ROZPAD ZSRR I BLOKU PAŃSTW SOCJALISTYCZNYCH

1989/1990

Przyczyny:
● 11 marca 1985 r. Michaił Gorbaczow wybrany na sekretarza KPZR (kluczowa partia w
ZSRR)
● W ZSRR dominowała korupcja, nepotyzm i zmęczenie wyścigami zbrojeń z USA i
przegraną wojną w Afganistanie

Nowy kierunek polityki Gorbaczowa:

- „prieriestrojki” przebudowa ➙ złagodzenie polityki wewn. ➙ wzrost świadomości
obywatelskiej i chęć wyrwania się spod ręki ZSRR
- „głasnoti” jasność ➙ złagodzenie cenzury ➙ uksztaltowanie się opozycji

Przebieg:
● pucz moskiewski sierpień 1991 ➙ przeciwstawienie się polityki Gorbaczowa - zamach
nieudany i kolejne kraje ogłosiły niepodległość (pierwsza Litwa w 1990)
● 1991r. Borys Jelcyn pierwszy z wyboru prezydent Rosji.
● 1991 r. Pakt Białowieski ➙ porozumienie o likwidacji ZSRR i utworzeniu wspólnoty
państw niepodległych
Do 26/12 większość krajów ogłosiła niepodległość. Tego też dnia Gorbaczow poddał się
dymisji

26 grudnia 1991r. ZSRR formalnie przestało istnieć

Skutki:
● powstanie 15 suwerennych państw
● Układ Warszawski przestał istnieć
● umocnienie się pozycji USA jako jedynego mocarstwa