Professional Documents
Culture Documents
Buraxılış 11 - 21.01.2024
Buraxılış 11 - 21.01.2024
A) 1, 6, 4, 5, 2, 3 B) 3, 4, 6, 1, 5, 2
C) 1, 6, 4, 3, 2, 5 D) 6, 5, 1, 2, 4, 3
3. Which information is not given in the passage? E) 4, 2, 6, 5, 3, 1
m
A) 1, 3 B) 2, 3 C) 3, 4 D) 1, 2 E) 2, 4
A) The hat my dad bought for me doesn't suit me at all.
B) Have you found the number you wrote?
Bi
4. Write one adjective from the passage which characterizes C) Can you sleep listening music?
“Mataram kingdom”. D) Is this the girl earn the highest scholarship in the
country?
rli
D) need to E) can't
6. Write the answer to the question according to the passage.
When was the temple rededicated as an Indonesian
monument? 13. Choose the correct variant.
m
1
XI sinif Variant B 21.01.2024 Master School Təhsil Mərkəzi
2. Two glasses of water was by the old man. E) Firavan's participating in the contest.
3. A few bottles of water were sold at supermarket.
4. Were there any water left on the glass?
m
A) 1,4 B) 3,4 C) 2,3 D) 1,2 E) 1,3 22. Choose the correct variant.
- Ann hasn't got any information about it
18.Choose the correct modal verb. - ….
e/
Qalib ... speak German when he was in first class. A) I haven't it too
A) was able to B) will be able to C) shouldn't B) Either had I
Bi
also use the oils of spice plants to make perfumes, cosmetics and toothpastes. The search for spices led many explorers to
discover new lands.
Spices come from the seeds, fruits, or other parts of certain plants. Spices are used as medicines and skin creams by people.
They used them in religious ceremonies, too. Sometimes people used spices to keep foods from spoiling. They also used
spices to hide the bad flavour of meats that had already spoiled."
Most spice plants grow in warm regions. Hundreds of years ago, the people of Europe had to get many of their spices from
India and several islands that are now part of Indonesia. Traders used ships and camel caravans for transportation. The
journey sometimes took as long as two years. This made spices very expensive. In the 1400s Europeans began searching for
sea routes to the East that would make getting spices easier. These explorations led to the Europeans to discover of the
Americas.
2
XI sinif Variant B 21.01.2024 Master School Təhsil Mərkəzi
23. What is the passage mainly about? 26. Which word in the passage best fit definition "a piece of
A) European explorations in America land surrounded by water"
B) The most expensive spices in the world A) island
C) Traders in the Asia B) spoil
D) Human communication across a distance C) transportation
E) Dried parts of plants which flavoring foods D) ship
E) exploration
5. Traders used horses and donkeys for transportation. different sentence structure.
A) 1,2,3 B) 3,4,5 C) 2,4,5 D) 1,4,5 E) 2,3,4 What did searching of species lead?
_________________________________
m
A) led many explorers discover new lands. meaning to the word "tastes"
B) hide bad flavour of meat
Bi
characterizes "ceremonies"
__________________________________
kT
ea
m
1
3
XI sinif Variant B 21.01.2024 Master School Təhsil Mərkəzi
Azərbaycan dili
Buz heykəl
Qırx birinci ilin qışı. Şaxtalı bir gecə. Elə bil canlı-cansız ətrafda nə varsa donub buz bağlamışdır. İndi ağappaq bir zülmət
içində günçıxana tərəf ucsuz-bucaqsız qarlı çöllərlə tənha bir kölgə hərəkət edir.
O, gənc bir anadır, körpəsini bağrına basmışdır, yurdunu tapdayan yırtıcı düşmən əlindən baş götürüb qaçmışdır, namusunu
qara əllərdən xilas eləmiş, özünü və ciyərparəsini bu rəhmsiz gecənin ağuşuna¹atmışdır.
Ana tələsir, hava işıqlanmamış o özünü cəbhə xəttinə yetirməlidir, körpəsini çayın o tayına - azad torpağa keçirməli, sinəsi
üstündəki uşaq həyatını yenidən ocaq istisi, gündüz işığı, günəş şüası ilə isindirməlidir.
Ana nəfəsini dərmədən gedir, yıxılır, qar içində batıb qalır, çırpınır, qar içindən ayağa qalxır, amma nə qədər yol gedirsə elə bil
zaman da bu gecə donub hərəkət eləmir, saniyələr yerində sayır, irəli getmir və qarlı çöllərin sonsuzluğunda bir qarış tükəniş
əlaməti görünmür.
Ana kəskin bir hərəkətlə əynindən yun jaketini çıxardır və bərk-bərk körpəsini büküb bürgələyir, amma şaxta qızmar bir dəmir
kimi ananın üz-gözünü dağladıqca iliklərinə işləyən soyuqdan vücudu tir-tir əsib titrədikcə anaya yenə elə gəlir ki, bu donan, bu
titrəyən körpəsidir və ana bu dəfə başından qalın şalını da qopardır və yenə körpəsini büküb-bürmələyir, özü isə yalın əyni ilə
şaxta qarşısında müdafiəsiz qalır.
İndi o hiss edir ki, donur, şaxtanın buzlu kəməndindən qurtuluşa gümanı yoxdur və istinadı yalnız budur ki, söykəndiyi bu bir
T.
cüt ağcaqayın ağacı onu tutub ayaq üstündə saxlamışdır. Sonra ana susur, beynində batqın bir uğultu qopur, qulaqları dibində sınıq
cingiltili mis simlər bir-birinin ardınca qırılır, ananın göz qapaqları kilidlənir, nəfəsi çilik-çilik olub ayaqları altına tökülür, ana
şaxtanın buz zəncirilə qoşa ağcaqayın ağaclarına bitişib hərəkətsiz qalır.
m
Göz qamaşdıran şaxtalı bir səhər açılmış və iki ağ sütun kimi göyə ucalan qoşa ağcaqayın ağacları qarşısında çiyinləri ağxalatlı
üç nəfər dayanmışdır. Onlar gecə kəşfiyyatından qayıdan üç nəfər gənc döyüşçüdür, indi hər üçü başlarını açıb yerlərindən
e/
qımıldanmadan² , gördükləri bir mənzərə qarşısında donub qalıblar və onlar bütün ömürləri boyu qarşısında dayandıqları bu
mənzərəni .........
Bu, donmuş gənc bir qadının buzdan tökülmüş buz heykəlidir.
Bi
C) Ana özünü cəbhə xəttindəki həyat yoldaşına yetirmək istəyirdi. D) Ana sonda qurtuluşu olmadığını anlayır.
E) Ana əynindəki paltarla balasını bükür.
kT
D) Ananın donmuş bədənini ilk kimlərin tapdığını. E) Hadisələrin hansı rayonda baş verdiyini.
4
XI sinif Variant B 21.01.2024 Master School Təhsil Mərkəzi
37. Sizə təqdim olunmuş mətn parçası ilə mətnin üslubi xüsusiyyətlərini cədvələ əsasən müqayisə edin.
Narsizm- insan ruhunun olmazsa, olmazı. Özünü sevməyən, görünüşünü, həyatdakı yerini, duruşunu bəyənməyən bir insanın
T.
xoşbəxt həyat sürməsi düşünülə bilməz. Belə insanlar özlərinə əzab verib, bir tamamlanmamışlıq hissi içərisində ömürlərini
tükədirlər. Nə özlərini, nə də başqalarını sevə bilmirlər.
Mətnin üslubu Fərqləndirilmiş mətnin üslubu
m
e/
Bi
38. Mətndə kursivlə yazılmış ifadələri əvəz edə biləcək sözləri yazın və onları cümlədə işlədin.
rli
1.
2.
3.
ea
5
XI sinif Variant B 21.01.2024 Master School Təhsil Mərkəzi
Kompüter
İnsanlar əmtəələri almağa və satmağa başlayandan hesablama sisteminə ehtiyac yaranmışdır. İlk sayğac aləti 5000 il bundan
əvvəl İkiçayarasında meydana çıxmışdır. Onu “abak” adlandırırdılar. “Abak” yunan sözü olub “lövhə” mənasını verir. Bu şaquli
yarıqları olan lövhədir. Yarıqların içində daşlar yerləşdirilirdi. Onların köməyi ilə hesablama əməliyyatları aparırdılar.
1642-ci ildə fransız riyaziyyatçısı Blez Paskal vergi müfəttişi işləyən atasının işini yüngülləşdirmək üçün ilk hesablama
maşınını ixtira etdi. Hesab əməllərini yerinə yetirmək üçün Paskal abak lövhəsində daşları öz oxu ətrafında fırlanan çarxlarla əvəz
etdi. Yəni o, çarxların üzərində rəqəmləri ifadə edən bölgülər düzəltdi. Paskalın bu maşını toplama üçün yararlı olsa da, vurma
əməllərini yerinə yetirə bilmirdi.
İstedadlı ingilis alimi, varlı bank sahibinin oğlu Çarlz Bebbis hesablama texnikasında yeni səhifə açdı. 1833-cü ildə o istənilən
hesablamaları aparmağa qadir olan universal avtomatlaşdırılmış maşın layihəsini həyata keçirdi və onu “analitik maşın”
adlandırdı. Bebbis maşını yarandıqdan sonra proqramçı peşəsi meydana gəldi. Məşhur ingilis şairi C.Bayronun qızı Ada Lavlis ilk
proqramçı oldu. O, Bebbisin maşını üçün bir sıra proqramlar yazdı.
İlk elektron kompüteri Con Atasov ixtira etmişdi. İkinci belə kompüter 1945-ci ildə ABŞ ordusu üçün Con U.Moçli və Con
Ekkert tərəfindən yaradılmış “Elektron rəqəmli kompüter” oldu. XX əsrin 50-ci illərində EHM-lərin çoxsaylı növləri meydana
çıxdı. 80-ci illərin əvvəllərində isə ilk fərdi kompüterlər ixtira olundu.
Kompüter informasiyanı yaddaşında saxlayır, onu sistemləşdirir. Bununla belə, kompüter nə qədər “ağıllı” olsa da, insanın
T.
tərtib etdiyi proqramlar əsasında işləyir. İnsanın beyni, dərrakəsi və bilavasitə öz iştirakı olmasa, kompüter sadəcə olaraq dəmir bir
qutudur.
Müasir kompüter çoxfunksiyalılığı ilə fərqlənir. Yazı yazmaq, hesablamalar aparmaqdan başqa, onun vasitəsilə musiqiyə qulaq
m
asmaq, video-kliplərə baxmaq, məktub yazmaq, 30-40 il sonra hər hansı tarixin həftənin hansı gününə təsadüf etdiyini tez bir
zamanda öyrənmək olar.
Kompüter insan orqanizminə bənzəyir. Onun da “təfəkkür”ü (əməliyyat sistemi) və yaddaşı var. O da “virus”a yoluxub
e/
“xəstələnə” bilər və bunun üçün kompüter proqramçıları xüsusi “dərmanlar” – antivirus proqramları hazırlayırlar.
Bi
6
XI sinif Variant B 21.01.2024 Master School Təhsil Mərkəzi
45. “Kompüterlə hətta şahmat və başqa oyunlar oynamaq olar” Verilmiş cümləni hansı abzasa əlavə etmək olar?
A) l B) ll C) lV D) V E) Vl
1. Çarlz Bebbis
2. 1642-ci il
Bi
rli
48. “İnsan yaradılmışların ən ağıllısı və alisidir” fikrini mətnin neçənci abzası ilə əlaqələndirmək olar? Seçiminizi əsaslandırın.
kT
mümkündür.
m
50. Mətndə tünd-qara hərflərlə verilmiş cümləni təsdiq edən fikir hansıdır?
1
52. “Bağışlamağı bacarmaq böyüklük əlamətidir” cümləsinin mübtədası nə ilə ifadə olunmuşdur?
A) məsdərlə B) məsdər tərkibi ilə C) ismi birləşmə ilə D) isimlə E) feili sifətlə
7
XI sinif Variant B 21.01.2024 Master School Təhsil Mərkəzi
53. Nümunələrdən birində həm köməkçi nitq hissəsi, həm də köməkçi nitq hissəsi ilə omonim olan əsas nitq hissəsi işlənmişdir:
A) Sanki göylərdə uçan quş kimiyəm,
Sanki yerdən uçurulmuş kimiyəm. ( M. Müşfiq)
B) Mən özüm düz iyirmi beş il bundan əvvəl anadan olmuşam.
C) Uşaqlar dağılışdılar və xanım da ancaq bundan sonra eyvandan otağa çəkildi.
D) Zənnimcə, yoldaş tacirliyin fəndini çox gözəl bilir.
E) Bu heç də nağıl deyil, doğru əhvalatdır.
54. Verilmiş cümlələrdə mübtədanın ifadə vasitələri ilə uyğunluğu müəyyən edin.
1. isim
2. əvəzlik
3. ismi birləşmə
4. feili birləşmə
a. Dağdan axıb gələn suların şırıltısı Güləsəri məst eləmişdi.
b. Atlı və piyada sərhədçilərin bizim balaca qəsəbəmizdə qalmaqlarının səbəbini biz indi-indi anlamaqda idik.
T.
A) 1- b,c; 2-d; 3-a; 4-e B) 1- d,e; 2-b; 3-a; 4-c C) 1-d; 2-b; 3-c; 4-a,e
D) 1-a,e; 2-d; 3-b; 4-c E) 1-b; 2-c,d; 3-a; 4-e
e/
omonimliyi var.
A) Bu gün Master School şagirdlərinin ən gözəl günü kimi yaddaşlarına həkk olundu.
B) Hüququndan keçən əsgər hərə bir qəhrəman oldu.
C) Özümüz mədəniyyətimizi yadların təsirindən qorumalıyıq.
1
8
XI sinif Variant B 21.01.2024 Master School Təhsil Mərkəzi
58. Bağışlama gedəni, çünki ən böyük haqqı nahaqla dəyişmisən. Verilmiş cümlə ilə bağlı doğru fikri seçin.
A) Cümlədə bir-birilə antonim olan sözlər işlənmişdir. B) Cümlədəki əmr şəklində olan feil düzəltmədir.
C) Cümlədəki çoxaltma dərəcəli düzəltmə sifət təsirlik hallı ismə aiddir. D) Cümlədəki bütün sözlərin leksik mənası vardır.
E) Cümlədə mənsubiyyət şəkilçili təsriflənməyən feildən istifadə olunmuşdur.
60. Altından xətt çəkilmiş sözlərdən biri feilin təsriflənməyən iki formasına uyğun nümunə kimi düşünülə bilər?
A) Onların oxumağını çoxları bəyəndi.
B) Ellada qayıdanda hava qaralmışdı.
C) Amin yolu qaçaraq keçdi
D) İndi səbirsizliklə Selcanın danışmasını gözləyirdik.
E) Dünən gələndə maraqlı kitab gördüm.
T.
m
9
XI sinif Variant B 22.10.2023 MasterSchool Tədris Mərkəzi
sahəsini tapın.
ea
10