I.

Wprowadzenie do ekonomii

1. Które z poniższych twierdzeń mają charakter normatywny, a które pozytywny? Dlaczego?

a) Ceny ropy naftowej w latach 1973-1974 wzrosły ponad trzykrotnie. P
b) W 1984 r. ubogim krajom przypadła mniejsza część dochodu światowego, niżby im się
należała. N
c) Podział dochodów na świecie jest niesprawiedliwy; na kraje biedne, obejmujące 61% ludności
świata przypada zaledwie 6% dochodu globalnego. N
d) Na początku lat osiemdziesiątych w krajach zachodnich gwałtownie wzrosła stopa bezrobocia.
P
e) Rząd brytyjski powinien prowadzić politykę mającą na celu obniżanie stopy bezrobocia. N
f) Palenie tytoniu jest postawą antyspołeczną i powinno być bezwzględnie zwalczane. N
g) Podniesienie opodatkowania wyrobów tytoniowych będzie zniechęcać do palenia. N
h) Gospodarka Hongkongu jest bliższa systemowi wolnorynkowemu niż gospodarka Albanii.P \

2. Które z poniższych stwierdzeń dotyczą mikroekonomii, a które makroekonomii? Dlaczego?

a) Na początku lat osiemdziesiątych w Wielkiej Brytanii, podobnie jak w wielu innych krajach
zachodnich, nastąpił gwałtowny wzrost stopy bezrobocia. Makro
b) Wyższe opodatkowanie wyrobów tytoniowych ograniczy palenie. Mikro
c) Na początku lat osiemdziesiątych znacząco zwiększyło się bezrobocie wśród pracowników
budowlanych. Mikro
d) Wzrost sumy dochodów społeczeństwa spowoduje wzrost wydatków konsumpcyjnych. Makro
e) Pracownik, który otrzymał podwyżkę wynagrodzenia, prawdopodobnie zwiększy sumę
wydatków przeznaczanych na zakup dóbr i usług luksusowych. Mikro
f) Przedsiębiorstwo zainwestuje w zakup maszyn, jeżeli przewidywana stopa zwrotu jest
zadowalająca. Mikro
g) Wysoka stopa procentowa w gospodarce może ograniczyć aktywność inwestycyjną. Makro
h) Poziom produktu narodowego brutto w Wielkiej Brytanii w 1991 r. był wyższy niż w 1981 r.
Makro
3. Strumienie czy zasoby?

a) wartość majątku danej osoby, rodziny lub firmy 21 grudnia 2016 r., Z
b) wpływy państwa z handlu zagranicznego w danym roku, S
c) wydatki danej rodziny na produkty i usługi w ciągu danego miesiąca, S
d) wartość zapasów danego przedsiębiorstwa, Z
e) wydatki państwa w danym roku, S
f) wartość kapitału danego przedsiębiorstwa, Z
g) produkcja, sprzedaż lub inwestycje danej firmy w pewnym okresie, S
h) oszacowane pokłady węgla w danym kraju, Z
i) wpływy państwa z podatków w danym roku.S

4. Wybierz prawidłową odpowiedź. Tylko jedna jest prawdziwa.

1. Podstawowymi obszarami, którymi zajmuje się mikroekonomia są:

a) bezrobocie, konsument,
b) przedsiębiorstwo, popyt, podaż, *
c) konsument, inflacja,
d) konsument, rynek pieniężny.

2. Stosując klauzulę ceteris paribus w przypadku badania wpływu ceny na popyt na dane dobro,
przyjmujemy, że:
a) popyt nie zmienia się,
b) cena nie zmienia się,
c) pozostałe czynniki mogące mieć wpływ na wielkość popytu wynoszą zero,
d) pozostałe czynniki mogące mieć wpływ na wielkość popytu są stałe. *

3. Do podstawowych czynników produkcji zalicza się:

a) przedsiębiorczość i organizację,
b) pracę, ziemię i kapitał, *
c) wzrost gospodarczy i dochód narodowy,
d) maszyny urządzenia i środki transportu.

4. Którymi z niżej wymienionych problemów nie zajmuje się makroekonomia?

a) przyczynami cyklu koniunkturalnego,
b) tendencjami inflacyjnymi w gospodarce,
c) wyborem międzyokresowym gospodarstwa domowego, *
d) polityką pieniężną banku centralnego.

5. Do makrowielkości gospodarczych można zaliczyć m. in.:

a) wielkość popytu danego przedsiębiorstwa danego przedsiębiorstwa na pracę,
b) wielkość podaży towarów danego przedsiębiorstwa,
c) ogólny poziom cen dóbr konsumpcyjnych w gospodarce, *
d) koszty zmienne ponoszone przy produkcji telewizorów.
 6. Które z następujących stwierdzeń dotyczących modeli ekonomicznych nie jest prawdziwe?
a) modele ekonomiczne upraszczają rzeczywistość,
b) w modelach ekonomicznych nigdy nie fałszuje się żadnych aspektów rzeczywistości
gospodarczej, *
c) przy konstrukcji modeli ekonomicznych często stosowana jest zasada ceteris paribus,
d) modele ekonomiczne pozwalają na wyjaśnienie przyczyn pewnych zjawisk i procesów
występujących w analizowanej gospodarce.

5. Każdemu z podanych pojęć (oznaczonych cyframi) przyporządkuj odpowiednie określenie

(oznaczone literą):

1. Czynniki produkcji, D
2. Ekonomia normatywna, G
3. Ekonomia pozytywna, C
4. Makroekonomia, A
5. Mikroekonomia, F
6. Model ekonomiczny, B
7. Strumienie, H
8. Zasoby. E

a) Dział ekonomii zajmujący się analizą gospodarki jako całości.

b) Uproszczony obraz rzeczywistości gospodarczej pokazujący zależność między różnymi
zjawiskami i procesami ekonomicznymi.
c) Ekonomia zajmująca się obiektywnym, naukowym objaśnianiem zasad funkcjonowania
gospodarki.
d) Kategoria ekonomiczna obejmująca pracę, ziemię i kapitał.
e) Zmienne przedstawiające wartość pewnych wielkości ekonomicznych na dany moment.
f) Dział ekonomii zajmujący się badaniem poszczególnych elementów tworzących gospodarkę.
g) Ekonomia zajmująca się dostarczaniem zaleceń i rekomendacji opartych na subiektywnych sądach
wartościujących dotyczących oceny danego zjawiska gospodarczego.
h) Zmienne przedstawiające wartości pewnych wielkości ekonomicznych w jakimś okresie.
II. Krzywa transformacji i zasady racjonalnego gospodarowania.

1. Załóżmy, że możliwości wytwórcze danej gospodarki pozwalają wytworzyć dobra o łącznej

wartości 500 mld zł. Poniższa tabela przedstawia 6 różnych wariantów (punkty A-F)
wykorzystania posiadanych zasobów gospodarczych do produkcji dóbr inwestycyjnych i
konsumpcyjnych.

Wariant A B C D E F

Dobra konsumpcyjne
500 400 300 200 100 0
(w mld zł)

Dobra inwestycyjne
0 100 200 300 400 500
(w mld zł)

a) Narysuj krzywą transformacji (możliwości produkcyjnych) tej gospodarki (łącząc punkty A-

F) oraz podaj jej interpretację ekonomiczną.
b) Zaznacz dwa przykładowe punkty ekonomicznie nieefektywne. Określ, dlaczego gospodarka
może się w nich znajdować.
c) Zaznacz dwa przykładowe punkty nierealne dla gospodarki w danym okresie. Określ, jakie
czynniki mogą spowodować, że punkty te będą realne w przyszłości.

2. W gospodarce danego kraju wytwarzano 20 000 kg dobra X oraz 100 000 kg dobra Y. Z uwagi a
to, że gospodarka ta działa przy pełnym wykorzystaniu zasobów ewentualny wzrost produkcji
dobra X o każdy kolejny kilogram wiąże się z koniecznością zmniejszenia produkcji dobra Y o 5
kg. Z kolei, chcąc zwiększyć produkcję dobra Y o każdy kolejny kilogram niezbędne jest
ograniczenie wytwarzania dobra X o 0,2 kg.
a) Narysuj krzywą transformacji dla tej gospodarki.
b) Oblicz koszt alternatywy zwiększenia produkcji dobra X o 10 000 kg.
c) Oblicz koszt alternatywny zwiększenia produkcji dobra Y o 10 000 kg.
3. Poniższa tabela przedstawia fragmenty biznesplanu, w którym zamieszczono 6 różnych
możliwych wariantów nakładów i produkcji w danym roku.

Wariant A B C D E F

Nakłady (w tys. zł) 500 500 600 710 690 820

Produkcja (w tys.
400 500 500 700 700 800
sztuk)

Dla każdego wariantu oblicz relację efektów (produkcji) do nakładów. Określ, który wariant
powinien wybrać przedsiębiorca kierujący się zasadą racjonalnego gospodarowania, jeśli:

a) jest w stanie ponieść nakłady nie wyższe iż 500 tys. zł,

b) jest w stanie ponieść wyższe koszty, a badania wykazują, że przy danej cenie rynkowej popyt
na wytwarzane przez niego wyroby wyniesie 700 tys. sztuk rocznie.

Jak można sformułować zasadę racjonalnego gospodarowania dla każdego z powyższych

przypadków?

4. W plemieniu zamieszkującym tropikalną wyspę jest 5 osób, które zajmują się zrywaniem
orzechów kokosowych lub zbieraniem strusich jaj. Bez względu na liczbę zatrudnionych przy
danym zajęciu, jeden zatrudniony może zerwać 20 orzechów lub zebrać 10 jaj dziennie.
a) Wykreśl krzywą możliwości produkcyjnych plemienia.
b) Załóżmy, że dzięki wynalezieniu nowej techniki wspinania się na palmę kokosową zbiór
orzechów stał się łatwiejszy i jeden zatrudniony może zebrać 28 orzechów. Wykreśl nową
krzywą transformacji.