Professional Documents
Culture Documents
Lesson 1
Lesson 1
11 fY%aKsh
,xld m%idoa
( B.Sc (sp).University Of Peradeniya )
mglhla hkq "
Ôù foayhl wvx.= jk" ksYaÑ; lD;Hhla bgq lsÍu i`oyd ieliqkq fmdÿ iïNjhla
iys; ffi, iuQyhla
mgl
wmsÉPo mgl
fmaYs mgl
w.%ia: úNdcl ir, iaÓr mgl ixlS¾K iaÓr mgl iakdhq mgl
wka;ria: úNdcl
md¾Yaúl úNdcl uDÿia;r mgl ffY,u mglh
ia:Q,fldaKdia;r mgl maf,dahu mglh
oDVia;r mgl
Ydl mgl
Ydl uq,
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………….…………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………….…………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………….……………………………………………………………
úNdckh ùfï ^fn§u& yelshdj mokï lrf.k Ydl mgl m%Odk ldKav folls
úNdcl mgl
iaÓr mgl
a) úNdcl mgl
wkqkk úNdckhg ,la fõ'
kj ffi, we;s lrhs
ffi, úfNaokhg ,la ù fkdue;
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………….……………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………….…………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………….………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
.……………………………………………………………………………………………………………………………
b) iaÓr mgl
iaÓr mgl hkq"
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
iaÓr mgl wdldr 2 ls
o ir, ia:sr mgl - tlu j¾.fha ffi, iuqykh ù we;
o ixlS¾K iaÓr mgl - fjkia j¾.fha ffi, iuqykh ù we;
ir, iaÓr Ydl mgl
tla ffi, j¾.hla muKla we;'
m%Odk lD;Hh - ixiaf,aYKh" ixÑ;h" wdrlaIdj" ixOdrKh
j¾. 03 ls
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………
…………………….……………………………………………………………………… …………………….………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………
ixlS¾K iaÓr mgl
tlsfklg fjkia ffi, j¾. lsym
s hlska iukaú; h'
b) jdyldN ffi,
ffi, È.á ;¾l=rEmS ffi, fõ'
wcSú ffi, fõ
ld¾H - isria mßjykh
c) ffY,óh ;ka;=
wcSú ffi, fõ
ld¾H - ikaOdrKh
d) ffY,óh uDÿia:r
cSú ffi, fõ
ld¾H - wdydr .nvd lsÍu
02. maf,dahu mglh
ffY,u maf,dahu
…………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………
…………………….……………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………… ….……………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………
i;a;aj mgl
ffi,j, yevh yd ffi, ia;r ixLHdj wkqj wmsÉPo mgl" j¾. lr ;sfí'
a) reêr mglh
ffi, yd mgl w;r iïnkaO;djh mj;ajd .kS
mQrlh ^reêr ma,diauh& i%djh jkafka reêr ffi, u.ska fkdfõ'
1. isksÿ fmaYs mglh ( wdydr cSrK moaO;sh" reêr jdyskS ì;a;sh" uq;%dYh" .¾NdYfha ì;a;s)
;¾l=rEmS yeve;sh
YdLkh ù fkdue;'
tal kHIaálh
yria úf,aL fkd orhs'
úvdjg m;a fkd fõ'
wksÉPdkq.j l%shd lrhs'
2. lxld, fmaYs mglh (oaùYs¾Y fmaYSh" ;S% Ys¾I fmaYSh" ll=f,a fmaYs" uqyqfKa fmaYs)
YdLkh ù we;'
tal kHIaálh
ú,sÅ;h'
úvdjg m;a fkdfõ'
wksÉPdkq.j l%shd lrhs'
wka;ria:dms; uv, msysghs'
- ixfõol kshqfrdak
- wka;¾ydr kshqfrdak
- pd,l kshqfrdak
úoHdj
11 fY%aKsh
Biology
yllh 2 - m%Ndixiaf,aIKh (Photosynthesis)
ta
,xld m%idoa
( BSc.(sp) University Of Peradeniya )
fmdaYKh
iajhxfmdaYS úYufmdaYS
m%Ndixiaf,aIKh hkq
o wuqÞjH f,i c,h yd ldnkavfhdlaihsâ ,ndf.k iq¾Hdf,dalh we;súg yß;m%o ;=, oS
wdydr ksmojñka w;=re M,hla f,i Tlaiscka msg lsÍfï l%shdj m%Ndixiaf,aIKh fõ'
1. ldnkavfhdlaihsâ
c,c Ydl c,fha osh jq CO2 ,nd .kS
fN!ñl Ydl jd;fha jq CO2 m;% ;=, jq mqáld u.ska ,nd .kS
ldnka vfhdlaihsâ jdhqj mqáld yryd" úirKfhka m;%h ;=<g we;=¿ fõ'
2. c,h
wjYH c,h uqf,ys uq,flaI u.ska wdi%e;sh u.ska ,nd .kS
3. ysret<sh
iq¾Hhdf.a wdf,dal Yla;sh u.ska c,h uq,øjH njg ìo fy,hs
fuu l%shdj m%NdúÊfÊokh f,i yeoskafõ'
4. yß;m%o
Ydlj, m;% ;=, yrs;,jfha yrs;m%o ;=, isÿfõ'
laf,dfrd*s,a u.ska ysre t<sfha we;s r;= yd ks,a j¾K wjfYdaIKh lrhs
m%Ndixiaf,aIKfha oS iefok uq,sl M,
m%Ndixiaf,aIKfha oS ksmofjk m%Odk M,h .a¨fldaia h
iEfok .a¨fldaia ;djld,slj m;% ;=, .nvd lrhs
fldgila iqfl%daia njg m;aj maf,dahu Tiafia mrsjykh fõ'
w;srsla;h msIaGh f,i ixÑ; lrhs
ksmojk Tlaiscka mqáld yryd úirKfhka bj;a fõ'
…………………………………………………………………………………………………………………………
ආල ෝකලේ තැබු ශාක 0පතයක් ගැනීම.
…………………………………………………………………….…………………………………………………
ජ තාපකයක තබා තැම්බීම …………………………………………………………………………………………………………………………
………………….……………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
ජ ලයන් ලේදීම
………………………………………..………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………..………
අයඩීන් එකක් කිරීම
…………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………….………………………………………………………………………
එක් ශාක පතයක් කළු ලකොළයකින් වැසීම
……………………………………………………………………………………………………………………….………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………
අලනක් ලකොළය අවේණ ලකොළයකින් වැසීම
……………………………………………………….………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………….………………………
ශාකය හිරැ එණිලේ තබා පිෂ්ඨ පරීක්ෂාව කිරීම
………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………….………………………………………………………………………………………………………
නිරීක්ෂණය
………………………………………………………………………………………..……………………………………………
නිගමනය
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………..………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………..………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………
m%NdixYaf,aIKhg yß;m%o wjYH ±hs mÍlaId lsÍu
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
.………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
..………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
….………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……..……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………
m%NdixYaf,aIKfha § Tlaiscka jdhqj ksmofjkafka±hs mÍlaId lsÍu
……………………………………….………………………………………………………………………………………………………………
III. wdf,dal ;Sjqr;djh jeälsÍfï oS olakg ,efnk ksÍlaIKh l=ulao@
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………….………………………………………………………………………………………………………………
IV. uo fõ,djlska jdhq nqnq¨ msgùu kj;S' fya;=j l=ulao@
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………….………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………
VI. by; mÍlaIKfha m%Ndixiaf,aIK iS>%;djh msgjk jdhq nqnq¨ ixLHdj weiqßka ks¾Kh lr we;' ta
fjkqjg fhdod.; yels úl,am l%uhla kï lrkak
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………
m%NdixYaf,aIKfha ld¾hNdrh
f.da,Sh jeo.;alu cSùkag jeo.;alu
………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………….………………………………………………… …………………………………………………………………….…………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………
………………….…………………………………………………………………………………………………… ………………….……………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….…………………………… ………………………………………………………………………………………….……………………………
………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………..……………………………………………………………………………… ………………………………………..………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………..……… ………………………………………………………………………………………………………………..………
………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………
jHqyh lD;Hh
reêr mÜáld m%;sfoay ksmoùu
iqÿ reêrdKq Tlaiscka mßjykh
r;= reêrdKq úIîc NlaIKh
reêr ma,diauh fyda¾fudak mßjyKh
(2019)
03'my; oelafjk l=uk ffi, nyq kHIaál fõ o@
1' r;= reêr ffi, 2' iqÿ reêr ffi,
3' lxld, fmaYs ffi, 4' yD;a fmaYs ffi, (2019)
04' Ydlhl ffY,u yd maf,dahu mglj, m%Odk lD;H ksjerÈ j oelafjkafka l=uk jrKfha o@
ffY,u maf,dahu
1 c,h mßjykh ikaOdrKh
2 ikaOdrKh c,h mßjykh
3 c,h mßjykh wdydr mßixl%uKh
4 wdydr mßixl%uKh ikaOdrKh
(2018)
05' fmaYs mglhl rEmhla my; § we;' tu fmaIs mglfha ku yd lshdldÍ;ajh ksjerÈj oelafjk jrKh
f;darkak'
fmaYs mglh lshdldÍ;ajh
1 yD;a fmaYs bÉPdkq. fõ
2 lxld, fmaYs wksÉPdkq. fõ
3 lxld, fmaYs bÉPdkq. fõ
4 yD;a fmaYs wksÉPdkq. fõ
01' Ydl mgl j¾.SlrKh oelafjk wiïmQ¾K igykla my; oelafõ' yd fldgqj,g wod< mgl
j¾.h § we;s ;s;a br u; ,shd igyk iïmQ¾K lrkak'
01' iqÿ meyefhka yd fld< meyefhka hq;a Ydl m;%hla Ydlfha ;sìh§ u my; i`oyka mßÈ ilid újD;
ia:dkhl ;nkq ,efí'
Èk follg miq Ydl m;%h Ydlfhka bj;a lr msIaGh i|yd mßlaId lrk ,§' mÍlaIdfjka miq tu
m;%h my; i|yka l=uk wdldrhg o¾Ykh úh yelso@
(2018)
(i) fuu wegjqu ysre t,sfha ;enQ úg mÍlaId k<h ;=, tl;= jk
jdhqj l=ulao? ………………………………
(ii) tu jdhqj y÷kd .ekSug isÿ l< yels mÍlaIdjla yd tys§ ,efnk
ksÍlaIKh i|yka lrkak'
mÍlaIdj : ………………………………………………
ksÍlaIKh : ……………………………………………
(iii) idudkH c,h fjkqjg ldnka vfhdlaihsâ jdhqfjka ix;Dma; l< c,h fhdod by; wegjqu
iudk kj wegjqula ilia lrk ,§'
(a) iudk mßir ;;a;aj hgf;a m<uq wegjqfï jdhq nqn¿q msgùu iuÕ iei£fï § kj
wegjqfï jdhq nqn¨
q msg ùu iïnkaOfhka wfmalaId l< yels ksÍlaIKhla i|yka
lrkak'
………………………………………..……………………………………………………
(b) Tn i|yka l< ksÍlaIKhg fya;= olajkak'
………………………………………..……………………………………………………
02 m%Ndixiaf,aIK l%shdj,shg wjYH idOlhla wOHhkh lsÍug
YsIHhl= úiska ilia lrk ,o wegjqula rEmfha oelafõ' fuu wegjqu meh
48la w÷f¾ ;nd miqj meh 5la wdf,dalfha ;nk ,§' bkamiq m;%h wdjrKh
lr ;snQ ùÿre ;yvq bj;a lr m;%h msIaG mÍlaIdjg ,la lrk ,§'
……………………………………………………………………………………………….
(iii) msIaG mÍlaIdfõ § m;%fha my; i|yka tla tla fldgfia olakg ,efnk j¾Kh ,shkak'
l¿ ùÿre ;yvqj,ska jid ;snQ fldgi ……………………………………………
wj¾K ùÿre ;yvqj,ska jid ;snQ fldgi ……………………………………………
wdf,dalhg iDcqj ksrdjrKh jQ fldgi………………………………………………
(2019)