ใบงาน

บทที่ 15
ชีววิทยา
ม.5 เทอม 2

เวียน
ชื่อ-สกุล.......................................ชั้น............เลขที่.......
 1
ระบบหมุนเวียนเลือด

1. ระบบหมุนเวียนเลือด มีความสาคัญกับสิ่งมีชีวิตอย่างไร
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
2. ระบบหมุนเวียนเลือดแบบเปิด และแบบปิด มีความเหมือน หรือแตกต่างกันอย่างไร
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................

หลอดเลือด หลอดเลือด หัวใจ

หัวใจ

แผนภาพ A แผนภาพ B
จากภาพระบบหมุนเวียนเลือด A และ B จงตอบคาถามข้อที่ 3-6
3. แผนภาพใดที่เลือดจะไหลเวียนอยู่ภายในหลอดเลือดตลอดเวลา .........................................................
4. แผนภาพใดที่เลือดสามารถไหลออกจากหลอดเลือดไปยังเนื้อเยื่อต่าง ๆ ได้ ...........................................
5. แผนภาพใดน่าจะพบในสิ่งมีชีวิตจาพวก ไส้เดือนดิน ..........................................................................
6. ระบบหมุนเวียนเลือดของแมลงน่าจะสอดคล้องกับแผนภาพใด ..........................................................

7. ระบบหมุนเวียนเลือดของปลา มีการไหลผ่านหัวใจกี่ครั้ง แตกต่างจากแมวอย่างไร

..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
8. เลือดที่ไหลผ่าหัวใจของปลามีปริมาณของออกซิเจนเป็นอย่างไร
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................

A B
หัวใจ

9. จากแผนภาพการไหลเวียนเลือดของปลา A และ B น่าจะเป็นสิ่งใดตามลาดับ

..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
 2
ระบบหมุนเวียนเลือดของมนุษย์

1. มนุษย์มีระบบหมุนเวียนเลือดเป็นแบบเปิด หรือแบบปิด
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
2. ระบบหมุนเวียนเลือดของมนุษย์ ประกอบไปด้วยโครงสร้างใดบ้าง
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
3. หัวใจของมนุษย์อยู่บริเวณใดของร่างกาย และลักษณะการจัดวางตัวเป็นอย่างไร
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
4. ถุงเยื่อหุ้มหัวใจ (pericardium) บรรจุสิ่งใดอยู่ แล้วมีความสาคัญอย่างไร
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................

โครงสร้างของหัวใจ

จงจับคู่ความสัมพันธ์ระหว่างเส้นเลือดและลักษณะ ของเส้นเลือดดังต่อไปนี้ และนาชื่อของเส้นเลือด

ดังกล่าวไปเติมในแผนภาพให้ถูกต้อง
A. Aorta B. Pulmonary vein C. Superior vena cava
D. Vena cava E. Pulmonary artery F. Inferior vena cava
อวัยวะส่วนบน

15..........
5......... รับเลือดจากส่วนบนของร่างงกาย 11..........
6......... รับเลือดจากส่วนล่างของร่างกาย
7......... รับเลือดจากปอดเข้าสู่หัวใจ 12.......... ปอด
8......... นาเลือดจากหัวใจไปฟอกที่ปอด
9......... นาเลือดจากหัวใจไปเลี้ยงส่วนต่าง ๆ LA
RA
ของร่างกาย LV
13.......... RV 16..........
10......... ต่อกับเส้นเลือดที่รับเลือดจาก
หัวใจ
ส่วนบน และส่วนล่าง เพื่อนาเข้าสู่หัวใจ

14..........
อวัยวะส่วนล่าง
 3
โครงสร้างของหัวใจ

จงจับคู่ความสัมพันธ์ระหว่างข้อความดังต่อไปนี้ แล้วนาไปเติมในแผนภาพหัวใจให้ถูกต้อง
17…….. ลิ้น Bicuspid A. กั้นระหว่างหัวใจห้องล่างซ้ายและหลอดเลือด aorta
18…….. ลิ้น Tricuspid B. รับเลือดจากหัวใจห้องบนซ้าย
19…….. ลิ้น Aortic semilunar C. กันไม่ให้เลือดไหลย้อนกลับไปที่หัวใจห้องบนขวา
20…….. ลิ้น Pulmonary semilunar D. รับเลือดจากหัวใจห้องบนขวา
21……... หัวใจห้องล่างขวา E. รับเลือดจาก Vena cava
22……… หัวใจห้องล่างซ้าย F. กันไม่ให้เลือดไหลย้อนกลับไปที่หัวใจห้องบนซ้าย
23……… หัวใจห้องบนขวา G. รับเลือดจาก Pulmonary vein
24……… หัวใจห้องบนซ้าย H. กั้นระหว่างหัวใจห้องล่างขวาและหลอดเลือด pulmonary artery

….....

…..... LA
….....
RA ….....
LV
….....
RV
….....
….....
…..... ทิศทางของเลือดที่มีปริมาณ O2 สูง
ทิศทางของเลือดที่มีปริมาณ O2 ต่า
25. หัวใจห้องใดที่มีผนังหนาสุด เพราะเหตุใด
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
26. หลอดเลือดใดที่นาเลือดไปเลี้ยงกล้ามเนื้อหัวใจ หลอดเลือดดังกล่าวแยกมาจากหลอดเลือดใด และแยก
ออกมากี่หลอดเลือด
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
27. การทาบายพาสหัวใจ หรือ CABG คืออะไร แล้วทาในกรณีใด
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
 4
หลอดเลือด และความดันเลือด

จงระบุชื่อของเส้นเลือดในแผนภาพดังต่อไปนี้ให้สอดคล้องกับขนาดของเส้นเลือดให้ถูกต้อง

28............................ 31...........................

29...........................
32...........................

30...........................
33...........................

34...........................
35. ลักษณะของเส้นเลือดอาร์เทอรี และหลอดเลือดเวน มีความแตกต่างกันอย่างไร
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
36. เพราะเหตุใด หลอดเลือดเวนจึงมีลิ้นหลอดเลือด แต่เส้นเลือดอาร์เทอรี่ ไม่มี
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
37. ลิ้นหลอดเลือดในเส้นเลือดเวน สามารถปิด หรือปิดได้ด้วยกลไกใด
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
38. ในการวัดความดันเลือด ควรวัดที่ตาแหน่งใด เพราะเหตุใด
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
39. ความดันเลือดที่วัดได้ในแต่ละครั้ง มีกี่ค่า แต่ละค่าบ่งบอกถึงอะไรได้บ้าง
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
40. ปัจจัยใดบ้างที่ส่งผลต่อการวัดค่าความดันเลือดของแต่ละบุคคล
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
41. ระบบหมุนเวียนเลือด มีส่วนในการรักษาสมดุลอุณหภูมิของร่างกายอย่างไร และมีสมองส่วนใดทาหน้าที่
ควบคุมสมดุลดังกล่าว
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
 5
องค์ประกอบของเลือด

จงทาการจับคู่แผนภาพ ชื่อของโครงสร้าง และลักษณะของโครงสร้างดังกล่าว ให้ถูกต้อง

โครงสร้าง ลักษณะ หน้าที่
A. เซลล์เม็ดเลือดแดง E. มีปริมาณเยอะสุดในส่วนประกอบของ I. เป็นระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย
B. เซลล์เม็ดเลือดขาว เลือด และมีสารต่าง ๆ อยู่มากมาย J. ลาเลียงแก๊สออกซิเจน และ
C. น้าเลือด F. ขนาดใหญ่ นิวเคลียสมีลักษณะเป็นพู คาร์บอนไดออกไซด์
D. เพลตเลต G. ขนาดเล็ก มีรูปร่างไม่แน่นอน K. เป็นของเหลว และไหลไปในหลอดเลือด
H. กลม ตรงกลางบุ๋ม ไม่มีนิวเคลียส เพื่อนาสารหรือเซลล์ต่าง ๆ ไปยังที่หมาย
L. ทาให้เลือดแข็งตัว

42. ......../........../............

43. ......../........../............

44. ......../........../............

45. ........./........../............

46. ลักษณะโครงสร้างของเซลล์เม็ดเลือดแดง มีความเหมาะสมกับหน้าที่ หรือไม่ อย่างไร

..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
47. ในผู้ใหญ่ทั่วไป เซลล์เม็ดเลือดแดง ถูกสร้างที่บริเวณใด และเมื่ออายุครบ 100-120 วันแล้วจะเกิดอะไร
ขึ้นกับเซลล์เม็ดเลือดแดงดังกล่าว
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
48. หากร่างกายเสียเลือดเป็นปริมาณมาก ๆ ย่อมเสียเม็ดเลือดแดงไปด้วย ร่างกายจะมีกระบวนการทดแทน
เม็ดเลือดแดงที่เสียไปอย่างไร
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
49. หากรูปร่างของเซลล์เม็ดเลือดแดงเปลี่ยนไปจากเดิม อาจจะมีผลอย่างไร
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
 6
องค์ประกอบของเลือด

50. จากแผนภาพประเภทของเซลล์เม็ดเลือดขาว จงเติมข้อมูลให้ถูกต้อง

เซลล์เม็ดเลือดขาว

Granulocyte Agranulocyte

ลักษณะ................................ ลักษณะ................................
........................................... ...........................................

แกรนูลสี........... แกรนูลสีส้มแดง แกรนูลสี........... มีนิวเคลียสจานวน...........พู มีนิวเคลียสจานวน...........พู

ทาลายเชื้อโรคโดยวิธี ทาลายเชื้อโรคโดยการ ทาลายเชื้อโรคโดยวิธี เกี่ยวข้องกับระบบ

............................. ............................................... ............................. ภูมิคุ้มกัน

51. หากทาการตรวจเลือด แล้วปรากฏว่าพบเซลล์เม็ดเลือดขาวมากกว่าปกติ หมายความว่าอย่างไร

..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
52. ในการที่จะทาให้เลือดแข็งตัวเมื่อมีบาดแผล จะต้องอาศัยองค์ประกอบกับปัจจัยใดบ้าง
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
53. จากแผนภาพกลไกการแข็งตัวของเลือดต่อไปนี้ จงเติมช่องว่างให้ถูกต้อง
เพลตเลตปล่อยสารทาให้
เพลตเลตมารวมตัวกัน
เลือดแข็งตัว

อาศัยปัจจัยต่าง ๆ

................... Thrombin

................... ...................
 7
องค์ประกอบของเลือด

54. พลาสมา มีหน้าที่สาคัญอย่างไรในระบบหมุนเวียนเลือด

..................................................................................................................................................
55. องค์ประกอบใดในพลาสมา ที่คอยรักษาแรงดันออสโมติกของเลือดให้คงที่
..................................................................................................................................................
56. เลือด ABO ในมนุษย์ จาแนกจากสิ่งใดที่อยู่บนผิวเม็ดเลือดแดง และสิ่งนั้นสามารถจาแนกได้กี่ชนิด
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
57. จากตารางดังต่อไปนี้ จงระบุชนิดของ Antigen และ Antibody ลงในช่องว่างให้ถูกต้อง

หมู่เลือด Antigen Antibody

บนผิวเม็ดเลือดแดง ในพลาสมา

A
B
AB
O

58. การที่บุคคล 2 คน ที่มีหมู่เลือดที่แตกต่างกัน จะให้เลือดกันได้หรือไม่ ต้องคานึงถึงสิ่งใด เพราะเหตุใด

..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
59. จงใช้ลูกศรแสดงถึงการให้เลือดของหมู่เลือดดังต่อไปนี้ ให้ถูกต้อง

B 60. จงให้ความหมายของระบบเลือด Rh ต่อไปนี้

Rh+
............................................................................
A AB ............................................................................
............................................................................
Rh-
O ............................................................................
............................................................................
...........................................................................
61. ชายคนหนึ่ง มีหมู่เลือด AB แบบ Rh+ หมายความว่าอย่างไร
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
 8
ระบบน้้าเหลือง

62. การให้เลือด นอกจากจะต้องคาถึงระบบหมู่เลือด ABO แล้ว ยังต้องคานึงถึงระบบ Rh ด้วย เพราะเหตุใด

..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
63. เพราะเหตุใด การที่หญิงที่มีหมู่เลือด Rh- หากตั้งครรภ์ แล้วลูกเป็น Rh+ จึงอาจเป็นอันตรายต่อลูกคนถัดไป
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
64. ระบบที่ทาหน้าที่ลาเลียงน้าเหลือง จะประกอบไปด้วยโครงสร้างใดบ้าง
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
จงจับคู่ความสัมพันธ์ โครงสร้าง และลักษณะโครงสร้างดังต่อไปนี้ ให้ถูกต้อง
A. ภายในมีเม็ดเลือดขาวชนิด Lymphocyte
65. ………… ต่อมน้าเหลือง B. เป็นหลอดส่วนปลายตันขนาดเล็ก พบตามเนื้อเยื่อต่าง ๆ ภายใน
66. ………… น้าเหลือง มีลิ้น ทาหน้าที่ลาเลียงน้าเหลือง
67. ………… หลอดน้าเหลือง C. ไหลออกมาจากเลือดสู่ช่องว่างระหว่างเนื้อเยื่อ
บางบริเวณมีลักษณะขาวใส บางบริเวณมีลักษณะคล้ายน้านม
จงใช้ภาพการไหลเวียนของระบบน้าเหลืองจับคู่ให้สอดคล้องกับข้อความ
คุณสมบัติ ดังต่อไปนี้ (1 ตัวเลือกตอบได้มากกว่า 1 ข้อ) เนื้อเยื่อ

การไหลเวียนของระบบน้าเหลือง
A
68. .........ภายในมีลักษณะคล้ายกับหลอดเลือดเวน
69. ......... เป็นบริเวณที่น้าเหลืองไหลเข้าสู่หลอดน้าเหลือง
70. ......... กรองน้าเหลืองและทาลายสิ่งแปลกปลอม B
หัวใจ
71. ......... นาน้าเหลืองเข้าสู่ระบบเลือด
72. ......... มีลิมโฟไซต์อยู่หนาแน่น D
73. ......... พบหลอดน้าเหลืองฝอย
C
เนื้อเยื่อ

74. ระบบน้าเหลืองมีความสัมพันธ์อย่างไรกับระบบไหลเวียนเลือด
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
75. น้าเหลือง กับพลาสมา แตกต่างกันอย่างไร
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
76. ทิศทางการไหลเวียนของน้าเหลือง มีทิศทางการไหลเวียนอย่างไร
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................