دانله یو مجلس قایم کړی او هغه سره د دوانی بلوغت وغیره مسایلو باره
کی خبری اتری وکړی
او دغه شان مور دلور سره دغه شان انفرادی ملاقات وکړی او هغی سره د هغی پدی عمر کی پیښ مسایل
تبصره کړی
او کله چی مور یا پلار خپل دوی ته داسی ووای چی کله چی زه ستا په عمر کی وم ددی خبری ډیر غټ
اثر وی په هغوی باندی
او دداسی خبرو نه کول په هغوی باندی دا اثر کیږی چی هغوی بیا د بدو او ناکاره ملګرو سره دوستی
اختیاروی د کومی نه چی لوی شرونه جوړیږی او په هغی سره معاشره تباه کیږی
(c) ketabton.com: The Digital Library
او د دهغه کور به څه حال وی چی هغی کی پلار دوی ته وایی مور سره دی خبری مه کوه او مور ورته
وایی پلار سره دی خبری مه کوه او بچی پدی وخت کی په یو تذبذب کی وی نو باید ددی خلافاتو نه
دان وساتل شی او کله چی واقع شی نو باید مونږ یی د هغوی د نظر نه پټ کړو
.
ًثی کشین ملسو هیلع هللا یلص یْ ٍ ّسځ دسی هشذثَ ّفشهایل کْهَ ّسځ صٍ ؼشاهَ کړم ؟ صؽاتَ
ّّیل د ؼط ّسځ تیا ُغَ پَ دی خطثَ کی ّفشهایل عراعْ پَ خپلْ ښځْ تاًذی دا
ؼك لشی چی ُغْی ُغَ کظ کْس ذَ ساًٌثاعی چی ذاعْ یی تذ ګٌړی
اّ ُغَ چاذَ اظاصخ ًَّ کړی چی عراعْ کْس ذَ ساؽی اّ ذاعْ ّسعشٍ ًفشخ کْی
ًْ ای هغلواًی ښځی کلَ چی عرا خاًّذ ذا د یْښځی د ساًٌْذْ د اظاصخ ًَ هٌغ کړی
ًْ ذَ ضذ هَ کٍْ ځکَ ُغَ ذَ تَ ددی فغاد هؼلْم ؽْی ّی ځکَ یی هٌؼَ کْی اّ
تایذ ذَ خْؽیاسٍ اّعیږی چی دغَ ښځَ عرا د خاًّذ اّ د خپل خاًّذ هاتیي کی داعی
هؼاُذی ًَّ کړی چی ذَ د خاًّذ ًَ داعی هطالثی ّکړی چی د ُغَ ّط کی ًَ ّی
اّ ذا تاًذی الصهَ دٍ چی خپل خاًّذ ذَ ًصیؽد ّکړی کلَ چی ذَ هؽغْط کړی چی
دُغَ هلګشی عرا خاًّذ پَ تذّ کاسًّْ کی ّالغ کْل غْاړی
اّ ای عړی ذَ تایذ کْؽؼ کْی چی خپل کْس کی هْظْد اّعی څْهشٍ چی عرا
ّط ّی ځکَ دّلی االهش پَ کْس کی هْظْدّالی د کْس پَ ذشتید کی هؼاّى شاتریږی
اّ ُغَ د کْس داؼْالْ اصالغ پَ هشالثی عشٍ کْی
اّ تؼضی خلک داعی خیال لشی چی د کْس ًَ تاُش اّعیذل پکاس دی اّ ُویؾَ دکْس
ًَ تاُش اّعږی هګش کَ تاُش ّسذَ ځای هیالّ ًؾی ًْ خپل کْس ذَ ساځی
لیکي دا ډیش غلظ عْچ دی لیکي کلَ چی یْ کظ دهللا دطاػد لپاسٍ دکْس ًَ ّّځی
ًْ د ُغی لپاسٍ یْ خاؿ ّخد ّی اّ یْڅْ ّسځی ّی لیکي کَ د ُغَ ّذل د
ګٌاًُْْ پَ السٍ کی اّ دّخد ضایغ کْلْ کی ّی ًْ تایذ هللا ذؼالی ذَ ذْتَ ّتاعی
اّ ددًیا عشٍ دی ذؼلك کن کړی دغَ ؽاى ذعاسذًَْ اّ تی ځای هاللرًَْ دی ُن پَ
کصشخ عشٍ ًَ کْی ځکَ غټ تذتخد عړی ُغَ دی چی خپل کْسّاال یی پشیخی ّی
اّ صشف دًیا پظ ؽْی ّی
(c) ketabton.com: The Digital Library
اّ هًْږ پذی ّخد کی ًَ غْاړّ چی د هغشتیاًْ کراتًْْ ًَ ؼْالی ًمل کړّ پذی
تاًذی چی ُغْی صهًْږ اعالم ذَ څْهشٍ ؼیلی اّ چلًَْ ظْړ کړی دی
لیکي یٍْ فمشٍ چی پَ اخثاس د هؾشق اػظن هاعًْی کی خپشٍ ؽْی ٍّ ُغَ د ػثشخ
لپاسٍ رکش کّْ
ُغَ دادٍ چی ُغْی ّایی د یْ فشد اّ دُغَ د کْسًی هاتیي کی ظذایی لپاسٍ ذاعْ تایذ
د ُغْی اخاللْ کی سّل ّلْتْی اّ د ُغْی اخالق خشاب کړی ځکَ د ُغْی
ًفغًَْ د ی ذَ هایل دی چی د کْس اؼْال ګډّډ ّی اّ ؼشام ؽیاًْ طشفرَ هایلَ ّی
اّ د ا خْښَ ګٌړی چی یْ ُْټل کی ګپ ؽپ ّلګْی پَ ًغثد ددی چی د کْس پَ
کاسًّْ کی هصشّفَ ّی
(c) ketabton.com: The Digital Library
اّ لصَ د ػوش سضی هللا ػٌَ د یْی ښځی اّ د ُغی د ّږّ تچْ عشٍ اّ لصَ د
اصؽاب االخذّد اّ لصَ د تاؽ ّاالّ پَ عْسخ ًْى کی لصَ د ُغَ دسی کغاًْ چی
غاس کی ؼصاس ؽْی ّّ اّ دغَ ؽاى ًْسی خًْذّسی لصی
چی د تؼضی ذفصیل اّ ؽشغ عشٍ ُغْی ذَ تیاى ؽی ًْ پذی عشٍ ُغْی د ُغَ
تیکاسٍ لصْ ًَ تی پشّاٍ کیږی چی ُغَ د هاؽْم ػمیذٍ خشاتْی اّ ُغَ پَ ّیشٍ اّ
خْف کی هثرال کْی
هاؽْهاى تایذ د ُش ؽی لپاسٍ د کْس ًَ تاُش ًَّ ّځی پذی عشٍ ُغْی د کْس ًَ
تاُش تذ اخالق یادّی تلکَ د ګاًّډیاًْ د کْسًّْ ًَ د تؼضی ًیکْ هاؽْهاًْ اًرخاب
ّؽی اّ خپل کْس ذَ ُغْی ساّتللی ؽی چی ددّی عشٍ لْتی ّکړی
د هاؽْهاًْ د لْتْ خیال عاذل ُغَ لْتی چی فایذٍ هٌذی ّی اّ د ُغْی لپاسٍ تایذ د
لْتْ لپاسٍ یْ کوشٍ خاؿ ؽی یا یْ ځای چی ُغی کی د لْتْ عاهاى ګذی
اّ دُغْ لْتْ ًَ اظرٌاب ّؽی چی ُغی کی د ؽشیؼد هخالفد ّی لکَ پَ لْتْ کی د
ګاًی تعاًی االخ اعرؼوالْل ّغیشٍ
اّ تِرشٍ دٍ چی د هاؽْهاًْ لپاسٍ د لْتْ عاهاى هرْفش کړی ؽی اّ د ُغْی لپاسٍ د
کوپیْټش تؼضی هثاغ ګیوًَْ
لیکي پذی علغلَ کی ددی خیال عاذل پکاس دی چی تؼضی کوپیْټشی ګیوًَْ د صًاٍ
پَ ذصْیشاًْ تاًذی هؾرول ّی ُغی ًَ اظرٌاب ّؽی
ذش دی چی هاذَ یْ کظ ّّیل یْ داعی کوپیْټشی ګین دی چی ُغی کی یْ کظ ګین
کْی ًْ یٍْ ظیٌی تَ ځاًلَ هٌرخثَ کړی چی ذا عشٍ لْتَ ّکړی ًْ کلَ چی ذا دا ګین
ّګټّْ ًْ ُغَ ظیٌی تَ ذاذَ پَ تی ؽشم اّ تی ؼیا ؽکل کی ساښکاس کیږی ددی پَ
تذلی کی چی ذا ګین ّګټّْ
اّ پذی ذشذیة اّ فشق تاًذی دیي داسٍ کْسًی ػول کْی
اّ تی دیٌَ خلک ددی اُروام ًَ کْی
ًثی کشین ملسو هیلع هللا یلص تَ د هاؽْهاًْ عشٍ خْػ هضاظی کْلَ د ُغْی پَ عشًّْ تَ یی الط
ساښکَ اّ ُغْی ذَ تَ یی پَ هؽثد کی اّاص کّْ
پَ ُغْ کی چی تَ کْم ډیش هاؽْم ّّ ُغَ ذَ تَ یی هیٍْ د ټْلْ ًَ هخکی ّسکْلَ
اّ پَ الًذی ډّل دًثی ػلیَ الغالم د ؼغي اّ ؼغیي عشٍ
د هضاغ دٍّ هصالًَْ تیاًیږی
اتْ ُشیشٍ سضی هللا ػٌَ فشهایی
((كاى سعْل هللا لیذلغ لغاًَ للؽغي تي ػلي فیشٓ الصثي ؼوشج لغاًَ فیثِؼ إلیَ))
(( ًثی ػلیَ الغالم تَ د ؼغي تي ػلی لپاسٍ خپلَ ژتَ ساّیغرلَ ًْ ُغَ تَ دژتی
عْسّالی ّلیذٍ ًْ خْؽؽالَ تَ ؽْ)) 1
) ( )1سّاٍ أتْ الؾیخ في أخالق الٌثي ملسو هیلع هللا یلص ّآداتَ (401
(c) ketabton.com: The Digital Library
م،
يّ صَلَّى اللَّهُ عَ َليْهِ وَسَلَّ َ
جنَا مَعَ ال َنّبِ ِ
یؼلی تي هشٍ فشهایی ((" خَرَ ْ
يّ
ع النَّبِ ُ
حسَ ْينٌ يَلْ َعبُ فِي الطَّرِيقِ ،فَأَسْرَ َ
وَدُعِينَا ِإلَى طَعَامٍ فَ ِإذَا ُ
ديْهِ ،فَجَ َعلَ يَمُ ُرّ مَرَّ ًة
مّ بَسَطَ يَ َ
م ،ثُ َ
م ا ْلقَ ْو ِ
م أَمَا َ
صَلَّى اللَّهُ عَ َليْهِ وَسَلَّ َ
ديْ ِه
حدَى َي َ
خذَهُ ،فَجَعَلَ إِ ْ
هنَا ،يُضَاحِكُ ُه حَتَّى أَ َ
هنَا وَمَرَّ ًة هَا ُ
هَا ُ
قبَّلَهُ 1))،
عتَ َنقَهُ َف َ
مّ ا ْ
فِي ذَ ْقنِ ِه وَاألُخْرَى فِي رَأْسِ ِه ،ثُ َ
((هًْږ د ًثی ػلیَ الغالم عشٍ پَ یْ عفش کی ّّ اّ هًْږ ذَ د سّټی د ػْخ ؽْی
ّّ
پذیکی ؼغیي پَ السٍ کی لْتی کْلی ًْ ًثی ػلیَ الغالم ّسذَ ّسّړاًذی ؽْ اّ
العًَْ یی ښْاسٍ کړٍ کلَ یی دیخْاٍ ّړل اّ کلَ یی اخٍْ ُغَ عشٍ هضاغ کّْ ذشدی
چی ساّایغغرَ اّ یْ الط تاًذی یی د ُغَ څټ ًّیْ اّ تل الط تاًذی عش اّ تیا یی
ښکل کَ ))
ن
د اعالم لْاًیي د یْ تل ذکولَ دٍ اّ کلَ چی هللا ذؼالی صًاًَ ّ ذَ دا ؼکن ّکَ(( َوقَرْ َ
ج الْجَاهِ ِليَّةِ الْأُولَىٰ )) االحزاب 33
ن َتبَرُّ َ
نّ َولَا َتبَرَّجْ َ
ك َ
فِي ُبيُوتِ ُ
ن
خيْرَ مَ ِ
ت اسْتَأْجِرْهُ ٰ إِنَّ َ
حدَاهُمَا يَا أَ َب ِ
ًْ خپل پالس ذَ یی ّّیل ((قَا َلتْ إِ ْ
ت ا ْلقَوِيُّ الْأَمِينُ)) سورة القصص ()22
اسْتَأْجَ ْر َ
((دی ( هْعی ػلیَ الغالم ) لشٍ خادم ًّیغَ تیؾکَ دا ډیش لْی اّ اهاًد ګش عړی
دی))
ًْ دی ښځی پذی خثشی عشٍ خپل ؼشؿ ظاُش کَ چی ُغَ پَ کْس کی کیٌاعرل دی
دی لپاسٍ چی د ُغَ فرٌْ څخَ ځاى هؽفْظ کړی چی د کْس ًَ تاُش دّی ذَ پیؼ
ساځی
لیکي ددٍّ ػالوی ظٌګًْْ ًَ ّسّعرَ کلَ چی د کافشّ پَ عړّ کی کن ّالی ّّ ًْ
ُغْی دی ذَ هؽراض ؽْ چی ښځی د کْسًّْ ًَ ساّتاعی اّ پَ ُغی تاًذی د ظٌګ
خشاتی دفغ کړی اّ ددی عْچ عشٍ د یِْدّ ُغَ عْچ ُن هلګشی ؽْ چی ُغْی ّ
ایی هًْږ د ښځْ اصادی غْاړّ اّ دا پَ دی اسادی عشٍ ّایی چی د ښځْ دیي ذَ
ًمصاى ّسعْی اّ ُوذا ّظَ دٍ چی ّط ښځْ د کْس ًَ دتاُش کاس کْلْ هطالثی ُن
ؽشّع کړی
عشٍ ددی چی صهًْږ هؼاؽشٍ د ُغْ ی د هؼاؽشی پؾاى ًذٍ صهًْږ هؼاؽشٍ کی
عړی پَ ښځْ تاًذی خشچی کْی لیکي د یِْدّ دا ذؽشیک چی ښځْ ذَ اصادی
ّسکړی ُغَ پَ ذیضی دی
دی ّظی ًَ خثشٍ دیرَ ّسعیذٍ چی ښځَ د تاُش ذلْ هطالثی ؽشّع کړی ذش دی چی
دا عٌذًَّ کْم چی ظاهؼاذْ کی ذمغیویږی ضایغ الړ ًؾی
کَ ًَ ّی ًْ اعالهی هؼاؽشی دی ؽیاًْ ذَ ضشّسخ ًلشی پَ اکصشٍ ّظایفْ کی ځکَ
ډیش عړی چی ُغْی عشٍ ډکشیاًی ؽرَ ُغْی ددغی تاّظْد د ّظیفْ د هًْذلْ ًَ
لاصش دی اّ ؼال دا دی چی د ښځْ دکاس کْلْ لپاسٍ هیذاًًَْ کْالیږی لګیا دی
الثرَ ددی ًَ اًکاس ًؾرَ چی پَ تؼضی ؽؼثْ کی دښځی کاس ذَ ضشّسخ ؽرَ لکَ
ذؼلین ډاکټشی کْل لیکي دا پَ ؽشػی ؽشایطْ تاًذی
اّ هًْږ چی دا هخکیٌی همذهاذی طْس عشٍ خثشی ّکړی دا ددی ّظی ًَ چی ډیش
ښځی داعی دی چی ُغْی دا عْچ لشی چی د ښځْ د کْس ًَ تِش کاس کْل یْ
ضشّسخ دی
(c) ketabton.com: The Digital Library
اّ ُغْی د کاسًّْ لپاسٍ پَ کوَ ذٌخْاٍ تاًذی اّ تغیش د ضشّسخ ًَ ّّځی ځکَ ُغَ
دا هؽغْعْی چی صها کاس کْل د کْس ًَ تاُش ضشّسی دی اګش کَ دکاس ځای غیش
هٌاعة ّی اّ دی ّظی ًَ ډیش غټی فرٌی ّالغ ؽْی
پَ اعالهی لْاًیٌْ اّ ػلواًی عْچ کی تٌیادی فشق دادی چی اعالهی ذصْس د ښځی
د لضیی هرؼلك دا فکش کْی چی اصل د ښځْ لپاسٍ پَ کْس کی کیٌاعرل دی اّ د
ؼاظد لپاسٍ ّذلی ؽی ذاعْ ذَ اظاصخ دی چی د خپلْ ؼاظرًْْ لپاسٍ ّّځی اّ
ػلواًیاى دا ّایی چی اصل د ښځی لپاسٍ پَ ټْلْ ؼاالذْ کی د کْس ًَ ّذل دی
ًْ دسهیاى لْل پذی علغلَ کی دادی چی تؼضی ّخرًْْ کی د ښځی د کْس ًَ تِش
کاس کْل ّالؼی یْ ؼاظد ّی لکَ کلَ چی ښځَ د خاًّذ د هشګ ًَ پظ د کْس هالکَ
اّ هغّْلَ ّی یا یی پالس ډیش تْډا ّی تِش ذَ ًؾی ّذلی اّ دغَ ؽاى ًْ تلکی پَ
تؼضی ُیْادًّْ کی د خاًّذ د کْس پَ خشچْ کی د هذد ًَ کْلْ پَ ّظَ ښځَ دی ذَ
ضشّسخ لشی چی څَ ّظیفَ ّکړی اّ دکْس خشچَ پْسٍ کړی ذشدی چی پَ ًکاغ کی
ُغْی دا ؽشط لګْی چی ښځی تَ ّظیفَ کْی یا تَ د کْس ًَ تاُش کاس کْي
ًْ خالصَ دادٍ چی د ښځی کاس تَ کلَ د یْ ؼاظد لپاسٍ ّی لکَ دهللا ذؼالی طشفرَ
دػْخ ّسکْل یا تل اعالهی ُذف لپاسٍ ّذل ی
اّ ُش چی د ښځی د کْس ًَ تاُش د کاس لپاسٍ ّذل دی ًْ د ی تاًذی تیؾواسٍ هٌفی
اششاخ هشذة کیږی لکَ دُغی ًَ تؼضی پَ الًذی ډّل دی
۱پَ ډیشّ ؽشػی هٌکشاذْ کی ّالغ کیذل لکَ اخرالط د عړّ عشٍ د عړّ عشٍ
هاللاذًَْ کْل د ُغْ عشٍ خلْخ کْل اّ پشدّ عړّ ذَ صیٌد ښکاسٍ کْل ذشدی چی
اخیش خثشٍ صًا ذَ ّسعیږی
۲خپل خاًّذ ذَ پْسٍ ؼك ًَ ّسکْل اّ د کْس خالی پشیخْدل اّ تچیاًْ پَ ؼك کی
ذمصیش کْل چی دا صهًْږ اصلی هْضْع دٍ
د ښځی پَ صړٍ کی د خاًّذ د ذاتؼذاسی اّ دُغَ سػة اّ دتذتَ کویذل
دهصال پَ طْس یْی ښځی عشٍ د ُغی د خاًّذ پؾاى عٌذًَّ ّی اّ د خاًّذ ًَ یی
ذٌخْاٍ ُن ډیشٍ ّی ًْ ایا ددی ښځی د خاًّذ عشٍ هؽثد اّ د خاًّذ ػضخ تَ
(c) ketabton.com: The Digital Library
((إن من أشر الناس عند هللا منزلة يوم القيامة الرجل يفضي إىل امرأتو وتفضي إليو
مث ينشر سرىا ")) رواه مسلم . 157/4
تیؾکَ د هللا پَ ًضد پَ ّسځ د لیاهد تاًذ ی پَ خلکْ کی ډیش عخد ػزاب ّاال ُغَ
کظ دی چی د ښځی عشٍ ظواع ّکړی اّ ښځَ د ُغَ عشٍ تیا د ُغی ساص خلکْ ذَ
تیاًْی
اّ د یفضی هؼٌی دا دٍ چی یْ ُغی عشٍ ظواع اّ هثاؽشخ ّکړی لکَ دهللا پذی لْل
کی چی ذاعْ د یْ تل عشٍ کْسّالی کړی ّی
اّ ددی د ذؽشین ددالیلْ څخَ ؼذیس د اعوا تٌد یضیذ چی ُغَ د ًثی ػلیَ الغالم
خْاذَ ٍّ اّ ښځی اّ عړی د ُغَ خْاذَ ًاعد ّّی
ًْ ًثی ػلیَ الغالم ّفشهایل لکَ چی پراعْ کی یْ کظ د ښځی عشٍ ظواع ّکړی
ُغَ خلکْ ذَ ّایی اّ ښځَ ُن خلکْ ذَ دی تاسٍ کی ّایی چی خاًّذ ّسعشٍ څَ
کړی ّی ًْ پذیکی ټْل چپ ؽْل ها ّّیل تیؾکَ ای سعْل هللا دّی ښځی اّعړی
دا کاس کْی
ُغَ ّفشهایل دا کاس هَ کْی ددی هصال خْ د یْ ؽیطاى دی چی د ؽیطاًی ښځی عشٍ
پَ الس کی ظواع کْی اّ خلک ّسذَ ګْسی
اّ پَ سّاید د اتْ داّد کی دا ؼذیس پَ ًْسّ الفاظْ عشٍ د اتْ ُشیشٍ سضی هللا ػٌَ
ًَ سّاید دی چی سعْل هللا ملسو هیلع هللا یلص چی ذاعْ کی یْ ذي خپلی ښځی ذَ ساذګ ّکړی اّ
ځاى پغی دسّاصٍ تٌذٍ کړی پَ ځاى تاًذی پشدٍ ساّچْی اّ د هللا پَ پشدی عشٍ ځاى
پټ کړی تیا خلکْ عشٍ کیٌی اّ ّایی چی ها دا دا کاس ّکَ
ًْ عړی چپ ؽْل تیا ښځْ ذَ هرْظَ ؽْ اّ ّیی فشهایی ایا پَ ذاعْ کی څْک
داعی کاس کْی ًْ ُغْی ُن چپ ؽْی پذی کی یٍْ ظیٌی ساپاڅیذٍ اّ سعْل هللا ذَ
ّسًیژدی ؽٍْ ذش دی چی اّاص ّسلَ ّاّسی ّیی ّیل تیؾکَ عړی اّ ښځی دّاړٍ دا
کاس کْی ًْ سعْل هللا ملسو هیلع هللا یلص ّفشهایل ددی هصال د یْ ؽیطاى دی چی پَ کْڅَ کی د
ؽیطاًی عشٍ ظواع کْی اّ خلک ّسذَ ګْسي
اّ ُش چی دّین کاس دی ُغَ دا چی د کْسًی اخرالفاخ تاُش ذَ ایغرل ًْ پذی عشٍ د
کْس هؾکالخ ًْس ُن صیاذیږی اّ تاُش خلکْ د ښځی اّ خاًّذ پَ کاس کی هذاخلد
دی هؼاهلی لشٍ ًْسٍ ُن عخرْی ددی لپاسٍ تِرشیي ؼل دادی چی د ښځی اّ خاًّذ د
کْسًی لَ طشفَ یْ یْ کظ همشس ؽی اّ دی ذَ ُن ؼاظد ُلَ ساځی چی پَ کْس کی
دهغالی ؼل ساًَّ ّځی اّ هؾکل پَ صلػ عشٍ ؼل ًؾی ًْ تیا تَ هًْږ ُغَ څَ کّْ
چی هللا ساذَ اهش کړی دی
پظ ذاعْ ّلیګی یْ فیصلَ کًْکی د خاًّذ دکْس لَ طشفَ اّ یْ فیصلَ کًْکی د
ښځی لَ طشفَ کَ چیشذَ دّی دّاړٍ صلػ کْل غْاړی ًْ هللا تَ ددّی پَ کاس کی
ذْفیك ّاچْی
اّ ُش چی دّین کاس دی ُغَ دا چی د کْس یا دکْس یْ فشد ذَ ضشس ّسکْل پَ ًؾش
کْلْ د ُغَ د ؽخصیاذْ ًْ دا ُن ظایض ًذ ی ځکَ دا د ًثی ػلیَ الغلن پذی لْل کی
داخلیږ ی ًَ ځاى ذَ ضشس ّسکْی اّ هَ تل چاذَ
اّ ددی د هصالًْْ څخَ د هللا ذؼالی ددی لْل ذفغیش دی
(c) ketabton.com: The Digital Library
تیؾکَ هللا ذؼالی ذؼالی تیاى کړی دی د کافشاًْ لپاسٍ هصاال ښځَ د ًْغ اّ ښځَ د لْط
دا دّاړٍ صهًْږ د یْ دٍّ ًیکْ تٌذګاًْ (ًْغ اّ لْط) پَ ًکاغ کی ّی ًْ ُغْی عشٍ
یی خیاًد ّکَ
اتي ػثاط سضی هللا ػٌِوا ددی اید پَ ذفغیش کی فشهایی
د خیاًد هطلة دا ًَ دی چی ُغْی صًا ّکړٍ تلکی د ًْغ د ښځی خیاًد داّّ چی
ُغی تَ خلکْ ذَ د ًْغ تاسٍ کی ّیلَ دا لیًْی د ی
اّ د لْط د ښځی خیاًد داّّ چی ُغی تَ خلکْ ذَ خثش ّسکّْ چی صهًْږ کْس ذَ
هیلواًَ ساغلی دی
اّ ػْفی د اتي ػثاط سضی هللا ػٌِوا ًَ ددی اید ذفغیش داعی تیاًْ ی
د ُغی دّاړّ خیاًد داّّ چی ُغْی د ًْغ اّ لْط پَ دیي تاًذی ًَ ّّ
اّ دًْغ ښځی تَ د ُغَ ساصًَّ افؾا کْل چی چا تَ د ُغَ عشٍ ایواى ساّړٍ ًْ
ؼاکواًْ ذَ تَ خثش ّسکّْ چی فالًی ایواى ساّړٍ
اّ د لْط ښځی تَ چی کلَ دُغَ کْس ذَ هیلواًَ ساغلَ ًْ ُغَ خلکْ ذَ تَ یی خثش
ّسکّْ چی تذ کاسی تَ یی کْلَ
(c) ketabton.com: The Digital Library
( )1رواه ابن أَب الدنيا وغريه وىو يف صحيح اجلامع رقم 1704
(c) ketabton.com: The Digital Library
د ښځی اّ تچْ عشٍ خْػ هضاظی کْل دُغَ اعثاتْ څخَ دی چی پَ ُغی عشٍ کْس
کی هؽثد اّ الفد پیذا کیږی
((فهال اّ دی ّظی ًثی ػلیَ الغالم ظاتش سضی هللا ػٌَ ذَ ًصیؽد کړی وو
بكر ًا تُالعبها وتُالعبك وتضاحكها
وتضاحكك " 1وقال صلى اهلل عليه وسلم " :
كل شيء ليس فيه ذكر اهلل فهو لهو ولعب إال
أربع ،مالعبة الرجل امرأته 2)) " ..
چی د ځْاًی ظیٌی عشٍ ًکاغ ّکړی اّ ُغَ ذَ یی پذی لْل عشٍ ذشغیة ّسکړی ّّ
چی ذا ّلی د ځْاًی عشٍ ًکاغ ًَ کْل ذا تَ ّسعشٍ لْتی کْلی اّ ُغی تَ ذاعشٍ اّ
یْ تل عشٍ تَ هْ خٌذا اّ خْػ هضاظی کْلی
اّ ًثی کشین ملسو هیلع هللا یلص فشهایلی دی ُش ُغَ ؽی چی د هللا رکش پکی ًَ ّی ًْ ُغَ تَ لِْ اّ
لْتی ّی هګش د عړی ښځی عشٍ لْتی کْل
اّ ػایؾَ سضی هللا ػٌِا فشهایی ها اّ ًثی ػلیَ اعالم تَ د یْ لْخی ًَ غغل د
ظٌاتد کّْ چی صهًْږ هاتیي کی تَ پشّخ ّّ چی ُغَ تَ الط ساّړاًذی کړّ ًْ ها
تَ ّسذَ ّّیل ها لَ اّتَ پشیږدٍ هالَ اّتَ پشیږدٍ
ُش چی د ُغَ د هاؽْهاًْ عشٍ د خْػ هضاظی ّالؼاخ دی ًْ ُغَ اًرِایی ډیش دی
ُغَ تَ ډیش کشذَ د ؼغي اّ ؼغیي عشٍ هضاغ کّْ لکَ دی تاسٍ کی خثشٍ ذیشٍ ؽٍْ
اّ ُوذا ّظَ ٍّ چی هاؽْهاى تَ د ُغَ پَ ساذګ تاًذی ډیش خْؽؽالیذل
ًْ ذَ ددی اؼْالْ اّ ُغَ اؼْالْ هماسًَ ّکړٍ چی پَ تؼضی کْسًْ کی ًي صثا دی
ًَ هضاغ ًَ ًشهی اّ ًَ ؽفمد اّ څْک چی د ا ګواى کْی چی دها ؽْم ښکلْل د
پالس پَ ُیثد اّ سػة کی کوی پیذا کْی ُغَ دی تایذ دا ؼذیس ّلْلی
اتْ ُشیشٍ سضی هللا ػٌَ فشهایی یْ ّسځ سعْل هللا ملسو هیلع هللا یلص ؼغي ښکل کَ پذی هْلغ
تاًذی الشع تي ؼاتظ ًاعد ّّ ُغَ ّّیل صها لظ تچیاى دی ذش ّعَ پْسی هی یْ
ُن ًذی ښکل کړی سعْل هللا ملسو هیلع هللا یلص ّفشهاییل څْک چی د هللا پَ هخلْق تاًذی سؼن ًَ
کْی پَ ُغَ تاًذی هللا سؼن ًَ کْی
(c) ketabton.com: The Digital Library
د کْس یْ کظ ُن د تذّ اخاللْ څخَ تچ ًذی لکَ دسّؽ ّیل غیثد چغل خْسی اّ
دغَ ؽاى ًْس ًْ تایذ ددی اخاللْ هماّهد ّکړی ؽی
اّ تؼضی خلک خْ دا ًظش لشی چی تذًی عضا ّسکْل پذاعی ؼالد کی ّاؼذ عثة دی
پَ الًذی ډّل دی تاسٍ کی یْ صؽیػ ؼذیس دی چی ذشتید ذشیٌَ ؼاصلْلی ؽی
ػایؾَ سضی هللا ػٌِا فشهایی ًثی ػلیَ الغالم چی تَ د کْس د یْ ذي ًَ دسّؽ
ّاّسیذل ًْ هخ تَ یی ذشیٌَ اړّلی ّّ ذش دی چی ذْتَ تَ یی ّکړٍ
دی ؼذیس ًَ دا ُن هؼلْهیږی چی پذاعی ؼالد کی د هخ اړّلْ اّ خثشّ پشیخْدل ډیش
هْشش ػالض دی اّ دتذی عضا اّ ُّلْ ًَ ُن ډیش اشش لشی تایذ د کْس خاًّذ دی پشی
عْچ ّکړی
(c) ketabton.com: The Digital Library
پَ ؼذیس کی ساځی سعْل هللا ملسو هیلع هللا یلص فشهایی( علقوا السوط حيث يراه
أهل البيت )
پَ کْس کی ُغَ ځای کی لښرَ ساځْړًذّی چی د کْس خلک یی ّیٌی
اّ پَ کْس کی د عضا االخ ساځْړًذّلْ پَ ّظَ تذاخاللَ خلک یشیږی اّ د تذّ
کاسًّْ څخَ اظرٌاب کْی ځکَ د ُّلْ ًَ یشیږی
ًْ دا دُغْی دپاسٍ یْ ادب اّ دښْ اخاللْ پَ اخریاسّلْ تاًذی تاػس دی
اتي االًثاسی فشهایی :پذی عشٍ د ًثی ػلیَ الغالم هشاد ُّل ًذی ځکَ صهًْږ ؽشیؼد
پَ ُّلْ تاًذی چاذَ ؼکن ًَ کْی تلکی دُغَ هطلة دادی چی دادب لښرَ د ُغْی ًَ
هَ اّچرٍْ
اّ ُّل اصل همصذ ًذی دی ذَ خْ ُغَ ّخد ضشّسخ ساځی چی د ادب ّسکْلْ ًْس
ّعایل خرن ؽی یا ُّل ددی لپاسٍ ّی چی خلک دهللا ؼکوًَْ ّهٌی
لکَ هللا ذؼالی فشهایی والاليت ختافون نشوزىن فعظوىن واىجرىن يف املضاجع
واضربوىن " النساء اآلية 34
اّ ُغَ صًاًَ چی ذاعْ د ُغْی د هخالفد ًَ ّیشیږی ًْ ُغْ ی ذَ ًصیؽد ّکړی
اّ پَ تیغرشّ کی د ُغْی ًَ تیل ؽی اّ ُغْی ُّّی کلَ چی ُغْی عراعرْ ذاتغ
ؽی ًْ تیا ّسذَ څَ هَ ّایی دا پَ ذشذیة عشٍ د اداتْ تیاى دی
۲۶نه ۳۶پوری
۲۶د ښځی دخاًّذ پَ غیش هْظْدګی کی د ُغی سؽرَ داساًْ هؽاسهْ عړّ ذَ کْس
ذَ د ًٌْذْ اظاصخ ًَ هَ ّسکْی
۲۷پَ کْسًی هاللاذًْْ کی صًاًَ د عړّ څخَ تیلی کیٌْل
۲۲د ډسیْساًْ اّ د کْس د خادهاًْ لَ خطشی ًَ ځاى ُْؽیاس عاذل
ُ ۲۲یعړا ګاى لَ کْسًّْ څخَ ّتاعی
۳۱د کوپیْټش د ؽیؾی اّ د ټی ّی ًَ پَ ّیشٍ ؽَ
۳۱د هْتایل د ؽشٍ ًَ خثش ؽَ
۳۲د کْس ًَ ُش ُغَ ؽی ّتاعَ چی د کفاسّ ػالهاخ پشی ّی
۳۳دکْس ًَ دسّغ ّاال ؽیاًْ ذصْیشاى لشی کړٍ
۳۴پَ خپلْ کْسًْ کی د عیګشیټ ّغیشٍ د ًؾی ًَ هٌغ ّکړٍ
۳۵د عپْ عاذٌی ًَ ځاى ّعاذَ
۳۶د کْسًّْ دتاُش اّ دًٌَ ًَ ډّلی کْلْ ًَ ځاى ّعاذَ
(c) ketabton.com: The Digital Library
پذی صهاًَ کی د هللا ذؼالی پَ هًْږ تاًذی دا اًؼام دی چی داعی ؽیاى یی ساذَ هرْفش
کړی چی پَ ُغی عشٍ صهًْږ صًذګی اعاًیږی
لکَ ای عی پشیچ د ظاهْ ّیٌځلْ هؾیي ّغیشٍ ًْ تایذ د کْس ّاال دا ؽیاى پَ ُغَ
اًذاصٍ کی ساّړی چی څْهش ٍ د ُغَ پَ اعرطاػد کی ّی
اّ تایذ د ؽیاًْ پَ اغغرلْ کی دا خیال ّؽی چی ښَ ؽیاى ّاغغرل ؽی اّ د کوضّی
ؽیاًْ ًَ اظرٌاب ّؽی
اّ پَ کْس تاًذی داُرواهاذْ ًَ دادی چی کْس کی څَ ؽی خشاب ؽی ُغَ تایذ ظْړ
کړی ؽی
تؼضی خلک ددی پشّاٍ ًَ کْی اّ د ُغْی تیثیاًی دا ؽکاید کْی چی کْس کی
ؼؾشاخ هچاى ّغیشٍ ډیش دی تذ تْی دی اّ د کْس تؼضی ؽیاى هاخ ؽْی دي
ًْ پذی کی ُیڅ ؽک ًؾرَ چی ددی پَ ّظَ د کْس عؼادخ خرویږی ا ّ کْس کی د
صؽد هرؼلك هؾکالخ صیاذیږی ًْ ػالل ُغَ کظ دی چی ددی ػالض ّکړی
(c) ketabton.com: The Digital Library
ًثی ػلیَ الغالم ػادخ داّّ چی کلَ تَ د ُغَ کْس کی څْک تیواس ؽْ ًْ پَ هؼْراذْ
عشٍ تَ یی دهّْ
اّ کلَ چی تَ چا تاًذی ذثَ ساغلَ ًْ یْ لغن خْسّا تاًذی تَ یی ؼکن ّکَ چی ُغَ
پخَ کړی ؽی تیا تَ یی ُغَ هشیض ذَ ّسکړٍ
اّ فشهایل تَ یی دی عشٍ د غوعي صړٍ هضثْطیږی اّ دتیواس د صړٍ دسد خروْی لکَ
څٌګَ چی یْ ذٌَ پراعْ کی د خپل هخ ًَ پَ اّتْ عشٍ خیشی خروْی
اّ د هاؽْهاًْ د ؼفاظد اّعالهری خیال عاذلْ تاسٍ کی ظاتش سضی هللا ػٌَ فشهایی
ًثی ػلیَ الغالم فشهایی کلَ چی ؽپَ ساؽی ًْ خپل ّاړٍ تاُش ذَ هَ اّتاعی ځکَ
دی ّخد کی ؽیطاًاى ښْسیږی ًْ کلی پَ هاښْعري تاًذی یْ ګِیټَ ذیشٍ ؽی تیا یی
پشیږدی اّ خپلَ دسّاصٍ تٌذٍ کړٍ د هللا ًْم یاد کَ اّ ډیْی هړی کړٍ د هللا ًْم یادٍ
کَ اّ لْخی تاًذی عش کیږدٍ
اّ پَ سّاید د هغلن کی د ی چی لْخی تاًذی عش کیږدی اّ د اّتْ هؾکیضی لَ
خْلَ ّذړی دسّاصی تٌذی کړی ډیْی هړی کړی
ځکَ ؽیطاى لْخی ًؾی کْالّلی دسّاصٍ ًؾی اّ دلْخی ًَ عش ًؾی لشی کْلی
اّ کلَ چی عراعْ عشٍ ُیڅ ًَ ّی هګش یْ لشګی د ػْد ًْ ُغَ دی پَ لْخخی
تاًذی کیږدی ځکَ هږٍ د کْس فاعذّل اّ ّساًْل غْاړی
اّ ًثي ػلیَ الغالم فشهایي :کلَ چي ذاعْ اّدٍ کیږۍ ًْ اّس تل هَ پشیږدۍ
(c) ketabton.com: The Digital Library
الصفحة
د موضوعاتو فهرست
2
د مولف مقدمه
7
د كور جوړول
7
اولنی نصٌحت،د ښً او نٌکً ښځً اختٌارول
11
دوٌم نصٌحت ،د خپلی ښځی د اصالح کولو لپاره کوښښ کول
13
په کور کً د اٌمانٌاتو اهتمام کول
13 درٌم نصحٌت ،خپل کور د هللا د ذکر ځاي وګرځوه
17
پٌنځم نصٌحت :د کور دخلکو اٌمانی تربٌت کول
19 شپږم نصٌحت ۶،په شرعً اذکارو او هغه نفلً مونځونو باندي اهتمام کول چً کور کی ادا
کولی شً
21 اووم نصحٌت ۷،دشٌطان شړلو لپاره په کور کً سورت بمره بار بار لوستل
27 نهم نصٌحت ،پخپل کور کً ٌوه اسالمی مکتبه جوړه کړه
33 ٌولسم نصٌحت ،نٌکانو خلکو او طلبه و د علم ته د خپل کور د زٌارت کولو د عوت ورکول
34 دولسم نصٌحت ۱۲،دکورونو متعلك د بعضی شرعً احکاماتو زده کړه
43 دٌارلسم نصٌحت ،د کور د مساٌلو باره کی د خبرو اترو لپاره فرصت ورکول
45 څوارلسم نصٌحت 14،د ماشومانو مخً ته د کورنی جګړو اظهار نه کول
49 شپاړسم نصٌحت 16،د کور د احوالو په مالحظه کولو کی دلت او هوشٌاری نه کار اغستل
64 دوٌشتم نصٌحت ۲۲،د کور خلکو سره د کور په کارونو کی مدد کول
65 درٌشتم نصٌحت ۲۳،د کور خلکو سره مزاح او خوش مزاجی کول
67 څلوروٌشتم نصٌحت 24،په کور کی د بدو اخاللو سره مماومت کول
68 پٌنځٌشتم نصٌحت ۲۵ :پداسی ځای کی لښته راځوړندول چی د کور خلک هغه وٌنی
71 وه دٌرشتم نصٌحت ۳۷،د کور جوړولو لپاره بهترٌن ځای کتل
72 اته درٌشتم نصٌحت 38،د کور اختٌارولو نه مخکی د ګاونډی انتخاب
73 نهه دٌرشتم نصٌحت ۳۹،په کور کی د الزمی شٌانو راوړلو اهتمام کول او دراحت وساٌل
متوفرول
74 څلوٌښتم نصحٌت ۴۲،د کور د خلکو د صحت خٌال ساتل او د روغتٌا وساٌل مهٌا کول
Get more e-books from www.ketabton.com
Ketabton.com: The Digital Library