Tyt Soru Bankasi

TEST
SÖZCÜK TÜRLERİ - ADLAR

1
KONU KAVRAMA
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yer alan bü- 4. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerin hangisinde yö-
tün sözcükler addır? nelme eki yoktur?
A) Yol boyunca meyve bahçelerinin kokularını gü- A) Ansızın başını yastığa koydu ve ağlamaya baş-
zelliklerini konuştuk. ladı.
B) Tuğba’nın dillere destan güzelliğini anlatmaya B) Söylene söylene gitti ancak mutlu döndü.
ne kalem ne de defter yeter. C) Sözü söyle alana kulağında kalana, demişler.
C) Bu yola gönül veren insanların hiçbir maddi D) Ömrünü hizmet etmeye adayan bu insana, min-
beklentisi ya da çıkar duygusu yoktu. nettarız.
D) Topraklarımızda mart ayının, ilkbaharın adıdır E) Dünyanın acı bir gerçeği de yalana gönül veren
kardelen çiçeği. insanların kabul görmesidir.
E) Her dönemde insanlar kendilerinden sonra ge-
len neslin duyarsızlılığından yakınmıştır.
Sezgin Polat Akademi
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili söz-

cük ad durum eki almamıştır? 5. I. O, şiirlerini imbikten süzen, haddeden geçiren,
biraz tembelce bir ustadır.
A) Sözü söyle alana, kulağında kalana. II. Bütün şiirlerini topladığı tek kitabının, elli yıllık
yaşamının balını doldurduğu bir petek olduğu-
B) Hayattan tat almayı bilen insanlar daha mutlu
nu çoğu kişi bilmez.
olur ve daha uzun yaşar.
III. Bugün doğan çocuklar ve onların torunları,
C) Çayı demli ve fazla şekerli olan çocuk, annesi
onun şiirlerini bizden daha çok seveceklerdir.
tarafından uyarıldı.
IV. Eğer siz de bugüne kadar bu şiirlerin farkında
D) Her sözünde bin sitem, bin ah vardı yaşlı şairin. olmamış, tadına varmamışsanız eksik yaşa-
E) Bülbüle, gülün ayrılığı değil de vefasızlığı ağır mışsınız demektir.
gelir. V. Yine de geç kalmış sayılmazsınız bu hazineyle
tanışmaya.
Yukarıda parçada numaralandırılmış maddeler-

le ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde çokluk eki

A) I. cümlede ayrılma ad durum eki alan sözcükler
farklı bir anlamda kullanılmıştır?
kullanılmıştır.
A) İdealler, yeteneklerden yüksek olursa hayal kı- B) II. cümlede birden çok somut isim kullanılmıştır.
rıklığı yaşanır. C) III. cümlede isim görevli sözcük, yüklem göre-
B) Yarın dünyalar kadar yükle çıkacağım yola. viyle kullanılmamıştır.
C) Bu sorunların kaynağını kurutmak gerekir. D) IV. cümlede tekil ve çoğul isimlere yer verilmiş-
tir.
D) Sözleri, davranışlarıyla çelişen bir insandı.
E) V. cümledeki tüm sözcükler isim görevlidir.
E) Şairleri susan bir milletin geleceği karanlıktır.
7
SÖZCÜK TÜRLERİ
6. Sokaktayım, kimsesiz bir sokak ortasında; 9. Hâlâ yaşıyor gizlenerek rûhuma“Kâbil”

Yürüyorum, arkama bakmadan yürüyorum. İmkânı bulunsaydı bütün ömre mukâbil
Yolumun karanlığa saplanan noktasında, Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi-
Sanki beni bekleyen bir hayal görüyorum. si söylenebilir?
Yukarıdaki dörtlükle ilgili aşağıdakilerden han-

A) Tekil ve çoğul isimlere yer verilmiştir.
gisi söylenemez?
B) Ad durum eklerinin tamamına yer verilmiştir.
A) İsim görevli sözcük yüklem göreviyle kullanıl- C) Yüklem göreviyle kullanılan isme yer verilmiştir.
mıştır.
D) Özel ada ve tür adına yer verilmiştir.
B) Yönelme durum eki alan sözcüklere yer veril-
E) Küçültme adına yer verilmiştir.
miştir.
C) Bulunma durum eki alan sözcüklere yer veril-
miştir.
D) Belirtme durum eki alan isme yer verilmiştir. 10. Tür adları bazen aynı türden varlıkların tümünü
E) Yalın halde kullanılan sözcüklere yer verilmiştir. karşılayabilecek şekilde kullanılır.
Aşağıdakilerin hangisinde buna örnek gösteri-

7. Yatıyor boynu bükük, yatıyor benzi uçuk lebilecek bir kullanım vardır?
Elli asır yaşadı elli yılda bu çocuk

A) Fidanı zamanında budağı için büyümesi hızlı
Yukarıdaki dörtlükle ilgili aşağıdakilerden han- oldu.
gisi söylenebilir? B) Bahçede hem erik hem de kayısı fidanı vardı.
A) Topluluk ismine yer verilmiştir. C) Fidan, mart ayında dikilmeli ki kök salabilsin.
B) Tekil ve somut görevli isme yer verilmiştir. D) Bu fidan, farklı zamanlarda güzel kokular ya-
yardı.
C) Belirtme hal eki alan isme yer verilmiştir.
E) Köylülere bu aylarda birkaç fidan dağıtırdık.
D) Ad durum eklerinin tümüne yer verilmiştir.
E) Yüklem göreviyle kullanılan isme yer verilmiştir.
8. Can kafeste durmaz uçar

11. Gözlerimin kıyısından sıyrılıp da yerlere yuvarla-
Dünya bir han konan göçer nan inci ışıltılı berraklığıyla yetim kaldı gözyaşımın
Ay dolanır yıllar geçer yuvalanmaktan aciz kalan ıslaklığı.
Dostlar beni hatırlasın Yukarıdaki cümle için aşağıdakilerden hangisi
Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi- söylenemez?
si söylenemez?
A) Bulunma durum eki alan isme yer verilmiştir.
A) Yönelme durum eki alan isim kullanılmıştır. B) Ayrılma durum eki alan isme yer verilmiştir.
B) Çokluk eki alan isim kullanılmıştır. C) Çokluk eki alan isme yer verilmiştir.
C) Yalın halde kullanılan sözcüğe yer verilmiştir. D) Bileşik yapılı isme yer verilmiştir.
D) Somut görevli sözcüklere yer verilmiştir. E) Hem yapım hem de çekim eki alan isme yer ve-
E) Tür adına ve tekil isme yer verilmiştir. rilmiştir.
1. D 2. C 3. B 4. B 5. E 6. D 7. B 8. A 9. D 10. C 11. A
TEST
SÖZCÜK TÜRLERİ - ZAMİRLER

1
KONU KAVRAMA
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, adın yerini 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru anlamı
tutan bir sözcük kullanılmıştır? bir zamirle (adılla) sağlanmıştır?
A) Böyle bir eser yazmak için birikimli olmak gere- A) Bu olaya neden müdahil olmadınız?
kir. B) Bu kadar parayı bu sürede nasıl bulacağız?
B) Şöyle güzel bir şiiri ancak Yahya Kemal yazabi- C) Ona gereken müdahaleyi kim yaptı biliyor mu-
lir. sun?
C) Bunları size okulumuzun ilk mezunları hediye D) Bu soruna nasıl bir çözüm üretebilirsiniz?
etti.
E) Önümüzdeki yıl bu tarlaya ne ekmeyi düşünü-
D) Hikâyeyi öyle güzel anlattı ki salondakiler mest yorsunuz?
oldu.
E) Şu dünyanın cefasından sefasına sıra gelmez-
miş.
5. Belgisiz sıfatlar çekim eki aldıklarında belgisiz za-
mir olur. Ancak çekim eki almadan kullanılan belgi-
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, kişi adılı kul-
siz zamirler de vardır.
lanılmamıştır?
Aşağıdakilerin hangisinde farklı yolla oluşan

A) Sensiz geçen her gün, çocuklara bir asır gibi bir belgisiz zamir vardır?
geliyor.
A) Herkesin isteğine uygun bir program hazırla-
B) Biz bu dünyanın hem gamını hem de sevncini
mak mümkün değil.
görmüşüz.
B) Kimsenin bu durumdan rahatsız olmaması ga-
C) Size uygun bir program hazırlayıp veriminizi ar-
rip bir durum.
tırabiliriz.
C) Hepimiz daha güzel bir yaşam sürmek için çalı-
D) Bana böyle güzel bir anı yaşatmanızdan dolayı
şıyoruz.
çok mutluyum.
D) Bu çiçekleri sevdiği için hepsinden birer demet
E) Onu daha önce hiç bu kadar hüzünlü ve sinirli
istedi.
görmemiştim.
E) Birçoğunun çevre konusundaki duyarsızlığı bizi
rahatsız etti.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “birkaç” söz-

cüğü diğerlerinden farklı görevde kullanılmıştır?
A) Bu sene de ancak birkaç öğrenci mezun olabildi. 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “bu” sözcüğü
diğerlerinden farklı görevde kullanılmıştır?
B) Çocukların çoğu aşı oldu ancak birkaçı korktu-
ğu için aşı olmadı.
A) Bu fotoğrafı on dört yaşımdayken çektirmiştim.
C) Pazardaki birkaç esnafın tezgâhını ziyaret et-
B) Bu çiçeklerin kokusu tüm alana yayılmış.
tim.
C) Bu okurken keyif aldığım nadir eserlerden biridir.
D) Birkaç saat daha çalışırsak işi zamanında tes-
lim edebiliriz. D) Bu saatte niçin buraya gelmiş olabilir?
E) Deneme sınavındaki birkaç soruyu çoğu öğren- E) Bu anı ölümsüzleştirmenin bir yolu olmalı mut-
ci boş bırakmış. laka.
15
7. Belgisiz sıfatlar, belgisiz zamirleri de belirtebilir. 10. Edebiyatta amaç, güzelliğe erişmek olmalıdır. Bu,
aslında bütün sanat dallarında üstü kapalı da olsa
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yukarıdaki açık-
vardır.
lamaya uygun bir kullanım vardır?
Aşağıdakilerin hangisinde, yukarıda altı çizi-
A) Her şeye bir çözüm buldular da buna çare bula- li olarak verilen sözcükle tür bakımından aynı
madılar. olan bir sözcük kullanılmıştır?
B) Sanatçının bazı eserleri ölümünden sonra ya-
yımlanır. A) Bazı işlerin kendiliğinden düzelmesi için sabret-
mek gerekir.
C) Birçok sanatçının en büyük korkusudur yaşar-
ken ölmek. B) Kimsesizlik, yazarın böyle eserler yazmasına
sebep olmuştur.
D) Bir gün sizler de aynı sorunla karşılaşabilirsiniz.
C) Kimlik bunalımı yaşayan bireyler, modernist ro-
E) Bazı konularda onunla fikir ayrılığı yaşayabili- manın konusunu oluşturur.
yoruz.
D) Bana niçin gereken durumlarda haber verilmiyor?
E) Divan edebiyatında birçok yazar aynı konuları
8. Hayatın her anını yeniden yaşarmışçasına hatır- işler.
lamak; başkalarını bilmem ama bana kaçırdığım
detayları yeniden yaşama fırsatı sunar. Kendimi
11. Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf’u anlatırken orada
yeniden değerlendirme imkânı bulurum.

yaşananların tanığıymışız gibi gelir bize.
Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki parça için
Aşağıdakilerin hangisinde, yukarıda altı çizi-
söylenemez?
li olarak verilen sözcükle tür bakımından aynı
olan bir sözcük kullanılmamıştır?
A) Kişi adılına yer verilmiştir.
B) Belgisiz adıl kullanılmıştır. A) Kendisine bu sorumluluğu verdiğimiz için piş-
C) İşaret adılına yer verilmiştir. man değiliz.
D) Dönüşlülük zamiri kullanılmıştır. B) Bu topraklara ne ekersen üç katından fazla

ürün alırsın.
E) Soru zamiri kullanılmamıştır.
C) Kimseye haber vermeden çekip gitmesi bizi çok
üzdü.
9. Engin bana yâd eder kimsesizliğimi, D) Sana geleceğini şekillendirecek bir proje hazır-
Gözyaşlarıyla düşer dalgalar kuma. ladım.
Issız bir yoldayım ki hasta ruhuma E) Bazı şarirlerin şiirleriyle yaşamları bazen çeliş-
Herkes yabancı... Kimden sorayım kimi? mektedir.

gisi söylenemez? 12. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili adıllar tür-
ce özdeştir?
A) Soru zamirine yer verilmiştir.
A) Buna herkesin dikkat etmesini istiyorum.
B) Belgisiz zamire yer verilmiştir.
B) O da diğerleri gibi kısa sürede tamir edildi.
C) Kişi zamirine yer verilmiştir.
C) Çalışanların birkaçı, burada değildi.
D) Ad durum eklerine yer verilmiştir.
D) Onları güzelce katlayıp bana versinler.
E) İlgi zamirine yer verilmiştir.
E) Herkesin burada durmasına gerek kalmadı.
1. C 2. A 3. B 4. E 5. E 6. C 7. A 8. C 9. E 10. D 11. E 12. B

TEST

2
KONU KAVRAMA
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “O” sözcüğü 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde farklı türde
diğerlerinden farklı görevde kullanılmıştır? adıllar bir arada kullanılmıştır?
A) O, her işini düzgün yapan bir personeldir. A) Neler yapabileceğimizi onunla istişare ettik.
B) Sonunda o da hatasının farkına vardı. B) Bize her konuda destek veren bir yönetim var.
C) Onu bir günde okuyup sana anlatırım. C) Kendisinin bu eserini lise yıllarımda okudum.
D) O bahçenin mutlaka çapalanması gerekir. D) Benim sana olan güvenim hiçbir zaman kaybol-
E) Onun yağ ve su bakımının zamanında yapıldı. madı.
E) Buraya eskiden beri birçok medeniyet sahip ol-
mak istemiş.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde işaret adılı

kullanılmamıştır?
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde belgisiz adıl
yoktur?
A) Burada herkese yetecek kadar yiyecek var.
B) Şunun nasıl çalıştığını bana anlatır mısın? A) Başkalarının işine karışmak, doğru değil.
C) Ondan böyle sözler ve davranışlar beklemez- B) Hepimizin üzerine düşen sorumluluklar var.
dim.
C) Kendisine de bu konuda bilgi verdik.
D) Şu, kaybedilen sürüden kalan tek koyundur.
D) Herkes, her şeyi bilmek zorunda değil.
E) Bunların da son kullanım tarihi geçmiş gibi gö-
E) Güvenilir birine çok ihtiyacımız var.
rünüyor.
6. Dönüşlülük zamiri, herhangi bir kişi zamiriyle birlik-

te kullanılarak özneyi pekiştirme görevi üstlenir.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde adın yerini
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yukarıdaki
soru yoluyla tutan bir sözcük kullanılmamıştır?
açıklamaya uygun bir kullanım vardır?
A) Böyle bir proje hazırlamak kimin fikriydi?

A) Kendinize uygun bir program hazırlayınız.
B) Bu problemi çözmek için hazırladığın proje ne-
B) O, kendisinin kararlarına saygı göstermemizi
dir?
bekliyor.
C) Hangisinin daha güçlü olduğunu fark edebildin
C) Ben, kendime ait küçük bir atölyede çalışıyo-
mi?
rum.
D) Adayların kaçına mülakat sonuçları bildirildi?
D) Biz kendimiz uygun gördük buradan ayrılmayı.
E) Oyuncakları çıkarmamızı isteyen kendisi değil
E) Senin kendine has bir söyleyişinin olması gere-
miydi?
kir.
17
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ilgi adılı kulla- 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “ki” eki farklı
nılmıştır? bir görevde kullanılmıştır?
A) Evin duvarları bahçeninkinden daha genişti. A) Dünyadaki tüm olumsuzlukların sebebi, insanın
B) Bahçedeki zararlı otları temizledi. hırslarıdır.
C) Akşamki program hakikaten çok güzeldi. B) Bedri Rahmi, edebiyatımızdaki özgün şairler-
den biridir.
D) Paltosundaki lekeyi çıkarmak çok zor oldu.
C) Salonun perdeleri asıldı, mutfağınki duruyor.
E) Bu yılki zorlukları, tecrübelerimiz sayesinde
aşabildik. D) Araçtaki gereksiz eşyaları eve götürmemi söy-
ledi.
E) Sınavdaki bazı soruları çözerken çok zorlan-
dım.
8. Kendine gel! Hiç görmediğin o yola yalnız gitme.

Sakın yol göstericiden baş çevirme! 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde adıl, ek eylem
Mevlâna alarak yüklem göreviyle kullanılmıştır?
Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi-

si söylenemez? A) Şehirdeki tüm yoksulların ihtiyacını karşıladık.
B) İnsanları yeteneklerine göre görevlendiren oydu.
A) Dönüşlülük zamirine yer verilmiştir. C) Sınıftaki öğrencilerin çoğunun boyu benim ka-
B) Fiil görevli sözcüklere yer verilmiştir. dardı.
C) Ünlem görevli sözcüğe yer verilmiştir. D) Söylenen her söze alınan, hassas bir insandı.
D) Adlaşmış sıfata yer verilmiştir. E) İşini çok sevdiği, her halinden belliydi.
E) İşaret zamirine yer verilmiştir.
12. (I) Hatıra yazmak, öteki türlere göre daha kolaydır.

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek halinde za- (II) Bununla birlikte hatıra yazmanın da kendine
mir kullanılmamıştır? has kuralları vardır. (III) Eli kalem tutan herkes,
tanık olduklarını yazabilir. (IV) Nitelikli olsa da ol-
A) Hedeflerinize ulaşmak için sistemli bir biçimde masa da hatıradır bunlar. (V) Fakat sanatsal değer
çalışın. taşıyan bir hatıra, çalakalem yazılan bir hatıra de-
ğildir.
B) Çocukluğumdan beri aynı evde oturuyorum.
Yukarıdaki parçada numaralandırılmış cümle-
C) Sanırım, özrü kabahatinden büyüktür onun.
lerin hangilerinde zamir kullanılmamıştır?
D) İnsanlığa hizmet etmeyen bilim boştur.
E) Dostlarımız, bizi hiç yalnız bırakmadı. A) I. ve II. B) II. ve III C) III. ve IV
D) III. ve V E) I. ve V.
1. D 2. C 3. E 4. A 5. C 6. D 7. A 8. E 9. D 10.C 11. B 12. E

TEST
SÖZCÜK TÜRLERİ - SIFATLAR

1
KONU KAVRAMA
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “kalabalık” 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili söz-
sözcüğü farklı görevde kullanılmıştır? cük farklı görevde kullanılmıştır?
A) Kalabalık karşısında konuşmaktan hoşlanmazdı. A) Başka birinin daha yardımına ihtiyacımız var.
B) Kalabalık yerlerde fazla durmaktan hoşlanmıyor. B) Belki, bir gün başka bir görevle yine bir araya
C) Adam, kalabalığın arasına karışıp kayboldu. geliriz.
D) Okulun önündeki kalabalık kısa sürede dağıldı. C) Onun sözüne güven olmaz, her gün başka ko-
nuşuyor.
E) Çarşı, bugün her zamankinden daha kalabalıktı.
D) Nedense o gün gözüme başka göründü.
E) Senden başka birinin yanında çalışmak istemi-
yorum.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde farklı bir sıfat

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “-lık, -lik” ekini tamlaması kullanılmıştır?
alan sözcük farklı görevde kullanılmıştır?
A) Kampanyanın son gününde mağazada ziyaret-
A) Bize güçlük çıkararak işimizi zorlaştırmaya çalı- çi yoğunluğu yaşandı.

şıyor. B) Bu mevsimde böyle giyinmek kişinin hasta ol-
B) Taşlık araziyi bile ekip biçerek değerlendiriyor. masına sebep olur.
C) Dolaptaki kışlık elbiseleri kaldırmamı istedi. C) Sınavdan bir gün önce, kültür merkezinde tüm
adaylara seminer verildi.
D) Okulda haftalık programları ben hazırlıyorum.
D) Hangi bölümü seçeceğini sınavdan alacağı
E) Günlük işlerinde bile acele etmeyen biriydi.
puan belirleyecekmiş.
E) Başarmış insanların ortak noktası, düzenli ve
sürekli çalışmadır.
6. Sıfatlar çekim eki aldıklarında adlaşır ancak çekim

eki almadan adlaşan sıfatlar da vardır.
3. Bir isim hem niteleme hem de belirme sıfatı alabilir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde farklı yolla
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yukarıdaki
adlaşan bir sıfat kullanılmıştır?
bilgiye uygun bir kullanım vardır?
A) İyiye ve güzele ulaşmak için var gücümüzle ça-
A) Güzel ve akıcı konuşan insanların hayran kitle-
lışıyoruz.
si fazladır.
B) Sarıyla maviyi karıştırıca yeşili elde edebiliriz.
B) Yazarın son iki kitabında anılarından yararlan-
dığı görülüyor. C) Delinin biri kuyuya bir taş atmış, biz de uğraşı-
yoruz.
C) Kalın, dokunaklı sesiyle okuduğu şiirlerle tanı-
nırdı. D) “Çok gezen mi, çok okuyan mı bilir?” sorusu
hala cevap bulamamış bir sorudur.
D) Okuldaki birkaç başarılı öğrenciden biriydi Zehra.
E) Sözü söyle alana, kulağında kalana, demiş ata-
E) Nasıl bir gençlik hayal ettiğini bize açıkladı.
larımız.
27
7. “Ve serin serviler altında kalan kabrinde 10. (I) Öyle eleştirmenler vardır ki kötülemek için iyi
Her seher bir gül açar, her gece bir bülbül öter.” eserlerin çıkmasını beklerler. (II) Bir bakıma, yer-
dikleri kimselerin ünüyle yaşarlar. Böyle kişilere
Yukarıdaki mısralarla ilgili aşağıdaki bilgiler- eleştirmen demek doğru olmaz. (III) Çünkü eleş-
den hangisi söylenemez? tirmen sözü; gerçekleri ayırıcı, yargılayıcı ve de-
ğerlendirici anlamına gelir. Öte yandan eleştirmen,
A) Birden çok sıfat tamlaması kullanılmıştır.
yargılarına duygularını katmayan insandır. (IV)
B) Belgisiz sıfata yer verilmiştir. Bunlarsa yargılarını ve değerlendirmelerini belirli
C) İsim görevli birden çok sözcük kullanılmıştır. ölçütlere göre değil, duygularına göre oluştururlar.
(V) Yaratılan eserin kendisinden çok yaratıcısıyla
D) Birden çok işaret sıfatı kullanılmıştır.
ilgilenirler.
E) Niteleme sıfatına yer verilmiştir.
Yukarıdaki parçayla ilgili aşağıdaki bilgilerden
hangisi söylenemez?
A) I numaralı cümlede sıfat tamlaması kullanılmış-

8. Aşağıdaki cümlelerde geçen ikilemelerden han- tır.
gisi farklı bir görevde kullanılmıştır?
B) II numaralı cümlelerde niteleme sıfatına yer ve-
rilmiştir.
A) Yol kenarındaki sıra sıra söğütler de yaprakları-
nı dökmeye başladı. C) III numaralı cümlelerde adlaşmış sıfat örneği

kullanılmıştır.
B) Kış, bu dağ köyünde yavaş yavaş kendini his-
settirmeye başladı. D) IV numaralı cümlede işaret sıfatı kullanılmıştır.
C) Uzun uzun destanların anlatılacağı geceler ya- E) V numaralı cümlede sıfat fiil kullanılmıştır.
kında başlayacak.
D) Koca koca adamların bile ağladığı acıklı hikâ- 11. Duydum ki vefasız, (I) incinip küsmüş
yeleri yeniden dinleyeceğiz.
Darılsa ne yazar darılmasa ne
E) Mavi mavi hülyalara bizleri götüren masallar ise Bir selam (II) yollardı, onu (III) da kesmiş
en beğendiğimiz bölüm olacak yine.
Yollasa ne yazar yollamasa ne
Ben keder üretir dert yanarım

Aleme (IV) ibrettir her bir satırım
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir ad, birden Kırk yılın başında (V) halim hatırım
çok sıfatla nitelenmiştir? (ÖSYM)
Sorulsa ne yazar sorulmasa ne.
A) Sıcak yaz akşamlarında balkonda oturup geç Yukarıdaki şiirde geçen altı çizili sözcüklerle
saatlere kadar konuşurduk. ilgili hangisi yanlıştır?
B) Onun ne kadar terbiyeli, titiz ve çalışkan bir in-
A) I numarada “vefasız” sözcüğü adlaşmış sıfattır.
san olduğunu herkes bilir.
B) II. numarada sıfat tamlaması vardır.
C) Bahar gelince köşkün büyük bahçesinde güller,
karanfiller, nergisler açardı. C) III numarada işaret sıfatı vardır.
D) Büyük şehirlerde, yeşil alanların korunması ve D) IV numarada yaklaşma hal ekini almış bir isim
çoğaltılması çalışmalarına önem veriliyor. vardır.
E) Onunla oturup uzun uzun geçmişten, okul gün- E) V numarada iyelik eki ve bulunma hal eki almış
lerimizden söz ettik. sözcük vardır.
1. B 2. A 3. D 4. E 5. E 6. D 7. D 8. B 9. B 10.D 11. C
TEST

2
KONU KAVRAMA
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir isim hem 4. Kırkını

niteleme hem de belirtme sıfatı almıştır? Baktın hasmın gâliptir
Çek bıçağı kır kını
A) Değerli eşyalarınızı bu dolaba koyabilirsiniz.
Sen gibi hovardanın
B) Bazı yayın organlarında böyle haberler yer ala-
Çok görmüşüm kırkını
biliyor.
C) Tarihi bir olaydan esinlenilerek yazılmış bu Yukarıdaki dörtlükte altı çizili olarak verilen söz
eser. öbeği için aşağıdakilerden hangisi söylenebi-
lir?
D) Nasıl bir eğitim sistemi hayal ediyorsun?
E) Sistemli çalışmanın nitelikli ürünleridir bunlar. A) Edat grubu sıfat olarak kullanılmıştır.
B) Edat grubu zarf olarak kullanılmıştır.
C) Tamlananı niteleyen bir söz grubudur.
D) Belirtme sıfatı olarak kullanılmıştır.
E) Adlaşmış sıfat göreviyle kullanılmıştır.
2. Şiddetli fırtınadan sonra gökyüzündeki bulutlar da-
ğıldı.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, yukarıda altı

çizili olarak verilen sözcükle türce aynı olan bir
sözcük kullanılmıştır?
5. (I) Bizde gerçek anlamda şiir eleştirisi yapılıyor
A) Yavaşça sınıfın kapısını kapatıp çıktılar. mu? Bence bu soruya “Evet.” demek fazla iyim-
serlik olur. (II) Gerçi dergilerde, şiir hakkında ya-
B) Vaktinin çoğunu kitap okuyarak geçirirdi.
zılar çıkmakta, eleştiri ve değerlendirmeler yapıl-
C) Adaylar, dikkatle salon görevlisini dinliyordu. maktadır. (III) Ama bunların çoğunda nedenlere,
D) Kimseye haber vermeden köyden ayrılmayı dü- niçinlere, nasıllara karşılık verilmez; söylenilenler
şündü. kanıtlara dayandırılmaz. (IV) Çünkü çoğu, bir ön
yargıdan yola çıkılarak yazılmıştır. (V) Evet, şiirle-
E) Rahat tavırlarıyla herkesin tepkisini çekmişti.
rim övülmesin ama gerçek anlamda değerlendirilip
tanıtılsın isterim.
Yukarıda numaralanmış cümlelerle ilgili aşağı-

dakilerden hangisi söylenemez?
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, soru anlamı A) I. cümlede işaret sıfatı ile niteleme sıfatı kulla-
farklı türdeki bir sözcükle sağlanmıştır? nılmıştır.
B) II. cümlede herhangi bir sıfat kullanılmamıştır.
A) Sınavda hangi konulardan sorumluyuz?
C) III. cümlede işaret sıfatıyla belgisiz sıfat kullanıl-
B) Dünkü sınava kaç öğrenci katıldı?
mıştır.
C) Kaçıncı sırada yer aldığımızı nasıl öğrenebili-
D) IV. cümlede bir sözcük hem niteleme hem de
rim?
belirtme sıfatı almıştır.
D) Son sınava giren adaylara kaçar soru yöneltildi?
E) V. cümlede sadece niteleme sıfatı kullanılmış-
E) Sana nasıl imkânlar sundular ki bu işi bırakıp tır.
gittin?
29
6. (I) Her sanat eseri bir görüşü, bir düşünceyi savu- 8. Geçtikçe bembeyaz gezinenler üçer beşer
nur. (II) Bu, sanat eserleri için ne bir eksiklik ne Bildim ki ahret denilen yerdedir beşer
de sanattan bir uzaklaşmadır. (III) Yeter ki sanatçı,
savunduğu düşünceyi eserinde iyice eritsin, yan- Yukarıdaki dörtlükle ilgili aşağıdakilerden han-
sıtmak istediği düşünceyi dile getirecek uygun bir gisi söylenemez?
söyleyiş biçimi bulsun. (IV) Söylemek istediğiyle
A) Üleştirme sayı sıfatına yer verilmiştir.
söyleyişini bütünleşirsin. (V) Bunu yaparken de
gerçek yaşamdan yola çıktığını unutmasın, ya- B) Sıfat fill, sıfat göreviyle kullanılmıştır.
şamla olan bağını korumaya çalışsın. C) Pekiştirilen sözcük sıfat olarak kullanılmamıştır.
Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi- D) Ad durum eki alan sözcük kullanılmıştır.
si söylenemez?
E) Çokluk eki alan sözcüğe yer verilmiştir.
A) I. cümlede birden çok belgisiz sıfat kullanılmış-

tır.
9. Küçük bir çeşmesiyim yurdumun
B) II. cümlede işaret sıfatına yer verilmiştir. Unutulmuş bir dağında
C) III. cümlede bir ad hem niteleme hem de belirt- Hiç kesilmeyecek suyum
me sıfatı almıştır.
Yıldızların aydınlığında
D) IV. cümlede adlaşmış sıfat kullanılmıştır. Boyuna akar dururum.
E) V. cümlede birden çok sıfat tamlaması kullanıl-

Yukarıdaki parçayla ilgili aşağıdakilerden han-
mıştır.
gisi söylenemez?
A) Bir ad hem niteleme hem de belirtme sıfatı al-

mıştır.
B) Ad durum eki alan isimlere yer verilmiştir.
7. (I) Bir öykünün, yer aldığı kitaba adını verebilmesi C) Belirtili isim tamlamasına yer verilmiştir.
için kitaptaki öteki öyküler arasında seçkinlik ka-
D) Pekiştirme sıfatına yer verilmiştir.
zanması gerekir. (II) Okuduğum son öykü de bu
türden. (III) Olay yine parçalı, kişilerin ağzından, E) Sıfat göreviyle kullanılan sıfat fiile yer verilmiştir.
tek tek anlatılıyor. (lV) Her anlatıcı, konunun bir yö-
nünü tamamlıyor. (V) Kişiler öylesine doğal, içten
konuşturuluyor ki hemen her kişi benliğinize gire- 10. Ayın geceye sabretmesi, onu apaydın bir hale kor
rek sizi zenginleştiriyor. Gülün dikene sabrı, onu güzel kokulu bir hale getirir.
Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi- Mevlâna

si söylenemez?
si söylenemez?
A) I. cümlede işaret sıfatına yer verilmiştir.
B) II. cümlede sıra sayı sıfatına yer verilmiştir. A) Ad durum eki alan birden çok isim kullanılmıştır.
C) III. cümlede birden çok niteleme sıfatı kullanıl- B) Pekiştirme sıfatına yer verilmiştir.
mıştır.
C) İşaret sıfatına yer verilmiştir.
D) IV. cümlede belgisiz sıfata yer verilmiştir.
D) Kurallı bileşik sıfata yer verilmiştir.
E) V. cümlede sadece bir sıfat tamlaması kullanıl-
E) Niteleme ve belirtme sıfatı alan isim kullanılmış-
mıştır.
tır.
1. C 2. E 3. C 4. A 5. C 6. B 7. C 8. A 9. D 10. C
TEST

3
KONU KAVRAMA
1. (I) Yıllar önce Ankara’da bir köy okuluna gitmiştik. 3. Yerde bülbül sarışın bir şair
(II) Piyanonun başında, kafası tıraşlı, yüzü güneş Güneş üstünde bir altın güldür
yanığı, on dört, on beş yaşlarında görünen bir
Yârin dudağından getirilmiş
köylü çocuğu vardı. (III) Mozart’ı ustaca çalıyor-
du. Heyecandan donup kaldım. (IV) Okul müdürü Bir katre alevdir bu karanfil
durumumu anlamıştı. Yanıma yaklaşarak sırtımı Yukarıdaki parçayla ilgili aşağıdakilerden han-
okşadı, ikimiz de tek söz söylemedik. (V) Çalınan gisi söylenemez?
parçayı, gözlerimizdeki damlalarla, sonuna kadar
dinledik. A) İşaret sıfatına yer verilmiştir.
Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi- B) Niteleme ve belirtme sıfatı alan isme yer veril-
si söylenemez? miştir.
C) Belirtili isim tamlamasına yer verilmiştir.
A) I numaralı cümlede sayı sıfatı kullanılmıştır.
D) Birden çok sayı sıfatına yer verilmiştir.
B) II numaralı cümlede bir isim birden çok sıfat al-
E) Bulunma ve ayrılma hal eklerine yer verilmiştir.
mıştır.
C) III numaralı cümlelerde ad aktarması kullanıl-
mıştır.
D) IV numaralı cümlelerde sayı sıfatı kullanılmıştır.

E) V numaralı cümlede işaret sıfatı kullanılmıştır.
2. (I) Benimkisi kitaplarla zenginleşerek sürüp giden

bir hayat. (II) Başkaları için belki de ilgi çekecek
hiçbir yanı olmayan, yalnız kitaplarla çevrilmiş,
renksiz, sınırlı bir hayat. (III) Ama gerçek, onların
gördüğünden başka. (IV) Çünkü kitaplar da ya-
şamın bir parçasıdır. (V) Ben okuduğum her yeni
kitapla yaşamıma yeni yaşamlar katar, onun sınır- 4. “İstanbul denince aklıma kuleler gelir
larını genişletirim.
Ne zaman birinin resmini yapsam öteki kıskanır
Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi- Ama şu Kızkulesi’nin aklı olsa
si söylenemez?
Galata Kulesi’ne varır
Bir sürü çocukları olur”
A) I numaralı cümlede sıfat yapan “-ki” kullanılmış-
tır. Yukarıdaki parçayla ilgili aşağıdakilerden han-
B) II numaralı cümlede belgisiz sıfat kullanılmıştır. gisi söylenemez?
C) III numaralı cümlede adlaşmış sıfat kullanılmış-

A) Ad durum eki alan isme yer verilmiştir.
tır.
B) Çokluk eki alan isme yer verilmiştir.
D) IV numaralı cümlede çokluk eki alan isim kulla-
nılmıştır. C) İşaret sıfatına yer verilmiştir.
E) V numaralı cümlede niteleme ve belirtme sıfatı D) Belgisiz zamire yer verilmiştir.

alan isim kullanılmıştır. E) Asıl say sıfatına yer verilmiştir.
31
5. Şimdi eylül ayındayız. İlk yağmurlar düştü. Ro- 7. Eskiden bizde “ruznâme” deniyordu günlüğe, “jur-
manya ovalarından, Sibirya yaylalarından kalkan nal” ya da “hatıra defleri” diyenler de oldu. Sonra
bıldırcın alayları, Karadeniz’i geçip Anadolu üstle- Salâh Birsel’in “Günlük” ü kitap olarak basıldı. Ar-
rine gelirler. Hava güzelse, durgunsa, aşar giderler kasından Ataç’ın “Günce”leri gazetelerde, dergiler-
Toroslara doğru. Ama lodos çıkmışsa, bir de ka- de yayımlanmaya başladı. Oktay Akbal da başta
natlarına yağmur değmişse ilk rastladıkları karaya “günce” sözcüğünü yeğlemişti Ataç gibi. Ancak
atarlar kendilerini. Anız diplerine, ayçiçeği dipleri- “günce”, gazete karşılığı olarak da kullanılıyordu.
ne, pamuk tarlalarına sığınırlar. Giderek “günlük” sözcüğü tuttu, yaygınlaştı.
Yukarıdaki parçada aşağıdaki sözcük türlerin- Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi-
den hangisi yoktur? si söylenebilir?
A) Sıra sayı sıfatı B) Bağlaç A) Soru adılına yer verilmiştir.

C) Zaman zarfı D) Zamir B) Kişi adılına yer verilmiştir.
E) Niteleme sıfatı C) İşaret adılına yer verilmiştir.
D) Dönüşlülük zamirine yer verilmiştir.
E) Belgisiz adıla yer verilmiştir.
6. Gül bahçesinin kapısını kendimize kapatmışızdır 8. Hemen hepimiz bir tüketim çılgınlığı içindeyiz. Neyi
da onun için bu iki üç demete tutulup kalmışız harcayıp tüketiyoruz? Doğayı, çevremizi... Sonuç-
ta soluk alacağımız ortamı yok ediyoruz; kaynak-
Mevlâna ları bilinçsizce sömürüyor, kurutuyoruz. Bir başka
Yukarıda parçayla altı çizilerek verilen ifadenin anlatımla insanı tüketiyoruz. Kısacası kaynakları
türü aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak yok ediyoruz ama sanayi artıklarını yok edemiyo-
verilmiştir? ruz.

A) Asıl sayı sıfatı
si söylenemez?
B) Üleştirme sayı sıfatı
C) Sıra sayı sıfatı A) Belgisiz zamire yer verilmiştir.
D) Belgisiz sıfat B) Soru zamirine yer verilmiştir.
E) İşaret sıfatı C) Ad durum eki alan zamire yer verilmiştir.

D) Özne göreviyle kullanılan zamire yer verilmiştir.
E) Kişi adıllarına yer verilmiştir.
1. A 2. A 3. D 4. E 5. E 6. D 7. B 8. E
TEST
SÖZCÜK TÜRLERİ - TAMLAMALAR

1
KONU KAVRAMA
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ad takımı kul- 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ötekilerden

lanılmamıştır? farklı bir tamlama kullanılmıştır?
A) Bahçenin duvarlarını yükselterek güvenliği sağ- A) Dünya edebiyatında birçok sanatçı, bu akından
ladık. etkilenmiş.
B) Dünkü yağmurun ardından güneşli bir güne B) Türk edebiyatının en önemli sanatçıları da bu
uyandık. akımdan etkilenmiştir.
C) Cam kırıklarını hemen topladım ki kimse zarar C) Akım sanatçıları, olayın akışını keserek okuyu-
görmesin. cuya bilgi verir.
D) Havaların erkenden soğuyacağını söylemişti D) Akıma göre edebiyatın ana malzemesi sıradan
yetkililer. olaylardır.
E) Dünyanın yükünü sırtladık da ne oldu sanki? E) Akımın bazı temsilcileri zamanla farklı edebi
akımlardan da etkilenir.
5. İsim tamlamalarında tamlayan ile tamlanan arası-

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ötekilerden na sözcük veya söz grupları girebilir.
farklı bir ad takımı kullanılmıştır?
Aşağıdaki tamlamaların hangisinde tamlayan

ile tamlanan arasına farklı türde sözcükler gir-
A) Romanın son baskısı da erkenden tükendi.
miştir?
B) Sanatçının tüm eserleri beğenilerek okunuyor.
C) Daha çok macera romanı türünde eser veren A) Dünyanın en zevkli işidir öğretmenlik yapmak.
bir sanatçıydı. B) Dünyanın her yerine kabul gören bir anlayışı
D) Olayın kahramanı sokakta karşılaşabileceğimiz savunuyoruz.
türden. C) Adayların bazı ilginç hareketleri jüriyi bile şaşırttı.
E) Eserin dili de eserin beğenilmesindeki önemli D) Sevginin bile gücünün yetmediği durumlar ola-
bir etkendir. biliyor.
E) Şairin yarım kalan şiiri de son kitabında yer aldı.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ötekilerden 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zincirleme

farklı bir tamlama kullanılmıştır? isim tamlaması kullanılmıştır?
A) Köyün uşsuz bucaksız meralarında koyunları A) Türk edebiyatı tarihi alanında araştırma yapan
otlatıyordu. ilk edebiyat tarihçisidir.
B) Gölün kenarında beklerken onları seyre dal- B) Özellikle Göktürk tarihinde uzmanlaşmış bir ilim
mıştım. adamıdır.
C) Hepimiz filmin sonunu beklemeden salonu terk C) Türkiye’nin yedi bölgesini de gezerek kültürel
ettik. çalışmalara katkı sağlar.
D) Filmin teması çocukların seviyelerine uygun de- D) Yaşam koşullarının kötü ancak kültürel seviye-
ğildi. nin yüksek olduğu yerleri anlatır.
E) Filmdeki bazı sahneler daha çok yetişkinlere E) Dilimizin geçirdiği değişimleri de anlatmayı ih-
uygundu. mal etmez.
39
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayanıyla 9. Kitap okumak için yaz, daha uygun bir mevsim-
tamlananı yer değiştirmiş bir isim tamlaması dir. (I) Havalar ısınmaya başlayınca, doğanın
vardır? her köşesi bir okuma yeri olur. (II) Parkta, deniz
kıyısında, bir ağaç altında gönlünüzce okuyabilir-
A) Kitaplarımın birçoğunu aynı yayınevinden çı- siniz. (III) Okuma biçimi ve yöntemi kişiden kişiye
kardım. değişir. ((IV) Kimileri beş on kitabı birden okumayı
B) Bu yayınevi, birçok ünlü sanatçının daha kitap- severken kimileri de bir kitabı bitirmeden ötekine
larını basıyor. başlamaz. (V)
C) Çoğu yayınevi bu yazarın kitaplarını basmak Yukarıdaki parçayla ilgili aşağıdaki bilgilerden
istiyornuş. hangisi söylenemez?
D) Amacı sadece okuyucuyu bilgilendirmektir bu

A) I. cümlede sıfat tamlaması kullanılmıştır.
yazarın.
B) II. cümlede tamlayanla tamlanan arasına sıfat
E) Okuyanların çoğu, yazarın dilini ve anlatımını
girmiştir.
da beğeniyor.
C) III. cümlede birden çok isim tamlaması kullanıl-
mıştır.
D) IV. cümlede tamlananı ortak isim tamlaması
kullanılmıştır.
E) V. cümlede sayı sıfatı ve belgisiz sıfat kullanıl-

mıştır.
8. (I) Sait Faik, Cumhuriyet Dönemi’nin en büyük öy-

kücüsüdür bence. (II) Kendinden öncekilerin yap-
madığı bir şeyi yaptı; Türk öykücülüğüne yepyeni
bir tarz getirdi. (III) O zamana kadar öykü, yalnız-
ca başlangıcı, ortası ve sonucu olan ilginç bir olay
üzerine kurulurdu. (IV) Sait Faik ise bir konuyu 10. Denizin ortasında ağlar bir çocuk
değil, yaşamın bir parçasını işledi. (V) Bir boya Duyulur iniltisi akşam sofrasında
sandığı, bir semaver, bir garson, bir balıkçı onun
Tabaklarda yitirilmiş bir saygının
anlatımıyla birdenbire ilginçlik kazandı.
Harmanlanmış değirmeninde
Ve kırık bir gülücük aynasında
Yarım kalmamalı çocukluğu insanın.
A) I. cümlede zincirleme isim tamlaması kullanıl- Yukarıdaki dörtlükle ilgili aşağıdaki bilgilerden
mıştır. hangisi yanlıştır?
B) II. cümlede belirtisiz isim tamlaması kullanılmış-
tır. A) Belirtili isim tamlamasına yer verilmiştir.
C) III. cümlede tamlayanı düşmüş isim tamlaması B) Zincirleme isim tamlamasına yer verilmiştir.
kullanılmıştır. C) Tamlayanı ile tamlananı yer değiştirmiş isim
D) IV. cümlede belirtili isim tamlaması kullanılmış- tamlamasına yer verilmiştir.
tır. D) Tamlayanı düşmüş isim tamlamasına yer veril-
E) V. cümlede sadece sıfat tamlaması kullanılmış- miştir.
tır. E) Belirtisiz isim tamlamasına yer verilmiştir.
1. D 2. C 3. E 4. B 5. A 6. A 7. D 8. E 9. D 10. B
TEST

2
KONU KAVRAMA
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde isim tamla- 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayan gö-
masının tamlayanı, bir sıfat tarafından nitelen- revindeki sözcük adlaşmış bir sıfattır?
miştir?
A) İnsan derin düşünmeli ki çağın bilgisine ulaşa-
A) “Yıldız Yağmuru” karşılık bulamamış bir aşkın bilsin.
hikâyesidir. B) Bu işte çalışanların kaygılarını anlamak idareci-
B) Karanlık bastıkça umudun heybesini doldurma lerin görevidir.
zamanı gelmiştir fakirler için. C) Güz bütünlemesine girecek olan arkadaşların
C) Dizelerindeki anlam derinliğiyle nice şiiri gölge- iyi çalışması gerekiyor.
de bırakan bir şiirdi. D) Yeni romanların yazarlarına da elbette bir tavsi-
D) Kalem ustalarının tumturaklı cümlelerine hay- yesi olur Garip Şiiri’nin.
ranlıkla bakışımın bir ürünüdür bu mısra. E) Hayallerin gerçeğe dönüştüğü saklı bir yerdir
E) Dünyadaki tüm sorunların kaynağında insanın bu köy.
bitmek bilmeyen arzuları vardır.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayanı ve

tamlananı farklı türde sıfatlar almış bir belirtili 5. I. Önce karanlıkta yüzün ışıdı ardından sis açıl-
isim tamlaması vardır? dıkça kendini ele verdin İstanbul.
II. Güverteden bakınca gözlerine inen aydınlı-
A) Seçkin fikirlerin adabına diyecek söz bulunmaz. ğı gördüm ardından demir aldım ve baktım ki
B) Son dönem hesap açıklarının anlaşılması ol- uzaklaşan gemi değil, İstanbul’du.
dukça zor bir hal aldı. III. Kurşun kuleler, minareler, uğultulu taş yapılar,
C) İyi insanın naif bakışına şiirler yazmak her na- ışıyan yüzünle eriyip gittiler boşlukta; ayrıldık.
muslu şairin görevidir. IV. Ama başka kentlere, yeni limanlara doğru dü-
D) Bu şairlerin ortak fikirleri çağın ötesine gidebile- men kırdığım bu uzun, hâlâ sonu gelmeyen
cek olgunluktadır. yolculukta beni yalnız bırakmadın.
E) Dönemin ruhunu çalan yazarların mısralarında- V. Gittiğim ülkelerde hep seni yaşadım. Sen ey ay
ki hapishanelerine sığınmak isterim. yüzlüm benim!

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayanı or-
tak olan bir isim tamlaması kullanılmıştır? A) I. cümlede tamlayanı düşmüş isim tamlaması
kullanılmıştır.
A) Sancısı kalır yüreklerde gurbetin ve yalnızlığın. B) II. cümlede ad durum eki alan birden fazla söz-
B) Bir başkadır benim memleketimin yaylaları. cük kullanılmıştır.
C) Rüzgârın saçlarına gönlümü ben de bağladım, C) III. cümlede birden çok belirtisiz isim tamlaması
çaresizce. kullanılmıştır.
D) Her insanın içinden çıkamadığı ve çare aradığı D) IV. cümlede birden çok sıfat tamlaması kullanıl-
durumlar olabilir. mıştır.
E) Sıkıntılarına ve acılarına bir çare bulabiliriz E) V. cümlede tamlayanı zamir olan isim tamlama-
onun. sı kullanılmıştır.
41
6. Şiir kapımı çaldı mı elimde ne varsa bırakırım. 8. Son zamanlarda, yazınsal ürünlerin eleştirisine yö-
Başköşededir onun yeri. Geldi mi sağanak halinde nelik kitapların satışında bir patlama görülüyor. Bu
gelir. Gitti mi de hiç zorlamam. Sabırla dönüşünü tür kitaplar, öbür yazın kitaplarına oranla daha çok
beklerim. Artık o, bir süre öyküler, oyunlar yazmak ilgi görüyor. Okuyucuların çoğu, bir yapıtı okumu-
için özgür bırakmıştır beni; yokluğunu değerlendiri- yor. Bunun yerine, o yapıt üzerine yazılmış eleşti-
rim. ri yazılarını okumayı yeğliyor. Bu da yaşamımıza
egemen olmaya başlayan kolaycılığın rahata kaç-
manın doğal bir uzantısıdır.
si söylenemez?
A) Tamlayanı zamir olan isim tamlaması kullanıl- si söylenemez?
mıştır.
B) Tamlayanı düşmüş isim tamlaması kullanılmış- A) Belirtili isim tamlamasına yer verilmiştir.
tır. B) Zamir görevli sözcük, tamlanan göreviyle kulla-
C) Ad durum eki alan birden çok sözcük kullanıl- nılmıştır.
mıştır. C) Zincirleme isim tamlamasına yer verilmiştir.
D) Belirtili isim tamlamasına yer verilmiştir. D) Birden çok sıfat tamlamasına yer verilmiştir.
E) Zincirleme isim tamlamasına verilmiştir. E) Tamlananı sıfat almış isim tamlamasına yer ve-
rilmiştir.
9. (I) Öykülerimdeki biçimsel ve içeriksel yenilikler salt

kendi çabalarımın ürünü değildir. (II) Onları oluştu-
rurken öyküyü öykü yapan bütün geleneklerden ve
7. Çocukluğumda ve ilk gençliğimde pek çok Köroğ- yeniliklerden yararlanmaya çalışıyorum. (III) Olay,
lu anlatıcısına rastladım. Bunlar, Köroğlu destan- konu, karakter, tip, durum, kesit, diyalog... (IV) Öy-
larını kendilerinden bir şeyler katarak anlatırlardı. küyü oluşturan bütün ögeler eşit ölçülerde girmeli
Ben edebiyata, bu destan yaratıcılarını taklit ede- öyküye diye düşünüyorum. (V) Öykünün ağırlık
rek başladım. Gençliğimde hem bir anlatıcı, hem merkezini yaymaya çalışarak bunlardan birinin,
de bir dinleyiciydim. Diyebilirim ki yeni bir roman ötekinin önüne çıkmasını engellemek istiyorum.
dili yaratmak isteyen romancı için sözlü edebiyat Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi-
erişilmez bir kaynak olabilir. Benim temelimde ne si söylenemez?
kadar Balzac, Dostoyevski, Gogol varsa o kadar
da Köroğlu vardır. A) I. cümlede zincirleme isim tamlaması kullanıl-
Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi- mıştır.
si söylenemez? B) II. cümlede tamlayanı ortak isim tamlaması kul-
lanılmıştır.
A) Belirtisiz isim tamlamasına yer verilmiştir. C) III. cümlede herhangi bir tamlama kullanılma-
B) Tamlayanı düşmüş isim tamlamasına yer veril- mıştır.
miştir. D) IV. cümlede birden çok sıfat tamlaması kullanıl-
C) Birden çok sıfat tamlamasına yer verilmiştir. mıştır.
D) Zincirleme isim tamlamasına yer verilmiştir. E) V. cümlede tamlayan ve tamlananın zamir ol-
E) Belirtili isim tamlamasına yer verilmiştir. duğu isim tamlaması kullanılmıştır.
1. A 2. D 3.E 4. B 5. C 6. E 7. D 8. C 9. B
TEST

3
KONU KAVRAMA
1. Ben, insanların günlük, olağan, dikkat çekmeyen 3. Sevenin akıbetini en iyi anlayanı bizler de anlarız
yaşamlarından görüntüler sunmayı amaçlarım. elbet. Seven, sevgi ırmağının taşlarında bırakır
Ben, mesajcı bir yazar değilim. Yapmak istediğim avuçlarının kokusunu. Yağmur yıkayamaz ahşap
şey, insanlar arasındaki zıtlaşmaları, çatışmaları umutlardaki kederi. Silinmez ansızın yağan karın
göstermektir. Her yazar gibi, ben de yaşadığımız ihtişamı kirpiklerine değmezse Elif’in bakışlarıy-
çağın karmaşasını, iletişim kopukluğunu, kendi la! Bir çay, biraz soğuk, biraz sen ve biraz ben...
yarattığımız uyumsuzluğu mizah yoluyla vermeyi Bak, ne de güzel kokuyor ıhlamur ağaçları. Kar ya-
deniyorum. Sizin de gördüğünüz gibi, eserlerimde ğarsa ıhlamur ağaçları kokar mı, kokmaz mı? Ne
trajik ve komik öğeler alabildiğine iç içe. Tıpkı ya- demiştik sahi: Sen, ben, karlı bir hava... Yürürüz
şamdaki gibi. Değirmendere’den saklı köyüne o şair adamın. Ne
dersin?
hangisi söylenemez? Yukarıdaki parça için aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Tamlayanı ile tamlananı arasına sözcükler gi-
ren isim tamlaması kullanılmıştır. A) Zincirleme isim tamlaması kullanılmıştır.
B) Belirtili isim tamlamasına yer verilmiştir. B) Belirtili isim tamlamasına yer verilmiştir.
C) Birden çok sıfat tamlaması kullanılmıştır. C) Birden çok sıfat tamlamasına yer verilmiştir.
D) Ad durum eklerinin farklı örneklerine yer veril- D) Belirtisiz isim tamlamasına yer verilmiştir.
miştir. E) Takısız isim tamlamasına yer verilmiştir.
E) Tamlananı zamir olan isim tamlamasına yer ve-
rilmiştir.
4. Gözlerimde parıltısı bakır bir tasın

2. Dünya yuvarlağı üstünde, sınırlarla ayrılmış bölge-
lerde konuşulan diller, birbirlerini her zaman etkile- Kulaklarım komşuların ayak sesinde
miş; bu etki, bir çeşit kaçakçılık yoluyla bir sınırdan Varsın gene bir yudum su veren olmasın
öbür sınıra geçmiştir. Deyimlerde, atasözlerinde Başucumda biri bana “su yok!” desin de!...
bile bu böyledir. “Yuvarlanan taş yosun tutmaz.”
deriz ya, bunun kaynağı bir Fransız özdeyişidir.
gisi söylenemez?
Verilen parçada aşağıdaki bilgilerden hangisi
yanlıştır? A) Zincirleme isim tamlamasına yer verilmiştir.
B) Bileşik yapılı isme yer verilmiştir.
A) Zincirleme isim tamlamasına yer verilmiştir.
C) Tamlayanı düşmüş isim tamlamasına yer veril-
B) Sıfat tamlamalarına yer verilmiştir.
miştir.
C) Belirtili isim tamlamasına yer verilmiştir.
D) Tamlananı zamir olan isim tamlaması kullanıl-
D) Takısız isim tamlamasına yer verilmiştir. mıştır.
E) Belirtisiz isim tamlamasına yer verilmiştir. E) Birden çok sıfat tamlaması kullanılmıştır.
43
TYT TÜRKÇE
KONU ANLATIM REHBERİ
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde farklı bir ad 8. Aşk oduna yanmış ciğer kebâbız
takımı kullanılmıştır? Hicr ile giryânız, dide pür-âbız
Yakılmış, yıkılmış hâne harâbız
A) Objektif haberlerin inandırıcılığının ürünüdür bu
olanlar. Bünyâd olsak da bir, olmasak da bir
B) Kış ülkelerinin umut yolculuğudur kitap dünya- Yukarıdaki dörtlükle ilgili aşağıdakilerden han-
sındaki ülkelerin adı. gisi söylenebilir?
C) Dağ köylerinin birinde uzun süre öğretmenlik

A) Tamlayanı düşmüş isim tamlaması kullanılmıştır.
yapmıştı şair.
B) Belirtisiz isim tamlaması kullanılmıştır.
D) Çıkmazın en güzelidir sevginin güzel bakışlısı.
C) Belirtili isim tamlaması kullanılmıştır.
E) Aşk yolculuğunun kayıp mısralarını heybesine
dolduran bir adamın en hazin bakışıdır sevda. D) Takısız isim tamlaması kullanılmıştır.
E) Zincirleme isim tamlaması kullanılmıştır.
6. Cânlar fedâ olsun âhû-veş göze

Hiç toymak olur mu bu şirin göze
Bin tekellüm itdik bakmadı yüze
Bilmem o yâr kimin âşinâsıdır
Yukarıdaki dörtlükle ilgili aşağıdakilerden han- 9. Her şey yerli yerinde; masa, sürahi, bardak
gisi söylenebilir?
Serpilen aydınlıkta dalların arasından
A) Zincirleme isim tamlaması kullanılmıştır. Büyülenmiş bir ceylan gibi bakıyor zaman
B) Tamlayanı zamir olan isim tamlaması kullanıl- Sessizlik dökülüyor bir yerde yaprak yaprak
mıştır. Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi-
C) Tamlayanı düşmüş isim tamlamasına yer veril- si söylenemez?
miştir.
A) Bulunma durum eki alan isim kullanılmıştır.
D) Belirtisiz isim tamlamasına yer verilmiştir.
B) Çokluk eki alan isim kullanılmıştır.
E) Takısız isim tamlamasına yer verilmiştir.
C) Soyut ve somut sözcüklere yer verilmiştir.
7. Akdeniz’in dalgası gönlüm kadar taşmadı D) İsim göreviyle kullanılan ikilemeye yer verilmiş-
tir.
Hey ne dağsın ki dalgam zirvene yaklaşmadı!
Bin geçit aştı gönlüm, bir kalbini aşmadı, E) Ayrılma durum eki alan isim kullanılmıştır.
Geçtim dağlar bugün, bana ağlar yolumda.

gisi söylenemez?
A) Tamlayanı düşmüş isim tamlaması kullanılmıştır.

B) Belirtili isim tamlaması kullanılmıştır.
C) Ad durum eki alan sözcüklere yer verilmiştir.
D) Belirtisiz isim tamlamasına yer verilmiştir.
E) Birden çok sıfat tamlaması kullanılmıştır.
1. E 2. D 3. E 4. D 5. D 6. B 7. D 8. B 9. D
TEST
SÖZCÜK TÜRLERİ - ZARFLAR

1
KONU KAVRAMA
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde belirteç kulla- 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde pekiştirilen

nılmamıştır? sözcük belirteç göreviyle kullanılmıştır?
A) Buradaki kitapların tamamını yukarı çıkarın. A) Bembeyaz saçları kendisine ayrı bir hava katı-
B) Okuduğunuz kitaplardan en güzelinin özetini yordu.
çıkarın. B) O kadar olaydan sonra hepimizin kafası karma-
C) İşçiler biraz dinlendikten sonra tekrar çalışmaya karışıktı.
başladı. C) Yemyeşil ovalardan geçerek minicik bir köye
D) Okumadan bilgi sahibi olamayağımızı anlama- ulaştık.
mız gerekir. D) Küçücük bedenler koskocaman yürekler taşı-
E) Haklı davamızı savunmaya devam edeceğiz. yordu.
E) Korkudan kaskatı kesilen çocuğu kucağına alıp
sakinleştirdi.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikileme diğer-
lerinden farklı bir görevde kullanılmıştır?
A) Yıllarca bu derme çatma okulda köy çocukları-

na eğitim verdik.
5. Yağmurlardan sonra yayılan toprak kokusuna (I)
B) Hiçbir şey söylemeden yüzüme dik dik bakarak bayılırım. Düşlerin hırsızlığını bana anlatan en gü-
ayrıldı salondan. zel (II) anlardır. Bazen (III) durup da solurum uzun
C) Uzaktan ufak tefek görünen cismin ne olduğu- uzun. (IV) Gözlerimde ahengini yitirmiş bir gençli-
nu merak edip yanına gittik. ğin hançerlenmiş (V) umutlarıyla!
D) Her gün güle oynaya okula gelen bu çocukların Yukarıda altı çizili kelime ya da kelime grupları
enerjisiyle ayakta kalabiliyorum. türlerine göre eşleştirildiğinde hangisi dışarıda
kalır?
E) Anlattıklarımı yavaş yavaş tekrarlayarak ezber-
liyordu.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “fazla” sözcü-

ğü diğerlerinden farklı bir görevde kullanılmış-
tır?
6. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, eylem veya ey-
A) Fazla mal göz çıkarmaz derler ancak bu söz lemsiyi durum yönünden belirten bir söz kulla-
çok da doğru değil sanırım. nılmamıştır?
B) Fazla konuşmak hem anlatıcıyı hem de dinleyi-
ciyi yorar. A) Her sene düzenli olarak burayı ziyaret eder.
C) Son zamanlarda kendisini fazla yordu bu yüz- B) Düşünmeden hareket eden insanların sonu iyi
den bitkin düştü. olmuyor.
D) Eskiden insanlar fazla okur ancak daha az ko- C) Yaşanan olaylara yavaş yavaş vâkıf oluyorum
nuşurlardı. D) Solgun bir gül gibi ömrümün sonunu bekliyo-
E) Yemeği fazla kaçırmış olmalı ki gece rahat uyu- rum.
yamadı. E) Sağlıklı kararlar, sağlam kafalarla alınır.
51
7. Ölüm güzel şey, budur perde ardından haber 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde belirteç eyle-
Hiç güzel olmasaydı ölür müydü Peygamber? min birden fazla yapıldığı anlamı katmamıştır?
Yukarıdaki parçayla ilgili aşağıdakilerden han- A) Okul müdürü sık sık sınıfları dolaşır, sakallı öğ-
gisi söylenemez? rencileri evlerine gönderirdi.
A) Durum zarfına yer verilmemiştir. B) Kıyafeti uygun olmayan öğrencileri de ikide bir
odasına çağırırdı.
B) Kesinlik zarfına yer verilmemiştir.
C) Sanırım o sert görüntünün arkasında çok mer-
C) Edat görevli sözcüğe yer verilmiştir. hametli bir kalp vardı.
D) İşaret zamirine yer verilmiştir. D) Arada bir gülümsese de genellikle sert görün-
E) Zaman zarfına yer verilmemiştir. meye çalışıyordu.
E) Ben de o öğrencilerden biriydim ve defalarca
uyarıldım.
8. Aşağıdaki cümlelerde altı çizilen kelimelerden

11. Kara gözlüm, efkarlanma gül gayrı!
ilki belirteç, ikincisi ön addır?
İbibikler öter ötmez ordayım.
A) Ben aşkımla bahar getirdim sana, demiş şair. Mektubunda diyorsun ki: ‘Gel Gayrı!’
B) Ağır ağır çevirdim ömrümün tozlu sayfalarını. Sütler kaymak tutar tutmaz ordayım.
C) Dağ başında tüm sürüsünü kaybeden yalnız bir Yukarıdaki parçayla ilgili aşağıdakilerden han-
çobanım. gisi söylenebilir?
D) Hasta ruhlara bir çaredir bizim yazdıklarımız.

A) Durum zarfına yer verilmiştir.
E) Koca ormanda yolunu kaybeden bir yavru cey-
B) Birden çok zaman zarfına yer verilmiştir.
lanım.
C) Yer - yön zarfına yer verilmiştir.
D) Miktar zarfına yer verilmiştir.
E) Kesinlik zarfına yer verilmiştir.
9. Aşağıdaki soruların hangisine verilen cevap

zarf türünde değildir? 12. Mor dağlara, karargâhlar kurulur;
Eteğinde bölük bölük durulur...
A) Sipariş edilen ürünler ne zaman gelecek? On dakika istirahat verilir;
– Akşam Tüfekleri çatar çatmaz ordayım!..
B) Tavuklara yemleri nasıl dağıttın? Yukarıdaki parçayla ilgili aşağıdakilerden han-
– Tane tane gisi söylenemez?
C) Memlekete gitmeyeli ne kadar oldu?
– Çok
B) Zaman zarfına yer verilmiştir.
D) Son şiir kitabımı nasıl buldunuz?
– Fena değil. C) Niteleme sıfatına yer verilmiştir.
E) Son gelen ürünleri nereye alalım?
– Yukarı E) Yer - yön zarfına yer verilmiştir.
1. E 2. A 3. A 4. E 5. A 6. E 7. B 8. B 9. D 10. C 11. B 12. E

TEST

2
KONU KAVRAMA
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylem veya 4. Fermanı alınca öndeki derviş

eylemsiyi zaman yönünden belirten bir sözcük Okudu harfleri ser oldu beyhuş
kullanılmamıştır?
Duman aldı gözüm olmadı görüş
A) Sınıf arkadaşlarımızla yıllar sonra tekrar bir ara- Kesildi ışıklar zindanı gördüm
ya geldik. Yukarıdaki parçayla ilgili aşağıdakilerden han-
B) İşlerimizi erkenden bitirip evlerimize gitmek isti- gisi söylenebilir?
yoruz.
C) Olayların bu noktaya gelebileceğini hiç tahmin
edemedik. B) Zaman zarfına yer verilmiştir.
D) Sınav yerleriyle ilgili henüz bir açıklama yapıl- C) Yer - yön zarfına yer verilmiştir.
madı. D) Miktar zarfına yer verilmiştir.
E) Eskiden kitap almak veya bilgiye ulaşmak çok E) Kesinlik zarfına yer verilmiştir.
daha zordu.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru anlamı

bir belirteçle sağlanmamıştır?

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde üstünlük be-
lirteci farklı bir sözcük türüne gelmiştir? A) Neden daha önce böyle bir etkinlik hazırlanma-
dı?
A) Onunla çok iyi anlaştığımı söyleyemem.
B) Programı hazırlayan kişilere niçin teşekkür edil-
B) En kötü senaryoya göre planlarımızı yapalım. medi?
C) Çok zor sorular hazırlamış edebiyat zümresi. C) Böyle davranmaktan ne zaman vazgeçeceksin
D) Ne iyi komşumuzdun sen Fahriye Abla. sen?
E) Pek müsait bir durumda değilim ancak yardımcı D) Mevcut durumu onlara nasıl anlatabiliriz?
olabilirim. E) Buraya gelenler ne kadar bekledi bilen var mı?
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kesinlik anla-

6. Buram buram kokan bu topraklara yıllar sonra ge-
mıyla kullanılan bir belirtece yer verilmemiştir?
lebildik.
A) Ülkemizde insanlar asla böyle bir duruma tepki Yukarıdaki cümlede aşağıdaki belirteçlerden
göstermez. hangileri kullanılmıştır?
B) Sözünü ettiğiniz olaydan hiç haberdar olmadık.
A) Kesinlik zarfı - durum zarfı
C) En iyi derecemizi almak için daha çok çalışıyo-
B) Zaman zarfı - miktar zarfı.
ruz.
C) Durum zarfı - zaman zarfı
D) Bu sınava mutlaka senin de başvurman gere-
kirdi. D) Yer - yön zarfı - üstünlük zarfı
E) Böyle bir programa katiyen onay veremem. E) Miktar zarfı - yer - yön zarfı
53
7. Ah o kadrini bilmediğim günler 10. Önce dişlerimiz döküldü sonra saçlarımız

Koklamadan attığım gül demeti Arkasından da birer birer arkadaşlarımız
Suyunu sebil ettiğim o çeşme Yukarıdaki dizelerde aşağıdaki belirteçlerden
Eserken yelken açmadığım rüzgâr hangileri kullanılmıştır?

A) Kesinlik zarfı - durum zarfı
gisi söylenebilir?
B) Zaman zarfı - miktar zarfı
A) Durum zarfına yer verilmiştir. C) Durum zarfı - zaman zarfı
B) Soru zarfına yer verilmiştir. D) Yer - yön zarfı - üstünlük zarfı
C) Yer - yön zarfına yer verilmiştir. E) Miktar zarfı - yer - yön zarfı
E) Kesinlik zarfına yer verilmiştir.
8. İyi kişilerle dost olmayan, elbette kötü kişilerin ya- 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yer - yön an-
nında yer alır ve onlara komşu olur. lamlı belirteç kullanılmıştır?
Mevlâna
Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi- A) Suyun yönünü aşağıya doğru vererek bahçeyi
si söylenemez? suladım.
B) Aşağıda kimseyi göremeyince telaşlandım.
A) Kesinlik zarfına yer verilmiştir.
C) Yukarı katın boyasının rengini beğenmedim.
B) Zaman zarfına yer verilmiştir.
D) Masayı biraz daha ileri alarak alanı genişletti.
C) Bağlaç görevli sözcüğe yer verilmiştir.
E) Geriye düştüğümüz maçlarda bile disiplinden
D) Belirtili isim tamlamasına yer verilmiştir. kopmayız.
E) Niteleme sıfatına yer verilmiştir.
9. I. Ölüm, haber vermeden gelen bir misafirdir. 12. “Akşam” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangi-
II. Hayata yeniden başlamak, kışın ardındaki ba- sinde belirteç göreviyle kullanılmıştır?
hardır.
III. Her insan çocukluğunu özler ama en çok ben A) Akşam, insanın günün muhasebesini yapabildi-
özledim. ği bir vakittir.
IV. Yaşlı bedenim artık bunları kaldırmakta zorla- B) Bu akşam başlayacak olan programa biz de da-
nıyor. vetliyiz.
V. Beyazlanan saçlarıma değil de dökülenlere C) Akşam tüm adaylara sınavın içeriği hakkında
üzülüyorum. bilgi verdik.
Yukarıda numaralandırılmış dizelerin hangisin- D) Akşamı dört gözle bekliyoruz dinlenebilmek

de belirteç yoktur? için.
E) Sabahın şerri akşamın hayrında evladır, derler.
A) V B) IV C) III D) II E) I
1. C 2. A 3. C 4. B 5. E 6. C 7. A 8. B 9. A 10. C 11. D 12. C

TEST

3
KONU KAVRAMA
1. Ben o gece hem ağladım hem içtim 4. (I) Çevrede binlerce ağacın milyarlarca dalı ve
İki gün diyardan diyara uçtum yaprağı arasında kaybolmuş kuşların cıvıltısı... (II)
Gün ışığının rengârenk tonları... (III) Şırıl şırıl akan
Kayseri yolundan Niğde’yi geçtim
küçücük dereler... (IV) Ayaklarınızın altında çıtır-
Uzaktan göründü Bor yavaş yavaş dayan yeşil, kızıl, kahverengi yapraklardan oluşan
Yukarıdaki parçayla ilgili aşağıdakilerden han- bir halı... (V) Kısacası burası doğanın güzelliğine
gisi söylenemez? doyamadığınız, hayran kaldığınız, kalabalıktan
uzak çok güzel bir dinlenme yeri.
B) Zaman zarfına yer verilmiştir. gisi söylenemez?
C) Derece zarfına yer verilmiştir.
A) I. cümlede tamlayanı ortak isim tamlaması kul-
lanılmıştır.
E) Sıfat tamlamasına yer verilmiştir.
B) II. cümlede niteleme sıfatına yer verilmiştir.
C) III. cümlede zarf göreviyle kullanılan ikilemeye
yer verilmiştir.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikileme farklı D) IV. cümlede sıfat tamlamasına yer verilmiştir.
görevde kullanılmıştır? E) V. cümlede miktar zarfına yer verilmiştir.
A) Bize sıkıntılarınızı rahat rahat anlatabilirsiniz.

B) Onunla uzun uzun çocukluğumuzdan bahsettik.
C) Beni diyar diyar gezdiren derdime çare bulama-
dım.
D) Usul usul yağan yağmurda saatlerce yürüdük.
E) Küçük küçük adımlarla babasını takip ediyordu.
5. Çocuk psikolojisini yansıtmada oldukça başarılı

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde pekiştirilmiş olan sanatçı, insanın kişiliğini biçimlendiren ve bu
sözcük farklı görevde kullanılmıştır? yaşlarda yaşadığı olayların ileride yaşanan birçok
sorunun kaynağı olduğu bu çağı eserlerinde ayrın-
A) Simsiyah gecenin ardından apaydın bir güne tılı bir şekilde işler.
ulaştık.
B) Yemyeşil çimenlere uzanarak yorgunluğumuzu si söylenemez?
attık.
C) Her şeyi apaçık anlatmama rağmen bana itibar A) Üstünlük zarfına yer verilmiştir.
etmedi. B) Yer - yön zarfına yer verilmiştir.
D) Masmavi gözleri artık umutla bakamıyordu dün- C) Durum zarfına yer verilmiştir.
yaya.
D) Miktar zarfına yer verilmemiştir.
E) Tertemiz bir dünyada yaşamak artık imkansız
E) Zaman zarfına yer verilmiştir.
görünüyor.
55
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde adıl, ön ad ve 8. (I) Emprovize caz yapan müzisyenlerde çok
belirteç bir arada kullanılmıştır? önemli bir yetenek var: Zihnin akış halini kullan-
mak. (II) Trans hali olarak da bilinen akış, bütü-
A) Adayların çoğu, salonda sınavın başlamasını nüyle tek aktiviteye odaklandığımız durumlarda
bekliyor. beliriyor. (III) Örneğin maratonda koşuyorsa-
nız tüm dikkatiniz vücudunuzun hareketlerine
B) En iyi dostlarını kaybeden birinin hiçbir ümidi
odaklanıyor. (IV) Kas hareketlerinizi, ayaklarını-
kalmaz
zın yerle temasını hissetmeye başlıyor; benliğin
C) Her sabah güne yeniden başlamanın huzurunu kaybolduğunu gözlemliyorsunuz. (V) Böyle du-
yaşıyorum. rumlarda odaklanılan beceriler en üst seviyede
D) Her şey planladığımız gibi ilerlerse sorun yaşa- gerçekleştiriliyor.
mayız.
Bu parçada numaralandırılmış cümlelerin han
E) Seni tanımadan önce hayattan zevk almadan gisinde sıfat tamlaması yoktur? (2020 TYT)
yaşıyordum.
A) I B) II C) III
D) IV E) V
7. Her sene, zamanı (I) gelince İstanbul’un mahal- 9. Anadolu’da hangi büyücek kasabaya (I) adım
lelerinden Boğaz’ın köylerine (II) göçler başla- atsanız tuluat tiyatrolarından birine rast ge-
dı. Eski İstanbullular; Boğaziçi’nin kenarlarına lirsiniz. Hiç değilse çarşı duvarlarında kafile-
yapılmış (III) ve eski erkan sedirleriyle, kerevet, nin yakın zamanda buraya konup göçtüğünü
şilte ve halılar üstünde yer minderleri (IV) gibi gösteren (II) solmuş ve yırtık bir ilana tesadüf
eski eşyalarla döşenmiş geniş odalı, gönül fe- edersiniz. Oyunlar kasabanın tiyatrosunda (III)
rahlatıcı yalılara taşınırlardı.(V) köy meydanında yahut en büyük kahvede ser-
gilenir. Ahali için aralıksız kahve iskemleleri (IV)
Bu parçadan altı çizili sözcüklerle ilgili aşağı üç beş masa; oyuncular için yerden birkaç karış
dakilerden hangisi yanlıştır? (2020 TYT) yüksek sedir (V) delik deşik iki boyalı perde ye-
ter de artar bile.
A) I. sözcük belirtme durumu eki almıştır.
Bu parçada numaralandırılmış yerlerden hangi
B) II. sözcük iyelik eki almıştır.
sine virgül getirilemez? (2020 TYT)
C) III. sözcük sıfat-fiil eki almıştır.
A) I B) II C) III
D) IV. sözcük çokluk eki almıştır.
E) V. sözcük geniş zaman eki almıştır. D) IV E) V
1. C 2. E 3. C 4. E 5. B 6. B 7. A 8. D 9. A
TEST
EDAT - BAĞLAÇ - ÜNLEM

1
KONU KAVRAMA
1. Her yeni şiirde değişik bir sesin, taze bir havanın 3. (I) Çocuk için, okuduğu öykünün yazarı yoktur;
bulunması beklenir; işitilmemiş duygular aranır. öykü vardır yalnız. (II) Şeker gibi, dondurma gibi
Bunun içindir ki şair, rahatça, kendisinden önceki- yutulurcasına tüketilen öykü... (III) Yetişkin okur
lerin hazırladıkları kalıpların içine yerleşmemelidir. ise bir yapıta kendi bilgi birikimi, çağının bakışı ve
Kaleminden çıkan her dizeyi beğenmek, her yap- beğenisi ile yaklaşır. (IV) Sözgelişi çocuk kendini
tığını kusursuz bulmak yolunu tutmamalıdır. Daha öykü kahramanlarıyla özdeşleştirerek onların ey-
iyiye ulaşmak için daha büyük sıkıntılara katlan- lemiyle sürüklenmek ister. (V) Oysa yetişkinlerin
mak, yazdığını gerekirse on kez bozup yeni baştan okumasında bu durum ancak okuma sürecinin bir
yazmak zahmetini göze almalıdır. yönü olabilir. Çünkü onlar için okuma, çok yönlü bir
etkinliktir.
hangisi söylenemez? Yukarıdaki numaralanmış cümlelerle ilgili aşa-
ğıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Bir isim hem niteleme hem de belirtme sıfatı al-
mıştır. A) I. cümlede edat görevli sözcük, cümleye “göre-
B) Edat görevli sözcük cümleye amaç anlamı kat- lik” anlamı katmıştır.
mıştır. B) II. cümlede edat görevli sözcükler, durum zarfı
C) Eylemi durum bakımında belirten zarfa yer ve- göreviyle kullanılmıştır.
rilmiştir. C) III. cümlede hem edat hem de bağlaç görevli

D) Üstünlük zarfı, adlaşmış sıfatı derecelendirmiş- sözcükler kullanılmıştır.
tir. D) IV. cümlede edat görevli birden çok sözcük kul-
E) Bağlaç görevli sözcükler, tamlayanları bağla- lanılmıştır.
mıştır. E) V. numaralı cümleler, edat görevli sözcüklerle
başlamıştır.
2. Denizi gören göz başka, köpüğü gören göz başka

Köpüğü bırak da denizin gözüyle bak sen. 4. Alelâde otlar, iki ay içinde yetişir fakat
Kırmızı gül, ancak yılda bir yetişir ve çiçek verir
Mevlâna
Mevlâna
si söylenemez? Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi-
si söylenemez?
A) Edat görevli sözcüklere yer verilmiştir.
B) Bağlaç görevli sözcüğe yer verilmiştir. A) Birden çok niteleme sıfatı kullanılmıştır.
C) Belirtili isim tamlamasına yer verilmiştir. B) Asıl sayı sıfatına yer verilmiştir.
D) Emir kipiyle çekimlenen fiillere yer verilmiştir. C) Birden çok çekimli fiile yer verilmiştir.
E) İsmi niteleyen veya belirten sözcüğe yer veril- D) Edat ve bağlaç görevli sözcük kullanılmamıştır.
miştir. E) Ad durum eki alan sözcüklere yer verilmiştir.
63
TYT TÜRKÇE
SÖZCÜK TÜRLERİ
5. Dolunay, gökyüzünde geceleri yürür; 8. Bil ki güzel ve iyi yüz, kötü huyla beraber olunca
Köpeklerin havlamasından dolayı yürüyüşünü kalp (sahte) akçeye bile değmez.
bırakmaz. Mevlâna
Mevlâna Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi-
Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
si söylenemez?
A) Bağlaç görevli sözcüklere yer verilmiştir.
A) Birden çok isim kullanılmıştır. B) Çekimli fiile yer verilmiştir.
B) Zaman zarfına yer verilmiştir. C) Edat görevli sözcüğe yer verilmemiştir.
C) Edat görevli sözcüğe yer verilmiştir. D) Belirteç görevli sözcüğe yer verilmiştir.
D) Bağlaç görevli sözcüğe yer verilmiştir. E) Sıfat görevli sözcüğe yer verilmiştir.
E) İyelik eki ve hal eki alan bileşik ad kullanılmıştır.
9. İnsan bir ağaca benzer, ahdi de ağacın köküne.

Kökün iyileşmesine, sağlamlaşmasına çalışmak
6. Aşkın yüzlerce nazı, edâsı, ululuğu var. gerek.
Aşk yüzlerce nazla elde edilebilir. Mevlâna
Mevlâna Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi-

Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
si söylenebilir?
A) Bağlaç görevli birden çok sözcüğe yer verilmiş-
A) Dönüşlülük zamirine yer verilmiştir. tir.
B) Kesinlik zarfına yer verilmiştir. B) Ad takımına yer verilmiştir.
C) Ünlem görevli sözcüğe yer verilmiştir. C) Ad durum eki alan sözcüklere yer verilmiştir.
D) Niteleme sıfatına yer verilmiştir. D) Belirtme sıfatına yer verilmiştir.
E) Edat öbeğine yer verilmiştir. E) Edat öbeğine yer verilmemiştir.
7. İçini, sevgiyi inkârdan arıt da 10. İyi kişilerle dost olmayan, elbette kötü kişilerin ya-
Onun gül bahçesindeki reyhanlar bitsin. nında yer alır ve onlara komşu olur.
Mevlâna Mevlâna
Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi- Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi-
si söylenemez? si söylenemez?
A) Bağlaç görevli sözcüğe yer verilmiştir. A) Kesinlik zarfına yer verilmiştir.

B) Çekimli fiillere yer verilmiştir. B) Çekimli fiillere yer verilmiştir.
C) Sıfat görevli sözcüğe yer verilmiştir. C) Edat görevli sözcülere yer verilmiştir.
D) Ad takımına yer verilmiştir. D) Belirteç görevli sözcüğe yer verilmiştir.
E) Edat görevli sözcüğe yer verilmiştir. E) Sıfat görevli sözcüklere yer verilmiştir.
1. E 2. A 3. A 4. D 5. D 6. E 7. C 8. C 9. A 10. C
TYT TÜRKÇE
SÖZCÜK TÜRLERİ
ALIŞTIRMALAR  İkiz kardeşler geceleri yatmadan önce mutlaka kitap

okurlar.
Aşağıdaki altı çizili sözcüklerin türlerini
altlarına yazınız.  Kimileri bizim ortaya koyduğumuz fikirlere sıcak
bakmıyor.
 Gelecek yıl başka bir şehirde görevine devam ede-
cek.  Kimi besinler insanların metabolizmalarını hızlandı-
rır.
 Bu yaşadıklarımı senden başka kimseye anlata-
mam.  Geziye giderken yanımda kimi getirebilirim bilmiyo-
rum.
 Kursa bizi değil bir başkasını almışlar.
 İnsanlar, kimi doğa sporlarından daha çok hoşlanır.
 Buralar sonbahar mevsiminde bir başkadır.
 Aldığımız kırmızı boyayla tahta masanın ayaklarını
 Bana her zaman bir başka bakıyorsun. boya lütfen.
 Senin dediğin başka, ben onun söylediklerini merak  Böylesi, bu yörenin başka hiçbir yerinde bulunmaz.
ediyorum.
 Böyle davranmaya devam edersen herkesi kendin-
 Başkası olma, kendin ol. den nefret ettireceksin.
 Teyzemler buraya geçen hafta uzaktan geldiler.  Gerçek dostlar kendilerini böyle zor günlerde belli
eder.
 Onunla epeydir konuşamıyoruz, uzak kaldık.

 Bundan böyle burada kimse hiçbir kuralı çiğneme-
yecek.
 Uzak memleketlerin kültürleri bizlere yabancı geli-
yor.
 İşte bu güzel yalının dillere destan manzarası da
böyle.
 Beni mutlu eden en büyük şey okumaktır.
 O beni herhalde sevmiş oysa ben onu her halde

 Uzun yıllar okursan akademik çevrelerde yer edine-
sevmiştim.
bilirsin.
 Bu dersin konularını çok iyi bildiğini biliyorum.

 Biraz kitap okusan ne dediğimi belki daha çabuk an-
larsın.
 Biz yine bildiğin gibiyiz, herkesin sağlığı gayet yerin-
de.
 Okuyan insan diğerlerinden daima bir adım öndedir.
 Sen yine köye bildiğin yoldan git, kese yolu bildiğim-

 Okurlar, ünlü yazarı imza gününde yoğun ilgiyle kar-
den emin değilim.
şıladı.
65
TYT TÜRKÇE
SÖZCÜK TÜRLERİ
 En zor soruyu sadece senin bildiğin, kulağıma geldi;  Evin mobilyalarını yeniledik, ofisinkileri de gelecek
aferin sana. ay yenileyeceğiz.
 Yarın bu saatlerde onun yanında olacağımı bildiğin-  Dolaptakiler artık iyice çürümüş.
den içi içine sığmıyor.
 Gelecek hafta İzmir’de yapılacak olan bilgi şölenine
 Yeni sezon ürünlerimiz mağazamızda satışa sunul- katılacağım.
du üstelik yarı fiyatına.
 Gelecek, hepimiz için sürprizlerle doludur.
 Kıyafetlerini akşamdan ütüleyip dolabının kapağına
astı  Gelecek de elbet bir gün gelecek.
 Akşam, içimi daima huzurla dolduruyor.  Kapısı kırık konaktan içeriye girerken hepimizin zih-
ninde soru işaretleri vardı.
 Başımıza akşam vakti bir sakatlık çıkarma lütfen!
 Aldığımız üç kişilik büyük koltuğu birlikte yukarı çı-
 Akşam akşam evin önünden geçen bozacı hepimize kardık.
geçmiş yılları anımsattı.
 Bursa’yı gezdikten sonra Uludağ’a gitmek üzere yu-

 Akşamın mora çalan lacivert tülleri kayısı kokan rüz- karıya çıktık.
gârlara kapılıp dalgalanıyordu.
 Yukarı kata yaptıracağımız büyük kitaplık günlerdir
 En zor günlerimde bile ümit etmekten asla ama asla hayallerimizi süslüyor.
vazgeçmedim.
 Öğrencilerimizden hangisi yapılacak geziye katıla-
 Onunla artık eski samimiyetimize kavuşamayız asla. mayacakmış?
 Evinizde bulunan artıklarla yepyeni malzemeler üre-  Bugün okulda hangi konunun tekrarını yaptınız?
tebilirsiniz.
 Gerek sayısal gerek sözel derslerdeki başarısıyla
 İstifçiler, artık malzemelere sebepsizce sahip olma tüm öğretmenlerine kendini sevdirdi.
isteğiyle doludurlar.
 İstediğin şehirde üniversite okumak istiyorsan çok
 Bu planın ayrıntılarını konuşmak üzere sonra görü- çalışman gerek unutma.
şeceğiz.
 İşten gelirken marketten ev için ne aldın?
 Sonra olan olaylar bizleri de çok şaşırttı.
 Tesisatçılar eskiyen su borularını yenilemeye ne
 Senden sonra burada hiçbir şey eskisi gibi olmadı. gün gelecekmiş?
 Bu yaz kurduğumuz tatil planı paramız yetmeyince  Gittiğinden beri ne geldi ne de beni bir kez bile aradı.
sonraya kaldı.
66
TYT TÜRKÇE
SÖZCÜK TÜRLERİ
 Deminden beri karşımda ne gülüp duruyorsun sen?  İşe gireli daha bir ay bile olmadan halinden şikâyet
etmeye başladı.
 Salep, bazı yabani orkide türlerinin kök yumrularının
bir dizi işlemden geçirildikten sonra öğütülmesiyle  Yolcular on dakikadır durakta dolmuş bekliyor.
elde ediliyor.
 Biz daha mülakata bile giremeden tüm kontenjanlar
 Annemle ablam gelecek ay Ankara’ya gidecekler. dolmuş.
 Suyun insanlık için önemi son yıllarda daha iyi anla-  Dolmuş valizleri arabanın bagajına taşımakta çok
şılır oldu. zorlandım.
 Düşünce, insana doğuştan gelmiş gizli bir güç değildir.  Everest sanki karşımızda kocaman bir çadırdı.
 Yurt dışından gelmiş parfümleri burada daha ucuza  Bizi bu büyük dertten ancak sen kurtarabilirsin.
satıyorlar.
 Misafirler akşam saat 11’de ancak gelebildiler.
 Bahar gelmiş, şehrime yine en içten şarkılarıyla.
 Çok çalıştım ancak ödevlerimi bir türlü bitiremedim.

 Böyle düşünen çok azdı, aramıza katılanlar arasında.
 Bu arabaya ancak on bin veririm.
 Oradaki insanların kültürleri bizlerden daha farklıdır.
 Ağaçların çiçek çiçek donandığı mutlu bir bahar
 En zor sınavdan 100 aldığını duyunca etekleri zil ayındaydık.
çaldı.
 Okulun spor salonu henüz faaliyete geçmemiş.
 Bu efsanevi hikâye yıllardır bu coğrafyada anlatıla-
gelmiş.  Ayşe’nin babası bu büyük şehrin en iyi diş doktoruy-
muş.
 Burada nehrin derinliği, iki metre kadardır.
 Seninle oraya gelirim yalnız kalmam için bana ısrar
 Bu yemeği çok beğendim ama diğeri damak zevki- etme.
me hitap etmiyor.
 Böyle bir evde yalnız kalman senin için çok sakınca-
 Açıkçası bu konuda ben herkes gibi sana güvenemi- lı.
yorum.
 Böyle temiz bir havayı yalnız burada bulabilirsin.
 Yurt dışından bana hiç olmazsa bir şişe parfüm ge-
tirseydin.  Yalnız insanlar şiirleri herkesten daha çok severler.
 Ahmet’e bir şey anlatmaya gelmez, çenesi düşük bir  Onları bu davranışlarından sonra bir daha yemeğe
adamdır o. davet etmeyeceğim.
67
TYT TÜRKÇE
SÖZCÜK TÜRLERİ
 Onları daha önce bir kez daha gözden geçirip imza-  Matematik dersi birçok dersten daha çok sabır ge-
lamıştım. rektiren bir derstir.
 Benim gözümde anneme ölüm karşısında üstünlük  Yemek pişirmeyi annem de ben de çok seviyoruz.
sağlayan bir şeydi bu.
 Burada gördüğümüz hiçbir güzellik ömrümüz bo-
 Eve gelirken bize bir ekmek getirir misin? yunca bir daha aklımızdan çıkacak gibi değildi.
 Annemle kırtasiyeden bana bir takım pastel boya al-  Hafta sonu yapılacakları bir kağıda not etmezsek
dık. unutabiliriz.
 Birtakım konuları onunla geç olmadan görüşmek zo-  Başından geçenleri anlatıp içini döktü bütün gece.
rundayız.
 Yıllar önce buraya dedemle birlikte bir defa gelmiş-
 Dayımların Ege’deki meyve bahçesi cennet gibiydi. tim.
 Kalemlerin kaçını sana verdiler?  Ayçiçeği bitkisi bu bölgede sık görülür.

 Arama kurtarma çalışmaları kaç saat sürecek?  Tüm kötülükler dünyamızdan çekilip gidiyorlardı
yine bu sabah.
 Ben bu konuda herkesten çok kendime güveniyo-
rum.  Bütün bu güzel yemekleri tüm gün boyunca sizin için
hazırladım.
 Geç kalanlar, öğleden sonra müdürün odasına gide-
cek.  Karlı yoldan yürürken birden çocuğun ayağı kaydı
ve çocuk düşeyazdı.
 Kardeşim durmaksızın ağlıyor ve evden dışarıya
çıkmak istiyordu.  Haftaya geri getirmek üzere defterini ben ödünç ala-
bilir miyim?
 Birkaçımız apartmana yeni taşınan komşumuza yar-
dım etti.  İki ülke arasında çıkan savaşta milyonlarca asker
canla başla savaştı.
 Mevsimin güzelliğini kendi yüzünde yansıtan mutlu-
luk verici bir manzaraydı.  Vapur karşı kıyıya yanaşırken martılar akşamın kı-
zıllığında süzülüyordu.
 Diğer ülkelerin okuma oranı ülkemizinkinden kat kat
daha fazladır.
 Ülkemizdeki doğal güzellikler dünyada eşi benzeri

bulunmaz niteliktedir.
68
TEST
SÖZCÜK TÜRLERİ
1
KONU TEKRAR
1. Denizden, buluttan ne kusur meydana geldi ki 3. İletişim konusunda çağımızda teknolojinin (I) bize
Sen, kumdan, seraptan yardım istiyorsun? sunduğu olanaklardan olabildiğince yararlanmaya
çalışırken öte yandan en yakınımızdaki kişilerin
Mevlâna seslerini duymakta, dillerini anlamakta (II) zorla-
Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi- nıyoruz. Giderek daha az göz göze geliyoruz. (III)
si söylenemez? Sevgimizi daha az dile getiriyoruz. Büyük kalaba-
lıklar (IV) içinde yaşayan (V) “yalnız”ların sayısı
A) Zamir görevli sözcük, özne göreviyle kullanıl- günden güne artıyor böylece.
mıştır.
Bu parçadaki altı çizili sözcüklerle ilgili olarak
B) Ad durum eki alan birden çok isme yer verilmiş- aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
tir.
C) Bağlaç görevli sözcüğe yer verilmiştir. A) I. sözcük, yönelme durumu eki almış bir zamir-
dir.
D) İsmi niteleyen sözcüğe yer verilmiştir.
B) II. sözcük, dönüşlülük eki almıştır.
E) Birden çok çekimli fiile yer verilmiştir.
C) III. sözcük, hem yapım eki hem çekim eki al-
mıştır.
D) IV. sözcük, ad soyludur ve bulunma durumu eki
almıştır.
E) V. sözcük, belgisiz sıfat göreviyle kullanılmıştır.
2. (I) İhtiyar Adam ve Deniz, Ernest Hemingway’e
Nobel Ödülü kazandıran romanlarından biri. (II)
Psikolojik yanı ağır basan ve sinemaya uyarlan-
ması neredeyse olanaksız görünen bu roman, ünlü
bir yönetmence sinemaya uyarlanmış. (III) Filmde,
balıkçılıkla geçinen ihtiyar bir adamın yaşamı, ilgi
çekici bir biçimde anlatılmış. (IV) Uzun süredir ba-
lık yakalayamayan ihtiyar adamın, son kez şansını
denediğinde büyük bir balık avlaması ve onu ka-
raya çıkarmak için gösterdiği insanüstü çaba izle-
yiciyi oldukça etkiliyor. (V) İhtiyar Adam ve Deniz, 4. Bu asırda sen dualar, resimler basmak için çalıştın
izlenmeye değer en iyi filmlerden biri. O amel gömleğinin altında çok geceler aç yattın
Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi- Asaletli ellerini dilenci zilletiyle uzattın
si söylenemez? Fakat bir gün bu acıklı perdeyi kapatmaya çalıştın

A) I. cümlede zamir türündeki sözcük yüklem gö- gisi söylenemez?
reviyle kullanılmıştır.
B) II. cümlede işaret zamiri, özne göreviyle kulla- A) Sıfat tamlamasına yer verilmiştir.
nılmıştır. B) İşaret zamirine yer verilmiştir.
C) III. cümlede yapım veya çekim eki alan sözcük- C) Çokluk anlamıyla kullanılan birden çok isme yer
lere yer verilmiştir. verilmiştir.
D) IV. cümlede zamir görevli sözcük, ad durum eki D) Belirtme ve niteleme sıfatı alan isme yer veril-
almıştır. miştir.
E) V. cümlede belgisiz zamire yer verilmiştir. E) Birden çok çekimli eylem kullanılmıştır.
69
SÖZCÜK TÜRLERİ
5. (I) Roman yazarken konuşmalara yer vermek ço- 7. Doğru söz kalbe rahatlık verir.
ğunlukla kaçınılmazdır. (II) Hatta salt konuşmalar- Doğru sözler, gönül tuzağının taneleridir.
dan oluşan romanlar bile vardır. (III) Bu romanlarda Mevlâna
herhalde amaç, tip yaratmaktır. (IV) İki satırlık bir
konuşma, bir karakteri on sayfalık bir betimleme- Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi-
den daha başarılı bir biçimde çizebilir. (V) Bunun si söylenemez?
başarılı örneklerine Memduh Şevket Esendal’ın
A) Zincirleme isim tamlaması kullanılmıştır.
Ayaşlı ve Kiracıları adlı yapıtında rastlıyoruz.
B) Ad durum eki alan isme yer verilmiştir.
si söylenemez? C) Niteleme sıfatlarına yer verilmiştir.
A) I. cümlede edat görevli sözcüğe yer verilmiştir.
E) Çokluk eki alan isme yer verilmiştir.
B) II. cümlede bağlaç görevli sözcüğe yer verilmiş-
tir.
8. Tam otların sarardığı zamanlar
C) III. cümlede sıfat tamlamasına yer verilmiştir.
Yere yüzükoyun uzanıyorum
D) IV. cümlede kurallı bileşik sıfat kullanılmıştır.
Toprakta bir telaş, bir telaş
E) V. cümlede kişi zamiri tamlayan göreviyle kulla- Karıncalar öteden beri dostum
nılmıştır.

gisi söylenemez?
6. (I) Üç adasıyla Malta, Sicilya’nın güneyinde, Ak- A) Eylemi durum bakımından belirten sözcüğe yer
deniz’in ortasında. (II) Malta’nın üç adasından biri verilmiştir.
olan Gozo ilginç kayalıkları, mağaraları ile birçok B) Çokluk eki alan birden çok isme yer verilmiştir.
doğal güzelliğe sahip. (III) Adada ağaç olmadığı
C) Ad durum eki alan isme yer verilmiştir.
ve tarih boyunca dışarıdan getirildiği için, evlerin
neredeyse tamamı taştan yapılmış. (IV) Zengin ki- D) Zamir görevli sözcüklere yer verilmiştir.
reçtaşı yatakları, burada taş işçiliğinin gelişmesinin E) Eylem görevli sözcüğe yer verilmiştir.
en önemli nedeni. (V) Her köyün kusursuz işçiliğe
sahip kiliseleri, mimaride taşa mahkûm olmanın
9. Benim bu gidişe aklım ermiyor
yansıması olarak yorumlanabilir.
Fukara hâlini kimse sormuyor
Padişah sikkesi selam vermiyor
si söylenemez?
Kefensiz kalacak ölümüz bizim
A) I. cümlede tamlayanı ortak isim tamlaması kul- Yukarıdaki parçayla ilgili aşağıdakilerden han-
lanılmıştır. gisi söylenemez?
B) II. cümlede zincirleme isim tamlaması kullanıl-
A) İsmi niteleyen sözcüğe yer verilmiştir.
mıştır.
B) Tamlayanı düşmüş isim tamlamalarına yer ve-
C) III. cümlede tamlayan ile tamlanan arasına söz-
rilmiştir.
cük girmiştir.
C) Ad durum eki alan sözcüklere yer verilmiştir.
D) IV. cümlede isim tamlamasını niteleyen sözcük
kullanılmıştır. D) Farklı türde zamirlere yer verilmiştir.
E) V. cümlede hem tamlayan hem de tamlanan sı- E) Tamlayanı ile tamlananı yer değiştirmiş isim
fat almıştır. tamlamasına yer verilmiştir.
1. D 2. B 3. E 4. B 5. E 6. A 7. D 8. D 9. A
TEST
SÖZCÜK TÜRLERİ
2
KONU TEKRAR
1. Tatlı sözlü cahil dostun sözlerine pek kapılma, 4. Dalga dalga hücum edip pişmanlıklar
O sözler, eskimiş, yıllanmış zehre benzer. Unutuşun o tunç kapısını zorlar
Mevlâna Ve ruh, atılan oklarla delik deşik;
Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi- İşte, doğduğun eski evdesin birden,
si söylenemez? Yolunu gözlüyor lamba ve merdiven,
Susmuş ninnilerle gıcırdıyor beşik
A) Belirtili isim tamlaması kullanılmıştır.
Ve cümle yitikler, mağluplar, mahzunlar
B) Bir isim, birden çok sıfat tarafından nitelenmiştir.
C) İşaret sıfatına yer verilmiştir. gisi söylenemez?
A) Durum zarfı göreviyle kullanılan ikilemeye veril-
E) Zincirleme isim tamlamasına yer verilmiştir. miştir.
B) Çokluk eki alan birden çok isme yer verilmiştir.
2. Ey altın sırmalı elbiseler giymeye, altın kemerler C) Eylemi miktar bakımından belirten sözcük kul-
takmaya alışmış olan adam! Sonunda sana da bir lanılmıştır.
dikişsiz elbise giydirilecek.
D) İsim görevli sözcüğü niteleyen sözcüğe yer ve-
Mevlâna rilmiştir.
Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi- E) İyelik eki alan birden çok isme yer verilmiştir.
si söylenemez?
5. (I) Yazarlar, eserlerinde içinde yaşadıkları toplum-
A) Zincirleme isim tamlaması kullanılmıştır.
ların tarihlerini konu olarak seçebilirler. (II) Örne-
B) Ad durum eki alan sözcüklere yer verilmiştir. ğin, Kırımlı yazar Cengiz Dağcı, II. Dünya Savaşı
C) Niteleme sıfatlarına yer verilmiştir. sırasında değişik cephelerde yaşanan vahşeti ilk
romanı Korkunç Yıllar ve onun devamı olan Yur-
dunu Kaybeden Adam başta olmak üzere Türkiye
E) Çokluk eki alan isimlere yer verilmiştir. Türkçesi ile yazdığı romanlarında anlatmıştır. (III)
Bu romanlarda olduğu gibi yakın tarihimiz de ede-
biyatımızda farklı yazarlarca konu edilmiştir. (IV)
3. Bin bahçeli beldemizi yâd ellere bıraktık Türk edebiyatında özellikle Kurtuluş Savaşı’nın iz-
Gölgesinde barınacak bir bahçemiz yok artık leri eserlere yansımıştır.
Yukarıdaki parçayla ilgili aşağıdakilerden han- Yukarıdaki parçayla ilgili aşağıdakilerden han-
gisi söylenemez? gisi söylenemez?
A) Kurallı bileşik sıfat kullanılmıştır. A) I. cümlede çokluk eki alan isimlere yer verilmiştir.
B) Tamlayanı düşmüş isim tamlaması kullanılmış- B) II. cümlede edat ve bağlaç görevli sözcüklere
tır. yer verilmiştir.
C) İyelik eki alan birden çok isim kullanılmıştır. C) III. cümlede niteleme ve belirtme sıfatlarına yer
verilmiştir.
D) İsim görevli sözcüğü niteleyen sözcük kullanıl-
mıştır. D) IV cümlede zincirleme isim tamlamasına yer
verilmiştir.
E) Eylemi durum bakımından belirten sözcük kul-
lanılmıştır. E) II. cümlede durum zarfına yer verilmiştir.
71
SÖZCÜK TÜRLERİ
6. Cumhuriyet Dönemi şiirinde, 1940 Dönemi’ne Ga- 9. Beyrut’tan Adana’ya babaannesinin yanına dönen
rip akımı damgasını vurmuştur. Çocukluk arka- Küçük Adam, okula yazılsa da devam etmez. Hay-
daşı olan bu dönem şairleri, yeni bir dönüşümün laz arkadaşlarıyla birlikte sürekli okuldan kaçarak
başlangıç noktasını oluşturmuş; ölçü ve kafiyeyi kahvede, mahalle maçlarında vakit geçirir. Hayali-
edebiyattan uzaklaştırmış, eskiye ait olan her şeye ni kurduğu İstanbul’a gidecek parayı kazanabilmek
karşı çıkıp sokağı şiire sokmuş, en basit konuların için dokuma fabrikasında işe girer, oradan da ayrılır.
şiire konu olabileceğini iddia etmiş, modern Türk Yukarıdaki parçayla ilgili aşağıdakilerden han-
şiirinin temellerini atmıştır. gisi söylenebilir?
A) Miktar zarfına yer verilmiştir.
gisi söylenemez?
B) Zaman veya durum zarfına yer verilmiştir.
A) Adlaşmış sıfata yer verilmiştir. C) Takısız isim tamlamasına yer verilmiştir.
B) Zincirleme isim tamlamasına yer verilmiştir. D) Kişi zamirlerine yer verilmiştir.
C) Belgisiz zamir ve belgisiz sıfata yer verilmiştir. E) Kesinlik zarfına yer verilmiştir.
D) Yer - yön zarfına yer verilmiştir.

10. Usta şairlerin şiir hakkındaki yazılarını okumak,
E) Sıfatı derecelendiren zarfa yer verilmiştir. yalnızca onların şiire ilişkin görüşlerini öğrenmemi-
zi, kendi şiirlerini anlamamızı değil, bir devrin şiir
7. Atatürk’ün bir sözü vardı anlayışını sorgulamamızı ve yapılan tartışmaları
Yediveren gül gibi açardı değerlendirebilmemizi de sağlar.
Atatürk’ün bir atı vardı Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur?

Etiler’den beri yaşardı
A) Bağlaç görevinde kullanılmış “de”
Atatürk’ün bir resmi vardı
B) Sıfatlaştıran -ki
Buğday tarlası gibi ağardı
C) Sürerlik fiili
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
(ÖSYM) D) Ünlü düşmesi
E) Dönüşlülük zamiri
A) Bileşik sözcük B) Çekimli fiil
C) Ad tamlaması D) Bağlaç
11. Milli ve manevi değerler karşısında son derece du-
E) Ekeylemli yüklem yarlı olan ve Türk - İslam dünyasının bütün güzel-
liklerine sonsuz bir hayranlık duyan Arif Nihat Asya,
8. Sanatçının ilk hikâye kitabıdır. Bu hikâyede mad- eserlerini oluştururken Kur’an’dan, hadislerden, ede-
de - ruh ve gerçek - hayal ikileminde yaşayan bir bi ve tasavvufi eserlerden, halk edebiyatı kaynakla-
adamın sürrealist ögelerle bezenmiş rüyası sem- rından ve tarihi sözlerden geniş ölçüde yararlanır.
bollerle yüklü bir dille anlatılmaktadır. Yukarıdaki parçayla ilgili aşağıdakilerden han-
Yukarıdaki parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
gisi söylenemez?
A) Birden çok niteleme sıfatı alan isme yer veril-
A) Sıra sayı sıfatına yer verilmiştir. miştir.
B) Durum zarfına yer verilmiştir. B) Yer - yön zarfına yer verilmiştir.
C) Niteleme sıfatına yer verilmiştir. C) Zincirleme isim tamlamasına yer verilmiştir.
D) Edat görevli sözcüğe yer verilmiştir. D) Durum zarfına yer verilmiştir.
E) Zaman zarfına yer verilmiştir. E) Zaman zarfına yer verilmiştir.
1. E 2. A 3. E 4. C 5. E 6. E 7. D 8. E 9. B 10. C 11. B
TEST
SÖZCÜK TÜRLERİ
3
KONU TEKRAR
1. (I) Bu kitabı okuyan herkesin, yazarı olarak benim 3. Ovanın yeşili göğün mavisi
bu kitapta ulaştığımı sandığım yerlere ulaşması Ve mimarilerin en ilahîsi
gerekmez. (II) Bazı şeyleri paylaşsak da her birimi-
Bir zafer müjdesi burada her isim:
zin kitaplarla olan bağı başkadır. (III) Herkes kitabı
kendince okur. Sever ya da sevmez; etkilenir ya da Sanki tek bir anda gün, saat, mevsim
etkilenmez. (IV) Hiç kimseye, bu kitabın şurasını Yaşıyor sihrini geçmiş zamanın
şöyle değerlendir, burasını böyle değerlendir gibi- Hâlâ bu taşlarda gülen rüyanın.
lerden ders vermem. (V) Tam tersine, okuyucunun Güvercin bakışlı sessizlik bile
kitabımla benim gitmediğim yerlere gitmesi, en bü-
Çınlıyor bir sonsuz devam vehmiyle.
yük dileğimdir.
si söylenemez?
A) Tamlayanı ile tamlananı yer değiştirmiş isim
A) I. cümlede zamir görevli birden çok sözcük kul- tamlaması kullanılmıştır.
lanılmıştır.
B) Tamlayanı ile tamlananı arasına sözcük girmiş
B) II. cümlede belgisiz sıfat, belgisiz zamiri belirt- isim tamlaması kullanılmıştır.
me göreviyle kullanılmıştır. C) Birden çok sıfat tamlaması kullanılmıştır.
C) III. cümlede birden çok bağlaca yer verilmiştir. D) Hem niteleme hem de belirtme sıfatı alan isme
D) IV. cümlede isim tamlamasının tamlayanı zamir yer verilmiştir.
türündedir. E) Zincirleme isim tamlaması örneklerine yer veril-
E) V. cümlede tamlayanı düşmüş bir isim tamla- miştir.
ması vardır.
4. I. Acı, kendini çoğaltmayı bilir.

II. Umudun yanında acıyı barındırmak olasıdır.
III. Bunun bir kaygı gereği olmadığını da bilmek
2. Neylersin ölüm herkesin başında gerekir.
Uyudun uyanamadın olacak IV. Fikirsel yavanlık bunun aksi olsa da bunu ka-
Kim bilir nerde, nasıl, kaç yaşında bullenmek önemlidir.
Bir namazlık saltanatın olacak V. Bunun bilakis bir sevinç olarak gözlerde parla-
ması gerekir.
Taht misali o musallâ taşında
Yukarıda parçada numaralandırılmış maddeler-
le ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
gisi söylenemez?
A) I. cümlede belirtme durum eki alan isim kullanıl-
A) Zamir görevli sözcük, tamlayan göreviyle kulla- mıştır.
nılmıştır.
B) II. cümlede birden çok soyut isim kullanılmıştır.
B) Birden çok isim tamlaması kullanılmıştır.
C) III. cümlede yalın halde kullanılan isme yer ve-
C) Farklı türlerde sorulara yer verilmiştir. rilmiştir.
D) Bileşik yapılı sözcüklere yer verilmiştir. D) IV. cümlede tekil ve çoğul isimlere yer verilmiştir.
E) Eylemi miktar bakımından belirten sözcük kul- E) V. cümlede çokluk ve hal eki alan isim kullanıl-
lanılmıştır. mıştır.
73
SÖZCÜK TÜRLERİ
5. Benim bu gidişe aklım ermiyor 7. (I) Ben edebiyat türleri arasında ayrım yapmayı
Fukara hâlini kimse sormuyor sevmem. (II) Roman, öykü, anı, deneme hepsi
aynı kapıya çıkar. (III) Önemli olan, anlattığın şe-
Padişah sikkesi selam vermiyor
yin okurun ilgisini çekmesi, onun yaşamını zengin-
Kefensiz kalacak ölümüz bizim leştirmesidir. (IV) Bunu başarabiliyor musun? (V)
Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi- İşte hangi türü seçerse seçsin bir yazarın yapması,
si söylenemez? başarması gereken şey budur.

A) Yönelme durum eki alan sözcük kullanılmıştır.
si söylenemez?
B) Çokluk eki alan isim kullanılmıştır.
A) I. cümlede kişi adılı kullanılmıştır.
C) Soyut ve somut sözcüklere yer verilmiştir.
B) II. cümlede belgisiz adıl kullanılmıştır.
D) Farklı türdeki sözcüklere yer verilmiştir.
C) III. cümlede işaret adılı kullanılmıştır.
E) Belirtme hal eki alan isme yer verilmiştir.
D) IV. cümlede zamir, nesne göreviyle kullanılmıştır.
E) V. cümlede farklı zamir türleri kullanılmıştır.
8. Açılan bir gülsün sen yaprak yaprak,

Ben aşkımla bahar getirdim sana.
Tozlu yollarından geçtiğim uzak,

İklimden şarkılar getirdim sana.

si söylenebilir?
A) İşaret adılına yer verilmiştir.

6. Uyuşamayız, yollarımız ayrı; B) Kişi adıllarına yer verilmiştir.
Sen ciğercinin kedisi, ben sokak kedisi
C) İlgi adılına yer verilmiştir.
Senin yiyeceğin, kalaylı kapta;
D) Belgisiz adıllara yer verilmiştir.
Benimki aslanağzında;
E) Soru adılına yer verilmiştir.
Sen aşk rüyası görürsün; ben kemik.
Ama seninki de kolay değil, kardeşim;
9. Elvan çiçekleri takma başına
kolay değil hani
Kudret kalemini çekme kaşına
Böyle kuyruk sallamak Tanrının günü.
Beni aldatırsan doyma yaşına
Yukarıdaki dizelerle ilgili olarak aşağıdakiler-
Ağla gözyaşını sil melül melül
den hangisi söylenemez?
A) Birden çok kişi zamirine yer verilmiştir. si söylenebilir?
B) Ek halinde birden çok zamir vardır. A) Dönüşlülük adılı kullanılmıştır.
C) Birden çok sıfat yapan “ki’’ kullanılmıştır. B) Kişi adılı kullanılmıştır.
D) Bulunma durum eki alan isim kullanılmıştır. C) Belgisiz adıla yer verilmiştir.
E) İsim tamlamalarına yer verilmiştir. D) Soru adılına yer verilmiştir.
E) İşaret adılına yer verilmiştir.
1. D 2. E 3. E 4. D 5. B 6. C 7. C 8. A 9. B
TEST
FİİLLER (EYLEMLER)
1
KONU KAVRAMA
1. Yorgunsun, uzaklardan gelmişsin 4. Geçmiş zaman kipi, kişinin sonradan farkına vardı-
Yitirmişsin, nen varsa birer birer ğı bir eylemin anlatımında da kullanılır.
Üzülme, yeniden kazanırsın hepsini Aşağıdaki cümlelerin hangisinde böyle bir kul-
Acıların dönmemek üzre geçip gider lanım vardır?
Yukarıdaki dörtlükte kaç çekimli eylem kullanıl- A) Odamda kitap okurken uyumuşum.
mıştır?
B) Abisi geçen yıl üniversiteden mezun olmuş.
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9 C) Koronavirüs, tüm dünyada binlerce can almış.
D) Eve kapanmak insanların psikolojisini bozmuş.
E) Salgından dolayı birçok ülkenin ekonomisi çök-
müş.
2. Aşağıdaki çümlelerin hangisinde yüklem, ha-

ber kiplerinden biriyle çekimlenmiştir? 5. Aşağıdakilerin hangisinde kip kayması vardır?
A) Elindeki imkânları çok iyi değerlendir. A) Bu hayatın hem neşesini hem de hüznünü ya-
şadık.
B) Çalışma şartlarımızı biraz daha düzeltmeliyiz.
B) Divan edebiyatını daha yakından tanımalısın.
C) Önümüzdeki hafta bu konuyu yeniden görüşe-
lim. C) Derdi dünya olanın dünya kadar derdi olur.
D) Her hafta aynı yerde onunla buluşuruz. D) Edebiyat dünyasında hararetli tartışmalar yaşa-
nacak.
E) Bizden onay almadan hiçbir yere imza atmaya-
sın. E) Yıllardır aynı yayınevinde kitaplarını bastırıyor.
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem farklı

3. Aşağıdaki çümlelerin hangisinde eylemin söy- bir kiple çekimlenmiştir?
leyişi ile yapılışı aynı andadır?
A) Edebi ürünler, insana yeni ufuklar açmalı.
A) Yıllar önce köyünden ayrılıp buraya yerleşiyor.
B) Edebiyatımızda birçok edebi topluluk boy gös-
B) Önümüzdeki hafta sokağa çıkma yasağı kalkı- termiş.
yor.
C) Edebiyat dünyası arada bir öz eleştiri yapsın.
C) Her hafta öğrencilere iki sınav hazırlıyoruz.
D) Kitap seçimi yaparken ilgilerimizi göz önünde
D) Geçen hafta yapılan sınavın analizini yapıyo- bulunduralım.
ruz.
E) Yahya Kemal geri gelse de bize şiir zevki yaşat-
E) Okullar Ramazan Bayramı’ndan sonra açılıyor. sa.
83
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yükleminde 10. Aşağıdakilerin hangisinde eylem, haber kiple-
anlam kayması yoktur? rinden biriyle çekimlenmemiştir?
A) Yıllar önce bu araziyi alır ve bu ağaçları diker. A) Her yaz mutlaka köyüne gider.
B) Önümüzdeki yıl yeni bir şiir kitabı yayımlıyor. B) Tüm dünyada edebiyat kan kaybediyor.
C) Allah, gönlünden geçeni hakkında hayırlı etsin. C) Dünkü maçta ayağını burkmuş.
D) Bu kale Selçuklulardan kalmış olacak. D) Sabahları erken kalkmaya özen göster.
E) Kendisini birkaç ay önce ani bir biçimde kaybet- E) Önümüzdeki yıl farklı bir okulda çalışacak.
tik.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde çekimli eylem

11. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin fiil kipinde
yoktur?
anlam kayması yoktur? (ÖSYM)
A) Onu bütün gün her yerde aradım.

A) Tatilimi genellikle İzmir’de geçiriyorum.
B) Çamaşırları henüz yıkayamamış.
B) Okula gitmek için hazırlanıyor.
C) Ağaçlar yapraklarını döküyor.
C) Sen hiçbir sözünü tutmuyorsun.
D) Babası başarılı bir iş adamıydı.
D) Bugün arkadaşlar bize geliyorlar.
E) Birkaç dakika daha bekleyeceğim.
E) Yarın İstanbul’a gidiyorum.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde dilek ve ha-

ber kipiyle çekimlenmiş eylemler bir arada kul- 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem basit za-
lanılmıştır? manlı (çekimli) hem de bileşik zamanlı fiil kulla-
nılmıştır?
A) Allah aşkına; gök, deniz aşkına
Yağsın kar üstümüze buram buram A) Köyde anlaşamadığı kimse yoktu, herkesle çok
iyi anlaşıyordu.
B) Ne sabahtır bu mavilik ne akşam
Uyandırmayın beni, uyanamam B) Sobanın fırınında patates pişirip sıcak sıcak ye-
meyi çok özlemişti.
C) Bir rüyadan kalmanın hüznü
İçinde gülüyor bana derinden C) İnsanlarla konuşarak onların sorunlarına çö-
züm bulmayı severdi.
D) Bu hayal içinde... Ve ufkumuzu
Çepeçevre kaplasın bu renk D) Şef, etrafındakilere bağırdı; herkes telaşlandı.
E) İsterdim bu eski yerde seninle E) Yıllar sonra gördüğü asker arkadaşını tanımış-
Baş başa uyumak son uykumuzu tı, ona hasretle sarıldı.
1. A 2. D 3. D 4. A 5. E 6. B 7. E 8. D 9. B 10. D 11. B 12. E

TEST
2
KONU KAVRAMA
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylemin ger- 4. Televizyon bizim çocukluğumuzda sadece maddi
çekleşme zamanı söyleyişinden öncedir? durumu iyi olan ailelerde bulunurdu. Siyah beyaz
ekranda yayımlananları ilgiyle izlerdik. Ajans satin-
A) Yazdığı hikâyeleri bir kitapta toplayacak. de ise dedem televizyonun başınadan ayrılmazdı.
B) Düğüne gelemeyeceğini telefonla bildirdi. Bugün hikâye gibi gelen o günlerde ne hayaller ku-
C) Davetliler salaona yavaş yavaş geliyorlar. rardık. Sanırım o günleri çok özledim.
D) İlk derslerde tüm okul kitap okuyacak. Yukarıdaki parçada kaç bileşik çekimli eylem
kullanılmıştır?
E) Kitaplar dönüşümlü olarak sınıflara dağıtılacak-
mış.
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kip (anlam)

kayması vardır?
2. Aşağıdaki dizelerin hangisinde bileşik zamanlı
eyleme yer verilmemiştir? A) Koronavirüs tüm dünyadaki spor müsbakalarını
A) Bunu senden ummazdım etkiledi.

Çok kırıldım ben sana B) Virüs yüzünden tüm ulaşım hareketleri durdu-
B) Seni bir ömür değil ruldu.
Bin ömür sevebilsem C) Virüs, laboratuvar ortamında üretilmiş olacak ki
C) Senin derdin, benim derdin durdurulamıyor?
Hani beni çok severdin? D) Dünya daha önce böyle bir virüsle karşılaşma-
D) Gözlerin hayran bakarmış mıştı.
Bilmeyip ısrarımı E) Virüse karşı seferber olan bilim insanları aşı
E) Hiçbir şey istemezdim üretmeye çalışıyor.
Seni sevmekten başka
6. Odamın camlarına çarpan yağmur, dinlendirici bir

ses çıkarıyordu.
Bu çümlenin yüklemi için aşağıdakilerden han-

3. Aşağıdaki çümlelerin hangisinde eylemin ki- gisi söylenemez?
pinde bir anlam (zaman) kaynası olmuştur?
A) Şimdiki zaman kipiyle çekimlenmiştir.
A) Geç uyandığı için işine geç gitmiş. B) Bileşik çekimli bir fiildir.
B) Yıllar önce bu tarlayı dedem, babama verir. C) 3.tekil şahış ekiyle çekimlenmiştir.
C) Anlatılan hikâyeyi meğerse o yaşamış. D) Yüklemin kipinde anlam kayması vardır.
D) Sabahları hiç kimse geçmez bu sokaktan. E) Şimdiki zamanın hikâyesi şeklinde çekimlen-
E) Kitaptaki yazım hatalarını kendisine söyledim. miştir.
85
7. (I) Bihruz Bey’in serveti ona babasından kalmış. 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi emir
(II) Bu genç iyi giyinmeyi çok sever. (III) Kendi ara- kipiyle çekimlenmiştir?
basıyla gezmekten çok hoşlanır. (IV) Bu akşam da
arabasıyla Çamlıca’ya gidecek. (V) Arakadaşları- A) Verilen ödevleri yarına kadar mutlaka bitirmeli-
nın geleceğini bildiğine göre çok sevinçli olmalı. sin.
Bu parçadaki numaranlandırılmış cümlelerden B) Eşyalarını bir daha böyle dağınık görmek iste-
hangisinde eylem zaman anlamı taşımamakta- miyorum.
dır? C) Benden izin almadan kimse dışarı çıkmasın.
D) Salonda boş bulduğunuz herhangi bir yere otu-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. runuz.
E) Bizim ürünlerin taklitlerini yapmaktan uzak du-
rasın.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde verilen ey-

lemler sırasıyla “kılış - durum - oluş” anlamı bil-
11. Ey coşkun deniz kudur, atıl, dalgalan
dirmektedir?
Haykır, inle, köpür, çatla, çalkalan
A) görmek - inanmak - gezmek Geniş enginlerin bir mezar olsun

B) ağlamak - çalışmak - sararmak Siyah ufukların rüzgârla dolsun
C) beklemek - oturmak - üşümek Yukarıdaki parçada kaç çekimli eylem kullanıl-
D) morarmak - yavaşlamak - dinlemek mıştır?
E) gülmek - sevmek - yeşermek

A) 10 B) 9 C) 8 D) 7 E) 6
12. Aşağıdaki dizelerin hangisinde bileşik zamanlı

eylem kullanılmıştır?
A) Güç yetiririm belki, gönlümün susuzluğuna

9. Aşağıdaki dizelerin hangisinde “dilek - koşul” Lâkin”İstanbul, İstanbul” diye ağlarım
anlamıyla çekimlenen bir fiil kullanılmıştır?
A) Şen martılar uçuşan sahillerde gülekim B) Düşmeyedursun Körfez’e gözbebeklerim

Durgun, mavi denize beraber dökülelim Karadeniz’den, Akdeniz’den toplarım
B) Ey neşe diyarının güzel çağlayanları

C) Uğrarsa bir gün Çamlıca yollarına
Bir kardeş gibi alın beni de aranıza
Samanyolu’na kadar çıkar ayaklarım
C) Benin kanım da artık bir neşe şelalesi
Ben de mavi denize dökülmek istiyorum D) Boğaz’a köprüler kurulur
D) Yolunda gençliğim sönse de yine Ben gönül köprüleri kurarım
İçimde vatanın aşkı var yeter.
E) Yedi tepeye inat minareler kurmuş
E) O gurbet illerinde hep anmışsın adımı
Sinan’ın dilini Itri’den sorarım
Gelemedim affeyle kırdılar kanadımı
1. B 2. B 3. B 4. A 5. C 6. D 7. E 8. C 9. D 10. C 11. A 12. C

TEST
EK FİİLLER (EK EYLEMLER)

1
KONU KAVRAMA
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek eylem kul- 4. Ek eylemler, isim görevli sözcüğü yüklem; fiil gö-
lanılmamıştır? revli sözcüğü ise bileşik zamanlı yapar.
Yukarıdaki bilgiye göre aşağıdaki cümlelerin

A) Sanatçılar, hem çağının tanığı hem de anlatıcı-
hangisinde ek eylem farklı bir görevde kullanıl-
sıdır.
mıştır?
B) Sizler toplumun önünde giden ve toplumu ay-
dınlatan kişilersiniz. A) Her şeyin istediği gibi gerçekleşeceğini zanne-
C) Yazılarınızı ilgiyle okuyorum ve düşüncelerini- diyordu.
zin destekçisiyim. B) Bilseydim bu kadar ileri gitmene izin vermez-
D) Son derece samimi ve üretken bir sanatçısın. dim.
E) Düşüncelerinden dolayı ileride pişmanlık duya- C) Her akşam, gelen mesajlara üşenmeden cevap
bilirsin. verirdim.
D) Davetiyeleri adayların adreslerine postalaya-
2. İsim görevli yüklemlerde ek fiilin 3. teklik eki kulla- caktı.
nılmayabilir. E) Amacım, konuyu tüm ayrıntılarıyla paydaşlara
anlatmaktı.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde yu-
karıdaki durumu örnekleyen bir kullanım vardır?
A) Roman, Afrikalı bir ailenin benliğini bulma ça- 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek eylem iki
basını konu edinmiş. farklı görevde kullanılmıştır?
B) Dünya edebiyatında, Türk edebiyatı özellikle

A) Zannetme ki bu bahçenin tek goncası sensin.
şiirle var.
B) Dikeni olmasaydı belki gül bu kadar güzel ol-
C) Gerçek hayattan alınmış bir hikâyenin anlatıldı-
mazdı.
ğı eser, yazarın ilk romanıdır.
C) Geçmişindir seni geleceğe taşıyan, şayet bu-
D) Birinci kişili anlatımın benimsendiği romanda
nun farkına varabiliyorsan.
sade bir dil kullanılmış.
D) Gecenin karanlığından sonra mutlaka gün do-
E) Okuyucu, romanı okurken kendini kurgunun
ğacaktır, ümidini kaybetmezsen.
içinde buluyor.
E) Zordur, daha önce söylenmiş olanı ayrı bir tatla
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek eylem yok- anlatabilmek.
tur?
A) Küçük bir çeşmeyim, yurdumun unutulmuş bir 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek eylem
dağında. farklı türde bir sözcüğe gelmiştir?
B) Hiç kesilmeyecek suyum, daima akıp duracağım.
A) Bu projeyi çizen ve uygulayan kişi kendisidir.
C) Henüz bu durumu anlayacak olgunlukta değil-
B) Kısmetindir seni diyar diyar gezdiren.
sin.
C) Sabahın köründe bizi buraya çağıran odur.
D) Şartlar istediğimiz şekilde olursa teklifinizi de-
ğerlendiririz. D) Geleceğe yön verecek olan aydınlar, sizlersi-
niz.
E) En önemli özelliği, olaylara sakin ve kararlı yak-
laşmasıydı. E) Sendin, kafamızdaki karanlıkları aydınlatan.
91
EK FİİLLER (EK EYLEMLER)
7. Aşağıdakilerden hangisinde “-im” eki farklı bir 10. İsim görevli yüklemlerde ek fiilin 3. teklik eki kulla-
görevde kullanılmıştır? nılmayabilir.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde yu-

A) Umutluyum ezilen toplumların geleceği konu-
karıdaki durumu örnekleyen bir kullanım vardır?
sunda.
B) Yapılan eleştirilerin tamamını mutlaka dikkate A) Roman, Afrikalı bir ailenin benliğini bulma ça-
alacağım. basını konu edinmiş.
C) Kırgınım, küçücük dünyamda bile beni rahat bı- B) Olayın akışının kesilerek bilginin aktarıldığı ro-
rakmayan insanlara. manda, idealist karakterler var.
D) Uzun ince bir yoldayım ancak bu yolun sununa C) Gerçek hayattan alınmış bir hikâyenin anlatıldı-
gelmiş gibiyim. ğı eser, yazarın ilk romanıdır.
E) Hayranıyım, hitabetleriyle kitleleri harekete ge- D) Birinci kişili anlatımın benimsendiği romanda
çiren insanların. sade bir dil kullanılmış.
içinde buluyor.
8. Aşağıdakilerden hangisinde ek fiil farklı bir gö-
revde kullanılmıştır?
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek eylem iki

A) Huzur arayan insanların sık sık uğradığı bir sa-

farklı görevde kullanılmıştır?
hildi burası.
B) Verilmiş bir sadakası vardır bu zor işlerle uğra- A) Dünya edebiyatının en önemli yazarıdır.
şanların.
B) Neler yaşadığımı bilseydin böyle yargılamaz-
C) Düşüncelerin hayata geçirildiği çok özel bir dın.
mekândır burası.
C) Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur.
D) Aşk, ıhlamur ağaçlarının yapraklarına konan bir
D) Senin için zordur buradan ayrılmak. Dilersen
kelebekmiş.
görevinde kalabilirsin.
E) Hüznünü bırakırdı seninle vakit geçirdiğimiz
E) Herkesin bildiği işi yapmasından yanayım.
parklar, bahçeler.
9. Denemelerde öne sürülen düşünce ve görüşler

12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek eylem
öznel bir bakış açısıyla ele alındığından deneme-
farklı türde bir sözcüğe gelmiştir?
nin kanıtlanma zorunluluğu yoktur. Deneme, fıkra
ve makaleden farklı olarak uzun ömürlüdür. Do-
A) Her şeyi böyle planlayan kendisidir.
layısıyla sanatsal değer açısından daha kalıcıdır.
Ben de bir deneme yazarıyım ancak denemelerim B) Dünya, haksızlıkların zirve yaptığı bir yerdir ar-
yayımlanmamıştır. İçlerinde yayımlanmaya uygun tık.
olmayanları bile saklardım. Uygun ortam bulursam C) Bunca sıkıntıya rağmen kurumu ayakta tutan
bunları gözden geçirip yayımlayacağım. benim.
Yukarıdaki parçada kaç tane ek fiil kullanılmış- D) Bütün işlerin aksamasına sebep olan sensin.
tır? E) Bu civardaki en güzel köy burasıdır.
A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3
1. E 2. B 3. B 4. E 5. C 6. B 7. B 8. E 9. A 10.B 11. E 12. B

TEST
FİİL - EK FİİL - FİİLDE YAPI

1
KONU TEKRAR
1. İsim görevli yüklemlerde ek fiilin 3. teklik eki kulla- 4. I. Uzun zamandır üzerinde çalıştığı bir eserdi.
nılmayabilir. II. Bu eser: “Dünüm ile bugünümün harmanıdır.”
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde yu- dedi.
karıdaki durumu örnekleyen bir kullanım vardır? III. Detaylara fazla takılmasaydım, eser daha önce
bitecekti.
A) Roman, Afrikalı bir ailenin benliğini bulma ça- IV. Aklımdan ve yüreğimden geçenleri bu eserde
basını konu edinmiş. görebilirsiniz.
B) Olayın akışının kesilerek bilginin aktarıldığı ro- V. Hüznün ve sevincin tuvale yansımış halisin.
manda, idealist karakterler var.
Yukarıdaki numaralanmış dizelerin hangisinde
C) Gerçek hayattan alınmış bir hikâyenin anlatıldı- ek eylem yoktur?
ğı eser, yazarın ilk romanıdır.
D) Birinci kişili anlatımın benimsendiği romanda A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
sade bir dil kullanılmış.
içinde buluyor.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek eylem iki

farklı görevde kullanılmıştır? 5. Aşkın yüzlerce nazı, edâsı, ululuğu var.
Aşk yüzlerce nazla elde edilebilir.
A) Zannetme ki bu bahçenin tek goncası sensin.
Yukarıdaki parçada kullanılan bileşik fiil, aşağı-
B) Dikeni olmasaydı belki gül bu kadar güzel ol-
da bulunan bileşik fiillerden hangisyle benzer-
mazdı.
lik göstermektedir?
C) Geçmişindir seni geleceğe taşıyan, şayet bu-
nun farkına varabiliyorsan. A) Onu ikna edene kadar akla karayı seçtim.
D) Gecenin karanlığından sonra mutlaka gün do- B) Koronavirüs yüzünden milyonlarca insan evleri-
ğacaktır, ümidini kaybetmezsen. ne hapsoldu.
E) Zordur, daha önce söylenmiş olanı ayrı bir tatla C) Bilim insanları, bu illeti geçirecek ilacı henüz
anlatabilmek. bulamadı.
D) Evlerde kaldığımız süre içerisinde zenginlikleri-
mizin farkına vardık.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek eylem E) Boş bir hayalin peşinden koşarken ömrümüzü
farklı türde bir sözcüğe gelmiştir? tüketmişiz.
A) Bu projeyi çizen ve uygulayan kişi kendisidir.

B) Kısmetindir seni diyar diyar gezdiren.
C) Sabahın köründe bizi buraya çağıran odur.
D) Geleceğe yön verecek olan aydınlar, sizlersi-
niz.
E) Sendin, kafamızdaki karanlıkları aydınlatan.
97
(I) İnsan omurgasında bulunan omurların arasındaki

diskler, yer çekiminin etkisiyle sürekli baskı altındadır.
(II) Uzayda diskler üzerinde böyle bir baskı oluşmaz.
(III) Bu durum, disklerin arasının biraz daha açılmasına
sebep olur. (IV) Sonuç olarak uzayda astronotların bo-
yunun uzadığı görülür. (V) Astronotların sırt ağrısı çek-
melerinin nedeni de budur.
Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak

aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? (2019 TYT)
A) I. cümlede sıfat-fiil kullanılmıştır.

B) II. cümlede edat bulunmaktadır.
C) III. cümlede isim-fiil vardır.
D) IV. cümlede zarf-fiil kullanılmıştır.
E) V. cümlede bağlaç bulunmaktadır.
1. B 2. C 3. B 4. D 5. C 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.

TEST

2
KONU TEKRAR
1. Öyle yazarlar, şairler vardır ki onların yazdıklarını, 3. Konuştuğumuz gibi yazmak olacak iş midir? Ya-
yaşamlarından; yazgılarını, ülkelerinin somut ger- zıda hani bizim konuşmamızın ateşi? Sesimizi
çeklerinden ayıramazsınız. Dahası, içinde yaşa- de kâğıt üstünde gösterebilir miyiz? Yazı, hiçbir
dıkları koşulları, tarihsel dönemi, özel yaşamlarını zaman konuşmanın tıpkısı olamaz. Konuşurken
bilmeden, yapıtlarını gerçek boyutları içinde kavra- karşımızdakine başımızın, ellerimizin hareketiyle,
yamazsınız. sesimizin türlü yükselmeleri, alçalmalarıyla anlata-
bildiğimiz şeyleri, yazı ile anlatamaz, duyuramayız.
hangisi söylenemez? Yukarıdaki parçayla ilgili aşağıdaki bilgilerden
A) Bileşik yapılı birden fazla fiil kullanılmıştır.
B) İsim görevli sözcük ek eylem alarak yüklem ol- A) Hem bileşik yapılı hem de bileşik zamanlı fiil ör-
muştur. neği vardır.
C) Bileşik zamanlı fiillere yer verilmiştir. B) Kurallı bileşik fiilin birden çok örneği vardır.
D) Birden çok sıfat tamlaması örneğine yer veril- C) Edat öbeği, yüklem görevindedir.
miştir. D) Kılış fiilinin birden çok örneği vardır.
E) İsim tamlamasının tamlananı sıfat tarafından E) Birden çok çekimli fiil örneği vardır.
nitelenmiştir.
4. (I) Roman dediğin, bana benden, kişiliğimin kurulu-

2. Gençlerin gelişiminde, kişiliklerinin oluşumunda
şundan ve yaşama olanaklarından haber vermeli.
edebiyatın önemi büyüktür. Edebiyatla uğraşan-
(II) Bunu da ancak iyi roman, değerli roman başa-
ların yanında, eğitimci ve ruhbilimcilerimizin de
rabilir, öğüttü, kandırmaydı, bilgiçlikti, hiçbiri barı-
edebiyatın bu özelliği üzerine eğilmeleri gerekir.
namaz sanatta. (III) Ne denli gizlese de, “Ben bü-
Gençlerimiz edebiyatı sevmemekte, anlamadıkları
tün yaşam sorunlarını çözdüm. (IV) Yazdıklarımı
için küçümsemekte ayrıca yakınlarınca tek yönlü
okuyun, her şey yoluna girecektir.” diye düşünen
teknik adamlar olmaya zorlanmaktadırlar. Oysa
romancılarla alışverişim yok benim. (V) “Şimdi her
biz, edebiyatın okura sağlayabileceği duygu, dü-
şeyi anladım, doğrusu buymuş.” diye düşündüren
şünce ve eleştirme özgürlüğünden olabildiğince
ve duygusal bir rahatlama sağlayan roman olur
yararlanabilecek bir gençliğin yetişmesine yardım-
mu?
cı olmalıyız.
A) I. cümlede yüklem haber kipiyle çekimlenmiş.

A) İsim görevli sözcük ek eylem alarak yüklem gö-
reviyle kullanılmıştır. B) II. cümlede bileşik yapılı birden çok fiil kullanıl-
mış.
B) Bileşik yapılı fiil örneğine yer verilmiştir.
C) III. cümlede dilek kipiyle çekimlenmiş fiil kulla-
C) Bileşik çekimli fiil örneğine yer verilmiştir.
nılmış.
D) Hem haber hem de dilek kipi örneğine yer veril-
D) IV. cümlede basit zamanlı fiil kullanılmıştır.
miştir.
E) V. cümlede birden çok çekimli fiil kullanılmış.
E) Birden çok çekimli fiil örneğine yer verilmiştir.
99
5. (I) Romancı hangi görüşte olursa olsun, kolaya ka- 7. (I) Rize’nin Pazar ilçesinde, Verçenik Yaylası’na
çamaz. (II) Her eserinde mutlaka özgün bir fikir, ile- gidecek minibüse bindiğimizde, uzun süren otobüs
riye doğru tutulmuş bir ışık bulundurmak zorunda- yolculuğunun yorgunluğunu unutmuştuk. (II) Yak-
dır. (III) İnsanlara, daha doğrusu insan sorunlarına laşık beş saat süren minibüs yolculuğundan son-
bu açıdan bakmamışsa, kendisine o romanı neden ra, kararlaştırılan buluşma noktasına ulaştık. (III)
yazdığı sorulabilir. (IV) Bu sorunun karşılığını ro- Oradakilerle hoşbeşten sonra çadırları kurduk, sırt
mancı, hiçbir çağda kolayca verememiştir.(V) Bü- çantalarımızı boşalttık. (IV) İlk günler için getirilen
yük ihtimalle ileriki çağlarda da bu soru cevapsız taze yiyeceklerle, hemen küçük bir ziyafet sofrası
kalacaktır. kurduk kendimize. (V) Geceleri fark ettik ki gök-
yüzü burada her zaman yıldızlarla doluydu. (VI)
Hemen her gece yıldızlara bakarak düşler kuruyor-
duk.
A) I. cümlede hem bileşik yapılı hem de bileşik za- Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi-
manlı fiiller kullanılmıştır. si söylenemez?
B) II. cümlede çekimli eylem göreviyle kullanılmış
sözcük yoktur. A) I. cümlede aktarılan geçmiş kipiyle çekimlenmiş
fiile yer verilmiştir.
C) III. cümlede kurallı bileşik fiil, yüklem görevinde-
dir. B) II. cümlede tanık olunan geçmiş zaman kipiyle
çekimlenmiş fiile yer verilmiştir.
D) IV. cümlede fiil, hem bileşik yapılı hem de bile-

şik zamanlıdır. C) III. cümlede türemiş yapılı, basit çekimli fiile yer
verilmiştir.
E) V. cümlede sıfat görevli birden çok sözcük kul-
lanılmıştır. D) V. cümlede birden çok basit çekimli fiile yer ve-
rilmiştir.
E) VI. cümlede bileşik zamanlı, basit yapılı fiile yer
verilmiştir.
6. Mecliste ârif ol kelamı dinle

El iki söylerse sen birin söyle
Elinden geldikçe iyilik eyle
8. Dostlar meclisini düşte görmüşüm
Hatıra dokunup yıkıcı olma
Gördüklerimi hep hayra yormuşum
Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi- Sevdanın yoluna yüzüm sürmüşüm
si söylenemez?
Tutuktur dillerim dökülmez kalem
A) Emir kipiyle çekimlenmiş birden çok fiile yer ve- Yukarıdaki dörtlükle ilgili aşağıdakilerden han-
rilmiştir. gisi söylenemez?
B) Bileşik çekimli eylemlere yer verilmiştir.
A) Haber ve dilek kiplerine yer verilmiştir.
C) Ad durum eki alan birden çok isme yer verilmiş-
tir. B) İsim, ek eylem alarak yüklem olmuştur.
D) Eylemsi göreviyle kullanılan sözcüklere yer ve- C) Basit zamanlı fiillere yer verilmiştir.
rilmiştir. D) Basit yapılı fiillere yer verilmiştir.
E) Bileşik yapılı eyleme yer verilmiştir. E) Birden çok isim tamlaması kullanılmıştır.
1. C 2. C 3. A 4. A 5. D 6. B 7. D 8. A
TEST
FİİLİMSİLER (EYLEMSİLER)
1
KONU KAVRAMA
1. Ustaya mürâcat etmeksizin sanat öğrenip dükkân 4. (I) Roman dediğin, bana benden, kişiliğimin kurulu-
açan kişi, şehirde de köyde de alay konusu olur. şundan ve yaşama olanaklarından haber vermeli.
(II) Bunu da ancak iyi roman, değerli roman başa-
rabilir; öğüttü, kandırmaydı, bilgiçlikti, hiçbiri barı-
si söylenemez?
namaz sanatta. (III) Ne denli gizlese de, “Ben bü-
tün yaşam sorunlarını çözdüm. (IV) Yazdıklarımı
A) İsim fiile yer verilmiştir.
okuyun, her şey yoluna girecektir.” diye düşünen
B) Zarf fiile yer verilmiştir. romancılarla alışverişim yok benim. (V) “Şimdi her
C) Bağlaç görevli sözcüklere yer verilmiştir. şeyi anladım, doğrusu buymuş.” diye düşündüren
ve duygusal bir rahatlama sağlayan roman olur
D) Sıfat fiile yer verilmiştir.
mu?
E) Fiil görevli sözcüğe yer verilmiştir.
A) I. cümlede sıfat fiil, adlaşmış sıfat göreviyle kul-

lanılmıştır.
2. İyi kişilere dost olmayan, elbette kötü kişilerin ya- B) II. cümlede isim fiil, ek eylem almıştır.
nında yer alır ve onlara komşu olur.
C) III. cümlede sıfat fiil cümleye zaman anlamı kat-

Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi- mıştır.
si söylenemez?
D) IV. cümlede hem zarf fiil hem de sıfat fiil kulla-
nılmıştır.
A) Hal eki alan isme yer verilmiştir.
E) V. cümlede fiilimsi türlerinin tamamına yer veril-
B) Zamir görevli sözcüğe yer verilmiştir.
miştir.
C) İsim fiillere yer verilmiştir.
D) Zarf görevli sözcüğe yer verilmiştir.
E) Fiil görevli sözcüğe yer verilmiştir.
5. Nar tanem, nur tanem, bir tanem
Dili mercan, dizi mercan, dişi mercan
Yoluna bin can koyduğum
Gökte ararken yerde bulduğum
3. İnsan bir ağaca benzer, ahdi de ağacın köküne. Gülen ayvam, ağlayan narımsın.
Kökün iyileşmesine, sağlamlaşmasına çalışmak Yukarıdaki parçayla ilgili aşağıdaki bilgilerden
gerek. hangisi söylenemez?
si söylenemez? A) Birden çok sıfat tamlaması kullanılmıştır.
B) Bir sözcük hem iyelik hem de ad durum eki al-
A) Tüm fiilimsi türlerine yer verilmiştir. mıştır.
B) İsim görevli sözcüklere yer verilmiştir. C) Birden çok sıfat fiil kullanılmıştır.
C) Bağlaç görevli sözcüğe yer verilmiştir. D) Bulunma ad durum eki alan birden çok sözcük
D) Sıfat görevli sözcüğe yer verilmiştir. kullanılmıştır.
E) Fiil görevli sözcüğe yer verilmiştir. E) Birden çok çekimli fiil kullanılmıştır.
105
FİİLİMSİLER (EYLEMSİLER)
6. Çok sayıda şiir yazanları, yayımlayanları, şiir kitap- 7. Hangi işte çalıştın da faydasını, zararını görmedin?
larını art arda sıralayanları kınayanlar vardır. Ben, Ne ektin de sonunda onu biçmedin?
az ya da çok yazmayı bir değerlendirme ölçüsü,
bir övgü nedeni saymam. Önemli olan, iyi şiir yaz- Mevlâna
maktır. Yazıldığı ya da okunduğu günün akşamı Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi-
unutulup giden şiirler değil, zamana dayanan, es- si söylenemez?
kimeyen, kuşaktan kuşağa aynı ağırlıkla aktarılan
şiirler... A) Zamir görevli sözcük, sözcüklere yer verilmiştir.
Yukarıdaki parçayla ilgili aşağıdaki bilgilerden B) Soru sıfatına yer verilmiştir.
hangisi söylenemez? C) Tamlayanı düşmüş tamlamasına yer verilmiştir.
D) İsmi belirten sözcüğe yer verilmiştir.
A) Birden çok isim tamlaması kullanılmıştır.
E) Bileşik çekimli fiillere yer verilmiştir.
B) Bir fiilimsi miktar bildiren birden çok zarf almış-
tır.
C) Fiilimsi görevli sözcük ek eylem alarak yüklem 8. Mizaç ve tabiatı bozuk ve hasta olan kişi,
olmuştur.
Kimsenin iyi olmamasını ister
D) Fiilimsi türlerinin tamamının örneği kullanılmış-
Mevlâna
tır.

E) Haber kipiyle çekimlenen birden çok fiil kullanıl-
si söylenemez?
mıştır.
A) Bir isim, birden çok sıfat tarafından nitelenmiş-

tir.
B) Belgisiz zamire yer verilmiştir.
C) Özne, bir söz öbeğinden oluşmuştur.
D) Ad durum eki alan sözcük kullanılmıştır.
7. Bir öykünün, yer aldığı kitaba adını verebilmesi için
kitaptaki öteki öyküler arasında seçkinlik kazanma- E) Birden çok çekimli fiile yer verilmiştir.
sı gerekir. (I) Okuduğum son öykü de bu türden.
(II) Olay yine parçalı, kişilerin ağzından tek tek
anlatılıyor, (III) Her anlatıcı, konunun bir yönünü
tamamlıyor. (IV) Kişiler öylesine doğal, içten ko-
9. Sabretmek, canının tespihleridir.
nuşturuluyor ki hemen her kişi benliğinize girerek Sabret, asıl doğru tespih odur
sizi zenginleştiriyor. (V) Mevlâna
Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi- Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi-
si söylenemez? si söylenemez?
A) I. cümlede birden çok ad eylem kullanılmıştır. A) Zamir görevli sözcük, ek eylem alarak yüklem
B) II. cümlede sıfat fiil, sıfat göreviyle kullanılmış- olmuştur.
tır. B) Çokluk eki alan isme yer verilmiştir.
C) III. cümlede fiilimsi örneğine yer verilmemiştir. C) Belirtili isim tamlamasına yer verilmiştir.
D) IV. cümlede türemiş yapılı fiile yer verilmiştir. D) İsmi niteleyen sözcüğe yer verilmiştir.
E) V. cümlede sıfat fiile yer verilmiştir. E) Bileşik yapılı fiillere yer verilmiştir.
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
TYT TÜRKÇE
FİİLDE (EYLEMDE) ÇATI
3. Oldurgan Fiiller 4. Ettirgen Fiiller
 Geçişsiz bir fiile “-r, -t, -dir” eklerinden birinin ekle-  Geçişli bir fiile “-r, -t, -dir” eklerinden birinin getiri-
nerek geçişli hâle getirilmesidir. lerek fiilin geçişlilik derecisinin artırılmasıdır.
 Oldurgan bir fiilin “-r, -t, -dir” eklerinden birini alma-  Ettirgen fiillerde de “-r, -t, -dir” eklerinden birinin bu-
dan önceki hâli, durum veya oluş fiilidir. lunması zorunludur.
 Ettirgen bir fiilin “-r, -t, -dir” eklerinden önceki hâli

 Bir fiilin oldurgan olabilmesi için “-r, -t, -dir” eklerin-
kılış fiilidir.
den birinin olması zorunludur.
 Halkımıza kaynak suyu içiriyoruz. (ettirgen)
 Yapılacak barajın yararını köylülere anlattım. (ettir-

gen)
Uyarı
 Arazisi sular altında kalan köylülerin isimlerini muh-
 “-r, -t, -dir” eklerinden birini alan bir fiilin önüne
tara bildirdik. (ettirgen)
bu ekleri almadan önceki hâline “onu” zamiri ge-
tirildiğinde anlam bozulursa fiil oldurgandır; an-
 Buradaki her şey bana seni hatırlatıyor. (ettirgen)
lam bozulmazsa fiil ettirgendir.
 Evin kirlenen duvarlarını boyattı. (ettirgen)
 Eskiden yemekleri sobaların üzerinde pişiriyorlar-  Arzuhalcinin birine zehir zemberek bir dilekçe yaz-
dı. (oldurgan) dırdım. (ettirgen)
 Vakit geçirmeden çocuğu uyuttu. (oldurgan)
 Ettirgen fiillerde işi başkasına yaptırma anlamı

 Biraz daha konuşursak onu kızdırırız. (oldurgan)
da vardır.
 Elindeki balonu patlatarak çatıdaki kuşları uçurdu.  Yapamadığı soruları öğretmenine çözdürdü.
(oldurgan)
 Evin bazı odalarını boyattı.
 Annesi bebeğin elinden tutarak onu yürütüyor. (ol-
durgan)
 İnsanları her zaman böyle kandıramazsın. (oldur-

gan)
 Bahçedeki gereksiz malzemeleri depoya kaldırdı.

(oldurgan)
111
TEST

1
KONU KAVRAMA
1. Öğrencilerin sorunlarını gidermek için böyle bir ka- 4. Aşağıdakilerin hangisi, öznesine göre farklı bir
rar alındı. cümledir?
Bu cümledeki özne - yüklem ilişkisi, aşağıdaki-

A) Görsel ve yazılı medyada hakkımızda çıkan ha-
lerin hangisinde vardır?
berler derlensin.
A) Yarışmayı kazandığını duyunca çok sevindi. B) Olumsuz yargı oluşturacak ayrıntılar, gözden
geçirilsin.
B) Dün başımıza gelmeyen kalmadı.
C) Bu tip haberleri bilinçli yapan yayın organları
C) Ay, bulutların arasından yavaş yavaş göründü.
uyarılsın.
D) Kendisiyle hemen her konuda anlaşıyoruz.
D) Bazı yayın organları, yapılan uyarılardan sonra
E) Herkesin çok beğendiği bu yapı, asırlar önce kabuğuna çekildi.
yapılmış.
E) Bundan sonraki süreçte de aynı yöntemler cid-
diyetle uygulanacak.
2. Aşağıdaki cümlelerden hangisi, özne - yüklem

ilişkisi yönünden ötekilerden farklı bir özellik
gösterir? 5. Çatı, bir fiilin aldığı eklerle yeniden yapılanmasıdır.
Aşağıdaki yüklemlerin hangisinde çatı özelliği

A) Olay duyulur duyulmaz köy halkı yollara dökül-
aranmaz?
müştü.
B) Hastanın uzun, ak saçları yüzüne dökülmüştü. A) Yıllarca bu hastalığa çare bulmak için kafa yordu.
C) Çöpler, kısa sürede kent dışına dökülmüştü. B) Yüzlerce deney yaparak hastalığa ilaçlı bir te-
D) Şiddetli sıcaklardan sonra tahtaların boyaları davi yöntemi geliştirdi.
dökülmüştü. C) Bulunan ilaçlarlarla birçok hasta, tedavi edildi.
E) Kanaryanın tüyleri kafese dökülmüştü. D) Bugün aynı hastalıkla mücadele eden başka
doktorlar da görülebiliyor.
E) Ancak yaptıkları en iyi çalışma, onun yöntemini
3. Bir fiilin geçişlilik derecesi fiile getirilen “-r,-t, -dir” geliştirmektir.
ekleriyle artırılabilir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yukarıdaki ta-

nıma uygun bir kullanım yoktur?
6. Bir fiil, birden fazla çatı eki alabilir.
A) Sınav tarihlerini belirleyip adaylara duyurdular. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu bilgiyi ör-
B) Soruların tamamını başka okullarda görev ya- neklendiren bir kullanım vardır?
pan öğretmenlere hazırlattılar.
A) Olayın ayrıntıları güzelce anlatıldı.
C) Soruların çözümlerini ise başka bir komisyona
yaptırdılar. B) Unutulan eşyalar, sahiplerine teslim edildi.
D) Sınav sonuçlarını çok geçmeden adaylara bil- C) Bu tip durumların yaşanabileceği söylendi.
dirdiler. D) Olaya karışan kişiler tespit edildi.
E) Sınavdan yeterli puan almayan adayların burs- E) Bu tip olayların yaşanmaması için önlemler
larını durdurdular. alındı.
113
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisi geçişli olduğu 10. Geçişsiz fiiler, “-r, -t, -dir” eklerinden birini alarak
halde nesne kullanılmamıştır? geçişli hale gelebilir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisi, aldığı ekle geçiş-

A) Zeynep, verilen işleri bitirmeden işyerinden ay-
li hale gelmiştir?
rılmazdı.
B) Elif, yarışmada okuyacağı şiiri komisyona yol- A) Salgın nedeniyle tüm etkinlikler iptal edildi.
ladı. B) Uçak seferleri dahi bir haftalığına durduruldu.
C) Zehra, uzun uğraşlardan sonra hazırladığı pro- C) Salgın tüm dünyada hızla yayılıyor.
jeyle hedefine ulaştı.
D) Ülkemizde de salgınla ilgili araştırma yapılıyor.
D) Yarışmaya katılan tüm yarışmacılara çeşitli he-
diyeler verildi. E) Salgından korunmanın yolları anlatıldı.
E) Yarışmacılar, konferans salonunda saatlerce

bekledi.
11. Öz şiirde her türlü ideolojinin dışında kalınarak

okuyucuda sadece estetik haz uyandırılır. Biçim
mükemmelliğine önem veren bu anlayış, temsil-

8. “İnsan yutan kumsallarda tam üç yıl vatan için dö- cilerini her türlü eğilimin dışında tutar. Şairleri ba-
vüştüler.” cümlesinde görülen özne - yüklem ğımsız anlayışla şiir yazmaya yöneltmiştir.
ilişkisi aşağıdakilerden hangisinde vardır?
Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Sabaha değin bu sorunu uzun uzun tartıştılar.

A) Geçişli eylem B) Etken eylem
B) Korkularından beton duvara iyice yapıştılar.
C) Oldurgan eylem D) Dönüşlü eylem
C) Sonunda bir küçük oda bulup oraya sığıştılar.
E) Edilgen eylem
D) Tren kalkmak üzereyken soluk soluğa yetiştiler.
E) Bir süre sonra onlar da kalabalığa karıştılar.
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisi, çatı yönünden

farklıdır?
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde işi başkasına A) Başvuru dilekçeleri yetkililer tarafından toplana-
yaptırma anlamı vardır? cak.
A) Akşama kadar sokaklarda top koşturuyor. B) Piknik alanlarındaki çöpler her gün toplanıyor.
B) Tahlil sonuçları kendisine bildirildi. C) Konuyla ilgili bilgiler çeçitli kaynaklardan top-
landı.
C) Yıllarca bizi bu tür hikâyelerle uyuttular.
D) Otobüslerde unutulan eşyaları toplanır.
D) Yine aynı yöntemlerlerle kandırıyorlar.
E) Halk, başkanın geleceğini duyunca meydanda
E) Polis, hızlı giden araçları durdurdu.
toplandı.
1. E 2. C 3. E 4. D 5. E 6. A 7. E 8. A 9. B 10. B 11. D 12. E

TEST

2
KONU KAVRAMA
1. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi, çatı 4. (I) Türk yazınının önemli yapıtlarından olan Dede
bakımından öbürlerinden farklıdır? Korkut Öyküleri yeniden okurla buluştu, (II) Öykü-
lerin dili. özüne dokunulmadan sadeleştirildi. (III)
A) Beğendiğim halı Kayseri’de dokunmuş. Dede Korkut Öykülerinin üslubu ve dili, her şeyden
B) Yılbaşı için bütün vitrinler süslenmiş. önce, 13.- 14. yüzyıllarda konuşulan Oğuz Türkçe-
sine dayanır. (IV) Bu öykülerde Türkçenin yüzlerce
C) Yerler daha yeni silinmiş.
yıl önceki güzelliğini ve şiirselliğini tadacak, kendi
D) Bulaşıklar çok iyi temizlenmiş. dil evreninizin sınırlarını genişleteceksiniz. (V) Bu
E) Kardeşim yatmadan önce yıkanmış. güzel öyküleri okudukça, Türk dünyasının görkem-
li ve zevkli serüvenlerini tanıyacak; kültürümüzün
zenginliğiyle övüneceksiniz.

2. (I) Günlük yaşamımızda renklerin önemli bir rolü si söylenemez?
vardır. (II) Bu nedenle renklerle ilgili pek çok bi-
limsel çalışma yapılmıştır, (III) Yapılan araştırma- A) I. cümlede işteş çatılı fiile yer verilmiştir.
lar göstermiştir ki soluk alışımız, kan basıncımız, B) II. cümlede sözde özneye yer verilmiştir.
renklere bağlı olarak değişebiliyor. (IV) Renklerden
C) III. cümlede geçişli fiile yer verilmiştir.
açık mavi, gevşetici ve rahatlatıcı; koyu mavi, uya-
rıcıdır. (V) Bu da renklerin etki gücünün birbirinden D) V. cümlede geçişli fiile yer verilmiştir.
farklı olduğunu gösteriyor. (VI) Bu gerçeği göz E) V. cümlede dönüşlü fiile yer verilmiştir.
önünde bulunduran içmimarlar, ev içi ışık düzenle-
melerinde renk öğesine özel bir önem verirler.

si söylenemez?
A) I. cümlede çatı özelliği aranmaz. 5. Sanatçının mektupları bir araya getirilerek bir kitap
B) II. cümlede edilgen çatılı fiile yer verilmiştir. oluşturulmuş. (I) Oluşturulan kitap iki bölüme ayrıl-
mış. (II) Birinci bölümde sanatçının çeşitli kişilere
C) III. cümlede geçişsiz fiile yer verilmiştir.
yazın alanında yazdıkları, ikinci bölümde ise ona
D) V. cümlede etken çatılı fiile yer verilmiştir. yazılanlardan alıntılar yer alıyor. (III) Sanatçı şiiri,
E) VI. cümlede geçişli fiile yer verilmiştir. düzyazıdan daha çok seviyor. (IV) Bir mektubun-
da: “Şiirin bir tek dizesi bile, koskoca bir yazının
anlatmak istediğini bir çırpıda anlatıverir.” diyor.
(V) Bu söz de onun şiire ilişkin görüşlerini kısaca
3. Bir fiil, birden çok çatı eki alabilir. açıklıyor.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yukarıdaki Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi-

açıklamaya uygun bir kullanım vardır? si söylenemez?
A) Bu kurum, geçen sene kuruldu. A) I. cümlede edilgen çatılı fiil kullanılmıştır.

B) Kurumun kurucuları eğitimcilermiş. B) II. cümlede geçişsiz fiile yer verilmiştir.
C) bu kurumumda onlarca kişi çalışıyor. C) III. cümlede etken çatılı fiile yer verilmiştir.
D) Kurum bir yılın sonunda kâra geçti. D) IV. cümlede geçişli fiile yer verilmiştir.
E) Kâr payı, ortaklar arasında bölüşüldü. E) V. cümlede dönüşlü fiile yer verilmiştir.
115
6. (I) Yaşamöyküsü yazma, birtakım ön çalışmalar 8. Bilgisayar teknolojisiyle yetişen kuşaklarda ekran-
yapmayı gerektirir. (II) İlkin, yaşamöyküsü yazıla- dan kitap okumanın yaratacağı hazzı, bilgisayarla
cak kişiyle ilgili kaynaklar, belgeler saptanır; bunlar ileriki yaşlarda tanışan insanlar tadamayacaktır.
değerlendirilir. (III) Bu yönden belgesel boyutludur
Bu cümlenin yüklemi için aşağıdakilerden han-
yaşamöyküleri. (IV) Kişinin mektuplarından, gün-
gisi söylenebilir?
lüklerinden, anılarından yararlanılır. (V) Ayrıca, o
kişinin eşinden, dostundan, onu tanıyanlardan bilgi A) İşteş ve geçişli bir fiildir.
alınır. (VI) Bunlar yapılmadan oluşturulacak bir ya-
B) Edilgen ve geçişli bir fiildir.
şamöyküsü hem ilgi çekici olmaz, hem de kişinin
yaşam serüvenini tüm boyutlarıyla kuşatmaz. C) Dönüşlü ve geçişsiz bir fiildir.
Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi- D) Etken ve geçişli bir fiildir.

si söylenemez? E) Oldurgan ve geçişli bir fiildir.
A) I. cümlede aldığı ekle geçişli hale gelen fiil kul-

lanılmıştır.
B) II. cümlede edilgen çatılı fiillere yer verilmiştir.
C) III. cümlenin yükleminde çatı özelliği aranma-
yan sözcük türü kullanılmıştır. 9. (I) Kışın geldiğini nasıl mı anlayacağız? (II) Günler
sabırsız yolcular gibi hemen geçecek. (III) Camlar
D) V. cümlede, hem işi yapan hem de yapılan iş-

sürekli buğulanacak. (IV) Pencerelerin mermerleri-
ten etkilenen çatı eki kullanılmıştır.
ne meraklı kuşlar konacak. (V) Çocukların yanak-
E) VI. cümlede birden çok etken çatılı fiil kullanıl- ları pembeleşecek, elleri kızaracak.
mıştır.
Yukarıdaki parçada numaralanmış cümleler-
den hangisi nesne - yuklem ilişkisi bakımından
farklıdır?
7. Geleneksel seyirlik oyunlarımız değişik özellikler

taşır. Örneğin, bu oyunlarda gerçek anlamda bir
öyküleme düzeni yoktur. Olaylar arasında neden
sonuç ilişkisi kurulmadığı gibi, bunların mantığa
uygun olmasına da önem verilmez. Kişiler genel-
likle tek boyutlu olarak tanıtılır. Onların psikolojik 10. Oyunda, üç arkadaşın 1980’den bugüne kadar
özellikleri derinlemesine ele alınmaz. Ayrıca kişiler gelen birlikteliği, zaman zaman mizahi, zaman za-
arasında iletişim güçlüğü vardır. man da hüzünlü bir dil kullanılarak anlatılıyor.
Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi- Bu cümleyle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi
si söylenebilir? yanlıştır?
A) Edilgen çatılı fiiller kullanılmıştır. A) Ettirgen fiile yer verilmiştir.
B) Dönüşlü fiillere yer verilmiştir. B) Geçişli fiile yer verilmiştir.
C) Etken çatılı filler kullanılmıştır. C) Yüklem, çatısı bakımından etkendir.
D) Geçişli fiillere yer verilmiştir. D) Dönüşlü fiile yer verilmiştir.
E) İşteş fiillere yer verilmiştir. E) Yüklem oodurgan fiilden oluşmaktadır.
1. E 2. E 3. E 4. C 5. E 6. D 7. A 8. D 9. A 10. A
TEST
FİİLLER - KARMA
1
KONU TEKRAR
1. (I) Kıyıları dantel dantel, tepeleri zeytinlerle süslü 3. Kitaplarımın sayısını kaça çıkarabilirim, bilmiyo-
Orak Adası’nı geçtik. (II) Balıkçı kayıkları güneyli rum. Sağlığımı hesaba katmayacak olursam bu,
rüzgârlarla salınıp duruyordu. (III) Sonra Çökertme biraz da okurlarıma bağlı. Şimdilerde okuyucular
Koyu’nda öğle yemeği yedik. (IV) Kaptan demiri kitaplarıma istek duyuyorlar ama bir gün “Ey yazar,
toplayıp koydan çıkarken türküdeki Çökertme’nin artık yeter!” derlerse ben ne yaparım? Sanırım ka-
burası olmadığını söyledi. (V) Yalıkavak beldesinin lemi bir daha elime almakta güçlük çekerim.
batı sahilindeki Geriş köyünün altına düşen bölge-
nin eski adı da Çökertme’ymiş ve türkülere konu
olan Halil oralıymış.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili A) Birden çok bileşik zamanlı fiil örneği vardır.
olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? B) Haber kipiyle çekimlenmiş birden çok fiil vardır.
C) Geçişli fiilin birden çok örneği vardır.
A) I. cümledeki ikileme sıfat görevindedir.
D) Çatı özelliğinin aranmadığı birden çok sözcük
B) II. cümlenin yüklemi bileşik zamanlıdır.
vardır.
C) III. cümlede nesne ad tamlamasından oluşmak-
E) Geçişsiz fiilin birden fazla örneği vardır.
tadır.
D) IV. cümlenin yüklemi geçişsiz bir fiildir.
E) V. cümlede “da” ile “ve” sözcükleri bağlaçtır.
2. Yaratıcı olmayan hiçbir yazar ölümsüzleştirilemez. 4. Dün gece merakla okuduğum kitabı aniden ka-
Yazar, zamanın sınavı dediğimiz; acımasız bir padım. Gözlerimi yumdum ve hayata neden gel-
sınavdan geçer yaşamı boyunca. Yaşamın gürül- diğimi düşünmeye başladım. Sonra gözlerimden
tüsü patırtısı uçar gider, zamanın moda akımları akan yaşları usulca sildim. Pencereme konan bir
yerini başkalarına bırakır ama gerçek bir sanatçı, kelebeğe bakıp güldüm. Gecenin bu vaktinde ke-
bir süre için üstü küllenmiş, ikinci plana atılmış da lebeğin camımda ne işi var, diye söylenerek cama
olsa, bütün bu toz duman içinden bir gün gelir ışıl yöneldim.
ışıl ortaya çıkar. Yukarıdaki parçayla ilgili aşağıdaki bilgilerden
Yukarıdaki parçayla ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi söylenemez?
A) “Birden çok geçişli fiil kullanılmıştır.
A) Bir fiil birden çok çatı eki almıştır. B) Birleşik çekimli fiiller kullanılmıştır.
B) Nesne alamayan birden çok fiil kullanılmıştır. C) Basit çekimli fiiller kullanılmıştır.
C) Bileşik yapılı fiil örneği kullanılmıştır. D) Etken çatılı cümleler vardır.
D) Haber kipleriyle çekimlenen fiiller kullanılmıştır. E) Hem kılış fiiline hem de durum fiiline yer veril-
E) Ettirgen çatılı fiil örneği kullanılmıştır. miştir.
117
FİİLLER - KARMA
5. Dut yedim tuttu beni 7. Otuz yıldır İstanbul’dayım. Şimdiye kadar altı tane
Yârim unuttu beni kayığım oldu. Profesyonel balıkçılarla balığa çıkıp
ağ çekiyorum. Denizi bu kadar yaşadıktan sonra
Yarı yola varmadan
deniz üzerine çok daha sağlam hayal kurabilirim.
Hıçkırık tuttu beni Yani hayal zenginliği eşittir yaşam zenginliği di-
Yukarıdaki dörtlükle ilgili aşağıdakilerden han- yorum. Ne kadar çok yaşamış, kendini olgunlaş-
gisi söylenemez? tırmış, doğayla insanla zenginleştirmişsen roman
yaratısında da o kadar zengin olabilirsin.
A) Birden çok çekimli fiil kullanılmıştır.
Verilen parçada aşağıdaki bilgilerden hangisi
B) Birden çok geçişli fiil kullanılmıştır. yanlıştır?
C) Edilgen çatılı fillere yer verilmiştir.
A) Geçişsiz bir fiil, geçişli hale getirilmiştir.
D) Birden çok etken fiil kullanılmıştır.
B) Çatı özelliğinin aranmadığı sözcük türüne yer
E) Basit yapılı fiiller kullanılmıştır.
verilmiştir.
C) Geçişli fiil örneklerine yer verilmiştir.
D) İşteş fiilin birden çok örneği kullanılmıştır.
E) Kurallı bileşik fiil örneklerine yer verilmiştir.
8. İnsanların çoğu, ömürlerini, yarın ile uğraşırken

bugünden tat almayı unutarak geçirirler. Falan iş
6. Etkileri günümüze değin gelmiş eserlere bakılır-
olacak mı? Filan sıkıntıdan nasıl kurtulacağım?
sa, bunların, yazıldıkları çağı yansıttıkları görülür.
Böyle sorunlarla kaygılanarak ve günlük mutluluk
Böylesi eserlerde sanatçı, yaşadığı çevre ve za-
olasılıklarını görmezden gelerek yılları öğütürler,
manı, ülke ve toplumu; eğilimleri, düşünce ve be-
ömrün sonu bir gün birdenbire çıkıverir karşılarına.
ğenileriyle birlikte dile getirir. Kısacası, çağını ana
O zaman dönüp geriye bakar: “Demek dünyadaki
çizgileriyle canlandırır. Biz de bu eserlere bakarak
serüvenim buymuş.” diye şaşakalırlar. Onun için
o çağın temel özelliklerini az ya da çok öğrenebili-
şu” sözü çok gerçekçi bulurum; “Yaşam, biz başka
riz. Bu bakımdan her kalıcı eserin, yaratıldığı çağa
planlar yaparken başımızdan geçenlerdir.” Bilinçli
ayna tuttuğu söylenebilir.
insanın bu tuzaktan kaçınması gerekir.
Bu parçada geçen aşağıdaki bilgilerden hangi-
si yanlıştır?
A) Birden çok dönüşlü fiile yer verilmiştir.
A) Bileşik yapılı birden çok fiil kullanılmıştır.
B) Farklı eklerle türetilmiş fiillere yer verilmiştir.
B) Fiilimsi görevli sözcük ek fiil alarak yüklem ol-
C) Geçişsiz bir fiil aldığı ekle geçişli hale gelmiştir. muştur.
D) Türemiş yapılı kılış fiillerine yer verilmiştir. C) Bileşik zamanlı fiiller kullanılmıştır.
E) Edilgen çatılı birden çok fiile yer verilmiştir. D) Zamir görevli sözcük ek fiil alarak yüklem ol-
muştur.
E) Haber kipleriyle çekimlenmiş birden çok fiil kul-
lanılmıştır.
1. D 2. E 3. D 4. B 5. C 6. A 7. D 8. C
TEST
FİİLLER - KARMA
2
KONU TEKRAR
1. Kendine yapılmasını istediğin şeyi âleme yap. 3. Yusuf değilsen bâri Yâkup ol.
İster eziyet olsun ister zarar. Onun gibi istediğine erişmek için ağla.
Mevlâna Mevlâna
Yukarıdaki parçada kullanılan fiilimsi türleri ile Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi-
aynı türden olan fiilimsiler, aşağıdakilerin han- si söylenemez?
gisinde verilmiştir?
A) Tüm fiilimsi türlerine yer verilmiştir.
A) Yağmur başlamadan harmanı toplamayı başar- B) Edat görevli sözcüğe yer verilmiştir.
dı.
C) Zamir görevli sözcüğe yer verilmiştir.
B) Aniden parlayıp sönen ateş gibisin.
D) Dilek kipleriyle çekimlenen fiillere yer verilmiştir.
C) Gülmek, insana verilmiş en güzel nimetlerden
biridir. E) İyelik ve hal eki alan sözcüğe yer verilmiştir.
D) İnsan yaşlanınca daha fazla alınganlık göstere-

bilir.
E) Hastalanmamak için düzenli beslenmek grekir. 4. Topraktan biten güller, mahvolur; gider.
Gönülde biten güller ise kalıcıdır ve ne hoştur.
Mevlâna

si söylenemez?
A) Ek eylem alarak yüklem olan isimlere yer veril-

miştir.
B) Birden çok sıfat tamlamasına yer verilmiştir.
C) Çokluk eki alan birden çok isme yer verilmiştir.
D) Derece zarfına yer verilmiştir.
E) Sıfat fiil ve isim fiile yer verilmiştir.
2. Mademki sen ne yüzgeçsin ne de denizci;

Aklına uyup da kendini denize atma. 5. Şahların başı üstünde yerin olacağına
Mevlâna Kalbi aydınlık olan birine köle ol daha iyi.
Mevlâna
si söylenemez? Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi-
si söylenemez?
A) Bağlaç görevli sözcük, yüklemleri bağlamıştır.
B) İsim fiil ve sıfat fiile yer verilmiştir. A) Zincirleme isim tamlaması kullanılmıştır.
C) İyelik eki ve hal eki alan isme yer verilmiştir. B) Derece zarfına yer verilmiştir.
D) İsmin yerini tutan sözcüğe yer verilmiştir. C) Çokluk eki alan isme yer verilmiştir.
E) Ek eylem alarak yüklem olan isme yer verilmiş- D) Kurallı bileşik sıfata yer verilmiştir.
tir. E) Sıfat fiil ve isim fiile yer verilmiştir.
119
FİİLLER - KARMA
6. Hiçbir söz, hiçbir varsayım, hiçbir kuram yaşanan 8. (I) Doğduğum yer olan Malatya’da kışlar çetin ge-
somut gerçeklerin yerini tutamaz; bin kez söylenen çerdi. (II) Beş altı yaşlarındayken köyde yollarımı-
yağmur sözcüğünün bir damla yağmurun yerini tu- zın kardan kapandığını anımsarım. (III) Komşular
tamayacağı gibi. kazma kürek ile yolları açardı, boyumuzu aşan kar
tünelinden geçerek okula zor giderdik. (IV) İnsanın
Bu cümlede aşağıda verilenlerden hangisi yok-
doğa karşısındaki korunmasızlığına yoksulluk da
tur?
eklenince hayallere, masallara, söylencelere sığı-
nırdık. (V) İlk şiirlerimi o günlerde yazmaya başla-
A) Ek fiil almış sözcük
dığımı sanıyorum.
B) Benzetme edatı
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili
C) Sayı sıfatı
olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
D) Birleşik sözcük
E) Yeterlik fiili A) I. cümlede, birden fazla fiilimsi vardır.
B) II. cümlede, yüklem etken ve geçişlidir.
C) III. cümledeki “ile” edattır.
D) IV. cümlede, yüklem belirli geçmiş zamanın hikâ-
yesiyle çekimlenmiştir.
E) V. cümlede, işaret sıfatı kullanılmıştır.
9. Çiçek ülkesinden girerken yaza

Örer her doğan gün bir altın koza

si söylenemez?
7. Güzelim, aynada çirkinliğini görünce aynaya sal-
dırma!
A) Cümleyi zaman anlamıyla belirten sözcüğe yer
Mevlâna
verilmiştir.
Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi- B) Yönelme ve ayrılma hal eklerine yer verilmiştir.
si söylenemez?
C) Bir isim hem niteleme hem belirtme sıfatı almış-
tır.
A) İyelik eki alan sözcüğe yer verilmiştir.
D) Birden çok isim tamlamasına yer verilmiştir.
B) Zarf fiile yer verilmiştir.
E) Fiil görevli birden çok sözcüğe yer verilmiştir.
C) Ünlem görevli sözcüğe yer verilmiştir.
D) Yapım ve çekim eki alan sözcüğe yer verilmiş-
tir.
E) İsim fiile yer verilmiştir.
1. C 2. B 3. A 4. E 5. E 6. A 7. E 8. D 9. D
TEST
SÖZCÜKTE YAPI VE EKLER

1
KONU KAVRAMA
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde geçen “-ın, in”
sözcük, ötekilerden farklı bir ek almıştır? ekleri, ötekilerden farklı bir görevde kullanıl-
mıştır?
A) Yüze yüze karşı kıyıya ulaştılar.
B) Onunla yan yana gelmemeye çalışıyordu. A) Bunlar, burada görev yapan bir askerin anıları-
dır.
C) El ele verirsek bu işin üstesinden de gelebiliriz.
B) Gözlerin her zamankinden daha anlamlı bakı-
D) Çocuklar nefes nefese kalmış biçimde yanımı- yordu.
za geldiler.
C) Misafirlerin kim oluğunu merak ediyordu.
E) Bu konuyu baş başa konuşmak daha iyi olacak-
tır. D) Dünyanın öteki ucuna da gitse onu arayıp bula-
cağım.
E) Yolculuğun sonunda hepimize küçük hediyeler
verildi.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili

sözcük, ötekilerden farklı bir çekim eki almış-
tır?
A) Fiyatı sanıldığı kadar yüksek değilmiş. sözcükte hem iyelik eki hem de ad durum eki
B) Güz mevsimi bana ömrümün son günlerini çağ- kullanılmıştır?
rıştıyor.
A) Uzun boylu, esmer ve zayıf bir öğrenciydi.
C) Durumu anlamış olmalı ki hemen peşimden
geldi. B) Bakanlığın yardımından bizim okul da yararlandı.
D) Okulun arka bahçesi yeniden düzenlendi. C) Yetkililer, evraklara dokunulmamasını istedi.
E) Başarısı hepimizi ziyadesiyle memnun etti. D) Merdiveni kullanarak perdeleri astı.

E) Bu sistemden canı iyice sıkılmıştı.
3. “Adaylardan birkaçı, sınava biraz geç geldi.” cüm-

lesinde geçen “-den” ekinin görevi, aşağıdakile- 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “-lar, ler” ekle-
rin hangisiyle özdeştir? ri, ötekilerden farklı bir anlamda kullanılmıştır?
A) Babasından kalan kitapları bir okula bağışlamış. A) Yüksek yerlere büyük ihtimalle kar yağmıştır.
B) Kendisinden uzun süredir haber alamıyoruz. B) Dolambaçlı yollardan sonra köye varabildik.
C) Bu yollardan geçerek hedefine ulaşacaksın. C) Elindeki evrakları kimseye vermemeye kararlıydı.
D) Sıradan mekânlara göre daha az gürültü olu- D) Sınavdan yüksek not alınca dünyalar onun
yor. oldu.
E) Vitrindeki elbiselerden birini annesine almak is- E) Buradaki sokakların çoğu her ay mutlaka yıka-
tedi. nır.
137
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “ken” ekini 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili söz-
alan sözcük, kök türü yönüyle farklıdır? cük, birden fazla yapım eki almıştır?
A) İnsanlar işlerine giderken mutlu olmalıdır. A) Sınavsız öğrenci alan okulların listesi yayımlan-
B) Bu konuyu yemek yerken kendisine açarız. dı.
C) Yağmurda yürürken sanırım biraz üşütmüşüm. B) Görgü kuralları sözlü olsa da insanlar bu kural-
ları benimsiyor.
D) Ben burada görevliyken böyle bir işlem yapıl-
madı. C) Kolundaki ağrılar her geçen gün artarak devam
ediyor.
E) Çalışırken rahatsız edilmek istemezdi.
D) Sözleriyle davranışları sık sık çelişiyor.
E) Her yörenin kendine has güzellikleri vardır.
8. Bizim elde bahar olur, yaz olur

Göller dolu ördek olur, kaz olur
Sevgi arasında yüz bin naz olur
Suçumu bağışla ben sana kurban 11. Aştım dumanlı dağları, engin denizleri
Cennet misali yurdumu gezdim
Yukarıdaki dizeler için aşağıdakilerden hangisi
söylenemez? Bu dizelerden aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Çekim ekinden sonra yapım eki alan sözcük A) Aitlik eki B) Çokluk eki
kullanılmıştır. C) Ad durum eki D) Kip eki
B) Hem iyelik eki hem de hal eki alan sözcük kulla- E) Tamlayan eki
nılmıştır.
C) Kip eki alan sözcüklere yer verilmiştir.
D) Tamlayan eki alan sözcük kullanılmıştır.
E) Kök halinde kullanılan sözcüklere yer verilmiştir.
12. Nasıl geçti habersiz o güzelim yıllarım (I)

Bazen gözyaşı (II) oldu bazen içli bir şarkı
Her anını eksiksiz dün gibi hatırlarım (III)
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde geçen “-m,
-ım, -im” ekleri, ötekilerden farklı bir görevde Nasıl yakalamıştık saçlarından (IV) baharı
kullanılmıştır? Yukarıdaki dizelerde geçen altı çizili sözcükle-
rin yapısı aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla
A) Gerektiğinde kendisine hesap sormayı bilirim. doğru verilmiştir?
B) Olayları tarafsız bir şekilde aktaran bir gazeteci-
yim. I II III IV
C) Bilim, her geçen gün ilerlerken insani değerler A) basit bileşik basit basit
geriliyor. B) basit bileşik türemiş basit
D) Günün birinde ben de ünlü bir yazar olacağım. C) türemiş türemiş basit basit
D) türemiş türemiş basit türemiş
E) Her eserinde farklı yöntemler deneyen bir yaza-
E) basit türemiş türemiş türemiş
rım.
1. A 2. C 3. E 4. B 5. B 6. D 7. D 8. A 9. C 10. A 11. E 12. B

TEST

2
KONU KAVRAMA
1. Güçlü bir insan sevgisine ve iyimserliğine sahip 3. Türkçede bileşik fiiller farklı yollarla oluşur.
olan sanatçı, bazı araştırmacılara göre gerek işle-
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde farklı yolla
diği konular gerekse ele aldığı insanlar açısından
oluşan bir bileşik fiil kullanılmıştır?
toplumcu gerçekçi anlayışın öncüsü olarak kabul
edilir. Ancak genel kanı hiçbir edebi topluluğa katıl- A) Yıllarca görev yaptığı okuldan ayrılacağı için
mayıp sanatını bağımsız sürdürdüğü yönündedir. kahroluyordu.
Yukarıdaki parçayla ilgili olarak aşağıdakiler- B) Kimseye haber vermeden buralardan çekip gi-
den hangisi söylenemez? (ÖSYM) debilirim.
C) Onu bu konuda ikna edene kadar akla karayı
A) Hem yapım eki hem de çekim eki alan sözcük-
seçtim.
lere yer verilmiştir.
D) Bu etkinlikler yıllardır kurumumuzda uygulana-
B) Ad durum eki alan sözcüklere yer verilmiştir.
gelmektedir.
C) İyelik eki ile hal ekinin birlikte kullanıldığı sözcü-
E) Bize müracat eden herkese mutlaka yardımcı
ğe yer
oluyoruz.
verilmiştir.
D) Tamlayan ve tamlanan eklerini alan sözcüğe 4. “Devetabanı, vezirparmağı, narçiçeği” bileşik söz-
yer verilmiştir. cükleri aşağıdaki yöntemlerin hangisiyle oluş-
muştur?
E) Çokluk eki alan birden fazla sözcüğe yer veril-
miştir.
A) Belirtisiz isim tamlamalarının kaynaşmasıyla
B) Her iki sözcüğün de gerçek anlamını kaybet-
mesiyle
C) Bir sıfat ve bir ismin kaynaşmasıyla
D) Bir isim ve bir fiilin kaynaşmasıyla
E) Ses kaybına uğrayan sözcüklerin bir araya ge-
2. Yazar, Fahim Bey tiplemesiyle insanoğlunun için-
tirilmesiyle
deki gizli beniyle aralarında yaşamak zorunda kal-
dığı diğer insanlar için âdeta bir maske takındığı
5. Çukurova bayramlığın giyerken
zâhiri beni arasındaki çatışmayı traji-komik bir şe-
kilde anlatır. Çıplaklığın üzerinden soyarken
Şubat ayı kış yelini kovarken
Yukarıdaki parçayla ilgili olarak aşağıdakiler-
den hangisi söylenemez? (ÖSYM) Cennet dense sana yakışır dağlar
Yukarıdaki dizeler için aşağıdakilerden hangisi

A) Basit, türemiş ve bileşik sözcüklere yer veril- söylenemez?
miştir.
B) Çekim ekinden sonra yapım eki alan sözcüğe A) Çekim ekinden sonra yapım eki alan sözcük
yer verilmiştir. kullanılmıştır.
C) Farklı kökten türeyen sözcüklere yer verilmiştir. B) Hem iyelik eki hem de hal eki alan sözcük kulla-
nılmıştır.
D) Birden fazla yapım eki alan sözcüğe yer veril-
miştir. C) Kip eki alan sözcük kullanılmıştır.
E) Ad durum eklerinin tamamını örneklendiren D) Tamlayan eki alan sözcükler kullanılmıştır.

sözcüklere yer verilmiştir. E) Kök halinde kullanılan sözcüklere yer verilmiştir.
139
6. Türkçede önce yapım eki sonra çekim eki kullanı- 9. Aşağıdaki cümlelerde altı çizilen sözcüklerden
lır. hangisi yapıca diğerlerinden farklıdır?
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu açıklama-

A) Gündelik işlerlerimizle meşgulken bunu düşü-
ya aykırı bir kullanım vardır?
nemedik.
A) Yarın amcamın düğününe gideceğiz. B) Uzun boylu öğrencilerden bir ekip oluşturmalı-
B) Evdeki tüm işleri bitirip seni ararım. yız.
C) Aramızdan bir kişiyi sözcü seçmeliyiz. C) Hitabet yeteneği gelişen bir şairimizdir kendisi.
D) Sınavda dereceye giren öğrenciler ödüllendiril- D) Böyle zamanlarda insan daha hassas olabili-
di. yor.
E) Her gün mutlaka kitap okurdu kardeşim. E) Atılan mesajların içeriğini birlikte belirleyelim.
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ötekilerden

farklı bir bileşik eylem kullanılmıştır?
10. Aşağıdaki cümlelerde altı çizilen sözcüklerden
hangisi gövdeden türemiş bir sözcük değildir?

A) Bir gün sen de onlara yardımcı olursun.
B) Gençliğin su gibi akıp giderken çok ah edersin. A) Her şey olacağına varır, önemli olan sakin ol-
C) Bu durumdan büyük ihtimalle çok memnun ka- maktır.
lır. B) Mutluluk, kişinin hayattan zevk almasına bağlı-
D) Hepimiz bazen geçmişe dönmek isteriz ama dır.
hiçbirimiz dönemeyiz. C) Aşıklık geleneği 20. yüzyılda önemini kaybetti.
E) Koronavirüs, tüm dünyada binlerce insanın ölü- D) Konuşulanları mutlaka kayıt altına almalıyız.
müne sebep oldu.
E) Sevgisiz geçen her günümüz bizim için kayıptır.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde oluşumu ba-

kımından “zeytinyağı” sözcüğü ile aynı yolla olu-
şan bir bir bileşik isim kullanılmıştır? 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizilen
sözcük, hem yapım eki hem de çekim eki almış-
A) İlkbaharda yağmurlar başlayınca dereler coşar. tır?
B) Dalgakıranlar sayesinde deniz kenarındaki iş-
letmeler zarar görmedi. A) Aralarında sıkı bir dostluk vardı.
C) Her gün Eminönü vapurunda onunla karşılaşır- B) Dalgalı denizde yüzmek tehlikelidir.
dık. C) Kapıda bir yabancı var.
D) Bu yaz çocuklarımla Eskişehir’e gitmeyi planlı- D) Dün sokaklar çok kalabalıkmış.
yorum.
E) İnatçılar, çevrelerinde pek sevilmezler.
E) Koca tarlayı biçerdöver ile iki saatte bitirdik.
1. D 2. E 3. C 4. B 5. D 6. B 7. D 8. C 9. E 10. C 11. E
TEST

3
KONU KAVRAMA
1. Doğa, bitki örtüsünü ve tüm canlıları nasıl biçim- 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili söz-
lendiriyorsa benim şiirlerimi de etkilemiş; bir ses, cük, ötekilerden farklı bir yapım eki almıştır?
bir renk, bir koku, bir titreşim olarak şiirlerime gir-
miştir. A) Anlattıkları bıktırıcı, tatsız tuzsuz sözler yığınıy-
dı.
Bu cümleyle ilgili olarak aşağıda verilenlerden
hangisi yanlıştır? B) İzlenimlerinizi yazarken, yaratıcı olmaya çalış-
malısınız.
A) Ek almamış sözcükler vardır. C) Öyküleyici anlatımda da bu öğelere yer verme-
B) Bağımlı, sıralı bir cümledir. lisiniz.
C) Yüklem, çatısı bakımından etkendir. D) Burada olay, birinci kişinin ağzından anlatıl-
maktadır.
D) İyelik eki almış sözcükler yoktur.
E) Bu gibi durumlarda, inandırıcı kanıtlar bulmak
E) Belgisiz sıfat kullanılmıştır.
zordur.
2. İnsanı etkileyen birçok şiirin gizleri, dünyanın her

yerinde dilin ses, biçim ve söz dizimi yönünden us-
sözcük, işlevi bakımından ötekilerden farklı bir
taca kullanılmasında aranmalıdır.
ek almıştır?
Bu cümleyle ilgili olarak aşağıda verilenlerden
hangisi yanlıştır? A) Ben onarım işleriyle ilgileniyorum.
B) Bir doğum ilanı vermek istiyorum.
A) Birden fazla belgisiz sıfat vardır.
C) Bu yemekleri içim kaldırmıyor.
B) Edilgenlik eki almış sözcükler vardır.
D) Soğuklar verim düşüklüğüne yol açıyor.
C) Birleşik yapılı, kurallı bir cümledir.
E) Pancar söküm zamanı yaklaşıyor.
D) İlgi zamiri almış sözcük kullanılmıştır.
E) Fiilden isim yapma eki almış sözcük vardır.
6. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, hem yapım

3. Aşağıdaki dizelerin hangisinde yansımadan tü-
hem çekim eki almış bir sözcük vardır?
remiş bir yüklem vardır?
A) Açılan bir gülsün sen yaprak yaprak

A) Döne döne ardın sıra melerim.
B) Şimdi bir rüzgâr geçti buradan
B) Kuşlarınız birbiriyle ötüşür.
C) İnsan bir yanınca Kerem misali yanmalı
C) Keklik gibi taştan taşa sekersin.
D) Ertesi gün başladı gün doğarken yolculuk
D) İnip aşkın deryasını boyladı.
E) Ayva sarı nar kırmızı sonbahar
E) Ayrılık elinden bağrım eziktir.
141
7. (I) Yaşamı kendince (II) algılayıp (III) yorumlamak 10. Yalnız yapıtlarının içeriğiyle değil, anlatımındaki
(IV) yerine önüne konduğu gibi kabul eden insan- ustalık, kullandığı dil ve hareketli anlatım tekniğiyle
lar, (V) düşünce tembelidir. de edebiyatımızın büyük ustalarından biridir o.
Yukarıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi, ya- Bu cümleyle ilgili olarak aşağıda verilenlerden
pısı bakımından ötekilerden farklıdır? hangisi yanlıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. A) “Yapıtlarının” sözcüğü, hem yapım hem çekim

eki almıştır.
B) Ünsüz yumuşamasına uğramış sözcükler var-
8. Salvador Dali’nin bütün resimlerinin yer aldığı ser-
dır.
gide, İspanyol ustanın sanat tarihine bıraktığı eşsiz
mirası yansıtan iki yüz yetmiş yapıt sanatseverlere C) “Yalnız” sözcüğü sıfat olarak kullanılmıştır.
tanıtıldı. D) Ad tamlamasının arasına sıfat girmiştir.
Bu cümleyle ilgili olarak aşağıda verilenlerden E) Bağlaç kullanılmıştır.
hangisi yanlıştır?
A) Birden fazla sıfat tamlaması vardır.

B) Yönelme durumu eki alan sözcükler zarf tümle- 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili söz-
ci görevindedir. cük yapım eki almamıştır?
C) Sayı sıfatı kullanılmıştır.

A) Bu konudaki bilgisi konuşmalarına yansıyor.
D) Yapım eki almış birden fazla sözcük vardır.
B) Ona, yürümenin sağlığı açısında faydalı olaca-
E) Bileşik sözcük kullanılmıştır. ğını söyledim.
C) Akademik başarılar bazen iş hayatına yansı-
9. İletişim konusunda çağımızda teknolojinin (I) bize mayabilir.
sunduğu olanaklardan olabildiğince yararlanmaya D) Aracı boş arsanın bir kenarına çekerek üstünü
çalışırken öte yandan en yakınımızdaki kişilerin örttüler.
seslerini duymakta, dillerini anlamakta (II) zorla-
E) Taleplerinize olumlu cevap veremedğim için üz-
nıyoruz. Giderek daha az göz göze geliyoruz. (III)
günüm.
Sevgimizi daha az dile getiriyoruz. Büyük kalaba-
lıklar (IV) içinde yaşayan (V) “yalnız”ların sayısı
günden güne artıyor böylece.
Bu parçadaki altı çizili sözcüklerle ilgili olarak 12. Eserlerinde kullandığı özgün biçimler ve canlı
aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? renklerle, değişimin birey üzerindeki etkilerini yan-
sıtıyor.
A) I. sözcük, yönelme durumu eki almış bir zamirdir. Bu cümleyle ilgili olarak aşağıdakilerden han-
B) II. sözcük, dönüşlülük eki almıştır. gisi yanlıştır?
C) III. sözcük, hem yapım eki hem çekim eki almış-
tır ve cümlede belirtili nesne görevinde kullanıl- A) Çatısı bakımından etkendir.
mıştır. B) Nesne, isim tamlamasından oluşmaktadır.
D) IV. sözcük, ad soyludur ve bulunma durumu eki C) Fiilden isim yapma eki almış sözcük vardır.
almıştır. D) Bulunma durumu eki almış sözcük vardır.
E) V. sözcük, belgisiz sıfattır. E) İyelik eki alan sözcük yoktur.
1. D 2. D 3. A 4. D 5. C 6. D 7. D 8. B 9. E 10. E 11. E 12. E

TEST
CÜMLENİN ÖGELERİ
1
KONU KAVRAMA
1. Aşağıdaki cümlelerden hangisi, özne, nesne, 3. Sevgisiz bir dünya düşünemediğim için, “sevgi”yi
zarf tümleci ve yüklemden oluşmuştur? resimlerimden hiç eksik etmedim.
Aşağıdakilerden hangisi, öge bakımından yu-

A) O basketbol maçını ben izlememiştim.
karıdaki cümleyle özdeştir?
B) Güreş milli takımımız, önümüzdeki hafta Polon-
ya’ya gidecek. A) Resimlerimde şehir insanıyla, onun kültürel ya-
C) İki büyük takım arasındaki maç, berabere so- pısını yansıtmaya çalışıyorum.
nuçlandı. B) Benim dilim, resimlerim olduğu için, onlarla kimi
D) Takım arkadaşım, attığım topu hemen yakala- zaman hüznümü, kimi zaman da sevincimi yan-
dı. sıttım.
E) Geçen seneki yarışmalara bizim okul katılmadı. C) Işığın etki gücünden de yararlanarak, sıcak
renkleri ön plana çıkarıyorum.
D) Çocukluğumda bu resimli dergileri babamın ki-
taplığından asla çıkaramazdım.
E) Son resimlerimde kadın-erkek yaşamına yeni
bir boyut kazandırmayı amaçladım.
2. (I) Sanatçı, çocuk kitaplarında, yetişkin yazınının

konusu sayılan insan ilişkileri, yabancılaşma, kim-
lik arayışı gibi sorunları işler. (II) Çağdaş dünyanın
sorunlarını masalsı bir biçimde çocuk dünyasına
aktarır. (III) Çocukların bu yolla bilinçlenmelerini ve
eleştirel bir bakış kazanmalarını ister. (IV) Bunun
4. (I) Baharın geldiği, ağaçların çiçek açmasından
için de onlara düşsel bir ortam değil, gerçeklerle
belliydi. (II) Gökyüzü masmaviydi. (III) Koca bir
yüz yüze gelecekleri bir dünya sunar. (V) Bu özelli-
mevsim toprağı altına alan ve köyü örten kar, dağ-
ği nedeniyle çocukların yanı sıra yetişkinler de ya-
ların tepesine çekilmişti. (IV) Ayaz yoktu, yel bile
zarın kitaplarını büyük bir ilgiyle okurlar.
esmiyordu. (V) Yamaçtaki tarlalarda çift süren köy-
Yukarıdaki parçayla ilgili aşağıdaki bilgilerden lüler vardı.
A) I. cümle özne, belirtili nesne ve yüklemden
oluşmaktadır.
A) I. cümle özne, yer tamlayıcısı ve yüklemden
B) II. cümle belirtili nesne, zarf tümleci, dolaylı oluşmaktadır.
tümleç ve
B) II. cümle özne ve yüklemden oluşmaktadır.
yüklemden oluşmaktadır.
C) III. cümle zarf tümleci, özne, dolaylı tümleç ve
C) III. cümle belirtili nesne ve yüklemden oluşmak- yüklemden oluşmaktadır.
tadır.
D) IV. cümlede öge olamayan sözcük kullanılmış-
D) IV. cümle edat tümleci, belirtisiz nesne ve yük- tır.
lemden oluşmaktadır.
E) V. cümle dolaylı tümleç, özne ve yüklemden
E) V. cümle zarf tümleci, özne, belirtili nesne , zarf oluşmaktadır.
tümleci ve yüklemden oluşmaktadır.
153
5. Gerçeğin yalnız bir parçasını söylemek, gerçek üs- 8. Sinema perdesinde dünyayı güldüren bu adamın,
tüne hiçbir şey söylememektir. aslında ne dokunaklı, ne derin, ne acılarla dolu bir
ruhu ve bu ruhun, o yüze ne hazin bir yansıması
vardı.
Aşağıdaki cümlelerin hangisi öge bakımında
A) Yalnızca temel ögelerden oluşan bir ögedir. yukarıdaki cümleyle özdeştir?
B) Edat görevli sözcük, fiilimsi öbeği içinde yer al-
mıştır. A) Milyonlarca insanın kim bilir ne kadar şen şak-
rak diye tanıdığı bu adam, özel yaşamında
C) Fiilimsi görevli sözcük ek eylem alarak yüklem karamsar, mutsuz bir felsefe taşıyan, insanoğ-
olmuştur. lunun trajedisini ta içinden duyan, “sonsuz bir
D) Özne bir söz öbeğinden oluşmuştur. üzgün”den başkası değildi.
E) Özne, nesne ve yüklemden oluşan bir cümledir. B) İnsan yaşlandıkça geçmiş yılları, o yılların ya-
şandığı çevreyi daha farklı, daha renkli, daha
tatlı buluyor.
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, sıfat tamla-
C) Yazar, yalnız görüneni, denenmişi, hesaplana-
ması belirtisiz nesne görevindedir? (ÖSYM)
biliri değil, bilinmezi, geleceği, olabileceği de
vermeyi amaçlar.
A) Okuma etkinliğini her hafta düzenli olarak ya-
pardık. D) Bu yaratıcı sezgiyle o, okurlarına katılığa, hoş-

görüsüzlüğe karşı çıkma bilinci kazandırır.
B) Fuzuli’nin şiirlerini dikkatli okuyarak anlamaya
çalışırdık. E) Yaş ilerledikçe, insanın çevresindekilere karşı
sorumluluğu arttıkça gerçeği söyleme, doğru
C) Bu sayede okulda edebiyata ilgi duyan öğrenci
bildiği şeyleri açıklama insanoğlu açısından ka-
sayısı arttı.
çınılmaz bir vicdan borcu oluyor.
D) Öğretmenlmiz halk edebiyatı türlerini de oku-
mamızı tavsiye ederdi.
E) Öğretmenimiz de bize yeri geldikçe güzel şiirler 9. “Gerçek yolculuk, aynı gözlerle yüz değişik ülkeyi
okurdu. dolaşmak değil, aynı ülkeyi yüz değişik gözle göre-
bilmektir.”
Aşağıdakilerden hangisi öge yönünden yukarı-

7. (I) Anlatımını, birçoklarının “şiirli” olarak nitelendir- daki cümleyle özdeştir?
dikleri bu yazarın, bence başka bir özelliği var. (II)
Her şeyden önce bütün okuyanların anlayabileceği A) İnsan gördüklerini saptamakla kalmamalı, bun-
şekilde, kısa cümlelerle yazıyor öykülerini. (III) Bu lardan yararlanmaya çalışmalıdır.
da okura, kolay izleme olanağını veriyor. (IV) Ama
B) Çok yaşayan değil yaşadığı sürece değişik yer-
asıl önemli olan, seçilmiş, yerli yerine konmuş söz-
ler gören kişi birçok şey öğrenir.
cüklerin o ezgili, sıcak deyişin okurda uyandıracağı
etki. (V) Bu uyum, bu dengeli anlatım daha da zen- C) Değişik konularda gördüğümüz, öğrendiğimiz
ginleştiriyor öyküleri. şeyler, kişiliğimizi ve davranışlarımızı şekillen-
dirir.
Yukarıdaki cümlelerden hangileri öge bakımın-
da özdeştir? D) Aynı şeye değişik yaklaşımlarla ve değişik açı-
lardan bakmayı bilmeliyiz.
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV E) Bir şeyi öğrenmekten çok, onu değişik durum-
D) IV ve V E) I ve IV larda kullanabilmek, önemlidir.
1. D 2. A 3. D 4. C 5. E 6. E 7. E 8.A 9. E
TEST
2
KONU KAVRAMA
1. Bihruz Bey, yarım yamalak bir öğrenim görmüş, 4. (I) Arkeologlar yeni kalıntılar ortaya çıkarmak ve
yirmi üç yirmi dört yaşlarında bir gençtir. daha fazla bilgi elde etmek için teknolojik gelişme-
lerden yararlanıyorlar. (II) Ama geçmişte olup bi-
Yukarıdaki cümle ya da onu oluşturan sözcük-
tenler hakkındaki her şeyi tam olarak bilemeyecek-
ler dil bilgisi açısından incelendiğinde aşağıda-
ler. (III) Zira eski kalıntıların önemli bir bölümünün,
kilerden hangisi yanlış olur? (ÖSYM)
zamanın yok edici gücüne dayanamadığını göre-
biliyoruz. (IV) Geçmişe ait düşünceler ve inançlar
A) Basit bir isim cümlesidir.
gibi çok önemli şeyler, hemen hemen hiç iz bırak-
B) Birden çok belgisiz sayı sıfatı vardır. madan yitip gidebiliyor. (V) Bu yüzden arkeologlar,
C) Yükleminde ek-fiilin geçmiş zaman eki vardır. buldukları en küçük parçalar üzerinde büyük bir
dikkatle çalışıyorlar.
D) “yarım yamalak” sözü ikilemedir.
E) “öğrenim” sözcüğü fiilden türemiş bir isimdir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi-
sinin öge sıralanışı “özne - zarf tümleci - yüklem”
şeklindedir? (ÖSYM)
A) I B) II C) III D) IV E) V
2. Ozan, düşünceyi duygu haline dönüştürünceye ka-
dar yoğurur.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, öğelere ayır-
Aşağıdakilerin hangisinde, öğelerin sıralanışı

mada bir yanlışlık yapılmıştır? (ÖSYM)
bu cümledekiyle aynıdır? (ÖSYM)
A) Evimin duvarlarını / doğa manzaraları / süsler.
A) Eleştirmenler ve dilciler, şiirde sözcüklerin ger-
çek anlamlarından çok, yan anlamlarının kulla- B) Babamın / çarşıda / böyle küçük bir dükkânı /
nıldığını söylerler. vardı.
B) Şiir, duyguları etkileyerek akıl gücünü baskı al- C) Yıllardır görmediği arkadaşıyla / dün / sokakta /
tına alır. karşılaştı.
C) Şiir, duyular aracılığıyla dünyayı okura tanıtır. D) Bu Anadolu / şehrinin ilkbaharı / kırk ikindi yağ-
murlarıyla / başlar.
D) Her çağ, kendi şiirini ikinci bir dil yaratarak oluş-
turur. E) Küçücük odamın penceresinden / yemyeşil bir
ova / görünüyordu.
E) Şairler, sözcüklerin anlam alanını genişletmeye
çalışırlar.
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, yüklemden
önce gelen sözcüklerin tümü nesne grubunu
oluşturmuştur? (ÖSYM)
3. Aşağıdaki dizelerde geçen ikilemelerden han-

A) Okulların ne zaman kapanacağını gazeteden
gisi yüklemle birlikte deyimleşmiştir? (ÖSYM)
öğrendim.
A) Bir kelime buldum çın çın öter B) Onun gelişiyle birlikte evde derin bir sessizlik
başlardı.
B) İplik iplik sarıyor sükûtu bir yumakta
C) Kapıların boyanması uzun zaman alıyor.
C) Bir sırrı sürüklüyor terlikler tıpır tıpır
D) Her kitabın özgün bir konusunun olmasını isterdi.
D) Uzun siyah saçlar tel tel çözülsün
E) Çocuk Şenliği gösterilerini büyükler de ilgiyle
E) Dalgaların gözümde tütüyor mavi mavi
izledi.
155
7. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, “masal” sözcü- 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, öğelere ayır-
ğü nesne görevindedir? (ÖSYM) mada yanlışlık yapılmıştır? (ÖSYM)
A) Masallarda kalsa korkular A) Anılardan ve kişisel izlenimlerden yola çıkarak

Tarla sürse kırlangıçlar oluşturduğu öyküler / oldukça / beğenilmişti.
B) O günden bugüne yadigâr B) İnsan ilişkilerindeki çelişkileri iyi gözlemlemiş

Bir yanım masal kaldı ve doğru yansıtmış olması / oyunların içeriksel
düzeyini / yükseltiyor.
C) Masal dinledi yıkılar
C) Bugün kimi genç romancılarımız / yapıtlarını /
Gökyüzü ağarıncaya dek
yazmaya başlamadan önce / seslenecekleri
D) Çocukluğum masal gibi geçti okur kitlesinin / düzeyini / düşünüyorlar.
Adlarını öğrendim otların, çiçeklerin D) Bu dergide / kültürel çalışmalara öncelik verile-
E) Biz iyiye iyi, güzele güzel dedik ceği / belirtildi.
Masallardan çektik dizeleri E) Bu yazar / roman üzerine söylediklerini / kendi
yapıtlarında / uyguladı.
8. Saraçhanebaşı’ndaki yıllanmış Bozdoğan Keme-

ri’nin eteklerine yaslanmış eski bir medrese olan
müze binası, bu tür sergilerle izleyicilerine geçmiş-

ten geleceğe uzanan ilginç köprüler kuruyor.
Bu cümlenin öznesi, aşağıdakilerden hangisi-

dir? (ÖSYM)
A) Saraçhanebaşı’ndaki yıllanmış Bozdoğan Ke-

meri
B) Bozdoğan Kemerinin eteklerine yaslanmış eski 11. Aşağıdakilerin hangisinde cümlenin öğeleri
bir medrese doğru olarak ayrılmıştır? (ÖSYM)
C) ilginç köprüler A) Dilin, / yaratıda bir araç, geleceğe uzanabilme-

D) geçmişten geleceğe uzanan ilginç köprüler de bir köprü, kalıcı olabilmede / zorunluluk / ol-
E) Saraçhanebaşı’ndaki yıllanmış Bozdoğan Ke- duğunu bilir.
merinin eteklerine yaslanmış eski bir medrese B) Dilin, yaratıda / bir araç, geleceğe uzanabilme-
olan müze binası de bir köprü, kalıcı olabilmede / zorunluluk ol-
duğunu bilir.
C) Dilin, yaratıda bir araç, / geleceğe uzanabilme-
9. Deniz arkeologlarının Sinop kıyılarında bulduğu de bir köprü, / kalıcı olabilmede / zorunluluk /
batıkkent (I) yörenin binlerce yıllık bir yerleşim yeri olduğunu bilir.
olduğunu (II) değişik yönleriyle (III) inandırıcı bir bi- D) Dilin, yaratıda bir araç, geleceğe uzanabilmede
çimde (IV) kanıtlıyor (V). bir köprü, kalıcı olabilmede zorunluluk olduğu-
Yukarıdaki cümlede, hangi numaralar arasında nu / bilir.
kalan öğe cümlenin nesnesidir? (ÖSYM) E) Dilin, yaratıda bir araç, geleceğe uzanabilmede
bir köprü, kalıcı olabilmede zorunluluk /olduğu-
A) I. ile II. B) I. ile III. C) II. ile V. nu / bilir.
D) III. ile IV. E) IV. ile V.
1. C 2. D 3. A 4. D 5. D 6. D 7. C 8. E 9. A 10. C 11. D
TEST
CÜMLE ÇEŞİTLERİ (TÜRLERİ)

1
KONU KAVRAMA
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla 3. (I) Durmayan bir değişme ve gelişme, çağları bir-
yargı vardır? birine bağlar. (II) Her çağ, zamanla eskir ve yeri-
ni daha ileri bir çağa bırakır. (III) Çağların böyle
A) Bayramda sınıfındaki öğrencilere çeşitli hediye- ilerleyip değişmesi, ister istemez sanat ürünleriyle
ler aldı. sanat anlayışlarının da değişmesine yol açar. (IV)
B) Hava çok soğuktu üstelik kıyafetlerim de çok Yeni çağlara özgü yeni sanat ürünleri, yeni sanat
kalın değildi. görüşleri bu yolla ortaya çıkar. (V) Daha doğrusu
her çağ kendi sanatını, her sanat akımı da kendi
C) Evden çıkarken kapıyı iki kere kontrol etti.
çağını biçimlendirir.
D) Birçok insanda olduğu gibi ben de bir tereddüt
oluştu.
E) Sağa sola bakmadan, hızlı adımlarla oradan
uzaklaştı. A) I. cümlede yan cümle, temel cümlenin öznesi
durumundadır.
B) II. cümlede bağımsız sıralı cümleye yer veril-
miştir.
C) III. cümle kurallı, bileşik ve fiil cümlesi durumun-
dadır.
D) IV. cümlede bileşik yapılı, basit zamanlı fiil kul-
lanılmıştır.
E) V. cümle, kurallı, basit bir fiil cümlesidir.
2. (I) Matmazel Noralya’nın Koltuğu da Sinekli Bakkal
gibi, mistik bir dünya görüşünün savunulduğu bir
romandır. (II) Ancak, Adıvar, klasik roman tekniği-
ni kullanırken Peyami Safa 19. yüzyılın sonlarında
beliren yeni bir roman tekniğiyle yazar. (III) Büyük
ölçüde H. James’ten kaynaklanan bu roman anla- 4. İnsanların en kötüsü, en fazla kabuğuna çekilen,
yışında, anlatım tekniğinin, bakış açısının önemi yüreğini yalnız kendine çevirendir; en iyisi de sev-
büyüktür. (IV) Modern diyebileceğimiz romancılara gilerini eşitçe, herkesle paylaşandır.
göre eski tür geleneksel romanla yeni roman arasın- Aşağıdakilerden cümlelerden hangisi, bu cüm-
daki önemli fark, birinin “anlatma” yöntemine öteki- leyle yapıca özdeştir ?
nin ise “gösterme” yöntemine ağırlık vermesidir.
Yukarıdaki parçayla ilgili aşağıdaki bilgilerden A) Çevresindekilerle ilişki kurmayanlar kötü, onları
hangisi söylenemez? ayrım gözetmeden aynı ölçüde sevenler ise iyi
insanlardır.
A) I. cümle, kurallı, basit bir isim cümlesidir. B) İyi insanlar, bütün sıkıntılarını, sevdiklerine hiç
B) II. cümlede zarf tümleci göreviyle kullanılan bir çekinmeden anlatırlar.
yan cümle vardır. C) Başkalarından kaçan, kendi yalnızlıkları içinde
C) III. cümle, yapıca bileşik anlamca olumlu bir yaşayan insanlar, kötülük düşünürler.
cümledir. D) Çevresinden uzaklaşma, insanı sevgisizliğe
D) Sıralı cümle şeklinde oluşturulan IV. cümledeki iter.
yüklemlerden biri isim görevlidir. E) İnsanın sevgi görmesi, başkalarına sevgi gös-
E) I. cümle özne ve yüklemden oluşmaktadır. termesine bağlıdır.
165
5. Onun, yaşama bakışına, yaşamı algılayış biçimine 7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde isim fiille ku-
hayranım. Merdiven çıkarken otuz yaşın çevikliğini rulmuş bir yan cümle, temel cümlenin nesnesi
taşıyan bu yetmiş beş yaşındaki kadın, seksen bir görevindedir?
yaşındaki eşiyle, saatler süren orman yürüyüşleri-
ne çıkar, şarkı söyler, piyano çalar, bahçede top A) Öğretmenimizin şiir okuyuşunu çok beğeniyo-
oynar, toprakla uğraşır. Geçen yıl, eşinin seksenin- rum.
ci doğum günü adeta tantana ile kutlanırken: “Ben B) Onun şiir okuyuşundan sen de hoşlanırsın.
de doğumumun sekseninci yıldönümünde aynı
C) Güzel şiir okumak bir yetenek işidir.
şeyleri istiyorum.” dedi.
D) Şiir okumaktan hoşlanmayanlar da olabilir.
hangisi söylenemez? E) Şiir okumanın da bazı kuralları vardır.
A) İsim görevli bir sözcük ek eylem alarak yüklem

olmuştur. 8. Her yerde öykü yazabiliyorum. Tıka basa dolu bir
otobüste öylesine yalnızlaşıyorum ki o anda yaka-
B) Öznenin söz öbeğinden oluştuğu bir cümle kul-
ladığım imgeden öykümün oluşabileceğini hisse-
lanılmıştır.
dip seviniyorum. İnsanlara bakıyor, yüzlerindeki
C) Farklı yapıdaki cümlelere yer verilmiştir. ifadeleri değerlendiriyorum. Özellikle iş dönüşü
D) Yapıca bağlı olan cümlede öge ortaklığına yer insanlar içlerine kapanıyor, daha çok kendi iç dün-
verilmiştir. yalarında yaşıyorlar. Her insanın öyküsü yüzüne

yansıyor. Bu da benim en iyi malzemem oluyor.
E) İç içe bileşik cümle örneğine yer verilmiştir.
gisi söylenemez?
A) Bağımlı sıralı cümleye yer verilmiştir.

B) Basit yapılı cümlelere yer verilmiştir.
6. Sahnede oyun canlandırılırken ya da kişiler ko- C) Olumlu ve kurallı cümlelere yer verilmiştir.
nuşurken, içinde bulunulan andan başka anlara D) Öznenin söz öbeğinden oluştuğu cümleye yer
akıyorsunuz; başka olaylara, başka konulara gidip verilmiştir.
geliyorsunuz.
E) Bağlı cümlenin yüklemlerinden biri isim görevlir.
Aşağıdaki cümlelerden hangisi yapıca yukarı-
daki cümleyle aynıdır?
9. Ustaya müracât etmeksizin sanat öğrenip dükkân
A) Sahnede görülmeyeni somutlaştırma çabası, açan kişi, şehirde de köyde de alay konusu olur.
oyunculara oldukça güç anlar yaşatıyor.
Mevlâna
B) Seçilen konu, birbirini bütünleyen, duygusal an-
Yukarıdaki cümleyle ilgili aşağıdakilerden han-
lamlarla yüklü sözcüklerle işleniyor.
gisi söylenemez?
C) Seyirci bu oyunda dünle bu günü birlikte yaşı-
yor, değişik durumlar ve ortamlarla yüz yüze A) Bileşik yapılı cümledir.
geliyor.
B) Yan cümle özne göreviyle kullanılmıştır.
D) Oyundaki kişilerin konuşmaları, çevreleriyle
C) Birden çok fiilimsiye yer verilmiştir.
olan çatışmalarına ayna tutuyor.
D) Çekimli fiile yer verilmiştir.
E) Oyunda, tarihsel bir olay, tiyatro diline uygun bir
biçimde eyleme dönüştürülüyor. E) Nesne görevli ögeye yer verilmiştir.
1. B 2. D 3. B 4. A 5. D 6. C 7. A 8. E 9. E
TEST

2
KONU KAVRAMA
1. (I) Almanya’nın Berlin kentinde bir kooperatif “Dev- 3. (I) Yaşlılığın erdemleri üzerine bugüne değin neler
rilen Ağaçlardan Halk Kitaplığı Yapma Kampanya- söylenmemiş neler yazılmamış.
sı” başlattı. (II) Bu kampanyaya katılmak isteyen-
(II) Cicero, “Yaşlılık” adlı yapıtında nasıl da över,
ler, fırtınadan veya yağmurdan devrilen ağaçların
yüceltir yaşlılığı; insanın bilgeleştiği, yaratma gü-
gövdelerini raf şeklinde oyup bunları kaldırımlara
cünün doruğa ulaştığı bir dönem diye adlandırır.
yerleştiriyorlar. (III) Raflara, takas edilecek kitapları
koyuyorlar. (IV) Berlin halkı da içlerinden okumak (III) Yaşamın gerçek anlamına ancak bu dönemde
istediklerini alıp yerine kendi kitaplarından birini ulaşırmış kişi.
bırakıyor. (V) Bu, “Eğitim İçin Sürdürülebilir Geliş- (IV) Çünkü yaşlılık, deneyime dayalı, kavrama ve
me Projesi”nin bir parçası olarak devlet tarafından algılama gücünü keskinleştirip geliştiren bir okul-
desteklenen bir kampanyadır. muş.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili (V) Bundan da öte, insanı değişik yönlerden durul-
olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? tup dinginleştiren, tutkuların her türünden arındıran
sessiz bir güçmüş yaşlılık.
A) I. cümle, içinde belirtisiz nesne olan bir fiil cüm-
lesidir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili
B) II. cümle, özne ve yüklemden oluşan kurallı bir
cümledir.
A) I. cümle, biçimce olumsuz fiil cümlesidir.

C) III. cümle, nesnesi sıfat tamlaması olan birleşik
B) II. cümle, bağımlı sıralı cümledir.
bir cümledir.
C) III. cümle, bileşik cümledir.
D) IV. cümle, içinde isim tamlaması bulunan olum-
lu bir cümledir. D) IV cümle, olumlu, kurallı cümledir.
E) V. cümle, yüklemi ek eylemle çekimlenmiş bir E) V. cümle, devrik isim cümlesidir.

cümledir.
2. Aşağıdakilerin hangisinde verilen dizeler basit

cümle oluşturmaktadır?
4. Doğa, bitki örtüsünü ve tüm canlıları nasıl biçim-
A) Mustafa Kemal barış olmuş. lendiriyorsa benim şiirlerimi de etkilemiş; bir ses,
Gürül gürül akan ırmaklarda. bir renk, bir koku, bir titreşim olarak şiirlerime gir-
miştir.
B) Mustafa Kemal özgürlük olmuş.
Özgürlük diye çarpan yüreklerde. Bu cümleyle ilgili olarak aşağıda verilenlerden
C) Mustafa Kemal bereket olmuş,
Uzanıp giden bu topraklarda. A) Ek almamış sözcükler vardır.
D) Mustafa Kemal türkü olmuş. B) Bağımlı, sıralı bir cümledir.

İnanmış dudaklarda. C) Yüklem, çatısı bakımından etkendir.
E) Mustafa Kemal ülkü olmuş, D) İyelik eki almış sözcükler yoktur.

Uzak yakın bütün bayraklarda. E) Belgisiz sıfat kullanılmıştır.
167
5. (I) Yüzlerce kişinin girip çıktığı büyük bir mağaza- 7. (I) Gül kokusu bana hep çocukluğumu hatırlatır.
nın önündeki geniş alanda rastlamıştım ona. (II) İki (II) Babam Akdeniz’e yaptığı seyahatlerinden her
karo arasından, ince bir toprak aralığından uzat- dönüşünde tenekeler dolusu gül reçeli getirirdi.
mıştı boynunu. (III) Arabaların park ettiği yerde, (III) Sabahın erken saatlerinde uykulu gözlerle onu
taşlar arasında, işi neydi bu taçyaprakları solgun karşıladığımızda algıladığımız ilk şey, evin içini
gelinciğin? (IV) Bol topraktan beslenemediği için saran gül kokusu olurdu. (IV) Kahvaltı soframız
yüzü solgun kalan o gelinciği getiriyorum gözleri- birkaç çeşit gül reçeliyle bezenir, gül reçellerinden
min önüne. (V) Her gün yüzlerce kişinin otomobil- hangisinin daha güzel olduğu konusunda sohbet-
leriyle geçtiği alanda, kendi dünyasında, ama iyi ler edilirdi. (V) Yıllar sonra Gül Festivali için Ispar-
ama kötü yaşayıp gidiyordu. ta’ya gittiğimde çocukluğumun gül kokulu günleri
gözlerimin önünde canlanıverdi.
olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili
A) I. cümle, bileşik bir fiil cümlesidir.
B) II. cümlenin yüklemi, öğrenilen (belirsiz) geçmiş A) I. cümle, yüklemi geniş zamanlı basit bir cümle-
zamanın hikâyesi ile çekimlenmiştir. dir.
C) III. cümle, birden fazla dolaylı tümleç içeren B) II. cümle, içinde zarf tümleci olan birleşik bir
sözde soru cümlesidir. cümledir.
D) IV. cümle, içinde ad tamlaması bulunan bir dev- C) III. cümle, kurallı bir fiil cümlesidir.
rik cümledir. D) IV cümle, olumlu ve sıralı bir cümledir.
E) V. cümledeki “geçtiği” sözcüğü isim-fiil eki al- E) V. cümle, yüklemi sürerlik fiiliyle oluşturulmuş
mıştır. girişik bir cümledir.
8. (I) Yaşlılığın erdemleri üzerine bugüne değin neler

söylenmemiş neler yazılmamış. (II) Cicero, Yaşlılık
adlı yapıtında nasıl da över, yüceltir yaşlılığı; insa-
nın bilgeleştiği, yaratma gücünün doruğa ulaştığı
bir dönem diye adlandırır. (III) Yaşamın gerçek
6. Bir gün balıkçı kahvesinin önündeki akasyanın da- anlamına ancak bu dönemde ulaşırmış kişi. (IV)
lına asılmış bir dülger balığı gördüm. Rengi deniz- Çünkü yaşlılık, deneyime dayalı, kavrama ve algı-
den çıktığı zamanki esmer tondaydı önce. Vücu- lama gücünü keskinleştirip geliştiren bir okulmuş.
dunda hiçbir kımıldama yoktu. Halbuki bu sadece (V) Bundan da öte, insanı değişik yönlerden durul-
rüzgârın bir oyunuydu. Sanki dülger balığının ruhu, tup dinginleştiren, tutkuların her türünden arındıran
incecik zarlarla çıkıp gidiyordu. sessiz bir güçmüş yaşlılık.
Bu parçayla ilgili olarak aşağıda verilenlerden Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili
hangisi yanlıştır? olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) Fiil cümlesine yer verilmiştir. A) I. cümle, biçimce olumsuz fiil cümlesidir.

B) Basit yapılı cümleye yer verilmiştir. B) II. cümle, bağımlı sıralı cümledir.
C) Bileşik yapılı cümleye yer verilmiştir. C) III. cümle, bileşik cümledir.
D) Devrik ve kurallı cümlelere yer verilmiştir. D) IV cümle, olumlu, kurallı cümledir.
E) Bağlı cümleye yer verilmiştir. E) V. cümle, devrik isim cümlesidir.
1. B 2. E 3. C 4. D 5. E 6. E 7. E 8. C
TEST

3
KONU KAVRAMA
1. (I) Her sanatçının bir dünyası vardır. (II) Bu dün- 3. Aşağıdakilerin hangisinde, yan cümle, temel
ya kendine özgüdür; çeşitli olaylarla, görüntülerle, cümlenin nesnesi görevindedir?
gözlemlerle ve yaşantılarla örülmüştür. (III) Bunlar,
onun duygu ve düş dünyasında işlenerek çeşitli A) Bu sözü söylemiş olabileceğini sanmıyorum.
ürünlere dönüşür. (IV) Yani, sanatçının dünya- B) Bunun, yerinde bir karar olduğundan kuşkulu-
sından süzülenler, sanat yapıtı biçiminde insanlı- yum.
ğın karşısına çıkar. (V) Söz gelimi edebiyatta şiir,
C) Onun hakkında söylenenlere inanmadım.
öykü, roman gibi biçimlerde okurla buluşur.
D) Bizimle geleceğine çok sevindim.
olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? E) Söz verdiğim için gitmeliyim.
A) I’incisi, ad cümlesidir.
B) II’ncisi, sıralı cümledir.
4. Renk renk çiçeklerle kaplı yaylaları ve ahşap evler-
C) III’üncüsü, biçimce ve anlamca olumludur.
den oluşan dağ köyleriyle Yalnızçam, büyük şehir-
D) IV’üncüsü, bileşik yapılıdır. den kaçmak isteyenler için bulunmaz bir yer.
E) V’incisi, ara söz içermektedir. Bu cümleyle ilgili olarak aşağıda verilenlerden
A) Birden çok sıfat tamlaması vardır.

B) Bağlaç vardır.
C) Birleşik ad kullanılmıştır.
D) Basit yapılı bir fiil cümlesidir.
E) İlgeç tümleçleri vardır.
2. Aşağıdaki dizelerin hangisinde yüklem, kelime

çeşidi bakımından ötekilerden farklıdır? 5. Sait Faik’in hikâyelerinde insanların ve çevrenin,
herhangi bir kurala bağlı kalmadan özgürce ele
A) Sen de çiçek açtın erkenden alınmasını yazarın yaşayış biçimine bağlayabiliriz.
Küçük zerdali ağacım
Yukarıdaki altı çizili bölüm cümlenin hangi öğe-
B) Kar yine başladı yağmaya sidir? (ÖSYM)
A) Özne
C) Daha maviydi damarların
B) Nesne
C) Durum bildiren zarf tümleci
D) Bak kaim yapılı ağaçlara
D) Yer bildiren zarf tümleci
E) Dolaylı tümleç
E) Şimdi okşar hafif hafif rüzgâr
169
6. Açık balkon kapısından içeri giren ikindi serinliği 8. (I) Yatılı olarak okuduğum ortaokul yıllarında, yaz
onlara alt katın mutfak pencerelerini saran pembe tatillerinde Kozlu’ya, ailemin yanına özlemle dö-
yaseminlerin kokusunu getirdi. nerdim. (II) O yaşlarda evden yedi-sekiz ay uzakta
kalmak kolay değildi. (III) Arkadaşlarımı, okulumu
Bu cümlenin öğeleri aşağıdakilerin hangisinde
çok seviyordum, bugün de süren dostlukların te-
cümledeki sırasıyla verilmiştir? (ÖSYM)
meli o yıllarda atılmıştı ama aile özlemi bir başka
şeydi. (IV) Evimiz, denizin hemen kıyısındaki bir
A) Özne, dolaylı tümleç, nesne, yüklem
tepenin yamacındaydı. (V) Dalga sesleri odamda
B) Nesne, özne, dolaylı tümleç, yüklem sürekli yankılanırdı ve ben doyamadığım o denizi,
C) Özne, dolaylı tümleç, zarf tümleci, yüklem dalgaları büyük bir hazla izlerdim. (VI) Hâlâ Koz-
lu’yu, o evi ve o dalga seslerini, özlemin içimi sızla-
D) Zarf tümleci, nesne, dolaylı tümleç, yüklem
tan acısıyla anımsarım.
E) Dolaylı tümleç, nesne, zarf tümleci, yüklem
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi-
sinde ögelerin dizilişi “zarf tümleci, nesne, zarf
tümleci ve yüklem” biçimindedir? (ÖSYM)
A) I. B) II. C) III. D) V. E) VI.

9. I. Başarının kalıcılığını sağlamak, yılmadan ça-

7. Genç yaşında öykü alanında isim yapmış ve türün lışmayı gerektirir.
parlak örneklerini vermiş olan yazar, kahramanla- II. Sanat eğitiminden geçmiş kişiler, her olayda bir
rını her gün karşılaşabileceğimiz kişiler arasından incelik, bir güzellik ararlar.
seçmiştir. III. Elde edilen bilgiler, ilgililere sunulmadan önce
Bu cümlenin öğeleri aşağıdakilerin hangisinde değerlendirilir.
sırasıyla verilmiştir? (ÖSYM) IV. Kurallar, neden öyle olması gerektiği iyice dü-
şünülerek konmuştur.
A) Nesne, dolaylı tümleç, özne, yüklem
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangi-
B) Nesne, özne, dolaylı tümleç, yüklem leri, öğeleri ve öğelerinin sıralanışı yönünden
C) Özne, zarf tümleci, nesne, yüklem aynıdır? (ÖSYM)
D) Özne, nesne, dolaylı tümleç, yüklem

A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve III
E) Özne, nesne, zarf tümleci, yüklem
D) II. ve IV. E) III. ve IV.
1. E 2. C 3. A 4. D 5. B 6. A 7. D 8. E 9. E
TEST
ANLATIM BOZUKLUKLARI
1
KONU KAVRAMA
1. Çocuğunuza sürekli olarak oyuncak almak yerine, 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eş anlamlı
oynayın. sözcüklerin bir arada kullanılmasından kaynak-
Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdaki de- lanan bir anlatım bozukluğu vardır?
ğişikliklerin hangisiyle giderilebilir?
A) Güvenlik güçleri, her olayda gerekli önlem ve
A) “çocuğunuza” yerine “çocuğunuz için” sözü ge- tedbirleri alıyor.
tirilerek B) Çocuklarda kimi davranışların ve değer yargıla-
B) “olarak” sözcüğü atılarak rının yerleşmesi için çaba harcanmalıdır.
C) “yerine”den sonra “onunla” sözcüğü getirilerek C) Her yazar özveriyle çalışarak kendini geliştirme
çabası içinde olmalıdır.
D) “almak” yerine “satın almak” sözü getirilerek
D) Çağdaş uygarlık, insan aklının ve bilimin ürünü-
E) “oynayın” yerine “oyun oynayın” sözü getirilerek
dür.
E) Çalışanların deneyimlerinden ve bilgi birikimle-
rinden yararlanmak gerekir.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım

2. Bence bu iş o kadar da pek kolay değil. bozukluğu vardır?
Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdaki de-

A) Çarşıda karşılaştığı delikanlıyı önce tanıyama-
mış, sonra ilkokul arkadaşı olduklarını anlamış-
lardı.
A) “bence” yerine “bana göre” sözü getirilerek
B) Bugün hava çok sıcak olacağı için, dışarı çık-
B) “iş” yerine “araştırma” sözcüğü getirilerek
maktan vazgeçti.
C) “o” yerine “söylendiği” sözcüğü getirilerek
C) O kocaman çuvalları sürükleye sürükleye de-
D) “değil”den sonra “dedi” sözcüğü getirilerek poya taşıdılar.
E) “pek” sözcüğü atılarak D) Bu takımdaki futbolcular Avrupa’nın ünlü kulüp-
lerinden kaçırılmayacak teklifler aldılar.
E) Bu hafta üç ayrı televizyon kanalında o konuyla
ilgili programlar izledim.

bozukluğu vardır?
bozukluğu vardır?
A) Görenleri şaşırtacak kadar güzel resimler yap-

A) Bütün bildiklerimi ona anlattım.
mış.
B) Eski kitapların hepsini bu rafa yerleştirdim.
B) Yabancı dil öğrenmemek bana pişmanlık verdi.
C) Hayatın her zorluklarına göğüs gerdim.
C) Bahçeye daha çok, meyve ağacı dikmişler.
D) Konukların çoğunu ben ağırladım.
D) Buranın dost canlısı, sevecen bir halkı var.
E) Çektiğim sıkıntıları artık unuttum.
E) Anlatacaklarını dikkatle dinlememizi istedi.
187
ANLATIM BOZUKLUKLARI
7. O, iki buçuk yıllık süren bir çalışmaydı. 10. “İster hukukun ister öteki sosyal bilimlerin verileri-
ne dayansak bile yine de bu görüşü kanıtlayama-
yız.”
A) “o” sözcüğü cümlenin sonuna alınarak ğişikliklerin hangisi ile giderilebilir?
B) “yıllık” yerine “yıl” sözcüğü getirilerek
A) “dayansak bile” yerine “dayanalım” sözü getiri-
C) “süren” yerine “süregelen” sözcüğü getirilerek lerek
D) “bir”den önce “uzun” sözcüğü getirilerek B) “hukukun”dan sonra “ve” kelimesi getirilerek
E) “çalışmaydı” yerine “çalışma oldu” sözü getirilerek C) “yine”den sonraki “de” atılarak
D) “bile” kelimesi atılarak
E) “kanıtlayamayız” yerine “kanıtlayamazdık” geti-
rilerek

bozukluğu vardır?
A) Orada, kendine uygun bir iş aramaya başlamıştı.

B) Mesleğiyle ilgili bir alanda çalışmak istiyordu.

C) Oradaki müzelerde çok önemli yapıtlar bulun-
duğunu duymuştu. 11. Bu arkadaşımız hem (I) çok (II) güzel piyano çalar
D) Bu koşullarda görev yapmanın zor olacağını bi- hem de (III) aynı zamanda (IV) küçüklüğünden beri
liyordu. (V) resim yapar.
E) Onun bu davranışları arkadaşlarının hayretine Bu cümledeki anlatım bozukluğunu gidermek

gidiyordu. için numaralanmış sözlerden hangisi çıkarıl-
malıdır?
9. “Onun için zevkine ve keyfine düşkün ne kadar

memurlar varsa, hep burasını ister, buraya yerle-
şirdi.”
Bu cümlenin anlatımındaki bozukluk, nasıl gi-

derilebilir?
A) “ne kadar”dan sonra, “çok” getirilerek

B) “ister” ve “yerleşirdi” yüklemleri çoğullaştırarak
C) “zevk” ve “keyif” kelimeleri çoğullaştırarak
D) “memurlar”dan çoğul eki atılarak
E) “hep” kelimesi, “hepsi” biçimine getirilerek
1. C 2. E 3. E 4. A 5. E 6. C 7. B 8. E 9. D 10. A 11. D

Tyt Soru Bankasi

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Tyt Soru Bankasi

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TEST

SÖZCÜK TÜRLERİ - ADLAR

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili söz-

Yukarıda parçada numaralandırılmış maddeler-

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde çokluk eki

6. Sokaktayım, kimsesiz bir sokak ortasında; 9. Hâlâ yaşıyor gizlenerek rûhuma“Kâbil”

Yukarıdaki dörtlükle ilgili aşağıdakilerden han-

Aşağıdakilerin hangisinde buna örnek gösteri-

Elli asır yaşadı elli yılda bu çocuk

8. Can kafeste durmaz uçar

SÖZCÜK TÜRLERİ - ZAMİRLER

Aşağıdakilerin hangisinde farklı yolla oluşan

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “birkaç” söz-

yeniden değerlendirme imkânı bulurum.

D) Dönüşlülük zamiri kullanılmıştır. B) Bu topraklara ne ekersen üç katından fazla

Yukarıdaki dörtlükle ilgili aşağıdakilerden han-

1. C 2. A 3. B 4. E 5. E 6. C 7. A 8. C 9. E 10. D 11. E 12. B

SÖZCÜK TÜRLERİ - ZAMİRLER

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde işaret adılı

6. Dönüşlülük zamiri, herhangi bir kişi zamiriyle birlik-

A) Böyle bir proje hazırlamak kimin fikriydi?

8. Kendine gel! Hiç görmediğin o yola yalnız gitme.

Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi-

12. (I) Hatıra yazmak, öteki türlere göre daha kolaydır.

1. D 2. C 3. E 4. A 5. C 6. D 7. A 8. E 9. D 10.C 11. B 12. E

SÖZCÜK TÜRLERİ - SIFATLAR

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde farklı bir sıfat

A) Bize güçlük çıkararak işimizi zorlaştırmaya çalı- çi yoğunluğu yaşandı.

6. Sıfatlar çekim eki aldıklarında adlaşır ancak çekim

A) I numaralı cümlede sıfat tamlaması kullanılmış-

nı dökmeye başladı. C) III numaralı cümlelerde adlaşmış sıfat örneği

Ben keder üretir dert yanarım

SÖZCÜK TÜRLERİ - SIFATLAR

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir isim hem 4. Kırkını

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, yukarıda altı

Yukarıda numaralanmış cümlelerle ilgili aşağı-

A) I. cümlede birden çok belgisiz sıfat kullanılmış-

E) V. cümlede birden çok sıfat tamlaması kullanıl-

A) Bir ad hem niteleme hem de belirtme sıfatı al-

Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi- Mevlâna

SÖZCÜK TÜRLERİ - SIFATLAR

D) IV numaralı cümlelerde sayı sıfatı kullanılmıştır.

2. (I) Benimkisi kitaplarla zenginleşerek sürüp giden

C) III numaralı cümlede adlaşmış sıfat kullanılmış-

E) V numaralı cümlede niteleme ve belirtme sıfatı D) Belgisiz zamire yer verilmiştir.

A) Sıra sayı sıfatı B) Bağlaç A) Soru adılına yer verilmiştir.

Yukarıda parçayla ilgili aşağıdakilerden hangi-

D) Belgisiz sıfat B) Soru zamirine yer verilmiştir.

E) İşaret sıfatı C) Ad durum eki alan zamire yer verilmiştir.

SÖZCÜK TÜRLERİ - TAMLAMALAR

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ad takımı kul- 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ötekilerden

5. İsim tamlamalarında tamlayan ile tamlanan arası-

Aşağıdaki tamlamaların hangisinde tamlayan

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ötekilerden 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zincirleme

D) Amacı sadece okuyucuyu bilgilendirmektir bu

E) V. cümlede sayı sıfatı ve belgisiz sıfat kullanıl-

8. (I) Sait Faik, Cumhuriyet Dönemi’nin en büyük öy-

SÖZCÜK TÜRLERİ - TAMLAMALAR

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayanı ve

Yukarıda numaralanmış cümlelerle ilgili aşağı-

9. (I) Öykülerimdeki biçimsel ve içeriksel yenilikler salt

SÖZCÜK TÜRLERİ - TAMLAMALAR

4. Gözlerimde parıltısı bakır bir tasın