I SZEREGI

WSTEP

DEFINICJA [ Szereg ]
"

Szeregiem nazywamy doodny nap

is
postaci :
,, an
+
azt .
.
.

tub I Ah
h=1

DEFINICJA [ Surrey liczbowy ]

Szeregiem liczbowym nazywamy surrey
¥7 an
gdzie an ER

UWAGA Tf
1
Daley tylko szeregi liczbowe
'

"

to dodawanie
2. nie
jest ,, zwykte

0 =
0+0+0 +
. . .
=
(1-1)+(1-1) ( 1- 1)+ +
.
.
.
=
1 +
(-1+1) +
(-1+1) +
. . .
=

=
1+0+0

DEFINICJA [ Suma cirqsciowa ]

Niech
dany bqdzie szereg É? ,
an .
Prez n
-

tg some crashing szeregu

E- an nozwiemy Sn É ( as )
wyvazienie
= = + +
ok
+
az .
.
. on
n = 1 K=1
DEFINICIA [granicy/ebiecnosciszeregu]
Niech
dany badzie szereg Ean. Jestirag sum
agsciorych Sn

stregu.Ean jestbieny wasciwggel

do to
granicy poriemy,
ie Ean zbiega ovaz
Ean-gu prciwnym prypadku

powiemy, ie on jestvorbiezng

PRIYKtAD an n
=

En menarttest ...
(n) =

rine"
/-rets... )=
=1- 1
=
 FAKT

1.
Jedi É an Oraz
£ bn zbiegajq to É ( an
+
bn ) Teri
zbiegajq
n=1 n= , h = A

oroz
É ( an +
bn ) = E an
+ É bn
n=i n = ,

É to tei
2. Jedi mean zbiega olla
dowolnych ✗ =/ 0
¥ ,
✗
an

zbiega oraz
É= ,
aan
= a

n
É
= 10h

☒ OWED

e) -2 an
+
Ébn =
lim Si + Iims! =

h = 1

=
Iim / sits :) = É ( an
+
bn )
n=n

* ( ai +
azt .
. .
+
on ) ( bat bat
+
. . .
+
bn ) =
( an +
b) (oztbz )
+ +
.
. .
+

+
( an + bn )

•
go

2) a -2 on
= ✗ lim Si =
time -

Iims? = lima si = E- an
n = 1 h=1

TWIERDZENIE ( Szeregu geometry cznego )

I
"

get-1,1 )
"

v. →
ai
-

g zbiego uiw , gdy 0=0 tub

dla dla -10 jedi l to Suma iosnie

0
zbiega g-
=
a
a.
-

,
,
nieogvaniczcnie
 dla q≠t
E. aif )
"

/
" "
/ imsn
"
=
=
/ im + + =
a.
qt
+
a.
g an
aiq
. . .

(1ᵗ-..tqq
/ im
qtq2+ qn )
^

/ / im
-

=
as
1 + + =
a
=

,
( g)
. . .

1-

) 1*+94 Ñ
aft
tiff
It
" "
t
+ +
or
-

/ im
. . -

an /im =
a
,
1- q

stabiliaowato
potrcebabg 1g / wteoly
"

Aby q sie < 1

00
-1

If
n

z =

n=1 9g

TWIERDZENIE ( war uncle

Konieczny zbiez-nosciszere.gov )
I
Jedi mean to liman
zbiega 0
=

PRZYKTAD

Niech I An
g= n = 1

00

0 -

I £ =
limsn limsn =
limsn-limsn.ie =

g g
- - = - -

an
n =, mean

=
Iim / Sn -

Sn -
e) =
/ im [( ai +
azt . . . tan ) (
-

an
+
azt . . .
+
an -
=

=
Iim on
 PRZYKEAD ,É uh +5
"

→
on

An
= >
33 =/ 0 Éan niezbieiny
ME n=1

Fs EE
'

FE 352
'

≤ ≤ = → 3

¥ g.

TWIERDZENIE ( o odcinku
poczqtkowym )
00 00

Niech done bqdq szeregi Ean oraz Ibn

n = 1 h = 1

T.es/iistniejgi.jc-1Ntakie,iean+i--bn+jdlawszysthicbnc- IN
to Tak / albo oba albo
oba
szeregi zachowujg sie Samo
zbiegajq
rozbiegojg )
+ +
art ozt Azt _ . .
Oi + n -
i
t
ait n •
it n +1

" "

bjtn bjtntr

É
PRZYKTAD Nieoh
mean 2biez.my
•

( bit bat .
. .
+
bj ) fait -

azt . . .
1- a
;) +

n=1
-2 an
=

=
Iim [ / bat bat . . .
+
bj ) -

last azt . . .
+ a ;) ] -1
/ im /a. + azt .
. . tan ) =

= / im [ / bit bzt .
. .
+
bj ) -

last azt .
. .
+a
;) (ait
+
azt . . .
+
aint ait -
i. tan )
/ im / be bat ) tim / bit bzt bn )
bj bjtbj.it
= =
+ + + + + + =
. . . aim a
;+ ,
+
an . . .
. . .

to

=
nÉ bn ,
→
w
drugg strong anologicznie
 WNIOSKI

1) W
prypadkubadania zbieénosci nie ma sensu pisaczokvesu
wskainika
sumayjnego
Niezaleinie
odjakiegonzacznie.my nie bqdzie to miato
zbieinosi
wptywu na

2) W
prypodkudowolnegokryteriumzbieinosciwystorczyie.by
zatoieniabyty spetnione od
pewnego miejsca

3) Jedi zmodyfikujemyskonczonozliczbqwyrazowtonie.bg die

to miato
wptywu na zbieinosc

PRZYKTAD ltlt

Poczgwszy od an jest to
szereg geometry any 0 ilorazie
g-
-

I
C- f-1. 1)
tei
zatem
zbieiny , stool oryginolny szereg zbiega
 SZEREGI 0 UYRAZACH DODATNICH

wtymvozdzialewsqdziezaktadamyiz.ee on ≥ 0
→
UWAGA :

FAKT

Jedi an ≥ 0 to Sn irosnie i nie movie

oscytowac ,

tylko 2 moéliwosci
many

t.snrosni
jest
enieograniczeniwtedyezatem-onrozbi
ograniczony zbieiny
egaz.sn Ian

TWIERDZENIE ( I kryteriom porciwnowcze)

Nieoh Zani Ibn bqdqtakie.ie an ≤ bn wtedy :

1. 2 zbieznosci Ibn wynika zbieinosc Ian

rozbieinosci Ian
2. 2
wynika rozbieinosé Ibn

☒• ÉDD
a) + - > Ibn =
Iims? ≥ lim Si =
Ean →
Ian zbieiny
si ≥ si

2) + • = Ian =
lim Si ≤ Iims! =
Ebn →
Ibn rozbieiny
 PRZYKKAD É }n
-32¥ }÷
"

an
-

≤ =
b. =
(2-3)

2ouwoi.my ie Ibn to
szereg geometry any 0 ilovozie

} c- f- 1. 1) zatem Ibn zbieiny

2
I kryteriumporownawczego Ian Tei
zbieény

PRZYKTAD -2 §"n
b. =

§ ≥ ÷ =
an

to ilorazie
Zauwoimy ,
ie Eon
szereg geometry any ◦

§ >
1
zotemszeregvozbiei.my
2
I kryteriumporoonawczego-Zbnteivozbiez.my
 DEFINICJA [
Szereg harmonic ]
zny

Szeregiem harmonic
znym vzqdu a

nozywamg szereg
E. É

Sueregiem harmonic
szereg
-2%
znym nozywamg

FAKT

swegihormonicznerze.co/uazbiegajggdy a > 1

☒É☒

a) • ≤ a
≥↑É ME
Ets # E.
ÉÉ+¥+¥;¥÷¥_
= + + +

[ 71=+12
_ . .

E-

E. ¥ %+ + +
. . .

od
drugiegowyrazujest to
szereg geometry any oilorazie

% 21
- •

=
≥ 1
stgd zbieiny

2 I kryterium poriwnowczego -2¥ rozbieény

 ÉÉÉ+¥+É¥=+
2) ✗ > 1

II. :-< = + +
. . .

" ✗

geometry any ilovozie stqd zbieiny

-

Szereg 2 1
<
◦

PRZYKTAD -2%+1 n¥ ≤ ¥

-2¥ szereg geometry any rzqdu 2>1

zatemzbieény
2 I kryterium pororwnawczego

TWIERDZENIE ( I kryteriumporownawcze )

takie.ie/im5Ic-lo.+-)wtedyobaszcregizachowujqsiq
Niech Ian oraz Ibn bqdq
tale Samo

lobo
zbiegajq tub oba
rozbiegajq )

PRZYKTAD

Nieoh c =/
im%÷ ,
zatem od
pewnego n
g÷ ≤ 2C

= >
an ≤ Zbnc

Jedi Ebnzbiega to Ebnc tei zatem 2 I kryteriumporownaoczego

Zan Tei zbiega
Analogicznie olla
odpowiednio duiych n
many E. ≥ É stgd

an ≥ c÷ z rozbieinosa
'

Ibn z
I kryteriumporownauczego
Ian Tei vozbieine

n% 1) }

¥
+
n

PRZYK LAD - z ≈ = =
bn
# + 2)G- z , v.
% ,

Zauwaz.my ,
ie -2 to
szereg
harmonic
any rzqdu
-

§ < 1

zatem
rozbiezny
?
(ntl )
¥3
n
tim 1 10 too
)
'

=
c-
Inti 2)( + n
-
7)
,

2
I kryteriumporownowczego-ani-bnzochowy.az sie Tak
Samo . Ibn rozbiezne zatem Ian tei rozbieine
 ( kvyterium Cauchy ego Alemberta)
'
/
TWIERDZENIE -
D

Niech Zan
dang bqdzie szereg oraz

a) g-
-
lim FF / kryterium Cauchy 'ego )
Anti
b) lkvyterium Alemberta)
'
Iim D
q= an

Jedi :

1) g
> 1 to Ian vozbieéng
2) q
c-
20,1 ) to Ian zbieiny
3) q=1 to usigsé i
ptakai

☒ 0WWÉ☒

1) Niech
q=
Iim fan > 1 ovaz E =
% > 0
%
olla / Fan / É
Zatem
wiekszgch od
pewnego
✗ <
-

n
many g
"

fan -

q
> Fan >
^ > 1 = >
an
>
/ ÷)'

"

-211¥) jest szeregiem geometry cznym o ilorazie

wiqkszym od 1 zatem rozbieznym

2 I kryterium pororwnawczego Eon tei rozbiega
2) q=
lim Fai < 1 dla E =
1¥ >
0

"

an -11¥ )
"

-21¥ ) tym razem

szereg geometry czny zbieiny
zatem 2 I kvyterium pororwnawczego Ian teizbiega

UWAGA
☆
1
-

I Jedi Iim fan oraz Iim % istniejq to

say
sobierowne

I Dla
szeregciw harmonic
znych g-
-
l

Iim % =

1im%÷y =
1in II.I =
1- =
1

analogicznietaksamodlawszystkichszere.gov 0
wyrazach
wymiernych
ALE niekto're
zbiegajg np /%) tub nie
np (t )

(ntl ) !
PRZYKTAD -2m¥ an
=
T.tn an + ,
=

Cnn )
" +1

n.t.mn
"

1m¥ ! "

/ im /¥)
n
-

g-
Iim "a =

n ! Inti)n*
=
tim
# (nm )n
= =

1
=
tim 11th
)n
=

% <
1

z
kryterium C- A
szereg -21¥ jest zbieing
 PRZYK TAD ETÉ
tiny
FÉ {
'

g-
-
lim
if
=
Iim =
/im 12 =
{ < 1

z C- A EÉN zbieény

-2 In =
1-11-12 tzt %
+ +
.
. .
+ +
¥+1 +
.
. .
= t •

1-11-12 1-31-14
+ +
^5 +
. . .
-

¥ ¥+1 - -

_ . .

"

" "

" " "

"
"
"
"
" " "
"
"

'

.
?⃝
 SZEREGI 0 UYRAZACH RÉÉNYCH ZNAKÉW

DEFINICJA

Niech Zan bqokieszeregiemowyrozachroinycbznal.in

1) Jedi szereg owyrazach dodatnich Élan /
zbiega to
powiemy ,

Ée Ian zbiega bezwzglednie

2) Jedi Zan zbiega a Elan / nie to

powiemy ,
ie Ean zbiega
warunkowo

3) Jedi Zan rozbiega to

powiemy.ie Zan
vozbieiny

FAKT

Jedi -2 / ant to Zan Tei

zbiega

AGITACJA

Ian / ≤
an ≤ Ian / → -

( lo / 1- 1oz /
,
+ .
. .
+
/ an / ) ≤ Gn ≤ la / ,
+
1oz /
+
. . .
+
/ an /

-
• <
g
-
= -

Elan / ≤ Sn ≤ Ian / +1oz / t . . .

+ Ian / ≤ Ian / + 1oz / +

GEIR
+
.
. .
+ Ian /
,
+
lan.nl =
Ian
 PRZYKTAD

T.tn#--Ean-z1anl
-211¥= =

-2111¥ =

-2%1
harmonic
zny rzqdu
2>1
szereg
zatem -211¥ / zbiega stool
-2
zbiega bezwzglqdnie

[ ciosteczkowe ]
TUIERDZENIE / kvyterium Leibnitz a)

Niech Zan bqdzietakie.ie dla

wszgstkich new

1) on
'

on + a
< 0

2) tant 0

utedy Zan zbieiny

 "

PRZYKTAD -21¥ "

¢-114 ? G)
"

? 1- it
"

1) an
-

ant .
=
1¥ .

¥7T " Inti )

=

nlnt 1)
=

=
I < O
n / ntl )

2) Ian / =
I / =
1-

fix )= ¥ f'A) ¥ 0 dla

-

= <
× > 0 = >

fix ) malejqca (0,1-0)

= >
Ian / maleje

f- In ) =
f- =
an
= >
Ean zbieény zkryterium Leibniza ,

"

ponadto Élan / =
-21 -

ktéryrozbiega zatem -21¥ zbiega

warunkowo
 SIEREGI POTECONE 00 1
=

DEFINICJA[Sereg potsgory]
Seregiem potagorym joolke dowolny
o to nazriemy sereg

postaci E. an(x x.)"

-

THERDIENCE (Kryterium Carby'ego -

Hooamarda (

Niech
dony beolic scene potsgowy I(x-x0)" oraz niech

a) q=limal/kyterium Cachy'ego)
b) q lim/al
=

(Kryterium D'Alamberta)
atelyscene Ian (x-50)" jestebieing alla xe(x0 -

5,500
oraz
rozbieing alla (-8,x -t)
xe v (x0 1 0)+ +

a
szczegotnosci1 ) olla
q
=0 [an (x -

x0)"
zbiega na R

2) olla
g
=
02an(x
+
-

70)"
zbiega tylko olla x0
=

x
☒ owÉ☒

a) ustalmy ✗ c- R

limfx-x.FI =
tinhorn +
FEE =
/ infant

Ix -
✗
◦
I =
/ x -
✗◦ / linton

Przypodek I ✗ c- ( Xo -

tq ,
✗◦
ttq ) <
✗o
-

tq < ✗ <
xottq
<= > -

tq <
✗ -
✗
◦
ctq <
/ ×
-

✗◦ / <
tq

limۃ =
/ ×
-

✗◦ / limit
'
=

qlx tq
"

/ < < 1
kryterium C- A Ean / )
=
✗◦
-

g-
z × -

xo

zbieiny

Pvzypadek I ✗c- 1- •
,
✗
◦
-

tq ) ulxottq ,
+
•
)
Ix -

✗◦ I >
tq analogies nie
É
"
lim )
> 1 = > 2- on / × -

xo
rozbieény
 q
'

UWAGA
q

Tuierdzenie C -

H nie
vozstrzyga co
sie dzieje d/ a ✗ =
✗
◦
±
tq
kon-cachtvze.ba

osobno.is/-otnetylkoczgzbiegaczynieDEF1N1CJANieohdany
no

"

bedzie szeregpotegowy Zan / × -

✗◦ ) oraz niech

q=limFF tub
g-
-
lim / %÷l

liczben-tqnozwiemypvomieniemzbieinosci-2.am/x-xo
"

1) )

tq gdzie
"

2) pvzedziat o koricach ✗
◦
±
szereg
Zan / ×
-

xD

nazwiemypvzedziatzbiez-nos-ciwszczegolnosa.cl/o-q--
zbiega
0
mam.gr
= ± •
a
przedziat
zbieinosci to f- •
,
+ •
)
dla
q
= ± -

many
r=0 a
przedziatzbieinos-a.to { } ✗◦

PRZYKKAD -2 ¥7 , an
=
✗◦
=
0

g- lim / % I
- =

time; ,
=
Iim ¥ ,
=
0 = >
✓
= + -

eaten przedziatem
zbieinosci
jest
=
1- •
,
to o
)
PRZYKTAD ( badanieprzedziatuzbieinos.ci )
n
( 1)
In
x
-

2- ✗
=
1 an
__

n ◦

g-
Iim =
Iim¥ =
1 = > r=1 ( r=tq )
koñce
przedziatu zbieinosci to 0,2 ( É◦tr= 2
; Fo f -

-0
-

Dla ✗
=
O TU NIE 50500 AÉ c- A
NIE ROZSTRZYGA !
" "

(0-1) )
z n
=
-21-1 n

szcregnapvzemienny % 0 →
z Leibniz a
zbieiny

Dla ✗
= 2

"

2-
(2-1)
n
=
-2% →

szereg rozbiezny
Odp .
: ✗ c- < 0,2 )

PRZYK-LADyjokwspotczynnikprzedr.to 2 C- A

2) 24+1
(✗
#
+
2- ✗◦
= -
2 in =

271
=
an
"" + 1) +1
Anti / ✗ + 2) (2%1) 2^+1
/ 1×+2/2 / im
.

1 > / im =
/ im =
=

an
(2^+1+1) ( ✗ + 2)
2h +1 zn+i+ ,
2
( ✗ + 2)
=

2
 ✗ +2 < 52 ✗ c- ( 52-2 ,
-2-52 )

d) a ✗ = 2-52 .
. .
d/ a ✗ = -2-52 . . .

TWIERDZENIE ( ocatkowaniuirozniczkowaniuszere.gov potqgowych )

Niech Ic IR bqdzieprzedziatemzbieinosciszeregu-E.am/x-xo ) ?
•

bqdzieokreslanefl-t-n-z.am/jabx-xoT.Wtedyfjestzarownocatkowo-
IR
Niech f- I >
-

no i rééniczkowalna no wnetrzu I

:
Oraz

•
" "

1) ¥ / )
'

f- G) =

,
an × -

xo

É
on " + "

2) 5- flxldx =

htl ( ✗
-
✗ c.) + C
n=o

PRZYKEAD n → n i-1

" "
n -1
"""

:?) '= I =-3

•

(
"

I In
✗ ×
× ×
=
É =

n=0 n ! n= , µ, , n +1=1 ( Intl ) -

1) ! n=o is !
n=1
,,

ex

PRZYKTAD

( 2n + 1) -1 2
1×-212-+1 , "

(
)
2)
(§
×
-

=
(Zntt ) =
(zn+ ) ,
2^+1
, znti ◦ 271 ,
 '

*
UWAGA .

"
"
1- ( )
-11×1=-2 K )
xo
=
an ✗◦ an
-

n=o n !
"

flxo) =

◦
on /xoxo ) =

ao

"

f 'l×◦)=¥ nancy xd
"

-
=
1- a
,
,

" " "

f (xo ) =

I.znln -
1) an / ✗ ◦
-

xD =
1. 2.
an

DEFINKJA [
szereg Taylora ,
Maclaurin a ]

f. bqdzie nieskoñczenie wide

Niech ✗ → IR
gdrie ✗ CIR
v6Éniczkowalna ✗
racy w ✗ c-
◦

a) Szeregiem Taylor a w
funkcji f w
punkie ✗◦

"

I f%◦)k xD -

nazwiemg szereg n=o n !

b) Szereg Maclaurin a
funkcjif to
szereg Taylor a
gdzie 0=0
✗

-170)×
"

I
n=o n !
PRZYKTAD
Rozwinszereg Maclaurin a
funky.it/x)--e'
✗ 0=0

-f"(0)
n

0 ex 1 -1%1=1
n
1. ✗

1 ex 1 É=É◦ n !

2 ex 1

PRZYKTAD flx )= cosx ,

Maclaurin a

f- %)
"

n f /x )
° ^ 2
1 . ✗ ° '
✗ 1. ✗
= + +
COS ✗
_

0 COSX 1 0! 1 ! 2 !

"
1 -
sinx 0 +
%? +
1¥ + . . .
=

2 -
COSX -1 1×0 -
1×2 / ×
"
1×6
= + _

+
! ,
. . .

0 2 ! 4 6!

3 sinx 0

' I /do ustalenia)

4 COSX 1 zn< "
1-1 )
nÉo
=
cost ×
( 2n ) !
+
I
PRZYKEAD flx )=¥ ✗ 0=1

yn
- ta
pochodna
"

f- %) =
1- 1) n !

¥=É^
" "

0 1=0 ! 1- 1) HA -
1)
¥
=
=

, H
1 1-17×-2 -1=-1 ! " "

=n ? 1-1) ( x
-

e) =

2 (-111-2)×-3 1.2=2 ! "

=
11 -

× )
3 (-111-2)/-3)Éʰ -1.2-3=-3 !

PRZYKTAD In / 1- × ) ,
Maclaurin

f. f.
-170)
"
n
f / ) x

0 In /1- × ) 0

"
-1=-0 !
1
' -11 )
-

= -
×
a. ×

2 µ ,% , .mn , -1=-1 !

, ,µ , ,
g. µ , ,µµ , , , , , , ,

4 -
( 1- ✗ 121.2-3 -
1. 2.3=-3 !

"
2,1×3
%?
° !× 1.1×2 ! "

In / 1- ¥
-

) =
-

= ,
=
×
_ -

! !
.

1 !
. .

2 3 ,

"

=¥ :
 "

szarlatanstwo
" ,
Czarna
magia

PRZYKTAD
flx ) =
sinx ,
Maclaurin
" "
1- 1)
(I
"

)
' ×

(Cosi ) = -

sinx = > sin ✗ = -

( cosi ) = -

" 0 (2n ) !
=

" " "

" " 2n -1

( I 2h
1) (
1- a) ✗

)=z
×
-

= -
"

Z" '

✗
= -

z =

n=i (2n) ! n= , ,, , ,, n=1 ( 2m 1) !

-

1- 1) +1-1×2 Cnn ) -1
"
h 2n+s
1- 1)
n
-
> n +1 = -2 = I ✗

n +1=1 (26+1) -

1) ! h=0 ( 2n + 1) !

PRZYKTAD flx ) =

,
Maclaurin

n -1

f- E. ¥ )
' '
✗

Is =
-

( In /1- ) ) ×
= -
= in
×
=

E E
n
-1 n
= =
✗ ✗
n=1 n=o

☆
UUAGA '
r

f- 1×1=91×5 )

?E gla )=É◦an☐
"
"

glx )
=

anx
n

"

5)
5"

1) -11×1=91×5 )=nÉoan( ✗
=
an ✗
nowe an
←

2) -11×1=917×1
" "

-2 / 7×1
"
=
=
7-
moan ◦
an ×

\
 3)
"

ft ) =

g( ✗ +
2) =
an / ✗
+
2) →
Taylor

*
Tylkoprzypadek 1) i 2) moina u
szereg
Maclaurin a

exp ( )
PRZYKTAD f( / ×
=
✗ x2

( ✗ 2)
I?
" "

2)
e(
× ✗
ex = 2-
!
= z =

n=o n
n=o
n ! ◦

2h 24+1
/✗ 2) ✗ ✗

✗ e
=
× 2- =
2-
4=0
n ! n=0 n !

×
PRZYKTAD ft )
=

2-4 i
Maclaurin
✗

^
flx ) =
tz / ¥2 +
✗ + z
)

1 1
=nÉ=
1 "

27
= =

f- ×
f- ✗ 1) -
=
RIP
1+1 + × 1- -1 )
1
⑤
1

IT f) (E) In
"
1 " +

2 + ×
=
É 1 + Ex
=
¥ 1- 1- Ex )
=
¥ ◦
ftzx ) =

ntl

¥ =
I¥× =
-

II. 11×5=-5%(1-2)
◦
×
"

nÉ?(E) +41-1)
"

-11×1=1-215%1-1> (E) In
" " "

(1)
" " " "

✗
=

◦
-

1) ×
DEFINICJA[reorn Taglora, Maclaurina]
Niech X-1R byokie n-trotnie rozniczkocralna xoeX
7: a

a) n-tym weover
Taylora fanhgo fw punkcie o

f'(x)(x x) f"(xd(x xd
f(x)
-
-

wyrnienie
+
+ +

nozyramy 1! 2!

+...
f(v)(x x.)" zn f(k)(x x
+
-

=
-

n! k!

b) Jesli xo
= 0 to odporiedniwzor Taglora nazaiemy
weovem Moclooring

xk
f (0)
k 0
=

k!

Taylora /
restawposta,and
TNERDIENE(wsor Maclaurina

Niech n+1-kotnie
fix-R rozniczkowalna
~
pewnym predicale (x,x0 (lub (x0,x7),
whenly istnieje (x, xo) (lub (x0,x) takie.2a
ct

x) f(n)(x)(x xa)"
f(x) f(x) f'(x0)(x Rn 1(x,x0)
- -

+
+...
+
=
+

1! n!
+

1)(c)(x x)n
1

Rnxe (x,x0) f(n

+
+

golzie
-

(n 1)!
+
PRIXKEAD
OscacyRy vozwinizcia szerego Taglora 1
=

xo

f(x) =

(nx x 2
=

f'(x) 1=
3
x- f"(x)
1

f"(x)
- -

x
=
-

2x
=

f"(x)
-

=
-
6x

1 3(2 1") 503-5

6c
(Ry) (1,2)
- -

(t
=

2(2
1(2
1) 1(2 1) 1)
I
-

(n2
-

0
= +

- -
#
3!
2!

PRIXKEAD
Oscacojooktadnosiprzyblizenia
it =

Ez 1
= -

11 +

x
=
-
fX0 0
=

2
x

2
=

f(v)(x) =

eX

e= f(x)
=

1
=
-

1 f +
=
5 to
jestKawaterfacing and

(2 10 (2)) =100 1,0)

=
-

(P3) =

x ( -
 FUNKCJEWIELU IMIENNYCH

IWstep
UWAGA

1) Obscarem
(otwartym) nazywamy
zbior
story:
o) nie
jest, ozurowy"i nie zawiera
brzegu (otrarty)
b) shtaola sizz
jeone;ceesci
2) Domkniqaiem zbiora ECR" zbior
naziemy
powstaty zE
przez toczenia punkton breegowych

3) Obscarem
doministym nazriemy zbio bgolocy
domkniquiem pernego obscard stratego

#
-
Granica
ciggtosc
i

DEFINICJA[granica atasciaa fonkgiviel emiennych]

ECR*
-

Niech f:E-R gobie oraz niech Poe

E

Poriemy, ie
biega
E a
puncie po
do
granicy geR
coololodonolnegoGrosstrige SOtaroze to see
 symbolicanie:plin. F(p) gz = >
50 500 E
o
<(p p0)>8 (F(p)
- =
-

g)<5

p- >(R<
d 2F. =>
5-F(p)<g 5
- +

g
=
-

PR2YKLAD

5(3) alay +0 Isire(x)) <(x)

F(x,y) olladou xtD
=

p.p.
w.

lim F(x,y) 0
=

(x,y) -
> (0,0)

wszysthie 270 oraz miech S=2 olla

dowolnego
(x,y)- R" takiego, ze 02/(x,y) 10,0) < -

((x,y)/<5 3
=
35)
=

B - ( (x) =

(53) =
=

lsin(x,y))
↓ (F(x,y)
=

0
=

/
|y)

2 dovolnosci
wyborn &
many police F(x,y) 0
=

so
 DEFINICJA[granica niertasciwa funkgirieks zmiennych]
Niech f:EBIR golie ECR ora niech pot

Powiemy, ie
Fzbiega puncie po do granicy +o-
olla
win alla
dowolnego
goly istnieje taka, ze ECR 50

USzysthich pEEjesTiO<Ip-polsS to F(p)<3/F(p) <S

symbolicznie:pli. F(p) =>
ap500 E
=

0</p -pol<8 ->

F(p)<d(F(p) 5) <

F(x,y,z) (n(x y2 (z 1)")

PR2XKLAD + = + -

(n(x+y3 (z 1)3) 5
+
-
<

y2 (z 1)"xe<
-
x + + -

(z 1)"x2=
(x,y,z(e.F15,y.- a ⑭ + -

->
Wezny dowolnego SGR
oraz niech 5=exp
Dladowolnych (x,y,2) (0,0,1) takiego, ze
O<1(x,y,2) 10,0,1)/:8 -

many etc/(x,y,2) -

10,0,1) =

(-1)
es>x- y3 (z 1)2 + +
-

E>(n(x +y3 (z +
-

1)))

dovolnosi F(x,y,z)
2
wyborn & him =
- a

many 10,001)
(x,y,2) ->

((x,y,z) (0,0,1)1 1(z 1)"

=

-
+
-
UWAGA Mozemy Korzystac a taierozenia o 3
funkgach
sin(xy)
PRIXKLAD
F(x,y) y
=

sin(xy) lsin(xy) (,y) 100

-

0 K K
3=
=

y |y|
X.

WWAGA
↑
.

Granica moze
by tylko jeolna
Jesti istnigge pn->pon->potakie, ze lim F(ph) +F(pr)
lim F(p) nie
to
p po
-> istnieje

DEFINICJA

Powiemy, 22 (x,x,, ...,

xi) (x, ..., 50) ria, goly
xy ·xi dla i 1,2,...,
=
PR2YKEAD
F(x,y) xy
=

z
+

(x,y)(y0,0)F(x,y)
(xu,yn) (0,t)n (0,0)
=

-> a

lim
F(xn,yn) lim. (t 2 0
=
=

(En,jn) (E,0)
=

<
(0,0)

lim
F(Xn,yn) lim
=

Itto lim
=

1
=

granica
-

xt
nie
0

istnige

DEFINICYA

Poriemy, ze F: E-R, golie ECRP jest:

1) ciggta w
PotE win
goly plimp. F(p) F(p0)
=

2) cigyta jestciggta
goly
olla
wszysthich poeE

PR2YKtAD

Sxzyzou(x,y)
(0,0)
=

F(x,y) nie
jestciggta
=

p.p.
~
 WIELU IMIENNXCH
POCHODNA
FUNKCYI

f(x) y =

f((X)(x
=
-

x) f(0) [stycanaolla jednejzmiering]

+

f(x) (f'(X0)(x x.) f(x) 0

- + =
-

(x) (f'(X0)(x X) - +

f(x)
-livef
-

=
0
1x -

X0|

DEFINICIA [pochodna funkiviel zmiennych]

Niech Fix-R, golsie XCR*, niech poeX
wentor priestrzeni, wektor
pochodneczysthowey)
istnieje DyeR takie, ze
&

Jesl
F(p) (p-0(p p0) F(p0))
-
- +

lim 0 to F robnicskovalua
jest
=

p ->
po |p p0)
-

WWAGAFix -

1,xtR",(F,,...,Fa)eX
fi(t) F(X,2,...., a)
n

Xi, t, X.,....,

DEFINICA (pochoolneczysthoweg)
Niech Fix-1R, golie XCRd, niech (2, ...

,
Fd)
Niech filt) bgokic zdefiniowance jakwyzej. Pochcolne
hierosho
cigsthoweyfunki w prnhaie (*n,..., 0) r

x;nazriemy
nazwiemy ryraienie (F.,... Fa) fi(x,)
=

,
PR2XKt AD
F(x,y) 2xe3
=

(x0,y0) (1,0)
=

EF(x,y) 2e]
=

(2F(x,y) 2x3
=

(EF(1,0) 2
=

F(1,0) 2
=

UWAGA
Zazwyczayna piszemy argumentor

EF EF 2x29
= =
2e3

DEFINICJA[Gradient]

Gradientem
nazywamy pochoougch czystkowych
5 F (E
,... ,c)

PRIXKEAD
F(x,y,z) xcos(yz)
=

EF cos(yz) xsin(yz)2F
=
F
=

E
=
- -
xysin(y)

I F(cos(yz), -

xsin(yz)2, -xysin(yz)
 UWAGA
->

1) Jesti funhya jest voiniczkowalna to Dy OF

=

2) Istnienie
cochodnych
1 czystkowych nie oznocza

voinickowalnosci

TNERDCENIE (O istnienic
pochoong)
Niech F:E-1R, gobie Eolowolly obscar

Jesli F ma
ciggle pochoone cigsthowe a
pewnym
otoczenic roiniczkowalra
F
punkt poEto a
po

FAKT
Interpretaja geometryczna gradients
Gradient
rskozie kiernek
najszybszego werostr
frnhgi

F(x,y) x2
yz
=
+

-
E= E 2y
F
=
2 x

-
-
-
-1

=F(1,1) (2,2) =

EF(0,0) (0,0) =

=X
FAKT
Interpretaga geometrycena pochodnych cegstkowych
d
Niech F:E-1R, ECIR byolie roiniczkovalna
a
prnkaie (F,,..., E0) CE, sterly
stycina do
wykress
(E., 0) vornaniem
W
purhcie ryraza siz ...,

Xd 1 +
F(X,,...,Fa)
=
+

E(F,,...,Fa)(x1 -

E)
+... [(X,....,Xa)(xy
+ -

Fa)

Pla
funkgidwich amienrych:
2
F(x0,y0)
=

zF(x.,y0)(x
+
-

x) +

F(x0,y0)(y y0) -

PR2XKLAD
F(x,y) y2
=

F
EF 2x
=

E(0,0) 0
=

F= F
E 2y 2 (0,0) 0
=

0(x 0)
0 0
(y 0) 0
=
+ +
+

z
- -
=

(x0,y0) (1,1)
=

2 1
=

2(x 1) 2(y 1)
+ - +
-

2x
=

2y
+ -

3
UWAGA
Jesi F:FTIR,EcMdjest rinianordmap. A-

PRIXKEAD 2803

5
F(x,y)
50 = 8,02
=

x
=

0.99
y
=

EE g EsF
=

==8
FF(8,1) (1. 8)
= -

F(8,1) 8
8)
=

+ 1(0,02 - -

810.8

UWAGA
↑
⑥

Pochodna
funkyi of-emienneto take fanhja of-zmienna,
mozna
dalyliczyipocholne czysthose

zzE -z -
 TWIERDIENIE

Niech F: E-R, gobie ECIRP-oowolny obser

se cigsthowe
JesTiF macegte poche JF=GF
I-go vegolo

2xi6xj(xjbx;

PRIXKEAD
F(x,y) e"sin(yz)
=

5F
(e-sin/yz), zecos(yz),
=

yeTcosSyz)
jF
S2Fi eXsin)
=

e) 6ybx
2e
=

cos(yz) OCF=yeXcoSy )

22F 2eXcos(a) S2F

=
2e
= singly
re 22F 2/cos(yz)
=
-

yzsing and

⑤yeTcOSSyn)
OF=2cos(yn)-zyeTcoSlyz) oFe y'eTcoSI
=

mocevz
 EKSTREMA
FUNKCYI WIELU IMIENNYCH

DEFINIC]A

Niech Fix-> 1R, xcR

1) Powierny, Ze F
ma min/max lokalne punkie po a

wir, istniege
goly
50 tahi, ze olla wskysthich
paXjesiO<Ip-polcd to
F(p)>F(po/F(p) F(po)
<

2) Poriemy, ze F
mo destremum lokalne a
poeX
lokalne
jesti near mine lab max a
po

F(x,y,z)
+
PRIXKLAD
yz cosz
=

x
+

(x0,y0,20) (0,0,T)
=

Niech Eπ =

Pla
dowolneyah (x,y,2) <R takiego, ze

0
<((x,y,2) 10,0,i)/< -

&
many

1) Je5liX70 lob to 130 lob

y38 stol
y70
x +
cos(z)>
y30co
+
ie
F(x,y,z) 1
=

oznacza, x
-

y
+

cos(2)7 -
1 F(0,0,π)
=

2) x
=

y 0rtedly2 πstaol
=

zz (0,π)u(T,2π)
Tatern cos(z) > -1
+
ponodo- yx,y,z) =

x
y
+
ck( -

1 F,0,i)
=
 ↑ "
UNAGA
·
Brakestremor oznacca, ze Lazoy &
jest, ity
blisko
Czyli dovolnie sq prnktypeEtakie, ze

F(p) >
F(po) oraz F(p)<F(pn)

maelstremum
Intern do
ryhazania, ie nie

potrabjercy pn, pn->potakie, ze

F(qn) >
F(po) <
F(ph)

PRZYKEAD
F(x,y) x
=

2x(y
= -

1) π(x0,y0)
+
=

(0,1)

(xn,yn) (h,1) (0,1) >

= -

F(xn,yn) (t)' 2.f(1 1) π π 1z π F(0,1)

=
=
+
- +
+ =

brah ebstremor
F(zn,yn) ( 7,1 1) >
(0,1) prnkcie (0,1)
=
+
- -
~

F(Xn,yn) ( 1) - 2 I (1 1
= - + -

1) +

π π =
-

E(π F(0,1)
=

TNERDIENIE (varunck koniecency estremum lokalnego)

frnkgiwill zmiennych
Niech F:E-R, golzie ECR
downy obscar, baokie
voiniczkowalna PotE
erorektoroce
w

Jesii F ma w
po
eestremum lokalne to (p)
F(x,y,z)
=

x
+

y- cos2
+

(0,0,π)

jF(2x,2y. -

sinz) EF(0,0,T) 10,0,0) =

DEFINIC] A

Niech Abyokic
macierig kwadratory

1)
povieryineAsest dolatrie onvestonavir,retrie
2) jestojemnie
A obrestone rir,rymacenih;
goly "
minorow
od minusa
stornych mojy znaki, naprzemian zozwycza

3) jestnierjemnie
A obrestona
jesti ryznacenikiminoriw
grownych sq niegemne
7) jestniedodatnie
A ohrestora jesti wyznacenikiminorow
glownych majy mahi
joh. 2) lub
so zerowe

5) Jestinie zachoolzi 3); 3) to

jestniechrestona
A

minor
najmnigsmy
↓ olle doolatnio obrestorey

E
+ # + <

↑
#
cata macera
1

olla
jemnic chrestone
TWIERDIENIE (warunek dostateciny ebstremom lokalnego)
fonkswith zmiennych
F:E-R* ECR
dovolny obsar bsolie
Niech
goluie
owukrotnie roiniczkozalna
potE.Niech 5F(p0)
w =
0

Jessi mocierz
olrogich pochoorych czystkowych:
1) jestdodatnie ofestone to F ma min a
po

2) jestjemenic obvestoria to F ma a
max
po

3) JesiiFnie jestovestina to F
nie ma

ebstremom
lokalnego a
po

-
1
+
PR2XXtAD
F(x,y,z) (x yz
=

z
+

1)
+

F rocnicakovalna n Mwig estremea tylko fam

EF 0
golzie
=

2x

EX=(x2 y2
-

0(=>X 0
=
=

+
2
+
1)2
+

EFy (25,32 1)2 0(=>

y
0
=
=

2=(x2 y3
F -

2z
0( 2 0
= =
=

+ +
2
+

1)2

jeolyry paintpoderearcy to 0
 dla(x,y,z) (0,0,0) =

1 1
EF 2 0
=

= o

o 2 o
A

O 2 2

3
detAs det[2]
=

2
= > 0

detAz (8,]
=

40
=

zatern F ma

lokalne -O
min

detAs det
=

(220007 80
=

PRIYKLAD
F(x,y) x
2x(y 1) π
= +

-F
2x 2(y 1) 0 > 1
=

y
=
=

- + -

5x

(x0,y0) (0,1)
=

EF= 0 0
=1

punkt "podejrary
2x
=

-
=
x
 I z-1
aFy
dtin

A
=

=2 brak ekstramom

F(x,y) =
x" y3
+

(F=4x3 0 -> X. 0 4y 0F) 0

=

y
= =
= =

I - coste1
EF1.
12 -

A
=

olla
(xo,y0) (0,0)
=

A [88]
=

detAs 0
=

dette
=

niedodatnio
niejennie i

F(x,y) 0
=

tylho olla (xo, y0)

↓la (x,y) (0,0)

=
many F(x,y)0zater
shale
 g3
-
PR2YKIAD
F(x,y)
=

FF 8
=
( > 0
x
y
=
=

A(0,0) [88]
=

(xn,yn) (h,0)
3
(0,0) F(x,yz)<0
F(0,0)brorem.
=
-> =

(Xn,yn) (0,h)
= -

(0,0) F(Xn,yn)<0 F(0,0)

=

THERDIENE (Weierstrassa alla

funkgiwill emiennych)
JesliF:E-R, golzie ECR obscar
dovolny domknisty
wartosc
ograniczony, jestciggta
to me
najmniejszg
i
najwighszg

FAKT Procedura
poschimania wartoscimin/max no

obscarce
doministym ogranizzonym
1) Inalezi
politypodercame weanatic obscarce

2) Inalei
ponkitypodrome no
conster bohow

3) Obliczywartosciw wierechothach

a) Poriwnacizaleiimin/max
 PRIYKEAD F(x, y) -ye Ekoto Sodhr (0,0) 1
=

x
=

0 v

1)

1
E= 2x 0(> x0 0
=
=

EF
=
0
=0
2 => 7
y
=
- >

F(0,0) 0
=

rcosf
=

x x
+

2) cost
=

using
=

y yo
+

sinf
=

y
f((0,2π)
f (T,i)
=
->
constrae boho

fi(f) F(cosf, sinf) cosif-sinif:cosef

=
=

fI(f) 2sinc
=

file) 0
=

>
geS ,0, 3
F(0,1) i =

F(1,0) 1
=

F(0, 1)
- =
-

1
max
min

3) F( -

1,5) 1max
=

Odp.:Nartoscinojwighsze F(1,0) 1 F( 1,0)

=
= -

najmniesze F(0,1)
-
=
1 F(0,
=
-

1)
 =
=

j,
S yu,r) fI(y) F(0,y)
=
=

...

=SjErce,
11

fI() Focost,ine
=

-
4R2XKEAD F(x,y)
=

x
y2

1)...

# (5=90,1)
2)

.
=

fI(z) F(0,y) y-
=
=
-

f'I(y) 2y 0 =
y 04(0,1)
= =
=
-

(3 10(0,1)
I =

fI(x) F(x,0) x
=
=
I
(25-jo T1)
fI(x) 2x 0
f(x) F(x, x,1) 12 x- 2x 1
=
=
=
-

= - +
-
=

2x -
1

fI(x) 0(=3
=

x 0
=

((0,1) fI(x) 0E-

=

x 1
=

F(t,t) 0 =
PR2XKLAD

x2
2y
= =

x
y
+

#
2)(2 - 1,2)
FI
=

fI(x) F(x,x3)
=

...
=