Professional Documents
Culture Documents
Wzorce
Wersja A
Przeczytaj uważnie teksty oraz wszystkie polecenia. Zadania rozwiązuj zgodnie z poleceniami.
W zadaniach 1., 2., 9., 10. i 11. wybraną odpowiedź zaznacz kółkiem. Jeśli się pomylisz, błędne
zaznaczenie skreśl i otocz kółkiem inną odpowiedź. Rozwiązania zadań otwartych zapisz
starannie w wyznaczonym miejscu. Pomyłki przekreślaj. Powodzenia!
Tekst I
Zofia Remiszewska
Po co komu autorytet?
Pojęcie autorytetu jest wieloznaczne i może być różnie interpretowane. […] Autorytet
może być przypisany konkretnej osobie o specyficznych właściwościach, ale może go również
stanowić grupa społeczna czy instytucja. Autorytet przeważnie wiąże się z uznaniem, jakim
cieszy się określona osoba w danym środowisku, z jej wiedzą, prestiżem przyjętych społecznie
wartości – to osoba mająca cechy przywódcze, wysoką inteligencję emocjonalną lub
1
charyzmę , wyjątkowe właściwości umysłu czy charakteru. Autorytet jest wyrazem szacunku,
wysokiej oceny, szczególnego uznania przyznanego przez otoczenie społeczne jakiejś osobie
lub grupie osób. Gdy ktoś jest dla nas autorytetem, to wyrażamy chęć naśla
naśladowania
dowania tej osoby,
wzorowania się na jej zachowaniu, a także podążamy wytyczoną przez nią drogą. Autorytet
wiąże się z czasem i miejscem w przestrzeni społecznej. Zmianom ulegają społeczne kryteria,
na podstawie których kreowane i wyodrębniane są autorytety […]. Autorytet nie jest dany na
zawsze, może na osi czasowej umacniać się lub tracić na sile czy też może zostać odrzucony.
Na przestrzeni dziejów pojęcie autorytetu ulegało przekształceniu. Na przykład
w starożytnej Sparcie autorytetem obdarzano człowieka, który zasługiwał na sławę dzięki
sprawności fizycznej, który na polu bitwy bohatersko stawiał czoła wrogowi. Natomiast
w Atenach autorytetem mógł być człowiek mądry, dobry mówca, człowiek o szerokich
horyzontach. W średniowieczu z kolei autorytetem był człowiek religijny i pobożny.
Współcześnie można wysunąć tezę, że dziś trudniej o autorytety – ma to związek ze
zmiennością i wielowymiarowością świata społecznego. […]
Najczęściej autorytet postrzegany jest jako czynnik stabilizujący więzi społeczne i ma
wydźwięk pozytywny. Istnieje jednak niebezpieczeństwo, iż nadmierne zaufanie do
autorytetów może pociągać za sobą skostnienie poglądów, a czasem nawet nawet ich zwyrodnienie,
natomiast brak autorytetów w danej społeczności grozi jej rozpadem lub anarchią 2. […[…]
Przywykło się sądzić, że szerzące się liczne zagrożenia doprowadziły do upadku
autorytetu. […] Odbija się to zwłaszcza na rodzinie i szkole, które przecież powinny się opierać
na autorytecie. Brak stabilnych wzorów postępowania wywołuje chaos w procesie budowania
własnej tożsamości. […]
[333 wyrazy]
Zadanie 1. (0–1)
Oceń prawdziwość podanych stwierdzeń. Wybierz P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe,
albo F – jeśli jest fałszywe.
Zadanie 2. (0–1)
Uzupełnij zdanie. Wybierz odpowiedź spośród oznaczonych literami A i B oraz odpowiedź
spośród oznaczonych literami C i D.
Z tekstu wynika, że rozumienie, jakie cechy powinna mieć osoba będąca autorytetem,
autorytetem , A/B na
przestrzeni wieków,
wieków, czego potwierdzenie można odnaleźć w C/D akapicie.
Zadanie 3. (0–3)
Na podstawie przytoczonego tekstu sformułuj trzy zasady, którymi warto kierować się
rozkazującego .
podczas poszukiwań autorytetu. Użyj form trybu rozkazującego.
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
Zadanie 4. (0–1)
Na podstawie przytoczonego tekstu odpowiedz na pytanie zawarte w tytule: Po co komu
autorytet?.
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
Zadanie 5. (0–2)
Który z poznanych bohaterów lektur obowiązkowych mógłby zostać Twoim autorytetem?
autorytete m?
Uzasadnij swoje zdanie dwoma argumentami odnoszącymi się do tekstu Zofii
Remiszewskiej Po co komu autorytet? oraz do cech wybranego bohatera.
Bohater: ……………………………………………...
Argument 1.: ……………………
……………………...……………...
...…………… ……………………………………………...
...……………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
Argument 2.: ……………………...……………...……………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
Zadanie 6. (0–4)
Uzupełnij tabelę. Określ, jaką funkcję w zdaniu Autorytet wiąże się z czasem i miejscem
w przestrzeni społecznej pełnią wyrazy podane w tabeli,
tabeli , oraz jakimi częściami mowy
zostały wyrażone.
autorytet
wiążee się
wiąż
społecznej
czasem
Zadanie 7. (0–2)
Uzupełnij podane zdania odpowiednimi formami zaimków ja i ty.
Zadanie 8. (0–2)
Jakimi wyrazami można zastąpić słowo autorytet powtarzające się w pierwszym akapicie
przytoczonego tekstu? Podaj dwa przykłady takich wyrazów i określ, jakie to części
mowy.
1. …………………………………………………………
2. …………………………………………………………
Tekst II
Henryk Sienkiewicz
Quo vadis
A. Próżność
różność..
B. Wyrozumiałość
yrozumiałość..
C. Emocjonalność
mocjonalność..
D. Bezwzględność..
Bezwzględność
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
Zadanie 13. (0–2)
Podaj dwie cechy świadczące o tym, że Quo vadis jest powieścią historyczną. Każdą z nich
poprzyj przykładem z utworu.
graficzny: …………………………………………………….
1. element graficzny:
Wyjaśnienie: ………………………...……..…………………………………….……………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
2. element graficzny: …………………………………………………….
Wyjaśnienie: ………………………...……..…………………………………….……………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
Sprawdzian do rozdziału 3. Wzorce
Wersja B
Przeczytaj uważnie teksty oraz wszystkie polecenia. Zadania rozwiązuj zgodnie z poleceniami.
W zadaniach 1., 2., 9., 10. i 11. wybraną odpowiedź zaznacz kółkiem. Jeśli się pomylisz, błędne
zaznaczenie skreśl i otocz kółkiem inną odpowiedź. Rozwiązania zadań otwartych zapisz
starannie w wyznaczonym miejscu. Pomyłki przekreślaj. Powodzenia!
Tekst I
Zofia Remiszewska
Po co komu autorytet?
Pojęcie autorytetu jest wieloznaczne i może być różnie interpretowane. […] Autorytet
może być przypisany konkretnej osobie o specyficznych właściwościach, ale może go również
stanowić grupa społeczna czy instytucja. Autorytet przeważnie wiąże się z uznaniem, jakim
cieszy się określona osoba w danym środowisku, z jej wiedzą, prestiżem przyjętych społecznie
wartości – to osoba mająca cechy przywódcze, wysoką inteligencję emocjonalną lub
charyzmę1, wyjątkowe właściwości umysłu czy charakteru. Autorytet jest wyrazem szacunku,
wysokiej oceny, szczególnego uznania przyznanego przez otoczenie społeczne jakiejś osobie
lub grupie osób. Gdy ktoś jest dla nas autorytetem, to wyrażamy chęć naśla
naśladowania
dowania tej osoby,
wzorowania się na jej zachowaniu, a także podążamy wytyczoną przez nią drogą. Autorytet
wiąże się z czasem i miejscem w przestrzeni społecznej. Zmianom ulegają społeczne kryteria,
na podstawie których kreowane i wyodrębniane są autorytety […]. Autorytet nie jest dany na
zawsze, może na osi czasowej umacniać się lub tracić na sile czy też może zostać odrzucony.
Na przestrzeni dziejów pojęcie autorytetu ulegało przekształceniu. Na przykład
w starożytnej Sparcie autorytetem obdarzano człowieka, który zasługiwał na sławę dzięki
sprawności fizycznej, który na polu bitwy bohatersko stawiał czoła wrogowi. Natomiast
w Atenach autorytetem mógł być człowiek mądry, dobry mówca, człowiek o szerokich
horyzontach. W średniowieczu z kolei autorytetem był człowiek religijny i pobożny.
Współcześnie można wysunąć tezę, że dziś trudniej o autorytety – ma to związek ze
zmiennością i wielowymiarowością świata społecznego. […]
Najczęściej autorytet postrzegany jest jako czynnik stabilizujący więzi społeczne i ma
wydźwięk pozytywny. Istnieje jednak niebezpieczeństwo, iż nadmierne zaufanie do
autorytetów może pociągać za sobą skostnienie poglądów, a czasem nawet nawet ich zwyrodnienie,
natomiast brak autorytetów w danej społeczności grozi jej rozpadem lub anarchią 2. […[…]
Przywykło się sądzić, że szerzące się liczne zagrożenia doprowadziły do upadku
autorytetu. […] Odbija się to zwłaszcza na rodzinie i szkole, które przecież powinny się opierać
na autorytecie. Brak stabilnych wzorów postępowania wywołuje chaos w procesie budowania
własnej tożsamości. […]
[333 wyrazy]
Zadanie 1. (0–1)
Oceń prawdziwość podanych stwierdzeń. Wybierz P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe,
albo F – jeśli jest fałszywe.
Z tekstu wynika, że ludzie przez całe życie uznają raz wybrane autorytety. P F
Zadanie 2. (0–1)
Uzupełnij zdanie. Wybierz odpowiedź spośród oznaczonych literami A i B oraz odpowiedź
spośród oznaczonych literami C i D.
Z tekstu wynika, że rozumienie, jakie cechy powinna mieć osoba będąca autorytetem,
autorytetem , A/B na
przestrzeni wieków,
wieków, czego potwierdzenie można odnaleźć w C/D akapicie.
Zadanie 3. (0–1)
Na podstawie przytoczonego tekstu odpowiedz na pytanie zawarte w tytule: Po co komu
autorytet?.
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
Zadanie 4. (0–3)
Na podstawie przytoczonego tekstu sformułuj trzy zasady, którymi warto kierować się
rozkazującego .
podczas poszukiwań autorytetu. Użyj form trybu rozkazującego.
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
Zadanie 5. (0–2)
Który z poznanych bohaterów lektur obowiązkowych mógłby zostać Twoim autorytetem?
autorytete m?
Uzasadnij swoje zdanie dwoma argumentami odnoszącymi się do tekstu Zofii
Remiszewskiej Po co komu autorytet? oraz do cech wybranego bohatera.
Bohater: ……………………………………………...
Argument 1.: ……………………
……………………...……………...
...…………… ……………………………………………...
...……………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
Argument 2.: ……………………...……………...……………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
Zadanie 6. (0–4)
Uzupełnij tabelę. Określ, jaką funkcję w zdaniu Autorytet wiąże się z czasem i miejscem
w przestrzeni społecznej pełnią wyrazy podane w tabeli,
tabeli , oraz jakimi częściami mowy
zostały wyrażone.
wiąże się
społecznej
miejscem
autorytet
Zadanie 7. (0–2)
Uzupełnij podane zdania odpowiednimi formami zaimków ja i ty.
Zadanie 8. (0–2)
Jakimi wyrazami można zastąpić słowo autorytet powtarzające się w pierwszym akapicie
przytoczonego tekstu? Podaj dwa przykłady takich wyrazów i określ, jakie to części
mowy.
1. …………………………………………………………
2. …………………………………………………………
Tekst II
Henryk Sienkiewicz
Quo vadis
1
Metryka – tu: zasady dotyczące budowy wiersza.
wyrazów]]
[435 wyrazów
Zadanie 9. (0–1)
Oceń prawdziwość podanych stwierdzeń. Wybierz P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe,
albo F – jeśli jest fałszywe.
A. Próżność
różność..
B. Bezwzględność
ezwzględność..
C. Emocjonalność
mocjonalność..
D. W yrozumiałość..
Wyrozumiałość
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
Zadanie 13. (0–2)
Podaj dwie cechy świadczące o tym, że Quo vadis jest powieścią historyczną. Każdą z nich
poprzyj przykładem z utworu.
graficzny: …………………………………………………….
1. element graficzny:
Wyjaśnienie: ………………………...……..…………………………………….……………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
2. element graficzny: …………………………………………………….
Wyjaśnienie: ………………………...……..…………………………………….……………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
Model odpowiedzi do sprawdzianu – rozdział 3. Wzorce
Uwaga: akceptowane
akceptowane są wszystkie odpowiedzi merytorycznie poprawne i spełniające
warunki zadania.
Wersja A
Maksymalna liczba
liczba punktów: 37
Numer
1. 2. 9. 10. 11.
zadania
Właściwa
FP AC PF B PF
odpowiedź
Punktacja 1 p. 1 p. 1 p. 1 p. 1 p.
Numer
Poprawna odpowiedź Punktacja Schemat punktowania
zadania
np. (0–3) 3 p. – sformułowanie trzech
1. Szukaj autorytetu wśród zasad z użyciem trybu
pojedynczych
pojedynczy ch ludzi, grup społe
społecznych
cznych rozkazującego.
lub instytucji. 2 p. – sformułowanie dwóch
2. Zwróć uwagę na cechy, którymi zasad z użyciem trybu
3. powinien się charakteryzować
charakteryzować rozkazującego.
autorytet, np.: społeczne uznanie, 1 p. – sformułowanie jednej
wiedza, wartości, osobowość. zasad z użyciem trybu
3. Pomyśl, czy chcesz naśladować rozkazującego.
wzorce, które prezentuje autorytet. 0 p. – odpowiedź niepoprawna
albo brak odpowiedzi.
np. (0–1) 1 p. – odpowiedź poprawna.
Autorytety pokazują, jak należy 0 p. – odpowiedź niepoprawna
postępować, są wzorcem, za którym
postępować, albo brak odpowiedzi.
warto podążać, sprawiają, że ludzie
kierują się odpowiednimi
wartościami.
4. albo
•(dopuszczalny
poprawność ortograficzna
1 błąd)
VII.. Interpunkcja – 1 p.
VII
• poprawność interpunkcyjna
(dopuszczalne 3 błędy)
Wersja B
Maksymalna liczba punktów: 37
Numer
1. 2. 9. 10. 11.
zadania
Właściwa PF BD FP D FP
odpowiedź
Punktacja 1 p. 1 p. 1 p. 1 p. 1 p.
Numer
Poprawna odpowiedź Punktacja Schemat punktowania
zadania
np. (0–1) 1 p. – odpowiedź poprawna.
Autorytety pokazują, jak należy 0 p. – odpowiedź niepoprawna
postępować,, są wzorcem, za którym
postępować albo brak odpowiedzi.
warto podążać, sprawiają, że ludzie
kierują się odpowiednimi
wartościami.
3. albo
1. mi, tobie
2. mnie, tobie (0–2) 2 p. –czterema
zdań poprawneformami
uzupełnienie
uzupełnienie
zaimków.
1 p. – poprawne uzupełnienie
uzupełnienie
7. zdań trzema formami
zaimków.
0 p. – odpowiedź niepełna,
niepoprawna albo brak
odpowiedzi.
np. (0–2) 2 p. – podanie dwóch
dwóch
1. „on”, zaimek, przykładów i określenie,
określenie, jakie
2. „wzorzec”/„pre
„wzorzec”/„prestiż”/„szacun
stiż”/„szacunek”,
ek”, to części mowy.
8. rzeczownik 1 p. – podanie jednego
jednego
przykładu i określenie,
określenie, jaka to
części mowy ALBO tylko
podanie dwóch
dwóch przykładów.
0 p. – odpowiedź niepoprawna
albo brak odpowiedzi.
np. (0–1) 1 p. – podanie wydarzenia.
wydarzenia.
12. Igrzyska, na których dzikie zwierzęta 0 p. – odpowiedź niepoprawna
rozszarpywały
rozszarpywa ły chrześcijan. albo brak odpowiedzi.
np. (0–2) 2 p. – podanie dwóch
dwóch cech
Cecha 1.: Występują postacie z przykładami.
historyczne,
Paweł i Piotr.np. Neron, apostołowie z1 przykładem.
p. – podanie jednej
jednej cechy
Cecha 2.: Są opisane wydarzenia, 0 p. – odpowiedź niepoprawna
które miały miejsce w przeszłości / albo brak odpowiedzi.
historyczne, np. walki gladiatorów,
podpalenie Rzymu,
Rzymu, sprawowanie
władzy przez Nerona, prześladowanie
chrześcijan.
albo