Professional Documents
Culture Documents
|HEN 1-NA
|AWNG|AI AWMZIA
(Chhiar tur : I Timothea 2:1&2; Matthaia 6:7-13)
-1-
kalpuitu vek an ni. Kan Lal Isua ngei pawh a Pa hnenah a \awng\ai
\hin a, Thuthlung Thar tirhkoh ropui, Jentailte tirhkoh an tih Paula
pawh engkima \awng\ai zel \hin mi a ni. Mizorama kohhran a lo din
tirh lai pawh khan ringtute inthuamna \ha ber leh an chakna thahrui
ber chu \awng\aina an uar em em mai kha a ni. Mizoram Synod-in
chawimawina certificate a pek hmasak ber, kum 1985-a a pek,
thuhriltu ropui Pu Lalkherha pawh kha nasa taka \awng\ai \hin a ni.
|um khat chu Pastor Fehtea hoin Biate a\angin Aizawla Synod
Inkhawmpui hmang tura an kal chu Tlangpui khuaah an riak a.
Zanlaiah \awng\ai turin Biak Inah a kal a, a \awng\ai tui ta khawp
mai a, a han Amen meuh chuan ni a lo chhuak fel der tawh mai a ni.
-2-
Rawngbawltu \ha ni turin \awng\ai mi nih a tul:
|halaite hi kohhran kutke pawimawh tak kan ni a. Kohhran
mite hian kohhran hruaitu la ni turin min thlir ru reng a ni. Kohhran
inkhawm kan ngaih pawimawh leh ngaih pawimawh loh dan te, kan
chanvo kan hlenchhuah \hat leh \hat loh te, kan hun neih kan hman
danah te beiseina sang tak nen min thlir ru reng \hin. |awng\aina \ha
taka hmang lo tan rawngbawlna \ha taka hlen chhuah theih a ni lo.
Rawngbawltu puitling ni tura kan innghahna lungphum pawimawh
tak chu \awng\aina hi a ni. Rawngbawltu lar tak Evan. Michel chuan,
‘Ringtu chu ring lo mite aia thil ti thei zawk, fel zawk tur a ni a.
Mahse, \awng\ai leh Bible chhiar a ngaih pawimawh loh chuan
mi naran mai a ni’ a ti. A lan dana fel leh zei, nalh bawk si hi a \ul
chin a awm thei e, mahse \awng\ai leh Bible chhiar a thlahthlam
chuan rawngbawltu hlawhtling a ni ngai lovang. |awng\ai
pawimawhna tak pakhat chu rawngbawltu puitling ni tura
chherchhuaktu a ni. Rev. JM Lloyd, Welsh Missionary, ATC-a
Principal hna rei tak thawk tawh kha a nupui, a thlakhlelh ve ngawih
ngawih nen an inneih a\anga ni nganaah Mizoram panin a lo chhuak
a. An chuanna lawngah a nupuiin seat a chan ve loh avangin amahin
a lo kal a, kum khat zet a hruai thei lo zui a ni. Chu hun harsa tak
paltlang tur chuan nasa taka a \awng\ai avangin rawngbawltu
hlawhtling tak a lo ni ta a ni.
-3-
phak a ni’ a ti hial a ni. China rama missionary pakhat chu tihhlum
tuma sipaiin an hual mup laiin America rama an kohhranhote chu an
missionary tan chuan \ul riaua hriatna an neih avangin an \awng\airual
a. China leh America inkar chu hla tak, khawvel lehlam daih a ni.
Tihhlum tumtu sipaite chuan sipai rual tam tak anmahni hualtu an
hmu ta tlat a, an tlan darh ta a. Missionary te chu an him phah ta a ni.
|awng\aina hian ban phak loh a nei lo.
Sawiho tur :-
1. Kan sawi baka \awng\ai awmzia kan hriat dan sawi ni se.
2. |awng\aia kan dil, mahse a taka lo thleng lo fo \hin hi eng
vang nge ni ang?
TIHTUR
Hemi hun chhung hian a theih angin member-te ina tawngtai nise.
-4-
JULY - SEPTEMBER
|HEN 2-NA
ENGTIN NGE KAN |AWNG|AI ANG ?
(Chhiar tur : Daniela 6:10; Luka 22:39-42)
-6-
lova rilrua \awng\ai hun a awm a, tui taka rei deuh \awng\ai \ul hun
a awm laiin tawitea \awng\ai hun a awm bawk. Ban phar \ul tih hun
leh hma lama kutsuiha \awng\ai duh hun a awm thei a, maimitchhinga
\awng\ai hi Zosap Missionary te’n Kristian kan nih tirh a\anga min
tih tir, meng chunga \awng\ai aia rilru a kal ding duh zawk avanga tih
dan ngheta kan neih tak zel niin an sawi a, a \hat pawh a \ha khawp
mai. Hetih lai hian meng chunga \awng\ai \hin kohhran an awm bawk.
-7-
thupui leh sermon-ah hmuh tur a awm lo hle a, kan Kohhran
chanchinbu - Kristian Tlangau, Agape, Kristian |halai, Didakhe leh
a dangahte pawh ‘|awng\ai’ tih thupui hmanga thuziak hmuh tur a
awm mang lo a ni.
Sawiho tur :-
TIHTUR
Thupui zir zanah tawngtai rual ni se.
-8-
OCTOBER - DECEMBER
|HEN 3-NA
|AWNG|AI THILTIHTHEIHNA
(Chhiar tur : Jakoba 5:16-18; Matthaia 8:5-9, 13)
‘Mifel \awng\aina chuan thil nasa tak a ti \hin’ tih thu Jakoba
5:16-a kan hmuh hi thudik a nihzia Bible-ah hmun tam takah kan hmu
a. Bible pawn lamah pawh ringtu mimal leh kohhranho \awng\ainaah
te he thu dikzia hi sawi sen loh a awm a. Kawng khatah mai ni lovin
kawng tinrengah a takin a thleng tawh a, a la thleng zel dawn a ni.
-10-
a \awng\ai vak a awl khawp mai. Chutiang \awng\aina chu a
hlawhtling duh lo fo a ni.
|awng\ai chhanna neitu chu Pathian a ni tih pawm thlap a,
keini chu a petu tur hnena thlentu mai kan ni tih inhriat chian a ngai.
Chhiahhlawh, a pu hmaa a tlawm anga tlawmna, mahni inphat
thinlung pua \awng\ai hi \awng\aina rilru put dan tur chu a ni. Mother
Teressa-in rawngbawlna hlawhtling tak a neihna chhan ber chu
Albanean mi nihna (Citizenship) paiha India mi-ah a inlet a, sap
thinlung chapo leh sang tak dah\haa Calcutta kawtthlera kutdawh
zinga cheng tura a inhlanna kha a ni. Chu a inhlanna avang chuan
fahrahte enkawlna hmun hlawhtling tak a lo ding chhuak ta a ni.
George Mueller-a’n tu hnenah mah \anpuina dil lova fahrah sang
tam tak a chawm theihna chu tihtakzeta Pathian hnenah chauh
\awng\aia a thlen \hin vang a ni. Kan ramah pawh Thutak Nunpuitu
Team (TNT) hotupa Pu Sangthankima’n fahrah leh mi anglo te, ruihhlo
ngaite sang chuang zet a enkawl reng theihna thuruk pawh hi
\awng\aina bawk a ni. Kan sawi seng lo ang.
-11-
chhanchhuahna lawng ticket a chang hlauh a, him taka chhuak thei a
ni a. Mahse, lawngin a pilpui tur tlangval la naupang tak pakhat ticket
chang ve lo lungngai taka awm chu a hmuhin a khawngaih ta hle a,
“Nauva, ka chuan ai chuang rawh, kei chu thi mah ila, ka
piangthar tawh a, van ramah ka kal ang a, ka Lalpa hnenah
kumkhuain ka awm tawh dawn a ni, nang zawng i la piangthar
si lova, hremhmunah i kal ngei dawn si a, chuvangin, ka chuan
ai chuang rawh, piantharna hun i la neih nan, vanah ka lo
nghak ang che,” a ti a. Ani chu lawngin a pilpui ta a ni, a ropui ngei
mai! A nuin \awng\aia a dil ang chu a ni ta lo. Mahse, he chanchin
ropui tak hi khawvela Kristiante chuan an hre deuh vek hial awm e.
A inpekna hian mi tam tak Krista tana inhlan ngam turin a cho chhuak
a, sermon ropui tak a la ni reng a, a chhanchhuah tlangvalin Isua a
neih phah bawk, inhlan lo se la a chanchin hian tun ai hian thu a sawi
tlem hle mai thei. Zosapthara pawhin Mizoram a thlen hmain a unaupa
thih thu leh a nuin haw leh nghal tura a kohna lehkha a dawng a. A
nu thu anga kir leh tur nge kal tlang tur tih a inngaihtuah a, a \awng\ai
a, chuta Pathian chhanna chu kal zel tur tih a nih avangin ngun taka
ngaihtuahin Mizoramah a lo kal ta a ni. Pathianin kan dil anga a
thlentir loh pawhin kan dil aia \ha zawk remruatna a nei \hin a ni tih
hre tura a aw ngaihthlak a \ul \hin.
-12-
|awng\aina leh tuarna:
|awng\aina chu inhlanna nen a kal kawp fo \hin. Lal Isua’n
a hnukchah dawn \epa Kraws lera ‘Ka pa, anni hi ngaidam rawh,
an thiltih hi an hre lo a ni’ a tih hnu lawkah khan a nun a hlan ta
nghal a nih kha.
Nu leh pa tih tura dah mai lovin, engkimah \awng\ai zel mai
hi \halaite hian kan nunpui theih chuan kohhran leh chhungkaw tan
mi \angkai tak kan ni ngei ang. Stephana chu Isua avanga thi tura
lunga an den ruih ruih laiin van lam en tlatin amah tihhlum tumtute tan
\awng\ai zelin a thi ta a ni.
Sawiho tur :-
1. Kan \awng\ai hlawhtlinnate sawi tur kan neih chuan sawi nise.
2. Kan \awng\aina hlawhtling lova kan hriat fo nachhan hi eng
nge ni a kan hriat?
TIHTUR
Hemi hun chhung hian Kohhran huamchhunga hmun
remchang laiah a huhovin emaw in\hen darhin emaw
\awng\ai rual ni se.
-13-
JANUARY - MARCH
|HEN 4-NA
|AWNG|AI TAM RAWH
(Chhiar tur : Kolossa 4:2; I Thessalonika 5:16-18)
Mihring hi kan nunna bulpui ber chu oxygen kan hip lut a,
carbondioxide kan thaw chhuak hi a ni. Ringtu thlarau nunna bulpui
erawh chu \awng\aina hmangin kan rilrua awm Pathian hnenah kan
sawi chhuak a, Pathian chhanna kan hip lut ve thung hi a ni.
|awng\aina hi ringtu thlarau nun thawklakna leh nunna bul a ni a, hei
hi miin a thlahthlam chuan a thlarau nun a lo chau a; a thih phah hial
thei a ni. Paula chuan, “|awng\ai fan fan u la, chumiah chuan
lawmthu hril chungin ngaihven rawh u,” a ti a (Kol. 4:2). ‘Bang
lovin \awng\ai u la, engkimah lawmthu hril rawh u’ a ti bawk a
(I Thes. 5:17). Hei hian ringtu chu peih loh chang pawha bang lova
\awng\ai fan fan tur kan nihzia a tichiang hle a ni.
-15-
leh finna ringawta \awng\ai aiin hlau leh khur chunga \awng\aina
chu Pathian lawmzawng a ni \hin. Rawngbawltu lar tak Andrew
Murray chuan, ‘Kan finna leh thiamna chu Setana nuihtizatu mai
a ni a, mahse, ringtu \awng\aina chu a hlau \hin’ a ti a ni. Philippi
2:12-ah chuan Paulan Philippi mite a fuihna thu kan hmuh chu ‘Hlau
leh khur chungin nangmahni chhandamna thawk chhuak rawh
u’tih a ni.
-16-
Eng huna \awng\ai tur nge?
|awng\aina hun pawimawh tak mai chu: tu nen emaw in
intihthiam loh a, i thinrim lai takin, i rawngbawlna chanvo i huphurh
avanga tlansan i tum laiin, nangma tan \ha dawn lova i hriat vanga
dawt sawi mai i duh lai takin, fakna i dawn nasat lai takin i chapo loh
nan, i thinlung tihliam khawpa sawiselna i dawn laiin. Heng bakah
hian harsatna, manganna leh buaina i tawhlai leh beidawnnain a
tlakbuak laiin thil dang i tih hmain \awng\ai hmasa \hin ang che.
Lawmthu sawi \awng\aina hi kal kan hauh loh tur a ni. Thil
hot>a lang, ngaia kan neih, \hil nih dan ve reng tur nia kan ngaih
avanga lawmthu sawi nachang kan hriat loh hi a tam thei awm e.
Zanah i muhil vang vang te, a hun takah i harh leh mai \hin te, zunram
\ha taka i thiar thei te, chaw tui taka i ei thei te, taksa himdama i
awm te.Sawi sen a ni lo. Heng zawng zawng hi Pathian khawngaihna
avanga malsawmna i dawn a ni, lawmthu sawi \hin ang che. I nu leh
pa avang te, i unaute avang te, i rawngbawlpui avang te leh i \hiante
avangin lawmthu i sawi \hin em le?
Nangma tana i dilna aiin midangte tana i dilsakna tam sela,
Lal Isua angin fianrial \awng\aina hun hmang \ha la, ‘Nang
malsawmna ni ang che’ tih hi i nunah mite’n an hmu thuai ang.
|awng\ai tam la, chhungkaw tana phurrit ‘|halai’ ni lovin
chhungkaw tan malsawmna thlentu i lo ni ang a, kohhran ban
pawimawhah Lalpan a dah ang che.
Sawiho tur :-
1. Branch huapa \awng\aihona neih tam a \hatna sawi ni sela,
engtianga hun hman nge \ha ang?
2. Private Devotion hi K|P member-te hian kan hmang \hain kan
inhria em? |an lak dan tur \ha nia kan hriatte sawi ni se.
TIHTUR
Hemi hun chhung hian Biak In leh a velah sual thupha
chawi leh inhlan thar tawngtain rual nise.
-17-
KTP KUMPUAN THUPUI NEIH TAWH DAN
1987 - 2024
1999 NEI LO
2002 RINAWMNA
2003 RINAWMNA
1) Rev. C. Rosiamliana
2) Rev. C. Lianhmingthanga
4) Pu Lalthanzama
5) Pu R. Lalhmangaiha
1) Rev. Lalzuithanga
2) Rev. Lalhmangaiha
3) Pu PC Lalthantluanga
2007 TAIHMAKNA
4) Pu C. Laltanpuia
5) Pu C. Lalsanglura
6) Pu C. Lalmalsawma
-18-
KTP KUMPUAN THUPUI NEIH TAWH DAN
1987 - 2024
1) Rev. K. L alrinmawia
3) Pu L alhmuchhuaka
2008 KRISTIAN NUN - NGHE HNA
4) Pu R. L alropuia
6) Upa H. La lhmingmawia
1) Rev. C. Lalsangliana
2) Upa Dr C. Nunthar a
6) Upa Lalramthanga
T . Upa C. Lalma lsawma
2010-2011 MEM BE R HLAT E HNUH HNAIH
T reasurer, CKTP
Rev. Vanlalzua ta,
2011 - 2012 THUAWIHNA
Sr . Exe. Se cretar y
2018 - 2019 KHAWVEL MAMAWH - ISUA KRISTA Rev. L.H. Rawse, ATC
2019 - 2020 KRISTIAN NUN - T AKNA (Sam 51:6) Rev. La lchawima wia, AT C
2020 - 2021 PATHIAN HNAIH (Jakoba 4:8) Rev. Dr. B. La lnunzira , ATC
-19-