25 9.

Sınıf
Biyoloji
Hücre Zarından Madde Geçişleri - 1

1. Hücre zarında bulunan proteinler yüzey (periferal) ve iç 4. Hücre zarı seçici geçirgendir. Bir molekülün zardan ge-
(integral) proteinleri olarak iki bölümde incelenir. İç prote- çip geçemeyeceği molekül ve hücrenin özelliğine göre
inler çift tabakalı fosfolipitin hidrofobik kısmına girmiş hâl- değişir. Bu moleküllerin seçilmesinde bazı genel kurallar
dedir. Hidrofilik kısımları ise zarın her iki yüzeyinde sulu vardır.
çözelti ile temas hâlindedir. Bazı iç proteinler; molekülleri
Bu kurallar ile ilgili;
kendilerine bağlayarak ve şekil değiştirerek taşırlarken,
bazı çeşitleri hidrofilik bir kanal oluşturarak maddeleri ta- I. Nötr atomlar → Negatif iyonlara,
şırlar. Yağ tabakaları arasında kanal oluşturarak madde II. Pozitif iyonlar → Negatif iyonlara,
taşınmasını sağlayan bu proteinlere kanal proteinleri de- III. Yağda eriyen vitaminler → Suda eriyen vitaminlere,
nir.
IV. Yağı çözen maddeler → Yağda çözünen maddele-
Buna göre kanal proteinleri ile ilgili, re göre daha kolay geçer.
I. Su gibi polar moleküllerin zardan geçişini sağlar. verilenlerden hangileri doğrudur?
II. Bazı çeşitleri her zaman açıkken, bazıları belirli bir A) I ve II B) I ve III C) I, III ve IV
sinyale tepki olarak açılabilir ya da kapanabilir.
D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV
III. Polimer maddelerin geçişini sağlar.
Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

ifadelerinden hangileri yanlıştır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

5. İzotonik ortamda bulunan bir bitki hücresi önce hipertonik
D) I ve III E) II ve III
sonra da hipotonik bir ortama bırakılıyor.
Buna göre, hücrenin turgor basıncını gösteren grafik
aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

2. Kolaylaştırılmış difüzyon ile ilgili,

A) Turgor Basıncı B) Turgor Basıncı
I. ATP enerjisine ihtiyaç duyulmaz.
II. Taşıyıcı proteinler görev alır.
III. İki ortam arasındaki yoğunluk farkını azaltır. Zaman Zaman
olaylarından hangileri aktif taşıma için de söylenebilir?
C) Turgor Basıncı D) Turgor Basıncı
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III

Zaman Zaman
●
MEB

E) Turgor Basıncı
3. Özdeş üç bitki hücresinin konulduğu ortamlarda gösterdi-
ği değişiklikler sırasıyla şöyledir.
I. Ortamdaki hücrenin hücre zarı ile hücre çeperi birbi- Zaman
rinden uzaklaşmıştır.
II. Ortamdaki hücrenin hücre zarı ile hücre çeperi birbi-
rine yaklaşmıştır.
6. Protein sentezinin hızlandığı bitki hücresinde;
III. Ortamdaki hücrenin hücre zarı ile hücre çeperi ara-
sında mesafe değişmemiştir. I. turgor basıncının artması,
Bu bitki hücresinin konulduğu ortamların yoğunluk- II. emme kuvvetinin artması,
ları arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğ- III. hücre zarının selüloz çeperden uzaklaşması
ru verilmiştir? olaylarından hangileri gerçekleşebilir?
A) I > II > III B) I > III > II C) II > I > III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II > III > I E) III > I > II D) I ve II E) II ve III
 25 9. Sınıf
Biyoloji
Hücre Zarından Madde Geçişleri - 1

7. Hücre zarından a, b ve c maddelerinin geçişi gösterilmiştir. 9. Hücre zarından difüzyon ile;

Hücre b c I. oksijen,
dışı II. glikoz,
III. protein,
Hücre
zarı IV. su,
V. trigliserit
Hücre Taşıyıcı proteinler moleküllerinden hangileri geçemez?
içi a
A) I ve II B) II ve III C) II ve IV
Buna göre,
D) III ve V E) IV ve V
I. a ; oksijen gazıdır.
II. b ; glikoz molekülüdür.
III. c ; yağda çözünen bir vitamindir.
IV. Üç maddenin geçişinde de yoğunluk farkı önemlidir. 10. Aşağıdakilerden hangisi hücre zarından madde ge-
ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur? Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü çişlerinde difüzyon hızını etkileyen faktörlerden biri
değildir?
A) Yalnız IV B) I ve III C) III ve IV
A) Sıcaklık
D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV
B) Molekül büyüklüğü
C) Yoğunluk farkı
D) ATP miktarı
E) Por sayısı

8. Laboratuvarlar; cam, porselen, plastik, kauçuk ve metal-

lerden yapılmış araç ve gereçlerin bulunduğu, bu araç ve
gereçler kullanılarak deney, araştırma ve incelemelerin 11. Basit difüzyona ait,
yapıldığı yerlerdir. Laboratuvarlarda deneyler yapılmadan
önce burada kullanılan malzemeler ve düzenekler hak- I. Taşıyıcı proteinler kullanılır.
kında bilgi sahibi olunmalıdır. II. ATP harcanmadan gerçekleşir.
Laboratuvar araç gereçleri ile ilgili, III. Cansız ortamlarda gerçekleşemez.
özelliklerinden hangileri yanlıştır?
• İçerisinde sıvı, katı vb. maddeler ilave edilebilen, ısı-
●

ya dayanıklı, ince ve uzun, bir tarafı kapalı bir tarafı A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
MEB

açık, camdan yapılmış deney aracıdır. D) I ve II E) I ve III

• Saf sıvıların ve çözeltilerin hacmini ölçmek için kul-
lanılan üzerinde mililitre cinsinden bölmeler bulunan
cam kaplardır.
12. Hücre zarından madde taşınma;
• Deneylerde kesim işlemlerinde kullanılan araçtır.
I. aktif taşıma,
• Su emme özelliğinden dolayı ihtiyaç duyulan deney-
lerde kullanılır. II. difüzyon,
yapılan tanımlamalarda aşağıdakilerden hangisine III. fagositoz,
yer verilmemiştir? IV. osmoz,
V. ekzositoz
A) Mezür (Dereceli silindir)
çeşitlerinden hangilerinde ortamlar arasındaki yo-
B) Bistüri
ğunluk farkı önemsizdir?
C) Kurutma kağıdı
D) Beher A) I ve II B) II ve III C) III ve V
E) Cam tüp D) I, III ve V E) III, IV ve V