การพิจารณารู ปแบบการขนส่ งและปริมาณการขนส่ งต่ อเที9ยวที9เหมาะสม

ตัวอย่ างที9 ?
บริ ษัทบูรพาอิเล็คทริ ค เป็ นโรงงานผลิตเครื7 องใช้ ไฟฟ้าขนาดใหญ่แห่งหนึง7 ตังอยู D ใ่ นนิคม
อุตสาหกรรมอมตะนคร โดยบริ ษัทบูรพาอิเล็คทริ คซื Dอมอเตอร์ สาํ หรับผลิตเครื7 องใช้ ไฟฟ้าจํานวน
PQR,RRR ชิ Dนต่อปี ในราคาชิ Dนละ U,0RR บาท จากบริ ษัทเชี7ยวชาญมอเตอร์ ซงึ7 ตังอยู D ใ่ นประเทศ
มาเลเซีย จากสถิตใิ นอดีตพบว่าปริ มาณการสัง7 ซื Dอมอเตอร์ ไม่เปลีย7 นแปลงและคาดว่าจะต้ องสัง7 ซื Dอ
ปริ มาณเท่าเดิมต่อไปอีกหลายปี
โดยปกติ บริ ษัทบูรพาอิเล็คทริ คสัง7 ซื Dอมอเตอร์ ครังD ละ Z,RRR ชิ Dน และมอเตอร์ หนักชิ Dนละ [
กิโลกรัม เมื7อบริ ษัทบูรพาอิเล็คทริ คส่งคําสัง7 ซื Dอไปที7บริ ษัทเชี7ยวชาญมอเตอร์ บริ ษัทตะวันออก
มอเตอร์ จะรี บจัดส่งมอเตอร์ ภายในวันที7ได้ รับคําสัง7 ซื Dอทันที นอกจากนี D บริ ษัทบูรพาอิเล็คทริ คจะ
สํารองสินค้ า (Safety stock) เท่ากับจํานวนมอเตอร์ ที7ขายโดยเฉลีย7 ในช่วงสัง7 ซื Dอสินค้ า และสมมติ
ว่าค่าสินค้ าคงคลังคิดเป็ นร้ อยละ 25 ของราคามอเตอร์ หรื อ 1,00R บาทต่อชิ Dน
ผู้จดั การบริ ษัทบูรพาโลจิสติกส์ได้ รับข้ อเสนอราคาค่าจัดส่งสินค้ าจากบริ ษัทขนส่งต่าง ๆ
เป็ นจํานวนมาก ดังแสดงในตารางที7 P โดยผู้จดั การบริ ษัทต้ องตัดสินใจเลือกบริ ษัทตัวแทนขนส่ง
สินค้ ามาหนึง7 บริ ษัท อย่างไรก็ตาม บริ ษัททะเลไทยโลจิสติกส์ได้ เสนอส่วนลดพิเศษร้ อยละ Q5
สําหรับปริ มาณมอเตอร์ ที7เกินจาก Q,[RR ชิ Dน ในกรณีที7บริ ษัทบูรพาอิเล็คทริ คสัง7 ซื Dอมอเตอร์ ครังD ละ
4,RRR ชิ Dน เพื7อให้ ได้ สว่ นลดค่าขนส่งดังกล่าวข้ างต้ น
ถ้ าท่านเป็ นผู้จดั การบริ ษัทบูรพาโลจิสติกส์ ท่านจะตัดสินใจเลือกบริ ษัทขนส่งใด และควร
สัง7 ซื Dอมอเตอร์ ครังD ละกี7ชิ Dน โดยพิจารณาค่าใช้ จา่ ยรวมจากค่าขนส่งสินค้ าและค่าสินค้ าคงคลัง
(หมายเหตุ ค่าใช้ จา่ ยเกี7ยวกับสินค้ าคงคลังคํานวณคร่าว ๆ จากสินค้ าคงคลังหมุนเวียนและสินค้ า
สํารอง)

ตารางที7 P อัตราค่าขนส่งสินค้ า
อัตราค่าขนส่ง ระยะเวลาในการ
บริ ษัท ปริ มาณที7จดั ส่ง (ชิ Dน/ครังD )
(บาท/ชิ Dน) จัดส่งสินค้ า (วัน)
ตัวแทนขนส่งรถไฟ ≥ 2,000 23 5
ขนส่งทัว7 ไทย ≥ 1,000 26 3
ทะเลไทยโลจิสติกส์ 500 – 1,500 28 3
ทะเลไทยโลจิสติกส์ 1,501 – 2,500 21 3
ทะเลไทยโลจิสติกส์ > 2,500 14 3
สําหรับอัตราค่าขนส่งสินค้ าของบริ ษัททะเลไทยโลจิสติกส์ สามารถแสดงได้ ดงั ภาพที7 P

1
 30
ิ, 28
25 28
่ น)

20 21
คาขนส่ง (บาท/ช

21
15 14
10 14
5
0
0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 4500

จ นวนสํ งซ
า อ (ช
( ั น/คร
ื , ง)ิ , ั ,

ภาพที7 P อัตราค่าขนส่งสินค้ าของบริ ษัททะเลไทยโลจิสติกส์

วิธีทาํ
ตัวอย่างการคํานวณอัตราค่าขนส่งของบริ ษัททะเลไทยโลจิสติกส์ คํานวณดังนี D
- ถ้ าสัง7 ซื Dอสินค้ าจํานวน P,RRR ชิ Dนต่อครังD จะเสียค่าขนส่ง 28 บาทต่อชิ Dน (ดูภาพที7 Q ประกอบ)
\คิดเป็ นค่าใช้ จา่ ย = 1,000 x 28 = 28,000 บาทต่อครังD

30 28 28
ิ ,

25
21
่ น)

20
คาขนส่ง (บาท/ช

21
15 14
10 14
5 คาขนสง่ = 28x1,000
่ = 28,000 บาท
0
0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 4500

จ นวนสํ งซ
า อ (ช
( ั น/คร
ื , ง)ิ , ั ,

ภาพที7 Q ค่าขนส่งสินค้ าของบริ ษัททะเลไทยโลจิสติกส์ในกรณีที7สงั7 ซื Dอสินค้ า P,RRR ชิ Dน

- ถ้ าสัง7 ซื Dอสินค้ าจํานวน 2,RRR ชิ Dนต่อครังD (ดูภาพที7 Z ประกอบ)
o สําหรับ P,[RR ชิ Dนแรก จะเสียค่าขนส่ง 28 บาทต่อชิ Dน
o สําหรับ P,[RR ชิ Dนแรก จะเสียค่าขนส่ง 28 บาทต่อชิ Dน

2
 \คิดเป็ นค่าใช้ จา่ ย = (1,500 x 28) + [(2,000 – 1,500) x 21] = 52,500 บาทต่อครังD

30 28 28
ิ ,

25
21 21
่ น)

20
คาขนส่ง (บาท/ช

15 14 14
10
คาขนสง่ = (28x1,500)
่ + (2,000-1,500)(21)
5
= 52,500 บาท
0
0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 4500

จ นวนสํ งซ
า อ (ช
( ั น/คร
ื , ง)ิ , ั ,

ภาพที7 Z ค่าขนส่งสินค้ าของบริ ษัททะเลไทยโลจิสติกส์ในกรณีที7สงั7 ซื Dอสินค้ า Q,RRR ชิ Dน

ดังนันD ค่าใช้ จา่ ยด้ านการขนส่งสินค้ าจากการเลือกบริ ษัทขนส่งที7แตกต่างกันและปริ มาณ
การสัง7 ซื Dอต่อครังD (Lot size) ที7แตกต่างกัน ส่งผลให้ เกิดค่าใช้ จา่ ยต่างกัน สรุปการคํานวณ ดัง
ตารางที7 Q และพิจารณาภาพที7 U ประกอบ

อตราการใช
ั หรอความต
้ ื องการ้
ั ิ ้ง
สนคาคงคล

สนคาหม
ิ นเว
้ ยนุ (Q)
ี

สนคาสิ รอง
้ ํ(S)า
เวลา

ภาพที7 U สินค้ าคงคลัง

3
 ตารางที' ) ค่าขนส่งของบริ ษัทต่าง ๆ
A B C D E F G H
ปริ มาณที( อัตราค่า จํานวนที(ต้อง
รูปแบบ
บริ ษัท สัง( ซื 4อ ขนส่ง ค่าขนส่ง (บาท/ครัง4 ) สัง( ซื 4อทังหมด
4 จํานวนครัง4 ที(จดั ซื 4อ (ครัง4 ) รวมค่าขนส่งทังหมด
4 (บาท)
ที(
(ชิ 4น/ครัง4 ) (บาท/ชิ 4น) (ชิ 4น)
ตัวแทนขนส่ง
1 2,000 23 = 2,000 x 23 = 46,000 120,000 120,000/2,000 = 60 46,000x60 = 2,760,000
รถไฟ
2 ขนส่งทัว( ไทย 1,000 26 = 1,000 x 26 = 26,000 120,000 120,000/1,000 = 120 26,000x120 = 3,120,000
3 ทะเลไทย 500 28 = 500 x 28 = 14,000 120,000 120,000/500 = 240 14,000x240 = 3,360,000
โลจิสติกส์
4 1,500 28 = 1,500 x 28 = 42,000 120,000 120,000/1,500 = 80 42,000x80 = 3,360,000
5 2,500 21 = (1,500 x 28) + (1,000 x 21) = 63,000 120,000 120,000/2,500 = 48 63,000x48 = 3,024,000
= (1,500 x 28) + (1,000 x 21) +
6 3,000 14 70,000 120,000 120,000/3,000 = 40 70,000x40 = 2,800,000
- กรณีข้อเสนอ (500 x 14) =
เดิม = (1,500 x 28) + (1,000 x 21) +
7 4,000 14 84,000 120,000 120,000/4,000 = 30 84,000x30 = 2,520,000
- กรณีข้อเสนอ (1,500 x 14) =
ใหม่
= 14x0.75 = (1,500 x 28) + (1,000 x 21) +
8 4,000 78,750 120,000 120,000/4,000 = 30 78,750x30 = 2,362,500
= 10.5 (1,500 x 10.5) =

ตารางที' = ค่าใข้ จา่ ยด้ านสินค้ าคงคลังของบริ ษัทต่าง ๆ

A B C D E F = C/2 G = E (D/365) H = F+G J=4,000×25% K = H×J

4
 ปริ มาณที(จดั ส่ง ระยะเวลาการ จํานวนที(ต้อง สินค้ าหมุนเวียน สินค้ าสํารอง (ชิ 4น/ ค่าใช้ จา่ ยด้ าน รวมค่าใช้ จา่ ยด้ าน
รูปแบบ รวมสินค้ าคง
บริ ษัท (ชิ 4น/ครัง4 ) จัดส่ง (วัน) สัง( ซื 4อทังหมด
4 (ชิ 4น/ครัง4 ) ครัง4 ) สินค้ าคงคลัง สินค้ าคงคลัง
ที( คลัง (ชิ 4น/ครัง4 )
(Q) (L) (ชิ 4น) (D) (Q/2) = D /365 x L (บาท/ชิ 4น) (บาท)
120,000 1,000 2,644,000
= 2,000/2 = =120,000/365x5
1 ตัวแทนขนส่งรถไฟ 2,000 5 2,644 (มาจาก
1,000 = 1,644
25%4,000)
3 120,000 =120,000/365x3 1,000 1,486,000
2 ขนส่งทัว( ไทย 1,000 500 1,486
986
3 ทะเลไทยโลจิสติกส์ 500 3 120,000 250 =120,000/365x3 1,236 1,000 1,236,000

4 ทะเลไทยโลจิสติกส์ 1,500 3 120,000 750 =120,000/365x3 1,736 1,000 1,736,000

5 ทะเลไทยโลจิสติกส์ 2,500 3 120,000 1,250 =120,000/365x3 2,236 1,000 2,236,000

6 ทะเลไทยโลจิสติกส์ 3,000 3 120,000 1,500 =120,000/365x3 2,486 1,000 2,486,000

ทะเลไทยโลจิสติกส์ 3 120,000 =120,000/365x3 1,000 2,986,000
7 4,000 2,000 2,986
(ข้ อเสนอเดิม)
ทะเลไทยโลจิสติกส์ 3 120,000 =120,000/365x3 1,000 2,986,000
8 4,000 2,000 2,986
(ข้ อเสนอใหม่)

5
 สรุปค่าใช้ จา่ ยโดยรวมได้ ดงั ตารางที7 9

ตารางที7 9 ค่าใข้ จา่ ยรวมของบริ ษัทต่าง ๆ

รวมค่าใช้ จา่ ย
รูปแบบ ปริ มาณที7จดั ส่ง รวมค่าขนส่ง รวมค่าใช้ จา่ ย
ที(
บริ ษัท ด้ านสินค้ าคง
(ชิ Bน/ครังB ) (บาท) ทังหมด
B (บาท)
คลัง (บาท)
1 ตัวแทนขนส่งรถไฟ 2,000 2,760,000 2,644,000 5,404,000
2 ขนส่งทัว7 ไทย 1,000 3,120,000 1,486,000 4,606,000
3 ทะเลไทยโลจิสติกส์ 500 3,360,000 1,236,000 4,596,000
4 ทะเลไทยโลจิสติกส์ 1,500 3,360,000 1,736,000 5,096,000
5 ทะเลไทยโลจิสติกส์ 2,500 3,024,000 2,236,000 5,260,000
6 ทะเลไทยโลจิสติกส์ 3,000 2,800,000 2,486,000 5,286,000
ทะเลไทยโลจิสติกส์
7 (ข้ อเสนอเดิม) 4,000 2,520,000 2,986,000 5,506,000

ทะเลไทยโลจิสติกส์
8 (ข้ อเสนอใหม่) 4,000 2,362,500 2,986,000 5,348,500

จากข้ อมูลตารางที7 9 สรุปได้ ดงั ภาพที7 ]

6,000,000
5,000,000
่ ้ ่ (บาท)

4,000,000
รวมคาขนสง่ (บาท)
่
คาใชจายรวม

3,000,000 รวมคาใชจายด
่ ้ านส
่ นค
้ าคงคล
ิ ้ ง (บาท)
ั
2,000,000 รวมคาใชจายท
่ ้ งหมด
่ ั (บาท)
7
1,000,000
0
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

ลกษณะการขนส
ั งและจ่ นวนการส
ํ า งซอแบบท
2ั ื 5 2ี

ภาพที7 ] ค่าใช้ จา่ ยในกรณีตา่ ง ๆ

6
 \สรุปได้ วา่ ผู้จดั การบริ ษัทบูรพาอิเล็คทริ ค ควรเลือกรูปแบบที7 a เพราะมีต้นทุนรวมตํ7าที7สดุ คิด
เป็ น 9,]cd,eee บาท กล่าวคือ ควรใช้ บริ การบริ ษัททะเลไทยโลจิสติกส์ โดยจัดซื Bอคราวละ ]ee ชิ Bน
ต่อครังB

ข้ อสังเกต
ในส่วนนี B จะเป็ นการทดสอบว่า ถ้ าค่าใช้ จา่ ยด้ านสินค้ าคงคลังต่อชิ Bนเปลีย7 นแปลงจะส่งผล
ต่อรูปแบบและปริ มาณการขนส่งอย่างไร โดยทําการปรับลดค่าใช้ จา่ ยด้ านสินค้ าคงคลังต่อชิ Bนจาก
เดิมคิดร้ อยละ g] ของราคาซื Bอ เป็ นร้ อยละ ge h] และ he ตามลําดับ

6,000,000 6,000,000

5,000,000 5,000,000
่ ้ ่ (บาท)

่ ้ ่ (บาท)
4,000,000 4,000,000
คาใชจายรวม

คาใชจายรวม
3,000,000 3,000,000
2,000,000 2,000,000
1,000,000 1,000,000
0 0
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

ลกษณะการขนส
ั งและจ่ นวนการส
ํ า งซอแบบท
2ั ื 5 2ี ลกษณะการขนส
ั งและจ่ นวนการส
ํ า งซอแบบท
2ั ื 5 2ี

6.ก ร้อยละ 25 6.ข ร้อยละ 20

5,000,000 5,000,000

4,000,000 4,000,000
่ ้ ่ (บาท)
่ ้ ่ (บาท)

3,000,000 3,000,000
คาใชจายรวม
คาใชจายรวม

2,000,000 2,000,000

1,000,000 1,000,000

0 0

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

ลกษณะการขนส
ั งและจ่ นวนการส
ํ า งซอแบบท
2ั ื 5 2ี ลกษณะการขนส
ั งและจ่ นวนการส
ํ า งซอแบบท
2ั ื 5 2ี

6.ค ร้อยละ15 6.ง ร้อยละ10

รวมคาขนสง่ (บาท)
่
รวมคาใชจายด
่ ้ านส
่ นค
้ าคงคล
ิ ้ ง (บาท)
ั
รวมคาใชจายท
่ ้ งหมด
่ ั (บาท)
7

ภาพที7 d ค่าใช้ จา่ ยรวมที7คา่ ใช้ จา่ ยสินค้ าคงคลังต่าง ๆ

4 5 6ตัวอย่ า7งที0 1 8 9
บริ ษัทบูรพาโลหะภัณฑ์ตงอยู ั B ใ่ นนิคมอุตสาหกรรมปิ7 นทอง จัดส่งสินค้ าไปให้ ลกู ค้ าแบบ
ํ า บรรทุ
ขนสงและจ่ นวนการส กไม่
งซอแบบท2 ั เต็ื ม5 เที7ยว (Less
2 ี than-Truck-Load, LTL) คิดค่าขนส่ง a,500 + 0.35x เมื7อ x คือ นํ Bาหนัก

7
โลหะที7ขนส่งต่อเที7ยว ปั จจุบนั บริ ษัทบูรพาโลหะภัณฑ์สง่ สินค้ าทุกวัน อยากทราบว่า ถ้ าเปลีย7 น
ความถี7ในการขนส่งสินค้ า จากทุกวัน เป็ น g ถึง a วันครังB โดยพิจารณาอุปสงค์ที7มีใน g สัปดาห์ ว่า
จะส่งผลต่อต้ นทุนการขนส่งอย่างไร

ตารางที7 g.h ข้ อมูลปริ มาณการขนส่ง

สัปดาห์ ปริ มาณการขนส่ง (ตัน)
ที7 จันทร์ อังคาร พุธ พฤหัสบดี ศุกร์ เสาร์ อาทิตย์
1 19,970 17,470 11,316 26,192 20,263 8,381 25,377
2 39,171 2,158 20,633 23,370 24,100 19,603 18,442

วิธีทาํ

ตารางที7 g.g ค่าใช้ จา่ ยการขนส่งสินค้ าที7ความถี7ตา่ ง ๆ

ส่งทุกวัน ส่ง 2 วันครัDง ส่ง 3 วันครัDง
วันทีF ปริมาณ (ตัน)
ปริมาณ (ตัน) ค่าใช้จ่าย (บาท) ปริมาณ (ตัน) ค่าใช้จ่าย (บาท) ปริมาณ (ตัน) ค่าใช้จ่าย (บาท)
1 19,970 19,970 10,490 0 0 0 0
2 17,470 17,470 9,615 37,440 16,604 0 0
3 11,316 11,316 7,461 0 0 48,756 20,565
4 26,192 26,192 12,667 37,508 16,628 0 0
5 20,263 20,263 10,592 0 0 0 0
6 8,381 8,381 6,433 28,644 13,525 54,836 22,693
7 25,377 25,377 12,382 0 0 0 0
8 39,171 39,171 17,210 64,548 26,092 0 0
9 2,158 2,158 4,255 0 0 66,706 26,847
10 20,633 20,633 10,722 22,791 11,477 0 0
11 23,370 23,370 11,680 0 0 0 0
12 24,100 24,100 11,935 47,470 20,115 68,103 27,336
13 19,603 19,603 10,361 0 0 0 0
14 18,442 18,442 9,955 38,045 16,816 38,045 16,816
รวม 276,446 145,756 276,446 121,256 276,446 114,256