26.Wymiarowanie ciągłej płyty żelbetowej przy założeniu pełnego zespolenia z blachą fałdową.

Stan graniczny nośności i użytkowania. Sprawdzenie warunku pełnego zespolenia ze względu na

siłę rozwarstwiającą

Obliczenia powinny:

− w stadium realizacji zawierać sprawdzenie nośności i ugięć blachy profilowanej, a

− w stadium użytkowania – sprawdzenie stanów granicznych nośności i użytkowania płyty zespolonej
W stadium realizacji należy uwzględnić:
− ciężar własny blachy i mieszanki betonowej
− obciążenie montażowe, włącznie z miejscowym nagromadzeniem mieszanki betonowej podczas jej
układania na konstrukcji
− zwiększenie grubości warstwy betonu na skutek ugięcia blachy.

Sprawdzenie stanów granicznych nośności płyty zespolonej polega na wykazaniu,

że siły wewnętrzne Edi w przekrojach krytycznych I-III, wywołane działaniem obciążeń obliczeniowych,
są nie większe niż nośności obliczeniowe Rdi określone niżej
𝑀𝑝𝑙.𝑅𝑑
𝑅𝑑𝑖 = { 𝑉𝑙,𝑅𝑑
𝑉𝑣,𝑅𝑑

gdzie: Mpl,Rd– nośność na zginanie przekroju I,

Vl,Rd– nośność na ścinanie podłużne (rozwarstwienie) na długości ścinania Ls przekroju II

Vv,Rd– nośność na ścinanie poprzeczne przekroju III.

Sprawdzenie wymagań stanów granicznych nośności

Przyjmuje się plastyczny rozkład naprężeń w przekroju zginanym. Położenie osi obojętnej w stanie
granicznym nośności pod działaniem momentów przęsłowych wyznacza się z warunku równowagi
wypadkowych sił ściskających w betonie i rozciągających w stalowej blasze profilowanej. Możliwe są
dwa przypadki. Jeśli nośność na ściskanie efektywnego przekroju płyty betonowej ponad blachą jest
większa niż nośność na rozciąganie blachy, to oś obojętna znajduje się w płycie betonowej. W
przeciwnym wypadku przecina blachę profilowaną.

Przypadek 1
 Przypadek 2

Płyty ciągłe można projektować jako szereg płyt swopodnie podpartych, pod warunkiem
zastosowania nad podporami pośrednimi zbrojenia przeciwdziałającemu zarysowaniu betonu. Pole
przekroju tego zbrojenia powinno być nie mniejsze niż 0,2% przekroju betonu powyżej żeber blachy w
przypadku płyty niepodpartej montażowo i nie mniejsze niż 0,4% tego przekroju – przy zastosowaniu
podparcie montażowego.

Ścinanie podłużne

Nośność na ścinanie podłużne jest zwykle podawana w katalogach producentów blach

na podstawie badań doświadczalnych. Można ją określić metodą „m-k” lub metodą częściowego
zespolenia. Metodę „m-k” stosuje się do płyt z zespoleniem mechanicznym lub ciernym na całej
długości elementu, bez dodatkowego zakotwienia końców, a metodę częściowego zespolenia
wyłącznie do płyt zachowujących się ciągliwie, według ustaleń normy. Można w niej uwzględniać udział
zakotwień końcowych.

Sprawdzenie nośności metodą „m-k” polega na wykazaniu, że maksymalna obliczeniowa siła

poprzeczne VEd na szerokości płyty b nie przekracza obliczeniowej nośności na ścinanie Vl,Rd.

Ścinanie pionowe

Nośność na ścinanie pionowe Vv,Rd płyty zespolonej na szerokości równej odległości między środkami
żeber określa się zgodnie z EC2/6.2.2. (jak dla belki żelbetowej)

Ścinanie przy przebiciu

Nośność na ścinanie przy przebiciu Vp,Rd płyty zespolonej pod obciążeniem skupionym wyznacza się
zgodnie z EC2/6.4.4. (jak dla płyt i stóp fundamentowych)

Sprawdzenie wymagań stanów granicznych użytkowalności

Stanami granicznymi użytkowalności płyt zespolonych są:

− zarysowanie betonu
− ugięcie.
 Szerokość rys w strefie momentu ujemnego płyty ciągłej sprawdza się zgodnie z EC2/7.3. (jak dla
belki żelbetowej).

Ugięcia płyt nie powinny przekraczać wartości, do których mogą dostosować się inne połączone z
nimi elementy, takie jak ścianki działowe oraz elementy wyposażenia
lub wykończenia. Jeśli strzałka ugięcia płyty pod wpływem obciążeń quasi stałych przekracza 1/250
rozpiętości, to przydatność konstrukcji może być niezadowalająca.

27.Wymiarowanie swobodnie podpartej pełnościennej belki zespolonej. Stan graniczny nośności i

użytkowania. Sprawdzenie warunku pełnego zespolenia ze względu na siłę rozwarstwiającą

Przy pełnym zespoleniu poślizg na końcach belki jest teoretycznie równy zeru.
W rzeczywistości poślizg występuje nawet przy niewielkim obciążeniu, lecz jego wpływ
na nośność i sztywność belki jest wtedy tak mały, że można go pominąć w obliczeniach. Zgodnie z
definicją podaną w EC4 zespolenie pełne m miejsce, gdy zwiększenie liczby łączników ścinanych nie
powoduje zwiększenia nośności obliczeniowej elementu; w innym przypadku zespolenie jest częściowe
(rzadko stosowane, gdyż nie wykorzystuje w pełni właściwości wytrzymałościowych materiałów).

Belki swobodnie podparte przenoszą zasadniczo dodatnie momenty zginające (rozciągające dolne
włókna belki stalowej oraz ściskające górne włókna płyty betonowej)
i ścinanie. Potencjalne miejsca zniszczenia (przekroje krytyczne) pokazano na rysunku poniżej.

Szerokość efektywną betonowej płyty współpracującej, tj. szerokość, która wystarcza

do przeniesienia siły osiowej, przy założeniu równomiernego rozkładu naprężeń maksymalnych,
oznaczoną beffoblicza się:

− w przęsłach i nad podporami wewnętrznymi

𝑏𝑒𝑓𝑓 = 𝑏𝑜 + ∑ 𝑏𝑒𝑖

gdzie: bo – szerokość łącznika lub rozstaw sworzni

bei– jednostronny wysięg półki równy L/8 nie większy niż do połowy rozstawu belek lub wysięg
wspornika

W obliczeniach belek trzeba wykazać, że nośności obliczeniowe:

− na zginanie w przekroju I,
− na ścinanie poprzeczne w przekroju II,
− na ścinanie podłużne (rozwarstwienie) w przekroju III,
są mniejsze niż odpowiednie siły obliczeniowe wewnętrzne.

Nośność przekroju na zginanie w zakresie plastycznym Mpl,Rd (przy pełnym zespoleniu)

 Przy obliczaniu Mpl,Rd przyjmuje się, że naprężenia ściskające lub rozciągające w stali
konstrukcyjnej osiągają obliczeniową granicę plastyczności fyd, a efektywne pole przekroju betonu
ściskanego przenosi naprężenia 0,85fcd stałe na całej wysokości między plastyczną osią obojętną a
najbardziej ściskanym włóknem betonu.

Nośność przekroju oblicza się w zależności od położenia osi obojętnej. W celu określenia
położenia osi obojętnej stanu plastycznego należy sprawdzić, czy nośność efektywnego przekroju płyty
betonowej na ściskanie 0,85fcdAcjest większa niż nośność przekroju belki stalowej na rozciąganie fydAa.
Jeśli tak jest, to oś obojętna przechodzi przez płytę, a jeśli nie, to przez belkę stalową (przez pas lub
środnik belki).

Przypadek 1. Oś obojętna znajduje się w płycie betonowej.

Ścinanie pionowe

Nośność plastyczną przekroju poprzecznego belki zespolonej określa się jako nośność przekroju
stalowego, wg wzoru
𝐴𝑣
𝑉𝑝𝑙,𝑅𝑑 = 𝑓𝑦𝑑
√3
Jeżeli siła poprzeczna VEd przekracza połowę nośności na ścinanie VRd , to należy
w obliczeniach uwzględnić jej wpływ na zginanie.

Wpływ ścinania na nośność na zginanie przekrojów klas 1 i 2 uwzględnia się

przez zmniejszenie wytrzymałości stali w strefie ścinania.

Środnik należy dodatkowo sprawdzić na wyboczenie przy ścinaniu.

Nośność płyty na podłużne ścinanie

Podłużna siła ścinająca jest przenoszona przez łączniki i zbrojenie poprzeczne w płycie.
Łączniki rozmieszcza się na całej długości przęsła belki zgodnie z odpowiednimi warunkami. W celu
zabezpieczenia płyty przed ścięciem lub rozszczepieniem w otoczeniu łączników należy przewidzieć
odpowiednie zbrojenie poprzeczne.

Podłużne naprężenia styczne vEd w płaszczyźnie styku między jedną stroną półki a belką stalową jest
równe zmianie siły normalnej podłużnej na długości rozpatrywanej części półki.
Δ𝑁𝑐,𝑓
𝑣𝐸𝑑 =
2ℎ𝑓 Δ𝑥

Stan graniczny nośności może być osiągnięty ze względu na ściskanie krzyżulców betonowych lub
rozciąganie cięgien w postaci zbrojenia poprzecznego.

Nośność łączników na ścinanie w płycie zespolonej z blachą profilowaną

Nośność łączników w płytach zespolonych z blachą profilowaną zależy od kierunku żeber blachy
względem belki stalowej.

Współczynnik zmniejszający kt uwzględnia, czy żebra blachy profilowanej są równoległe do belki

podpierającej, czy też są prostopadłe do niej.
Stopień zespolenia
 Stopień zespolenia jest zdefiniowany jako
𝑁𝑐
𝜂=
𝑁𝑐,𝑓
gdzie:
Nc – jest obliczeniową siłą normalną w płycie betonowej zespolonej,
Nc,f – jest obliczeniowa siłą normalną w płycie belki zespolonej z pełnym zespoleniem.

Jeśli η < 1 , to oznacza pełne zespolenie.

28.Wymiarowanie jednocześnie ściskanego i zginanego słupa zespolonego

Słupy zespolone projektuje się w postaci obetonowanych kształtowników stalowych lub rur
wypełnionych betonem. Obetonowanie kształtowników może być całkowite lub częściowe. Przekroje
poprzeczne najczęściej stosowanych słupów przedstawiono na rys. 9.40. Przekrój powinien mieć dwie
osie symetrii i być stały na całej długości słupa.

Obliczenia słupów powinny obejmować:

− sprawdzenie nośności elementu

− sprawdzenie stateczności miejscowej
− sposób wprowadzenia obciążeń
− sprawdzenie ścinania między stalą a betonem

Określenie nośności

▪ Nośność przekroju na jednoczesne ściskanie i zginanie oraz wykres interakcji określa się przy
założeniu prostokątnych bloków naprężeń, z uwzględnieniem siły poprzecznej VEd. Naprężenia
rozciągające w betonie pomija się.
▪ Dla uproszczenia krzywą interakcji można zastąpić wielobokiem poprowadzonym przez
charakterystyczne punkty krzywej. Oblicza się wartości sił i momentów odpowiadających
charakterystycznym punktom krzywej.

▪ Wpływ sił poprzecznych na nośność przy jednoczesnym zginaniu i ściskaniu uwzględnia się,
jeżeli wartość siły poprzecznej przekracza 50% nośności na ściskanie przekroju stalowego. Zmniejsza
się wtedy wytrzymałość obliczeniową stali na powierzchni ścinania.
Wymiarować słupa zespolonego można na 2 sposoby:

1. Ogólna metoda obliczeń:

- Przy obliczaniu stateczności konstrukcji należy brać pod uwagę efekty II rzędu, w tym naprężenia
resztkowe, imperfekcje geometryczne, miejscową niestateczność, zarysowania betonu, skurcz,
pełzanie betonu i uplastycznienie stali konstrukcyjnej i zbrojenia. Obliczenia powinny zapewnić, że nie
nastąpi niestateczność dla najbardziej niekorzystnych kombinacji oddziaływań w stanach granicznych
nośności i że nie jest przekroczona nośność poszczególnych przekrojów poddanych zginaniu , sile
podłużnej i ścinaniu

- Efekty II rzędu należy uwzględniać w każdym kierunku, w którym może nastąpić zniszczenie, jeżeli
wpływają one znacząco na stateczność konstrukcji

- Siły wewnętrzne należy określić na podstawie analizy sprężysto-plastycznej.

- Przyjmuję się zasadę płaskich przekrojów

- Wytrzymałość betonu na rozciąganie należy pominąć, można uwzględnić wpływ sztywności betonu
rozciąganego pomiędzy rysami na sztywność giętną

- Efekty skurczu i pełzania należy uwzględnić jeżeli mogą znacznie redukować wpływ sztywności betonu
rozciąganego pomiędzy rysami na sztywność giętną

- Dla ułatwienia, efekty skurczu i pełzania można pominąć, jeżeli wzrost momentu zginającego
pierwszego rzędu spowodowany odkształceniami od pełzania i siły podłużnej od obciążeń stałych nie
jest większy niż 10%

- Dla uproszczenia zamiast efektu naprężeń resztkowych i im perfekcji geometrycznych można użyc
równoważnych początkowych im perfekcji łukowych

2. Uproszczona metoda obliczeń

-Metoda ta ogranicza się do elementów o podwójnych osiach symetrii i o stałym przekroju

- Zbrojenie podłużne, które można uwzględnić w obliczeniach nie powinno przekraczać 6%

- Stosunek szerokości do wysokości powinien mieścić się w 0,2-5,0

- Maksymalna grubość otuliny którą można uwzględniać w obliczeniach to: Cz=0,3h, Cy=0,4b

NALEŻAŁOBY WIEDZIEĆ:

1: Nośność elementów na łączne ściskanie i zginanie jednokierunkowe

Równanie uwzględnia krzywą interakcji i powinno być spełnione

 M Ed M Ed
=  M
M pl , N , Rd  d M pl , Rd

MEd- największy z momentów zginających na końcach słupa i długości słupa,

Mpl,N,Rd- plastyczna nośność na zginanie z uwzględnieniem siły normalnej

Mpl,Rd – plastyczna nośność na zginanie

 M Współczynnik należy przyjmować w zależności od klasy stali S235, S355 =0,9 a dla stali S420, S460
=0,8

2: Nośnośc elementów na łączne ściskanie i zginanie dwukierunkowe

Wartości Udy i Udz należy obliczyć oddzielnie dla każdej osi. Imperfekcje należy uwzględnić tylko w tej
płaszczyźnie zginania, w której spodziewane jest zniszczenie, jeżeli nie jest oczywiste która płaszczyzna
jest krytyczna, należy sprawdzić obie.

M yEd
  M ,y
 dy M pl , y , Rd

M zEd
  M ,z
 dz M pl , z , Rd

M yEd M zEd
+ 1
 dy M pl , y , Rd  dz M pl , z , Rd

MEd- największy z momentów zginających na końcach słupa i długości słupa,

Mpl,N,Rd- plastyczna nośność na zginanie z uwzględnieniem efektu II rzędu i imperfekcje

Mpl,Rd – plastyczna nośność na zginanie

 M Współczynnik należy przyjmować w zależności od klasy stali S235, S355 =0,9 a dla stali S420, S460
=0,8

- Krzywa interakcji – krzywa zależna od momentu zginającego i siły ściskającej, oraz od płaszczyzny
działania momentu zginającego.

- Metody analizy i imperfekcje elementów

Należy przyjmować analizę sprężystą drugiego rzędu

29.Wymiarowanie swobodnie podpartej ażurowej belki zespolonej z otworami okrągłymi. Stan
graniczny nośności i użytkowania

Algorytm wymiarowania jak w pkt. 27 (belka pełnościenna). W przypadku belki ażurowej występuję
wielkość zwana przekrojem netto, którą wykorzystuje się przy obliczeniach nośności min. na ścinanie.

30. Wymiarowanie ciągłej pełnościennej belki zespolonej. Stan graniczny nośności i użytkowania.
Sprawdzenie warunku pełnego zespolenia ze względu na siłę rozwarstwiająca.
1) Sprawdzenie fazy montażu

• Zebranie obciążeń oraz określenie maksymalnej siły poprzecznej oraz momentu

• Określenie klasy przekroju na zginanie
SGN
 • Sprawdzenie belki na zginanie wg klasy przekroju
• Sprawdzenie belki na zginanie ze ścinaniem (Można pominąć sprawdzenie na zginanie ze
ścinaniem jeśli siła poprzeczna jest mniejsza od 50% nośności na ścinanie)
• Sprawdzenie belki na ścinanie
SGU

• Sprawdzenie belki na ugięcie

2) Sprawdzenie fazy użytkowania

• Zebranie obciążeń oraz określenie maksymalnej siły poprzecznej oraz momentu

SGN

• Dobór łączników i sprawdzenie, czy wymagana ilość jest mniejsza niż rzeczywista
• Ustalenie położenia osi obojętnej stanu plastycznego
• Sprawdzenie belki na zginanie
• Sprawdzenie belki na zginanie ze ścinaniem (Można pominąć sprawdzenie na zginanie ze
ścinaniem jeśli siła poprzeczna jest mniejsza od 50% nośności na ścinanie)
• Sprawdzenie na ścinanie podłużne (ROZWARSTWIENIE), obliczenie nośności ze względu na
beton oraz ze względu na stal
• Sprawdzenie na ścinanie poprzeczne
SGU

• Sprawdzenie belki na ugięcie

Potencjalne miejsca zniszczenia (przekroje kytyczne) belki ciągłej przedstawiono na poniższym

rysunku.

Założenia obliczeniowe:

Nośność belek na zginanie określa się na postawie stanu plastycznego lub sprężystego przekroju. W
zakresie sprężystym nośność może być uwzględniona w przekrojach poprzecznych dowolnej klasy, a
nośność w zakresie plastycznym , określa się tylko
dla przekroi efektywnych w klasie 1 lub 2. Belki wykonywane najczęściej w dwuteowników
walcowanych oblicza się w zakresie plastycznym, przy założeniu płaskich przekrojów,
oraz pomija się wytrzymałość betonu na rozciąganie.

Zakres obliczeń:

Należy sprawdzić warunki obu stanów granicznych, a w szczególności

 - nośność krytycznych przekrojów poprzecznych na zginanie i ścianie

- nośność ze względu na zwichrzenie w strefie przypodporowej belek ciągłych

- nośność ze względu na miejscowa utratę stateczności środnika (klasa 4)

- nośność na podłużne ścianie( rozwarstwienie) w płaszczyźnie zespolenia, oraz w okolicach łączników

Siły wewnętrzne w belkach ciągłych można obliczać na podstawie analizy plastycznej lub
sprężystej.

Analiza sprężysta jest oparta na założeniu ze zależność między naprężeniami

a odkształceniami między stalą i betonem są liniowe, niezależnie od obciążenia.

Sztywność na zginanie przekroju zespolonego określa się na podstawie równoważnego przekroju

stalowego, w którym przekrój betonu jest zmniejszony w proporcji modułów sprężystości. W
obliczeniach sztywności należy uwzględnić wpływ zarysowania oraz skurczu i pełzania betonu.
Rozróżniamy dwa rodzaje sztywności przekroju zespolonego:

- „bez rys” równą sztywności równoważnego przekroju stalowego EaI1 w założeniu że beton jest
niezarysowany

-„z rysami” równą sztywności równoważnego przekroju stalowego EaI2 z pominięciem betonu w strefie
rozciąganej lecz z uwzględnieniem zbrojenia.

Analiza plastyczna może być przeprowadzona przy pomocy metody sztywno- plastycznej. W
miejscu usytuowania przegubu plastycznego przekroju powinien być symetryczny względem środnika
i zabezpieczony przed utrata płaskiej postaci zginania
oraz mieć wystarczającą zdolność obrotu.

Wymiarowanie polega na:

− sprawdzeniu stanu granicznego nośności belki z uwzględnieniem wystąpienia zwichrzenia oraz w

przypadku belek klasy 4 – miejscowej utraty stateczności
− sprawdzeniu stanu granicznego użytkowania, czyli sprawdzenie ugięć belki
(warunek sztywności)

Rozpiętości belek ciągłych w przęsłach oraz szerokość efektywną betonowej płyty współpracującej jak
dla belki swobodnie podpartej. Siły wewnętrzne można wyznaczyć
na podstawie analizy sprężystej lub plastycznej.

Nośność przekroju na zginanie w przęsłach

Wg zasad określonych dla belek swobodnie podpartych.

Nośność przekroju na zginanie nad podporą w zakresie plastycznym

Nośność przekroju klas 1 i 2 (najczęściej stosowanych) jest obliczana przy założeniu pełnego
uplastycznienia elementu stalowego i podłużnego zbrojenia rozmieszczonego na efektywnej
szerokości płyty.

▪ Zakładając, ze oś obojętna mieści się w środniku dwuteownika, to jej położenie względem

środnika dwuteownika e wyznaczamy z równania:
2𝑒𝑡𝑤 𝑓𝑦𝑑 = 𝐴𝑠 𝑓𝑠𝑑

𝐴𝑠 𝑓𝑠𝑑
𝑒=
2𝑡𝑤 𝑓𝑦𝑑

W celu obliczenia nośności przekroju dzielimy obciążenia na dwa schematy.

Ramię wypadkowej naprężeń rozciągających w zbrojeniu obliczamy ze wzoru

𝑒
𝑠 = 𝑑𝑐 − − 𝑎1
2

Nośność obliczeniową przekroju zespolonego obliczamy ze wzoru:

𝑀𝑝𝑙,𝑅𝑑 = 𝑊𝑝𝑙 𝑓𝑦𝑑 + 𝐴𝑠 𝑓𝑠𝑑 𝑠

▪ Jeżeli oś obojętna przechodzi przez stopkę dwuteownika e > dc – hf - tf,

wtedy korzystamy ze wzoru na ramię wypadkowe:
𝑠 = ℎ𝑐 − 𝑎1 + 𝑡𝑓

Nośność przekroju obliczamy ze wzoru powyżej na Mpl,Rd.

 Zwichrzenie

Belki ciągle w strefie działania momentu ujemnego (nad podporą) gdzie ściskana część
przekroju nie jest usztywniona płyta żelbetowa sprawdzamy na zwichrzenie(utrata płaskiej
postaci zginania). Większe prawdopodobieństwo zwichrzenia występuję podczas obecności
zbrojenia podłużnego w kierunku podpory które wywołuję wystąpienie siły ściskającej w belce.

Obliczeniowa nośność na zwichrzenie (bez dodatkowych stężeń) obliczamy wg wzorów:

- w przekrojach klas 1 i 2

𝑀𝑏,𝑅𝑑 = 𝜒𝐿𝑇 𝑀𝑝𝑙,𝑅𝑑

- w przekrojach klasy 3

𝑀𝑏,𝑅𝑑 = 𝜒𝐿𝑇 𝑀𝑒𝑙,𝑅𝑑

Smukłość względną obliczamy ze wzoru:

𝑀𝑅𝑘
𝜆̅𝐿𝑇 = √
𝑀𝑐𝑟

Sprawdzanie na zwichrzenie nie jest konieczne w przypadku belek o przekrojach kl. 1, 2, 3,

gdy spełnione są warunki:
▪ długość przyległych przęseł nie rożni się więcej niż 20% długości przęsła krótszego
a długość wspornika nie przekracza 15% długości przyległego przęsła,
▪ przęsła są równomiernie obciążone, obciążenie stale stanowi 40% obliczeniowych obciążeń
całkowitych
▪ pas górny elementu jest połączony łącznikami z płytą żelbetową,
▪ płyta jest połączona z innymi elementami podpieranymi równoległymi i tworzy z nimi ramę,
▪ w każdej podporze pas dolny jest zabezpieczony przed przesunięciem a środnik usztywniony
żebrami,
▪ płyta tworzy wraz z podpieranymi elementami ramę.
Ugięcia
 W obliczeniach ugięć należy uwzględnić wszystkie warunki jak dla belki swobodnie podpartej oraz
dodatkowe wymagania związane z ciągłością belek nad podporami.

Wpływ zarysowania betonu w obszarach momentów podporowych na ugięcia belek

o przekrojach krytycznych można uwzględnić w sposób przybliżony.

Na każdej podporze, gdzie naprężenie rozciągające w skrajnych włóknach betonu σct przekracza
półtorakrotnie wytrzymałość betonu na rozciąganie fctm, moment zginający określony w analizie „bez
rys” należy pomnożyć przez współczynnik zmniejszający f1
i odpowiednio zwiększyć momenty zginające sąsiednich przęseł.

Zarysowanie

Stan graniczny zarysowania sprawdzamy poprzez wykazanie, że występujące w belce siły

wewnętrzne od obciążeń charakterystycznych określone na podstawie analizy sprężystej
„z rysami” nie powodują w płycie rys większych niż szerokości uznane za graniczne.

O szerokości rys decyduje średnica zbrojenia oraz rozstaw prętów.