TYT

KONULAR

SORU BANKASI
TEMEL MATEMATİK

SOSYAL BİLİMLER
FEN BİLİMLERİ

TARİH
TÜRKÇE

FİZİK COĞRAFYA
TÜRKÇE MATEMATİK
KİMYA FELSEFE
GEOMETRİ
BİYOLOJİ DİN KÜLTÜRÜ ve
ahlak BİLGİSİ

SON YILLARDA VİDEO MOBİL AKILLI

ÖSYM’NİN
SORU SORMAKTAN VAZGEÇMEDİĞİ
ÇÖZÜM KÜTÜPHANE TAHTA

KONULARA GÖRE
HAZIRLANMIŞTIR.
 TYT
GARANTİ KONULAR
SORU BANKASI

Sevgili Öğrenciler, Bu kitabın tüm hakları Paraf Yayıncılık’a aittir.

Kitabın tamamının ya da bir kısmının elektronik,
Üniversite sınavlarına hazırlık zorlu bir mekanik, fotokopi ya da herhangi bir kayıt sistemi ile
süreçtir. Bu süreçte tüm derslerin sınavlar- çoğaltılması, yayımlanması ve depolanması yasaktır.

da sorulma ihtimali olan tüm kazanımlarını © Copyright Paraf Yayıncılık 22 III - I

ayrım yapmaksızın öğrenmeniz beklenir.
Tüm kazanımları öğrenecek zamanınız
kalmadığında ya da daha net bir çalışma ISBN: ???
yapmak istediğinizde sınavda en çok soru
sorulan konuları çalışmak, doğru bir hamle
olacaktır. “TYT Garanti Konular Soru Bankası” YAYIN DANIŞMANI
Cihat B. Balı
tam da bu amaç için hazırlanmıştır.

“TYT Garanti Konular Soru Bankası”ndaki

konular son 4 yılda yapılan TYT sınavları
dikkate alınarak hazırlanmıştır. Kitabı bitir-
diğinizde TYT de en çok soru gelen konu-
ları tamamlamış olacaksınız. Bu kitap tüm
derslere ait, büyük ihtimalle çıkacak konu-
ları, soru tiplerini kapsar ancak daha sonra
yapılacak sınavlarda bu konuların kesinlikle
sorulacağını garanti etmez.
“TYT Garanti Konular Soru Bankası” alanında
tecrübeli, müfredata ve kazanımlara hâkim,
üniversite sınavlarında çıkan soruları yakın-
DİZGİ - GRAFİK
Paraf Yayınları Dizgi-Grafik Ekibi
Hasan Özdemir – Ekrem Kumru
İLETİŞİM BİLGİLERİ
PARAF YAYINLARI
Merdivenköy Mah. Bora Sok. No: 1 Kat: 15 Nidakule
Göztepe / Kadıköy / İstanbul
Telefon: (0850) 480 40 94 – (0216) 354 38 39
Faks: (0216) 354 38 36
www.parafyayinlari.com

dan takip eden geniş bir kadro tarafından

hazırlanmıştır.
BASIM YERİ
Hazırladığımız “TYT Garanti Konular Soru WPC Matbaacılık
Osmangazi Mah. Mehmet Deniz Kopuz Cad.
Bankası”nın başarınızı artıracağını umuyoruz.
No:17/1 34522 Kıraç - Esenyurt /İstanbul
Tel : 0212- 886 83 30
PARAF YAYINLARI Faks : 0212- 886 83 60
 TYT

KONULAR

SORU BANKASI
TÜRKÇE

SON YILLARDA VİDEO MOBİL AKILLI

ÖSYM’NİN
SORU SORMAKTAN VAZGEÇMEDİĞİ
ÇÖZÜM KÜTÜPHANE TAHTA

KONULARA GÖRE
HAZIRLANMIŞTIR.
 TÜRKÇE
İÇİNDEKİLER
Test 1 : SÖZCÜK ANLAMI (Söz Yorumu) .................................3 Test 17 : PARAGRAF (Paragrafta Konu ve Ana Düşünce)..35

Test 2 : SÖZCÜK ANLAMI (Söz Yorumu) .................................5 Test 18 : PARAGRAF (Paragrafta Yardımcı Düşünceler) ....37

Test 3 : SÖZCÜK ANLAMI (Boşluk Doldurma) ....................... 7 Test 19 : PARAGRAF (Paragrafta Yardımcı Düşünceler) ... 39

Test 4 : SÖZCÜK ANLAMI (Sözcüklerde Çok Anlamlılık) .....9 Test 20 : PARAGRAF (Paragrafta Yardımcı Düşünceler) .... 41

Test 5 : SÖZCÜK ANLAMI (Deyimler - Atasözleri) ...............11 Test 21 : SÖZCÜK TÜRLERİ - TAMLAMALAR ..........................43

Test 6 : CÜMLE ANLAMI (Cümleler Arası Anlam İlişkisi) ... 13 Test 22 : EKLER - SÖZCÜK YAPISI...........................................45

Test 7 : SÖZCÜK ANLAMI (Yakın Anlamlı Cümleler) .......... 15 Test 23 : CÜMLENİN ÖGELERİ ..................................................47

Test 8 : PARAGRAF (Paragrafta Anlatım Teknikleri) ..........17 Test 24 : CÜMLENİN ÖGELERİ ................................................. 49

Test 9 : PARAGRAF (Paragrafta Anlatım Teknikleri) ......... 19 Test 25 : KARMA DİL BİLGİSİ .................................................... 51

Test 10 : PARAGRAF (Paragrafı İkiye Ayırma) ...................... 21 Test 26 : KARMA DİL BİLGİSİ ....................................................53

Test 11 : PARAGRAF (Parçada Akışı Bozan Cümle) ............23 Test 27 : SES BİLGİSİ .................................................................55

Test 12 : PARAGRAF (Paragraf Tamamlama) ......................25 Test 28 : YAZIM KURALLARI .....................................................57

Test 13 : PARAGRAF (Paragraf Tamamlama) ......................27 Test 29 : YAZIM KURALLARI .....................................................59

Test 14 : PARAGRAF (Paragrafı Karşılayan Soru) ................29 Test 30 : NOKTALAMA İŞARETLERİ ......................................... 61

Test 15 : PARAGRAF (Paragrafta Konu ve Ana Düşünce).. 31 Test 31 : NOKTALAMA İŞARETLERİ ........................................ 63

Test 16 : PARAGRAF (Paragrafta Konu ve Ana Düşünce)..33

 KONU ANALİZ TABLOSU

TYT KONULARI SON 4 YILA GÖRE SORU GELME İHTİMALİ

SÖZ YORUMU 100%

BOŞLUK DOLDURMA 75%

DEYİMLER - ATASÖZLERİ 75%

SÖZCÜKLERDE ÇOK ANLAMLILIK 75%

CÜMLELER ARASINDA ANLAM İLİŞKİSİ 75%

YAKIN ANLAMLI CÜMLELER 75%

ANLATIM TEKNİKLERİ 100%

PARÇANIN AKIŞINI BOZAN CÜMLE 100%

PARÇAYI İKİ PARAGRAFA AYIRMA 100%

PARAGRAFI TAMAMLAMA 100%

PARAGRAFI KARŞILAYAN SORU 100%

PARAGRAFTA KONU VE ANA DÜŞÜNCE 100%

PARAGRAFTA YARDIMCI DÜŞÜNCELER 100%

SÖZCÜK TÜRLERİ - TAMLAMALAR 75%

EKLER - SÖZCÜK YAPISI 75%

CÜMLENİN ÖGELERİ 100%

KARMA DİL BİLGİSİ 75%

SES BİLGİSİ 75%

YAZIM KURALLARI 100%

NOKTALAMA İŞARETLERİ 100%

 Test - 1
SÖZCÜK ANLAMI
Söz Yorumu
1. Anne babalar olarak yalan vaatte bulunabiliyor, çocuğumuzu
başımızdan savmak için tutamayacağımız sözler verebiliyoruz
bazen. Bütün bunlar aslında çocuğun ruhunda tuttuğu kayıt
defterinde bir çentik olarak iz bırakıyor. Demek ki tutulmayacak
sözler verilebilir, anne babam da bunu yaptığına göre ben de
yapabilirim, ben de onlara karşı böyle davranabilirim, diye dü-
şünebiliyor çocuk. Kumanda edilme çağından ikna edilme çağı-
na geçtiğinde yalanı; bağımsızlaşmayı ortaya koymanın bir un-
suru hâline getiriyor.
Bu parçadaki altı çizili sözle, çocukla ilgili olarak anlatılmak
istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Eylemlerinde kendi iradesinin etkin olduğu dönem
B) Anne babanın çocuğun kararlarına yön vermeye başladığı
süreç
C) Yalanın, aile içinde kontrolü sağlamak için kullanıldığı za-
man dilimi
D) Aile büyüklerinin çocuğun geleceğine ilişkin kararlar aldığı
dönem
E) Çocuğun ailesine olan güvenini kaybetmeye başladığı yıllar
Paraf Yayınları
2. Yüksek tiraj kaygısı taşıyan (çok satmayı amaçlayan) roman-
I rek dilin kullanımında gerekse dönemin giysilerine sadık kalına-
ların bazı ortak özellikleri var. Bunlardan ilki (en başta geleni),
II
okurunu eğlendirmesi (keyifli zaman geçirtmesi), onu gündelik
III
sıkıntılarından biraz olsun uzaklaştırmasıdır (sorunlarına çözüm
IV
bulmasıdır). Bunların çoğunda okurun duygu ve düşünce kalıp-
larını sınayan, onu şaşırtan bir anlatım yerine klişe (basmakalıp)
V
ifadelerle okurun önüne çıkıldığı görülür.
Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin anlamı pa-
rantez ( ) içinde verilen açıklamayla uyuşmamaktadır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
3
TÜRKÇE
3. Gazete için yazdığınız zaman şöyle bir gündeminiz oluyor: Di-
yelim ki yazıyı pazar günü basılacak şekilde yetiştireceksiniz. O
zaman daha hafta başından düşünmeye başlıyorsunuz. Sonun-
da bir hikâye kafanıza takılırsa ne âlâ! Oturup onu yazıyorsunuz.
O hafta yazacak bir hikâyeniz yoksa oturup onu kurgulamanız
gerekiyor. Bu açıdan, insana çok disiplin kazandıran bir tecrü-
be, köşe yazarlığı. Ama öte yandan, büyük resmi görmenizi de
engelliyor. Hep bir sonraki haftaya ve o haftanın gündemlerine
odaklanıyorsunuz.
Bu parçada altı çizili sözle, köşe yazarlığıyla ilgili olarak aşa-
ğıdakilerden hangisi eleştirilmiştir?
A) Gündem odaklı olduğu için yaşanan döneme geniş bir açı-
dan bakmayı zorlaştırması
B) Okurların istek ve beklentileri doğrultusunda şekillendiği
için özgünlükten uzak olması
C) Yazar üzerinde olumsuz bir baskı oluşturması
D) Yazarı, derinlikten yoksun, sıradan yapıtlar vermeye yönelt-
mesi
E) Yazarı, yazma konusunda zorlaması
4. Musahipzade Celal’in oyunlarını sergileyen lise öğrencileri ge-
rak hazırlanan kostümler içinde oldukça sıkıntılı görünüyorlar-
dı. Alışık olmadıkları sarıkları, kaftanları yadırgadıkları ve anlam-
larını tam olarak bilemedikleri sözcükleri üzerlerinde taşıyama-
dıkları için oyunda bütünlüğü yakalamak çok zordu.
Bu parçada yazarın altı çizili sözle, genç oyuncularla ilgili
olarak anlatmak istediği aşağıdakilerin hangisidir?
A) Kullanımdan düşen sözcükleri kullanmak istemedikleri
B) Anlamlarına yabancı oldukları sözcükleri oyunda içselleşti-
remedikleri
C) Oyuna katkı sağlayacak bir performanstan uzak oldukları
D) Tanımadıkları sözcükleri doğru telaffuz etmekte zorlandıkları
E) Sözcük dağarcıklarının çok sığ olduğu
 TÜRKÇE Test
Test -- 1
1

SÖZCÜK ANLAMI
Söz Yorumu

5. İklim değişikliğinin daha da belirginleşen negatif (olumsuz) etki- 7. Poe’nun okuyucuda bıraktığı canlı ve güçlü etkinin en büyük
I nedeni, tarifi imkânsız bir hayal gücüne ve son derece keskin
si, daha yeşil, sağlıklı ve iklim koşullarına uygun binaların öne- bir analiz yeteneğine sahip olmasıdır. Zira Dostoyevski’nin de
1861’de belirttiği gibi Poe’nun binlerce çiçekten oluşan bir çi-
mini artırıyor (daha verimli olmasını sağlıyor). Dünya çapında
II çek bahçesinde hemen fark edilmesi, hayal gücünün olağanüs-
farkındalık oluşturmak (belli bir konuda bilgi ve görgü birikimini tülüğüyle açıklanabilir.
III
Bu parçada altı çizili sözle, sözü edilen sanatçının hangi yö-
artırmak) için önemli bir fırsat olarak görülen Dünya Yeşil Bina-
nü vurgulanmak istenmiştir?
lar Haftası, her yıl bu amaçla kutlanıyor. Bu etkinlik, dünya ça-
A) Özgün niteliklere sahip olması
pında örnek uygulamaları gündeme taşıma (görüşmek ve tar-
IV B) Toplumun geneline seslenebilmesi
tışmak için kamuoyu önüne getirme) ve herkes için motivasyon C) Modern sanat anlayışını benimsemesi
D) Birçok sanatsal kaynaktan beslenmesi
oluşturma (moral ve olumlu güdüleme kaynağı olma) hedefini
V E) Yaşadığı dönemin sorunlarına ilgisiz kalmaması
taşıyor.

Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin anlamı pa-

rantez ( ) içinde verilen açıklamayla uyuşmamaktadır?

A) I B) II C) III D) IV E) V
Paraf Yayınları

6. Zaman, görecelidir. Sıkıldığımızda akışkanlığını yitirip geçmek 8. Edebiyat eleştirisi, okuru edilgenlikten (pasif olmaktan) kurta-
bilmezken zevk aldığımız bir etkinlik esnasında kanat takıp uçabi- I
lir. Bu yüzden, iç sıkan, tedirgin edici bekleme odalarında yahut racaktır. Eleştirmenin benimsediği eleştiri yaklaşımını tanımak,

yolculuklarda zamanın daha çabuk geçmesi için zevk alabilece-

ğimiz şeylerle meşgul olmak isteriz. Bazı hayvanların, deneme
yanılma yöntemiyle kısa zamanı ölçmeyi öğrenebildiği bilinse
de zamanı anlamlandırmak insana has bir durumdur. Hatta da-
ha da ileri gidersek içimizdeki zaman sarkacının salınım hızıyla
oynamak, sadece biz insanların başarabileceği şeylerden biri-
dir, diyebiliriz.
yazarlara, ozanlara farklı bir pencereden bakmak (değişik açı-
II
dan yaklaşmak) isteyen okurları önemli derecede bilinçlendire-
cektir. Bu okurlar niceliksel (sayısal) olarak baş edemeyecekleri
III IV
(üstesinden gelemeyecekleri) bir yazar kadrosuyla karşılaşma-

Bu parçadaki altı çizili sözle, insanla ilgili olarak anlatılmak yacaklar. Çünkü edebiyatımızda eleştirmen sayısı bir elin parmak-
istenen aşağıdakilerden hangisidir?
larını geçmiyor. Birkaç eleştirmenin yazdıklarını, yorumlarını ince-

A) Eğlenceli etkinliklerle her andan keyif almayı bildiği leyince edebiyatımızın eleştiri birikimini aşağı yukarı (belli belirsiz)
B) Zamanın akış hızını farklılaştırma yeteneğinin olduğu V
tanımış olacaklar.
C) Kısa zamanda daha çok iş yapabilecek kapasiteye sahip ol-
duğu
Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisi, ayraç içinde
D) Sıkıcı geçeceğini düşündüğü zaman dilimlerinden uzak dur- verilen açıklamayla anlamca uyuşmamaktadır?
maya çalıştığı
E) Yerleşik kanılarını zamanla değiştirdiği A) I B) II C) III D) IV E) V

1-A 2-D 3-A 4-B 5-B 6-B 7-A 8-E 4

 Test
Test -- 2
2 TÜRKÇE
SÖZCÜK ANLAMI
Söz Yorumu
1. Roman yazarlığının “bir başarı öyküsü”ne dönüştürüldüğü gün-
lerde yaşıyoruz. Roman yazabilmek için bir meselenizin olması
gerekmiyor, büyük anlatıların kayıplara karıştığı bir zamanda za-
ten küçük hikâyeler öne çıkıyor. Romanın ahlaki meseleleri yok
artık, roman kalbin kendi çelişkilerinden beslenmiyor. Faulkner’in
meşhur Nobel konuşmasında, “ruhun ıstırabı ve teriyle karıldığı”-
nı söylediği romanın yerini hayal mühendisliği almış durumda.
Bu parçada altı çizili sözle, günümüzün roman yazarlarıyla
ilgili olarak anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Toplumsal konular yerine bireysel sorunlara odaklandıkları
B) Yapıtlarını gerçek olaylar yerine düşsel olaylara dayandır-
dıkları
C) Soyut ve felsefi konular yerine günlük yaşamın somut olay-
larını anlattıkları
D) Düşünsel zenginlikten ve insani özden yoksun romanlar yaz-
dıkları
E) Yapıtlarında her dönemde önemini koruyan evrensel konu-
lardan çok, güncel sorunlara odaklandıkları
Paraf Yayınları
2. Ben şairin popülerleşmesinden yana değilim, şiiri öncelerim. Şa-
ir, tanınmışlığı bir kenara bırakarak kendi şiirini kurmalıdır önce-
likle. Titiz bir kuyumcu gibi iğneyle kuyu kazarcasına oluşturma-
lıdır şiirini. Sonuçta o, kendine ait bir iklim yaratmalı, kendi dil
ve anlatımıyla bir Selimiye, bir Sultanahmet gibi şiirini meyda-
na getirmelidir. Bu öyle bir şiirdir ki altından imzası çekildiğinde
o şiirin hangi şaire ait olduğu okurlarca hemen bilinebilecektir.
Bu parçada geçen “altından imzası çekildiğinde o şiirin hangi
şaire ait olduğunun bilinmesi” sözüyle, şiirle ilgili anlatılmak
istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şairin kimliği hâline gelmesi
B) Klasikleşmesi
C) Ulusal çapta bilinmesi
D) Şairini unutturacak denli meşhur olması
E) Yepyeni bir içerikle okurun karşısına çıkması
5
3. Sağlığın stratejik (en önemli) noktası beslenmedir. Onu etkileri
I
yaşa göre değişmekle birlikte düzenli egzersiz alışkanlığı, stres
yönetimi (ruhsal gerilimleri ustaca idare etme) ve kaliteli uyku
II
üçlüsü izlemektedir. Ama şu ayrıntı da oldukça kritik rol oynar
III
(ciddi ve önemli dercede etki eder): Yaş elli olunca beslenme-
de miktara değil, kaliteye odaklanıp (daha çok öncelik ve değer
IV
verip) günlük gıda tüketimini biraz azaltmak, akılcı çözümlerle
V
(bir sorunu önleme için hızlı düşünmekle) hareketsizlikten kur-
tulmak gerekir.
Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin yerine ay-
raç içinde verilen söz getirilirse anlamda değişme olur?
A) I B) II C) III D) IV E) V
4. Bu roman; okuyucuyu en basit insani hâllerden bütün dünyayı
yüzyıllardır kötücül bir şekilde etkileyen siyasi, ekonomik, dinî
çatışmalara kadar pek çok konuda düşünmeye sevk ediyor. Ya-
zar tarafından özellikle özgür bırakılmak istenen okuyucu, roman
boyunca başka başka hikâyelere girip çıkıyor. Okurları bir sa-
lona toplayıp hepsine aynı konuşmayı yapan değil, onlarla bire
bir konuşan bir roman bu.
Bu parçadaki altı çizili sözle, sözü edilen romanla ilgili ola-
rak anlatılmak istenen, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Çoğunluğa değil, nitelikli okurlara hitap ettiği
B) Düşünsel yönünden çok, estetik güzelliğiyle öne çıktığı
C) Herkesçe farklı biçimde anlaşılmaya uygun bir dilinin olduğu
D) İletisini okura romanın kendine özgü kuralları içinde ulaştır-
dığı
E) Toplumun ortak dertlerini değil, bireyin sorunlarını öne çı-
kardığı
 TÜRKÇE
SÖZCÜK ANLAMI
Söz Yorumu
5. Olaylar ve Kahramanlar, yazarın üçüncü öykü kitabı ve ilk ikisi gi-
bi başarılı. Öykülerin kimisi kısa, kimisi küçük öyküye has biçim
özellikleri gösteriyor. Dil, genellikle konuşma dili; cümleler kısa,
öz ve kolay anlaşılır. Ama bu durum, bazı öykülerde kurgunun
yarattığı kapalılıkla çelişerek özel bir çekicilik sağlıyor. Yazarın
ironik anlatımı böylece dilin yalınlığıyla kurgunun uçukluğu ara-
sındaki kutuplulukta billurlaşıyor.
Bu parçadaki altı çizili sözle, sözü edilen eserin anlatımı ile
ilgili olarak anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hayal edilmesi güç imgelerle kalıcılığı yakalama
B) Okurun daha aktif katılımını sağlayarak anlaşılır olma
C) Pek görülmeyen, gözden uzak kalmış özellikleriyle öne çıkma
D) Birbiriyle uyuşmayan ögeler nedeniyle etkileyiciliğini yitirme
E) Karşıt bir durumdan yararlanılarak daha duru, akıcı hâle gelme
Paraf Yayınları
6. (I) Türk edebiyatçıları, eleştirmenleri, akademisyenleri, velhasıl
kültür ve bilim dünyası Oğuz Atay’a borcunu yeterince ödemedi-
ğinin bilincinde. (II) Bu sebeptendir ki şimdi bir geç kalmışlık duy-
gusuyla kendisini yâd etmekteyiz. (III) Ancak bizzat Oğuz Atay’ın
kendisi bu “geç kalmışlık duygusu”na bir şerh koyar, karşı çıkar-
dı. (IV) Oğuz Atay’ı kahramanlaştırmadan, romantikleştirmeden,
heykelleştirmeden anlamaya ve anlatmaya çalışmak en doğru-
su. (V) Geç kalmışlık duygusuyla Batılılaşmak-modernleşmek,
nasıl hatalar yapmaya açıksa geç kalmışlık duygusuyla bir ya-
zara vefa borcu ödemek de yanılsamalara açık bir hâl alabiliyor.
(VI) Bize düşen, Oğuz Atay’ı alıp bir camekânın ardına koyma-
dan derinlemesine analiz etmek olmalıdır.
Bu parçada altı çizili sözün parçaya kattığı anlam numara-
lanmış cümlelerin hangisinde vardır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
1-D 2-A 3-E 4-C 5-E 6-D 7-E 8-E
Test
Test -- 2
2
7. Frida Kahlo, son zamanlarda keşfedilmiş bir star değil; epeydir
üzerinde durulan, renkli bir sanatçı. Gelgelelim, resimli günlüğü-
nün yayımlanışı onu bir kez daha “sanat magazini”nin gündemi-
ne çekmeye yetti. Görünen o ki ressamlığından çok, kişiliği ve
“sansasyonel”liğe komşu hayatıyla geniş kitlelerin ilgisini çekiyor.
Daha doğrusu, bu ilgi yaratılıyor ve bundan besleniliyor. Frida
Kahlo’nun böyle bir amacı herhâlde yoktu. O; yaşıyor, yaşama-
ya çalışıyordu. Trajedisinin bir gün gelip şahsiyetinin promos-
yonu kılınacağını öngöremezdi sanırım.
Bu parçada “trajedisinin şahsiyetinin promosyonu kılınması”
sözüyle Frida Kahlo ile ilgili olarak anlatılmak istenen aşa-
ğıdakilerden hangisidir?
A) Ruhsal çatışmalarının hayat hikâyesinin dışına itilmesi
B) Sıkıntılarının tamamen kendi kişiliğinden kaynaklandığının
iddia edilmesi
C) Adım adım ilerleyen kişisel problemleri üzerinden kimi in-
sanların çıkar elde etmesi
D) Yapıtlarında, yaşamın acıklı yönlerini öne çıkarmasının, ta-
nınırlığına katkı sağlaması
E) Yaşadığı acıların, adının pazarlanmasında bir araç hâline ge-
tirilmesi
8. Yazılarımın kontrolü bende değildir. Elbette ilk cümleler benim
zihnimden gelen ilhamla oluşur ama ardından kontrol, yazdığım
kelimelere geçer; onlara danışmadan yeni kelimeler yazamam
âdeta.
Bu parçada yazar, kendisiyle ilgili olarak altı çizili sözle aşa-
ğıdakilerden hangisini anlatmak istemiştir?
A) Yazdıklarını en kısa sürede okurla buluşturmayı amaçladığını
B) Anlatıma, içerikten daha çok önem verdiğini
C) Okurların kabulleneceği kelimeleri seçmeye çalıştığını
D) Kültürel birikiminin yetersiz kaldığı anların olduğunu
E) Yazdıklarının, yazacaklarını belirlemede etkin olduğunu
6
 Test
Test -- 3
3 TÜRKÇE
SÖZCÜK ANLAMI
Boşluk Doldurma

1. Kendilerine yeterince şefkat ve ilgi gösterilmeyen çocuklarda zi- 4. İlk uygarlıkların daha çok Mezopotamya ve Mısır gibi büyük su
hinsel gelişme önemli ölçüde ---- veya normal bir seyir takip ede- kaynaklarının ve verimli toprakların çevresinde ----, uygarlığın te-
mez. Bu durum, çocuğun hayata uyumunu ve kişiliğinin oluşu- melinin “su ve toprak”tan oluştuğunu ---- bu konudaki tezlerini
munu ----. ----.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi Bu cümlede boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde
sırasıyla getirilmelidir? verilenlerin sırasıyla getirilmesi en uygundur?

A) daralır - geciktirir A) gelişmiş olması - destekleyenlerin - geçersizleştirmektedir

B) sınırlanır - zorlaştırır B) üretilmesi - ortaya atanların - geliştirmektedir
C) durur - kısıtlar C) canlanması - kararlaştıranların - kuvvetlendirmektedir
D) yavaşlar - sonlandırır D) toplanması - ileri sürenlerin - desteklemektedir
E) etkisizleşir - eksiltir E) kurulması - belirleyenlerin - tartışılmaz kılmaktadır

2. Batı felsefesinde kuşkuculuk, güçlü ve yararlı bir akımdır. Geç-

mişi Antik Yunan’a kadar giden bu akımın temelinde mevcut bil- 5. Sanatta ---- doğaldır çünkü her sanat yapıtı bir birikimin, gele-
giyi ---- anlayışı yatar. İnsanlık; bugün bilimde, sanatta, felsefe- neğin ürünüdür; dolayısıyla hiçbir sanat yapıtı ---- bir üretim de-
de ve teknikte ---- düzeyi büyük ölçüde bu anlayışa borçludur. ğildir.
Paraf Yayınları

Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden Bu cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden
hangisi getirilmelidir? hangileri getirilmelidir?

A) çürütme - geldiği A) popülerleşme - kişisel

B) sınama - tutturduğu B) öykünme - karşılıksız
C) sorgulama - ulaştığı C) yaygınlaşma - yapay
D) yenileme - yakaladığı D) özgün olma - sıradan
E) denetleme - hedeflediği E) etkilenme - bağımsız

3. Deniz kokusu genellikle iyot ya da ozon ile ----. Deniz esintisi

özlemi çekenler için market reyonlarında oda kokusu olarak da 6. İnsanlar tuhaf görüşlere, daha önce hiç duymadıkları kanaat-
---- ferahlatıcı deniz kokusunun asıl kaynağı, minik deniz canlı- lere, onlara tamamen yabancı görünen geleneklere ----; bu şe-
larının tuzlu yaşam ortamında hayatta kalabilmek için --- kükürt- kilde, bilinmeyenle ----, kendi hakkımızdaki görüşümüzü de ----
lü bir kimyasaldır. değiştirir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi Bu cümledeki boşluklara aşağıdakilerden hangisi sırasıy-
sırasıyla getirilmelidir? la getirilmelidir?

A) ilişkilendirilir - yer bulan - salgıladığı A) sırt çevirmemelidir - karşılaşmak - kesinlikle

B) anılır - kullanılan - sunduğu B) kapılarını açık tutmalıdır - etkileşim - bir ölçüde
C) özdeşleştirilir - anılan - yaydığı C) bağlı kalmalıdır - yüzleşme - eninde sonunda
D) bağlantılıdır - alıcı bulan - verdiği D) ilgi duymalıdır - senteze ulaşma - kıyasıya
E) benzeşir - adlandırılan - biriktirdiği E) uzak durmamalıdır - inatlaşma - ister istemez

7
 TÜRKÇE
SÖZCÜK ANLAMI
Boşluk Doldurma
7. Nagazaki ve Hiroşima kentlerine atılan atom bombalarının ardın-
dan birçok kişi çocuk sahibi olmaktan korkmuştu. Çünkü insan-
lar, radyasyonun yarattığı DNA hasarının çocuklara aktarılacağı-
nı düşünmüştü. Yapılan yeni bir çalışma, ---- gösterdi. 1986’da
yaşanan Çernobil nükleer felaketinde açığa çıkan radyasyon-
dan etkilenenlerin ---- DNA hasarının görülmediği tespit edildi.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi
sırasıyla getirilmelidir?
A) konunun yanlış anlaşıldığını - yaşça küçük olanlarında
B) insanların haklı olduğunu - o yıllarda doğan çocuklarında
C) korkuların hâlâ sürdüğünü - neredeyse tamamına yakınında
D) kaygıların yersiz olduğunu - sonradan dünyaya gelen ço-
cuklarında
E) insanların korkularını yendiğini - evlilik çağına gelenleri üze-
rinde yapılan bir araştırmada
Paraf Yayınları
8. Karagöz sanatçıları, Karagöz oyununun sadece ramazan ayın-
da ----, canlılığını ve ---- yitirmiş bir ---- unsuru hâline getirilme-
sinden şikâyet ediyorlar.
Bu cümledeki boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakiler-
den hangileri getirilmelidir?
A) önemsenen - sevgisini - edebiyat
B) hatırlanan - güncelliğini - nostalji
C) ortaya çıkan - estetiğini - kültür
D) sahnelenen - devamlılığını - tiyatro
E) gündeme gelen - etkisini - gölge
9. Her insan, belli bir ---- doğar; oradan birtakım etkiler alır ve bu
etkiler onun kimliğini ve kişiliğini ----.
Bu cümlede boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde
verilenler sırasıyla getirilmelidir?
A) ailede - somutlaştırır
B) kültürel çevrede - belirler
C) alanda - inşa eder
D) mekânda - temel alır
E) sosyal ortamda - kaplar
1-B 2-C 3-A 4-D 5-E 6-B 7-D 8-B 9-B 10-B 11-A 12-C
Test
Test -- 3
3
10. Sorumluluk kavramı birçok araştırmacı tarafından, kişinin kendi
davranışlarının veya kendi yetki alanına giren herhangi bir ola-
yın ---- şeklinde tanımlanmaktadır. Ayrıca, kişiden kendi davra-
nışlarının ve yetki alanına giren olayın sorumluluğunu ---- hare-
ket etmesi beklenmektedir.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi
sırasıyla getirilmelidir?
A) çözümünde rol oynaması - anlatarak
B) farkında olması - üstlenerek
C) sonucunu görmesi - değiştirerek
D) nedenlerini kavraması - bilerek
E) içinde yaşaması - görerek
11. Ülkelerdeki güncel kültürle ---- tiyatro, aynı zamanda toplumun
kültür seviyesinin en önemli ---- biridir.
Bu cümlede boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisin-
de verilenler sırasıyla getirilmelidir?
A) sıkı bir bağı olan - göstergelerinden
B) çatışan - yapı taşlarından
C) birleşen - belirleyicilerinden
D) ilişki içinde olan - destekleyicilerinden
E) alışveriş içinde olan - güdüleyicilerinden
12. İnsan ---- ve yaşamak için başka insanlara ihtiyaç duyar. Baş-
ka insanlar, bir insanın yaşamında çok değişik roller oynama-
nın yanı sıra insanın kendisini anlaması, kabul etmesi, değiştir-
mesi, kıyaslaması, öğrenmesi, çatışması ve farklı yolculuklara
gitmesinde çok ----. İnsanların yaşam kalitesi de onların başta
kendisi ile ve ---- kurduğu iletişimin kalitesi ile doğru orantılıdır.
Bu parçadaki boşluklara aşağıdakilerden hangisi sırasıy-
la getirilmelidir?
A) süregelen bir öğrenme sürecindedir - zorunludur - çevresiyle
B) dikkatli yaşar - gereklidir - ailesiyle
C) sosyal bir varlıktır - önemlidir - başkaları ile
D) istekler peşindedir - şart değildir - çağıyla
E) yaşamı bir yolculuk olarak görür - değerlidir - kendisine ya-
rar sağlayacak kişilerle
8
 Test
Test -- 4
4 TÜRKÇE
SÖZCÜK ANLAMI
Sözcüklerde Çok Anlamlılık
1. Genç olduğu biliniyordu. Fakat gür ve siyah sakalına rağmen in-
sanı şaşırtacak kadar gençti. Bu körpe yüzü görür görmez ha-
yal kırıklığına uğrayanlar, güvensizliğe kapılanlar bile vardı. Fa-
kat o, bu duyguları tez sildi. Neticeyi, hâl ve tavrındaki temkin ile
bilhassa sesinin tonu sağlamıştı.
Bu parçadaki altı çizili sözcüğü anlamca karşılayabilecek bir
kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Kazanın ardından çevresindeki insanları paniğe sevk etme-
den yatıştırmaya çalışıyordu.
B) Şirkette göreve yeni başlayan genç mühendisleri yüreklen-
dirmek için uzun ama etkili bir konuşma yaptı.
C) Bunca yıldan sonra bizi hatırlayıp ziyaret etmeniz bize tarif
edilemez duygular yaşattı.
D) Onu salonda görünce biraz durakladı, salona girip girme-
me konusunda bir anlık tereddüt yaşadı.
E) Arkadaşının tavrına çok kızmıştı ama yaptıkları işin sonunu
düşünerek ölçülü ve tedbirli davranıyordu.
Paraf Yayınları
2. Batılılaşma, Osmanlı Devleti’nin Batı medeniyetini örnek alına-
cak bir medeniyet olarak kabul etmesi ile başlar ve kendisini Ba-
tı medeniyetine göre biçimlendirme gayretleri ile devam eder.
Tabiatıyla bu çabalar da bir medeniyet değişimini beraberinde
getirmiştir. Böylece Tanzimat Dönemi, değişimin yaşandığı en
yoğun dönem olmuştur.
Bu parçadaki altı çizili sözü anlamca karşılayabilecek bir
kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Sevgiyle büyüyen çocuklar doğal olarak çevreye ve diğer
canlılara karşı daha duyarlı oluyor.
B) Zor ve tatsız konuları anlatmanın en iyi yollarından biri hafif-
letici ve mizahi bir dil kullanmaktır.
C) Doğal yollarla elde edilen yağlar, kimya ve kozmetik sektö-
rü gibi alanlarda çokça tercih ediliyor.
D) Yaşadığı dönemin olumsuzluklarıyla mücadele eden insan-
lar, sonunda hep başarıya ulaşmıştır.
E) Başarılı yazarın anlaşılması zor metinler kaleme alması, or-
talama okurla arasında bir mesafe oluşmasına neden ol-
muştur.
9
3. Günümüz dünyasında yazılan romanların pek çoğu, diğer ki-
taplar gibi birer meta hâline geldi. Metnin yazınsal-estetik değe-
ri yerine, kitabın çok satması, ticari başarısı yeni bir kıstas hâli-
ne geldi. Çok satan listeleri önemsendi, pek çok kişi bu listeleri
esas alarak kitap almaya ve kitap okumaya başladı.
Bu parçadaki altı çizili sözcüğün kattığı anlam aşağıdakile-
rin hangisinde vardır?
A) Tiyatro, insan yaşamını bir ayna gibi yansıtırken insanın çö-
züm bulunamayan kimi sorunlarına da neşter vurur.
B) Biçem ve içerik uyumunu yakalamış, edebî açıdan belli bir
düzeye gelmiş hiçbir yapıt yoktur ki hemen unutulup gitsin.
C) Şiirin kadim tarihini içselleştirmiş, Türk şiir geleneğine hâ-
kim olan bu eleştirmenin yazdıkları, yetkin olduğu kadar de-
rinlikli yorumlar da içeriyor.
D) Yayınlandığı ilk günden itibaren çölde bir vaha gibi olan bu
dergi, gerçek yazarları hem tanıtıyor hem de edebiyatın dü-
zeyini yükseltiyor.
E) Günümüzde anlaşılması zor, soyut imgelerle dolu şiirler yaz-
mak, şiire yeni başlayanlar için bir başarı ölçütü sayılıyor.
4. Eleştiri niyetiyle yazılan kuru ve işlevsiz yazıların, ego tatmini dı-
şında bir işlevi yoktur. Bu gerçeği kavrayan eleştirmen, yazar ve
okurun işine yarayacak işlevsel eleştirilere imza atıyor. Bu an-
lamda, iş olsun diye yazmıyor; ortaya koyduğu her metin, hem
zengin bir şiir bilgisine dayanıyor hem de muhatabına katkı sağ-
lıyor.
Bu parçada altı çizili sözün kattığı anlam aşağıdakilerin han-
gisinde vardır?
A) O; ilkeli duruşuyla, yazdığı yapıtlarla, topluma katkı sağla-
yan bir sanatçıdır.
B) Yazarın yapıtındaki gereksiz betimleme yapma merakı oku-
ru yapıttan soğutuyor.
C) Yıllardır tiyatro yönetmenliği yapan yazar, insana yaşamla
ilgili farkındalık kazandırmaya çalışıyor.
D) Yazdığı şiirlerle bir döneme damga vuran şairin, son şiirle-
rinde tekrara düştüğü görülüyor.
E) Şiirlerinde aşırı imge kullanımı ve kapalı söyleyişler, okuru
yoruyor.
 TÜRKÇE
SÖZCÜK ANLAMI
Sözcüklerde Çok Anlamlılık
5. Şairin kurduğu dünya, onun kişisel temayülleri ile biçimlenir.
Okurun bunu hissedip hissetmemesi, şairin dili kullanmadaki
başarısıyla yakından ilgilidir. Dil işçiliği iyi olan şairler bunu his-
settirmez.
Bu parçadaki altı çizili sözcüğü anlamca karşılayabilecek bir
kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Çocuğun müzik konusunda yetenekli olup olmadığına uz-
manlar karar vermeli; çocuk, müzik eğitimine bu alanda de-
neyimli bir eğitmen ile başlamalıdır.
B) Müzik konusunda belirgin bir yeteneği olan çocuklar için
müzik eğitiminin çocuk gelişimi açısından tüm algıların açık
olduğu 7 yaş öncesi başlaması gerektiği söyleniyor.
C) Yapılan çeşitli araştırmalar, müzik yeteneğinin %50’sinin gen-
lerden geldiğini, geri kalan %50’sinin de eğitim ve çalışma
ile ortaya çıktığını gösteriyor.
D) Erken dönemde başlanan müzik eğitiminin sadece müzik
alanında değil, farklı alanlarda da çocuğun kişisel gelişimi-
ne katkıda bulunduğunu gösteriyor.
E) Çocuğunuz müzik dinlemeyi sevmenin ötesinde müzik üret-
mek yönünde davranışlar sergiliyorsa onun müziğe eğilimi-
nin olduğunu, bu konuda desteklenmesi gerektiğini düşü-
nebilirsiniz.
6. Bir iş yeri açmadan sadece gezici olarak iş yapan hallaç, lehim-
ci, musluk tamircisi, çilingir, ayakkabı tamircisi, kundura boya-
cısı gibi küçük sanat erbabı kişiler gelir vergisinden muaftır.
Bu cümledeki altı çizili sözü anlamca karşılayabilecek bir
kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Çocuklarının rızkını alın teriyle kazanmaya çalışan ama ken-
dini nasipsiz olarak gören bu insana diyecek sözüm yok
artık.
B) Sofrada ve salonda daima en itibarlı yer kendisine gösteri-
lirdi.
C) Bu işe girmek isteyen engelli kişiler, yabancı dil puanını gös-
teren belgeyi gösterme yükümlülüğü dışında tutuluyor.
D) Kara kıtanın bu beldesinde küçük memurlar, köylüler her
türlü hürriyet ve güvenden yoksundu.
E) Yeni kaymakamı ziyaret şerefinden de kendisini mahrum
edeceklerdi.
1-E 2-A 3-E 4-B 5-E 6-C 7-B 8-B
Test
Test -- 4
4
7. Reşat Nuri, Çalıkuşu’nda yalnızca Anadolu köylerinde, kasaba-
larında, kentlerinde değil, İstanbul’da da varlığını sürdüren eği-
tim dünyasındaki aksaklıklar üzerinde de ısrarla durur; eksiklik-
lere karşı haklı eleştirisini yapar. Ne var ki çoğu yerde onun bu
eserinden söz edilirken özellikle değindiği “eğitim eleştirisi” has-
sasiyeti nedense es geçilmiştir.
Bu parçadaki altı çizili sözü anlamca karşılayabilecek bir
kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Yeni bir şey öğrenmeye merakı olan her öğrencinin kütüp-
hanemizin kaynaklarından faydalanmasını isteriz.
B) Büyük devletlerin dünyayı ve bütün insanları etkileyecek ik-
lim değişikliğini önemsememesi beni çok şaşırtıyor.
C) Gezimize sonradan katılan arkadaşların da bizim fakültede
okuduğunu öğrenince çok şaşırmıştık.
D) Bu toplantımızda ana gündem maddeleri yerine daha önem-
siz konular üzerinde durmak istemiyoruz.
E) Bilim ve teknoloji konusundaki atılımlarımız, araştırma kuru-
luşumuzu kısa sürede popüler hâle getirdi.
Paraf Yayınları
8. Yahya Kemal, Deniz adlı şiirinde “deniz” imgesini etkili biçim-
de kullanarak geleneksel anlamda deniz ile insan ruhu arasın-
da bir bağ kurar. Zira geleneksel anlamda deniz, sadece bir su
yığını değil, aynı zamanda ruhsal açıdan sağaltıcı bir değerdir.
Bu parçadaki altı çizili sözcüğü anlamca karşılayabilecek bir
kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Şiiri duyuları en iyi ifade aracı olarak gören şair, şiirleriyle in-
sanlar arasında duygudaşlık oluşturmaya çalışır.
B) Denemelerinde edebiyat ve sanat konularına değinen ya-
zar, sanatın iyileştirici işlevinden sık sık söz eder.
C) Romanlarıyla yaşadığı çağın fotoğrafını çeken yazar, gele-
ceğe sadece bir roman değil, aynı zamanda bir tarih eseri
de bırakmış olur.
D) Yaşamın kıyısında kalmış insanları gündeme getiren öykü-
leriyle dikkat çeken bu yazar, edebiyatın sessiz yığınların sı-
ğınağı olduğunu söyler.
E) Sanatı bir görüşü yayma aracı olarak görenlere şiddetle kar-
şı çıkan sanatçı, eserlerinde bu tuzağa düşmemeye büyük
özen göstermiştir.
10
 Test
Test -- 5
5 TÜRKÇE
SÖZCÜK ANLAMI
Deyimler - Atasözleri

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “el” sözcüğü deyim içinde
kullanılmamıştır?
A) Yağmurlar başlamadan apartmanın çatısını elden geçirelim
de üst kattakiler yine şikâyet etmesin.
B) Bu işi bitirdikten sonra önümüzdeki raporu ele alacağız.
C) Çantayı karıştırırken kardeşimin tüylü oyuncağına elim de-
ğince çok korkmuştum.
D) Biz evde yokken evi temizlersin demiştik ama hiçbir şeye el
sürmemişsin.
E) Biraz elimiz genişleyince salonun eşyalarını yenileyelim.
4. (I) Genç adam, bulunduğu yere gelmek için yıllarca okumuş,
emek harcamıştı. (II) Alanındaki sayılı kurumlardan birinde işe
girdikten sonra yakın çevresinin de desteğiyle evlenip yuvası-
nı kurdu. (III) Çocukluk arkadaşı Salim ise onun aksine ailesini
pek çok kez utandırmış, hiçbir işte tutunamamıştı. (IV) Annesi,
destek olmasak, bütün olanaklarımızı önüne sermesek üzülme-
yeceğiz, derdi. (V) Genç adam da Salim’in bu durumuna üzü-
lüyor, çocukluk arkadaşı için bir şeyler yapması gerektiğini dü-
şünüyordu.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerde aşağıdaki deyimler-
den hangisiyle örtüşen bir ifade kullanılmamıştır?

A) I. cümle: dirsek çürütmek

B) II. cümle: baş göz olmak
C) III. cümle: yere baktırmak
2. O, her şeye gönül indirmez diyorsanız onun, kendisine yakıştı-
D) IV. cümle: gam yememek
I
ramadığı bir şeye razı olmayacağını bilirsiniz. Dilini tutuyor der- E) V. cümle: dili ağırlaşmak
II
seniz yersiz konuşmadığını fark etmişsinizdir. Boyundan büyük

işlere girmişse mücadeleci, başarılı bir kişi olduğunu vurgula-

III
Paraf Yayınları

mak istemişsinizdir. Her telden çalar diyorsanız pek çok konu-

IV
da bilgi sahibi olduğunu, eli sıkı dediğinizde ise cimri olduğunu
V
vurgulamak istemişsiniz demektir.

Bu parçada numaralanmış deyimlerden hangisinin anlamı

yanlış verilmiştir?

A) I B) II C) III D) IV E) V

5. • Dağ ne kadar yüce olsa yol üstünden aşar.

• Gözden ırak olan gönülden de ırak olur.
• Ağaç meyvesi olunca başını aşağı salar.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim, açıklamasıyla bir-
• İnsan yedisinde ne ise yetmişinde de odur.
likte kullanılmamıştır?
• Körler memleketinde şaşılar padişah olur.

A) Akrabamız çaktırmadan ağzımı yokluyor, beni konuşturarak
arsa hakkındaki düşüncemi öğrenmeye çalışıyor.
B) Bizim takım üst üste beş maçı da kazanınca hem oyuncular
hem seyirciler havaya girdi.
C) Yan dükkânın sahibi, hem yaşlılıktan hem bazı sağlık prob-
lemlerinden dolayı işten elini ayağını çekip dükkânı çocuk-
larına bıraktı.
D) Çalışmalarımıza taş koyarak güzel işler yapmamızı engelle-
meye çalışıyor.
E) Bir an önce eve gitmek için can atıyordum çünkü annemi
görmeyi çok istiyordum.
Aşağıdaki açıklamalardan hangisi yukarıda verilen atasöz-
lerinden biriyle eşleştirilemez?
A) Yararlı eserler veren, bilgi ve erdemle donanmış kimse al-
çak gönüllü olur.
B) Ayrı düşenlerin arasındaki sevgi de zamanla azalır.
C) Yenilmesi imkânsız gibi görünen zorlukların da üstesinden
gelinir.
D) İnsanlar birbirlerinden farklı özelliklere sahiptirler.
E) Hepsi bilgisiz olan bir çevrede azıcık bilgisi bulunan başa
geçer.

11
 TÜRKÇE Test
Test -- 5
5

SÖZCÜK ANLAMI
Deyimler - Atasözleri

6. Biz konuşurken yan masada oturanlardan biri ----. 9. Dilimizde, belli durumları anlatmak için kalıplaşmış, özlü sözler

Bu cümlenin sonuna aşağıdakilerden hangisi getirilirse cüm- vardır. Olmayacak şeylerden bile çıkar elde etmeye çalışan bi-
leye “belli etmemeye çalışarak dinlemek” anlamı katılmış olur?
rini, on parmağında on marifet sözüyle tanıtırız başkasına. Bi-
I
A) kulak tutmuştu
risine karda yürüyüp izini belli etmiyor demişsek onun kurnaz
B) kulağını açmıştı II
biri olduğunu çoktan anlatmışızdır muhatabımıza. Tedirginliği-
C) kulaklarının pasını gidermişti
D) kulağının üzerine yatmıştı mizi ifade etmek için diken üstünde oturduğumuzu söyleriz ço-
III
E) kulak kabartmıştı
ğu zaman. Âdet yerini bulsun sözü, bir işin gerekli görüldüğü
IV
ya da gerçekten istendiği için değil, sırf alışılmış olduğu için ya-

pıldığını anlatmada eşsizdir örneğin. Bize uğradığında hemen

7. Geçmişi eskiye dayanan tuzun eksikliği insanda baş ağrısı ve
zayıflığa, ardından sersemlik ve mide bulantısına neden olur- gitmeye kalkan dostumuza sitem olarak “Ateş almaya mı gel-
ken vücudun uzun süre tuzsuz kalması ölümle sonuçlanıyor. V
din?” demez miyiz?
Öte yandan çok sayıda araştırma, yüksek tansiyon ve kalp da-
mar hastalıkları ile çok tuz tüketimi arasında bir ilişki olduğunu Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisi yanlış kulla-
ortaya koyuyor. nılmıştır?

Bu parçada anlatılanlar aşağıdaki atasözlerinden hangisiy- A) I B) II C) III D) IV E) V

le ilişkilendirilebilir?
Paraf Yayınları

A) Aza tamah, çok ziyan getirir.

B) Çoğu zarar, azı karar.
C) Aza kanaat etmeyen çoğu hiç bulamaz. 10. (I) Atasözleri, geçmişten günümüze insan topluluklarının farklı
D) Can boğazdan geçer. deneyimleri doğrultusunda ortaya koydukları kalıplaşmış sözler-
dir. (II) Kimi atasözlerinde yaşam deneyimlerine ya da mantığa
E) Sağlık varlıktan yeğdir.
dayanarak doğrudan öğüt verme söz konusudur. (III) Bazı ata-
sözleri tabiat olaylarının nasıl olageldiklerini uzun bir gözlem ve
denemeye dayanarak bildirir. (IV) Atasözlerinin içerik özellikleri
çoğunlukla olumlayıcı olmakla birlikte yer yer bir diğerini çürü-
8. Deyimler, insan ilişkilerini ifadede başvurduğumuz söz kalıpları- ten atasözleri de vardır. (V) Kimi atasözleri şiiri andırır, atasöz-
lerinin içindeki kelimeler kafiyeli olur. (VI) Atasözleri çoğu kez
dır. Söz gelimi ters düşmek deyince birileriyle karşıt görüşte ol-
I sözlük anlamını yitirip mecazi anlam kazansa da bunun dışın-
mayı; öne düşmek dediğimizde insanlara kılavuzluk, öncülük et- da kalan kullanımlar da vardır.
II
meyi; muma döndürmek deyimi ile bir sevgiye karşılık vermeyip Bu parçada numaralanmış cümlelerdeki açıklamalara aşa-
III ğıdaki atasözlerinden hangisi örnek olarak gösterilemez?
seven kişiyi çaresiz duruma sokmayı kastederiz. Birini niyetin-
A) II. cümle: Ayağını yorganına göre uzat.
den caydırmak anlamında aklını çelmek; içten dostlukları bulu-
IV B) III. cümle: Kork aprilin (nisanın) beşinden, öküzü ayırır eşin-
nan, sırdaş sayılan çok samimi kişiler içinse içtikleri su ayrı git- den.
V
memek deyimlerini kullanırız. C) IV. cümle: Akıllı düşman akılsız dosttan hayırlıdır. - Deli dos-
tun olacağına akıllı düşmanın olsun.
Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisi yanlış kulla-
D) V. cümle: Zengin arabasını dağdan aşırır, züğürt düz ovada
nılmıştır?
yolunu şaşırır.
A) I B) II C) III D) IV E) V E) VI. cümle: Dost ile ye, iç; alış veriş etme.

1-C 2-C 3-B 4-E 5-D 6-E 7-B 8-C 9-A 10-C 12
 Test
Test -- 6
6 TÜRKÇE
CÜMLE ANLAMI
Cümleler Arası Anlam İlişkisi
1. Thema Larousse adlı eserin her cildinin ilk sayfasında, o cil-
de ait bölümlerin dökümünü veren bir içindekiler listesi var.
• Bölümlerdeki bütün konu başlıkları, sayfa numaralarıyla bir-
likte bu listede belirtilmiştir.
Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru bir biçimde
birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden hangisidir?
A) Thema Larousse’un her cildinin ilk sayfasında o cilde ait bö-
lümlerdeki bütün konu başlıkları verilerek okurların işi kolay-
laştırılmıştır.
B) Thema Larousse’un her cildinin ilk sayfasında yer alan için-
dekiler listesinde, o cilde ait bölümlerdeki konu başlıkları,
sayfa numaralarıyla birlikte yer almaktadır.
C) Her cildinde o cilde ait bölümlerin dökümünü veren bir için-
dekiler listesi olan Thema Larousse adlı eserde, bütün ko-
nu başlıklarına açıklamalarla yer verilmiştir.
D) Thema Larousse adlı eserde ilk cilde ait bölümlerin dökümü-
nü veren içindekiler listesinde konu başlıklarına sayfa numa-
ralarıyla yer verilmiştir.
E) Her bölümündeki konu başlıklarına sayfa numaralarıyla yer
Paraf Yayınları
veren Thema Larousse adlı eserin her cildi, ilk sayfasıyla dik-
kati çekmektedir.
2. I. Bilim adamları, Güney Kutbu’nda evrenin kökenlerinin sırrı-
nı çözebilecek bazı bulgular keşfetti.
II. Antarktika’daki IceCube Teleskop Laboratuvarı’nda görev-
li araştırmacılar, bir km3 buzun içinde buldukları 28 atomal-
tı parçacığının Güneş Sistemi’nin dışından geldiğini ve ev-
renle ilgili birçok sorunun cevabını içerdiğini söyledi.
Yukarıda verilen II numaralı cümleyle ilgili olarak aşağıda-
kilerden hangisi söylenebilir?
A) I. cümledeki bilginin doğruluğu uzman görüşüyle destekle-
niyor.
B) I. cümlede geçen bilimsel çalışmanın gecikme sebebinden
söz ediliyor.
C) I. cümlede sözü edilen keşfin toplumsal barışı ilgilendiren
yönü dile getiriliyor.
D) I. cümlede belirtilen gelişmeyle ilgili değişimlere yer veriliyor.
E) I. cümledeki saptamayla çelişen bir gelişmeye değiniliyor.
13
3. • Bakteriler için öldürücü olmayan antibiyotik dozunun kulla-
nılması, bakterileri hastalıklara karşı daha da güçlendirmek-
tedir.
• Antibiyotiklerin, salınımını tetiklediği bazı maddeler, bakteri-
lerde sırasıyla mutasyona ve dirence neden oluyor.
Aşağıdakilerden hangisi bu iki cümlede ifade edilenleri an-
lamca doğru bir biçimde birleştirmiştir?
A) Antibiyotik dozu iyi ayarlanmadığı için mutasyona uğraya-
rak hastalıklara karşı direnç kazanan bakteriler, insan vücu-
dunda çeşitli maddelerin salgılanmasına yol açar.
B) Bazı maddelerin salgılanmasına yol açan bakteriler zaman-
la mutasyona uğrayarak hastalıklara karşı daha dirençli hâ-
le geldiklerinden kullanılan antibiyotik dozu her seferinde ar-
tırılmalıdır.
C) Hastalıklara karşı direnç kazanmaya başlayan bakteriler mu-
tasyona uğrayarak iyi ayarlanmamış dozda antibiyotiklerin
öldürücü etkisini azaltan madde salınımına yol açmaktadır.
D) Bakterileri öldürmeyecek düzeyde kullanılan antibiyotiğin yol
açtığı bazı maddeler, bakterileri mutasyona uğratarak onla-
rın hastalıklara karşı daha dayanıklı olmasına neden oluyor.
E) Bakteriler karşısında öldürücü etkisi olmayan kimi antibiyo-
tikler çeşitli maddelerin salınımına neden olduklarından an-
tibiyotiklerin etkisinin azalmasına ve hastalığın yayılmasına
yol açmaktadır.
4. I. Kandaki kolesterol miktarı ve tipi, kalp hastalıklarında önem-
li bir risk faktörüdür.
II. Vücut tarafından hormon üretiminde ve hücre yapımında kul-
lanılmayan fazla kolesterol, damarların iç duvarlarında biriki-
yor ve kan akışını bozarak kalp hastalıklarına neden oluyor.
Yukarıda verilen II numaralı cümleyle ilgili olarak aşağıda-
kilerden hangisi söylenebilir?
A) I. cümlede dile getirilenlerle paralel ama daha yüzeysel bir
düşünce vurgulanıyor.
B) I. cümledeki görüşün aksi yönde bir görüş dile getiriliyor.
C) I. cümlede ileri sürülen sav, somutlaştırılarak açıklanıyor.
D) I. cümlede ifade edilenlerin olumlu yönleri detaylandırılıyor.
E) I. cümlede söylenenlerin insanlar üzerinde oluşturduğu et-
kinin sınırları çiziliyor.
 TÜRKÇE
CÜMLE ANLAMI
Cümleler Arası Anlam İlişkisi
5. • Kurabiye, ekmek, makarna, pasta gibi işlenmiş karbonhid-
ratları çok fazla tüketmek, karaciğer yağlanmasının temel
nedeni.
• Karaciğer yağlanması, Türkiye’de milyonlarca kişide görü-
lüyor ve bunlardan her yıl binlercesi bu nedenle ölümcül bir
rahatsızlık olan siroza yakalanıyor.
Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru bir biçimde
birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kurabiye, ekmek, makarna, pasta gibi işlenmiş karbonhid-
ratların tüketimiyle ortaya çıkan karaciğer yağlanması ve si-
roz, Türkiye gibi gelişmekte olan pek çok ülkede yaygın bir
biçimde görülmektedir.
B) Türkiye’de beslenmede önemli bir yer tutan kurabiye, ek-
mek, makarna, pasta gibi işlenmiş karbonhidratlar, karaci-
ğer yağlanması gibi rahatsızlıklara yol açsa da vücut için ge-
rekli gıdalardır.
C) Türkiye, karbonhidrat tüketimi sonucunda ortaya çıkan ka-
raciğer yağlanmasıyla mücadelede, önemli bir ilerleme sağ-
layamadığı için siroz hastalığı çok yaygındır.
D) Türkiye’de karaciğer yağlanmasının milyonlarca kişide görül-
mesi; kurabiye, ekmek, makarna, pasta gibi işlenmiş karbon-
hidratların tüketiminin sınırlandırılması gerektiğini gösteriyor.
E) Karaciğer yağlanmasının ve buna bağlı olarak ortaya çıkan
sirozun Türkiye’de binlerce kişide görülmesi; kurabiye, ek-
mek, makarna, pasta gibi işlenmiş karbonhidratların çok tü-
ketildiğini gösteriyor.
6. I. Vücut dilimiz, jestlerimiz ve mimiklerimiz karşı tarafa ne his-
settiğimizle ilgili hep birer ipucu verir.
II. Başarılı iletişimciler çoğu zaman, sözel olmayan işaretleri
doğru ve ölçülü kullananlar arasından çıkar.
Yukarıda verilen II numaralı cümleyle ilgili olarak aşağıda-
kilerden hangisi söylenebilir?
A) I. cümlede söylenenler doğru şekilde yapıldığında ortaya çı-
kabilecek bir sonuçtan söz edilmektedir.
B) I. cümlede anlatılanların eksik kalan yönleri üzerinde durul-
maktadır.
C) I. cümlede vurgulanan unsurların her insanda benzer etkiyi
gösterdiği anlatılmaktadır.
D) I. cümlede dile getirilenlerin gerekçelerine yer verilmektedir.
E) I. cümledeki iddianın geçersizliği örnekle açıklanmaktadır.
1-B 2-A 3-D 4-C 5-E 6-A 7-B 8-E
Test
Test -- 6
6
7. • Tropikal ormanların tarım arazisi açmak için yok edilmesinin
iklimler üzerindeki olumsuz etkisi uzun zamandır biliniyor.
• Yeni yapılan bir çalışmanın sonucuna göre ormanlar yok edi-
lerek açılan tarım arazilerinde yapılan ekimlerin de verimsiz
olduğu ortaya çıktı.
Aşağıdakilerden hangisi bu iki cümlede ifade edilenleri an-
lamca doğru bir biçimde birleştirmiştir?
A) Araştırmacıların yaptığı bir çalışmaya göre tropikal orman-
ların tarım amaçlı olarak yok edilmesi, iklimi etkileyerek ta-
rım alanlarının verimsizleşmesine neden oluyor.
B) Tarım arazisi açmak için yok edilen tropikal ormanların ikli-
mi olumsuz etkilemesinin yanında, yeni yapılan bir çalışma
bu topraklardan verim alınamadığını da ortaya koydu.
C) Tarım alanlarından istenen verimin alınamamasında tropikal
ormanların yok edilmesi kadar, iklimde meydana gelen deği-
şimin de etkili olduğu yeni yapılan bir araştırmayla belirlendi.
D) Yeni yapılan bir araştırmanın sonuçlarına göre tarım arazisi
açmak için tropikal ormanların yok edilmesi, verimli toprak-
lar elde etmek için yeterli olmuyor.
Paraf Yayınları
E) Yeni bir araştırma bize şunu gösterdi ki tropikal ormanların
yok edilmesiyle verimli araziler elde edilemiyor ve bunun so-
nucunda iklimde bazı değişiklikler oluyor.
8. I. Ülkemiz kimya sanayisinin bir dalı olarak boya sektörünün
endüstriyel nitelik kazanmaya başlaması, 1950’li yılların or-
talarına rastlamaktadır.
II. Bir yandan hızlı nüfus artışı ve kentleşme, inşaat sektörün-
deki büyüme ve giderek endüstride boyanın koruyucu özel-
liğinin farkına varılması, diğer yandan sağlanan teşvikler ül-
kemiz boya sektörünün hızlı bir gelişme süreci yaşamasını
sağlamıştır.
Yukarıda verilen II numaralı cümleyle ilgili olarak aşağıda-
kilerden hangisi söylenebilir?
A) I. cümledeki saptamanın koşulu durumundadır.
B) I. cümlede belirtilen durumla çelişen bir bilgiye yer verilmek-
tedir.
C) I. cümlede belirtilen gelişmenin boya sektörüne nasıl bir ya-
rar sağladığından söz edilmektedir.
D) I. cümlede belirtilen olguyla ilgili bir varsayımdan söz edil-
mektedir.
E) I. cümlede belirtilenlerin gerekçesi durumundadır.
14
 Test
Test -- 7
7 TÜRKÇE
CÜMLE ANLAMI
Yakın Anlamlı Cümleler

1. İnsan, alışkanlıklarını bir anda pencereden atamaz ancak tatlı 3. I. Dilsel özelliklerine dikkat edilen çeviriler, okuyan kişide ya-
dille merdiven basamaklarını birer birer inmesini sağlayabilir. zınsal bir tat bırakır.

Bu cümlede anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? II. Çeviri yapacak kişinin sadece iyi derecede yabancı dil bil-
mesi iyi bir çeviri için yeterli değildir.
A) Alışkanlıkların yerleşmesi ve yaşam biçimi hâlini alması, uzun III. Çeviri işinde ustalaşabilmek çevirmenin yazınsal değeri yük-
bir süreçte meydana gelir. sek yapıtlarla kendini sürekli yenilemesiyle gerçekleşebilir.
B) Alışkanlıklardan kurtulmak, zamana yayılan bir plana ve bu IV. Çevrilecek dilin yöresel söyleyiş özelliklerini bilmek, yetkin
planı gerçekleştirmek için istekli olmaya bağlıdır. bir çeviri yapmanın olmazsa olmazıdır.
C) Alışkanlıklar, ancak olumlu olup insanın yaşamında istenen V. Bir okurun edebiyat zevki alabilmesinde başarılı bir çeviri-
yönde değişimler yaparsa anlamlı olur. nin payı yadsınamaz.
D) Alışkanlıkların kolayca terk edilememesi, kimi durumlarda Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangileri anlamca ay-
dezavantaj oluştururken kimi durumlarda da büyük avan- nı doğrultudadır?
tajlar sağlamaktadır.
E) Eski alışkanlıkları terk ederek yeni alışkanlıklar edinmek, sa- A) I ve IV B) I ve V C) II ve III
bır ve emek işidir. D) III ve V E) IV ve V
Paraf Yayınları

2. Günümüzde edebiyat dünyasının hâline bakınca George Orwell’a
ait “Geçmişte edebiyat, propagandanın içinde boğulmuştu; bu-
günse popülerliğin ve kolaycılığın içinde boğuldu.” sözünün hak-
lılığı daha iyi anlaşılıyor.
Bu cümlede günümüz edebiyat dünyasıyla ilgili olarak asıl
anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Eskiden belli bir düşüncenin savunulduğu yapıtlar üretilir-
ken okurun dünyasına seslenilmediği
B) Sığ düşüncelerle üretilen yapıtların kısa sürede tüketildiği
C) Kısa sürede tanınmak isteyen, yetkinlikten yoksun sanat ya-
pıtlarının yaygınlaştığı
D) Belli bir düşünce birikiminden yoksun yapıtların herkes ta-
rafından kolayca anlaşıldığı
E) Emek harcanmadan üretilen yapıtların okur kitlesinin sınırlı
olduğu
4. I. Sanat eserinden beklenen, sadece dünü bugüne bağlama-
sı, insanın gelişimine katkı yapmasıdır.
II. Sanat eserinin asıl işlevi, insanda güzellik duygusu uyandı-
rarak onu estetik bir yolculuğa çıkarmaktır.
III. Sanat eseri, çağlar arasındaki mesafeyi ortadan kaldırmalı;
insanı zaman ötesi bir evrende yaşatmalıdır.
IV. Geçmişin büyük sanat eserleri, günün koşullarına uyarlan-
malı; günümüz insanının duygularına tercüman olmalıdır.
V. Sanat eseri, geçmişle bugün arasında bir köprü kurmakla kal-
mamalı; insanı bulunduğu yerden bir adım öteye taşımalıdır.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca
birbirine en yakındır?
A) I ve III B) I ve V C) II ve IV
D) III ve V E) IV ve V

15
 TÜRKÇE Test
Test -- 7
7

CÜMLE ANLAMI
Yakın Anlamlı Cümleler

5. Şiir, edebiyat, müzik, tiyatro gibi hangi türde olursa olsun yetiş-
kinlerin “çocuklaşmaya” dayalı çalışmaları, çocuk edebiyatı ka-
tına, dolayısıyla sanat katına ulaşamaz.
Bu cümlede anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
8. Tolstoy, “Sanat ancak belli bir sınıf için değil, büyük kitleler için
yarar sağladığı zaman sözü edilebilir bir değere ulaşır.” der.
Tolstoy, bu sözüyle sanatla ilgili olarak aşağıdakilerden han-
gisini anlatmak istemiştir?

A) Çocuk edebiyatı adı altında üretilen her eser, çocuğun algı A) Toplumsal sorunların çözümünde aktif olarak yer alması ge-
dünyasına hitap etmelidir. rektiğini
B) Çocuk edebiyatı, bu yönde eğitim almış kişilerce uğraşılma- B) Toplumun geniş kesimlerine katkı sunduğunda başarılı ola-
sı gereken bir alandır. cağını
C) Değişik yazınsal türlerde yapıt veren yazarların çocuk ede-
C) Sanatsal zevki gelişmemiş, eğitimsiz kitlelerin beğenisini
biyatı alanında da başarılı olması beklenemez.
yansıtması gerektiğini
D) Çocuk edebiyatında herkesin kendine göre bir şeyler üret-
D) İnsanlık için faydalı olmasının bireysel değil, toplumsal ko-
mesi bu sanat dalını niteliksizleştirir.
nuları ele almasına bağlı olduğunu
E) Sadece küçüklerin kolay anlayacağı nitelikte ürün vermek
çocuk edebiyatı için yeterli değildir. E) Sanat yapıtlarının değerini estetik kriterlerin değil, ele aldığı
konuların belirlediğini

6. I. Klasik yapıtlar, okura yıllar önce verdiği okuma hazzını yıllar

sonra da eksiltmeyen kitaplardır.
II. Klasik, ilk okumada verdiği keşif duygusunu her okuyuşta
veren kitaptır.
Paraf Yayınları

III. Okurun, yazarın bile düşünmediği anlamlar çıkarması

klasik kitapların özelliğidir.
IV. Sayfaları ne zaman karıştırsa okurun yeni şeyler bulduğu ki-
tap, klasik kitaptır.

Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca

birbirine en yakındır?

A) I ve II B) I ve IV C) II ve III

D) II ve IV E) III ve IV
9. Valery, “Sanat eserinin kendi varlığından başka bir amacı yok-
tur, kendisinde başlar, kendisinde biter; bütün soyluluğu da bu-
7. (I) Sanat tarihine damga vurmuş tablolar; omuzladıkları fikirle- radan gelir.” der.
ri, duyguları, bazen içinden çıktıkları kültüre yedirirler. (II) Artık
Aşağıdakilerden hangisi, Valery’nin bu sözüyle anlamca ay-
bu tabloların adını anmak bile tablolardaki fırça darbelerine iş-
nı doğrultudadır?
lemiş zihinsel değerleri masaya sermeye yeter. (III) Kültür do-
kusuna işleyen resimler, insan zihninde pek çok ışığı aynı anda
yakabilen kuvvetli etkileriyle edebî eserlerde kullanılmaya çok A) Sanatı zor bir uğraş olarak kabul etmeyenlerin yazdıkları,
elverişlidir. (IV) Bazen yazarlar, bu tabloları ve tabloların ruhları- uyuyan bir insanın sayıklamalarına benzer.
nı kitaplarının kalbine yerleştirerek anlatmayı seçerler. (V) Eser- B) Sanat yapıtlarındaki sözcükler, tıpkı bir bestede kullanılan
lerinin harcına tabloların anlam dünyasını katan sanatçılar, on- notalar gibidir.
ların sunduğu malzemeden yararlanır.
C) Sanat, yaşamın bir kopyası değil, yazarın kalemine düşen
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangileri anlam- yansımalarıdır.
ca birbirine en yakındır? D) Sanatçı, yapıt ortaya koymadan önce kendini, iç dünyasını
keşfetmelidir.
A) I ve II B) I ve III C) III ve IV
E) Sanat yapıtlarını değerli kılan unsurları, başka etkenlerde
D) III ve V E) IV ve V değil, bizzat yapıtın varlığında aramak gerekir.

1-B 2-C 3-B 4-B 5-E 6-D 7-E 8-B 9-E 16

 Test
Test -- 8
8 TÜRKÇE
PARAGRAF
Paragrafta Anlatım Teknikleri
1. Akıl; yalanla gerçeği, doğru ile yanlışı ayırabilme, bir konuda
düşünce yürütebilme ve görüş bildirme yeteneğidir. İnsan ol-
gunlaştıkça aklı gelişir. Zekâ ise bir olayı önce anlama, ilişkile-
ri kavrama, yargılama ve açıklayarak çözme yeteneğidir. Genel
olarak 12 yaşına kadar gelişir, 20 yaşına kadar sürer, sonra sa-
bit kalır. Zekâ, bir insanın her türlü olay karşısında aynı yetene-
ği gösterebileceği anlamına gelmez. Bir besteci müzik yapıtını
aklıyla değil, zekâsıyla yaratır. Fakat en basit matematik proble-
mini çözemeyebilir. Sonuç olarak zekâ, ruhsal olaylara, algı ve
hafıza yeteneğine, tutkulara, eğilimlere göre farklılıklar gösterir.
Akıl somut olarak ölçülemez, zekâ IQ denilen testle ölçülebilir.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangi-
si söylenemez?
A) Tanımlara yer verilmiştir.
B) Karşılaştırma yapılmıştır.
C) Öneri nitelikli cümlelere yer verilmiştir.
D) Anlamca kesinlik bildiren cümleler kullanılmıştır.
E) Örneklendirmeden yararlanılmıştır.
Paraf Yayınları
2. Gün ortasıydı ama yeryüzü karanlıkların kucağına düşmüştü san-
ki. Bulutlar inadına koyulaşmıştı. Matem havasındaydı her yer.
Önce cılız bir rüzgâr, bulutlardan çaldığı çisentileri savurdu gök-
yüzünde. Sonra biraz daha hoyratlaşıp pencerelerde, çatılarda
ıslıklar çalarak velvele koparmaya başladı. Göksu köyü, boşal-
tılmış bir yer gibi görünüyordu. Kimseler yoktu sokakta. Mev-
sim sonbahara adım adım yaklaşsa da güneş ufuktan sevecen
yüzüyle yansıyordu. Kelebekler coşkulu uçuşlardaydı. Sokak-
taki çocuklar, art arda oyunlar kurup bozuyorlardı.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söy-
lenemez?
A) Varlıklara, insana özgü nitelikler yüklenmiştir.
B) Birden çok duyuya seslenilmiştir.
C) Yansız bir tutum gözetilmiştir.
D) III. kişili anlatıma başvurulmuştur.
E) Devrik cümlelere yer verilerek tekdüzelik kırılmıştır.
17
3. Soğukla sıcağın karışıklığını hissettiğimiz zamanlar yüzümüzde
tebessümlere sebep olan çiçektir çiğdemler. Özgürlüğün tem-
silcisi aslında kardelenler olsa da benim için çiğdemlerdir öz-
gürlüğün en güçlü temsilcisi. Hayatı sorgularcasına başı dik, bir
o kadar da asi bir duruş sergileyen çiğdemleri vurdumduymaz
tarafından ele alıp yerleştiremezsiniz hayatın içine. O, kendine
tutsaklığı, esareti yediremez çünkü başkaldırışın timsalidir çiğ-
demler. Kızgın güneşin kavurucu sıcaklarına inat, sert geçen kı-
şın kar ayazlarında saklar narin bedenini ve yalancı baharların
tek şahidi olurlar yeri geldiğinde.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisine başvu-
rulmamıştır?
A) İzlenimleri belirtmeye
B) Karşıt kavramlara
C) Kişileştirmeye
D) Alıntıyla düşünceyi pekiştirmeye
E) Karşılaştırmaya
4. Edebiyatın geçmişten günümüze gelen kalıcı, değerli ürünleri-
ne baktığımızda temel izleklerden birinin aşk olduğunu görürüz.
Aşk; destanlardan, sözlü dönemlerden günümüze edebiyat ya-
pıtlarında hep karşımıza çıkar. Tarihte iz bırakmış kişilerin aşkla-
rı da toplumsal bellekte kendine kalıcı bir yer edinmiştir. Bazıla-
rı efsaneleşmiş, evrensel bir değere dönüşmüştür. Mitolojideki
Daphne ile Apollon’un, Afrodit ile Ares’in, Odysseus ile Kalyp-
so’nun, Kleopatra ile Antonius’un, Tac Mahal’le simgelenen Şah
Cihan ile Mümtaz Mahal’in, Napolyon ile Josephine’in, Kanuni
Sultan Süleyman ile Hürrem’in, Kafka ile Milena’nın, Sartre ile Be-
auvoir’in, Nâzım ile Piraye’nin aşkları böyledir. Toplumların bel-
leğinde zamanları aşan bir yer edinmiş aşklardandır bunlar. Her
biri kişileri çoktan aşmış, insanlığın gündemine kurulmuştur.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi vardır?
A) Öyküleme B) Tanımlama C) Karşılaştırma
D) Örneklendirme E) Tanık gösterme
 TÜRKÇE
PARAGRAF
Paragrafta Anlatım Teknikleri
5. Bütün gezi rehberi kitaplarında kısaca Kekova olarak adlandı-
rılan coğrafya, Üçağız köyü ile başlar; Kekova Adası ile kapa-
nır. Kaleköy, Simena Antik Kenti ve Üçağız’daki Teimiussa ka-
lıntıları ilk kez gelenlerde derinlik sarhoşluğuna benzer bir etki
bırakır. Batık Kent’i görmek için Üçağız’dan ya da Kaleköy’den
bir tekne tutmanız gerekir. “Cam tekne” adı verilen ve tabanı-
na yerleştirilmiş pencerelerden dibi görebileceğiniz teknelerden
birini kiralarsanız su altındaki duvarları, merdivenleri, temelleri
ve amforaları görebilirsiniz. Kıyıya yanaşmanın ve dalmanın ya-
sak olduğu Batık Kent kıyılarında düş gücünü biraz zorlayanlar,
adaların dalgalara anlattığı Likya söylencelerini duyabilir. Bugün
Batık Kent, Akdeniz’in içinde uyuyor. Sulara vurup kırılan gün
ışığı, kentin duvarlarına ulaştığında eski bir dostu sever gibi de-
nizin altındaki taşları okşuyor.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangi-
si söylenemez?
A) İkilemelere yer verildiği
B) Betimleyici anlatımdan yararlanıldığı
C) Anlatıcının duygusal etkilenmesini yansıttığı
D) Koşuluyla belirtilen yargıların olduğu
E) İnsan dışındaki varlıklara insanlara özgü özelliklerin yüklen-
diği
6. Buz tabakasının yaklaşık 3700-4100 metre altında bulunan Vos-
tok, bir tatlı su gölüdür. Rusya’ya ait Vostok İstasyonu’nun 250
km kadar kuzeyinde bulunan Vostok Gölü, 50 km genişliğinde
ve 1200 metre derinliğindedir. Bu göl, tarihin en düşük sıcaklık-
larının ölçüldüğü 1957’de -89,2 °C’de donmadan kalmıştır. Bu
dönemde yapılan araştırmalarda Vostok Gölü’nün suyunun sı-
caklığının -3 derecede sabit kaldığı kayıtlara geçmiştir. Suyun
donma derecesinin altında olan sıcaklık ortalamasına rağmen
donmadan sıvı hâlde kalmayı başaran göl suyunun donmama
nedeni ise ortamda bulunan yüksek basınçtan kaynaklanmak-
tadır. Neredeyse 4100 metrelik bir buz kütlesinin altında bulu-
nan Vostok Gölü’nün üzerindeki basınç oranı 35 ile 40 mega-
paskal arasında hesaplanmıştır.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Sayısal veriler
B) Karşılaştırma
C) Açıklama
D) Tanık gösterme
E) Terimler
1-C 2-C 3-D 4-D 5-A 6-D 7-B 8-E
Test
Test -- 8
8
7. Ohri, Avrupa’nın en eski ve derin gölü olan Ohri Gölü’nün kıyı-
sında kurulmuş bir ildir. Nüfusun 60 bin olduğu ilde çoğunluğu,
Arnavutlar ve Makedonlar oluştururken şehirde çok sayıda Türk
de yaşamaktadır. Ayrıca Ohri Gölü dünyanın en berrak suyuna
sahip dört gölünden biridir ve şehir de göl de UNESCO Dünya
Mirası Listesi’nde yer almaktadır. 6.000 senelik köklü bir geçmi-
şe sahip olan şehirde birçok medeniyet yaşamış fakat şehirde-
ki en derin izi Osmanlı bırakmıştır. Yalova ile kardeş şehir olan
Ohri, bir Türk toprağı görünümündedir ve şehirde çok sayıda
Osmanlı mimarisi ürünü yapı görmek mümkündür. Yine Hristi-
yanlar için de önemli olan eski patriklik merkezi Ohri’de 40 kili-
se vardır. Resmî dili Makedonca olan şehirde ikinci ve üçüncü
resmî diller Arnavutça ve Türkçedir.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili
I. Karşılaştırmaya yer verilmiştir.
II. İkilemeye yer verilmiştir.
III. Öneri nitelikli cümleler kullanılmıştır.
IV. Açıklama tekniğinden yararlanılmıştır.
V. Betimleyici ögelere yer verilmiştir.
yargılarından hangileri söylenemez?
Paraf Yayınları
A) I ve II B) II ve III C) Yalnız III
D) III ve IV E) IV ve V
8. Bu gece, harikulade güzel bir geceydi. Her zamankinin iki misli
kadar büyük görünen ay, yerinden fırlamış, toprağa ve denize
adamakıllı yaklaşmış gibiydi. Duvar harabelerinin ve çöp yığın-
larının üzerinde fışkıran arsız bitkiler bir masal bahçesinin çiçek-
leri gibi nazlı nazlı sallanıyorlardı. Sahili ara sıra yalayan dalga-
ların ıslattığı yosunlu çakıllar, türlü renk oyunları yapan kıymetli
taşlar gibiydi. Her şeyde yarı baygın bir hâl vardı. Her şeyden,
bu sessizliğe ve baygınlığa rağmen oluk oluk hayat fışkırıyordu.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangi-
si söylenemez?
A) Yinelemelerden yararlanmıştır.
B) Benzetme yapılmıştır.
C) Öyküleyici anlatıma başvurulmuştur.
D) Nitelendirmelere yer verilmiştir.
E) Devrik cümlelerle anlatımda doğallık sağlanmıştır.
18
 Test
Test -- 9
9 TÜRKÇE
PARAGRAF
Paragrafta Anlatım Teknikleri
1. Ahşap oyma işçiliği, Türk el sanatları içinde kendine özgü bir
yere sahiptir. Dinî yapılarımızın minber, pencere, kapı ve tavan
süslemelerinde dikkati çeken enfes ağaç oyma sanatımız bir ba-
kıma bizim sanatsal kimliğimizin kanıtıdır. Geometrik ve bitkisel
motiflerin kimi kez ayrı ayrı, kimi kez birlikte ele alındığı bu sa-
nat dalı, ne yazık ki günümüze pek az örneklerini getirebilmiş-
tir. Bunun temel nedeni, bizim duyarsızlığımız ve mevcut tarihî
yapıları koruyamamamızdır. Buna rağmen ahşap oymacılığın ki-
mi örnekleri dinî yapılarda, konak ve saraylarda ayakta kalmayı
başarmıştır. Söz gelimi Yeşil İmaret Camisi’nin, Yeniceköy Ca-
misi’nin, Kazanoğlu Camisi’nin kapı ve pencerelerinde görülen
işçilik, yıpranmalarına karşılık güzelliklerini koruyarak günümü-
ze gelmeyi başarmıştır.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Öz eleştirel yaklaşım
B) Örneğe başvurma
C) Açıklama yapma
D) Kişisel görüşlere yer verme
E) Çıkarımda bulunma
Paraf Yayınları
2. Ýkindi güneþinin gözleri alan çiğ aydýnlýðý içinde bilmediði sokak-
larý yabancý yabancý dolaþtı mecburen. Kasabanýn iç mahalle-
leri, günün ilerleyen saatlerine özgü bir boþlukla sessiz ve dur-
gundu. Çeþmelerden su taþýyan tek tük adamlarla birkaç ihtiyar
nineden baþka kimseye rastlamamıştı. Onlar da kendisine aca-
yip bir gözle bu saatte, herkes bahçelerde iken neden buralar-
da dolaþtýðýna þaþar gibi bakmýþlardý. Sonra kýzgýn, dumanlý bir
gurup oldu; uyuþuk lambalar birer birer yandý, kasabayý serin
ve kasvetli bir gece sardý.
Bu parçanýn anlatýmýyla ilgili olarak aþaðýdakilerden hangi-
si söylenemez?
A) Günün belli bir zamanı anlatılmıştır.
B) Deyimlere başvurularak anlatım güçlendirilmiştir.
C) Ayrýntýlarýn seçiminde farklý duyulardan yararlanýlmýþtýr.
D) Yinelemelerden yararlanýlmýþtýr.
E) Cansýz bir varlýða insan özelliði verilmiþtir.
19
3. Azgın konuşmacılar da keşke, diğer söz suçluları gibi ceza gör-
selerdi. Hep öfkenin alıp götürdüğü bu fikir çarpışmalarında, in-
sanın etmediği kötülük kalmaz çünkü. İlkin fikirlere, sonra da in-
sanlara çatılır. Bir panel ya da açık oturumda esas, karşıdakinin
düşüncesini çürütmek olduğu ve herkesin düşüncesi çürütül-
düğü için programın sonunda olan şey, gerçeklerden büsbü-
tün uzaklaşmaktır. Onun için Platon, Devlet adlı eserinde akılca
ve ruhça zayıf olanlara konuşmayı yasak etmiştir. Doğru dürüst
adım atıp yürümesini bilmeyen bir insanla gerçeği aramaya çık-
manın anlamı olur mu hiç? Halbuki aranan şey bırakılıp onun
nasıl bir yoldan aranacağı düşünülse ondan hiç de uzaklaşılma-
mış olunur. Bu da insanları gerçeğe yaklaştırır.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi yan-
lıştır?
A) Sayıp dökmelere yer verilmiştir.
B) Kanıt gösterilmiştir.
C) Sözde soru cümlesi kullanılmıştır.
D) İkileme kullanılmıştır.
E) Tartışmacı bir havası vardır.
4. Tarihî mekânları, muhteşem coğrafyası, ünü sınırları aşmış lez-
zetleriyle insanı büyüleyen bir kent... Arnavut kaldırımlı, daracık
sokaklarda başlıyoruz bu kenti gezmeye. Kent merkezindeki ta-
rihî sokakları doya doya gezdikten sonra Asi Nehri’nin kıyısın-
da buluyoruz kendimizi. Bir şehri gezerken o şehrin lacivert sa-
atlerini mutlaka yaşamak gerek. Yani akşam olmadan hemen
önceki saatleri. Bana göre Hatay’ın da en büyülü zamanı o ak-
şam saatleri. İnsanı kendine çeken o kadar çok şey var ki... So-
kaklardan yükselen müzik sesleri, akşam hazırlığı telaşındaki lo-
kantalar, dumanları tütmeye başlayan çay bahçeleri...
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Benzetme B) Öznellik C) İkileme
D) Örnekleme E) Karşılaştırma
 TÜRKÇE
PARAGRAF
Paragrafta Anlatım Teknikleri
5. Bolu çam sakızı kokar. Elmasının tadı önce dağlara, sonra Se-
ben’e mührünü vurmuştur. Göynük, Saat Kulesi ile zamanın hesa-
bını tutar. Mudurnu ahşap konaklarıyla geçmişe göz kırpar. Men-
gen aşçıların memleketi ve ormanların tahtıdır. Dağların çocuğu
Dörtdivan ve kar beyazlığıyla yaşayan Gerede, Bolu merkezini
tamamlar. Yaylalarda erkekler keserle çıra ayıklarken kadınlar
soğanları verandaya dizer, kırmızı biberleri kurutur. Memleket-
lerinden uzakta yaşayan Bolulular hemşehrileriyle “Hacet Bay-
ramı” denen buluşmalarda hasret giderirler. Etli pilav ve bulgur
pilavı hep birlikte kaşıklanır. Sofralar beraber kurulur, yemekler
imece ile pişirilir. Herkes yemeye dalmışken yaramaz çocuklar
saray helvası dilimlerini kaşla göz arasında kapıp kaçar.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangi-
si söylenemez?
A) Farklı duyularla algılanabilen ayrıntılara yer verilmiştir.
B) Kişileştirmelere başvurulmuştur.
C) Gözlemlere yer verilmiştir.
D) Deyimler vardır.
E) Karşılaştırmalardan yararlanılmıştır.
6. Emek; insan varlığından ayrılamayan, ondan koparılamayan bir
kavram. İnsanın toplumsal ilişkiler ağında yerini belirleyen emek;
edebiyatın da sıklıkla işlediği konulardan biri. Emile Zola, Germi-
nal’de maden ocaklarındaki işçilerin dramını dile getirdi. Gorki,
Ana’da toplumsal mücadelede emekçilerin tarihsel rolüne dik-
kat çekti. Steinbeck, Bitmeyen Kavga’da emek-sermaye çelişki-
sini insancıl duyarlılıkla işledi. Bizde Orhan Kemal’in toplumcu
gerçekçi romanları, emekçilerin hayatını işleyen ilgi çekici eser-
ler arasında yer aldı. Sait Faik, Semaver’de fabrika işçisi Ali’nin
iç yaşantılarını şiirsel bir üslupla dillendirdi.
Bu parçada anlatılanları inandırıcı kılmak için özellikle aşa-
ğıdakilerin hangisinden yararlanılmıştır?
A) Somutlama
B) Örnekleme
C) Tanımlama
D) Tanık gösterme
E) Karşılaştırma
1-E 2-B 3-A 4-A 5-E 6-B 7-D 8-D
Test
Test -- 9
9
7. Aloe vera, nemlendirme ajanı olarak kozmetik sektöründe kulla-
nılan bir bitkidir. Erişkin bir yaprağın içerisindeki saydam jel ya-
pısının %95-99 kadarı su olmakla beraber geri kalan kısmında
yaklaşık 75 farklı biyoaktif bileşik bulunur. Polisakkaritler başta
olmak üzere basit şekerler, proteinler, yağlar ve fenolik gruplar-
dan oluşan bu biyoaktif bileşenler sayesinde Aloe veranın anti-
oksidan özelliklerinin yanı sıra yara ve yanık iyileştirme özellikle-
rine de sahip olduğu biliniyor. Aloe vera bu özellikleriyle gelecek
yıllarda doku hasarlarının tedavisinde ve dokuların yeniden ya-
pılanmasında doku mühendisleri ve klinisyenler tarafından bel-
ki daha da çok kullanılacak.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Sayısal veriler
B) Tanımlama
C) Terimler
D) Abartma
E) Tahmin
Paraf Yayınları
8. Kış aylarında kar, Kars’ı bambaşka bir görüntüye büründürüyor.
Masalsı hatta sihirli bir el değmiş gibi... Kış fotoğrafı çekmeyi se-
venler için Kars’tan daha güzel bir yer yok bence. Daha kente
adım atar atmaz muhteşem görüntüler çıkıyor insanın karşısı-
na. Çıldır Gölü, Baltık, Selçuklu ve Osmanlı eserleri, muhteşem
taş yapılarla dolu şehir merkezi birer fotoğraf platformu âdeta.
Ani Ören Yeri ise apayrı güzelliklerle dolu. Türkiye’nin çatısı olan
Ağrı Dağı’na sırtını dayamış kent, her yıl daha çok fotoğraf sa-
natçısını ağırlıyor. Ağrı’nın en kıymetli fotoğraf dokusunu oluş-
turan yer ise Çıldır Gölü.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söy-
lenemez?
A) Benzetme yapılmıştır.
B) Kişileştirmeye yer verilmiştir.
C) Karşılaştırmadan yararlanılmıştır.
D) Birinci kişili anlatım kullanılmıştır.
E) Pekiştirmeli sözcükler kullanılmıştır.
20
 Test
Test -- 10
10
PARAGRAF
Paragrafı İkiye Ayırma
1. (I) Bilgi teknolojileri, mekânsal olarak mesafeleri ortadan kaldı-
rarak geleneksel kütüphanelere olan bakış açısını değiştirmiştir.
(II) Bu teknolojilerle dijital kütüphaneler, çevredeki geleneksel
kütüphaneden daha yakın bir konumdadır. (III) Önceleri kilo-
metrelerce yol katedilerek, sadece çalışma saatlerinde ulaşılıp
kullanılabilen bu merkezlere artık internet aracılığıyla evlerden
ve bürolardan erişim sağlanabilmektedir. (IV) Kullanıcılar, ma-
saüstü ve dizüstü bilgisayarlar ya da cep telefonları kullanarak
kütüphanenin Web sitesine kolayca erişebilmekte; makale, mü-
zik ya da görüntü indirebilmektedir. (V) Bilgi teknolojileri kullanı-
mı sonucu, geleneksel kütüphanelerdeki iş akışı büyük ölçüde
değişmiştir. (VI) Örneğin bilgi teknolojilerine dayalı kütüphane
sisteminde, belge edinme sürecindeki dokümana ilişkin bibli-
yografik kimliklerin oluşturulması gibi işlemlerin, kataloglama ve
sınıflama sürecinde de tekrarı önlenmiştir.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf han-
gi cümleyle başlar?
A) II B) III C) IV D) V E) VI
Paraf Yayınları
2. (I) Vitaminler; vücutta yaşam için gerekli, çok küçük miktarlarıyla
hücre metabolizmasında önemli tepkimeleri uyaran organik bi-
leşiklerdir. (II) Vitaminlerin çoğunun, vücut tarafından yapılama-
dığı için besinlerimizle alınması gerekmektedir. (III) Bu besinle-
rin bir kısmı çiğ olarak, bir kısmı da belirli pişirme süreçlerinden
geçerek soframıza gelir. (IV) Bu hazırlama ve pişirme süreçleri
esnasında oluşabilecek vitamin kayıpları insan sağlığını yakın-
dan ilgilendirmektedir. (V) Vitaminler, metabolizmada düzenle-
yici ögeler olarak yer alır. (VI) Vücudun düzenli olarak faaliyet-
lerini sürdürmesi için bir kısmı yağda, bir kısmı suda çözünen
vitaminlerin belirli bir düzeyde metobolizmada tutulması şarttır.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf nu-
maralanmış cümlelerin hangisiyle başlar?
A) II B) III C) IV D) V E) VI
21
TÜRKÇE
3. (I) Anadolu coğrafyası, tarihin en eski zamanlarından beri insan
hareketliliğine ve yerleşimlerine konu olmuştur. (II) İnsanın tabi-
atla etkin bir ilişki ve ortaklık içerisine girdiği, yabani bitkileri ve
hayvanları evcilleştirdiği, besin üreticiliği evresine geçildiği Ne-
olitik Dönem’den itibaren Anadolu bir iskân coğrafyası olmuş-
tur. (III) Çatalhöyük, Çayönü, Hacılar, Göbeklitepe ve Yumuk-
tepe Anadolu’daki ilk yerleşim yerleridir. (IV) Kent merkezlerinin
gelişimi, devletlerin ortaya çıkışı, ticaret yollarının gelişmesi Ana-
dolu’da zengin bir tarihin ve farklı uygarlıkların oluşumuna zemin
hazırlamıştır. (V) Bu anlamda Hattiler, Akadlar, Asurlular, Hititler
ve Likya uygarlıkları Anadolu’nun erken tarihinin siyasi aktörleri-
dir. (VI) Daha geç tarihlerde bu siyasi aktörlere Lidya, Pers, Ro-
ma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlılar eklenmiştir.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf nu-
maralanmış cümlelerin hangisiyle başlar?
A) II B) III C) IV D) V E) VI
4. (I) Wingsuit, özel kıyafetlerle yapılan serbest uçuş sporudur.
(II) “Yarasa adam” atlayışı, “kanatlı elbise uçuşu” olarak da bi-
linen bu spor, insanın uçma hayalini gerçekleştirebileceği, da-
ha doğrusu kuşlar gibi uçabileceği tek spor dalıdır. (III) İnsana
özgürce uçma deneyimi sunan bu sporu yapabilmek için temel
uçuş eğitimlerinin yanı sıra paraşütle uçma eğitimi de almak ge-
rekiyor. (IV) Paraşüt eğitimi, içerisinde aynı dalıştaki yıldızlar gibi
farklı derecelerde lisansları barındırıyor. (V) Söz gelimi A lisan-
sını aldığınız zaman bir uçaktan belli yükseklik gibi kısıtlamalar
dâhilinde serbest atlayış yapabiliyorsunuz. (VI) B lisansını aldı-
ğınız zaman ise artık istediğiniz gibi serbest dalış ya da jumping
gibi ekstrem atlayışlara geçebiliyorsunuz.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf nu-
maralanmış cümlelerin hangisiyle başlar?
A) II B) III C) IV D) V E) VI
 TÜRKÇE
PARAGRAF
Paragrafı İkiye Ayırma
5. (I) Mizaç; çocuğun davranışlarını, yeni ortamlara tepkisini ve duy-
gularını ifade etmesini etkilemektedir. (II) Yapılan araştırmalar-
da çocuğun mizacının anne babayı da etkilediği bulunmuştur.
(III) Zor olarak nitelendirilen çocukların, daha çok kontrol altın-
da tutulduğu ve anne-çocuk arasında çatışmalar olduğu ve bu
çocukların eğitiminin uyumlu çocuklara göre daha çok ihmal
edildiği görülmüştür. (IV) Çocuk eğitiminin göz ardı edilmesin-
de, anne babanın sosyo-ekonomik düzeyi belirleyici olmakta-
dır. (V) Sosyo-ekonomik düzeyi düşük ailelerde genellikle te-
mel ihtiyaçlar karşılanamaz, çocukların hareketleri sınırlandırılır.
(VI) Ayrıca düşük sosyo-ekonomik düzeydeki annelerin, ekono-
mik imkânların kısıtlılığı nedeniyle psikolojik olarak fazla yıpran-
dıkları ve yaşadıkları stres sonucu çocuklarına karşı daha sert
davrandıkları ortaya çıkmıştır.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf nu-
maralanmış cümlelerin hangisiyle başlar?
A) II B) III C) IV D) V E) VI
6. (I) Ülkemizde yel değirmenlerinin en çok bulunduğu yöre hiç
kuşkusuz, Bodrum’dur. (II) Bodrum Yarımadası’nın rüzgârlı te-
pelerinde çeşitli büyüklüklerde, en eskisi yaklaşık dört yüz ya-
şına ulaşmış seksene yakın yel değirmeni vardır. (III) Gümüş-
lük Sahili’ni tepeden seyreden değirmenler, kuyruğu kesilmiş
aslanlar gibi heybetli ama mahzun dururlar öylece. (IV) Tahılla-
rı öğüterek un hâline getiren yel değirmenleri rüzgârlı tepeleri
mekân edinir. (V) Deli esen rüzgârlar, o koca çarkı döndürme-
ye başlayınca içerideki değirmen taşı çevrilir usul usul. (VI) Dö-
nen değirmen taşının içine dökülen tahıl taneleri öğütülür; sofra-
lara, pazarlara bereket gelir. (VII) Anadolu’da asırlarca yaşayan
bu gelenek, günümüzde yerini modern yöntemlere bıraksa da
değirmenler hâlâ varlığını koruyor.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf nu-
maralanmış cümlelerin hangisiyle başlar?
A) II B) III C) IV D) V E) VI
1-D 2-D 3-C 4-C 5-C 6-C 7-B 8-E
Test
Test -- 10
10
7. (I) Bugün artık küresel iklim sisteminin ısınmakta olduğu nere-
deyse kesin olarak biliniyor. (II) Tüm dünyadan iklim değişimi
konusunda uzman bilim insanlarını bir araya getiren Hükümet-
ler Arası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) bunu her yıl yayımladı-
ğı raporlarla ortaya koyuyor. (III) IPCC en az %95 güvenilirlikle,
ısınmanın baskın sebebinin 20. yüzyıl ortalarından itibaren ger-
çekleşen insan kaynaklı sera gazı salınımı olduğunu belirtiyor.
(IV) Öyle ki başlıca sera gazı olan karbondioksidin enerji kay-
naklı küresel salımı her yıl rekor düzeylere ulaşıyor. (V) İklim bi-
limciler arasında, iklim değişikliğinin tehlikeli boyutlara ulaşma-
ması için endüstrileşme öncesi döneme göre ısınmanın 2°C’yi
geçmemesi gerektiği yönünde genel bir kabul var. (VI) Bilimsel
bulgular 2°C’yi aşan bir ısınmanın geri dönüşü olmayan ve yı-
kıcı çevresel sonuçlar, insan sağlığı, refahı ve ekonomi açısın-
dan da büyük maliyetler doğuracağına işaret ediyor. (VII) An-
cak şimdiye kadar uluslararası düzeyde alınan tedbirler bu üst
eşiğin aşılmasını önlemeye yetmiyor.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf nu-
maralanmış cümlelerin hangisiyle başlar?
A) IV B) V C) II D) III E) VI
Paraf Yayınları
8. (I) Neil Gaiman, modern fantastik edebiyatın en ünlü yazarların-
dan biri. (II) Çizgi roman evreninde âdeta bir devrime yol açan
Sandman serisi ve yakın zamanda bir televizyon kanalı tarafın-
dan ekranlara uyarlanan Amerikan Tanrıları eserlerinin yaratı-
cısı. (III) İngiliz yazarın yarattığı dünyalarda belki de en büyük
yer tutan şey ise İskandinav mitleri. (IV) Çoğu eserinde İskandi-
nav hikâyelerine öykünmeler yakalamak mümkün. (V) İskandi-
nav öykülerindeki karakterlerin birçoğu Gaiman’ın kitaplarında
bizzat kendilerine yer bulur. (VI) İskandinav mitolojisi, roman-
lardan bilgisayar oyunlarına, filmlerden dizilere popüler kültür-
de kendine belki de en çok yer bulan konuların başında geliyor.
(VII) Mitolojideki karakterler ve olaylarla çeşitli filmlerde, oyun
serilerinde, çizgi romanlarda hatta müzik parçalarında karşılaş-
mak oldukça mümkün.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf nu-
maralanmış cümlelerin hangisiyle başlar?
A) II B) III C) IV D) V E) VI
22
 Test
Test -- 11
11
PARAGRAF
Parçada Akışı Bozan Cümle
1. (I) Fabllar, hemen her topluluğun kültüründe kendine yer bulan,
hayvanlar üzerine kurulu masallardır. (II) Fabl türündeki metin-
lerin sonunda her zaman bir ahlak dersi verilir. (III) Bu masallar,
kendi yaşadığımız sorunları ve duyguları hayvanlara aktarmamı-
zı, şöyle geri adım atıp da tabloyu daha açık görmemizi ve an-
lamamızı sağlar. (IV) Bu nedenle çok eskiden beri sevdiğimiz,
benimsediğimiz bir öykü anlatma geleneğidir fabllar. (V) Öyle
ki kendimizi hayvanların suretinde görüp değerlendirmenin in-
san doğasının bir parçası olduğunu bile söyleyebiliriz. (VI) Böyle
hikâyelerle bir bakıma, hayvanların doğallığında, kendi yaşantı-
mızın karmaşıklığını sadeleştirmiş ve anlaşılır kılmış oluyoruz.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin
akışını bozmaktadır?
A) II B) III C) IV D) V E) VI
Paraf Yayınları
2. (I) Çocukken uzun kış gecelerinde, “Elektrikler bir kesilse de
mum ışığında ellerimle duvarlarda denizin üzerinde uçan yelko-
van kuşlarının, okyanusta sıçrayan balinaların, dağlardaki kurt-
ların silüetlerini oluştursam.” diye beklerdim. (II) Öyle anlarda
hayvan gölgeleri masal kahramanları olur, gizemli dünyalar su-
nardı bana. (III) Yıllar sonra bu kez perdenin arkasında, hayalî-
lerin dokunuşlarıyla dile gelen Karagöz ve iplerin ucunda ha-
yat bulan kuklalar girdi hayatıma. (IV) Muzip, komik, zeki ve saf
tiplemelerin ete kemiğe büründüğü tasvirlerle dolu düşsel at-
mosferlerde hikâyelerini fısıldadı içimdeki büyümeyen çocuğa.
(V) Modern çağın ortaya çıkardığı yeni sanat akımları, insanın
içini sımsıcak duygularla dolduran geleneksel sanatların yerini
alamadı hiçbir zaman.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin
akışını bozmaktadır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
23
TÜRKÇE
3. (I) Nature dergisinde yayımlanan bir makalede Dünya bü-
yüklüğündeki ilk ötegezegenlerin bulunduğu açıklandı.
(II) Bunlar, bugüne kadar keşfedilen en küçük ötegezegenler.
(III) Kepler 20 e ve Kepler 20 f adlı bu iki gezegen, bize yakla-
şık 950 ışık yılı ötedeki Kepler 20 adı verilen Güneş benzeri bir
yıldızın çevresinde dolanıyor. (IV) Gezegenlerden birinin çapı
hemen hemen Dünya’nınki kadarken diğerinin çapı biraz daha
küçük, Dünya’nınkinin %87’si kadar. (V) Gezegenlerin çapları,
önünden geçerken yıldızın ışığını ne kadar azalttığına bakılarak
hesaplanabiliyor. (VI) Gezegenler bu boyutlarıyla yeryüzünden
çıplak gözle görülemeyecek kadar küçükler, bundan dolayı bu
gezegenleri görebilmek için en azından 15 cm çaplı bir teles-
kop gerekiyor.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi düşünce-
nin akışını bozmaktadır?
A) II B) III C) IV D) V E) VI
4. (I) İnsanlar, davranışlarının çoğunu sonradan öğrenir. (II) Öğren-
dikleri içinden başarılı olduğu, istediği sonuçları aldığı geçmiş
eylemlerini hatırlar. (III) Hafıza ve öğrenme yeteneği sayesinde
de her gün daha etkili yaşam becerileri edinir. (IV) Böylece bil-
gisini, becerilerini ve deneyimlerini biriktirebilir. (V) Tüm bunlar,
insana istikrarlı bir çevre, yaşam sunar ve daha önemlisi gele-
ceğini inşa etmesine aracılık eder. (VI) İnsanın bir düzen inşa
etmede ve onu korumakta önemli çıkarları vardır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi düşünce-
nin akışını bozmaktadır?
A) II B) III C) IV D) V E) VI
 TÜRKÇE
PARAGRAF
Parçada Akışı Bozan Cümle
5. (I) Kemik büyümesi günümüz toplumlarında olduğu kadar tarih
öncesi toplumlar için de gerek sağlık gerekse insan-çevre ilişki-
lerinin aydınlatılmasında başvurulan bilgi kaynaklarından biridir.
(II) Doğadaki değişimlerden günümüze oranla daha çok etki-
lenen tarih öncesi topluluklarında çevrenin, beslenme ve hijye-
nik koşulların özellikle büyüme çağındaki bireyler üzerinde et-
kili olduğunu söylemek yanlış olmaz. (III) Sözü edilen etmenler
kemikler üzerinde belirli oranlarda iz bırakmaktadır. (IV) Kemik
üzerindeki izler, kemiğin boyut olarak normal boyutlarına ulaş-
maması veya farklı oluşum bozuklukları şeklinde kendini göster-
mektedir. (V) Büyüme çağında ölen bir kişinin biyolojik yaşının
saptanmasında öncelikle dişlere, dişlerin olmadığı durumlarda
uzun kemiklere bakılabileceği söylenmektedir. (VI) Kemikler üze-
rindeki oluşumlardan veya ölçülerden yola çıkılarak toplumun
çevreyle ilişkisine veya sağlık durumuna katkı sağlayacak bilgi-
lere ulaşılabilmektedir.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi düşünce-
nin akışını bozmaktadır?
A) I B) II C) III D) V E) VI
6. (I) Osmanlı ordusunun yabancılarda bile hayranlık uyandıran bir
disiplin anlayışı ve organizasyon yeteneği vardı. (II) Seferler, en
küçük ayrıntısına kadar belirlenen bir düzen içinde düşünülüp
hazırlanırdı. (III) Askerin sefer sırasındaki ihtiyaçları, yiyeceğinden
kullanacağı eşyanın bakım ve onarımına kadar önceden planla-
nıp önlemler alınırdı. (IV) Sefer sırasında pabuçlarının, çizmele-
rinin eskiyeceği ve onarıma ihtiyaç duyacağı göz önüne alınıp
ilgili esnafın sefere katılması sağlanırdı. (V) Osmanlı Devleti’n-
de esnaf loncaları XIII. yüzyılda ortaya çıkan Ahilik teşkilatının
bir devamı, ticari hayatın vazgeçilmez bir parçasıydı.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi düşünce-
nin akışını bozmaktadır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
1-A 2-E 3-D 4-E 5-D 6-E 7-C 8-D
Test
Test -- 11
11
7. (I) Günümüzde pek çok alanda genetiği değiştirilmiş organiz-
malardan (GDO) ve sentetik organizmalardan yararlanılıyor.
(II) Örneğin GDO’lar kullanılarak ilaç ham maddeleri ve biyo-
yakıt üretiliyor ve insan hastalıkları ile ilgili bilimsel araştırmalar-
da GDO’lardan yararlanılıyor. (III) Ancak pek çok iş için fayda-
lı olsalar da bu organizmalar aynı zamanda endişeye de neden
oluyor. (IV) GDO’lu besinler genetik mühendisliği tarafından
geliştirilen yöntemlerle DNA’sı değiştirilen bitki türlerinden elde
ediliyor. (V) Çünkü çevreye yayıldıkları zaman insanlar ve diğer
canlılar için çok tehlikeli olabilecek potansiyele sahipler. (VI) Bu
durum, genetiği değiştirilmiş organizmaların çevreye yayılması-
nı engelleyecek önlemlerin alınmasını zorunlu kılıyor.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin
akışını bozmaktadır?
A) II B) III C) IV D) V E) VI
Paraf Yayınları
8. (I) Nanokompozitler; bir ya da daha fazla boyutlu, 100 nanomet-
reden daha küçük nanomalzeme içeren polimerlerdir. (II) Bun-
lar ısıya dayanıklı, güçlü ve yüksek bariyer malzemeleri içeren
ürünlerdir. (III) Nanokompozitleri oluşturan nano parçacıklar
plastik veya film içinde yayılarak nem, oksijen ve karbondiok-
sidin gıdaya temasını engeller. (IV) Plastik malzemelere en çok
eklenen nanokil malzemesi, mikroskobik kristal formüllü mine-
rallerdir. (V) Bu sayede nanokompozitler; düşük yoğunlukta,
şeffaf yapıda, koku, oksijen ve su buharı geçirgenliği düşük, iyi
yüzey özelliğine sahip ve geri dönüşümü olan ambalajların ge-
liştirilmesini sağlamaktadır.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin
akışını bozmaktadır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
24
 Test
Test -- 12
12
PARAGRAF
Paragraf Tamamlama
1. "----.” deniyor. Bu görüşe karşılık şu soru sorulmalıdır: Bir lügat-
teki kelimeyi çıkarıp başka bir sözlükteki kelimeyi onun yerine
yerleştirmenin nesi “sadeleştirme”dir? Bu işlem düpedüz bir dö-
nüştürme, yani içeriği bir dil bağlamından diğer dil bağlamına
aktarma, taşıma, başka bir deyişle pekâlâ bir çeviri işlemi değil
midir? Öyle olmasa “kelimesi kelimesine” çevirmek, yani keli-
meleri mekanik olarak sözlük karşılığı daha “sade” olduğu id-
dia edilen “tıpatıp aynı anlamlı” kelimelerle değiştirmek cümle-
nin anlamını bozmazdı.
Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden
hangisi getirilmelidir?
A) Sadeleştirme, bir metni aslını bozmadan anlaşılır hâle getir-
medir
B) Ağır, sanatlı ve süslü bir anlatımla yazılmış metinler, sade-
leştirme adı altında niteliksizleştiriliyor
C) Sadeleştirme, yapıtın yeni kuşaklarca tanınırlığına hiçbir kat-
kı sağlamaz
D) Sadeleştirme, yazarın yapıtına karşı bir tür saygısızlıktır
E) Sadeleştirilen bir metin, özünü korusa da dilsel niteliklerini
yitirir
Paraf Yayınları
2. (I) Bingöl Çobanları isimli şiiriyle pastoral şiirin en güzel örnek-
lerinden birini edebiyatımıza kazandıran Kemalettin Kamu, halk-
tan biri olarak yaşamış ve şiirlerinde de halkı, halkın diliyle an-
latmıştır. (II) Sanat adına bakışını Anadolu’ya çevirmiş, Anadolu
insanına yöneltmiştir. (III) Süslü ve derin anlamı olan cümleler
kurmak yerine Anadolu’nun sorunlarını anlatmaya, memleketi-
nin kültürünü tanıtmaya çalışmıştır. (IV) Bu yönüyle kendisine
“gurbet şairi”, “anavatan şairi” gibi unvanlar verilen Kemalettin
Kamu’nun şiirleri, zengin folklorik ögeler barındırmaktadır. (V)
Bu ögeler; atasözleri, deyimler ve halk söyleyişleri olmak üzere
üç başlık altında ele alınmıştır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra
düşüncenin akışına göre “Şiirlerindeki folklorik ögeler, araş-
tırmacılar tarafından özel olarak incelenmiş ve değerlendirilmiş-
tir.” cümlesi getirilmelidir?
A) I B) II C) III D) IV E) V
25
TÜRKÇE
3. ----. Söz gelimi, bir şairin, yazarın ve ressamın ormana bakışı ile
geçimini ormandan sağlayan kırsal kesim halkının ormana ba-
kışı birbirinden çok farklıdır. Büyük metropolde yaşayan insan
gözünde orman; temiz hava, kaliteli içme suyu ve çeşitli etkin-
liklerin yapılabildiği doğa parçası iken ormancılık, arıcılık ve hay-
vancılık yaparak geçimini sağlayanların gözünde orman; hayat-
larını sürdürebilecekleri iş ve çalışma ortamıdır.
Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağıdakiler-
den hangisi getirilmelidir?
A) Yaşanılan çevre insanı biçimlendirir, bu yüzden insanları de-
ğerlendirirken yaşadıkları çevreyi bilmek önemlidir
B) İnsanların yaşam biçimleri farklı olsa da ortak yönleri bulu-
nabilir
C) İnsan, doğayı biçimlendirirken kendine özgü bir kültür de
oluşturur
D) Kişiliğimiz, yaptığımız iş ya da yaşadığımız yer, çevreyi an-
lamlandırmamızda etkilidir
E) Bizi birey yapan en temel özelliğimiz, olayları ve nesneleri
kendimizce yorumlamamızdır
4. Nasıl ki psikolojik roman okurken, psikolojik hastalıkları ya da
tedavi yollarını öğrenmiyorsak tarihî roman okurken de tarihi
öğrenmeyiz. Roman kurgusu içinde bize sunulan -varsa- bir
tarihî gerçeğin oluşturduğu zeminde yazar tarafından kurulmuş
bir dünyayı ve kahramanların hikâyelerini okuruz. Bu bakımdan
----.
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden
hangisi getirilemez?
A) tarih konulu bir roman okumak, tarihsel olaylar hakkında bil-
gi edinmek için yeterli değildir
B) tarihi bir kaynak olarak gören edebiyat, aynı zamanda tari-
he de kaynaklık edebilir
C) edebî yapıtlarda ele alınan tarihle gerçek tarih çoğu zaman
örtüşmez
D) edebî metinlerde tarih anlatımı yazarın bakış açısından izler
taşıdığı için edebiyat, tarih için güvenilir bir kaynak değildir
E) tarihsel bir olayla ilgili bilgi edinmek için roman okumak, ta-
rihsel bir belgeyi okumakla eş değerde olmaz
 TÜRKÇE
PARAGRAF
Paragraf Tamamlama
5. ----. Bu bağlamda yayımlanan ilk yazısı, 1954’te Edip Canse-
ver’in Dirlik Düzenlik adını taşıyan şiir kitabı üzerine Dönüm der-
gisindeki kritiğidir. Dergi ve gazetelerde yayımlanan yazılarının
çoğu da fıkradan ziyade deneme özelliği taşır. Bu durum tabii
ki onun, konulara bakış açısından ve sorgulayıcı yaklaşımından
kaynaklanır.
Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağıdakiler-
den hangisinin getirilmesi en uygundur?
A) Sanatçı; şiir serüveninde, adına değişim denilebilecek bir-
takım kopmalar yaşar
B) Sanatçı, eleştiri yazılarını genellikle belli bir konu etrafında
oluşturur
C) Sanatçının deneme yazıları, genellikle eleştirel kimliklidir
D) Sanatçı, okurlarını yazdıklarından bir parça olarak görür
E) Sanatçı, yazılarında çocukluğuna ve bilinç dışına yapılan is-
tem dışı bir yolculuğa çıkar
6. Uzun bir olgunlaşma sürecine sahip olan sanat eserleri; her za-
man tek, eşsiz ve benzersizdir. Kopya edilebilir ama asla tekrar-
lanamaz. Sanat eseri öyle bir mesaj getirmelidir ki öncekileri bir
noktada alıp daha ileriye ulaştırmalı, arada köprü olabilmelidir.
Dolayısıyla sanat eserini ortaya koyan kişi, ----.
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşağıdakiler-
den hangisi getirilmelidir?
A) düzenli ve disiplinli bir çalışma peşinde değil, etkileyici an-
latım peşinde koşmalıdır
B) bütün benliğiyle okurlara yol gösterme amacı gütmemelidir
C) kişiliğini yansıtmayan bir çalışmaya imza atmamalıdır
D) şeffaf olmalı, eserinde kuşkulu ve karanlık hiçbir nokta bı-
rakmamalıdır
E) sanat adına böyle bir misyon üstlendiğinin bilincinde olarak
çalışmalarını sürdürmelidir
1-A 2-D 3-D 4-B 5-C 6-E 7-A 8-D
Test
Test -- 12
12
7. Hangi kitabı çevirirseniz çevirin orada mutlaka sizden bir iz ola-
caktır. Yani farklı dünya görüşleri çerçevesinde kaynak metinle-
rin “farklı” şekillerde yorumlandığı ve çevrildiği söylenebilir. An-
cak çeviriyle ilgili geleneksel görüşe sahip eleştirmenler, çeviriyi
salt dilsel aktarım olarak görme eğiliminde oldukları için kaynak
metne bire bir bağlı kalınarak yapılan çevirileri başarılı bulur. Çe-
virmenin yorumundan kaynaklanan farklılıkları yok sayar. Oysa
----. Çevirmenin yeteneklerini, yapıtın çevrildiği dilin niteliklerini
görmezden gelmektir. Dahası niteliksiz bir çeviri anlayışının bir
göstergesidir.
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşa-
ğıda verilenlerin hangisi getirilmelidir?
A) bu, çevirmeni de yok sayarak çeviriyi mekanikleştirmek de-
mektir
B) gerçek çeviri, yapıtın aslını başka bir dile olduğu gibi aktar-
maktır
C) başarılı bir çevirmenden beklenen, kendi izlerini tümüyle yok
etmesidir
D) bir çevirmen için çeviri, yazı aracılığıyla kültürler arası köp-
rü kurmaktır
Paraf Yayınları
E) çeviri, yapıtın ruhunu yok etmeden başka bir dilde yeniden
var etmektir
8. Çoğunlukla “sancılı” diye nitelendirilen bir sürecin sonunda sa-
natsal yaratma gerçekleşir. (I) Yani çok kolay ve rahatlatıcı bir
etkinlik değildir sanatsal yaratı. (II) Bu sürecin sancısı, yaşanılan
44duyguların olumsuzluğundan kaynaklanmaz. (III) Son derece
olumlu, hoş duygularla başlansa da sorun, duygunun etkisini
yaşamakla ilgili değildir. (IV) Başlangıçta varlığı ile yaratıyı tetik-
leyen duygular, sanatsal yaratma sürecinde ve sonunda tama-
men farklı yeni duygulara yerini bırakabilir. (V)
Düşüncenin akışına göre, “Yaratım anının tetiklediği gerilim
ve odaklanmadan kaynaklı bir sancıdır çekilen.” cümlesinin
yukarıdaki parçada numaralanmış yerlerden hangisine ge-
tirilmesi uygun olur?
A) I B) II C) III D) IV E) V
26
 Test
Test -- 13
13 TÜRKÇE
PARAGRAF
Paragraf Tamamlama

1. Edebiyatçının işlevinin eserleriyle sınırlı olması, okurun edebi-
yatla ilişkisinin sadece okuma üzerinden gerçekleşmesi gere-
kir. Ne var ki son dönemde edebiyat dünyasında bunun dışında
gelişmeler gözleniyor. Daha önce yaşamadığı sorunlarla karşı
karşıya edebiyat. Değerler sisteminin erozyona uğraması, mo-
danın hâkim güç hâline gelmesi, niteliksiz ürünle özgün üreti-
min eşdeğer sayılması, pazarlama yöntemlerinin yaygınlaşması
gibi bir dizi sorundan söz edilebilir. Kuşkusuz bu durum, edebi-
yat eserlerinin niteliğini de belirliyor, okurun duygu durumunu
kollayan bir anlayış yaygınlık kazanıyor yazar ve şairler arasın-
da. Kitap adlarıyla bile kollanan bir duygu avcılığı söz konusu.
Oysa ----.
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşağıdakiler-
den hangisi getirilmelidir?
A) sanatçının temel görevi, toplumun duygu durumunu yansı-
tan eserler vermektir
B) edebiyatın toplumsal işlevini göz ardı etmek ona yapılacak
en büyük kötülüktür
C) okuru bütünüyle yok sayma anlayışı sanatçılar arasında gi-
derek prim kazanıyor
Paraf Yayınları
3. ----. Öyle ki kitaplarından birinin ismi de Eski Zaman Kadınla-
rı’dır. Kıskanmak romanının kahramanı Seniha’dır. Sultan Hamit
Düşerken’in kahramanı Nimet’tir. Kozmopolitler’in kahramanları
Mısırlı Prenses Müzeyyen ve Enise Hanım’dır. Kozmopolitler’in
yan karakterleri de kadındır: Madam Blanş, Suzan, Şayeste...
Prens Cevat Bey ve Ali Muhsin Bey hâkim karakterler olduğu
hâlde sanki formalite icabı orada dururlar.
Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağıdakiler-
den hangisi getirilmelidir?
A) Nahit Sırrı Örik’in yalnızca roman türünde eser verdiğini zan-
nederiz birçoğumuz oysa gerçek bundan çok farklıdır.
B) Nahit Sırrı Örik’in romanlarında kadın karakterlerin genellik-
le güçlü ve baskın bir kişiliğe sahip olduğu görülmektedir.
C) Dönem romanlarında Nahit Sırrı Örik, genellikle isimlerle kah-
ramanlarının karakteristik özellikleri arasında uyum arar.
D) Bir eseri okunur kılan özelliklerin başında eserin “adı”nın gel-
diğini en iyi örnekleyen sanatçımız bana kalırsa Nahit Sırrı
Örik’tir.
E) Edebiyatımızda Nahit Sırrı Örik kadar kadınlar üzerine dü-
şünmüş, kurgulamış ve yazmış ikinci bir romancı sanırım

D) birçok sanatçı okurların duygu durumunu yapıtları için bir yoktur.

çıkış yolu olarak görmektedir
E) edebiyatı edebiyat yapan özellik, topluma göre biçim almak
değil; topluma yön vermektir

4. Yazmayı hiçbir zaman yaşamımın merkezine oturtmadım ve ona

2. (I) Kitap değerlendirme yazıları yazmak, gerçek anlamda emek
ve sorumluluk isteyen bir iştir. (II) Bununla birlikte toplumla ki-
tap arasında aracılık görevi olan önemli bir iştir. (III) Her işte
olduğu gibi kitap değerlendirme yazıları kaleme alınırken de
bir kısım kriterlere dikkat etmek gerekir. (IV) Amacına yönelik,
doğru bir şekilde yapılan kitap değerlendirme yazıları iki şekil-
de karşımıza çıkar: (V) Analiz şeklinde ya da kitap notları şek-
linde.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra,
“Bu kriterler göz önünde bulundurulmadan yapılan iş, genelde
amacının dışına çıkar.” cümlesi getirilirse paragrafın anlam
bütünlüğü bozulmaz?
A) I B) II C) III D) IV E) V
bağımlı olmadım. Olaylara, durumlara, insanlara edebî bir mal-
zemeymiş gibi bakmadım ve gerçek dünya ile kurgu dünyasını
birbirine karıştırmadım. Yeni bir şeyler yazmak için onun peşin-
den koşmadım. ----. Böyle bir koşuşturmaca içinde olmadığım-
dan mıdır bilmiyorum, kendimi abartmaktan, beni olduğumdan
büyük gösteren aynalara bakmaktan hep korktum.
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşa-
ğıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Her şeyin en güzelini ortaya koymak gibi bir hedefim vardır
B) İlk eserlerimin daha çok okunmasını bu yüzden yadırgamı-
yorum
C) Kendini yazdıracak olan, kapımı çaldığında onu içeri buyur
ettim
D) Okumanın oluşturduğu birikime sahip olmadan yazma işi-
ne girişmedim
E) Her eserimi bir öncekinden farklı ve üstün yazmaya gayret
etmişimdir

27
 TÜRKÇE
PARAGRAF
Paragraf Tamamlama
5. Çocukluk ve ilk gençlik yıllarımdan bu yana okuduğum sayısız
romanın bende bıraktığı izler, gerçekçi birçok roman kahrama-
nına ait imgeler, belleğimin en gizli köşelerinden süzülerek bü-
tün canlılıklarıyla, sık sık gözlerimin önünde beliriyor. O roman-
lardaki ayrıntıları, bazı olayları, betimlemeleri unutmuş olmama
karşın, yaşamın içinden koparak gelen bu roman kişilerinin zih-
nimdeki sahnede bütün canlılığı ve etkinliğiyle rol aldıklarını göz-
lemliyorum. Bu durum, ----. Çünkü insanoğlu kendi gerçeğinden
iz düşümler bulduğu oranda ilgi duyar okuduğu romana ve ora-
daki olaylara.
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşa-
ğıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) roman sanatının yazarın kişisel yaşamına bir ayna tuttuğu,
onu tüm yönleriyle yansıttığı gerçeğinin en güzel kanıtıdır
aynı zamanda
B) romanın her şeyden önce insanın iç dünyasını ve yaşantıla-
rını konu alan bir yazın türü olduğu gerçeğinden kaynakla-
nıyor
C) roman yazarlarının zengin ve çoğu zaman da sınırlarını kes-
tiremeyeceğimiz hayal gücüyle, yazdıklarını nasıl beslediği-
ni de bize gösteriyor
D) yazma sürecinde roman yazarının, insana ve insanlığa ait
değerleri anlatırken tarafsız bir tutum içinde olamayacağı
gerçeğine işaret ediyor
E) yazarların, okuduklarından ilham alsa da sanatını belirleyen
asıl unsurun, özgün yazma yetenekleri olduğunun bir gös-
tergesidir
6. (I) Edebiyat dergileri genel olarak “ticari dergiler” ve “kültür der-
gileri” olmak üzere ikiye ayırabilir. (II) “Kültür dergileri” olarak ni-
telenen edebiyat dergileri, asıl mutfak niteliği taşıyan dergilerdir.
(III) Bu dergilerin de bir kadro çevresinin yönetiminde çıkanları,
bir de genel edebiyat ortamına açık olanları vardır. (IV) Belli bir
kadro tarafından çıkarılan edebiyat dergileri, genellikle “öncü”,
“marjinal”, “gelenek dışı” iddiaları olan bir yazar ve şair grubu-
nun çıkardığı dergilerdir. (V) Belli bir edebiyat, şiir, sanat anlayı-
şını, bu anlayışın esaslarını, ideolojik arka planlarını açıklamak,
savunmak, yerleştirmek için çıkarılmıştır.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra
“Orhan Veli, Oktay Rifat ve Melih Cevdet’in çıkardıkları Yaprak
dergisi, yakın dönem Türk edebiyatında buna verilebilecek en
güzel örnektir.” cümlesi getirilebilir?
A) I B) II C) III D) IV E) V
1-E 2-C 3-E 4-C 5-B 6-D 7-E 8-E
Test
Test -- 13
13
7. Romanda bir dünya yaratmak, gerçek dünyanın dışında yepye-
ni bir dünya kurmaktır. Bu dünya yaratılırken ilk yapılması gere-
ken, bir mekân kurulmasıdır. Bu durum yalnız romana özgü de
değildir üstelik. Farklı kültürlerde anlatılan yaratılış mitlerine bak-
tığınızda da aynı şeyi görürsünüz. Önce mekân açılır insanların
önüne. Zaten kurmaca edebiyatı, roman ve öyküyü diğer ede-
bî türlerden, örneğin şiirden, denemeden ayıran da bu özelliği-
dir. Bir dünyanın içine girdiğimizi hissederiz; bunu hissettiren,
karşılaştığımız mekânlardır. ----. İçimize doğru açılır, iç dünya-
mız bu sayede derinleşip gelişir. Oysa yaşamda her gün karşı
karşıya olduğumuz mekân dışa dönüktür.
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşa-
ğıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Çünkü romanlarda her şeyden çok, mekânları merak deriz
B) Ne var ki bazı romanlarda mekân, olayın ve kişilerin önüne
geçer
C) Olayların geçtiği mekânlara olan aşinalığımız bizi romana
bağlar
D) Mekânlar değiştikçe kişilerin de değiştiğini hissederiz çoğu
zaman
Paraf Yayınları
E) Ancak bu mekân, gerçek yaşamda içine girdiğimiz mekân-
lardan farklıdır
8. Yazar, diyaloglar yardımıyla roman kişilerini ve bu kişilerin bir-
biriyle olan ilişkilerini tanıtır. Ancak bununla yetinmez; yeri gel-
dikçe bilinç akımı, iç monolog, iç çözümleme gibi yeni teknik-
leri de romana sokar. Sözünü ettiğimiz bu anlatım tekniklerini
zaman zaman değiştirerek romanın sürükleyiciliğini artırır. Bu
karma yöntemler, romandaki olayların akışı içinde kişilerin tanı-
tılmasını en üst düzeye çıkarır. Bu yöntemler karakterleri derin-
lemesine tanımamızı sağlar. Onların görünen dışında benlikle-
rinde gizledikleri evrene açar bizi. Sonuç olarak ----.
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşağıdakiler-
den hangisi getirilebilir?
A) yazarın hayat verdiği kişiler, okurun yaşam felsefesine bağ-
lı olarak çeşitli şekillerde algılanabilir
B) yazarın yararlandığı anlatım biçimleri yenilikçi, sıra dışı bir
edebiyatın kapılarını aralar
C) yazar, vermek istediği mesajları kahramanlarının ağzından
söyleterek onlara inandırıcılık kazandırır
D) yazarın yapmak istediği, kahramanlarını tüm yönleriyle tanı-
tarak okurun kafasındaki soru işaretlerini gidermektir
E) yazar, kullandığı anlatım teknikleri yardımıyla okurun dikka-
tini romandaki kişilerin iç dünyasına çeker
28
 Test
Test -- 14
14 TÜRKÇE
PARAGRAF
Paragrafı Karşılayan Soru

1. İlk filmimden sonra üzerinde çalıştığım senaryolarda hep bir sor-
gulama içinde olduğumu fark ettim. Belki de kendimi ve hayatı-
mı sorgulamam hikâyelerde belirmişti. Bunun sinemaya aktarı-
lacak kadar ilginç gelmediğini düşündüm başlarda. Beni uzun
süredir heyecanlandıran bilim kurgu külliyatı ile kafamdaki so-
ruları nasıl birleştirebilirim diyerek filmin ilk kıvılcımlarını çaktım.
Gölgesini sorgulayan bir adamı anlattığım distopik bir hikâyeydi
ilk başlarda. Sonra o gölge, kapalı bir yapı kavramına dönüştü.
Yaklaşık bir buçuk yıllık senaryo çalışmasından sonra beş haf-
talık çekim süreci ile Gürcistan’da bir maden kasabasında filmi
hayata geçirmiş olduk.
Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisine yanıt olarak söy-
lenmiş olabilir?
A) Felsefi içeriği yoğun olan bir senaryoyu ne gibi yöntemlere
başvurarak filme aldınız?
B) Filmin çekim sürecinin biraz uzun olması, ele aldığınız ko-
nudan mı kaynaklanıyor?
C) Filmde gerçek dışı ögeleri bilim kurguyla birleştirmenizin
özel bir nedeni var mı?
D) Filmin ortaya çıkma hikâyesinden ve çekim sürecinden bah-
Paraf Yayınları
3. Muhabir:
(I) ----
Yazar:
Zihnimde gezdirdiğim düşünce, bir oluşum romanı yani başka-
rakterin olumlu değişimini anlatan bir roman yazmaktı en baş-
tan beri. Böylece kafamı kurcalayan bugünün meselelerini, de-
ğişime neden olacak meseleler olarak işleyebilme, katmanlı bir
yapı kurma olanağı bulacaktım. Tam o sırada Beyoğlu’nda akor-
deon çalan tek bacaklı Florin de bir roman için kışkırtıyordu be-
ni. Hikâyeler biçiyordum ona. Sonunda değişimi bu kahraman
üzerinden vermeye karar verdim.
Muhabir:
(II) ----
Yazar:
İnsan zihninin işleyişi böyledir çünkü zihin, hiçbir zaman krono-
lojik olarak düşünüp hatırlamaz. Bu gerçekliği romana taşıdım.
Romandaki karakterler kurmaca olsalar bile inandırıcılık önem-
li benim için. Ayrıca geriye dönüşler, neden-sonuç ilişkisini kur-
mayı kolaylaştırıyor ve ekonomik olarak karakterlerin bütün ya-
şamını anlatma olanağı yaratıyor.

sedebilir misiniz?
Bu diyalogda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi
E) Filmi ülkemizde filme uygun bir mekân bulamadığınızdan
sırasıyla getirilmelidir?
mı yurt dışında çektiniz?
A) I. Sıradan insanların yaşamlarındaki değişimleri an-
latan bir roman yazma süreciniz nasıl gelişti?
II. Karakterlerin geçmişe yönelik içsel yolculukların-
dan oluşan bir tekniği niçin tercih ettiniz?
B) I. Son romanınızdaki sıradan insanları anlatmak bi-
2. Deneyimliler için gereksiz, gençler içinse iyi buluyorum. Çün-
linçli bir tercih miydi?
kü koca koca şairlerin yarıştırılması ayıp kaçar ama şiir yarışma-
II. Bütün romanlarınızda kronolojik anlatımı önemse-
sında kazandığı ödül genç bir şairin yayımcı bulmasında, ge-
menizin nedeni nedir?
niş kitlelerce tanınmasında hatta yeni ürünler vermesinde yararlı
C) I. Romanınızdaki karakterlerle yakınınızdaki insanlar
olur. Yeter ki bu yarışmalarda yansız davranılsın. Bu sağlandık-
tan sonra genç şairlerin şiirlerinin yarıştırılmasını olumlu hatta arasında bir ilişki var mı?
gerekli görüyorum ben. II. Romanınızda, “Geçmişte yaşanan, geçmişte kal-
malıdır.” düşüncesini mi vermek istediniz?
Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisine cevap olarak söy-
D) I. Aslında kendinizi anlatmak için mi bu eseri kaleme
lenmiştir?
aldınız?
II. Gerçekçiliği önemsemeniz, yazma tekniğinizi ne
A) Şiir yarışmalarında jüri üyesi olmaya nasıl bakıyorsunuz?
kadar etkiliyor?
B) Şiir yarışmalarının sayısını yeterli görüyor musunuz?
E) I. Gözlemlerinizin eserlerinize ne kadar yansıdığını
C) Şiir yarışmalarına nasıl bakıyorsunuz? düşünüyorsunuz?
D) Şiir yarışmalarında çok sayıda jüri üyesinin olmasını nasıl II. Kurmacanın gücüne inandığınızdan mı eserleriniz-
değerlendiriyorsunuz? de düş gücü fazlasıyla hissediliyor?
E) Şiir yarışmalarında ödül alan şiirleri nitelikli buluyor musu-
nuz?

29
 TÜRKÇE Test
Test -- 14
14

PARAGRAF
Paragrafı Karşılayan Soru

4. Muhabir: 5. Kırk yıla yakın bir sürede gerçekleşti, diyebilirim. İlk öyküleri-
min yer aldığı Pazar Güneşi’nde böyle bir özellikten söz edile-
(I) ----
mez. Aradan geçen yıllar, yazmamın yanı sıra okuyarak edindi-
Karikatürist: ğim birikimin, değişen dünyanın ve yaşam biçimlerinin etkisiyle
— Karikatürünü çizdiğim şeyler daha çok, damarıma basan konu- olağanı, olağan olmayanla birlikte veren bir arayışa yönlendirdi

lar ama her şey çizginin konusu olabilir. Anı diyebileceğim “özel” beni. Bu, artık farklı şeyler yazmalıyım düşüncesiyle yansımadı

bir olayı da çizebilirim, gündemin başköşesine oturmuş bir ko- kalemime; doğal bir süreçte gerçekleşti anlayacağınız. Bu do-

nuyu da. Bu tamamen gündemdeki konuların gelişimiyle ilgilidir.
Muhabir:
(II) ----
Karikatürist:
— Bu işin gülmece tarafını çok güzel şekilde çizen ustalarımız
var zaten. Onlar bu sanatı en güzel şekilde sunuyorlar. Fakat
ben biraz yapım gereği olsa gerek daha üzüntülü olayları, da-
ha hicvedici, daha iç burkan, görmezden geldiğimiz, biraz da-
ha karamsar karikatürler çizmeyi seviyorum. Aslında biraz yara-
yı deşmek de denilebilir buna. Bu çizimlerde, akıp giden hayatın
bir parçası olduğumu çok daha yoğun hissediyorum.
Bu diyalogda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi
Paraf Yayınları
ğal oluşum da zannedersem öykülerimdeki sözünü ettiğiniz sağ-
lam yapıyı meydana getirdi.
Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisine verilmiş bir ce-
vap olabilir?
A) Taşrada ve kentte geçen hikâyeleri harmanlamaya ne za-
man karar vermiştiniz?
B) Gerçekçi ve fantastik özellikler taşıyan öykülerinizin kurgu-
larındaki sağlamlığı neye borçlusunuz?
C) Öykü kahramanlarınızın dış dünyadan çok, iç dünyalarını
sorguladıkları fikrine katılıyor musunuz?
D) İlk eserlerinizdeki kurgunun oluşumunda okuduğunuz kitap-
lar etkili oldu mu?
E) Yazarlığın bir gelişim süreci olduğuna inanıyor musunuz?

sırasıyla getirilmelidir?

A) I. Karikatürlerinizde hangi konulardan söz ediyorsu-

nuz?
II. Neden karikatür yerine başka bir alanda kendinizi
geliştirmeyi düşünmediniz? 6. Öncelikle ben iyi bir gözlemciyim. Öte yandan dikkatle gözlem-
B) I. Karikatürlerinizin konularını neler belirliyor? lediğim hiçbir şeyi genelde öykülerimde “bütünüyle olduğu gi-
II. Neden, komedi değil de hüzün eksenli çizimler ya- bi” kullanmaktan keyif almıyorum. Onları dönüştürmek, değiş-
pıyorsunuz? tirmek, başka amaca hizmet ettirmek bana daha oyuncu bir haz
C) I. veriyor. O nedenle etkilendiklerimi bir amaç doğrultusunda dö-
Neden başka bir sanat değil de karikatür?
nüştürüyorum. Bunu yaparken de her şeyi eksiksiz bir şekilde
II. Çizgilerinizde kişiliğinize dair izler bulunuyor mu?
planlamıyorum elbette. Yazmaya başlarken aklımda hep tek bir
D) I. Sizce karikatür hangi konulara odaklanmalı?
sahne olur: son sahne. Gerisi yoldayken şekilleniyor aslında.
II. Karikatürleriniz sanat dünyasında nasıl değerlen-
diriliyor? Bu sözler aşağıdaki soruların hangisine karşılık söylen-
E) I. miş olabilir?
Sizce karikatür yalnızca siyasi mesajlar vermek için
mi çizilmeli?
A) Yazmadan önce her şeyi en ince detayına kadar düşünüyor
II. Karikatürlerinizde neşe yerine hüznün ağır basma-
musunuz?
sının nedeni nedir?
B) Yazarken, üretirken etkilendiğiniz, başucu olarak gördüğü-
nüz yazar veya eserler var mı?
C) “Yazarların anlattıkları aslında yaşamlarının bir yansıması-
dır.” görüşüne ne derseniz?
D) İletisi olan metinler kaleme alan bir yazar olarak okurda bir
davranış değişikliği oluşturmak istediğinizi söyleyebilir miyiz?
E) Metinlerinizi okuru dikkate almadan kendiniz için yazdığınız
yönündeki eleştirilere katılır mısınız?

1-D 2-C 3-A 4-B 5-B 6-A 30

 Test
Test -- 15
15
PARAGRAF
Paragrafta Konu ve Ana Düşünce
1. Serbest şiirde, biçimsel ve izleksel özgürlük ve bu özgürlüğün
yaratmak zorunda olduğu özgün bir şiir dili bulunmalı. Yani gö-
rünüşteki kuralsızlık, kolaylık anlamına gelmez. Tam tersine ku-
rallı şiirde kurallara uyarsınız, şiirinizi ölçülü ve uyaklı yazarsınız,
biraz da yeteneğiniz varsa klasik anlayışın geçerli kabul edebile-
ceği bir şiire ulaşma şansınız vardır. Sartre’ın dediği gibi önünüz-
de suyu içine koyacağınız bir tasınız vardır. Ama serbest şiirde
suyu içine koyacağınız tası da kendiniz yapmak zorundasınız.
Sonuçta yazdığınız şiir, klasik şiirin sınırlarında gezen ve hatta
klasik şiiri aşan bir niteliğe sahip olmalı.
Bu parçada aşağıdaki düşüncelerden hangisine karşı çıkıl-
maktadır?
A) Serbest şiirin kurallı şiirlere göre daha çok okur bulduğu
B) Biçimsel özgürlüğe sahip şiirlerin, edebî gelenekte yer bu-
lamadığı
C) Şiirde belli kurallara bağlı kalmanın, şiirin geleceği açısın-
dan gerekli olduğu
D) Şiirde kuralların, şiirin biçim ve içeriğine bir katkı sağlamadığı
E) Serbest şiirin, ölçü ve uyağa bağlı şiirlere göre çok daha ko-
lay yazıldığı
Paraf Yayınları
2. Tabiattaki varlıkların ve olayların yani gerçeklerin doğrudan ken-
dileri bir sanat eseri sayılmaz. Çünkü sanat, doğanın aynen yan-
sıtılması değildir. Doğal malzemenin işlenmesi ve düzenlenme-
siyle bir sanat eseri ortaya çıkar. Nasıl bilim, varlıkları ve olayları
çözmeye ve formüle etmeye çalışıyorsa sanat da varlıkları ve
olayları anlamlandırmaya ve bilimden farklı bir şekilde anlatma-
ya yönelmiştir. Bu noktada kimi sanatçı resmi, kimi heykeli, kimi
müziği, kimi edebiyatı kullanmıştır. Her sanatçı, gerçeği anlatır-
ken zekâ, düşünce ve hayal gücünden yararlanarak o zamana
kadar görülmeyen yeni bir eser ortaya koyar.
Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sanat, kişinin evreni algılamasını ve algılatmasını sağlar.
B) Gerçekler sanatçının yaratıcılığı sayesinde sanat eserine dö-
nüşür.
C) Sanatın ve sanatçının amacı doğa denen dış dünyayı taklit
etmektir.
D) Bütün sanatçılar, gerçeği anlatırken nesnel bir yaklaşım ser-
giler.
E) Gerçek varlıklar ve olaylar, sanatçılar sayesinde sanat ese-
rine dönüşebilir.
31
TÜRKÇE
3. Sanatçı, yarattığı eser ile arasındaki ilişkinin biricik olduğu ya-
nılgısına kolayca kapılabiliyor. Oysa eser, yaratıcısından kopup
kendi başına yol almaya başladığından itibaren okurla arasın-
da yeni bir ilişki tesis ediyor. Yazarın bu ilişkiye dışarıdan bak-
mak ve ondan kendi payına düşeni almak dışında yapabileceği
bir şey yok. Üstelik bu bir kayıp da değil. Aksine, yepyeni ola-
naklara açılan bir kapı. Ya bu kapıyı açacağım ya da ona sırtımı
dönüp alıngan bir çocuk gibi dünyaya küseceğim. Çoğunlukla
bu ikincisini yapıyoruz. Hoşumuza gitmeyen değerlendirmeler
işittiğimizde öfkeleniyor ya da güceniyoruz. Hatta öyle ki eleşti-
rinin sahibine karşı saldırgan bir tutum sergileyebiliyoruz.
Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden yakınılmaktadır?
A) Yazınımızda nitelikli eleştirinin olmayışından
B) Yazarların yapılan eleştiriler doğrultusunda kendilerini yetiş-
tirmemelerinden
C) Eleştirilerin, yazarların olumlu yanlarından çok yetersizlikle-
rine odaklanmasından
D) Yazınımızda eleştiri yazılarının yeterince ilgi görmemesinden
E) Yazarların olumsuz değerlendirmelere tahammül edememe-
sinden
4. Fransız şairler, romantizmi Almanlardan ve İngilizlerden öğrenmiş-
ler ama yapıtlarıyla onları etkilemişlerdir. Dünya edebiyatına iz bırak-
mış pek çok şair, başka ulusların şairleriyle girdiği etkileşim sonrası
gerçek kimliğini bulmuştur. Çok sayıda “büyük” şairin çeviri yaptığı,
en azından komşunun kümesine meraklı olduğu bir gerçektir. Bu
merak yani keşif merakı, ayın arka yüzünü görme merakıdır. Çün-
kü ayın öteki yüzü, bir başka dilin ve kültürün şiirindedir. Bu açıdan
bakıldığında kapalı devre şiirin sonu çıkmaz sokaktır. Bütün kültür-
lerden kendini yalıtmış şiir, sonunda yozlaşır.
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangi-
sidir?
A) Kültürler arası etkileşim şiirin gelişip zenginleşmesini sağlar.
B) Şairler farklı bakış açılarına sahip oldukları için insanlığı et-
kiler.
C) Şairlerin farklı kültürlerdeki şairlere öykünmesi özgünlüğü-
nü zedeler.
D) Edebiyatın evrensel niteliği sanatçıların kişisel kimliklerini
önemsizleştirir.
E) Bir şiiri başka bir dile eksiksiz aktarmak ancak büyük şair-
lerce gerçekleştirilebilir.
 TÜRKÇE
PARAGRAF
Paragrafta Konu ve Ana Düşünce
5. Çağdaşı diğer Türk ressamları natürmort ve peyzaj çalışmaların-
da bulunurken Osman Hamdi Bey, daha çok figürlü kompozis-
yonlar ve portreler yapmıştır. Perspektifli resim (Batı tarzı resim)
alanında Türk resminde ilk figürlü kompozisyon yapan ressam
Osman Hamdi’dir. Figürlü kompozisyonlarında oryantalist bir tu-
tum içinde olan sanatçının oryantalizmi Batılının beklediği şekil-
de Doğu’nun hamam sahnelerini, çarşaflı kadınlarını, dilencisini,
sokak satıcılarını, fakirlik ve perişanlığını resimleme yolu değil-
dir. O; ülkesinin mimari değerlerini, kültürel zenginliğini, sanat
eserlerini, Türk insanının inançlarındaki içtenliği, günlük yaşa-
mının ilginç ve sıcak yönlerini, tabloları yoluyla dikkatlere sun-
ma ve tanıtıp yaşatma aracı saymıştır.
Bu parçanın bütününde “Osman Hamdi Bey” ile ilgili olarak
anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Türk toplumunca kabul görecek bir sanat anlayışını amaç-
ladığı
B) İnsanlarda resim sanatına olan ilgiyi artıracak resim çalış-
maları yaptığı
C) Türk resmini Batı standartlarına taşırken bunu kendi kültü-
rüne uygun bir tarzda gerçekleştirdiği
D) Batılı ressamların kullanmadığı yeni teknikler kullanarak sa-
natını icra ettiği
E) Türk resim sanatının geleceğini öngörerek genç ressamla-
ra yol gösterdiği
6. Öykülerimde insanın en doğal itkilerinin görünür olması için du-
varlar inşa ediyorum aslında. Burada duvarı bir engel gibi değil,
çarpıldığında insanda bir iz bırakan, ona yaşamın başka yanla-
rını gösteren, belki de yolunu değiştirten, sorgulatan ya da git-
tiği yolu iyice benimseten bir metafor gibi düşünüyorum. Belki
aşıldığı takdirde okuyanı başka bir insan yapabilen, halının al-
tına süpürülmüş duyguların yeniden gün ışığına çıkabilmesine
olanak sağlayan bir güç gibi de düşünebilirsiniz.
Bu parçada yazarın, öyküleriyle ilgili olarak anlatmak iste-
diği aşağıdakilerden hangisidir?
A) İnsanın az bilinen veya tam kavranamayan yönlerini aydın-
lattığı
B) Okuru belli bir dünya görüşüne yönlendirdiği
C) Kendini zamanla hissettiren göndermeler içerdiği
D) İnsanı sarsarak onda bazı duygu ve düşüncelerin açığa çık-
masını sağladığı
E) Okur üzerinde daha önce görülmemiş bir etki uyandırmayı
amaçladığı
1-E 2-B 3-E 4-A 5-C 6-D 7-E 8-A
Test
Test -- 15
15
7. Yazar: Yapıtımla ilgili yazdığınız eleştirileri biraz acımasız bul-
dum açıkçası. Ben ucuz aşk romanları yazmıyorum.
Eleştirmen: Ben aynı görüşte değilim. Yapıtlarınızı ucuz roman-
lardan ayıran bir nitelik de görmüyorum ayrıca.
Yazar: Nitelikten kastınız nedir? Ben de söz gelimi Vadideki
Zambak ya da kadim aşk anlatılarındaki şu plana bağlı kalarak
yazdım yapıtımı: Birbirini sevenler karşılaşır (durum), birbirleri-
ni kaybetme tehlikesi yaşarlar (sorun) ve sonunda -ölümde de
olsa- buluşurlar (çözülme)
Eleştirmen: “Sorun sizin ele aldığınız konuda ya da kurgusal
planınızda değil zaten. Sorun karakterinizi bir Vadideki Zam-
bak kadar derinlikli çizecek dilsel yetkinliğinizin olmamasında.”
Bu diyalogda eleştirmenin anlatmak istediği aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) Edebiyatta niteliği belirleyen temel etken, daha önce kimse-
nin el atmadığı konuları işlemektir.
B) Başarılı olmak isteyen yazarlar, hem kendi dönemlerinde
hem de kendilerinden önceki dönemlerde ortaya konan yet-
kin yapıtları örnek almalıdır.
Paraf Yayınları
C) Okurun zihninde silinmez izler bırakan karakterler yaratmak,
ancak gerçek yaşamdan seçilen konularla mümkün olabilir.
D) Yapıtlarındaki karakterlerin kendi kaderlerini çizmelerine izin
vermeyen yazarların özgün yapıtlar vermesi olanaksızdır.
E) Karakterlerinin ruhsal dünyasını ve mizaçlarını başarılı bir an-
latımla ortaya koyamayan yazarlar başarılı olamaz.
8. Sanat ve edebiyat, sürekli bir değişim ve dönüşüm içinde oldu-
ğundan, bunların tam bir tanımı yapılamaz. Ancak edebiyat ve
sanat nedir, sorusuna insanlar asırlarca cevap aramıştır. Orta-
ya çıkan cevaplarda, sanatın ya da edebiyatın tanımı üzerinde
anlaşmaya varıldığı söylenemez. Çünkü bir kavramın anlamını
bilsek de kavramın işaret ettiği bütün şeylerin ortak özelliklerini
dile getirmek zordur. Yaptığımız tanımlar sadece kavramı yerin-
de kullanmayı ve işaret ettiği şeyleri tanımayı sağlar, hepsi bu.
Bu parçadan sanat ve edebiyat kavramlarıyla ilgili aşağıda-
kilerden hangisine ulaşılabilir?
A) Yapılan tanımların yetersiz ve eksik olacağına
B) Her dönemde insanlar tarafından ilgi gördüğüne
C) Tüm yönleriyle anlayıp kavramanın mümkün olmadığına
D) Ancak ortak bir uzlaşmayla çerçevesinin belirlenebileceğine
E) Ortaya konan tanımların daha nitelikli ürünlerin verilmesini
sağladığına
32
 Test
Test -- 16
16
PARAGRAF
Paragrafta Konu ve Ana Düşünce
1. Eski günlük gazetelerde araştırma yaparken edebiyata dair me-
selelerin ciddi ciddi, ayrıntılı olarak tartışılıması dikkatimi çekmiş-
ti. Bugünkü gazetelerde onların örneklerine tek tük rastlayabi-
liyoruz, onlarda da edebiyat çoğu zaman araçsallaştırılıyor ve
politik bir bağlamda ele alınıyor. Buna bakarak okumayan ve
yazmayan bir topluma dönüştüğümüz söylenebilir mi? Mesaj-
lar, anlık yazışmalar, e-postalar şeklinde de olsa giderek daha
çok okuyor ve yazıyoruz. Derdimizi yazarak anlatmak, başka-
sının derdini yazdıklarından anlamak toplum geneli için gide-
rek artan bir pratik hâlini aldı. Geçtiğimiz günlerde bir istatistik-
te son yıllarda kitap okuma oranında ciddi bir artış olduğundan
söz ediliyordu. Bunda dijital kitapların etkisinin olduğunu düşü-
nüyorum. Belki artık ölçüt olarak eski araçları, mesela gündelik
gazetelerdeki köşeleri değil, dijital dünyayı esas almak lazım.
Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
A) Günlük gazetelerin eski gücünü yitirmesi edebiyatı da olum-
suz etkilemiştir.
B) Yeni iletişim araçlarının gelişmesi edebiyat eserlerine olan
ilgiyi azaltmıştır.
C) Gazetelerde edebiyatın araçsallaştırılması, okuru edebiyat-
Paraf Yayınları
tan uzaklaştırmıştır.
D) Teknolojinin gelişmesiyle insanların okuyup yazdıkları mec-
ralar da değişmiştir.
E) Elektronik araçların yaygınlaşması, metinlerin edebî niteliği-
nin zayıflamasına yol açmıştır.
2. Aşağıdakilerden hangisi “Yazarların yalnızca yapıtlarıyla değil,
türlü huyları ve tuhaf alışkanlıklarıyla da özel insanlar olduklarını
kabul etmek gerekir.” düşüncesine uygun bir örnek değildir?
A) Honore de Balzac, başucunda bir mum yakmadan asla yaz-
maya başlamazmış. Yazarken başına yün bir atkı takar, ayak-
larını suya sokarmış.
B) Babasının otoriter tutumu ve iri yapılı bir adam olmasına kar-
şın Kafka, zayıf ve çelimsiz bir kişiymiş. Bu yüzden kendisi-
ni her zaman ezik ve mutsuz hissedermiş.
C) Yazılarını kucağında yazan Mark Twain, dolan sayfaları oda-
sında yerlere savurarak yeni sayfaya geçer, baş ucundaki
komodini ise piposunu doldurup boşaltmak için kullanırmış.
D) Çoğunlukla geceleri yazan Edgar Wallace, işçi tulumu giy-
dikten sonra yazmak için hava akımının olmadığı cam pa-
ravanlarla örtülü salona kapatırmış kendini.
E) Dickens, geceleri uyumakta zorlanan bir insanmış. Uyuya-
bilmek için yatağının başını mutlaka kuzeye çevirmiş.
33
TÜRKÇE
3. Bir marka için tüketicilerde oluşturulacak güvenin şirket yöneti-
cileriyle başladığını söyleyebiliriz. Üst yöneticiler, karar vericiler
olarak bir organizasyonun vizyonunu ve piyasa paydaşlarında
oluşturacağı izlenimin niteliğini belirler. Çalışma kültüründe gü-
ven olgusuna katkı verenleri maddi ve manevi iltifatlarla teşvik
eden ya da onları görmezlikten gelen sistemleri belirlemek şir-
ket yöneticilerinin elindedir. Duyarsız yöneticiler nedeniyle şir-
kette oluşan güven kaybı, şirketler için kötü bir görüntüden çok
daha büyük riskler taşır. İş; müşterilerin başka markayı tercih
etmesine, çalışanların ayrılmasına, yatırımcıların geri çekilmesi-
ne, hükûmetlerin yaptırım uygulamasına hatta sonunda şirke-
tin iflasına dek varabilir.
I. Şirketin büyüklüğüne göre ürün maliyet yükünü azaltır.
II. Şirket imajının korunması için çabalayanları ödüllendirir.
III. Yaptırım uygulandığında yaptırım süresini elinden geldiğin-
ce uzatır.
Bu parçaya göre iyi bir şirket yöneticisi yukarıdakilerden
hangilerini yaptığında “güven” kavramına gereken önemi
göstermiş olur?
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II
D) II ve III E) Yalnız III
4. Zamanı ölçmek için faydalanılan ilk aletlerden biri olan güneş
saatleri, MÖ 4000’lerde Mısır’da kullanılmaya başlandı. Güneş
saatlerinde düz bir yüzeyin üzerine bir çubuk yerleştiriliyor ve
çubuğun Güneş’in açısına bağlı olarak oluşturduğu gölgenin
uzunluğu takip ediliyordu. Başlangıçta oldukça basit olan bu
saatler, bir süre sonra geliştirildi ve üzerine zaman dilimlerini
gösteren kadranlar eklendi. O dönemlerde Mısır’da 12 tabanlı
sayı sistemi kullanılıyordu. Babillilerin geliştirdiği saatte, saatin
60 dakika, bir günün 24 saat bir dairenin çevresinin 360 dere-
ce olmasının temelinde 12 ve 60 tabanlı sistemler yer aldı. Bu-
lutlu havalarda ve geceleri kullanılamayan bu saatlerden, yine
de uzun bir dönem zamanın ölçeklendirilmesinde faydalanıldı.
Bu parçadan “güneş saatleri”yle ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisine kesin olarak ulaşılabilir?
A) Zamanı ölçmek için geliştirilen ilk saat sistemidir.
B) Babiller Dönemi’nden sonra kullanımı tamamen terk edil-
miştir.
C) Mısır’da kullanıldığı dönemde günlük yaşamda pratik yarar-
ları görülmüştür.
D) Günümüzdeki saat sistemlerinin temelini oluşturmuştur.
E) Güneşin günlük ve mevsimsel hareketlerinden etkilenmiştir.
 TÜRKÇE
PARAGRAF
Paragrafta Konu ve Ana Düşünce
5. I. Stres “fiziksel ve duygusal olarak gergin hissetmemize ne-
den olan bir duygu”dur. Vücudumuz tehdit olarak algıladığı
bir durum karşısında onunla savaşmak ya da ondan kaçmak
için gereken tepkileri verir. Bu nedenle stresli olduğumuzda
nefes alıp verişimiz hızlanır, kalp atım hızımız artar, kandaki
şeker düzeyimiz yükselir ve sindirimimiz yavaşlar.
II. Stresin bizimle beraber var olmaya devam edeceğini kabul
edip, ondan kaçmak yerine onunla “arkadaş olmayı” dene-
yerek stresin olumsuz etkilerinden kaçınmak mümkün ola-
bilir. Unutmamak gerekir ki stresli bir durum bizi psikolojik
olarak olumsuz etkileyebilir ama aynı stresli durum bizi da-
ha güçlü, daha umutlu biri hâline de getirebilir.
II numaralı parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenebilir?
A) I. parçada dile getirilen durumun sonuçlarıyla ilgili saptama-
larda bulunulmuştur.
B) I. parçada belirtilenlerle çelişen durumlardan söz edilmiştir.
C) I. parçada söz edilen olguyla ilgili örneklere yer verilmiştir.
D) I. parçada anlatılan durumun dikkat edilmesi gereken yön-
lerine yönelik uyarılar dile getirilmiştir.
E) I. parçada bahsedilen olguyla ilgili öneride bulunulmuştur.
6. Çocuk, işe yaramayan bir ayakkabı kutusunu hem garaj hem de
bebek karyolası olarak, kese kâğıtlarını şapka ve maske olarak,
çok büyük karton kutuları ev olarak kullanabilir. Bu malzemeler
içinde kendi oyun dünyasını kurabilir. Eski giyim eşyaları, atıla-
cak büyük ve küçük kumaş ve bez parçaları, eski radyolar, gra-
mofonlar, teypler gibi ev eşyaları çocukların söküp takma hatta
uzay istasyonu kurma çalışmalarında çok işe yarar. Bırakın, es-
ki daktilo ile çocuk yazı yazsın; eski saatleri, kaşıkları, kepçele-
ri, elekleri, posta zarflarını, pasta kalıplarını, resimli dergileri, ka-
talogları, gazeteleri bırakınız oyun malzemesi yapsın!
Bu parçada özellikle anlatılmak istenen aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Ev içindeki eşyalarla oyun oynamanın çocuğun gelişimine
katkı sağladığı
B) Ev içindeki atıkların, oyun malzemesi için önemli bir kaynak
olduğu
C) Çocukların her durum ve şartta ellerindeki malzemeleri bir
oyuncağa dönüştürebildiği
D) Çocukların oyuncak ve oyun oynama gereksinimini karşıla-
mada aileye sorumluluklar düştüğü
E) Oyuncakların, çocukların hayal dünyasını besleyen mater-
yaller olduğu
1-D 2-B 3-C 4-E 5-E 6-B 7-C 8-D
Test
Test -- 16
16
7. Türküler bitmez. Belki biçim değiştirir ama bitmez. Neden bit-
mez? Bunu petrol yataklarına benzetebiliriz. En fazla fosilleşir ve
bu ona değer kazandırır. Bizim şimdi yazdığımız bir türkü belki
yüz yıl sonra daha bir değerlenecek. Zaten bakıldığında yüz yıl
sonrasının arşivi olacak bunlar. Ben çok iyi biliyorum ki ölü gi-
deceğim, aradan yetmiş seksen sene geçecek, bütün eserle-
rim anonimleşecek. Böylece zaten ister istemez onlar bir halk
müziği repertuvarı oluşturacak. Bu ne demek? Gerçekten iyi bir
eser bırakmış olursan ölmezsin, demek. Ama tabii, ayağı yere
sağlam basmayan eserler yok olup gidecektir, o ayrı.
Bu parçada yazarın vurgulamak istediği aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Sanatçıların ölümü; toplumun, sanattan edindiği güzellikler-
den yoksun olması anlamına gelmemelidir.
B) Okurlarıyla aralarında kesintisiz bir iletişim olan sanatçılar,
sanat adına önemli çalışmalara imza atar.
C) Yetkin sanat eserleri kalıcılığı yakalarken niteliksiz olanlar
hatırlanmayacaktır.
D) Okurların beklentilerini karşılamayan eserler, boşa giden ça-
lışmalar olacaktır.
Paraf Yayınları
E) Ancak geçmişin devamı olan yapıtlar kitlelere ulaşabilir.
8. Olayların nasıl gelişeceğini tahmin edip onları kontrol ederek
hayatta kalmaya, gelişmeye çalışmayan kişiler, mucizelere bel
bağlar. Sadece dilekte bulunarak yarınların aydınlık olabilece-
ğini zanneder onlar. Hiçbir şey yapmadan dışarıdan bir şeyler
istemek çok eski bir düşünme tarzıdır ve bu düşünce tarzı insa-
nı atalete, masal dünyasına, kendine güvenmek yerine her şe-
yi dışarıdan beklemeye iter. Yeni yılın herkese sağlık, mutluluk
ve barış getirmesi istenir her yıl. Oysa getirmez, getiremez. Eski
ezberlerimizi tekrar edersek, aklımızı kullanarak yeni yöntemler
geliştirmezsek geçmiş yıllarda başımıza gelenlerin aynısı, yeni
yıllarda da başımıza gelir.
Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Gelecekten umudunu kesen kişiler, onu hayal evreninde
aramaya başlar.
B) Yarınların nasıl şekilleneceğini kişilerin düşünceleri değil,
olayların niteliği belirler.
C) Aynı olumsuzlukların defalarca yaşanması insanların gele-
ceğe dönük umutlarını kırar.
D) İnsanların gelecekte yaşayacaklarını temenniler değil, kişi-
sel çaba ve becerileri belirler.
E) Gerçek mutluluk, başkalarının yardımıyla değil, bireysel ça-
balarla elde edilen mutluluktur.
34
 Test
Test -- 17
17
PARAGRAF
Paragrafta Konu ve Ana Düşünce
1. Şiirsel anlamın düzyazıda var olan anlam anlayışıyla bağdaşma-
yacağı düşüncesi genel bir kanıdır. Bu bağlamda anlamın, düz-
yazıya ait bir unsur olduğu; şiirin düzyazıya özgü bir anlamı ba-
rındırmayacağı yadsınamaz bir gerçektir. Düzyazıdaki anlamı,
daha çok dilin yüzeysel yapısının bir unsuru olarak değerlendi-
rirken şiirsel anlamın ise derin yapıya özgü olduğunu söylemek
mümkündür. Çünkü düzyazıda sözcüklere yüklenen anlamlar
tek ve sınırlıdır. Bu teklik ve sınırlılığa şiirin çok anlamlı boyutu
ve derin yapısı sığdırılamaz.
Böyle düşünen bir kişiden aşağıdakilerden hangisini söy-
lemesi beklenir?
A) Konuşma dili, şiire düzyazıdan daha yakındır.
B) Şiirlerde, sözcüklerin çağrışımsal gücünden yararlanıldığı
için anlamca bir zenginlik söz konusudur.
C) Şiir, düzyazıya göre daha az emek isteyen bir türdür.
D) Şiirlerde biçimsel tasarlama, her zaman düzyazıdan daha
sınırlıdır.
E) Şairler, kelimelerin var olan anlamlarıyla yetindiği için hayal
gücüne çok az başvururlar.
Paraf Yayınları
2. Pandemi, Eğitimde Fırsat Eşitsizliğini Artırdı
COVID-19 salgını, eğitim sürecini çok ciddi bir şekilde etkiledi.
Kapsayıcı eğitimin sağlanması için katedilmesi gereken mesa-
feyi uzattı. Öğrenciler, uzaktan eğitimle birlikte farklı yöntemle-
re adapte olmaya çalıştılar. Salgın öncesinde okullar arasındaki
imkân ve öğrenme farklılıklarının yerini, evler arasındaki imkân
ve öğrenme farklılıkları aldı. Dünya Bankası uzmanlarının PISA
2018 verilerini kullanarak yaptığı hesaplamaya göre, en yoksul
sosyoekonomik dilimde yer alan öğrencilerle en varlıklı sosyo-
ekonomik dilimde yer alan öğrenciler arasında var olan yakla-
şık 2 yıllık eğitime eş değer fark, COVID-19 nedeniyle okulların
kapanmasına bağlı olarak yüzde 9 oranında arttı.
Bu köşe yazısıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Yoruma dayalı, öznel yargılarla toplumsal bir olayın ayrıntı-
larına değinilmektedir.
B) Öneri niteliğindeki cümlelerle var olan bir soruna yönelik çö-
züm yolları geliştirilmektedir.
C) Araştırma verilerinden yararlanılarak kanıtlayıcı bir yol izlen-
mektedir.
D) Bir duruma ilişkin farklı yaklaşım ve değerlendirmeler ele
alınmaktadır.
E) İçinde birtakım tutarsızlıklar ve yanlılıklar barındırmaktadır.
35
TÜRKÇE
3. Hamburg; kimine göre kuzeyin Venedik’i, kimine göre Alman-
ya’nın Amsterdam’ı. Elbe Nehri’ni İstanbul Boğazı’na benzeteni
mi dersiniz, Reeperbahn’ı İstiklal Caddesi’yle eş tutanı mı yoksa
St. Pauli’de kendisini Moda’da zannedeni mi... Avrupa Birliği Ko-
misyonu tarafından “Avrupa Yeşil Başkenti” unvanına layık gö-
rülecek kadar yeşilin bütün tonlarına sahip olan Hamburg, dün-
yanın dokuzuncu en yeşil şehri olarak biliniyor. Kuzey Denizi’ne
akan Elbe Nehri’nin kıyısında bulunan Hamburg, sular ve yeşil-
likler arasında saklı bir cennet gibidir. Şehrin merkezinde dola-
şırken karşınıza bir anda sincaplar, ördekler, kirpiler, tavşanlar
çıkabilir. Hamburg’u tanımlamak için zengin, sakin, şık, yeşil gi-
bi öyle çok sıfat yan yana dizilir ki burası hiç görmeyenin bile ak-
lına düşer, hayallerini süsler. II. Dünya Savaşı’nda yerle bir edi-
len şehir, savaştan sonra tekrar kendi ayakları üzerine dikilir.
Bu parçadan Hamburg ile ilgili olarak
I. Savaşın ardından tekrar kurulmuştur.
II. Farklı ülkelerdeki mekânlarla özdeşlik kurulan yerleri vardır.
III. Bitki ve hayvan çeşitliliğinin en çok olduğu şehirdir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
4. Okur, kalın bir romanı rahatça okuyabiliyor da -ne tuhaf- üç beş
sayfalık bir öyküde zorlanıyor. Çünkü onun için önemli olan ko-
nu ve olay, edebiyatla doğrudan ilişkisi olmayan ögeler. Roman-
cının kendisine yol göstermesini bekliyor ya da kendisiyle ben-
zer sıkıntıları yaşamış roman kişisiyle özdeşleşme hevesinde.
300 sayfalık romanın en az bir bölümünü beğenebiliyor böyle-
likle ama kendisinden yoğun bir edebiyat birikimi bekleyen kı-
sa öyküde yoruluyor; anlamıyorum, diyor okur.
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangi-
sidir?
A) Roman okuru, eski bir alışkanlık eseri olarak yazarın kendi-
sini yönlendirmesini bekler.
B) Bir eserin sayfa sayısının fazla olması, okurun tercihini olum-
suz etkiler.
C) Okurun öykü kahramanları yerine roman kahramanlarından
esinlenmesi, romanın etki gücüyle ilgilidir.
D) Roman, edebiyat bağı zayıf kimi özellikleriyle, okuru öykü-
ye göre daha fazla cezbeder.
E) Okur, öyküde bulamadığı edebî zevki zorunlu olarak roman-
da arar.
 TÜRKÇE Test
Test -- 17
17

PARAGRAF
Paragrafta Konu ve Ana Düşünce

5. Erdal Dağtaş’ın gazetelerin magazin dergileri ile magazin ekle-
ri üzerinde yaptığı araştırma sonuçları ilginç veriler sunuyor. Bu
yayınlarda yer alan haberlerin magazin haberciliği bağlamında
değerlendirilip değerlendirilemeyeceği bir yana, bu haber me-
tinlerinde “neden” ve “nasıl” sorularının cevapsız bırakıldığı ve
haber metinlerinin arka plandan yoksun olarak inşa edildiği göz-
lemleniyor. Dağtaş, bu haber anlayışı nedeniyle magazin dendi-
ğinde yalnızca tüketime yapılan aşırı vurgusuyla (ünlüler nere-
de ne yedi, ne giyiniyorlar vb.) öne çıkan, İstanbul’un eğlence
yaşamı ile özdeşleşen bir olgunun ortaya çıktığını belirtiyor.
Bu parçaya göre Erdal Dağtaş’ın magazin haberciliğine yö-
nelik eleştirisi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Habercilerin yalnızca belli toplumsal sınıfların sorunlarına
odaklanması
B) Haberlerin habercilerce somut göstergelere indirgenerek
derinlikten yoksun hâle getirilmesi
C) Kolay tüketilebilen, kalıcılıktan uzak haberlere yer verilmesi
D) Metinlerin, okuru, türün düzeyiyle örtüşmeyen sorulara mu-
hatap kılması
E) Haberlerde kullanılan dilin, haberciliğe yakışmayacak, so-
Paraf Yayınları
7. Aşağıdaki parçalardan hangisi “Roma medeniyetinin resim
sanatında özgün bir yaklaşıma sahip olmadığı söylenebilir mi?”
sorusuna cevap vermektedir?
A) Roma İmparatorluğu Dönemi’nde mozaik resim ve süsle-
me geleneği, resim geleneği ile bağlantılıdır. Pompei’deki
en eski mozaikler, küp biçiminde küçük, renkli taşların di-
zilmesiyle yapılmıştır. Bu teknik sayesinde de Yunan resim-
leri kopya edilmişti.
B) Örnekleri Mısır’da bulunmakla birlikte Roma resim sanatı
içinde ele alınagelen Fayum mezar resimleri, portre örnek-
leri olarak çok önemli sanatsal ve belgesel değer taşır. Bu
portrelerde Hristiyan Ortodoks çevrelerin ikon sanatına ait
başlangıçlar da görülmüştür.
C) Roma resim sanatı hakkındaki bilgiler daha çok, evlerden
ve mezarlardan ediniliyor. MÖ 2. yüzyıldan MS 79 yılına ka-
dar önemli devrini sürdüren Roma resim sanatı, Pompei ve
Herculaneum evlerindeki örneklerle belgelenir.
D) Yunan ve Roma sanat dünyasında geniş yer bulan klasik

kağa özgü nitelikler barındırması
6. Bir yanıyla bakınca Türkiye’de edebiyat çok konuşulan bir şey-
miş gibi geliyor. Basının da ilgisini çeken renkli bir konu gibi.
Halbuki öyle değil. Edebiyatı o kadar az irdeliyor, inceliyoruz ki
aslında. Çünkü biz yazının kendisi dışında her şeyi konuşuyor
gibiyiz. Yazıyı değil, yazarı konuşuyoruz çoğu zaman. Yazarların
kılık kıyafetleri, saç kesimleri bile bol bol konuşuluyor da mese-
le metinlerin incelenmesine, okunmasına, yorumlanmasına ge-
lince bir kelime kuraklığı yaşanıyor. Ve bu arada eser bir kenar-
da kalıyor. Yani esas konuşulması gereken.
Bu parçada özellikle aşağıdakilerin hangisinden yakınıl-
maktadır?
estetiğe karşı, Hristiyanlığın kendi ideallerini ifade edebile-
ceği yeni bir estetiği araştıracağı kuşkusuzdu. Nitekim daha
MS 3. yüzyılda Roma’da filozof Plotinos, Enneadlar adını ta-
şıyan eserlerinde bu yeni estetiğin ilkelerini ortaya koymaya
başladı.
E) Roma resim sanatının örnekleri, freskler ve mozaiklerde iz-
lenir. Roma resim sanatının eski örnekleri, iç süsleme ko-
nusunda Helenistik dünyanın yayıldığı geniş alanla ortak
ilkeler taşır. Bu ortak üslupta evlerin duvarları mermer kap-
lama izlenimi uyandıracak şekilde renklerle donatılıp dü-
zenlenir.

A) Edebiyata yönelik eleştirilerde aşırılığa kaçan, bilimsel yön-

temlerden yoksun bir yol izlenmesinden
B) Edebiyat ürünlerini değerlendirebilecek yetkinlikte bir ede-
biyat ortamının oluşmamasından
C) Edebiyat alanında üretim yapan yazarların gerekli gereksiz,
sık sık gündeme getirilmesinden
D) Edebiyata ve edebiyatçılara hak ettikleri değer ve kıymetin
verilmemesinden
E) Edebiyat hakkındaki değerlendirmelerin yazar odaklı maga-
zinsel bir nitelik taşımasından

1-B 2-C 3-C 4-D 5-B 6-E 7-D 36

 Test
Test -- 18
18
PARAGRAF
Paragrafta Yardımcı Düşünceler
1. Tim Parks’ın yeni yayımlanan kitabı Ben Buradan Okuyorum,
adıyla uyumlu bir kitap. Çünkü Parks’ın hemen her denemesin-
de dikkati çeken, düşüncelerini söyleyişindeki rahatlık. Okuruna
tepeden bakmayan, yalnızca kendi durduğu yerin altını çizen,
öte yandan onu da öyle kalın kalın çizmeyen bir dili var dene-
melerinin. Bir paragrafta belli bir fikri savunacak gibi dururken
yazının sonuna doğru öteki ihtimalleri de duyuruveren, yer yer
okuruna ters köşe yapan bir yazar Tim Parks. Bu yönüyle de ez-
berinizi “çaktırmadan” bozuyor. Çaktırmadan çünkü hiç de di-
kine gitmeden yapıyor bunu. Öyle sert söylemlerle, koca ve id-
dialı cümlelerle değil. Nazikçe ve bıyık altından gülerek...
Bu parçada Tim Parks ve denemeleriyle ilgili olarak aşağı-
dakilerin hangisinden söz edilmemiştir?
A) Alçak gönülü bir yaklaşım içinde olduğundan
B) Doğrudan öğretici bir yaklaşım benimsemediğinden
C) Okuma keyfi veren bir mizahi bir anlatıma başvurduğundan
D) Her düzeyde okura seslendiğinden
E) Tek yanlı bir bakış açısının olmadığından
Paraf Yayınları
2. Adını Yunancada “gizli” anlamına gelen kryptos ve “yazı” anla-
mına gelen “graphein” kelimelerinin birleşiminden alan kriptog-
rafi, bilginin istenmeyen kişilerce okunamayacak hâle dönüş-
türülmesinde kullanılan algoritmik tekniklerdir. Yazılı belgelere
göre ilk örneklerine Mısır’da rastlanan kriptografinin ilk gelişmiş
biçimini Roma İmparatoru Jül Sezar kullanmıştır. 1950’li yıllara
kadar devletlerin kendi içlerindeki güvenli haberleşmelerde ya-
ni askerî ve diplomatik alanlarda kullanılıyordu. Bu durum bilgi-
sayarın icadı ve internetin kullanımıyla değişmiştir. İnternet üze-
rinden yapılan alışverişler, bankacılık işlemleri, uydu sistemleri,
e-posta iletileri gibi pek çok alanda bilgi güvenliği kriptografi ile
sağlanmaktadır. Dünya ülkeleri, en güvenilir sistemlerin bile bir
gün çözülebileceğinin farkında oldukları için yeni ve daha güç-
lü algoritmaların geliştirilmesi için çalışmaktadır.
Bu parçadan “kriptografi”yle ilgili olarak aşağıdakilerden han-
gisine ulaşılamaz?
A) Tarihinin, eski dönemlere dayandığına
B) Bilginin saklanması amacıyla oluşturulan çeşitli şifreleme
tekniklerini içerdiğine
C) Yunanlarca tasarlanan ilk örneklerinin Mısır’da kullanıldığına
D) Sürekli olarak geliştirildiğine
E) İnternetle birlikte kullanım alanının yaygınlaştığına
37
TÜRKÇE
3. Pina; uzunca ve bombeli yapıda büyük bir çift kabuğa sahip bir
deniz yumuşakçasıdır. Pinalar; Akdeniz, Ege ve Marmara’da de-
rinliği 60 metreye kadar olan sularda, dik bir şekilde durup vücut-
larının yarısı deniz tabanına gömülü olarak yaşarlar. Kabuk boyları
ortalama 45 cm kadardır. 100-120 cm’ye ulaşan bu yumuşakça-
lar 45 yıl kadar yaşayabilirler. Denizlerin derin kısmı olan bentik
zonda önemli bir ekolojik rol oynarlar. Deniz suyunu süzüp su-
da asılı partikülleri gidererek suyun şeffaflığını artırmaya ve de-
niz suyunun temizlenmesine yardımcı olurlar. Bu faydalı canlı-
ların soyu tükenme tehdidi altında. 2016 yılından beri pinaların
Akdeniz popülasyonunda aniden toplu ölümler görülmeye baş-
landı. Yapılan araştırmalar sonucunda bu duruma farklı bakteri-
leri içeren bir dizi asalağın neden olduğu ortaya çıktı.
Bu parçada “pina”yla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi-
ne değinilmemiştir?
A) Deniz ekosistemine sağladığı katkılara
B) Beslenme şekillerine
C) Yaşadıklarını alanlara ve ortalama yaşam sürelerine
D) Fiziksel özelliklerine
E) Yaşamlarını tehdit eden etkenlere
4. Yüz körlüğü; ağız ve burun gibi yüze ait bölümlerin ayrı ayrı gö-
rülebilmesine rağmen başlı başına bir yüz olarak algılanama-
ması ve tanınamaması şeklinde tanımlanabilir. 7'den 70'e her-
keste görülebilen bu hastalığın dünya genelinde görülme oranı
ise yaklaşık %2'dir. Araştırmalar, yüz körlüğünün çoğunlukla
herhangi bir travmatik durum olmadan ortaya çıktığını yani ge-
lişimsel bir bozukluk olduğunu gösteriyor. Yüz körü olan kişiler
yüzleri tanıyamamak veya ayırt edememekle kalmıyor, yüzleri
zihinlerinde de canlandıramıyor. Yüz körlüğü yaşayan insanlar
sosyal ilişkilerini sürdürmek için yüz dışındaki ipuçlarından ya-
rarlanıyorlar. Henüz klinik çalışmaların yeterli olmadığı bu has-
talıkta yüzleri tanımaya yönelik bir egzersiz programı ile belirti-
lerinin azaltılabileceği düşünülüyor.
Bu parçadan "yüz körlüğü"yle ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisi çıkarılamaz?
A) Ortaya çıkmasında dış etkenlerin payı düşüktür.
B) Kişilerin sosyal yaşantısını sürdürmesine engel olmamaktadır.
C) Her yaştan bireyde görülebilmektedir.
D) Tam olarak tedavi edilememektedir.
E) Zihinde kişilerle ilgili bütünlüklü bir imgenin oluşmasını en-
gellemektedir.
 TÜRKÇE
PARAGRAF
Paragrafta Yardımcı Düşünceler
5. Öykülerimin çoğunda olayları, birinci tekil şahıs tarafından yani
kendi ağzımdan aktarıyorum. Yine ikisi dışında hepsinin anla-
tıcısı kadın. Çoğu öyküyü iç konuşma yöntemiyle ve çok farklı
zamanlarda yazdım. İçlerinde yirmili yaşlarımın ortalarında yaz-
dığım öyküler de var son yıllarda yazdığım öyküler de. Öyküle-
ri kronolojik olarak sınıflandırarak kitaplaştırdım ki okur zaman
içindeki gelişimimi görsün. Geçmiş, eskiye özlem, küçük duyar-
lılıklar, çırpınışlar, kadın-erkek ilişkileri, özlemler öykülerimde ba-
şat konulardır. Bruno Schulz, gerçeklik sözün gölgesidir, diyor.
Ben de öykülerimde tanıklıklarımdan yola çıkıyorum ve öyküle-
rimin sonunu çoğunlukla belirsiz bırakıyorum. İstiyorum ki son
sözü okur söylesin.
Bu parçada konuşan yazar ve öyküleriyle ilgili olarak aşağı-
dakilerden hangisi söylenemez?
A) Anlatıcılar, yapıtın kahramanlarından biridir.
B) Konuları birbirini tamamlayan tematik bir bütünlük oluştur-
maktadır.
C) Gerçekler üzerine temellendirmiştir.
D) Okuru aktif kılacak yönleri vardır.
E) Farklı zamanlarda yazdıklarını yazılış zamanlarına göre sıra-
layarak kitaplaştırmıştır.
6. Ahmet Hamdi Tanpınar; romanları, şiirleri, metinleri ve düşünce-
leriyle “zamansız” bir yazardır. Ölümünün üzerinden 60 yıl geçti
ama hâlâ genç. Romanları, şiirleri, metinleri ve düşünceleri bu-
günün insanını da yakalıyor. Yeni nesiller tarafından büyük bir
ilgiyle okunuyor, konuşuluyor ve tartışılıyor. Doğu ile Batı mede-
niyetleri karşısında bocalayan Türk insanının psikolojisini en iyi
anlatan yazarların başında geliyor. Ölümünden bugüne kadar
hakkında elliden fazla kitap, bin beş yüz civarında makale ya-
zıldı. Romancılığının ve şairliğinin yanı sıra bilim adamı kimliği-
ne ve eleştirmenliğine de vurgu yapıldı bu yazılarda. Türk ede-
biyatının mihenk taşlarından biri o. Vefatından sonra yazılan çok
sayıda roman, hikâye ve şiir üzerinde onun gölgesini görmek
mümkün.
Bu parçadan hareketle Ahmet Hamdi Tanpınar ile ilgili ola-
rak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Edebiyatımızın en önemli sanatçılarından biri olduğu
B) Yapıtlarının etkisinin yaşadığı dönemle sınırlı kalmadığı
C) Kendisinden sonraki kuşaktan birçok yazar ve şairi etkilediği
D) Toplumda akademisyenden çok, başarılı bir sanatçı olarak
tanındığı
E) Farklı kültürler arasında sıkışmış kişilerin ruhsal durumunu
anlattığı
1-D 2-C 3-B 4-B 5-B 6-D 7-C 8-C
Test
Test -- 18
18
7. Türk mutfak kültüründe pekmez; bir taraftan çabuk bozulan
üzüm ve şırasının dayanıklı hâle getirilmesini sağlamakta, di-
ğer taraftan da tatlı ve şeker ihtiyacının karşılanmasına yardım-
cı olmaktadır. Besin ögesi açısından çok zengin olan pekmez,
Türkiye’de popüler bir geleneksel gıdadır. Üzüm, incir, dut, kuru
üzüm gibi farklı meyvelerden elde edilen bir çeşit konsantre mey-
ve suyu olan pekmez, elde edildiği meyveye göre de isimlendi-
rilir. Pekmez, ülkemizde şeker sanayisinin yeterince gelişmedi-
ği dönemlerde şeker ihtiyacını karşılamak amacıyla üretilmiştir.
Pekmez, yurdumuzun hemen hemen her tarafında üretilmekle
birlikte, üretim kırsal bölgelerde daha yaygındır. Önceki yıllar-
da temel besin gereksinimlerinden olan pekmez değişen dün-
ya koşulları içinde daha az tüketilen bir ürün hâline gelmiştir.
Bu parçadan hareketle “pekmez” ile ilgili olarak aşağıdaki-
lerden hangisi söylenemez?
A) Besinlerin muhafazası adına bir yöntem olduğu
B) Ham madde türüne göre isimlendirildiği
C) Yoğunluğunun, benzeri besinlerden fazla olduğu
D) Belli dönem bir gıda sektöründeki eksikliği giderdiği
E) Tüketici talebinin zamanla azaldığı
Paraf Yayınları
8. Elli beş yıldır şiir yazıyorum. Bu süre, olgunlaşma için yeterli sa-
yılabilir ama ben, her yeni şiirdeki kendimi ilk şiirdeki kadar ama-
tör hissederim. Aynı şey romanlarım için de geçerli. Ben şiirde
şuraya geldim, romanda şu noktadayım demeyi hiç sevmem.
Okurlar, bugün nerede olduğum, yazma serüvenim hakkımda
bir yargıya varabilir; onlara karışamam. Belki daha az şiir yaz-
dım romanla uğraşırken, çocuk kitabı yazarken şiire daha az
yöneldim. Ancak hiç durmadan yazan bir kalemin sözcüklerle
dostluğu hep sıcak oluyor. Bu durumun, şairliğimi güçlendirdi-
ğini de inkâr edemem. Öykü ve romanın şiire, şiirin de öykü ve
romana omuz verdiğini yaşayarak gördüm ben.
Bu parçanın yazarıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangi-
si söylenemez?
A) Yapıtlarıyla ilgili bir değerlendirme yapmayı doğru bulma-
maktadır.
B) Yazınsal türlerin niteliksel açıdan birbirini beslediğine inan-
maktadır.
C) İlk şiirlerindeki acemilikten diğer yazı türlerine yönelerek kur-
tulmuştur.
D) Okurların, sanatçı kişiliğiyle ilgili değerlendirmelerine saygı
durmaktadır.
E) Farklı türlerde yapıt vermesinin daha az şiir yazmasına ne-
den olduğunu düşünmektedir.
38
 Test
Test -- 19
19
PARAGRAF
Paragrafta Yardımcı Düşünceler
1. Günümüzden yaklaşık yüz yıl önce, İstanbul’da, Pera’da Kamel-
yalı Kadın’ın tiyatrosu sahnelenmişti. Bazı izleyiciler, oğlunun
sevdiği kızla evlenmesine izin vermeyen babayı oynayan aktö-
rü dövmek için tiyatro çıkışında beklemiş; aktör, bir süre sonra
arka kapıdan gizlice çıkarılmıştı. Filmlerdeki rollerinden dolayı
Erol Taş’a sokakta çok taş atan da olmuştur bizde. Bu sanatçı-
ları yakından tanıyıp da büyük bir şok yaşayanların sayısı az de-
ğildir. Aradan geçen bunca yıla rağmen benzer durumlarla bu-
gün karşılaşmıyor muyuz? Daha yakın zamanda tarihî bir dizide
Kanuni, oğlunu boğdurttu diye bir kişi, onunla ilgili olarak savcı-
lığa suç duyurusunda bulundu; katilin adresi olarak da Topkapı
Sarayı’nı gösterdi.
Bu parçada anlatılanlar aşağıdaki yargılardan hangisini des-
teklemez?
A) Ülkemizde tiyatro ve sinema izleyicisinin bir kısmı, kurguyu
gerçek sanmaktadır.
B) Bazı izleyiciler, oyunculara duydukları nefret ve sevgiyi uç
noktada yaşamaktadır.
C) Sanatçıların sinemasal imajıyla gerçek kişiliği arasındaki fark,
kimileri için şaşkınlık verici olabilmektedir.
Paraf Yayınları
D) Bazı izleyicilerin sanatçılarına gösterdiği tepkinin nedeni bu
sanatların rollerini iyi oynamamalarıdır.
E) Kimi izleyiciler, izledikleri filmdeki iyi adamların gerçek ya-
şamda da iyi, kötü adamların ise kötü oldukları düşüncesiy-
le hareket etmektedir.
2. Benim için yazmak; belli kurallara bağlı kalmadan, kendi iç dün-
yamı keşfe çıkmaktır. Hedeflediğim bir okur kitlem var elbette ama
onlarla asla bir bağ kurma derdine düşmem. Yaptığımın iğney-
le kuyu kazmayla aynı olduğunu bilerek masamın başına geçer,
kalemimi elime alırım. Dış dünyayı bire bir aktarmam, algıladığım
dünyayı bende uyandırdığı birtakım duygular, sezgiler aracılığıy-
la ifade ederim. Bunu yaparken de hiç kimsenin ifade edemeye-
ceği biçimde duygularımı kelimelere dökmeyi öncelerim.
Bu parçanın yazarı aşağıdakilerden hangisiyle nitelendiri-
lemez?
A) Sanatta özgünlüğü önemseyen
B) Kendi sanat anlayışının dışına çıkmayan
C) Sabırla işini yapan
D) İzlenimci sanat anlayışını benimseyen
E) Topluma faydalı olmayı hedefleyen
39
TÜRKÇE
3. Okuru, tek evrende geçen fantastik hikâyeler okuyormuşçasına
heyecanla sayfaları çevirmeye iten bir dil ve üslup var bu kitap-
ta. Yazarın canlı ve yalın anlatımı İskandinav hikâyelerini oku-
mayı daha eğlenceli kılıyor. Mitolojideki tanrılar, hatasız varlıklar
olarak değil âşık olan, nefret eden, birbirlerinin arkasından iş-
ler çeviren sıra dışı karakterler olarak hayat buluyor öykülerde.
Bu sayede ortaya yavan ve sıkıcı bir mitoloji anlatımından çok,
yaşayan ve okurların taraf tutmasına, yer yer sevinip yer yer de
üzülmesine sebep olan esaslı hikâyeler çıkıyor. Okur, karakter-
lerin olaylara gösterdiği reaksiyonlara oldukça aşina.
Bu parçada sözü edilen kitapla ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
A) Okurları içeriğinden çok, dil ve anlatımıyla etkilediği
B) Tanrıların insani zaaflar taşıyan varlıklar olarak anlatıldığı
C) Okurlarda karşıt duygular uyandırdığı
D) Karakterlerin gelişmeler karşısında takındığı tavrın okura ya-
bancı gelmediği
E) Fantastik öykülere meraklı okurlar için keyifli bir okuma de-
neyimi yaşatma potansiyeli barındırdığı
4. Tarihte düşünürlerin, sanat adamlarının sohbet meclisler; gele-
neksel kültürün önemli bir kurumuydu. Kitle haberleşme araçla-
rının yeterince gelişmediği çağlarda sanat ve fikir adamlarının bir-
birlerini tanımaları, duygu ve düşünce alışverişinde bulunmaları
meclislerde mümkün oluyordu. Meclis, “sözlü kültür”ün bir ku-
rumudur ancak yazılı kültürün yerleştiği ama sözlü kültürün kay-
bolmadığı toplumlarda ve toplumsal çevrelerde de varlığını sür-
dürmüştür. Böylece meclisler, kitle haberleşme araçlarının çok
geliştiği 20. yüzyıla kadar, sanat-fikir dünyasında bir kamuoyu
oluşmasında önemli bir rol oynamaya devam etmiştir. Osmanlı
Dönemi’nde divan şairleri meclislerde tanışırdı.
Bu parçadan “meclisler”le ilgili aşağıdakilerden hangisi çı-
karılamaz?
A) Yazılı kültürün yaygınlaşmasının, varlığına engel olmadığı
B) Kişiler arasında etkileşimi sağlayan bir işlevinin olduğu
C) Divan edebiyatının toplumca sevilmesinde etkili olduğu
D) Teknolojik gelişmelerle birlikte etkinliğinin azaldığı
E) Zamanla gelenekleşen bir özellik kazandığı
 TÜRKÇE
PARAGRAF
Paragrafta Yardımcı Düşünceler
5. Yıllarca sanat dünyasında yer alan ünlü koleksiyonerin son ya-
zısını merakla okudum. Bu yazısında genç koleksiyonerlere tec-
rübelerini aktarıyordu. Bu aktarımlarından ilginç bulduğum uya-
rıları şunlar:
• Etrafınızda pervane olup “Şunun fiyatları yükselecek, bunun
fiyatları alçalacak.” diyenlere “Siz Menkul Kıymetler Borsa-
sı’nda harika bir portföy yöneticisi olursunuz.” diye iltifat edin
ve yanından uzaklaşın.
• Kılı kırk yaran bir anlayışla ve bilinçli olarak seçtiğiniz eser-
lerin, sanatçılarına sağladıkları saygınlıktan sizin de istifade
edeceğinizi unutmayın.
• Kendinizin belirlediği ve biricik olan bir sanat serüveni pe-
şinde olmaya gayret ederek hayatınızı sanatla doldurun.
• Müzayedelerin niteliksiz, tuzak satışlarından kaçınarak zevkini-
ze, kültürel birikiminize en çok hitap eden eserleri tercih edin.
Bu parçada geçen deneyimli koleksiyonerin verdiği öğütle-
re göre, genç koleksiyonerlerin yapması gerekenler arasın-
da aşağıdakilerin hangisi yoktur?
A) Hayalî, büyük kazançlar peşinde olmamak
B) Yapılan işten sanatsal bir haz almak
C) Eser seçimlerinde danışabilecek bir uzman belirlemek
D) Sanat ürünlerinin seçiminde dikkatli ve titiz olmak
E) Kendine özgü bir tarz yakalamak
6. Namib Çölü, Güney Afrika’da Atlas Okyanusu’na kıyısı olan bir
çöldür. “Namib” kelimesi, Nama dili kökenlidir ve “çok büyük”
anlamını taşımaktadır. Oldukça geniş bir alana yayılan Namib,
Atlas Okyanusu boyunca 2.000 kilometre uzunluğunca yayılmış-
tır. Kıyı sınırları güneyde Angola’da bulunan Carunjamba Nehri
ile başlar ve Angola, Namibya ve Güney Afrika ülkeleri toprak-
ları boyunca uzar. Güney Afrika’da bulunan Olifants Nehri ile
son bulur. Yıllık yağış miktarı en kurak bölgede 2 milimetre, en
yağış alan bölgede ise 200 milimetre dolaylarındadır. Bazı kay-
naklarda “Gerçek Çöl” olarak nitelendirilir. 55-80 milyon yıldır
kurak ve yarı kurak iklimlerin kurbanı olan Namib Çölü, bu özel-
liğinden ötürü Dünya’nın en eski çölü olarak kabul edilir.
Bu parçada Namib Çölü ile ilgili olarak aşağıdakilerden han-
gisine değinilmemiştir?
A) Eski bir çöl olarak kabul edilme nedenine
B) Aldığı yağış miktarına
C) Kurak iklimini belirleyen faktörlere
D) Yer aldığı coğrafya hakkında bilgiye
E) Adının yerel dilde taşıdığı anlama
1-D 2-E 3-A 4-C 5-C 6-C 7-C 8-D
Test
Test -- 19
19
7. Yeni yetme yazar ve şairler, hazırı kullanarak yazıyorlar. Ne söz-
cük olarak ne kavram olarak yeni bir şey kattıklarını görmüyorum
Türkçeye. Değişen yaşam içinde ortaya çıkan yeni düşüncele-
re, yeni buluşlara ad bulmak için ellerini taşın altına koymuyor-
lar pek. Dahası bunu yapanları toplumdan kopmuş, ayağı yere
basmayan insanlar olarak görüyorlar. Bu konuda kendilerinin
öncü rolünü göz ardı ediyorlar. Kullandıkları sözcükler üzerine
de pek düşünmüyorlar. Örneğin ben “ve” bağlacının dilimizde
işlevsiz olduğunu söyleyince şaşırıyorlar. Bazıları “ve” bağlacı-
nı yabancı sözcük olduğu için kullanmadığımı sanıyorlar. Hayır,
sebep bu değil. Dilimizde artık bizim olan o denli çok yabancı
sözcük var ki... O konudaki duruşum nettir benim. Sanıyorum,
yazılarımı okumuyor bunu söyleyenler.
Bu parçanın yazarının
I. Genç yazarların ve şairlerin dilin gelişip zenginleşmesinde
sorumlulukları vardır.
II. Şair ve yazarlar, toplumun gündelik dilinde yer etmemiş ye-
ni sözcükler kullanmamalıdır.
III. Türkçedeki yabancı kökenli sözcükler atılarak yerine yeni
sözcükler türetilmelidir.
IV. Bir sözcüğe kategorik olarak karşı çıkmak yerine onun ge-
Paraf Yayınları
rekli olup olmadığına bakmak gerekir.
yargılarından hangilerini söylemesi beklenemez?
A) I ve II B) I ve IV C) II ve III
D) II ve IV E) III ve IV
8. Yazılarımda dilde ve biçimde yenilik arayışı içerisinde oldum,
tekrara düşmekten hep kaçındım. Bildik, alışılageldik yapı-
ların dışında yepyeni bir biçimin peşine düştüm. Öyle ki yeri
geldikçe yeni sözcükler türettim. Kendi dilimi, metnimi oluş-
turmaktan başka bir şey düşünmedim. Okuru eğlendirme-
yi, yapıtımın kaç satacağını, beğenilip beğenilmeyeceğini
dikkate almadım; eleştirmenlerin hoşlanacağı gibi yazmayı
düşünmedim. Öykü ve roman kahramanlarını tümüyle ken-
di yaşamımın dışında tuttum. Onları kendi düşünce dünya-
larına ve yaşadıkları çevreye paralel konuşturdum, böylece
gerçekçi bir anlatıma ulaşmak istedim.
Bu şekilde konuşan bir sanatçıyla ilgili olarak aşağıdakiler-
den hangisi söylenemez?
A) Özgün olmayı amaçladığı
B) Kurguladığı kişileri yakın çevresinden seçmediği
C) Kahramanlarını ait oldukları çevreye uygun anlattığı
D) Kapalı ve örtülü iletilere yer verdiği
E) Kimseye aldırmadan özgürce yazdığı
40
 Test
Test -- 20
20
PARAGRAF
Paragrafta Yardımcı Düşünceler
1. Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde, bölgelere göre adları ve ya-
pım modelleri değişen oyalar, Gönen’de de farklılıklar göster-
mektedir. Gönen’de yapılan oyalar, “Türk Danteli” olarak dün-
ya literatürüne geçen iğne ile yapılan oyalar grubu içine dâhil
edilir. İğne ile yapılması aynı zamanda oyaların üç boyutlu gö-
rünmelerini sağlar. Gönen’de iğne oyaları geçmişte ipek iplik-
lerle yapılırken bugün artık sentetik malzemeler ile yapılmakta-
dır. Gönen’de bu teknikle yapılan oyalardan biri olan danteller
de oldukça önemli bir yere sahiptir. Bu ürünler, genellikle eşarp
ya da yazma kenarlarına, namaz örtülerine, havlu ve seccade
kenarlarına, mendil kenarlarına, yatak örtülerine, başta fular ol-
mak üzere çeşitli aksesuar ve takılara uygulanır.
Bu parçadan “Gönen oyaları”yla ilgili olarak
I. Zamanla kullanılan malzemelerde değişim yaşanmıştır.
II. Uygulandığı eşyanın niteliğine bağlı olarak kullanılan teknik-
ler farklılıklar göstermektedir.
III. İğneyle yapılması onlara derinlik ve hacim kazandırmaktadır.
yargılarından hangileri çıkarılamaz?
A) I ve II B) Yalnız II C) I ve III
Paraf Yayınları
D) Yalnız III E) II ve III
2. Eski Türklere ait at kültürü ile ilgili bulgular bugün çeşitli müze-
lerde sergilenmektedir. Orta Asya’da Yenisey Bölgesi’nde ka-
yalar üzerine yapılmış at resimleri ve çok eski dönemlere ait
mezarlardan çıkan eşyaların üzerinde süsleme sanatı olarak, at
figürlerine rastlanmaktadır. Eski Türk destanları ve efsanelerin-
de de atın ayrı bir yeri vardır. Örneğin, Oğuz Destanı atla başlar.
Dede Korkut’ta at, insanla özdeşleşmiştir. Öyle ki eski Türklerde
“Türk atsız, kuş kanatsız olmaz.” sözü, ata verilen önemi belirt-
meye yeter. Türkler, ata karşı sevgi ve ilgi göstermek yanında
atlarla ilgili birçok bilgiler edinmişler ve atın eğitiminden başla-
yıp hastalıklarına kadar her şeyi ile ilgilenmişler. Eski Türklerde
görülen bu atla bütünleşme, modern döneme kadar sürmüştür.
Bu parçada “Türklerde at kültürü” ile ilgili olarak aşağıdaki-
lerin hangisinden söz edilmemiştir?
A) Tarihî bulgularla belirgin hâle geldiğinden
B) Edebiyata olan yansımalarından
C) Görsel sanat ögesi olarak kullanıldığından
D) Türklerin yaşamlarının kopmaz bir parçası olduğundan
E) Başka ulusların kültürlerine olan etkisinden
41
TÜRKÇE
3. Kırsalda yaşayan topluluklar hayatlarını kısıtlı şartlarda sürdür-
mek zorundadır. Bu nedenle hayatta kalma mücadelelerini ya-
şadıkları bölgenin konum ve şartlarına göre belirlerler. Bölgenin
konumuna göre ekolojik bilgi üretirler. Atalarından gelen bilgi bi-
rikimi ile de gelenekselleşen ekolojik bilgi birikimi, söz konusu
yerel toplumun hayatlarını sağlıklı olarak sürdürmesini sağlar.
Kendi hayatlarını sürdürürken besledikleri ve ürettikleri hayvan-
ların da sağlıklı olmasını elde ettikleri bu birikimle gerçekleştirir-
ler. Sonuçta yaşamlarını doğal çevrenin sunmuş olduğu, katkı
maddesi içermeyen ürünlerle sürdürürler. Günümüzde sağlık-
sız beslendiğini fark eden şehir insanları, kırsalda doğal yaşa-
yan, doğal besin hayvanı üreten topluluklara yönelmiş; unutu-
lan eski bilgileri elde etme eğilimine girmiştir.
Bu parçadan “kırsal kesimde yaşayan insanlar”la ilgili aşağı-
dakilerden hangisi çıkarılamaz?
A) Beslenme alışkanlıkları sayesinde uzun ömürlü oldukları
B) Yaşamlarında yer alan canlıları da doğal yaşamlarının bir
parçası hâline getirdikleri
C) Beslenme biçimlerinin kentlerde yaşayanlar tarafından ilgi
gördüğü
D) Nesiller boyu aktarılan bir beslenme tecrübesine sahip ol-
dukları
E) Yaşamlarının şekillenmesinde coğrafyanın etkili olduğu
4. Romanı okurken son zamanlarda yazılmış en iyi polisiye ro-
manlarından biriyle karşı karşıya kaldığımızı hemen fark ediyo-
ruz. Temposu sürekli olarak artan romanda merak ve heyecan
unsuru da hep canlı tutulmuş. Olaylar baş döndürücü bir hız-
la gelişiyor. Diyaloglar son derece doğal ve etkileyici. İç ve dış
mekânların kısa ve çarpıcı anlatımı canlı bir atmosfer oluşturu-
yor. Bu bölümlerde bazen şiirsel dilin kullanılması, imgelerden
yararlanılması, metnin psikolojik derinliklere açılması, kavram
ya da soyut varlıklara kişilik kazandırılması, romanı alışılagelen
“polisiye roman” şablonunun dışına çıkarmış; ona yazınsal bir
değer ve nitelik kazandırmış.
Bu parçadan sözü edilen romanla ilgili olavrak aşağıdaki-
lerden hangisine ulaşılamaz?
A) Edebî niteliklerinin ihmal edilmediğine
B) Çevre betimlemelerinin olay akışını şekillendirdiğine
C) Konuşmaların yapmacıklıktan uzak olduğuna
D) Ruhsal tahlillere yer verildiğine
E) Akıcı bir anlatıma sahip olduğuna
 TÜRKÇE
PARAGRAF
Paragrafta Yardımcı Düşünceler
5. İnsanlık tarihinin ilk yazı sistemi olarak kabul edilen ve MÖ
3200’de Aşağı Mezopotamya’da Sümerler tarafından kullanı-
lan çivi yazısı, taş veya yumuşak kil tabletlere sivri uçlu araçlar-
la işlenen çizgisel bir yazıdır. Nesnelerin şekillerini stilize eden
geometrik işaretlerden oluşan bu yazı miladi 1750-1850’lerde
alfabetik sisteme geçilene kadar varlığını sürdürmüştür. Res-
me benzediği için “resimyazısı” olarak isimlendirilen çivi yazı-
sı; Sümerler dışında Akad, Babil, Asur, Elam, Hitit, Urartu dilleri
gibi yaklaşık 15 konuşma dilinin yazıya aktarılmasında ve ülke-
ler arası iletişimde kullanılmış hatta Anadolu toprakları da yazı-
lı kültürün önemli bir parçası olmuştur. Bilgi verme ve konuyla
ilgisi olanların iletişiminde yetersiz kalmaya başlayan ve resim
karakteri taşıyan bu yazı sistemi, zamanla düz çizgilerden olu-
şan soyut, simgesel bir yazı özelliği kazanmıştır. Kelimelerin ses
değerlerini karşılayan işaretler sayesinde tasviri olmayan nes-
neler, soyut kavram ve fiiller de yazılabilir hâle gelmiştir.
Bu parçada “çivi yazısı” ile ilgili olarak aşağıdakilerden han-
gisi söylenemez?
A) Ülkeden ülkeye farklı yazım özellikleri gösterdiği
B) Doğduğu toplumun dışında farklı devletler tarafından yay-
gın olarak kullanıldığı
C) Zamanın uluslararası diplomasinin yazı dili olduğu
D) Gelişimini sürdürerek soyut düşünceleri aktaracak nitelikler
kazandığı
E) Uzun bir dönem bireyler ve ülkeler arası iletişimde önemli
bir rol oynadığı
6. Karnavalvari romanlar; çok kapılı, çok sesli, çok parçalı metin-
lerdir. Bunlarda anlam kendini hemen ele vermez, okura yorum-
lama alanı bırakır. Yüzeysel okuyanlar, romanı ve olay örgüsü-
nü okurlar ancak. Alt katmanlara inenler hikâye içinde hikâye,
hayal içinde hakikat, kaos içinde kosmos bulur. Kahramanların
bilinçaltına yolculuk vardır bu romanlarda. Kurgusu önceden
yapılıp sonra kaleme alınmaz. Başları ve sonları yoktur. Tek bir
sav etrafında dönmez, bir sona bağlanmaz, bir durakta soluk-
lanmaz. Bir tarihî çeşme, çiçek açmış bir ağaç, bir resim, eski
bir kitap bu romanlar için çıkış noktası olabilir.
Bu parçadan “karnavalvari romanlar”la ilgili olarak aşağıda-
kilerden hangisi çıkarılamaz?
A) Belirli kalıplarla sınırlandırılmadıkları
B) Belli bir taslağa bağlı oluşturulmadıkları
C) Küçük bir fikirden yola çıkarak yazıldıkları
D) Okuyanı değiştirme işlevi taşıdıkları
E) Anlamak için okurların çaba göstermesi gerektiği
1-B 2-E 3-A 4-B 5-A 6-D 7-C 8-E
Test
Test -- 20
20
7. Edgar Allan Poe ve Horacio Quiroga hiç kuşkusuz edebiyatın mi-
henk taşları sayılırlar. Onlar, farklılıklarıyla olduğu kadar benzer-
likleriyle de edebiyat tarihinde silinmeyen izler bırakırlar. Ölüm,
hastalık, bedensel ve ruhsal acı onların yapıtlarında her zaman
yerini almıştır. Öyküyü mümkün olduğu kadar kısa tutmaları,
öykülerine hayat görüşlerinin, hayatlarından kimi kesitlerin ve
deneyimlerinin yansıması bu iki yazar arasında en belirgin ben-
zerliklerdir. Yazdığı öyküleri kadar kişiliği de Allan Poe gibi sıra
dışı olan Horacio Quiroga, her ne kadar Poe kadar dünya ede-
biyatında yankı uyandırmasa da Güney Amerika edebiyatında
ses getiren yazarlardandır.
Aşağıdakilerden hangisi Edgar Allan Poe ile Horacio Quiro-
ga’nın ortak özelliği değildir?
A) Yapıtlarında otobiyografik ögelere yer vermeleri
B) Özgün öykülere imza atmaları
C) Gerek kişilikleri gerek yapıtlarıyla dünya yazınında etkili ol-
maları
D) İçeriksel anlamda ortak konulara odaklanmaları
E) Edebiyatın değerini anlamada birer ölçüt olmaları
Paraf Yayınları
8. Bir kuramın kabul edilebilir olması için gereken asgari koşul-
lar vardır. İlk koşul, nesne veya olayların niteliklerini dikkatli ve
planlı olarak incelemek ve bunların tekrarlarını saptamaktır. Da-
ha sonra bunlar yorumlanır ve bölümlendirilir. Bunun için de tek
tek gözlemlerin ortak yanlarının bulunup çıkarılması gerekir. Bu
aşamada ilkeler belirlenir çünkü kuram, bulunan bu ilkelerin bü-
tünüdür. Bununla birlikte bir kuramın, mutlaka tutarlı olması ge-
rekir. Bu da yetmez, bir kuramın geçerli sayılması için izlenebilir
olması da şarttır. Yani başka birisi, aynı alanda, aynı yöntemle
yapacağı gözlemler sonucunda aynı sonuçlara ulaşabilmelidir.
Kuramın en önemli özelliği de üretildiği alanı tamamen içine al-
masıdır. Bu açıdan tekil yorumlar kuram sayılmaz.
Aşağıdakilerden hangisi bir kuramın kabul edilebilir olması
için gereken koşullar arasında yer almaz?
A) Kapsayıcılık
B) Çelişki taşımamak
C) Benzer sonuçlara ulaşmak
D) Kurallar ortaya koymak
E) Her alanda kullanılabilir olmak
42
 Test - 21 TÜRKÇE

SÖZCÜK TÜRLERİ - TAMLAMALAR

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili söz, eylemin na- 4. Kent merkezinde bir süre yürüyor, tarihî binaya giriyoruz. Bu bi-
sıl gerçekleştiğini bildirmektedir? I
nanın beyaz mermerden yapılmış yoğun ve ezici duvarları ile çık-
II
A) Hayat sert yüzünü gösterdiğinde henüz on sekiz yaşların- mak zorunda kaldığınız merdivenleri caydırıcı bir konumda ama
daydım. III
içeriye girdiğinizde mekânın ferahlığı, küçük kubbeden süzülen
B) Aileler hafta sonlarını güzel geçirmek için ırmak kenarında-
IV
ki bu bölgeye geliyor. ışık kısa sürede yorgunluğunuzu üzerinizden alıyor.
C) Aralıkta kışın en uzun gecelerini yaşarken hiç de mutsuz de- V
ğildik. Bu parçadaki altı çizili tamlamalardan hangisi tür bakımın-

D) İşe giderken ağır bir trafik kazası geçirmiş ama kısa sürede dan ötekilerden farklıdır?

toparlanmıştı.
A) I B) II C) III D) IV E) V
E) Annesi ile babası az sonra yirmi dört saat sürecek Avustral-
ya yolculuğuna başlayacak.

5. (I) Yaz kış sabahın yedisinde, en genişi beş altı odalı evlerinden
çıkıp evrak çantaları koltuklarının altında vazifeleri başına gider-
2. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili sözcükler, tür bakımın-
ler. (II) Ne resmî ne hususi otomobilleri olduğu için bu erkenden
dan aynıdır?
vazife başına gidişleri, hele kış mevsimlerinde hayli zahmetlidir.
(III) Bunların çoğunu, duraklarda kâh kar kâh yağmur serpintile-
A) Artık kısa ve öz konuşmanın vakti gelmedi mi?
riyle ıslanarak otobüs beklerken çok görmüşümdür. (IV) Birkaç
Paraf Yayınları

Hızlı hareketlerden her zaman sakınmalısınız.
B) Orta Çağ’dan kalma tarihî yapılar arasından geçiyoruz.
Adanın bağımsızlık mücadelesi gündemde değil artık.
C) Bu geniş ülkeyi yalnız bir haftada dolaşmak çok zor.
Bu konuya iki gündür çalışıyorum ancak onu anlamıyorum.
D) İnanın şu an size ne diyeceğimi bilemiyorum.
Bu gömleği kaç gün önce aldığını söylemedi.
E) Bu derenin suyu buz gibi ama hava sıcak.
Bu ülkede nüfus, dışarıya göç nedeniyle giderek azalıyor.
defa, bizim tarafta oturan belediye başkanıyla akşam vakitlerin-
de bu tramvaylara birlikte bindiğimi hatırlarım. (V) İşten dönüş
saati olduğu için tıka basa dolmuş arabada yer bulup oturmak
epeyce güçtür.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda
verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede, belgisiz sayı sıfatı kullanılmıştır.
B) II. cümlede, birden fazla zarfa yer verilmiştir.
C) III. cümlede, hem edat hem bağlaç kullanılmıştır.
D) IV. cümlede, birden çok isim tamlaması vardır.
E) V. cümlede, ikileme sıfat göreviyle kullanılmıştır.

3. Hava soğuk, ne gelen var ne giden. Balkonlarda hiç kimse yok.

Sokaklar boş oysa varoşlarıyla birlikte nüfusu 500 bine yakla-
şan bir kent burası. Perdeler çekili, kapılar kapalı. Pazar günü-
nün ıssızlığında kent soluk alıp vermiyor, sanki yaşamıyor gibi. 6. Bir ses yavaşça der, bırak yalvarsın
Hayat bu kapıda, ne çıkar varsın
Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
Nakışlar gülmesin beyaz taşında
A) Bağlaç Ölüme benzeyen bu susuzluğun
B) Adlaşmış sıfat Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
C) Topluluk adı
D) Belgisiz zamir A) Durum zarfı B) Zamir C) Soyut ad

E) Zincirleme ad tamlaması D) Sayı sıfatı E) Sıfat tamlaması

43
 TÜRKÇE Test - 21

SÖZCÜK TÜRLERİ - TAMLAMALAR

7. Ayvalar yumuşak mı, sert mi bilmem; henüz bir ayva alıp yiye- 10. (I) Doğamız gereği yaşlandıkça istediğimiz bazı şeyleri yapamaz
I hâle geliriz. (II) Beden, istekleri yerine getiremez; bu koşullar-
medim. Beyoğlu’na çıktım geçende, kestaneciler çoktan kur-
da karamsarlaşmamız doğaldır. (III) Bazı insanlar bu süreçten
II III
muşlar tezgâhı. Baktım, çok hoş bir kestane kokusu yayılıyor diğerlerine göre daha çok etkilenir. (IV) Efor sarf edilen meslek
IV gruplarında çalışanlar için can sıkıcı bir durumdur bu. (V) Özel-
etrafa. Eh, kış gelebilir sanırım. likle psikolojik açıdan yıkıcı sonuçlar doğurabilir, eski ışıltılı gün-
V lerden hızla uzaklaşmaya ve dibe vurmaya sebebiyet verebilir.
Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisi sözcük türü
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda
bakımından ötekilerden farklıdır?
verilenlerden hangisi yanlıştır?

A) I B) II C) III D) IV E) V
A) I. cümlede, tamlananı zamir olan sıfat tamlaması vardır.
B) II. cümlede, isim tamlaması kullanılmıştır.
C) III. cümlede, derecelendirme zarfı vardır.
8. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ad tamlamasında birden çok
D) IV. cümlede, zamir kullanılmıştır.
tamlayan bir tamlanana bağlanmıştır?
E) V. cümlede, hem edat hem bağlaç yer almaktadır.
A) Bana yaşadığın şehrin kapılarını aç
Sana diyeceklerim söylemekle bitmez
B) Çıtırdayan çalılar dört cana can katıyor
11. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi mecaz anlama ge-
Kimi haydut kimi kurt masalı anlatıyor
lerek soyutlaşan bir addır?
C) Zeytin ağaçları, söğüt gölgesi
Paraf Yayınları

Bende çıkar güneş aydınlığına A) En karmaşık cümlelerimizi bile aydınlık bir görüşle kavrardı.
D) Başlar bir ağıt gibi sulardan, kapılardan B) Burada yalnız gece oynatılan kukla gösterileri de gerçekleş-
Kurbağa feryatları, köpek ulumaları tiriliyordu.

E) Yoklama defterinden öğrendim sizi C) Öğle yemeğinden sonra gelen rehavetin tadı, hiçbir gece
uykusunda bulunmaz.
Benim haylaz çocuklarım
D) Düşünüyorum da gizemli bir korkudan başka pek bir şey
anımsamıyorum.
E) Sobanın sıcaklığı arttıkça bizler de terlemeye başlamıştık.
9. Kimi yaban hayvanlarının nesli çoktan yok oldu, kimilerininse tü-
I II
kenmek üzere. Çitalar toz attırmıyor artık Anadolu toprakların-

da. Kaplanlar, geyiklerin peşinden koşturmuyor ancak alageyik,

III 12. Makinenin dokunduğu yer, çölün ortasında bile olsa yepyeni
sırtlan ve vaşaklar dağlarda, ormanlarda, sarp kayalıklarda ya- I
IV bir uygarlığı fışkırtıveriyor. Kırıkkale işte böyle bozkırın ortasın-
şamını sürdürmeye çalışıyor.
da baca, fabrika, geometri, boyalı ev, sağlam tavan, iş gömleği
Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerin türü aşağıdakilerin II
hangisinde sırasıyla doğru olarak verilmiştir? giyen alnı terli insan demektir. Kırıkkale, kopmuş bir filmin sarı
III
bakkal kâğıdına yapıştırılması etkisini yaptı. Kırıkkale, başlı ba-
I II III IV
IV
A) İsim Zarf Edat İsim şına minnacık bir fabrika yuvasıdır Anadolu’nun.
V
B) Sıfat Sıfat Bağlaç İsim
Bu parçada numaralanmış sözcüklerden hangisi isim tam-
C) Sıfat Zarf Edat Sıfat
lamasının tamlayanı değildir?
D) İsim Zarf Bağlaç Sıfat
E) Sıfat Sıfat Bağlaç Sıfat A) I B) II C) III D) IV E) V

1-B 2-E 3-C 4-A 5-E 6-D 7-E 8-B 9-D 10-B 11-C 12-D 44
 Test - 22 TÜRKÇE

EKLER - SÖZCÜK YAPISI

1. Çamların gölgelediği yolda, virajları yalpalaya döne alarak, kü- 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcük, işlevi
I bakımından ötekilerden farklı bir ek almıştır?
lüstür arabanın içinde kimi zaman yorgunluktan uyuklayarak yu-
II III
karıya çıkıyoruz. Çıktıkça da bu eşsiz doğa karşısında şaşkına A) Konuşurken çevremdekilere karşı kırıcı sözlerden her zaman
IV kaçınmışımdır.
dönüyoruz.
B) Eskiden gezici kütüphaneler köy köy dolaşır, öğrencileri ki-
V
tapla buluştururdu.
Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangileri hem ya-
pım hem de çekim eki almıştır? C) Kafile, yanlarında eşyaları ve hayvanları ile yakıcı güneş al-
tında ilerlemeye çalışıyor.
A) I ve III B) I ve IV C) II ve IV D) Sürücü kalp krizi geçirince araç, bir ağaca çarpıp durabilmiş.

D) III ve V E) IV ve V E) Sanatçının ölümünün yüzüncü yılında yayımlanan bu kitabı

ben de almıştım.

2. İnsanların etrafına, memleketine, insanlığa yararlı bir şey yapma- 5. Kimi sıfat takımlarında adla sıfatın yeri değiştirilip ada bir iyelik
sı, kendisine cömertçe bahşedilen zamanı iyi kullanmaları saye- eki (-i, -si) eklenerek bir sıfat grubu (birleşik sıfat) oluşturulur.
sinde mümkündür. Ancak iyi yetişmiş insanlar, memleketlerine
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu yolla yapılmış bir sı-
faydalı işler yapabilirler. Yetişmemiş yani zamanı iyi kullanma-
fat grubu vardır?
mış, boşu boşuna harcamış insanlar ise kendilerine de memle-
ketlerine de herhangi bir yarar sağlayamazlar.
Paraf Yayınları

A) Uzun boylu düşünerek bir yere varamayız, hemen hareke-

Bu parçada aşağıdakilerden hangisinin örneği yoktur? te geçmeliyiz.
B) Buraya eni geniş bir masa koyarsak yemeklerimizi burada
A) Üçüncü çoğul kişi iyelik eki almış sözcük
yiyebiliriz.
B) Birden çok yapım eki almış sıfat
C) Nereye gidersem gideyim, dede hatırası bu saati her zaman
C) Yeterlik bildiren olumsuz fiil yanımda taşırım.
D) Birleşik isim D) Bu güzel şehirde insanlar daha çok, geniş bahçeli evlerde
E) Çokluk, iyelik ve yönelme durum eki almış zamir oturuyor.
E) Kapılar tamir edildikten sonra evin kırık camlarını da bir us-
ta çağırarak değiştirdik.

3. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yükleminin kökü, sözcük

türü bakımından ötekilerden farklıdır?
6. Göğe yavaşça yükselen güneş, kırmızı ışıkları bulanık suya vu-
I
A) Misafirler gelmeden önce hem oturma odasını hem de sa- ran göz alıcı bir portakaldı tabloda, dumanı tüten fabrika ba-
lonu toplayalım. II III
calarıysa hayal meyal seçiliyor. Bir sis, bir tür gizem egemen
B) Burada kış boyunca kalabalık bir kayakçı ordusuyla karşıla-
IV
şırsınız. manzaraya. Nesneler silinmiş gibi. Ön plandaki kayığın içinde-
C) Korunaklı yamaçlar sayesinde bu kasaba, sert kuzey rüz-
ki balıkçılar da arka plandaki binalar gibi, pek fark edilmiyor.
gârlarından pek etkilenmiyor.
V
D) Bilgisayar ve internetiniz varsa bu filmleri istediğiniz yerde Bu parçada numaralanmış sözcüklerden hangisi yapısı ba-
izlersiniz. kımından diğerlerinden farklıdır?
E) Afrika’nın birçok ülkesinde insanlar ne yazık ki çok zor ko-
şullarda yaşıyor. A) I B) II C) lll D) IV E) V

45
 TÜRKÇE Test - 22

EKLER - SÖZCÜK YAPISI

7. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi, yapısına göre 10. Orada, akşam güneşinde oyukların içinde sürünerek hareket
ötekilerden farklıdır? I
ettirilen geniş açılı bir kamera düşünürüm hep. Birden denize
II III
A) Şehir, kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda uzanan ana cad- iner, derken yükselir ve Adalıların “Kaşkaval Kayalıkları” dediği,
deyle ikiye bölünmüş. IV
dev omurgalara benzeyen oluşumlar görüntüye girer.
B) Kıyıdan açıldıktan sonra dalgalar yükselmeye başlayınca kü-
V
rek çekmek de zorlaşıyor.
Bu parçada numaralanmış sözcüklerden hangileri birden
C) Kurbağa sesleri ve kuş cıvıltıları arasında kısa göl turumuzu çok yapım eki almıştır?
tamamlıyoruz.
D) Kıyıdaki masalardan birini mesken edinip piknik sepetleri- A) I ve II B) II ve III C) II ve IV
mizi açarken yağmur bastırıyor.
D) III ve IV E) IV ve V
E) Gaz lambalarının ilk ortaya çıkışı, sanırım 18. yüzyılın başla-
rına denk gelir.

11. Ayrılma durum eki (-dan/-den) tamlayan eki yerine kullanılabilir.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde böyle bir kullanım söz ko-
8. Bu kültürel unsurlar, kentleşme ve tarihî eserler bir zamanlar
I nusudur?
buralara hâkim olan ulusların her yönüyle güçlü bir medeniyet
II A) Uçurumların kıyısından geçerken bazen aşağı bakmaya kor-
Paraf Yayınları

kurduklarının somut örnekleridir. Onlar bu eserleriyle de adları-

kacaksınız.
III
nı tarihe büyük harflerle yazdırmış oldular. Bizler de bu örnek- B) Antalya’daki Kurşunlu Çağlayanı burada en güzel görüntü-
IV lerden birini yaratıyor.
lerden hareketle doğayı koruyacak projelere imza atmalıyız.
V C) Irmağın yanındaki merdivenlerden büyük bir kayanın içine

Bu parçada numaralanmış sözcüklerle ilgili olarak aşağıda- doğru inerken uğultu gitgide artıyor.

kilerden hangisi yanlıştır? D) Yıllanmış zeytin ağaçlarından oluşan bu güzel bahçe bana
babamdan kalmıştı.
A) I. sözcük, birden çok yapım eki vardır. E) Havadan sudan konuşmaları bırakıp iş görüşmelerine baş-
B) II. sözcük, hem çokluk hem yönelme durum eki almıştır. layabilirdik.
C) III. sözcük, üçüncü çoğul kişi iyelik eki almıştır.
D) IV. sözcük, basit yapılı bir sıfattır.
E) V. sözcük, anlamca kaynaşmış birleşik fiildir.

12. I. Evleri şu sokağın sonundadır.

II. Öğrencilerin bahçeye çıkmış, top oynuyor.
III. Gözlüğüne yeni bir çerçeve aldım.

9. Rus dilinde “kale” anlamına gelen Kremlin, tarih boyunca Mos- IV. Biletlerinizi benden alabilirsiniz.
kova’nın kalbi olmuş. Ülkenin dört bir yanından gelen yollar bu- V. Cüzdanını çekmeceye bırakmış.
rada, kente adını veren Moskova Irmağı’nın yamacına tüneyen
Yukarıdaki cümlelerin hangilerindeki altı çizili sözcüklerin
şehrin orta yerinde kesişir olmuş.
aldığı ekler, onlara hem ikinci hem üçüncü tekil kişiye ait
Bu parçada aşağıdaki eklerden hangisi yoktur? olma anlamı katmıştır?

A) İlgi B) Tamlayan C) Eşitlik A) I ve II B) I ve III C) II ve III

D) Bulunma durumu E) Belirtme durumu D) III ve V E) IV ve V

1-A 2-D 3-C 4-E 5-B 6-E 7-E 8-D 9-A 10-C 11-B 12-D 46
 Test - 23 TÜRKÇE

CÜMLENİN ÖGELERİ

1. İngiltere’nin başkenti Londra’da yer alan Hyde Park’ın merke- 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf tümleci yoktur?
zindeki Corner Meydanı, her pazar, bir kutunun üzerine çıkarak
politika, din, sanat ya da istedikleri herhangi bir konuda konuş- A) Teknolojik gelişmelerden dolayı iletişim günümüzde iyice ko-
ma yapan insanlarla dolup taşar. laylaştı.

Bu cümledeki altı çizili bölüm cümlenin hangi ögesidir? B) Filmi izlerken aklıma çocukluğumu geçirdiğim köy gelmişti.
C) İlkbahar, pek çok kültürde gençliği ve mutluluğu temsil et-
A) İlgeç tümleci B) Nesne C) Zarf tümleci mektedir.

D) Özne E) Yer tamlayıcısı D) Şiddetli yağmurdan dolayı çamur deryasına dönüşen yolda
bata çıka yürüdük.
E) Tarladaki işlerimizi halletmek için sabah güneş doğmadan
yola çıktık.

2. Büyük oranda bozkır ekosisteminde yaşayan ve kanatlı famil-

5. Aşağıdaki cümlelerden hangisi, yalnızca yüklemden oluş-
yasının en ağır türü olan toy kuşları, renkli tüyleri ve kendilerine
muştur?
özgü sesleriyle dikkat çekiyor.

Bu cümlenin ögeleri aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla ve- A) Rönesans Dönemi sanat anlayışını yansıtan tabloda, deniz
rilmiştir? kenarında oturan köylüler görülüyordu.
Paraf Yayınları

B) Sanatçının üniversite yıllarında yazdığı şiirlerden oluşan bir

A) Zarf tümleci, özne, dolaylı tümleç, yüklem kitaptı bu.
B) Zarf tümleci, özne, ilgeç tümleci, nesne, yüklem
C) O yıllarda hepimizi bunaltan bu sorunlara çözümler bulmak,
C) Özne, zarf tümleci, ilgeç tümleci, yüklem bugünkü kadar kolay değildi.
D) Özne, nesne, zarf tümleci, yer tamlayıcısı, yüklem D) Günlük yaşamdan seçilmiş sahnelerin, özgün bir müzikle
E) Özne, ilgeç tümleci, yüklem harmanlandığı başarılı bir filmdi.
E) Alışılmışın dışında çizgilere sahip olan bu heykellerin, insa-
nın bilinçaltını yansıttığı söyleniyor.

6. I. Askerlik arkadaşımla yıllar sonra bir balıkçı kahvesinde kar-

şılaştım.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne, bir söz öbeğinden
II. Turnuvayı kazanan sporculara, altın madalya takdim edildi.
oluşmamıştır?
III. Kentin kuzeyindeki ormanlarda, soyu tükenme tehlikesi al-
tında olan bir kuş görülmüş.
A) Toprağın doğal dengesini bozan erozyon, insan sağlığını
dolaylı olarak etkiler. IV. Memleketine gitmenin heyecanıyla bavullarını akşamdan ha-
zırladı.
B) Çocukların hayal gücünü geliştiren masalın, iyi bir eğitim
aracı olduğu konusunda eğitimciler birleşiyor. V. Bir saat süren sahne performansı, izleyicilerce ayakta alkış-
landı.
C) Daha birkaç sene öncesine kadar, kar çok yağdığında kö-
yümüze atlı satıcılar gelirdi. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangilerinde dolay-
D) Yön bulmak, daha çok maceracı insanların ilgi alanına gir- lı tümleç yoktur?
se de aslında hayati önem taşıyan bir beceridir.
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
E) Kasabada tarihî evlerin bulunduğu bu sokakta, ünlü bir res-
samın babasının da evi vardı. D) III ve V E) IV ve V

47
 TÜRKÇE Test - 23

CÜMLENİN ÖGELERİ

7. (I) 19’uncu yüzyılın ikinci yarısına kadar, dünyanın deniz sevi- 10. Sinema salonunu dolduran yüzlerce sanatsever, ödüllü bir yö-
yesinden en yüksek dağının Chimborazo olduğu sanılıyordu. netmence çekilen bu sıra dışı filmi keyifle seyretti.
(II) Emily Dickinson, aşkın yüceliğini ve imkânsızlığını Chimbo-
Aşağıdaki cümlelerden hangisi ögelerinin dizilişi yönüyle
razo’nun henüz kimsenin çıkamadığı zirvesine ulaşmaya ben-
bu cümleyle özdeştir?
zetiyordu. (III) Birçok büyük edebiyatçının dimağına hiç görme-
dikleri Chimborazo’nun adını kazıyan, beni de bu dağın eteğine
A) Selçuklular Dönemi’nde inşa edilen kütüphane binası, yüz-
çeken kişi ise Alexander von Humboldt’tur. (IV) 1802’de bu da-
yıllar içinde defalarca onarıldı.
ğın yamacına gelen araştırmacı, burada gördükleriyle, doğa-
B) Ural Dağları’nın güney ucunda bulunan bu kasvetli şehrin
ya bakışımızda ve doğa bilimlerinde yeni bir çağ başlatacaktı.
sokaklarında, bir arkadaşımla gün boyu dolaştık.
(V) O, zoolojinin doğuşuna zemin hazırlayan bu araştırmalarını,
görsellerle zenginleştirdiği bir kitapta topladı. C) Ankara’dan bindiğimiz tren, uçsuz bucaksız bozkırda ağır
ağır ilerliyordu.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangilerinin öge
D) Yaramaz bir çocuğun maceralarının anlatıldığı bu çizgi ro-
dizilişi “özne, nesne, dolaylı tümleç ve yüklem” biçimindedir?
man serisi, 1970’lerde yüz binlerce okura ulaşmış.

A) I ve II B) I ve III C) II ve V E) Teknolojik gelişmeler neticesinde ortaya çıkan internet, in-

san yaşamını köklü bir biçimde değiştirmiştir.
D) III ve IV E) IV ve V

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili söz, ötekilerden

farklı bir ögedir?

8. I. Çocuklar evin önünde oynarken arabanın kapısını çizmişler.

Paraf Yayınları

A) 1930’lu yıllarda ortaya çıkan ekonomik krizden dolayı bin-

II. Şiirlerinden bazılarını yazılış tarihlerine göre sıralayarak ki-
lerce kişi köyden kente göç etmiştir.
taplaştırmış.
B) Yazarın yaşamından izler taşıyan roman, dünyanın farklı ül-
III. Her sabah erkenden kalkıp neşe içinde bahçesindeki çiçek-
kelerinde onlarca ödül almış.
leri sular.
C) Yumurtlama alanları Kuzey Kutbu’nda bulunan kıyı kuşları-
IV. Aradığı bazı malzemeleri dükkânlarda bulamayınca internet-
nın birçoğu yılda 20 bin kilometreden fazla yol alıyor.
ten sipariş etti.
D) Yaşlı adam, elli yıldır aynı dükkânda yünden elde edilen renk-
V. Akşama kadar tuttuğu balıkları, akşamüzeri kurulan pazar-
li ipliklerle birbirinden güzel kilimler dokuyor.
da satmıştı.
E) 1982 yılındaki şampiyonaya ev sahipliği yapan bu görkem-
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangilerinde nesne li stadyum, başkentin simgelerinden biri.
sıfat tamlamasından oluşmamıştır?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III
12. Aşağıdakilerden hangisi iki ögeli bir cümledir?
D) III ve IV E) IV ve V
A) Son yıllarda öne çıkan kavramlardan biri olan rekreasyon;
insanların boş zamanlarında keyif alabilecekleri aktiviteleri
içerir.
B) Doğa yürüyüşleri yapmanın kalp ve damar sağlığı için ol-
9. Fransız sanatının sıra dışı ressamlarından biri olan Monet, sarı dukça önemli olduğu uzmanlarca dile getiriliyor.
ve yeşil renkleri ağırlıkta kullandığı resimleriyle Avrupa’da uzun
C) 1950’li yıllardan sonra popülerleşen bu kasaba, ülkemizin
yıllar adından sıkça söz ettirmiştir.
en çok turist çeken yerlerinden biridir.
Bu cümlede aşağıdaki ögelerden hangisi yoktur? D) Çevre ve yaban hayatı gözlemleri, doğanın korunmasına yö-
nelik alınacak tedbirler açısından çok önem taşıyor.
A) Özne B) Nesne C) Edat tümleci
E) Şehrin dışındaki bu ormanlık alanda İlk Çağ uygarlıklarına
D) Yer tamlayıcısı E) Zarf tümleci ait kimi kalıntılar bulunmuş.

1-D 2-E 3-B 4-C 5-D 6-E 7-C 8-A 9-B 10-E 11-D 12-C 48
 Test - 24
CÜMLENİN ÖGELERİ
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ara söz vardır?
A) İnsansız hava araçları; hafif yapıları, uzaktan kontrol edile-
bilmeleri, yüksek çözünürlüklü kameraya sahip olmalarıyla
pek çok alanda kullanılıyor.
B) Doğuya şiirsel bir yolculuk yapmak için Haydarpaşa Ga-
rı’ndan, mimarisiyle dikkat çeken o tarihî istasyondan, tre-
ne bindik.
C) En eski, en yaygın ve en ucuz çizim aleti olan kurşun kalem-
ler, şekil ve kompozisyon çizimlerinde esnek çalışma olana-
ğı sağlar.
D) Finlandiya, bir dönem sefalet yuvası olarak anılsa da eğitim-
cilerin eşsiz gayretleriyle çağdaş bir ülkeye dönüşmüştür.
E) Sıcak insanları, doğası ve dört mevsimin yaşandığı renkli ik-
limiyle Anadolu, yüzyıllarca farklı medeniyetlere kucak aç-
mıştır.
Paraf Yayınları
2. Her yıl, sömestr tatilinde ailece kayak yapmak ve dönemin yor-
gunluğunu atıp dinlenmek için Uludağ’a gideriz.
Bu cümlede vurgulanan öge, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Nesne B) Zarf tümleci C) Yer tamlayıcısı
D) Özne E) Edat tümleci
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde herhangi bir ögenin açık-
layıcısı olmayan ara söz kullanılmıştır?
A) Picasso, geliştirdiği teknikle 21. yy.a damga vuran o dâhi
sanatçı, resimlerinde geometrik şekilleri kullanmıştır.
B) Bartın evleri, Osmanlı Dönemi sivil mimarisinin en güzel ör-
neklerinden biri olan bu eşsiz yapılar, aynı zamanda geçmi-
şin mahalle kültürünü yansıtıyor.
C) Yazarın bu hikâyesi, yanılmıyorsam, Varlık dergisinin aralık
sayısında yayımlanmıştı.
D) O günü, 20 Ocak 1983’ü, yaşamımda çok önemli değişim-
lerin olduğu bir gün olarak hatırlayacağım.
E) Pazar günleri balık tutmak için Zafer’le, en sevdiğim arkada-
şımla, sahile ineriz.
49
TÜRKÇE
4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ögelere ayırmada yanlış-
lık yapılmamıştır?
A) Uzmanlar / güneş ışığına ve suya maruz kalan asfaltlardan
/ çevreye / binlerce farklı türde zehirli bileşiğin yayıldığını /
söylüyor.
B) Nobel Ödülleri / her yılın aralık ayında / farklı alanlarda adı-
nı duyuran ve insanlığa hizmet eden bilim insanlarına / ve-
riliyor.
C) Saydam cam içinde döne döne yükselen beyaz ya da renk-
li çizgileriyle / hemen göze çarpan çeşmibülbül / cam sana-
tının en özgün tekniklerinden biridir.
D) İkinci Dünya Savaşı sırasında yaşanan olayların anlatıldığı
yapıt / geçtiğimiz yıl / ünlü bir yönetmence / sinemaya uyar-
landı.
E) Teknemiz durgun suyu yararak ağır ağır ilerlerken / karşı kı-
yıdaki beyaz badanalı evler / dikkatimizi / çekiyor.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne vurgulanmıştır?
A) Gönüllülerden oluşan bir grup insan, yaz aylarında sıcaktan
bunalan hayvanlar için sokaklara su kapları koyuyor.
B) Okuldaki konferansta öğrenciler, çevre kirliliği konusunda
bilgilendirildi.
C) Evimizin karşısındaki parktan sabah akşam neşeyle oyna-
yan çocukların sesleri geliyor.
D) Önemli bir işe başlayacağı zaman, o konuda uzman kişile-
rin görüşlerine başvurur.
E) Pek çok köy yolu şiddetli kar yağışından dolayı ulaşıma ka-
panmış.
6. Dalgaların sesine doğru gidip çay bahçelerinin sonbahar hüz-
nüyle sarmalanmış sandalyelerinden birine oturduğunuzda bü-
yük kentin sizi nasıl hırpaladığını anlarsınız.
Bu cümlenin ögeleri aşağıdakilerin hangisinde, sırasıyla
doğru olarak verilmiştir?
A) Zarf tümleci - dolaylı tümleç - yüklem
B) Zarf tümleci - nesne - yüklem
C) Dolaylı tümleç - özne - nesne - yüklem
D) Zarf tümleci - zarf tümleci - nesne - yüklem
E) Dolaylı tümleç - zarf tümleci - nesne - zarf tümleci - yüklem
 TÜRKÇE Test - 24

CÜMLENİN ÖGELERİ

7. (I) Kapadokya yöresinin belki de en az bilinen ve neredeyse el 9. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde ara söz, ayraç içinde ve-
değmemiş yerlerinden biri, Aksaray’ın gölgesinde serinlediği, rilen ögenin açıklayıcısı olarak kullanılmamıştır?
tüm heybetiyle yükselen Hasan Dağı ve çevresidir. (II) İşte bu
görkemli dağın kuzey yamaçlarında, şehir merkezine 30 kilomet- A) Ankara’dan, kısa bir süre kaldığım bu sıkıcı kentten, nihayet
re uzaklıktaki Helvadere beldesinin 200 metre kadar üzerinde ayrılmıştım. (Dolaylı tümleç)
sıra dışı arkeolojik kalıntılar bulunur. (III) 1500 metre rakımdaki B) Misafirlerimiz, babamın çocukluk arkadaşları, birkaç gün biz-
bu korunaklı vadide; bazalt taş bloklarıyla inşa edilmiş konut- de kaldı. (Özne)
lar, kesme taştan anıtsal mezarlar, kiliseler ve sarnıçlar hemen
C) Bu kitabı, Kurtuluş Savaşı’nın anlatıldığı en güzel kitaplardan
dikkati çeker. (IV) Helvedere’deki bu anıtsal eserler, yüzyıllarca
biri olan Yaban’ı, lise yıllarında okudum. (Belirtili nesne)
korunmuştur. (V) 1800’lü yılların ortalarına kadar pek bilinme-
D) Yeni Lisan’la, Millî Edebiyat Dönemi’nin ünlü makalesiyle, yeni
yen bu bölge, 20’nci yüzyıl başlarından itibaren tanınmıştır.
bir dil anlayışı başlamıştır. (Edat tümleci)
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangilerinin öge
E) Kars, Osmanlı’nın doğudaki penceresi, bir süre Rus ege-
dizilişi “Bu tarihî kentteki tüm yapılar, Roma’nın görkemli za-
menliğinde kalmıştır. (Belirtisiz nesne)
manlarından biri olan Jüstinyen Dönemi’nde inşa edilmiş.” cüm-
lesiyle aynıdır?

A) I ve II B) I ve IV C) II ve III
10. (I) Kentin çevresi, trekking yapmak isteyenler için belirlenmiş
D) III ve IV E) IV ve V
parkurlarla doludur. (II) Nem nedeniyle kimi zaman tropikal bir
ormanı andıran bitki örtüsünün kapladığı bu parkurlardan biri,
Kemerdere Köprüsü’ne varıyor. (III) Köprünün alt bölümlerinde,
tarihteki ünlü savaşları canlandıran askerlerin kabartmaları var.
Paraf Yayınları

(IV) İnsan bunları görünce kentin altı kim bilir nasıl tarih hazine-
leriyle gizli, diye düşünüyor. (V) Yürüyüş yapan turistlerden ba-
zıları, köprüyü incelemek için duruyor.

Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangileri ögelerinin

sıralanışı yönünden benzerlik göstermektedir?

A) I ve III B) I ve V C) II ve III

D) III ve V E) IV ve V

8. (I) Kayseri merkeze bağlı bir mahallede bulunan yer altı şeh-
rini haritalıyoruz. (II) Çalışmalarımız sırasında daha önce bi-
linmeyen küçük odalar keşfetmiştik. (III) Odalar ise, sonsuz
bir karanlığa doğru uzanan, 70 santimetre yüksekliğinde ve 11. Aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı, özne de yüklem de
50 santimetre eninde, daracık bir başka tünele götürdü bizi. değildir?
(IV) Bu gizemli tünelin götürdüğü yer ise daha önce keşfedilme-
miş bir bölgeydi. (V) Tünelin keşfi, kültürel açıdan da çok önem- A) – Size şirketteki çalışma koşullarıyla ilgili kim bilgi verdi?
li bir gelişme oldu. – Emre Bey.
B) – Bu kitabı daha önce okudunuz mu?
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı-
dakilerden hangisi yanlıştır? – Okumadım.
C) – Onun elindeki kırmızı renkli kutuda ne vardı?
A) I. cümlede isim tamlaması, nesne görevindedir. – Birkaç parça mücevher.
B) II. cümlede sıfat tamlaması, zarf tümleci görevindedir. D) – Yaz tatilinde İzmir’e mi gideceksiniz?
C) III. cümlede sıfat tamlaması, yer tamlayıcısı görevindedir. – Antalya’ya.
D) IV. cümlede sıfat tamlaması, yüklem görevindedir. E) – Dün akşam izlediğiniz film nasıldı?
E) V. cümlede isim tamlaması, özne görevindedir. – Eğlenceliydi.

1-B 2-C 3-C 4-B 5-C 6-B 7-E 8-B 9-E 10-B 11-D 50
 Test - 25 TÜRKÇE

KARMA DİL BİLGİSİ

1. (I) Eve yaklaştıkça sevincim arttı. (II) Bu sevinç artması, anneme 4. Bekçisiyim, bu serin
söyleyeceğim sözlerden ileri geliyordu. (III) Bu sözler, pek önem- Bu siyah gecelerin
liydi. (IV) O zaman çocuk akıllı olduğum hâlde kendimi dünya-
Gurbetten daha derin
nın akıllıları arasında görüyordum. (V) Öğrenimimi bitirmiş, se-
Bir yara yok içimde
kiz sene okulun içinde annemi sevindirmeyi beklemiştim.
Bu dizelerle ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangi-
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı-
si yanlıştır?
dakilerden hangisi söylenemez?

A) “Bekçisiyim” sözcüğünde ek fiil vardır.

A) I. cümlede, iyelik eki almış bir isim vardır.
B) “gecelerin” sözcüğü, isim tamlamasının tamlayanı görevin-
B) II. cümlede, zarf-fiil vardır.
dedir.
C) III. cümlenin öznesi, sıfat tamlamasıdır.
C) “daha” sözcüğü, üstünlük zarfıdır.
D) IV. cümlede, dönüşlülük adılı vardır.
D) “yara” sözcüğü, basit bir isimdir.
E) V. cümle, sıralı cümledir.
E) “içimde” sözcüğü, birden fazla çekim eki almıştır.

2. (I) Çay faslından sonra Yusuf, dışarı çıkıp evine geçti. (II) Evin ar-
ka basamaklarını ağır ağır çıkarak kilerden çocukluğunun oyun 5. Bugün hava bulutlu

evi sayılan mutfağa girdi. (III) Mutfakta ise hiç kimsecikler yok- Ne güzel
tu. (IV) Ardından yavaş adımlarla dar koridordan geçerek salo- Doğa, gökyüzüne resim çiziyor yine
Paraf Yayınları

na yöneldi. (V) Salonun panjurları aşağı çekilmiş ama tam ka-

Güneşin vurduğu bir bulutta
patılmamıştı.
Bembeyaz bir melek aydınlanmış
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı- Bir ışık gemisi
dakilerden hangisi yanlıştır?
Bulutların ardına saklanmış

A) I. cümle, girişik birleşik cümledir. Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?

B) II. cümlede, içinde belirtili isim tamlaması bulunan zarf tüm-
leci vardır. A) Fiilden isim yapım eki

C) III. cümle, olumsuz isim cümlesidir. B) Birleşik zarf

D) IV. cümlenin yüklemi, türemiş fiildir. C) Tamlayanı ile tamlananı arasına sıfat girmiş isim tamlaması

E) V. cümle, öge ortaklığı olmayan bağlı bir cümledir. D) Sıfat-fiil

E) Basit eylem

3. Dağların derinliklerinde kalın bir kar tabakasıyla kaplı, az kulla-

nılan bir patikada tek başıma yürüyordum. 6. Neyse ki soru yağmuruna tutulmaktan kurtuldum çünkü tam o
sırada yemek odasında bir patırtı oldu.
Bu cümleyle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yan-
lıştır? Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A) Çoğul, iyelik ve durum eki alan bir sözcüğe yer verilmiştir. A) Bağlaç
B) Yüklem, etken çatılı bir eylemdir. B) Belirtisiz isim tamlaması
C) Öznesi, gizli öznedir. C) Birleşik çekimli eylem
D) Birden fazla yan cümlecik vardır. D) İşaret sıfatı
E) Ek eylem vardır. E) Fiilden fiil yapım eki

51
 TÜRKÇE Test - 25

KARMA DİL BİLGİSİ

7. Akar bir oluktan beş dağın karı 10. (I) Özel nedenler dışında gece fotoğraflarının, gün doğumundan
Demişler adına hasret pınarı biraz önce ya da gün batımından biraz sonra çekilmesi gerekir.
(II) Yani havanın henüz aydınlanmadığı ya da kararmadığı mavi
Şu mezarı gölgeleyen çınarı
saatlerde yapılan fotoğraf çekimleridir gece fotoğrafları. (III) Ha-
Kimin için kimler dikti bu yola
vanın tamamen karardığı durumlarda da gece fotoğrafları çeki-
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yan- lebilir. (IV) Örneğin ay ışığından faydalanıp ilginç fotoğraflar elde
lıştır? edilebilir veya yıldız fotoğrafları çekilebilir. (V) Gece çekimlerin-
de konuya yapay ışık girmemelidir çünkü uzun pozlamalar ge-
A) “beş” sözcüğü, belirtili isim tamlamasında tamlayanın sıfa- reken bu tip çekimlerde yapay ışık, olumsuz bir etki oluşturur.
tıdır.
Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda
B) “akar” sözcüğü, basit zamanlı fiildir. verilenlerden hangisi yanlıştır?
C) “gölgeleyen” sözcüğü, birden fazla yapım eki almış bir sı-
fat-fiildir. A) I. cümlede, birden fazla belirtisiz isim tamlamas vardır.
D) “kimin” sözcüğü, belgisiz zamir; “kimler” sözcüğü, soru za- B) II. cümle, birden fazla yan cümleciği bulunan bir isim cüm-
miridir. lesidir.

E) Son iki dize devrik fiil cümlesidir. C) III. cümlede “tamamen” sözcüğü, “karardığı” sıfat-fiilinin zar-
fı görevindedir.
D) IV. cümle, bağlı cümledir.
8. Ünlü yazar kolay diyalog kurar, yüksek sesle düşünür, herkesin E) V. cümlenin iki yüklemi de geçişli eylemdir.
düşüncesine saygı duyardı.
Paraf Yayınları

Bu cümleyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) İsim tamlaması vardır.

11. Bazı insanlar, ağızlarından çıkan sözcüklerin kendilerini dinle-
B) İlgeç kullanılmıştır
yenlerin gözünde canlanmasını sağlamakta oldukça başarılıdır.
C) Anlamına göre olumsuz bir cümledir.
Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur?
D) Türemiş sıfat vardır.
E) Bağımlı sıralı cümledir. A) İsim-fiil B) Birleşik fiil C) Belgisiz sıfat

D) Türemiş isim E) Ek eylem

9. (I) Dağın hemen dibinde, gümüş dere, vadi boyunca gürül gü-
rül akıyordu. (II) Onun yanında ve onun gibi kıvrıla kıvrıla bir yol
uzanıyor, bir dağın arkasında çayla birlikte bu kıvrılan yol da
kayboluyordu. (III) Ormanlar karşı kıyıdan başlıyor ve dağların
12. Umutlar hayaldir, acılar gerçek
karlı tepelerine kadar uzanıyordu. (IV) En yüksek yerlere kadar
Çileye mahkûmsun; kim, ne bilecek
çıkan ağaçlar, çam ağaçlarıydı. (V) Karların ve kayaların arasın-
dan yükselen uçları, küçük yeşil fırçalar gibi duruyordu tepele- Ya bir kuru selam ya bir top çiçek
rin doruğunda. Salmak istiyorsun, bırakmıyorlar

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı- Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yan-
dakilerden hangisi yanlıştır? lıştır?

A) I. cümle, basit yapılı bir cümledir. A) İlk dizede ek eylem vardır.

B) II. cümle, bağımsız sıralı cümledir. B) Birden fazla soru zamiri vardır.
C) III. cümle, öznesi ortak bağlı bir cümledir. C) Hem edat hem bağlaç vardır.
D) IV. cümlenin yüklemi, sıfat tamlamasıdır. D) Belgisiz sıfat kullanılmıştır.
E) V. cümlede, edat grubu zarf tümleci olarak kullanılmıştır. E) “istiyorsun” sözcüğünde, birden fazla fiil çekim eki vardır.

1-B 2-E 3-D 4-D 5-C 6-C 7-D 8-C 9-D 10-E 11-B 12-C 52
 Test - 26 TÜRKÇE

KARMA DİL BİLGİSİ

1. Bazı kitaplarla vedalaşamazsınız. Aklınızla okuduysanız duygu- 4. Durgun havuzları işlesin, bırak
I II
Yaprakların güneş ve ölüm rengi
larınız sindirmek için zaman ister, onu hep yeniden görmek is-
III Sen kalbini dinle, ufkuna bak
ter. Duygularınızla okuduysanız bazen içindeki bir bilgiye ihtiya-
IV
cınız olduğu için, bazen de hep hatırlamak ve asla unutmamak Yan yana sessizce mevsimle keder
Hicrana aldanmış kalbimde gezin
için aklınız zaman zaman yeniden gezinmek ister sayfalarında.
V Esen rüzgârlara sen kendini ver

Bu parçadaki altı çizili sözlerle ilgili olarak aşağıdakilerden Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yan-
hangisi söylenemez? lıştır?

A) I.si, ilgeç tümlecidir. A) “Durgun” sözcüğü, niteleme sıfatıdır.

B) II.si, görülen geçmiş zamanın şartı biçiminde çekimlenmiş B) İyelik ve durum eki alan birden fazla sözcük vardır.
bir eylemdir. C) “sessizce” sözcüğü yapıca türemiştir.
C) III.sü, şahıs zamiridir. D) “gezin” sözcüğü, emir kipinde çekimlenmiş eylemdir.
D) IV.de, sıfat yapan -ki vardır. E) “aldanmış” sözcüğü, birleşik çekimli eylemdir.
E) V.si, zarf görevinde bir ikilemedir.

5. Az sayıda müzik dersine katılmak bile insanların nöronları ara-

sındaki bağlantının gelişmesine katkı sağlıyor.
Paraf Yayınları

Bu cümleyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle-

nemez?
2. Necip Fazıl, yazın hayatına çok genç yaşta girmiştir. Şiirlerini Ya-
kup Kadri’ye götürmüş, ünlü sanatçı şiirlerini takdir edince Yeni
A) “bile” sözcüğü, bağlaçtır.
Mecmua’da ilk şiirlerini yayımlamıştır.
B) “az” sözcüğü, miktar zarfıdır.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
C) “insanların nöronları arasındaki” sözü, zincirleme isim tam-
lamasıdır.
A) Adıl B) Geçişli fiil C) Ad takımı
D) “katkı sağlıyor” sözü, birleşik eylemdir.
D) Sıralı cümle E) Zarf-fiil
E) “gelişmesine” sözcüğü, isim-fiildir.

6. (I) Burada Abdülhak Hamit Tarhan’ın şiirine konu edindiği sevgi-

li, adı sanı belli bir insandır. (II) O da ölen eşi Fatma Hanım’dır.
3. Geçen yıl prestijli bir edebiyat ödülü kazanarak bir anda dikkat- (III) Türk şiirinin gülümseyişi güle benzetme motifini bu şiirde
leri üzerine çeken sanatçı, eserlerinde günlük hayata dair basit de görüyoruz. (IV) Ancak buradaki tebessüm, somuttur. (V) Fu-
olayları ele almasıyla tanınıyor. zulî’de olduğu gibi tasavvufi aşkı temsil etmez.

Bu cümleyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylene- Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda
mez? verilenlerden hangisi yanlıştır?

A) “Geçen yıl prestijli bir edebiyat ödülü kazanarak bir anda A) I. cümlenin yüklemi, sıfat tamlamasıdır.
dikkatleri üzerine çeken sanatçı” sözü, cümlenin öznesidir.
B) II. cümle, iki ögelidir.
B) Birleşik yapılı fiil cümlesidir.
C) III. cümlede, dolaylı tümleç vurgulanmıştır.
C) “eserlerinde” sözcüğünde, tamlayan eki vardır.
D) “günlük” sözcüğü, türemiş sıfattır. D) IV. cümle, basit cümledir.

E) Yüklemi, edilgen fiildir. E) V. cümlenin nesnesi, isim tamlamasıdır.

53
 TÜRKÇE Test - 26

KARMA DİL BİLGİSİ

7. Ne zaman düşünsem sizi titrerim 10. Geniþ kitlelerce okunmak her þairin hedefi olduðu gibi benim
I
Yaslı dağlar, yüzü gülmeyen dağlar de hedefimdir. Fakat bu hedefe varmak için duygularýn en seç-
Bu dağlar içinde bir yer var derim II III
kinini, özünü ve en güzelini vermelisiniz okuyucuya.
Orada kaybolan bir ses var, ağlar IV V
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur? Bu parçadaki altı çizili sözlerle ilgili olarak aşağıda verilen-
lerden hangisi yanlıştır?
A) Birleşik çekimli eylem

B) İşaret zamiri A) I. sözcük, belgisiz sıfattır.

B) II. söz, tamlayanla tamlanan arasına bağlaç girmiş bir isim
C) Geniş zaman kipinde çekimlemiş eylem
tamlamasıdır.
D) Eylemsi
C) III. sözcük, üstünlük zarfıdır.
E) Hiçbir ek almamış sözcük
D) IV. sözcük, haber kipinde çekimlenmiş bir fiildir.
E) V. sözcük, fiilden türemiş bir isimdir.

8. Yemyeþil, capcanlý tablo yavaþ yavaþ tarifsiz bir hüzünle solgun-

11. Yol boyunca suyun üzerinde uçuþan yabani kuþlarý ve çevremi-
laþýrken toprak kokusu keskinleþiyor, dereler coþkun þarkýlar
zi kuþatan dik yamaçlarý hayranlýkla seyrettik.
söylüyor.
Bu cümleyle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yan-
Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur?
Paraf Yayınları

lıştır?

A) Pekiştirme sıfatı B) Durum zarfı

A) Birden fazla yan cümlecik vardır.
C) Basit zamanlı eylem D) Geçişli fiil B) “suyun üzerinde” sözü, isim tamlamasıdır.
E) Zincirleme ad takımı C) Yaklaşma durumu eki almış isim vardır.
D) Yüklemi, birleşik fiildir.
E) Vurgulanan öge, zarf tümlecidir.

9. (I) Dağ yollarında kıvrılarak yukarı çıkarken otobüste hep aynı

şarkı çalıyordu. (II) Şimdi o otobüsün içini zihnimde canlandı-
12. Paylaşırsa dost paylaşırmış
rırken şarkının sözlerindeki gibi nostaljik bir şekilde hatırlıyorum
İnsanın derdini, sevincini
olanları. (III) Ama o zaman bu şarkı, benim için yeniydi. (IV) Ak-
deniz’in dikenli, ince yapraklı ağaçlarıyla henüz tanışmamıştım. Dost ümidiyle ortalığa düşmeye gör
(V) Çantamın içi anılarla dolu değildi ve sadece içimde umutlar- Hangi kapıyı çalsan kimseler yok
la yola çıkmıştım.
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yan-
Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda lıştır?
verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) “paylaşırmış” sözcüğü, geniş zamanın rivayeti biçiminde çe-
A) I. cümle, girişik birleşik cümledir. kimlenmiş bir fiildir.
B) II. cümle, devrik bir ad cümlesidir. B) “derdini” sözcüğü, ad takımının tamlananı görevindedir.
C) III. cümlenin ögeleri; zarf tümleci, özne, ilgeç tümleci ve yük- C) “ortalığa” sözcüğü, adlaşmış sıfattır.
lem biçimindedir. D) “Dost ümidiyle” sözü, belirtisiz isim tamlamasıdır.
D) IV. cümle, ek eylemli yükleme sahiptir. E) “yok” sözcüğünde, ek eylem geniş zaman kipinde çekim-
E) V. cümle, öge ortaklığı olmayan bağlı cümledir. lenmiştir.

1-C 2-A 3-C 4-E 5-B 6-E 7-A 8-E 9-B 10-D 11-C 12-C 54
 Test - 27 TÜRKÇE

SES BİLGİSİ

1. Christy Brown, beyin felcinin kurbanı olarak dünyaya geldi. Ya- 4. En acılı anlarımızda bile hayatın devam etmekte olduğunun far-
şadığı zorluklara rağmen pes etmeyip İrlanda edebiyatının en I
kına varmak, insana verilmiş en kuvvetli histir ve en acılı anları-
başarılı yazarları arasında yer almayı başardı. Sol Ayağım ad-
II III
lı kitabında yalnızca sol ayağını kullanabilen, vücudunun diğer mızda bile yeni bir sayfaya başlamak pekâlâ mümkündür. Şimdi
hiçbir uzvunu hareket ettiremeyen birinin hayat hikâyesini, ya-
şadığı zorlukları, konuşamamanın verdiği acizlikleri tüm gerçek- eskisine göre daha aklı başında ve daha bilinçli biri olarak geç-
liğiyle betimliyor. IV
mişe baktığımda, ne çok hatalar yapmışım, diyorum kendime.
Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur? V
Bu parçada numaralanmış sözcüklerin hangisinde bir ses
A) Ünsüz yumuşaması B) Ünsüz benzeşmesi olayı yoktur?

C) Ünlü düşmesi D) Ünlü daralması

A) I B) II C) III D) IV E) V
E) Ünsüz düşmesi

2. Bir kurtuluştur o an çağrılsa senin adın 5. Git ki siyah gözlerin arkada kalmasınlar
I II III
Sesin ne kadar sıcak sesin ne kadar yakın Git ki gamlı yüzümün hüznüyle dolmasınlar
Sanırlar ki sen beni biricik yâr saymıştın
Çiçeğe durdu kalbim içtim parmaklarından
Paraf Yayınları

IV V Oysaki hep yedekte, hep elde var saymıştın

Göz çeşmem suya erdi sevda kaynaklarından Hadi git, ne bir adres, ne bir hatıra bırak
Bu dizelerde numaralanmış sözcüklerin hangisinde bir ses Zannetme ki pişmanlık, mutluluk kadar ırak
olayı yoktur?
Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?

A) I B) II C) III D) IV E) V
A) Ünlü türemesi B) Ünsüz türemesi

C) Ünlü düşmesi D) Ünsüz değişmesi

E) Ünsüz benzeşmesi

3. Elemi kederi dünde bırakıp

Neşeyi, huzuru bugüne taşıyorum
I
Gündüzüm gecem karıştı birbirine
İkisini aynı anda yaşıyorum
6. Bir benzi sararmış çocuk dalmış ufka doğru
II
I II III
Sırtlanmış hayat yükünü, çekmek zor
Sana bakıp karşında duruyorum IV
III
Ne oynamakta gözü var ne ekmekte
Hayale gelmedik şey soruyorum
IV Yanıp durmakta gönlünde
V
Bir alevle yanıp tutuşuyorum
V Anlam veremediği bir kor

Bu dizelerdeki numaralanmış sözcüklerin hangisinde ünlü Bu dizelerde numaralanmış sözcüklerin hangisinde ünlü
daralması vardır? düşmesi yoktur?

A) I B) II C) III D) IV E) V A) I B) II C) III D) IV E) V

55
 TÜRKÇE Test - 27

SES BİLGİSİ

7. Meydanları çevreleyen fiziksel unsurlar, meydan içinde yer alan 10. Kendimizi iyi hissetmek için önce çalışma ortamımızı bedeni-
heykel, çeşme gibi nesneler, hem meydanın büyüklüğüyle hem I
mize uygun hâle getirmek çok önemli. Doğru oturuş sayesin-
de insan ölçeğiyle orantılı olmalıdır. Çevredeki binaların meyda-
na oranla fazla yükseltilmesi bireyde bir kuyunun içindeymiş his- de vücuttaki gerginlikleri ve ağrıları en aza indirmek mümkün.
si yaratacaktır, fazla alçak olması ise meydanı tanımlama açısın- II
dan yetersiz kalma ihtimali taşımaktadır. İşin aslı, vücudumuz kendisine zararlı oturuş pozisyonlarını an-
III IV
Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur? lıyor. Sağlığımızdaki değişimleri takip edersek sorunları ortaya
V
çıkmadan bertaraf edebiliriz.
A) Ünsüz düşmesi B) Ünlü düşmesi
Bu parça numaralanmış sözcüklerin hangilerinde aynı ses
C) Ünlü daralması D) Ünsüz yumuşaması
olayı vardır?
E) Ünsüz türemesi
A) I ve II B) I ve III C) II ve V

D) III ve IV E) IV ve V

8. Roman sanatı, insanın değişmesini, farklılaşmasını işler. Olağan

yaşamını sürdürürken sıra dışı bir yaşantının içine giren insanoğ- 11. Yıllar önce köyde dedemlerle yaptığımız sohbeti kaydettiğim ka-
I seti tekrar dinledim.
lu, ilerleyen bir zaman içine yayılan serüveninden değişerek çı-
II III Bu cümlede altı çizili sözcükteki ses olayları aşağıdakilerin
kar. Bu da belli bir sürecin varlığını gerekli kılar. Vuku bulmuş hangisinde verilmiştir?
Paraf Yayınları

IV
ya da olmakta olan bu serüven, ilişki ve çatışma ögeleri zemi- A) Ünlü daralması - ünsüz yumuşaması - ünsüz benzeşmesi

ninde oluşup gelişen davranış, konuşma ve düşünme edimleri- B) Ünsüz düşmesi - ünsüz türemesi - ünlü daralması
V C) Ünsüz düşmesi - ünsüz türemesi - ünlü türemesi
ni kapsar.
D) Ünlü düşmesi - ünsüz türemesi - ünsüz benzeşmesi
Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerin hangisinde birden
E) Ünlü düşmesi - ünsüz yumuşaması - ünsüz benzeşmesi
fazla ses olayı vardır?

A) I B) II C) III D) IV E) V

12. Eylüldü
Dalından kopan yaprakların
Sararan yanlarına yazdım adını
9. Umulmadık bir rüzgâr mı coşturur I II
Sahte bir gülüşten ibarettin oysa
Tekneleri bağlandığı kıyılardan III IV
Açarak üstümüze güneşin yelkenini Ve hiç bilmedin ellerimin soğuğunu
V
Ne sinsi bir yürek çarpıntısı ne yalnızlık
Bu dizelerde numaralanmış sözcüklerle ilgili olarak aşağı-
Bir gün çıkacağız bu durgun, daracık ırmaktan
dakilerden hangisi yanlıştır?
Coşkuyla atılmak için daha büyük sulara

Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur? A) I.de, ünlü düşmesi vardır.
B) II.de, kaynaştırma ünsüzü vardır.
A) Ünlü türemesi B) Ünlü düşmesi
C) III.de, ünsüz benzeşmesi vardır.
C) Ünsüz değişmesi D) Kaynaştırma D) IV.de, ünsüz türemesi vardır.
E) Ünsüz türemesi E) V.de, ünsüz yumuşaması vardır.

1-E 2-C 3-B 4-B 5-D 6-D 7-C 8-B 9-E 10-E 11-E 12-D 56
 Test - 28 TÜRKÇE

YAZIM KURALLARI

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde büyük harflerin kullanımıy- 4. (I) Turistlerin ilgi odağı olan Puglia, İtalya denince akla ilk gelen
la ilgili olarak bir yanlışlık yapılmıştır? yer olmadığı için de çok özel. (II) 16. yüzyılda İtalya’nın güne-
yinde Napoli kralından izin alınmadan hiçbir bina yapılamazmış.
A) Komşumuz Mehmet Bey, “Her pazar Çatalca’ya pikniğe git- (III) Bu kuralın açığını yakalayan halk da sıva kullanmadan tek
mezsem rahat edemiyorum.” derdi. bir kişinin yapabileceği veya istenirse hemen yıkabileceği evler
B) Osmanlı Devleti’nde devlet yönetiminde Türklerin belirgin yapmış. (IV) Trulli evleri diye de bilinen bu evler, bizim Harran
bir ağırlığı vardı. evlerinde kullanılan bir yöntemle inşa edilmiş. (V) Yöre halkı ise
Kuzey İtalya’da yaşayan, çok ileri medeniyet sahibi, birazda de-
C) Bir grup dağcı Ağrı Dağı’na yapacakları tırmanışı 16 Eylül ta-
ğişik bir kavim.
rihine ertelemişti.
D) Üsküdar sınırları içinde yer alan Kuzguncuk Semti’nde otu- Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde “de, da”-
ran akrabalarını ziyaret edecekti. nın yazımıyla ilgili olarak bir yanlışlık yapılmıştır?

E) Cumhuriyet’ten önce Beyazıt Kulesi, yangın gözetleme ama-

A) I B) II C) III D) IV E) V
cıyla kullanılmıştır.

5. Mauritius, Afrika’nın güneydoğusunda bulunan bir ada ülkesi.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcüğün yazımı I
yanlıştır? Hint Okyanusu’nda, Madagaskar’ın yakınında yer alıyor. Fark-
Paraf Yayınları

II
lı din ve kültürlerden insanların bir arada yaşadığı bir ülke. Ma-
A) Kendine baktırmak için güzel bir usul bulmuşsun. III
B) Şirkette unvanı ne olursa olsun herkes bu kurallara uymak uritius’un size sunacağı sürprizler ise sınırsız. Burada Hintli’ler-
zorunda. IV V
ce kutsal sayılan Grand Bassin Gölü bunlardan biri.
C) Eskiyen ve paslanan kavanoz kapaklarını kullanmamalısın.
Bu parçada altı çizili sözlerin hangisinde bir yazım yanlı-
D) Bölgede yaşanan erezyon tarım alanlarına büyük zararlar
şı vardır?
vermiş.
E) Buradan sağa dönünce asfalt bir yola çıkacaksınız. A) I B) II C) III D) IV E) V

3. Burada dağlarla denizler içiçe girmiştir. Ovalarsa Kuzey Ege’ye 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sayıların yazımıyla ilgili
I II olarak bir yanlışlık yapılmıştır?
dek âdeta sessizce uzanır. Her biri yeşilin binbir tonunu barındırır
III IV
ve denizin mavisiyle ovanın ya da ormanların yeşili birbiriyle se- A) Saat 09.30’da başlayan sınav yaklaşık 2 saat sürecekmiş.
V B) Konseri izleyen 30 bin 700 biletli seyirci çok memnun görü-
lamı sabahı kesmeksizin sizi oyalaya oyalaya alıp ta ötelere gö-
nüyordu.
türür. C) Maçın 7’nci dakikasında sakatlanınca oyundan çıkmıştı.

Bu parçada altı çizili sözlerin hangisinde bir yazım yanlı- D) Vaka sayılarında geçen aya göre %18.3 artış olunca bazı ek
şı vardır? tedbirler alınmıştı.
E) Öğrencilerden dokuzar kişilik üç gruba ayrılmalarını istedi.
A) I B) II C) III D) IV E) V

57
 TÜRKÇE Test - 28

YAZIM KURALLARI

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır? 10. Lizbon, uzun bir hafta sonu tatilinde rahatlıkla gezilebilecek bir
I
kent. 1755’deki büyük deprem her şeyi yerle bir etmiş. Lizbon,
A) Çocuk Esirgeme Kurumunun bulunduğu Düğmeciler Cad-
II III
desi’ne yakın bir iş yeri kiralamıştı. depremden sonra yeniden inşa edilmiş. Bugünkü kent de o yıl-
B) Servetifünun Dönemi’nde kaleme alınan Edebiyat ve Hukuk IV
ların kent tasarımcısı Marki Pombal’ın eseri. Şehir, Arnavut kal-
adlı makale bu dönemin bitmesine neden olmuştur.
V
C) Önümüzdeki yıl Ramazan Bayramı, mayıs ayının sonuna dırımlı dar sokakları, antik tramvayları, tepelere iniş-çıkışı kolay-
denk geliyormuş.
laştıran asansörleriyle zamanın içinde donmuş gibi.
D) Türkçülük düşüncesini savunan sanatçı, sıra dışı kişiliğiyle
de kendini kabul ettirmişti. Bu parçada altı çizili sözlerin hangisinde bir yazım yanlı-
şı vardır?
E) O yıllarda Tercüman Gazetesi’nde çıkan bir yazısı hak etme-
diği eleştiriler almasına yol açmış.
A) I B) II C) III D) IV E) V

8. Körfezin su altı dünyası görülmeye değer. Kültür ve Turizm Ba-

I II
kanlığı’nın belli noktaları dalış alanı olarak ilan etmesiyle bura-
11. (I) Yıllar içinde yarımadanın el değmemiş, İzlanda’yı andıran
nın dalış turizmi konusunda da popülerliği arttı. Farklı derinlik ve vahşi coğrafyası yer yer betona teslim olmuş. (II) Tüm bu olum-
III
Paraf Yayınları

suzluklara rağmen adanın büyük kısmı hâlâ doğayla baş başa

coğrafi şekillere sahip çeşitli mevkileri bu aktivite için uygun yer-
IV kalmanıza fırsat veriyor. (III) Örneğin Sarpıncık Feneri’ne kadar
ler. Sözün özü, bu körfez her mevsim keşfedilecek farklı özellik- giderseniz burada o hissi doyasıya yaşayabilirsiniz. (IV) İzmir
V Körfezi’ne giren gemileri karşılayan bu fener, 1938’de ünlü bir
leri ile çok zengin bir coğrafya. mimar tarafından yapılmış. (V) Mis kokulu nergisin anavatanı da
Bu parçada altı çizili sözlerin hangisinde bir yazım yanlı- olan bu coğrafyada aralık ayında bu zarif çiçeğin festivali de dü-
şı vardır? zenleniyor.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir yazım

A) I B) II C) III D) IV E) V yanlışı vardır?

A) I B) II C) III D) IV E) V

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “ki”nin yazımıyla ilgili ola-

rak bir yanlışlık yapılmıştır?

A) İnsanlar kendilerine yapılan haksızlıklara neden boyun eğ-

sinler ki? 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde düzeltme işareti (^) yan-
B) Bu eşsiz manzara ki sadece bizi değil, tüm ziyaretçileri bü- lış kullanılmıştır?
yülemişti.
A) Bugün resmî tatil olduğu için bankalar kapalıymış.
C) Gözleri iyi görmese de binadaki en üst katta yanan ışığı fark
etmişti. B) Bu cami, mimarî özellikleriyle hemen dikkat çekiyordu.

D) İki ülke arasında tam on yıl önce ki anlaşmazlık yeniden baş C) Romandaki kahramanların hepsi hayalîdir, gerçekle bir ala-
göstermiş. kası yoktur.

E) Şunu çok iyi bil ki her zaman sana destek olmayı sürdüre- D) Şairin, dinî değerlere önem veren bir sanat çizgisi vardı.
ceğiz. E) Bu dönemde askerî alanda bazı ıslahat çalışmaları yapılmış.

1-D 2-D 3-A 4-E 5-E 6-D 7-E 8-B 9-D 10-B 11-E 12-B 58
 Test - 29 TÜRKÇE

YAZIM KURALLARI

1. “Birleşik sözcüğü oluşturan sözcüklerden her ikisi veya ikincisi, 4. Aşağıdaki cümlelerde yer alan birleşik sözcüklerden hangi-
birleşme sırasında anlam değişmesine uğramışsa sözcük biti- sinin yazımı yanlıştır?
şik yazılır.”
A) Ülke topraklarının büyük kısmı yabancı güçler tarafından
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uyulmadığı için
zaptedilince halk büyük endişe duymuştu.
bir yazım yanlışı yapılmıştır?
B) Bu yenilgiyi hazmetmek takımımız için hiç de kolay olma-
A) Bir tutam çobançantasını beş dakika kısık ateşte kaynatın. mıştı.

B) Tatlılar içinde en çok bülbülyuvasını sevdiğimi herkes bilir. C) Oldukça uzun bir yolu katedip sonunda muhteşem bir göl
manzarasıyla karşılaşmıştık.
C) Gösterdiğiniz örnekler içinde en çok yavruağzını beğendim,
diğer renkler çok koyuydu. D) Patronun mesai saatleri içinde dışarıyı çıkmayı menettiğini
bilmiyorsun galiba.
D) Bursa’da yetiştirilen ipekböceği ülke ekonomisine katkı sağ-
lıyor. E) Size karşı sarf ettiği o kırıcı sözlerden, inanın, ben utanç duy-
dum.
E) Geceleri gökyüzünde Büyükayı, diğer yıldız kümelerine gö-
re daha belirgindir.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ifadenin okunuşuna uygun 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözün yazımı yan-
bir ek getirilmemesinden kaynaklanan yazım yanlışı vardır? lıştır?
Paraf Yayınları

A) Yapılan açıklamada BOTAŞ’ın yüz şirket içinde en çok kâr A) Adam başköşeye kurulmuş, kimseyi konuşturmuyordu.
eden şirket olduğu belirtildi.
B) Banyodaki el sabunu bitmek üzere, yenisini almalıyız.
B) Yağışlı giden yaz mevsimlerinden dolayı m2ye düşen yağış
C) Karın çok yağması, karayolu ulaşımında aksamalara neden
miktarı artmıştı.
oluyordu.
C) Ünlü ekonomist BBDK’da 3 yıl hizmet verdikten sonra yurt
D) Kadının ardı sıra yürüyen çocuk, onun kızı değilmiş.
dışına gitmişti.
E) 1600’lü yıllarda kurulan gözlemevi astronominin gelişimine
D) Bu paketleri 7 No.lu daireye bırakmanız gerekiyor.
katkı sağlamıştı.
E) FİSKOBİRLİK’in sitesinde fındık alımıyla ilgili bir açıklama yer
aldı.

3. 12’nci yüzyılda inşa edilmiş olmalarına rağmen, bu dik çatılı me- 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
I
zarlar beni şaşırttı. Yanlarındaki Selçuklu Dönemi’nden kalma A) Uluslararası birçok yarışmada dereceye giren satranç şam-
II
piyonuna ödül verileceği açıklandı.
medresenin Orta Asya tarzına özgü ikiz minareleri ve çift başlı Bi-
III B) Ülkede kanunlar düzenlenirken sık sık halk oylamasına baş-
zans kartalları da aynı derece ilginç. MÖ 2000’den kalma Kafkas vuruluyordu.
IV
çömlekleri, islam sanatının güzel örnekleri arasında yer alıyor. C) Trafiğin yoğun olduğu ana caddeleri süslüyen çeşmeleri
V görmek beni hiç şaşırtmadı.

Bu parçada altı çizili sözlerin hangisinde bir yazım yanlı- D) Sütunun altına gelince çepeçevre dönen fıskiyelerden dola-
şı vardır? yı biraz ıslanmıştık.
E) Kent merkezindeki inişli çıkışlı sokaklar bomboş olduğun-
A) I B) II C) III D) IV E) V dan kimse bizi fark etmedi.

59
 TÜRKÇE Test - 29

YAZIM KURALLARI

7. I. Dünyanın sayılı doğal güzellikleri arasında yer alan Pamuk- 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcüğün yazımı
kale, UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alıyor. yanlıştır?
II. Medeni kanunda yapılması düşünülen değişikliklerin neleri
kapsadığını biliyor musunuz? A) Yaptığımız teklifi oldubittiye getirmek istiyorsan buna müsa-
ade etmeyiz.
III. Herhangi bir kedi türünü de besleyebilirim ama Van kedisi
olursa daha iyi olur. B) Ülkemizde okuryazar oranında 1930’lu yıllardan itibaren bü-
yük artış görüldü.
IV. Yazılarınızda dilbilgisi kurallarına uygun hareket edin, imla
kılavuzundan yararlanın. C) Dün bize sözveren bu kişiler, şimdi neden sözlerinde dur-
muyor.
V. Balığıyla meşhur olan bölgede irili ufaklı pek çok balıkçı res-
toranı da bulunuyor. D) Böyle zamanlarda yardımsever kişiliğiyle tüm mahallelinin
gönlünü kazanmıştı.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde bir ya-
E) Çevresinde güngörmüş olarak bilindiğinden herkes ona akıl
zım yanlışı vardır?
danışırdı.

A) I ve II B) II ve III C) II ve IV

D) III ve V E) IV ve V

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?

8. Aşağıdaki cümlelerde yer alan birleşik fiillerden hangisinin A) Demirkazık köyünden 10 dakikalık yürüyüşle ulaşacağınız
Paraf Yayınları

yazımı yanlıştır? Cimbar Kanyonu’nda eşsiz tırmanış rotaları var.

B) Bilim kurgu filmlerinin vazgeçilmez kahramanları olan bu
A) Bu yıl çok azmetmiş, sonunda matematikten tam puan al-
canlılar ile ilgili pek çok araştırma yapılmış.
mıştı.
C) Çanakkale Savaşı hakkında biraz okuduysanız söylenen sa-
B) Yapılan bütün engellemelere rağmen pes etmedi, hedefle-
yıları duydukça kafanızın karışmaması mümkün değil.
rini tek tek gerçekleştirdi.
D) Yarımadayı kuş bakışı görmek için saati 250-350 dolar ara-
C) Durumu iyice ağırlaşınca apar topar daha büyük bir hasta-
sı uçak kiralayabilirsiniz.
neye sevkettiler.
E) Elektrikle çalışan otomobiller gibi hidrojenle çalışan otomo-
D) Yörenin tarihî dokusunu çok methediyorlar ama ben bu yöre-
billerde yıllardan beri gündemde.
yi hiç gezmedim.
E) Ucuz iş gücü sayesinde bu ürünlerin tanesini yaklaşık 10 li-
raya mal etmişti.

12. (I) Ada, İmparatoriçe Irene’den Troçki’ye, Agatha Christie’den

Maria Callas’a kadar birçok ruha tanıklık etmiş. (II) Böylesine bir
9. Sadece Kızıl Vadi’nin içinde otuz iki tane farklı vadi mevcut. Eğer
kolektif bilinçaltı, zaman denen olguyu alt üst ediyor. (III) Hep
I II
birkaç saatiniz varsa fotoğraf makinenizi alın, direk buraya ge- düşünmüşümdür, Sedef Adası, eskiden akşamüstü ışığında
III IV nasıl görünüyorsa şu an da öyle görünüyor. (IV) Ya da insan-
lin. Seyir tepelerinden birine çıkın ve dünyayla iletişiminizi ke- lar dolunayın doğuşunu nasıl görmüşse biz de hâlâ aynı şekil-
de görüyoruz. (V) Bu yüzden de zamana dokunuyormuş, geç-
sip saatlerce bu eşsiz manzarayı seyredin.
V mişe yaklaşıyormuş gibi hissediyorum.

Bu parçada altı çizili sözlerin hangisinde bir yazım yanlı- Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir yazım
şı vardır? yanlışı vardır?

A) I B) II C) III D) IV E) V A) I B) II C) III D) IV E) V

1-D 2-C 3-E 4-A 5-C 6-C 7-C 8-C 9-D 10-C 11-E 12-B 60
 Test - 30 TÜRKÇE

NOKTALAMA İŞARETLERİ

1. (I) Aziz Sancar, 1946’da Mardin’in Savur ilçesinde, orta gelir-
li bir ailenin sekiz çocuğundan yedincisi olarak dünyaya geldi.
(II) 1963 yılında girdiği İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden
1969 yılında birincilikle mezun oldu. (III) İki yıl memleketinde bir
sağlık ocağında hekimlik yaptıktan sonra yurt dışına gitti, orada
DNA’nın onarımı üzerine çalıştı. (IV) Dr. Sancar bu çalışmalar-
la önce yüksek lisans, ardından doktora derecesi aldı. (V) 2001
yılında Amerikan Kimya Cemiyeti tarafından verilen Kuzey Ca-
rolina Seçkin Kimyager Ödülü’nü almaya hak kazandı.
4. Ana vatanı Güneybatı Asya olan Safran, dünyanın en paha-
lı baharatı, aktarlarda özel kasalarda saklanır ve gramla satı-
lır. Asya’dan tüm dünyaya yayılan bu bitki, şu an farklı kıtalar-
da yetiştirilmektedir. Keskin rengiyle merak uyandırmış, sıra dışı
aromasıyla beğeni toplamıştır. Parfümeri, ilaç ve tekstildeki en-
düstriyel kullanımları dışında şifa verici bitki olarak tüketilmekte-
dir. Peki, böylesine değerli bir bitki olan safran, nerelerde yetişti-
riliyor? Asya’da Azerbaycan, İran; Avrupa’da Yunanistan, İtalya,
Fransa ve İspanya’da üretimi yapılıyor bu bitkinin.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir nokta- Bu parçada virgülün aşağıdaki işlevlerinden hangisinin kul-
lama yanlışı yapılmıştır? lanımı yoktur?

A) I B) II C) III D) IV E) V A) Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için kullanılır.

B) Birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelime gruplarının arası-
na kullanılır.
C) Metin içinde art arda gelen zarf-fiil eki almış kelimelerden
sonra kullanılır.
D) Uzun cümlelerde yüklemden uzak düşmüş olan özneyi be-
2. Simitçi ( ) tablasını ( ) üzeri çıtır çıtır simitlerle dolu o ekmek lirtmek için kullanılır.
teknesini ( ) başının üzerine özenle yerleştirmiş ( ) kentin o bü-
E) Cümle içindeki ara sözleri ayırmak için ara sözlerin başında
yük ( ) cıvıl cıvıl ( ) tarihî meydanına doğru yürüyordu.
ve sonunda kullanılır.
Paraf Yayınları

Bu cümlede boş bırakılan yerlere aşağıdaki noktalama işa-

retlerinden hangileri sırasıyla getirilmelidir?

A) (;) (,) (,) (;) (;) (,)

B) (-) (,) (-) (,) (;) (,)
C) (,) (-) (-) (;) (,) (,)
5. 1980’li yıllardan günümüze ekonomisindeki başarısı ve sana-
D) (,) (-) (-) (,) (,) (,)
yi üretimindeki payı ile dikkat çeken Denizli; ekonomik büyü-
E) (;) (-) (-) (,) (;) (;)
me trendi içinde olan Gaziantep, Kahramanmaraş, Kayseri gibi
kentlerle birlikte “Anadolu kaplanları” olarak anılmaktadır.

Aşağıdakilerin hangisinde noktalı virgül (;) bu cümledeki iş-

leviyle kullanılmıştır?

A) İstanbul, Ankara, İzmir; Marmara, Ege ve İç Anadolu Bölge-

3. Değer (I) kişiye göre değişen soyut bir kavramdır. Değer bilmek
sinin ekonomik ve sosyal yönden en gelişmiş kentleridir.
deyimi ise değerli olanın ayrımında olmak (II) kişileri önemse-
mek gibi somut verilerle tanımlanabilir. Bu bağlamda değer bil- B) İki katlı köy evinin arkasındaki o etrafı tellerle çevrili bahçesin-
mek (III) başta insana ve onu sonsuzlaştıran emek ürünlerine de erik, elma, şeftali; patates, havuç, soğan, turp yetiştirirdi.
değer vererek sevgiyle bakanlara özgü bir duygudur. Toplum- C) Öykü, roman, şiir türlerinden birbirinden değerli yapıtlar ver-
da bu erdemi ancak kendini (IV) bilgiyle donatanlar gösterir. Bil- miş; sinema alanında toplumsal içerikli filmlere imza atmıştı.
ginin bir değer olmadığı toplumlarda en büyük sorun (V) iyinin D) Deprem değil, tedbirsizlik; zemin değil, çürük binalar yani
yerini kötünün almasıdır. depreme karşı dayanıklı olmayan yapılar öldürmektedir in-
Bu parçada numaralanmış yerlerden hangisine virgül ge- sanları.
tirilemez? E) Eğitimdeki fırsat eşitliğinin, gelir dağılımındaki dengesizli-
ğin, bölgeler arası farklılıkların ele alındığı bu toplantı; yerel
A) I B) II C) III D) IV E) V ve ulusal basının ilgisini çekti.

61
 TÜRKÇE Test - 30

NOKTALAMA İŞARETLERİ

6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kesme işaretinin (’) kulla- 9. İmek fiilinin (ek fiil) geniş zaman çekiminde üçüncü şahıs
nımıyla ilgili bir yanlışlık yapılmıştır? eki düşebilir.
Konuşmacı, kendisinin dünyanın en zeki (!) adamı olduğu-
A) Öğrenci ve velilerin merakla beklediği sınav bu yıl, 19 Hazi- nu inanıyor.
ran’da yapılacak.
1572 (?) yılında doğan Nef’î, hiciv ve kasideleriyle ünlü bir
B) Bu uygulamadan 657’ye tabi olan bütün memurların yarar- divan şairidir.
lanacağı söyleniyor.
Ayşe Hanım – (Koşarak trenin kapısına kadar gelir.) N’olur
C) Ülkelerin liderleri her yıl eylül ayında BM’deki açık oturum- beyim, bizi bırakmayın!
da görüşlerini açıklıyor.
24 Ekim 1945 yılında savaşları ve barışa yönelik tehditleri
D) Hazırlanan yasa tasarı, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde önlemek amacıyla kurulan Birleşmiş Milletler Teşkilatı, (Bu-
onaylandıktan sonra yasalaşır. nu tam olarak başardığını söylemek oldukça zor günümüz-
E) Alanya’mızın turistik mekânlarında olan Damlataş Mağara- de.) uluslararası bir örgüttür.
sı, 1948 yılında bulunmuştur.
Yukarıdaki cümlelerde yay ayracın ( ) aşağıdakilerin hangi-
sinde belirtilen kullanımına uygun bir örnek yoktur?

A) Cümledeki anlamı tamamlayan ve cümlenin dışında kalan

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde düzeltme işareti (^) yan- ek bilgiler için kullanılır.
lış kullanılmıştır? B) Alıntıların aktarıldığı eseri, yazarı veya künye bilgilerini gös-
termek için kullanılır.
A) Çarşıdaki o küçücük dükkânında gece geç saatlere kadar
C) Bir söze alay, kinaye veya küçümseme anlamı kazandırmak
çalışırdı.
Paraf Yayınları

için kullanılan ünlem işareti yay ayraç içine alınır.

B) Bu kasabanın sâkinleri eskiden havalar ısını ısınmaz yayla-
D) Tiyatro eserlerinde ve senaryolarda konuşanın hareketleri-
ya çıkardı.
ni, durumunu açıklamak ve göstermek için kullanılır.
C) Sükût ikrardan gelir yani sessizlik, suçlamaları kabul etmek
E) Bir bilginin şüpheyle karşılandığını veya kesin olmadığını
demektir.
göstermek için kullanılan soru işareti yay ayraç içine alınır.
D) Başkalarının arkasından konuşma gibi bir âdetinin olmadı-
ğını söyledi.
E) Çevresinde kimseye zararı olmayan, kendi hâlinde bir insan
olarak tanınıyordu.

8. Limon suyunun içine biraz tuz koydu, sonra onu her zamanki 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tırnak işareti (“ ”) yanlış
I kullanılmıştır?
gibi çırpmaya başladı. Zeytinyağı, hardal ve karabiberi ekledi.
II
Rengi değişen, koyulaşan sosu özenle salatanın üzerine döke- A) Öğrenciler ünlü şairimizin “Han Duvarları” adlı şiirini ezber-
III lediler.
rek karıştırdı. Üst kısımları çatlayacak gibi gerilmiş, kuyruk ve
B) Anadolu’da bir tarafı dışarıya açık olan sundurmaya “eyvan”
IV
yüzgeçleri hafifçe kararmaya başlamış çinakoplara son bir göz denir.
C) Atatürk’ün “Egemenlik verilmez, alınır.” sözü Türk milletinin
atarak, salatayı salon penceresinin önündeki masaya götürdü.
karakterini yansıtır.
V
D) Bu küçük Afrika ülkesi, yaşadığı “ekonomik savaş”tan ba-
Bu parçadaki numaralanmış virgüllerden (,) hangisi yanlış şarıyla çıkmıştır.
kullanılmıştır?
E) Pandomim “sözsüz oyun” bize Batı’dan geçmiş oyun türle-
rinden biridir.
A) I B) II C) III D) IV E) V

1-B 2-C 3-D 4-C 5-E 6-D 7-B 8-E 9-B 10-E 62
 Test - 31 TÜRKÇE

NOKTALAMA İŞARETLERİ

1. Ağaçlardan ( ) çevremize güzellikler kattığı için baş tacı ettiği-
miz varlıklardan, söz ediyorum kitabımda ( ) tarihin o sessiz ta-
nıklarından, gölgesine sığındığımız o vefalı dostlardan, oksijen
kaynaklarımızdan ( ) İnsanoğlunun onlarla ne alıp veremediği
var ( ) bir türlü anlamıyorum doğrusu. Ne kadar acımasız dav-
ranıyoruz onlara ( )
Bu parçada ayraçlarla ( ) belirtilen yerlere, aşağıdakilerin han-
gisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla getirilmelidir?
A) (,) (:) (.) (?) (?)
B) (;) (;) (...) (;) (!)
C) (,) (;) (…) (,) (!)
D) (,) (,) (?) (;) (?)
3. Çocukluk yıllarımın geçtiği topraklardayım uzun bir aradan son-
ra ( ) Zihnimdeki o berrak fotoğrafı hâlâ parıldayan iki katlı, be-
yaz badanalı evin yerinde şimdi kocaman bir çer çöp yığını ( )
Anılarımı emanet ettiğim evin yıkıntısıyla karşılaşmak ne acı bir
duygu ( ) Yıllar sonra onu bıraktığım gibi bulacağımı sanmam
naif bir kentli nostaljisi mi yoksa anıların mutlu dünyasına sığın-
ma isteği mi ( ) tam olarak bilmiyorum. Bildiğim tek şey var ( )
canımın çok yandığı ( )
Bu parçada parantezle ( ) belirtilen yerlere, aşağıdaki nokta-
lama işaretlerinden hangisi sırasıyla getirilmelidir?
A) (.) (.) (...) (,) (.) (..) B) (.) (...) (.) (,) (;) (.)
C) (.) (...) (!) (,) (:) (.) D) (.) (.) (!) (,) (.) (!)

E) (;) (;) (...) (?) (...) E) (:) (...) (!) (;) (:) (...)

Paraf Yayınları

2. Sonbaharın ilk günlerinde bütün bir yazı geçirdiğimiz köylerden, 4. Hemen her yazarın, şairin aklının bir köşesinde dergi çıkarmak
sahil kasabalarından kente döner ( ) büyük bir heyecanla oku- I
fikri vardır. Sık sık bunu düşünür, hayaller karar; kimlere yazı yaz-
lun açılacağı, zilinin çalmasıyla çığlık çığlığa bahçeye fırlayaca-
II
ğımız günü beklemeye başlardık. Zembereği boşalmış saatler dıracaklarının, hangi konulara ağırlık vereceklerinin listelerini ya-
gibi olurduk ilk günler ( ) Barakanın kapısında sıkışanlar, birbi- III
rini ezerek geçmeye çalışanlar, düşenler ( ) O itiş kakış içinde parlar defalarca. Ne var ki sadece düş kurarak, sadece düşüne-
gür bir ses duyardık ( ) Çocuklar dikkat edin ( ) İlkokul öğretme- IV
rek hayata geçecek bir şey değildir dergi. Nasıl tiyatro yapmak
nimiz Kâzım Bey’in sesiydi bu.
için sadece oyuncu ya da sadece salon yetmiyorsa, dergi için
Bu parçada ayraçlarla ( ) belirtilen yerlere, aşağıdakilerin han-
V
gisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla getirilmelidir? de kâğıdın, matbaanın, hatta dergiyi çıkaracak kadronun öte-
VI
A) (;) (.) (...) (...) (!) sinde şeylere gereksinim vardır.

B) (,) (...) (...) (:) (.) Bu parçadaki numaralanmış virgüllerden hangileri yanlış
C) (,) (.) (...) (...) (!) kullanılmıştır?

D) (;) (...) (...) (:) (!..)

A) I ve III B) II ve V C) III ve VI
E) (;) (.) (...) (:) (!)
D) IV ve V E) V ve VI

63
 TÜRKÇE Test - 31

NOKTALAMA İŞARETLERİ

5. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin sonuna soru işareti kon- 8. Aşağıdakilerin hangisi, kısa çizginin ( – ) kullanıldığı yerler-
malıdır? den biri değildir?

A) Durup dururken bize niçin küstüğünü anlayamadık doğrusu A) Satıra sığmayan kelimeler bölünürken satır sonuna konur.
B) Kendimi tartışmaların dışında tutabilir miydim, bilmiyorum B) Cümle içinde ara sözlerin veya ara cümlelerin başına ve so-
C) O insanlara yardım etmekten başka bir şey yapamazdım ki nuna konur.

D) Bunca insanı sabahın köründe sokağa döken neydi bu kış- C) Birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelime ve kelime grupla-
ta kıyamette rının arasına konur.

E) Dergimizi daha nitelikli hâle getirmek için neler yapabiliriz, D) Kelimelerin kökleri, gövdeleri ve eklerini birbirinden ayırmak
diye düşünüyorum için kullanılır.
E) “Arasında, ve, ile, ila, …-den …-e” anlamlarını vermek için
birbiriyle ilişkili kelimeler arasında kullanılır.

6. İlk kez geldiğim bu Afrika ülkesiyle ilgili çok şey duymuştum

buraya gelmeden önce ( ) Afrika’nın en sıcakkanlı insanlarına
ev sahipliği yaptığını ( ) yaban hayatını yakından görme olana- 9. Önümüzde göz alabildiğine uzanan ekin tarlaları (I) Dağların ya-
ğı sağlayan parklarının olduğunu ( ) teknolojiyle tanışmamış in- maçlarında yan yana duran, iki katlı köy evleri (II) Yol kenarlarında
san topluluklarının yaşadığını ( ) Duyduklarımla gördüklerim ara- baharın ilk meyvesi olan çağla dolu tezgâhlar (III) Havada, öbek
sında öyle farklar var ki ( ) Dış dünyadaki algısıyla gerçeğin bu
Paraf Yayınları

öbek açmış nergislerin baş döndürücü kokusu (IV) Her zaman

kadar farklı olduğu ikinci bir ülke var mıdır dünya üzerinde, di- böyle güzel mi etrafı meyve bahçeleriyle çevrili dereler (V)
ye merak ediyor insan ( )
Bu parçadaki numaralanmış yerlerden hangisine üç nokta
Aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangisi bu parçada ay- (...) getirilemez?
raçlarla ( ) belirtilen yerlerden herhangi birine getirilemez?
A) I B) II C) III D) IV E) V
A) İki nokta (:) B) Nokta (.) C) Virgül (,)

D) Üç nokta (...) E) Noktalı virgül (;)

10. Her insan aynada kendisine baktığında görüntüsünden hoşnut

olmak ister. Şık giyindiğinde bile kendini daha iyi hissetmiyor

7. İyi bir romanda bulunması gereken bazı önemli özellikler var-
dır bana göre ( ) Okur kitlesinin ilgisini çekecek bir konu ( ) ilk mu insan? Özellikle gençleri tedirgin eden iki şey hep dikkati-
sayfadan son sayfaya kadar su gibi akıp giden bir dil ( ) okura I
mi çekmiştir benim: Bunlardan biri boyun yeterince uzun olma-
etkinlik kazandıracak bir kurgu ( ) Bu özellikleri taşıyan bir ro-
II
man, inanın bana, yalnız ortaya çıktığı toplumda çok okunmak- ması, ikincisi de saçların dökülmesi. Erkek tipi saç dökülmesi,
la, yazarını tanıtmakla kalmaz ( ) geleceğin edebiyatseverlerine III IV
de seslenir. ileri yaşlarda dert edilmiyor belki; ama gençlerde psikolojik so-
V
Bu parçada ayraçlarla ( ) belirtilen yerlere, aşağıdakilerin han- runlara yol açabiliyor.
gisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla getirilmelidir?
Bu parçadaki numaralanmış noktalama işaretlerinden han-
gisi yanlış kullanılmıştır?
A) (;) (,) (.) (...) (;) B) (:) (,) (,) (...) (;) C) (:) (;) (,) (.) (;)

D) (:) (;) (,) (...) (;) E) (;) (,) (;) (.) (,) A) I B) II C) III D) IV E) V

1-C 2-E 3-C 4-E 5-D 6-E 7-B 8-C 9-E 10-E 64
 TYT

KONULAR

SORU BANKASI
MATEMATİK
MATEMATİK - GEOMETRİ

SON YILLARDA VİDEO MOBİL AKILLI

ÖSYM’NİN
SORU SORMAKTAN VAZGEÇMEDİĞİ
ÇÖZÜM KÜTÜPHANE TAHTA

KONULARA GÖRE
HAZIRLANMIŞTIR.
 MATEMATİK
İÇİNDEKİLER
MATEMATİK GEOMETRİ

Test 1 : Temel Kavramlar / Sayı Kümeleri ............................3 Test 24 : Üçgende Açılar ......................................................... 49

Test 2 : Temel Kavramlar / Tek-Çift Sayılar .........................5 Test 25 : Dik Üçgenler ve Özel Üçgenler ............................... 51

Test 3 : Sayı Basamakları ........................................................ 7 Test 26 : Üçgende Benzerlik....................................................53

Test 4 : Bölünebilme Kuralları.................................................9 Test 27 : Çokgenler....................................................................55

Test 5 : Rasyonel Sayılar.........................................................11 Test 28 : Dikdörtgen ..................................................................57

Test 6 : Basit Eşitsizlikler - Mutlak Değer ........................... 13 Test 29 : Kare..............................................................................59

Test 7 : Üslü İfadeler ............................................................... 15 Test 30 : Prizmalar .................................................................... 61

Test 8 : Köklü İfadeler ..............................................................17 Test 31 : Prizmalar ................................................................... 63

Test 9 : Sayı - Kesir Problemleri ........................................... 19

Test 10 : Sayı - Kesir Problemleri ........................................... 21

Test 11 : Sayı - Kesir Problemleri ...........................................23

Test 12 : Yaş Problemleri .........................................................25

Test 13 : Yüzde Problemleri .....................................................27

Test 14 : Hareket Problemleri..................................................29

Test 15 : Rutin Olmayan Problemler...................................... 31

Test 16 : Rutin Olmayan - Periyodik Problemler .................33

Test 17 : Veri ...............................................................................35

Test 18 : Verilerin Grafikle Gösterilmesi ................................37

Test 19 : Kümeler...................................................................... 39

Test 20 : Permütasyon - Kombinasyon ................................ 41

Test 21 : Olasılık .........................................................................43

Test 22 : Fonksiyonlar...............................................................45

Test 23 : Fonksiyonlar...............................................................47
 KONU ANALİZ TABLOSU
SON 4 YILA GÖRE SORU SON 4 YILA GÖRE SORU
TYT KONULARI TYT KONULARI
GELME İHTİMALİ GELME İHTİMALİ

MATEMATİK PERMÜTASYON - KOMBİNASYON %100

TEMEL KAVRAMLAR-1
(Sayı kümeleri, Tek-Çift sayılar)
%100 BİNOM %0

TEMEL KAVRAMLAR-2
( Pozitif - Negatif sayılar, Ardışık sayılar, Asal sayılar, Faktöriyel)
%0 OLASILIK % 100

SAYI BASAMAKLARI %100 FONKSİYON % 100

BÖLÜNEBİLME KURALLARI %75 POLİNOMLAR %25

EBOB - EKOK %0 2. DERECE DENKLEMLER %0

RASYONEL SAYILAR %75 GEOMETRİ

BASİT EŞİTSİZLİKLER - MUTLAK DEĞER %75 ÜÇGENDE AÇILAR 75%

DENKLEM ÇÖZME %0 DİK VE ÖZEL ÜÇGENLER 100%

ÜSLÜ İFADELER %75 ÜÇGENDE AÇI- KENAR BAĞINTILARI 50%

KÖKLÜ İFADELER %100 ÜÇGENDE YARDIMCI ELEMANLAR %0

ÇARPANLARA AYIRMA %50 ÜÇGENDE BENZERLİK 75%

ORAN ORANTI %25 ÜÇGENDE ALAN 25%

SAYI - KESİR PROBLEMLERİ %100 ÇOKGENLER 100%

İŞÇİ - HAVUZ PROBLEMLERİ %0 GENEL DÖRTGENLER %0

YAŞ PROBLEMLERİ %75 PARALELKENAR %0

YÜZDE PROBLEMLERİ %100 EŞKENAR DÖRTGEN %0

KAR ZARAR PROBLEMLERİ %0 DİKDÖRTGEN 100%

KARIŞIM PROBLEMLERİ %0 KARE 75%

HAREKET PROBLEMLERİ %75 YAMUK 50%

RUTİN OLMAYAN PROBLEMLER

%100 DELTOİD 25%
(Periyodik Tekrar Problemleri- Grafik Problemleri)

VERİ - VERİLERİN GRAFİKLE GÖSTERİLMESİ %100 PRİZMALAR 100%

KÜMELER % 75 PİRAMİTLER %0
 Test - 1 MATEMATİK
TEMEL KAVRAMLAR
Sayı Kümeleri

1. – 3 – 2 + 5 +7 . 4 4. A= –3 –6

verilen işlemde, aşağıda belirtilen yerlerden hangilerine

B= –6 3
parantez konulursa işlemin sonucu en küçük değerini alır?
C= 6 –3
( )
A) 3’ten hemen sonra 5’ten hemen sonra ifadelerindeki boş kutuların içine toplama (+), çıkarma
B) 3’ten hemen önce 5’ten hemen sonra (–) ve çarpma (x) sembolleri hangi sırayla yerleştirilirse
C) 3’ten hemen önce 7’den hemen sonra A > B > C sıralaması sağlanır?

D) 2’den hemen önce 7’den hemen sonra

I II III
E) 2’den hemen önce 4’ten hemen sonra
A) + x –
B) – + x
C) – x +
D) x + –
E) x – +
Paraf Yayınları

2. a, b, c tam sayılar ve
a
–b=c
b
a . b = 24

olduğuna göre, c’nin alabileceği en küçük değer kaçtır?

A) 4 B) 8 C) 10 D) 12 E) 16

5.
x 6 b c

b m

10

a n 96
3. a, b ve c doğal sayılar olmak üzere,
Yukarıdaki tablo, mavi satır ve sütundaki pozitif tam sayıların
a(a + b) = 15
çarpımları ile doldurulmaktadır.
c(c – b) = 35
Tabloda mavi satır ve sütundaki sayılar ok yönünde, küçükten
eşitlikleri veriliyor. büyüğe doğru sıralanmıştır.

Buna göre, a + b + c toplamı kaçtır? Buna göre, m + n toplamının en büyük değeri kaçtır?

A) 10 B) 12 C) 15 D) 16 E) 18 A) 90 B) 96 C) 102 D) 112 E) 114

3
 MATEMATİK Test
Test -- 1
1

TEMEL KAVRAMLAR
Sayı Kümeleri

6. Aşağıdaki kutuların içine 1’den 9’a kadar olan rakamlardan se- 9. Aşağıdaki sayı doğrusunda K ve L doğal sayılarının yerleri gös-
kiz tanesi her kutuya farklı bir sayı gelecek şekilde yerleştirildi- terilmiştir. K sayısının 3’e uzaklığı, L sayısının 10’a uzaklığının 2
ğinde tüm eşitlikler sağlanmaktadır. katına eşittir.

A= x = +
3 K 10 L

B= : = – Buna göre, K + L toplamının alabileceği en büyük değer

kaçtır?
Buna göre, A + B toplamının en küçük değeri kaçtır?
A) 17 B) 19 C) 21 D) 22 E) 23
A) 5 B) 7 C) 10 D) 14 E) 16

10. Aşağıda verilen tabloda uçlarda bulunan kutular hariç her ku-
tuda bulunan sayı o kutunun hemen sağında ve hemen solunda
bulunan kutulardaki sayıların toplamına eşittir.
7. K(x) = {x sayısının rakamlarından büyük olmayanı}
Paraf Yayınları

olduğuna göre,

K(10) + K(11) + K(12) + ... + K(49) Bu beş kutunun içine yazılan sayıların toplamı 23 olduğuna
göre, ortadaki kutuya yazılan sayı kaçtır?
toplamının değeri kaçtır?

A) 23 B) 21 C) 20 D) 15 E) 13
A) 80 B) 82 C) 84 D) 92 E) 96

11. a, b ve c birbirinden ve sıfırdan farklı gerçel sayılardır.

a–b=c
8.
c : (a + 2) : (c – a) = 0’dır.

Buna göre,

I. a=–2

II. b + c = – 2
Bir pazarcı, kavunlarının bir kısmını 3’erli, kalan kısmını da 4’erli
paketler halinde satmıştır. III. a + b = c

Pazarcının 147 tane kavunu olduğu bilindiğine göre, pazarcı ifadelerinden hangileri her zaman doğrudur?
en fazla kaç paket kavun satmıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

A) 38 B) 40 C) 42 D) 47 E) 48 D) I ve III E) II ve III

1-D 2-A 3-B 4-B 5-E 6-B 7-A 8-E 9-D 10-A 11-C 4
 Test
Test -- 2
2 MATEMATİK
TEMEL KAVRAMLAR
Tek-Çift Sayılar

1. x tam sayı olmak üzere, (6 – 5x) tek sayı olduğuna göre, 4. A, B ve C bloklarından oluşan bir sitenin her bloğunda 21 tane
aşağıdakilerden hangisi kesinlikle çift sayıdır? daire vardır. Bu sitede; önce A bloğundaki dairelerden başla-
narak sırayla B ve C bloğundaki daireler 1’den başlayan ardı-
A) x + 2 B) – 3x C) 3x + 2 şık tam sayılarla numaralandırılmıştır.
2
D) (x – 1)x E) (x + 1)x +1 Bu sitenin numaraları ile ilgili,

I. A bloğundaki daire numaralarının toplamı tek sayıdır.

II. C bloğundaki daire numaralarının toplamı çift sayıdır.

III. Bu sitedeki tek numaralı dairelerin numaraları toplamı çift-

sayıdır.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) II ve III

2. a pozitif tek sayı,

b negatif tek sayı

olduğuna göre, aşağıdakilerden hangisi her zaman doğ-

rudur?
Paraf Yayınları

A) a . b negatif çift sayıdır.

B) a + b pozitif çift sayıdır.

5.
C) a – b pozitif çift sayıdır.

D) b – a negatif tek sayıdır.

E) ab pozitif tek sayıdır. 8--1--

Ayça, bilgisayarının şifresinin bazı numaralarını hatırlamakta,

bazı numaralarını ise hatırlamamaktadır. Hatırladığı numara-
ları şekildeki gibi yazan Ayça, ayrıca şifre ile ilgili şunları hatır-
lamaktadır:

• Şifredeki tüm rakamların toplamı çift sayıdır.

• Şifredeki çift rakamların sayısı tek rakamların sayısıdan

3. a, b ve c pozitif tam sayılar olmak üzere, fazladır.

(2a – b) çift sayı ve (b + 5c) tek sayı olduğuna göre, aşağı- • Şifredeki rakamlar birbirinden farklıdır.
dakilerden hangisi kesinlikle çifttir?
Buna göre, şifredeki tek rakamların çarpımı en az kaç ola-
bilir?
A) a + b + c B) (b : c)a C) b : c – a

D) (b – c)! E) ba + cb A) 3 B) 5 C) 7 D) 21 E) 105

5
 MATEMATİK Test - 2

TEMEL KAVRAMLAR

6. Bir telefon hattında yurt içi görüşmesinin dakika ücreti 0,2 TL, 9. x, y ve z pozitif tam sayılar olmak üzere,
yurt dışı görüşmesinin dakika ücreti 0,7 TL’ dir. Toplam 600 da- 5x + z
=x
kika görüşme yapan bir kişi 200 TL görüşme ücreti ödemiştir. y

Bu kişi, a dakika yurt içi, b dakika yurt dışı görüşmesi yap- eşitliği veriliyor.
tığına göre, aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğrudur?
Buna göre,

A) a çift ve b tek sayıdır. B) a tek ve b çift sayıdır. I. x tek sayıysa z çift sayıdır.

C) a ve b çift sayıdır. D) a ve b tek sayıdır. II. x çift sayıysa z çift sayıdır.

E) a çift ise b tek sayıdır. III. y tek sayıysa z çift sayıdır.

ifadelerinden hangileri her zaman doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) II ve III

7. a ve b birer tam sayı olmak üzere,

a – b, 2a + 3b ve ab

sayılarından ikisinin çift sayı, birinin ise tek sayı olduğu bilin- 10. a, b, c birer tam sayı ve
mektedir. 5ab = 8 – 3c
Paraf Yayınları

Buna göre, olduğuna göre, aşağıdakilerden hangisi her zaman doğ-

I. a + 2b rudur?

II. 2a – 3b A) a ve b tek ise c tek sayıdır. B) c çift ise b çift sayıdır.

III. ab C) c çift ise a çift sayıdır. D) a, b ve c çift sayıdır.
ifadelerinden hangileri bir çift sayıdır? E) a, b ve c tek sayıdır.

A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II

D) I ve III E) II ve III

11. x, y ve z birer pozitif tam sayı olmak üzere,

• xy + yz nin tek sayı

• x + y + z toplamının tek sayı

olduğu biliniyor.
8. A, B ve C pozitif tam sayıları, aşağıdaki özellikleri sağlamaktadır.
Buna göre,
• A tek sayıysa, B veya C’den biri çift sayıdır.
I. x çift sayıdır.
• A çift sayıysa B ve C tek sayıdır.
II. x tek ise y çift sayıdır.
• A ve C’den sadece biri tek sayıdır.
III. z çift sayıdır.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi daima çift sayıdır?
ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?
A
A) B) A + B C) C : (A + B)!
B A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) A : C + B E) AB + CA D) I ve II E) II ve III

1-E 2-C 3-B 4-D 5-A 6-C 7-A 8-C 9-E 10-A 11-E 6
 Test - 3 MATEMATİK

SAYI BASAMAKLARI

1. a, b, c ve d birbirinden farklı rakamlar, ab ve cd iki basamaklı 4. 1AB, 1CA ve 1BA üç basamaklı doğal sayılardır. Ahmet, üçer
sayılardır. ay arayla kilosunu ölçüyor ve şekildeki gibi bir çizelgeye bu öl-
çümleri yazıyor.
ab + cd = 183

olduğuna göre, Kilo

a2b,7 + c5d,3 Başlangıç 1BA

ondalık sayılarının toplamı kaçtır? 3. Ay 1CA

6.Ay 1AB
A) 1983 B) 1884 C) 1784

D) 1684 E)157

Ahmet’in ilk üç ay 20 kilo, ikinci üç ay 16 kilo zayıfladığı biliniyor.

A, B ve C sıfırdan farklı rakamlar olduğuna göre, A + B + C

toplamı en az kaçtır?

A) 9 B) 12 C) 15 D) 18 E) 21
2. ab ve ba iki basamaklı doğal sayılar olmak üzere, hızları şekilde
verilen iki araç A ve B noktalarından aynı anda birbirlerine doğru
harekete geçiyorlar.
Paraf Yayınları

V1=ab km/sa V2=ba km/sa

K
A 154 km B

Araçlar ilk hareketlerinden 2 saat sonra K noktasında karşıla-

şıyorlar.

Buna göre, araçlardan hızlı olanın hızı saatte en az kaç ki-

lometredir?

A) 61 B) 52 C) 48 D) 43 E) 35

5. Birden fazla ardışık pozitif tam sayının çarpımı olarak yazılabi-

len doğal sayılara çarpımsal sayı denir.

Örneğin; 6 ve 60 birer çarpımsal sayıdır.

Buna göre, 5 ile tam bölünen çarpımsal sayılarla ilgili olarak,

3. Üç basamaklı bir doğal sayının yüzler basamağı silinip yerine I. İki basamaklı 4 tane çarpımsal sayı vardır.
2 yazıldığında üç basamaklı A sayısı, onlar basamağı silinip ye- II. Üç basamaklı en küçük çarpımsal sayı 120’dir.
rine 3 yazıldığında üç basamaklı B sayısı, birler basamağı sili-
III. 3 ile tam bölünür.
nip yerine 4 yazıldığında üç basamaklı C sayısı elde edilmiştir.
ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?
A + B + C = 1616 olduğuna göre, üç basamaklı sayının on-
lar basamağındaki rakam kaçtır?
A) Yalnız II B) I ve III C) I ve II

A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9 D) II ve III E) Yalnız I

7
 MATEMATİK Test - 3

SAYI BASAMAKLARI

6. Rakamları toplamı 1923 olan bir doğal sayı için, 9. 1’den büyük bir doğal sayının tüm asal çarpanları toplandığında
sonuç bir asal sayıya eşit ise bu doğal sayıya “asil sayı” denir.
I. En az 214 basamaklıdır.
Örneğin; 75 sayısının asal çarpanlara ayrılmış hali,
II. Birler basamağı 3 ya da 8’dir.
75 = 5 : 5 : 3’tür.
III. Sayı en küçük değerini aldığında en küçük rakamı 6’dır.
5 + 5 + 3 = 13 bir asal sayı olduğundan 75 asil sayıdır.
ifadelerinden hangileri her zaman doğrudur?
Buna göre,
A) I ve III B) II ve III C) Yalnız III
I. 40
D) Yalnız I E) I, II ve III
II. 88

III. 100

sayılarından hangileri asil sayıdır?

A) I ve II B) Yalnız III C) I ve III

D) II ve III E) Yalnız I

7. Bir manav, toptacıdan 35 kiloluk bir çuval soğan aldıktan sonra

8’er kiloluk paketler halindeki soğanlardan da birkaç paket ala-
rak toplamda AB kilo soğan alıyor. Bu manav soğanları dükka-
nında 3’er kiloluk paketler halinde satınca gün sonunda elinde
Paraf Yayınları

20 kilo soğan kalıyor.

AB iki basamaklı bir doğal sayı olduğuna göre, A + B top-

lamının en küçük değeri kaçtır?

A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 14

10. Esat tahtaya iki basamaklı bir doğal sayı yazdıktan sonra bu sa-
yının her basamağındaki rakam için

8. İçinde bir A doğal sayısının yazılı olduğu n kenarlı bir çokgen • tek ise bu rakama 3 ekleyip elde ettiği sayının rakamları
A toplamını bu basamağa
sembolünün değeri, kesrinin ondalık gösteriminin tam
n+1
• çift ise bu rakama 4 ekleyip elde ettiği sayının rakamları
kısmına eşittir.
toplamını bu basamağa
Örnek: 7 + 12 =3 gelecek biçimde tahtaya yeni bir sayı yazmıştır. Esat tahtaya
yazdığı her sayı için bu işlemi uygulamaya devam etmiştir.
AB iki basamaklı bir doğal sayı olmak üzere,
Örneğin, Esat’ın tahtaya yazdığı ilk sayı 65 ise ikinci sayı 18 ve
üçüncü sayı 43’tür.
63 + 44 = AB
Buna göre, Esat’ın tahtaya yazdığı ilk sayı 96 olduğuna
olduğuna göre, AB’nin alabileceği değerlerin toplamı kaçtır? göre, dördüncü sayı kaçtır?

A) 195 B) 198 C) 234 D) 262 E) 330 A) 18 B) 43 C) 64 D) 74 E) 86

1-C 2-D 3-E 4-A 5-E 6-A 7-D 8-D 9-A 10-A 8
 Test - 4 MATEMATİK

BÖLÜNEBİLME KURALLARI

1. Altı basamaklı 5874ab doğal sayısının 10 ile bölümünden 4. A ve B birbirinden farklı rakamlar olmak üzere, AAB ve BAA üç
kalan 7, 4 ile bölümünden kalan 3, 9 ile bölümünden ka- basamaklı doğal sayılarının 9’a bölümünden kalan 3’tür.
lan 8 olduğuna göre, a kaçtır?
Bu sayılardan biri 4’e diğeri ise 6’ya tam bölünebildiğine
göre, A + B toplamı kaçtır?
A) 2 B) 4 C) 6 D) 7 E) 8

A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11

2. n ve k pozitif tam sayılar olmak üzere, nk değeri

• n sayısı, k sayısına tam bölünüyorsa nk = n + k

• n sayısı, k sayısına tam bölünmüyorsa nk = n – k 5. Dört basamaklı 3A8B sayısının 30 ile bölümünden kalan 13’tür.
olarak tanımlanıyor. Buna göre, A sayısının alabileceği değerler toplamı kaçtır?
Örnek:
A) 15 B) 13 C) 11 D) 9 E) 7
113 = 8

164 = 20
Paraf Yayınları

Buna göre,
n5 + n6 = 35

eşitliğini sağlayan n sayılarının toplamı kaçtır?

A) 12 B) 18 C) 23 D) 30 E) 53
6.
2 3 5

A â â

B â â

C â â â
3. Aşağıda, 3 satır ve 48 sütundan oluşan kareli bir zemin verilmiştir.

1 2 3 4 5 6 48 49 50 A, B ve C tam sayılar olmak üzere; yukarıdaki tabloda bu sayı-

ların 2, 3 ve 5’ten hangileri ile tam bölünebildiği gösterilmiştir.
A
Buna göre,
B
I. A : B sayısı, 12 ile bölünebilir.
C
II. A + C sayısı, 30 ile bölünebilir.
A, B ve C satırlarından sırasıyla 2, 3 ve 10'un katı olan sütunlara
III. B2 : C sayısı, 24 ile bölünebilir.
karşılık gelen kareler boyanmıştır.
ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?
Buna göre, bu kâğıtta sadece iki boyalı karenin boyalı bu-
lunduğu sütun sayısı kaçtır?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II

A) 6 B) 7 C) 8 D) 11 E) 14 D) I ve III E) I, II ve III

9
 MATEMATİK Test - 4

BÖLÜNEBİLME KURALLARI

7. Altındaki top düşmeden üstündeki topun düşürülemediği bir 9. Aşağıdaki Venn şemasında
mekanizmada dört farklı top düşürülerek düşme sırasına göre
• 4 ile kalansız bölünebilen tam sayılar kümesi A,
soldan sağa doğru dört basamaklı sayılar oluşturuluyor.
• 6 ile kalansız bölünebilen tam sayılar kümesi B,

• 15 ile kalansız bölünebilen tam sayılar kümesi C

1 ile gösterilmektedir.

8 3 A B

6 5 9

4 7 6 8

2 9 3 4

Buna göre,

I. 24

II. 90

III. 180
Örneğin, 2, 9, 7 ve 4 nolu toplar düşürülürse 2974 sayısı oluş-
turulur. sayılarından hangileri boyalı bölge ile gösterilen kümenin
Paraf Yayınları

bir elemanıdır?
Buna göre, oluşturulabilecek bu dört basamaklı sayılarla il-
gili olarak verilen;
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
I. Yazılabilecek en büyük doğal sayı 3 ile tam bölünür.
D) I ve III E) I, II ve III
II. Yazılabilecek en küçük doğal sayı 4 ile bölünebilir.

III. Yazılabilecek 3 ile tam bölünebilen en küçük doğal sayı 10. x ve y doğal sayılar, 8A2 ve 35B üç basamaklı sayılardır.
2934’tür.

ifadelerinden hangileri doğrudur? Esat : _____

Burhan : _____
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
Akif : _____
D) I ve III E) I ve II Kredi : + 35B
Sermaye 8A2

Üç arkadaş, ortaklaşa bir şirket kurmak istiyorlar. 8A2 milyon li-

ralık toplam sermayeyi üçe böldüklerinde, her birinin x milyon
8. Rakamları birbirinden ve sıfırdan farklı üç basamaklı bir doğal
lira ödemesi gerektiğini hesaplıyorlar. Ancak bu kadar paraları
sayı basamaklarındaki her rakama tam bölünüyorsa bu sayıya
olmadığı için; 35B milyon lirasını kredi olarak bankadan aldık-
tümbölünen sayı denir.
tan sonra, geri kalan miktarı üçe bölüp, her biri y milyon lira
Örneğin, 324 bir tümbölünen sayıdır. ödeyerek şirketi kuruyorlar.

Buna göre, en büyük tümbölünen sayı ile en küçük tümbö- Buna göre, A + B toplamının alabileceği en büyük değer
lünen sayının farkı kaçtır? kaçtır?

A) 742 B) 756 C) 784 D) 812 E) 856 A) 12 B) 13 C) 14 D) 15 E) 17

1-B 2-C 3-D 4-D 5-A 6-D 7-B 8-D 9-C 10-D 10
 Test - 5 MATEMATİK

RASYONEL SAYILAR

1. Bir radyonun eşit aralıklarla bölünmüş radyo frekansı ayarlama 3. Her iki tarafında da 0,7 cm mesafe olan 10 cm’lik bir cetvelin al-
göstergesindeki kırmızı ibre, ayarlanan radyonun frekansını tına her iki tarafında da 0,4 cm mesafe olan 8 cm’lik özdeş iki
göstermektedir. kırık cetvel,şekildeki gibi iki milimetre çizgisi aynı hizaya getiri-
lerek hizalanmıştır.

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

94 95 96 97

0 1 2 3 4 5
3
1 8

Buna göre, 10 cm’lik cetvelin sağ kenarı kırık olan 8 cm’lik

Buna göre, yukarıdaki şekilde verilen radyonun kırmızı ibre- cetvelin hangi noktasıyla hizalanmıştır?
sinin gösterdiği radyo frekansı aşağıdakilerden hangisidir?
A) 4,0 B) 4,2 C) 4,6 D) 5,2 E) 5,6
A) 95,96 B) 96,2 C) 96,4

D) 96,6 E) 96,97

C+C
4. –C
Paraf Yayınları

Yukarıdaki kutuların içine –6, –2, 3 ve 9 sayıları, her kutuya

farklı bir sayı gelecek şekilde yerleştirildiğinde oluşan işlemin
2. sonucunun alabileceği en büyük tam sayı değeri kaç olur?

A) – 1 B) 0 C) 3 D) 4 E) 6

Daire biçimindeki bir pasta, yukarıda gösterildiği gibi altı eşit di-
lime ayrılmıştır. 5. a, b ve c sıfırdan ve birbirinden farklı rakamlar olmak üzere on-
dalık gösterimleri
6 kişi bu pastayı eşit olarak paylaşıyorlar. 2 kişi kendilerine dü-
şen paylarını yedikten sonra yanlarına 4 kişi daha katılıyor. Bu- K = 2a,b

nun üzerine geri kalan 4 dilim pastanın iki dilimini 3 kişi, diğer iki L = 2c,b
dilimi ise 5 kişi kendi aralarında eşit olarak paylaşıyorlar.
M = 2a,a
Buna göre, en fazla pasta yiyenin yediği miktarın, en az
biçiminde olan üç sayı veriliyor.
pasta yiyenin yediği miktara oranı kaçtır?
Bu sayılar arasında L < M < K sıralaması olduğuna göre,
5 3 5
A) 4 B) 3 C) D) E) a, b, c’nin doğru sıralaması aşağıdakilerden hangisidir?
2 2 4

A) a < b < c B) a < c < b C) c < a < b

D) c < b < a E) b < c < a

11
 MATEMATİK Test - 5

RASYONEL SAYILAR

6. Aşağıdaki sayı doğrusunda verilen K sayısının 0’a olan uzaklığı 9. Ayça, su şişesinin dik dairesel silindir biçimindeki 3 litrelik kıs-
ile L sayısının 1’e olan uzaklığı aynıdır. mını önce 6 eşit parçaya, sonra da her bir parçayı 5 eşit par-
çaya bölerek ölçeklendirmiştir. Dik dairesel silindir biçimindeki
C B K A E L D
su bardağının ise 0,40 litrelik kısmını önce 4 eşit parçaya, sonra
–1 0 1 da her bir parçayı 4 eşit parçaya bölerek ölçeklendirmiştir.
Buna göre, K . L çarpımının değeri aşağıdakilerden hangisi
Ayça, şişenin içerisindeki suyun bir kısmını boş olan bardağa bo-
olabilir?
şaltınca şişede ve bardakta oluşan görünüm aşağıda verilmiştir.

A) A B) B C) C D) D E) E

3,0

2,5

2,0

1,5
7. A = 0,ú7 + 0,ú7ú8 + 1,ú3
1,0
0,40
0,30
olduğuna göre, 0,20
0,5
2 7 2 0,10
+ +
9 33 3

toplamının A türünden eşiti aşağıdakilerden hangisidir? Buna göre, Ayça’nın bardağa su doldurmasından önce su
şişesinde kaç litre su vardır?
Paraf Yayınları

A) 3 – A B) 3 + A C) 4 – A D) 5 – A E) A – 3
63 69 13 7 5
A) B) C) D) E)
40 40 10 4 3

8. Örülen kazak miktarı

10. Tuğba 15 eş parçadan oluşan Şekil - 1’de verilen şekli boyaya-
5 caktır. Tuğba şeklin bir kısmını Şekil - 2’deki gibi boyamıştır.
Zeynep
9
15
İlayda
23
7
Ece
15
13 Şekil - 1
Alara
24
7
Gül
12

Yukarıdaki tabloda; aynı anda başlayıp, sabit hızlarla kazak ören

Zeynep, İlayda, Ece, Alara ve Gül’ün aynı büyüklükteki bir ka- Şekil - 2
zağın kaçta kaçını ördüğü verilmiştir.
Buna göre, Tuğba’nın boyadığı kısmın alanının toplam alana
Buna göre, hızlarını değiştirmeden kazağın örgüsünü kim
oranı aşağıdakilerden hangisi olabilir?
daha önce bitirir?
1 2 3 13 1
A) B) C) D) E)
A) Zeynep B) İlayda C) Ece D) Alara E) Gül 5 5 21 30 3

1-C 2-C 3-E 4-C 5-C 6-B 7-C 8-B 9-A 10-E 12
 Test - 6 MATEMATİK

BASİT EŞİTSİZLİKLER - MUTLAK DEĞER

1. 2 + |a| = 2 – a 4. Hatice Teyze şekerliğinde bulunan 30 tane şekerden bir kıs-

mını bayramlaşmaya gelen çocuklara dağıtmıştır. Sonra şeker-
olmak üzere,
likte kaç şeker kaldığını merak edip saymak istemiş fakat sonra
I. AaÎ R+ için denklem sağlanır. üşenerek “Herhalde en az 4 en fazla 8 şeker eksilmiştir.” diye-
rek şekerliğe 10 şeker daha ilave etmiştir.
II. A a Î R– için denklem sağlanır.
1 Buna göre, son durumda şekerlikteki şekerlerin sayısını ve-
III. Denkleminin köklerinden biri – ’dir.
2 ren ifade aşağıdakilerden hangisidir?

ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?

A) |x – 34| £ 10 B) |x – 30| £ 6

A) I ve III B) Yalnız I C) I ve II C) |x – 34| £ 2 D) 4 £ |x – 30| £ 18

D) Yalnız III E) II ve III E) 4 £ |x – 10| £ 8

5. a, b ve c sıfırdan farklı bir gerçel sayılar olmak üzere,

Paraf Yayınları

• |2b| = c
c |a|
• =
2. m ve n birer tam sayıdır. 2 b

• a+b+c=0
|m – 4| + |n + 3| = 4
olduğuna göre, aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
eşitliğini sağlayan n’nin en büyük değeri için, m + n kaçtır?

A) a < c < b B) a < b < c C) b < a < c

A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 7
D) b < c < a E) c < a < b

6. a, b ve c birbirinden farklı birer gerçel sayı olmak üzere,

|a| + c = 0

3. |2x – a| + |3b – y| = 0 |c |– b < 0

x . y = 12 olduğuna göre, ifadelerinden hangisi her zaman doğrudur?

olduğuna göre, a . b çarpımı kaçtır?

A) b < c < a B) c < b < a C) b < a < c

A) 18 B) 12 C) 9 D) 8 E) 6 D) a < c < b E) c < a < b

13
 MATEMATİK Test - 6

BASİT EŞİTSİZLİKLER - MUTLAK DEĞER

7. Sayı doğrusu üzerindeki herhangi bir m noktasının başlangıç 10. x < 0 < y olmak üzere,
noktasına olan uzaklığına bu sayının “mutlak değeri” denir.
I. x –3 – y
m bir gerçel sayı olmak üzere, sayı doğrusu üzerinde m sayı-
II. x–1 + y–1
sının 6’ya uzaklığı, başlangıç noktasına olan uzaklığının iki ka-
tına eşittir. III. x . y + 1

Buna göre, m sayısının sayı doğrusunda başlangıç nokta- ifadelerinden hangilerinin değeri daima negatiftir?
sına olan uzaklığı en az kaç birimdir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) 2 B) 4 C) 6 D) 9 E) 12 D) I ve III E) I, II ve III

8. a, b, c farklı negatif tam sayılar ve 11. x ve y tam sayı olmak üzere,

a–b x+y
>3 6 < y – 2x < 17 ve =3
b x–y
Paraf Yayınları

b+c olduğuna göre, y’nin alabileceği en küçük değer kaçtır?

<4
c

olduğuna göre, a + b + c toplamının en büyük değeri kaç- A) – 6 B) – 5 C) – 4 D) 2 E) 3

tır?

A) – 4 B) – 5 C) – 6 D) – 7 E) – 8

12. a, b ve c gerçel sayıları için

b–a<c<0<b+c

eşitsizliği veriliyor.
x y z
9. x, y ve z gerçel sayıları için , ve sayıları aşağıdaki sayı
y z x Buna göre,
doğrusunda gösterilmiştir.
I. a+b+c>0
z y x
x z 0 y II. a . b . c < 0

–1 1 III. c < b < a

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi daima doğrudur? ifadelerinden hangileri her zaman doğrudur?

A) x < 0 < z B) y < 0 < z C) y < x < z A) Yalnız II B) Yalnız III C) I, II ve III

D) z < 0 < x < y E) |x| < |y| < |z| D) II ve III E) I ve II

1-E 2-D 3-D 4-C 5-B 6-E 7-A 8-E 9-E 10-A 11-B 12-C 14
 Test - 7 MATEMATİK

ÜSLÜ İFADELER

1. n kenarlı bir düzgün çokgenin içine yazılan bir a doğal sayı- 3.

sıyla oluşturulan sembol ile (2a)n sayısı gösterilmektedir.

Örneğin,

3 sembolü, (2 : 3)3 = 63 sayısını göstermektedir. 56

Buna göre, 63

44
3 : 2
Taban kenarları 44 cm ve 63 cm, yüksekliği 56 cm olan su de-
çarpımının değerini gösteren sembol aşağıdakilerden han- 1
posunun ’si su ile doludur.
gisidir? 27

A) B) C) Buna göre, depoda kaç m3 su vardır?

4: 6 3: 6 4: 6
A) 3,2 B) 16 C) 32 D) 160 E) 320

D) E)
2: 6 3: 12
Paraf Yayınları

4. a ve b pozitif tam sayılar olmak üzere,

25a – 3b
16 . (52 + 32) =
54 + 92
olduğuna göre, a + b toplamı kaçtır?

A) 14 B) 13 C) 12 D) 11 E) 10

2. Aşağıdaki şekilde K, L ve M şehirlerinin yüzölçümü ve nüfusu

veriliyor.

Yüzölçümü (m2) Nüfus (kişi)

K 2400 . 107 6 . 104

L 0,018 . 109 0,3 . 105

M 6 . 108 0,02 . 106

5. AB iki basamaklı, KLM üç basamaklı doğal sayılardır.

3a . 5b = AB
Buna göre, birim alana düşen kişi sayısı bakımından en yo-
ğun şehir ile en az yoğun olan şehir sırasıyla aşağıdakiler- 2c . 3d = KLM
den hangisidir
Buna göre, KLM – AB farkının alabileceği en küçük değer
kaçtır?
A) L ve M B) M ve K C) L ve K

D) K ve L E) K ve M A) 25 B) 27 C) 33 D) 41 E) 46

15
 MATEMATİK Test - 7

ÜSLÜ İFADELER

6. n bir doğal sayı olmak üzere, 9. a sıfırdan farklı bir reel sayı ve n tam sayı olmak üzere,

n. 2n + 1 a
a = a = a:10n
şeklinde yazılabilen sayılara “Cullen Sayıları” denir.
n 10n n

Buna göre, iki basamaklı Cullen Sayılarının toplamı kaçtır? işlemleri tanımlanıyor.

Örneğin;
A) 11 B) 25 C) 33 D) 65 E) 90
2,1
2,1 = 4 = 4:10 – 2
3 103 –2

Buna göre,

3 + 2,1
–2 3

işleminin sonucu aşağıdakilerden hangisine eşittirr?

A) 2,4 B) 24 C) 2,4 D) 51 E) 51
2 –2 –2 1 –1

7. n bir doğal sayı olmak üzere,

10n – 4
3
Paraf Yayınları

sayısının rakamları toplamı aşağıdakilerden hangisine eşit-

tir?

A) 4n – 3 B) n2 + 1 C) 3n – 1

D) 9n – 1 E) n + 1 10.

C
64 m

8x – 1

16 m
8. Uzman doktorlar, koronavirüse yakalanmamak için 24 saniye
boyunca ellerimizi sabunlayıp yıkamamızın önemli olduğunu
belirtiyor.Bir kişi ellerini sabunlarken 24 saniye boyunca mus-
Yukarıda, üç inşaat işçisinin yerden yükseklikleri verilmiştir.
luğu sonuna kadar açık bırakırsa yaklaşık 2 litre su israf etmiş
oluyor. Buna göre, x’in bulunduğu en geniş aralık aşağıdakilerden
hangisidir?
8 milyon insanın günde 4 kez bu şekilde ellerini yıkamış ol-
duğu varsayılırsa, 1 günde meydana gelebilecek su israfının 1 4
A) <x<4 B) 1 < x < 3 C) <x<2
litre cinsinden değeri aşağıdakilerden hangisidir? 3 3
7 5
D) <x<3 E) <x<4
A) 206 B) 108 C) 3 . 107 D) 210 E) 1212 3 3

1-C 2-C 3-C 4-C 5-B 6-E 7-C 8-A 9-B 10-D 16
 Test - 8 MATEMATİK

KÖKLÜ İFADELER

1. a = ñ7 – 2ñ2 olduğuna göre, 5.

Äa2 + 3Ë– a3 – Å32

72 br2
işleminin sonucu aşağıdakilerden hangisidir?
18 br2

A) – 2ñ7 B) a C) a – 2ñ2 D) a – 2ñ7 E) 2a

0 8 27

Yukarıdaki sayı doğrusu üzerine yerleştirilen karelerin ikisinin

alanı verilmiştir.

Buna göre, ortadaki karenin bir kenarının uzunluğu aşağı-

daki aralıklardan hangisindedir?

A) (5, 6) B) (6, 7) C) (7, 8)

D) (8, 9) E) (9, 10)

8 + 4ñx x
2. – =5
4–x 2 – ñx

olduğuna göre, x kaçtır?

A) 36 B) 25 C) 16 D) 9 E) 1
Paraf Yayınları

6. x = ñ3 + ò10

y = 2ñ2 + ñ5

z = 2ñ3 + 1

olduğuna göre, aşağıdaki sıralamalardan hangisi doğrudur?

3. x bir gerçel sayı olmak üzere
A) z > y > x B) z > x > y C) y > x > z
x + 12
}2 Ó2 3ò16 = 2 12 D) y > z > x E) x > y > z
olduğuna göre, x kaçtır?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

7. Tamkare olmayan pozitif bir x tam sayısının kareköküne en ya-

kın iki tam sayının çarpım bu kareköklü sayının “çarpan faktörü”
olarak adlandırılmaktadır.

Örnek: ò17 sayısı 4 < ò17 < 5 olduğundan

4. a bir tam sayı olmak üzere, sayı doğrusunda 5ñ2 sayısına a bi-
rim uzaklıkta olan iki sayının çarpımı pozitif bir tam sayıdır. çarpan faktörü : 4 . 5 = 20 olur.

Buna göre, a sayısının alabileceği değerler toplamı kaçtır? Buna göre, çarpan faktörü 72 olan kaç tane tam sayı vardır?

A) 13 B) 17 C) 19 D) 24 E) 28 A) 15 B) 17 C) 19 D) 24 E) 28

17
 MATEMATİK Test - 8

KÖKLÜ İFADELER

8. A 10. Uzun kenarı 20ñ3 cm olan özdeş iki havlu, yerden yüksekliği sa-
bit olan bir çamaşır teline aşağıdaki gibi, bir tanesinin bir kısmı
h katlanarak, diğeri ise ortasından katlanarak asılıyor.
O .
0 1 2 3 4 5
x

20ñ3

Yukarıdaki sayı doğrusunda 2 noktasından h birim uzaklıktaki 18ò12

bir A noktası belirleniyor. Sonra merkezi O, yarıçapı |OA| olan 10ò27
bir çember çiziliyor.

Çember şekildeki gibi sayı doğrusunu (3, 4) aralığında bir nok-

tada kesiyor. Havluların kısa kenarları zemine paralel olacak şekilde asıl-
dıklarına göre, x kaç cm’dir?
Buna göre, h aşağıdakilerden hangisi olamaz?

A) ñ3 B) 2ñ3 C) 3ñ3 D) 4ñ3 E) 5ñ3

A) ñ7 B) 2ñ2 C) ò11

D) ò10 E) ò13
Paraf Yayınları

11. Üzerinde 0’dan 9’a kadar olan tam sayıların yazılı olduğu aşa-
ğıda verilen cetvelde her a tam sayısının 0’a olan uzaklığı ña bi-
rimdir.

ñ3 br
9.

0 1 2 3 4 5 6 789

5ñ5 Bu cetvel ile şekildeki gibi mavi ve yeşil renkli iki çubuk ölçü-
lüyor.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 0 1 2 3 4 5 6 78 9

Sayı doğrusu üzerindeki, uzunluğu 5ñ5 cm olan kalem; tam

A(4, 0) noktasında, kayma olmadan sağa doğru devriliyor. Mavi çubuğun bir ucu 3, diğer ucu 9 ile ve yeşil çubuğun bir ucu
2, diğer ucu ise 6 ile aynı hizada olmaktadır.
Buna göre, kalemin ucu hangi iki tam sayı arasına denk ge-
lir? Buna göre, mavi çubuğun boyunun yeşil çubuğun boyuna
oranı kaçtır?
A) 12 ile 13 B) 13 ile 14 C) 14 ile 15
ñ6 2ñ2
A) ñ2 B) ñ3 C) D) E) 2
D) 15 ile 16 E) 16 ile 17 2 3

1-A 2-D 3-A 4-E 5-B 6-C 7-D 8-E 9-D 10-D 11-C 18
 Test - 9 MATEMATİK

SAYI - KESİR PROBLEMLERİ

1. Bir ilçede bulunan k tane mahallenin her birinde m tane çocuk 4. X > Y > Z ve X, Y ve Z pozitif tam sayılardır.
parkı bulunmaktadır. Bu parkların her birine n tane salıncak ku-
ruluyor. Fakat bir süre sonra bu ilçedeki n tane mahallenin bi-
rer parkında bulunan k tane salıncağın kırıldığı görülüyor.

Buna göre son durumda sağlam olarak kalan salıncakların

sayısını veren bağıntı aşağıdakilerden hangisidir?

A) k . n . (m – 1) B) k . n . (m + 1)
Z Y X
C) m . n . (k – 1) D) k . m . (n – 1)
Şekilde tamamı su dolu X hacimli bir kova ve boş olan Y ve Z
E) k . (m – n – 1) hacimli boş kovalar verilmiştir. X hacimli kova tam doluyken ko-
vadaki su ile Y hacimli kova doldurulduğunda X hacimli kovada
kalan su miktarı; X hacimli kova tam doluyken kovadaki suyla Y
ve Z kovalarının ikiside doldurulduğunda X hacimli kovada ka-
2. Fındığın kilogramını F TL’den, bademin kilogramını ise B TL’den lan su miktarının 2 katından fazladır.
satan bir kuruyemişçiye gelen bir müşteri, 400 gram fındık ve
Kovaların hacimleri toplamı 45 litre olduğuna göre, X’in en
250 gram badem alıp kuruyemişçiye 200 TL veriyor. Sonra-
büyük değeri kaçtır?
sında kuruyemişçi ile müşteri arasında aşağıdaki konuşma ge-
çiyor.
A) 29 B) 28 C) 26 D) 23 E) 22
• Kuruyemişçi: “Hiç bozuk param yok. Bunun yerine 100
gram fındık daha vereyim.”
Paraf Yayınları

• Müşteri: “Daha fazla fındık istemiyorum. Bunun yerine fın-

dığı 300 gram verin, ben de size 10 TL daha vereyim siz
50 TL para üstü verin.”

Buna göre, F + B toplamı kaçtır?

A) 400 B) 420 C) 450 D) 500 E) 600

3.
5. Bir ayakkabı mağazasında satılan her bir ayakkabının A ve
0.7 B standartlarına göre belirlenen numara değerleri arasında
B
doğrusal bir ilişki bulunmaktadır.
Tükenmez kalem

Bu mağazada en küçük ayakkabının numara değeri A stan-

Kalem ucu

dardında 35, B standardında 5,5; en büyük ayakkabının numara

değeri ise A standardında 48, B standardında 12’dir.
Silgi

Bu mağazaya gelen müşteri A standartlarına göre, ayakkabı

11,34 TL 7,20 TL 5,35 TL numarasına eşit bir ayakkabı bulamadığından kendi numara-
sından 1 numara büyük ayakkabı almak istiyor. Müşteri temsil-
Enes bir kırtasiyeden yukarıdaki fiyatlardan; 2 tane kalem ucu, cisi müşterinin isteğine göre B standardında numara değeri 9,5
3 tane silgi ve 3 tane tükenmez kalem almıştır. olan bir ayakkabıyı müşterisine veriyor.

Bu ürünler için kasiyere 100 TL veren Enes’in, kasiyerden Buna göre, bu müşterinin gerçek ayakkabı numarası, A
alacağı para üstü kaç TL’dir? standardına göre kaçtır?

A) 39,77 B) 39,67 C) 38,54 D) 37,19 E) 36,23 A) 41 B) 42 C) 43 D) 44 E) 45

19
 MATEMATİK Test - 9

SAYI - KESİR PROBLEMLERİ

6. Bir deneme sınavına katılan 100 öğrencinin her biri için silgi, ka- 9.
lem ve kalemtraş hediye edilmiştir. Hediyelerle ilgili aşağıdaki-
ler bilinmektedir.

• Her öğrenci en az bir hediye almıştır.

• Hediyelerin üçünden de alan öğrenci yoktur.

• Aynı çeşit hediyeden birden fazla alan öğrenci bulunma-

maktadır.
09.00
Sınav sonunda 44 silgi, 35 kalem ve 58 kalemtraş hediye ola-
rak dağıtılmıştır.

Buna göre, bu sınavda iki çeşit hediye alan öğrenci sayısı

kaçtır?

A) 27 B) 32 C) 37 D) 43 E) 45

18.00

Yukarıda, bir otoparkın, aynı gün sabah 09.00 ile 18.00’daki du-
rumu verilmiştir.

7. 8 öğretmen arkadaş bir soru bankası yazmak için soruları ara- Bu otoparka giriş yapan araçların tamamının park ettiği ve ve-
Paraf Yayınları

larında eşit olarak paylaşmayı planlamışlardır. Ahmet, Yaşar ve rilen bu iki saat arasında otoparka giriş yapan araç sayısı ile
Erol Hoca yeteri kadar vakitleri olmadığından her biri payına dü- otoparktan çıkış yapan araç sayısı toplamının 29 olduğu bilin-
şen miktarın yalnızca üçte ikisini hazırlayabilmiştir. Bunun üze- mektedir.
rine, diğer beş öğretmen arkadaş soruların kalanını kendi ara-
Buna göre, verilen bu iki saat arasında otoparka giriş ya-
larında eşit olarak bölüşmüşlerdir.
pan araç sayısı kaçtır?
Bu beş arkadaştan her biri planlanandan 100 soru daha
fazla hazırladığına göre, hazırlanan soru bankasında top- A) 17 B) 18 C) 19 D) 20 E) 21
lam kaç soru olmuştur?

A) 3200 B) 3500 C) 3600 D) 3800 E) 4000

10.
MATEMATİK FİZİK TÜRKÇE KİMYA GEOMETRİ
8. Bir market alışverişini tamamladıktan sonra ödeme yapmak için SORU SORU SORU SORU SORU
kasaya gelen Hülya’ya kasadaki görevli, aldığı ürünlerin toplam BANKASI BANKASI BANKASI BANKASI BANKASI

94 TL tuttuğunu, fakat 100 TL ve üzeri alışverişlerde 20 TL olan

diş macununu 10 TL’ye alabileceğini söylüyor. 107 TL 60 TL 73 TL 52 TL 85 TL
Bunun üzerine Hülya, fiyatı 10 TL den az olan bir ürünü bıraka- Yukarıda 5 ayrı soru bankasının fiyatları verilmiştir. Cihat’ın pa-
rak, fiyat y TL olan başka bir ürünü ve diş macununu alarak uy- rası bu kitaplardan herhangi üç tanesini almak için yeterli, her-
gulanan bu indirimle görevliye toplam 112 TL ödüyor. hangi dört tanesini almakta ise yetersizdir.

Buna göre, y’nin alabileceği en büyük tam sayı değeri kaçtır? Buna göre, Cihat’ın kaç lirası olabilir?

A) 12 B) 13 C) 14 D) 15 E) 17 A) 264 B) 266 C) 270 D) 272 E) 274

1-A 2-E 3-B 4-C 5-B 6-C 7-E 8-E 9-B 10-B 20
 Test - 10 MATEMATİK

SAYI - KESİR PROBLEMLERİ

1. 4. Tuğba; mutfak tartısıyla bir bardakla bir kâseyi boş bir şekilde
tartıyor. Daha sonra tam dolu özdeş iki kutu sütün bir tanesini
tamamen bardağa, bir tanesini de tamamen kâseye boşaltarak
70 cm
ayrı ayrı tartıyor. Aşağıda bu tartma işlemlerinin gram türünden
42 cm 48 cm sonuçları gösterilmiştir.

60 cm 38 cm 52 cm

Şekilde boyutları verilmiş dikdörtgen şeklindeki üç kitaptan her-

hangi ikisi aralarında boşluk kalmayacak şekilde, hangi kenar-
520 240 320
ları üzerine konulursa konulsun bir rafa sığmaktadır.

Aynı rafa aralarında boşluk kalmayacak şekilde, bu üç kitap

hangi kenarları üzerine konulursa konulsun sığmamaktadır. Buna göre, bardağın ağırlığının kâsenin ağırlığına oranı
kaçtır?
Buna göre, bu rafın uzunluğu santimetre türünden aşağıda-
kilerden hangisi olabilir? 4 2 11 11 13
A) B) C) D) E)
7 5 15 17 19
A) 129 B) 131 C) 133 D) 141 E) 144

5. Peynir
Paraf Yayınları

Köfte Köfte
Patates Peynir Köfte
Köfte Köfte Peynir
2. Bir pastacı, 6 kg limondan 1 litre limon suyu elde etmektedir.
1 litre limon suyunun içine 1 kg şeker katarak 10 bardak limo-
nata elde ediyor.

Bu pastacı, limonun kilosunu 12 TL’ye, şekerin kilosunu 30 TL’ye

alıp, bir bardak limonatayı 15 TL’ ye satmıştır.
Çocuk Doyurucu Bol Bol Ye
Menü Menü Menü
Pastacı, 120 bardak limonata sattığında kaç TL kâr yapar?
28 TL 62 TL 74 TL

A) 464 B) 484 C) 496 D) 536 E) 576 Şekil - I

Bir hamburgecide; köfte, peynir ve patates kızartması malze-

melerinin kullanılmasıyla oluşturulan bir hamburgerin fiyatı, bu
üç malzemeden her birinin fiyatı ayrı ayrı toplanarak hesaplan-
maktadır.

3. Bir kafede toplanan bir grup arkadaş için tatlı seçeneklerinden Patates
pasta veya dondurmadan biri sipariş verilecektir. Sipariş veril- Peynir
dikten sonra gruptakilerden 9 farklı kişi siparişini değiştirmek is- Köfte
temiş ve bu değişiklik nedeniyle ödenecek toplam miktar 30 TL
artmıştır. Şekil - II

Pasta fiyatının dondurma fiyatından 10 TL daha fazla olduğu Bir müşterinin sipariş ettiği hamburgerin malzemelerinin
bilindiğine göre, dondurma siparişini pasta siparişi ile de- miktarı şekildeki gibi olduğuna göre, bu müşteri bu ham-
ğiştiren kişi sayısı kaçtır? burger için kaç TL ödemiştir?

A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 A) 42 B) 40 C) 38 D) 37 E) 36

21
 MATEMATİK Test - 10

SAYI - KESİR PROBLEMLERİ

6. Çevresi 276 metre olan dikdörtgen şeklindeki bir tarlanın kenar 9.

uzunluklarını, kendisinin ve babasının adımlarıyla ölçen Ulaş,bu
ölçüm yardımıyla babasının ve kendisinin adım uzunlukları ara- makarna

sındaki farkı hesaplamak istiyor. Tarlanın uzun kenarının baba-

makarna

sının adımlarıyla 75 adım, kısa kenarının uzunluğunun babası-

nın adımlarıyla 40 adım olduğunu ölçen Ulaş, tarlanın kısa ke- BİZ B
İZE Y ERİZ
narını kendi adımlarıyla 64 adım olarak hesaplıyor. ETER
İZ BİZ BİZ
E YET

Buna göre, Ulaş’ın adımlarının uzunluğu babasının adımla-

rının uzunluğundan kaç cm kısadır?
“Biz Bize Yeteriz “ kampanyası için hazırlanan 120 kolilik yardım
A) 30 B) 45 C) 39 D) 54 E) 32 kolisinin içerisinde toplam 180 paket makarna vardır. Her kolide
en fazla 2 tane makarna vardır. İçerisinde makarna bulunan koli
sayısı, içerisinde makarna bulunmayan koli sayısının 5 katıdır.

Buna göre, içerisinde yalnızca 1 tane makarna bulunan koli

sayısı kaçtır?

A) 14 B) 16 C) 18 D) 20 E) 24

7. Düz bir arazide yer alan bir direk ile bir ağacın yükseklikleri ara-
sındaki fark 5 metredir. Bir süre sonra, ağacın yüksekliği üç ka-
Paraf Yayınları

tına çıkmış ve bu fark 3 metre olmuştur.

Buna göre, direğin yüksekliğinin alabileceği değerler top-

lamı kaçtır?

A) 9 B) 12 C) 15 D) 18 E) 21

10. Bir çorbacıya giden 7 arkadaş 3’ü mercimek çorbası, 2’si iş-
kembe çorbası ve 2’si de ezogelin çorbası içmiştir. Bu arkadaş-
ların ödedikleri hesabın bir kısmı aşağıda verilmiştir.

Hesap
8. Aşağıdaki tabloda K, L, M ve N ürünlerinden bazılarının internet
satış fiyatları verilmiştir. Birim Toplam
Adet
fiyat fiyat
K L M N Mercimek Ç. 3 30

29 TL 18 TL 29 TL Ezogelin Ç. 2 30
İşkembe Ç. 2
Bu ürünlerden herhangi 3 tanesini sipariş eden İnci, sipariş tu-
tarı 75 TL’den fazla olduğu için kargo ücreti ödememiştir. Bu gruptakilerin hepsi işkembe çorbası içseydi; ödeyecekleri
7
İnci’nin sipariş tutarı 90 TL’den az olduğuna göre, N ürünü- hesap, ödedikleri toplam hesabın katı olacaktı.
5
nün fiyatının TL türünden alabileceği tam sayı değerlerinin
toplamı aşağıdakilerden hangisidir? Buna göre, bir işkembe çorbasının fiyatı kaç TL’dir?

A) 90 B) 89 C) 82 D) 73 E) 71 A) 40 B) 45 C) 50 D) 55 E) 60

1-B 2-E 3-E 4-C 5-B 6-B 7-C 8-A 9-D 10-C 22
 Test - 11 MATEMATİK

SAYI - KESİR PROBLEMLERİ

1 4. Bir işyerinde 128 MB/sn’lik modeme bağlı iki bilgisayar vardır.

1. Her sırada iki kişinin oturduğu bir sınıfta, kız öğrencilerin ’i bi-
5 1
İki bilgisayar da modeme bağlı olduğunda internet hızı ora-
1 4
rer erkek öğrenci ile; erkek öğrencilerin ’ü birer kız öğrenci ile
3 nında azalmaktadır.
aynı sırayı paylaşmaktadır.
İki bilgisayar da internete bağlıyken bilgisayarlardan birinde
Bu sınıfta iki kız veya iki erkek öğrencinin oturduğu sıra 13600 MB’lik bir dosya indirilmeye başlanıyor. Bir süre sonra
sayısı 9 olduğuna göre, sınıftaki toplam sıra sayısı kaçtır? ikinci bilgisayar kapatılıyor.

Dosyanın tamamen inmesi toplam 2 dakika sürdüğüne göre,

A) 12 B) 14 C) 15 D) 16 E) 18
ikinci bilgisayar başlangıçtan kaç saniye sonra kapanmış-
tır?

A) 52 B) 55 C) 58 D) 60 E) 65

5. Bir cips firması bir kolide bulunan 150 adet cips paketlerinden
2. Ziya, aracıyla belirli bir mesafe gittikten sonra dinlenmek için her birinin içine en fazla 2 adet hediye kuponu koymaktadır. He-
mola veriyor. diye kuponu koyduğu paket sayısı, kupon koymadığı paket sa-
Ziya, moladan sonra yısından 70 fazladır.

8 Paketlerin içerisine toplam 145 tane hediye kuponu konul-

Paraf Yayınları

• 150 km daha gidince tüm yolun ’ini,

15 duğuna göre, 2 adet hediye kuponu konulan paket sayısı
3
• önceden geldiği mesafenin ’ü kadar daha yol giderse kaçtır?
8
11
tüm yolun ’ini A) 25 B) 30 C) 35 D) 40 E) 45
24
gitmiş oluyor.

Buna göre, tüm yolun uzunluğu kaç km’dir?

A) 540 B) 620 C) 700 D) 720 E) 750

6.

Un Şeker Yağ
5 kg 3 kg 2 kg

Bir pastacının mutfağındaki un, şeker ve yağ bulunan kaplar yu-

3. Bir sınıftaki her öğrenciye kurşun veya tükenmez kalemlerden karıdaki şekilde gösterilmiştir.

2 kalem hediye edilecektir. Farklı türden kalem alan öğrenci Bu pastacı bu üç malzemeyi karıştırarak 700 gramlık pasta ha-
1 murları hazırlayacaktır. Hamurları hazırlarken kullandığı un mik-
sayısı, kurşun kalem alan öğrencilerin ’üne, tükenmez kalem
3 tarının; yarısı kadar şeker, dörtte biri kadar yağ kullanmaktadır.
2
alan öğrencilerin sayısının ’ine eşittir.
5 Pastacı bu oranlara göre yapacağı kadar pasta yaptık-
Bu sınıfta iki tane kurşun kalem öğrenci sayısı 16 olduğuna tan sonra kalan un, şeker ve yağ miktarlarının toplamı kaç
göre, sınıftaki toplam öğrenci sayısı kaçtır? gramdır?

A) 36 B) 40 C) 44 D) 48 E) 52 A) 1200 B) 1320 C) 1400 D) 1600 E) 1700

23
 MATEMATİK Test - 11

SAYI - KESİR PROBLEMLERİ

7. Bir dershanenin toplam üç eşit ağırlık sınıfı vardır. Bu sınıflarda se- 10. Bir kafede kahvaltı yapmaya giden üç arkadaşın verdiği sipariş-
viyeye göre öğrenci değişimleri yapılacaktır. A sınıfından B sınıfına ler ve ikisinin yapacağı ödeme aşağıda gösterilmiştir.
7 kişi, B sınıfından C sınıfına 3 kişi, C sınıfından A sınıfına 5 kişi ge-
çince, son durumda sınıflardaki öğrenci sayıları eşit oluyor. 27 TL 44 TL

Buna göre,

I. 36

II. 39

III. 45

değerlerinden hangileri bu üç sınıftaki toplam öğrenci sa-

yısına eşit olabilir?

A) Yalnız I B) II ve III C) I ve II

D) I, II ve III E) Yalnız II Yukarıdaki gibi bir kahve ve bir yumurtadan omlet siparişi ve-
ren üçüncü kişi; kahvaltıdan sonra ödeme için kasaya 100 TL
verip, para üstünden de garsona bir miktar bahşiş bıraktığında,
elinde sadece 10 ve 20 TL’lik kâğıt banknotlar kaldığını görüyor.

Buna göre, bu kişi garsona en az kaç lira bahşiş vermiştir?

8. Ahmet, Burhan, Cemal ve Davut’un belirli sayıda bilyeleri var- A) 1 B) 1,5 C) 2 D) 2,5 E) 3
Paraf Yayınları

dır. Ahmet’in bilye sayısı;

3
• Burhan’ın bilye sayısının ’üne,
4
2
• Cemal’in bilye sayısının ’sine, 11. 30 tane servis aracının bulunduğu bir firmada araçların bir kıs-
5
mının kapasitesi 15, diğer kısmının ise 24 kişiliktir. Firma kapa-
• Davut’un bilye sayısının 2 katına
siteyi artırmak için bu araçlardan 8 tanesini satarak bunların ye-
eşittir. rine kapasitesi 45 olan 5 tane otobüs almıştır. Böylelikle firma-

Bu dört kişinin birinde 15 bilye olduğuna göre, bu kişiler- nın yolcu kapasitesi 612’den 690’a çıkmıştır.

deki toplam bilye sayısı en az kaçtır? Buna göre, firma 15 kişilik araçlardan kaç tanesini satmış-
tır?
A) 32 B) 48 C) 96 D) 125 E) 160
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

12. 140 seçmenin bulunduğu bir köyde art arda iki şeçimde aynı iki
9. Bir işyerinde çalışanların her biri yılbaşı nedeniyle işyerindeki aday yarışmıştır. İki seçimde de köyde aynı kişiler oy kullanmış-
diğer arkadaşlarının her birine birer tane hediye almıştır. Hediye- tır. Seçmenlerin 68 tanesi ilk seçimde A kişisini, 90 tanesi ikinci
ler yılbaşında dağıtılmak üzere bir dolaba konulmuştur. Yılbaşı seçimde B kişisini tercih ederken, 40 kişi iki seçimde farklı kişi-
günü herkes getirdiği hediyeleri dolaptan alarak arkadaşlarına leri tercih etmiştir. Seçimlerin ikisinde de tüm seçmenler oy kul-
dağıttıktan sonra, 3 arkadaşlarının o gün işe gelmemesinden lanmış ve geçersiz oy çıkmamıştır.
dolayı dolapta toplam 42 hediyenin arttığı görülmüştür.
Buna göre, ilk seçimde A kişisine oy verdiği halde ikinci se-
Buna göre, bu işyerinde çalışan sayısı kaçtır? çimde B kişisine oy veren kaç kişi vardır?

A) 9 B) 10 C) 11 D) 12 E) 13 A) 27 B) 29 C) 30 D) 31 E) 34

1-A 2-E 3-A 4-B 5-C 6-D 7-D 8-A 9-A 10-E 11-D 12-B 24
 Test - 12 MATEMATİK

YAŞ PROBLEMLERİ

1. Handan 6 yıl önce, annesi 4 yıl sonra doğmuş olsaydı Han- 4. Anne, baba, iki çocuk ve dededen oluşan bir ailenin 2005 yılın-
da’nın bugünkü yaşı annesinin bugünkü yaşının yarısı olacaktı. daki yaş ortalaması K dır. 2012 yılında dede vefat etmiş ve 2013
yılında aileye yeni bir çocuk katılmıştır.
Handan ile annesinin yaşları farkı 28 olduğuna göre, ikisi-
nin bugünkü yaşları toplamı kaçtır? Bu ailenin 2021 yılındaki yaş ortalaması yine K olduğuna
göre, dede kaç yaşında vefat etmiştir?
A) 50 B) 52 C) 53 D) 54 E) 56
A) 79 B) 72 C) 69 D) 67 E) 63

5. Mustafa’nın yaşı; Kemal’in yaşının 3 katına, Ferit’in yaşının üçte

birine eşittir.

Geçen yıl üçünün yaşlarının ortalaması 12 olduğuna göre,

2. Emel Hanım’la kızı Neva’nın yaşları sırasıyla ab ve ba iki basa-
Ferit’in şimdiki yaşı kaçtır?
maklı sayılarıdır.

Neva, annesi Emel’in yaşına geldiğinde yaşlarının aritmetik or- A) 3 B) 9 C) 12 D) 15 E) 27

Paraf Yayınları

talaması 51 olacaktır.

Buna göre, a + b kaçtır?

A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8

6. Ceylin, Ilgaz ve Kübra’nın doğum tarihleri aşağıdaki grafikte

gösterilmiştir.

Doğum yılı
A
B
C

İsimler
3. Yaşları birbirinden farklı olan dört kardeşin yaşları ile ilgili aşa- 0 Ceylin Kübra Ilgaz
ğıdakiler bilinmektedir.

• Yaşları toplamı çift sayıdır. Ilgaz 2 yıl sonra, Kübra 3 yıl önce, Ceylin de 5 yıl sonra doğ-
saydı üçünün yaşları eşit olacaktı.
• Yaşları çarpımı çift sayıdır.
Kübra ile Ceylin’in yaşları farkının, Ilgaz ile Ceylin’in yaşları
• Yaşlarının aritmetik ortalaması 15’tir.
farkına oranı kaçtır?
Buna göre, en büyük kardeşin yaşı en az kaç olabilir?
3 7 9 8 5
A) B) C) D) E)
A) 14 B) 15 C) 16 D) 17 E) 18 5 4 4 3 2

25
 MATEMATİK Test - 12

YAŞ PROBLEMLERİ

7. Milattan önce 1234 yılında kurulan bir devlet 86 yıl sonra yıkıl- 10. Aşağıda, üç ikizden oluşan altı kişi gösterilmiştir.
mıştır. Bu devlet kurulduktan 32 yıl sonra doğan bir kişi milat-
tan önce 1118 tarihinde ölmüştür.

Buna göre, bu kişi bu devlet yıkıldıktan kaç yıl sonra öl-

müştür?

A) 26 B) 29 C) 30 D) 32 E) 34

Ahmet Mehmet Bekir Yaşar Habip Selçuk

Bu kişilerden

• Mehmet, Selçuk’tan yaşça büyüktür.

• Yaşar, Habip’ten yaşça küçüktür.

bilgileri verilmiştir.

Bu grubun yaş ortalaması 30 ve her birinin yaşı tam sayı ol-

duğuna göre, Bekir’in yaşı en fazla kaç olabilir?
8. Ekrem, 2022 yılında ziyaret ettiği bir hayvanat bahçesinde gör-
düğü bir kaplumbağaya ait bilgileri okurken kaplumbağanın
A) 28 B) 29 C) 30 D) 31 E) 32
hayvanat bahçesine geldiği yıl ile kendi doğduğu yılın aynı ol-
duğunu ve kaplumbağanın, bulunduğunda 132 yaşında oldu-
ğunu öğrenmiştir.
Paraf Yayınları

Ayrıca bu ziyareti sırasında kaplumbağanın doğduğu yılın kendi

yaşının 104 katına eşit olduğunu hesaplamıştır.

Buna göre, 2022 yılında Ekrem kaç yaşındadır?

11.
A) 16 B) 18 C) 20 D) 21 E) 22 Basketbol Kursu

2008-2013 yılları ve
arasında doğanlar

Yüzme Kursu

2010-2015 yılları ve
arasında doğanlar

9. Üniversitede tanışan üç arkadaşın, tanıştıkları zamanki yaş or-

talaması 22’dir. Belirli bir süre geçtikten sonra, bu üç arkadaş
Elinde yukarıdaki broşür bulunan Eren ve Tarık arasında aşağı-
eşleriyle birlikte bir araya gelmiş ve bu altı kişinin yaş ortala-
daki konuşma geçer.
masının 42 olduğu görülmüştür.
Eren: “Ben iki kursa da katılmayı düşünüyorum.”
Bu üç arkadaşın da eşlerinden daha yaşlı olduğu ve eşleriyle
aralarındaki yaş farklarının 6, 4 ve 8 olduğu bilinmektedir. Tarık: “Ben yüzme kursuna katılabiliyorum, 2 yıl önce doğmuş
olsaydım basketbol kursuna da katılabilirdim.”
Buna göre, bu üç arkadaş tanıştıktan kaç yıl sonra bir araya
gelmiştir? Buna göre, Eren Tarık’tan en fazla kaç yaş büyük olabilir?

A) 18 B) 19 C) 21 D) 22 E) 23 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

1-B 2-C 3-D 4-A 5-E 6-D 7-C 8-B 9-E 10-B 11-E 26
 Test - 13 MATEMATİK

YÜZDE PROBLEMLERİ

1. Bir ayakkabı mağazası ayakkabıları % 60 kâr ile satmaktadır. Bu 4. Bir tüccar yaş sabun alıp, kurutarak satmaktadır. Yaş sabunun
mağazadan bir ayakkabı alana % 25, aynı ayakkabının ikincisini kilosunu 20 liradan alıp, kuru sabunun kilosunu 60 liradan sat-
alana indirimli fiyat üzerinden % 10 daha indirim yapılıyor. maktadır. Yaş sabunların 5 kalıbı, kuru sabunların da 8 kalıbı
1 kg gelmektedir.
Bu mağazadan birbirinin aynısı iki ayakkabı alan bir müşte-
riden mağazanın yaptığı toplam kâr yüzde kaçtır? Tüccar 60 kg kuru sabun sattığında yüzde kaç kâr elde
eder?
A) 12 B) 14 C) 18 D) 22 E) 28
A) 75 B) 80 C) 82,5 D) 85 E) 87,5

5. Ağırlıkları A, B ve C olan cisimler I ve II numaları basküllerin üze-

rine şekildeki gibi konulmuş ve ağırlıkları gram türünden ölçül-
2. A, B ve C araçları sabit hızlarla hareket etmektedir. müştür.

• A marka aracın 1 saatte aldığı yol, C marka aracın 2 sa- A B

atte aldığı yolun % 30’una eşittir.
B C
• B marka aracın 2 saatte aldığı yol, A marka aracın 3 sa-
Paraf Yayınları

atte aldığı yoldan % 20 fazladır. 180 207

Buna göre, B marka aracın hızı, C marka aracın hızının I. Baskül II. Baskül
yüzde kaçına eşittir?
I. baskül gerçek ağırlığın % 10 eksiğini, II. baskül ise gerçek
ağırlığın % 15 fazlasını göstermektedir.
A) 10,8 B) 48 C) 92 D) 108 E) 110
Buna göre, A ile C’nin gerçek ağırlıkları arasındaki fark kaç
gramdır?

A) 20 B) 21 C) 22 D) 23 E) 24

3. Bir üretici ürettiği bütün ürünleri aynı kâr yüzdesi ile satıyor. Aşa-
ğıdaki tabloda üreticinin ürünleri ile bilgiler verilmiştir.
6. Bir kırtasiyecinin elinde özdeş 40 adet boş poşet ve özdeş 34
Satış Fiyatı adet boş kutu bulunmaktadır. Kırtasiyeci, sadece poşetleri kul-
Ürün Maliyet (TL)
(TL) lanarak bu poşetlerin tamamını doldurduğunda bir okula gide-
A 350 A cek özdeş kitapların % 40’ını, sadece kutuları kullanarak bu ku-
B 430 559 tuların tamamını doldurduğunda ise okula gidecek bu kitapların
% 85’ini kutulara koymuş oluyor.
C B 676
Dolu bir poşette bu kitaplardan 16 tane olduğuna göre, dolu
Buna göre, A + B kaçtır? bir kutuda bu kitaplardan kaç tane vardır?

A) 920 B) 950 C) 975 D) 1025 E) 1050 A) 25 B) 30 C) 35 D) 36 E) 40

27
 MATEMATİK Test - 13

YÜZDE PROBLEMLERİ

7. Bir pideci, meslektaşının birinden, sütten yoğurt yapıldığında
ağırlığının % 30 oranında azaldığını, yoğurttan istenilen kıvamda
ayran elde edebilmek için ise % 20 oranında su koyması gerek-
tiğini öğrenmiştir. Sonra, bu oranlara uygun olarak 8,4 litre ay-
ran elde etmek için yeterli miktarda süt satın almıştır.
10. Bir mağazanın internet sitesinden seçtiği, fiyatları aynı olan ka-
zakları sipariş etmek isteyen İlknur, ödeme ekranına geldiğinde
aşağıdaki mesaj ile karşılaşır.

Pideci, aldığı sütten öğrendiği bu oranlara göre önce yoğurt,

sonra ayran yaptığında istediği miktardan daha az ayran elde
etmiş ve istediği ayranı elde etmek için arkadaşının dediği gibi
yoğurda % 20 oranında değil de % 30 oranında su koyması ge- “Değerli müşterimiz 2 kazak alarak 120 TL
indirim kazandınız. 1 kazak daha alırsanız
rektiğini fark etmiştir.
bu kazak için %70 indirim alacaksınız.”
Buna göre, pidecinin elde etmek istediği ayran miktarı kaç
litredir?
Bu mesajdan sonra aynı kazaktan bir tane daha alan İlknur, si-
parişi verdiğinde kazakların toplam tutarından % 40 daha az
A) 8,9 B) 9 C) 9,1 D) 9,2 E) 9,4
ödeme yapmıştır.

Buna göre, İlknur üç kazak için toplam kaç TL ödeme yap-

mıştır?

A) 408 B) 410 C) 418 D) 432 E) 450

Paraf Yayınları

8. Belli bir fiyattan satılan bir ekmeğin gramajı %20 azaltılıp fiyatı
%20 arttırılıyor.

Buna göre, bir ekmeğe yapılan zam oranı yüzde kaçtır?

A) 30 B) 35 C) 40 D) 45 E) 50

11. Bir cep telefonunun pil yüzdesini gösteren simge ile ilgili aşağı-
daki şekiller verilmiştir.

%90 - %100 %50 - %89 %25 - %49 %1 - %24

Başlangıçta bir cep telefonunun pil yüzdesi belirli bir değerdey-

ken pil yüzdesi 10 arttığında simge şeklinde, başlangıçtaki pil

9. 130 tane silgi alan bir kırtasiyeciye, a tane silgi de hediye ola-
rak verilmiştir. Kırtasiyeci, silgilerin tamamını aldığı fiyattan sa- yüzdesi 22 azaldığında simge şeklinde olmaktadır.
tarak % 20 kâr etmiştir.
Buna göre, bu bilgisayarın başlangıçtaki pil yüzdesi kaç
Buna göre, a kaçtır? farklı tam sayı değeri olabilir?

A) 20 B) 24 C) 30 D) 26 E) 32 A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10

1-B 2-D 3-C 4-E 5-A 6-E 7-C 8-E 9-D 10-D 11-B 28
 Test - 14 MATEMATİK

HAREKET PROBLEMLERİ

1. A ve B şehirlerindeki sabit hızlı iki hareketliden, A noktasındaki 4.

B A
motosikleti ile saat 8.30’da harekete geçip saat 9.15’de B nok-
tasına ulaşıyor. B noktasındaki ise bisikleti ile saat 8.45’de ha-
D C
rekete geçip saat 10.15’de A noktasına ulaşıyor.

8.30 8.45
9.15 10.15 Şekildeki ABCD yolunu takip eden bisikletli yokuş çıkarken
12 m/dk, inerken 36 m/dk hızla hareket ediyor. Düz yoldaki hızı
(t + 15) m/dk olan bu araç A noktasından D noktasına toplam
A B t dakikada gidebilmektedir.

Bu bisikletlinin dönüşü 5 dakika daha fazla sürdüğüne göre,

Buna göre, bu iki hareketli saat kaçta karşılaşırlar?
bisikletli C ile B arasındaki yokuşu kaç dakikada çıkmıştır?

A) 8.55 B) 9.00 C) 9.05 1 3

A) 7 B) 7 C) 7,8 D) 8 E) 9
D) 9.10 E) 9.15 2 4

2. 4v km/h
Paraf Yayınları

A C B
3v km/h
35 km 5.
A noktasından saatteki hızı 4V km olan bir araç ile saatteki hızı
3V km olan başka bir araç aynı anda B noktasına doğru hare-
ket ediyorlar. A
B
Hızı fazla olan B’ye varıp durmadan geri döndüğünde C nokta-
sında diğer araçla karşılaşıyor.

|BC| = 35 km olduğuna göre, |AC| kaç km’dir?

A) 195 B) 200 C) 210 D) 220 E) 230

3. Yusuf Bey bir bakanlıktaki işini halletmek için Niğde’den An-

kara’ya gidecektir. Haritadan Niğde ile Ankara arasındaki yolu Şekildeki parkurda hep gösterilen yönde sabit hızla hareket

belirleyen Yusuf Bey, planladığı bir saatte Niğde’den yola çıkıp eden bir araç; A noktasından harekete başladıktan

aracıyla saatte 90 km hızla giderse aynı gün saat 10.30’da, sa- • 5 dakika sonra B noktasından k. kez,
atte 60 km hızla giderse aynı gün saat 12.30’da Ankara’ya va-
• 17 dakika sonra B noktasından (k + 4). kez
racağını hesaplıyor.
geçiyor.
Buna göre, Yusuf Bey’in planladığı bu saatte yola çıkıp aynı
gün saat 11.30’da Ankara’ya varması için aracının saatteki Buna göre, bu araç A noktasından harekete başladıktan kaç
hızı kaç km olmalıdır? saniye sonra B noktasından ilk kez geçmiştir?

A) 70 B) 72 C) 78 D) 82 E) 84 A) 90 B) 100 C) 120 D) 150 E) 175

29
 MATEMATİK Test - 14

HAREKET PROBLEMLERİ

6. Aşağıdaki şekilde; genişliği 30 metre, karşılıklı kenarları birbirine 8. A, B ve C ilçeleri ile bu ilçeler arasındaki kara yolları aşağıdaki
paralel olan yolun iki kenarında bulunan Merve ile Hülya arasın- şekilde gösterilmiştir.
daki mesafe 78 metre olarak ölçülüyor.
C
5m/sn
Hülya

C … 150 km
A … 120 km
78
30 m

m C … 80 km
B … 120 km
B

Merve
4m/sn
Merve ve Hülya yaya geçidinden geçmek için yol kenarında
aynı hizada bulunan trafik ışıklarına doğru aynı anda şekil üze-
rinde oklarla belirtilen doğrusal yönlerde sırasıyla saniyede 4 ve
5 metre hızlarla koşarak aynı anda trafik ışıklarına varmışlardır.
A ve B ilçelerinin bazı ilçelere olan kara yolu uzaklıkları şekildeki
tabelalarda verilmiştir. A ilçesinden sabah 09.00’da sabit hızla
harekete başlayan bir araç B ilçesine uğrayıp 30 dakika B ilçe-
sinde kaldıktan sonra aynı sabit hızla C ilçesine saat 12.30’da
varıyor.

Buna göre, trafik ışıklarına geldiklerinde Hülya’nın aldığı Buna göre, bu araç B ilçesine vardığında saat kaçtır?
mesafe Merve’nin aldığı mesafeden kaç metre fazladır?
Paraf Yayınları

A) 10.10 B) 10.20 C) 10.30 D) 10.40 E) 10.50

A) 6 B) 8 C) 9 D) 10 E) 12

9.
7. Aşağıda görünümleri verilen A, B ve C isimli koşu pistlerinin
A
uzunlukları sırasıyla 2, 6 ve 9 sayıları ile doğru orantılıdır. Ayça
sabit hızla koşarak A pistinde bir tam turu 12 dakikada, Tuğba
sabit hızla koşarak C pistinde bir tam turu 36 dakikada tamam-
lamıştır.

Tuğba
C
B
Ayça
A

Sonra B pistinde aynı noktadan aynı yönde Ayça hızını iki ka-
tına çıkararak sabit hızla, Tuğba ise hızını yarıya düşürerek sa-
bit hızla koşmaya başlamıştır.
Bir pistin A noktasında bulunan iki araç aynı anda sabit hız-
larla zıt yönde harakete başlıyorlar ve bir süre sonra karşılaşı-
yorlar. Hızlı olan araç karşılaşmalarından 90 dakika sonra, ya-
vaş olan araç ise karşılaşmalarından 160 dakika sonra tekrar A
noktasına varıyor.

Son durumda Ayça, Tuğba’dan kaç dakika önce B pistindeki Buna göre, bu araçlar harekete başladıktan kaç dakika
bir turunu tamamlamış olur? sonra karşılaşmışlardır?

A) 42 B) 40 C) 38 D) 36 E) 30 A) 75 B) 80 C) 95 D) 110 E) 120

1-B 2-C 3-B 4-A 5-C 6-B 7-E 8-B 9-E 30

 Test - 15 MATEMATİK

RUTİN OLMAYAN PROBLEMLER

1. Aşağıdaki şekilde, birbirleriyle dik kesişen ve her bir kenarı doğ- 3. Aşağıda eşit kollu bir terazi ile birlikte 4, 6, 18, 22 ve 30 kilog-
rusal olan bir ana cadde ile bir ara sokak arasında kalan par- ramlık ağırlıklar gösterilmiştir.
selde bulunan berber, kırtasiye ve manavın konumlarını belir-
ten üç şekil gösterilmiştir.

ana cadde A kefesi B kefesi

ara sokak

Bu parseldeki binalardan ara sokağa en yakın olanı kırtasiye,

4 6 18 22 30
en uzak olanı ise berberdir.

Buna göre, ana caddeye en yakın olan binadan en uzak olan 4 kilogramlık ağırlık A kefesine konduktan sonra, A ve B kefele-
binaya doğru sıralama aşağıdakilerden hangisidir? rine birer tane daha ağırlık konularak terazi dengeleniyor.

Buna göre, B kefesine

A) Manav, Berber, Kırtasiye
I. 6 kg
B) Kırtasiye, Berber, Manav
II. 22 kg
C) Manav, Kırtasiye, Berber
III. 30 kg
D) Berber, Kırtasiye, Manav
Paraf Yayınları

ağırlıklarından hangileri konulamaz?

E) Berber, Manav, Kırtasiye

A) Yalnız II B) I ve II C) Yalnız III

D) II ve III E) I ve III
2.

Domates Domates Domates Domates

salçası salçası salçası salçası

Şekil - 1

Domates Domates Domates

Domates Domates Domates

salçası salçası salçası

salçası 4.
Domates Domates Domates Domates
salçası salçası salçası salçası

Şekil - 2

Özdeş 24 tane salça kutusu Şekil - 1’deki gibi dizilmiştir. Mar-

ketteki reyonu düzenleyen personel 24’lü salça kutusunun üze-
rine ikinci ve daha üst kattaki kutuların her biri, bir alttaki kutu-
lardan 4 tanesine değecek biçimde, özdeş yeni salça kutuları Şekildeki gibi; 4 tane beyaz puldan sonra 2 tane kırmızı pul ko-
ekliyor. (Şekil - 2) nularak, bir desen oluşturulmuştur.

Buna göre, 24’lü salça kutusunun üstüne, üst üste en fazla Desen oluşturulurken 2 18 tane kırmızı pul kullanıldığına
kaç tane daha özdeş salça kutulardan konulabilir? göre, kaç tane beyaz pul kullanılmıştır?

A) 26 B) 27 C) 28 D) 30 E) 32 A) 216 B) 217 C) 218 D) 219 E) 220

31
 MATEMATİK Test - 15

RUTİN OLMAYAN PROBLEMLER

5. Aşağıda iki farklı mum ve bunların boyları verilmiştir. 7. Berkin bir miktar özdeş karton bardağın 4 tanesini Şekil - 1’deki
gibi üst üste koyarak, diğer 19 tanesini de iç içe koyarak Şe-
kil - 2’deki gibi bardak kuleleri oluşturuyor. Şekil - 2’de oluşturu-
lan kulede art arda olan her iki bardağın tabanları arasındaki
uzaklık, birbirine eşit oluyor. Berkin, bu kuleleri masanın üze-
rine koyarak yüksekliklerini ölçüyor.

3x+2

3x–1

• Uzunluğu 3x + 2 birim olan mum saatte 9 birim, uzunluğu

Şekil - 1 Şekil - 2
3x – 1 birim olan mum ise saatte 3 birim erimektedir.
Berkin,iki kulenin de yüksekliklerinin eşit olduğunu görüyor.
• Mumlar aynı anda yanmaya başladıktan 13 saat sonra
boyları eşitleniyor. Buna göre, 6 bardaklı Şekil - 1’deki gibi dizilen kulenin yük-
sekliği Şekil - 2’deki gibi iç içe konularak oluşturulan kaç
Buna göre, mumların yanmaya başlamadan önceki boyları
bardaklı kulenin yüksekliğine eşit olur?
arasındaki fark kaç birimdir?
Paraf Yayınları

A) 24 B) 28 C) 30 D) 31 E) 32
A) 234 B) 156 C) 78 D) 45 E) 26

6. Aşağıdaki şekilde birim küpler bir zeminin üzerinde, birer yüzey-
leri çakışacak şekilde, belli bir kurala göre yan yana diziliyor.
...
(5, 1) (8, 4) (11, 7)
Bir tane birim küp konulduğunda beş yüzeyi görünürken, bir yü-
zeyi görünmüyor. Bu sayıları temsilen küplerin altına (5, 1) sıralı
ikilisi yazılıyor. Aynı işlem iki birim küp için yapıldığında (8, 4) ve
üç birim küp için yapıldığında ise (11, 7) yazılmaktadır.
8. Bir bankamatik, istenilen miktardaki parayı 5 TL,10 TL, 20 TL,
50 TL ve 100 TL değerindeki kağıt paralardan en az sayıda kul-
lanarak vermektedir. Her kağıt paradan yeterli sayıda bulunan
bu para çekme makinesinden; Ali 285 TL, Baran 340 TL ve Cenk
450 TL para çekiyor.
Para çekme makinesinin Ali, Baran ve Cenk’e vediği kağıt
para sayıları sırasıyla Sa, Sb ve Sc olduğuna göre, aşağıdaki
sıralamalardan hangisi doğrudur?
A) Sa < Sb < Sc B) Sa = Sb < Sc

Buna göre, küplerin altına yazılan (a, b) sıralı ikilisi için C) Sc < Sb < Sa D) Sb = Sc < Sa
a 11
= olduğunda, bu şekilde kullanılan toplam küp sa- E) Sb < Sa < Sc
b 10
yısı kaçtır?

A) 13 B) 14 C) 15 D) 16 E) 22

1-D 2-A 3-E 4-D 5-C 6-B 7-D 8-D 32

 Test - 16 MATEMATİK

RUTİN OLMAYAN - PERİYODİK PROBLEMLER

1. 2. 2357 sayısına sırasıyla aşağıdaki adımlar uygulanarak rakam-

larının yerleri değiştiriliyor ve her adımda tekrar dört basamaklı
bir sayı elde ediliyor.

• 1. adımda, sayının onlar ve binler basamağındaki rakam-

ların yerleri değiştirilerek bir sayı elde ediliyor.

1. adım 2. adım • 2. adımda, bir önceki adımda elde edilen sayının birler ve
yüzler basamağındaki rakamların yerleri değiştirilerek bir
Şekildeki düzgün beşgenin 1. adımdaki görüntüsü, saat yö-
sayı elde ediliyor.
nünde 72° döndürülerek 2. adımdaki görüntüsü elde ediliyor.
Bu şekilde devam edilerek, adım numarası tek sayı ise bir ön-
Buna göre, bu beşgen her adımda 72° döndürülürse, 109.
ceki adımda elde edilen sayının onlar ve binler, adım numarası
adımdaki görüntüsü aşağıdakilerden hangisi olur?
çift sayı ise bir önceki adımda elde edilen sayının birler ve yüz-
A) B) ler basamağındaki rakamların yerleri değiştirilerek sayılar elde
ediliyor.

Buna göre, 2357. adım sonunda elde edilen sayı kaçtır?

A) 5723 B) 2753 C) 3527

D) 5327 E) 2357

C) D)
Paraf Yayınları

E) 3. Dairesel bir oyun alanında konumları şekilde gösterilen Ali,

Berna, Cem, Duru ve Elif isimli beş oyuncu bir topla oyun oyna-
maktadır. Bu oyunda elinde top bulunan oyuncu, ok yönünde
kendinden sonraki üçüncü oyuncuya, daha sonra bu oyuncu
yanındaki oyuncaya, bu oyuncu da kendinden üç sonraki oyun-
cuya topu vererek oyunu bu şekilde devam ettirmektedirler.

Ali

Berna Elif

Cem Duru

Başlangıçta top Ali’nin elinde bulunmaktadır ve top 1.seferde

Duru’ya, 2. seferde Elif’e, 3. seferde Cem’e ve 4.seferde Du-
ru’ya verilerek oyun bu şekilde devam etmiştir.

Buna göre, 73. seferde topu kim almıştır?

A) Berna B) Ali C) Cem

D) Elif E) Duru

33
 MATEMATİK Test - 16

RUTİN OLMAYAN - PERİYODİK PROBLEMLER

4. Kubat ile Berkin, içlerinde rakamlar yazılan geometrik şekilli
kartların bulunduğu desteden sırasıyla 2 kart çekme oyunu oy-
nuyorlar.
Kartları çeken kişinin puan kazanabilmesi için, çekilen kartla-
rın üzerindeki sayıların aşağıdaki şartlardan en az birini sağla-
ması gerekir.
6. M adet mavi boncuk ve K adet kırmızı boncuk yan yana konu-
larak farklı motifler oluşturulmak isteniyor.
 Mavi boncuk ile başlayıp üç mavi bir kırmızı boncuk ola-
cak şekilde motif oluşturulursa 9 kırmızı boncuk artmakta,
motifin görüntüsü aşağıdaki gibi olmaktadır.

I. Sayılar farklı ise geometrik şekillerin aynı olması gerekir.

 Kırmızı boncuk ile başlayıp iki kırmızı dört mavi boncuk
II. Renkler farklı ise sayıların aynı olması gerekir.
olacak şekilde motif oluşturulursa 6 mavi boncuk art-
III. Geometrik şekiller farklı ise renkler aynı olması gerekir. makta, motifin görüntüsü aşağıdaki gibi olmaktadır.

Buna göre, aşağıdaki kartlardan hangilerini çeken kişi puan

kazanamaz?

A) B) Buna göre, K + M toplamı kaçtır?

1 2 3 2 A) 80 B) 84 C) 88 D) 92 E) 96

C) D)
Paraf Yayınları

3 3 2 3

7.
ab+cd+ef-
E) km

3 3

5. Aşağıdaki örnekte, 4 çubuklu bir abaküste 8 boncuğun farklı da-

ğılımlarıyla elde edilen sayılardan üçü gösterilmiştir.

1 2 3 2 0 3 3 2 1 1 4 2 Ela, hesap makinesiyle toplama - çıkarma yapmayı öğrenmek

Buna göre, 4 çubuklu abaküste 5201 sayısı gösterilirken
yalnızca bir boncuğun yeri değiştirilerek kaç farklı sayı oluş-
turulabilir?
için, ablasının ona söylediği iki basamaklı, birbirinden farklı dört
doğal sayıyı sırasıyla topluyor. Fakat son sayıyı yazmadan önce
yanlışlıkla “+” tuşu yerine “–” tuşuna bastığını fark ediyor. Ab-
lası bunu görünce, “Bulman gereken sonucun dörtte birini bul-
dun.“ diyor.
Buna göre, Ela’nın hesap makinesine yazdığı son sayı en
az kaç olabilir?

A) 6 B) 8 C) 9 D) 12 E) 15 A) 19 B) 21 C) 23 D) 24 E) 25

1-C 2-D 3-C 4-D 5-C 6-A 7-B 34

 Test - 17 MATEMATİK

VERİ

1. 17, 7, 11, 30, 47, 21, 25 4. Bir veri grubundaki sayıların toplamının, gruptaki terim sayısına
bölümü ile elde edilen sayıya o veri grubunun aritmetik ortala-
sayılarından oluşan veri grubundan hangi sayı çıkarılırsa bu
ması denir.
veri grubunun medyanı değişmez?
Boyları farklı uzunluktaki kişilerden oluşan bir grupta, boyu en
A) 11 B) 17 C) 21 D) 30 E) 47 kısa olan kişi 140 cm boyunda, boyu en uzun olan kişi ise 195
cm boyundadır.

Gruptaki kişilerden en kısa boylu olanı dışarıda bırakıldığında

diğerlerinin boylarının aritmetik ortalaması 165, gruptaki kişiler-
den en uzun boylu olanı dışarıda bırakıldığında ise diğerlerinin
boylarının aritmetik ortalaması 160 oluyor.

Buna göre, gruptaki kişi sayısı kaçtır?

A) 12 B) 11 C) 10 D) 9 E) 8

2. 12, 10, m, 12, 16, 19

• veri grubunun açıklığı 9’dur.

• veri grubunun bir tane tepe (mod) değeri vardır.

Buna göre, m doğal sayısının alabileceği en büyük değer ile 5. Bir çiftçinin ahırında bulunan 7 danasının ağırlıkları 78, 81, 83,
en küçük değerin toplamı kaçtır? 87, 89, 90 ve 92 kg’dır. Kışa girmeden danalarının ağırlıklarının
Paraf Yayınları

ortalamasının 95 kilo olması gerekmektedir. Bu danalardan bir

A) 27 B) 28 C) 29 D) 30 E) 31 tanesi aynı kiloda kaldığı için diğer danaların her biri 10’ar kilo
almasına rağmen danaların ağırlıklarının ortalaması 95 kilo ol-
mamıştır.

Çiftçi kilo almayan danayı satınca geri kalan danaların ki-

lolarının ortalaması 95 olduğuna göre, kilo almayan dana-
nın kilosu kaçtır?

A) 78 B) 83 C) 89 D) 90 E) 92

3. Bir veri grubundaki sayılar küçükten büyüğe doğru sıralandı-

ğında veri sayısı tek ise ortadaki sayıya, veri sayısı çift ise orta-
daki iki sayının aritmetik ortalamasına o veri grubunun medyanı
(ortanca); veri grubunda en çok tekrar eden sayıya ise o veri 6. 20, 31, 11, 18, 38, 14
grubunun modu (tepe değer); en büyük sayı ile en küçük sayı
sayılarından oluşan bir veri grubuna
arasındaki farka o veri grubunun açıklığı denir.
I. 15, 29
Tam sayılardan oluşan ve küçükten büyüğe doğru sıralanmış
II. 11, 33
10, 16 , 21, x, y, z, 34
III. 19, 25
veri grubunda sadece iki değer birbirine eşittir.
sayı çiftlerinden hangileri eklenirse bu veri grubunun arit-
Bu veri grubunun mod, medyan ve açıklık değerleri birbi-
metik ortalaması değişmez fakat medyanı değişir?
rine eşit olduğuna göre, z’nin alabileceği kaç farklı tam sayı
değeri vardır?
A) I ve III B) Yalnız II C) Yalnız III

A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12 D) Yalnız I E) II ve III

35
 MATEMATİK Test - 17

VERİ

7. Aşağıda beş öğrencinin matematik sınavlarından aldıkları not- 10. Bir veri grubundaki sayılar küçükten büyüğe doğru sıralan-
lar verilmiştir. dığında veri sayısı tek ise ortadaki sayıya, veri sayısı çift ise or-
tadaki iki sayının aritmetik ortalamasına o veri grubunun med-
Murat: 70, 30, 50, 80
yanı (ortanca) denir.
Rasim: 40, 60, 50, 55
Kapasitesi 24 olan bir dolmuşun koltukları 1’den 24’e kadar
İbrahim: 80, 30, 90, 20 farklı tam sayılarla numaralandırılmıştır. Tamamen dolu bu dol-
Hakan: 70, 60, 45, 55 muştan bir durak sonra üç yolcu iniyor, bir yolcu biniyor. Bu
durumda, bu dolmuştaki yolcuların oturduğu koltuk numarala-
Ekrem: 45, 45, 55, 55 rının oluşturduğu veri grubunun aritmetik ortalaması 0,5 artar-
Yukarıdaki verilere göre, hangi öğrencinin standat sapması ken, medyan 1 artmıştır.
en küçüktür? Buna göre, bu dolmuştan inen yolcuların koltuk numaraları
farkı en fazla kaçtır?
A) Murat B) Rasim C) İbrahim

D) Hakan E) Ekrem A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12

Paraf Yayınları

8. Dört terimli bir veri grubunun

11. x + 2, 2x – y, yz – 4, 3x – 6
• Modu 80
sayı dizisinin standart sapması sıfır olduğuna göre,
• Medyanı 65 x + y + z toplamı kaçtır?
• Aritmetik ortalaması 60
A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12
olarak verilmiştir.

Buna göre, bu veri grubunun açıklığı kaçtır?

A) 40 B) 45 C) 50 D) 55 E) 60

12. 9 kişilik bir basketbol takımının oyuncularının kiloları ve boy-

ları, ilk bileşen kilolarını ikinci bileşen ise boylarını göstermek
üzere boylarına göre sıralı veri grubu (98; 1,76), (97; 1,79),
(98; 1,82), (99; 1,84), (100; 1,84), (110; 1,88), (97; 1,90), (100; 1,92),
9. Bir sınıfta yapılan matematik sınavında alınan notlar ve bu not-
(99; 1,96) olarak verilmiştir.
ları alan öğrenci sayıları aşağıda verilmiştir.
Bu 9 kişilik takımdan bir oyuncu ayrılmış ancak kalan oyuncu-
Kişi sayısı 8 10 5 14 9 ların hem kilolarının hem de boylarının medyanı değişmemiştir.
Not 55 60 65 75 85 Buna göre, bu takımdan ayrılan oyuncunun kilosu ve boyu
aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Buna göre, not dağılımının tepe değeri ile medyanının A nın
toplamı kaçtır?
A) (97; 1,79) B) (97; 1,90) C) (98; 1,84)

A) 145 B) 135 C) 130 D) 125 E) 115 D) (98; 1,82) E) (99; 1,96)

1-C 2-C 3-B 4-A 5-D 6-C 7-E 8-C 9-A 10-C 11-D 12-B 36
 Test - 18 MATEMATİK

VERİLERİN GRAFİKLE GÖSTERİLMESİ

1. Burak, her gün eşit sayıda soru çözerek hafta boyunca belirli 3. Aşağıdaki daire grafiğinde, A, B, C, D olmak üzere toplam dört
sayıda soru çözmeyi planlamıştır. Bu hafta boyunca Burak’ın bölüme ayrılmış bir hastanedeki doktorların sayısının bölümlere
günlük çözdüğü soru sayısının planladığı soru sayısından far- dağılımı gösterilmiştir.
kını gösteren grafik aşağıda verilmiştir.

Soru sayısı
A
80 D
Çarşamba

Cumartesi
Perşembe

Pazar
B
C
0 Gün
Cuma
Pazartesi

D bölümündeki doktorların sayısı A bölümündeki doktorların

Salı

sayısından 4, C bölümündeki doktorların sayısı da B bölümün-

deki doktorların sayısından 8 fazladır. D bölümündeki doktorla-
– 95 rın sayısı, B bölümündeki doktorların sayısından iki kat fazladır.
– 115 Buna göre, bu hastanede toplam kaç doktor çalışmaktadır?

Örneğin; Burak planladığı günlük soru sayısından perşembe A) 40 B) 42 C) 44 D) 45 E) 46

günü 80 soru fazla, salı günü ise 115 soru az çözmüştür.

Burak pazar günü cuma gününden 130 soru fazla, çarşamba

Paraf Yayınları

gününden ise 30 soru az çözmüş ve 7 gün sonunda çözdüğü

toplam soru sayısı başlangıçta planladığı soru sayısından 60
fazla olmuştur.

Buna göre, Burak Cuma günü planladığı günlük soru sayı-

sından kaç soru eksik çözmüştür?

A) 20 B) 30 C) 35 D) 50 E) 60
4. Bir sınıfta yapılan matematik sınavında öğrencilerin aldıkları not-
ların dağılımı aşağıdaki grafikte gösterilmiştir.
2. Aşağıda A, B ve C otellerinde konaklayıp memnun kalan müş-
Notlar
teri sayısının, o otelde konaklayan müşterilerin sayısına oranı
5
yüzde olarak sütun grafiğinde, bu üç otelde kalan müşterilerin
sayıca dağılımı ise dairesel grafikte verilmiştir. 4
3
Memnuniyet
yüzdesi (%) 2
Öğrenci
C 1 sayısı
90 A
80 60°
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
70
B
Bu grafiğe göre, aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Otel
A B C A) Sınıfta 30 öğrenci vardır.

A otelinden memnun kalan müşteri sayısının 450, B otelinden B) Notların modu (tepe değeri) 1 ve 4’tür.
memnun kalan müşteri sayısının ise 320 olduğu bilinmektedir.
C) Notların açıklığı 5’tir.
Buna göre, C otelinden memnun kalan müşteri sayısı kaçtır?
D) Notların aritmetik ortalaması 2’dir.

A) 120 B) 126 C) 132 D) 140 E) 150 E) Notların medyanı (ortanca) 2,5’dir.

37
 MATEMATİK Test - 18

VERİLERİN GRAFİKLE GÖSTERİLMESİ

5. 6. Ahmet’in 24 hafta boyunca kilosundaki haftalık değişimin gös-

terildiği aşağıdaki grafikte, 0 - 12. ve 12. - 24. haftalar arasındaki
C D grafik gösterimleri doğrusaldır.

Ahmet’in kilosu (kg)

A B 150
O
114
90
Haftalar
0 12 24

Yukarıdaki şekilde gösterilen O merkezli dairesel bir park ala-

12. ile 24. hafta arasında bir haftada tartıldığında kilosu, tam
nında, başlangıçta A noktasında bulunan ve hızları sabit olan
yedi hafta önceki kilosu ile aynı çıkıyor.
üç koşucudan
Buna göre, Ahmet bu tartılmasında kaç kilo çıkmıştır?
• Ege, gri renkli dairesel yol üzerinde B noktasına doğru,

• Sami, sarı renkli AB doğrusal yolu üzerinde B noktasına A) 100 B) 98 C) 96 D) 94 E) 92

doğru,

• Çetin, gri renkli AC yayı ve mavi renkli CD doğrusal yolu

üzerinde D noktasına doğru

koşmaktadır. Aşağıda, bu üç koşucunun hareketleri boyunca

Paraf Yayınları

parkın merkezine olan uzaklıklarının zamana göre değişiminin

grafikleri verilmiştir.
7. Tüm değerlerin eşit sayıda tekrar etmediği bir veri grubundaki
Uzaklık Uzaklık Uzaklık en çok tekrar eden her bir değer, bu veri grubunun tepe değeri
(metre) (metre) (metre)
(mod) olmaktadır.

170 öğrencinin bulunduğu bir dershanedeki öğrencilerin ta-

mamı TYT deneme sınavına girmiş ve bu öğrencilerin tamamı-
Zaman Zaman Zaman nın bu sınavdan yaptıkları netlere göre dağılımı aşağıdaki sü-
(saniye) (saniye) (saniye) tun grafiğinde verilmiştir.
1. grafik 2. grafik 3. grafik
Öğrenci sayısı

Buna göre, bu üç koşucu ile grafikler arasındaki eşleşme

aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Ege Sami Çetin

A) 3. grafik 1. grafik 2. grafik Net sayısı
B) 3. grafik 2. grafik 1. grafik 55 60 70 80 90 100

C) 2. grafik 3. grafik 2. grafik Bu sınavdan yapılan netlerin oluşturduğu veri grubunun tepe
D) 1. grafik 3. grafik 2. grafik değerleri bulunmuş ve netleri bu değerler olan toplam öğrenci
sayısının 108 olduğu görülmüştür. Ayrıca, bu sınıfta bu sınav-
E) 1. grafik 2. grafik 3. grafik
dan 70’ten yüksek net yapan öğrenci sayısı 90 olarak hesap-
lanmıştır.

Buna göre, bu dershanede bu sınavdan 55 net yapan öğ-

renci sayısı kaçtır?

A) 22 B) 23 C) 24 D) 25 E) 26

1-E 2-B 3-C 4-E 5-B 6-A 7-E 38

 Test - 19 MATEMATİK

KÜMELER

1. Boş kümeden farklı A ve B kümeleri için, 4. Aşağıdaki Venn şemasında

s(A – B) = 3 . s(B – A) • 50’den küçük doğal sayılar kümesi M,

2 . s(A) = 5 . s(B) • 30’dan büyük doğal sayılar kümesi N,

olduğuna göre, s(A È B) en az kaç olabilir? • İki basamaklı asal sayılar kümesi B

ile gösterilmiştir.
A) 9 B) 10 C) 11 D) 12 E) 13
M N
B

2. a, b ve c birer rakam olmak üzere,

Buna göre,
A = {1, 2, 3, 4, 5}
K = {11, 13, 23, 29, 31, 33, 37, 41, 45, 47, 49, 53}
B = {9, 8, 5, 2}
kümesinin elemanlarından kaç tanesi şekildeki boyalı böl-
C = {a, b, c} geler ile gösterilen kümenin elemanıdır?
kümeleri veriliyor.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
(A È C) x (B Ò C)
Paraf Yayınları

kartezyen çarpımının eleman sayısı 18 olduğuna göre,

a + b + c toplamının alabileceği en küçük değer kaçtır?

A) 6 B) 10 C) 15 D) 16 E) 20

5. Altan ve Berkan’ın her birinin 11 tane rakamdan oluşan T.C.

3. A ve B boş kümeden farklı birer küme olmak üzere, kimlik numaralarındaki bazı rakamlar aşağıdaki gibi verilmiştir.

p:AÉB Altan ¾® 5*** *** 23 92

q:AÒB=B Berkan ¾® 3*** *** 38 45

r:AÈB=A Elemanları, Altan’ın T.C. kimlik numarasındaki rakamlardan olu-

şan küme A; Berkan’ın T.C. kimlik numarasındaki rakamlardan
önermeleri veriliyor.
oluşan küme B olmak üzere,
I. p´q
s(A) = 8
II. r ´ q
s(B) = 6
III. p Û r
olduğu biliniyor.
önermelerinden hangileri doğrudur? ı
A Ò B = {0, 3, 5, 6} olduğuna göre, A Ò B kümesindeki ele-
manların değerleri toplamı kaçtır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III A) 18 B) 19 C) 20 D) 21 E) 22

39
 MATEMATİK Test - 19

KÜMELER

6. Harflerden oluşan ve eleman sayıları 8 olan A ve B kümelerinin 9. A ve B, 20’den küçük asal sayılardan oluşan boştan farklı birer
elemanları kullanılarak küme olmak üzere,

• makara, A Ç B = A Ç { 2, 3, 11, 19}

• keman, eşitliği sağlanıyorsa A kümesine B kümesinin ortakesişim kü-

mesi denir.
• metalik
A kümesi,
kelimelerinden ikisi A Ç B kümesinin elemanlarıyla, diğeri ise
A È B kümesinin elemanlarıyla yazılabilmektedir. B = { 2, 3, 5, 7}

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi A kümesindeki harflerle kümesinin ortakesişim kümesi olduğuna göre, kaç farklı A
kesinlikle yazılamaz? kümesi vardır?

A) iskele B) kalem C) dayanma A) 4 B) 7 C) 15 D) 16 E) 31

D) sanat E) mastar

10. A, B ve C kümeleriyle ilgili

{(a, b), (b, c), (c, d)} Í A x B
7. Bir okulda bulunan 60 öğrencinin, {(a, b), (d, a), (d, e), (b, b)} Í A x C
• % 75’i basketbol, olduğu biliniyor.
Paraf Yayınları

• % 80’i voleybol, Buna göre,

• % 60’ı futbol I. A È B kümesi en az 4 elemanlıdır.
oynamaktadır. II. A Ò C kümesi en az 3 elemanlıdır.
Sınıfta bulunan her bir öğrenci en az bir sporu yaptığına III. B È C kümesi en az 5 elemanlıdır.
göre, her üç sporu da yapan en az kaç kişi vardır?
ifadelerinden hangileri her zaman doğrudur?

A) 12 B) 11 C) 10 D) 9 E) 8
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I ve III

8. A ve B boş kümeden farklı iki küme olmak üzere,

11. Bir şirkette çalışanlara yol parası yardımı yapılacaktır. Bunun
K = {1, 2, 3, 4, 5} için bir tahmin yapan yetkili, çalışanların;% 42’si ile % 55’i ara-
kümesi veriliyor. sındaki bir kısmın metroyu kullandığını, % 64’ü ile % 82’si ara-
sındaki bir kısmın metrobüsü kullandığını ve en fazla % 8’inin
K kümesinin iki ayrık alt kümesi A ve B olmak üzere,
ise bu iki aracıda kullanmadan şirkete geldiğini tahmin ederek
AÈB=K bir hesap çıkarmıştır.

oluyorsa A ve B kümelerine arkadaş küme denir. Bu yetkilinin tahminine göre, hem metroyu hem de metro-
büsü kullanarak işe gelen çalışan sayısının toplam çalışan
A ve B arkadaş kümeleri için A kümesinin eleman sayısının
sayısına oranı hangi iki yüzdelik değer arasındadır?
B kümesinin eleman sayısından fazla olduğu kaç farklı (A, B)
sıralı ikilisi vardır?
A) % 5 – % 44 B) % 6 – % 45 C) % 9 – % 42

A) 32 B) 20 C) 15 D) 12 E) 10 D) % 12 – % 35 E) % 23 – % 38

1-E 2-C 3-E 4-C 5-B 6-C 7-D 8-C 9-C 10-E 11-B 40
 Test - 20 MATEMATİK

PERMÜTASYON - KOMBİNASYON

1. 8 kişinin bulunduğu bir grupta üç kişinin boylarının uzunluğu 4. İki taraftan okunduğu zaman okunuş yönüyle aynı olan sayılara
eşittir. palindromik sayılar denir. Örneğin; 1, 4, 8, 99, 101, 363, 4004,
9889, 13531 sayıları palindromik sayılardır.
Buna göre, bu 8 kişi boy sırasına göre kaç farklı şekilde sı-
ralanabilirler? A = {0, 1, 2, 3, 4}

Kümesinin elemanlarını kullanarak 5 basamaklı bir palindromik

A) 12 B) 24 C) 3!.6! D) 2.3!.6! E) 8!
sayı oluşturulacaktır. Bu sayıda iki tek sayının yan yana gelme-
mesi ve iki çift sayının da yan yana gelmemesi gerekmektedir.

Buna göre, bu koşulları sağlayan kaç farklı palindromik sayı

oluşturabilir?

A) 12 B) 24 C) 30 D) 36 E) 40

2. Bir çiçekçide üç farklı renkteki orkidelerin her birinden ikişer

tane vardır. Çiçekçi bu orkideleri üç farklı vazoya koyacaktır.
Vazoların her birinin içerisinde aynı tür orkideler birlikte olma-
yacaktır.

Aynı renkteki orkideler özdeş olduğuna göre, çiçekçi orki-

deleri kaç farklı şekilde vazolara koyabilir?

A) 6 B) 8 C) 9 D) 12 E) 15
Paraf Yayınları

3. Okulun matematik öğretmeni başarılı öğrencilerini ödüllendir- 5. Aşağıda bir yarış pistinin birbirlerini dik kesen yolları verilmiştir.
mek için her şubeden 2 öğrenci olmak üzere 3 şubeden 6 öğ- Giriş sol sağ
renciyi yemeğe davet etmiştir. Öğretmenleri, öğrencilerin otu-
racağı etrafında 6 sandalye bulunan aşağıdaki şekilde gösteri- Aşağı
len düzende bir masa hazırlamıştır.

Çıkış

• Piste giriş kapısından giren otomobiller çıkış kapısından

çıkacaklardır.

• Otomobil sağa-sola-aşağı doğru hareket edebilir ancak

yukarı doğru hareket edemeyecektir.
Aynı şubeden gelen öğrenciler karşı karşıya ve yan yana olan
sandalyelere oturmak istememektedirler. • Otomobil geçtiği yoldan bir daha geçemeyecektir.

Buna göre, bu altı arkadaş masa etrafındaki bu sandalye- Buna göre, bir otomobil giriş kapısından girdikten sonra çı-
lere kaç farklı şekilde oturabilirler? kış kapısına kaç farklı şekilde ulaşabilir?

A) 24 B) 36 C) 42 D) 48 E) 56 A) 12 B) 15 C) 16 D) 20 E) 36

41
 MATEMATİK Test - 20

PERMÜTASYON - KOMBİNASYON

6. Serhat, iki basamaklı bir doğal sayının önce onlar basamağını 9. İçerisinde 3 günlük bayram tatili bulunan, 10 günlük bir nöbet
3 ile çarpıp bir yere yazıyor. Sonra birler basamağını 3 ile çar- çizelgesinde Tuğba Hemşire’ye 3 gün nöbet yazılacaktır.
pıp bulduğu sayıyı diğer sayının sağ tarafına yazarak üç basa-
Tuğba Hemşire’nin nöbetlerinden en az ikisi bayram tatili
maklı bir sayı oluşturuyor.
günlerinde olacak biçimde bir düzenleme yapılmak isten-
Örneğin, 42 ® 126 diğine göre, bu düzenleme kaç farklı şekilde yapılabilir?

17 ® 321
A) 21 B) 22 C) 24 D) 35 E) 48
Buna göre, Serhat’ın bu şekilde elde edebileceği üç basa-
maklı kaç farklı doğal sayı vardır?

A) 18 B) 24 C) 36 D) 42 E) 48

10. D' C'

A' B'

C
D
7. 1 Nolu Sağlık Ocağı’nda 4 doktor, 3 hemşire olmak üzere 7 kişi,
Paraf Yayınları

2 Nolu Sağlık Ocağı’nda 5 doktor, 3 hemşire olmak üzere 8 kişi A B

çalışmaktadır.
Şekildeki küpün köşelerindeki noktaları köşe kabul eden üçgen-
1 Nolu Sağlık Ocağı’nda çalışan 3 kişi, 2 Nolu Sağlık Ocağı’na,
ler meydana getirilecektir.
2 Nolu Sağlık Ocağı’nda çalışan 2 kişi, 1 Nolu Sağlık Ocağı’na
geçecek biçimde yer değişimi yapılacaktır. Bu değişim sonunda Köşelerinin üçü de küpün aynı yüzeyinde olmayan noktalar-
1 Nolu Sağlık Ocağı’nda 5 doktor, 1 hemşire olacaktır. dan oluşan kaç tane üçgen meydana getirilebilir?

Buna göre, bu değişim kaç farklı şekilde yapılabilir?

A) 24 B) 28 C) 30 D) 32 E) 34

A) 80 B) 100 C) 120 D) 135 E) 150

11. Bir matematik dersinde; öğretmen sınıftaki öğrencilerden 4 öğ-

8. Aralarında 3 ehliyetli kişinin bulunduğu 10 kişi, beşer kişilik iki
ekibe ayrılarak iki farklı arabayla seyahat edecektir.
Arabayı kullanacak kişi ehliyetli olmak şartıyla bu ekipler
kaç farklı şekilde oluşturulabilir?
rencinin kaç farklı şekilde seçilebileceğini Melih’ten, 6 öğrenci-
nin kaç farklı şekilde seçilebileceğini Elif’den,8 öğrencinin kaç
farklı şekilde seçilebileceğini ise Zafer’den hesaplamasını iste-
miştir. Bu üç öğrenci de istenen sayıları doğru şekilde hesapla-
mıştır. Bu üç öğrenciden ikisinin bulduğu sonuç birbirine eşit,
diğerinin bulduğu sonuç bunların bulduğu sonuçtan büyüktür.
Buna göre, Elif’in bulduğu sayı kaçtır?

A) 105 B) 120 C) 156 D) 190 E) 210 A) 864 B) 908 C) 924 D) 936 E) 960

1-A 2-A 3-D 4-B 5-C 6-D 7-D 8-E 9-B 10-D 11-C 42
 Test - 21 MATEMATİK

OLASILIK

1. Lunaparktaki atış oyunu platformunda aynı boyutta 5’i mavi, 5’i 4. Bir küpün K ve L köşelerinde birer karınca bulunmaktadır.
kırmızı olmak üzere toplam 10 tane hedef tahtası vardır. Platfor-
mun üstündeki yazıda

“Hediye kazanmak için 10 atış hakkında; farklı renk her

hedef tahtasından en az 3’er tane olmak üzere toplam en
az 7 hedef tahtasını vurmalısınız.”
L
ifadesi yer almaktadır.

Esat, 10 atış yapmış ve rastgele 7 hedef tahtasını vurmuştur. K

Buna göre, Esat’ın hediye alma olasılığı kaçtır?

Bu karıncalardan her biri bulundukları köşelerden çıkan ayrıt-
3 7 5 17 11 lardan birini rastgele seçip art arda gelen iki ayrıt üzerinde yü-
A) B) C) D) E)
5 9 6 36 18 rüyüp ulaştığı köşede duruyor.

Buna göre, yürüme hızları farklı karıncaların yalnızca dur-

dukları köşede karşılaşma olasılığı kaçtır?

1 2 1 3 5
A) B) C) D) E)
9 9 6 4 9

2. Ertan arkadaşlarıyla tombala oyunu oynarken torbadan çekil-

Paraf Yayınları

meyen son dört numara olarak 12, 23, 47 ve 78 numaralarının

kaldığı görüyor. Ertan, torbalardan rastgele numaraları birer bi-
rer çekiyor ve çekilen numarayı tombalanın bir kenara bırakıyor.
5. Bir polis tatbikat atışları sırasında aşağıdaki şekilde verilen pa-
Ertan’ın torbadan üçüncü kez numara çektiğinde 47 numa- noya 3 atış yapacaktır.
rayı bulma olasılığı kaçtır?

1 1 3 1 3
A) B) C) D) E)
4 8 8 16 16

3. Bir elektronik tartı; her ölçümde üzerine konulan ağırlığı % 10

olasılıkla gerçek ağırlığından 1 kilogram fazla, % 20 olasılıkla
gerçek ağırlığından 1 kilogram az, % 70 olasılıkla da doğru tart-
maktadır.

Gerçek ağırlıkları 55 kilogram olan Berna ile Melisa bu tartıda

birer kere tartılacaklardır. Polisin, bu 3 atışta karşısındaki panado duran resimlerden
kadın veya çocuğun bulunmadığı 3 farklı resmi vurma ola-
Buna göre, ölçüm sonunda Berna’nın Melisa’dan daha ağır
sılığı kaçtır?
çıkma olasılığı yüzde kaçtır?
1 1 1 1 1
A) B) C) D) E)
A) 19 B) 23 C) 24 D) 25 E) 27 15 36 56 84 126

43
 MATEMATİK Test - 21

OLASILIK

6. 8. A = {1, 2, 3, 4, 5, 6}

kümesinin elemanları kullanılarak 3 basamaklı rakamları farklı

sayılar kağıda yazılıp kutuya atılıyor.

Kutudan rastgele seçilen bir kağıtta yazan sayının x < y < z

şartını sağlayan xyz şeklinde bir sayı olma olasılığı kaçtır?

1 1 1 1 2
A) B) C) D) E)
3 4 2 6 3

9.

0
0

Yukarıdaki 2 kutuda üzerinde numaralar yazılı 9 tane top var-

dır. Bu iki kutunun her birinden rastgele birer tane top çekiliyor.
Kıraç ile Miraç bir oyun oynamaktadırlar. Bu oyuna göre; Kıraç
gözünü kapatarak masanın üzerinde duran 9 farklı karttan 3 ta- Buna göre, çekilen topların numaralarının toplamının çift
Paraf Yayınları

nesini rastgele seçecektir. sayı olma olasılığı kaçtır?

Buna göre, Kıraç’ın seçtiği kartların her birinin farklı satırda 1 1 5 1 1

A) B) C) D) E)
ve farklı sütunda olan sarı renkli 3 kart olma olasılığı kaçtır? 4 3 6 2 5

1 1 1 1 1
A) B) C) D) E)
84 42 28 18 9

10.
1 2 3 4

5 6 7 8

9 10 11 12

13 14 15 16
7.

Yukarıda numaralandırılmış 16 eş kare vardır. Bu karelerden ba-

zılarının üzeri taranmıştır. Taranmamış karelerden bazıları rast-
Şekildeki kutuların içerisinde; 1. kutuda 3 adet, 2. kutuda 2 adet, gele seçilerek taranmış ve taralı karelerin tüm karelerin sayısına
3. kutuda 3 adet çikolata bulunmaktadır. Üç arkadaş bu kutular- 5
oranı olmuştur.
dan birer çikolata alacaklardır. 8

Buna göre, bu kutulardan herhangi birinin boş kalma ola- Buna göre, 3’ün katı olan karelerin tamamının taranmış olma
sılığı kaçtır? olasılığı kaçtır?

2 2 1 1 5 1 3 1 1 1
A) B) C) D) E) A) B) C) D) E)
5 7 7 5 27 15 25 45 30 5

1-C 2-A 3-B 4-B 5-D 6-B 7-C 8-D 9-D 10-D 44
 Test - 22 MATEMATİK

FONKSİYONLAR

1. Uygun koşullarda tanımlı bire bir ve örten f fonksiyonu için 4. a ve b sıfırdan farklı gerçel sayılar olmak üzere, gerçel sayılar
x+ 1 kümesi üzerinde tanımlı bir f fonksiyonu
f(
x – 1 ) = 1 – 3x 1
f(ax + b) = +b
x
eşitliği veriliyor.
f(b – a) = a
–1
Buna göre, f (0) kaçtır?
eşitliklerini sağlamaktadır.
7 1 13 Buna göre, f(a) değeri kaçtır?
A) – B) – 2 C) D) E) 3
3 5 5
1 2
A) – 1 B) – C) – D) 1 E) 2
3 3

2. Gerçel sayılar kümesinde tanımlı f ve g fonksiyonları,

f(x) = x2 + 4x
5. a ve b gerçel sayılar olmak üzere, gerçel sayılar kümesi üze-
g(x) = x3 – x rinde f ve g fonksiyonları
Paraf Yayınları

biçiminde tanımlanıyor. f(x) = ax + b

Buna göre, g(x) = bx – 3

f(2x) = g(x + 1) biçiminde tanımlanıyor.

eşitliğini sağlayan x değerlerinin toplamı kaçtır? (f – 2g)(1) = f(2)

(2f + g)(1) = g(2)

A) –7 B) –5 C) 1 D) 3 E) 5
olduğuna göre, a + b toplamı kaçtır?

3 7 2
A) B) C) D) 3 E) 2
5 5 3

3. Gerçel sayılar kümesi üzerinde tanımlı bir f fonksiyonu her x ve

y gerçel sayısı için

f(x + y) = f(x) . f(y)

4x + 1 , x ³ 4 ise
eşitliğini sağlamaktadır. 6. f(3x + 2) = {
x2 – x + 14 , x < 4 ise
f(2) . f(1) = 27 olduğuna göre,
g(x) = 2x + 3
f(5) – f(4)
olduğuna göre, (g– 1 o f o g)(0) kaçtır?
işleminin sonucu kaçtır?
1 1
A) B) C) 1 D) 2 E) 3
A) 80 B) 81 C) 108 D) 162 E) 243 3 2

45
 MATEMATİK Test - 22

FONKSİYONLAR

7. (f o g)(x) = 3x – 4 10. Gerçel sayılar kümesi üzerinde tanımlı f ve g fonksiyonları için

(f o g o h)(x) = 2x – 5 (f o g)(x) = (x2 – 1) . (x + 2) + 1

olduğuna göre, h(– 7) değeri kaçtır? (g o f)(x) = (x – 1)3

4 5 eşitlikleri sağlanıyor.
A) B) – 5 C) 6 D) E) 8
3 2
f(– 1) = – 3

olduğuna göre, f(– 8) değeri kaçtır?

A) –5 B) –6 C) –7 D) –8 E) –9

8. a ve b sıfırdan farklı birer tam sayı olmak üzere, gerçel sayılar

kümesi üzerinde bir f fonksiyonu

f(x) = ax + b

biçiminde tanımlanıyor. 11. Gerçel sayılar kümesinde bir f fonksiyonu

(f o f )(x) = 2f(x – 2) + f(2x) 3 – 2|x|
f(x) =
Paraf Yayınları

1 + 3|x|
olduğuna göre, f(1) değeri kaçtır?
biçiminde tanımlanıyor.
A) 5 B) 7 C) 11 D) –10 E) – 4 Buna göre, (– 4, 3) aralığının f fonksiyonu altındaki görüntü
kümesi aşağıdakilerden hangisidir?

3 5 1
A) [ – , 3] B) ( – , 3] C) ( – 2 , )
10 13 4

D) [– 2, 3] E) (– 3, 0)

9. Pozitif tam sayılar kümesi üzerinde tanımlı bir f(a) fonksiyonu,

f(a): “ña sayısına sayı doğrusunda en yakın olan tam sayı” şek-
linde tanımlanıyor.

Örneğin,
12. A = {1, 2, 3, 4} olmak üzere, f : A ® A,
f(8) = 3 ve f(17) = 4’tür.
f = {(1, 1), (2, 4), (3, 2), (4, 3)}
Buna göre,
fonksiyonu şeklinde tanımlanmıştır.
f(a – 1) = 5
(f o f)(x) = f –1(2)
eşitliğini sağlayan a değerlerinden biri aşağıdakilerden han-
gisi olabilir? olduğuna göre, x kaçtır?

A) 13 B) 19 C) 22 D) 33 E) 42 A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4

1-B 2-C 3-D 4-D 5-E 6-C 7-B 8-E 9-C 10-C 11-B 12-C 46
 Test - 23 MATEMATİK

FONKSİYONLAR

1. y 4. y
y = g(x)
y = f(x)
6

3 3
x
2 –3 –2 0

–1 x
0 2 4

y = f(x)
Yukarıdaki şekilde y = f(x) doğrusu ile y = g(x) fonksiyonu- Yukarıdaki şekilde f(x) fonksiyonunun grafiği verilmiştir.
nun grafiği verilmiştir.
x–6 , f(x) ≤ 0
g– 1(2) + (g o f )(4) h(x) =
Buna göre, –1 ifadesinin değeri kaçtır? 4x – 3 , f(x) > 0
f (10) + g (3)

2 5 1 1 9 olarak veriliyor.
A) – B) – C) D) E)
7 7 3 6 7
Buna göre, h(h(3)) değeri kaçtır?

A) – 12 B) 18 C) 22 D) – 15 E) 20
2. y

3
Paraf Yayınları

0 4
x
–2 –1
–2
y = f(x)

Yukarıdaki şekilde f(x) fonksiyonunun grafiği verilmiştir. 5. Dik koordinat düzleminde f, g ve h doğrusal fonksiyonlarının

(g o f – 1)(x) = x3 + 3x – 7 grafikleri aşağıda gösterilmiştir.

y
şartını sağlayan g fonksiyonu için g(0) kaçtır?

A) – 9 B) – 11 C) 0 D) 3 E) 4

3. y

f(x) x
2 3
0 4 x
–6 –1
Bu fonksiyonlar için
–3 f(1) > g(1) > h(1)

eşitsizlikleri verilmiştir.

Yukarıdaki şekilde y = f(x) fonksiyonunun grafiği verilmiştir. Buna göre, aşağıdaki sıralamalardan hangisi doğrudur?

f – 1(x – 1) . [f(x + 2) + 3] = 0
A) f(3) > g(3) > h(3) B) f(3) > h(3) > g(3)
denklemini sağlayan x değerlerinin toplamı kaçtır?
C) h(3) > g(3) > f(3) D) h(3) > f(3) > g(3)

A) – 1 B) 0 C) 1 D) 2 E) 3 E) g(3) > h(3) > f(3)

47
 MATEMATİK Test - 23

FONKSİYONLAR

6. Dik koordinat düzleminde bir f fonksiyonunun grafiği aşağıda 8. Dik koordinat düzleminde [– 4, 4] aralığında tanımlı f ve g fonk-
verilmiştir. siyonlarının grafiklerinin bir kısmı verilmiştir.

y
5 f
y = f(x)

3
g

–6 1 2 –4 –3 –2 –1 1 2 3 4
x
–4 –3 –1 0 3 5
–1
[– 4, 4] kapalı aralığında;

• 7 farklı a tam sayısı için f(a) > g(a),

–3
• 2 farklı a tam sayısı için f(a) < g(a)

Buna göre, olduğu biliniyor.

(f o f)(x) = (f o f)(3) Buna göre, f ve g fonksiyonlarının grafiklerinin eksik kısım-

ları aşağıdakilerden hangisi olabilir?
eşitliğini sağlayan x değerleri toplamı kaçtır?
A) B)
Paraf Yayınları

A) 3 B) 5 C) – 7 D) – 10 E) – 12

7. Dik koordinat düzleminde f, g ve h fonksiyonlarının grafikleri

aşağıda şekilde verilmiştir.

y
y = f(x) –2 –1 1 2 –2 –1 1 2

C) D)
y = g(x)

y = h(x)
x
1 4 –2 –1 1 2 –2 –1 1 2

Buna göre, 0 < a < 4 koşulunu sağlayan bir a gerçel sa-

yısı için
E)
I. f(a) < g(a) olduğunda g(a) > h(a) olur.

II. h(a) > g(a) olduğunda f(a) > h(a) olur.

III. f(a) > h(a) olduğunda g(a) < f(a) olur.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

–2 –1 1 2

A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III

1-A 2-B 3-D 4-D 5-C 6-C 7-B 8-B 48

 Test - 24 GEOMETRİ
ÜÇGENDE AÇILAR

1. A 3.
A
x

30°

D
140°

70° E
B C
B D x C
ABC bir ikizkenar üçgen, |AC| = |BC|, m(AéCD) = m(DéBC)
ve m(BéDC) = 140° dir.
P
Buna göre, m(BéAC) = x kaç derecedir?

Şekildeki ABC üçgeni biçimindeki kâğıt, [AD] boyunca ok

A) 55 B) 60 C) 65 D) 70 E) 75
yönünde katlanmış ve B köşesi P noktasına gelmiştir.

[DP] // [AC], m(DéAP) = 30° ve m(AéDC) = 70° dir.

Buna göre, m(PéCB) = x kaç derecedir?

A) 20 B) 25 C) 30 D) 35 E) 40
Paraf Yayınları

2.
A

E
4. Emre, bulunduğu konumdan güneye doğru 10 metre yürüdük-
ten sonra saat yönünde 108° dönerek 10 metre daha yürüdü-
a ğünde Hakan’ın bulunduğu noktaya geliyor.
25°
Emre başlangıçta bulunduğu konumdan güneye doğru 20
B C metre yürüdükten sonra saat yönünde à derece dönüp yürü-
ABC bir ikizkenar üçgen, |AB| = |AC|, BE ^ DC, meye devam ettiğinde yine Hakan’ın bulunduğu noktaya ge-
liyor.
|DC| = |BC|, m(AéBE) = 25°, m(AéCD) = à
Buna göre, à kaç derecedir?
Yukarıdaki verilere göre, à kaç derecedir?
A) 116 B) 128 C) 132 D) 136 E) 144
A) 10 B) 12,5 C) 15 D) 20 E) 25

49
 GEOMETRİ Test - 24

ÜÇGENDE AÇILAR

5. Taban açılarının her birinin ölçüsü x olan Şekil 1 deki ikizkenar 7. K

D
üçgen biçimindeki kartonlardan iki tanesinin tepe noktası ve bir Alp
tanesinin de taban köşesi aynı noktada olmak üzere Şekil 2 deki B
G A
gibi kenarları çakışacak biçimde birleştirilmiştir. Bu durumda şe-
kildeki gibi 123° lik boşluk kalmıştır.
B

Burak
Cenk
123° C

Yukarıdaki şekilde, Alp, Burak ve Cenk'in evleri ABC ikizkenar

üçgeninin köşelerinde bulunmaktadır.
x x
Şekildeki pusulada K harfi kuzeyi göstermektedir. Evinden çıkıp
önce Alp'in sonra da Cenk'in evine giden Burak, aldığı yolların
Şekil 1 Şekil 2
kuzey ile yaptığı açıları aşağıdaki gibi not etmiştir.
K
Yukarıdaki verilere göre, x kaç derecedir?
B A
A) 37 B) 39 C) 41 D) 43 E) 47

A C
20°
Paraf Yayınları

K
?
C B

|AB| = |BC| olduğuna göre, Cenk'in evinden Burak'ın evine

giden yolun kuzey ile yaptığı açıyı gösteren şekil aşağıdaki-
lerden hangisidir?

A) C B
60°

6. K
A

B) C B
50°

B K
x
E D C
70°
K y C) C B
F
40°

K
Yukarıdaki şekilde ABC bir üçgen, [AK açıortay, A, B, E ve

A, C, F doğrusal, m(EéBC) = x, m(FéCB) = y, m(KéDC) = 70° dir. C B

D)
50°
Buna göre, y – x farkı kaç derecedir?
K
A) 40 B) 35 C) 30 D) 25 E) 20
K
E) 40°
C B

1-D 2-C 3-C 4-E 5-C 6-A 7-B 50

 Test - 25 GEOMETRİ

DİK ÜÇGENLER ve ÖZEL ÜÇGENLER

1. 3.

A
Şekil 1

x
250
150
300

B 17 D 7 C

Yukarıdaki şekilde ABC ikizkenar dik üçgeni verilmiştir.

m(BéAC) = 90°, |AB| = |AC|, |BD| = 17 cm ve

Şekil 2
|DC| = 7 cm dir.

Buna göre, |AD| = x kaç cm dir?

x

A) 10 B) 13 C) 15 D) 5ñ3 E) 7ñ2
170

Şekil 1 de, 150 cm yükseklikte ve eve dik olan iskele, alt ucu ev-
den 300 cm uzaklıkta bulunan 250 cm uzunluğundaki bir des-
Paraf Yayınları

tek ile desteklenmiştir.

Şekil 2 de aynı iskele bir miktar yukarıya kaldırılmış ve aynı des-

tek ile alt ucu evden 170 cm uzaklıktaki bir noktadan destek-
lenmiştir.

Buna göre, Şekil 2 de iskelenin yerden yüksekliği (x) kaç

cm dir?

A) 180 B) 200 C) 210 D) 220 E) 240

4. A

2. Bir ABC eşkenar üçgeni veriliyor. B D 4 B' 5 C

Bu üçgenin [AB] ve [AC] kenarları üzerinde alınan D ve E nok- Şekildeki ABC dik üçgeni biçimindeki kâğıt, [AD] boyunca kat-
talarından [BC] kenarına birer dikme çiziliyor. lanınca B köşesi [BC] kenarı üzerindeki B' noktasına geliyor.
Çizilen bu dikmelerin uzunlukları 3 birim ve 6 birimdir. |DB'| = 4 birim ve |B'C| = 5 birimdir.
|DE| = ò21 birim olduğuna göre, eşkenar üçgenin çevresi Buna göre, |AD| = x kaç birimdir?
kaç birimdir?
A) 4,5 B) 2ñ5 C) 5 D) 6 E) 3ñ5
A) 15ñ3 B) 18ñ3 C) 21ñ3 D) 24 E) 27

51
 GEOMETRİ Test - 25

DİK ÜÇGENLER ve ÖZEL ÜÇGENLER

5. 7.

12
Şekil 1

Şekil 1 C
9

Şekil 2
Yukarıdaki Şekil 1 de, aralarında 12 metre uzaklık bulunan
5 Şekil 2
1 metre uzunluğundaki yere dik iki direk arasında yere paralel
ve 6 metre uzunluğunda iki engel vardır.
Şekil 1 deki 12 metre yüksekliğindeki evin çatısına kurulan ma-
Paraf Yayınları

Şekil 2 de, sağdaki engel bir miktar kalkıyor. Soldaki engelin

kara sisteminin bir ucu evden 9 metre uzaklıkta bulunmaktadır.
uzantısı C noktasında sağdaki engele dik olacak biçimde kal-
Diğer ucunda ise bir yük vardır.
dırılıyor.
İpin ucu x metre sola kaydırıldığında, yük 5 metre yukarıya çık-
Buna göre, Şekil 2 de B ucunun yerden yüksekliği kaç met-
maktadır.
redir?
Buna göre, x kaç metredir?
(Makaranın ve yükün boyutları önemsenmeyecektir.) A) 2ñ3 B) 3 C) 3ñ3 D) 4 E) ñ3 + 1

A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9

8. A
6. A
E
105° 2
D
12 x
x
6
30°
B C
B C
ABC bir üçgen, m(AéCB) = 30°, m(BéAC) = 105°
Yukarıdaki şekilde ABC ve BEC birer dik üçgen, |AD| = |DC|,
|AC| = 12 cm, |AB| = x |BD| = 6 birim ve |DE| = 2 birimdir.
Yukarıdaki verilere göre, x kaç cm’dir? Buna göre, |AB| = x kaç birimdir?

A) 8 B) 6ñ2 C) 4ñ5 D) 10 E) 6ñ3 A) 4ñ2 B) 6 C) 2ò10 D) 3ñ5 E) 4ñ3

1-E 2-A 3-B 4-D 5-C 6-B 7-D 8-E 52

 Test - 26 GEOMETRİ

ÜÇGENDE BENZERLİK

1. 3. Aşağıdaki şekilde yandan görünümleri dikdörtgen biçiminde

A olan 5 ve 8 katlı iki bina verilmiştir. Bütün katların yükseklikleri
ABC bir üçgen
standart ve birbirine eşittir.
[DF] // [BC]

|AF| = |FC|
D F
|BE| = 9 cm
x
K |EC| = 21 cm
12 |BK| = 12 cm
B 9 E 21 C

Yukarıdaki şekilde; DE ile BF doğru parçaları K noktasında ke-

sişmektedir.

Buna göre, |KF| = x kaç cm’dir? x 15 15

A) 15 B) 16 C) 18 D) 20 E) 24 Binaların genişlikleri ve aralarındaki uzaklık 15 metredir.

8 katlı binanın sol üst köşesinde bulunan lambadan dolayı

5 katlı binanın x metre uzunluğunda gölgesi oluşmuştur.

Buna göre, x kaçtır?

Paraf Yayınları

A) 45 B) 50 C) 60 D) 65 E) 70

2. A

4. A
E

6
D E
4

F K

B C D

B 24 C
Yukarıdaki şekilde yere dik olan iki direğin tepe noktaları arasına
bağlanan bir ip zemindeki C noktasında bulunan kancadan ge-
çirilerek gergin duruma getirilmiştir. Şekildeki ABC üçgeni biçimindeki kâğıt, [DE] ve [FK] boyunca
kesilerek 3 parçaya ayrılıyor.
Direkler zemine dik, uzunlukları 6 ve 4 metre, direkler arasındaki
uzaklık 11 metre ve ACE açısının ölçüsü 90° dir. [DE] // [FK] // [BC], |AD| = |DF| = |FB| ve |BC| = 24 cm dir.

|BC| < |CD| olduğuna göre, |BC| kaç metredir? Buna göre, BCKF ile FKED parçalarının çevrelerinin farkı
kaç cm dir?
A) 2 B) 2,5 C) 3 D) 3,5 E) 4
A) 8 B) 12 C) 16 D) 20 E) 24

53
 GEOMETRİ Test - 26

ÜÇGENDE BENZERLİK

5. 7. A
Şekil 1 4
D

8
5

B E 5 C

A B 2 C
Yukarıdaki şekilde ABC bir dik üçgen, |AD| = 4 birim,

|DC| = 8 birim ve |DE| = |EC| = 5 birimdir.

Buna göre, |AB| + |BE| toplamı kaç birimdir?

Şekil 2

A) 18 B) 19 C) 20 D) 21 E) 22

A B 1 D

Şekil 1 de, A noktasında yere dik olan bir aydınlatma direği, B

Paraf Yayınları

noktasında yere dik olan bir duvar ve C noktasında Alpay var- 8. A

Şekil 1
dır. Alpay’ın boyunun yarısı gölgede kalmaktadır. B
C
Şekil 2 de, duvara 1 birim yaklaşan Alpay D noktasına gelmiş D
80
ve tamamen gölgede kalmıştır. E

|BC| = 2 birim ve |BD| = 1 birim olduğuna göre, ortadaki F

duvarın uzunluğunun Alpay’ın boyuna oranı kaçtır?

F
3 5 5
A) B) 2 C) D) 3 E)
2 2 3
E

D
6. A x
C Şekil 2
2
B
D
x
3 A

Şekil 1 de, B noktasında bir desteğe dayalı olan eşit bölmeli

B C
çubuğun F köşesi yerde iken A köşesinin yüksekliği 80 cm dir.

Şekildeki ABC üçgeninde; m(AéBD) = m(AéCB), |AD| = 2 birim Bu çubuğun Şekil 2 deki gibi A köşesi yerde ve C noktasın-
ve |DC| = 3 birimdir. dan desteğe dayandırıldığında, F köşesinin yerden yüksek-
liği (x) kaç cm olur?
Buna göre, |AB| = x kaç birimdir?

A) 120 B) 140 C) 144 D) 150 E) 160

A) ñ6 B) 3 C) ò10 D) 2ñ3 E) ò15

1-D 2-C 3-B 4-C 5-A 6-C 7-B 8-E 54

 Test - 27 GEOMETRİ

ÇOKGENLER

1. 3. D
D

E C
E

x C
110°
Şekil 1
K

130° A
100° B
B
A D

Yukarıdaki şekilde ABCDE bir beşgen, [EK] ve [DK] açıortay,

A, B ve C açılarının ölçüleri sırasıyla 100°, 130° ve 110° veriliyor.
C
Buna göre, m(EéKD) = x kaç derecedir?

A) 65 B) 70 C) 75 D) 80 E) 85 D' a E'
E

Şekil 2

A B
Paraf Yayınları

Şekil 1 de verilen düzgün beşgen biçimindeki kâğıt, [AD] köşe-

geni boyunca kesilerek iki parçaya ayrılıyor.

Daha sonra Şekil 2 deki gibi üçgen biçimindeki parçanın [AE]

kenarı, dörtgen biçimindeki parçanın [AD] kenarı ile çakışacak
biçimde birleştiriliyor. Bu durumda üçgen parçanın D köşesi D'
noktasına ve E köşesi E' noktasına geliyor.

2. Buna göre, m(BéD'E') = à kaç derecedir?

E 4 D

A) 18 B) 20 C) 24 D) 32 E) 36

F C

L N

A B

4. Bir balıkçı teknesi, denizde belirli bir noktadan başlayıp her se-
Şekildeki ABCDEF düzgün altıgeni [LN] ile iki bölgeye ayrıl-
ferinde doğrusal olarak 100 metre ilerleyip yönünü saat yö-
mıştır.
nünde 40° değiştiriyor. Bu şekilde yoluna devam ettiğinde bir
|ED| = 4 birim, L ve N kenarların orta noktası olduğuna süre sonra başladığı noktaya dönmüş oluyor.
göre, A(ABNL) kaç birimkaredir?
Buna göre, bu tekne başladığı noktaya dönünceye kadar
toplam kaç metre yol almış olur?
A) 5ñ3 B) 6ñ3 C) 7ñ3 D) 8ñ3 E) 9

A) 800 B) 900 C) 1000 D) 1200 E) 1500

55
 GEOMETRİ Test - 27

ÇOKGENLER

5. Şekilde verilen düzgün sekizgenin B ve E köşeleri düzgün altı- 7.

genin iki kenarı üzerindedir.

F
A D

D x E 126°

B C

Şekilde bir düzgün çokgenin A, B, C, D köşeleri ve [AC]

C köşegeni verilmiştir.

m(AéCD) = 126° olduğuna göre, verilen düzgün çokgen kaç

55° kenarlıdır?
A B
A) 9 B) 10 C) 12 D) 15 E) 18
ABC açısının ölçüsü 55° olduğuna göre, DEF açısının ölçüsü
(x) kaç derecedir?

A) 30 B) 35 C) 40 D) 45 E) 50
Paraf Yayınları

8. E D

6.
K L
2

F C

E' D'

A B
Yukarıdaki şekilde her birinin kenar uzunluğu 2 birim olan kare
ve düzgün beşgenlerin kenarları sırasıyla çakıştırılarak kapalı bir Ön yüzü sarı, arka yüzü mavi olan düzgün altıgen biçimindeki
şekil oluşturulacaktır. ABCDEF kâğıdı, şekildeki gibi [KL] boyunca katlandığında E ve
D köşeleri E' ve D' noktalarına gelmiştir.
Buna göre, elde edilecek olan kapalı şeklin iç çevresi kaç
birim olur? [KL] // [ED], |EK| = 4 cm ve |KF| = 2 cm dir.

Buna göre, şekildeki sarı bölgenin alanı kaç cm2 dir?

A) 30 B) 36 C) 40 D) 48 E) 60
A) 28ñ3 B) 27ñ3 C) 26ñ3 D) 24ñ3 E) 22ñ3

1-D 2-A 3-A 4-B 5-E 6-C 7-B 8-E 56

 Test - 28 GEOMETRİ

DİKDÖRTGEN

1. D E x C 3. Yasemin, kenar uzunlukları 4 ve 12 birim olan dikdörtgen biçi-

mindeki iki kâğıdı Şekil 1 deki gibi üst üste koyuyor.

Daha sonra üstteki kâğıdı ağırlık merkezi etrafında Şekil 2 deki

10 6 gibi pozitif yönde 45° döndürüyor.

D 12 C

A B
4
ABCD bir dikdörtgen, AE ^ BE

|AE| = 10 cm, |BC| = 6 cm, |EC| = x A B

Şekil 1
Yukarıdaki verilere göre, x kaç cm’dir?

A) 3 B) 7\Ş C) 4 D) 9\Ş E) 5

D C

A B
2.
Paraf Yayınları

F
ABCD bir dik-
70° Şekil 2
dörtgen
x C
D
[AC] ve [BD] Buna göre, kâğıtların Şekil 2 deki kesişim bölgesinin alanı-
köşegen nın kâğıtlardan birinin alanına oranı kaçtır?

|FE| = |DF|
1 ñ3 ñ2 ñ5 ñ2
E A) B) C) D) E)
m(CéAB) = 30° 3 3 4 8 3

30° m(DéFE) = 70°

A B

Yukarıdaki verilere göre, m(FéDC) = x kaç derecedir?

İrem, geometri kitabında bulunan yukarıdaki soruyu çözmek

için baktığında kitabın üzerine mürekkep damladığını ve veri-
lenlerden bir harfin E mi F mi olduğunun anlaşılmadığını fark
ediyor. 4. ABCD dikdörtgeni biçimindeki bir parkın içine yürüyüş yolları
yapılmıştır. A ve C köşeleri arasına doğrusal bir yol ve B ile D
İrem, hem E için hem de F için soruyu çözüyor ve iki farklı ce-
köşelerinden AC yoluna en kısa olacak şekilde [BK] ve [DL] yol-
vap buluyor.
ları yapılmıştır.( K, L Î [AC] )
Buna göre, İrem’in bulduğu cevapların toplamı kaç dere-
|LK| = 7 birim ve |AC| = 25 birim olduğuna göre, [DL] yo-
cedir?
lunun uzunluğu kaç birimdir?

A) 50 B) 55 C) 60 D) 65 E) 70
A) 12 B) 10 C) 9 D) 8 E) 6

57
 GEOMETRİ Test - 28

DİKDÖRTGEN

5. L 7.

E C K
D

4
A 9
Şekilde ABCD dikdörtgen ve EFKL karedir.
Yukarıdaki dikdörtgen içerisine üç adet düzgün altıgen yerleş-
F tirilmiştir.
B
Buna göre, dikdörtgenin alanının düzgün altıgenlerden biri-
nin alanına oranı kaçtır?

|AD| = 4 birim ve |AB| = 9 birimdir. 9 11 13

A) B) 5 C) D) 6 E)
2 2 2
Boyalı bölgelerin alanları eşit olduğuna göre, karenin çev-
resinin uzunluğu kaç birimdir?

A) 20 B) 24 C) 28 D) 32 E) 36
Paraf Yayınları

8. Şekildeki önden görünümü ABCD dikdörtgeni biçimindeki do-

labın içerisine yandan görünümleri dikdörtgen biçiminde, kenar
uzunlukları 2 ve 8 birim olan iki adet eş kitap yerleştirilmiştir.

D E C
2
L
6. D H C
8
8
6 3

K
E F
G
A B

A F B

Şekildeki ABCD dikdörtgeni biçimindeki arsanın içerisine EFGH

dikdörtgeni biçiminde bir futbol sahası yapılmıştır.
Kitapların bazı köşeleri dolabın kenarları üzerinde ve E, L, K
Futbol sahasının ayrıtları 3 ve 6 birimdir.
noktaları doğrusaldır.
A(FBG) = 4 birimkare olduğuna göre, ABCD dikdörtgeninin
Buna göre, dolabın kitapların bulunduğu bölümünün yük-
alanı kaç birimkaredir?
sekliği ([CB]) kaç birimdir?

A) 26 B) 28 C) 30 D) 32 E) 34 36 38 42
A) B) 7 C) D) 8 E)
5 5 5

1-D 2-D 3-E 4-A 5-B 6-B 7-B 8-C 58

 Test - 29 GEOMETRİ

KARE

1. 3.

Şekil 1 Şekil 2
Şekildeki gibi kenarları birleştirilmiş olan 3 karenin, küçükten
büyüğe doğru kenar uzunlukları 2’ şer birim artmaktadır.

Şeklin çevresi 44 birim olduğuna göre, alanı kaç birimka-

12 6
redir?

9 Şekil 3
A) 80 B) 83 C) 88 D) 96 E) 116

Şekil 1 de verilen ön yüzü mavi, arka yüzü sarı renkli olan kare
biçimindeki kâğıt, bir kenarına paralel olan kesikli çizgi boyunca
katlanarak Şekil 2’deki görüntü elde edilmiştir.

Daha sonra Şekil 2’deki kâğıt, kesikli çizgi boyunca katlanarak

Şekil 3’teki görüntü elde edilmiştir.
Paraf Yayınları

Şekil 3’ de elde edilen dikdörtgenlerden 3 tanesinin alanları

6, 9 ve 12 birimkare olduğuna göre, Şekil 1’deki kare biçi-
mindeki kâğıdın bir kenarının uzunluğu kaç birimdir?

A) 6ñ2 B) 2ò19 C) 4ñ5 D) 2ò21 E) ò86

2. Şekildeki düzgün altıgen ile karenin E köşeleri ortak ve karenin

K köşesi düzgün altıgenin [AB] kenarının üzerindedir.

T
E D

F C

4. Bir ABCD karesinin iç bölgesinde bir P noktası alınıyor.

L |BP| = 2 birim ve |AP| = |CP| = 10 birim olduğuna göre,
A1 K 3 B ABCD karesinin alanı kaç birimkaredir?

|AK| = 1 birim ve |KB| = 3 birim olduğuna göre, düzgün al- A) 95 B) 100 C) 108 D) 128 E) 144
tıgenin çevresinin karenin çevresine oranı kaçtır?

6 3 5 4
A) B) C) 1 D) E)
7 4 6 5

59
 GEOMETRİ Test - 29

KARE

5. D C 7.
G

D C

C' F

E
27°
A B 15°
A B

Şekildeki ABCD karesi biçimindeki kâğıt, [DE] boyunca kat-

Yukarıdaki şekilde; ABCD ve EFGC birer kare, m(FéAB) = 15°
lanmış ve C köşesi C' noktasına gelmiştir. Daha sonra [AC']
ve A, E, F doğrusaldır.
çizildiğinde BAC' açısının ölçüsünün 27° olduğu görülmüştür.
A(EFGC)
Buna göre, BEC' açısının ölçüsü (x) kaç derece olur? Buna göre, oranı kaçtır?
A(ABCD)

A) 18 B) 24 C) 27 D) 33 E) 36 1 1 1 ñ2 ñ2
A) B) C) D) E)
4 3 2 3 4
Paraf Yayınları

6. K 8.
D C

L
30 6
M

F
E G

Dikdörtgen şeklinde bir çerçeve içine yerleştirilen kare şeklinde

A B
özdeş iki resim çerçevesinin konumu şekilde gösterilmiştir.

|KL| = |LM| ve dikdörtgen çerçevenin kısa kenarı 30 cm Şekilde, ABCD bir kare, [DE] ^ [DF], [EF] // [AB],
olduğuna göre, kare resim çerçevelerinin alanları toplamı |EG| = |GA| ve |DG| = 6 cm dir.
kaç cm2 dir?
Buna göre, |EF| kaç cm dir?
A) 1000 B) 900 C) 800 D) 600 E) 500
A) 15 B) 16 C) 9ñ3 D) 4ñ5 E) 6ñ5

1-B 2-A 3-D 4-D 5-E 6-A 7-C 8-E 60

 Test - 30 GEOMETRİ

PRİZMALAR

1. Aşağıdaki şekilde tabanı dik üçgen olan bir dik prizma verilmiş- 3.
tir. Bu prizmanın yüksekliği 10 birim ve tabanının dik kenarların-
dan birinin uzunluğu 5 birimdir. 4

10

Ayrıt uzunlukları 4, 6 ve 10 birim olan dikdörtgenler prizması,

10
yüksekliği 10 birim olan en büyük hacimli ve birbirine eş kare
5 dik prizmalara ayrılacaktır.

Buna göre, oluşacak bütün kare dik prizmaların alanları top-

lamı kaç birimkaredir?
Prizmanın hacmi 300 birimküp olduğuna göre, alanı kaç bi-
rimkaredir?
A) 488 B) 492 C) 506 D) 514 E) 528

A) 300 B) 320 C) 330 D) 340 E) 360 Paraf Yayınları

4. Aşağıdaki şekilde kare dik prizma biçimindeki bir evin yanına

küp biçiminde bir depo yapılmıştır. Ev ile deponun birer yüzleri
yapışık ve arka yüzleri düzlemseldir.
2.
4 Evin A köşesi ile deponun B köşesi arasına gergin bir şekilde
bir kablo bağlanmıştır.
6

3 6
A
5

B
8
4

Evin taban ayrıtının uzunluğu 6 metre ve yüksekliği 8 metre,

Ayrıtları 3, 4 ve 5 birim olan kutulardan iki tanesi yükseklikleri
deponun bir ayrıtının uzunluğu 4 metredir.
4 birim ve 5 birim olacak biçimde şekildeki gibi yapıştırılıyor.
Buna göre, kablonun uzunluğu en az kaç metredir?
Buna göre, oluşan cismin alanı kaç birimkaredir?

A) 5 B) 6 C) 2ñ7 D) 4ñ2 E) ò34

A) 152 B) 156 C) 160 D) 162 E) 164

61
 GEOMETRİ Test - 30

PRİZMALAR

5. 7. Şekildeki dikdörtgenler prizması biçimindeki tahta K, L, T nok-

talarından geçen bir düzlemle kesilip iki eş parçaya ayrılmıştır.

E L

D K

4ñ2
C
45° 3
A 6 T B
Şekil 1 Şekil 2

Şekil 1 de verilen küp biçimindeki cisim, üç düzlem boyunca

kesilerek Şekil 2 deki gibi eş küplere ayrılıyor.

Şekil 2 deki küplerin alanlarının toplamı Şekil 1 deki küpün

alanından 48 birimkare fazla olduğuna göre, Şekil 1 deki kü-
pün bir ayrıtının uzunluğu kaç birimdir?

A) 2ñ2 B) 2ñ3 C) 4 D) 2ñ6 E) 4ñ2

KL // DE, m(AéTK) = 45°, |KT| = 4ñ2 birim, |BC| = 3 birim ve

|AT| = 6 birimdir.
Paraf Yayınları

Buna göre, parçalardan birinin hacmi kaç birimküptür?

A) 36 B) 40 C) 48 D) 54 E) 60

6.

5 10
20

Taban ayrıtlarının uzunlukları 10 birim ve 20 birim, yüksekliği

8 birim olan dikdörtgenler prizması biçimindeki kabın içine
şekildeki gibi bir ayrıtı 5 birim olan küp biçiminde demirden
yapılmış bir cisim yerleştrilmiştir.
8. Üç farklı ayrıtının uzunlukları toplamı 12 birim ve cisim köşegeni-
Bu kap, bir musluk yardımıyla su ile doldurulacaktır. nin uzunluğu 3ñ6 birim olan bir dikdörtgenler prizması veriliyor.
Musluk açıldıktan 175 saniye sonra kaptaki suyun yüksek- Buna göre, bu prizmanın alanı kaç birimkaredir?
liği 5 birim olduğuna göre, kabın tamamen dolması için
musluk kaç saniye daha açık kalmalıdır? A) 72 B) 80 C) 84 D) 90 E) 96

A) 100 B) 110 C) 120 D) 125 E) 130

1-E 2-E 3-E 4-B 5-A 6-C 7-C 8-D 62

 Test - 31 GEOMETRİ

PRİZMALAR

1. Ayrıtları 6, 9 ve 12 birim olan dikdörtgenler prizması biçimindeki 3. Aşağıdaki şekilde kenar uzunlukları 2 × 3 × 6 birim olan dikdört-
kapalı bir kap içinde bir miktar su bulunmaktadır. genler prizması biçiminde bir tahta blok verilmiştir.

Bu kap, aşağıdaki şekillerde olduğu gibi farklı yüzleri zeminde

olduğunda su yüksekliği h1, h2 ve h3 olmaktadır. 2

3
6
Şekil 1 h1
İbrahim, bu tahtayı keserek birim küplere ayırdıktan sonra bu
6
birim küplerin tümünü kullanarak bir kare prizma elde ediyor.
9 Daha sonra da elde ettiği kare prizmayı bozarak bu şekilde her
12 biri tüm birim küplerden oluşan farklı kare prizmalar oluştur-
maya çalışıyor.

Buna göre, İbrahim en fazla kaç farklı kare prizma elde ede-
bilir?
Şekil 2
h2
9 A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

6
12
Paraf Yayınları

Şekil 3

h3
12

6
9
4. Kare dik prizma biçimindeki içi su ile dolu olan kap, şekildeki
gibi bir kenarı üzerinde, yanal yüzü zeminle 60° lik açı oluştura-
h1 + h2 + h3 = 18 birim olduğuna göre, suyun hacmi kaç
cak biçimde eğilmiş ve içindeki suyun bir kısmı dökülmüştür.
birimküptür?

A) 324 B) 378 C) 432 D) 486 E) 540

60°
6

2. Farklı üç yüzünün alanları 10, 15 ve 25 birimkare olan bir

dikdörtgenler prizmasının hacmi kaç birimküptür? Kabın taban ayrıtı 6 birim olduğuna göre, dökülen suyun
hacmi kaç birimküptür?
A) 5ò10 B) 5ò15 C) 10ñ6 D) 20ñ5 E) 25ñ6
A) 18 B) 18ñ3 C) 24ñ3 D) 36 E) 36ñ3

63
 GEOMETRİ Test - 31

PRİZMALAR

5. 7. Aşağıda verilen düzgün altıgen dik prizmanın taban ayrıtının

uzunluğu 4 birim ve hacmi 144ñ3 birimkaredir.
10

12

Şekilde, ayrıt uzunluğu 12 birim olan küp içerisinden, taban ke-

4
narı 10 birim olan kare dik prizma çıkarıldığında cismin alanı
100 birimkare artıyor.
Yukarıdaki verilere göre, prizmanın birbirine en uzak iki kö-
Buna göre, çıkarılan kare prizmanın hacmi kaç birimküptür? şesi arasındaki uzaklık kaç birimdir?

A) 200 B) 250 C) 300 D) 350 E) 400 A) 2ò13 B) 6ñ3 C) 4ñ6 D) 10 E) 6ñ3

Paraf Yayınları

6. 8. Şekildeki cisim, bir küp ile bir kare dik piramidin birleştirilme-
siyle elde edilmiştir. Piramidin taban yüzeyi ile küpün yüzlerin-
den biri çakışık ve küp ile piramidin hacimleri eşittir.

Yukarıda verilen 48 tane boyasız birim küpten elde edilmiş olan

kare prizmanın dış yüzeyi şekildeki gibi boyanıyor. Daha sonra
sadece tek yüzü boyalı olan birim küpler çıkarılıyor.

Buna göre, cismin açığa çıkan boyasız yüzeylerinin alanla- Cismin yüksekliği 8 birim olduğuna göre, piramit kısmının
rının toplamı kaç birimkare olur? yanal alanı kaç birimkaredir?

A) 56 B) 48 C) 40 D) 36 E) 32 A) 4ò10 B) 8ñ5 C) 8ò10 D) 2ò37 E) 4ò37

1-C 2-E 3-C 4-E 5-B 6-A 7-D 8-E 64

 TYT

KONULAR

SORU BANKASI
FEN BİLİMLERİ
FİZİK - KİMYA - BİYOLOJİ

SON YILLARDA VİDEO MOBİL AKILLI

ÖSYM’NİN
SORU SORMAKTAN VAZGEÇMEDİĞİ
ÇÖZÜM KÜTÜPHANE TAHTA

KONULARA GÖRE
HAZIRLANMIŞTIR.
 FEN
İÇİNDEKİLER BİLİMLERİ

FİZİK
Test 1 : Basınç ..................................................................................................................................................................................................3
Test 2 : Sıvıların Kaldırma Kuvveti ................................................................................................................................................................5
Test 3 : Isı ve Sıcaklık ......................................................................................................................................................................................7
Test 4 : Isı ve Sıcaklık ......................................................................................................................................................................................9
Test 5 : Kuvvet ve Hareket ............................................................................................................................................................................ 11
Test 6 : Kuvvet ve Hareket ............................................................................................................................................................................13
Test 7 : Elektrik ve Manyetizma...................................................................................................................................................................15
Test 8 : Elektrik ve Manyetizma................................................................................................................................................................... 17
Test 9 : Optik....................................................................................................................................................................................................19
Test 10 : Optik....................................................................................................................................................................................................21

KİMYA
Test 11 : Kimya Bilimi ..................................................................................................................................................................................... 23
Test 12 : Kimya Bilimi ..................................................................................................................................................................................... 25
Test 13 : Atomun Yapısı ve Periyodik Sistem ..............................................................................................................................................27
Test 14 : Atomun Yapısı ve Periyodik Sistem ............................................................................................................................................. 29
Test 15 : Kimyasal Türler Arası Etkileşimler ................................................................................................................................................31
Test 16 : Kimyasal Türler Arası Etkileşimler ............................................................................................................................................... 33
Test 17 : Karışımlar ......................................................................................................................................................................................... 35
Test 18 : Karışımlar ..........................................................................................................................................................................................37
Test 19 : Asitler, Bazlar ve Tuzlar .................................................................................................................................................................. 39
Test 20 : Asitler, Bazlar ve Tuzlar ...................................................................................................................................................................41

BİYOLOJİ
Test 21 : Yaşam Bilimi Biyoloji ...................................................................................................................................................................... 43
Test 22 : Yaşam Bilimi Biyoloji ...................................................................................................................................................................... 45
Test 23 : Hücre ..................................................................................................................................................................................................47
Test 24 : Canlılar Dünyası .............................................................................................................................................................................. 49
Test 25 : Canlılar Dünyası ...............................................................................................................................................................................51
Test 26 : Hücre Bölünmeleri .......................................................................................................................................................................... 53
Test 27 : Hücre Bölünmeleri .......................................................................................................................................................................... 55
Test 28 : Kalıtım ................................................................................................................................................................................................57
Test 29 : Kalıtım ............................................................................................................................................................................................... 59
Test 30 : Ekosistem Ekolojisi..........................................................................................................................................................................61
Test 31 : Ekosistem Ekolojisi......................................................................................................................................................................... 63
 KONU ANALİZ TABLOSU

TYT KONULARI SON 4 YILA GÖRE SORU GELME İHTİMALİ

FİZİK

FİZİK BİLİMİNE GİRİŞ 50%

MADDE VE ÖZELLİKLERİ 50%

KUVVET VE HAREKET 100%

HAREKET VE ENERJİ 25%

ISI, SICAKLIK, ISININ YAYILMASI VE GENLEŞME 75%

ELEKTRİK VE MANYETİZMA 100%

BASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİ 100%

OPTİK 100%

KİMYA

KİMYA BİLİMİ 75%

ATOM VE PERİYODİK SİSTEM 100%

KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİMLER 100%

KARIŞIMLAR 100%

ASİTLER, BAZLAR VE TUZLAR 75%

BİYOLOJİ

YAŞAM BİLİMİ BİYOLOJİ 100%

HÜCRE 100%

CANLILAR DÜNYASI 100%

HÜCRE BÖLÜNMELERİ 100%

KALITIM 100%

EKOSİSTEM EKOLOJİSİ 100%

 Test - 1 FİZİK
BASINÇ

1. Traktörü ile K, L yüklerini taşıyan Cihat, yüklerini çamurlu yatay 3. Bir deney tüpü, içinde bir miktar havayla birlikte, cıva dolu ka-
bir zemindeki bölgenin karşısına geçirmek istemektedir. ba daldırılıyor ve şekildeki gibi denge sağlanıyor. Bu durumda
K tüpündeki cıva yüksekliğinin hK olduğu görülüyor.

K
K L
Hava

hK
Çamur

Fakat yüklü römorkun çamura saplanmasından endişe duydu-

ğu için römork tekerlekleri ile yatay zemin arasındaki basıncı
azaltmak istemektedir. Cıva
Yer
Buna göre Cihat, yükleri; (Yatay)

I. römorkun yedek tekerleklerini aşağıya indirip karşıya geçirme, Buna göre;

II. K yükünü L’nin üzerine koyup karşıya geçirme, I. K tüpü bir miktar yere doğru itilise hK azalır.
III. önce K yükünü daha sonra L yükünü karşıya geçirme II. K tüpünün ucundaki hava olmasaydı hK daha büyük olurdu.

eylemlerinden hangilerini yaparsa römorkun tekerlekleri ile III. K tüpü bir miktar yukarı doğru çekilirse hK azalır.
zemin arasındaki basınç, ilk duruma göre azalır? yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III

Paraf Yayınları

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) II ve III E) I, II ve III D) I ve II E) II ve III

4. Merve, şekildeki eşit hacim bölmeli boş kabı sabit debili mus-
luktan akan su ile X seviyesine kadar 9t sürede dolduruyor.

2. Pistonlarının alanları S, 2S olan bir su cenderesi, pistonlarının X seviyesi

üzerine konulan mK, m L kütleli K, L cisimleriyle Şekil - I ve Şe- h
kil - II’deki gibi dengededir.
h
K
h
S
K L M
L
Merve, musluğu açtıktan 5t süre sonra K noktasındaki sıvı
2S
basıncı P olduğuna göre bu anda L ve M noktalarındaki sı-
Su
vı basınçları ne olur?
Yatay

mK L M
Buna göre, oranı aşağıdakilerden hangisi olabilir?
mL A) 2P 2P
(Pistonların sızdırmaz olduğu varsayılacak, ağırlıkları ve sürtün- B) 2P 3P
meleri önemsenmeyecektir.) C) P 3P
D) P P
1 1
A) 3 B) 2 C) 1 D) E)
2 3 E) 3P 3P

3
 FİZİK Test - 1

BASINÇ

5. Bir öğrenci, belli bir sıcaklık ve hacme sahip kapalı bir kaptaki 7. Düşey kesiti şekildeki gibi olan kabın S1 ve S2 yüzeylerine etki
gazın basıncının kabın içindeki her noktada olduğunu ispatla- eden basınç kuvvetlerinin büyüklükleri F1 ve F2, dir.
mayı amaçlamaktadır.

Öğrenci bunu ispatlamak için sunduğu, Sıvı

F2
F1
I. Şişirilen bir balonun her tarafının hareketlenmesi, S2

II. Şişirilmiş bir bisiklet tekerleğinin her yerinin düzgün görül-

mesi,
S1
III. Isınan havanın yükselmesi

olaylarından hangileri bu amaca uygundur? F1 = F2 olduğuna göre S 1, S2 ilişkisi aşağıdakilerden han-

gisi olabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) 2S1 = S2 B) 2S1 = 3S2 C) S1 = S2
D) I ve II E) I, II ve III
D) S1 = 2S2 E) S1 = 3S2

Paraf Yayınları

8. Begüm, birbirine karışmayan iki sıvıyı iki yerine boru takılmış si-
6. Kemal’in kurduğu deney düzeneğinde kapalı kaptaki su, hava, lindirik bir kaba koyuyor.
buz ve buzun içindeki taş şekildeki gibi dengede kalıyor. Bu
Bu iki sıvı,
durumda kap tabanındaki su basıncı Psu, havanın basıncı Phava
oluyor. Kemal, sisteme sıcaklığı değiştirmeden içindeki buzun
tümü eriyinceye kadar ısı veriyor. Yatay Yatay

Hava Yatay Yatay

Buz

I II
Taş

Yatay Yatay
Su

Buna göre, Kemal, yeni denge durumuna ulaşıldığında Psu

ve Phava için ne söylemelidir?

Psu Phava III

A) Artmıştır Azalmıştır
Buna göre sıvılar, I, II, III ile verilenlerin hangisindeki gibi
B) Değişmemiştir Azalmıştır dengede kalabilir?
C) Artmıştır Değişmemiştir
D) Azalmıştır Azalmıştır A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
E) Artmıştır Artmıştır D) I ve II E) I, II ve III

1-C 2-E 3-D 4-A 5-D 6-D 7-A 8-B 4

 Test - 2 FİZİK

SIVILARIN KALDIRMA KUVVETİ

1. Bekir, sıvıların kaldırma kuvveti ile ilgili hazırladığı bir deney dü- 3. Mehmet, tamamen su dolu Şekil - I’deki taşırma kabına V hacim-
zeneğinde eşit bölmeli K silindirinin üzerine L ve N cisimlerini li bir tahta parçası koyduğunda Şekil - II’deki gibi denge sağla-
koyduğunda şekildeki gibi denge sağlandığını görüyor. nıyor. Mehmet taşan suyun ağırlığını 25N ölçüyor.
L
N Taşan
Tahta su
K blok
K

Su Su
Sıvı

Şekil - I Şekil - II
Bekir bu deneyden yararlanarak ulaştığı,
Mehmet’in, suyun tahtaya uyguladığı kaldırma kuvveti ve ta-
I. L’nin kütlesi N’ninkinden küçüktür.
şan su hacmi için söylemesi gereken doğru ifadeler aşağı-
II. N’nin kütlesi K’ninkinden küçüktür.
dakilerden hangisinde verilmiştir?
III. K’nin kütlesi L’ninkinden küçüktür.
Kaldırma Kuvveti Taşan su hacmi
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
A) 25 N’dir. V’den azdır.

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III B) 25 N’dir. V’dir.

C) 25 N’dir. V’den fazladır.
D) I ve II E) II ve III
D) 25 N’den fazladır. V’den azdır.
E) 25 N’den azdır. V’den azdır.
Paraf Yayınları

4. İplerle bağlı K, L ve M cisimleri sıvı içinde şekildeki gibi dengey-

ken cisimlere etki eden kaldırma kuvvetlerinin büyüklükleri sıra-
sıyla FK, FL, FM oluyor.
2. Suda çözünmeyen M kütleli katı bir cisim 0 °C sıcaklıktaki su-
yun içerisinde şekildeki gibi yüzüyor. Tavan
İp
M
K L

M
İp
İp
Su
Yer Yer
(Yatay) (Yatay)

Buna göre, M’ye etkiyen kaldırma kuvveti; İplerde gerilme kuvvetleri oluştuğuna göre, L’yi kap tabanı-
na bağlayan ip kesilip yeni denge konumuna ulaşıldığında;
I. suya tuz eklenip çözünmesi sağlamak,
II. suyun sıcaklığı +4 °C sıcaklığına artırmak, I. FK azalır.

III. deneyi yerçekim ivmesinin daha büyük olduğu bir ortamda II. FL azalır.
yapmak III. FM değişmez.

işlemlerinden hangileri yapıldığında değişmez? yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) II ve III D) I ve II E) I, II ve III

5
 FİZİK Test - 2

SIVILARIN KALDIRMA KUVVETİ

5. Kaldırma kuvvetinin etkisiyle gerçekleşen olaylara örnek 7. İçinde su bulunan bir kaba sıvı yüzeyinden serbest bırakılan eşit
olarak, hacimli K, L, M, N ve P cisimleri şekildeki konumda dengede ka-
lıyor.
I. Özkütlesi sudan daha büyük olan metalden yapılan gemi-
lerin suda yüzebilmesi,
K
II. Gezi ve seyahat balonlarının sıcak hava ile şişirilerek yük- L
N
selmesi,
III. Can yeleği giyen insanların yüzme bilmeseler bile su üstün- M
Su P
de kalması

durumlarından hangileri verilebilir? Buna göre, hangi cisme etki eden kaldırma kuvveti diğerle-
rinden farklı büyüklüktedir?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III A) K B) L C) M D) N E) P

Paraf Yayınları

6. Metal bir cisim farklı özkütleli beş sıvı içine ayrı ayrı bırakılıyor. 8. K cismi, X sıvısında Şekil - I’deki gibi dengededir. K ve L cisimleri
Bu durumlarda cisme etki eden kaldırma kuvveti için aşağıdaki iple birbirine bağlanarak X sıvısına bırakıldığında ise Şekil - II’de-
tablo hazırlanıyor. ki gibi dengede kalıyor.

Kap Kaldırma Kuvveti(N) K

K
K 5
L 6
L
M 7
N 8 X sıvısı X sıvısı

P 8 Şekil - I Şekil - II

Buna göre; Buna göre,

I. Metal cisim N kabında yüzmektedir. I. L’nin özkütlesi, X sıvısınınkinden büyüktür.

II. Metal cisim P kabında askıda kalmıştır. II. L’nin özkütlesi, K’ninkinden büyüktür.
III. Metal cisim K, L ve M kaplarında dibe çökmüştür. III. K’nin ağırlığı, L’nin ağırlığına eşittir.

yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) II ve III D) I ve II E) I, II ve III

1-A 2-D 3-A 4-D 5-E 6-C 7-A 8-D 6

 Test - 3 FİZİK

ISI VE SICAKLIK

1. Isı ve sıcaklık kavramlarından bazıları günlük hayatta yanlış kul- 4. Ahmet, sıcaklıkları farklı K ve L maddelerini ısıca yalıtılmış bir or-
lanılır. tama koyarak ısıl dengeye ulaşana kadar bekliyor.

Buna göre, Buna göre, maddeler ısıl dengeye ulaştığında,

I. Hava durumu haberlerinde, havanın ısısının azalacağı bilgi- I. Maddelerin denge sıcaklıkları eşit olur.
si verildi. II. Bir maddenin sıcaklığı artarken diğerininki azalmıştır.
II. Hava sıcaklığı fazla olduğu için çamaşırlar çabuk kurudu. III. İki maddenin de iç enerjisi artmıştır.
III. Vücut ısım 40 °C’ye kadar çıkmıştı.
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
ifadelerinden hangileri bu yanlış kullanımlara örnek olarak
verilebilir? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I ve III

5. Bir bardak suyun sıcaklığı 18 °C den 36 °C ye yükseltiliyor.

Buna göre,

2. Isıca yalıtılmış bir kapta sıcaklıkları sırasıyla 20 °C, 40 °C, 50 °C, I. Sıcaklığı iki katına çıkmıştır.
60 °C olan X, Y, Z ve T sıvıları ayrı ayrı karıştırılıyor. II. İç enerjisi iki kat artmıştır.
Paraf Yayınları

Buna göre aşağıda verilen hangi sıvıların denge sıcaklığı ke- III. Isı sığası değişmemiştir.
sinlikle 30 °C olamaz? (Isı alışverişi sadece sıvılar arasındadır
yargılarından hangileri doğrudur?
ve hâl değişimi yoktur.)

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

A) X ve Y B) Y ve T C) X ve T
D) I ve II E) I, II ve III
D) X ve Z E) X, Y ve Z

6.
Isı
3. Bir öğretmen laboratuvarda deney yaparken K sıvısının içine L
Termometre ile ölçülür.
katısını koyduyunda sıvının buharlaştığı görülüyor. Öğretmen
Sıcaklık
öğrencilerden bu deneyden hangi sonuçların çıkarılabileceğini Sıcaklık farkından dolayı
soruyor ve aşağıdaki cevapları alıyor. aktarılan enerjidir.
Öz ısı
Öğrencilerin cevapları, Maddedeki taneciklerin
toplam enerjisidir.
Hakan: L cismi K sıvısından daha sıcaktır. Isı sığası
Kütle ve özısının çarpımıdır.
Şerife: Bu etkileşimden sonra L cisminin sıcaklığı azalır.
İç enerji
Begüm: K sıvısı, L cisminden daha sıcaktır.

olduğuna göre, hangi öğrencilerin verdiği cevaplar doğrudur? Yukarıda verilen kavram ve tanımlar doğru bir şekilde eşleş-
(Çözünme ya da kimyasal reaksiyon olmuyor.) tirildiğinde hangi kavram boşta kalır?

A) Yalnız Hakan B) Yalnız Şerife C) Yalnız Begüm A) Öz ısı B) Isı C) Isı sığası

D) Hakan ve Şerife E) Şerife ve Begüm D) Sıcaklık E) İç enerji

7
 FİZİK Test - 3

ISI VE SICAKLIK

7. Maddelerin fiziksel hâli değişirken etraflarında bazı etkilere ne- 10. Düşey kesiti verilen kapta h yüksekliğinde 10 °C’de su vardır.
den olabilir. Kaptaki su seviyesi 2h oluncaya kadar 20 °C’deki sudan ilave
ediliyor.
Bu etkilere örnek olarak aşağıdakilerden hangisi verilemez?

A) Kolonya dökülen elin serinlemesi h

B) Denizden çıkan insanda üşüme hissi oluşması

10 °C
C) Güneş altındaki ıslak testinin suyu serin tutması su
h

D) Soğuk su konulan bardağın dışının terlemesi

E) Rüzgarlı havalarda çamaşırların daha çabuk kuruması Buna göre, kaptaki suyun son sıcaklığı kaç °C olabilir?

A) 11 B) 12 C) 14 D) 15 E) 17

8. Bir bardak suyun sıcaklığı 60 °C den 30 °C ye düşürülüyor. 11. Meral, ısıca yalıtılmış kaptaki suyun içine bir buz parçası atıyor.
Buna göre, Bir süre beklediğinde buzun kütlesinin azaldığını görüyor.

I. Sıcaklığı Meral’in bu deneyden çıkardığı;

Paraf Yayınları

II. Isısı I. Başlangıçta suyun sıcaklığı 0 °C den büyüktür.

III. İç enerjisi II. Buz erirken suyun sıcaklığı 0 °C dir.

niceliklerinden hangileri azalmış olur? III. Buz erirken buzun sıcaklığı 0 °C dir.

sonuçlardan hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III

D) I ve III E) I, II ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) II ve III

12. Isıca yalıtmış ortamda, TK sıcaklığındaki K sıvısının içine T L sı-

9. Bir kaptaki suyun sıcaklığı 0 °C den +8 °C ye çıkarılıyor. caklığındaki L katısı konuluyor.

Buna göre, bu işlem sonucunda kaptaki suyun kütlesi ve öz- Isıl denge sıcaklığı TL olduğuna göre;
kütlesi için ne söylenebilir?
I. TK > TL

Kütle Özkütle II. TK < TL

A) Değişmez Azalır III. TK = TL

B) Değişmez Önce artar, sonra azalır yargılarından hangileri doğru olabilir?

C) Değişmez Önce azalır, sonra artar
D) Artar Azalır A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

E) Artar Artar D) I ve III E) II ve III

1-E 2-B 3-D 4-A 5-C 6-A 7-E 8-D 9-B 10-E 11-D 12-D 8
 Test - 4 FİZİK

ISI VE SICAKLIK

1. Sıcaklığı sürekli – 15 °C olan bir soğuk hava deposunda uzun
süredir duran bir tahta eşyaya dokunulduğunda hissedilen sı-
caklık, aynı ortamdaki metal bir eşyaya dokunulduğunda his-
sedilenden daha yüksektir.
Buna göre,
I. Tahta eşyanın sıcaklığı metal eşyanınkine eşittir.
II. Tahta eşyanın ısı iletimi metal eşyanınkiden kötüdür.
3. Maddelerin ısı iletim özellikleri dikkate alınarak yapılan;
I. elin yanmaması için tencere sapının çelik yerine ahşap ya
da plastik malzemeden yapılması,
II. pencerelerin ısı yalıtımı için tek parça kalın bir cam yerine
arasında hava olan iki ince camdan imal edilmesi,
III. saunada daha çok terlememizi sağlamak ve odayı daha sıcak
tutmak için saunanın içinin metal yerine tahtadan yapılması

III. Tahta eşyanın kütlesi metal eşyanınkinden azdır. uygulamalarından hangileri ısının farklı madde ve ortam-
larda yayılma özelliklerinin farklı olması ilkesi dikkate alı-
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
narak yapılmıştır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) I ve II E) II ve III
D) II ve III E) I, II ve III

4. Bir madde etrafına ısı yaymaktadır.

Buna göre bu madde,

Paraf Yayınları

I. Kaynıyor olabilir.
II. Eriyor olabilir.
III. Donuyor olabilir.

yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) II ve III E) I, II ve III

2. Isı alan veya veren maddelerin hacimleri değişir. 5. Kemal’in annesi metal kapağı sıkışmış bir cam kavanozun ka-
pağını açabilmek için kavanozu ters çevirip kapak sıcak suda
Buna göre;
kalacak biçimde bir süre bekliyor. Bir süre sonra metal kapağı
I. su ile doldurulup buzluğa konulan bir cam şisenin patlaması, kolaylıkla açıyor.
II. soğuk bir cam bardağa sıcak çay konulduğunda bardağın
Buna göre, Kemal bu olaydan yola çıkarak;
çatlaması,
I. Sıcaklığı artan metaller genleşir.
III. ocakta pişirilen bir yemeğin içindeki metal kaşığın sapının
ısınması II. Metalin genleşme miktarı camınkinden büyüktür.
III. Metaller ısıyı iyi iletirler.
olaylarından hangileri maddelerin ısı alışverişiyle hacimleri-
nin değişmesi durumlarına örnek olarak verilebilir? yargılarından hangilerine ulaşabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III

9
 FİZİK Test - 4

ISI VE SICAKLIK

6. Sıcaklıkları T K, TL ve T M olan K, L ve M maddelerinden K katı, 9. İlk boyları Şekil - I’deki gibi olan metal K, L ve M çubukları daha
L sıvı, M ise gaz hâldedir. Isıca yalıtılmış bir ortamda K, L ve M sıcak bir ortama konulunca Şekil - II’deki görünümü alıyorlar.
maddeleri bir araya konulup ısıl denge sağlandığında üçünün M
de sıvı hâlde olduğu gözleniyor. L
K
Buna göre; TK, T L ve TM arasındaki ilişki aşağıdakilerden K L M

hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) TM > TL > TK B) TL > TK > TM

C) TK > TL > TM D) TK > TM > TL

Şekil - I Şekil - II
E) TL > TK = TM
Buna göre; K, L ve M metal çubuklarının genleşmesi en kü-
çük olandan en büyük olana doğru sıralanışı nasıldır?

A) K, L, M B) M, L, K C) L, K, M

D) M, K, L E) K, M, L

7. Bir X termometresi normal şartlarda ölçeklenirken, suyun don-

Paraf Yayınları

ma noktası 0 °X, suyun kaynama noktası da 200 °X olarak işa-

retlenmiştir.

Buna göre, Celsius termometresi ile 20 °C ölçülen bir sıcak-

lığı, X termometresi kaç °X ölçer?

A) 20 B) 40 C) 50 D) 60 E) 80

10. Merve ısıca yalıtılmış bir ortamda eşit uzunluktaki K ve L çubuk-

larının şekildeki gibi üst üste koyduğunda K’nin uzunluğunun
arttığını L’ninkinin ise azaldığını gözlemliyor.

L
K

Isı alışverişi yalnız K ile L arasında olduğuna göre,

8. Aşağıdaki olayların hangilerinde bir ısı kaynağı kullanılarak
I. K’nin ilk sıcaklığı L’ninkinden küçüktür.
sıcaklık değişimi sağlanmıştır?
II. K’nin özkütlesi azalmış, L’ninki artmıştır.
A) Kolonya dökülen elin serinlemesi III. K ısı vermiş, L ise ısı almıştır.
B) Testideki suyun bir süre sonra soğuması yargılarından hangileri doğrudur?
C) Yanan ocaktaki suyun sıcaklığının artması
D) Güneşli bir ortamda ıslak bezle sarılan karpuzun soğuması A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

E) Kapalı bir silindirin içinde sıkıştırılan havanın sıcaklığının art- D) I ve II E) I, II ve III

ması

1-D 2-C 3-E 4-C 5-C 6-A 7-B 8-C 9-A 10-D 10
 Test - 5 FİZİK

KUVVET VE HAREKET

1. Bir hazine avcısı, ormanda bulunduğu noktadan önce kuzeye 4. O otomobili, M minibüsü ve T tırı doğrusal bir yolda sabit hızlar-
doğru 50 m, sonra batıya doğru 80 m, sonra da güneye doğru la ilerliyor. Bu araçların birbirlerine göre konumları t0 = 0 anın-
110 m hareket ederek hazineye ulaşıyor. da Şekil - l, t anında da Şekil - ll’deki gibidir.

Bu hazine avcısı hareketini toplam 40 s’de tamamladığına Hareket yönü Hareket yönü
göre, süratinin ve hızının büyüklüğü kaç m/s’dir?
O O
Sürati Hızı

A) 6 2,5 M M
B) 6 6
C) 6 5 T T

D) 8 5
Şekil - I Şekil - II
E) 8 2,5
O, M ve T’nin hızlarının büyüklüğü sırasıyla vO, vM ve vT ol-
duğuna göre, bunlar arasındaki ilişki aşağıdakilerden han-
gisinde doğru olarak verilmiştir?

A) vT < vM < vO B) vO < vM < vT C) vO < vT < vM

D) vM < vT = vO E) vM = vO = vT

2. Doğrusal yolda hareket eden bir aracın hız - zaman grafiği şe-
Paraf Yayınları

kildeki gibidir.
Hız(m/s)

25

15

0 Zaman(s)
10 20
5. Birbirine paralel raylarda aynı yönde hareket eden K ve L tren-
Buna göre, aracın ortalama hızı kaç m/s’dir? lerinin konum - zaman grafiği aşağıdaki gibidir.
Konum
A) 16 B) 18 C) 20 D) 22 E) 24 K
L
x2

x1

0 Zaman
t

Bu grafikten elde edilen bilgilere göre, aşağıdaki yargılar-

dan hangisi yanlıştır?
3. Doğrusal bir yoldaki KLM şehirleri arasında hareket eden bir
araç K şehrinden L’ye sabit 20 m/s süratle, L’den M’ye ise sabit
A) t = 0 anında L treni K treninden daha ileridedir.
30 m/s süratle geliyor.
B) t anında iki tren yan yanadır.
K ile L arası ile L ile M arası mesafe birbirine eşit ve1200 m
C) Trenlerin ikisinin de hızları aynıdır.
olduğuna göre, otobüsün ortalama sürati kaç m/s’dir?
D) Trenler aynı yönde hareket etmektedir.
A) 22 B) 24 C) 26 D) 27 E) 28 E) Trenler düzgün doğrusal hareket yapmaktadır.

11
 FİZİK Test - 5

KUVVET VE HAREKET

6. Mehmet, evinin önünden bisikletine binerek sabit süratle oku- 9. Sabit 20 m/s süratle hareket etmekte olan K treninin ön ucu t = 0
la kadar gidip, proje ödevini evde unuttuğunu hatırlayınca hiç anında şekildeki gibi tünelin girişindedir. K treni 1,5 dk sonra tü-
beklemeden iki kat süratle evine geri dönüyor. nelden tamamen çıkıyor.

Buna göre, Mehmet’in gerçekleştirdiği bu hareketin ko- Tünel

num - zaman grafiği aşağıdakilerden hangisi olabilir? 20 m/s

A) B) C)
Konum Konum Konum K treni
x x x
Zaman 2t Zaman t Zaman 1500 m
0 0 t 0
t 2t 2t
–x –x Tünelin uzunluğu 1500 m olduğuna göre, K treninin boyu
kaç m’dir?
D) Konum E) Konum
x x A) 100 B) 150 C) 200 D) 250 E) 300
Zaman Zaman
0 0
2t 3t t 3t

10. Trafiğin fazla olduğu bazı şehirlerde yoğunluğun ve yakıt tüketi-

mini azaltılmasını sağlamak için yeşil dalga uygulaması yapılır.
Bu uygulamanın olduğu yolun girişine bir tabela asılarak orada
yeşil dalgaya uygun hızın değeri yazılır.

Buna göre, yeşil dalga hız değeri 60 km/h olan bir yolda;
Paraf Yayınları

7. 2400 m uzunluğundaki bir tünelin giriş ve çıkışına konulan kame-

ralarla araçların süratleri ölçülmekte ve hız sınırını geçen araçla- I. Kırmızı ışığa yakalanmamak için araçların ortalama sürati 60
ra ceza kesilmektedir. K, L ve M araçlarının bu tüneli geçme sü- km/h olmalıdır.
releri sırasıyla 2 dk, 2,5 dk ve 3 dk olarak ölçülüyor.
II. Ortalama sürati 80 km/h den fazla olan araçlar kırmızı ışığa
Tünelden geçisi 20 m/s ve üzerinde olan araçlara ceza ke- yakalanır.
sildiğine göre; K, L ve M araçlarından hangileri ceza alır? III. Ortalama sürati 40 km/h den az olan araçlar kırmızı ışığa ya-
kalanır.
A) Yalnız K B) Yalnız L C) K ve L
yargılarından hangileri doğrudur?
D) K ve M E) L ve M
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) I, II ve III

8. Doğrusal bir yolda aynı yönde sabit süratlerle hareket eden K 11. Bir otomobilde seyahat eden Mehmet ve Ali birbirlerine göre ha-
ve L araçları birbirlerine yaklaşıyor. reketsizken yerde duran Nazlı’ya göre hareketlidir.

Buna göre, K ve L araçlarının hareketleri ile ilgili; Buna göre, bu durumu;

I. Süratleri eşittir. I. Hareket görecelidir.

II. Süratleri farklıdır. II. Sürat ve hız her zaman aynı değildir.
III. Eşit sürede yer değiştirmeleri eşittir. III. Hareket referans noktasına göre farklı tanımlanır.

yargılarından hangileri doğrudur? bilgilerinden hangileri doğrular?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) II ve III D) I ve III E) II ve III

1-A 2-C 3-B 4-A 5-C 6-D 7-A 8-B 9-E 10-E 11-D 12
 Test - 6 FİZİK

KUVVET VE HAREKET

1. Net bir kuvvetin etki ettiği araçlar ivmeli hareket yaparlar. 3. Etki - tepki prensibi ile ilgili,

Bazı araçların hareketleri aşağıdaki gibi tanımlanmıştır. I. Ağacın bir kolu üzerinde oturan orangutanın ağaca uygula-
• Sabit 100 km/h hız ile hareket eden otomobil dığı kuvvet, ağacın tepki kuvvetinden büyüktür.

• Hızı, durgun hâlden 200 km/h’e yükselen tren II. Bir top duvara çarparak aynen geri yansırken, topun duva-
ra uyguladığı kuvvet, duvarın topa uyguladığı kuvvete eşit
• Pist boyunca sabit 250 km/h hız ile hareket eden uçak
büyüklüktedir.
• Hareket ederken fren yapıp duran tır
III. Bir futbolcu ayağı ile topa vurduğunda uyguladığı kuvvet, to-
Buna göre, bu araçlardan hangileri ivmeli hareket eder? pun ayağa uyguladığı kuvvetten daha fazla olduğu için top
hızla hareket eder.
A) Yalnız tır B) otomobil ve tren C) tren ve uçak
yargılarından hangileri doğrudur?
D) otomobil ve uçak E) tren ve tır
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I, II ve III

2. Çetin, K dinamometresi ile 6 kg kütleli bir cismi Şekil - I’deki gi-

bi havaya kaldırarak tuttuğunda dinamometredeki uzama mik-
tarını xK olarak ölçüyor. Daha sonra Çetin, kütleleri 4 kg ve 2 kg
Paraf Yayınları

olan cisimleri L ve M dinamometreleri ile Şekil - II’deki gibi bağ-

layıp havaya kaldırdığında L ve M dinamometrelerindeki uzama
miktarlarını sırasıyla xL ve xM olarak ölçüyor.

K L 4. Düşey kesiti verilen sürtünmesiz düzenekte iple birbirine bağlı

dinamo- dinamo- K ve L cisimleri serbest bırakılıyor.
metresi metresi
İp
K

6 kg 4 kg

M L
dinamo-
metresi
Yer

2 kg Cisimler hareket ederken aralarındaki ip koparsa, bu andan

sonraki hareketleri için söylenebilir?
Şekil - I Şekil - II (K cismi makaraya L cismi yere ulaşmıyor.)

Buna göre: Çetin’in ölçümleri olan xK, xL ve x M arasındaki K’ninki L’ninki

ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) Sabit hızla gider. Hızlanır.
(Dinamometreler özdeştir, M dinamometresinin ağırlığı ihmal
ediliyor.) B) Hızlanır. Hızlanır.
C) Sabit hızla gider. Sabit hızla gider.
A) xM > xK = xL B) xM > xL > xK C) xK = xL > xM D) Yavaşlar. Hızlanır.

D) xL > xK = xM E) xL > xK > xM E) Yavaşlar. Yavaşlar.

13
 FİZİK Test - 6

KUVVET VE HAREKET

5. Fiziksel anlamda yapılan işle günlük hayatta yapılan iş çoğu za- 7. Sürtünmeli yatay düzlemde bir K cismi; yatay F1, F3 ve düşey
man aynı anlama gelmez. F2 kuvvetlerinin etkisinde şekildeki gibi ok yönünde hızlanarak
hareket ediyor.
Fiziksel anlamda yapılan işlere,
F2
I. Masa başında oturduğun yerden gün boyu çalışan memur, ok
F1 F3
II. Alışveriş arabasını iterek hareket ettiren bir müşteri, K
III. Bir apartmanın 5. katına bir damacana su çıkaran işçi

durumlarından hangileri örnek olarak verilebilir? Buna göre,

I. F1 in büyüklüğü F3 ünkinden fazladır.

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
II. F2 kuvveti iş yapmaz.
D) II ve III E) I, II ve III III. Cisme etki eden net kuvvetin yaptığı iş cismin kazandığı ki-
netik enerjiye eşittir.

yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I, II ve III
Paraf Yayınları

6. Baran K ve L küplerini şekildeki gibi üst üste koyduktan sonra

L cismine yatay F kuvveti uygulandığında K ve L cisimlerinin bir-
likte sabit hızla hareket ettiğini gözlemliyor. 8. Düşey kesiti verilen yolun yalnız PR bölümü sürtünmelidir. K
noktasından serbest bırakılan m kütleli cisim ancak R’ye kadar
2 1
çıkabiliyor.

K
K
R h
F L h
L S
Yer M
h
(Yatay) N
P h
Baran’ın bu gözleme göre ulaştığı;
Buna göre,
I. K cismini hareket ettiren kuvvet cisimler arasındaki sürtün-
me kuvveti olup, K cismi için yönü 1 yönündedir. l. Cisim dönüşte M’ye kadar çıkabilir.
II. L ile yer arasındaki sürtünme kuvvetinin büyüklüğü F’dir. II. K’den R’ye giderken sürtünmeye harcanan enerji mgh’dir.
III. L ile yer arasındaki sürtünme kuvvetinin büyüklüğü F’den III. Cisim L noktasından serbest bırakılsaydı S noktasına kadar
büyüktür. çıkabilirdi.

yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangileri doğrudur? (g : yer çekimi ivmesi)

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız Il C) I ve ll

D) I ve II E) I ve III D) Il ve IlI E) I ve III

1-E 2-C 3-B 4-A 5-D 6-D 7-E 8-C 14

 Test - 7 FİZİK

ELEKTRİK VE MANYETİZMA

1. Yüklü X elektroskobuna, yüklü K cismi yaklaştırıldığında elekt- 4. Özdeş K ve L elektroskopları aynı cins elektrikle yüklüdür.
roskobun yaprakları biraz kapanırken, L cismi dokunduruldu- K L
ğunda elektroskobun yaprakları daha fazla açılıyor.
S
Buna göre; X, K ve L’nin yük işaretleri aşağıdakilerden han-
gisi olabilir?

X K L

A) + + –
B) – – –
Buna göre, S anahtarı kapatıldığında,
C) + + +
D) – + – I. K’nin yapraklarında biraz açılma, L’ninkininde biraz kapanma,
E) + – – II. K’nin yaprakları arasındaki açı değişmezken L’ninkinin azalma,
III. Her ikisinin de yapraklarında biraz kapanma

durumlarından hangileri gerçekleşebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) II ve III
2. Yağmurlu ve rüzgârlı günlerde yıldırım düşmesi çok karşılaşılan
olaylardandır. Böyle bir günde dışarıda olan Mehmet yıldırım-
dan korunmak istiyor.
Paraf Yayınları

Buna göre, Mehmet,

I. Uzun bir kavak ağacının altı

II. Kapalı bir durağın içi
III. Elektrik direğinin yanı

yerlerinden hangisinde durursa yıldırımdan korunmuş olur?

5. İletken X, Y ve Z kürecikleri ipek iplerle şekillerdeki gibi asılıyor.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Şekil - I’de X ve Y serbest bırakıldığında birbirini itiyor, Şekil - II’de
D) I ve II E) II ve III ise X ve Z birbirini çekiyor.

X Y X Z

3. Aynı cins elektrikle yüklü iletken K, L ve M kürelerinin yarıçapla- Şekil - I Şekil - II

rı sırasıyla r, r ve 2r; yük miktarları qK, qL ve qM dir. K yalıtkan sa-
X cismi elektrikli yüklü olduğuna göre,
pından tutularak önce L’ye sonra M’ye dokundurulup ayrılıyor.
I. Y yüklüdür.
İlk duruma K’nin yük miktarı artarken, M’ninki değişmediği-
ne göre; qK, qL ve qM arasındaki ilişki aşağıdakilerden han- II. Z nötrdür.
gisinde doğru olarak verilmiştir? III. Z yüklüdür.

yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?

A) qL < qK < qM B) qK < qM < qL

C) qM < qL < qK D) qK = qM < qL A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

E) qK < qL < qM D) I ve III E) II ve III

15
 FİZİK Test - 7

ELEKTRİK VE MANYETİZMA

6. Sürtünmesiz yalıtkan yatay düzlem üzerinde ipek iple birbirine 9. Şekildeki iletken K ve L kürelerinin sırasıyla yarıçapları r ve 3r
bağlı qK ve qL yüklü K ve L cisimleri şekildeki gibi dengededir. elektrik yükleri +4q ve qL dir. K küresi yalıtkan sapından tutula-
qK qL rak L’ye dokundurulup ayrıldığında son yükü –2q oluyor.
İp
K L L
2 1 K

+4q r 3r qL
Buna göre;

I. qK artırılırsa, cisimler 1 yönünde hareket ederler.

Yalıtkan
II. qL artırılırsa, cisimler 2 yönünde hareket ederler.
ayaklar
III. qK artırılırsa, ipteki gerilme kuvveti artar.

yargılarından hangileri doğrudur? Buna göre, qL aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) +12q B) +8q C) +6q D) –12q E) –8q

D) II ve III E) I, II ve III
Paraf Yayınları

7. Elektrikle yüklü iletken K ve L kürelerinin aralarındaki uzaklık d

iken birbirlerine uyguladıkları elektrostatik kuvvetin büyüklüğü
F oluyor.

K’nin yük miktarı 2 katına çıkarılırsa, birbirlerine uyguladık-

ları elektrostatik kuvvetin büyüklüğü kaç F olur?
10. Şekildeki 3r yarıçaplı nötr ve iletken içi oyuk X küresine, r yarı-
1 1 çaplı iletken kürelerden +q yüklü K küresi içten dokundurulup
A) B) C) 1 D) 2 E) 4
4 2
çekiliyor. Daha sonra – 5q yüklü L küresi X küresine dıştan do-
kundurulup çekiliyor.

İp İp
X

r r
8. Aşağıdaki işlemlerden hangisinin yapılması, yüklü bir elekt- 3r K L
roskobun yapraklarının biraz daha açık hale gelmesini sağ- +q –5q
nötr
layamaz?

A) Zıt cins yüklü bir iletken küreyi elektroskobun topuzuna yak- Buna göre, son durumda K, L ve X’in yükü için ne söyle-
laştırmak. nebilir?
B) Zıt cins yüklü bir iletken küreyi elektroskobun topuzuna do-
K’nin yükü L’nin yükü X’in yükü
kundurmak.
A) –q +q Nötr
C) Elektroskobun yakınında duran zıt cins elektrikle yüklü ilet-
ken küreyi elektroskobun topuzudan uzaklaştırmak. B) Nötr +q – 3q

D) Aynı cins yüklü bir iletken küreyi elektroskobun topuzuna C) Nötr Nötr – 5q
yaklaştırmak. D) Nötr –q – 3q

E) Aynı cins yüklü bir iletken küreyi elektroskobun topuzuna E) +q –q – 5q

dokundurmak.
1-D 2-B 3-E 4-A 5-A 6-C 7-D 8-C 9-D 10-D 16
 Test - 8 FİZİK

ELEKTRİK VE MANYETİZMA

1. Özdirençleri aynı olan X, Y ve Z iletkenlerinin boyları ve kesit 3. Günde ortalama bir saat çalıştırılan bir robot süpürge 30 günde
alanları ile ilgili bilgiler, aşağıdaki tabloda verilmiştir. 45 ¨ lik elektrik enerjisi tüketmektedir.

İletken Boyu Kesit Alanı Robot süpürgenin gücü 1500 watt olduğuna göre, elektrik
enerjisinin 1 kilowatt-saat’i kaç ¨ dir?
X 2L S
Y 3L 2S A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Z L S

X, Y ve Z iletkenlerinin dirençleri sırasıyla RK, RL ve RM gö-

re bunlar arasındaki ilişki nedir?

A) RZ < RX < RY B) RZ < RY < RX

4. Elektrik devrelerinde kullanılan reosta;
C) RY < RZ < RX D) RX < RY = RZ
I. elektrik akımının büyüklüğünü değiştirme,
E) RZ < RY = RX II. devreden geçen akımın değerini ölçmek,
III. elektrik akımının yönünü değiştirme

işlevlerinden hangilerini yapabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I ve III
Paraf Yayınları

5. Betül, iç direnci önemsiz altı üreteç, bir ampül ve K, L, M anah-

2. Özdeş K, L ve M ampülleriyle kurulu şekildeki elektrik devresin- tarları ile şekildeki elektrik devresini kuruyor.
de X anahtarı kapalı, Y anahtarı açık iken K ve L ampüllerinin
Ampül
parlaklıkları PK ve PL dir.
K
X K

Y
L
L M

Buna göre, Betül’ün devresi ile ilgili yaptığı,

Buna göre; X anahtarı açılıp, Y anahtarı kapatılırsa PK ve PL
için ne söylenebilir? I. Ampülün parlaklığının en fazla olması için L anahtarını ka-
patılmalıdır.
PK PL II. M anahtarı kapatılırsa ampül ışık vermez.

A) Artar Azalır III. K anahtarı kapatılırsa ampül ışık vermez.

B) Azalır Değişmez öngörülerinden hangileri doğrudur?
C) Azalır Azalır
D) Azalır Artar A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
E) Artar Değişmez D) II ve III E) I, II ve III

17
 FİZİK Test - 8

ELEKTRİK VE MANYETİZMA

6. Özdeş K, L, M, N, P lambaları ve iç direnci önemsiz üreteçle ku- 9. Aşağıdaki tabloda bir evde şehir gerilimi ile çalışan klima, derin
rulan devre şekildeki gibidir. dondurucu ve robot süpürgenin güçleri ve günlük ortalama ça-
M lıştırılma süreleri verilmiştir. Bu ev aletleri, fişleri doğrudan şehir
şebekesine bağlı olan prizlere takılarak kullanılmaktadır.
N L
Günlük ortalama
Elektrikli Güç
çalıştırılma süresi
K ev aleti (Watt)
P (Saat)

Klima 1500 2
Buna göre, devredeki en parlak ışık veren lamba hangisidir?
Derin Dondurucu 100 24

A) K B) L C) M D) N E) P Robot süpürge 1000 1

Buna göre,

I. Bir günde en fazla enerji harcayan araç klimadır.

II. Bir günde en az enerji harcayan araç robot spürgedir.

7. Sezen, pille çalışan masa lambasını açmak için düğmesine bas- III. Derin dondurucunun bir ayda harcadığı elektrik enerjisi kli-
tığında lambanın ışık vermediğini görüyor. manınkinden fazladır.

Lambanın ışık vermeme sebebi ile ilgili Sezen’in yaptığı, yorumlarından hangileri doğrudur?

I. Lamba patlamıştır.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
Paraf Yayınları

II. Pili bitmiştir.

D) I ve II E) I, II ve III
III. Lamba, yuvasından çıkmıştır.

yorumlarından hangileri doğru olabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) I, II ve III 10. Gülşen, laboratuvarda bulunan 7 özdeş ampulü şekildeki gibi
bağladığında yanlız 2 tane ampulün ışık verdiğini fark ediyor.
Gülşen bu deneyden yola çıkarak bazı yargılara varıyor.
3

8. Nurcan laboratuvarda özdeş lambalar, üreteç ve K, L, M, N anah- 2 5 4

tarları ile şekildeki elektrik devresini kuruyor.
6 7
L
1

K N
M
Buna göre, Gülşen’in ulaştığı aşağıdaki yargılardan hangi-
si yanlıştır?

A) Işık veren ampüller 1 ve 5 tir.

Buna göre, Nurcan açık olan anahtarlardan hangilerini ka-
patırsa lambaların hepsi ışık verir? B) Devrede en az iki bozuk ampül vardır.
C) 3. ampül ışık verseydi 4. ampül de verirdi.
A) K ve L B) L ve M C) K, L ve N D) 2. ve 6. ampüller bozuk olabilir.
D) L, M ve N E) K, L ve M E) Üretecin potansiyeli artarsa tüm ampüller ışık verir.

1-B 2-C 3-A 4-A 5-C 6-C 7-E 8-B 9-D 10-E 18
 Test - 9 FİZİK

OPTİK

1. Karanlık bir ortamda bulunan Tunç, elindeki cep fenerini karşı- 3. Karanlık bir ortamda, küresel ışık kaynağının önüne şekildeki gi-
sındaki duvara dik bir şekilde tuttuğunda, duvarda dairesel ay- bi saydam olmayan küresel bir engel konulmuştur.
dınlık bir bölge oluşuyor. Tunç duvara yaklaştığında bu aydınlık
bölgenin küçüldüğünü ancak parlaklığının arttığını gözlemliyor.

Tunç bu bilgilerden yola çıkarak, K

Engel
gözlemci
I. Bir noktadaki aydınlanma şiddeti, uzaklık azaldıkça artar. Küresel
ışık
II. Bir noktadaki aydınlanma şiddeti, lambanın ışık şiddeti azal- kaynağı
dıkça azalır.
Buna göre, ışık kaynağına K noktasından bakan bir gözlem-
III. Bir noktasal kaynaktan çıkan ışınlar doğrusal olarak hareket
ci, ışıklı bölgeyi aşağıdakilerden hangisi gibi görür?
eder ve birbirinden uzaklaşarak dağılır.

yargılarından hangilerinin doğruluğuna ulaşabilir? A) B) C)

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) II ve III E) I ve III

D) E)
Paraf Yayınları

2. Noktasal K ve L ışık kaynakları ve saydam olmayan eşit yarı-

çaplı X ve Y topları, P ve R perdelerinin arasına Şekil - I’deki
gibi yerleştirilmiştir.
P R

X Y 4. Bir düzlem aynaya X, Y, Z, T ve V ışınları şekildeki gibi gönderi-

K L
liyor.
S

Şekil - I
Düzlem ayna

Buna göre; topların P ve R perdelerindeki gölgeleri,

X

I II III Z

Şekil - II

Şekil - II’de I, II ve III ile verilenlerden hangileri gibi olabilir? T V

( : Tam gölge , : Yarı gölge)
Buna göre, ışınlardan hangisi yansıdıktan sonra S nokta-
sından geçer?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III A) T B) V C) X D) Y E) Z

19
 FİZİK Test - 9

OPTİK

5. Aynı düzlemde bulunan K, L, M ve N çelik bilyeleri bir düzlem 7. Birbirine paralel X ve Y düzlem aynaları arasına bir KL cismi şe-
aynanın önüne şekildeki gibi konulmuştur. kildeki gibi konuluyor.

K L X Y
M K I II III
L

N
G
Düzlem
ayna
Buna göre; I, II ve III ile belirtilenlerden hangileri, KL cismi-
Buna göre, G noktasından düzlem aynaya bakan bir gözlemci
nin Y aynasındaki görüntüleri olabilir?
hangi çelik bilyelerin görüntüsünü düzlem aynada göremez?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
A) Yalnız M’nin B) Yalnız L’nin C) K ve M’nin
D) II ve III E) I, II ve III
D) K, L ve M’nin E) K, L ve N’nin
Paraf Yayınları

8. K ve L noktasal ışık kaynakları bir düzleme şekildeki gibi yer-

leştirildiğinde O noktasında yaptıkları aydınlanma şiddetleri eşit
oluyor.

r r
6. Selçuk aşağıdaki şekillerde farklı konumlarda bulunan X, Y ve
Z aynalarına bakıyor. a 2a
O Yatay
Z
Y Buna göre,
X I. K ve L kaynaklarının ışık şiddetleri eşit değildir.
II. L’deki ışık kaynağı çembersel yörünge üzerinde hareket et-
tirilerek K’ye doğru götürülürse O’daki aydınlanma şiddeti
Buna göre, Selçuk'la ilgili;
önce artar sonra azalır.
I. Ayakkabılarını Z aynasında görebilir.
III. K’deki ışık kaynağı çembersel yörünge üzerinde hareket et-
II. Saçlarını Y aynasına bakarak tarayabilir. tirilerek L’ye doğru götürülürse O’daki aydınlanma şiddeti
III. Kendi görüntüsünün tamamını X aynasında görebilir. değişmez.

yargılarından hangileri doğrudur? (Bölmeler eşit aralıklıdır.) yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) II ve III E) I, II ve III D) I ve II E) I, II ve III

1-E 2-D 3-E 4-A 5-C 6-B 7-D 8-D 20

 Test - 10 FİZİK

OPTİK

1. Saydam X ve Y ortamlarında I ışınının R noktasına kadar izledi- 3. Odak uzaklıkları eşit ve f olan yakınsak mercek ve çukur ayna
ği yol şekildeki gibidir. asal eksenleri çakışacak biçimde yerleştiriliyor. Yakınsak mer-
ceğe şekildeki gibi gönderilen ışık ışınının kırılma ve yansıma-
lardan sonra P noktasından geçmesi isteniyor.

Y
I P K L M N
P

X I
1
R 2
3
4 f f f f
5
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi yapılırsa ışının tekrar P
Buna göre, I ışınının R noktasından sonra izlediği yol 1, 2,
noktasından geçmesi sağlanır?
3, 4, 5 ile gösterilenlerden hangisi olabilir?
(Kullanılan tüm optik aletlerinin odak uzaklığı f dir.)

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
A) Çukur aynayı M noktasına götürmek
B) Yakınsak merceği M noktasına götürmek
C) Yakınsak merceği L noktasına götürmek
D) Çukur aynayı L noktasına götürmek
E) Çukur aynayı düzenekten çıkarmak
Paraf Yayınları

2. Ahmet düzlem aynaya I konumundan baktığında kendi görün-

tüsününün tamamını görüyor.
Düzlem
ayna

4. Asal eksenleri çakışık K, L yakınsak mercekleri; X, Y düzlem ay-

naları ve M çukur aynası ile kurulan düzenekte, ì ışık ışını şekil-
deki yolu izliyor.

K L M
II I Perde I yatay

Buna göre,
q q q q asal
I. Ahmet II konumuna gelirse yine kendi görüntüsünü görür. eksen
X Y
II. Ahmet’in bulunduğu oda su ile dolu olsaydı kendi görüntü-
sünün tamamını göremezdi.
III. Ayna bir birim yukarı kaydırılırsa Ahmet kendisi ile ilgili hiç-
K, L mercekleri ve M çukur aynasının odak uzaklıkları sıra-
bir görüntüyü aynada göremez.
sıyla fK, fL ve fM olduğuna göre, bunlar arasındaki ilişki aşa-
yargılarından hangileri doğrudur? ğıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) fK = fL = fM B) fK < fL < fM C) fL < fK < fM

D) I ve II E) II ve III D) fK = fL < fM E) fL < fK = fM

21
 FİZİK Test - 10

OPTİK

5. Nihal, karanlık bir odada çalışma masasında duran kırmızı, yeşil, 8. Odak noktalarından biri F olan yakınsak merceğe gönderilen
mavi ve beyaz kaplı kitaplara baktığında kırmızı ve beyaz renk- I1, I2 ve I3 ışınları mercekte kırıldıktan sonra K, L ve N noktala-
li olan kitapları kırmızı, diğerlerini siyah renkte görüyor. rından geçiyorlar.

Işık Nihal
I1
K

Beyaz F Asal
Mavi eksen
Kırmızı Yeşil I2 L
I3

Buna göre, Nihal’in masa lambası hangi renkte ışık yay- N

maktadır?

Buna göre, ışınlar ve geçtikleri noktalar, aşağıdakilerden

A) Mavi B) Kırmızı C) Yeşil D) Sarı E) Cyan hangisinde doğru olarak verilmiştir?

I1 I2 I3
6. Merve karanlık bir odada beyaz zemine serilmiş sarı renkli bir
A) K L N
halıya bakıyor.
B) K K L
Buna göre, zemin ve halı C) N K K
I. sarı (kırmızı + yeşil), D) L N K
N
Paraf Yayınları

II. kırmızı, E) K L

III. mavi

renk ışıklardan hangisi ile aydınlatılırsa Merve’nin halıyı fark

etmesi zor olur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

9. Odak noktası F olan yakınsak merceğin asal ekseni üzerine ışık-
D) I ve II E) I ve III
lı KLM levhası şekildeki gibi yerleştiriliyor.
Yakınsak
mercek
7. Mercekler günlük yaşamımızda kullanılan genellikle faydamıza
L
olan araçlardır. Bazen mercek ve merceksel etkiler zararlı da K
olabilmektedir.
Asal
F M eksen
Buna göre;

I. ormanlık alanlara atılan cam ve şişeler güneş ışığını odak-

layarak yangın çıkmasına neden olması,
Buna göre, cismin yakınsak mercekte oluşan görüntüsü aşa-
II. arabaların dikiz aynalarının daha geniş bir alanı görmeye
ğıdakilerden hangisi gibi olabilir?
olanak sağlaması,
III. yakını veya uzağı göremeyen insanların gözlük kullanarak
A) B) C)
daha rahat görebilmesi L L L
K K
yukarıdakilerden hangileri merceklerin insanlara olumlu ya- M K M M
da olumsuz etkilerindendir?
D) E)
L K K L
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) I, II ve III M M

1-D 2-A 3-C 4-C 5-B 6-D 7-D 8-C 9-D 22

 Test - 11 KİMYA
KİMYA BİLİMİ

1. Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? 4. I. II.

A) Tüm simyacılar maddelerin 4 elementten oluştuğunu kabul

etmiştir.
B) Simyacıların başlıca uğraşları ölümsüzlük iksirini bulmak,
değersiz madenleri altına çevirmektir.
C) Simya sistematik bilgi birikimi içermez. Su saati İmbik

D) Aristo'nun 4 öğe kuramında yer alan elementler ateş, hava,

III.
su ve topraktır.
E) Simyacıların çalışmaları deneme yanılma yöntemine dayanır.

Kroze
2. Havanın fiziksel özellikleri ile ilgilenmiş, havanın sıkıştırıla-
bilir bir nesne olduğunu ve yanma olayındaki rolünü belirt- Antik çağlarda bazı simyacılar tarafından kullanılan yukarı-
miş olan kimyacı aşağıdakilerden hangisidir? daki aletlerin ilk olarak hangi isim tarafından kullanıldığına
dair aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi doğrudur?
A) Robert Boyle B) Rutherford C) Ebû Bekir er-Râzî
I II III
D) Aristo E) Avogadro
A) A. Lavoisier Democritus Cabir bin Hayyan
Paraf Yayınları

B) Empedokles Cabir bin Ebû Bekir er-Râzi

Hayyan
C) R. Boyle A. Lavoisier Ebû Bekir er-Râzi
3.
I. II. D) Cabir bin Ebû Bekir Aristo
Hayyan er-Râzi
E) Empedokles Ebû Bekir Cabir bin Hayyan
er-Râzi

Damýtma düzeneði Elek

III. 5. Bilim; gözlem, deney ve düşünce aracılığıyla teorik bilgilerin sis-

tematik bir şekilde incelenmesini de kapsayan disiplinler bütü-
nüdür.

Günümüzde simyanın bilim olarak kabul edilmeyiş neden-

leri arasında;

I. Deneme – yanılmaya dayalı çalışmalar içermesi

Santrifüj II. Sistematik bilgi birikiminin olmaması

III. Teorik temellerinin olmaması

Yukarıdakilerden hangileri simyacıların kullandığı ayırma
gereçlerindendir? hangileri yer alır?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III

23
 KİMYA Test - 11

KİMYA BİLİMİ

6. 9. Aşağıda verilen kimya disiplinlerinden hangisinin karşısın-

daki çalışma alanı yanlıştır?

Kimya disiplini Çalışma Alanı

Cevherlerdeki bileşenlerin ayrılma-
A) Organik kimya sı ve saflık yüzdelerinin belirlenme-
sini inceler.
Buna göre, yukarıda yapılan işlemleri kapsayan kimya en- Canlı yapısındaki kimyasal madde-
B) Biyokimya
düstrisinin adı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak leri ve kimyasal süreçleri inceler.
verilmiştir?
Organik olmayan bileşiklerin yapısı-
C) Anorganik kimya
nı ve tepkimelerini inceler.
A) Fizikokimya
Madde bileşenlerinin nitelik ve nice-
B) Petrokimya D) Analitik kimya
liklerini inceler.
C) Tekstil endüstrisi
Sistemdeki enerji (ısı ve iş gibi) de-
D) Akaryakıt endüstrisi E) Fizikokimya
ğişimlerini inceler.
E) Elektrokimya

7. Kimya, maddenin iç yapısını, maddenin özelliklerini, birbiri ile

Paraf Yayınları

10. Kimya bilimi;

etkileşimlerini, bu etkileşimler sonucunda uğradıkları değişim-
leri inceleyen bir bilim dalıdır. I. Saç boyaları, saç jöleleri gibi kozmetik ürünler

Kimya biliminin endüstriye bakan yanları da vardır. Lisede kimya II. Mürekkep, tebeşir gibi kırtasiye malzemeleri
dersini çok seven Esra, kimyanın sanayide hangi alanlarda kul- III. Cam, seramik gibi yapı malzemeleri
lanıldığını araştırmaktadır.
maddelerinden hangilerinin üretimi ile ilgilenir?
Esra’nın araştırmaları sonucunda ulaştığı endüstri alanların-
dan hangisi kimya ile ilgili değildir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

A) İlaç Endüstrisi B) Gübre Endüstrisi D) II ve III E) I, II ve III

C) Boya Endüstrisi D) Arıtım Süreçleri

E) Bilgisayar program yazılımı

11. Bulunduğu kurumda kimyager ünvanına sahip olan bir bi-

rey;

8. I. Gıda katkı maddelerinin kimyasal yapısı I. Tekstil ipliklerinin boyanması ve dokunması

II. Şehir şebeke sularının arıtımı II. İnşaat sektöründe kullanılacak boyaların üretimi

III. Kan, idrar vb. maddelerin analizi III. İlaç ham maddelerinin vücutta oluşturduğu yan etkilerin in-
celenmesi
Yukarıdakilerden hangileri kimyacıların uğraş alanları ara-
sında yer alır? çalışmalarından hangilerinde görev yapıyor olabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III

1-A 2-A 3-C 4-B 5-E 6-B 7-E 8-E 9-A 10-E 11-E 24
 Test - 12 KİMYA

KİMYA BİLİMİ

1. I. Fosfor 4. Farklı elementlerin belirli oranlarda, kimyasal yöntemlerle bir

araya gelerek oluşturduğu saf maddelere bileşik denir.
II. Potasyum
Bileşikler ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
III. Altın

IV. Kükürt A) Fiziksel yöntemlerle daha basit maddelere ayrıştırılamaz, an-

V. Neon cak kimyasal yöntemlerle ayrıştırılabilirler.
B) Bileşiği oluşturan elementler arasında belirli sabit bir oran
Element sembolleri : S, P, Ne, Au
vardır.
Yukarıda verilen element adları sembolleri ile doğru eşleş- C) Bileşikler kendisini oluşturan bileşenlerin özelliklerini göste-
tirildiğinde hangi element açıkta kalır? rirler.
D) Erime noktası, kaynama noktası, yoğunluk gibi belirli ayırt
A) I B) II C) III D) IV E) V
edici özellikleri vardır.
E) Saf ve homojen maddedirler.

2. Aşağıdaki madde çiftlerinden hangisi insan sağlığı ve çevre

açısından zararlı etkilere sahiptir?

A) Na, Mg B) K, H2O C) O2, H2O 5. I. Amonyakta olup, suda olmayan element

D) Cl2, Pb E) Fe, Ca II. Zaç yağında olup, kezzapta olmayan element

III. Hem sönmemiş kireçte hem potas kostikte olan element

Paraf Yayınları

Yukarıda yaygın adlarıyla ifade edilen bileşikler için bahse-

3. Element Model gösterimi dilen elementlerin sembolleri aşağıdakilerden hangisinde
doğru olarak verilmiştir?
Hidrojen

Oksijen I II III
A) N S O
Azot
B) N S H
C) H O S
Bazı elementlere ait yukarıda model gösterimleri verilmiştir. D) O N N
Buna göre; E) S N D

6. Elementler ile ilgili;

I. Doğada, He gibi monoatomik, N2 gibi diatomik ve S8 gibi

model gösterimiyle anlatılan madde için;
poliatomik hâlde bulunabilirler.
I. Formülü HNO3 tür.
II. Farklı elementlerin sembolleri farklıdır.
II. Yaygın adı kezzaptır.
III. Ozon (O3) molekülündeki her bir O atomunun proton sayı-
III. Sabit basınçta belirli bir erime, kaynama noktası vardır. sı birbirinden farklı olabilir.

ifadelerinden hangileri doğrudur? yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III

25
 KİMYA Test - 12

KİMYA BİLİMİ

7. Bir okulda laboratuvar çalışmalarında öğrenciler bazı deneyler 9. I. II.

yapacaklardır.

Buna göre, öğrencilerin deneyler sırasında yaptıkları aşağı-

daki uygulamalardan hangisinin güvenli / güvensiz olarak
sınıflandırılması yanlış verilmiştir?

Güvenli /
Uygulama
Güvensiz
Dereceli silindir Pipet
A) Deney sırasında eldiven, önlük, deney Güvenli
gözlüğü kullanmak

B) Kullanacakları kimyasal maddenin ta- Güvensiz III. IV.

dına bakmak

C) Kırık, çatlak ve kirli cam eşyalar kul- Güvensiz

lanmak

D) Deney sırasında birşeyler yemek ve iç- Güvenli

mek

E) Seyreltik asit çözeltisi hazırlamak için, Güvensiz Sac ayaðý Huni

derişik asit çözeltisi üzerine sıcak su
dökmek Yukarıdaki laboratuvar gereçlerinden hangilerinin adı doğ-
ru olarak verilmiştir?
Paraf Yayınları

A) II ve III B) I ve II C) I ve III

D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV

8. Ayşe, haftasonu temizlik yapan annesine yardım etmektedir. An-

nesinin temizlik sırasında kullandığı bazı malzemelerin üzerinde
çeşitli işaretlerin bulunduğunu görmüştür. Bunlar;
10.

şeklindedir. Ayşe annesine; Laboratuvarda çalışılan bir kimyasal maddenin ambalaj etiketin-
“Anneciğim, biz bunları okulda kimya dersinde gördük. Bu işaret- de yukarıdaki güvenlik uyarı sembolü bulunmaktadır.
lerin anlamları sırasıyla ....................... şeklindedir.” der. Buna göre, güvenlik açısından bu maddenin;
Ayşe’nin söylediği sıralama hangi şekilde olursa doğru I. Oksijen
söylemiş olur?
II. Yemek tuzu

A) Yakıcı, Tahriş edici, Aşındırıcı III. Ateş

B) Yanıcı, Dikkat, Tahriş edici maddelerinden hangilerinden uzak tutulması gerekir?
C) Yanıcı, Tahriş edici, Korozif
D) Yakıcı, Tahriş edici, Zehirli A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III

E) Yanıcı, Zehirli, Tahriş edici D) II ve III E) I, II ve III

1-B 2-D 3-E 4-C 5-A 6-B 7-D 8-A 9-E 10-C 26
 Test - 13 KİMYA

ATOMUN YAPISI VE PERİYODİK SİSTEM

1. Dalton Atom Modeli’ne göre; 4. I. Elektronlar çekirdek çevresinde belirli dairesel yörüngeler-
de bulunurlar.
I. Atomlar bölünemez.
II. Farklı element atomları belirli oranlarda bir araya gelerek
II. Farklı element atomları farklı sayıda nötron içerir.
bileşikleri oluştururlar.
III. Atomun yapısında proton, nötron ve elektron bulunur.
III. Elektron, çekirdeğe en yakın enerji düzeyinde bulunuyorsa
ifadelerinden hangileri doğrudur? buna atomun temel hâli denir.

Yukarıdakilerden hangileri Bohr atom modeline aittir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) I, II ve III

2. I. Atomun yapısında pozitif yüklerden oluşan çok yoğun bir 5. n=3

çekirdek vardır.
II. Atomun yapısında bulunan pozitif ve negatif yükler rastge-
le dağılmıştır. e– Elektron
III. Elektronlar çekirdek çevresinde dairesel yörüngelerde döner.
n=1 Çekirdek
Yukarıdaki fikirleri atom teorilerinde ilk olarak ileri süren
Paraf Yayınları

bilim insanları aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak

verilmiştir?
Temel hâldeki hidrojen atomuna ait elektronun n = 1 katma-
nından n = 3 katmanına geçişiyle ilgili;
I II III
I. Absorbsiyon olayı gerçekleşmiştir.
A) Thomson Rutherford Bohr
II. Hidrojen atomu uyarılmış hale geçmiştir.
B) Rutherford Thomson Bohr
III. Elektronun n = 1 den n = 2 ye geçişine göre daha yüksek
C) Bohr Rutherford Thomson
enerji gerektiren bir olaydır.
D) Thomson Bohr Rutherford
ifadelerinden hangileri doğrudur?
E) Rutherford Thomson Dalton
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III

3. I. Atom terimi ilk kez J. Dalton tarafından kullanılmıştır. 3

6. Temel haldeki nötr trityum ( 1T) atomu ile ilgili;
II. Dalton; atom modelini ortaya koyarken kimyanın temel ka-
I. Hidrojenin izotoplarındandır.
nunlarından yararlanmıştır.
II. Nötron sayısı proton sayısının 2 katıdır.
III. Farklı atom modelleri içinde birbiriyle uyumlu olan varsayım-
lar bulunur. III. 1– yüklü iyonu 2He ile izoelektroniktir.
1
Yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur? ifadelerinden hangileri doğrudur? ( 1H)

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III

27
 KİMYA Test - 13

ATOMUN YAPISI VE PERİYODİK SİSTEM

7. Atomla ilgili terimler ve atomunun yapısındaki tanecikler ile 9. O:2–6

ilgili;
Al : 2 – 8 – 3

Ca : 2 – 8 – 8 – 2
Çekirdek yükü;
bir atomun Bir proton ve bir
nötronun kütlesi Katman – elektron dizilimleri yukarıda verilen O, Al ve Ca
çekirdeğindeki
yaklaşik olarak
proton sayısına element atomları ile ilgili;
eşittir. eşittir.
I. Ca nın metalik aktifliği Al ninkinden büyüktür.

II. O nun elektron ilgisi hem Al ninkinden hem Ca nınkinden-

Kütle numarası;
düşüktür.
gram cinsinden
proton ve III. Atom çapı en büyük olan Ca dır.
nötronların kütleleri
toplamıdır. yargılarından hangileri yanlıştır?

yukarıda verilen bilgilerin doğru – yanlış olarak sınıflandırıl- A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

ması aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
D) II ve III E) I, II ve III

1 2 3
A) Doğru Yanlış Doğru
10. İzobar atomlar için,
B) Yanlış Doğru Yanlış
I. Kimyasal özellikleri farklıdır.
C) Doğru Doğru Yanlış
Yanlış Doğru Doğru II. Proton sayıları aynıdır.
Paraf Yayınları

D)
E) Yanlış Yanlış Yanlış III. İyon halinde elektron sayıları aynı olabilir.

yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

8. Atom numarası 16 olan X element atomu ile ilgili; D) I ve III E) II ve III

I. Katman elektron diziliminde, elektron içeren tüm katmanla-

rı alabileceği maksimum elektron sayısı ile dolmuştur.
11. X, Y ve Z atomlarının proton ve nötron sayısı ile kütle numarası
aşağıdaki tabloda verilmiştir.
II. 2– yüklü iyonunda elektronların katmanlardaki dağılımı,

e– Atom Proton Sayısı Nötron Sayısı Kütle Numarası

e– e– e– Elektron X 17 35
e– e–
e–
Y 20 37
e– e– e– e–
Z 19 39
e– e–
e– Çekirdek
e– e– e– Buna göre;
e–
I. X ile Y izotoptur.
şeklindedir. II. Y ile Z izotondur.
III. Değerlik elektron sayısı 6 dır. III. X’in nükleon sayısı 18’dir.

ifadelerinden hangileri doğrudur? ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III

1-A 2-B 3-D 4-D 5-E 6-E 7-C 8-D 9-B 10-D 11-B 28
 Test - 14 KİMYA

ATOMUN YAPISI VE PERİYODİK SİSTEM

1. 1 2 3 4. 2. katmanında 6 elektron bulunduran bir element için;

e– e– e– I. 6A grubunda bulunur.
II. Çekirdek yükü 8'dir.
1p 1p 2p
1n 1n III. 2. periyot elementidir.

e–
yargılarından hangileri doğrudur?

Çekirdek
Elektron A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III
Katman elektron dağılımları verilen yukarıdaki taneciklerle
ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
(p : Proton, n : Nötron)
5. Elektron ilgisi;
A) Üçü de nötr durumdadır.
I. Bir grupta çekirdek yükü arttıkça
B) 1. ve 2. tanecikler aynı atoma ait taneciklerdir.
II. Bir periyotta değerlik elektron sayısı arttıkça
C) 2. ve 3. tanecikler birbirinin izotonudur.
III. Bir grupta atom çapı azaldıkça
D) 3. tanecik kimyasal yollarla, 2. taneciğe dönüşebilir.
durumlarından hangilerinde genellikle artar?
E) 1. ve 2. tanecikler birbirinin izotopudur.

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III
Paraf Yayınları

2. Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Atom çekirdeğinde proton ve nötron yer alır.

6. Birinci iyonlaþma enerjisi (kJ/mol)
B) Proton sayıları aynı, nötron sayıları farklı olan atomlara izo- He
bar atom denir.
Ne
C) Aynı element atomlarının çekirdek yükleri aynıdır.
F
D) Nötr bir atom elektron alırsa anyon oluşur.
N
E) Nötron yüksüz bir taneciktir.
H Be C O

B
Li
Na
3. 1 18 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Atom numarasý
I 2 13 14 15 16 17
II
Yukarıda verilen atom numarası – 1. iyonlaşma enerjisi
III 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
IV grafiğine göre;
V
I. Birinci iyonlaşma enerjisi en fazla olan He’dir.
VI
VII II. Aynı grupta, periyot sayısı arttıkça 1. iyonlaşma enerjisi art-
mıştır.
15 P elementinin periyodik sistemdeki periyot ve grup nu-
III. Aynı periyotta 1. iyonlaşma enerjisi en büyük olan soy gazdır.
marası sırasıyla aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak
verilmiştir? çıkarımlarından hangileri yapılabilir?

A) II – 15 B) III – 15 C) II – 5 A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) IV – 15 E) V – 13 D) II ve III E) I, II ve III

29
 KİMYA Test - 14

ATOMUN YAPISI VE PERİYODİK SİSTEM

7. Günümüzde bilimsel olarak varlığı kabul edilen 118 element 10. T

olduğu bilinmektedir. Bu elementlerin özelliklerini tek tek öğren- Y
mek yerine elementleri gruplandırarak bu grupların özelliklerini Z
öğrenmek daha kolaydır. Birçok bilim insanı da bu şekilde düşü- X
nerek tarih boyunca bilinen elementleri çeşitli özelliklerine göre
sınıflandırmaya çalışmıştır.

Elementlerin sınıflandırılması ile ilgili önemli bir çalışması

olan Mendeleyev ile ilgili, Yukarıdaki periyodik tabloda yerleri belirtilen elementler için;

I. Elementleri ilk kez periyotlar ve gruplar hâlinde sınıflandıra- I. Z nin elektronegatifliği X inkinden büyüktür.
rak bir tablo oluşturmuştur.
II. Y yarı metaldir.
II. O zaman varlığı bilinmeyen, ancak daha sonra keşfedilece-
III. T ve Z elementleri oda koşullarında iki atomlu moleküller ha-
ğini tahmin ettiği bazı elementlere, oluşturduğu tabloda yer
linde bulunur.
vermiştir.
yargılarından hangileri doğrudur?
III. Elementlerin çekirdeklerindeki proton sayılarını keşferede-
rek, tablosunu buna göre oluşturmuştur.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
bilgilerinden hangileri doğrudur?
D) II ve III E) I, II ve III

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
11. Baş grup elementi olan X in ilk dört iyonlaşma enerjisi
D) II ve III E) I, II ve III
kJ/mol cinsinden aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Paraf Yayınları

İE1 İE2 İE3 İE4

800 2427 3659 25025

8. Periyodik sistemdeki periyotlar ile ilgili;
Buna göre, X ile ilgili;
I. 1. periyotta metal, ametal ve soy gaz elementleri vardır.
I. Toprak alkali metalidir.
II. 2 ve 3. periyotta 8’er tane element vardır.
II. 3A grubu elementidir.
III. 4 ve 5. periyotta 18’er tane element vardır.
III. Değerlik elektronları sayısı 3 tür.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
yargılarından hangileri yanlıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III .
D) II ve III E) I, II ve III

12. 1A grubu elementleri ile ilgili;

9. Yarı metaller ile ilgili;
I. Alkali metal grubunda yer alırlar.
I. Katı hâldedir ve işlenebilirler.
II. Parlak veya mat olabilirler. II. Hepsi metaldir.

III. Elektriği ametallerden daha iyi, metallerden daha az iletirler. III. 1. grupta bulunurlar.

ifadelerinden hangileri doğrudur? ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III

1-D 2-B 3-B 4-E 5-D 6-C 7-C 8-D 9-E 10-E 11-A 12-C 30
 Test - 15 KİMYA

KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİMLER

1. I. SO2 a. İyon 3. Aşağıda verilen bağ türlerinden hangisi zayıf etkileşim

II. NH+4 b. Atom türlerinden değildir?

III. P c. Molekül
A) İyon – dipol bağı
Verilen kimyasal türlerin eşleştirilmesi aşağıdakilerden
B) Hidrojen bağı
hangisinde doğru verilmiştir?
C) Polar kovalent bağ

A) I – a B) I – b C) I – c D) Dipol – dipol bağı

II – b II – a II – a E) London kuvvetleri
III – c III – c III – b

D) I – a E) I – b
II – c II – c
III – b III – a

4. Kimyasal bağlarla ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yan-

lıştır?
Paraf Yayınları

A) Güçlü etkileşimlerdir.
B) Atomların birbirini itme kuvveti, çekme kuvvetinden baskındır.

2. C) Elektron alışverişi ile oluşabilir.

Buzu oluşturan su molekülleri arasındaki
etkileşim D) Elektron ortaklaşması ile oluşabilir.
E) Kimyasal bağları kırmak için gereken enerji genellikle
+ –
KBr kristalinde K ve Br iyonları arasındaki 40 kJ/mol den büyüktür.
etkileşim

O2 molekülünde oksijen atomları arasındaki

etkileşim

NH3 sıvısında moleküller arasındaki

etkileşim

Yukarıda verilen tanecikler arası etkileşim türlerinin güçlü

ve zayıf etkileşimler olarak sınıflandırılması aşağıdakilerden
hangisinde doğru verilmiştir? 5. NH3 ve PH3 bileşikleri ile ilgili,

I. İkisi de yoğun fazda hidrojen bağı içerir.

1 2 3 4
II. Bağlayıcı elektron sayıları eşittir.
A) Güçlü Zayıf Güçlü Güçlü
III. Aynı şartlarda NH3 ün kaynama noktası daha yüksektir.
B) Zayıf Güçlü Zayıf Zayıf

C) Zayıf Güçlü Güçlü Zayıf yargılarından hangileri doğrudur? (1H , 7N , 15P)

D) Güçlü Güçlü Zayıf Zayıf

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
E) Zayıf Zayıf Zayıf Güçlü
D) II ve III E) I, II ve III

31
 KİMYA Test - 15

KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİMLER

6. Aşağıda formülü verilen bileşiklerden hangisi yanlış ad- 9. 6C, 8O ve 11 Na elementlerinden oluşan Na2O, CO 2, ve O 2
landırılmıştır? maddelerindeki bağ türleri aşağıdakilerden hangisinde doğ-
ru olarak verilmiştir?
Bileşik Adlandırma
A) Al(CN)3 Alüminyum siyanür
Na2O CO2 O2
B) PCI5 Fosfor pentaklorür
A) İyonik Apolar kovalent Polar kovalent
C) CaCO3 Kalsiyum karbonat
B) İyonik Polar kovalent Apolar kovalent
D) PbSO4 Kurşun sülfat
C) Metalik Apolar Apolar kovalent
E) NO Azot monoksit
D) İyonik Polar kovalent İyonik
E) Polar kovalent Apolar Apolar kovalent

7. :ãF. + .Ba. + .ãF: ® 10.

Lewis gösterimi yukarıda verilen Ba ve F atomlarının oluştur- Hidrojen bağı Kovalent bağ Metalik bağ
duğu bileşiğin Lewis gösterimi aşağıdakilerden hangisinde
doğru olarak verilmiştir? I II III

Yukarıdaki bağlardan hangilerinin oluşması/kopması sırasın-

A) [:áF:]:æBa:[:æF:] B) [:áF:]:Ba2+[:æF:] da meydana gelen enerji değişiminin değeri 40 kJ/mol den
Paraf Yayınları

büyüktür?
C) [:áF:]:ÆBa:[:æF:] D) [:áF:]:Ba:[:æF:]
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) I ve lll
E) [:áF:] Ba2+[:æF:]
– –
D) II ve III E) I, II ve III

11. Z
8. 2. periyotta bulunan X ve Y atomlarından, X atomunun değerlik X T

elektron sayısı 1, Y atomunun değerlik elektron sayısı 5'tir.

Y
X ve Y atomları arasında oluşan bileşik ile ilgili;

I
Elektron alışverişi sonucu X3Y bileşiği oluşur. K

II
X, dubletini tamamlar. Yukarıdaki periyodik sistemde verilen elementlerle ilgili aşa-
ğıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

III
Y, oktetini tamamlar. A) X bileşiklerinde dublet kuralına uyar.
B) Y yoğun fazlarında metalik bağ içerir.
ifadelerinden hangileri doğrudur? C) Z nin yoğun fazlarında güçlü etkileşimler baskındır.
D) T nin Lewis yapısı .aT: şeklindedir.
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
E) K nın T ile oluşturduğu bileşik, oda koşullarında kristal ya-
D) II ve III E) I, II ve III pılı bir katıdır.

1-C 2-C 3-C 4-B 5-D 6-D 7-E 8-E 9-B 10-D 11-C 32
 Test - 16 KİMYA

KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİMLER

1. H
H 3.
I. N II. S III. H H H
H H H N O F
Na S Cl
H H
H
IV. O V. C C
H H H H
H Cs
C

Molekül yapıları yukarıda verilen maddelerden hangilerinin

yoğun fazlarında hidrojen bağı oluşur? Periyodik cetvelde yerleri gösterilen elementler ile ilgili aşağı-
dakilerden hangisi yanlıştır?
A) I ve III B) I ve IV C) II ve III
A) Cs ile F atomları arasında oluşan bileşik iyonik karekteri en
D) II ve IV E) II ve V
fazla olan bileşiktir.
B) HCl polar kovalent bağ içerir.
C) N2 apolar kovalent bağ içerir.
2. Moleküldeki D) Na2O elektron alışverişi sonucu oluşmuştur.
Katman elektron dizilimi Bağ türü bağ sayısı E) H2O molekülü apolardır.
e–

e–
Paraf Yayınları

e–
e–
e–
e– e– Polar 1
kovalent
I. 1p
e–
e– 17p 4. Apolar bir molekül için;
e– e–

e– e–
I. Moleküldeki pozitif (+) ve negatif (–) yük merkezi aynı nok-
e–
e–
e–
tadadır.
e– e–
II. Molekül içi bağları apolar kovalenttir.

e– e–
e– III. Merkez atom bağ yapmamış değerlik elektronlarına sahip-
tir.
7p
e–
II.
e–
e– Polar 3 ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?
1p e– 1p
e– kovalent
e– e–
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
1p
D) II ve III E) I, II ve III

e–
e– e–
e– e–
e–
e– 5. I. CH3OH
III. 8p e– 8p Apolar 2
e– kovalent II. Fe
e–
e– e– e–
e–
e– e– III. N2

Yukarıda katman elektron dizilim modellemeleri verilen mo- Yukarıdaki maddelerin 1 atm basınçta kaynama noktaları-
leküllerden hangilerinin bağ türü ve bağ sayısı doğru olarak nın karşılaştırılması aşağıdakilerden hangisinde doğru ola-
verilmiştir? (e– : elektron, p : proton) rak verilmiştir? (1H, 6C, 7N, 8O, 26Fe)

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) I > II > III B) I > III > II C) II > III > I

D) I ve III E) I, II ve III D) II > I > III E) III > I > II

33
 KİMYA Test - 16

KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİMLER

6. Yoğun fazda molekülleri arasında London etkileşimi içeren 9. 9 F, 15 P ve 11 Na atomlarının aralarında oluşturduğu bi-
molekülle ilgili, leşikler ile ilgili;
+ –
I. Polar bir molekül olabilir. I. NaF bileşiğinde Na ve F iyonları bulunur.
II. Moleküllerinde elektron ortaklaşması vardır. II. Na ve P arasında oluşan bileşiğin Lewis gösteriminde 11 ta-
III. Molekül NH3 ise yoğun fazda hidrojen bağı etkindir. ne nokta kullanılır.

yargılarından hangileri doğrudur? III. PF3 bileşiği polar moleküllerden oluşur.

yargılarından hangileri yanlıştır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) II ve III

7. İyon – kalıcı dipol etkileşimleri ile ilgili, 10. London etkileşimleri için,
I. Bütün moleküller arasında görülür.
Bir iyonun, polar bir molekül ile etkileşimi
I II. Apolar moleküller ve soy gazlarda etkindir.
sonucu oluşur.
III. Atom ve moleküllerin elektronlarının hareketinden oluşan et-
Paraf Yayınları

kileşimlerdir.
İyonik bileşikteki katyonlar, polar molekülün kısmi
II
negatif ucu ile elektrostatik etkileşim oluşturur. yargılarından hangileri doğrudur?

İyon – kalıcı dipol bağı, iyonik bağdan daha A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

III güçlüdür.
D) II ve III E) I, II ve III

verilen yargılardan hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) II ve III
11. I. C6H12O6(k) ® 2C2H5OH(s) + 2CO2(g)

II. 2S(k) + 3O2(g) ® 2SO3(g)

III. CH3OH(g) ® CH3OH(s)

Yukarıdaki değişimlerin fiziksel ya da kimyasal olarak sınıf-

8. Dipol – dipol etkileşimleri ile ilgili, landırılması aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

I. Dipoller arası uzaklık arttıkça gücü azalır. I II III

II. Fiziksel bağ grubunda yer alır. A) Kimyasal Kimyasal Fiziksel
III. Kalıcı dipol bulunan moleküllerde görülür.
B) Kimyasal Fiziksel Kimyasal
yargılarından hangileri doğrudur? C) Fiziksel Kimyasal Kimyasal

D) Kimyasal Fiziksel Fiziksel

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
E) Fiziksel Kimyasal Fiziksel
D) II ve III E) I, II ve III

1-B 2-E 3-E 4-A 5-D 6-E 7-D 8-E 9-B 10-E 11-A 34
 Test - 17 KİMYA

KARIŞIMLAR

1. 3. Karışımlar ile ilgili aşağıda verilen ifadelerden hangisi yan-

lıştır?

A) Homojen ya da heterojen olabilirler.

B) Karışımı oluşturan maddeler her oranda karıştırılabilir.
C) Fiziksel yöntemlerle meydana gelir ve fiziksel yöntemlerle
X maddesi ayrışırlar.
D) Belirli ve sabit bir hal değiştirme sıcaklıkları vardır.
X maddesinin suyla homojen bir karışım oluşturmasına ait şe-
E) Belirli sembol ya da formülleri yoktur.
matik gösterim yukarıda verilmiştir.

Buna göre,

I. X maddesi çözünen, su çözücüdür.

II. X maddesi suda iyonlaşarak çözünmüştür.

III. Çözeltinin oluşmasında iyon – dipol etkileşimleri baskındır.

yargılarından hangileri doğrudur?

4. Aşağıda bazı çözeltiler verilmiştir.

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Bu çözeltilerde çözücü - çözünen ve aralarındaki baskın et-
kileşimler hangisinde yanlış verilmiştir?
D) I ve III E) I, II ve III
(1H, 6C, 7N, 11Na, 17Cl, 19K)
Paraf Yayınları

Çözünen Çözücü Etkileşim

A) NaCl(k) H2O(s) Dipol – dipol

B) HCl(g) H2O(s) İyon – dipol

C) KCl(k) H2O(s) İyon – dipol

2. D) N2(g) CO2(s) London

I. II.
E) Cl2(g) H2O(s) Dipol – indüklenmiş dipol

Tozlu hava Kan

III.

5. Aşağıda çözücü ve çözüneni verilmiş olan çözelti türlerin-

den hangisinin karşısındaki örnek yanlıştır?

Çözücü Çözünen Örnek

Sis A) Sıvı Katı Deniz suyu

Yukarıdaki karışımlardan hangisi aerosole örnek olarak ve- B) Katı Katı Tunç
rilemez? C) Gaz Gaz Hava

D) Sıvı Sıvı Kolonya

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
E) Gaz Katı Gaz maskesi
D) II ve III E) I, II ve III

35
 KİMYA Test - 17

KARIŞIMLAR

6. 40 gram NaCl tuzu kullanılarak kütlece % 25’lik tuzlu su çözel- 11. Aynı sıcaklıkta
tisi hazırlanıyor.

Buna göre, bu çözeltiyi hazırlamak için kaç gram su kul- 200 g suya 5 g yemek tuzu
lanılmıştır?

180 g suya 15 g yemek tuzu

A) 120 B) 100 C) 80

D) 60 E) 40
ilave edilerek dibinde katısı olmayan iki çözelti hazırlanmış ve
hazırlanan bu iki çözelti birbirleriyle karıştırılmıştır.

Buna göre, oluşan son çözeltideki yemek tuzunun derişimi

7. Kütlece % 40’lık 90 gram tuzlu suya aynı sıcaklıkta 60 gram su kütlece yüzde kaçtır?
ekleniyor.
A) 3,00 B) 4,56 C) 5,00
Buna göre oluşan çözeltinin kütlece % derişimi kaçtır?
D) 5,26 E) 8,26
A) 18 B) 20 C) 24

D) 30 E) 36

12.

8. Kütlece % 20’lik 400 gram şeker çözeltisini kütlece % 25’lik

Paraf Yayınları

hâle getirmek için sabit sıcaklıkta kaç gram su buharlaştırıl- Kütlece % 60 lık Kütlece % 35 lik
glikoz çözeltisi glikoz çözeltisi
malıdır?

A) 100 B) 80 C) 60
Kütlece % 50 lik 500 gramlık glikoz çözeltisi elde edebilmek
D) 40 E) 30 için şekildeki kütlece % 60 lık ve kütlece % 35 lik glikoz çö-
zeltilerinden kaçar gram alınıp karıştırılmalıdır?

% 60 lık çözeltiden % 35 lik çözeltiden

alınması gereken alınması gereken
9. Hacimce % 40 lık 300 mL çözeltiyi hacimce % 25 lik hale ge-
miktar (g) miktar (g)
tirmek için kaç mililitre saf su ilave edilmesi gerekir?
A) 300 200
(Çözelti hacminin bileşenlerin hacimleri toplamına eşit olduğu
B) 200 300
kabul edilecektir.)
C) 250 250
A) 240 B) 180 C) 150 D) 100 400
D) 120 E) 90 E) 350 150

10. Kütlece % 25’lik KNO3 çözeltisinin öz kütlesi 1,8 g/mL’dir. 13. Kütlece % 30’luk XCO3 çözeltisi hazırlayabilmek için 570 gram
Buna göre, bu çözeltinin 300 mL’sinde kaç gram KNO3 çözün- XCO3 . 5H2O bileşiğinin üzerine kaç gram su eklenmelidir?
müştür? (XCO3 = 100, H2O = 18)

A) 75 B) 80 C) 95 A) 430 B) 400 C) 380

D) 110 E) 135 D) 320 E) 240

1-E 2-B 3-D 4-A 5-E 6-A 7-C 8-B 9-B 10-E 11-C 12-A 13-A 36
 Test - 18 KİMYA

KARIŞIMLAR

1. Ca(NO3)2(k) 3.

20 g tuz 25 g tuz
100 g su 20 g tuz 100 g su
Ca(NO3)2(suda) 30g su

I II III
250 gram saf suda bir miktar Ca(NO3)2 çözülerek hazırlanan yu- Yukarıda verilen çözeltiler aynı ortamda bulunmaktadır.
karıdaki çözeltiye aynı basınç ve aynı sıcaklıkta bir miktar daha
İçlerinde belirtilen miktarda tuz ve su bulunan çözeltile-
Ca(NO3)2 tuzu ilave edilip tamamen çözülüyor.
rin donmaya başlama sıcaklıkları hangi seçenekte doğru
Bu ilave sonucunda çözeltinin; karşılaştırılmıştır?

I. Kaynamaya başlama noktası

A) I = II = III B) I > II > III C) I > III > II
II. Donmaya başlama noktası
D) III > II > I E) III > I > II
III. Elektrik iletkenliği

niceliklerinden hangilerinin değeri artar?

4. I. Şekerli sudan saf su eldesi
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve III
II. Talaş - su karışımının ayrılması
D) II ve III E) I, II ve III
III. Benzin - su karışımının ayrılması
Paraf Yayınları

Yukarıdaki ayırma işlemlerinden hangilerinde basit damıt-

2. ma yöntemi kullanılmış olabilir?
40 gram X(k)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III

Kütlece
% 40 lık
X çözeltisi 5. • X – Y karışımı süzgeçle ayrıldığında süzgeç üzerinde X mad-
desi kalıyor.
25 °C
• Y – Z karışımı ayırma hunisi ile ayrıştırıldığında toplama ka-
bında Y sıvısı toplanıyor.
Oda koşullarında bulunan yukarıdaki kütlece % 40 lık 200 gram
X tuzu çözeltisine 40 gram aynı tuzdan ilave edilip tamamen çö- • Z – T karışımı ayrımsal damıtma ile ayrıştırılabiliyor ve topla-
züldükten sonra, 60 gram da saf su ilave ediliyor. ma kabında önce T toplanıyor.

Buna göre, çözeltinin; Buna göre;

I. Yoğunluğu azalmıştır. I. X maddesi katı, Y, Z ve T maddeleri sıvıdır.

II. Kütlece yüzde derişimi değişmemiştir. II. Y ve Z den öz kütlesi büyük olan Y dir.

III. Son çözeltinin içerdiği kadar su ilave edilirse kütlece III. 1 atm basınç altında Z nin kaynama noktası, T ninkinden
% 20 lik olur. yüksektir.

ifadelerinden hangileri doğrudur? ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III

37
 KİMYA Test - 18

KARIŞIMLAR

6. 9. Dibinde katısı bulunmayan tuzlu su örneği için,

I. Çözeltidir.
II. Fiziksel yöntemlerle bileşenleri ayrıştırılabilir.
% 20 lik 200 g
NaNO3(suda) III. Saf maddedir.

yargılarından hangileri doğrudur?

25 °C
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
25 °C de bulunan yukarıdaki kütlece % 20 lik 200 gram NaNO3 D) II ve III E) I, II ve III
çözeltisini kütlece % 50 lik hale getirmek için, sabit sıcaklıkta;

I. 120 gram NaNO3(k) ilave edilip çözülmelidir.

II. Kütlece % 80 lik 200 gram NaNO3 çözeltisi ilave edilmelidir.

10. Aşağıda verilen karışımlardan hangisinin ayırma yöntemi
III. Çökme olmadan 100 g su buharlaştırılmalıdır. yanlış verilmiştir?

işlemlerinden hangileri ayrı ayrı yapılmalıdır?

Karışım Ayırma Yöntemi
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) Şekerli su Basit damıtma

D) I ve III E) I, II ve III B) Kolonya Ayrımsal damıtma

C) Demir – bakır alaşımı Mıknatıslama

D) Şeker pancarından şekerin Özütleme

Paraf Yayınları

ayrılması
7. Aynı koşullarda bulunan aşağıda verilen maddelerden han- E) Mazot – su Ayırma hunisi
gisinin kaynamaya başlama sıcaklığı en yüksektir?

A) 10 gram saf su
B) Kütlece % 40’lık tuzlu su çözeltisi 11. I. H2O(s) – Hg(s)
C) Kütlece % 30’luk tuzlu su çözeltisi II. H2O(s) – CS2(s)
D) 150 gram saf su III. H2O(s) – CH3COOH(s)
E) Kütlece % 35’lik 500 mL tuzlu su çözeltisi Yukarıda verilen karışımlardan hangilerini ayırma hunisi yar-
dımıyla bileşenlerine ayırmak mümkündür?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II

8. Karışımların ayrıştırılmasıyla ilgili, D) II ve III E) I, II ve III

I. Bileşenlerinin kaynama noktaları farkından yararlanılarak

ayrılması işlemine ayrımsal damıtma denir.
II. İki veya daha fazla maddenin yoğunluk farkından yarar- 12. Aşağıda verilen karışımlardan hangisi mıknatıslanma ile
lanılarak ayrılmasına ayrımsal kristallendirme denir. ayrılamaz?
III. Sıvı hâldeki iki maddenin yoğunluk farkından yararlanılarak
ayrılmasına özütleme denir. A) Demir tozu – Çinko tozu

yargılarından hangileri doğrudur? B) Demir tozu – Kobalt tozu

C) Nikel tozu – Bakır tozu
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III D) Kobalt tozu – Altın tozu
D) II ve III E) I, II ve III E) Nikel tozu – Gümüş tozu

1-C 2-A 3-C 4-A 5-E 6-C 7-B 8-A 9-C 10-C 11-C 12-B 38
 Test - 19 KİMYA

ASİTLER, BAZLAR VE TUZLAR

1. I. Aspirin 4. Aşağıdaki gıdalardan hangisinin içerdiği madde yanlış ve-

II. Gazoz rilmiştir?

III. Turşu suyu

A) B)
IV. Kireç taşı
V. Akü sıvısı

Günlük hayatta kullanılan ya da tüketilen yukarıdaki mad-

delerden kaç tanesi asidik özellik gösterir?

Üzümde tartarik asit Sirkede asetik asit

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 vardır. vardır.
C) D)

2. I. BaO Acı biberde malik asit Limonda sitrik asit

II. CO2 vardır. vardır.

III. Na2O E)
IV. SO3

Yukarıda verilen bileşiklerden hangilerinin oda koşulların-

Paraf Yayınları

daki sulu çözeltilerinin pH değeri 7’den büyüktür?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve IV Sütte laktik asit

vardır.
D) I ve III E) I, II ve IV

5. X : Hiçbir asitle tepkime vermiyor, sadece kral suyu karışımıyla

tepkime veriyor.
3. H2SO4, H 3PO4 bileşikleri nem çekici (higroskopik) özelliğe sa-
Y : Derişik H2SO4 ve derişik/seyreltik HNO3 ile tepkime verebi-
hiptir.
liyor.
Buna göre, bu bileşikler;
Z : NaOH ile tepkimeye girerek H2 gazı oluşturuyor.

I II X, Y ve Z metallerine ait bazı özellikler yukarıda verilmiştir.

NH3 NaOH Buna göre, X, Y ve Z metalleri aşağıdakilerden hangisinde
verildiği gibi olabilir?
III
X Y Z
Ca(OH)2
A) Mg Al Pt

maddelerinden hangilerinin nemini gidermek amacıyla kul- B) Fe Na Al

lanılamaz? C) Pt Ag Zn

D) Cu Zn Au
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
E) Ag Al Cu
D) I ve II E) I, II ve III

39
 KİMYA Test - 19

ASİTLER, BAZLAR VE TUZLAR

6. H2SO4 + 2NaOH ® Na2SO4 + 2H2O 9. X metali

reaksiyonu ile ilgili,

Asidin katyonu ile bazın anyonu birleşerek sodyum

I
sülfat tuzunu oluşturur.

HNO3(suda)
II 1 mol asit, 2 mol baz ile artansız reaksiyon vermiştir.

Oda koşullarında bulunan yukarıdaki HNO3 sulu çözeltisine ye-

III Nötralleşme reaksiyonudur. terince X metali ilave edildiğinde, gaz çıkışı ile birlikte kabın bir
miktar ısındığı gözleniyor.
yargılarından hangileri doğrudur?
Buna göre, aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
A) Ekzotermik tepkime gerçekleşmiştir.
D) I, II ve III E) Yalnız III
B) Açığa çıkan gaz H2 ise X metali Ca olabilir.
+
C) H iyonları H2 gazına dönüşmüştür.

7. Asit ve bazların fayda ve zararları ile ilgili, D) İlave edilen Ag metali ise açığa çıkan gaz NO2 olabilir.

I. Yediğimiz yiyeceklerin asidik özellikleri diş minesinde tahri- E) İlave edilen metal kesinlikle amfoter metal olmalıdır.
Paraf Yayınları

bata yol açar.

II. Temizlik malzemelerinde bulunan asit ve bazlar zorlu kirle-
rin çıkarılmasında etkilidir.
III. Limon ve sirke gibi maddeler asidik özellik gösterdiğinden
mermer üzerine döküldüklerinde hemen temizlenmelidir.

yargılarından hangileri doğrudur? 10.

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) I, II ve III
pH = 1 pH = 7 pH = 13

1. kap 2. kap 3. kap

8. Asit ve bazlarla çalışırken dikkat edilmesi gereken olaylar

Şekildeki kaplarda oda koşullarında bulunan sulu çözeltilerin
ile ilgili,
pH değerleri verilmiştir.
I. Sud kostik tahriş edici ve aşındırıcı özelliğe sahiptir.
Buna göre, aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
II. Çamaşır suyu ve tuz ruhu birlikte kullanılabilir.
III. Derişik sülfürik asit, fosforik asit ve asetik asit çözünürken A) 1. ve 3. kaptaki çözeltiler elektriği iletmez.
ısı açığa çıkarır. Çalışılan kaplarda ısı oluşacağı için dikkatli B) 1. kaptaki çözelti HCl çözeltisi olabilir.
olunmalıdır.
C) 2. kaptaki çözelti yemek tuzunun çözeltisi olabilir.
yargılarından hangileri doğrudur? – +
D) 3. kaptaki çözeltide OH iyonları derişimi H iyonları derişi-
minden büyüktür.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
E) 1. kaptaki çözeltiyle 3. kaptaki çözelti karıştırıldığında nöt-
D) I ve III E) I, II ve III ralleşme tepkimesi gerçekleşir.

1-D 2-D 3-E 4-C 5-C 6-C 7-E 8-D 9-E 10-A 40
 Test - 20 KİMYA

ASİTLER, BAZLAR VE TUZLAR

1. I. HF(suda) + NH3(suda) ¾® 5.
II. Ag(k) + HCI(suda) ¾®

III. CaO(k) + CH3COOH(suda) ¾®

IV. Na2CO3(k) + H2SO4(suda) ¾®

V. HCI(suda) + NaOH(suda) ¾®

Yukarıda verilen tepkimelerden hangisinin sonucunda tuz

elde edilmez? Limon suyu;

A) I B) II C) III D) IV E) V I. Mermer
II. Metal
III. Altın takı

2. Aşağıdaki maddelerden hangisinin suda çözünme denkle- maddelerinden hangilerinde aşındırıcı etki yapar?
mi yanlış verilmiştir?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
A) HNO3(s) + H2O(s) ® H3O (aq) + +
NO–3(aq) D) II ve III E) I, II ve III

B) CH3COOH(s) + H2O(s) ® CH3COO–(aq) + H3O+(aq)

–
C) NH3(s) + H2O(s) ® NH+
4(aq) + OH (aq)
Paraf Yayınları

D) NaHCO3(k) + H2O(s) ® NaH+(aq) + CO32–(aq)

E) KOH(k) + H2O(s) ® K+(aq) + OH–(aq) 6. Ayla Öğretmen günlük hayatta kullanılan veya karşımıza çıkan
asit ve bazlardan bazılarını tahtaya yazmıştır.

3. Asit yağmurları ile ilgili,

I. Solunum yolu hastalığına sebep olur. * Sirke * lavobo açıcı * sud kostik

II. Bitki örtüsüne zarar verir. * süt * muz * çamaşır suyu

III. Toprağın pH dengesini sağlar. * elma * domates * sabun
yargılarından hangileri yanlıştır? * karbonat * brokoli * kan

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) II ve III

4. Na 2CO 3 tuzu ile ilgili aşağıda verilen ifadelerden hangisi Tahtada yazan örnekler asit ve baz olarak sınıflandırıldığın-
yanlıştır? da doğru cevap veren öğrenciler kaç tane asit, kaç tane baz
derse doğru cevap vermiş olur?
A) Çamaşır sodası olarak bilinir.
B) Bazik özelliktedir. A) ASİT: 5 BAZ : 7

C) Temizlik maddelerinde kullanılmaz. B) ASİT: 6 BAZ : 6

D) Yapısındaki katyon sodyum iyonudur. C) ASİT: 7 BAZ : 5

E) Suya sertlik veren iyonların çökmesini sağlayarak suyun D) ASİT: 8 BAZ : 4

sertliğinin giderilmesinde kullanılır. E) ASİT: 4 BAZ : 8

41
 KİMYA Test - 20

ASİTLER, BAZLAR VE TUZLAR

7. SO3 bileşiği ile ilgili; 11. I. Sodyum karbonat

I. Asidik oksittir. II. Amonyum klorür

II. Asit yağmurlarına neden olur. III. Kalsiyum karbonat

III. 25 °C deki sulu çözeltisinin pH değeri 7 den büyüktür. Yukarıda verilen tuzların yaygın adları aşağıdaki seçenekle-
rin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
yargılarından hangileri doğrudur?

I II III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
A) Çamaşır sodası Kireç taşı Nişadır
D) II ve III E) I, II ve III
B) Çamaşır sodası Nişadır Kireç taşı

C) Nişadır Kireç taşı Çamaşır sodası

D) Kabartma tozu Kireç taşı Nişadır

8. Baz çözeltisi için 25 °C ve 1 atm’de,
E) Kabartma tozu Nişadır Kireç taşı
I. pH > 7’dir.
+ –
II. H iyon sayısı, OH iyon sayısından fazladır.
III. NH3 ile tepkime verir.

yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) I, II ve III
Paraf Yayınları

12. I. Hamur işlerinde kabartma tozu olarak

II. Asitlik düzenleyici özelliğinden dolayı mide ilaçlarında
III. Temizlik malzemelerinde ve koku giderici olarak
9. Aşağıdaki metallerden hangisi hem asitlerle hemde bazlar-
Yukarıda verilenlerden hangileri NaHCO3 tuzunun kullanım
la tepkimeye girer?
alanları arasında yer alır?

A) Pb B) Ca C) Na D) Ag E) Fe
A) I, II ve III B) II ve III C) I ve III

D) I ve II E) Yalnız I

10. Asit ve baz oldukları bilinen X, Y ve Z maddelerinin sulu çözel-

tileri ile ilgili;

Y çözeltisinin tadı ekşidir.

Z çözeltisi hem X hem Y çözeltisi ile nötralleşme tepkime-

si verebilir.
13. İndikatörler ile ilgili,
X in kuvveti Y ninkinden düşüktür. I. Doğal ve yapay olabilirler.

bilgileri veriliyor. II. İçinde bulunduğu maddelerin asitlik ve bazlık durumlarına

göre renk değiştirirler.
Buna göre, X, Y ve Z çözeltilerinin oda koşullarındaki pH
III. İndikatörün diğer adı belirteçtir.
değerleri arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisindeki gi-
bi olabilir? ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) X > Z > Y B) Y > X > Z C) Z > Y > X A) I, II ve III B) II ve III C) I ve II

D) X > Y > Z E) Z > X > Y D) Yalnız III E) Yalnız II

1-B 2-D 3-C 4-C 5-B 6-A 7-C 8-A 9-A 10-E 11-B 12-A 13-A 42
 Test - 21 BİYOLOJİ
YAŞAM BİLİMİ BİYOLOJİ

1. Karbonhidratların içerdiği birim şeker sayısına göre gruplandır- 3. Şekillerin amino asitleri temsil ettiği aşağıdaki tabloda, bir insa-
ması aşağıdaki şemada gösterilmiştir. nın farklı dokularında sentezlenen polipeptitlerin amino asit di-
zilimleri gösterilmiştir.
Karbonhidrat
Protein çeşidi Amino asit dizilimi

Monosakkarit Disakkarit Polisakkarit L

K L M M

Buna göre, aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?

Buna göre,

A) Glikozit bağı bulunur. ´ L, M I. K ve L polipeptit çeşitlerinin sentezlendiği dokularda DNA

B) Sindirime uğramaz.
C) Azot atomu bulunabilir.
D) Kromozom yapısına katılabilir.
E) Hücre zarından doğrudan geçebilir.
nükleotit dizilişleri farklıdır.
´ K
II. Tüm polipeptit çeşitlerinde amino asitler arasında peptit ba-
´ M
ğı aynı molekül çeşidiyle oluşturulur.
´ K
III. L polipeptit çeşidinin sentezinde görev yapan ribozom or-
´ K, L
ganeli sayısı diğerlerinden azdır.

ifadelerinden hangileri söylenebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

Paraf Yayınları

D) I ve II E) I, II ve III

2. Aşağıda amino asidin yapısındaki gruplar harflerle gösterilmiştir.

4. Aşağıdaki şekilde lipit çeşitleri gösterilmiştir.

Trigliserit Fosfolipit Steroit

K
M K L M
L
Buna göre, yapılan eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
Buna göre,

I. K ve M tüm amino asitlerde bulunur. K L M

II. L amino asitlerin çeşidini belirler.
A) Düzenleyiciler – – +
III. Karbon atomu ile K ve L arasında peptit bağı kurulur.
B) Enerji vericiler + – –
ifadelerinden hangileri söylenebilir?
C) Gliserol bulunur + – –

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) Polimer yapı – – –

E) Ester bağı bulunur + + –

D) I ve II E) I, II ve III

43
 BİYOLOJİ Test - 21

YAŞAM BİLİMİ BİYOLOJİ

5. Aşağıda verilenlerden hangisi birçok farklı enzimin koenzi- 7. Bir tepkimede enzim kullanılması,
mi olarak işlev göstermektedir?
I. serbest bırakılan enerji miktarı,
II. aktivasyon enerjisi miktarı,
A) NAD+ B) Protein C) Steroit
III. birim sürede tüketilen substrat miktarı
D) Ca2+ E) Mg2+
niceliklerinden hangilerini azaltır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) II ve III

6. Karaciğerde bulunan katalaz enzimi,

2H2O2 ¾¾¾® 2H2O + O2

8. Obezite sağlıksız şekilde anormal ve aşırı yağ birikmesi olarak
tepkimesini katalize etmektedir. Eşit miktarlarda H2O2 kullanıla-
tanımlanabilir. Obezitenin hesaplanmasında Dünya Sağlık Ör-
rak aşağıdaki deney düzenekleri hazırlanmıştır.
gütü'nün (WHO) obezite sınıflandırması temel alınır ve belirlen-
Paraf Yayınları

h h mesinde genellikle vücut kitle indeksi (VKİ) hesaplama yöntemi

kullanılır. VKİ, bireyin vücut ağırlığının boy uzunluğunun kare-
sine bölünmesiyle elde edilen bir değerdir. Aşağıdaki tabloda

Bütün Ezilmiş VKİ'ye göre obezitenin sınıflandırılması gösterilmiştir

karaciğer karaciğer
K ve H2O2 L ve H2O2 Dünya Sağlık Örgütü'nün Obezite Sınıflandırması
VKİ (kg/m2) Sınıflama

h < 18,5 Zayıf

18,5 – 24,9 Normal
25,0 – 29,9 Hafif obez
30,0 – 34,99 I. derece obez
Parçalanmış
karaciğer 35,0 – 39,9 II. derece obez
M ve H2O2 > 40 III. derece obez

Buna göre, Buna göre,

I. Cıvaların h noktasına ulaşması L düzeneğinde diğerlerine I. Aynı kiloya sahip iki bireyden, boyu uzun olanda vücut kit-
göre daha kısa sürede gerçekleşir. le indeksi daha düşüktür.
II. Tüm düzeneklerde tepkimeler sonunda eşit miktarda oksi- II. Boyları aynı olan iki bireyden, kilosu fazla olanda vücut kit-
jen oluşur. le indeksi daha yüksektir.
III. Tepkimeler tamamlandığında K düzeneğinde kalan H 2O2 III. Vücut kitle indeksi 18,5 altındaki bireylere kalori değeri yük-
miktarı, diğerlerinden fazladır. sek olan fast-foot tüketmeleri tavsiye edilmelidir.

ifadelerinden hangileri söylenebilir? ifadelerinden hangileri söylenebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I, II ve III D) I ve II E) II ve III

1-E 2-D 3-B 4-C 5-A 6-D 7-B 8-D 44

 Test - 22 BİYOLOJİ

YAŞAM BİLİMİ BİYOLOJİ

1. 3. Hücrede RNA çeşitlerinin bulunma oranları aşağıdaki grafikte

DNA nükleotitleri RNA nükleotitleri
gösterilmiştir.
Oran (%)

Timin Urasil

Adenin Adenin
RNA çeşitleri
K L M

Buna göre, aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi doğrudur?

Sitozin Sitozin
A) Hidrojen bağı bulunur. ´ L, M
B) Amino asitleri ribozoma taşır. ´ K
Guanin Guanin C) Sentezlenecek proteine ait şifreyi ribozoma taşır. ´ M
D) Ribozom yapısını oluşturur. ´ L
Yukarıdaki şekilde DNA ve RNA nükleotitleri gösterilmiştir.
E) DNA tarafından sentezlenir. ´ K, L
Buna göre,

I. RNA'nın yapısındaki bazı nükleotitler, DNA sentezinde kul-

lanılabilir.
Paraf Yayınları

II. Nükleotit sayıları aynı olan DNA ve RNA moleküllerinin hid-

rolizi sonucu oluşan yapıtaşı sayısı eşittir.
III. Nükleotitler bazlarına göre adlandırılır. 4.
IV. Riboz ve deoksiribozun organik bazla yaptığı bağ çeşidi ay-
nıdır.

ifadelerinden hangileri söylenebilir?

A) I ve II B) II ve III C) III ve IV

D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV

DNA'nın üç boyutlu yapısını açıklayan Çift Sarmal Modeli ile

ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) DNA, sarmal oluşturacak şekilde aynı eksen etrafında sağa

dönen iki iplikten oluşur.
B) Art arda gelen şeker ve fosfat gruplarının oluşturduğu omur-
ga, ikili sarmalın dış tarafındadır.
C) Her iki zincirin pirimidin ve pürin bazları karşılıklı gelecek şe-
2. Nükleik asit sentezlenirken aşağıda verilen bağ çeşitlerin- kilde sarmalın iç tarafında dizilir.
den hangisi oluşturulamaz? D) DNA molekülünün karşılıklı iki zincirindeki pürin ve pirimidin
bazları, zayıf hidrojen bağları tarafından bir arada tutulur.
A) Ester B) Peptit C) Glikozit
E) Hidrojen bağları zayıf fiziksel bağlar olduğu için oluşumları
D) Fosfodiester E) Hidrojen sırasında daha az su açığa çıkar.

45
 BİYOLOJİ Test - 22

YAŞAM BİLİMİ BİYOLOJİ

5. Aşağıdaki şekilde tRNA ve mRNA ile arasındaki bağlantı göste- 7. Aşağıdaki tabloda bazı organik bileşiklerin yapısında bulunan
rilmiştir. atomlar + ile gösterilmiştir.

Organik Atom Çeşidi

bileşik C H O N P S
I + + + +
II + + + + +
III + + + + +

Buna göre, organik bileşiklerle ilgili aşağıda yapılan eşleş-

tirmelerden hangisi doğru olabilir?

I II III

A) Guanin Fosfolipit Amino asit

B) Kitin Amino asit Fosfolipit

C) Glikojen Sitozin Protein
mRNA D) Urasil Selüloz Fosfolipit

Buna göre, aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır? E) Kitin Fosfolipit Glikojen

Paraf Yayınları

A) Protein sentezi için gerekli olan amino asitleri sitoplazma-

dan ribozama taşır.
B) Diğer RNA'lar gibi tek zincirden oluşur. 8. Aşağıda nükleik asitlerin özellikleriyle ilgili tanılayıcı dallanmış
ağaç modeli gösterilmiştir.
C) DNA üzerinden sentezlendikten sonra kendi üzerinde katla-
nıp zayıf hidrojen bağı ile bağlanarak üç boyutlu bir şekil alır. Çok sayıda nükleotit
D) Her bir tRNA molekülü kendine özgü bir amino asidi bağlar. içeren polimerlerdir.
E) mRNA ile aralarında kurdukları peptit bağı, ribozom organe- D Y
line tutunmalarını sağlar.
C, H O, N, P Yapılarında
elementlerini karbonhidrat
içerir. bulunur.

D Y D Y

DNA, Pürin baz-

Tüm RNA Prokaryot
kendini eş- ları DNA
lar tek zin- DNA'sı
6. ATP molekülüyle ilgili, leyebilir ve ve RNA'da
cirlidir. halkasaldır.
onarabilir. bulunur.
I. ATP'nin ADP ve inorganik fosfata yıkımı ekzergonik bir olay-
dır. D Y D Y D Y D Y
II. ATP hücrede döngüsel olarak sürekli üretilir ve tüketilir.
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
III. ATP, endergonik olaylarda kullanılır. çıkış çıkış çıkış çıkış çıkış çıkış çıkış çıkış

açıklamalarından hangileri doğrudur?

Buna göre, bilimsel doğrular izlendiğinde hangi çıkıştan çı-
kılmalıdır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I, II ve III A) 1. B) 3. C) 4. D) 5. E) 7.

1-D 2-B 3-A 4-E 5-E 6-E 7-A 8-A 46

 Test - 23 BİYOLOJİ

HÜCRE

1. Aşağıdaki şekilde mitokondri ve kloroplast organelleri arasında- 3. Hücreler yapısal olarak prokaryot ve ökaryot olmak üzere iki çe-
ki ilişki gösterilmiştir. şittir. Canlılar hücre sayısına göre tek veya çok hücreli olabilir.
C, D Buna göre, aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır?

A) Tek hücreli canlılar prokaryot yapılı olabilir.

B) Ökaryot yapılı canlılar sadece çok hücrelilerden oluşur.
C) Prokaryot yapılı canlılarda çok hücreliler bulunmaz.
D) Bir canlı âleminde hem prokaryot hem de ökaryot canlılar
birlikte bulunamaz.
E) Tek hücreli canlılar ökaryot yapılı olabilir.

A, B

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi organeller arasında ak-

tarılan A, B, C, D moleküllerinden biri olamaz?

A) Karbondioksit B) Su C) ATP

D) Oksijen E) Besin
4. Bir organizmada aşağıdakilerden hangisinin gerçekleşme-
si, prokaryot olduğunu kanıtlar?
Paraf Yayınları

A) Fagositoz B) Fermantasyon C) Fotosentez

D) Kemosentez E) Pinositoz

2. Aşağıdaki şekilde hücre zarında gerçekleşen madde geçiş yön-

temleri harflerle gösterilmiştir.

5. Sitoplazmada bulunan organeller aşağıdaki şemada gruplandı-

rılmıştır.

Organeller

K L M
Zarsız Tek zarlı Çift zarlı
Buna göre, I II III

I. K aktif, L ve M pasif geçiştir.

Buna göre, aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi doğrudur?
II. K ve L tek yönlü, M çift yönlü gerçekleşir.
III. Oksijen M, glikoz K veya L ile geçiş yapabilir. A) ATP sentezleyebilir. ´ III

ifadelerinden hangileri doğrudur? B) Kendini eşleyebilir. ´ II, III

C) Amino asit sentezler. ´ I, III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) Prokaryotlarda bulunur. ´ I, II
D) II ve III E) I, II ve III E) Oksijen tüketir. ´ I

47
 BİYOLOJİ Test - 23

HÜCRE

6. Bir bitki hücresinde bulunan tek katlı zara sahip herhangi 8. Çekirdek ve kısımlarıyla ilgili aşağıdaki açıklamalardan han-
bir organel; gisi yanlıştır?

I. hidrojen peroksit molekülünün su ve oksijen birimlerine yı-

A) Çekirdek zarı, endoplazmik retikulum tarafından üretilir.
kılması,
B) Bazı hücrelerde hücre yaşamının erken evrelerinde mevcut-
II. hücre içine alınan fazla minerallerin depolanması,
ken, sonradan kaybolur.
III. hücre dışına ekzositoz ile atılacak salgı keselerinin oluştu-
C) Çekirdekçik DNA, RNA ve proteinden oluşur.
rulması
D) Hücre bölünmesi sırasında çekirdek içindeki kromatin iplik
olaylarından hangilerinin gerçekleşmesini sağlayabilir?
eriyerek kaybolur.
E) Çekirdek sayısı ve büyüklüğü hücre tipine ve görevine gö-
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
re değişebilir.
D) I ve II E) I, II ve III

Paraf Yayınları

7. Aşağıdaki şekilde hücre zarının genel yapısı gösterilmiştir.

9. Aşağıda hayvan, bitki ve bakteri hücreleri şematize edilmiştir.

Bu zar modeliyle ilgili olarak aşağıdaki açıklamalardan han-

gisi yanlıştır?

A) Fosfolipitlerin hücre dışına ve sitoplazmaya bakan baş kı-

sımları suda çözünür, iç tarafa bakan kuyruk kısımları suda
çözünmez.
B) Hücre zarı yüzeyine tutunmuş çoğunlukla enzim görevi ya- Bu hücreler karşılaştırıldığında aşağıdakilerin hangisi açı-
pan proteinler bulunur. sından aralarında farklılık olmadığı gürülür?

C) Kanal proteinleri hücrenin dış ortamla madde alışverişini

A) Hücre içi iskelet elemanlarının varlığı
sağlar ve sitoplazma homeostazisini düzenler.
B) Nükleik asit çeşitleri
D) Karbonhidratlar, zarın dış ve iç kısmında protein ve lipitlere
bağlı olarak bulunur. C) Genetik materyalin bulunduğu hücresel yapı

E) Hayvan hücrelerinin zarında, zara esneklik ve sağlamlık ve- D) Hücre bölünmesinin gerçekleşme şekli
ren, kolesterol molekülü de bulunmaktadır. E) Hücre içinde yer alan organel çeşitleri

1-C 2-C 3-B 4-D 5-A 6-E 7-D 8-D 9-B 48

 Test - 24 BİYOLOJİ

CANLILAR DÜNYASI

1. Ölçme, gözlem, analiz, araç ve yöntemlerinin hızla gelişmesiy- 3. Aşağıdaki tabloda bazı canlıların kromozom sayıları gösterilmiştir.
le birlikte sınıflandırma da kullanılan model ve yaklaşımlar geli-
Canlı Kromozom sayısı
şerek değişmiştir.
Sazan balığı 104
Buna göre sınıflandırmanın gelişimi sürecinde aşağıda ve-
Amip 250
rilen alemlerden hangisi diğerlerinden daha sonra tanım-
lanmıştır? Güvercin 80
Bakteri 1
A) Bitki B) Hayvan C) Protist Kurt bağrı bitkisi 46

D) Arke E) Bakteri
Buna göre,

I. Kromozom sayısı ile canlıların gelişmişlikleri arasında bir iliş-

ki yoktur.
II. Çok hücreli bir canlının kromozom sayısının bir hücreli can-
lıdan fazla olması gerekmez.
III. Kromozomlar, uzun DNA zincirlerinin proteinler üzerine sa-
rılıp çok sayıda sarmal oluşturmasıyla meydana gelir.

ifadelerinden hangileri söylenebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I, II ve III
Paraf Yayınları

2. Aşağıdaki grafikte K ve L özelliklerinin sınıflandırma basamak-

larındaki değişimi gösterilmiştir. 4. K, L, M kategorilerinde yer alan canlıların protein benzerlikleri
Özellik aşağıdaki grafikte gösterilmiştir.
Protein benzerliği
K

Sınıflandırma
L
basamakları
Alem Tür Sınıflandırma
K L M kategorisi
Buna göre K ve L özellikleriyle ilgili aşağıdaki eşleştirmeler-
den hangisi doğrudur? Buna göre,

I. L kategorisindeki canlıların kromozom sayısı K'den fazladır.

K L
II. Birey sayısı en çok olan kategori L'dir.
A) Tür çeşitliliği Gen çeşitliliği III. M ve L kategorilerindeki canlıların beslenme şeklinin aynı ol-
ma ihtimali yoktur.
B) Birey sayısı Tür çeşitliliği

C) Homolog organ benzerliği Birey sayısı ifadelerinden hangileri söylenebilir?

D) Kromozom sayısı Embriyonik gelişim benzerliği

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
E) Ortak gen sayısı Kromozom sayısı
D) I ve II E) II ve III

49
 BİYOLOJİ Test - 24

CANLILAR DÜNYASI

5. Aşağıda bir filogenetik sınıflandırma örneği gösterilmiştir. 7. Kladogram, ortak bir ataya göre farklı organizmalar arasındaki
Canlılar ilişkiyi gösteren diyagramdır. Aşağıdaki şekilde bitkiler alemine
ait bir kladogram gösterilmiştir.
Kara yosunu
Alem : Alem – 1 Alem – 2

Eğrelti otu

Şube : Şube – 1 Şube – 2 Açık tohumlu

Kapalı
Sınıf : Sınıf – 1 Sınıf – 2 Sınıf – 3 Sınıf – 4 tohumlu
X Y Z

Buna göre, aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır?

Takım : Takım –1 Takım – 2 Takım – 3

A) Y, sadece tohumlu bitkilerde görülür.

Aile : Aile – 1 Aile – 2 B) Z, meyve üretme özelliği olabilir.

C) X, Y ve Z özelliklerinin tümüne sahip bir bitki türü yoktur.
D) X, iletim demeti bulundurma özelliği olabilir.
Cins : Cins – 1 Cins – 2 Cins – 3
E) Açık tohumlu bitkilerde X ve Y özellikleri görülür.
Paraf Yayınları

Tür : Tür – 1 Tür – 2 Tür – 3 Tür – 4 Tür – 5

Buna göre,

I. 1. ve 3. türler arasındaki benzerlik, 2. ve 5. tür arasındaki

benzerlikten fazladır.
II. 2. ve 3. türler çiftleştiklerinde verimli döl veremez.
III. Şemadaki tüm türlerin sınıfları aynıdır.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III

8. Günümüzde kullanılan sınıflandırma yöntemleriyle ilgili aşa-

ğıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Bir türdeki bütün bireylerin cinsleri ile sınıflandırma basa-

maklarında bulundukları diğer yüksek kategorileri aynıdır.
6. Sistematik gruplandırmada aynı cinste yer alan iki hayvan B) Kromozom sayılarının aynı olması canlıların aynı tür ya da
türü için aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? yakın akraba olduklarını göstermez.
C) Taksonlar bir araya gelerek türden aleme doğru giden de-
A) Aile, takım ve şubeleri aynıdır.
receli bir gruplandırma oluşturulur.
B) Kromozom sayılarında farklılık görülebilir.
D) Türlerin adlandırılmasında kullanılan tanımlayıcı ad, birbirin-
C) Çiftleştiklerinde verimli döl oluşturamazlar. den farklı türlerde aynı olamaz.
D) DNA'larındaki nükleotit çeşit sayıları aynıdır. E) Organların homolojisi sınıflandırmada kullanılan taksonomik
E) Beslenme şekilleri kesinlikle aynıdır. kriterlerden biridir.

1-D 2-C 3-D 4-B 5-E 6-E 7-C 8-D 50

 Test - 25 BİYOLOJİ

CANLILAR DÜNYASI

1. Aşağıdaki tabloda omurgalı hayvanlara ait bazı özellikler numa- 3. Omurgalılar şubesinde bulunan bir hayvanın aşağıdaki özel-
ralarla gösterilmiştir. liklerden hangisine sahip olması memeli olduğunun kanıtı
sayılmaz?
Özellik Balık İki yaşamlı Sürüngen Kuş Memeli
I + + + + + A) Genelde vücutları ısı kaybını önleyen kıllardan oluşan kalın
II – – – – + bir örtüyle kaplıdır.
III – – + + + B) Alveollü akciğerleri ve olgun alyuvarlarında çekirdek bulun-
IV + + – – – maması sayesinde kanın oksijen taşıma kapasitesi yüksektir.

V – – + + + C) Göğüs ve karın boşluğunu birbirinden ayıran ve solunuma

yardımcı olan kaslı bir diyaframları bulunur.
Buna göre, tabloda numaralarla belirtilen özelliklerle ilgili D) Kirli ve temiz kan dolaşımı tamamen birbirinden ayrılmış olup
aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır? sabit vücut ısılı canlılardır.
E) Bir çoğunun ana rahminde, embriyonun beslenmesini sağ-
A) Kapalı kan dolaşım sistemi ´ I
layan plasenta oluşabilir.
B) Alveollü akciğer ´ II
C) Sabit vücut ısısı ´ III
D) Dış döllenme ´ IV
E) İç döllenme ´ V
Paraf Yayınları

4. Aşağıdaki şemada canlıların özellikleriyle ilgili filogenetik ağaç

gösterilmiştir.

K
2. Arkeler, bazı özellikleri bakımından ökaryotlara benzeyen tek
hücreli ve prokaryot hücre yapısına sahip mikroskobik organiz-
malardır. Ökaryot
L
alemler
Buna göre,

I. DNA'sı histon denilen özel proteinlere sarılmıştır.

Arkeler Bakteriler
II. Plazmit DNA'larını konjugasyon yöntemiyle bir arkeden di-
ğerine aktarırlar. Buna göre şemada K ve L olarak belirtilen özelliklerle ilgili
III. Günümüzde tanımlaması yapılan arkelerin hastalık yapıcı ve aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
endospor oluşturan formu yoktur.
A) Konjugasyon yapabilme ´ L
açıklamalarından hangileri arkelerin ökaryotlara benzeyen
özelliklerindendir? B) Tek hücreli canlı bulundurma ´ L
C) Mitoz ve mayoz bölünme yapabilme ´ K
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) Glikojen sentezleyebilme ´ K
D) I ve II E) I, II ve III E) Hem ototrof hem heterotrof beslenebilme ´ K

51
 BİYOLOJİ Test - 25

CANLILAR DÜNYASI

5. Omurgalı bir hayvanda, 8. Virüsler zorunlu hücre içi parazitlerdir. Canlı hücre içine girdik-
lerinde konak hücreye ait bazı yapıları çoğalırken kullanırlar.
I. tüp ayak,
II. kaslı diyafram, Buna göre,

III. böbrek I. amino asit,

yapılarından hangileri bulunabilir? II. deoksiriboz,

III. ATP
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
yapılarından hangileri, konak hücrede çoğalan tüm virüs çe-
D) II ve III E) I, II ve III şitlerinde tüketilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) I, II ve III

6. Bir canlının bitki veya mantar olduğuna karar verilmesinde

aşağıdaki özelliklerden hangisi kanıt olamaz?

A) Kök, gövde ve yaprak gibi organlara sahiptirler.

B) Hücre zarının dışında hücre duvarı bulunur.
Paraf Yayınları

C) CO2 özümlemesi yaparak glikoz sentezlerler.

D) Ayrıştırıcı beslenen, bir kısmı da parazit olarak yaşayan or-
ganizmalardır.
E) Glikozu, glikojen olarak depolar. 9. Hayvanlar ve bitkiler alemlerine ait iki türün filogenetik sınıflandı-
rılmasında kullanılan bazı taksonlar karışık olarak tabloda gös-
terilmiştir.

Kategori Takson Takson

Alem Hayvan Bitki
Takım Etçiller I
Çift
II Memeliler
çenekliler
7. Canlıların biyolojik ve ekonomik önemleriyle ilgili aşağıda Kapalı
Şube III
verilenlerden hangisi yanlıştır? tohumlular

Buna göre, numaralı kısımlarla ilgili yapılan eşleştirmeler-

A) Sütün yoğurt ve peynire, glikozun etil alkol veya sirkeye dö-
den hangisi doğrudur?
nüşmesinde bakterilerden yararlanılır.
B) Metan gazı, gübre, biyoyakıt gibi ürünlerin elde edilmesin-
I II III
de arkelerden yararlanılır.
C) Bitkiler, dünyayı ultraviyole ışınlardan koruyan ozon tabaka- A) Güller Sınıf Omurgasızlar
sının oluşmasına yardımcı olur ve küresel ısınmayı engeller. B) Güller Sınıf Omurgalılar
D) Yeryüzündeki madde döngüsünde bakteri, arke ve mantar- C) Gülgiller Sınıf Omurgalılar
lar etkilidir.
D) Gülgiller Aile Kordalılar
E) Bazı mantar türleri, bitki ve alglerle oluşturduğu ortak yaşam
E) Güller Aile Omurgalılar
şekliyle topraktan organik maddeleri almalarını kolaylaştırır.

1-C 2-A 3-D 4-D 5-D 6-B 7-E 8-D 9-C 52

 Test - 26 BİYOLOJİ

HÜCRE BÖLÜNMELERİ

1. Sitoplazma ve çekirdeğin hücre bölünmesine etkisini gösteren 3. Aşağıdaki şekilde kromozomdaki yapılar numaralarla gösteril-
deneyler tabloda belirtilmiştir. miştir.

Kontrol amibi
Kontrol
doğal olarak
grubu
bölünür. 1

1. deney grubu 2
Bölünme büyük- Çekirdekli kısım
lüğüne ulaşma- sitoplazmayı
mış amibin sitop- onarır, çekirdek- 3
lazmasının bir siz kısım ölür.
kısmı kesiliyor.
Buna göre, şekildeki yapıların sayılarıyla ilgili sıralamalar-
2. deney grubu dan hangisi doğrudur?
Bölünme büyük- Çekirdekli
lüğüne ulaşmış sitoplazma bö-
amibin sitoplaz- lünür, çekirdek- A) 1 > 2 > 3 B) 1 = 2 > 3 C) 1 < 2 = 3
masının bir kısmı siz kısım ölür.
kesilir. D) 1 < 2 < 3 E) 1 = 2 = 3

Bu deneylerle ilgili,

I. Birinci deney grubundaki amibin hacim - yüzey oranı bozul-

mamıştır.
Paraf Yayınları

II. Bölünme büyüklüğüne ulaşan hücrede çekirdek bölünme 4. Aşağıdaki şekilde normal insan karyotipi gösterilmiştir.
emrini vermiştir.
III. Kontrol grubundaki amip, hiçbir işlem uygulanmadan nor-
mal koşullarda defalarca doğal olarak bölünür.

ifadelerinden hangileri söylenebilir?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III

2. Hücre döngüsü interfaz ve mitotik evreden oluşmaktadır.

Bu şekilde karyotip hazırlamayla ilgili,
Buna göre aşağıdaki olaylardan hangisi diğerlerinden fark-
I. Sayı ve şekil bakımından kromozom anormallikleri belirlenir.
lı bir evrede gerçekleşir?
II. Kalıtsal bazı hastalıkların erken teşhisi konulur.
A) Kardeş kromatitlerin ayrılması III. Hücre döngüsünün anafaz evresinde oluşturulur.
B) İğ ipliklerinin oluşması ifadelerinden hangileri doğrudur?
C) DNA miktarının iki katına çıkması
D) Sitoplazmanın bölünmesi A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

E) Çekirdek zarının oluşması D) II ve III E) I, II ve III

53
 BİYOLOJİ Test - 26

HÜCRE BÖLÜNMELERİ

5. Aşağıdaki grafikte hücre döngüsündeki DNA miktarının değişi- 7.

mi gösterilmiştir. Bakteri Öglena Eğrelti otu
DNA miktarı 1 2 3
2x
Deniz yıldızı Bira mayası Hidra
4 5 6
x
Lale Çilek Mantar
Evreler 7 8 9
G1 S G2 P M A T

K L M Yukarıdaki tabloda verilen canlıların üreme şekilleriyle ilgili

yapılan eşleştirmelerden hangisinde hata vardır?
Buna göre, grafikte K, L, M olarak gösterilen evrelerin han-
gisinde kromozom sayısı değişir?
A) Vejetatif üreme ´ 7, 8

A) Yalnız K B) Yalnız L C) Yalnız M B) Sporla üreme ´ 3, 9

C) Tomurcuklanmayla üreme ´ 5, 6
D) L ve M E) K, L ve M
D) Bölünerek üreme ´ 1, 2
E) Rejenerasyonla üreme ´ 4, 7, 8
Paraf Yayınları

6. İnsanlarda sperm ana hücresinin geçirdiği hücre bölünmeleri

sürecinde oluşan yapılar aşağıda numaralarla belirtilmiştir.

2n

2n

n n

4
8. İnsan eşey ana hücresinde gerçekleşen mayozla ilgili aşa-
n n n n
ğıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Buna göre, aşağıdaki açıklamalardan hangisi doğrudur?
A) Mayoz - I tamamlandığında 2n, mayoz - II tamamlandığında
A) 1 nolu hücrenin otozom sayısı diğerlerinin iki katıdır. n kromozomlu hücreler oluşur.
B) 1 ve 2 nolu hücrede iki çeşit, 3 ve 4 nolu hücrede bir çeşit B) Metafaz I evresinde homolog kromozomlar bir kurala bağlı
gonozom bulunur. olmadan rastgele dizilir.
C) 2 nolu hücre oluşurken homolog kromozomlar, 3 ve 4 nolu C) Anafaz I ve anafaz II evrelerindeki kromozom sayıları eşittir.
hücreler oluşurken kardeş kromatitler ayrılır. D) Mayoz tamamlandığında ana hücreden genetik yapıları fark-
D) 4 nolu hücre mayoz bölünmeyle spermleri oluşturur. lı dört hücre oluşur.
E) Replikasyon, 2 ve 3 nolu hücrelerin oluşumu sürecinde ger- E) Krossing over sadece mayoz I'de, sinapsis ve tetrat mayoz
çekleşir. I ve mayoz II de gerçekleşir.

1-E 2-C 3-C 4-B 5-D 6-B 7-E 8-E 54

 Test - 27 BİYOLOJİ

HÜCRE BÖLÜNMELERİ

1. Bal arılarında üreme süreci aşağıda gösterilmiştir. 3. Aşağıdaki şemada hücre döngüsünün evreleri harflerle göste-
rilmiştir.
Kraliçe arı (2n) Erkek arı (n)
Hücre Döngüsü

Yumurtalar Spermler

İnterfaz Mitotik Evre

K
Döllenmeden Döllenme
gelişme

Erkek arı Zigot Karyokinez Sitokinez

L M

Buna göre,

İşçi Kraliçe I. Hücre döngüsünün kontrol noktaları L ve M'de bulunur.

arı arı II. İnsanlarda gamet oluşum sürecinde K, L ve M evreleri iki

Buna göre, kez gerçekleşir.

III. K evresinde kromozom sayısı değişmez.
Paraf Yayınları

I. Bal arılarında eşeyli üremeyle dişi, eşeysiz üremeyle erkek

arılar oluşur. ifadelerinden hangileri söylenebilir?

II. Erkek arıların genotipinde bulunan baskın bir gen dişi arıla-
rın genotipinde görülür. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

III. İşçi ve kraliçe arının genetik yapısı farklı olamaz. D) I ve II E) II ve III

ifadelerinden hangileri söylenebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) II ve III

4. Eşeyli üreme sonucu oluşan canlılarda bazı karakterlere ait özel-

likler bakımından farklılıklar gözlemlenir.

Bu farklılıkların ortaya çıkmasında aşağıdakilerden hangisi-

nin katkı yapması beklenmez?

A) Zigottan mitoz bölünmeler ile yeni birey meydana gelmesi

2. Bir bitki hücresinin mayoz bölünme geçirdiği aşağıdakiler- B) Döllenme olayında gametlerin şansa bağlı olarak bir araya
den hangisiyle kanıtlanır? gelmesi
C) Homolog kromozomların karşılıklı gelecek şekilde ekvato-
A) Sitokinezin ara lamel oluşumuyla gerçekleşmesi
ral düzlemde rastgele dizilmesi
B) İğ ipliklerinin mikrotübül organize edici bölgede üretilmesi
D) Tetratlarda, kardeş olmayan kromatitlerin gen alışverişi yap-
C) Kardeş kromatitlerin ayrılması maları
D) Homolog kromozomların karşılıklı dizilmesi E) Ana hücreden oluşan gametlerin birbirinden farklı kalıtsal
E) Kromatin ipliklerin yoğunlaşarak kromozomları oluşturması özelliklere sahip olması

55
 BİYOLOJİ Test - 27

HÜCRE BÖLÜNMELERİ

5. Bir hücrenin bölünebilmesi için bazı şartların oluşması gerekir. 7. Kanserli hücrelerle ilgili,

Buna göre, I. Normal hücrelere göre daha büyük ve farklı şekillerde hüc-
re çekirdeği bulunur.
I. hormonların uyarıcı etkisi,
II. DNA ile RNA arasındaki oran bozulmuştur.
II. hacim - yüzey oranının bozulması,
III. Kromozomlarda sayıca farklılıklar ve yapısal bozulmalar mey-
III. sitoplazma - çekirdek oranının değişmesi
dana gelir.
durumlarından hangileri hücre bölünmesinin nedenlerin-
ifadelerinden hangileri söylenebilir?
dendir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
D) II ve III E) I, II ve III

Paraf Yayınları

6.

1 2

8.

3 4

5 6

Yukarıda numaralandırılmış hücre şekillerinin kromozom du-

Yukarıda şekli verilen mitoz bölünme evresiyle ilgili yapılan
rumlarıyla ilgili yapılan eşleştirmelerden hangisi doğrudur?
açıklamalardan hangisi yanlıştır?

n 2n 3n
A) Sentromer bölgesindeki proteinler çözülür.
A) 3 ve 6 2 ve 5 1 ve 4 B) Kinetokorlara bağlı iğ iplikleri kardeş kromatitleri zıt kutup-

2 ve 3 1 ve 5 4 ve 6 lara çeker.
B)
C) Ayrılan kromatitler, kromozom olarak adlandırılır.
C) 2, 3 ve 6 Yalnız 1 4 ve 5
D) Kinetokorlara bağlı olmayan iğ ipliklerinin uzaması, hücre-
D) 2, 3 ve 6 1 ve 5 Yalnız 4
nin boyunu uzatır.
E) 3 ve 6 4 ve 5 1 ve 2
E) DNA miktarı iki katına çıkar.

1-D 2-D 3-C 4-A 5-E 6-D 7-E 8-E 56

 Test - 28 BİYOLOJİ

KALITIM

1. İnsanda gonozomlarda taşınan bazı karakterler aşağıdaki şekil- 3. Tavşanlarda kürk rengi dört farklı alel tarafından belirlenir. Birbi-
de gösterilmiştir. rine olan baskınlığına göre bu aleller koyu gri C, chinchilla cch,
Homolog açık gri ch ve albino c şeklinde sıralanır. Tavşanlarda cch geni
bölge baskın olduğu alellerle açık gri fenotip oluştururken, ch geni de
I homozigot veya baskın alellerle kısıtlı noktalı fenotip oluşturur.
Homolog
bölge
SRY I Buna göre, aşağıdaki çaprazlamaların hangisinde oluşabi-
X’nin lecek fenotip çeşit sayısı diğerlerinden fazladır?
homolog Y’nin
olmayan Kırmızı homolog
yeşil renk olmayan
bölgesi
bölgesi
A) cchch x cchc B) chch x chc C) Ccch x Cch
körlüğü
Hemofili D) Cch x cc E) cchc x cc
Homolog Homolog
bölge bölge
II II

Buna göre,

I. Sadece Y kromozomunda taşınan SRY, babadan gelen tek

genle belirlenir.
II. Kırmızı yeşil renk körlüğü erkek çocuklarına annelerinden
aktarılır.
III. Homolog bölgelerdeki özellikler dişilerde iki alelle, erkekler-
de bir alelle belirlenir.
Paraf Yayınları

ifadelerinden hangileri söylenebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II 4. Kalıtsal bir hastalığın görüldüğü bir ailenin soyağacı aşağıda ve-
rilmiştir.
D) I ve III E) II ve III

2. Aşağıdaki soyağacında otozomal resesif bir hastalığı fenotipin-

de gösteren tüm bireyler taralı olarak gösterilmiştir. Sağlıklı Erkek Sağlıklı Dişi

Hasta Erkek Hasta Dişi

Bu hastalık,

I. Y'ye bağlı çekinik alel,

II. X'e bağlı çekinik alel,
K
III. otozomal baskın alel
Buna göre, K ile belirtilen bireyin hastalığı fenotipinde gös- kalıtım yöntemlerinden hangileri ile aktarılıyor olabilir?
terme olasılığı kaçtır?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III
1 1 1 1 1
A) B) C) D) E)
2 3 4 6 8 D) II ve III E) I, II ve III

57
 BİYOLOJİ Test - 28

KALITIM

5. Otozom kromozomlarda taşınan bir özellik erkeklerde dominant 7. Eşeye bağlı kalıtımla ilgili aşağıdaki açıklamalardan hangi-
durumda, dişilerde ise sadece homozigot resesif durumda etki- si yanlıştır?
sini fenotipte göstermektedir.
A) X kromozomunda baskın olarak taşınan bir özelliği fenoti-
Aşağıdaki soyağacında ilgili özelliği fenotipinde gösteren birey
pinde gösteren bir erkeğin tüm kız çocuklarında özellikle il-
taralı olarak gösterilmiştir.
gili alel genotipte bulunur.
Erkek B) Y kromozomunda taşınan bir özellik, sadece erkek bireyle-
1 2
rin fenotipinde görülebilir.
Dişi
C) X kromozunda çekinik olarak taşınan bir özelliği fenotipin-
3 4 5 de gösteren bir dişinin tüm erkek çocukları, bu özelliği fe-
notipinde gösterir.
D) X ve Y kromozomlarının homolog bölgesinde baskın olarak
6 7 taşınan bir özelliği fenotipinde gösteren bir dişinin tüm ço-
cuklarının fenotipinde bu özellik görülür.
Buna göre, numaralı bireylerden hangilerinin genotipi ke- E) Y kromozomunda taşınan bir özelliği fenotipinde gösteren
sin olarak bilinemez? bir erkek çocuk ilgili aleli sadece babasından alır.

A) Yalnız 6 B) 3 ve 6 C) 2 ve 4

D) 1, 5, 7 E) 2, 6 ve 7
Paraf Yayınları

8. Aşağıdaki soyağacında X ve Y kromozomlarının homolog böl-

6. Kırmızı yeşil renk körlüğü X kromozomunda çekinik olarak taşı- gesinde baskın olarak taşınan bir özelliği fenotipinde gösteren
nan bir hastalıktır. bireyler taralı olarak belirtilmiştir.

Erkek çocukların kırmızı yeşil renk körü olduğu bir ailede 1 2 3 4

anne ve babanın fenotipleri,

I. 5 6 7 8

II.

III. 9 10

şeklindeki durumlarından hangileri olabilir? Buna göre, aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır?

A) 1, 8 ve 10 nolu bireylerin genotipleri aynıdır.

Özelliği göstermeyen Özelliği gösteren
dişi dişi B) 5 nolu bireye 1 ve 2 nolu bireyden özellikle ilgili aynı alel

Özelliği göstermeyen Özelliği gösteren

geçmiştir.
erkek erkek C) 9 nolu bireye özellikle ilgili alel 2 ve 6 nolu bireylerden akta-
rılmıştır.
D) 3 ve 4 nolu bireylerin bu özelliği fenotipinde gösteren ço-
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III cukları olamaz.
D) I ve III E) I, II ve III E) 7 nolu birey çocuklarına özellikle ilgili alel aktaramaz.

1-C 2-C 3-A 4-E 5-A 6-E 7-D 8-D 58

 Test - 29 BİYOLOJİ

KALITIM

1. Meyve sineklerinde dişiler XX, erkekler XY gonozomlarına sa- 3. X kromozomunda baskın olarak taşınan bir hastalığın genotip
hiptir. Göz renginden sorumlu aleller sadece X kromozomunda ve fenotipleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
yer alır. Kırmızı göz rengi, beyaz göz rengine baskındır. Aşağı-
da meyve sinekleriyle yapılan çalışmaların sonuçları verilmiştir. Eşey Genotip Fenotip

• Beyaz gözlü erkek sinek ile kırmızı gözlü dişi sinek gamet- D D Hasta
X X
leri çaprazlandığında oluşan F1 dölünde erkekler ve dişiler
Dişi D d Hasta
kırmızı gözlüdür. X X

• F1 dölünden alınan kırmızı gözlü erkek ve dişi bireylerin ga- d d Sağlıklı

X X
metleri çaprazlanarak oluşan F2 dölünde dişiler kırmızı, er-
D Hasta
kekler ise beyaz ve kırmızı gözlüdür. X Y
Erkek
Buna göre, d Sağlıklı
X Y
I. F1 dölündeki dişiler heterozigot genotiplidir.
Bu karakterler için aşağıdaki açıklamalardan hangisi yan-
II. F2 dölünde fenotip ayrışım oranı yaklaşık 3:1 olarak bulunur.
lıştır?
III. F1 dölündeki bireylere annelerinden baskın, babalarından
çekinik gen aktarılmıştır.
A) Bir toplumda, dişilerde görülme sıklığı erkeklerde görülme
yorumlarından hangileri yapılabilir? sıklığından fazladır.
B) Sağlıklı bir anne ve babanın sadece sağlıklı çocukları oluşur.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
C) Hasta bir anne ve babanın sağlıklı çocukları olabilir.
D) II ve III E) I, II ve III D) Hasta bir erkeğin babasının genotipi kesin olarak bilinemez.
Paraf Yayınları

E) Hasta bir dişinin hem annesi hem babası hasta olmak zo-
rundadır.

2. Aşağıdaki soyağaçlarının hangisi mitokondriyal kalıtım şek-

lini göstermektedir?

A) B)

4. Aşağıdaki soyağacında X kromozomunda baskın olarak taşınan

bir özelliği fenotipinde gösteren bireyler taralı olarak belirtilmiş-
tir.

C) D)

E)
Buna göre "?" ile belirtilen bireyin ilgili özelliği fenotipinde
gösterme olasılığı kaçtır?

3 3 5 1 1
A) B) C) D) E)
4 8 8 2 4

59
 BİYOLOJİ Test - 29

KALITIM

5. Y kromozomunun homolog olmayan bölgesinde taşınan özel- 7. Fenotipinde baskın özelliği gösteren genotipi bilinmeyen bire-
liklerle ilgili, yin, genotipini öğrenmek amacıyla çekinik homozigot bireyle
çaprazlanmasına kontrol çaprazlanması denir.
I. Somatik hücrelerde iki, üreme hücrelerinde bir alelle belir-
lenir. Buna göre, otozomal çekinik bireylerin taralı olarak göste-
II. Baskın veya çekinikte olsa etkisini fenotipte gösterir. rildiği aşağıdaki soy ağaçlarından hangisi kontrol çaprazla-
masına örnek olabilir?
III. Babadan sadece erkek çocuklara aktarılır.

ifadelerinden hangileri söylenebilir? A) B)

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) II ve III E) I, II ve III

C) D)

E)
Paraf Yayınları

6. Aşağıdaki soyağacında bir özelliğin kalıtımı verilmiştir.

8. AB0 kan grubu sistemine göre bazı bireylerin kan grubu feno-
tipleri aşağıdaki soyağacında gösterilmiştir.

1 B A 2

3 A B 4

Özelliği göstermeyen Özelliği göstermeyen 5 A 6 B X

A
erkek dişi

Özelliği gösteren Özelliği gösteren A 7

erkek dişi
Buna göre,
Buna göre ilgili özellik için,
I. Numaralı bireylerden sadece bir tanesi homozigot genotip-
I. Otozomal çekinik olarak kalıtılıyor olabilir. li olabilir.
II. Otozomal baskın olarak kalıtıyor olabilir. II. X ile gösterilen birey AB0 kan grubu sistemine göre en faz-
III. X kromozomunda baskın bir alel ile kalıtılıyor olabilir. la iki fenotipe sahip olabilir.
IV. X kromozomunda çekinik bir alel ile kalıtıyor olabilir. III. B kan grubuna sahip bireylerin tümü heterozigot genotiplidir.

yorumlarından hangileri yapılabilir? ifadelerinden hangileri söylenebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız IV C) II ve III A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) I, II ve III E) II, III ve IV D) II ve III E) I, II ve III

1-E 2-D 3-E 4-A 5-D 6-A 7-C 8-E 60

 Test - 30 BİYOLOJİ

EKOSİSTEM EKOLOJİSİ

1. Canlıların yedikleri besinlerle aldıkları bazı zehirli maddeler, vü- 3. Aşağıdaki şemada karasal bir ekosistemde görülen bir besin
cutta parçalanamaz ve değişik dokularda birikir. Alt trofik basa- ağındaki canlılar harflerle belirtilmiştir.
maklarda biriken bu maddeler, besin zinciri yoluyla üst basa-
K
maklara aktarılır ve üst basamaklarda daha yoğun hale gelir. Bu
olaya biyolojik birikim denir. Aşağıdaki tabloda aynı besin zin-
cirinde yer alan K, L, M, N, R canlı türlerinin dokularındaki biyo- L
lojik birikim değerleri gösterilmiştir.

Biyolojik birikim değeri M

Canlı Türü
(ppm)
K 1,04
N R
L 0,123
Buna göre,
M 0,025
I. L'nin azalması N ve R arasındaki rekabeti artırır.
N 4,83
II. Besin ağında, dört trofik düzey ve birden fazla besin zinciri
R 124 vardır.
III. M, üçüncül tüketici basamağında bulunur.
Buna göre, tablodaki canlı türleriyle ilgili yapılan aşağıdaki
IV. K'nin artması R'yi olumsuz etkiler.
eşleştirmelerden hangisi doğru olabilir?
ifadelerinden hangileri söylenebilir?
A) Fitoplankton ´ L
Paraf Yayınları

B) Gümüş balığı ´ K A) I ve II B) II ve IV C) I, II ve III

C) Alabalık ´ R D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV

D) Gümüşi martı ´ N
E) Zooplankton ´ M

2. Sadece sınırları belirli bir coğrafi alanda yetişebilen ve başka 4.
coğrafi alanlarda bulunmayan türlere endemik tür denir. Türki-
ye endemik bitkiler açısından Dünya'nın önemli ülkeleri arasın-
da yer alır.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi Türkiye'nin biyolojik
çeşitliliğinin zengin olmasının nedenlerinden biri değildir?
A) Üç kıta arasında köprü olması
B) Jeolojik yapısının farklılığı
C) Çeşitli iklim kuşaklarına sahip olması
D) Tanımlanan türlerin büyük bir kısmının kapalı tohumlu olması
Küresel ısınma sonucu dünyada uzun dönemde meydana ge-
len iklim değişiklikleri küresel iklim değişikliği olarak adlandırılır.
Buna göre,
I. sera gazlarının etkisiyle havanın ortalama sıcaklığının artışı,
II. okyanus sularının ısınması ve daha asidik olması,
III. zamanla habitatların ve canlı türlerinin yok olması
durumlarından hangileri küresel iklim değişikliğinin sonuç-
larındandır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

E) Ekolojik zenginliklere sahip olması D) I ve III E) II ve III

61
 BİYOLOJİ Test - 30

EKOSİSTEM EKOLOJİSİ

5. Karasal ve sucul ekosistemlerde oluşturulabilen enerji piramidi 7. Aşağıdaki şekilde azot döngüsü gösterilmiştir.
aşağıda gösterilmiştir.
K N

100 j

1000 j

L
10.000 j

Buna göre,

I. Ortalama her trofik düzeyden enerjinin yalnızca % 10'u bir

sonraki trofik düzeye aktarılır.
M
II. Bir canlı besinindeki enerjinin yaklaşık % 90'ını, canlılık faa-
liyetlerinde harcanan enerji ve ısı şeklinde kaybeder. Buna göre,
III. Besindeki enerjinin yaklaşık % 10'u biyokütle halinde depo-
I. K olayı bir canlı türünün etkinliği ile gerçekleşmeyebilir.
lanır.
II. L olayında bazı ototrof tek hücreli canlılar görev yapar.
Paraf Yayınları

ifadelerinden hangileri söylenebilir? III. M olayı ökaryot ve prokaryot canlılarla gerçekleştirilir.

IV. N olayı bitkilerin gelişimini olumlu etkiler.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
ifadelerinden hangileri söylenebilir?
D) II ve III E) I, II ve III

A) I ve II B) III ve IV C) I, II ve III

D) I, III ve IV E) II, III ve IV

6. Aşağıdaki şekilde bir çeşit madde döngüsü gösterilmiştir.

8. Bir göle evsel atıklar, kanalizasyon suları ve yanlış gübreleme
sonucu özellikle azot ve fosfor gibi maddelerin karışmasına bağ-
lı olarak ötrofikasyon denilen su kirliliği meydana gelir.

Bu süreçte göldeki alg sayısı ve oksijen miktarının değişi-

miyle ilgili aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi doğrudur?

Alg sayısı Oksijen miktarı

A) Artar Artar
Bu döngünün gerçekleşmesinde aşağıdaki olaylardan han- B) Artar Azalır
gisinin doğrudan bir etkisi yoktur?
C) Azalır Artar

A) Solunum B) Terleme C) Buharlaşma D) Azalır Azalır

E) Değişmez Azalır
D) Yoğunlaşma E) Fotosentez

1-B 2-D 3-A 4-E 5-E 6-E 7-C 8-B 62

 Test - 31 BİYOLOJİ

EKOSİSTEM EKOLOJİSİ

1. Aşağıdaki şekilde karasal ve sucul ekosistemde besin ağları 2. Aşağıdaki tabloda bazı ekolojik kavramlar ve tanımları numara-
gösterilmiştir. larla belirtilmiştir.

Ekolojik
No Tanım
Kavram
Yılan Biyolojik Bir coğrafi bölgenin yenilenebilir doğal kaynakları üret-
1
Tilki kapasite me gücü
Şahin
Kurum veya bireylerin ulaşım, ısınma, elektrik tüke-
timi vb. tüm yaşamsal faaliyetlerinde atmosfere veri-
2 Karbon ayak izi
len toplam karbondioksit ve diğer sera gazlarının sa-
Baykuş lınım miktarı
Kuş
Kurbağa Bir malı üretmek için ihtiyaç duyulan yüzey ve yer altı
3 Yeşil su ayak izi
tatlı su kaynaklarının toplam hacmi
Tavşan Çekirge 4 Mavi su ayak izi Bir malın üretiminde kullanılan toplam yağmur suyu
Fare Kirlilik yükünün mevcut su kalitesi standartlarına gö-
Çimen 5 Gri su ayak izi re bertaraf edilmesi ya da azaltılması için kullanılan
tatlı su miktarı
Bir kişi ya da topluluk için kullanılan kaynakların üre-
6 Ekolojik ayak izi tilmesi ve oluşan atığın giderilmesi için gereken coğ-
rafi alan

Balina Buna göre, tablonun doğru olabilmesi için numaralı kavram-

Paraf Yayınları

Leopar foku
lardan hangileri yer değiştirmelidir?

A) 1 ve 2 B) 3 ve 4 C) 3 ve 5
Kril Penguen
Arktik morina D) 4 ve 5 E) 2 ve 6

Orka
Plankton

Buna göre,

I. Sucul ekosistemlerin içerdiği besin zinciri sayısı, karasal eko-

sistemlerden fazladır.
II. İki besin ağında da enerji akışı tek yönlüdür. 3. Beslenme ilişkisi olan canlıların enerji, sayı ve biyokütle bakımın-
III. Ekosistemde besin maddelerinin geri dönüşümlü olmasını dan oluşturdukları piramide besin piramidi, besin piramidinde
sağlayan ayrıştırıcılar, sadece karasal ekosistemlerdeki be- yer alan basamakların her birine trofik düzey denir.
sin ağında bulunur. Buna göre, besin piramitleriyle ilgili olarak aşağıdaki açık-
ifadelerinden hangileri söylenebilir? lamalardan hangisi yanlıştır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Her bir trofik düzeyden bir üst düzeye aktarılan enerji, o dü-
zeye giren enerjiden daha çoktur.
D) I ve II E) II ve III
B) Birincil tüketiciler, birinci trofik düzeydeki canlılarla beslenir.
C) Ekosistemlerin çoğu beş veya daha az sayıda trofik düzey
ile sınırlıdır.
D) Besin piramidinin her basamağındaki canlı sayısı farklıdır.
E) Bazı özel sucul ekosistemlerde I. trofik düzeyin biyokütlesi,
II. trofik düzeyden az olabilir.

63
 BİYOLOJİ Test - 31

EKOSİSTEM EKOLOJİSİ

4. Doğal ekosistemlerde gerçekleşen karbon döngüsüyle ilgi- 6. Aşağıdaki şekilde karasal bir ekosistemdeki besin ağı gösteril-
li aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır? miştir.

A) Fosil yakıt, toprak, okyanus, atmosfer, bitki ve hayvan küt-

lesi karbon kaynaklarındandır.
B) Fotosentezle atmosferden uzaklaştırılan karbondioksit, hüc-
resel solunumla atmosfere verilen karbondioksitten oldukça
azdır.
C) Bitki ve hayvan artıklarının ayrıştırıcılar tarafından parçalan-
masıyla oluşan karbon tekrar atmosfere verilir.
D) Fosil yakıtların endüstriyel faaliyetlerde kullanımı sonucu at-
mosfere fazladan önemli miktarda karbon salınımı gerçek-
leşir.
E) Karbonlu bileşiklerin ekosistemdeki devirsel hareketinde
canlı ve cansız faktörler etkilidir.

Buna göre,

I. Tavuk, insan, kurt ve yılan besin piramidinin üçüncü trofik

düzeyinde bulunur.
Paraf Yayınları

II. İnsan ve tavuk omnivor beslenir.

III. Tavuk sayısındaki artış, tavşanlarda besin kaynakları için re-
kabetin artmasına neden olabilir.

ifadelerinden hangileri söylenebilir?

5. Hücre dışına salgıladıkları sindirim enzimleriyle organik atıkları

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
parçalayıp inorganik maddeleri açığa çıkaran canlılara ayrıştırı-
cılar denir. D) II ve III E) I, II ve III

Buna göre, grafiklerdeki değişimlerden hangisi ayrıştırıcı

canlıların faaliyeti sonucu gerçekleşebilir?

A) B) C)
NO2 NO3 NH4

7. Güncel çevre sorunlarıyla ilgili aşağıdaki açıklamalardan

hangisi yanlıştır?

A) NO2 sera etkisine ve asit yağmurlarına yol açan gazlardan

Zaman Zaman Zaman biridir.
B) Organik tarım yapılması toprak kirliliğini azaltıcı yönde etkiler.
D) E)
NH3 Organik atık C) Karbon ayak izini azaltmak için toplu taşıma araçları yerine
özel araç kullanılması alınacak önlemlerdendir.
D) Bir türün ortadan kalkması ekosistemdeki ekolojik denge-
nin bozulmasına neden olabilir.
E) Biyolojik kapasitesi ekolojik ayak izine göre yüksek bölge-
Zaman Zaman lerin, kendini yenileme kapasitesi yüksektir.

1-B 2-B 3-A 4-B 5-D 6-E 7-C 64

 TYT

KONULAR

SORU BANKASI
SOSYAL BİLİMLER
TARİH - COĞRAFYA - FELSEFE
DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

SON YILLARDA VİDEO MOBİL AKILLI

ÖSYM’NİN
SORU SORMAKTAN VAZGEÇMEDİĞİ
ÇÖZÜM KÜTÜPHANE TAHTA

KONULARA GÖRE
HAZIRLANMIŞTIR.
 SOSYAL
İÇİNDEKİLER BİLİMLER

TARİH Test 14 : Beşerî Sistemler / Nüfus .........................................29

Test 15 : Beşerî Sistemler / Nüfus ......................................... 31

Test 1 : İlk ve Orta Çağlarda Türk Dünyası............................3
Test 16 : Küresel Ortam: Bölgeler ve Ülkeler / Bölgeler.....33
Test 2 : İlk ve Orta Çağlarda Türk Dünyası............................5
Test 17 : Çevre ve Toplum / Doğal Afetler ............................35

Test 3 : Türkler’in İslamiyeti Kabulü ve

Test 18 : Çevre ve Toplum / Doğal Afetler ............................37
İlk Türk İslam Devletleri ............................................. 7

FELSEFE
Test 4 : Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde
Selçuklu Türkiye ..........................................................9
Test 19 : Felsefeyi Tanıma ...................................................... 39

Test 5 : Sultan ve Osmanlı Merkez Teşkilatı ........................11 Test 20 : Felsefeyi Tanıma ....................................................... 41

Test 6 : Devrimler Çağında Değişen Test 21 : Varlık Felsefesi ..........................................................43

Devlet-Toplum İlişkisi ............................................... 13

Test 22 : Bilgi Felsefesi.............................................................45

Test 7 : Milli Mücadele ............................................................ 15 Test 23 : Bilgi Felsefesi.............................................................47

Test 8 : Milli Mücadele .............................................................17 Test 24 : Ahlak Felsefesi ......................................................... 49

Test 25 : Ahlak Felsefesi .......................................................... 51

Test 9 : Atatürkçülük ve Türk İnkılabı .................................. 19
Test 26 : Siyaset Felsefesi .......................................................53

COĞRAFYA Test 27 : Siyaset Felsefesi .......................................................55

Test 10 : Doğal Sistemler / Coğrafya’nın Konusu DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

ve Bölümleri - Matematik Coğrafya ...................... 21
Test 28 : Bilgi ve İnanç - İslam ve İbadet..............................57
Test 11 : Doğal Sistemler / İklim Bilgisi ................................23
Test 29 : Gençlik ve Değerler - Allah İnsan İlişkisi ..............59
Test 12 : Doğal Sistemler / İklim Bilgisi ................................25
Test 30 : Din ve Hayat - Ahlaki Tutum ve Davranışlar ........ 61

Test 13 : Doğal Sistemler / Yerin Şekillenmesi - Test 31 : Kur’an’a Göre Hz. Muhammed - İslam
Su, Toprak ve Bitki.....................................................27 Düşüncesinde Tasavvufi Yorumlar ....................... 63
 KONU ANALİZ TABLOSU

SON 4 YILA GÖRE SORU SON 4 YILA GÖRE SORU

TYT KONULARI TYT KONULARI
GELME İHTİMALİ GELME İHTİMALİ

TARİH FELSEFE

İLK VE ORTA ÇAĞLARDA TÜRK DÜNYASI 100% FELSEFEYİ TANIMA 75%

TÜRKLERİN İSLAMİYET’İ KABULÜ VE

75% VARLIK FELSEFESİ 25%
İLK TÜRK İSLAM DEVLETLERİ

YERLEŞME VE DEVLETLEŞME SÜRECİNDE SELÇUKLU TÜRKİYESİ 25% BİLGİ FELSEFESİ 100%

SULTAN VE OSMANLI MERKEZ TEŞKİLATI 50% AHLAK FELSEFESİ 100%

DEVRİMLER ÇAĞINDA DEĞİŞEN DEVLET-TOPLUM İLİŞKİLERİ 25% SİYASET FELSEFESİ 50%

MİLLİ MÜCADELE 100%

ATATÜRKÇÜLÜK VE TÜRK İNKILABI 25%

COĞRAFYA DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

DOĞA VE İNSAN, COĞRAFYA 50% BİLGİ VE İNANÇ 100%

MATEMATİK COĞRAFYA 25% İSLAM VE İBADET 75%

İKLİM BİLGİSİ 50% GENÇLİK VE DEĞERLER 100%

YERİN ŞEKİLLENMESİ %0 ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ 75%

SU, TOPRAK VE BİTKİ 75% DİN VE HAYAT 25%

NÜFUS VE YERLEŞME 100% AHLAKİ TUTUM VE DAVRANIŞLAR 100%

GÖÇ VE EKONOMİK FAALİYETLER %0 KUR’AN’A GÖRE HZ. MUHAMMED 75%

BÖLGELER 100% İSLAM DÜŞÜNCESİNDE TASAVVUFİ YORUMLAR 25%

ULAŞIM AĞLARI %0

İNSAN VE ÇEVRE %0

DOĞAL AFETLER 100%

 Test - 1 TARİH
İLK VE ORTA ÇAĞLARDA TÜRK DÜNYASI

1. Mete Han Dönemi’nde Türk-Çin İlişkileri konusunun işlendiği bir 3. “Türk kağanına yönetme yetkisinin Gök Tengri tarafından ba-
derste aşağıdaki konuşma geçer: ğışlandığı anlayışı Kök Türk ve Uygur Devletleri Dönemi’nde de
devam etmiştir.” ifadesini kullanan bir tarihçinin bu devlet-
Öğrenci:
lerde görülen;
— Öğretmenim Mete Han, Çin’i tamamen etkisiz hâle getirdiði I. yönetimde hiyerarşinin esas alınması,
hâlde neden Türklerin, Çin topraklarýna yerleþmesine izin ver-
II. ölen hükümdarın yerine hanedandan birinin geçmesi,
memiş, bunu devletin geleceði açýsýndan sakýncalý bulmuþtur?
III. kurultay toplantılarının birinci, beşinci ve dokuzuncu aylar-
Öğretmen: da olmak üzere yılda üç defa yapılması

— Çünkü, ---- uygulamalarından hangilerini örnek göstermesi beklenir?

Bu konuşmada boş bırakılan yere;

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
I. Türklerin bu kalabalık kavim arasýnda benliklerini kaybede-
ceğini düşünmüştür. D) I ve II E) I, II ve III

II. Çinliler, Hunlara yýllýk vergi vermeyi kabul etmiştir.

III. Türklerle, Çinliler birbirlerinin ihtiyaçlarını karşılamaya yöne-
lik üretim yapmaktadırlar.

ifadelerinden hangileri getirilebilir? 4. Maniheizm’i kabul eden Uygurlar, göçebe yaşamı ve hayvancı-
lığı bırakarak tarıma ve ticarete yönelmişlerdir.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
Buna göre Maniheizm’in kabulünün Uygurlar’da;
Paraf Yayınları

D) I ve III E) I, II ve III I. federatif yönetimin önem kazanması,

II. egemenlik anlayışının değişmesi,
III. yerleşik yaşama geçilmesi

durumlarından hangileri üzerinde etkili olduğu savunulabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) I, II ve III

2. Orhun Kitabelerinde “Üstte gökyüzü, altta yağız yer, ikisinin ara-

sında insanoğlu yaratılmıştır. İnsanoğlunun üzerine de (Tengri
tarafından) Türk kağanları (Bumin ve İstemi) oturtulmuştur.” ifa- 5. Hunlar, Karadeniz’in kuzeyinden Avrupa’ya ilerleyişleri sırasında
deleri yer almaktadır. önlerine çıkan Ostrogotlar, Vizigotlar, Gepidler, Vandallar, Lom-
bardlar ve Burgundlar gibi Germen kavimlerini Avrupa içlerine
Buna göre kağanla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine
doğru sürmüşlerdir.
ulaşılabilir?
Buna göre Hun göçlerinin Avrupa’da aşağıdakilerden han-
A) Yetkilerinin kurultay tarafından sınırlandığına gisine neden olduğu söylenebilir?
B) Millete karşı sorumlu olduğuna ve millete hesap verdiğine
A) Aristokratik yönetimlerin kurulmasına
C) Devlet yönetiminde kolaylık sağlamak amacıyla topraklarını
doğu ve batı olmak üzere ikiye ayırdığına B) Merkeziyetçi yönetimlerin güç kazanmasına

D) Devletin başı olarak daha çok iç siyasetten sorumlu olduğuna C) Sınıf farklılıklarının oluşmasına

E) Dünya hâkimiyetinin, Tanrı tarafından kendisine bir görev D) Etnik ve siyasi yapıların değişmesine
olarak verildiğine E) Burjuva sınıfının güç kazanmasına

3
 TARİH Test - 1

İLK VE ORTA ÇAĞLARDA TÜRK DÜNYASI

6. Orhun Kitabelerinde “Ölecek milleti diriltip doyurdum. Çıplak 9. İlk Türk devletlerinde; siyasi, hukuki, askerî, ekonomik ve top-
milleti giydirdim. Fakir milleti zengin, az milleti çok kıldım.” ifa- lumsal konular, kağanın başkanlık yaptığı kurultay denilen mec-
deleri yer almaktadır. lis toplantılarında görüşülüp karara bağlanırdı.

Buna göre Türk hükümdarları ile ilgili olarak aşağıdaki yar- Buna göre ilk Türk devletleri ile ilgili olarak;
gılardan hangisine ulaşılabilir? I. Önemli kararlar geniş katılımla alınmıştır.
II. Kurultay, danışma meclisi özelliği taşımaktadır.
A) Hukuk kurallarının yazılı hale getirilmesini istemişlerdir.
III. Kurultay üyeleri seçimle belirlenmektedir.
B) Yönetimde tek söz sahibi olmuşlardır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
C) Teşkilatçılığa önem vermişlerdir.
D) “Devlet halk için vardır.” anlayışını benimsemişlerdir.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
E) Ticaret yolları üzerinde hakimiyet kurulmasına önem vermiş-
D) I ve III E) I, II ve III
lerdir.

10. Türk devletlerinin kendilerinde olmayanı başkalarından te-

7. Yerleşik yaşama geçen ikinci Türk boyu olan Türgeşler, hüküm- min etmede en fazla ilişkide bulundukları devletin Çin olma-
darları adına para bastıran ilk Türk topluluğu olmuşlardır. sında;
Bu bilgiye dayanarak Türgeşler ile ilgili olarak aşağıdakiler- I. Türk devletleri ile Çin arasında ulaşım kolaylıklarının olması,
den hangisi söylenebilir? II. Türkler ve Çinlilerin üretimlerinin birbirinin gereksinimlerini
Paraf Yayınları

karşılayacak nitelikte olması,

A) İpek ve Baharat yolları üzerinde hakimiyet kurulduğu
III. Çinlilerin, Türklere göre daha kalabalık nüfusa sahip olması
B) Para bastırmanın egemenlik sembolü olarak görüldüğü
C) Hayvancılığın temel geçim kaynağı olduğu durumlarından hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?

D) Demokratik yönetim esasının benimsendiği

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
E) Tarımın ekonomik faaliyetler üzerindeki etkinliğinin arttığı
D) I ve III E) II ve III

8. Hun İmparatoru Mete Han’ın, Çin İmparatoru’na yazdığı mektup-

11. Hazar Devleti, kuvvetli ordusu ile hâkim olduğu geniş sahada
ta “Tanrı’nın yardımı ve iyiliği, subaylarımızın ve askerlerimizin
asayiş ve ulaşım güvenliği sağlayarak VII ve IX. yüzyıllar boyun-
mükemmelliği ve dayanıklı atlarımızın üstün gücü ile düşman-
ca Doğu Avrupa’da tam manasıyla bir “Hazar Barış Çağı” ger-
larımıza baş eğdirdik. Yüe-çileri mağlup ettik. Oğuz toplulukla-
çekleştirmiştir.
rıyla civardaki 26 kavmi egemenliğimiz altına aldık ve düzene
kavuşturduk.” ifadeleri yer almıştır. Bu durumun Hazarlarda;
I. Türk boyları arasında siyasi birliğin sağlanması,
Buna göre Mete Han ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangi-
sine ulaşılabilir? II. halka yönetimde eşit haklar tanınması,
III. uluslararası ekonomik faaliyetlerin yaygınlaşması
A) Çin’i egemenliği altına aldığına
gelişmelerinden hangileri üzerinde etkili olduğu savunu-
B) Ordusunu onlu sisteme göre düzenlediğine labilir?
C) Çin ile ittifak yapmak istediğine
D) Aristokratik bir yönetim kurduğuna A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

E) Ordusunu etkin olarak kullandığına D) I ve III E) I, II ve III

1-A 2-E 3-B 4-C 5-D 6-D 7-B 8-E 9-A 10-C 11-C 4
 Test - 2 TARİH

İLK VE ORTA ÇAĞLARDA TÜRK DÜNYASI

1. Türklerde kağan olabilmek için Gök Tengri tarafından kut veril- 4. Kök Türk hükümdarı İstemi Yabgu 567 yılında Soğdlu bir ipek
miş bir aileye mensup olmak gerekirdi. tüccarı olan Maniakh’ı bir Kök Türk elçilik heyetinin başında İs-
tanbul’a göndermiştir.
Bu durumun Türk devletlerinde;
I. yönetimde soy dayanışmasının önem kazanması, Kök Türklerin bu uygulamayla;

II. hükümdarların saygınlık kazanması, I. Bizans ile ekonomik ilişkiler kurmak,

III. ordunun onlu sisteme göre düzenlenmesi II. diplomatik ilişkilerde Soğdlu tüccarlardan yararlanmak,
III. dış politikada etkin hâle gelmek
gelişmelerinden hangileri üzerinde etkili olduğu savunu-
labilir? amaçlarından hangilerini gözettiği savunulabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) I, II ve III D) I ve III E) I, II ve III

5. İlk Türk topluluklarında görülen aşağıdaki durumlardan han-

gisinin yaşanılan coğrafi bölgenin fiziki yapısını yansıttığı sa-
vunulamaz?
2. Aşağıdakilerden hangisi ilk Türk devletlerinin ticarete ver-
Paraf Yayınları

dikleri önemin göstergesidir?

A) Konargöçer bir yaşam tarzına sahip olunması
B) Keçeden çadırların mesken olarak kullanılması
A) Uygun coğrafi bölgelerde tarımsal faaliyetlerde bulunmaları
C) Devleti yönetme yetkisinin kağana, Gök Tengri tarafından
B) Çin’i sürekli olarak baskı altında tutmaya çalışmaları
verildiğine inanılması
C) Daha çok taşınabilir malzemelerden eşyalar yapmaları
D) Yaylak kışlak hayat tarzına sahip olunması
D) Satir denilen disk şeklindeki gümüş paraları kullanmaları
E) Temel geçim kaynaklarının hayvancılık olması
E) Boylar federasyonu şeklinde örgütlenmeleri

6. Hun ilerleyişini durduramayan Doğu Roma İmparator’u Theo-

dosios (Teodosyos), Avrupa Hun Devleti ile yaptığı Anatolyos
3. Türk ordusu, ücretli askerlerden değil, her an savaşabilecek du-
Antlaşması ile bu devlete ödediği yıllık verginin üç katına çıka-
rumda olan süvarilerden kurulmuştur.
rılmasını kabul etmiştir.
Bu duruma Türk topluluklarının aşağıdaki özelliklerinden
Bu bilgiye dayanarak;
hangisinin neden olduğu savunulabilir?
I. Avrupa Hunlarının, Doğu Roma İmparatorluğu’nun koruyu-
culuğunu üstlendiği,
A) Savaş stratejisi olarak Turan taktiğinin uygulanması
II. Balkanlarda ticaretin Avrupa Hunlarının kontrolüne girdiği,
B) Hükümdarların ordunun başında sefere çıkması
III. Doğu Roma’ya uygulanan maddi yaptırımın artırıldığı
C) Toprak bağlılığı yerine soy aidiyetini birinci planda tutmaları
D) Devlet yönetiminde kolaylık sağlamak amacıyla ülke toprak- yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
larını doğu ve batı olmak üzere ikiye ayırması
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
E) İklim ve coğrafya gereği sürekli hareket hâlinde ve konar-gö-
çer yaşam tarzına sahip olması D) I ve III E) I, II ve III

5
 TARİH
İLK VE ORTA ÇAĞLARDA TÜRK DÜNYASI
7. Hunlar, Kök Türkler ve Uygurlar gibi Orta Asya’da büyük devlet-
ler kuran Türk toplulukları; ipek, buğday ve pirinç gibi ekonomi-
lerinin eksiği olan temel ürünleri zaman zaman Çin’den hediye
ve vergi olarak temin etmiştir.
Bu bilgiye dayanarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
A) Türk devletlerinin Çin’e karşı iş birliği yaptığına
B) İpek, buğday ve pirincin sadece Çin’de yetiştiğine
C) Türk devletlerinin, Çin politikasının zamanla değiştiğine
D) Çin’in, Türk devletlerinin isteği doğrultusunda üretim yaptı-
ğına
E) Hunlar, Kök Türkler ve Uygurlar’ın, Çin’e üstünlüklerini ka-
bul ettirdiklerine
8. İtil, Don ve Kuban Nehirlerinin havzalarını içine alan coğrafyaya
hakim olan Hazarlar, önemli yerlerde müstahkem kaleler inşa
ettirerek kervanların güvenliğinin sağlanmasına özel bir önem
vermişlerdir.
Paraf Yayınları
Hazarların bu uygulamayla;
I. diplomatik ilişkileri sağlıklı yürütmek,
II. ticaret yollarının güvenliğini sağlamak,
III. yeni toprakların kazanılması için uygun ortam oluşturmak
amaçlarından hangilerini gözettiği savunulabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
9. XIII. yüzyılın başlarından itibaren Moğolların hâkimiyetine giren
Uygurlar, Uygurcayı Moğol Devleti’nin resmî yazı dili hâline ge-
tirerek öğretmenlik, yöneticilik, danışmanlık, memurluk gibi gö-
revler üstlenmişlerdir.
Bu durumun aşağıdakilerden hangisi üzerinde etkili oldu-
ğu savunulabilir?
A) Moğolların yerleşik yaşama geçmesi
B) İslamiyet’in, Moğollar arasında yayılması
C) Moğollarda egemenlik anlayışının değişmesi
D) Uygurlar arasında bilimsel faaliyetlerin yaygınlaşması
E) Moğolların kültürel bakımdan Türkleşmesi
1-C 2-D 3-E 4-E 5-C 6-B 7-E 8-B 9-E 10-D 11-C 12-A
Test - 2
10. Türk toplumlarındaki onlu teşkilatın sosyal ve idari açıdan iki
önemli işlevi vardır. Bunlardan biri devlet güçlerinin tümünün
(boy, soy gibi) ayrımlara bakılmadan onlu sisteme göre bölün-
mesi ve hükümdar tarafından atanan komutanlar aracılığı ile yö-
netilmesidir.
Bu bilgiye dayanarak onlu teşkilatın aşağıdakilerden hangi-
si üzerinde etkili olduğu savunulabilir?
A) Gönüllü askerlik sisteminin yaygınlaşması
B) Komşu devletlerle iyi ilişkilerin kurulması
C) Paralı askerlik sistemine geçilmesi
D) Merkezi otoritenin güçlü tutulması
E) Yönetimde soy dayanışmasının esas alınması
11. Aşağıdakilerden hangisi ilk Türk devletlerinde konargöçer
yaşam tarzına sahip olunmasının sonuçlarından biri olarak
gösterilemez?
A) Süslemelerde daha çok bitki ve hayvan motiflerinin kullanıl-
ması
B) Yerleşim merkezlerinin yaylak ve kışlak olmak üzere ikiye
ayrılması
C) Ordunun onlu sisteme göre düzenlenmesi
D) Daha çok taşınabilir malzemelerden eşyaların yapılması
E) Hafif suçlara genellikle on günü aşmamak üzere hapis ve-
ya bedel ödeme cezalarının verilmesi
12. Orta Asya’daki kurganlarda yapılan arkeolojik araştırmalar so-
nucunda Hunlar’a ait olduğu düşünülen her biri sanat eseri de-
ğerinde olan kalkan, zırh, kılıç, mızrak, madenî tabak, heykel,
kazan, ibrik, eyer ve koşum takımları bulunmuştur.
Bu bilgiye dayanarak Hunlarla ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisine ulaşılamaz?
A) Yerleşik yaşam tarzına sahip olduklarına
B) Deri ve metalden eşyalar yaptıklarına
C) Daha çok taşınabilir malzemelerden eşyalar yaptıklarına
D) Savaş aletleri imalatında gelişme gösterdiklerine
E) Esnaf ve zanaatkâr kitlesinin bulunduğuna
6
 Test - 3 TARİH

TÜRKLERİN İSLAMİYET’İ KABULÜ VE İLK TÜRK İSLAM DEVLETLERİ

1. Daha önce dağınık ve özel olarak yapılan öğretim, ilk defa Alp 3. Malazgirt Zaferi sonrasında Abbasi halifesi, Büyük Selçuklu Sul-
Arslan zamanında bir programa bağlanarak devlet himayesine tan’ı Alp Arslan’a hediyeler göndermiş ve ona “İslam Ülkelerinin
alınmıştır. Devrin ilim ve fikir adamları ülkedeki eğitim kurumla- Sultanı” unvanını vermiştir.
rına davet edilmişler ve orada maaşlı müderrisler olarak hizmet
Bu bilgiden hareketle Malazgirt Zaferi’nin;
vermişlerdir. Öğrencilere maaş bağlanmış, onların istifade et-
I. halifeliğin Abbasilerden, Büyük Selçuklulara geçmesi,
meleri için zengin kütüphaneler kurulmuştur.
II. Avrupa’nın Bizans’a yardım etmek amacıyla Haçlı Seferle-
Selçuklular Dönemi’nde yaşanan bu gelişmelerle aşağıda-
ri’ni düzenlemesi,
kilerden hangisinin amaçlandığı savunulabilir?
III. Büyük Selçuklu Devleti’nin, İslam toplumları üzerindeki et-
kisinin artması
A) Farklı kültürlerle etkileşimi artırmanın
B) Hanedan üyelerinin bilgi birikimini artırmanın gelişmelerinden hangileri üzerinde etkili olduğu savunu-
labilir?
C) İslamiyet’in farklı toplumlar arasında yayılmasının
D) Yönetim ve eğitim işlerinin birlikte yürütülmesinin
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
E) Yetenekli öğrencilerin okutulmasının ve topluma kazandırıl-
D) I ve III E) I, II ve III
masının
Paraf Yayınları

4. Karahanlı ve Gazneli devletlerinde hükümdarların yetkilerini sı-

2. Büyük Selçukluların 18 Eylül 1048’de kazandıkları Pasinler Sa-
vaşı sonrasında Doğu Roma İmparatorluğu ile yaptıkları antlaş-
ma ile imparator; Emeviler zamanında İstanbul’da inşa edilen
cami ve medresenin tamir edilmesi, hutbenin Abbasi halifesi ve
Büyük Selçuklu Sultanı adına okutulması, caminin mihrabına
Sultan Tuğrul’a ait ok ve yay işaretlerinin işlenmesi gibi şartları
kabul etmiştir.
Bu bilgiye dayanarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
A) Abbasi halifesi ve Büyük Selçuklu Sultanı’nın eşit yetkilere
sahip olduğuna
nırlandıracak bir kurum olmamasına rağmen Türk hükümdar-
ları “Müslümanların her işlerinde birbirleriyle istişare etmesi” il-
kesine uyarak yüksek rütbeli devlet ricalinden oluşan danışma
meclisleri kurmuşlardı.
Karahanlı ve Gazneli devletlerinin hükümdarlarının bu tu-
tumlarında ilk Türk devletlerindeki;
I. kurultay kararlarının uygulanmasını sağlamak ve takip et-
mek için buyruklardan (bakan) oluşan bir heyetin görevlen-
dirilmesi,
II. siyasi, kültürel, hukuki ve ekonomik konularda genel karar-
ların alınmasında devlet yönetiminin temelini oluşturan en
yüksek kuruluş olan kurultayın toplanması,

B) Abbasi ailesinden kimin halife olacağı üzerinde Büyük Sel- III. devlet yönetiminde kolaylık sağlamak amacıyla ülke toprak-
çuklu sultanının belirleyici olduğuna larının doğu ve batı olmak üzere ikiye ayrılması

C) Anadolu’nun kesin olarak Türk yurdu haline geldiğine uygulamalarından hangilerini devam ettirme düşüncesinin
D) Doğu Roma’nın, Büyük Selçukluların siyasi üstünlüğünü ka- etkili olduğu savunulabilir?
bul ettiğine
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
E) Türkmen beylikleri arasında unutulmaya yüz tutmuş olan
aşiret geleneklerinin yeniden canlandığına D) I ve III E) I, II ve III

7
 TARİH
TÜRKLERİN İSLAMİYET’İ KABULÜ VE İLK TÜRK İSLAM DEVLETLERİ
5. “İslamiyet’in kabulü Türklerin toplumsal hayatında önemli deği-
şimler meydana getirmiştir.” ifadesini kullanan bir tarihçinin;
I. hükümdarların, halife adına hutbe okutması ve basılan pa-
raların üzerine halifenin isminin yazılması,
II. yönetim işlerinin daha rahat ve düzenli bir şekilde yürütüle-
bilmesi için çeşitli divanların oluşturulması,
III. konargöçer yaşam tarzının yerini yerleşik toplum düzenine
bırakması
durumlarından hangilerini örnek göstermesi beklenir?
A) Yalnız I B) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III
6. İlk Türk İslam devletlerinde görülen aşağıdaki uygulamalar-
dan hangisiyle yazılı belgelere resmîlik kazandırmak isten-
diği savunulabilir?
A) Halife adına hutbe okutulması
B) Halifeden menşur denilen yazılı bir belge alınması
C) Ülke topraklarının yönetim birimlerine ayrılması
D) Evraklarda tevki veya tuğra denilen mühür kullanılması
E) Yönetim işlerinin düzenli yürütülebilmesi için çeşitli divanla-
rın oluşturulması
7. Daha önceleri konargöçer hayat süren Türkler, Müslüman ol-
duktan sonra İslam medeniyetindeki güçlü şehir kültürünün etki-
siyle göçebeliği bırakıp yerleşik hayata geçmeye başlamışlardır.
Bu bilgiye dayanarak Türklerin, İslamiyet’i kabullerinin so-
nuçları arasında aşağıdakilerden hangisi gösterilemez?
A) Sanat ve mimariye verilen önemin artması
B) Fütüvvet teşkilatı gibi toplumsal kurumların oluşturulması
C) Farklı kültürlerle etkileşim olanaklarının artması
D) Örgün eğitim kurumlarının açılması
E) Hukuk sisteminin şeri hukuk ve örfi hukuk olmak üzere iki-
ye ayrılması
1-E 2-D 3-C 4-B 5-B 6-D 7-E 8-C 9-A 10-A
Test - 3
8. Selçuklular tarafından da uygulanan ikta sistemine göre dev-
let, ülke topraklarını parçalara ayırarak bunların gelirlerini hiz-
met karşılığında sivil ve askerî görevlilere bırakmıştır.
Bu bilgiden hareketle İkta sisteminin uygulanmasıyla;
I. asker ihtiyacını karşılamada çok uluslu yapıdan yararlanmak,
II. mahalli yönetimleri güçlü tutmak,
III. nakit paraya ihtiyaç duymaksızın görevlilerin ücretini ödemek
amaçlarından hangilerinin gözetildiği savunulabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
9. Karahanlı ve Gaznelilerde hükümdarların halife adına hutbe
okutup para bastırmakla aşağıdakilerden hangisini amaçla-
dıkları savunulabilir?
Paraf Yayınları
A) Meşruiyetlerinin tanınmasını
B) Ekonomik bağımsızlığın sağlanmasını
C) Halifenin yetkilerinin paylaşılmasını
D) Feodal oluşumların ortaya çıkmasının engellenmesini
E) Egemenlik anlayışının değiştirilmesini
10. İlk Türk devletlerinde görülen kut anlayışı İslamiyet’le birlikte “Al-
lah’ın nasibi veya takdiri” olarak kabul edilmiştir.
Bu bilgiden hareketle ilk Türk devletlerinde görülen;
I. bütün hanedan üyelerinin kağan olma hakkına ve yetkisine
sahip olması,
II. kurultay toplantılarının birinci, beşinci ve dokuzuncu aylar-
da olmak üzere yılda üç defa yapılması,
III. devlet yönetiminde söz sahibi olan hatunun devlet meclis-
lerine katılması
durumlarından hangilerinin ilk Türk İslam devletlerinde de
görüldüğü savunulabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
8
 Test - 4 TARİH

YERLEŞME VE DEVLETLEŞME SÜRECİNDE SELÇUKLU TÜRKİYESİ

1. Bizans İmparatoru Manuel Komnenos ile yaptığı savaşı kazanan 3. Çaka Bey, Oğuzların Çavuldur koluna bağlı Türkmenlerdendir.
Türkiye Selçukluları hükümdarı I. Mesut, Haçlı saldırısının başla- Bizans’a karşı yapılan bir mücadelede Bizans’a esir düşmüş,
ması üzerine Antalya ve çevresini vermek suretiyle Bizans’la ant- ancak bir fırsatını bularak Bizans’ın elinden kaçmayı başarmış-
laşma yapmıştır. tır. Çaka Bey, İzmir’e gelerek burada kendi adıyla beyliğini kur-
muştur. Oluşturduğu donanma ile Midilli, Sakız ve Rodos ada-
Bu bilgilere bakılarak;
larını fethetmiştir. İstanbul’u kuşatmak için Peçenek Türkleri ve
I. Selçukluların Anadolu’nun batısına çekildiği, Türkiye Selçuklu Devleti ile ittifak oluşturmuştur.
II. Bizans’ın Haçlı Seferlerine karşı olduğu,
Bu bilgilere bakılarak Çaka Bey ile ilgili aşağıdakilerden
III. I. Mesut’un, Bizans ile Haçlıların ittifak yapmasını engelle- hangisi söylenemez?
mek istediği

yargılarından hangileri savunulabilir? A) Zamanla askeri etkinliğini artırmıştır.

B) Denizciliğe önem vermiştir.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III C) Hayatı serüvenlerle doludur.
D) II ve III E) I, II ve III D) Selçuklu hanedanına mensuptur.
E) Bizans’a karşı bazı diplomatik girişimlerde bulunmuştur.
Paraf Yayınları

4. Papa II. Urban’ın çabalarıyla 1096 yılında Kudus’ü, Müslüman-

2. Ahî Evran, “Toplum çeşitli sanat kollarını yürüten insanlara muh-
taç olduğuna göre, bu sanat kollarını yürütecek çok sayıda insa-
nın belli bir yerde toplanması ve her birinin belli bir sanatla uğraş-
ması gerekir ki toplumun tüm ihtiyacı karşılanmış olsun.” demiştir.
Bu bilgilere bakılarak Ahî Evran’ın aşağıdakilerden hangisi-
ni önemsediği söylenemez?
lardan almak amacıyla 600.000 kişiden oluşan Haçlı ordusu
oluşturulmuştur. Bu ilk Haçlı ordusuna karşı I. Kılıç Arslan, Da-
nişmentlilerle ittifak yaparak Anadolu’da yıpratma savaşları yap-
mıştır. Bu savaşlar sonucu Haçlılar Kudüs’e 100.000 civarında
askerle ulaşabilmişler ve Kudus’ü, Fâtımîlerden almışlardır.
Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Toplumda farklı iş kollarının olmasını A) Türk devletlerinin Haçlılara karşı birlik oluşturduğu
B) Halkın ihtiyaçlarının gözetilmesini B) Fâtımîlerin Haçlı saldırılarıyla yıkıldığı
C) Sosyoekonomik örgütlenmelerin kurulmasını C) Haçlıların Anadolu’da önemli kayıplar verdiği
D) Üretime katkı sağlanmasını D) İlk Haçlı saldırısının amacına ulaştığı
E) Teokratik yönetimin güçlendirilmesini E) Papa’nın askeri ve siyasi gelişmeler üzerinde etkili olduğu

9
 TARİH
YERLEŞME VE DEVLETLEŞME SÜRECİNDE SELÇUKLU TÜRKİYESİ
5. Türkiye Selçukluları tarafından uygulanan ikta sistemine göre
devlet, ülke topraklarını parçalara ayırarak bunların gelirlerini
hizmet karşılığında sivil ve askerî görevlilere bırakmıştır.
Buna göre ikta sisteminin;
I. boş arazilerin değerlendirilmesi,
II. bazı vergilerin yerinde kullanılması,
III. toprakların devletin mülkiyetinde kalması
durumlarından hangileri üzerinde etkili olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II
D) II ve III E) I, II ve III
6. Türk tarihinde Selçuk Bey’in oğullarından Mikail’in soyundan
gelenler ile Arslan Yabgu’nun soyundan gelenler arasında ya-
şanan iktidar mücadelesine “Yabgulular Meselesi” denilmiştir.
Buna göre Selçuklularda, Yabgulular Meselesi’nin ortaya çık-
masının nedeni olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?
A) Fetih hareketlerinin duraksaması
B) Komutanlara geniş yetkiler verilmesi
C) “Ülke, hanedanın ortak malıdır.” anlayışının uygulanması
D) Çok uluslu toplum yapısının oluşması
E) Halktan alınan vergilerin artırılması
7. I. Gýyaseddin Keyhüsrev Karadeniz ticaretini tehdit eden Trab-
zon Ýmparatorluðu üzerine sefer düzenleyerek Samsun ve çev-
resini ele geçirmiştir. I. Gýyaseddin Keyhüsrev, Karadeniz tica-
retini güvene aldıktan sonra Akdeniz’de önemli bir liman þehri
olan Antalya’yý alarak ticaret limaný hâline getirmiştir.
Buna göre I. Gýyaseddin Keyhüsrev ile ilgili aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
A) Merkeziyetçi yönetimi güçlendirmiştir.
B) Gümrük gelirlerini artırıcı faaliyetlerde bulunmuştur.
C) Yeni vergi alanları oluşturmuştur.
D) Anadolu’da siyasi birliği sağlamaya çalışmıştır.
E) Askeri gücünü kullanmaktan çekinmemiştir.
1-C 2-E 3-D 4-B 5-E 6-C 7-A 8-D 9-B 10-A
Test - 4
8. Musul Atabeyi Nurettin Zengi’nin Urfa, Halep ve Şam’ı Haçlılar-
dan geri alması üzerine Kudüs Latin kralı Avrupa’dan yardım is-
temiştir. Yardıma gelen Haçlı ordusunu Konya civarında Türki-
ye Selçuklu Hükümdarı I. Mesut bozguna uğratmıştır.
Bu bilgilerden hareketle aşağıdakilerden hangisi söyle-
nemez?
A) Haçlılar, bazı kazanımlarını kaybetmiştir.
B) Kudüs, Müslümanlarca geri alınmıştır.
C) Türkiye Selçukluları Haçlılar karşısında başarılı olmuştur.
C) I ve II
D) I. Mesut, Türkiye Selçuklu sınırlarını genişletmiştir.
E) Nurettin Zengi Haçlılar üzerinde üstünlük sağlamıştır.
9. Kösedağ Savaşı sonrasında Türkiye Selçukluların Moğol ege-
menliğine girmesi üzerine sınırlarda bulunan uç beyleri bağım-
sız birer devlet gibi hareket etmeye başlamışlardır.
Bu bilgiler aşağıdakilerden hangisinin göstergesi olabilir?
Paraf Yayınları
A) Bizans’ın Anadolu topraklarını ele geçirdiğinin
B) Anadolu’daki Türk siyasi birliğinin bozulduğunun
C) Türkiye tarihinin kesintiye uğradığının
D) Anadolu’ya yönelik Türk göçlerinin arttığının
E) Hanedan üyelerinin bulundukları bölgelerde bağımsızlıkla-
rını ilan ettiklerinin
10. Türkiye Selçukluları Dönemi’nde, Güney Anadolu’daki (Kâhta,
Adıyaman ve Maraş) bazı Türkmenler otlak ve mera yetersizli-
ği, devletin kendileriyle fazla ilgilenmediği iddiasıyla Baba İshak
adlı bir şeyhin etrafında isyan çıkarmışlardır.
Buna göre Türkiye Selçukluları ile ilgili;
I. Sosyoekonomik sorunlar halk arasında hoşnutsuzluğa ne-
den olmuştur.
II. Vergilerin artırılması isyanların temel nedeni olmuştur.
III. Fetihlerin durması halk tarafından tepkiyle karşılanmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
10
 Test - 5
SULTAN VE OSMANLI MERKEZ TEŞKİLATI
1. II. Murat, oğluna “Ey oğul! Bir an bile olsa sakın adaleti elinden
bırakma. Çünkü Yüce Allah âdildir. Bir bakıma, sen O’nun yer-
yüzündeki temsilcisisin... O, sana kendi arzusuyla bazı üstün-
lükler vermiş ve kullarının başına geçirmiştir. Padişahlar, elinde
terazi tutmuş bir kimseye benzerler. Sen padişah olunca terazi-
yi doğru tutmanı isterim.” şeklinde nasihatte bulunmuştur.
II. Murat’ın bu nasihatnâmesine bakılarak aşağıdakilerden
hangisine değindiği söylenemez?
A) Devletin işleyişine
B) Çok uluslu yapının korunmasına
C) Egemenlik anlayışına
D) Padişahta bulunması gereken vasıflara
E) Hukuk devleti anlayışına
Paraf Yayınları
2. Osmanlı Devleti’nde, devletin sonsuza kadar yaşayacağı dü-
şüncesi için “Devlet-i Ebed Müddet”, devletin büyüklüğü için de
“Devlet-i Âliyye, Devlet-i Muazzama” gibi unvanlar kullanılmış-
tır. Türk cihan hâkimiyeti ülküsü, Osmanlı cihat anlayışı ile birle-
şerek İslamiyet’i yayma politikasına dönüşmüştür. İlk Türk dev-
letlerinde olduğu gibi “kut alma” anlayışı Osmanlı’da da devam
etmiş, ancak bu durum Osmanlılarda, Allah’ın takdir ve inayeti
olarak yorumlanmıştır.
Bu bilgilerden hareketle Osmanlı Devleti ile ilgili aşağıdaki-
lerden hangisine ulaşılamaz?
A) Padişahın tüm çocuklarının tahta çıkma hakkı hakkı vardır.
B) Gaza ve cihat devlet politikası hâline getirilmiştir.
C) Egemenliğin kaynağı ilahidir.
D) Devletin devamlılığı esas alınmıştır.
E) Kendinden önceki Türk devletlerinin yönetim anlayışından
etkilenmiştir.
11
TARİH
3. Saltanat sisteminin geçerli olduğu Osmanlı Devleti’nde tahta çı-
kan padişah için ilk olarak Eyüp Sultan Türbesi’nde cülus töre-
ni adı verilen tahta çıkış merasimi düzenlenirdi. Cülus törenin-
de padişah devlet adamlarına, ulemaya ve kapıkulu askerlerine
cülus bahşişi dağıtırdı. Önceki padişahın yaptığı bütün atama-
lar düşer ve geçerliliğini yitirirdi.
Osmanlı Devleti’ndeki bu uygulamalar;
I. padişahın saygınlığına ve otoritesine önem verildiği,
II. kanunların padişahın emri olarak çıkarıldığı,
III. yönetimin monarşik anlayışa göre şekillendiği
durumlarından hangilerinin göstergesi olabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
4. Osmanlı Devleti’nde haksız yollarla servet edinen üst düzey dev-
let adamlarını cezalandırmak amacıyla devlet tarafından kişinin
malına el konulması sistemi olan müsadere sistemi uygulan-
mıştır. Osmanlı Devleti’nin kuruluş yıllarında sadece zimmetine
mal geçirenlere ve isyancılara uygulanan bu sistem Fatih Sul-
tan Mehmet Dönemi’nden itibaren bir gelenek hâline gelmiştir.
Osmanlı Devleti’ndeki bu uygulamayla;
I. hanedana rakip güçlü ailelerin ortaya çıkmasını önleme,
II. yöneticilerin öldükten sonra varislerine bir şey bırakamaya-
caklarını düşünerek dürüst davranmalarını sağlama,
III. ekonomik bunalım ve savaş zamanlarında hazineye ek gelir
sağlama
amaçlarından hangilerinin hedeflendiği söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
 TARİH Test - 5

SULTAN VE OSMANLI MERKEZ TEŞKİLATI

5. Osmanlı Devleti’nde padişahların başkanlığında toplanan Di-
vanıhümayun’da, ordunun ihtiyaçlarının karşılanması, vergi oran-
larının belirlenmesi, savaş açılması ve barış yapılması gibi konu-
lar görüşülür ve karara bağlanırdı.
Bu bilgiye dayanarak Divanıhümayun ile ilgili olarak;
l. üyelerinin seçimle belirlendiği,
ll siyasi, askerî ve ekonomik alanlarda yetkilerinin olduğu,
8. Osmanlı Devleti’nin ilk zamanlarında, her bölgenin şartlarına uy-
gun olarak sancak kanunları hazırlanır ve tahrir defterlerine kay-
dedilirdi. Bu kanunların ortak esasları ise padişahlar tarafından
genel hükümler halinde bir araya getirilir ve kanunnameler adıy-
la ilan edilirdi.
Buna göre Osmanlı Devleti ile ilgili;
I. taşrada bölgelere göre farklı kanunların uygulandığı,

lll. merkeziyetçi yönetime uygun yapılandırıldığı II. padişahın otoritesinin gözetildiği,

III. anayasal yönetime geçildiği
ifadelerinden hangilerine ulaşılabilir?
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
D) I ve III E) I, II ve III

9. “Kanunname-i Ali Osman” ile padişah; tüm ülkenin sahibi kabul

6. II. Selim Dönemi'nde Anadolu'da sancak valiliğine yalnız en bü-
edilmiş, hükûmet, ordu ve yönetim birimleri doğrudan padişa-
yük şehzadenin gönderilmesi kararlaştırılmıştır.
Paraf Yayınları

ha bağlanmıştır.
Bu düzenleme ile aşağıdakilerden hangisinin gözetildiği sa-
Bu bilgiler Osmanlı Devleti’nin aşağıdaki özelliklerinden
vunulabilir?
hangisine kanıt olarak gösterilebilir?

A) Olası taht kavgalarını önlemenin

A) Çok uluslu yapısına
B) Yönetimi demokratikleştirmenin
B) Sosyal devlet anlayışına
C) Yönetici ihtiyacını azaltmanın
C) Monarşik yönetim anlayışına
D) Sancağa çıkma uygulamasına son vermenin
D) Teokratik devlet anlayışına
E) Saray kadınlarının yönetimde etkin olmasını önlemenin
E) Üç kıta üzerinde toprak sahibi olmasına

7. Osmanlı Devleti’nde padişah çocuklarının doğumları, (velade- 10. II. Murat Dönemi’nde kurulan Enderun Mektebi'nin amacı, dev-
tihümayun) ve hanedan mensuplarının evliliklerinde halkın da letin başkent ve taşra bürokrasisi ile orduda görev yapacak üst
katılımının sağlandığı uzun süreli eğlenceler düzenlenirdi. düzey kadroları yetiştirmekti.

Bu eğlencelerin aşağıdakilerden hangisi üzerinde etkili ol- Buna göre Enderun Mektebi'nin aşağıdakilerden hangisinde
duğu savunulamaz? kolaylık sağladığı savunulabilir?

A) Toplumsal birlikteliğin güçlenmesi A) Yerel yönetimlerin güçlendirilmesinde

B) Yönetici-halk dayanışmasının artması B) Merkeziyetçi bir yönetim kurulmasında
C) Ekonomik canlılığın sağlanması C) Ordunun asker ihtiyacının karşılanmasında
D) Padişahların uzun süre tahtta kalması D) Teokratik yönetim anlayışının uygulanmasında
E) Devletin halk üzerindeki saygınlığının artması E) Hukuk birliğinin sağlanmasında

1-B 2-A 3-E 4-E 5-D 6-A 7-D 8-C 9-C 10-B 12
 Test - 6 TARİH

DEVRİMLER ÇAĞINDA DEĞİŞEN DEVLET-TOPLUM İLİŞKİLERİ

1. XIX. yüzyılın son çeyreğinde Osmanlı Devleti’nde, devlet kade- 4. III. Selim; yapacağı ıslahatlarla ilgili Meclis-i Meşveret adıyla,
melerinde önemli görevlere gelen meşrutiyet taraftarları, Sultan eyaletlerden gelen temsilcilerin de katıldığı büyük bir danışma
Abdülaziz’i tahttan indirerek yerine Şehzade Murad’ı tahta ge- meclisi oluşturmuştur.
çirmiştir. Kısa süre sonra da V. Murad’ın yerine, meşrutiyeti ilan
III. Selim’in bu uygulamayla;
edeceği teminatını veren II. Abdülhamid tahta çıkarılmıştır.
I. merkez ile taşra arasındaki bağları güçlendirmek,
Bu bilgiden hareketle Osmanlı Devleti ile ilgili olarak;
II. yapacağı yeniliklere destek sağlamak,
I. padişahların yönetimdeki etkinliğinin arttığı,
III. demografik yapıyı değiştirmek
II. egemenlik anlayışının değiştirilmek istendiği,
amaçlarından hangilerini gözettiği savunulabilir?
III. yenilik taraftarlarının güç kazandığı

yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) I, II ve III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) II ve III

5. XIX. yüzyılda Osmanlı padişahlarının, telgraf ve demir yolla-

rını ülke genelinde yaygınlaştırmakla aşağıdakilerden han-
2. 1789 İnsan Hakları ve Yurttaşlık Bildirgesi’yle gelen kanun önün-
Paraf Yayınları

gisini amaçladıkları savunulamaz?

de bütün vatandaşların eşitliği (siyasal eşitlik) ilkesi 1815’ten itiba-
ren, aydınlar tarafından ekonomik eşitliğe de dönüştürülmüştür.
A) Tarım ürünlerinin pazarlara sevkini kolaylaştırmayı
Bu durum aşağıdaki ideolojilerden hangisinin ortaya çıkma- B) Halkın refah seviyesini artırmayı
sına neden olmuştur?
C) Demografik yapıyı değiştirmeyi

A) Liberalizm B) Kapitalizm C) Popülizm D) Merkezi otoriteyi güçlü tutmayı

E) İthalat ve ihracattan alınan gümrük vergilerini artırmayı
D) Sosyalizm E) Milliyetçilik

3. Bireysel özgürlüğü temel değer kabul eden liberalizm; özel mül- 6.
kiyet, bireysel girişim ve ticaret özgürlüğü üzerine kurulu bir ide-
oloji olup devlet müdahalesini dışlar.
Bu bilgiye dayanarak liberalizmin ortaya çıkmasının neden-
leri arasında aşağıdakilerden hangisi gösterilemez?
Çok uluslu devletler yaptığı ıslahatlarla ulusçu ayaklanmalarına
engel olmaya çalışmıştır.
Buna göre aşağıdakilerden hangisinin çok uluslu devletle-
rin ulusçu ayaklanmaları engellemek için aldığı önlemler-
den biri olduğu savunulamaz?

A) Dinî tutuculuk A) Nüfus sayımlarının yapılması

B) Sermaye sahipleriyle işçiler arasındaki eşitsizliğin artması B) Parlamenter sistemlerin kurulması
C) Devletin elinde tuttuğu gücün yoğunluğu C) Anayasal sisteme geçilmesi
D) Ekonomik faaliyetlerde yaşanan kısıtlamalar D) Zorunlu temel eğitim sistemine geçilmesi
E) Durağan sosyal yapı E) Kişi hak ve özgürlüklerinin genişletilmesi

13
 TARİH Test - 6

DEVRİMLER ÇAĞINDA DEĞİŞEN DEVLET-TOPLUM İLİŞKİLERİ

7. Kırım Savaşı sürerken İngiltere, Fransa ve Avusturya, savaş son- 10. 1848 İhtilalleri sonucunda Avrupa’da birçok hükümdar ya tah-
rasında yapılacak antlaşma esaslarını görüşerek bazı kararlar tından uzaklaştırılmış ya da liberal bir yönetimi kabul etmek zo-
almıştır. Bu kararlar arasında, Osmanlı Devleti’nin, Hristiyanla- runda kalmıştır.
rın hak ve ayrıcalıklarını belirleyen bir ferman çıkarılması da yer
Bu bilgiden hareketle 1848 İhtilallerinin;
almıştır. Bu durum karşısında Osmanlı Devleti barış görüşme-
I. demokratikleşme sürecinin hızlanması,
lerinden önce Islahat Fermanı’nı ilan etmeyi uygun görmüştür.
II. mutlakiyet yönetimlerinin zayıflaması,
Bu bilgilere dayanarak, Osmanlı Devleti’nin barış görüşme-
III. bireylerin siyasal yaşama katılımın artması
lerinden önce Islahat Fermanı’nı ilan etmekle aşağıdakiler-
den hangisini amaçladığı savunulabilir? gelişmelerinden hangilerin üzerinde etkili olduğu savunu-
labilir?
A) Barış görüşmelerine katılacak devlet sayısını artırmayı
B) Savaşın geniş alanlara yayılmasını engellemeyi A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

C) Denge stratejisini uygulamayı D) II ve III E) I, II ve III

D) İç işlerine karışılmasını engellemeyi
E) Merkezî otoriteyi güçlü tutmayı

11. Kanun-ı Esasi ile;

8. II. Abdülhamit Dönemi’nde emeklilik sistemi, askerî ve sivil me-
• Mebusan Meclisi üyeleri dört yılda bir seçilir.
murların dışında dul ve yetimleri de kapsayacak şekilde geniş-
• Müsadere ve angarya yasaktır.
letilmiştir.
Paraf Yayınları

• Hiç kimse kanunun belirttiği sebepler dışında başka bir ba-

Osmanlı Devleti’nin bu uygulamayla;
hane ile cezalandırılamaz.
I. zorunlu askerlik sistemini yaygınlaştırmak,
ilkeleri kabul edilmiştir.
II. azınlık isyanlarını önlemek,
Aşağıdakilerden hangisi bu ilkelerde gözetilenlerden bi-
III. sosyal devlet anlayışını yaygınlaştırmak
ri değildir?
amaçlarından hangilerini gözettiği savunulabilir?
A) Eşitlik B) Bağımsızlık C) Adalet
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) Özel mülkiyet E) Kişi hakları
D) I ve III E) I, II ve III

9. Tanzimat’tan sonra Osmanlı Devleti’nde birçok alanda yeni ku-

12. II. Mahmut Dönemi ile ilgili bir proje ödevi hazırlayan Beyza,
rumlar açılmış, eskilerine dokunulmamış ancak bunlar işlevsiz
hale getirilmiştir.
Bu tutumun aşağıdakilerden hangisine ortam hazırladığı sa-
vunulamaz?
A) Modern eğitimin yaygınlaşmasına
B) Toplumda kültür çatışmalarının ortaya çıkmasına
C) Denge stratejisi politikasının önem kazanmasına
D) Modern yargılama usullerinin uygulandığı mahkemelerin sa-
yısının artmasına
projesinde II. Mahmut Dönemi’nde, âyanlarla Sened-i İttifak’ın
yapıldığını belirtmiştir. Bununla birlikte Yeniçeri Ocağı’nın kal-
dırıldığına ve bir fermanla İstanbul’da ilköğretimin zorunlu hâle
getirildiğine değinmiştir. Son olarak Takvim-i Vekayî adı verilen
ilk resmî gazetenin çıkarıldığına dikkat çekmiştir.
Buna göre Beyza’nın proje ödevinin sonuç kısmında, II. Mah-
mut Dönemi’nde aşağıdaki alanların hangisinde gelişme gös-
terildiğinden söz etmesi beklenemez?
A) Ticaret B) Hukuk C) Askerlik

E) Medrese mezunlarının iş olanaklarının daralmasına D) Basın E) Eğitim

1-E 2-D 3-B 4-C 5-C 6-A 7-D 8-B 9-C 10-E 11-B 12-A 14
 Test - 7 TARİH

MİLLİ MÜCADELE

1. Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra İtilaf Devletleri bir yan-
dan işgal ettikleri yerleri genişletirken, diğer yandan da bağım-
sızlık elde etme emeliyle harekete geçen azınlıkları kullanıyor-
lardı. Osmanlı yöneticilerinin, teslimiyetçi bir tutum izlemeleri
üzerine, Türk halkının haklarını korumak amacıyla yurdun fark-
lı yerlerinde yerel milli cemiyetler kurulmuştur.
Bu bilgilerden hareketle Milli Cemiyetler ile ilgili aşağıdaki-
lerden hangisine ulaşılamaz?
4. Sivas Kongresi’nde, Erzurum Kongresi’nde alınan kararlar ge-
nişletilerek ve bölgesel ifadeler değiştirilerek bütün memleketi
kapsayacak hâle getirilmiştir. Bu kararlardan farklı olarak ülke-
deki bütün millî cemiyetler, Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hu-
kuk Cemiyeti adı altında birleştirilmiştir.
Bu bilgilere bakılarak Sivas Kongresi ile ilgili;
I. Ulusal kararlar alınmıştır.
II. Milli Mücadele’nin etkinliği artırılmıştır.

A) Vatansever kişiler tarafından kurulmuşlardır. III. Manda ve himaye tartışmaları yaşanmıştır.

B) Yeni bir devlet kurmayı hedeflemişlerdir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

C) İşgallere tepki olarak kurulmuşlardır.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) Bölgesel örgütler olarak kurulmuşlardır.
E) Kurulmalarında Millî bağımsızlık düşüncesi etkili olmuştur. D) I ve III E) I, II ve III

2. İngiliz Muhipleri Cemiyeti, başta Sadrazam Damat Ferit Paşa ve 5. Şerife Bacı, İnebolu’dan Kastamonu’ya cephane ve erzak taşır-
bazı devlet adamlarınca desteklenmiştir. Cemiyetin ana gayesi, ken; Kastamonu yakınındaki kışla yolunda, kar ve tipi nedeniy-
Osmanlı ve İngiliz dostluğunu güçlendirmek ve İngiltere’nin ko- le donarak şehit olmuştur.
Paraf Yayınları

ruyuculuğu altına girmeyi sağlayabilmekti.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) İngiliz Muhipleri Cemiyeti’ne daha çok yöneticiler katılmıştır.
B) Padişah İngiliz Muhipleri Cemiyeti’ni desteklemektedir.
C) ABD ve İngiliz politikaları Anadolu’da çatışmıştır.
D) Halkın çoğunluğu Milli Mücadele taraftarıdır.
E) Halkın bazı kesimleri Milli Mücadeleye inanmamaktadır.
Bu bilgiler aşağıdakilerden hangisinin göstergesi olabilir?
A) Türk kadınının vatan savunmasında aktif görev aldığının
B) Şerife Bacı’nın Kuvayımilliye lideri olduğunun
C) Osmanlı Hükûmeti’nin Milli Mücadeleyi desteklediğinin
D) Milli Mücadele’nin Kastamonu’da başladığının
E) Kadınların Milli Mücadele’ye katkılarının silah ve cephane ta-
şımakla sınırlı kaldığının

3. Havza Genelgesi’nin yayımlanmasıyla İzmir’in işgalini protesto 6. Birinci TBMM’de çiftçiden komutanlara, din adamlarından dip-
etmek için ülkenin her yerinde mitingler yapılmış ve İtilaf Dev- lomatlara, aşiret reisinden gazetecilere, öğretmenden bankacı-
letleri temsilciliklerine protesto telgrafları çekilmiştir. ya her meslek grubundan insan bulunmaktaydı.
Bu mitinglerin; Bu bilgilere bakılarak I. TBMM’nin;
I. ulusal bilincin canlanması, I. çok sesli olma,
II. kamuoyunun yönlendirilmesi, II. halkçı olma,
III. İtilaf Devletleri arasında görüş ayrılıklarının oluşması III. laik olma

durumlarından hangileri üzerinde etkili olduğu savunulabilir? özelliklerinden hangilerine sahip olduğu söylenebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I, II ve III D) I ve II E) I, II ve III

15
 TARİH
MİLLİ MÜCADELE
7. TBMM Hükûmeti ile Rusya arasında imzalanan Moskova Antlaş-
ması’nda; “İki taraftan birinin tanımadığı devletler arası bir ant-
laşmayı diğeri de tanımayacaktır.” maddesi yer almıştır.
Bu madde;
I. Rusya’nın, TBMM Hükûmeti’ni resmen tanıdığı,
II. iki devletin dış politikada ortak hareket ettiği,
III. Doğu Cephesi’nde Rusya ile de mücadele edildiği
durumlarından hangilerinin göstergesi olabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
8. Amasya Genelgesi’nde, Anadolu’nun her bakımdan en güven-
li yeri olan Sivas’ta millî bir kongre toplanması ve kongreye ka-
tılacak delegelerin seçimle belirlenmesi istenmiştir.
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesi olabilir?
A) Kongrenin bölgesel amaçlarla toplandığının
B) Ulusal iradeye duyulan güvenin
C) Osmanlı yönetiminin desteğinin alındığının
D) Millicilerin farklı siyasi partiler kurduğunun
E) Askeri başarıların diplomatik gelişmeler üzerinde etkili old-
uğunun
9. Sakarya Savaşı sonrası imzalanan Ankara Antlaşması ile Fran-
sızlar Güneydoğu Anadolu’da işgal ettikleri yerlerden çekilmiş-
ler ve özel bir yönetim kurulması şartıyla da Hatay, Fransa man-
dasındaki Suriye’ye bırakılmıştır.
Buna göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
A) İtilaf Devletleri arasında görüş ayrılığı olduğuna
B) Misakımilli’den taviz verildiğine
C) Fransa’nın Anadolu politikasının değiştiğine
D) Askeri başarıların diplomatik gelişmelere neden olduğuna
E) Fransa’nın Suriye’ye bağımsızlık verdiğine
1-B 2-E 3-D 4-C 5-A 6-D 7-C 8-B 9-E 10-C 11-A 12-D
Test - 7
10. Lozan Görüşmeleri’nde Türk heyetinin başkanı İsmet Paşa; “Çok
ıstırap çektik, çok kan akıttık. Bütün medeni uluslar gibi hürriyet
ve bağımsızlık istiyoruz.” demiştir.
İsmet Paşa’nın bu sözleri söylemesinde;
I. Kurtuluş Savaşı’nın kazanılması,
II. Yeni bir Türk devletinin kurulması,
III. konferansa birden fazla devletin katılması
durumlarından hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
11. İstanbul Hükûmeti Sivas Kongresi öncesi Elâzığ Valisi Ali Ga-
lip’e Mustafa Kemal’i tutuklama emrini vermiştir. Ancak bu emir
uygulanamamış ve Sivas Kongresi 4 Eylül 1919’da toplanmıştır.
Paraf Yayınları
Buna göre İstanbul Hükûmeti ile ilgili aşağıdakilerden han-
gisi söylenebilir?
A) Anadolu’daki otoritesinin sarsıldığı
B) İtilaf Devletleriyle birlikte hareket ettiği
C) Üyeleri arasında gruplaşmalar yaşandığı
D) Yasama organı üzerindeki denetimini kaybettiği
E) İngiltere tarafından yönlendirildiği
12. Eskişehir - Kütahya Savaşları sonrasında çıkarılan Başkomutan-
lık Kanunu’yla TBMM’nin askeri konularla ilgili yetkileri üç aylı-
ğına Mustafa Kemal Paşa’ya verilmiştir.
Bu bilgilere bakılarak;
I. Çabuk ve hızlı kararlar almaya ihtiyaç duyulmuştur.
II. TBMM, Mustafa Kemal Paşa’ya güven duymaktadır.
III. Mustafa Kemal Paşa’ya TBMM’nin tüm yetkileri verilmiştir.
yargılarından hangileri söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
16
 Test - 8
MİLLİ MÜCADELE
1. Damat Ferit’in istifasının ardından yeni hükûmeti kuran Ali Rıza
Paşa, Millî Mücadele’ye ılımlı yaklaşan biriydi. Ali Rıza Paşa, Bah-
riye Nazırı Salih Paşa’yı Temsil Heyeti Başkanı Mustafa Kemal
ile görüşmesi için Anadolu’ya göndermiştir. 20 - 22 Ekim 1919
tarihlerinde Amasya’da gerçekleşen görüşmeler sonucunda iki
taraf arasında çeşitli konularla ilgili protokoller imzalanmıştır.
Bu bilgiler aşağıdakilerden hangisinin göstergesi olabilir?
A) İstanbul Hükûmeti’nin Temsil Heyeti’ni hukuken tanıdığının
B) İtilaf Devletlerinin İstanbul Hükûmeti üzerindeki bskılarının
sona erdiğinin
C) Düzenli ordunun başarılarının iki hükûmet arasında iş birli-
ğine neden olduğunun
D) Osmanlı yönetiminin halk desteğini kaybettiğinin
E) Bahriye Nazırı Salih Paşa’nın Ali Rıza Paşa ile rekabet halin-
de olduğunun
Paraf Yayınları
2. Amasya Genelgesi’nde alınan;
• Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı tehlikededir.
• Osmanlı Hükûmeti üzerine aldığı sorumluluğu yerine getire-
memektedir.
• Milletin bağımsızlığını yine milletin azmi ve kararı kurtaracaktır.
• Her türlü denetim ve etkiden uzak bir millî kurul oluşturul-
malıdır.
kararları dikkate alındığında aşağıdakilerden hangisine ula-
şılamaz?
A) Millî Mücadele’nin programının oluşturulduğuna
B) Ulusal egemenliğin etkin kılınmak istendiğine
C) Millî bağımsızlığın önemsendiğine
D) İşgal güçlerine karşı halkın uyarıldığına
E) Düzenli ordu birliklerinin kurulacağına
17
TARİH
3. 24 Nisan 1920’de Mustafa Kemal’in başkanlığında Büyük Millet
Meclisi Hükûmeti kurulmuştur. Böylece İstanbul’daki hükûmet-
ten ayrı ve bağımsız, gücünü millet iradesinden alan yeni bir yö-
netim ortaya çıkmıştır.
Bu durumun gerekçesi olarak aşağıdakilerden hangisi gös-
terilebilir?
A) Saltanat değişikliği yapılmak istenmesi
B) Ülkeyi yenilikler yaparak kalkındırma düşüncesi
C) İstanbul Hükûmeti’nin, üzerine aldığı görev ve sorumluluğu
yerine getirememesi
D) Çok uluslu yapının dış sorunlara neden olması
E) Kuvayımilliye birliklerinin sayıca artması
4. Ermenistan ile imzalanan Gümrü Antlaşması ile; Millî Mücade-
le’nin Doğu Cephesi kapanmış ve buradaki birliklerin Batı Cep-
hesi’ne gönderilmesi imkanı doğmuştur.
Bu bilgilere bakılarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Doğu Cephesi’nde birden fazla devlet ile mücadele edildiği
B) Türk ordusunun Ermenilere karşı başarılı olduğu
C) Kurtuluş Savaşı’nın tümüyle başarıya ulaştığı
D) Ermeniler ile diplomatik ilişkiyi Rusya’nın sağladığı
E) Ermenistan’ın Sevr Antlaşması’nda ısrarcı olduğu
5. II. İnönü Savaşı’nın kazanılması üzerine İtalyanlar ve Fransızlar,
TBMM Hükûmeti ile anlaşma yolları aramaya başlamışlardır.
Bu bilgiler;
I. İtilaf Devletleri arasında görüş ayrılığı yaşandığı,
II. TBMM Hükûmeti’nin uluslararası etkinliğinin arttığı,
III. Batı Anadolu’nun düşman işgalinden kurtarıldığı
durumlarından hangilerinin göstergesi olabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
 TARİH
MİLLİ MÜCADELE
6. Kütahya-Eskişehir Muharebelerinden sonra Mustafa Kemal’in
talimatıyla Türk ordusu, kontrollü bir şekilde Sakarya Nehri’nin
doğusuna çekilmiştir. İlerleyen Yunan kuvvetleri Kütahya, Eski-
şehir ve Afyon’u işgal edip Ankara sınırına dayanmıştır. Ortaya
çıkan bu durum karşısında TBMM’nin daha güvenli bir yere ta-
şınması gündeme gelmiştir.
Buna göre Kütahya-Eskişehir Muharebelerinin aşağıdakiler-
den hangisi üzerinde etkili olduğu savunulamaz?
A) Sevr Antlaşması’nın imzalanması
B) Bazı illerimizin düşman işgaline uğraması
C) Halkın ve milletvekillerinin moralinin bozulması
D) İşgal güçlerinin Millî Mücadele’nin merkezine yaklaşması
E) Milli Mücadele’nin başarıya ulaşma sürecinin uzaması
7. Fransa, Ankara Antlaşması ile işgal ettikleri yerlerden çekilirken
10.089 adet tüfek, 1.505 sandık cephane ve 10 adet uçağı nak-
liye masrafı nedeniyle Türk ordusuna bırakmıştır.
Bu bilgiler aşağıdakilerden hangisinin göstergesi olabilir?
A) Kurtuluş Savaşı’nın sona erdiğinin
B) Fransa’nın Anadolu politikasının değiştiğinin
C) İngiltere’nin Anadolu işgalinde tek başına kaldığının
D) Fransa ile TBMM Hükûmeti arasında askeri ittifak yapıldığının
E) Fransa’nın tüm sömürgelerinden çekildiğinin
8. TBMM, açılmasından altı gün sonra Hıyanet-i Vataniye Kanu-
nu’nu çıkarmıştır. Bu kanuna göre; Meclis’in kararlarına karşı
gelenlerin, düşmana hizmet eden ve bozgunculuk yapanların
idamla cezalandırılması kabul edilmiştir.
Buna göre bu kanunun aşağıdakilerden hangisi üzerinde et-
kili olduğu savunulabilir?
A) Kısa sürede hükûmet kurulması
B) Millicilerin dünya kamuoyundan destek görmesi
C) Padişahın, TBMM’nin politikalarını desteklemesi
D) TBMM üyeleri arasındaki gruplaşmaların önlenmesi
E) TBMM’nin varlığını sürdürebilmesi ve otoritesini sağlaması
1-A 2-E 3-C 4-B 5-D 6-A 7-B 8-E 9-D 10-C 11-E
Test - 8
9. Erzurum Kongre başlarken Amerikan mandası ve Mustafa Ke-
mal’in kongre başkanı seçilmesi konuları büyük tartışmalara
yol açmıştır. Ayrıca kongreye katılanların İttihatçılıkla suçlandı-
ğı belirtilerek, kongrenin hiçbir parti ile ilişkisinin olmadığına da-
ir kongre üyelerince yemin edilmesi önerilmiştir.
Bu bilgiler;
I. halk arasında farklı kurtuluş çarelerinin olduğu,
II. İttihatçıların halk üzerinde kötü bir imajının olduğu,
III. kongrede İstanbul Hükümeti’nin yönlendirici olduğu
durumlarından hangilerinin göstergesi olabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
10. Mustafa Kemal Paşa, Sakarya Savaşı’ndan sonra taarruzun bir
an önce yapılmasını isteyen milletvekillerine “Yarım hazırlıkla ya-
pılan taarruz hiç taarruz etmemekten daha kötüdür.” demiştir.
Paraf Yayınları
Bu bilgilere bakılarak Mustafa Kemal Paşa’nın aşağıdaki tu-
tumlardan hangisini benimsediği savunulabilir?
A) Diplomatik görüşmelere öncelik tanıma
B) Kuvayımilliye birliklerini sayıca artırma
C) Taarruzdan kesin sonuç elde etme
D) Dünya kamuoyunun desteğini kazanma
E) Yunan ordusunun ikmal hazırlıklarını yapmasını bekleme
11. Misakımillî’nin, Mebusan Meclisi’nde kabul edilmesi üzerine İti-
laf Devletleri, Meclisi basarak Millî Mücadele’yi destekleyen ba-
zı milletvekillerini tutuklamışlardır.
Bu duruma Misakımillî kararlarının;
I. İtilaf Devletlerinin beklentilerine aykırı olması,
II. ulusal sınırları belirlemesi,
III. kongrelerde alınan kararların, Mebusan Meclisi tarafından
resmileştirilmiş olması
özelliklerinden hangilerinin neden olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
18
 Test - 9 TARİH

ATATÜRKÇÜLÜK VE TÜRK İNKILABI

1. “Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükûmeti halkın maruz bulundu- 4. Mustafa Kemal, modern Türkiye için birçok yenilik düşünmek-
ğu sefalet sebeplerini gidererek saadet ve refahının sebeplerini teydi. Bunları yaparken halifeliğin karşısına dikilmesini de istemi-
temin etmeyi esas ülkü sayar. Bu sebeple toprak, maarif, adli- yordu. O günlerde İngiltere, halifeliği kullanarak Türkiye üzerinde
ye, iktisat ve bütün toplumsal meselelerde çağın gereklerine ve baskı kurmaya başlamıştı. Abdülmecit bin Abdülaziz Han şeklin-
halkın gerçek ihtiyacına göre yenilikleri ve tesisleri vücuda ge- de saltanat unvanı kullanan halifenin son olarak yeni bütçe tale-
tirmeyi başlıca vazife sayar.” bi üzerine Mustafa Kemal halifeliğin kaldırılmasını kararlaştırdı. 3
Mart 1924 tarihinde 431 sayılı Kanun’la halifelik kaldırıldı.
Atatürk’ün bu sözlerinin;
Bu bilgilere göre halifeliğin kaldırılmasıyla aşağıdakilerden
I. halkçılık,
hangisinin hedeflendiği savunulamaz?
II. laiklik,
III. inkılapçılık A) Dış baskıları sonlandırmanın
ilkelerinden hangileri ile ilişkili olduğu savunulabilir? B) Rejimi güvenceye almanın
C) İnkılapların önünü açmanın
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) Yönetimde ikilik oluşmasının önlenmesinin
D) I ve III E) I, II ve III E) Saltanatın kaldırılmasına ortam hazılamanın

Saltanatın kaldırılması ve Sultan Vahdettin’in 17 Kasım 1922’de

Paraf Yayınları

2.
ülkeyi terk etmesi üzerine TBMM Osmanlı ailesinden olan Ab-
dülmecid Efendi’yi halife olarak seçmiştir.

TBMM’nin bu uygulamasının, aşağıdaki ilkelerden hangisi-

ne aykırı olduğu söylenebilir?

A) Devletçilik B) Halkçılık C) Laiklik

D) Cumhuriyetçilik E) Milliyetçilik

5. Darülfünun’u aralıklarla ziyaret eden Mustafa Kemal bu okul hak-

kında yabancı uzman görüşüne müracaat etmiştir. Bu amaçla
3. “Laiklik asla dinsizlik olmadığı gibi, sahte dindarlık ve büyücü- İsviçreli Pedagoji Profesörü Albert Malche (Albert Malşe) 1932
lükle mücadele kapısını açtığı için, gerçek dindarlığın gelişme- yılı başında İstanbul’a davet edilmiştir. Malche’nin hükûmete su-
si imkânını temin etmiştir.” nulan raporu esas alınarak 1933 yılında Darülfünun kapatılmış,
yerine İstanbul Üniversitesi kurulmuştur.
Atatürk’ün bu sözlerine bakılarak laiklik ilkesinin;
Bu çalışmalar Atatürk Dönemi ile ilgili aşağıdakilerden han-
I. dinin çıkar amaçlı kullanılmasının engellenmesi,
gisinin göstergesi olabilir?
II. siyasi yaşama katılımın sağlanması,
III. devletin ekonomide ön plana çıkması A) Eğitim ve öğretimde birliğin sağlandığının

durumlarından hangileri üzerinde etkili olduğu savunulabilir? B) Çağdaş uygarlığa ulaşmanın hedeflendiğinin
C) Yetenekli öğrencilerin yurt dışına gönderildiğinin
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) Eğitimin tabana yayılmak istendiğinin
D) I ve III E) I, II ve III E) Rejim karşıtlarının Darülfünun’da çoğunluğu oluşturduğunun

19
 TARİH
ATATÜRKÇÜLÜK VE TÜRK İNKILABI
6. Türk milletinin aklın ve bilimin rehberliğinde çağdaş uygarlık dü-
zeyine erişmesini, devletler ailesinin bağımsız, eşit ve onurlu bir
üyesi olarak demokratik ve laik kurallar içinde mutlu bir yaşam
sürmesini amaçlayan, temellerinin Atatürk tarafından oluşturul-
duğu düşünce sistemine “Atatürkçü Düşünce Sistemi” denir.
Bu tanımdan hareketle Atatürkçü Düşünce Sistemi ile aşa-
ğıdakilerden hangisi arasında bir ilişki kurulamaz?
A) Tekke ve zaviyelerin kapatılması
B) Geleneksel kurumların korunması
C) Kadınlara siyasi hakların verilmesi
D) Halifeliğin kaldırılması
E) Uluslararası ölçülerin kabul edilmesi
7. Atatürk bir konuşmasında, “Bizim görüşümüz kuvvetin, kudre-
tin, egemenliğin, idarenin doğrudan doğruya halka verilmesidir,
halkın elinde bulundurulmasıdır.” demiştir.
Atatürk’ün bu sözlerinde aşağıdaki ilkelerden hangisinin vur-
gulandığı savunulabilir?
A) Milliyetçilik B) Devletçilik C) Cumhuriyetçilik
D) İnkılapçılık E) Ulusal bağımsızlık
8. 26 Kasım 1934 tarihinde kabul edilen kanunla Türkiye’de efen-
di, bey, paşa, hoca, molla, hafız, şeyh vb. lakapların kullanılma-
sı yasaklanmıştır.
Bu bilgiler Türkiye ile ilgili aşağıdakilerden hangisinin gös-
tergesi olabilir?
A) Baskıcı bir yönetim kurulduğunun
B) Azınlıkların Türk vatandaşı sayıldığının
C) Toplumun görünüm olarak da çağdaşlaştırıldığının
D) Kişi hak ve özgürlüklerinin genişletildiğinin
E) Toplumda ayrıcalık ifade eden unvanların kaldırıldığının
1-D 2-C 3-A 4-E 5-B 6-B 7-C 8-E 9-A 10-D 11-E
Test - 9
9. Kastamonu’ya başında bir şapka ile giden Atatürk, yaptığı ko-
nuşmada, “Medeni ve uluslararası kıyafet bizim için çok cevher-
li milletimiz için layık bir kıyafettir. Onu giyeceğiz. Ayakta iskar-
pin veya potin, bacakta pantolon, yelek, gömlek, kravat, yakalık,
ceket elbette bunların tamamlayıcısı olmak üzere başta kenar-
lıklı başlık...” demiştir.
Buna göre Atatürk’ün aşağıdakilerden hangisini amaçladı-
ğı söylenebilir?
A) Görünüm olarak modern bir toplum oluşturmayı
B) Sosyoekonomik sorunlar ile yakından ilgilemeyi
C) Kişi hak ve özgürlüklerini genişletmeyi
D) İnkılap hareketlerini Kastamonu’dan başlatmayı
E) İnkılapları zamana yaymayı
10. “Atatürk inkılaplarının büyük bir bölümü, laik devlet düzeninin
kurulmasına yardımcı olmuştur.” ifadesini kullanan bir tarihçi;
Paraf Yayınları
I. Erkânıharbiye Vekâleti’nin kaldırılması,
II. Türk Medeni Kanunu’nun kabul edilmesi,
III. Tekke ve Zaviyelerin kapatılması
inkılaplarından hangilerini örnek olarak gösterebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III
11. Atatürk, “Büyük devletler kuran atalarımız, büyük ve kapsamlı
medeniyetlere de sahip olmuştur. Bunu aramak, tetkik etmek,
Türklüğe ve cihana bildirmek bizler için bir borçtur.” demiştir.
Bu bilgilere bakılarak Atatürk ile ilgili;
I. ulusçu bir anlayışa sahip olduğu,
II. milletini yüceltmek istediği,
III. Türk milletinin kültürel zenginliğine inandığı
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
20
 Test - 10 COĞRAFYA
DOĞAL SİSTEMLER
Coğrafyanın Konusu ve Bölümleri - Matematik Coğrafya

1. 66° 33' 3. Sinop

İstanbul
23° 27'

Güneş ışınları
0°

23° 27' İzmir Van

66° 33' Mersin

Dünya şekilde gösterilen konumdayken, yeryüzünde aşağı-

dakilerden hangisi gerçekleşir? Haritada gösterilen il merkezlerinden hangi ikisi arasındaki
yerel saat farkı daha azdır?
A) Kuzey Yarım Küre'de en uzun gece yaşanır.
B) Kuzey Yarım Küre'de kış gün dönümü başlar. A) İstanbul - Sinop B) Mersin - Sinop

C) Kuzey Yarım Küre'de yaz gün dönümü başlar. C) İzmir - Van D) İstanbul - İzmir
D) Güney Yarım Küre'de ilkbahar başlangıcıdır. E) Mersin - Van
E) Güney Yarım Küre'de sonbahar başlangıcıdır.
Paraf Yayınları

4. Aşağıdaki haritada, yeryüzündeki belli başlı sıcak ve soğuk su

2. Aşağıda, Beşerî Coğrafya’nın bazı alt dalları ve bu dalların ilgi- akıntıları gösterilmiştir. Sıcak ve soğuk su akıntıları incelendiğin-
lendiği beşerî faaliyetler verilmiştir. de her iki yarım kürede sapmalara uğradığı görülür.

Doğu
• Sanayi Coğrafyası - Ham maddenin mamul madde hâline Grönland
Labrador
getirilmesi Alaska Gulf Stream Oyoşivo

• Turizm Coğrafyası - İnsanların eğlence ve dinlenme ihti- Kanarya Kroşivo

Kaliforniya
yaçlarının karşılanması
Madagaskar
Doğu
Brezilya
• Siyasi Coğrafya - Ulusal ve uluslararası örgütlerin incelen- Avustralya
Benguela
mesi Peru Batı
Avustralya

• Kültür Coğrafyası - Doğal kaynaklardan yararlanılması

• Yerleşme Coğrafyası - Konutlarda kullanılan yapı malze-

melerinin çevre koşullarıyla ilişkilerinin araştırılması
Bu durum aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?
Buna göre, hangi Beşerî Coğrafya’nın alt dalının ilgilendiği
beşerî faaliyet yanlıştır? A) Kara ve denizlerin dağılışıyla
B) Dünya’nın şeklinin küresel olmasıyla
A) Sanayi Coğrafyası’nın
C) Dünya’nın kendi ekseni etrafındaki hareketiyle
B) Turizm Coğrafyası’nın
D) Dünya’nın ekseni ile yörünge düzlemi arasında bir açı olma-
C) Siyasi Coğrafya’nın sıyla
D) Kültür Coğrafyası’nın E) Dünya’nın Güneş çevresindeki yörüngesinin elips şeklinde
E) Yerleşme Coğrafyası’nın olmasıyla

21
 COĞRAFYA Test
Test -- 10
10

DOĞAL SİSTEMLER
Coğrafyanın Konusu ve Bölümleri - Matematik Coğrafya

5. “(I) Linyit, Üçüncü Jeolojik Zaman arazilerinde oluşmuş bir ener- 8. Aşağıda, bir gölün farklı haritalarda kapladıkları alanlar numa-
ji kaynağıdır. (II) Linyitin zengin olduğu alanlarda termik enerji ralandırılarak gösterilmiştir.
üretimi gelişmiştir. (III) Türkiye’de Soma, Tunçbilek, Yatağan ve
Afşin - Elbistan linyit yatakları bakımından zengin yörelerdir.”

Bu parçada numaralandırılmış cümlelerin hangilerinde coğ- 8

5 cm²
rafyanın dağılış ilkesi kullanılmıştır? 2
cm²
cm²

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III I II III

D) I ve III E) II ve III Bu haritalarla ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşı-

lamaz?

A) II. haritanın ölçeği en büyüktür.

B) III. haritanın ayrıntısı en azdır.
C) I. haritanın ölçeğinin paydası, II. haritanın ölçeğinin payda-
6. Aşağıda 45° Kuzey enleminde yer alan 1 m boyundaki bir cis-
min belirli tarihlerdeki gölge boyu grafikleri verilmiştir. sından daha büyüktür.
D) II. haritanın ölçeğinin paydası, III. haritanın ölçeğinin payda-
Verilen gölge boylarından hangisinin oluştuğu tarihte, 45°
sından daha büyüktür.
Kuzey enleminde gündüz uzunluğu en kısa olur?
E) II. haritanın ayrıntısı, I. ve III. haritanın ayrıntısından daha faz-
ladır.
Cisim Gölge
Paraf Yayınları

A) Cisim B) Cisim C) Cisim

1m 1m 1m
Gölge Gölge Gölge

1m 0,5 m 1,5 m

D) Cisim E) Cisim

9. Aşağıda iki alanın izohips yöntemine göre haritaları verilmiştir.

1m 1m
Gölge Gölge

X
2m 2,5 m
Y

Deniz

I II

Haritalarda X ve Y olarak gösterilen yerlerde aşağıdaki yer

7. Bir Türkiye fiziki haritasında kahverengi tonların geniş yer
şekillerinden hangileri bulunmaktadır?
kaplaması, aşağıdakilerden hangisine kanıt olarak gösteri-
lebilir?
X Y

A) Yükseltisi fazla alanların geniş yer kapladığına A) Haliç Boyun

B) Tarım alanlarının fazla bulunduğuna B) Delta Vadi

C) Toprakların humus miktarının fazla olduğuna C) Sırt Doruk

D) Çayır ve meraların geniş yer kapladığına D) Boyun Zirve

E) Çanak Boyun
E) Yıllık yağış miktarının fazla olduğuna

1-C 2-D 3-B 4-C 5-C 6-E 7-A 8-D 9-A 22

 Test
Test -- 11
11 COĞRAFYA
DOĞAL SİSTEMLER
İklim Bilgisi

1. Atmosfer kalınlığının Ekvator’da, kutuplara göre daha fazla 4. Aşağıdaki grafikte, iki merkezin aylara göre ortalama sıcaklık
olmasında; değerleri verilmiştir.

I. yer çekiminin az olması,

II. nem miktarının fazla olması,

III. sıcaklığın fazla olması,

IV. bitki örtüsünün gür olması K

faktörlerden hangileri daha çok etkilidir?

L
A) I ve II B) I ve III C) I ve IV

D) II ve IV E) III ve IV Aylar

Grafikteki bilgilere göre aşağıdaki yargılardan hangisine

ulaşılamaz?

2. Kuzey Yarım Küre'de karalarda en sıcak ay temmuz, en soğuk A) L merkezinde kış sıcaklıkları daha düşüktür.
ay ocak iken, denizlerde ise en sıcak ay ağustos, en soğuk ay B) K merkezinin yaz sıcaklıkları daha yüksektir.
şubat olmaktadır.
C) L merkezinde yıllık sıcaklık farkı daha azdır.
Bu durum aşağıdakilerden hangisine örnek olarak göste- D) K merkezinde iklim daha ılımandır.
rilebilir?
Paraf Yayınları

E) Kış aylarında merkezler arasındaki sıcaklık farkı daha fazladır.

A) Yükseltinin sıcaklığa etkisine

B) Nem miktarının sıcaklığa etkisine
C) Kara ve denizlerin farklı ısınmasına
D) Kara ve deniz dağılımının basınca etkisine 5. Aşağıda, Dünya temmuz ayı indirgenmiş izoterm haritası veril-
E) Enlemin sıcaklığa etkisine miştir.

3. Güneşlenme süresi arttıkça atmosferdeki ısı birikimi ve sıcaklık

değerleri de artar.
Bu duruma;
I. Kuzey Yarım Küre'de eylül ayı sıcaklık ortalamasının mart
ayındakinden yüksek olması,
II. Alp Dağları’nın güney yamaçlarının aynı yükseltideki kuzey
yamaçlarından daha sıcak olması, Kuzey Yarım Küre'nin, Güney Yarım Küre'den daha sıcak ol-
III. Batı Avrupa kıyılarının aynı enlemlerdeki Kuzey Amerika'nın masının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
doğu kıyılarından daha sıcak olması,
IV. Ekvatoral bölgedeki akarsuların her mevsim bol su akıtması A) Güneş ışınlarını daha büyük açıyla alması

özelliklerinden hangileri örnek olarak gösterilebilir? B) Karaların daha fazla olması

C) Kara ve denizlerin iç içe olması
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) Dünya'nın geoit şeklinde olması
D) II ve IV E) III ve IV E) Kuzey Yarım Küre'nin daha yüksek olması

23
 COĞRAFYA Test
Test -- 11
11

DOĞAL SİSTEMLER
İklim Bilgisi

6. Aşağıdakilerden hangisi atmosfer basıncının düşmesine ne- 9. Bir bölgedeki hava olaylarını inceleyen bir gözlemci gökyüzün-
den olan etkenlerden biridir? deki bulutların kaybolduğunu görünce, bu bölgede --- düşünür.

Yukarıda boş bırakılan yer aşağıdakilerden hangisiyle ta-

A) Yükselici hava hareketleri
mamlanırsa doğru olur?
B) Hava sıcaklığının düşmesi
C) Alçalıcı hava hareketleri A) Yağış ihtimalinin arttığını
D) Hava yoğunluğunun artması B) Alçalıcı hava hareketi olduğunu
E) Soğuk rüzgârların etkili olması C) Sıcaklık farkının az olduğunu
D) Alçak basınç alanı oluştuğunu
E) Yükselici hava hareketinin olduğunu

7. Aşağıdakilerden hangisi Kuzeybatı Avrupa kıyılarının her

mevsim yağışlı olmasını sağlayan temel etkenlerden biridir?

A) Yer şekillerinin engebeli olması

B) Sıcak su akıntılarının etkisinde kalması
10. Aşağıda aylık ortalama yağış ve sıcaklık grafiği verilen mer-
C) Ortalama yükseltisinin az olması
kezlerden hangisi ılıman okyanus iklimi bölgesinde yer alır?
D) Denizlerle iç içe olması
A) B)
E) Batı rüzgârlarının etkisinde kalması
Yağış (mm) Sıcaklık(˚C) Yağış (mm) Sıcaklık(˚C)
Paraf Yayınları

300 40 300 30

250 30 250 20

200 20 200 10

150 10 150 0
8. Aşağıdaki grafikte, beş merkezin sıcaklık ve mutlak nemleri ve-
100 0 100 –10
rilmiştir.
50 –10 50 –20

0 –20 0 –30
OŞMNMH T A E E K A O ŞMNMH T A E E K A
Aylar Aylar

C) D)
Yağış (mm) Sıcaklık(˚C) Yağış (mm) Sıcaklık(˚C)
300 30 300 30

250 20 250 20

200 10 200 10

150 0 150 0

100 –10 100 –10

50 –20 50 –20

0 –30 0 –30
OŞMNMH T A E E K A O ŞMNMH T A E E K A
Aylar Aylar
E)
Merkez Yağış (mm) Sıcaklık(˚C)
350 40

Grafiğe göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? 300 30

250 20

A) I. merkezin nem açığı en fazladır. 200 10

150 0
B) En az buharlaşma IV. merkezde görülür.
100 –10
C) Bütün merkezlerin mutlak nemleri aynıdır.
50 –20
D) I. merkezin maksimum nemi en yüksektir. 0 –30
O ŞMNMH T A E E K A
E) II. merkezin bağıl nemi en yüksektir. Aylar

1-B 2-C 3-A 4-C 5-B 6-A 7-E 8-E 9-B 10-A 24
 Test
Test -- 12
12 COĞRAFYA
DOĞAL SİSTEMLER
İklim Bilgisi

1. Farklı ülkelerde yaşayan ve internet üzerinden görüşme yapan 3. Aşağıdaki haritada üç farklı bölge koyu renkle gösterilmiştir.
dört öğrenci, yaşadıkları şehirlerin iklim özelliklerini birbirleriyle
paylaşmışlardır:

I. öğrenci: Benim yaşadığım yerde yazlar kısa ve serin, kışlar

soğuk ve kar yağışlı geçmektedir. Yaz ile kış arasındaki sıcak-
lık farkı çok fazladır. Buralarda sadece iğne yapraklı ağaçların
oluşturduğu ormanları görmek mümkündür.

II. öğrenci: Burada mevsim diye bir şey yok. Yıl boyunca sıcak-
lık ortalamaları ve nem oranı yüksektir. Her mevsim yağışlıdır.
Bizim Doğu Karadeniz'deki iklime benzer. Ancak sıcaklık orta-
laması çok yüksektir.
Bu bölgelerin ortak iklim özellikleri arasında, aşağıdakiler-
III. öğrenci: Şehrin dışına çıktığınızda kumullarla karşılaşıyorsu-
den hangisi gösterilebilir?
nuz. Gündüz 50 °C'yi bulan sıcaklık gece 0 °C'ye kadar düşebi-
liyor. En önemli sorun kuraklık ve susuzluktur. İnsanlar alışveriş
A) Doğal bitki örtülerinin orman olması
yapmak veya gezmek için Güneş'in batışını gözlüyor.
B) Yıllık yağış miktarlarının fazla olması
IV. öğrenci: Kendimi Antalya veya İzmir'de gibi hissediyorum.
C) Yaz aylarının sıcak ve yağışlı olması
Kışlar ılık ve yağışlı, yazlar sıcak ve kurak geçiyor. Kışın ısınma
problem olmuyor. D) Yıllık sıcaklık ortalamalarının yüksek olması
E) Günlük sıcaklık farkının fazla olması
Öğrencilerin yaşadıkları şehirlerde aşağıdaki iklimlerden
hangisinin görüldüğü söylenemez?
Paraf Yayınları

A) Sert karasal B) Ekvatoral C) Çöl

D) Akdeniz E) Muson

4. Türkiye 36° - 42° kuzey paralelleri

arasındadır.

2. Aşağıda bir il merkezine ait aylık ortalama yağış ve sıcaklık gra-

fiği verilmiştir. Güneyden kuzeye doğru gidildikçe
güneş ışınlarının düşme açısı küçülür.
Yağış (mm) Sıcaklık (°C)
70 30
60 25 Kıyı kuşağı boyunca güneyden kuzeye doğru
sıcaklık azalır.
50 20
40 15
30 10 ?
20 5
10 0 Diyagramda soru işareti ile gösterilen yere aşağıdakilerden
0 -5 hangisi getirilirse süreç yanlış tamamlanmış olur?

A) Aynı anda farklı mevsim özellikleri yaşanır.

Grafikteki bilgiler dikkate alındığında bu il merkezinin aşa-
ğıdakilerden hangisi olduğu söylenebilir? B) Maki üst sınırı Akdeniz’den Marmara’ya doğru azalır.
C) Akdeniz’in tuzluluğu Karadeniz’e göre daha fazladır.
A) Rize B) Ankara C) Antalya D) Aynı cins tarım ürünleri güneyde daha erken olgunlaşır.
D) Kars E) Mardin E) Deniz turizmi sezonu, Akdeniz kıyılarında daha önce başlar.

25
 COĞRAFYA Test
Test -- 12
12

DOĞAL SİSTEMLER
İklim Bilgisi

5. • Yıllık sıcaklık farkı çok fazladır. 8. Aşağıdaki haritada Türkiye'nin temmuz ayı indirgenmiş sıcaklık
ortalamaları verilmiştir.
• En sıcak ayın ortalaması 10 °C’yi geçmez.

• Yıllık yağış miktarı 200 - 250 mm civarındadır.

Bazı özellikleri verilen iklim tipi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tundra B) Karasal C) Muson

D) Kutup E) Akdeniz

Sıcaklığın ok yönünde azalmasının temel nedeni aşağıda-

kilerden hangisidir?
6. Türkiye'de yağışın çoğunlukla ilkbaharda düştüğü bir yöre
için, aşağıda verilenlerden hangisi söylenemez?
A) Yükseltinin azalması
B) Denizelliğin artması
A) Kış yağışları genelde kar şeklindedir.
C) Güneş ışınlarının geliş açısı
B) Bitki örtüsü bozkırdır.
D) Yer şekillerinin uzanış yönü
C) Denizden uzaktır.
E) Bitki örtüsünün çeşidi
D) Yıllık sıcaklık farkı çok azdır.
E) Don olayı görülebilir.
Paraf Yayınları

9. Türkiye'de yıllık yağışın en az olduğu bölge İç Anadolu olma-

sına rağmen, kuraklığın en şiddetli olduğu bölge Güneydoğu
Anadolu’dur.
7. Aşağıdaki haritada Türkiye'de yıllık ortalama duruma göre indir-
Bu durumun temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
genmiş izoterm haritası verilmiştir.

A) Yağışların düzensiz olması

B) Buharlaşmanın fazla olması
C) Kış yağışlarının fazla olması
D) Akarsu rejimlerinin düzensiz olması
E) Step bitki örtüsünün geniş yer tutması

Haritadaki bilgilere göre aşağıdaki yargılardan hangisine
ulaşılamaz?
A) Sıcaklık genelde güneyden kuzeye doğru azalmaktadır.
B) En düşük sıcaklıklar 14 °C den azdır.
10. Batı ve Orta Torosların güneye, Kuzey Anadolu Dağları'nın
kuzeye bakan yamaçlarının 1000 mm'den fazla yağış alma-
sında aşağıdakilerden hangisinin etkisi daha fazladır?
A) Sıcaklık ortalamasının düşük olması

C) Aynı enlem üzerindeki yerlerin sıcaklıkları aynıdır. B) Yükseltisinin fazla olması

D) En yüksek sıcaklıkla en düşük sıcaklık arasındaki fark 8 °C C) Bitki örtüsünün gür olması
den fazladır. D) Sislerin etkili olması
E) En yüksek sıcaklık 20 °C nin üzerindedir. E) Nemli rüzgârlara açık olması

1-E 2-B 3-D 4-A 5-A 6-D 7-C 8-C 9-B 10-E 26
 Test
Test -- 13
13 COĞRAFYA
DOĞAL SİSTEMLER
Yerin Şekillenmesi - Su, Toprak ve Bitki

1. Akarsu, rüzgâr, buzul ve dalgaların yeryüzündeki kayaçlardan 4. Aşağıdaki şekilde sarkıt, dikit ve sütun gibi yer şekilleri gösteril-
kopardıkları parçacıkları çukur yerlerde biriktirmesi ve doğal bir miştir.
çimento ile yapışması sonucunda oluşan kayaçlara kırıntılı tor-
tul kayaçlar denir.

Aşağıdaki kayaçlardan hangisi bu şekilde oluşmamıştır?

A) Kil taşı B) Kum taşı C) Mil taşı

D) Mermer E) Çakıl taşı

Bu tür oluşumlar, aşağıdaki kayaçlardan hangisinin bulun-

duğu arazilerde meydana gelir?

A) Kalker B) Tüf C) Linyit

2. Deltalar, akarsuların meydana getirdiği en önemli biriktirme şe-
killerinden biridir. Kabaca üçgen şeklindeki bu ovalar, akarsu- D) Kum taşı E) Granit
ların döküldüğü yerlerde taşınan malzemenin birikmesi sonu-
cu oluşur.

Türkiye kıyılarında delta ovalarının oluşmasında aşağıdaki-

lerden hangisinin etkisi yoktur?
Paraf Yayınları

A) Kıyıların sığ olması

B) Etkili akıntıların olmaması
5. Aşağıdakilerden hangisiyle Türkiye'nin jeolojik yapısı ve geç-
mişi arasında doğrudan bir bağlantı kurulamaz?
C) Gelgit genliğinin az olması
D) Akarsuların fazla alüvyon taşıması A) Linyit yatakları bakımından zengin olması
E) Akarsuların boyunun uzun olması B) Akarsuların rejimlerinin düzensiz olması
C) Ortalama yükseltinin fazla olması
D) Batı Anadolu'daki horst ve grabenlerin yaygın olması
E) Deprem bakımından aktif bir kuşakta yer alması

3. Toprakta yıkanma arttıkça pH değeri azalır ve toprak asit reak-

siyon gösterir.

II
III
6. Buzul vadilerinin yükselen deniz sularının altında kalması sonu-
cu fiyortlu kıyılar oluşur.
I IV Bu tip kıyıların Türkiye’de görülmemesinin temel nedeni aşa-
ğıdakilerden hangisidir?

A) Kuzey Yarım Küre’de yer alması

Haritada numaralandırılan yörelerden hangilerindeki toprak-
ların pH değerinin daha yüksek olması beklenir? B) Kıyılarda dalga ve akıntıların etkili olması
C) Orta kuşakta yer alması
A) I ve II B) I ve IV C) II ve III D) Ortalama yükseltinin fazla olması
D) II ve IV E) III ve IV E) Yer şekillerinin engebeli olması

27
 COĞRAFYA Test
Test -- 13
13

DOĞAL SİSTEMLER
Yerin Şekillenmesi - Su, Toprak ve Bitki

7. Bitki coğrafyası ile ilgili arazi çalışması yapan bir grup, incele- 10. Yağış (mm) K Sıcaklık(˚C) Yağış (mm) L Sıcaklık(˚C)
300 30 300 30
me yaptıkları yörede fındık, muşmula, orman gülü, kızılcık gibi
250 20 250 20
psödomaki türlerinin yaygın olduğunu gözlemlemiştir.
200 10 200 10
Bu arazi çalışmasının aşağıdaki illerden hangisinde yapıl- 150 150 0
0
dığı söylenebilir?
100 –10 100 –10

50 –20 50 –20
A) Gaziantep B) Sivas C) Muğla
0 –30 0 –30
O ŞMNMH T A E E K A O ŞMNMH T A E E K A
D) Samsun E) Kayseri Aylar Aylar

Yağış (mm) M Sıcaklık(˚C)

300 40

250 30

200 20

150 10

100 0

8. Bir akarsudan ulaşım için yılın her döneminde yararlanıla- 50 –10

biliyorsa, aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğrudur? 0

O ŞMNMH T A E E K A
–20

Aylar

A) Bol alüvyon taşır.

Aylık ortalama yağış ve sıcaklık grafiği verilen yerlerin do-
B) Enerji potansiyeli fazladır.
ğal bitki örtüleri aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak
C) Kaynak ile ağız kısmı arasında yükselti farkı fazladır. eşleştirilmiştir?
Paraf Yayınları

D) Sık sık şelaleler yaparak akar.

E) Rejimi düzenlidir. K L M
A) Maki Step Orman
B) Orman Step Maki
C) Step Maki Orman
D) Maki Orman Step
E) Orman Maki Step
9. Toprağın rengini koyulaştıran ve verimini artıran organik mad-
delere humus adı verilir. Bitki örtüsünün gür olduğu nemli iklim
bölgelerinde humus miktarı fazladır. Özellikle yapraklarını dö-
ken ormanların altında humus bakımından zengin verimli top-
raklar oluşur.

Buna göre;
11. Aşağıda bazı akarsular ve bu akarsu havzalarına kurulu baraj-
I. Akdeniz iklimindeki kızılçam ormanları, maki ve garigler,
lar verilmiştir.
II. Muson iklimindeki geniş yapraklı ormanlar,
I. Kızılırmak ➟ Hirfanlı ve Kesikköprü
III. Orta kuşak karalarının batı kıyılarındaki geniş ve iğne yap-
II. Yeşilırmak ➟ Kemer ve Adıgüzel
raklı ağaçlardan oluşan karma ormanlar,
III. Sakarya ➟ Gökçekaya ve Sarıyar
IV. Kuzey Kanada ve Sibirya’da görülen tayga ormanları
IV. Çoruh ➟ Deriner ve Yusufeli
bitki örtülerinden hangilerinin alt kısımlarında oluşan top-
raklar humus bakımından daha zengindir? V. Fırat ➟ Keban ve Karakaya

Buna göre yapılan eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III

D) II ve IV E) III ve IV A) I B) II C) III D) IV E) V

1-D 2-E 3-B 4-A 5-B 6-C 7-D 8-E 9-C 10-A 11-B 28
 Test
Test -- 14
14 COĞRAFYA
BEŞERÎ SİSTEMLER
Nüfus

1. Aşağıdaki haritada dünyada nüfusun yoğun olduğu bazı bölge- 3. Aşağıdakilerden hangisi, bir ülkede hızlı kentleşmenin art-
ler gösterilmiştir. tığının göstergesi olamaz?

A) Kırsal kesimden kentlere göçlerin fazla olması

B) Metropol şehirlerin sayısının artması
C) Hizmet sektöründe çalışanların sayısının artması
D) Kişi başına düşen yeşil alan miktarının artması
E) Şehirlerde eğitim, sağlık ve alt yapı hizmetlerinin yetersiz
kalması

Bu bölgelerde nüfusun yoğun olmasında aşağıdakilerden

hangisinin etkili olduğu söylenemez?

4. Dünya’da nüfusun yoğun olduğu bazı yerlerin özellikleri aşağı-

A) İklim koşullarının elverişli olması da verilmiştir.
B) Ormanların gür olması
I. Sanayi ve ticaretin gelişmiş olması
C) Su kaynaklarının zengin olması
II. Su kaynaklarının zengin ve tarımın elverişli olması
D) Sanayi ve ticaretin gelişmiş olması
III. Doğum oranlarının fazla olması
Paraf Yayınları

E) Verimli tarım alanlarının bulunması

Bu özellikteki yerlere verilebilecek örnekler, aşağıdakiler-
den hangisinde doğru eşleştirilmiştir?

I II III
A) Güneydoğu Asya Batı Avrupa Nil Havzası
B) Kuzey Amerika Nil Havzası Japonya
C) Amazon Havzası Güney Afrika Orta Asya
2. I. Çan şeklindeki nüfus piramitleri doğumların yeniden artma- D) Japonya Sibirya Havzası Nil Havzası
ya başladığını gösterir. E) Batı Avrupa Güneydoğu Asya Orta Afrika

II. Düzgün üçgen şeklindeki nüfus piramitleri yüksek doğum

ve ölüm oranlarını gösterir.

III. Tabanı hızla daralan nüfus piramitleri doğum oranlarının hız-

la azaldığı ülkelere aittir.

Yukarıda özellikleri verilen nüfus piramitleri, aşağıdaki ül-

kelerden hangilerine aittir? 5. Aşağıdakilerden hangisinin bir ülkede hızlı nüfus artışına
bağlı olarak ortaya çıktığı söylenemez?
I II III
A) Çin Kanada Kenya A) Tüketici nüfusun azalması
B) Kenya Çin Kanada
B) Kişi başına düşen millî gelirin azalması
C) ABD Kenya Çin
C) Sağlık ve beslenme sorunlarının ortaya çıkması
D) Çin Kenya ABD
D) İşçi ücretlerinin ucuzlaması
E) Hindistan Kanada Kenya
E) Büyük şehirlerde gecekondu semtlerinin yaygın olması

29
 COĞRAFYA Test
Test -- 14
14

BEŞERÎ SİSTEMLER
Nüfus

6. Bir ülkede nüfusun yaş gruplarına göre dağılışını gösteren gra- 8. Türkiye’nin, 1927 - 2019 yılları arasındaki nüfus miktarı ve artış
fik son 40 yılda I. şekilden II. şekle dönüşmüştür. hızını gösteren grafiğini inceleyen Giray, en düşük nüfus artış
hızının 1940 - 1945 yılları arasında olduğunu görmüştür.
1980 2020
Giray’ın tespit ettiği bu durum aşağıdakilerden hangisiyle
açıklanabilir?

A) Nüfus planlaması çalışmalarıyla

B) Sağlık koşullarının iyileşmesiyle
C) İkinci Dünya Savaşı’nın etkisiyle
D) Avrupa ülkelerine olan dış göçlerle
E) Kırsal kesimlerden kentlere olan göçlerin artmasıyla

Bu ülkeyle ilgili aşağıdakilerden hangisi kesin olarak söy-

lenebilir?

A) Ülke dışına göçlerin arttığı

B) Üçüncül ekonomik faaliyetlerde çalışanların azaldığı
C) Ortalama yaşam süresinin kısaldığı
Paraf Yayınları

9. Herhangi bir alanda yaşayan nüfusun, o alanın yüz ölçümüne

D) Doğum oranlarının azaldığı oranlanmasıyla aritmetik nüfus yoğunluğu elde edilir.
E) Kadın nüfus oranının erkek nüfusu oranını geçtiği
Nüfus Yüz ölçüm
(milyon kişi) (bin km²)
30 600

25 500

20 400

15 300

10 200

5 100

0 0
I II III IV V
7. • Sağlık hizmetlerinin yaygınlaşması Ülke

• Bebek ölüm oranlarının azalması Nüfus miktarı ve yüz ölçümleri gösterilen beş ülkeden arit-
• Beslenme koşullarının iyileşmesi metik nüfus yoğunluğu en az ve en fazla olanlar aşağıdaki-
lerden hangisinde doğru verilmiştir?
Yukarıdaki gelişmelerin dünya genelinde yaygınlaşması-
nın aşağıdakilerden hangisine neden olduğu söylenebilir?
En az En fazla
A) Nüfus miktarının artmasına A) I II
B) Tarımsal iş gücünün azalmasına B) II IV

C) Nüfus yoğunluğunun azalmasına C) II V

D) III IV
D) Gelişmiş ülke sayısının artmasına
E) IV II
E) Göç olaylarının artmasına

1-B 2-C 3-D 4-E 5-A 6-D 7-A 8-C 9-B 30

 Test
Test -- 15
15 COĞRAFYA
BEŞERÎ SİSTEMLER
Nüfus

1. Aşağıdaki grafikte, Türkiye’nin 1940 - 2021 yılları arasındaki nü- 3. Aşağıdaki durumlardan hangisi bir ülkenin gelişmekte oldu-
fus artış hızı gösterilmiştir. ğunu göstermez?
Artış hızı (binde)
30 A) Ticaret hacminin artması
25 B) Tarımda çalışan nüfus oranının azalması
20 C) Nitelikli işçi sayısının artması
15 D) İşlenmiş madde ihracatının artması
10 E) Nüfus yoğunluğunun artması
5

0
1940 1945 1950 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 2000 2010 2021
Yıllar

Grafikte, 1985 - 2021 yılları arasında nüfus artış hızının azal-

masına neden olan etkenler arasında aşağıdakilerden han-
gisi gösterilemez?

A) Kır nüfus oranı azalırken, kent nüfus oranının artması

B) Geniş ailelerin yerini çekirdek ailelerin alması 4. I. Kongo Havzası

C) Kadınların iş hayatına katılım oranının artması II. Himalayalar

D) Suriye, Irak, Afganistan gibi değişik ülkelerden mülteci göç- III. Alpler
lerinin olması
Paraf Yayınları

IV. Orta Asya

E) Kadın başına düşen doğum oranlarının azalması
Yukarıdaki bölgelerden hangilerinin seyrek nüfuslanmasın-
da, yükselti fazlalığı ve sarp arazilerin yaygın olması etkilidir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III

D) II ve IV E) III ve IV

2. Nüfusun ikiye katlanma süresi K ülkesinde 20 yılken, L ülkesin- 5. ABD, Kanada, Almanya ve İngiltere gibi ülkelerde şehirleşme
de 100 yıldır. oranı yüksektir.

Bu durum K ülkesinde, aşağıdakilerden hangisinin L ülke- Bu durum söz konusu ülkelerin, aşağıdaki özelliklerinden
sinden daha fazla olduğunun göstergesidir? hangisiyle açıklanabilir?

A) Kentsel nüfusun A) Gelişmişlik düzeyleriyle

B) Genç nüfus oranının B) Yüz ölçümleriyle
C) Eğitim düzeyinin C) Yer şekilleriyle
D) Ortalama yaşam süresinin D) İklim koşullarıyla
E) Sağlık hizmetlerinin E) Göç gönderme oranlarıyla

31
 COĞRAFYA Test
Test -- 15
15

BEŞERÎ SİSTEMLER
Nüfus

6. Aşağıdaki haritada, nüfus yoğunluğunun fazla olduğu üç alan 8. Bir bölgede, aşağıdaki değişiklikler gözlenmektedir.
numaralandırılarak koyu renkle gösterilmiştir.
• İkincil ve üçüncül ekonomik faaliyetlerde çalışan nüfus ora-
nının artması

• Tarımda makine kullanımının artması

II III
• Yer altı kaynaklarının işlenerek ihraç edilmesi

Söz konusu bölgede aşağıdakilerden hangisinin artması

beklenmez?
I

A) Çevreden göçle gelenlerin

B) İşsizlik oranının
Bu alanlarda nüfus yoğunluğunun fazla olmasına neden C) Kişi başına düşen millî gelirin
olan faktörler, aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
D) Konut sayısının

I II III E) Ticaret hacminin

A) Tarım Turizm Sanayi

B) Sanayi Tarım Turizm
C) Tarım Sanayi Turizm
D) Turizm Tarım Sanayi
E) Turizm Sanayi Tarım
Paraf Yayınları

9. Aşağıda, bazı kentler ile bu kentlerin nüfusunun artmasında et-

kili olan faktörler eşleştirilmiştir.

I. Antalya - Turizm

II. Bursa - Sanayi ve tarım

7. Aşağıdaki grafiklerde, iki ülkede çalışan nüfusun ekonomik sek- III. Kocaeli - Turizm ve madencilik
törlere göre dağılımı oran olarak verilmiştir. IV. Karabük - Yer altı kaynakları ve sanayi
%2
V. İstanbul - Ticaret, ulaşım, sanayi ve turizm
% 12,5
Buna göre, yapılan eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
% 23
% 12,5
% 75 % 75
A) I B) II C) III D) IV E) V

I. ülke II. ülke

Birincil ekonomik İkincil ekonomik Üçüncül ekonomik
faaliyet faaliyet faaliyet

Grafikteki bilgilere göre, ülkelerle ilgili aşağıdakilerden han-

gisi söylenemez?
10. Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye'de 2000 - 2020 yılları ara-
A) I. ülkede sanayi daha az gelişmiştir. sında nüfus artış hızını belirleyen en önemli faktördür?
B) II. ülkede sanayi faaliyetleri daha fazla gelişmiştir.
A) Doğum oranları B) İç göçler
C) II. ülkenin tarım alanları daha azdır.
D) II. ülkede doğum oranı daha azdır. C) Yaşam standartları D) Eğitim faaliyetleri

E) I. ülkede hizmet sektöründe çalışan nüfus oranı daha azdır. E) Sağlık hizmetleri

1-D 2-B 3-E 4-C 5-A 6-E 7-C 8-B 9-C 10-A 32
 Test
Test -- 16
16 COĞRAFYA
KÜRESEL ORTAM: BÖLGELER VE ÜLKELER
Bölgeler

1. • Sibirya 4. Yeryüzünde doğal, beşerî, ekonomik ve siyasi özellikleri açısın-

dan benzerlik gösteren alanlara bölge adı verilir.
• Grönland
Buna göre;
• Büyük Sahra
I. iklim tipine göre Akdeniz iklim bölgesinde,
• Amazon Havzası
II. nüfus yoğunluğuna göre yoğun nüfuslu bölgede,
Yukarıdaki yerlerin bulunduğu ortak bölge sınıflandırması
aşağıdakilerden hangisidir? III. yer altı kaynaklarına göre maden kömürü bölgesinde

yer alan iller aşağıdakilerden hangisi olabilir?

A) Deprem bölgesi
B) Kurak bölge I II III
C) Seyrek nüfuslu bölge A) İzmir Bursa Zonguldak
D) Orman bölgesi B) Mardin Muğla Rize
E) Ekvatoral iklim bölgesi C) Adana Sinop Zonguldak
D) Bursa Ağrı Elazığ
E) Konya Eskişehir Edirne

2. Bölgeler, özelliklerine göre şekilsel ve işlevsel bölgeler olmak

üzere ikiye ayrılır. Şekilsel bölgeler de fiziksel ve beşerî bölge-
ler olarak ikiye ayrılır.
Paraf Yayınları

Aşağıdakilerden hangisi şekilsel fiziki özelliklere göre belir-

lenen bölgelerden biri değildir?

A) İklim tipine göre bölgeler

5. Türkiye'nin coğrafi özelliklerinden dolayı geniş alanları kapla-
B) Yer şekillerine göre bölgeler
yan bölgeler oluşturmak çok güçtür. Bu nedenle ülkemizde fi-
C) Toprak özelliklerine göre bölgeler
ziki ve beşerî özelliklere göre oluşturulacak bölgelerin yüz öl-
D) Tarım özelliklerine göre bölgeler çümleri genellikle küçük olacaktır.
E) Bitki özelliğine göre bölgeler

3. Sahip olduğu unsurlara göre sınırlandırılmış, genelde benzer

özellikteki yeryüzü parçaları veya mekân birimlerine bölge de-
nilmektedir. Bölgeler şekilsel ve işlevsel bölgeler şeklinde sınıf-
landırılmaktadır.

Türkiye’de aşağıdakilerden hangisi şekilsel bölgede yer al- Haritada koyu renkle gösterilen alanlarda aşağıdaki bölge-
maz? lerden hangisine ait bir örnek yoktur?

A) Toplu ve dağınık yerleşme bölgeleri A) Tarım bölgesi

B) Büyük şehir bölgeleri B) Turizm bölgesi
C) Karadeniz iklim bölgesi C) Dağlık bölge
D) Organize sanayi bölgeleri D) Maden sanayisi bölgesi
E) Açık ve kapalı su havzası bölgeleri E) Kurak bölge

33
 COĞRAFYA Test
Test -- 16
16

KÜRESEL ORTAM: BÖLGELER VE ÜLKELER

Bölgeler

6. 9. I. İstanbul ve İzmit

II. İzmir ve Manisa

III. Adana ve Mersin

IV. Bursa ve Sakarya

Yukarıda verilen yerler ortak bölge özelliklerine göre grup-

landırıldığında hangisi yanlış olur?

Yerler Bölge
Haritada numaralandırılan alanların hangisi dağlık bölge sı- A) I ve II Sanayi ve ticaret bölgesi
nırları içinde yer almaz? B) II ve III Akdeniz iklim bölgesi
C) I ve IV Maden bölgesi
A) I B) II C) III D) IV E) V
D) I ve III Yoğun nüfuslu bölge
E) II ve IV Tarım, sanayi ve turizm bölgesi

7. Bölge sınırları zamanla değişime uğrayabilir. Siyasi bölge sınır-

ları yeni üye ülkelerin birliğe dâhil olmasıyla genişler veya üye
ülkelerin birlikten ayrılmasıyla daralabilir.
Paraf Yayınları

Aşağıdakilerden hangisi bu duruma örnek olarak gösteri-

lebilir?

A) Varşova Paktı’nın ortadan kalkması

B) Bataklıkların kurutularak zamanla tarım alanına çevrilmesi
C) Yağmur ormanlarının zamanla azalması 10.
D) Tarım yapılan alanların zamanla sanayi alanına dönüşmesi
E) Avrupa Birliği'ne katılan ülke sayısının artması

8. Bölgelerin sınırları belirlenirken fiziki ve beşerî özellikler göz

önünde bulundurulur.

Aşağıdaki bölgelerden hangisinin sınırları belirlenirken di- Haritada gösterilen alanlar aşağıdaki bölgelerden hangisi
ğerlerinden farklı bir ölçüt kullanılmıştır? içinde yer alır?

A) Karstik arazi bölgesi A) Seyrek nüfuslu bölge

B) Savan iklim bölgesi B) Deprem bölgesi
C) Muson bölgesi C) Yağmur ormanı bölgesi
D) Avrupa sanayi bölgesi D) Volkanik bölge
E) Amazon Nehri bölgesi E) Maden bölgesi

1-C 2-D 3-B 4-A 5-E 6-D 7-E 8-D 9-C 10-A 34
 Test
Test -- 17
17 COĞRAFYA
ÇEVRE VE TOPLUM
Doğal Afetler

1. Aşağıdakilerden hangisinin, doğal afetlere bağlı can kaybı 4. Sinan Bey, derste doğal afetlere karşı alınması gereken önlem-
riskini arttırdığı söylenemez? leri anlatmaktadır.

A) Akarsu yataklarına konutlar inşa etmek

• Pencerelerden uzak durun!
B) Fay hatlarının geçtiği yörelere sanayi tesisleri kurmak
• Merdiven boşluklarından uzak durun!
C) Tektonik ovalarda tarım yapmak
• Balkon ve asansörlerden uzak durun!
D) Çok kar yağan dik yamaçlı dağların eteklerinde köyler kur-
mak • Sakin olun, koşmayın...

E) Aktif volkanlar çevresine yerleşmeler kurmak

Sinan Bey derste hangi doğal afeti işlemektedir?

A) Heyelan B) Erozyon C) Çığ

2. Aşağıdakilerden hangisi, insanın doğa üzerindeki etkisine
örnek olarak gösterilemez? D) Tsunami E) Deprem

A) Akdeniz ile Kızıldeniz’i birbirine bağlamak için Süveyş Ka-

nalı’nın yapılması
Paraf Yayınları

B) Hollanda, Japonya ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkeler-

de denizin doldurularak toprak kazanılması

C) İzmit Körfezi ve İstanbul Boğazı üzerine köprü yapılması

D) Güneydoğu Asya ülkelerinin kırsal kesimlerinde yapı malze-

mesi olarak ahşap kullanılması

E) Kloroflorokarbon gazlarının yanlış kullanılması sonucu at-

mosferdeki ozon gazının seyrelmesi
5. Aşağıdaki haritada beş bölge gösterilmiştir.

3. • Deprem

• Orman yangını

• Hortum

• Kasırga

Yukarıdaki doğa olaylarının sık sık afete neden olduğu ülke Bu bölgelerin tamamında aşağıdaki doğal afetlerden hangi-
aşağıdakilerden hangisidir? sinin yaygın olarak görüldüğü söylenebilir?

A) ABD B) Mısır C) Güney Kore A) Heyelan B) Tropikal fırtına C) Çığ

D) Arjantin E) İngiltere D) Orman yangını E) Kuraklık

35
 COĞRAFYA Test
Test -- 17
17

ÇEVRE VE TOPLUM
Doğal Afetler

6. Aşağıdaki doğal afetlerden hangisi, Endonezya’da büyük yı- 8. Aşağıda haritada, bazı alanlar koyu renkle gösterilmiştir.
kımlara yol açan tsunamilerin gerçekleşmesi ile aynı nede-
ne bağlı olarak gerçekleşmektedir?
V

A) Moğolistan’da yaz aylarında şiddetli kuraklıkların yaşanma- IV

sı
B) Kanada’da yer alan Kayalık Dağları’nda kış aylarında çığ II III
I
olaylarının görülmesi
C) Meksika Körfezi’nde sık sık kasırgaların görülmesi
D) Filipinler’de her yıl çeşitli büyüklükte depremlerin meydana
gelmesi • Killi toprakların yaygın olduğu eğimli arazilerde kar erimele-
ri ve yağışların fazlalığına bağlı olarak heyelan riski fazladır.
E) Hindistan’da sellerin büyük can ve mal kaybına neden ol-
ması • Fay hatları üzerinde yer almasına bağlı olarak tektonik dep-
remler ve yer sarsıntıları riski daha fazladır.

• Yaz aylarında şiddetli kuraklığın yaşanmasına bağlı olarak

orman yangınları riski yüksektir.

• Dağlık ve engebeli alanlardaki kar örtüsünün eğim yönünde-

ki hareketine bağlı olarak zaman zaman çığ olaylarına rast-
lanır.

Yukarıdaki açıklamalarla haritadaki alanlar birbirleriyle eşleş-

Paraf Yayınları

tirildiğinde, hangi alandaki doğal afetten söz edilmemiştir?

7. Aşağıdaki görselde, yer kabuğundaki şiddetli deprem sonucun-
da deniz ve okyanuslarda meydana gelen, kıyı bölgelerde can
A) I B) II C) III D) IV E) V
ve mal kayıplarına yol açan yüksek dalgalar gösterilmiştir.

Depremin
merkez üstü

Dalga

Dalgalar kıyıda 9. Küresel ısınmanın artması, Dünya genelinde doğrudan ya da

yükselerek devrilir. dolaylı olarak bazı afetlerin artmasına neden olmaktadır.

Buna göre;

I. kuraklık,

II. sel ve taşkın,

III. volkanik patlama,

Depremle birlikte dev dalgalar başlar. IV. tsunami

Dalgalar kıyıya doğru yol alır.
afetlerinden hangilerinin oluşumu ile küresel ısınmayı ortaya
Bu tür dalgalar aşağıdakilerden hangisiyle ifade edilir? çıkaran etkenler arasında bir bağlantı kurulamaz?

A) Tsunami B) Siklon C) Hinterlant A) I ve II B) I ve III C) II ve III

D) Falez E) Hortum D) II ve IV E) III ve IV

1-C 2-D 3-A 4-E 5-B 6-D 7-A 8-B 9-E 36

 Test
Test -- 18
18 COĞRAFYA
ÇEVRE VE TOPLUM
Doğal Afetler

1. Türkiye genç oluşumlu bir yapıya sahip olduğundan tektonik 4. Türkiye’deki toprakları tehdit eden en önemli sorun erozyon-
deprem riski fazladır. dur. Erozyon sonucunda toprağın üst kısmı başka alanlara ta-
şınmakta ve toprağın verimi azalmaktadır.

Türkiye’de erozyonun ve çölleşmenin önlenmesi için aşağı-

dakilerden hangisinin yapılmasına gerek yoktur?

A) Orman tahribatına son verilmeli, ağaçlandırma hızlandırıl-

malı ve orman yangınlarına karşı etkili önlemler alınmalı
B) Su kaynaklarının kaybolması sonucu taban suyunun düş-
mesiyle topraklar çoraklaşıp verimsizleştiğinden su kaynak-
ları korunmalı
Haritada numaralandırılarak gösterilen alanlardan hangisi C) Tarımsal verimin düşük olduğu yörelerdeki tarım faaliyetle-
tektonik deprem bölgesi içinde yer alır? rinde daha fazla gübre ve ilaç kullanılmalı
D) Riskli bölgelerdeki topraklarda tarım yapılmamalı, bu tip ara-
A) I B) II C) III D) IV E) V ziler mera olarak ayrılmalı ya da ormanlaştırılmalı
Paraf Yayınları E) Toprağın yanlış işlenmesi, ekilmesi ve sulanması önlenmeli

2. Bir yörede görülen aşağıdaki özelliklerden hangisi, diğer

dördünün nedeni olarak gösterilebilir?

A) İnsanların psikolojilerinin bozulması

B) Okyanuslarda dev dalgaların oluşabilmesi 5.
C) Büyük ölçüde can ve mal kayıplarının olması
D) Kara ve demir yolu ulaşımının aksayabilmesi
E) Yer kabuğunun ani ve kısa süreli titreşimler hâlinde sarsıl-
ması

Haritada koyu renkle gösterilen bölgelerde;

3. Yeryüzündeki deprem alanlarının dağılışı ile fay hatlarının dağı- I. erozyon,

lışı paralellik gösterir. Büyük Okyanus çevresi, Alp - Himalaya II. kuraklık,
kıvrım sistemi, Akdeniz çevresi depremlerin en sık görüldüğü
III. deprem,
yerlerdendir.
IV. sel ve taşkın
Buna göre, aşağıdaki ülkelerin hangisinde deprem olasılı-
ğı daha azdır? afetlerinden hangilerinin daha fazla etkili olduğu söylenebilir?

A) Hindistan B) Çin C) Türkiye A) I ve II B) I ve III C) II ve III

D) İngiltere E) Japonya D) II ve IV E) III ve IV

37
 COĞRAFYA Test
Test -- 18
18

ÇEVRE VE TOPLUM
Doğal Afetler

6. Aşağıdaki haritada bazı alanlar koyu renkle gösterilmiştir. 8. Aşağıdaki doğa olaylarından hangisi, karşısındaki doğal afe-
tin meydana gelmesinde doğrudan etkili değildir?

A) Okyanus ve denizlerde meydan gelen denizaltı volkanizma-

sı ➠ Tsunami
B) Magmada konveksiyonel akıntıların oluşması ➠ Orman yan-
gını
C) Yer kabuğunda meydana gelen fay ve kırıklar ➠ Deprem
D) Engebeli arazilerde bitki örtüsünün tahrip edilmesi ➠ Top-
rak erozyonu
E) Dağlık ve engebeli arazilere kar yağışının fazla düşmesi ➠
Çığ
Yalnızca haritadaki dağılış dikkate alındığında, aşağıdaki-
lerden hangisi bu alanlarda meydana gelecek ortak doğal
afetlerden biridir?

A) Çığ B) Şiddetli fırtına C) Volkanizma

D) Kuraklık E) Deprem

9. Erozyon riskini ve zararını en aza indirgemek için ---- etkili bir

Paraf Yayınları

yöntemdir. Bu yöntem, sağanak şeklindeki aşırı yağışların yer

altına sızmasına yardımcı olarak sellerin, çamur akıntılarının za-
rarını da azaltır.

7. Büşra, “Doğal Afetler” konusunu bitirdikten sonra aşağıdaki ifa- Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden han-
deleri doğru (D) veya yanlış (Y) olarak değerlendirmiş, ancak bi- gisi getirilebilir?
rinde hata yapmıştır.
A) sulama B) nadas C) ağaçlandırma
Soru
İfadeler D Y D) otlatma E) kuru tarım
No
Toprak erozyonu; deprem, tsunami ve hor-
I Å
tuma göre daha kısa sürede gerçekleşir.
Aşınma dereceleri göz önüne alındığında
II killi, kumlu ve tüflü arazilerin erozyona di- Å
renci bazaltlı arazilere göre daha fazladır.
Kütle hareketleri; eğimli arazilerde düşme,
III kayma, akma veya bunlardan birkaçının bir Å
arada görülmesi olayıdır. 10. Aşağıdakilerden hangisi, sık sık sel ve taşkınların yaşandı-
Hortumlar; soğuk havanın altında sıkışan sı- ğı bir yerin özelliklerinden biri olamaz?
IV cak hava kütlesinin, aniden hızlı şekilde dö- Å
nerek yükselmesi sonucu oluşur. A) Akarsu havzalarında yerleşmelerin bulunması
Doğu Anadolu’da çığ olaylarının daha faz- B) Kısa sürede çok fazla miktara ulaşan, sellere yol açan sağa-
V la görülmesinde, yer şekli ve iklim özellik- Å nak yağışların görülmesi
lerinin etkisi fazladır. C) Geçirimsiz toprakların yaygın olması

Büşra’nın hata yaptığı soru hangisidir? D) Bilinçli arazi kullanımının yaygın olması
E) Akarsu ağının, havzaya düşen yağışın kısa mesafelerde bir
A) I B) II C) III D) IV E) V araya toplanmasını sağlayacak özellikte olması

1-B 2-E 3-D 4-C 5-A 6-A 7-E 8-B 9-C 10-D 38
 Test - 19 FELSEFE
FELSEFEYİ TANIMA

1. Felsefe sözcüğü felsefe başlamadan önce kullanılmamıştır. On- 3. Felsefe tarihi içerisinde ilk kez materyalist Demokritos “bilgi”-
dan önce felsefe yerine kullanılan sözcük “histori” kelimesidir. yi, “bilgi edinme sürecini” bir problem olarak saptamış ve çok
Histori kelimesi bugünkü manasında tarih anlamına gelir. Ama önemli bir kuram geliştirmiştir. Demokritos’tan önce “bilgi” ayrı
o zamanki anlamı araştırmak, araştırmak amacıyla yola çıkmak bir araştırma alanı, ayrı bir felsefi disiplin olarak ele alınmamıştır.
anlamına geliyordu. İlk filozoflar, bilgeliği seven insanların ger- Demokritos’tan önce felsefenin iki ana sorunu vardır; “madde”
çekten pek çok konuda araştırmacı olması gerektiğini savunmuş- ve “oluş.” Demokritos’tan sonra felsefede ayrı araştırma alanla-
tur. “Felsefe nedir?” diye sorduğumuzda cevaplaması felsefe rı, ayrı disiplinler oluştu.
açısından en zor sorulardan bir tanesidir. Bildiğimiz gibi felsefe
Bu parçada felsefi düşünmenin gelişmesinde aşağıdakiler-
kelimesi eski Yunanca bir kelimedir. İki sözcükten oluşur, “phi-
den hangisinin öneminden söz edilmektedir?
lo” ve “sophia”. Kelimeyi birebir çevirdiğimiz zaman kelimenin
anlamı bilgiyi sevmek ya da bilgelik sevgisi anlamına gelir.
A) Felsefi sorunları farklı yöntemlerle ele almanın
Buna göre, felsefe için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? B) Felsefi tartışmalarda aklı etkili kullanmanın
C) Felsefenin konularını farklı bakış açısı ile ele almanın
A) Her şeyi bilmek anlamına geldiği
D) Filozoflar arasındaki dayanışmanın
B) Soyut konuları içerdiği
E) Felsefenin ele aldığı konuları genişletmenin
C) Tanımının yapılmasının kolay olduğu
D) Sorgulamadan kaçındığı
E) Arayış içerisinde olduğu
Paraf Yayınları

4. Felsefi düşüncenin başladığı İlk Çağ’da, Doğu dünyasında pratik

2. Felsefenin ele aldığı tüm konuların içine girmiş bir cin gibidir,
şüphe. Bu cin; felsefenin, düşünen beynin yani insanın içindedir.
ihtiyaçlara cevap olarak geliştirilen bir zihniyetin olduğu yerde,
Yunan’da, bilgiye bizatihi bilginin kendisi için yönelen bir zihni-
yet vardır. Yunanlıların “teori”ye yükseldikleri yerde, Doğu düşün-
cesi, gündelik hayatın getirdiği problemlere cevap arayışı içinde
olup, herhangi bir şekilde teorik düzeye erişememiştir. Elbette İlk
Çağ Yunan filozoflarının Doğu’ya, Hindistan ve Mısır’a yaptıkları
gezilerde öğrendiklerinin felsefeye olan katkısı yadsınamaz. An-
cak ilk filozoflar, onlardan öğrendiklerini bağlı bulundukları pra-
tiklerden sıyırıp, ilkelere, yasalara ulaşmışlar; bunları da dünya-
nın, evrenin, doğanın gizemini çözmek için kullanmışlardır.

Bu parçada felsefi düşüncenin aşağıdaki özelliklerinden han- Bu parçaya göre, İlk Yunan düşüncesinin ayırt edici özelli-
gisi vurgulanmaktadır? ği aşağıdakilerden hangisidir?

A) Evrensel olma B) Rasyonel olma A) Tutarlı olması B) Koşulsuz olması

C) Öznel olma D) Kuşkucu olma C) Nesnel olması D) Sistemli olması

E) Refleksif olma E) Eleştirel olması

39
 FELSEFE Test - 19

FELSEFEYİ TANIMA

5. Felsefenin tanımı üzerine yapılan açıklamalara baktığımızda Aris-
toteles’in felsefeyi “varlıkların ilk nedenleri ve ilkelerini ele alan
şey” olarak açıkladığı görülmektedir. Descartes’da felsefe sö-
zünden “bilgeliği incelemek,” bilgelikten de “yalnız işlerimizde
ölçülülük değil, fakat hayatımızı sevk ve idare için olduğu kadar
sağlığımızı koruma ve bütün zanaatların icadı için de insanın bi-
lebildiği bütün şeylerin tam bir bilgisinin” anlaşılması gerektiği-
ni belirtmektedir.
Felsefenin tarih boyunca bir çok tanımının yapılmasının ne-
deni aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Felsefenin tutarlı olması
B) Filozofların yaşadığı kültürden bağımsız olamaması
C) Her filozofun kendine göre bir görüşünün olması
D) Felsefenin akla ve mantığa dayanması
E) Felsefenin yığılan bir bilgi olması
Paraf Yayınları
7. Felsefede sonuçlar önemli değildir. Felsefe sonuç elde etmek
ya da fayda sağlamak için yapılmaz. Felsefede önemli olan fel-
sefi sonuçlardan çok bu sonuçlara ulaşma biçimidir. Başka de-
yişle felsefede, örneğin bilimlerde olduğu gibi herkes tarafından
kabul edilen veya kabul edilmesi gereken doğru, kesin bilgiler
veya sonuçlar söz konusu değildir. Herhangi bir bilimde, her
zaman öğrenilmesi mümkün bir doğru vardır. Felsefede ise fi-
lozofların çeşitli konularda ileri sürmüş oldukları birbirine aykı-
rı olan birtakım düşünceler vardır. Bir bilim adamının başka bir
bilim adamının bilimsel bir görüşünü paylaşmak zorunda olma-
sına karşılık, bir filozofun başka bir filozofun felsefi bir görüşü-
nü paylaşması beklenmez. Çünkü her filozofun kendine özgü
bir görüşü vardır.
Bu parçadan felsefeyle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi-
ne ulaşılamaz?
A) Pratik bir amaç için yapılmaz.
B) Kesin bilgiler ortaya koymaz.
C) Hedefe ulaşmak için bir araçtır.
D) Oluşturucusunun izlerini taşır.
E) Nesnel bilgiler ortaya koymaz.

6. Felsefede hiçbir şey olduğu gibi kabul edilmez, eleştirilir. Zaten 8. Felsefe, bilimi ve ulaştığı sonuçlarıda içine alarak tüm varlığı anla-
eleştiri olmazsa felsefenin dinden, mitolojiden, dogmadan hiç- maya ve açıklamaya çalışır. Bunu yaparken bilimin ulaştığı sonuç-
bir farkı kalmaz. lardan da yararlanır. Felsefe, sadece bilimden ve onun verilerin-
den yararlanmakla kalmaz. Yepyeni sorularıyla ve temellendirilmiş
Bu açıklamada felsefenin;
açıklamalarıyla bilime yeni hedefler gösterir, onun ufkunu açar.
I. sorgulama,
Bu açıklamada aşağıda verilenlerden hangisi vurgulanmak-
II. çağından etkilenme,
tadır?
III. evrensel olma,
IV. kümülatif olma A) Felsefenin yol göstericiliğini

gibi özelliklerinden hangilerine değinilmiştir? B) Felsefe ve bilimin eleştirel yapısını

C) Bilimin nesnel tavırlarını
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) Felsefe ve bilimin birbirine desteğini
D) Yalnız III E) III ve IV E) Bilimin felsefeden nasıl ayrıldığını

1-E 2-D 3-E 4-B 5-C 6-A 7-C 8-D 40

 Test - 20 FELSEFE

FELSEFEYİ TANIMA

1. Yunan’da ilk felsefi-bilimsel çalışmaların Batı Anadolu’nun zen-
gin ve müreffeh liman şehirlerinde, örneğin Milet’te, Efes’te, Te-
os’ta, Klazomenai’de, Samos ve Kos adalarında başlaması bir
tesadüf değildir. Bu şehirler hem Doğu’dan, karadan gelen ker-
van ve ticaret yollarının sonunda bulunuyor, hem de deniz tica-
retinin ana merkezlerini oluşturuyordu. Ticari ilişkilerde ise sa-
dece malların değiş tokuş edilmediği, aynı zamanda fikirler ve
buluşların da bir yandan diğerine geçtiği bilinmektedir.
Bu açıklama felsefenin Yunanda başlamasını aşağıdakiler-
den hangisine dayandırmaktadır?
A) Toplumsal yapının gelişmesine
B) Güçlü bir otoritenin varlığına
C) Diğer uygarlıklarla ilişkisine
D) Üretim tekniklerinin gelişmesine
E) İnanç biçimlerinin çeşitliliğine
3. Felsefenin, hikmet(derin bilgi) sevgisi ve filozofun da hikmetin
peşinden koşan, hikmete âşık olan kişi anlamına geldiği göz
önüne alındığında felsefenin ne olduğu konusunda bilgi sahibi
olmanın ilk adımı atılmış olacaktır. Bir başka deyişle felsefe, bir
sevginin ve sevgiliye ulaşma gayretinin tezahürüdür. Felsefe et-
kinliğinin öznesi, kendisindeki eksikliğinin farkında olan insan-
dır. Sağına soluna, etrafındaki varlıklara bakıp bunları kendisiy-
le karşılaştıran insan, kendi özgünlüğünü akıl olarak adlandıran
bir güçte bulur. Bu nedenle hikmet arayışında insana yardım-
cı olacak en büyük araç, öncelikle aklı olmuştur. Ancak bura-
da insanın yalnızca akıldan ibaret olan bir varlık olduğu söylen-
mek istenmemektedir. Duyularıyla, duygularıyla, vicdanıyla ve
inancıyla birlikte akıl, insanı insan yapan etkinlikleri gerçekleştir-
mektedir. Bütün bu araçlarıyla insan, gerçeğe ulaşmak için bit-
mez, tükenmez arayışını sürdürmektedir.
Bu parçaya dayanarak aşağıdaki sonuçlardan hangisine
ulaşılamaz?

A) Felsefenin bilgelik sevgisi olduğuna

B) Felsefenin bir çaba, bir gayret olduğuna
C) Felsefenin akılcı bir etkinlik olduğuna
Paraf Yayınları

D) Felsefede bitmişliğin olmadığına

E) Felsefenin kendi kendini sorguladığına

2. İnsanoğlu durup dururken doğayı gözlemlememiştir. Gözlem ya-

pan insan aynı zamanda doğayı açıklama ihtiyacı da hissetmiş-
tir. Çünkü felsefeden önce insanlar doğa olaylarını mitolojiler-
le, yani efsanelerle açıklamaya çalışıyordu. Mitolojiler insanlara
doğaüstü açıklamalar sunuyorlardı. Mitolojik açıklamalar insa-
nın sorularını, merak ve hayretini, karşılamamaya başladığında
insan gözlemlerini kendi aklıyla değerlendirmiş ve doğa olayla- 4. “Felsefe ya yapılır ya yapılmaz. Ama felsefe yapılmazsa bu da an-
rını doğal güçlerle açıklamaya başlamış ve böylece insanlığın cak felsefe adına olur. Yani felsefe yapılmayacaksa bile yapılır. Bu
en nadide ürünü olan felsefe ortaya çıkmıştır. Çünkü insan dü- bugün de doğrudur. Felsefe diye bir şeyin olmadığı görüşünü söy-
şünen sorgulayan bir varlıktır. lemek için tam bir felsefi argüman dile getiren sözde felsefe düş-
manlarının bu görüşlerinden daha eğlenceli bir şey yoktur.”
Bu parçada felsefeyi ortaya çıkaran;
Bu parçaya dayanarak felsefe ile ilgili aşağıdaki yargılardan
I. gözlem ve merak,
hangisine ulaşılabilir?
II. akla dayalı açıklama,
III. demokratik ortam A) Felsefe ancak belirli koşullarda ortaya çıkar.

koşullarından hangilerine değinilmiştir? B) Felsefi düşünceden kaçınılamaz.

C) Felsefe gerçeğin bilgisine ulaştırır.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) Felsefe bilgelik sevgisidir.
D) Yalnız III E) II ve III E) Felsefe tutarlı görüşler ortaya koyar.

41
 FELSEFE
FELSEFEYİ TANIMA
5. Prof. Dr. Ahmet Arslan’ın Orta Çağ’da İslam dünyasında ortaya
çıkan ve gelişen felsefi nitelikli düşünce hareketlerini ve onların
temsilcilerini incelerken tespit etmiş olduğu en önemli gerçek, bu
felsefi hareketlerin ve temsilcilerinin görüşlerinin, sistemlerinin da-
ha önceki Antik Yunan felsefesi ve filozoflarının doğru ve yeterli
bir bilgisi olmaksızın anlaşılamayacağı ve anlatılamayacağıdır.
Bu parçada savunulan görüş aşağıdakilerden hangisidir?
A) Filozoflar yaşanılan kültürden etkilenir.
B) Felsefede kuşku bir metoddur.
C) Felsefe, tarihinden bağımsız değildir.
D) Felsefe tutarlı bilgiler üretir.
E) Her filozofun kendine göre bir görüşü vardır.
6. Orhan, izlediği animasyon filmindeki karakterlerin, “şu kötü bir
çocuk, şu iyi bir çocuk” şeklinde nitelendirildiğine tanık olur.
Meraklı bir çocuk olan Orhan, babasına,”Baba, nasıl iyi çocuk
olunur?” diye sorar. Babasının söylediklerini dikkatlice dinleyen
Orhan, “Tamam, anladım.” der ve ardından babasına bu kez,
“Baba, iyi nedir?” diye sorar. Bu soru, ilkinde olduğu gibi baba-
sının hemen cevaplayabileceği, Orhan’ın da kolayca anlayabi-
leceği bir soru değildir. Çünkü bu soru felsefi bir sorudur.
Parçada sözü edilen felsefe sorusunun ayırt edici özelliği
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Öze dönük olması
B) Şüpheye dayanması
C) Yaşamı ilgilendirmesi
D) Genele yönelik olması
E) Bilme arzusunu gidermesi
1-C 2-C 3-E 4-B 5-C 6-A 7-B 8-A
Test - 20
7. Felsefeyi herkes tarafından anlaşılacak ve kabul görecek şekil-
de tanımlamak, felsefenin ne olduğunu tam olarak gözler önü-
ne sermek hiç de kolay bir şey değildir. Felsefeyi hemen her-
kesi tatmin edecek şekilde tanımlamayı güçleştiren etkenlerden
biri felsefeyle yeni tanışanların ya felsefeyi büsbütün gizemli bir
hale getirecek veya mutlaklaştıracak şekilde, ona çok önemli,
hatta abartılı roller biçmeleri ya da felsefeyi boş lafazanlık, de-
ğersiz, hatta tehlikeli bir spekülasyon olarak görmeleridir. Yal-
nızca felsefeyle yeni tanışanlar değil, onunla uzun yıllardan beri
uğraşanların felsefe kavrayışları da farklılık gösterebilir. Bazıları
bilimsel verilerden destek alan kuramsal boyutu çok daha güç-
lü bir felsefeye değer verirken bazıları etik ve siyaset felsefesiy-
le daha sıkı bir ilişki içinde olmayı gerektiren pratik yönü daha
güçlü bir felsefeyi önemser.
Bu parçada felsefeyi tanımlamadaki hangi güçlük vurgu-
lanmaktadır?
A) Soyut bir etkinlik olması
B) Farklı bakış açıları içermesi
C) Genelgeçer bir metodunun olmaması
D) Bilimlerle iç içe olması
Paraf Yayınları
E) Pratik bir faydayı amaçlamaması
8. Felsefe olmuş bitmiş düşüncelerin, nihayete erdirilmiş fikirlerin
toplamından ibaret bir şey değildir. Nitekim felsefeyi esas itiba-
rıyla bir eleştiri ve sorgulama, karşılıklı bir tartışma faaliyeti ola-
rak anlayan Sokrates, bu yüzden insan zihnini tembelleştirdiğine
inandığı yazılı söze değer vermemiş ve fikirlerini ortaya koydu-
ğu yazılı hiçbir şey bırakmamıştır.
Bu parçadan aşağıdaki genellemelerden hangisine ulaşı-
labilir?
A) Felsefe yolda olmadır.
B) Felsefe düşünme üzerine düşünmedir.
C) Felsefe yaşamı kolaylaştırmada işlevseldir.
D) Felsefe insanın kendini tanımasıdır.
E) Felsefe kesin bilgiler üretmektir.
42
 Test - 21
VARLIK FELSEFESİ
1. Herakleitos’a göre, varlık hiçbir şeydir, oluş her şeydir. Bütün olu-
şun temeli, “zıtların birliği ve mücadelesi”dir. Mücadele, her şe-
yin babasıdır. Bu, “sürekli oluş”u, “sürekli değişme”yi mümkün
kılar. Sabit, değişmez olan hiçbir şey yoktur. Her şey kendi kar-
şıtını da potansiyel olarak barındırır ve onunla sürekli mücadele
halindedir. Bu mücadeleden yeni bir başka şey olmakta ve o da
varlık kazanır kazanmaz yine kendi karşıtı ile mücadeleye giriş-
mekte ve bu süreç, böylece sonsuza kadar devam etmektedir.
Bu parça aşağıdaki görüşlerden hangisine dayanak yapı-
labilir?
A) Varlık durağan bir yapıdadır.
B) Varlık değişmez.
C) Her şey akar.
D) Varlık yoktur.
E) Var olmak algılanmış olmaktır.
2. Thales, Yunan dünyasında bilim öncesi dönemden, bilim döne-
mine geçiş sürecinin ilk filozofu olarak kabul edilmektedir. Fe-
nike’de doğduğu iddia edilen Thales’in Anadolu topraklarında
bulunan Milet’te yerleşerek felsefi görüşlerini buradan dillendir-
mesinden olsa gerek ki Milet Mektebi’nin kurucusu sayılmakta-
dır. Bu dönem filozofları ilgilendiren temel problem “Evren ne-
den meydana gelmiştir?” sorusuna yanıt aramak olmuştur. Bu
dönem filozofları temel noktada evrenin neden oluştuğuyla ilgi-
li yorumlarda bulunmuşlarsa da insan konusuyla ilgilenmemiş-
lerdir. Yunan düşüncesini bilim dönemine yaklaştıran doğa göz-
lemlerine dair ilk tecrübeyi felsefi anlamda Thales ortaya atmış
ve her şeyin kaynağı olarak suyu göstermiştir.
Bu parçada aşağıdaki problemlerin hangisi üzerinde du-
rulmaktadır?
A) Arkhe problemi B) İnsan problemi
C) Oluş problemi D) Bilgi problemi
E) Ahlak problemi
FELSEFE
3. Demokritos, evrenin sonsuz küçük parçalardan meydana gel-
diğini ileri sürmüştür. Anaksagoras’ın öğretisi de bu şekildeydi
ancak Demokritos bu parçalara modern anlamda atom ismini
kazandırmıştır. Demokritos Elealıların “varlık” öğretisini kendi-
sine çıkış noktası aldığından, “Var olan ne meydana gelmiştir
ne de yok olacaktır.” şeklinde düşünmüştür. Ona göre atomla-
rın en büyük ortak özelliği budur, bunun dışında Demokritos’ta
atomlar katıdırlar, biçimleri, büyüklükleri söz konusudur.
Demokritos bu görüşleriyle aşağıdakilerden hangisini sa-
vunmaktadır?
A) Gerçek varlığın soyut olduğunu
B) Varlığın idea olduğunu
C) Varlığın evrensel akıldan meydana geldiğini
D) Varlığın ilk ilkesinin madde olduğunu
Paraf Yayınları E) Varlığın bilgisine ulaşılamayacağını
4. Hiçbir değer, ilke, kural tanımayan bir görüştür. “Varlık var mı-
dır?” sorusuna “Yoktur.” diye cevap veren bir felsefi düşünce-
dir. Hem bilgi felsefesi hem değer felsefesi hem de varlık fel-
sefesi ile ilgili bir tutumdur. Ontolojik anlamda “Varlık yoktur.”
diyen bu yaklaşım epistemolojik anlamda bir doğruya ulaşıla-
mayacağını iddia eder. Değer anlamında ise herhangi bir kura-
lı, ahlaki ilkeyi kabul etmez.
Bu parçada sözü edilen felsefi yaklaşım aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Materyalizm B) Nihilizm C) Rasyonalizm
D) İdealizm E) Hermeneutik
43
 FELSEFE Test - 21

VARLIK FELSEFESİ

5. Aristoteles’in varlık anlayışında, Platon’a yönelttiği eleştiriler bir
çıkış noktası olmuştur. Aristoteles Platon’un idealarla görünüş-
ler, tümel ile tekil arasında inandırıcı bir bağıntı kuramadığını
belirtir. İdea öğretisinde, duyulur olanla düşünülür olan birbi-
rinden ayrılmıştır. Bu nedenle Aristoteles’in temel sorunu, Pla-
ton’un birbirinden ayırdığı bu iki dünyayı yeniden birleştirmek-
tir. Aristoteles’e göre, idealar tek tek nesnelerin özüdür, onların
var olmalarının nedenidir. Ancak idealar, duyu dünyasının dışın-
da değildir.
Aristoteles bu düşüncesiyle Platon’un hangi görüşünü eleş-
tirmektedir?
A) İdealar varlığın özünü oluşturur.
B) İdealar nesnelerden bağımsız düşünülemez.
C) İdealar, duyu dünyasının dışında değildir.
D) İdealar ve duyular dünyası birbirinden ayrıdır.
E) İdealar nesnelerin içindedir.
Paraf Yayınları
7. Oluş problemini bir halden hale gelme (birleşme) olarak anla-
yan Empedokles bu değişim hallerini birden çok asli unsurla
açıklamıştır. Her şeyin temel noktasında gördüğü asli unsurlar,
sonraki dönemlere büyük bir miras olarak kalan dört unsurdur:
Toprak, ateş, su ve hava. Bunlar Empedokles’e göre ne varlığa
gelmiş ne de yok olacaklardır. Bu unsurlar her şeyin temelidir,
aralarında değişme yoktur, sayıları da belirlidir.
Empedokles’in bu görüşlerini aşağıdaki yargılardan hangi-
si destekler?
A) Varlık tek bir maddeye indirgenemez.
B) Varlık soyut bir yapıdadır.
C) Varlık durağan bir yapıdadır.
D) Varlık görüntüden yoksundur.
E) Varlığın ana maddesi sudur.

8. Platon’daki zihin-idea ilişkisi ile Aristoteles’in ruh kuramındaki

6. Otomobiller rengarenktir; kimi kırmızı, kimi beyaz; kimi siyahtır.
Yine her otomobil markasının far, stop, tampon tasarımları birbi-
rinden farklıdır. Fakat her otomobilin, renginden, dış tasarımın-
dan bağımsız bir özü vardır. Biz bu öze soyutlama ile bir çeşit
sezgi ile ulaşırız. İşte gerçek olan bu özlerdir, gerisi gelip geçi-
cidir.
Bu parçada, aşağıdakilerden hangisinin varlıkla ilgili görüş-
lerine yer verilmiştir?
form-madde karşıtlığından sonra felsefede zihin konusundaki ilk
ciddi kuram Descartes tarafından geliştirilmiştir. Descartes zihni
bedenden ayrı bir töz olarak ele almış ve bütün gerçek bilgile-
rin kaynağının zihnin dolaysız algısıyla ortaya çıkan kavramlar-
la oluşturulabileceğini söylemiştir. Bunun sonucunda ise be-
deni bir makine olarak görmek zorunda kalmıştır. Descartes’ın
savunduğu zihin-beden ayrımı, gerçekte bir ruh ikilemini de be-
raberinde getirmiştir.
Bu parça;
I. düalizm,
II. nihilizm,
III. septisizm
görüşlerinden hangileri ile ilişkilendirilebilir?

A) Düalizm B) İdealizm C) Nihilizm A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) Materyalizm E) Fenomenoloji D) I ve II E) I, II ve III

1-C 2-A 3-D 4-B 5-D 6-E 7-A 8-A 44

 Test - 22 FELSEFE

BİLGİ FELSEFESİ

1. Sofist filozoflardan Protagoras’a göre duyu organları bize yal-
nızca değişen şeyleri bildirebilirler; değişmeyen, sabit, zorunlu
ve kesin olanı bildiremezler. Bu nedenle doğru bilgiyi, duyum-
larda değil düşüncede aramak gerekir. Fakat ne yazık ki düşün-
ce, duyusal algılarımızın bir uzantısından başka bir şey değildir.
Duyu organları ne algılıyorsa düşünce onlar üzerine düşünebi-
lir. Dolayısıyla bilgilerimiz ister duyuma, isterse düşünceye da-
yansın, şüphelidir. İnsan için doğru; gördüğü, duyduğu, hisset-
tiğidir.
Protagoras’ın bu görüşlerini aşağıdaki yargılardan hangi-
si özetler?
A) İnsan her şeyin ölçüsüdür.
B) Elde edilen bilgiler mutlaktır.
C) Hiçbir bilgiden kuşku duyulmamalıdır.
D) Doğru bilgiler doğuştandır.
E) Doğru bilgi kişilere göre değişmez.
Paraf Yayınları
3. Gazâlî, doğru bilginin elde edilmesinde duyu ve akıl bilgisinin
fonksiyonlarını vurgulamakla birlikte, onları yeterli bulmadığı için
bir diğer faktörden de bahseder ki, o da sezgidir. Sezgiyi kendi
diliyle “kalp gözü” olarak kavramlaştırır. Genelgeçer doğru, ha-
kikat bilgisine sezgiyle (kalp gözüyle) ulaşılabileceğini söyler.
Gazâlî kalp gözünün bütün insanlarda bulunduğunu ancak her-
kesin bununla aynı bilgiye ulaşamayacağını söyler. Ona göre,
insan günah işlediği için kalp gözünün önünde perdeler oluşur
ve hakikati kavraması zorlaşır. Bunun için insan Allah’ın emir ve
yasaklarına uymalı, bedeni ve ruhunu günahlardan arındırmalı-
dır. Böylece kalp gözünün önündeki perdeler açılacak ve insan
yalnız görünenlerin değil, onların arkasındaki hakikatlerin bilgi-
sine de ulaşacaktır.
Gazâlî’nin bilgi anlayışını yansıtan bu parçadan aşağıdaki
yargıların hangisine ulaşılabilir?
A) Doğru bilginin kaynağı akıldır.
B) Bilginin doğru olması deneyime dayanmasına bağlıdır.
C) İnsan metafizik bilgiye güvenmemelidir.
D) Genelgeçer bilgilere mistik bir içgörü ile ulaşılır.
E) Genelgeçer bilgilere ulaşılamaz.

4. • Sokrates’e göre, erdemli olmak bilgili olmaktır. Bilgi ise in-

2. Her şeyden kuşku duyuyorum. Çevreden, başkalarından öğ-
rendiklerimden, geçmişten gelen bilgilerden, bilimden, kısaca
tüm bildiklerimden... Hatta kendi varlığımın gerçekten olup ol-
madığından... İşte burası son sınırdır. Çünkü kuşku duyan be-
nim. Kuşku duyuyorsam düşünüyorum. Düşünüyorsam artık
düşündüğümden kuşku duyamam. O hâlde kuşku duyan, yani
düşünen ben varım; işte bundan kuşku duyamam. Ben varsam
zihnimdeki kavramların gerçekliği de vardır.
Bu parçadaki görüşler aşağıdakilerden hangisiyle açıklanır?
san aklında doğuştan vardır.
• Platon’a göre, asıl bilgi, değişmez varlıkların bulunduğu ide-
alar dünyasına ait bilgilerdir. İnsan, idealar dünyasının bilgi-
sini ancak akılla kavrar.
• Aristoteles’e göre, gerçekten var olan tekil ve bireysel olan-
lardır. Tekil ve bireysel bilgiler tümel önermelerden üretile-
rek akıl yoluyla elde edilir.
Görüşleri verilen bu üç filozofun ortak özelliği aşağıdakiler-
den hangisidir?

A) Locke’un empirik bilgi anlayışı A) Şüpheyi amaç edinmeleri

B) Comte’un pozitivizmi B) Bilimsel bilgileri ölçüt almaları
C) Protagoras’ın göreli şüpheciliği C) Objektif davranmaları
D) Kant’ın eleştirel felsefesi D) Evrensel görüş öne sürmeleri
E) Descartes’ın metodik şüpheciliği E) Rasyonalist olmaları

45
 FELSEFE Test - 22

BİLGİ FELSEFESİ

5. Sokrates, Yunan düşünce tarihinin en önemli şahsiyetlerinden
birisidir. Sonraki döneme kendisi yazılı hiçbir şey bırakmamıştır.
Onun düşüncelerini öğrencileri Ksenephon ve Platon’dan öğ-
renmekteyiz. Sokrates de aynen sofistler gibi doğa sorununu
bir kenara bırakmış, insan sorunu ile ilgilenmiş, felsefenin dik-
katini şehirlere, topluma ve evlere çekmiştir. Ancak Sokrates’in
de sofistler gibi insan sorunuyla meşgul olması onun Protago-
ras ve Gorgias gibi bir sofist olduğu anlamına gelmemektedir.
Sokrates’in, sofistlerin sohbetlerini dinlemesine karşılık sofist-
lerden olumlu şekilde bahsetmediği söylenmektedir. Çünkü o,
sofistler gibi sadece dinleyicileri etkilemek adına uzun nutuklar
çekmez, kendisine dinleyici kazandırarak para kazanmak uğru-
na uzun seyahatlerde bulunmazdı. Sofistlerin aksine evrensel,
rasyonel ve objektif ahlaki değerlerin var olduğuna inanır, bun-
ları ortaya koymak için mücadele eder, herkesin kabul edece-
ği genelgeçer doğruluk iddialarının mümkün olduğuna inanır,
ders vermiş olduğu öğrencilerden para almaz ve inandığı de-
ğerler uğrunda ölmeyi göze alırdı.
7. “Doğru bilgi” ve “Bilimsel bilgi” Aristoteles’in ele aldığı temel
konudur. Aristoteles’in bilgi kuramı da Platon’unki gibi rölativist
bilgi görüşleri ile bir hesaplaşmadan kaynaklanır. Ama Aristote-
les doğru bilgiyi ideaya dayandırmakla beraber Platon gibi idea-
dan hareket ederek sistemini kurmamıştır. Aristoteles kendisine
ayağını sağlamca basabileceği güçlü bir dayanak noktası ara-
mıştır. Aradığı bu sağlam noktayı da Aristoteles akıl yürütmede
ve doğayı gözlemlemede bulmuştur.
Buna göre, Platon ve Aristoteles’in bilgi görüşlerinin ortak
noktası aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mitolojiyi benimsemeleri
B) Doğru bilgiyi savunmaları
C) Kuşkucu olmaları
D) Göreceliği savunmaları
E) Genelgeçer bilgiye inanmamaları

Buna göre, Sokrates için aşağıdakilerden hangisi söyle-

nemez?

A) Arkhe problemini işlediği

Paraf Yayınları

B) Dogmatik olduğu
C) Göreceliği reddettiği
D) Toplumsal konuları ele aldığı
E) Ahlaksal değerleri savunduğu

8. – Her tür bilgi savını kuşkuyla karşılayan, bunların temellerini,

etkilerini ve kesinliklerini irdeleyen, ayrıca aklın kesin bir bil-
gi elde edemeyeceğini, hakikate erişilse dahi sürekli ve tam
bir şüphe içinde kalınacağını, mutlaka ulaşmanın mümkün
olmadığını savunan felsefi görüştür.
6. Aşağıdaki yargılardan hangisi Kant’ın kurucusu olduğu kri- – Hiçbir konuda kesin bir yargıda bulunmamak gerektiğini,
tisizmin bilgi görüşünü yansıtır? çünkü dış dünyanın sürekli değiştiğini savunan felsefi gö-
rüştür.
A) Doğru bilginin ölçütü düşünceye dayanmasıdır.
Verilen açıklamalar, aşağıdaki yaklaşımlardan hangisinin
B) Doğru bilginin ölçütü yaşantıya dayanmasıdır. temelini oluşturur?
C) Doğru bilginin ölçütü olgulara dayanmasıdır.
D) Doğru bilgi bir yönüyle akla diğer yönüyle deneye dayanır. A) Dogmatizm B) Empirizm C) Sepitizm

E) Doğru bilginin ölçütü işe yaramasıdır. D) Rasyonalizm E) Kritisizm

1-A 2-E 3-D 4-E 5-A 6-D 7-B 8-C 46

 Test - 23 FELSEFE

BİLGİ FELSEFESİ

1. İlk Çağ filozoflarından Pyrrhon’a göre, kesin yargılarda bulun- 3. • Protagoras’a göre “İnsan her şeyin ölçüsüdür.” Buna göre
maktan kaçınmak gerekir. Çünkü her şey her an değişmekte- herhangi bir konuda genelgeçer bir yargıda bulunamayız.
dir. Peki, Pyrrhon’un, “hiçbir yargıda bulunmamak” tavrı da ke- Herkesin üzerinde uzlaşabileceği doğru ya da yanlış hiçbir
sin bir yargı değil mi? Bu bir paradoks değil mi? Çünkü “Hiçbir şey yoktur.
yargıda bulunmuyorum.” demek de, aslında kesin yargı bildir- • Gorgias’a göre; “1) Hiçbir şey var değildir. 2) Bir şey olsa
mektedir. bile, bilinemez. 3) Bir şey var olsa ve bilinebilse bile bu bil-
Bu parçaya dayanarak, Pyrrhon ile ilgili aşağıdakilerden han- gi başkalarına aktarılamaz.”
gisi ileri sürülebilir? Buna göre, aşağıdakilerden hangisi bu görüşlerin ortak özel-
liğidir?
A) Görüşünün kendi kendisiyle çeliştiği
B) Evrensel bir düşünme ilkesi ortaya koyduğu A) Bilginin kaynağını akla dayandırmaları
C) Şüpheciliği doğruya ulaşmada araç olarak kullandığı B) Kuşkuyu bir yöntem olarak kullanmaları
D) Felsefi sorunları kesin olarak çözen bir öneri sunduğu C) Genelgeçer doğrunun olmadığını öne sürmeleri
E) Akılcı gerekçelere dayalı argümanlar ortaya koyduğu D) Varlığı değişimle açıkladıkları
E) Varlığın varlığından kuşku duymadıkları
Paraf Yayınları

2. I. Doğru bilginin ölçütü söylenen yargıların birbirleriyle çeliş-

memesidir. 4. Kant Saf Aklın Eleştirisi’nin daha ilk cümlesinde de söylediği

II. Doğru bilginin ölçütü ortaya atılan yargının konusuyla örtüş- üzere, “bilginin deneyimle başladığı” konusunda empiristlerle

mesidir. hemfikirdir. İnsanın bilişsel güçlerinin nesnelerden etkilenen du-

yularca harekete geçirilmeye ihtiyaç duyduğunu, zihnin ancak
III. Doğru bilginin ölçütü söylenen yargının birçok insanca doğ-
duyumların bilginin ham maddesini oluşturan duyumlar saye-
rulanmasıdır.
sinde bilgi yoluna girebileceğini söyleyen Kant, bilginin dene-
Verilen açıklamalar sırasıyla aşağıdaki bilginin doğruluk yimden zamansal olarak önce olmasa bile, aklın kendi kaynak-
ölçütlerinden hangilerini ifade eder? larından a priori birtakım öğeleri temin edebilmesinin mümkün
olduğunu düşünür. Bilginin a priori unsurlarının deneyimden tü-
I II III retilmemiş olmasının anlamı budur.
A) Tutarlılık Tümel uzlaşım Uygunluk Parçada, felsefenin alt dallarından hangisinin konusuna yer
B) Uygunluk Tutarlılık Tümel uzlaşım verilmektedir?
C) Tümel uzlaşım Uygunluk Tutarlılık
D) Tutarlılık Uygunluk Tümel uzlaşım A) Epistemoloji B) Etik C) Estetik
E) Tümel uzlaşım Tutarlılık Uygunluk D) Ontoloji E) Metafizik

47
 FELSEFE Test - 23

BİLGİ FELSEFESİ

5. Platon çevremizdeki dünyanın nesnelerinden, örneğin yataklar-
dan bahseder. Ona göre bir yatak gördüğümüzde onun yatak
olduğunu biliriz ve çesitli yönlerden farklı olsalar da her yatağı
tanırız. Köpekler kendi içlerindeki türler bakımından büyük fark-
lılıklar gösterirler ama tüm köpekler “köpek gibi olma” özelliği-
ni paylaşırlar ki biz bunu da tanıyabiliriz ve bu da bizim köpeğin
ne olduğunu bilmemizi sağlar. Platon sadece ortak bir “köpek
gibi olma” ya da “yatak gibi olma”nın var olmadığını, ayrıca he-
pimizin zihinlerimizde ideal bir yatak ve ideal bir köpek fikrinin
de var olduğunu ve tikel herhangi bir örnek gördüğümüzde ta-
nımamızı sağlayanın da bu olduğunu düşünür.
Platon’un görüşlerini yansıtan bu parçadan;
I. Fikirlerin kaynağı deneydir.
II. Fikirler doğuştandır.
III. Fikirlerin kaynağı duyumdur.
7. Rasyonalizm, aklın, bilim ve felsefe başta olmak üzere bütün
alanlarda tek otorite olması anlamına gelir. 17. yüzyıl filozofları-
na göre hakikat akla dayalı, özgür ve tarafsız araştırma ile keş-
fedilen bir şeydir.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi rasyonalist bir düşün-
cedir?
A) Doğru bilgiyi edinmede en büyük rehber insanın alışkanlık-
larıdır.
B) Felsefenin görevi nesneleri düşünce gözüyle görüp kavra-
maktır.
C) Zihne gerekli tasarımları deney verileri sağlar.
D) İnsan aklı doğduğunda boş bir levha gibidir, zihindeki her
şey öğrenme ürünüdür.
E) Sezgisel bilgiden şüphe edilemez.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I, II ve III
Paraf Yayınları

8. Bilgi deneyle başlar; ama tüm bilgiler deneyden çıkmaz. İki çeşit
bilgi vardır: a priori (deney öncesi) ve a posteriori (deneye da-
6. J. Locke, “Hiçbir insanın bilgisi, edindiği tecrübenin ötesine ge- yalı). A priori bilgi; zorunlu, deneyden bağımsız, deneysel olan-
çemez.” sözüyle aşağıdakilerden hangisinin önemini vurgu- la hiç karışmamış, süjelerin tümü için geçerli olan bilgidir. Kant,
lamaktadır? buna “salt bilgi” der. A posteriori bilgiyse deneyle mümkün ola-
bilen, kesin olmayan, gözlemlerle sürekli düzeltilen bilgidir.
A) Doğaya uygun yaşamın
Bu görüşleri dile getiren felsefi yaklaşım aşağıdakilerden
B) Kültürel faktörlerin hangisidir?
C) Deneyimlerin
D) Düşünsel yapının A) Entüisyonizm B) Pragmatizm C) Rölativizm

E) İçgörünün D) Fenomenoloji E) Kritisizm

1-A 2-D 3-C 4-A 5-B 6-C 7-B 8-E 48

 Test - 24
AHLAK FELSEFESİ
1. Hazzın acı yokluğu olduğunu söylemek için insanın illa Epikuros
gibi hayatı boyunca damla (gut) hastalığından muzdarip olma-
sının gerekmediği açıktır. Başka deyişle insan, hiç de böyle bir
hastalığa uğramadığı hâlde gözlemleriyle, aklıyla böyle bir gö-
rüşü doğru bir görüş olarak savunabilir. Aynı şekilde hocaları
Sokrates, Atina demokrasisi tarafından idam edildi diye onun
öğrencisi olan bütün soylu aile çocukları da Platon gibi demok-
rasi düşmanı kesilmemişlerdir.
Bu parçada aşağıdaki yargılardan hangisi eleştirilmektedir?
A) Filozoflar aklı etkili kullanırlar.
B) Filozofun yaşantıları düşüncelerini etkiler.
C) Filozoflar yaşanılan olaylardan aynı şekilde etkilenmezler.
D) Felsefi düşünce demokratik ortamlarda gelişir.
E) Felsefe hazzın peşinden koşmalıdır.
Paraf Yayınları
2. Nietzsche’nin asıl amacı bilimsel gelişmeleri değil, Hristiyan ah-
lak öğretisini çökertmektir. Çünkü ona göre Hristiyan ahlak öğ-
retisi, zayıflığı, miskinliği, bireyin özelliklerini köreltmeyi, ahlaklı
olma yerine özveriyi, kendini feda etmeyi önermektedir. Böyle
bir ahlak öğretisi ancak halkı sürü yapar ve onları korkaklar or-
dusuna dönüştürür. Bu nedenle, Nietzsche Hristiyan ahlakının
terk edilmesi gerektiğini ve insanı daha ileri götürecek yeni ah-
lak yasalarının oluşturulması gerektiğini ileri sürer. Nietzsche’ye
göre insanı köleleştiren ve kendisi olmaktan uzaklaştıran bütün
ahlak teorileri terk edilmelidir. Var olan ahlak kurallarını ortadan
kaldıran ve yerine yeni kurallar getirebilen insan ise güçlü ira-
deye sahip olan üst insandır.
Nietzsche’nin bu görüşlerinden aşağıdaki yargılardan han-
gisine ulaşılabilir?
A) İnsan, kendi değerlerini kendisi oluşturarak güçlü ve üstün
olur.
B) İnsan ahlaki güçleri ve mevcut değerleri benimsemelidir.
C) Üst insan, yerleşik kurallara göre yaşayan insandır.
D) Kendi değer yargılarını kendisi oluşturan insan bencildir.
E) Bütün ahlak değerlerine karşı çıkan insan zayıftır.
49
FELSEFE
3. İnsan toplulukları bazı değerleri üstün tutarak, insani varoluşla-
rına bir anlam verirler. Bundan dolayıdır ki, bütün zamanlar ve
bütün farklı insan toplumları için adalet, özgürlük, yoksula yar-
dım, zayıfın korunması, eşitlik, adalet, anne-babaya saygı, sa-
dakat, sözünde durma, sözleşmelere bağlılık vb. ilkeler olum-
lu ve yüksek ahlaki ilkelerdir. Bunlar, dönemsel bir nedenle, bir
insan topluluğu tarafından kabul edilmiş, bir başka insan toplu-
luğu tarafından reddedilmiş değildir.
Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılabilir?
A) Ahlaki değerlerin içerikleri tarih içinde oluşur.
B) Temel ahlaki değerler evrensel niteliktedir.
C) Neyin iyi neyin kötü olduğu insanın onamasına bağlıdır.
D) İnsanın ebedi ve değişmez bir özü yoktur.
E) İnsan, akıl sahibi olması bakımından özgürdür.
4. Sartre, ahlak görüşünü bir örnek üzerinden ortaya koyar. Sava-
şa gitmekle, annesine bakmak arasında bocalayan bir kişi var.
Bu kişi savaşta ağabeyini kaybetmiştir; eğer savaşa gider ve
geri dönemezse hiç kimsesi kalmayan annesi zor durumda ka-
lacaktır. Savaşa gitmezse, hem milli ve dini duygularının kaide-
leri dışına çıkmış olacak hem genel ahlaka aykırı davranmış ola-
cak hem de savaşta ölenlere saygısızlık etmiş olacaktır. Sartre,
bu durumla hangi ahlak kaidesini getirirseniz getirin başa çıka-
mazsınız ve bunalıma sürüklenirsiniz der. Sartre’a göre bunun
çözümü yine bireyin kendisindedir; ya savaşır ve ölür ya da an-
nesinin yanında kalıp ona yardımcı olur.
Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılabilir?
A) Bireyin değerlerini, sahip olduğu öz belirler.
B) İnsan iyiyi seçerse iyi, kötüyü seçerse kötü olur.
C) Mutlak iyiye ulaşmak mümkün değildir.
D) İnsan kendi değerlerini kendisi oluşturur.
E) İnsan doğası ona neyin iyi neyin kötü olduğunu gösterir.
 FELSEFE
AHLAK FELSEFESİ
5. Ahlakın, ahlaklı olmanın ve ahlaklı bir eylemde bulunmanın ko-
şulu, iyi isteme dayanmasıdır. Kant, iyi istemenin, bize getirdi-
ği yarar ya da sonuçları bakımından değil, kendisi bakımından
iyi ve değerli olduğunu vurgular: “İyi isteme, etkilerinde ve ba-
şardıklarından değil, konan herhangi bir amaca ulaşmaya uy-
gunluğundan da değil, yalnızca isteme olarak, yani kendi başı-
na iyidir; ona, kendi başına ele alındığında, onun herhangi bir
eğilimin, hatta isterseniz bütün eğilimlerin topunun birden, lehi-
ne gerçekleştirebileceği her şeyden, karşılaştırılamayacak ka-
dar daha yüksek değer verilmelidir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi Kant’ın ahlak anlayışıy-
la örtüşür?
A) Ahlaki eylemlerde toplumsal yararı ele alma
B) Ahlaki yasaları öznel temelde ele alma
C) Ahlak yasalarını akıl ile temellendirme
D) Ahlak yasalarını bireysel çıkarla özdeşleştirme
E) Ahlaki eylemleri sonuçlarıyla değerlendirmeme
6. Sokrates yaşamı boyunca hem erdemli bir hayatın nasıl olması
gerektiğini insanlara anlatmış hem de bu anlattıklarını yaşaya-
rak canı pahasına da olsa göstermiş, ölümle karşılasşa bile er-
demli olmaktan vazgeçmemiş böylece gerçek filozofluğun na-
sıl olması gerektiğini de göstermiştir.
Bu parçada vurgulanan temel düşünce aşağıdakilerden han-
gisidir?
A) Ahlakı bilmenin önemi
B) Bilginin insanları cehaletten alıkoyduğu
C) Bilgili olmanın önemli olduğu
D) Filozofların bilgili olması gerektiği
E) Erdemin eylem alanına taşınması gerektiği
1-B 2-A 3-B 4-D 5-E 6-E 7-A 8-C
Test - 24
7. İnsanın iyiliğinin ya da mutluluk amacının elde edilmesine ya-
rayan her eylem doğru eylemdir ve insanı bu iyilikten uzaklaş-
tıran eylemlerse yanlıştır. Nihai amaç olan iyi, her zaman ken-
disi için seçilen, asla başka herhangi bir şey için araç olmayan
bir yapıdır. Çünkü Aristoteles iyiyi tam olma, yetkin olma, baş-
ka herhangi bir şeye ihtiyaç duymaksızın kendi kendine yeter-
li olma durumu olarak görmektedir. İşte bu iki işaret yani “dai-
ma kendisi için seçilme, asla araç olmama” ve “kendi kendisine
yetme, hayatı kendisiyle seçilmeye değer kılma” iyinin iki ayırt
edici özelliğidir.
Aristoteles’in bu ifadelerine göre aşağıdakilerden hangisi
“iyinin ayırt edici” özelliği olabilir?
A) Doğrudan mutluluğu hedefleme
B) Düşüncelerde tutarlılığı arama
C) İdeler dünyasını bilmeye çalışma
D) Bütün insanları kapsama
E) Her türlü varlığı özdeş bilme
Paraf Yayınları
8. Kant, eylemlerimizde gerçekleştirmek istediğimiz amaçlar, yarar
ve beklentiler ile bu eylemlere bizi yönelten ilke arasında bir ayı-
rım yapar. Ödevden dolayı yapılan bir eylemin değeri ulaşılacak
amaçta olmayıp, onu yapmayı buyuran ilke ya da yasadır. Eyle-
min ahlaksal değeri, amacın gerçekleşmesinde değil, yalnızca
eylemi oluşturan “iyiyi istemenin ilkesinde” aranmalıdır.
Parçaya göre, Kant aşağıdakilerden hangisini doğru bulur?
A) Eylemlerin bireye sağladığı faydayı
B) En az sayıda insana en büyük ölçüde mutluluk sağlamayı
C) Sonucu ne olursa olsun iyi niyete dayalı eylemi
D) Eylemlerin sonuçlarını düşünerek hareket etmeyi
E) Yarara dayalı eylemlerin toplumu geliştirdiğini
50
 Test - 25 FELSEFE

AHLAK FELSEFESİ

1. Kierkegaard bütün yazılarında var olan bireyin anlamlı ve istek-
lerinin karşılandığı bir hayat sürmesine yardımcı olmaya çalışır.
O, bir bireyin nasıl bir yaşam sürmesi gerektiği sorusuna kolek-
tif, sosyal bir yaşama dayalı çözüm önerisini reddeder. Her bi-
rey kendi hayat yolunu kendi seçmeli ve takip etmelidir. Kierke-
gaard bu düşüncesini “Öznellik hakikattir, öznellik gerçekliktir.”
sözleriyle ifade eder. Ona göre hayatımızı nasıl yaşayacağımızı
yönlendirecek mutlak doğrular, mutlak değerler yoktur. Aksine
her birey neyin uğrunda yaşamaya ve ölmeye değer olduğuna
kendi karar vermelidir.
Bu parça aşağıdaki felsefe yaklaşımlarından hangisinin gö-
rüşlerini vurgulamaktadır?
A) Olguculuk B) Varoluşçuluk C) Sezgicilik
D) Akılcılık E) Fenomenoloji
3. Kant’a göre insan her zaman akıllı iradesini evrensel bir ya-
sa koyucu olarak tesis edeceği şekilde davranmalıdır. Bu il-
kede vurgulanan şey evrensel bir yasa koyucu olarak bireyin
akılsal iradesidir. İnsani irademiz bizi bir doğa varlığı kılan tüm
tikel ve bireysel belirlenimin kör zorunluluğundan kurtarılmalı-
dır. Bu doğal belirlenimlilikten kurtarılmış öznellik otonom veya
kendi kendini belirleyen bir nedensellik olarak karşımıza çıkar.
Bu otonom ya da özerklik içinde irade evrensel bir yasa koyu-
cu olabilir. Kant’a göre salt aklın özerkliği içinde ortaya konmuş
evrensel bir ilke ve yasa çerçevesinde eylemek, ahlaki açıdan
koşulsuz bir tarzda yerine getirilmesi bir ödev olarak anlaşılabi-
lir. Böyle bir ödeve uymak ve onun gereklerini yerine getirmek,
başka hiçbir beklenti ve koşul olmadan salt ahlaki yasaya, yani
koşulsuz buyruğa saygı temelinde ortaya konmalıdır.
Bu parçaya dayanarak aşağıdaki yargılardan hangisine ula-
şılabilir?

A) Ödev duygusu çıkar ve beklentiye dayanır.

B) Koşulsuz buyruk ile yapılmış davranışlar ahlaki değildir.
C) Bir eylem herhangi bir eğilimden değil, bir ödev duygusuy-
la gerçekleştiriliyorsa ahlakidir.
Paraf Yayınları

D) Ahlaki davranış ödeve uygun olan değil, çıkardan dolayı ya-

pılan davranıştır.
E) Ahlak yasaları tüm insanlar için geçerli olamaz.

2. I. İnsana haz veren duygular iyidir, bunun yanında acı, keder

ve üzüntüler ise kötüdür. İyi ve kötünün ölçütü olan duygular
ise tamamen bireylere bağlı gerçekleşmektedir. Ahlaki eyle-
4.
min değeri eylemin sonucunda elde edilen hazla ölçülür.
II. Bireyin, “ben sevgisiyle”, yani daima ve öncelikle kendisini
düşünerek hareket etmesidir. Bireyin eylemlerine, iyi ve kö-
tü diyen yine bireyin kendisidir. Birey daima yararına, çıka-
rına uygun olanı yapar.
III. Evrensel, değişmez ve zorunlu olan ahlaki kuralların temel
mantığı insan özgürlüğünü ortadan kaldırmaktır. Böyle bir
ahlaki kuralın bulunmadığı, sınırsız özgürlüklerin olduğu top-
lumlar mutluluğa daha yakındır.
Aristoteles’e göre erdem, seçmeyle ilgili bir karakter yapısıdır.
Bu oluş, pratik bilgeliğe sahip kişi tarafından bir akılsal ilkeyle
belirlenir. Aşırı fazlalık veya aşırı eksiklikler gibi iki kötülük orta-
sında kendi yerini bulur. Erdem orta noktayı seçerken, kötülük-
lerin, hislerin ve eylemin doğruluğunu araştırırken eksiklik ya da
fazlalık yönünde gidip gelebilir. Zira erdem, tanımı ve özü ge-
reği, en iyi ve doğru ölçüye göre, bir orta yol bulması gerekir.
Aristoteles’e göre, üç çeşit tutum vardır. Bunların ikisi hatalıdır,
hatalı olanlar tamlık ve eksiliktir. Üçüncüsü ise erdemdir; yani
orta yoldur. Bu, iki hatalı yolun ortasında yer alır.

Verilen açıklamalar sırasıyla aşağıdaki yaklaşımlardan han- Aristoteles’in bu görüşlerinden aşağıdaki yargılardan han-
gileri ile ilişkilidir? gisine ulaşılabilir?

I II III A) Ahlaklı olmak, ölçülü olmaktır.

A) Egoizm Hedonizm Anarşizm B) Her şeyin fazlası ahlaklı olandır.
B) Anarşizm Egoizm Hedonizm C) Ahlaki eylemin değeri, eylemin sonucunda oluşan hazdan
C) Egoizm Anarşizm Hedonizm gelmektedir.
D) Hedonizm Egoizm Anarşizm D) Bir eylem bireye yarar sağladığı zaman ahlakidir.
E) Hedonizm Anarşizm Egoizm E) Eylemlerde genelin mutluluğu amaçlanmalıdır.

51
 FELSEFE Test - 25

AHLAK FELSEFESİ

5. Mill’e göre ahlak felsefesinin amacı, “Hangi sebepten dolayı bir
ahlak ilkesine uyulmalıdır? İlke gücünü hangi kaynaktan alır?”
gibi sorulara cevap vermektir. Mill’in bu soruya cevabı olan ya-
rar, insan hareketlerinin amacı olduğuna göre, zorunlu olarak
ahlakın da temel ölçütüdür. Bu önermeden yola çıkarak Mill ah-
lakı şu şekilde tanımlar; ahlak, kendisine uyulduğu zaman müm-
kün olduğu kadar bütün insanlığa ve doğalarının elverişli oldu-
ğu ölçüde bütün duygulu canlılara anlatılan şekilde bir yaşam
sağlayabilen eylemlerdir. Yani insan, ahlaki eylemlerinde, yal-
nızca kendi yararını ve mutluluğunu değil, başka insanların ya-
rarını ve mutluluğunu da düşünmek durumundadır.
7. Fatalizm insan hayatında olan biten her şeyin öncesinde doğa-
üstü bir güç tarafından belirlendiğini ve bireylerin hiçbir şart al-
tında kendi yazgısına müdahale edemeyeceğini savunur. Tam
anlamı ile teslimiyetçi bir yaklaşımdır. Fatalizme göre insan öz-
gürlüğü diye bir kavram yoktur. Her şey o daha doğmadan be-
lirlendiği için insan sadece yazgısını yaşar. Hiçbir biçimde öz-
gür değildir. Özgür olmadığı için sorumluluk olgusu diye bir şey
kesinlikle yoktur. İnsanın kaderinde ne yazıyor ise onu yaşar.
Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisi fatalizmin görüş-
leriyle çelişir?

Mill’e göre bir eylemin ahlaki olmasını sağlayan ölçüt aşa- A) Kimse belirlenmiş yazgısını değiştiremez.
ğıdakilerden hangisidir? B) İnsan özgür olmadığından davranışları nedeniyle sorumlu
tutulamaz.
A) Bir şarta dayanması
C) İnsan hayatında olup biten her şeyi alınyazısı belirler.
B) Koşulsuz olması
D) İnsanı, karar ve eylemlerinde kısıtlayan veya sınırlayan bir
C) Ölçülü olması güç vardır.
D) Toplumsal olması E) İnsanın kaderini kendi seçimleri belirler.
E) Ödeve dayanması
Paraf Yayınları

8. Utilitarizmin savunduğu görüşe göre, evrensel yasalar Tanrı ve-

6. Ahlak felsefesi, insanın eylemlerini özel bir problem alanı olarak
ele alan, onları yöneten ilkeleri araştıran ve “olup biten” yanın-
da, “olması gereken” davranışların neler olduğunu da bulmak
isteyen felsefe dalıdır. Ahlakın ne olduğunu, ahlaki eylemin na-
sıl oluştuğunu, insan eylemlerinin dayandıkları temelleri, iyi ve
kötü eylemlerin nedenini inceler.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi ahlak felsefesinin ele al-
dığı sorulardan değildir?
A) İnsan gerçekten özgür müdür?
B) Hak ve adaletin kaynağı nedir?
C) En yüksek iyiye nasıl ulaşılır?
D) Ahlaki eylemin amacı nedir?
E) Ahlaki bir eylemi, diğer eylemlerden ayıran ölçüt nedir?
ya doğa tarafından belirlenen yasalar değildir. Ahlaki yasalar var-
dır fakat bu yasaları en çok sayıdaki insan için en çok yarar ilkesi
belirler. İnsanın doğası gereği kötüden ve acıdan kaçtığını belir-
ten utilitarizm, insanın iyiye, hazza ve yarara yöneldiğini kabul
eder. Böylece, insanın amacı mutluluktur. Mutluluğa götüren yol
ise çoğunluğun faydası için olan ahlak yasalarıdır. Her ne kadar
en çok sayıdaki bireye en çok yararı verme ilkesini temele alıyor-
sa da, utilitarizme göre ahlak yasaları varlığını insana dışarıdan
dayatan bir yasa değildir. Aksine, insanın kendisinde veya ruh-
sal yapısında bulunan bir yasadır ve bundan dolayı subjektiftir.
Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisi utilitarizme kar-
şı tez oluşturur?
A) İnsanlar eylemlerinde kendi çıkarlarına öncelik vermelidir.
B) Eylemlerde mümkün olan en fazla sayıda insana en fazla
fayda hedeflenmelidir.
C) Ahlak yasaları, insandan bağımsız değildir.
D) Mutluluğun belirlenmesindeki ölçüt, genelin faydasıdır.
E) Evrensel ahlak yasaları vardır.

1-B 2-D 3-C 4-A 5-D 6-B 7-E 8-A 52

 Test - 26 FELSEFE

SİYASET FELSEFESİ

1. Rousseau’ya göre, doğa durumunda insan, iyi, özgür ve yetkin-
leşme yetisine sahiptir. Devlet, insanın doğasında yaptığı tah-
ribatlardan, mülkiyet ile birlikte güç sahibi olma ve başkalarına
hükmetme isteğinden kaynaklanan çatışmaları önlemek adına,
insanların bir sözleşmeyle birlikte bireysel iradelerini kolektif bir
bütün oluşturacak şekilde genel iradeye devretmeleriyle ortaya
çıkmıştır.
Bu parça, felsefesinin aşağıdaki sorularından hangisine ya-
nıt niteliğindedir?
3. Fransız Aydınlamacıları, devletin meşruiyet kaynağı olarak, yurt-
taşlarının iyiliği ve mutluluğu için çalışmak olduğuna inanıyor-
lardı. İnsanların akıllarını kullandıkları takdirde kendileri için iyi
olanı bulacağını, bu yüzden insanlara hayatlarını kendi bilgileri,
akıl ve deneyimlerine dayanarak düzenleme imkânının sağlan-
ması gerektiğini, buna göre yasaların da yurttaşların taleplerine
göre düzenlenmesi ve insanların haklarını koruması gerektiğini
öne sürdüler.
Bu parçada aşağıdaki yargılardan hangisi vurgulanmaktadır?

A) Devlet egemenliğini nasıl kullanır? A) Bireyin varlığı devletin varlığına bağlıdır.

B) En ideal yönetim biçimi hangisidir? B) Devlet, toplumun amaçlarını gerçekleştiren bir araçtır.
C) Birey - devlet ilişkisi nasıl olmalıdır? C) İnsanlar iradelerini devletin iradesine vermelidir.
D) İktidar kaynağını nereden alır? D) İnsanlar devlet düzeni olmadan uyumlu bir biçimde yaşa-
E) Devlet karşısında bireyin hakları nelerdir? yamaz.
Paraf Yayınları E) İnsan mutluluğa ancak devlet içindeyken erişebilir.

2. A. Smith ve J. S. Mill’e göre, serbest girişim ve kâr güdüsü ile 4. Devletin yönetiminde ve alınan kararlarda sorumluluk siyasiler-
bireyler zenginleşip refah düzeyi arttıkça toplum da zenginleşir dedir. Ancak siyasiler halkın verdiği yetkiyle sınırlı süreyle dev-
ve refah düzeyi artar. Böylece bütün toplumun refah ve mutlu- leti yönetirler. Oysa devlet süreklidir. Bu sebeple devlet içinde
luğu sağlandığından ideal düzen gerçekleştirilmiş olur. bu sürekliliği sağlayacak, devletin işleyişinin sürdürülebilmesi ve
görevlerini yerine getirebilmesi için çalışanlara da ihtiyaç vardır.
Smith ve J. S. Mill’e göre, ideal düzenin gerçekleştirilme-
sinde aşağıdaki yaklaşımlardan hangisi rol oynamaktadır? Bu parçada anlatılan devletin sürekliliği, aşağıdakilerden
hangisi ile sağlanır?
A) Sosyalizm B) Anarşizm C) Nihilizm
A) Sivil toplum B) İktidar C) Bürokrasi
D) Liberalizm E) Sofizm
D) Birey E) Siyasi otorite

53
 FELSEFE
SİYASET FELSEFESİ
5. Fârâbî’nin savunduğu erdemli devlet ahlâkî erdemleri ilke edin-
miş, iş bölümü ve sosyal dayanışmanın en mükemmel düzey-
de gerçekleştiği, hukukun ve sosyal adaletin tam olarak uygu-
landığı, bilgelerin başkan olduğu bir devlettir. Erdemsiz devlet
ise sapık ve cahildir. Fârâbî’nin devlet felsefesinin merkezinde
devlet başkanının rolü büyük önem taşımaktadır. Aslında dev-
letin şeklini belirleyen başkanın zihni kapasitesi ve ahlaki yapı-
sıdır. Bu açıdan filozof, devlet başkanında bulunmasını öngör-
düğü üstün nitelikleri maddeler halinde sıralar. Ona göre devlet
başkanının vücudu tam, organları sağlam olmalıdır. Kavrayışı
yüksek olmalı, hafızası güçlü olmalıdır. Uyanık, zeki olup güzel
konuşmalıdır. Öğretme ve öğrenmeyi sevmelidir.Yemeye, içme-
ye ve kadınlara düşkün olmamalıdır. Doğruluk ve doğruları sev-
melidir. Yalandan, yalancılardan uzak olmalıdır. Asil şeyleri sev-
meli, dünya malına ihtiraslı olmamalıdır. Bu özelliklere sahip bir
başkan bulunmadığı takdirde devleti iki kişi yönetecektir. Bun-
ların sahip olması gereken altı nitelik vardır ki aralarında bilge-
lik vazgeçilmez bir özelliktir.
Fârâbi’nin devlet görüşlerini yansıtan bu parçadan aşağıda-
ki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Devlette yardımlaşma önemlidir.
B) Devlet yöneticisi donanımlı olmalıdır.
C) Devletlerde yöneticiler ahlaklı olmalıdır.
D) Erdemli devletlerin ilk aşamasında cahillik hakimdir.
E) Devlet başkanının nitelikleri yönetim tarzını belirler.
6. Esra Öğretmen felsefe dersinde, öğrencilerine Thomas More’un
yazdığı, “olmayan ülke” anlamına gelen ve özel mülkiyetin ol-
madığı, demokratik sosyal bir sistem önerdiği eseri sormuştur.
Öğrencilerin bu soruya aşağıdaki cevaplardan hangisini
vermesi beklenir?
A) Devlet B) Ütopya C) 1984
D) Cesur Yeni Dünya E) Güneş Ülkesi
1-D 2-D 3-B 4-C 5-D 6-B 7-E 8-C
Test - 26
7. Rönesans’ın siyasal kuramcılarının hepsi Machiavelli gibi, yalnız-
ca insanın tikel ve bireysel ilgilerini ön plana çıkararak, egemen
iktidarın tüm uygulamalarını bu çerçevede meşru görmemişler-
dir. Bu kuramcıların bir kısmı, Platon’un ideal devlet kurgusuna
benzer bazı kurgularla siyaset olgusuna ışık tutmaya çalışmışlar-
dır. Maciavelli’nin politik algısından daha eşitlikçi bir toplum mo-
deline dayanan bu kurgular, etik açıdan daha olumlu bir insan
anlayışına sahiptirler. Bu toplum ve devlet kurguları, Thomas Mo-
re’un “Ütopya” adlı yapıtından hareketle politik ütopyalar olarak
sınıflandırılmışlardır. “Ütopya” Yunanca kökenli bir kelimedir ve
Türkçede “hiçbir yer”, “olmayan yer” ya da ülke olarak karşıla-
nabilir. Ütopyalar bu anlamda gerçekte olmayan bir yer ya da ül-
keye dair düşünsel ve edebi kurgulardır. Bu çerçevede Thomas
More’un “Ütopya”sıyla birlikte, Francis Bacon’un “Yeni Atlantis”i
ve Campanella’nın “Güneş Kenti” ütopyaları örneklendirir.
Bu parçadan hareketle ütopyalar için aşağıdakilerden han-
gisi söylenebilir?
A) Gerçek yaşamda karşılıkları vardır.
B) İdeal bir toplumsal düzenin mümkün olmadığını savunurlar.
C) Gerçekleşmesi insanları mutsuz kılar.
Paraf Yayınları
D) Gelecekte insanları bekleyen tehlikeleri betimleyen kurgu-
lardır.
E) Hayali toplum tasarımlarıdır.
8. İnsan toplumlarının en iyi biçimde bir hükümet ya da otorite ol-
madan işleyeceğini savunan, insanların doğal halleriyle, herhan-
gi bir dış müdahale olmadan, birlikte uyum içinde ve özgürce
yaşayacaklarını ileri süren felsefi ve siyasal konumlardır. Karga-
şanın değil, kendiliğinden düzenin yolunu açacak bir düşünce
biçimidir. İnsanların devlet olmadan da adil ve uyumlu bir ha-
yat yaşayabileceklerini ileri sürer.
Bu parçada siyaset felsefesinin;
I. sosyalizm,
II. liberalizm,
III. anarşizm
görüşlerinden hangileri üzerinde durulmaktadır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
54
 Test - 27
SİYASET FELSEFESİ
1. İnsanların başkalarının toprağına göz dikmesini ve kimi isterse
öldürmesini engelleyen devlet gücünü ortadan kaldırırsanız, so-
nuç herkesin herkese karşı olduğu, sonu gelmez bir savaştır.
Bu yasasız dünyada, en güçlü insan bile uzun süre güvende ol-
mazdı. Düşmanlarınız her yerde olabilir, tüm hayatınızı saldırıya
uğrama korkusuyla geçirebilirdiniz: Hobbes çözümün, güçlü bir
bireyi ya da parlamentoyu başa getirmek olduğunu öne sürü-
yordu. Doğa durumundaki insanlar, güvenlik uğruna kimi teh-
likeli özgürlüklerinden vazgeçtikleri bir anlaşmaya, “toplumsal
bir sözleşme”ye dahil olmak zorunda kalacaklardır. Hobbes’un
“egemen” diye adlandırdığı şey olmadığında hayat, bir çeşit ce-
hennem olacaktır. Bu, egemene, yoldan çıkan kişileri ağır ceza-
ya çarptırma hakkı verilecektir.
Hobbes’a göre devletin temel işlevi aşağıdakilerden han-
gisidir?
A) Kültürü aktarma B) Düzeni sağlama
C) Toprakları koruma D) Vergi toplama
E) Otoriteyi güçlendirme
Paraf Yayınları
2. Sanayi Devrimi sonrasında iyice güçlenen kapitalizmin orta-
ya çıkarttığı bazı sorunlar olmuştur. Öncelikle serbest rekabet,
denge ve koşullarda eşitlik yaratmamış, servetlerin belirli eller-
de toplanmasına yol açmıştır. Kapitalist düzenin ortaya çıkarttı-
ğı bu tekelleşme, fazla üretime ve bunalımlara yol açmıştır. Sa-
nayileşme, işçi sınıfının durumunu düzeltmemiş, aksine daha da
kötüleşmesine sebep olmuştur. Sosyalistler genel olarak işte bu
sorunlara çareler aramaktaydı. Nihai amaçları bireyler arasında-
ki bu farkları tamamen ortadan kaldırmaktı. Sosyalistler, insan-
ların çektiği ıstırap ve sefaletin, uğradıkları haksızlıkların, önere-
cekleri çarelerle son bulacağını savunmaktaydı.
Buna göre, sosyalizmle ilgili aşağıdakilerden hangisi söy-
lenebilir?
A) Kapitalizmi benimser.
B) İdeal düzenin özgürlükle gerçekleşebileceğine inanır.
C) İdeal düzenin sosyal sınıflar arasında eşitliği sağlayan bir
devletle mümkün olabileceğini savunur.
D) Siyasette, iktisatta ve dinde özgürlükten yanadır.
E) Özel mülkiyeti ve özel teşebbüsü savunur.
55
FELSEFE
3. Hobbes, geleneksel ve modern siyasetin kimi duyarlılıklarını ken-
di düşüncesinde barındırmakla birlikte, “toplum sözleşmesi” kav-
ramıyla modern siyaset anlayışının öncülerinden biridir. Hobbes’a
göre insan “doğa durumu”nda doğa yasasına tabidir ve doğa-
da “güç hak”tır. Doğa durumunda gücün özünü ise, maddi, ya-
ni fiziksel güç oluşturur. İnsan, doğası gereği bencildir. Her birey
kendi ilgilerinin peşindedir. İnsan doğasından kaynaklanan bu
bireysel ilgilerin içeriğini, yaşamını güvenli ve konforlu bir şekil-
de sürdürme isteği oluşturur. Tikel ve bireysel ilgilerin doğa du-
rumunda karşı karşıya gelmesi, herkesin herkesle bir savaşına
dönüşür. İnsanların en temel ihtiyaçları olan güvenlik ve konfor
adına giriştikleri bu bencilce savaş, isteklerinin karşıtını doğurur.
Daha bilindik bir söyleyişle, Hobbes için yalın doğallığı içinde ve
toplum sözleşmesi öncesinde, “İnsan insanın kurdudur.” Doğa
durumunda tüm tarafların ve her bireyin yaşamı tehlike altında-
dır. İşte insanlar birbiriyle anlaşarak “toplumsal sözleşme” yapa-
caklar ve bu doğa durumu da “devlet” ile sona erecektir.
Hobbes’un görüşlerini yansıtan bu parçaya dayanarak aşa-
ğıdakilerden hangisi söylenemez?
A) İnsan doğuştan bencildir.
B) İnsanın güvenlik ihtiyacı devleti ortaya çıkarmıştır.
C) Devlet insanlar tarafından oluşturulmuş yapay bir kurumdur.
D) Toplum sözleşmesi, insanın doğa durumundaki varlığını teh-
likeye düşürmüştür.
E) Toplumsal sözleşmeden önce çatışma ve kargaşa vardır.
4. I. İktidarın kaynağı nedir?
II. Hak, adalet ve özgürlük nedir?
III. İdeal devlet düzeni olabilir mi?
IV. Özgürlük ve sorumluluk nedir?
Verilenlerden hangileri siyaset felsefesinin ele aldığı soru-
lardan biri değildir?
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
D) III ve IV E) Yalnız IV
 FELSEFE
SİYASET FELSEFESİ
5. Platon’un ideal devlet teorisinde ulaştığı sonuca göre, üç parça-
lı ruha üç sınıflı devlet yönetimi karşılık gelir. Devlette ruhun üç
kısmının karşılıkları şunlardır: Akıllı ruha, yöneticiler; ruhtaki öf-
keli kısma savaşçılar veya koruyucular; itkilere, iştahlı veya ar-
zulayıcı ruha ise işçi, köylü, tüccar, her türlü zanaat ve serbest
meslek sahibi insanı içine alan üreticiler sınıfı denk gelmektedir.
Aklın idaresine, filozof-kralların yönetimiyle bir komünizm siste-
mi tekabül eder. Platon’un benimsemiş olduğu ideal yönetim
biçimi bir otokrasidir. Ona göre, devlet veya toplum “büyütül-
müş insan”dır. Platon’un ideal yönetiminde devlet, bir hüküm-
dar tarafından değil, filozoflardan oluşturulmuş aristokratlar ta-
bakasınca yönetilir.
Platon’un görüşlerini yansıtan bu parçadan aşağıdaki yar-
gıların hangisine ulaşılamaz?
A) Devlet sınıflı bir yapıya sahiptir.
B) Devlet, canlı bir organizmaya benzemektedir.
C) Yönetici sınıfı filozoflardan ve bilgelerden meydana gelir.
D) İnsan, küçük bir devlet gibidir.
E) Devletin amacı bireylerin özgürlüklerini geliştirmektir.
6. Stoacılar, tüm insanların evrene hâkim olan Tanrı’nın çocukla-
rı olduğuna inandıkları için tek bir dünya devletinin olması ge-
rektiğini savunurlar. Tanrı’nın koyduğu, insan doğasına uygun
ve değişmez kurallar mevcuttur. “Doğal yasalar” ya da “doğal
hukuk” adı verilen bu kurallar, devletin koyduğu yasalardan üs-
tündür. Doğal hukuk, zaman ve mekân üstüdür, her insan için
aynı ve geçerlidir. İnsan yapısı olan devlet, mülkiyet, kölelik vs.
doğal değil yapay kurumlardır ve doğal yaşama terstir. Stoacı-
lığa ait, tüm bu düşünceler daha sonraki dönemlerde Hristiyan-
lık tarafından kısmen yeniden yorumlanarak benimsenecektir.
Bu parçaya dayanarak aşağıdaki genellemelerden hangisi-
ne ulaşılabilir?
A) İnsan ürünü hukuk kuralları insanın doğasına aykırıdır.
B) Hukuk kurallarının kaynağı doğal hukuktur.
C) İktidar kaynağını toplumdan alır.
D) Devletler barış içinde yaşamalıdır.
E) Toplumsal kurumlar insanın özüne uygundur.
1-B 2-C 3-D 4-E 5-E 6-A 7-B 8-D
Test - 27
7. Siyaset felsefesine dair tartışmalar, felsefi düşüncenin en temel
ve genel çerçevesini oluşturan ontoloji (varlık felsefesi) ve epis-
temolojiden (bilgi felsefesi) soyutlanarak derinlemesine kavra-
namaz. Temel bir felsefe disiplini olarak ontoloji, genel olarak
varlığa ve özel olarak insan varlığına dair terminolojisiyle, insana
özgü bir faaliyet olarak siyasetin anlaşılmasına zemin oluşturur.
Epistemoloji ise, insanı insan yapan bilgi ve düşünme süreçle-
rine dair tartışmalarıyla, siyaset olgusunun felsefi bir düzlemde
ele alınmasına kavramsal bir derinlik katar. Etik, yani ahlak fel-
sefesi ve hukuk felsefesi ise, siyasal gerçeklik ve siyaset felse-
fesiyle yakından ilgilidirler. Genel bir düzlemde insan iradesi ve
davranışları açısından, iyi ve kötüyü anlaşılır kılmaya çalışan ah-
lak felsefesi, siyasal irade ve davranışları konu edinen siyaset
felsefesinin dolaysız zeminidir.
Bu parça aşağıdaki yargılardan hangisini destekler nitelik-
tedir?
A) Siyaset felsefesi, felsefenin diğer disiplinlerinden koparak
bağımsız hale gelmiştir.
B) Siyaset felsefesi, felsefenin diğer disiplinlerine gereksinim
duyar.
Paraf Yayınları
C) Ontoloji ve etik siyaset olgusuyla ilişkilendirilemez.
D) Felsefenin diğer disiplinleri, siyaset felsefesinin sonuçlarına
her zaman muhtaçtır.
E) Felsefenin tüm disiplinleri farklı yöntemler kullanır.
8. Geleneksel otoritede liderler kendilerine miras yoluyla geçen
otoritelerini kullanırlar. Gelenekler içinde kalmak koşuluyla lide-
rin yönetimi kişisel ve keyfidir. Otoriteyi elinde bulunduranların
kutsal olduklarına inanılır. Geleneksel otoriteyi elinde bulundu-
ran kişi bir üst değil, bir efendidir dolayısıyla bu sistemde kanun-
lara değil, efendilere itaat edilir. Onun idari görevlileri resmi gö-
revliler olmayıp kişisel hizmetçilerdir. Efendilerin verdiği emirlerin
meşruluğu ise bunların geleneklere uygun olmasına bağlıdır.
Buna göre geleneksel egemenlikle ilgili aşağıdakilerden
hangisi söylenebilir?
A) Kaynağında yasalar vardır.
B) Egemenlik halka aittir.
C) Liderler yetkilerini yasalara göre kullanır.
D) İnsanlar üzerinde iktidar olan lider, bu hakkı törelerden alır.
E) Lider otoritesini gerçekleştirmiş olduğu olumlu işlerden ka-
zanır.
56
 Test - 28 DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

BİLGİ VE İNANÇ - İSLAM VE İBADET

1. Bilgi, günümüzde insanlığın faydasına olduğu gibi zararına da kul- 3. Taklidî iman delillere dayanmadığı için zayıftır. Taklidî imana sa-
lanılabilmektedir. Bilgiye sahip olmak, ahlakına da sahip olmayı hip olan kişi küçük bir engel veya itirazla karşılaştığında şüphe-
gerektirir. Bilenlerin sorumluluğu daha fazladır. Bilgi sahibi ken- ye düşerek imanı sarsılabilir. Ayrıca taklidî iman yeterince bilgi-
dine, topluma, çevreye ve Allah’a (c.c.) karşı sorumludur. Bilgiyle ye dayanmadığı için insanı taassuba sürükler.
insanları hayra çağırmalı ve bütün varlıklara merhamet duymalı-
Bu bilgiye göre taklidî imanın ortaya çıkaracağı durum aşa-
dır. Bilgi ve diğer bütün nimetlerin emanet olduğu unutulmamalı-
ğıdakilerden hangisi olabilir?
dır. Allah (c.c.) bir ayette “İnsanların kendi işledikleri (kötülükler)
sebebiyle karada ve denizde bozulma ortaya çıkmıştır. Dönme-
A) Haset etmek
leri için Allah, yaptıklarının bazı (kötü) sonuçlarını (dünyada) on-
B) Bağnaz olmak
lara tattıracaktır.” (Rûm, 30:41) buyurarak bilginin amacı dışında
kullanılmasının kötü sonuçlar doğuracağını bildirir. C) Güven vermemek
D) Hırsının kurbanı olmak
Bu metinde aşağıdakilerden hangisine vurgu vardır?
E) Temel ibadetlerden uzaklaşmak
A) İnanmak insanın doğuştan beraberinde getirdiği bir duygudur.
B) Bazı bilim adamlarının insanlık tarihinin zihinsel, ruhsal ve
bedensel olarak gelişmemiş insanlarla başladığı iddiası doğ-
ru değildir.
C) İnsan ruhunun bu dünyada yalnız ve sahipsiz olmadığını bil- 4. • Zekât vermek
mesi ve sığınılacak yüce varlığı bulması çok önemlidir.
• Hacca gitmek
D) Müslüman âlimlerin toplum içinde uymak zorunda oldukla-
• Ramazan ayında oruç tutmak
Paraf Yayınları

rı davranış biçimleri ve kuralları vardır.

Bu ibadetler aşağıdakilerden hangisi kapsamına girer?
E) Allah’ın (c.c.) Kur’an-ı Kerim’de bildirdiklerine iman eden
Müslümanlar, tarih boyunca her topluluğa bir peygamber
A) Farz B) Vacip C) Mendup
gönderildiğine inanırlar.
D) Sünnet E) Mübah

5. İbadetler yalnızca Allah’ın (c.c.) emir ve yasaklarıyla belirlen-

miştir. Kişilerin yorumlarına açık değildir. Dolayısıyla ibadetlerin
2. Bir kimse diliyle iman ettiğini söylemesine rağmen kalbiyle söyle- geçerli olabilmesi için vahiyle ve Hz. Muhammed’in (s.a.v.) uy-
diğini onaylamazsa iman etmiş olmaz. Kalben onayladığı hâlde, gulamalarıyla uyumlu olmalıdır. Bu sebeple ibadetlerin yalnız-
baskı altında olması veya dilsiz olması gibi bir sebeple inandığı- ca Allah’ın (c.c.) emrettiği ve Hz. Muhammed’in (s.a.v.) açıkla-
nı söyleyememesi o kimseyi mümin olmaktan çıkarmaz. Kalpte- yıp gösterdiği tarzda yapılması esastır.
ki imanın dil ile söylenmesi o kimsenin başkaları tarafından mü-
Bu metinde ibadetlerde aranan;
min olarak bilinmesi için gereklidir.
I. İhlas
Bu metinde aşağıdakilerden hangisi açıklanmaktadır?
II. Niyet
A) İnsanın Allah (c.c.) ile irtibatı III. Kur’an ve sünnete uygunluk
B) Allah’ın (c.c.) varlığı ve birliği temel ilkelerden hangilerine dikkat çekilmiştir?
C) İman - tasdik ve iman - ikrar ilişkisi
D) Allah’ın (c.c.) isim ve sıfatları A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

E) Kur’an-ı Kerim’de insan ve özellikleri D) I ve III E) II ve III

57
 DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ Test - 28

BİLGİ VE İNANÇ - İSLAM VE İBADET

6. İslamiyet’te insanın Allah’a (c.c.) karşı duyduğu sevgi ve saygı- 8. Hz. Muhammed’in (s.a.v.) farz ve vacibin yanı sıra devamlı yap-
nın neticesi olarak O’nun rızasına uygun davranması genel an- tığı, çok az terk ettiği iş, davranış ve ibadetlerler vardır. Bunlar
lamda ibadet olarak kabul edilir. İslam’a göre Allah’ın (c.c.) rı- arasında şunlar gösterilebilir:
zasını kazanma niyetiyle yapılan her güzel iş ve davranış salih • Dişleri temizlemek
amel olarak nitelendirilir ve ibadet sayılır.
• Sabah namazının sünnetini kılmak
Bu metinden aşağıdakilerden hangisine ulaşılır? • Öğle namazının ilk ve son sünnetlerini kılmak

Bu davranışları ifade etmek için aşağıdaki hangi kavram

A) İslamiyet’te ibadet esaslarının temeli tevhit ilkesine dayanır.
kullanılabilir?
B) İslam’a göre ibadet kavramı, vakti ve şekli belirli olan ibadet-
lerle sınırlı değildir.
A) Hanif B) Vahdaniyet C) Tekvin
C) Allah (c.c.) ile kul arasındaki münasebetleri düzenleyen ku-
D) Sünnetullah E) Sünnet-i müekkede
rallar kutsal kabul edilmelidir.
D) Kur’an-ı Kerim’de yer alan ibadet esaslarını kabul etmeyen-
ler için ahiret mutluluğu yoktur.
E) İslam ibadet esasları kapalı ve müphem olduklarından an-
9. “Ey iman edenler! Eğer bir fasık size bir haber getirirse onun doğ-
laşılmazlar.
ruluğunu araştırın. Yoksa bilmeden bir topluluğa kötülük edersi-
niz de sonra yaptığınıza pişman olursunuz.” (Hucurât, 49:6)

Bu ayetten;

I. Bilgi sahibi olanlar kötülükten uzak durur.

Paraf Yayınları

II. Haber niteliği taşıyan her bilgi doğrudur.

III. Haberlerin doğruluğunu sorgulamak gerekir.
IV. Pişmanlık kötü davranışları engeller.

yargılarından hangilerine ulaşılamaz?

A) Yalnız III B) I ve II C) II ve IV

7. Farz ve nafile ibadetlerin amacı kişiyi Allah’ın (c.c.) rızasına ulaş-
tırmaktır. Yüce Allah’ın insanın yapacağı ibadetlere ihtiyacı yok-
tur. İnsanların, emirlerine uymayıp yasaklarından kaçınmama-
sının O’na herhangi bir zararı olamaz. İnsan Allah’a (c.c.) olan
şükür borcunu yerine getirebilmek, O’na olan sevgi ve saygısı-
nı gösterebilmek için ibadetlere ihtiyaç duyar. İbadetler, insanın
ruhunu yüceltir, onu kötülüklerden arındırır.
Bu metinden;
I. İbadetler toplumsal dayanışmayı arttırır.
II. İbadetler kişiyi manevi açıdan olgunlaştırır.
III. İbadetler, insan sevgisinin kalpte kök salmasını sağlar.
D) III ve IV E) I, II ve IV
10. Hac ibadeti farklı ırk, dil, ülke ve renklerden Müslümanları bir
araya getirir. Bütün bu insanlar aynı gaye ve ideallerle yola çı-
kıp aynı ibadeti yapmanın şuuruyla hareket eder. Herkes ihram
kıyafetine bürünüp “Lebbeyk Allahümme lebbeyk” (Sen çağır-
dın ben geldim, buyur Allah’ım.) diyerek Kâbe’ye yönelir. Hac
esnasında makam, mevki ve statü farkı ortadan kalkar. Bu yö-
nüyle hac ibadeti, makam, mevki ve zenginlikten kaynaklanan
kibir ve gururun yanlışlığının fark edilmesini sağlar.

IV. İbadet etmek, insanı diğer varlıkların ve kendi arzularının kö- Bu bilgilere göre hac ibadetinin aşağıdaki davranışlardan
lesi olmaktan korur. hangisi üzerinde doğrudan etkili olduğu söylenemez?

yargılarından hangileri doğrudan çıkarılabilir?

A) Tevazu B) Kendini beğenmişlik

A) Yalnız I B) I ve II C) II ve IV C) Gıpta etmek D) Kulluk

D) III ve IV E) I, II ve IV E) Birlik ve beraberlik

1-D 2-C 3-B 4-A 5-C 6-B 7-C 8-E 9-E 10-C 58
 Test - 29 DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

GENÇLİK VE DEĞERLER - ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

1. Kültürümüzdeki güzel uygulamalardan biri yeni doğan çocuğa 3.
ad koyma merasimidir. Ülkemizde en çok kullanılan adlar ara-
sında Hz. Muhammed (s.a.v.) ve onun soyundan gelen kimse-
lerin isimleri yer almaktadır. Bunun yanı sıra sahabe isimleri de
sıkça kullanılmaktadır. İnsanın doğumunda kulağına okunan
ezandan cenazesinde okunan selaya kadar hayatı boyunca ya-
şadığı pek çok olayda dinin etkilerini görmek mümkündür.
Bu metinde aşağıdaki yargılardan hangisini örneklendirme
çabası vardır?
İffet haramdan uzak durma, kötü söz ve işlerden kaçınma an-
lamlarına gelir. İslam dininin önem verdiği değerlerden biri olan
iffetin çeşitli boyutları bulunmaktadır. İnsanların ahlak kurallarına
bağlı kalarak namusunu, şerefini ve haysiyetini koruması yanın-
da nefsin aşırı istekleri karşısında ölçülü davranması iffet kapsa-
mında değerlendirilir.
Bu bilgilere göre iffet kavramı;
I. Saygınlığını korumak
II. Toplumsal değerlere bağlılık göstermek

A) Toplumumuzdaki kültürün oluşumunda din etkilidir. III. Allah’ın (c.c.) koyduğu yasakları işlememek

B) Bireyde değer oluşumu ilk olarak ailede başlar. IV. Gereksinimleri konusunda taşkınlık yapmamak

C) Her toplumun kendine özgü gelenek, görenek, felsefe ve hangileriyle ilişkili olabilir?
sanat anlayışı vardır.
D) Maddi değerler, bir toplumun tarihî ve bilimsel ürünlerini içerir. A) Yalnız I B) I ve II C) I, II ve IV

E) Bir duygu, düşünce ve davranış sanatsal ve dinî açıdan fark- D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV
lı kavramlarla ifade edilir.

4. Mikroskopla görülebilen küçük varlıklardan gök cisimlerine ka-

Paraf Yayınları

dar her şeyi; sonsuz bilgisi ve gücü olan, her şeyi gören ve di-
lediğini var eden Allah (c.c.) yaratmıştır. Kur’an-ı Kerim’de “...O,
her şeyi yaratmıştır...” (En’âm, 6:101) buyrularak Yüce Allah’ın
her şeyin yaratıcısı olduğu belirtilmiştir.

Bu metinde Allah’ın (c.c.) sıfatlarından hangisine değinil-

memiştir?

2. Adalet, karakter özelliği olarak dengeli olmak ve aşırılıktan uzak- A) İlim B) Kudret C) Basar
laşıp her şeye hakkını vermek anlamlarına gelir. Allah (c.c.) bu
D) Beka E) Tekvin
karaktere sahip olan bireyleri sevdiğini “...Allah, adaletli davra-
nanları sever.” (Hucurât, 49:9) ayetiyle bildirmektedir. Herhan-
gi bir sebeple kin tutarak adaletsizlik yapmayı “Ey iman eden-
ler! Allah için hakkı titizlikle ayakta tutan, adaletle şahitlik eden
kimseler olun. Bir topluma olan kininiz sizi adaletsizliğe itmesin.
5. Hz. Muhammed (s.a.v) cesaretli davranma konusunda bizlere en
Adil olun. Bu, Allah’a karşı gelmekten sakınmaya daha yakın-
güzel örnek olmuştur. Onun tevhit mücadelesi başlı başına bir kah-
dır...” (Mâide, 5:8) ayetiyle yasaklamıştır.
ramanlık örneğidir. Zulmün hâkim olduğu, kötülerin güçlü olduğu
Bu metinden bir Müslümanın aşağıdaki hangi özelliğe sahip bir dönemde, canı pahasına da olsa, hak olanı söyleyebilmek ger-
olması gerektiğine ulaşılır? çek yiğitliktir. Ayrıca Hz. Muhammed (s.a.v.), Mekkeli müşriklerle
yapılan bütün çarpışmalarda ümmetine liderlik ederek cesaretiyle
A) Alçak gönüllü olmak örnek olmuştur. Hz. Aişe (r.a.) onu anlatırken “Hz. Peygamber in-
B) Hak ve hukuka uygun davranmak sanların en yiğit olanı idi.” (Tirmizî, Cihad, 14) demiştir.

C) Paylaşmayı ve yardımlaşmayı sevmek Bu metinde öne çıkarılan değer aşağıdakilerden hangisidir?

D) Her şeyi anlayışla karşılayarak olabildiği kadar hoş görmek
A) Adalet B) Hikmet C) Şecaat
E) Çevresindeki kişilerle iletişim kurarken her zaman saygılı
olmak D) İffet E) Tevazu

59
 DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ Test - 29

GENÇLİK VE DEĞERLER - ALLAH İNSAN İLİŞKİSİ

6. İslamiyet’e göre Allah’a (c.c.) inanmak kuru bir sözden ibaret ol- 8. “Allah, O’ndan başka ilah yoktur; O, Hayy ve Kayyûm’dur...” (Ba-
mamalıdır. İslam; dinin temel hükümlerine inanılmasını, hüküm- kara, 2:255)
lerinin uygulamaya konulmasını ve hayata yansımasını ister. Bu
Bu ayetin altı çizili bölümünde Allah’ın (c.c.) aşağıdaki han-
durum dinin yaşanması bakımından önemli olduğu gibi imanın
gi özellikleri vurgulanmıştır?
korunması bakımından da gereklidir.

Bu metinde aşağıdaki yargılardan hangisinin savunuldu- A) Canlı ve kâinatı idare ediyor olması
ğu söylenebilir? B) Rızık vermesi ve canlıları gözetmesi
C) Merhameti ve şefkati sınırsız olması
A) İslam’da inanılması gereken şeylerin tamamına eksiksiz bir
D) Yoktan var etmesi ve merhametli olması
şekilde inanmak gerekir.
E) Karşılıksız nimetler sunması ve varlıkları şekillendirmesi
B) İslam dini, hayatın içinde kendini gösteren bir inancı değer-
li görmüştür.
C) Kur’an-ı Kerim’de Allah’ın (c.c) varlığı, birliği ve yetkin sıfat-
lara sahip olduğu bildirilir.
9. Allah (c.c.) ile irtibat kurmanın yollarından biri de yapılan hata-
D) Allah (c.c.) ile kul arasındaki münasebeti düzenleyen vahiy lar dolayısıyla O’na karşı pişmanlığı ifade etmektir. İnsan doğa-
yoruma açık olmalıdır. sı gereği hem iyilik hem de kötülük yapabilir. İnsan herhangi bir
E) İslam inanç esasları bir bütün olduğundan hepsine birden günah işlediğinde veya hata yaptığında elini Yüce Allah’a aç-
iman etmek gerekir. malı O’ndan bağışlanma dilenmelidir.

Bu metinde aşağıdakilerden hangisinin önemi vurgulan-

mıştır?
Paraf Yayınları

A) Sabırlı olmak B) Takvalı olmak C) Tevekkül etmek

D) İhlaslı olmak E) Tövbe etmek

7. Yüce Allah yaşamanız için gerekli olan tüm unsurları bizler için
yaratmıştır. O, bizleri diğer canlılara göre daha yüksek bir dü-
zeyde donatmıştır. Bu donanımlarımız dolayısıyla diğer varlıklar- 10. İnsanlar, basit çıkarımlarla Yüce Allah’ın varlığı ve birliği fikrine
dan daha ayrıcalıklı bir konumda bulunmaktayız. kolaylıkla erişebilirler. Hayatta hiçbir şey kendiliğinden ve tesa-
Bu metindeki düşünceleri desteklemek için; düfen olamaz. Tüm varlıkları meydana getiren bir sebep bulu-
nur. Her elbise bir terziye, her sıra bir marangoza ve her resim
I. “Biz insanı en güzel biçimde yarattık.” (Tîn, 95:4)
bir ressama ihtiyaç duyar. Ressam olmadan bir resmin meyda-
II. “Biz emaneti, göklere, yere ve dağlara teklif ettik de onlar na gelmesi mümkün değildir. Evren de yoktan var olduğuna gö-
bunu yüklenmekten çekindiler, (sorumluluğundan) korktu- re onu da yaratan bir güç vardır. O da varlığının sonu olmayan,
lar. Onu insan yüklendi...” (Ahzâb, 33:72) ebedî olan Yüce Allah’tır.
III. “Şüphesiz biz ona doğru yolu gösterdik. İster şükredici, is- Bu metinde;
terse nankör olsun.” (İnsan, 76:3)
I. Tevhit
IV. “Ant olsun biz insanoğluna şan, şeref ve nimetler verdik; on-
II. Vücud
ları karada ve denizde taşıdık, kendilerine güzel güzel rızık-
lar verdik ve onları yarattıklarımızın çoğundan üstün kıldık.” III. Beka
(İsrâ, 17:70) IV. Muhâlefetün li’l-Havâdis

ayetlerinden hangileri kullanılabilir? hangilerine yönelik açıklama vardır?

A) I ve II B) II ve III C) I ve IV A) Yalnız I B) I ve II C) I, II ve III

D) III ve IV E) I, II ve IV D) I, II ve IV E) I, III ve IV

1-A 2-B 3-E 4-D 5-C 6-B 7-E 8-A 9-E 10-C 60
 Test - 30 DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

DİN VE HAYAT - AHLAKİ TUTUM VE DAVRANIŞLAR

1. Kur’an-ı Kerim’de evlilik dışı ilişkiler yasaklanmıştır. 4. Her insanın kendine mahsus olan ve diğer insanlara açıp açma-
maya kendisinin karar vereceği bir mahremiyet alanı vardır.
Bu yasağa aşağıdaki ayetlerin hangisinde vurgu vardır?
Bu alanı korumada duyarlı davranmak aşağıdakilerden han-
A) “Eğer karı kocanın aralarının açılmasından korkarsanız er- gisiyle ilişkilidir?
keğin ailesinden bir hakem ve kadının ailesinden bir hakem
gönderin. Bunlar barıştırmak isterlerse Allah aralarını bulur; A) Eğitim hakkı
şüphesiz Allah her şeyi bilen, her şeyden haberdar olandır.” B) İbadet özgürlüğü
(Nisâ, 4:35)
C) Yaşama ve sağlık hakkı
B) “Kendileri ile huzur bulasınız diye sizin türünüzden eşler ya-
D) Düşünce ve ifade özgürlüğü
ratması ve aranızda bir sevgi ve merhamet var etmesi de
E) Özel yaşamın gizliliği hakkı
O’nun (varlığının ve kudretinin) delillerindendir.” (Rûm, 30:21)
C) “Zinaya yaklaşmayın. çünkü o, bir hayâsızlıktır ve çok kötü
bir yoldur.” (İsrâ, 17:32)
D) “...Onlar (hanımlarınız) sizin için birer elbise gibidir, siz de
onlar için birer elbise gibisinizdir...” (Bakara, 2:187)
E) “Sizden bekâr olanları evlendirin. Eğer bunlar fakir iseler Al-
lah kendi lütfu ile onları zenginleştirir. Allah, (lütfu) geniş olan
ve (her şeyi) bilendir.” (Nur, 24:32)
Paraf Yayınları

2. İslam mimarisinin başlangıcı, Hz. Muhammed’in (s.a.v.) Medi- 5. Bir Müslümanın kaçınması gereken davranışlardan bazıları şun-
ne’ye hicret sonrası inşa ettiği ilk yapıya dayanır. lardır:
• Gerçek dışı söz söylemek
Bu metinde belirtilen yapı aşağıdakilerden hangisi olabilir?
• Asılsız bilgi ve haber vermek
A) Mescid-i Nebevi B) Mescid-i Aksa • Maddi olanakları gereksiz yere tüketmek

C) Mescid-i Haram D) Daru’l-Erkam • Kesin olmayan bilgiye dayalı hüküm vermek

• Bir insanın arkasından hoşlanmadığı şekilde konuşmak
E) Daru’n-Nedve
• Bir kişi hakkında kötü düşünmek ve kötü kanaate sahip olmak
• Karşılaşılan olaylar ve kişiler hakkında bilgi sahibi olmadan
konuşmak

Bu olumsuz davranışları ifade etmek için:

3. • İslami Türk eserlerinin en eski örneği olan Kutadgu Bilig, Yu-
I. Yalan
suf Has Hacib tarafından manzum olarak Türkçe yazılmıştır.
II. İftira
• Atabetü’l-Hakayık İslam kültür ve medeniyetinin birinci kay-
III. Gıybet
nağı olan Kur’an-ı Kerim ayetleri ile Hz. Peygamber’in hadis-
lerinden yararlanılarak ortaya konulan ahlaki öğütleri içerir. IV. Haset
V. Suizan
Bu örnekler Müslüman Türklerin aşağıdaki hangi alanda et-
kili olduklarının kanıtı olabilir? kavramlarından hangileri kullanılmaz?

A) Mimari B) Edebiyat C) Musiki A) I B) II C) III

D) Tezhip E) Ebru D) IV E) V

61
 DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ Test - 30

DİN VE HAYAT - AHLAKİ TUTUM VE DAVRANIŞLAR

6. Sanata ilgili olan Ahmet, sanat alanında kendini geliştirmek için
İslam dünyasında resim denilince akla ilk gelen bir nakkaşha-
ne atölyesine hafta sonları gitmektedir. Kendini bu konuda ge-
liştirip nakkaş olmayı hedefleyen Ahmet sanatıyla ilgili bir eser
ortaya koymayı amaçlamaktadır.
Bu bilgilere göre Ahmet’in aşağıdaki hangi sanat dalıyla il-
gilendiği söylenebilir?
9. Hz. Peygamber’in “Kapısı önünden akan bir ırmakta günde beş
kere yıkanan bir insanın vücudunda su herhangi bir kir bırakır
mı, ne dersiniz? sorusuna etrafındakiler, “Hayır hiçbir kir bırak-
maz” dediler. Bunun üzerine Hz. Peygamber, “İşte namaz da
böyledir. Yüce Allah namazla günahları siler.” (Buhârî, Kitâbu
Mevâkîti’s-Salât, 319) buyurmuştur.
Bu metinden aşağıdakilerden hangisi çıkarılabilir?

A) Tezhip B) Minyatür C) Hat A) İnsanın ahlaki özellikleri, terbiye sonucunda değişebilir.

D) Edebiyat E) Ebru B) Ahlak eğitimi ilk önce ailede başlar, okul ve toplum içerisin-
de devam eder.
C) Ahlakın güzelleşmesi, iyi bir karakter eğitimi ile mümkün olur.
D) Din, yaptığı düzenlemelerle insan hürriyetinin sınırlarını be-
lirler.
E) İbadetler, kalbi kötülüklerden temizleyerek insandaki mane-
vi pislikleri ortadan kaldırır.
7. Türkçemizde kullanılan deyimlerden bazıları şunlardır:
• Kara çalmak
• Çamur atmak
• Leke sürmek
Paraf Yayınları

Bu deyimler aşağıdaki olumsuz davranışlardan hangisine

yönelik kullanılır?

A) İsraf B) İftira C) Haset

D) Hırs E) Gıybet
8. Müslümanlar tarih boyunca düşünce ve pratikte ahlakın kaynağı
olarak öncelikle Kur’an-ı Kerim’i esas almışlardır. Bununla birlikte
Müslümanlar Hz. Peygamber’in sünnetini de vazgeçilmez bir ah-
lak kaynağı olarak kabul etmişlerdir. Nitekim Allah (c.c.): “Sen el-
bette yüce bir ahlak üzeresin.” (Kalem, 68:4) buyurarak Hz. Pey-
gamber’in ahlakının üstün bir ahlak olduğunu belirtmiştir.
Bu bilgilere göre bir Müslümanın davranışlarını belirlemede
aşağıdakilerden hangileri önceliklidir?
A) Vahiy ve hadisler
B) Düşünürlerin görüşleri ve eylemleri
C) İbadetlerinde duyarlı davrananların ahlakı
D) Tarihî kişiliklerin yaşam tarzları ve önderlerin görüşleri
10. Çevre insana emanettir. İslam düşüncesine göre insan çevrenin
asıl sahibi değildir, onu emanet olarak kullanmaktadır. Bu durum-
da, asıl sahibi olmadığımız şeyde büyük tasarruflarda bulunma-
mız yanlış bir davranış olur. Çevreyle ve özellikle de çevremizdeki
canlılarla ilişkimizde riayet etmemiz gereken en önemli erdemler-
den biri merhamet erdemidir. Allah (c.c.) Kur’an-ı Kerim’de, “Ni-
hayet o gün (dünyada yararlandığınız) nimetlerden elbette hesa-
ba çekileceksiniz.” (Tekâsür, 102:8) Hz. Muhammed (s.a.v.) de;
“Haksız olarak bir serçeyi öldürenden Yüce Allah kıyamet günün-
de hesap soracaktır.” (Müslim, Sayd, 57) buyurmuştur.
Bu metinden;
I. Çevreye karşı merhametli olmak dinî bir sorumluluktur.
II. Çevre sorunlarının pek çoğu israfla bağlantılıdır.
III. Çevreyi koruma konusundaki duyarlılık eğitimle sağlanır.
IV. Doğa insanlara geçici olarak bırakılan ve onlar tarafından
korunması gereken bir varlıktır.
yargılarından hangilerine ulaşılır?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve IV

E) Ahlak alanında yapılan çalışmalarda vurgulanan değerler D) III ve IV E) I, II ve IV

1-C 2-A 3-B 4-E 5-D 6-B 7-B 8-A 9-E 10-C 62
 Test - 31 DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

KUR’AN’A GÖRE HZ. MUHAMMED - İSLAM DÜŞÜNCESİNDE TASAVVUFİ YORUMLAR

1. Yaşadığı dönemde çoğu kişi, Hz. Muhammed’e (s.a.v.) eşyalarını
emanet ederdi. O da her ne pahasına olursa olsun aldığı emanet-
leri korur ve sahiplerine teslim ederdi. Hz. Hatice (r.a.), bu özelli-
ğinden dolayı evlenmeden önce ticaret yapması için mallarını Hz.
Muhammed’e (s.a.v.) emanet etmiştir. Emanete riayet konusun-
da çok hassas davranan Hz. Muhammed (s.a.v.), Medine’ye hic-
ret etmeden önce kendisinde bulunan emanetleri Hz. Ali’ye (r.a.)
teslim etmiş ve onları sahiplerine vermesini istemiştir.
Hz. Muhammed’in (s.a.v.) bu özelliği aşağıdaki ahlaki kav-
ramlardan hangisine örnek gösterilebilir?
A) Tevazu B) Dürüstlük C) Fedakârlık
4. Allah (c.c.), Hz. Muhammed’in (s.a.v.) şefkatli olma yönünü “Ve
seni ancak âlemlere rahmet olarak gönderdik.” (Enbiyâ, 21:107
ayetiyle ortaya koymuştur. Rahmet peygamberi olarak gönderi-
len Hz. Muhammed (s.a.v.), bütün insanlara karşı şefkatle dav-
ranmıştır. Bu ahlaki davranış, insanların ona iman etme sürecini
hızlandırmıştır. Kur’an-ı Kerim’deki “Sen onlara sırf Allah’ın lütfu
sayesinde yumuşak davrandın. Eğer kaba, katı kalpli olsaydın,
hiç şüphesiz etrafından dağılır giderlerdi. Onları affet, onların ba-
ğışlanmasını dile...” (Âl-i İmrân, 3:159) ayeti de bu gerçeğe işa-
ret etmektedir.
Bu metinde Hz. Muhammed’in (s.a.v.) hangi yönü vurgu-
lanmaktadır?

D) Hoşgörü E) Yumuşak huyluluk

A) Güvenilir olmak
B) Merhametli olmak
C) Adil olmak
D) Hakkı gözetmek
2. Hz. Muhammed (s.a.v.), peygamber sıfatına sahip olmasına rağ-
E) Sabırlı olmak
men kendisini asla diğer insanlardan üstün görmemiştir. Onun
bu yönünü Hz. Aişe (r.a.) şöyle anlatır: “Allah Resulü, evinde her-
hangi bir insan gibi davranırdı. Kendi elbisesini yamar, ayakka-
Paraf Yayınları

bılarını tamir eder, ev işlerinde hanımlarına yardımda bulunur-

du.” (Buhârî, Nafakât, 7)

Hz. Muhammed’in (s.a.v.) bu davranışı aşağıdakilerden han-

gisine örnek gösterilebilir?

A) Sabır B) Cesaret C) Müsamaha

D) Güven E) Tevazu
5. Hz. Muhammed (s.a.v.), çocuklar arasında eşit davranma, ay-
rım yapmama konusunda aileleri uyarmıştır. Hz. Nu’man b. Be-
şir (r.a.) isimli bir sahabe, çocuklarından birine bağış yapıp Hz.
Peygamber’i buna şahit tutmak istemişti. Hz. Muhammed (s.a.v.)
3. Hz. Muhammed (s.a.v.), Allah’ın (c.c.) kendisine verdiği görev o sahabeye “Senin ondan başka çocukların var mı?” diye sor-
konusunda hiçbir taviz vermemiştir. Müşriklerin tekliflerine “Gü- muş, sahabe “Evet.” cevabını vermişti. Hz. Peygamber bu defa
neş’i sağ elime, Ay’ı sol elime verseniz yine de davamdan vazgeç- “Hepsine onun gibi bağışta bulundun mu?” diye sormuştu. Sa-
mem.” diyerek karşılık vermiştir. Onun bu duruşu İslam dininin, habe ise “Hayır.” cevabını verince Hz. Muhammed (s.a.v.) “Ben
Allah’ın (c.c.) yardımıyla kısa sürede geniş kitlelere ulaşmasını zulme ve haksızlığa şahitlik yapmam!” (Buhârî, Şehadât, 9) bu-
sağlamıştır. yurmuştu.

Bu metinde Hz. Muhammed’in (s.a.v.) aşağıdaki hangi yö- Bu parçadan Hz. Muhammed’in (s.a.v.) aşağıdaki hangi dav-
nüne dikkat çekilmiştir? ranış konusunda duyarlı olduğu çıkarılamaz?

A) Adil olmak A) İnsanlara değer vermek

B) Müsamahakâr olmak B) Adil olmak
C) Dürüst ve güvenilir olmak C) Müsamahakâr olmak
D) Kararlı ve cesur olmak D) Hakkı gözetmek
E) Merhametli ve affedici olmak E) Vicdana aykırı davranışlardan sakınmak

63
 DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ Test - 31

KUR’AN’A GÖRE HZ. MUHAMMED - İSLAM DÜŞÜNCESİNDE TASAVVUFİ YORUMLAR

6. Sünnet; kavlî sünnet, fiilî sünnet ve takrirî sünnet olmak üzere
üç gruba ayrılmıştır. Hz. Muhammed’in (s.a.v.) nasıl davranma-
mız gerektiği konusundaki bilgileri, kendi sözleriyle açıklaması-
na kavlî sünnet denir. Onun davranışlarının arkadaşları tarafın-
dan anlatılmasına ise fiilî sünnet denir. Hz. Muhammed’in (s.a.v.),
sahabelerin yaptığı olumlu davranışları onaylamasına ise takrirî
sünnet denir.
8. Ahmet Yesevi, Türkler arasında İslamiyet’in yayılmasında önem-
li roller oynamıştır. Onun yetiştirdiği öğrenciler, Türk illerine da-
ğılarak insanlara İslam’ı anlatmışlardır. Hoca Ahmet Yesevi’nin,
güzel ahlakı ve dinî değerleri konu alan şiirlerine hikmet adı ve-
rilir. Onun şiirleri, “Divan-ı Hikmet” adlı eserde toplanmıştır. Hik-
metler şekil ve vezin bakımından millî, muhteva bakımından İs-
lami unsurları yansıtmaktadır

Bu metinde belirtilenleri konu edinenler arasında; Bu metinden Ahmet Yesevi ile ilgili aşağıdakilerden hangi-
si doğrudan çıkarılabilir?
I. Buhârî’nin “Câmiu’s-Sahih” adlı eseri
II. Müslim’in “Câmiu’s-Sahih” adlı eseri
A) Sünnete uygun yaşamıştır.
III. Tirmizî’nin “Sünen” adlı eseri
B) Tebliğ faaliyetlerine öncülük etmiştir.
IV. İmam Malik’in “Muvatta” adlı eseri
C) Allah’ı (c.c.) çokça zikretmiştir.
hangileri gösterilebilir? D) Züht ve takvaya önem vermiştir.
E) Dünya malına ve zevklerine önem vermemiştir.
A) I ve II B) II ve III C) I, II ve IV

D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV

9. Alevilik-Bektaşilik’te cem erkânı yürütülürken on iki kişi tarafın-

dan belirli bir düzen ve kurallar çerçevesinde yerine getirilen gö-
Paraf Yayınları

revler vardır.

Bu görevler arasında aşağıdakilerden hangisi bulunmaz?

A) Rehber B) Çerağcı C) Musahip

D) Zakir E) Peyikçi

10. Sufilerin temel özelliklerinden bazıları şunlardır:

7. Hacı Bektaş-ı Veli’nin tasavvufi düşüncelerinden bazıları şunlardır:
• Farzları yerine getirmek
• “Bir olalım, iri olalım, diri olalım.”
• Haramlardan kaçınmak
• “İlim ile gidilmeyen yolun sonu karanlıktır.”
• Malayani meşguliyetleri terk etmek
• “İnsanın güzelliği sözlerinin doğruluğunda, olgunluğu dü-
• Üstünlük ve büyüklüğe rağbet etmemek
rüstlüğündedir”
• İhtiyaç anında bile başkalarını kendine tercih etmek
Bu düşüncelere göre Bektaşilik’te;
Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi bir sufinin özel-
I. Zamanın kıymetini bilmek
liği olamaz?
II. Toplumsal huzuru korumak
III. Gerçek ve doğru bilginin izinde yürümek A) Fedakârlığı ilke edinmek

hangilerinin öne çıktığı söylenebilir? B) Allah’ın (c.c.) emirlerini uygulamak

C) Boş ve anlamsız davranışları yapmamak
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve III D) Hakk’a ermek için bir rehbere bağlanmak
D) II ve III E) I, II ve III E) Allah’ın (c.c.) yasakladıklarından sakınmak

1-B 2-E 3-D 4-B 5-C 6-E 7-D 8-B 9-C 10-D 64