Professional Documents
Culture Documents
Logolu
Hazırlanmaktadır.
TÜRKÇE
TYT
YAPRAK TEST
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 1: sözcükte anlam
A) Sana verdiklerimi ikinci kata teslim edeceksiniz. A) Artık, dünyada soğuk savaş dönemi hüküm sürmüyor.
B) Bir kömür gözlünün selamı ile yine hüzünlere daldım. B) İnsanlar neden en yakınlarına soğuk davranır ki?
C) Bu tuttuğun yolun sonunu hiç iyi görmüyorum. C) Bu sınıf bana çok soğuk görünmüştü, bu sınıfı sevmedim.
D) Hayaller, bizi hayata bağlayan en güçlü duygulardır. D) Hastanın elleri çok soğuktu, bakışları donuktu.
E) Sahte gözyaşlarıyla yine kandırmayı başardı annesini. E) Soğuk bakışlarıyla beni ve ailemi huzursuz ediyordu.
3. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi me- A) Nota bilmeden beste yapmaya kalkışanlarla dolu müzik
caz anlamda kullanılmamıştır? dünyası.
B) Akşamki maçta penaltıdan gelen gol, Türkiye’yi bir üst tura
A) Anadolu altın kalpli insanlarla doludur. çıkardı.
B) Bir süre anılara gömüldü, gözleri doldu. C) Türkçede, gövdeye birden fazla ek getirilebilir.
C) Her insan bir hazinedir bizim kültürümüzde. D) Dik açıyı anlamamış, bana geometri dersi veriyor.
D) Ortalık ağarırken arkadaşımla konaktan çıktık. E) Soruyu çözerken bütün seçenekleri okumadan cevabı işa
E) Ülkemiz, ağır bir ekonomik bunalımın eşiğinden döndü. retleme.
1
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-01
fit Ünite 1: Sözcükte ve Sözcük Öbeğinde Anlam
7. I. Her gün sınavlara çalışmamız konusunda nutuk çekiyor 10. Bu sergiyi geziniz. Eşinizle, dostunuzla, çocuğunuzla ruhu-
du. (Söylemek) I
II. Lekeleri kapatmak için iki kat boya çekti. (Sürmek) nuzu yıkayarak geziniz. Müze koridorlarında sizi sarıveren ha-
1
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 1: sözcükte anlam
2
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-01
fit Ünite 1: Sözcükte Anlam
6.
İnsan ilişkilerinin temeli dile dayanmaktadır. Bu nedenle 9.
Suskunluğun siyah okyanusundaki cam fanuslu bir dalgıç
I I
insanların yaşadığı her şey dile yansır. Tüm gün boyunca gibi yaşıyordu insan, kendisini dış dünyaya bağlayan halatın
II II
konuşan, bütün duygu, düşünce ve hareketlerini dil ile halatın kopmuş olduğunu ve o sessiz derinlikten hiçbir za-
ifade eden insan, dili kendi varlığına uygun hâle getirir. Bu III
III man yukarı çekilmeyeceğini ayrımsayan bir dalgıç gibi hatta.
Bu sayede yani dil sayesinde bizden çok önce yaşamış in- Yapacak, duyacak, görecek hiçbir şey yoktu, her yerde ve sü-
IV IV
sanlarla ilişki kurabileceğimiz gibi bizden çok uzakta yaşayan rekli hiçlikle çevriliydi insan, boyuttan ve zamandan tümüyle
insanlarla da görüşmeden anlaşabiliriz. yoksun boşlukta savruluyordu.
V V
Yukarıdaki parçada altı çizili sözcüklerden hangisi gerçek Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisinde mecaz-
anlamı dışında kullanılmıştır? lı bir söyleyiş yoktur?
A) I B) II C) III D) IV E) V A) I B) II C) III D) IV E) V
10. Ferid Paşa, Sâid Paşa, bunların biri gitmiş ötekisi gelmiş bunun
7. I. Bu çocuğumuz oldukça girişkendir; dans eder, piyano ça hiç ehemmiyeti yok; bir hükümdar için lâzım olan şey memle
lar, tenis oynar. ketinin menfaatidir.
II. Anneannem her sabah bizim için ekmeğin üzerine yağ ça Bu parçadaki altı çizili sözün anlamı aşağıdakilerin hangi-
lardı. sinde vardır?
III. Geniş alınlı, kırmızıya çalar, kahverengi saçlı, altın dişli biriy
di. A) Bu olaydan sonra hayatın anlamı kalmadı.
IV. Eve giren hırsızlar yükte hafif pahada ağır her şeyi çalmış. B) Karacaoğlan’ı okudukça deyişin önemini daha iyi anlarız.
Numaralandırılmış cümlelerde “çalmak” sözcüğünün aşa- C) Bu kitabın kahramanıyla hakikat arasında yeniden muka
ğıdaki anlamlarından hangisi örneklenmemiştir? yeseye başladı.
D) Ruhanî bir cazibe Turhan’ı türbeye çekti.
A) Bozmak, zarar vermek E) Keyfî uygulamalar, şirketi zora düşürdü.
B) Başkasının malını gizlice almak
C) Benzemek, andırmak
D) Üzerine sürmek
E) Bir müziği dinlemeyi sağlayan aleti çalıştırmak
11. Sanatçılar, kimi zaman duygularını sözcüklerin var olan an
lamlarından uzaklaşarak mecaz anlamlarından ve çağrışımla
rından yararlanarak dile getirirler.
Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi bu
parçadaki ifadeye uygun bir kullanım değildir?
8.
Usta yazarların verdiği reçeteler, deneyimlerin meyvesidir
I II
A) Gençliğin hayata bakışı bu yüzyılda şaşılacak derecede de
ancak deneyim aynı zamanda az çok yanılgı da içerir. Her ya
ğişti.
zar bu yanılgılardan payını aldığına göre benim deneyimlerimin
III IV B) Ailede sağlıklı bir iletişim kurmak için aile bireyleri arasın
içerdiği doğru ve yanlışların başkaları tarafından belirleneceğini daki duvarlar aşılmalıdır.
V C) Bu sanatçının sesini ta üniversite yıllarımdan beri çok be
umuyorum. ğeniyorum.
D) Hayallerimin yıkılmaması için var gücümle düzenli bir bi
Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisi gerçek
çimde çalışıyorum.
anlamın dışında kullanılmıştır?
E) Acı bir ifadeyle hepimize veda ederek bu okuldaki son gü
A) I B) II C) III D) IV E) V nünü yaşadı.
2
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 1: sözcükte anlam
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözler anlamca 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcükler an-
birbirine en yakındır? lamca birbirine en yakındır?
A) Gerçek şu ki, onların cesaretleri ellerindeki kılıç ve oklarıy A) Karşımdaki kadının büyülü güzelliği, zarafeti gözlerimi ka
dı. maştırıyordu.
B) Zafer geri dönmemek üzere yola çıkanlarındı çünkü onlar B) Bu zor ve önemli görevi daha akıllı daha başarılı birine ver
gemileri yakmıştı artık. mem daha doğru olur.
C) Mesleğinde yeterince pişmek için daha çok çalışmalısın. C) Nazikliği ve kibarlığıyla herkesin dikkatini çekiyordu.
D) Askerlerin karşısına geçerek, tarihe geçen ünlü konuşmasını D) İhtiyar,sandığın üzerindeki örtüyü topladı, kaldırdı.
yaptı. E) Yeni bakıcısını hiç sevmiyor, ondan uzak durmaya çalışıyor
E) Prens; hükümdar, rahip ve asiller üçgeninde sıkışınca isyan du.
etti.
3. (I) Düşman bir birlik, yok etmek üzere olduğu bir tugayı neden
öylece bırakıp geri çekilir ki? (II) İhsan Paşa, heyecanla çadırı 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde karşıt anlamlı sözcükler
terk edip Alman askerlerini gözetleyebileceği bir nokta arayıp bir arada verilmiştir?
koşmaya başladı. (III) Subayları da onu takip ettiler. (IV) O an
savaşın etkisini ilk kez gece değil de gündüz gözüyle gerçek A) Bu toplantıda öğretmenlerle veliler bir araya gelmek istedi
anlamda görebildiler. (V) Gece, karşı saldırının yapıldığı alan ama gelemedi.
bir mezarlığı andırıyordu. B) Modern bir toplumda böyle ilkel bir insan nasıl olabilir?
Numaralanmış cümlelerin hangisinde karşıt anlamlı söz- C) Yağmurlu bir havada yola çıktık ancak yolculuk kötü geç
cükler bir arada kullanılmıştır? medi.
D) Irmak burada büyük bir delta yaparak ikiye ayrılıyor.
A) I B) II C) III D) IV E) V E) Oraya gider gitmez beni aramasını söyle.
3
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-02
fit Ünite 1: Sözcükte Anlam
7. O, dili zaman zaman değişse de bize öyküyü yeniden keşfet 10. Aşağıdaki dizelerin hangisinde sesteş olabilecek bir söz-
tiren; olağan dünyada yitirdiklerimizi, hayatın sırları içinde cük vardır?
arayan ve bulan bir yazardı. Her şeyden önce o, Türk öykücü
lüğünde kendi başına akan coşkun sulardan biriydi. A) Deniz yolculuğa çağırır durur da beni
Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdaki- Gitmem düşünerek geri döneceğim günü
lerden hangisidir? B) Bulutları çağırıyorum geliyorlar
Gökyüzü çok fena mavi
A) Başarıyı yalnızlığında yakalayan C) Boynumu vurmak uğruna ant içerdi ilahlar
B) Sanatçı duyarlılığına sahip olan Bakışlarımdan ürkerdi kullandığım silahlar
C) Toplum sorunlarıyla ilgilenmeyen D) Güneş upuzun duran bir kanalın ucunda
D) Sanat anlayışıyla özgün olan Mermerden kapıların topuzuna benziyor
E) Konularını kendi yaşamından seçen E) Şairler yüreklerinde birer deste şiir ile
Girdikçe Enderun’a gelirmiş bahar bile
8. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili sözcük özel anlamıyla 11. I. İyiliğe iyilik olsaydı koca öküze bıçak olmazdı.
kullanılmamıştır? II. Fazla mal göz çıkarmaz.
III. Eğri oturup doğru konuşalım.
A) Yüzmeyi pek bilmediği için karşı kıyıdan el sallıyordu. IV. Acele işe şeytan karışır.
B) Yaşlı kadın, sırtındaki yükü yavaşça yere bıraktı. Yukarıda numaralanmış atasözleri aşağıdakilerle zıt an-
C) Yoğun sis, on metre ileriyi bile görmemizi engelliyordu. lam oluşturacak şekilde eşleştirildiğinde hangisi dışta ka-
D) Ne demişler dert ağlatır, aşk söyletir. lır?
E) Arabanın patlayan lastiği paniğe neden oldu.
A) İyilik eden iyilik bulur.
B) Azıcık aşım kaygısız başım.
C) Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar.
D) Bugünün işini yarına bırakma.
E) Yalancının mumu yatsıya kadar yanar.
3
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 1: sözcükte anlam
4
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-02
fit Ünite 1: Sözcükte ve Sözcük Öbeğinde Anlam
7. Rıfat Ilgaz; yazdığı roman,öykü, şiirlerle sanat ve edebiyat uğ 10. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi sesteşi olan söz-
runa koca bir ömrü harcamak dedikleri gerçeğin altını çizdi. cüklere örnek gösterilebilir?
Altı çizili sözün cümleye kattığı anlam aşağıdakilerin han-
gisinde bulunmamaktadır? A) Sanatçı, günlük hayatın akışı içerisinde bize artık normal
gelen kavramları farklı bakış açısıyla açıklıyor.
A) Bir şeyin önemini belirtmek B) Basit bir kelimenin yüklenebileceği anlamlar irdelenmedi
B) Üzerine dikkati çekmek ğinde iki ucu keskin bıçak üzerinde hareket edilir.
C) Vurgulamak C) Bazıları hiçbir zaman yeni gerçekler söylemezler, bilinen
D) Önemle üzerinde durmak gerçeklerden yararlanarak hakikati saptırırlar.
E) Bağı koparmak D) Karşı karşıya kaldığımız ve içerisinde olduğumuz olumsuz
hallerin sebeplerinden biri de hırstır.
E) Yol sizi nereye götürüyorsa oraya gitmeyin, yol olmayan
yerden gidin ki; iz bırakın.
4
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 1: sözcükte anlam
3. Bir sözcükle anlatılabilecek bir kavramı birden çok sözcükle 6. Ben sarardım, ayva küstü
anlatmaya “dolaylama” denir. İçimde bir taze mezar
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde dolaylama vardır? Bu gönlümü sana değil
Ilgıt ılgıt yele verseydim
A) Av sezonu gelse de yine tezgahta yerini alsa derya kuzuları. Bu gönlümü sana değil
B) Şu vefasız dünyada beni kimse anlamayacak mı? Boz bulanık sele verseydim
C) Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden. Yukarıdaki dizelerde kaç deyim vardır?
D) Acı sözleriyle sadece beni değil tüm sınıfı kırdı.
E) Herkes kendi karakterinin gereğini sergiler. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
5
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-03
fit Ünite 1: Sözcükte Anlam
7. Aşağıdakilerin hangisinde sadece mecaz anlamda kullanı- 10. Çocuğun çaresizliğini görünce yaşadıklarım film şeridi gibi
lan bir atasözü vardır? gözümün önünden geçti.
Altı çizili sözün cümleye kattığı anlam, aşağıdakilerin han-
A) Ayağını yorganına göre uzat. gisinde vardır?
B) Minareyi çalan, kılıfını hazırlar.
C) Komşu komşunun külüne muhtaçtır. A) Geçen yıllar, beni daha olgun bir hâle getirdi.
D) Dost ile ye, iç; alışveriş etme. B) İnsan, çevresinde gördüklerinden ve yaşadıklarından ders
E) Çürük tahta çivi tutmaz. çıkarmalıdır.
C) Geçmişte anlam veremediğim bazı şeyleri şimdi daha iyi
anlıyorum.
D) Kendi kendime, keşke şunları da yapsaydım, dediğim çok
olmuştur.
E) Bu filmi izleyince çocukluk günlerimi anımsadım.
9. I. Bıçak yarası geçer, dil yarası geçmez. 12. Aşağıdakilerin hangisinde, ikileme cümleye “sorunsuz,
II. Tek elin nesi var, iki elin sesi var. düzeninde” anlamı katmıştır?
III. Dostun attığı taş baş yarmaz.
IV. Yalnız taş duvar olmaz. A) Sözlerinin yanlış olduğunu anlayınca tıpış tıpış özür dileye
V. Ağaç, yaprağıyla gürler. cek.
Yukarıdaki atasözlerinden hangileri anlamca diğerlerinden B) Kurduğu sistemin tıkır tıkır işlemesiyle kendine olan güve
farklıdır? ni arttı.
C) Filmin sonu az çok belli olmuştu.
A) I. ve IV. B) II. ve III. C) II. ve V. D) Başarı basamaklarını ağır ağır tırmanıyordu.
D) IV. ve V. E) I. ve III. E) Aile içinde bu tip problemler zaman zaman olur.
5
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 1: sözcükte anlam
5. Her ne kadar kitabın 5000 yıllık serüveni var desek de birçok iyi
okur için kitabın tarihi, kendi serüveniyle birlikte ilerlemiştir as
3. Komite, mali durumun şu an iyi olduğunu açıklasa da her şey lında. Bizi kitaplara çeken şey, biraz da kendimizden dışarı çıkma
ortada. Bu ihtiyatlı açıklama, üstünkörü şekilde durumu gizle isteğidir. Başka hayatları fark etme isteğidir. Okuduğumuz her
meye çalışsa da aslında mali durumun böyle olmadığını herkes macera, her tez ya da antitez, kitapla bizim aramızdaki gizemli
biliyor. Dolayısıyla herkesin bildiği gerçeği gizleyemezsiniz. bir sözleşme gibidir. Bu anlamda okumak soylu bir eylemdir de.
Bu parçada anlatılanlar aşağıdaki atasözlerinden hangi- Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdaki
siyle ilgilidir? lerden hangisidir?
6
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-03
fit Ünite 1: Sözcükte Anlam
6. Charles Dickens denince akla gelen en önemli imge, hayatı 9. Birlikte iş görmek, birlikte yolculuk etmek, birlikte yaşamak
romana taşımaktır. İngiliz yazar ve toplum eleştirmeni olması isteyen insanlar arasında öncelikle bir uyumun olması şarttır.
nın yanında en unutulmaz kurgusal karakterlerden bazılarını Bu uyum da karşılıklı saygı ve sevgi temeline dayanır. Tek taraflı
yaratmasının yanında Victoria zamanının en iyi romancısı olarak sevgi ve saygı uyumu sağlamaya yetmez, ortada düzen diye bir
kabul edilir. şey kalmaz. Kurulan beraberlikten de hayır gelmez.
Bu cümledeki altı çizili sözle anlatılmak istenen, aşağıda- Yukarıdaki açıklamayı en iyi özetleyen atasözü, aşağıdaki-
kilerden hangisinde vardır? lerden hangisidir?
A) Bu sanatçımız edebiyatımıza yeni bir üslup, duyuş ve edebî A) Davulun sesi uzaktan hoş gelir.
zevk kazandırmıştır. B) Değirmen iki taştan, muhabbet iki baştan.
B) Şiirlerinde özellikle “akşam”kavramını ön planda tutmakta C) Deli deliden hoşlanır, imam ölüden.
dır. D) Eden bulur, inleyen ölür.
C) Bir süre kendini toplumdan soyutlayarak iç alemine döndü. E) Ek tohumun hasını, çekme yiyecek yasını.
D) Yaşadığı çevreyi en ince ayrıntısına kadar eserlerine yansıt
mayı bir görev biliyordu.
E) Her zaman okuyucuyu önceleyen bir yaklaşımı tercih et
tim.
11. Babam en küçük bir olay karşısında birden kızar ama sonra
sında ise hemen yatışırdı. Yaptığından pişman olup sonra da
8. haliç’te bir vapuru vurdular dört kişi gönlümüzü almaya çalışırdı.
demirlemişti eli kolu bağlıydı ağlıyordu
Aşağıdaki deyimlerden hangisi bu parçadaki açıklamayla
dört bıçak çekip vurdular dört kişi
ilgilidir?
yemyeşil bir ay gökte dağılıyordu
Bu dizelerde sözcüğe mecaz anlam kazandırma yöntemle- A) Saman alevi gibi
rinden hangisine başvurulmuştur? B) Ateş püskürmek
C) Hop oturup hop kalkmak
A) Kinaye B) Benzetme C) Kişileştirme D) Diş bilemek
D) Anımsatma E) Konuşturma E) Yelkenleri suya indirmek
6
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 2: CÜMLEDE ANLAM
Cümle Yorumu
UYGULAMA TESTİ - 04
1. “Kelimeler tek başına şiiri oluşturamaz; onlar sadece şiirin yan 4. (I) “Aşk-ı Memnu”, romanın en zirvesi olarak tanımlanabilir.
sımasıdır.” cümlesiyle aşağıdaki cümlelerin hangisi anlamca (II) Halit Ziya tarafından kaleme alınan roman, insanların ev
aynı doğrultudadır? lenirken maddi unsurlardan ziyade, manevi unsurlara önem
vermesi gerektiği üzerine kurulmuştur. (III) Romanda mekan,
A) Şiiri kalıcı hale getiren, şiirde kullanılan sözcüklerdir. yalılar ve konaklardır. (IV) İlk olarak ağır bir dille yazılan roman
B) İmgesel kelimeler olmadan şiir oluşturulamaz; şiir, kelime sonradan sadeleştirilmiştir. (V) Hakim bakış açısıyla kaleme
lerle şekil kurma sanatıdır. alınan romanda kahramanlar tanımlanırken sıfatlardan çokça
C) Bir şairin dünyasına girerek şiirinin anlam dünyasına girebi faydalanılmıştır.
liriz. Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde sözü edilen
D) Şiirde kullanılan kelimeler, asla şiirin kendisi değildir; sade romanın konusu verilmiştir?
ce gölgesidir.
E) Tek bir kelimeye yüklenen imgesel mesaj, şiirin anlaşılması A) I B) II C) III D) IV E) V
için yeterlidir.
3. Tesadüflerin rüzgârı insanı istediği yere götürdüğü gibi, karar 6. (I) Bu çocuk adam olmaz. (II) Anne ve babaların çocuk yetiştirir
sızlık da bizi öteye beriye çekip değiştirebilir; --- ken en çok dikkat etmesi gereken şey bu cümledir. (III) Çocuğu
Bu cümle aşağıdakilerin hangisiyle sürdürülebilir? geri dönüşü olmayan bir psikolojik durum içine attıklarının far
kında bile olmadan onun bütün hayatını etkileyebilir bu cümle.
A) ancak içinize dikkatle bakarsanız kendinizi daha iyi tanırsı (IV) Bu cümleyi kullanırsak onun hayatındaki ilk başarısızlıkta
nız. en büyük sorumlu biz oluruz. (V) Anne ve babaların çocuklarını
B) ne istediğimizi ancak bir şeyi istediğimiz anda düşünürüz. teşvik edici olmaları, bu tarz yaklaşımlardan daha iyi olacaktır.
C) bu nedenle geleceği değiştirmek, geçmişi düşünmekle Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangisinde şart
mümkündür. ilgisi kurulmuştur?
D) yani biz olayları yönlendiremeyiz; olaylar bizi yönlendirir.
E) yerine göre davranmak bizi savrulmaktan kurtarır. A) I B) II C) III D) IV E) V
7
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-04
fit Ünite 2: Cümlede Anlam
7. (I) Fethi Naci; Sait Faik’in çocukları karşılıksız sevdiğini belirtmek 10. (I) Anadolu, Türkiye’nin Asya kıtasında bulunan topraklarına
tedir. (II) Sait Faik’te bütün insanları kucaklayan bir sevgi anlayışı verilen addır. (II) Türkiye’nin birtakım coğrafi bölgelerinin
vardır. (III) Çocuklar da sadece çocuk olmalarından dolayı her de adı bundan türer. (III) Memleketin kuzey kenarı boyunca
şeye layıktırlar. (IV) Evliliği, yalnız çocuk sahibi olmak için gerekli uzanan dağ sıralarına da Kuzey Anadolu Dağları adı verilir. (IV)
gören Sait Faik, bir öyküsünde bu duruma değinmektedir. (V) Bu Anadolu toprakları, ismi kadar büyüleyici ve davetkardır. (V) Bu
öyküde, yazarın çocuk istemesinin yanı sıra, çocuğu ne şekilde topraklarda pek çok yer Anadolu ismiyle anılmaktadır.
eğiteceğinin de izleri bulunmaktadır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi kanıtla-
Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangilerinde sözü nabilirlik açısından diğerlerinden farklıdır?
edilen sanatçının eserinin içeriğine yer verilmiştir?
A) I B) II C) III D) IV E) V
A) l. ve II. B) II. ve III. C) III. ve IV.
D) IV. ve V. E) I. ve V.
7
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 2: CÜMLEDE ANLAM
Cümle Yorumu
ANALİZ TESTİ - 04
1. • İnsanoğlu, kendi gereksinimleri için yeni teknolojik araçlar 3. I. Balıkla birlikte yoğurt yenmez, denir ama bilinenin aksine
üretirken doğaya büyük zarar vermektedir. balık tazeyse yoğurtla birlikte yenilmesinde sakınca yok.
• Teknolojinin doğaya ve insana zararlarını azaltmak içinse II. Zehirlenmenin sebebi yoğurt değil, balığın içinde bulu
başka yeni teknolojik araçları üretmek zorunda kalıyoruz. nan ‘histamin’ proteinidir ve bu madde yoğurtta da oldu
Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru bir biçimde ğundan, birlikte yenildiğinde vücuttaki ‘histamin’ miktarı
birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden hangisidir? artabiliyor; alerjik durumu olan kişilerde kızarıklığa ya da
kaşıntıya neden olabiliyor.
A) Teknolojik gelişmeler doğaya zarar verse de insanoğlu, Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru biçimde
hem kendi gereksinimlerini gidermek hem de doğayı ken birleştirilmiş hali aşağıdakilerden hangisidir?
dinden korumak için doğayla uyumlu teknolojiler üretmek
zorunda kalmıştır. A) Yoğurdun balıkla birlikte yenmesinin zehirlenmelere yol
B) İnsanların ürettiği yeni teknolojiler, insanın ihtiyaçlarını açacağı düşüncesi kesinlikle doğru değildir.
karşılasa da tabiata zarar vermekte; insanoğlu, bu zararları B) Balığın içinde bulunan ‘histamin’ proteini, yoğurtta da ol
azaltmak içinse yine teknolojik araçlar üretmeye mecbur duğundan birlikte yenildiğinde zehirlenmelere neden olur
kalmaktadır. düşüncesine sahibiz.
C) İnsanların doğayı bilinçsiz kullanması insanın doğaya za C) Alerjik durumu olan hastalar, ‘histamin’ miktarı arttırdığı
rar vermesine neden olmuş, bu da doğanın korunması için için yoğurtla birlikte balık kesinlikle yememelidir.
yeni teknolojilerin üretilmesini gerekli kılmıştır. D) Yoğurtla birlikte balığın yenmemesi yanlış bilinir çünkü sa
D) İnsanoğlu teknoloji uğruna doğaya verdiği zararı görse de dece alerjik durumu olan kişilerde yoğurtla birlikte taze ol
yine de teknolojinin sağladığı yararlardan dolayı teknoloji mayan balık yenirse bu kişilerde kızarık ve zehirlenme olur.
kullanmak zorunda kalmıştır. E) Yoğurtta ve balığın içinde ‘histamin’ proteini bulunduğun
E) Yeni teknolojiler insanın ihtiyaçlarını karşılasa da o derece dan bunlar, birlikte yenildiğinde vücuttaki ‘histamin’ mikta
de doğaya zarar vermesi insanoğluna doğanın imkânların rını arttırarak alerjik durumu olan kişilerde kızarıklığa ya da
dan yararlanmaya itmiştir. kaşıntıya neden olmaktadır.
2. Şiir kadar amacı kendisi olan başka bir yazın türü yoktur. 4. Mevlâna Celâleddîn-i Rumî’nin günümüzde ---- bir ilgi ---- ol
Aşağıdakilerden hangisi bu cümleye en yakındır? masının en önemli ----, tüm insanlığa saygı ve hoşgörü ---- yak
laşması gelmektedir.
A) Şiirin kendine özgü kuralları vardır. Bu parçada boş bırakılan yerlere, düşüncenin akışına göre,
B) Bir şiirde anlatılanlar düzyazıyla ifade edilemez. aşağıdakilerden hangisi getirilemez?
C) Şiir, birçok açıdan diğer yazın türlerinden üstün bir sanattır.
D) Şiir, sanattan başka hiçbir kaygı taşımadan yazılması yö A) gerçek B) odağı C) sebebi
nüyle diğer türlerden ayrılır. D) anlayışıyla E) evrensel
E) Şiirde, düşüncelerin açıkça dile getirilmesi olanaksızdır.
8
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-04
fit Ünite 2: Cümlede Anlam
5. Cümleler doğrudur sen doğru isen 8. Güçlü bir hafıza beynimizin sağlıklı ve zinde olmasına bağlıdır.
Doğruluk bulunmaz sen eğri isen Final sınavlarına çalışan bir öğrenci, keskin zihinsel kabiliyet
Yunus Emre, bu sözleriyle aşağıdakilerden hangisini anlat- gerektiren bir işi yürüten uzman ya da çalışanlarına uygun rol
mak istemiştir? model olmaya çalışan bir yönetici olmanıza ----, hafızanızı ve
zihninizin performansını ---- için yapabileceğiniz birçok şey var.
A) İnsan dürüstse söyledikleri de doğrudur ama eğer dürüst İşin iyi tarafı ise bunların ---- yaşınız ile ilgisi yok. Yaşlı bir köpeğe
değilse söylediklerinde de doğruluk payı olmaz. yeni numaralar öğretemezsiniz. Ama konu beyin olunca, bilim
B) Kişinin her konuştuğu cümle doğru olmalıdır ama her doğ adamları bu özdeyişin gerçeklerden fazlasıyla uzak olduğunu
ruyu söylemek de doğru değildir. keşfettiler.
C) İnsan yaşamı sürekli karşıt durumlarla mücadele ederek Bu cümlede boş bırakılan yerlere, düşüncenin akışına göre,
yaşamaktadır. aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
D) Doğru ve yanlış kavramları tarih boyunca sürekli tartışma
konusu olmuştur. A) bakmaksızın-geliştirmek-hiçbirinin
E) Bir cümlenin sadece bir anlamı yoktur, herkes cümleden B) çıkmaksızın-düşürmek-bazılarının
farklı anlamlar çıkarabilir. C) değer-belirlemek-önceki
D) engel-değiştirmek-şimdiki
E) kararlı-düzenlemek-geçmiş
8
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 2: CÜMLEDE ANLAM
Kavramlar
UYGULAMA TESTİ - 05
1. (I) İnsanların toplu halde yaşamalarının sonucuyla doğrudan 4. Çevremdeki bazı insanlara bakıyorum, bazı konularda bilgisi
ilintili durumların başında dil vardır. (II) Gelenek ve görenek olan insanlara “bilge insan” diyorlar. Bu değerlendirmeye şa
gibi, dil de birlikte yaşamanın bir sonucu olarak doğmuştur. şırmamak elde değil! Bazı konularda bilgi sahibi olma bilgelik
(III) Dil, bu birlikte yaşamanın gerektirdiği en yararlı ve zorunlu midir? Bence önemli olan bilmek değil; bildiğin bilgileri hayata
araçtır. (IV) Dil, öğretim ve öğrenimin anahtarı, bilgi aktarmanın geçirmektir. Ayrıca bilgi sınırsızdır. Bu yüzden hep bildiklerimin
tek sağlayıcısıdır. (V) Dil olmadan insanın sosyalleşmesi, diğer yüz katı kadar bilmediklerimin olduğunu düşünerek yaşarım.
insanlarla ortak bir dünya kurması mümkün değildir. Bilgelik, insanın bilmediği şeylerin farkına varmasıdır. Bence
Yukarıda numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıda verilen bilgelik, bütün bu saydıklarımın toplamıdır.
yargılardan hangisi yanlıştır? Yukarıdaki parçanın anlatımı için;
I. Öznel yargılar vardır.
A) I. cümlede, neden- sonuç ilgisi kurulmuştur. II. Tanım yapılmıştır.
B) II. cümlede, karşılaştırma yapılmıştır. III. Sözde soru cümlesi kullanılmıştır.
C) III. cümlede, tanım vardır. IV. Genelleme yapılmıştır.
D) IV. cümlede, somutlama yapılmıştır. V. Amaç- sonuç ilgileri kurulmuştur.
E) V. cümlede, kesinlik dile getirilmiştir.
yargılarından hangisi söylenemez?
Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde karşılaş- Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde donan
tırma yapılmıştır? yağmur olayının neden olduğu olumsuzluğa yer verilme-
miştir?
A) I B) II C) III D) IV E) V
A) I B) II C) III D) IV E) V
A) I B) II C) III D) IV E) V A) I B) II C) III D) IV E) V
9
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-05
fit Ünite 2: Cümlede Anlam
7. (I) “İstanbul için çok hikâye, çok şiir yazıldı ama İstanbul’u benim 10. (I) Dr. Veyis Güngör, Amsterdam Türkevi Derneği ile Hollanda
gibi ele alan hiç olmadı.” diye başlasaydım yazıya yeterince ilgi Türk Akademisyenler Birliği Vakfı başkanıdır. (II) Bu ülkede
çekici olur muydu? (II) Ama böyle bir iddiam yok. (III) Böyle bir oluşan Türk kültürü üzerine yaptığı yayınlarla tanınır. (III) Bu
yazı yazmaya kalksam yıllardır, eminim yüzyıllardır yazılanların eserinde de gazete ve dergilerde yayımlanan mektupları yer
üstüne yeni bir şey koymuş olmayacağım ortadadır. (IV) İstik alıyor. (IV) Yazar bu mektuplarında, insanımızın Avrupa macera
lal’deki kalabalığı “Bu kadar insan nereye gidiyor acaba?” diye sını, Avrupalının Türklere bakış açısını inceliyor. (V) Anlatımdaki
anlatırdım. (V) Bütün dünya insanlarının orada olduğundan; ifade bozukluklarıyla düzeltme hataları dikkate alınmazsa kitap,
insanların her birinde farklı bir ifade, farklı mimikler, yüzlerinde işlevini yerine getirmiş görünüyor.
farklı çizgiler olduğundan bahsederdim. Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde “hem olumlu
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir “ön hem de olumsuz eleştiri” söz konusudur?
yargı” vardır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
A) I B) II C) III D) IV E) V
11. (I) Daha önce “Mekruh Kadınlar Mezarlığı” adlı kitabına yer
8. (I) Yaklaşık 30 yıl önce kimi köylerimizde, televizyonun adı bilinir
verdiğimiz Ayla Kutlu’nun bu kitabında on öykü bulunuyor. (II)
di ama nasıl bir şey olduğunu bilen pek yoktu. (II) Bu nedenle de
Kitabın adı, “Zehir Zıkkım Hikayeler” çok yerinde bir seçim. (III)
köylerimizde, ince ve maharetli parmaklarıyla resim yaparcasına
Eğlenceli, hoşça vakit geçirten, okuyanı sarsan, vicdanını rahat
ilmik ilmik halı dokuyan kızlarımızın radyoları hep açık olurdu.
bırakmayan, günlük hayatın karmaşasını anlatan öyküler. (IV) Bu
(III) Radyodan dinledikleri şarkıların ezgileriyle yüreklerinde
öykülerde kadının toplumumuz içindeki yerini başarıyla analiz
sakladıkları yavuklularını anarlardı. (IV) İçlerinden kim bilir kaçı,
ediyor, Ayla Kutlu. (V) Roman, senaryo ve çocuk kitaplarıyla da
radyoya gönderdiği mektubun okunduğunu duyabilmek için
edebiyatımızın en üretken, en usta isimlerinden biri olmaya
belki de haftalarca beklerdi. (V) Her köydeki radyo, o köyün
devam ediyor.
dışında da bir dünyanın var olduğunu kanıtlarcasına, o köyden
başka dünyalara, başka yaşamlara, başka kültürlere açılan geniş Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangilerinde “sözü
bir kapıydı. edilen yazarın eserinin içeriği” hakkında yorumlara yer ve-
rilmiştir?
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde radyo-
nun işlevinden söz edilmektedir?
A) I. ve III. B) III. ve IV. C) II. ve IV.
D) II. ve III. E) IV. ve V.
A) I B) II C) III D) IV E) V
9.I. Bıçak soğuğu bakışlardaki vuslat gibi hürsün 12. (I) Galata bana pek çekici gelmeye başlamıştı. (II) Hemen hemen
Kanatılmış bir gülden ruhuma damla damla dökülürsün her cuma ve her pazar “Amerika” veya biraz ötede bulunan
II. İkiden bir çıkarsa bir kalırmış yalan “Avrupa” tiyatrosuna gidiyordum. (III) Küçük Amelya, sahnede
Sen gittiğinde ben kalmalıydım o zaman boy gösterdi mi yıllardan beri düzelmek bilmeyen dili, kekremsi
sesiyle güfteye uygun gemici miço kılık kıyafeti ile şarkısını
III. Köpürerek koşuyordu atlarımız
söylemeye başlardı. (IV) Hele sarhoş taklidi ile okuyunca şarkıcı
Durgun denize doğru
büyük bir “furi” kopardı seyirciden; “furi” alabildiğine el çırpmak,
IV. Tebessüm gibiyse ölüm alabildiğine tepinmekti. (V) Fesini çıkaran baston, peşkir, mendil
Razıyım gülüm sallayan, iskemle üzerine fırlayarak horoz gibi çırpınıp öten
V. Sen İstanbul kadar hoş ve tek yüzlerce kişinin bu yolda yalvarmaları bende de bir eğilim bir
Fethin çok zor ve Fatih’in tek istek uyandırdı.
Yukarıda numaralanmış dizelerin hangisinde yargı gerek- Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisi tanımsal bir
çesiyle verilmiştir? nitelik taşımaktadır?
A) I B) II C) III D) IV E) V A) I B) II C) III D) IV E) V
9
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 2: CÜMLEDE ANLAM
Kavramlar
ANALİZ TESTİ - 05
1. (I) Dünya çapında tanınan yazar Karen Foxlee’nin, ödüllü gençlik 4. (I) Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre her yıl dünya çapında
romanı Türkçeye çevrildi. (II) Kitap, geçmişin izlerini sürerken 32.4 milyon insan kalp krizi ve inme geçiriyor. (II) Kalp krizi
geleceğe bambaşka gözlerle bakan iki genç kızın hikâyesini, ve inme geçirenlerin yaklaşık yüzde beşinde bu durumların
nefes kesen bir polisiye tadında anlatıyor. (III) Kusursuz kurgusu, tekrarlanma olasılığı bulunmakta. (III) Türkiye’de ise TÜİK’in
çok katmanlı olay örgüsü ve ilginç karakterleriyle kendini keş 2016 verilerine göre hem kadın hem de erkeklerde, kalp krizi
fetmek ve seçimler yapmak üzerine düşündürüyor okuyucuyu. geçirme oranı yüzde 2 civarında. (IV) Türkiye Halk Sağlığı Ku
(IV) Kitap, her yaştan okurun ilgisini çekecek çarpıcı bir kurguyla rumunun raporunda belirtildiği üzere, TÜİK’in 2014 verilerine
oluşturulmuş. (V) Aile içi iletişim, ebeveyn kaybı, okul yaşamı göre, ölümlerin yüzde 40.4’ü kalp hastalıklarına bağlı olarak
gibi pek çok temayı gizem ve macera unsurlarıyla harmanlayan gerçekleşmektedir. (V) Tüm bu veriler, hem dünyada hem de
yazar, beklenmedik bir son yaratıyor. ülkemizde kalp hastalıklarının önemli bir halk sağlığı sorunu
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde değer- olduğunun tekrar altını çizmektedir.
lendirme yapılmamıştır? Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı-
dakilerden hangisi söylenemez?
A) I B) II C) III D) IV E) V
A) I. cümlede istatistiksel veriye yer verilmiştir.
B) II. cümlede ihtimale dayalı bir durumdan bahsedilmiştir.
C) III. cümlede kalp krizi geçirenlerin toplam nüfusa oranı ve
rilmiştir.
D) IV. cümlede kalp krizine dayalı ölümlerin, diğer ölümlere
göre oranı verilmiştir.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “hayıflanma” söz konusu- E) V. cümlede kalp hastalıklarına karşı tedbir alınması gerekti
dur? ği vurgulanmıştır.
10
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-05
fit Ünite 2: Cümlede Anlam
6. (I) Ethem Baran’ın birçok kitabı var öykü ve roman türünde. (II) 8. (I) Bozkırın göbeğinden gelen yazarların roman veya öykülerini
Bazen uzaklardan gelen bir masalı dinler gibi bazense modern yazarken kendine has bir tarz tutturduklarını düşünüyorum. (II)
dünyanın sabahına uyanır gibi anlattığı öykülerinde herkes Bunda en büyük etken yaşanılan bölgenin insanının da kendine
kendinden bir şeyler bulacaktır. (III) Samimiyetten yoksun has özellikleri olmasıdır fikrimce. (III) Özellikle öykü türünde
bırakmıyor hiçbir zaman kahramanlarını yazar. (IV) Bu, yeri yazan yazarların ‘insan’ı anlatması birçok başka yazardan daha
geliyor bir kedi oluyor yeri geliyor evden kaçan bir kız oluyor samimi geliyor bana. (IV) Bu, Refik Halit’te de böyle Sait Faik’te
yeri geliyor dedesi ölen fakat bunun farkında olmayan küçük bir de. (V) Abartarak söylersem sanırım Yozgatlı olup çok farklı bir
çocuk oluyor. (V) Anlatım açısından okuru yakalıyor ve kitabın tarz tutturan bir İhsan Oktay Anar vardır.
sonuna kadar da bırakmıyor Baran. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı-
Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda- dakilerden hangisi söylenemez?
kilerden hangisi söylenemez?
A) I. cümlede, kişisel bir düşünce belirtilmiştir.
A) I. cümle yazarın farklı türde eserler verdiği belirtilmiştir. B) II. cümlede, önceki cümleyi açıklar niteliktedir.
B) II. cümlede yazarın üslubuna dair ifadelerde bulunulmuş C) III. cümlede, karşılaştırmaya yer verilmiştir.
tur. D) IV. cümlede, örnek sanatçılar verilmiştir.
C) III. cümlede okurla arasındaki sınıra çok dikkat ettiği dile E) V. cümlede, olumsuz bir eleştiri vardır.
getirilmiştir.
D) IV. cümlede yazarın öyküleriyle ilgili bir yorum yapılmıştır.
E) V. cümlede öykülerin okuyucu üzerindeki etkisinden söz
edilmiştir.
7. (I) İnsanlar, bedeli ne olursa olsun kendi dar kafalarının rahat 9. (I) Bu sanatçının anlattığı insanlar ve öykülerini kurduğu mekân
ettiği alanı kıskançlıkla korurlar. (II) İnsanın bir şeyi fark edebil her an çevremizde, Anadolu’da görebileceğimiz insanlar ve yer
mesi için rüyada gördüklerinin değerini bilmesi lazım. (III) Biz ler. (II) Bu açıdan sahicilik açısından hiç problem yok öykülerde.
rüyalarımızda bir bakımdan değil birçok bakımdan veya her ba (III) Zaman zaman güncel sorunlara da değiniyor ama bunu
kımdan ikaz ediliriz. (IV) Rüyalarımız hem ikazdır hem de neyin öyle nahif ve bağırmadan yapıyor ki böylesi de mümkünmüş
neye tekabül ettiği, neyin neye tahavvül ettiğine dair bilgidir. diyebiliyor okur. (IV) Sadece bazen anlatım belirsizleşiyor, bu
(V) Rüyada bir şey gördüğünüz zaman kendi vicdanınıza dönün da okuru zorluyor. (V) Kitaptan kopmadan okumaya devam
ve bunun size ne bakımdan uyarı olduğunu, ne bakımdan da edildiğinde başarılı bir öykü kitabı okumuş olacaktır okurlar.
izahat olduğunu fark edin. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde olumsuz
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisi koşullu bir bir eleştiriye yer verilmiştir?
söylem içermektedir?
A) I B) II C) III D) IV E) V
A) I B) II C) III D) IV E) V
10
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 2: CÜMLEDE ANLAM
Anlamına ve Anlatımına
Göre Cümleler
UYGULAMA TESTİ - 06
1. (I) Çocukların edebiyata olan düşkünlüğü babalarından geliyor 4. (I) Günümüzde modern teknoloji sayesinde, sadece kişi listemi
olmalı. (II) Çünkü babaları çocuk yaşlarda şiire başladığı için ze ismini ekleyerek yüzlerce hatta binlerce “İnternet arkadaşına”
çocukları da onu örnek alarak çocukken başlamışlar şiire. (III) sahip olabiliyoruz. (II) Bu arkadaşlıklardan birine son vermek
Çocukların ilk şiirleri edebi değerden uzak, basit şiirlerdi. (IV) istediğimizdeyse kişinin adını listeden silmemiz yeterli. (III) Son
Ama gün geçtikçe olgunlaşan, olgunlaştıkça ustalığa yaklaşan zamanlarda yapılan bir araştırma, giderek sosyalleşmemize
şiirler yazmaya başladılar. (V) Babalarının onları ilk şiirlerinde rağmen gerçek dostlarımızın sayısının azaldığını gösteriyor. (IV)
bile hep çok güzel yazmışsınız çocuklar, diyerek teşvik etmesi Dünyanın birçok ülkesinde yaşanan acı olaylar arkadaşlıklarla
bugün şair olmalarındaki en önemli etkendi. ilgili, şaşırtıcı bir gerçeğe dikkat çekiyor: (V) Birçok kişi, sami
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangisinde aşamalı miyetin olmadığı, sadece çıkarlara dayalı, sahte arkadaşlıklarla
bir yargı söz konusudur? kendisini avutuyor.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı-
A) I B) II C) III D) IV E) V dakilerden hangisi yanlıştır?
11
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-06
fit Ünite 2: Cümlede Anlam
6. (I) Türkiye’mizin yeni bir yapılanmaya giriştiği bu yıllarda çağdaş 8. Üstün, güçlü ülkelerin arasındaki yarışmalar, gelişmekte olan
bir düşünceyle yeniden zenginliklerimizi gözden geçirmenin ülkelerde eski ve yeni tutarsızlıkları, belirli bir toplum içinde
zamanıdır. (II) Birtakım fobilerden, takıntılardan sıyrılarak değerler arasındaki farklılıkların tümü “kültürel çatışma”yı oluş
tarihimizi gözden geçirip bir zamanlar bu yurdu beraber turur. 1960’larda, eski ve yeni arasındaki farklılıkların giderek
paylaştığımız insanların meydana getirdikleri yapıtlardan da azalacağına, hatta hızlı kitle ulaşım ve iletişim araçları yoluyla
faydalanmalıyız. (III) Tarih ezelden ebede uzanan bir çizgi iken toplumlararası farklılıkların da azalarak ortak bir dünya kültü
bazı bölümlerini kesip atarak, yok sayarak genel kabul görme rünün oluşacağına ve böylece dünyamızın bir “küresel köy”e
yen tezler sunmaya devam etmek, sadece günümüzü değil, dönüşeceğine inanılmıştı. Ancak böylesi bir çağdaşlaşma, özel
geleceğimizi de saptıracak gibi görünüyor. (IV) Toplumsal birlik likle gelişmekte olan toplumların ulusal kimliklerinin yitirilmesi
ve bütünlüğü sağlamak, coğrafyanızda söz sahibi olmanın ilk tehlikesini yarattığından karşıt bir tepkiye de yol açmıştır.
adımıdır. (V) Bunun hazırlığına erken başlayan ülkeler zaman Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
kazanıp önde olmanın avantajını yakalayacağa benziyor.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde tah- A) Tanım cümlesi içermemektedir.
min yapılmıştır? B) Gerçekleşmemiş bir beklentiden söz edilmiştir.
C) Gerekçe yargıları vardır.
A) I. ve II. B) II. ve III. C) III. ve IV. D) Karşılaştırma bildiren ifadeler kullanılmıştır.
D) I. ve IV. E) III. ve V. E) Benzetmelerle soyut düşünceler somutlaştırılmıştır.
7. (I) Renkler, dünyanın her yerinde aynıdır ancak aynı renk başka 9. (I) “Geriye dönüp Politzer’i ya da National Book Award’u kazanan
başka dillerde değişik biçimlerde, değişik kavramlara dayanıla kitaplara baktığınızda her zaman yanlış kitapların ödül aldığını
rak anlatılır. (II) Bizim kahverengi adını verdiğimiz “kahve”den görüyorsunuz.” (II) Bu iddiadan yola çıkan Bookslut adlı blog,
yararlanarak anlattığımız renk, kimi dilde esmerle bir tutulur. (III) Daphnes adında yeni bir kitap ödülü dağıtacağını açıkladı. (III)
Türkçede renklerin limonküfü, ördekbaşı, kavuniçi, camgöbeği, Daphnes, her yıl, 50 yıl önce yayımlanan kitaplardan dördüne;
gülkurusu gibi ince tonlarını, nüanslarını belirten sözcükler edebiyat, edebiyat dışı, şiir ve çocuk kitabı dallarında verecek.
pek boldur ve bunlar doğadaki varlıklardan yararlanılarak an (IV) Ödüle ilişkin bilgi veren Jessa Crispin, 1964’te John Updi
latılmıştır. (IV) Hint-Avrupa dil ailesindeki dillerde pek çok renk ke’in “The Centour” adlı kitabıyla ödül aldığını hatırlatarak, “Bu
“parlamak”, “ışık vermek” kökünden türetilmiştir. (V) Türkçede kitap, adaylar arasında, ödüllü olmasına rağmen yer alacak.”
ise sözcüklerin isimden ya da fiilden türetilmesi Türkçenin renkli dedi. (V) Crispin’e göre sebep, “The Centour» adlı eserin yayım
bir dil olduğunun göstergesidir. landığı zamanda rakiplerinin, herkes tarafından önemli kabul
Yukarıda numaralanmış cümleler için aşağıdakilerden edilen eserler olması.
hangisi söylenemez? Yukarıda numaralanmış cümlelerde aşağıdakilerden han-
gisine yer verilmemiştir?
A) I. cümlede, bir genelleme yapılmıştır.
B) II. cümlede, bir kavram üzerinden diller karşılaştırılmıştır. A) I. de, değişmeyen bir durumun ifadesine
C) III. cümlede, bazı renklerin adlandırılmasında doğanın kay B) II. de, bir önceki cümlenin sonucuna
nak olduğu belirtilmiştir. C) III. de, örneklemeye
D) IV. cümlede, Hint -Avrupa dil ailesinde renklerin tamamının D) IV. de, doğrudan anlatıma
kök türünün aynı olduğu vurgulanmıştır. E) V. de, genel bir kabule
E) V. cümlede, Türkçedeki kök türü çeşitliliğinin Türkçenin
renkliliğini ortaya koyduğu söylenmiştir.
11
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 2: CÜMLEDE ANLAM
Anlamına ve Anlatımına
Göre Cümleler
ANALİZ TESTİ - 06
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde amaç anlamı yoktur? 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yargı gerekçesiyle birlikte
verilmemiştir?
A) Sanatçı modern sanat ile geleneksel sanatı birleştirmek is
temiş. A) Şeker hastası olduğu için annemin yediğine içtiğine olabil
B) Sol kanattaki eksikliği gidermek için transfer arayışına gir diğince dikkat etmesi gerekiyordu.
diler. B) Araba üç ay yerinden kımıldatılmadığından arabanın las
C) Yabancı dil öğrenmek üzere gittiği ülkede eşiyle tanışmıştı. tiklerinin havası iyice sönmüş.
D) Sizi buradan almaya geldim, dediğimde birbirlerine baktı C) Çevre bilinci yeterince geliştirilirse hava ve su kirliliği ön
lar. lenmiş olur.
E) Akşamki halı saha maçına onu çağırmadık diye bize gönül D) Soğukların başlamasıyla artık gardıroplardaki kalın elbise
koymuş. ler dışarı çıkarıldı.
E) Basketbol maçlarına gelmezdi, bu uğraşların zaman kaybı
olduğuna inanırdı.
12
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-06
fit Ünite 2: Cümlede Anlam
6. (I) Yönetmen, senarist ve fotoğraf sanatçısı Nuri Bilge Ceylan 8. (I) Dünyanın farklı coğrafyalarından tarihi eserlerin sergilendiği
eserleriyle Baksı Müzesi’ne konuk olacak. (II) “Nuri Bilge Ceylan İngiliz müzelerine “Geri ver!” baskısı her geçen gün artıyor. (II)
Baksı’da” adlı sergi ile hayranlarıyla buluşacak. (III) Sergi, Nuri Türkiye, bir bölümü İngiltere müzelerinde sergilenen tarihî
Bilge Ceylan’ın çok yönlü ve derin dünyasının Anadolu’ya taşın eserlerini geri almak için mücadele veriyor. (III) Londra’da
ması hayalinin güzel bir bölümünü oluşturuyor. (IV) Bu sergi, bulunan British Museum, Anadolu coğrafyasından pek çok
sanatçının sinema ile fotoğraf dünyası arasındaki geçişkenliğin eşsiz değerde eserin sergilendiği müzelerden sadece biri.
ve çok katmanlığın bir kutlaması düşüncesi üzerine inşa ediliyor. (IV) Osmanlı’nın son dönemlerinde çeşitli ülkelerden gelen
(V) Sanatçı yakın ilgi duyduğu kırsal dünyayı, kırsal bir alanda arkeologlar, araştırmacılar, misyonerler ve turistler tarafından
var olma kararlılığı taşıyan Baksı Müzesi’ne götürüyor. (VI) Bu ülkeye getirilen yüzlerce eser var müzede. (V) Apollon’a ait üç
nedenle sergi, sanatçının yapıtlarıyla kırsala olan yolculuğu büst, Tanrıça Demeter Heykeli, Zeugma mozaikleri, Sidamara
olarak da değerlendirilebilir. Lahidi’nden çalınan Eros’un başı bunlardan sadece birkaçı.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı- Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı-
dakilerden hangisi söylenemez? dakilerden hangisi söylenemez?
A) I. de sözü edilen kişinin farklı alanlarda çalıştığı ortaya çık A) I. cümlede aşamalı bir durum vardır.
maktadır. B) II. cümlede amaç anlamı vardır.
B) II. de nesnel bir anlatıma yer verilmiştir. C) III. cümle, öznel bir ifadedir.
C) III. de söz konusu sergiyle ilgili kişisel bir düşünce belirtil D) IV. cümlede neden-sonuç anlamı vardır.
miştir. E) V. cümlede önceki cümle örneklendirilmiştir.
D) IV. de sanatçının eserleri arasındaki benzerlikler belirtilmiş
tir.
E) VI. da bir çıkarım yapılmıştır.
12
fit
ÜNİTE 1: SÖZCÜKTE ANLAM
TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 2: CÜMLEDE ANLAM
DEĞERLENDİRME TESTİ - 01
1. Hadi gül, yanağını al kıskansın 4. Sabahattin için; düşünce ve davranışlarında kararlılık bulun
I mayan, bugün şunu yarın ötekini beğenen, kısacası ---- biri
Hadi gül, dudağını bal kıskansın diyebilirim.
II III Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdaki deyimler-
Hadi gül, çiçeğini dal kıskansın den hangisi getirilemez?
IV
Gül de yüzünde güller açılsın A) ayran gönüllü
V B) hercai
Yukarıda altı çizili sözlerden hangisi deyimdir? C) maymun iştahlı
D) daldan dala konan
A) I B) II C) III D) IV E) V E) bir taşla iki kuş vuran
A) Zor okunduğu
A) Yavaş yavaş anlatmaya başladı başından geçenleri.
B) Dilinin oldukça ağır olduğu
B) Kadın komşusunu öve öve bitiremedi.
C) Herkes tarafından sevilmediği
C) Foyaları meydana çıkınca kem küm etmeye başladılar.
D) Kurgusunda düşünce ağırlığı olduğu
D) Biz de irili ufaklı taşları topladık.
E) Duygu yüklü kitaplar olduğu
E) Gir içeri usul usul, beni bu dertten kurtar.
13
fit
Ünite 1: Sözcükte Ve Sözcük Öbeğinde Anlam
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / D-01 Ünite 2: Cümlede Anlam
7. Bir anlamı vardır öykünün şiir ise farklıdır; öykünün mutlaka 10. (I) Eco’nun ilk romanı “Gülün Adı”, barındırdığı tarihî bilgiler
anlamı olduğu söylenir ancak şiirin bir anlama bağlanması çok ve ağır felsefi tartışmalara rağmen beklenmedik bir okuyucu
zordur çünkü ---- kitlesine ulaşmış. (II) Çok katmanlı okumalara açık bir anlatımla
Bu cümlenin sonuna düşüncenin akışına göre, aşağıdaki- romanlar yazıyor Eco. (III) Yüzeyde neşeli, biraz polisiye tadında,
lerden hangisi getirilemez? heyecanlı bir hikâye akarken derinlere inildiğinde siyasi ve
toplumsal eleştiri ağır basıyor. (IV) Yeni romanında da anlatı
A) şiirin öncelikli amacı bir şeyler anlatmak değildir. dili güncel belki ama hikâyeyi bir kez daha tarihsel geri plan
B) şiirde asıl amaç, okuyucuya estetik güzellikler sunmaktır. biçimlendiriyor. (V) Dürüst gazetecilik yapmanın ne kadar
C) şiirde biçim kaygısı önceliklidir. önemli olduğunu ve yaşanan olayların perde arkasının aslında
D) şiirin estetiğini, içerdiği konudan ayrı düşünmek imkânsız çok da halka yansıtılmadığı anlatılıyor.
dır. Bu parçadaki cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden han-
E) şiir, öykü türü gibi bir şeyler anlatmak zorunda değildir. gisi söylenemez?
13
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 3: paragraf
Paragrafa Giriş / Paragrafta
Sonuç ve Gelişme
UYGULAMA TESTİ - 07
1. Bir babayla oğul ormanda dolaşırken kurdun ceylanı kovaladığı 3. (I) Tiyatro tarihine bakıldığı zaman tiyatronun şiirle iç içe geliştiği
nı görürler. Baba, ceylanın daha hızlı koşacağını söyleyince oğul görülür. (II) Eski Yunan tragedyalarında şiir başta gelir ve ağır
itiraz eder ve kurdun daha iyi bir koşucu olduğunu ve ceylanı basar. (III) Ama evrim bunun tersine doğru gider ve gittikçe
yakalayacağını iddia eder. Bunun üzerine baba şöyle der: ----- şiirin payı tiyatroda hafifler. (IV) Bunun yerine olay ağır basar.
Yukarıdaki parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden (V) Fransız oyun yazarı Giradoux beni olaydan uzak eserleriyle
hangisi getirilirse ana düşünce verilmiş olur? etkilemiştir. (VI)
Yukarıda numaralanmış yerlerin hangisine “Giradoux şiirin
A) “Ceylan kurttan kurtulacaktır çünkü ceylan canı için, kurt payını tiyatroda artırmıştır; şiire daha fazla önem vermiştir.”
ise akşam yemeği için koşuyor.” cümlesi getirilirse parçada anlam bütünlüğü sağlanır?
B) “Ceylan daha hızlı koşacaktır çünkü daha zayıf.”
C) “Siz gençler neden hep güçlü olanın yanındasınız?” A) I B) II C) III D) IV E) V
D) “Benim dediğim doğru çıkacak çünkü ben senden daha
tecrübeliyim.”
E) “Kurt bir süre sonra yorulacak ve ceylanı kovalamayı bıra
kacak.”
2. Bence iyi şair, kötü şair diye bir kavram yoktur. Yazılan şiir dışında 4. I. Yıllar geçip de kişiliğim değiştikçe pek çok özelliğim de
yeni bir şiir yazmış, devrim yapmış adama şair diyorum. Yoksa farklılaştı.
yazılmakta olan şiirin ucunu, başını tutan bir adama şairdir, II. Onları her koşulda anlamak ve affetmek özelliğimden bir
diye bakamam. Adamın düşüncesine değil, diline ve yapısına şey yitirmedim
bakarım.---- III. İnsanları sonsuz biçimde anlama isteğime gelince o aynen
Yukarıdaki parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden kaldı.
hangisi getirilebilir? IV. Bu yüzdendir ki birbirini çok seven insanların birbirlerine
kızmasını, kırılmasını anlıyorum da affetmemesini anlaya
A) Şimdiye kadar yazılmış olan şiirin dışına çıkan bir yapı orta mıyorum.
ya koyuyorsa, ben buna şair derim. V. Gördüm ki sağlam ilişkilerde hep bu ikili var.
B) Şair sıfatını sadece bana bir şeyler anlatabilen alır. VI. Affetmenin bir de kardeşi var: Unutmak.
C) Şiir bir mana denizidir, şair de bu denizde kaptan. Yukarıda numaralanmış cümlelerle anlamlı bir paragraf
D) Dili sanatlı, şiiri imgelerle dolu olan ancak şair unvanını alır. oluşturulmak istense sıralama nasıl olmalıdır?
E) Kendinden önceki şairlerden esintiler taşıyan, şiir kriterleri
ni uygulayandır şair. A) I, II, III, IV, V, VI B) I, III, II, IV, VI, V C) II, I, IV, III, VI, V
D) VI, V, IV, III, II, I E) III, II, I, VI, V
14
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-07
fit Ünite 3: Paragraf
5. (I) Hemen her ülkede, her kişide rekabet ve kıskançlık elbette 8. I. Ben hasta ruhları ve sinirli insanları yüzlerinde tebessüm
vardır, olmalıdır da. (II) Ancak öğrendiğim şey, rekabet ve kıs olup olmamasından teşhis ederim; sinirli insanların yüzleri
kançlık konusunda biz Türklerin diğer ülkelerden ayrı bir yere gülmez çünkü.
sahip olduğudur. (III) Dünyanın her yerinde insanlar birbirini II. Tebessümden mahrum bir çehre gördüğüm zaman derhal
olumlu yönde kıskanıyor; nasıl daha iyisini yaparım diye dü bunun bir sinir hastasına ait olduğunu anlarım.
şünüyor. (IV) Bir işi daha iyi yapabilmek için sadece çalışmak III. Tebessüm, ruhun sağlamlığı kadar, saadetin de müjdecisi
yeterlidir. (V) Kıskançlık, ancak gıptaya dönüşürse iyi sonuçlar dir.
verebilir. IV. Çocuğun ilk mürebbiyesi, annesinin tebessümüdür.
Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisi paragrafın V. Ben milletlerin hayat kabiliyetlerini de fertlerindeki tebes
anlam bütünlüğünü bozmaktadır? sümlerle ölçerim.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangisi bir parag-
A) I B) II C) III D) IV E) V rafın ilk cümlesi olamaz?
6. (I) Kimi uslu uslu öğütler vererek kimi de öfkeli bir şekilde sanat 9. (I) Bazı şairler vardır ki, ortalama şiir okuyucusuna ters düşer.
adamlarının artık çocukluğu bırakmalarını istiyor. (II) Dedik (II) Okuyucu tarafından aranmamak şairin değersizliğini göster
lerine bakılırsa şiirde, resimde, mimarlıkta olsun yeni çığırlar mez. (III) Şaire değerini vermek tarafsız eleştirmenin işidir. (IV)
insanoğlunun zevkinde bir düşme olduğunu gösteriyormuş. (III) Fakat ben, sanat zevki incelmiş, şiirin içindeki türlü akımların
Artık yeni ve orijinal yaratılar çıkmıyormuş ortaya.(IV)Mazeret de farkında olan kimselere gerçek okuyucu derim. (V)
belli, yapılmamış, denenmemiş kalmamış.(V) Yeni sanat anlayışı Yukarıda numaralanmış yerlerin hangisine “Şairin okuyucu
belki bir zaman iyi gider, beğenilirmiş ama çabuk unutulurmuş. ları, farklı düzeylerde kimselerdir.” cümlesi getirilirse parçada
(VI) Dünküler ölmez eserler oluşturmanın yolunu bulmuşlar, anlam bütünlüğü sağlanır?
bugünkülerin işi onlara uymak olmalıymış.
Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisi atılırsa par- A) I B) II C) III D) IV E) V
çanın anlam bütünlüğünde bir değişme olmaz?
A) I B) II C) III D) IV E) V A) I B) II C) III D) IV E) V
14
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 3: paragraf
Paragrafa Giriş / Paragrafta
Sonuç ve Gelişme
ANALİZ TESTİ - 07
1. Sanatta çocuğun ve çocukluğun değer kazanması, çocuğun 3. ---- On binlerce yıldır öleceğini bildiği halde hâlâ hayata sımsıkı
bir sanatçı sayılmasını gerektirmez. Çocukta ne kadar ---- bilim sarılan ve başına gelenleri anlamaya çalışan, ölümle birlikte bizi
gibi, sanat da yetişkin insanın işidir. Elbette bilimin de sanatın kuşatan derin yalnızlığımıza derman arayan, bu yüzden sanatı
da kökleri çocukta, hatta hayvanda ve doğadadır ama bilim de ve edebiyatı büyük bir hatırlayış ve teselli olarak kuran başka
sanat da bilinçsizlikten bilince geçtiğimiz yerde başlar, diyebi kimse yok yeryüzünde.
liriz. Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin akışına göre,
I. deneme, gördüğünü kapma ya da kendini beğendirme aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
amacı varsa da
II. zengin, ne kadar taze bir duyarlık, ne kadar özgür bir hayal A) İnsanoğlu dışında öleceğini bilen bir başka canlı türü yok.
gücü olursa olsun B) İnsanı öteki türlerden ayıran en önemli özellik yaşamın de
III. sözleriyle, çizgileriyle dünya ile bir uyuşma çabası aranabi ğerini bilmemesidir.
lir, ancak C) Sahip olamadıklarına ulaşmak için çabalarken sahip olduk
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre larını unuttuğu için mutsuzdur insanoğlu.
yukarıdakilerden hangileri getirilebilir? D) Sanat ve ölümsüzlük birbirlerini tamamlayan en uyumlu
kavramlardır.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III E) İnsanoğlu hiç ölmeyecekmiş gibi bu dünyanın işleriyle uğ
D) I ve II E) II ve III raşıyor.
A) II B) III C) IV D) V E) VI A) II B) III C) IV D) V E) VI
15
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-07
fit Ünite 3: Paragraf
5. Doğru dil bir şiirin olmazsa olmazı. Şiiri var eden sahici bir duruş 7. (I) Edebiyatın düşmanı medya, sindirip anlık doyuma ulaşacağı
ve iç kanamadır. Yaygın bir ifade ile samimiyet. Şiirin gücü ve yeni besinler arıyor. (II) Bu arayışını da durmadan edebiyat
güçsüzlüğü burada saklı. Bir dönem parlak mısraları ile anılan üzerinde yapıyor. (III) Anlık tüketim canavarı olan medya,
bazı şairler şimdi unutulur oldu. Sözgelimi; Mehmet Emin Yur edebiyattan da sanki öcünü alıyor. (IV) Edebiyatın bugünkü
dakul, Enis Behiç Koryürek, Behçet Kemal Çağlar…İri, şatafatlı, üretkensizliğine edebiyatçılar da müdahale etmiyor. (V) Roman,
allı pullu mısralar gün gelir de bir balon gibi sönüverir. Kim ne öykü, şiir ne varsa habere dönüştürülüyor. (VI) Bir de edebiyatın
derse desin, zaman yetkin bir seçicidir.---- ürünlerini dizi filmler için senaryolaştırma çalışmaları var ki
Bu cümlede boş bırakılan yere, düşüncenin akışına göre, intikamın son noktası.
aşağıdakilerden hangisi getirilemez? Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin
akışını bozmaktadır?
A) Yaşadıkları dönemde çok ilgi gören bazı sanatçılar sonra
dan unutulabilir. A) II B) III C) IV D) V E) VI
B) Bir sanatçının kalıcılığını belirleyen en önemli etkenlerden
biri zamandır.
C) Edebiyat dünyasında kalıcılığı sağlayan tek etken sanatçı
nın sanat anlayışıdır.
D) Okuyucunun sanat zevki zaman içerisinde değişkenlik gös
terebilir.
E) Halbuki kendi dönemlerinde çoğu şair nasıl da “yıldızlı pe
kiyi” idiler.
6. (I) Tüm canlıların yaşam boyu iletişim içinde bulundukları 8. I. Yani yetişkinliğe ulaşanların altmış yaşını geçme ihtimali
biyolojik, fiziki ve sosyal bir ortamdır doğal çevre. (II) İşte bu pekâlâ yüksekti.
nedenle de en gelişmiş canlı varlık olarak kabul ettiğimiz insan, II. Geçmişte yaşlılıkla nasıl ilişki kurulduğu üzerine inceleme
bu harika doğayı korumak ve kollamak zorundadır. (III) Doğa ler başka yerleşik düşünceleri de düzeltmiştir.
kendi kuralları çerçevesinde sürekli değişir, gelişir ve kendini III. Demografik araştırmalar bu düşük ortalamanın her şeyden
yeniden yaratır. (IV) Bu yapısıyla da canlı varlıkların tümünü önce kitlesel bebek ve çocuk ölümlerinin bir sonucu oldu
çok yakından ilgilendirir ve etkiler.(V) Fakat üzülerek belirtmek ğunu göstermiştir.
zorundayım ki bu görevi çoğu kez ihmal etmişiz hatta daha da IV. Bunlardan biri de ortalama yaşam beklentisinin kırk yılı an
öteye giderek aksi davranışlarda bulunmaktan da kaçınmamı cak aştığı yirminci yüzyıl öncesinde toplumlarda ihtiyarla
şızdır. rın yaşamadığı görüşüdür.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin anlamlı bir bütün V. Daha yaşlılar nadirdi ama yine de her zaman vardı.
oluşturması için aşağıdakilerden hangilerinin birbiriyle Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluş-
yer değiştirmesi gerekir? turduğunda sıralama nasıl olur?
A) I ve III B) II ve III C) II ve IV A) II, IV, III, V, I B) II, IV, III, I, V C) III, I, IV, II, V
D) III ve V E) II ve V D) III, IV, V, II, I E) IV, V, II, I, III
15
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 3: PARAGRAF
Paragrafta Ana Düşünce
Paragrafta Yardımcı Düşünce
UYGULAMA TESTİ - 08
1. Doğulu sanatçı, söz gelimi bir minyatürcü, insanı önce sosyal
mevkisiyle değerlendirir. Bu da, insanı sosyal durumundan ayrı 3. Romanın kurmaca dünyasında yer alan; kişi, zaman, olay, mekan
görmediğini ispatlar. Fakat sosyal mevkisiyle belirlediği insanla gibi unsurlar sanatın sağladığı imkanlardan yararlanır. Tasvir
rını, sosyal farklılıklarını da saklamadan çizer. Burada söz konusu etmek, bir şeyi olduğu gibi anlatmak, çizmek değildir. Esasen
olan padişah, vezir, uşak farkıdır; yani padişah, vezir, uşak ayrı bir şeyi olduğu gibi anlatmak hiçbir zaman mümkün olamaz.
ayrı özellikleriyle çizilir. Yoksa uşaklar arasındaki farklılık, hatta Romancı, tasvir edeceği şeyin karakteristik yönlerini dikkate
bir uşağın kendi içindeki çelişkileri önemli sayılmaz. alarak gerçekleştirir ve çizdiği, anlattığı şeyi gerçekmiş gibi
Yukarıdaki paragraftan Doğulu sanatçıyla ilgili olarak hissettirir.
aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? Bu parçadan,
I. Tasvirin amacı romanın kurmaca dünyasını görünür hale
A) İnsanları sosyal statüsüne göre değerlendirdiği
getirmektir.
B) İnsanı sosyal durumundan ayrı görmediği
II. Romancı kahramanını okuyucuya gerçekmiş gibi hissetti
C) İnsanların sosyal farklılıklarını yansıttığı
rir.
D) Kişinin yaşadığı çelişkileri önemli görmediği
III. Yazar, tasviri detaylı olarak yapıp romandaki dünyayı so
E) Padişah ve vezir arasında farklılık görmediği
mutlaştırmak zorundadır.
IV. Roman dışındaki hiçbir türde her şeyi olduğu gibi anlat
mak mümkün değildir.
yargılarından hangisine ulaşılamaz?
A) I B) II C) III D) IV E) V A) I B) II C) III D) IV E) V
16
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-08
fit Ünite 3: Paragraf
5. İyimser yaradılışlıyım. Yapım bu. Çabuk sever, umutlanırım. 7. Panel, üç-beş kişilik bir grubun önceden belirlenen bir konuyu
Bu halimden de şikayetçi değilim. Yaradılışım böyledir diye dinleyiciler karşısında samimi bir havada tartışmasıdır. Panelin
kötümser her görüşe karşı olduğum sanılmasın. Gerçek doğru, amacı, gerçeği bulmak ya da ortak bir karara varmak değil; bir
mutlak iyimser olmakta değildir. Doğru olan tutum, yazarın konuyu bütün yönleriyle aydınlatmaktır. Bir başkanın yöneti
kendi yaratılışına uygun bir gözle yaklaşmasıdır yaşama. Geti minde yapılır fakat yönetici aktif değildir.
rebileceği doğru yorum, bu çıkıştan doğacaktır. Bu parçadan panelle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
Böyle diyen bir sanatçı aşağıdakilerden hangisiyle nitelen- çıkarılamaz?
dirilemez?
A) Bir karara varma amacı taşımadığı
A) İmgeci B) Umutlu C) Şıpsevdi B) Konuların daha önceden belirlendiği
D) Öznel E) Öz eleştiri yapan C) Bir yöneticisi olmadan gerçekleştirilebildiği
D) Belirlenen konunun tüm ayrıntılarıyla açıklandığı
E) 3-5 kişilik bir grupça yapıldığı
16
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 3: PARAGRAF
Paragrafta Ana Düşünce
Paragrafta Yardımcı Düşünce
ANALİZ TESTİ - 08
1. Ana dili insanın kendi öz tarihi, öz yaşamı, uygarlığı, yazını, 3. Modern tiyatro, daha çok dram ve komedi türleri üzerinde
ulusal kişiliğinin temel niteliği, varlığının baş koşuludur; se yoğunlaşarak zaman zaman da müzikli tiyatro türleri üzerine
vinçlerinin, coşkularının, mutsuzluklarının biricik kaynağıdır. yönelerek hız ve çeşitlilik kazandı. Günümüz anlayışı, tiyatroyu
En ince duygular, en yüce düşünceler, en güzel çiçekler ancak asiller veya avam tiyatrosu olmaktan çıkararak her kesimin
ana dilde açar. Ben sövmenin de sevmenin de tadına ancak zevkine hitap eden, hayatın gerçeklerini, insanî sorunları
ana dilde varırım! Ana dilimi benden aldılar mı ben benlikten irdeleyip sahneleyen bir tür olarak şekillendirdi. Gerçekçilik
çıkarım, öksüz kalırım, yok olurum. Ana dilim yurdum, yuvam, ve inandırıcılıktan da öte, tiyatro yaşamın bir parçası haline
anam, babam, sevgilim, kısaca benliğimdir benim. getirilmeye çalışıldı. Oyunculardan kendilerini, canlandırdıkları
Bu parçadan ana dil ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi karakterlerin yerlerine koymaları ve bu şekilde seyirciye söz
çıkarılamaz? konusu duyguları vermeleri beklenir ve istenir hale geldi.
Bu parçadan tiyatro ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangi-
A) Başka dillerin etkilerine kapalı ve uzak durduğu sine ulaşılamaz?
B) Her tür duygu ve düşünceyi ifadede etkili olduğu
C) Ulusal varlığın temel dayanağı olduğu A) Modern tarzda, tek bir türü bulunmadığına
D) Bir bütün olarak aslında insanın kendisini yansıttığı B) Toplumdaki sınıf farklılığı üzerine kurgulanmadığına
E) Yok edilmesinin her tür olumsuzluğa kapı araladığı C) Oyuncuların rol yapmalarının değil, rolü yaşamalarının is
tendiğine
D) Sıkıntı ve sorunları ele almayı hedeflediğine
E) Her oyunun bir diğerinden farklı olmasının istendiğine
2. Katı toplumcular, yaşam kavramının, çelişkileri görememek 4. Bir konuda anlaşalım. Hiçbir çocuk kitabının asıl yazılış sebebi,
olduğunu anlayamazlar. Onlar atasözlerinin arkasına sığınarak çocukları eğitmek değildir. Çocukları anne- babalar ve öğ
şiir yazdıklarını sanır, şiirlerinin geçilmez olduğu aldatmacasıyla retmenler eğitir. Kitapların birincil görevi ise alacağı eğitimi
avuturlar kendilerini. Oysa o kadar geride kalmışlardır ki yarışa daha iyi özümsemesi için çocuğun zekâsını ve hayal gücünü
daha başlamayan yeni yetmelerin önünde göründükleri için, geliştirmektir. Eğer bir yazar “Çocukları eğitmem lazım!” takın
geçilmedikleri yanılgısına düşmüşlerdir. tısına düşerse ilk yazması gereken şey, yaratıcılığının yok oluş
Yukarıdaki paragrafa göre “katı toplumcular” için aşağıda- fermanıdır.
kilerden hangisi söylenemez? Bu parçadan aşağıdakilerin hangisi çıkarılamaz?
A) Onlara göre yaşamı anlamak, çelişkilerden uzak durmaktır. A) Çocuk kitaplarında eğiticilik ikinci planda olmalıdır.
B) Atasözlerinin arkasına sığınarak şiir yazarlar. B) Kitapların asıl işlevi, öğrenilenleri pekiştirmek ve yaratıcılığı
C) Şiirlerinin yetkin ve ileri seviyede olduğuna inanırlar. geliştirmektir.
D) Eksiklerinin farkında değildirler. C) Eğitici amaçla yazılan kitaplar, çocuklar tarafından pek ter
E) Yarışa yeni başlayanları geçtiklerini düşünürler. cih edilmez.
D) Öğreticilik, yazarın yaratıcılığının önünde engeldir.
E) Kitaplar, çocuklara farklı bir bakış açısı kazandırmalıdır.
17
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-08
fit Ünite 3: Paragraf
5. Etiyopya Uçak Kazası Soruşturma Bürosu, uçağın kara kutu 7. Otomobiller, sadece bir yerden diğerine ulaşmamızı sağlamakla
sundan elde edilen veriler üzerine hazırlanan ön raporun tam kalmaz. Bir otomobil, size ulaşım özgürlüğü, sürüş keyfi, vizyon
metnini yayımladı. Raporda, uçakta kaza öncesinde yaşananlara ve prestij de sunar. Otomobillerin çalışma prensibinden tasa
anbean yer verilirken, pilotların altı dakikalık yolculuk boyunca rımına, tarihinden yarışlarına kısacası her detayına ilgi duyan
aşağı doğru çakılan uçağın burnunu üç kez havaya kaldırmaya gerçek bir otomobil tutkunu olmak için ise mutlaka çok pahalı
çalıştığı aktarıldı. Uçakta algılayıcıların hatalı veri verdiği ve ve çok ender bulunan bir arabaya sahip olmanız gerekmez.
uçuş esnasında pilotun uçağı idare etmesini kolaylaştırmaya Bugün, olağanüstü konforlu, lüks ve süratli modelleri olan oto
yarayan bazı ayarların çalışmadığı kaydedilen raporda, uça mobiller var. Önümüzdeki yıllarda her şeyleri, uzay araçlar gibi
ğın düşmesinden saniyeler önce ulaştığı hızın ise saatte 925 elektronik hale gelecek... Ama otomobiller, böyle yaratılmadılar.
kilometreye ulaştığına yer verildi. Pilotlarla ilgili detayların da Onların da bir tarihleri var. Motorundan lastiğine, cam silece
bulunduğu raporda, toplam 8 bin 122 saatlik uçuşu olan kaptan ğinden frenine kadar, bütün aksamı uzun bir zaman parçası
pilotun 103 saat uçtuğu, toplam 361 saat uçuşu olan yardımcı içinde yavaş yavaş icat edildi. Kendi başına ilerleyebilen ilk araç,
pilotun ise bu tip uçaklarla 56 saatlik uçuş tecrübesine sahip 1769 yılında Nicholas Cugnot tarafından yapıldı. Üç tekerlekli ve
olduğu kaydedildi. Etiyopya Ulaştırma Bakanı, bugün rapora buhar makineli bu araç, saatte 5 kilometre yol yapıyordu. 1803
ilişkin yaptığı basın toplantısında, kontrolün kaybedilmesinin yılında Richard Trevithick, ilk dört tekerlekli ve üstü kapalı aracı
nedeninin açıkça kazaya karışan uçaklarda bulunan “kontrol üretti. O günlerde otomobiller, büyük şapkalı, geniş ve uzun
edilebilirlik” sorunu olduğunu dile getirmişti. etekli kadınların sığabilmeleri için yüksek ve geniş yapılıyordu.
Bu parçada “uçak kazası” ile ilgili aşağıdakilerden hangisine Bu parçada “otomobiller “ ile ilgili aşağıdakilerden hangisine
değinilmemiştir? değinilmemiştir?
A) Kazanın asıl sebebinin pilotların dikkatsizliğinden kaynak A) Kendi başına ilerleyen ilk aracın kaç yılında yapıldığına
landığına B) Otomobillerin çalışma prensibinin nasıl olduğuna
B) Kaza öncesi pilotların uçağı kurtarmak için çaba sarf ettiği C) Gelecek zamanda otomobillerin uğrayacağı değişime
ne D) Üretilen bazı otomobillerin neden geniş ve uzun olduğuna
C) Kaza öncesi uçağın hızının ne kadar olduğuna E) Otomobil üretiminin uzun bir zaman dilimi içinde yavaşça
D) Uçak pilotlarının ne kadar saat uçuş tecrübesine sahip ol icat edildiğine
duğuna
E) Uçağın kendisinden kaynaklanan bir sorundan ötürü kaza
ya karıştığına
6. Adı başrol oyuncularından da önde, filmin adından da büyük 8. Mutluluk zor iştir. Mutlu ve olumlu insan olmak hiç de kolay
yazılıyordu. Kısa süreyle de olsa her filminde görünüyor, filmle değildir. Zayıf kişiliklerin, kararsız ve çabucak bozguna uğrayan
rinin afişlerinde boy gösteriyordu. Sonunda başrolde oynamaya ların harcı değildir mutluluk. Mutluluk sanıldığı gibi, yüzünde
karar verdi; yaşamını oynayacaktı fakat başlayamadı. anlamsız bir gülümsemeyle ortalarda dolaşmak da değildir.
Yukarıdaki paragrafta sözü edilen kişi için aşağıdakilerin Cesaret, kararlılık, hoşgörü, irade gücü; hepsinden önemlisi
hangisi söylenemez? akıl ister. Kısacası mutluluk hayata ve durumlara karşı olumlu
bakabilmektir.
A) İsteklerini gerçekleştirmeye ömrü yetmemiştir. Yukarıdaki paragraftan aşağıdaki yargılardan hangisi
B) Yapmak istedikleri yarım kalmıştır. çıkarılamaz?
C) Küçük rollerde oynamıştır.
D) Hiçbir zaman başrol oynayacak kadar yetenekli olmamıştır. A) Mutlu olmak için kişiliğin güçlendirilmesi gerekir.
E) Adı, filmin adından bile önemlidir. B) Mutluluk, hayata ve olaylara karşı tutumumuzun bir sonu
cudur.
C) Mutlu insanlar, akıllı insanlardır.
D) Kişi; cesareti, iradesi ve çabası oranında mutludur.
E) Anlamsız sevinç halleri, insanda sahte bir mutluluk duygu
su uyandırır.
17
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 3: PARAGRAF
Paragraf Çeşitleri
Ana Duygu
UYGULAMA TESTİ - 09
1. Düşün ki uzun ya da kısa bir piyeste rejisörün sana verdiği rolü 3. Ben gördüğümü ve bildiğimi olduğu gibi, hiç süslemeden, haya
oynayacak bir aktörsün. Senin bir dinleyiciyi oynamanı uygun limden bir şey ilave etmeden yazdım. O kadar çeşitli karakterler
görmüşse elinden geldiği kadar iyi oynaman gerekir. Bir topalın ve maceralar topladım ki şimdi benim bu tasvirlerimi okuyanlar,
bir prensin ya da ayak takımından birinin rolünü uygun görürse, yolda rast geldikleri bir çehre veya işittikleri bir olay karşısında
yine başka türlü davranacak değilsin. Çünkü verilen rolü iyi sanırım ki bir aşinalık duyacaklardır. Ben yazar olarak hadiseleri
oynamak sana düşer. Ama bu rolü seçmek başkasının elindedir. kaydediyorum, hayal gücümden imdat beklemiyorum.
Böyle diyen birinden aşağıdakilerden hangisini söylemesi Böyle diyen bir sanatçı aşağıdakilerden hangisiyle nitelen-
beklenir? dirilebilir?
A) Hayat gemisinde kaptan değiliz ama iyi bir mürettebat ol A) Gerçekçi B) Umutlu C) Duygusal
malıyız. D) İmgeci E) Ulusalcı
B) Bu hayat benim ve hangi rolü üstleneceğime ben karar ve
ririm.
C) Sürü içinde yaşıyor olabiliriz ama sürünün bir parçası ol
mak zorunda değiliz.
D) Kimsenin bizim ne yapacağımıza karar vermesine izin ver
memeliyiz.
E) Başarı, başaramayanlara verilebilecek en güzel cevaptır.
2. Roman ve öykü farklı türlerdir, dolayısıyla da farklı şekillerde 4. Manilerimiz, uyaklı konuşmalarımız yanında, özlü deyimlerimiz,
yazılmaları gerekir. Nasıl ki roman tekniğiyle öykü yazılmazsa övgülerimiz, yergilerimiz de çoktur. Öğrenimi ne olursa olsun,
öykü tekniğinin de romana uygulanması iyi sonuç vermeyebilir. erkeklerimizden çok kadınlarımızın, annelerimizin, nineleri
Sporu düşünün, maratonu yüz metre temposunda koşamaz mizin bunları sıkça hem de yerli yerinde kullanıverdiklerini
sınız. Roman; çok daha uzun soluklu, daha yayılarak yazılması görürüz. Sevgi sözleriyle övgüleri, öğütleri, yergileri; tadına
gereken bir tür. Bir öykü, bir caz ya da rock parçası gibidir ama doyulmaz manileriyle dilimizin inceliklerini, güzelliklerini de
roman senfonidir. belletir analarımız çocuklarına. Okuma - yazma sevgisini de
Bu parçadan roman ve hikayeyle ilgili olarak; ekleyelim bunun üstüne. Türkçeyle anlatamayacağımız hiçbir
şey yoktur.
I. İkisinin de tekniklerinin farklı olduğu
II. Romanın kısa, öykünün uzun yazıldığı Yukarıdaki paragraftan manilerle ilgili olarak;
III. Birbirlerinden farklı yazılmaları gerektiği I. Eğitimli anneler tarafından daha çok tercih edildiği
yargılarından hangilerine ulaşılabilir? II. Kadınların erkeklerden daha sık kullandığı
III. Annelerin, bazen öğüt ve yergileri aktarmada da bu türü
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II tercih ettiği
D) I ve III E) Yalnız III yargılarından hangisine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) Yalnız III
18
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-09
fit Ünite 3: Paragraf
5. İnsanımız, düşüncelerini rahatça anlatamıyor. Kendini toplumda 7. Romanları destanlardan ayıran taraf; gerçekçi, yaşanılan hayata
ifade edemiyor çünkü okumuyor. Okumayan insan üretemez. daha yakın, değişik ve karmaşık olmalarıdır.
İyi ve doğru cümleler kuramaz. Sağlıklı düşünse bile bunu I
karşısındakine aktaramaz. Yapmamız gereken onlara kitap Roman kahramanları destanlarınki gibi fevkalade değildir.
okuma alışkanlığı kazandırmaktır. Nasıl ki yaşamak için çeşitli II
gıdalarla besleniyorsak sağlıklı düşünmek ve insanlarla güzel Çünkü hayatta rastlanılan insanlar, üstün bir güce sahip
ilişkiler kurmak için de değişik kitaplar okumalıyız. değillerdir. Çok defa çevreleriyle anlaşamazlar, yalnız kalırlar.
Yukarıdaki paragrafa en uygun başlık aşağıdakilerden III
hangisi olabilir? Romanlarda destanlarda olduğu gibi
büyük olaylar, harpler ve zaferler bulunmaz.
A) Kitabın İşlevi IV
B) Okumanın Yararları Romanların dokusunu ve iç yapısını; çağdaş insanların aşk
C) Çocuk ve Eğitim maceraları, toplumsal sorunları, geçim sıkıntıları oluşturur.
D) İletişim ve Eğitim Yukarıda numaralanmış yerlerden hangileri roman ile
E) Kitap Çeşitliliği destanların ayrılan yönleridir?
A) Yalnız I B) I, II ve IV C) I ve III
D) II, III ve IV E) Yalnız IV
6. Eğitim ve öğretimimizin şu son günleri, lise öğrenimini bitirip 8. Sanatçının eserlerinde zamanla resmi ve didaktik bir eda belir
kendilerine bir meslek seçmek durumunda olan gençler için miş; üslubu daha sonraki dönemlerde ulu orta ortaklıklardan,
çok tereddütlü hatta kaygılı bir dönemdir. Üniversite hazırlık ince ve özgün farklılıklardan yoksun kalmaya başlamıştı. Model
kurslarıyla birlikte okullar da öğrencilerine çeşitli meslekleri ta olacak bir kesinliğe, işlenmiş bir klasikliğe, muhafazakârlığa,
nıtmaya başlar. Öğrenciler uzun uzun düşünürler. Düşünmekte hatta basmakalıplığa dökülmüş, yaşlanan yazar üslubunu bütün
de haklıdırlar çünkü atacakları bu adım hayatlarının sonuna adi sözlerden temizlemişti. O sırada eğitim örgütleri okullar için
kadar etkili olacaktır. yazdırılan okuma kitaplarına ondan seçme parçalar almışlardı.
Bu parçadan, eğitim ve öğretimin son günleriyle ilgili ola- Bu parçadan sanatçının üslubuyla ilgili olarak aşağıdaki-
rak; lerden hangisine ulaşılabilir?
I. Tereddütlü bir dönem olduğu
II. Çeşitli mesleklerin tanıtıldığı A) Zamanla en olgun ve beğenilen seviyeye ulaştığına
III. Öğrencileri bir düşünce sardığı B) Kitap dili olacak kadar resmi ve öğretici bir hale geldiğine
IV. Hayata atacakları adımın ilk günleri olduğu C) Çağdaşı sanatçılardan daha başarılı nitelik taşıdığına
D) Sade anlatımının yerini imgeselliğin aldığına
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
E) Yaşlanmanın etkisiyle yetkinliğini kaybettiğine
18
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 3: PARAGRAF
Paragraf Çeşitleri
Ana Duygu
ANALİZ TESTİ - 09
1. Gazeteci:
2 ve 3. soruları aşağıda verilen parçaya göre cevapla-
(I) - - - -
yınız.
Oyuncu:
Babam ses sanatçısı olmasına rağmen istemedi. Çünkü oyuncu
luk çok da getirisi olan bir iş değildi. O dönemde oyunculuktan Yazar; eserini yaşadıkları, görgüsü, bilgisi ve hayal gücüyle
para kazanamıyordunuz. Ama ben ısrar ettim. Yavaş yavaş oluşturur. Bu bileşim, yazılan esere yalnızca yazarın imzasını
sektörleşmeyle para kazanmaya da başladık. değil, yaşadığı dönemin imzasını da atar. Böylelikle yazar, ge
Gazeteci: leceğe taşıyacak bir şey bulmuş demektir. Yazılanlar sadece bir
(II) - - - - fikir değil, o fikrin oluştuğu çağı da anlatan bir belgeselciliğe
Oyuncu: dönüşecektir. Geleceğin insanı, okuduğu bu eserde o devrin
Sadece alkış değil aslında. Oynamak heyecandan daha fazla yaşayış biçimini, zihniyetini öğrenecektir. Bu da bir okur için
tetikliyor. Dolayısıyla bu heyecanı her zaman taşımak önemli, aydınlanma anlamına gelmektedir.
geçici bir heves değil. Ama bunun büyüsüne kapılmayı doğru
bulmuyorum. Evet başka meslek gruplarına göre daha göz
önündeyiz ama düşüş de yaşayabilir sanatçı yükseliş de.
Gazetecinin bir oyuncuya yönelttiği aşağıdaki sözlerden
hangisi yukarıda boş bırakılan yerlere sırasıyla getirilme-
lidir?
19
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-09
fit Ünite 3: Paragraf
4. I. Metin 6. Selçuklu sanatı; mimari, taş ve ahşap oyma sanatları, hat sanatı,
Gıda krizi nedeniyle 23 milyon kişinin açlıkla yüz yüze geldiği çinicilik, halıcılık gibi dallarda özgün bir tarz oluşturabilmiştir.
ve kıtlık kaynaklı ölümlerin başladığı Doğu Afrika’da, uluslar Üstelik bunu çok zor bir dönemde, Haçlı Seferleri ve Moğol
arası toplumun harekete geçmemesi halinde büyük bir felaket İstilâsı gibi sıkıntıların ortasında başarabilmiştir. Günümüz
yaşanabilir. Doğu Afrika’da kuraklığın ve iç savaşın yol açtığı de birçok sanat dalında, özgün üslup yakalama noktasında
gıda krizi, kıtlık ve açlık kaynaklı ölümlerin başlamasıyla yeni sıkıntılar yaşıyoruz. Bunun temel sebebi, sanat anlayışımızın,
bir boyut kazandı. medeniyetimizin ruhu ile bağlarının kopmuş olmasıdır. Me
deniyetimizin ruhu; din, ilim ve sanatın bütünlüğü temeline
II. Metin dayanır. Hâlbuki günümüzde din, ilim ve sanat arasındaki
Yaklaşık 26 yıldır ülkede süren iç savaşın neden olduğu zor bağlar koparılmış olduğu gibi her biri kendi içinde Batılı değer
koşullarda hayat mücadelesi veren Somali halkı, 2011’de on yargılarının işgali altındadır. Selçuklu örneğinde gördüğümüz
binlerce kişinin hayatını kaybetmesine yol açan kuraklık fela üzere sanatta üslup, mutlak surette bir dünya görüşüne ve
ketinden sonra yeniden büyük krizle karşı karşıya kaldı. Geçen kâinat anlayışına dayanır. Bugün, çok değerli mimarlarımız, taş
hafta kuraklık sebebiyle “ulusal felaket” ilan edilen Somali’de, ve ahşap oyma ustalarımız, hattatlarımız, tezhip ve kalem işine
şu ana kadar 110 kişinin açlıktan öldüğü açıklandı vâkıf nakkaşlarımız var. Belki sayıları da Selçuklu hatta Osman
Bu metinlerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle- lılar Dönemi’nde göre daha fazladır. Ama yine de bir Karatay
nebilir? Medresesi’ndeki, bir Rüstem Paşa Camii’ndeki gibi zaman ve
mekânı aşan özgünlükte eserler yapılamıyor.
A) Aynı durumun farklı sebepleri açıklanmıştır. Bu parçada,
B) Farklı araştırmaların benzer sonuçları açıklanmıştır. I. Medeniyet ruhunu kaybettiğimiz için ecdadın ortaya koy
C) Farklı bakış açısıyla tespitler genelleştirilmiştir. duğu muhteşem eserlerin dengini yapmaktan uzak kalma
D) Belirtilen durum örneklerle somutlaştırılmıştır. mız
E) Karşılaştırma yoluyla ana fikre dikkat çekilmiştir. II. Değer yargılarımızı, duruşumuzu, kültürümüzü Batılı fikir
akımlarının bozucu etkilerinden yeterince koruyamama
mız
III. Tarihî eserlerin geçmişi geleceğe bağlayan bir köprü ol
duğu gerçeğini yeni nesillere aşılamak konusunda başarılı
olamamamız
durumlarının hangilerinden yakınılmaktadır?
19
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 3: PARAGRAF
DEĞERLENDİRME TESTİ - 02
1. I. Metin: 3. Stres, zekâ üzerinde doğrudan etkilidir. Kontrol edilemeyen
Yapay zeka çok farklı alanlarda kullanılabiliyor. Akıllı evler, akıllı stres, öğrenmeyi de etkiler. Eğer kolay öğrenmek istiyor ve
şehirler, akıllı fabrikalar ve akıllı savunma sistemlerin sayısı ve beyninizin savaş alarmı vermesini istemiyorsak strese dikkat
benzer uygulamalar her geçen gün yaşantımızın bir parçası etmeliyiz. Zekâmızı verimli kullanmak istiyorsak stresimizi iyi
oluyor. Özellikle sensörlerin gelişimi ve ucuzlaması, Nesnelerin yönetmeliyiz. Az miktarda stres öğrenmeyi artırırken fazla
İnterneti (IoT) benzeri teknolojilerin gelişmesi ve giyilebilir cihaz miktarda stres öğrenmeyi zorlaştırmaktadır. New York Buffalo
ların yükselişi ile yapay zekâ uygulamaları artıyor ve gelişiyor. Üniversitesi’nin yaptığı araştırmaya göre stres, kortizol hormo
II. Metin: nu salgılanmasını artırarak öğrenmeyi kolaylaştırıyor. Hafızayı
Yapay zekâyı ancak hayatımıza getirdiği kolaylık ve sağladığı güçlendiriyor. Yine Amerika Baltimore’daki Johns Hopkins
hızdan anlayabiliriz. Sohbet eden, cevap veren yapay zekâ Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmanın sonuçlarına
uygulamaları, sürücüsüz araçlar, sanal asistan uygulamaları, göre hafif stres yaşayan kadınların dünyaya getirdikleri be
yapay zekâya sahip oyunlar yapay zekânın kullanıldığı alan bekler normalden daha fazla gelişmiş olarak doğuyorlar ve dil
lardır. Bütün bunlar yapay zekânın yaşantımızın her alanında becerileri daha gelişmiş oluyor. ----
kullanıldığını gösteriyor. I. Stres, dozu iyi ayarlanması koşuluyla olumlu bir duygu
Yukarıda verilen II numaralı metinle ilgili olarak aşağıda- durumudur.
kilerden hangisi söylenebilir? II. Stres, kontrol edilemediğinde zekâyı ve öğrenmeyi olumsuz
yönde etkileyen bir katalizör gibidir.
A) I. metinde ortaya atılan çok bilindik bir yanlış düzeltilmek III. Stresi hayatımızdan tamamen çıkaralım ki mutlu yaşamanın
tedir. sırrına ulaşalım.
B) I. metinde ileri sürülen düşünce bilimsel verilerle desteklen Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre yukarıdaki-
miştir. lerden hangileri getirilemez?
C) I. metinde ifade edilenleri desteklemek amacıyla örnekler
sunulmuştur. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I. metinde ele alınanlarla ilgili farklı görüşlerin olduğu vur D) I ve II E) II ve III
gulanmıştır.
E) I. metinde ele alınan düşüncelerin geçerliliği sorgulanmak
tadır.
2. İnsanoğlu, var olduğundan beri görmüş ve duymuştur. Zamanla 4. Türk izleyicisinin televizyon dizileriyle buluşması ilk önce
edindiği bilgileri aktarmak, yaşanılanı tekrar taklit ederek bir Brezilya yapımlı “pembe dizi”lerle olmuştur. Daha sonra bunu
büyü yaratmaya çalışarak doğa ile mücadelesini, onu algıla Amerikan yapımlı “pembe dizi”ler izlemiştir. Bunlar arasında en
yışını taklitle yansıtmıştır. İşte bu taklitlerin mağara duvarına çok akılda kalanlara; Virginia, Dallas ve Yalan Rüzgârı örnek gös
yapılmasıyla resim, bedenle yapılmasıyla tiyatro-dans, bunlara terilebilmektedir. Daha sonraki yıllarda TRT’nin de desteğiyle ilk
ritim katmalarıyla da müzik doğmuştur. Dil bunlardan sonra yerli Türk dizileri yapılmıştır. Aşk-ı Memnu ilk Türk mini dizisidir.
gelir. Dilin taklit sonucu doğduğu yaygın bir görüştür. Edebi 1980’den sonra bu dizileri Denizin Kanı, Kiralık Konak, Sekiz
yatın kökenleri bu yüzden diğer sanatlara göre daha yenidir. Sütuna Manşet, Merdiven, Üç İstanbul, Küçük Ağa, Kartallar
İnsanoğlu konuşma yetisini kullanmaya başladıktan çok sonra Yüksek Uçar gibi Türk Edebiyatından uyarlanan diziler izlemiştir.
edebiyat ürünü sayılabilecek sözler söylemeye başlamış ve bu Bu parçadan hareketle,
hemen diğer sanatlarla işbirliği içine girmiştir.
I. Türkiye’de dizi kültürünün başlangıcı yerli dizilere dayanma
Bu parçadaki altı çizili ifadeyle, maktadır.
I. Dilin bazı sanatlardan sonra ortaya çıkması II. Yerli diziler başlangıçta edebî eserlerden uyarlanmıştır.
II. Dilin edebiyatın temel malzemesi olması III. Türk dizileri başlangıçta yabancı dizilerin konularından
III. Edebiyatın diğer sanatlarla ilişki içinde olması etkilenmiştir.
durumlarından hangilerine gönderme yapılmamıştır? yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
20
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / D-02
fit Ünite 3: Paragraf
20
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 3: PARAGRAF
DEĞERLENDİRME TESTİ - 03
1. (I) İnsan, nasıl duymaya, düşünmeye başladığı andan itibaren 3. Çok gülen bir insan uzun süre devam etse gözlerinden yaş gelir.
kelimenin gerçek anlamıyla hayata girmiş olursa, insanlık da Ağlayan biri uzun süre sonra sinirden güldüğünü hisseder. Hızlı
duygularını ve düşüncelerini sesler, çizgiler ve renklerle canlı giden arabanın tekerlerine baksanız ters dönüyor gibi görünür.
ve cansız simgeler halinde şekillendirmeye başladığı andan Haddini aşan her duygu zıddına dönüşür. Gereğinden fazla
itibaren, gerçekten tarih sahnesine çıkmış olur. (II) Bu sahnede severseniz gün gelir sevginiz nefrete dönüşür. Dolayısıyla her
İnsanlığın geçirdiği evrimler; yaşama biçimlerini, yaşama ba şeyin, her işin bir ölçüsü ve zamanı vardır. Eğer bunlara dikkat
kışlarını, sanat biçimlerini ve sanata bakışlarını değiştirmiştir. edilmezse işler yolunda gitmez. Temkinli, ağırbaşlı, ölçülü ve
(III) Her dönemde ve her toplumda, sanat farklı görünümlerde dengeli hareket edenler, itibar görür ve sevilip sayılır.
ortaya çıkmış, varlığını sürdürmüştür. (IV) Her sanat eseri de Bu parçadan hareketle,
var olan bir şey ile bir nesne ile ilgilidir; belli bir varlığı anlatır,
I. Aba vakti aba, yaba vakti yaba alan yanılmaz.
ondan bir kesit ortaya koyar. (V) Bugün Türkçede, iyi yapılan
II. Terazi var, tartı var; her şeyin bir vakti var.
her iş için sanat sözcüğü kullanılmaktadır. (VI) Türkçedeki sanat
III. Ağır ol, batman gelesin.
sözcüğü kapsamı bakımından, pek çok oluş ve nesnelere ilişkin
durumu içine almaktadır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
21
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / D-03
fit Ünite 3: Paragraf
5. Suç ve Ceza; ilk kez 1866’da basılmış yani üzerinden 150 yıldan 7. (I) Bir devleti hiçbir şey yenilik kadar rahatsız etmez; değişiklik
fazla zaman geçmiş, kuşaklar atlamış. Fakat bugün hâlâ dünya hep kötülüğe ve zorbalığa yol açar. (II) Bir tek parça bozulunca
edebiyatının en büyük eserlerinden biri sayı-lıyor. Sayılmaya da düzeltilebilir; bu tür değişimlerdeki bozulma ve çürüme eğili
devam edecek. Her zamandan, her ulustan, ırktan ve kültürden minin bizi ilkelerimizden uzaklaştırmasına da karşı koyabiliriz.
insana hitap ediyor. Çünkü insanlık aynı insanlık, duygular aynı (III) Ufak tefek kusurları toptan bir kargaşayla düzeltmek, has
duygular, hikâye tam olarak bugün dünyanın her yerinde yaşa talıkları ölümle iyi etmek, düzeltmekten çok yok etmektir. (IV)
nabilir. Anlayamadığınız, yabancıladığınız hiçbir şey olmayacak. Dünyanın birden düzeleceği yoktur ama insan kendini sıkan
Üstelik şimdilerde kullanılan birçok yazım tekniğini, belki şu an şey karşısında o kadar sabırsızdır ki her ne pahasına olursa
klişe sayılan birçok unsuru Dostoyevski o zamanlarda ilk kez olsun ondan kurtulmak ister. (V) Bunun için o durumu kademe
yapmış, ilk kez denemiş. Bu nedenle Suç ve Ceza’yı okurken hem kademe düzeltmek yerine onu kökünden silip atmayı uygun
edebiyatın önemli bir evresinde geziniyor hem de kendinizi görmektedir.
1800’lerin Rusya’sına bile ait hissediyorsunuz. Bu parçada numaralanmış yerlerin hangisine düşüncenin
Bu parçada sözü edilen roman ile ilgili olarak asıl vurgu- akışına göre “Ama koca toplumu yeniden kalıba dökmeye,
lanmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? bu kadar büyük bir yapının temellerini değiştirmeye kalkmak,
düzeltecek yerde silip süpürmek olur.” cümlesi getirilmelidir?
A) Zamansızlığı yakalayıp evrensel olabilmesi
B) Yazarının yazmış olduğu en iyi eser olması A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
C) Döneminin gerçeklerini nesnel bir biçimde dile getirmesi
D) Toplumsal bir konuya parmak basması
E) Yazarının yaşamından bazı kesitler sunması
6. Özgürlük, insanın en temel ihtiyaçlarından biridir. Yaşamın için 8. Demek hayat böyle iki adım ilerisi bile görülmeyen sisli ve yal
de kaybolduğumuzda, kısıtlamalarla karşı karşıya kaldığımızda, palı bir denizdi. Tesadüflerin oyuncağı olacak olduktan sonra
dilediğimizce hayatımızı yaşayamadığımızda özgür olmadığımı ne diye irademiz vardı? Kullanamadıktan sonra göğsümüzü
zı düşünürüz. İnsan, yaşamın içinde kendi sınırlarını kendi çizer dolduran hisler ve kafamızda kımıldayan düşünceler neye
ve bu sınırlar onun yaşam alanı olur. Bazen bu sınırlara başka yarardı? Yaşayışımıza ve etrafımıza kendi hislerimize göre şekil
insanların girmesine ve hatta onların bu sınırlara müdahale vermeyip hayatın ve muhitin verdiği şekli kolayca alacak kadar
etmesine izin veririz. ---- boş ve yumuşak olmak daha mı doğru?
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşağıdakiler- Bu parçada yazarın asıl anlatmak istediği aşağıdakilerden
den hangisinin getirilmesi en uygundur? hangisidir?
A) Kişi önce kendini sorgulamaya başlar, sonra çevresi ile ileti A) İnsanın, hayatı boyunca karşılaştığı kötü olaylara sabretmesi
şimini irdeler. gerektiği
B) Bu kurallar kalkmamalı, yaşam sınırlar içinde yaşanmalıdır B) İnsanların eylemlerinde kendi iradesini de kullanması ge
kimilerine göre. rektiği
C) Başka insanlar bu sınırlara kuralları ile gelirler ve sınırlar C) Hayatın tesadüflerine karşı her zaman hazırlıklı olunması
aşılması zor duvarları oluşturmaya başlar. gerektiği
D) İkili ilişkilerimizde, iş ilişkilerimizde, aile ilişkilerimizde, arka D) İradesini kullanmayan kişilerin başarıya ulaşmasının müm
daşlarımızla olan ilişkilerimizde bu sistem hep aynı şekilde kün olmadığı
işler. E) İnsanların çevresinde olup bitenlere kayıtsız kalmasının
E) Değişim için uyanış başlamıştır zihinlerde; kişi önce kendi mümkün olmadığı
hatalarını sorgulamaya başlar.
21
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 3: PARAGRAF
DEĞERLENDİRME TESTİ - 04
1. Alışkanlıklar davranışları etkiler. Bu, özellikle Anadolu insanında 3. Şiiri ciddiye alan biri olarak, pek çok şairin aksine, yazdığım şiirler
görülen bir durum. Anadolu insanı, yeni bir durumu alışkanlıkla bir kitap bütünlüğüne ulaşmadan, zihnimde kitaplaşmadan tek
rından dolayı zor kabul etmektedir. Nitekim marketlerde “poşet” tek şiirler yazmayı düşünmüyorum. O yüzden de on yıldır pek
paralı olunca birçok kişi kendince duruma çözüm bulmuştur. fazla şiir yayımlamadım dergilerde. Esasen şiirlerimdeki dağı
Bazıları kendi poşetini ya da çantasını getiriyor hatta markete nıklık yanında, benim faaliyetlerimin de dağınıklığı şiirlerimin
el arabasıyla geliyor. Bazıları ise “Poşeti beğenmedim.” diyerek geç oluşmasına yol açtı. Ama bugünlerde şiir bütünlüğüne
iade ediyor. Bu da gösteriyor ki Anadolu insanı kendi çözümünü ulaşmış şiirlerimi yayımlamaya çalışıyorum. Dolayısıyla şiirle
bulmayı biliyor her zaman. Aslında poşetin paralı olması birçok göbek bağım sürüyor.
Avrupa ülkesinde mevcut ama onlarda bu tür davranışlar pek Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisine cevap olarak
görülmüyor. Toplanan bu paraların bir kısmının çevre düzen söylenmiş olabilir?
lemelerine gidecek olması ise olayın olumlu bir boyutu.
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Neden özellikle şiir türünde eserler veriyorsunuz?
B) Şiire olan ilginiz devam ediyor mu?
A) Anadolu insanı bazı yeniliklere karşı kolektif bir direnç ser C) Şiirlerinizi daha çok hangi dergilerde yayımladınız?
gileyebilmektedir. D) Şiiri ciddi bir iş olarak mı değerlendiriyorsunuz?
B) Anadolu insanı yaşamına uygun olmayan yenilikleri tarih E) Sizi diğer şairlerden ayıran özellikler nelerdir?
boyunca reddetmiştir.
C) Yeniliğe açık Batılı toplumlarda alışkanlıkların değişmesi
daha kolay olmaktadır.
D) Günlük yaşamda karşılaşılan birçok zorluk için mutlaka basit
bir çözüm vardır.
E) Anadolu insanı, yenilikleri alışkanlıkları içinde sentezleyerek
yaşamlarına uydurmuşlardır.
2. (I) Sudoku büyük küçük her yaştan insanın rahatlıkla oyna 4. (I) Kent içi kara yolu ulaşım sistemi, işlevi itibariyle canlı orga
yabileceği, akıl ve mantık yürütme esasına dayanan bir zekâ nizmaların dolaşım sistemini andırır. (II) Dolaşım sistemindeki
oyunudur. (II) Japonlar tarafından çıkarılan bu bulmaca türünün rahatsızlıkların bütün organların sağlıklı çalışma şartlarını
en önemli faydası düşünme ve fikir yürütme becerisini geliştirdi olumsuz yönde etkilemesi gibi kara yolu ulaşımının problemleri
ğinden hafızayı kuvvetlendirmesidir. (III) Zihni son derece açan de kentlerde ekonomik ve sosyal hayatın sağlıklı bir yapıya ka
bu bulmaca, beyin gücünü kullandırdığı için beynin gelişmesine vuşmasını olumsuz yönde etkiler. (III) Bu nedenle kent içi kara
de yardımcı olur. (IV) Oyunun bilinen bir zararı olmamıştır ama yolu ulaşımının sağlıklı bir yapıya kavuşturulması zorunlu bir
günlük işleri bir kenara bırakıp oyunu takıntı haline getirmek, ihtiyaçtır. (IV) Ulaşım planlamasının yanı sıra, önemle üzerinde
günün büyük çoğunluğunu oyunla geçirmek sakıncalı olabilir. durulması gereken diğer bir olgu da trafiğin kontrolüdür. (V)
(V) Her şeyi dozunda bırakmak önemlidir. (VI) Sudokuyu bir Günümüzde trafiğin kontrolü amacıyla geleneksel kontrol
görev olarak görmek yerine gün içinde bir kez oynanabilecek tekniklerine ilave olarak ileri trafik kontrol teknikleri de kulla
bir eğlence türü olarak kabul etmek daha doğrudur. nılmaya başlanmıştır. (VI) Bu tekniklerinin önemli bir bölümünü
yapay zeka teknikleri oluşturmaktadır.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf
kaçıncı cümleyle başlamalıdır? Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf
numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
22
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / D-04
fit Ünite 3: Paragraf
22
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 3: PARAGRAF
DEĞERLENDİRME TESTİ - 05
1. Mektup yazmak, hep uzaktaki birini çağrıştırır. Oysaki yakını 3. Güzel sanatlardan hiçbirinin kullandığı malzeme, edebiyatın
nızdaki birine, kendinize yakın bulduğunuz birine niye mektup ifade aracı olan söz kadar değişikliğe uğramamıştır. Sözün
yazmayasınız? Belki bir mektup en iyisidir. Duygularınızı dile dil bilgisel bir kavram olarak dil haline gelişi, dilden dillerin
getirir; söyleyemediğiniz ama söylemek istediğiniz duyguları doğması, daha sonra lehçelerin, şivelerin ortaya çıkışı, bütün
nızı yazabilirsiniz bir mektupla. Ben, babama yaşamı boyunca: bu grupların birbiriyle alışverişi; kelimelerin doğuşu, ölüşü,
“Seni seviyorum!” diyemedim. Belki ona bir mektup yazsaydım mana değiştirmesi, kelimenin kendi içinde başka anlamlara
bunu söyleyebilirdim. gelmesi… Özetle değişen, zenginleşen, tazelenen, canlanan,
Yukarıdaki paragrafta asıl vurgulanmak istenen aşağıda- büyüyen dil. Onun için güzel sanatlardan hiçbirinin kullandığı
kilerden hangisidir? malzeme edebiyatınki kadar zenginleşmemiştir.
Bu parçada edebiyatı diğer güzel sanatlardan ayıran yön
A) İnsanlar söyleyemediklerini en iyi şekilde yazarak ifade eder. olarak aşağıdakilerden hangisi vurgulanmıştır?
B) Bazen anne ve babaya duyguları ifade edebilmek oldukça
zordur. A) Sürekli değişen bir anlayış ve konu silsilesinin ürünü olması
C) Mektup, her zaman uzaktakine yazılmak zorunda değildir. B) Araç olarak kullandığı dilin sayesinde zaman içerisinde
D) Teknoloji, mektubun değerini düşürmüştür. değişikliklere uğrayarak yenilenmesi
E) İnsanlar çoğunlukla en yakınındakinden saklar duygularını. C) Diğer güzel sanatlarla etkileşim içerisinde olması
D) Dili tüm incelikleriyle yansıtmaya uygun bir sanat olması
E) Güzel sanatların arasında bu denli amacıyla özdeşleşen
başka sanatın bulunmaması
A) I B) II C) III D) IV E) V A) I B) II C) III D) IV E) V
23
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / D-05
fit Ünite 3: Paragraf
5. Eşsiz tarihî yapıları ve benzersiz sokaklarıyla bir açık hava 7. İçindeki kemik iliği sayesinde sağlıklı kan hücreleri üretebilen
müzesini andıran Bursa’nın Cumalıkızık köyü turistlerin en çok kemik benzeri bir implant geliştirildi. İmplantın mevcut te
uğradığı mekânların başında geliyor. UNESCO’nun dünya mirası davilerin yan etkilerini bertaraf etmesi ve bazı kan bağışıklığı
listesine giren 700 yıllık Cumalıkızık’ta sünnet düğünleri Osman hastalıklarının tedavisinde kullanılması umuluyor. Kemiklerin
lı geleneğiyle yapılıyor. Sünnet çocuğunun ata binip mehter merkezinde bulunan kemik iliğinin görevlerinden biri kök
eşliğinde sokaklarda dolaştığı düğün, köye gelen ziyaretçilerin hücrelerden kırmızı kan hücreleri üretmek. Bu kök hücrelere
büyük ilgisini çekiyor. Düğüne gelenlerin çeşitli hediyeler getir saldıran bazı bağışıklık hastalıklarında ya da vücudun yeterince
diği bu şenliklerde sohbet ediliyor, müzik eşliğinde şarkılar ve kan hücresi üretemediği ve pıhtılaşma yapamadığı bazı anemi
şiirler söyleniyor. Bunların yanı sıra kandiller ve çıralarla ortam lerde kemik iliği nakli gerekiyor. Ancak nakillerde önce alıcının
aydınlatılarak şenliğe görsel bir güzellik ekleniyor. kök hücrelerinin radyasyonla ya da ilaçla yok edilmesi gerekiyor.
Bu parçadan kesin olarak çıkarılabilecek yargı aşağıdaki- Bu da pek çok yan etkisi olabilen bir işlem. Yeni implant işte bu
lerden hangisidir? durumu ortadan kaldırıyor.
Bu parçada implant ile ilgili aşağıdakilerden hangisine
A) Cumalıkızık köyünün birçok yerinde bu yöreye özgü tarihî değinilmemiştir?
yapılara rastlamak mümkündür.
B) Ülkemizde UNESCO tarafından dünya mirası listesine alınan A) Bağışıklık sistemini güçlendirdiğine
tek köy Cumalıkızık köyüdür. B) Bazı tedavilerin yol açtığı yan etkileri yok ettiğine
C) Sünnet düğünlerinin Osmanlı kültür ve uygarlığı için ayrı bir C) Kandaki pıhtılaşma sorununu ortadan kaldırdığına
önemi vardır. D) Tedavi yönteminde bazı yenilikler getirdiğine
D) Dünya mirası listesine girdikten sonra köye gelen turist E) Kanla ilgili hastalıklarda kullanıldığına
sayısında artış olmuştur.
E) Düğünlerde daha çok göze hitap eden şenliklere ağırlık
verilmektedir.
23
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ünite 3: paragraf
DEĞERLENDİRME TESTİ - 06
1. Küçük bir çocuk, buzdolabından süt şişesini çıkartmaya ça 3. Gıda ürünlerini satın alırken besin maddesinin kendisi kadar,
lışırken şişe elinden kayıp yere düşmüş ve ortalık süt gölüne ambalaj ve paketlemesine de dikkat edilmesi büyük önem
dönmüş. Annesi ona bağırmak ya da cezalandırmak yerine, “Ne taşıyor. Buna göre ambalajın sağlık, hijyen, güvenlik ve miktar
kadar güzel bir hata yaptın! Daha önce bu kadar büyük bir süt açısından tüketici haklarını ihlal etmeyecek standartlara sahip
gölü görmemiştim. Şimdi birlikte burayı temizlemeden önce olması büyük önem taşıyor. Geri dönüştürülmesi ve kazanımı
biraz yerdeki sütle oynamak ister misin?” demiş. O da eğilip kolay ambalajları tercih etmek hem çevre, hem de sağlık açı
oynamış yere dökülen süt ile. Birkaç dakika sonra annesi, “Bu sından son derece mühimdir. Ambalajların kendisinde olmasa
tür bir şey yaptığında bunu senin temizlemen ve her şeyi eski bile üretim sürecinde, bileşenlerinden herhangi birinin ağır
hâline getirmen gerektiğini biliyor musun?”diye sormuş. Bilim metallere maruz kalmaması gerekiyor. Bunun için belirlenen
adamı, süngeri seçmiş ve birlikte yere dökülen sütleri temiz alt sınırların mutlaka devlet tarafından denetlenen kurumlar
lemişler. Daha sonra annesi, “Burada yaşadığımız olay, senin iki ca standartizasyona tabi tutulması ve düzenli olarak kontrol
minik elinle bir süt şişesini taşıyamadığın kötü bir deneyimdi. edilmesi gereklidir. Plastikten üretilen ambalajları satın alırken
Şimdi arka bahçeye çıkalım ve şişeyi su ile doldurup senin dolu hangi türünün kullanıldığını gösteren işaret ve sembollere dik
bir şişeyi düşürmeden taşımanı sağlayalım.” demiş. Küçük çocuk kat edilmelidir. Eğer herhangi bir işaret yoksa o ürünün güvenli
şişeyi boğazından iki eliyle tutarsa düşürmeden taşıyabileceğini ve sağlıklı olmadığı olasıdır. Sonuç olarak ----.
öğrenmiş. I. ne yiyip içtiğimiz, nasıl yaşadığınızı belirleyen temel etmen
Bu parçada anlatılanlardan hareketle, olduğu için mutlaka gıda ambalajlarına ve paketlerine dik
I. Küçük bir hatanın cezasını hayatınızın sonuna kadar çeker kat edilmelidir
siniz. II. gıda ambalajının modern ve sağlıklı tekniklerle üretildiğini
II. Sorgulayıcı, eleştirici anne ve babaların çocukları doğru ifade eden belirli göstergelere bakmadan ürün alınmama
olanı öğrenemez. lıdır
III. Yapılan hatalar, yeni bir bilgiler öğrenmek için fırsattır. III. çok yönlü bir madde olan cam da şeffaflığı, şeklinin bozul
maması, koku ve tat vermemesi nedeniyle birçok ürünün
yargılardan hangilerine ulaşılabilir?
ambalajlanmasında kullanılıyor
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre yukarıdaki-
D) I ve II E) II ve III lerden hangileri getirilemez?
24
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / D-06
fit Ünite 3: Paragraf
4. Son zamanlarda şiir kasetlerinin yüz binlerce sattığını duyuyo 6. Türkiye’de geleneksel oyunların kitleselleşmesine katkıda
ruz. Müzik kanallarında sıkça şiir klipleri de yer alıyor. Bunlara bulunan Etnospor Kültür Festivali’nin üçüncüsü Yenikapı Mey
bakarak şiire ilginin arttığını düşünebiliriz bir an. Sakın kapılma danı’nda olacak. Geleneksel sporların yaşatılmasını hedefleyen
yın böyle bir düşünceye! Gerçek şiirseverin işi, moda şiir klipleri etkinlikte aba güreşi, mas güreşi, mangala ve atlı okçuluk ya
izlemek değildir. Peki bu şiir patlaması neyin nesi o zaman? Bu rışmalarına bu yıl Katar şahinleri ve Japon okçuluğu yabusame
---- de eklendi. Bu kapsamda toplumların sahip oldukları bu spor
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşağıdaki- geleneklerinden uzaklaşmaması için etkinlikler düzenlenmekte.
lerden hangisinin getirilmesi en uygundur? Bu yüzden Türkiye, Kırgızistan, Hindistan ve bazı ülkelerin gele
neklerinde yer alan spor müsabakaları, Etnospor kapsamında
A) insanların artık şiire de ilgi gösterdiğinin açık bir gösterge yer alıyor. Üretilmesi ve tekrar dünya sahnesine çıkarılması
sidir. amacıyla pek çok yerel kimliği içinde barındırıyor.
B) gerçek şiir hayranlarının şiir kasetlerinde kendilerini bul Bu parçada Etnospor ile ilgili aşağıdakilerden hangisi çıka-
duklarını gösteriyor. rılamaz?
C) şiirin de dijital ortamlar sayesinde hak ettiği değeri buldu
ğunun göstergesidir. A) Geleneksel oyunların daha önce de düzenlendiği
D) magazin kültürünün egemenlik alanı, şiiri de içine alacak B) Yeni oyunların da etkinlikler kapsamına alındığı
şekilde genişlediği gerçeğinden başkası değildir. C) Etkinliklerde, farklı ülkelere ait oyunlara da yer verildiği
E) insanların, hayatın sıkıcılığından bıkarak kendilerini duy D) Geçmişten gelen kültürel birikimlerin yaşatılmasının amaç
gusal bir yoğunluğun içerisine bırakmak istemelerinin so landığı
nucudur. E) Orta Asya Türk kültürünü yansıtan oyunlara daha çok yer
verildiği
5. (I) Ailenin kalitesi, toplumun da devletin de milletin de geleceği 7. Troya, aslında yalnızca “İlyada”nın değil, onun dışında, aynı
demektir.(II) Aile aynı zamanda dayanışma ve yardımlaşmanın zamanda da etkisinde, pek çok söylence ve öyküden oluşan
da temel zeminidir. (III) Bu bağlamda ailelerin “çekirdek aile” muazzam bir destanlar ağının ortasında durur. Bütün insanlar
yerine olabildiğince geniş yapılandırılmasında büyük yararlar kitabı hem dinlediler hem okudular. Bir yandan resmettiler, bir
vardır. (IV) Yalnızca anne-baba ve çocuklardan oluşan ailelerde yandan da oynadılar. Ondan efsaneler ürettiler, düşleri gerçeğe,
yetişen çocuklar, aile ve akraba sıcaklığını tam olarak hissede gerçeği düşlere dönüştürdüler. Böyle yaşattılar 16 bin dizeyi,
memektedir. (V) Türk aile yaşamında görülen düzenek, disiplin, 3 bin yıl boyunca. Ardında, esin kaynağı olduğu paha biçilmez
aileye bağlılık yüzyıllara dayalı oluşum ve kuşaklar boyu aktarı sanat eserleri, edebî yapıtlar, ciltler dolusu akademik tezler ve
lan geleneksel birikim birçok yabancıyı hayrete düşürmüştür. sonsuz tartışmalar bırakan bu kitabın adı “İlyada”ydı.
(VI) Büyüklere saygı, yardımlaşma bilinci, komşuluk ilişkileri Bu parçada sözü edilen eserle ilgili olarak aşağıdakiler-
gibi birçok özellik aile kurumunun korunmasında önemli rol den hangisine değinilmemiştir?
oynamış ve kuşaklar arasında devamlılığın korunmasında etken
olmuştur. A) Biçimsel özelliğine
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf B) Ele aldığı olaya
hangi cümleyle başlar? C) İlham verici olduğuna
D) Evrensel değerine
E) Uzun süren etkisine
A) II B) III C) IV D) V E) VI
24
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ünite 3: paragraf
DEĞERLENDİRME TESTİ - 07
1. Benim rahatsızlığım, oyunculuktan gelen popülaritem yüzün 3. İnsan, yaşamı anlamak ve anlamlandırmak üzerine kurmuş
den yazarlığımın küçümsenmesi. Bu, beni çok rahatsız ediyor. tur bütün kavgasını. Kendisine verilen kelime ve yorumlama
Popüler olmanın yazı ile ilişkisi küçümsenir nedense, benim bilgisini kullanarak dünyaya geliş macerasını ve dünyadaki
ikinci ve üçüncü kitabım gelince bu eleştiriler azalacaktır. Saz yolculuğunda durduğu yeri anlamlandırmaya çalışmıştır. İnsan,
eğitimi alan bir insan olarak kaset çıkarsam daha çok satardım anlam ve yorumla yolunu bulmaya çalışan varlıktır. Anlamın
ama ben yazarlık alanında çıtamı yükseltmek istiyorum. Kaset karşılık bulabilmesi için soru sorma cesaretine sahip olması
çıkarmayacağım ama kitap çalışmalarım devam edecek. gerekir. Doğru veya yanlış fark etmez soru sormak bizi bilgiye
Bu parçada yazarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaştıracaktır.
değinilmemiştir? Bu parçaya göre kişinin yaşamını anlamlandırması aşağı-
dakilerden hangisine bağlıdır?
A) Tanınmış bir kimse olduğuna
B) Yazarlığının hor görüldüğüne A) Sorgulayıcı bir tutum benimsemesine
C) Farklı sanat dallarıyla ilgilendiğine B) Doğru ve yanlışlarının farkında olmasına
D) Yazarlıkta daha yetkin olmayı hedeflediğine C) Kendi doğrularının peşinden gitmesine
E) Yazarlığın çocukluk hayalinin olduğuna D) Yaşamın zorluklarına karşı direnebilmesine
E) Her zaman cesaretli olmasına
25
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / D-07
fit Ünite 3: Paragraf
5. Suç ve Ceza; ilk kez 1866’da basılmış yani üzerinden 150 yıldan 7. Türkiye’yi dolaştıkça, insanlardan mektuplar alıp itiraflar
fazla zaman geçmiş, kuşaklar atlamış. Fakat bugün hâlâ dünya dinledikçe bana öyle geliyor ki “potansiyel şairler ve yazarlar
edebiyatının en büyük eserlerinden biri sayılıyor. Sayılmaya da memleketi” burası. Edebiyata ilgi duyan ne kadar çok insan var
devam edecek. Her zamandan, her ulustan, ırktan ve kültürden bu ülkede! Benim anlayamadığım, nasıl oluyor da edebiyata bu
insana hitap ediyor. Çünkü insanlık aynı insanlık, duygular aynı kadar ilgi duyanın olduğu bir yerde daha çok kitap okunmuyor?
duygular, hikâye tam olarak bugün dünyanın her yerinde yaşa Çünkü bizim memleketimizde edebiyata ilgi, aslında yazar
nabilir. Anlayamadığınız, yabancıladığınız hiçbir şey olmayacak. olmaya ilgiden ibaret, edebiyat okumaya ilgi değil. Yazarlık,
Üstelik şimdilerde kullanılan birçok yazım tekniğini, belki şu an uzaktan bakıldığında bir kamusal rol olarak algılanıyor. Dişçilik,
klişe sayılan birçok unsuru Dostoyevski o zamanlarda ilk kez doktorluk, mühendislik gibi bu da bir meslek işte diye düşünü
yapmış, ilk kez denemiş. Bu nedenle Suç ve Ceza’yı okurken hem lüyor.
edebiyatın önemli bir evresinde geziniyor hem de kendinizi Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
1800’lerin Rusya’sına bile ait hissediyorsunuz.
Bu parçada sözü edilen roman ile ilgili olarak asıl vurgu- A) Yazarlığın asıl niteliğine uygun değerlendirilmediği
lanmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? B) Okuma eyleminin ülkemizde yeterli düzeye ulaşmadığı
C) Yazar olmak isteğinin okuma eyleminin önüne geçtiği
A) Zamansızlığı yakalayıp evrensel olabilmesi D) Kitap okumanın ve kitap satın almanın bir gösteriş amacı
B) Yazarının yazmış olduğu en iyi eser olması taşıdığı
C) Döneminin gerçeklerini nesnel bir biçimde dile getirmesi E) Edebiyata gösterilen ilginin yazar olma sevdasından ibaret
D) Toplumsal bir konuya parmak basması olduğu
E) Yazarının yaşamından bazı kesitler sunması
6. (I) Şiir hayatına aruzla başlayıp daha sonra heceye yönelen Beş 8. (I) Evin ilk çocuklarına isim koyma merasimini bilir misiniz? (II)
Hececiler, memleketçi bir şiir oluşturma hevesindeydiler. (II) Herkesin zihninde farklı bir isim dolaşır. (III) Kimi kendi büyük
Şiirlerinde Anadolu’ya ve Anadolu insanına geniş yer verdiler. lerinin, kimi tarihi büyüklerin adını vermek ister çocuğa. (IV)
(III) Bu şairler sade dilleriyle bu şiiri kısa sürede yaygınlaştırdılar. Çocuğa verilen isimle karakteri arasında yakın bir bağ olduğuna
(IV) Enis Behiç Koryürek mistik şiire, Orhan Seyfi Orhon bireyi inanılır. (V) Sonunda babanın ya da büyükbabanın tercihi öne
öne çıkaran aşk şiirlerine yöneldi. (V) Faruk Nafiz Çamlıbel bu çıkar ve onlardan birinin dediği olur.
anlayışın asıl temsilcisi olarak öne çıktı. Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra akışını bozmaktadır?
“Ancak zamanla bu şairlerin şiir anlayışlarında bir değişme oldu.”
cümlesi getirilmelidir? A) I B) II C) III D) IV E) V
25
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ünite 3: paragraf
DEĞERLENDİRME TESTİ - 08
1. Her sanat eserinin bir dili vardır. Ve bu dil sanatçının her eserinde 3. Bir sanat eserinin doğması için önce ilhamın, sonra şuurlu ve
birbirinden ayrı olmak durumundadır. Eğer bir edebî eserde hesaplı bir çalışmanın şart olduğuna inanırım. Söylemek istedi
bu farklılık yoksa, bir sanatçı bütün eserlerinizde aynı ifade ğim bir şeyi, bir düşünceyi bir ilham gelmeden kağıt ve kaleme
tarzını kullanıyorsa burada bir sanattan değil; bir zanaatten yeltenmem. Ama bu ilhamın şiir haline gelişi bazen günlerce,
söz edilebilir. Konfeksiyon tarzında, birbirine benzer nitelikte bazen aylarca çalışmayı gerektirir. O duyguyu anlatmak için en
kitap yazanların, dünyanın hiçbir yerinde sanatçı sayılmadığını iyi şekil, en iyi tarz hangisidir? Bunu bulabildiğim anda şiirim
biliyoruz. O yüzden zanaatçıların bulabildiği rahatlığı ve parayı, yürür, bulamazsam günlerce kâğıtlara karalar dururum.
sanatçılar hiçbir zaman bulamaz. Bu parçada vurgulanmak istenen düşünce aşağıdakilerden
Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki açıklamayla anlamca hangisidir?
çelişir?
A) Bir sanat eseri oluşturmak için en önemli şey çalışmaktır.
A) Yazarın eserlerindeki biçemi diğer eserlerini çağrıştırma B) Şairin beslendiği tek kaynak ilhamdır, o varsa şiir de vardır.
malıdır. C) İlham ve çalışmak iyi bir sanat eserinin ortaya çıkması için
B) Okuyucu yazarın yeni çıkacak eseri hakkında eskilerin doğ ayrılmaz birer ikilidir.
rultusunda bir tahmin yürütememelidir. D) Şair kendi tarzını yakalayabildiği ölçüde iyi bir şiir ortaya
C) Sanatçı, her eserinde farklı bir ifade şekliyle okuyucunun koyabilir.
karşısına çıkmalıdır. E) Sanatta yetkinliğe ulaşmak, her şeyden önce bir kabiliyet
D) Yazarın kullandığı dil, önceki eserlerine bakılarak yazarını gerektirir.
ele vermemelidir.
E) Bir sanatçının kendine özgü çizgisini bozmamalıdır.
2. (I) Türkiye Doğal Hayatı Koruma Derneğinin Karadeniz’in do 4. Lise yıllarında yazı hayatıyla ilgilenen, mahallî dergilerde yazı ve
ğusunda başlattığı keşif gezisinde Kaçkar Dağları’nın zirvesine şiir yayımlayan arkadaşlarım vardı. (I) Onlarla hafta sonlarında
yakın 100.000 hektarlık alanda, insan eli değmemiş ormanlar seminerler tertipleyen bir dernekte buluşur, yayımlanan dergi
olduğu saptandı. (II) Araştırmacılar bu bölgede yeni kuş türle ve gazeteleri gözden geçirirdik. (II) Arta kalan zamanlarda ki
rinin ve ayrıca sayılarının tükendiğini düşündükleri birçok kuş tapçıları dolaşarak bulabildiğimiz yayınları satın alırdık. (III) İlk
türünün yaşadığını belirledi. (III) Araştırmacıların merakını en şiirim 1966 yılında Filiz dergisinde yayımlandı. (IV) Bu şiir bir
çok artıransa bu kuşların çok alçaktan uçuyor olmalarıydı. (IV) sevgilinin ardından yakılan bir ağıt niteliğindeydi. (V) Serbest
Bunların içerisinde en ilgi çekeni kızıl başlı çinte kuşuydu çünkü ölçüyle yazmış, kafiyeye dikkat etmemiştim. (VI) Aynı şiirim
bu kuşun sadece Orta Asya’da yaşadığı sanılıyordu. (V) Ayrıca sonraki yıllarda da birçok dergide kendine yer buldu.
bu bölgenin göllerinde yeni balık türleri ve dağlarında yirmiye Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf
yakın çiçek çeşidi olduğu keşfedildi. numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar?
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisi anlatımın
akışını bozmaktadır? A) II B) III C) IV D) V E) VI
26
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / D-08
fit Ünite 3: Paragraf
5. Saz şairleri üzerine bugüne kadar çıkmış bütün eserleri okudum, 7. Yeni bir araştırmada iştahı tetikleyen bir hormon olan grelinin,
inceledim. Elimde bulunan yüzlerce cönkle karşılaştırdım. Saz yeni beyin hücrelerinin oluşumunu desteklediği ve onları
ve tekke şairleri içerisinde üzerinde durmadığım kimse kalmadı. yaşlanmanın etkilerinden koruduğu yönünde kanıtlar elde
Yayımladığım yedi kitap ve onlarca makalede birçok yeni şairi edildi. Açlık hormonu olarak da bilinen bu hormonu midemiz
tanıtırken başkaları tarafından yapılmış yanlışları düzeltmeye ve salgılıyor. Birkaç saatliğine bir şeyler yemeyecek olsak grelinin
eksikleri tamamlamaya çalıştım. Bugüne kadar kimse tarafından kanımızdaki değeri yükseliyor. Ancak grelinin algıyı kuvvetlen
itiraza uğramadım. dirdiği yönünde de kanıtlar var çünkü düşük kalorili diyetlerle
Bu paragrafta aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? beslenen hayvanların zihinsel becerilerinde artış görülmüş
ve grelinin bunda etkili olduğu düşünülüyor. Doğrudan bu
A) Saz şairleri hakkında çıkan tüm eserleri incelediğine hormonun enjekte edildiği farelerde öğrenme ve hafıza testle
B) Üzerinde durmadığı saz ve tekke şairi kalmadığına rindeki performanslar artmış. Bulgular grelinin beyindeki sinir
C) Çalışmalarını sadece şairler ve onların şiirleriyle sınırlandır bağlantılarını artırdığını düşündürüyor.
dığına Bu parçadan grelinin hormonu ile ilgili aşağıdakilerden
D) Yaptığı çalışmalarda başkalarınca yapılan yanlışları da dü hangisi çıkarılamaz?
zelttiğine
E) Şimdiye kadar herhangi birinin kendisine karşı çıkmadığı A) Beslenme ile doğrudan bir ilişkisi vardır.
na B) Zihinsel faaliyetleri olumlu etkilemektedir.
C) Hayvanlar üzerindeki etkisi daha fazladır.
D) Beynin daha genç kalmasını sağlamaktadır.
E) Bir sindirim organı tarafından üretilmektedir.
6. Ziya Osman Saba’nın temiz, kanaatkâr mizacı, şiirlerinin biricik 8. (I) Türkiye’de “Ben roman okumam!” cümlesi düşünsel soyluluk
yön vericisi olmuştur. Haldun Taner’in deyişiyle: “Başka bir olarak ortaya konan bir cümledir. (II) “Ben roman okumam!” di
âlemin insanı olmasına, yanlışlıkla aramıza inmiş bulunmasına yen kimse roman okuyacak kadar boş vakti olmadığını en şık ve
rağmen bunu bir gün bozuntuya vermeyen şair” büyük dava en entelektüel şekilde ortaya koyduğunu düşünür. (III) Roman
ların, kavgaların adamı değildi. Cumhuriyet sonrasında birçok okumadığını söyleyen bu kişilerin genellikle okumakla pek
şairin benimsediği ideolojik kısırlığa ve didaktik şiir anlayışına araları yoktur. (IV) Bir kısım insanımız kitap okumaktan korktuğu
itibar etmemişti. O tıpkı Cahit Sıtkı gibi “kendi oyunu içinde kadar dizi film izlemekten de korkan bir yapı gösterir genellikle.
mutlu bir çocuğu” hatırlatan mizacını yaşıyordu. Mazinin bütün (V) Dram ya da dizi film izlediklerinde üzülmekten korkarlar. (VI)
ışıklarını, aydınlıklarını toplayıp bunlarla oynamak tutkusu olan Ama şiddet, macera içerikli filmleri gönül rahatlığıyla izlemeyi
bir çocuk... başarırlar. (VII) Bu durumu her ortamda dile getirmekten de
hiçbir biçimde rahatsızlık duymazlar.
Bu parçada Ziya Osman Saba ile ilgili aşağıdakilerden
hangisine değinilmemiştir? Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf
hangi cümleyle başlar?
A) Cumhuriyet Dönemi’nin en iyi şairlerinden biri olduğuna
B) Dönemin kısır tartışmaları içinde yer almadığına A) II B) III C) IV D) V E) VI
C) Kendi dünyasında mutluluğu yakaladığına
D) Geçmişin güzelliklerini kendine göre işlediğine
E) Şiirlerinin pusulasını kişiliğinin oluşturduğuna
26
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ünite 3: paragraf
DEĞERLENDİRME TESTİ - 09
1. İnsanoğlu yaşamını devam ettirebilmek için toplum içinde 3. Kültür sanat alanında gelişemeyen bir ülkenin gerçek manada
yaşamaya gereksinim duymuştur. Toplumsal yaşam, bireyin bağımsız olabilmesi en azından bağımsızlığını sürdürebilmesi
yaşamına kolaylıklar sağlayan ögeler getirdiği gibi, yaşamı mümkün değildir. Ülke olarak maalesef bu gerçeği yeteri kadar
zorlaştıran yanları da içermektedir. Toplumsal yaşam; giderek idrak edemediğimizi kabul etmek mecburiyetindeyiz. Sadece
sayıları artan ve buna bağlı olarak çeşitlenen gereksinimleri yeni değerler yetiştirmek noktasında değil, sahip olduğumuz
olan bireylerin, daha ileri teknolojileri üretmelerine, daha önce kıymetleri küresel düzeyde anlatma ve büyük kitlelerin onları
tarımsal üretim alanı olan bölgeleri yerleşim alanı olarak kulla tanımalarını, onlardan etkilenmelerini temin konusunda kat
nılıp sınırlı kaynakları düşünmeden tüketmelerine, yaşadıkları etmemiz gereken çok mesafe var.
ortamları kimi zaman onarılmaz biçimde kirletmelerine ve do Aşağıdakilerden hangisi bu sözleri söyleyen birinin düşün-
ğal kaynakları yok etmelerine neden olmaktadır. Bu durumda celerinden biri olamaz?
çağımız insanına düşen; teknolojiden etkili bir biçimde nasıl
yararlanabileceği, ortaya çıkan sorunları nasıl çözümleyeceği A) Sanat ve kültür insanlarımızın tanınmalarında, etkili yön
ve gelecekteki sorunların ortaya çıkma olasılığını nasıl en aza temler kullanamıyoruz.
indirebileceği sorularına yanıt bulmaktır. B) Kültür ve sanatın bir ülke için önemini halkımıza algılatma
Bu parçadaki altı çizili ifadeyle, mız gerekmektedir.
I. Doğal kaynakların bilinçsizce tüketilmesine C) Yeni sanat insanları yetiştirmede gerekli atılımları yeterince
II. Tarım alanlarının yok olmasına atamıyoruz.
III. Teknolojinin insanlar üzerindeki olumsuz etkisine D) Milletlerarası kültür alışverişini, sanat insanları yerine geti
rir.
durumlarından hangilerine gönderme yapılmamıştır?
E) Tam bağımsızlık için kültürel ve sanatsal gelişim de önem
lidir.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
27
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / D-09
fit Ünite 3: Paragraf
5. Bir ozan ile eseri üstüne ne kadar az şey bilirseniz o kadar iyidir. 7. Hititler birçok doğa olayını tanrılara bağlamakta, ancak onları,
Yapıttan bir alıntı, eleştirel bir inceleme, coşkulu bir deneme, bir insan şekilli (antropomorfik) olarak düşünmekteydiler. Buna
kimseyi bir kitabı okumaya itebilir ama geniş bir yaşamöyküsü göre bir tanrı canı isterse çekip gidebiliyordu. Ancak tanrının
bilgisi kitabı okumaya engel olmuştur benim için. Bir şiirden tat gitmesiyle ona bağlı olan doğa olayları da etkileniyordu. Ele
aldığınız için şair ve şiirle ilgili bilgiye koşmanız, şiirden aldığınız geçen metinlerden biri de fırtına tanrısının oğlu Telipinu’nun
tadı, önceden edindiğiniz bilgilerin bir sonucu saymanızdan kaybolması ile ilgili olandır. Hatti kökenli bu efsanenin kahra
iyidir. manı Telipinu aslında bir tarım tanrısıdır. Tohum ekmek, tarla
Bu parça ile ilgili olarak sürmek, sulamak, ürünü yetiştirmek ve toplamak gibi tarım işleri
ile ilgilidir. Doğal olarak bu tanrının kaybolması bütün hayatı
I. Bir şiirle ilgili, yaratıcısından bilgi almak doğru değildir.
etkilemiştir.
II. Bir eser hakkında değerlendirme yapılırken önce eser
okunmalı, sonra sanatçı hakkında bilgi edinilmelidir. Bu sözler aşağıdaki sorulardan hangisine karşılık olarak
III. Bir şairi ve şiiri tanımaya, anlamaya çalışmak doğru değil söylenmiş olabilir?
dir.
A) Hititlerde Tanrı kavramı nasıldır?
yargılarından hangisine ulaşılabilir?
B) Doğa olaylarının insan zihnindeki tasarılarla bağlantıları
nelerdir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
C) Yazılı metinlerde geçen tanrılar hangileridir?
D) I ve II E) I ve III
D) Kaybolan tanrı efsanesi hakkında bilgi verir misiniz?
E) Hitit tanrıları yalnızca doğa olayları ile mi ilgilenir?
27
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 4:ANLATIM TÜRLERİ
Anlatım Teknikleri ve
Düşünceyi Geliştirme Yolları
UYGULAMA TESTİ - 10
1. Stres, aşırı baskı ya da kendisinden beklenenler karşısında 4. Para karşılığında satılamayacak değerler de vardır. Aşk, evlat
kişinin verdiği olumsuz tepkidir. Stresin pek çok göstergesi sevgisi ve üzerinde yaşadığımız yurt, bu değerlerden bazıları
olabilir. Evdeki veya iş yerindeki bir duruma bağlı olarak dır. Türkiye, atalarımızdan kalan biricik yurttur. Bu yurt, bizlere
hal ve hareketlerinizin değiştiğini hissediyorsanız bu, stres yaşamın üç temel kaynağını sunmaktadır: Soluyacak hava,
yaşadığınızın göstergesidir. Stres faktörlerinin kümülatif etki içecek su ve karnımızı doyuran toprak. Yaşamın bu üç temel
yaratmasının yanı sıra, günlük olayların da üst üste eklenerek kaynağı, doğanın içinde saklıdır. Bir ağaç, şu anda bu satırları
stres yaratabileceğini unutmayın. okurken soluduğumuz havayı sizin için üretmiş olmalı. Az sonra
Yukarıdaki paragrafta aşağıdaki anlatım biçimlerinden yudumlayacağınız su damlacıkları,bir dağın yamacındaki pı
hangisi ağır basmaktadır? nardan doğup yerini dahi bilmediğiniz bir akarsuyun kollarıyla
yaşadığınız yere kadar ulaşacaktır.
A) Açıklama B) Tartışma C) Öyküleme Yukarıdaki paragrafta aşağıdaki anlatım biçimlerinden
D) Betimleme E) Benzetme hangisi ağır basmaktadır?
28
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-10
fit Ünite 4: Anlatım Türleri
7. Psikologların son araştırmalarına göre, renkler ve insanların 10. Bir dilin sömürge olduğunun en açık belirtisi, yabancı dil kural
kişilikleri arasında doğrudan bir ilişki sosyal hayatın her yö larıyla ana dilde oluşturulmuş sözcüklerdir. Türkçede “çaykolik,
nünde kendini gösteriyor. Kırmızı renk tutkunları, her şeyde işkolik...” gibi sözcükler buna örnektir. Yine “bankamatik, dokun
romantizmi ön planda tutuyorlar ve olaylara ellerinde olmadan matik” gibi sözcükler de yabancı dil kurallarına göre uydurulmuş
aşırı tepki veriyorlar. Mavi, dengeli ve dingin bir ruh haline sahip sözcüklerdir. “-matik, -kolik” gibi kim bilir daha ne uydurma ekler
olanların rengi... getirilecektir dilimizdeki sözcüklere. Böylece Türkçe gittikçe
Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden hangisi söylene- temel özelliklerini, güzelliklerini yitiren bir dil olacaktır
mez? Yukarıdaki paragrafın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdaki-
lerden hangisi söylenemez?
A) Açıklayıcı anlatımdan yararlanılmıştır.
B) Genelleme yapılmıştır. A) Tanımsal nitelikli cümle vardır.
C) Örneklere yer verilmiştir. B) Örneklere yer verilmiştir.
D) Öznel yargılar vardır. C) Sessel çağrışımdan yararlanılmıştır.
E) Olay içinde yaşatma esastır. D) Öznel yargı kullanılmıştır.
E) Görsel ayrıntılar ağırlıktadır.
Yukarıdaki paragrafın anlatımında aşağıdakilerden hangisi Yukarıdaki paragrafın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdaki-
yoktur? lerden hangisi söylenemez?
28
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 4: ANLATIM TÜRLERİ
Anlatım Teknikleri ve
Düşünceyi Geliştirme Yolları
ANALİZ TESTİ - 10
1. Geçmişten günümüze kadar eğitimin başlıca amaçlarından biri 3. Avustralya’nın doğu kıyısında bulunan ve 120 km boyunca
iyi karaktere sahip bireyler yetiştirmek olmuştur. Bu nedenle uzanan Fraser Adası, dünyanın en geniş kum adası. Denizden
eğitim ile karakter geliştirme arasında sıkı bir bağ vardır. Birçok yüksekliği yer yer 260 metreyi bulan çok sayıdaki kum tepecikle
eğitimci de bu görüşte birleşmiştir. Dewey‘e göre eğitim bilimi, riyle bezeli olan ve kristal berraklığında sulara sahip 40 civarın
“karakter kurma bilimidir.” Kant‘a göre ise “ahlaki terbiyedir.” da göle de ev sahipliği yapan ada, upuzun beyaz kumsallarıyla
Genel anlamda karakter, bir şeyi başka şeyden ayıran temel dikkat çekiyor. Dünya üzerinde uzunluğu 50 metreyi bulan
özellik, ana niteliktir. Uzmanlar karakter, çevre ve aile arasında yağmur ormanlarının 200 metre yüksekliğindeki kumullar
sıkı bir bağın olduğunu ileri sürmektedir. Çünkü karakterin üzerinde geliştiği bilinen nadir yerlerden biri olan Fraser Adası,
oluşmasında, insanın içinde yaşadığı sosyal çevrenin milli ve 700.000 yıllık bir geçmişe sahip.
manevi değerleri, ahlak kaideleri rol oynar, hatta karakterin Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden han-
değerlendirilmesi bu kaidelere göre yapılır. gisi söylenemez?
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden han-
gisi söylenemez? A) Karşılaştırma yapılmıştır.
B) İkilemeye yer verilmiştir.
A) Tanımlamaya yer verilmiştir. C) Pekiştirmeden yararlanılmıştır.
B) Örneklemeden yararlanılmıştır. D) Benzetmeye yer verilmiştir.
C) Neden- sonuç ilişkisine yer verilmiştir. E) Kişileştirmelerden yararlanılmıştır.
D) Kanıtlanabilir ifadelere yer verilmemiştir.
E) Açıklayıcı anlatım vardır.
2. Su ürünleri sektörü içinde balık yetiştiriciliği, balık avcılığı ve bu 4. Saatlerdir bozmamıştı dudaklarının sessizliğini. Sanki ağzını
sektörlere bağlı yan sanayiler yer almaktadır. Bunlar içerisinde açsa ince bir duman çıkacak ve yaşlı bir kadın silüetine dönü
en önemli olanlarından balık üretimi, geçirdiği süreç bakımın şecekti. Uzandığı yerden kalktı. Pencere kenarına geçti. İçerisi
dan ve bireyler tarafından tüketilmesine kadar birtakım ilişkileri oldukça sıcaktı. Dışarısı karanlık ve soğuktu. Cama vuran birkaç
kendi içerisinde düzenlemektedir. Balıklar ekonomik değer damla, yağmurun habercisiydi. Sokak lambasının ışığı karşı
taşıyan sucul canlılar içerisinde % 70-75 gibi yüksek bir orana kaldırımdaki ince gövdeli ağaca vuruyor, rüzgârın şiddetiyle
sahiptirler. sallanması, sessiz bir film izliyormuş hissi uyandırıyordu. Sanki
Bu parçanın anlatımında aşağıdaki anlatım tekniklerinden az sonra kumral saçları rüzgârla birlikte savrulan resimdeki o
hangisine başvurulmuştur? kadın gelecekti görüntüye. Yağmura aldırmadan beyaz ipekli
elbisesiyle sokak lambasının altında durup ona bakacaktı.
A) Betimleme Koşarak inecekti aşağıya, sımsıkı sarılacaktı.
B) Açıklama Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
C) Örnekleme
D) Tartışma A) Karşılaştırma B) Benzetme C) İkileme
E) Öyküleme D) Niteleme E) Pekiştirme
29
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-10
fit Ünite 4: Anlatım Türleri
5. Yazı yazmak; içe dönük bakışı kelimelere geçirmek, insanın 7. Balzac başlı başına bir dünya, uçsuz bucaksız bir ülke gibidir.
kendisinin içinden geçerek yeni bir âlemi sabırla, inatla ve İnsanlık Komedyası’nın ön sözünde kendisinin de dediği gibi
mutlulukla araştırmasıdır. Ben boş sayfaya yavaş yavaş yeni yapıtının “bir coğrafyası, bir soy kütüğü, aileleri, ülkeleri, eşyaları,
kelimeler ekleyerek masamda oturdukça günler, aylar, yıllar insanları, olayları, armaları, kişizadeleri, kentsoyluları, sanatçıları,
geçtikçe, kendime yeni bir âlem kurduğumu, kendi içimdeki bir köylüleri, politikacıları, kibar züppeleri, ordusu, kısacası bütün
başka insanı, tıpkı bir köprüyü ya da bir kubbeyi taş taş kuran bir dünyası” vardır. Hemen hemen hiçbir sanatçı, Balzac’ınki
biri gibi ortaya çıkardığımı hissederdim. Biz yazarların taşları kadar geniş, Balzac’ınki kadar kapsamlı bir sanat dünyası ku
kelimelerdir. Onları elleyerek, birbirleriyle ilişkilerini hissederek, ramamıştır. Taine, Balzac için, “Shakespeare ve Saint-Simon’la
bazen uzaktan bakıp seyrederek, bazen parmaklarımızla ve ka birlikte insan doğası üstüne elimizde bulunan en büyük belge
lemimizin ucuyla sanki onları okşayarak ve ağırlıklarını tartarak hazinesidir.” der.
kelimeleri yerleştire yerleştire, yıllarca inatla, sabırla ve umutla Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden han-
yeni dünyalar kurarız. gisi söylenemez?
Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söy-
lenemez? A) Tahminde bulunulmuştur.
B) Benzetmelere yer verilmiştir.
A) Amaç- sonuç ilişkisi kurulmuştur. C) Karşılaştırma yapılmıştır.
B) Birinci kişili anlatım kullanılmıştır. D) Sayıp dökmelerden yararlanılmıştır.
C) Sayıp dökmelere yer verilmiştir. E) Tanık göstermeye başvurulmuştur.
D) Benzetme yapılmıştır
E) Tanımlama yapılmıştır.
29
fit
ÜNİTE 3: PARAGRAFTA YAPI
TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 4: ANLATIM TÜRLERİ
DEĞERLENDİRME TESTİ - 10
1, 2. ve 3. soruları aşağıda verilen paragrafa göre ce- 4 ve 5. soruları aşağıda verilen paragrafa göre cevap-
vaplayınız. layınız.
(I) “Kuyucaklı Yusuf” adlı eserin önemi, yalnızca başarılı bir roman (I) Gazeteci yazısını yazarken o günün olaylarını, gerçeklerini göz
olmasından ileri gelmez, öncü bir yapıt olması da ona tarihsel önünde bulundurmak ve bunları geniş topluluklara ulaştırmak
açıdan bir önem kazandırır. (II) Çünkü bu yapıt daha önceki Türk zorundadır. (II) Bu bakımdan gazeteci, aydın diliyle değil, halk
romanından farklıdır. (III) Bir kere yazarının Türkiye sorununa ba diliyle yazan adamdır. (III) Gerçek gazeteci, yazarken asla taraf
kışı farklıdır. (IV) Tanzimat’tan 1950’lere kadarki Türk romanının tutmaz, toplumun mutluluğuna kendini adar. (IV) Halka karşı
ana konusu Batılılaşmaydı. (V) Yazarlarımız toplumsal yapının sempatisini eksiltmez. (V) Halkın hizmetinde bulunduğunu
kendisine yönelmiyor, mevcut düzeni sorgulamıyorlardı. (VI) unutmaz.
İşte bütün bu yanlışları düzelten, mevcut düzeni sorgulayan,
Sabahattin Ali’nin Kuyucaklı Yusuf’udur.
1. Yukarıdaki parça ikiye bölünmek istense ikinci paragraf 4. Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisi en genel yargı
numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? niteliği taşır?
A) I B) II C) III D) IV E) V A) I B) II C) III D) IV E) V
30
fit
Ünite 3: Paragrafta Yapı
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / D-10
Ünite 4: Anlatım Türleri
9. Bir hevesle çıktık yola. Düşünen her insana ömründe en çok la
zım olacak bir unsuru sunmayı hedefledik. Çalışırken, kalkarken,
otururken, öğrenim görürken doğumdan ölüme kadar uzanan
yolda kişisel gelişimimizde en gerekli olanı, bilgiyi, sizinle pay
6. Yukarıdaki paragrafta numaralanmış cümlelerden han-
laşmak istedik. “Bilgi toplumu” olmaya ihtiyacımız olduğu şu
gisi atılırsa parçanın anlamında bozulma ya da daralma
günlerde hayallerimizin sizlerle çakışacağını düşündük.
olmaz?
Yukarıdaki paragrafta aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) I B) II C) III D) IV E) V
A) Devrik cümle B) I. kişili anlatım
C) Sayıp dökme D) Çıkarım
E) Tanımlama
30
fit
ÜNİTE 3: PARAGRAFTA YAPI
TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 4: ANLATIM TÜRLERİ
DEĞERLENDİRME TESTİ - 11
1. Mehmet Atilla, “Tansel Tozan Serüvenleri”yle, edebiyat ve sine 3. ----Toplumsal yaşam sanatçıyı ve toplumu sanat eserini, sanat
mada sıkça karşılaştığımız bilim-kurgu türünü genç okurlarla eseri de toplumu etkilemektedir. Sanatçı, yaşadığı çağın özel
buluşturuyor. Onları, bilim ve teknolojinin hayatımıza kattıkları liklerinden, toplumunun dili inançları, dil ve edebiyat birikimi,
üzerine birlikte akıl yürütmeye davet ediyor. Bunun için de yaşama biçimleri ve coğrafyasından beslenir ve etkilenir; or
edebiyatın o büyülü anahtarını kullanıyor. Üstelik gündeliğin taya koyduğu eserlerle toplumu etkiler. Sanat eseri yapıldığı
sınırlarını hiç terk etmeden yapıyor bunu. Çocukları bilim-kurgu dönemin kültürel, teknolojik, toplumsal, mimarî özelliklerini
ile gündelik yaşamın içinde buluşturmaya çalışıyor. taşır. Sanat sanatçı ve toplum olguları arasında ne tür ilişkilerin
Bu parçadaki yazarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi olduğu bir etkinlikle vurgulanabilir.
söylenemez? Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin akışına göre,
A) İlk kitabını okuyucularla buluşturduğu aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
B) Okuyucuları aktif kılmaya çalıştığı
C) Eserin içeriğini güncel konulardan seçtiği A) Sanat, sanatçı ve toplum birbiriyle etkileşim halindedir.
D) Bilim ile yaşamı birleştirmeye çalıştığı B) Sanat eserini meydana getiren çevresel unsurlar vardır.
E) Edebiyatın etkileme gücünden yararlandığı C) Kültür, dil, din ve coğrafya sanatçının yararlandığı ögeler
dir.
D) Kişisel seçimler bir sanatçının sanat yolculuğunu etkile
mektedir.
E) Her gerçek sanat eseri, geleneğe bağlılığı oranında, onu
yadsıyıcı bir özellik taşır.
2. Türkiye’de doğmuş, yetmiş yılını bu topraklarda geçirmiş biri 4. (I) Neyi anlattığınıza biraz da nasıl anlattığınız karar verir. (II)
olarak benim de kendi Anadolu’m var. Anadolu’nun da çok Üstelik şiir adına konuşuyorsanız ve söyledikleriniz, şiirin adım
mübarek bir toprak olduğu kanaatindeyim. Dünyada kurulmuş larını takip edemiyorsa laf kalabalığından öteye geçemiyor. (III)
yirmi üç medeniyetten on üçü bu topraklarda tespit edildi. Bu haliyle şiir eleştirisi salt teknik açıdan mümkün olabiliyor.
Topraklarımızın altında petrol var mı bilmiyorum ama üstünde (IV) Eleştiride esas konu, ele aldığınız şiirin ne olduğundan çok
bütün beşeriyet tarihi var. sizin ona nasıl baktığınızla alakalıdır. (V) Bu yüzden bazı şiirlere
Bu parçada Anadolu’nun hangi özelliği dile getirilmiştir? bakamazsınız bile, sadece hissedersiniz.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra,
A) Birçok inanca ait yapıya ev sahipliği yaptığı düşüncenin akışına göre, “Çünkü kimsenin duygu dünyası
B) Ziyaretçilerin ilgiyle gezebileceği mekânlarının olduğu müdahaleyi kaldırmıyor.” cümlesi getirilebilir?
C) Yer altı ve yer üstü kaynakları yönünden zengin olduğu
D) Tarih sahnesinde yer almış birçok medeniyetin izlerini taşı A) I B) II C) III D) IV E) V
dığı
E) İnsanlık tarihini etkileyen birçok olaya tanıklık ettiği
31
fit
Ünite 3: Paragrafta Yapı
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / D-11
Ünite 4: Anlatım Türleri
5. Ben hiçbir zaman bu türden ifadelere itimat etmedim. Usta 7. Yaratıcılık, sanat ürünleri için ne kadar geçerliyse birtakım yaşam
çırak ya da apoletleri hatırlatan hiçbir tanımlamayla yan yana durumları ya da insani ilişkiler için de geçerli olmaktadır. Yaratı
yürümedim. Yeryüzü karşısında hepimizin aynı paya sahip cılığın insanlara özgü bir yetenek olduğu, her insanda az ya da
oluşu birbirimize bakmayı gerektirir. Bu, şu demek: Yeryüzü çok bulunduğu araştırmalarla kanıtlanmıştır. Yaratıcı düşünce
herkese yetecek kaynağı sunmak için vardır ve biz ondan bir güçtür ve sosyal hayata uyum sağlamada da çok etkilidir.
aldığımızı farkında olalım ya da olmayalım, birbirimize veririz. Her alanda çok önemli olan yaratıcı düşünce becerisinin tüm
Bu doğrultuda etkileşim, doğal bir sirkülasyona tabidir. Haliyle bireylere kazandırılması gerekir. Bu güç sayesinde insanlık;
bütün kültürel, edebî ve sanatsal faaliyetlerin oluşumunda ampul, radyo, televizyon, bilgisayar, uzay gemisi vs. kazanmıştır.
herkesin parmak izi vardır. Bu durumda yaratım sürecindeki Edebiyat, sanat, müzik ve mimaride harikalar yaratmıştır.
kişi, kendinden mürekkep değildir ve usta ya da çırak olmanın Bu parçadan hareketle “yaratıcı düşünme”yle ilgili olarak
somut yaşamın dışında herhangi bir karşılığı da yoktur. Yaratıcı aşağıdakilerin hangisi söylenemez?
etkinliklerin bütünündeki hakikate baktığım yer şudur: Herkes
herkesin diğeridir. A) Toplumsal yaşama ayak uydurmak için etkili bir unsurdur.
Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı vardır? B) Güzel sanatlarda kayda değer ürünler ortaya çıkarmıştır.
C) Bütün canlılarda açık veya örtük bir biçimde bulunmakta
A) Edebiyat dünyasındaki hocalık, ustalık, ağabeylik kavram dır.
larına bakış açınız nedir? D) Birçok teknolojik buluşun gerçekleşmesini sağlamıştır.
B) Sanat dünyasına adım atarken her sanatçının örnek alması E) Toplumun tüm fertlerine kazandırılması gereken önemli
gereken birileri mutlaka vardır mıdır? bir beceridir.
C) Bir sanatçının edebiyat dünyasında adını duyurması için
büyük sanatçıların referanslığını alması gerekir mi?
D) Birçok türün artık iç içe geçtiği bir ortamda sanatçı kalıcılığı
yakalamak için hangi yolu seçmelidir?
E) Büyük sanatçı olmanın koşullarının önceki sanatçılar tara
fından belirlendiğini düşünüyor musunuz?
6. Müthiş bir bilgi ve haber bombardımanı altındayız. Gazeteler, 8. Bir ülkenin tiyatrosunu, o ülkenin ihtiyaçları bakımından kaçıncı
dergiler, televizyon kanalları kendi yarattıkları, çarpıttıkları sırada olduğu göz önünde bulundurularak irdelemek gerekir.
gerçeğe, gerçeklik algısına ikna etmek için süzgece çevirdikleri Yani bizim ülkemiz gibi hâlâ milyonların işsiz olduğu, açlık sı
zihnimize boşalttıkça boşaltıyorlar. Suyun bulanık olduğu za nırlarının konuşulduğu bir yerdeyseniz çıkıp “ Tiyatroya gelin!
manlar… Hayaller ve hakikatler birbirine karışıyor. Fahim Bey’in Tiyatroya sahip çıkın !” diye bangır bangır bağırmak abestir
dediği gibi, “Yaşadığımız zamanlar tam manasıyla bulanık ve bence. Zira öncelikler malum. Ancak refah düzeyiniz ve huzu
karışıktır.” Yine bir Çin bedduasında ifade edildiği gibi “İlginç runuz yerinde olacak ki bir de gidip tiyatro izleyeceksiniz.
zamanlarda yaşayasın.”İşte bu zaman tam da bu sözde değinilen Bu sözleri söyleyen kişiye göre, tiyatronun izleyici bulma-
zamandır. sının koşulu aşağıdakilerden hangisidir?
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine baş-
vurulmamıştır? A) Bilet fiyatlarının izleyicilerin maddi durumlarına uygun ol
ması
A) Eksiltili cümle kullanmaya B) Tiyatro kültürünün çok erken yaşlarda yeni nesle aşılanma
B) İnsana özgü nitelikleri doğaya aktarmaya sı
C) Alıntıya yer vermeye C) Yaşam kalitesinin maddi ve manevi olarak üst düzeyde ol
D) Sayıp dökmelere başvurmaya ması
E) Karşıt anlamlı sözcüklerden yararlanmaya D) Tiyatro oyuncularının doyurucu bir maddi destek alması
E) Ülkedeki olumsuz durumlara rağmen insanları oyun salon
larına çekilmesi
31
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 5: sözcükte yapı
32
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-11
fit Ünite 5: Sözcükte Yapı
7. Yalıboyu evleri, dik kayalıklarındaki seyir terasları, kışın beyaza 10. Hayatın akışında ne varsa illaki edebiyata da yansır. Konu olarak,
bürünen, yazları ise bulutların dokunduğu zirveleriyle bir şehir fon olarak ya da duygu olarak edebiyat, hayatı yakalamayı bilir.
güzelidir Amasya. Yerlisi de meftundur Amasya’ya, şöyle bir Coğrafyamızın renkleri harf olur, mısra olur sayfalarda yerini alır.
uğrayıp geçeni de! Bu parça için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Bu parça için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Çoğul ve hâl eki almış sözcük vardır.
A) Yönelme eki almış birden fazla sözcük vardır. B) “yakalamayı” sözcüğünün kökü isimdir.
B) İlgi eki sıfat görevinde kullanılmıştır. C) “hayatı” sözcüğü, iyelik eki almıştır.
C) Ayrılma hâl eki almış sözcükler vardır. D) “coğrafyamızın” sözcüğü, iyelik ve tamlayan eki almıştır.
D) İyelik eki almış birden fazla sözcük vardır. E) “duygu” sözcüğünün kökü fiildir.
E) Yalın hâlde sözcükler vardır.
32
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 5: sözcükte YAPI
A) İnsan, yaşamı boyunca sayısız insanla aynı amaç yolunda A) Gece yarısı sokaktan gelen gürültüyle balkona koştum.
çalışır. B) Odunların çıtırtısı odanın öteki köşesinden bile duyuluyor
B) Koltuğun kenarına elini dayamış ayakta kalmaya çalışıyor du.
du. C) Tıkırtıları duyunca yataktan kalkıp kapıya doğru yöneldik.
C) Müziğin sesini o kadar yükselmiş ki hiç kimsenin sesi du D) Uzandığım koltuktan, güneşin parıltısını büyük bir zevkle
yulmuyor. izliyordum.
D) Kitabın sayfaları arasında eski bir fotoğraf bulmuştum. E) Kavak ağaçlarının hışırtısı rüzgârla birlikte bir müzik gibi
E) Her bahar, bu köyde benzersiz bir yeşil tablo gözlerinizi ka oluyordu.
maştırır.
33
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-11
fit Ünite 5: Sözcükte Yapı
7. Türkler bağımsızlıkları tehlikeye girdiğinde bir başka bir toplu 10. Çekim ekleri, gerek ad soylu gerekse eylem soylu sözcüklerin
luğun egemenliği altına girmektense özgür yaşayabilecekleri sonuna eklenerek cümle içinde diğer sözcüklerle anlam bağ
yerlere göç etmişlerdir. lantısı kurmalarını sağlayan eklerdir.
Bu cümlede yer alan sözcüklerin yapısı ile ilgili aşağıdaki- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük çekim eki
lerden hangisi yanlıştır? almamıştır?
A) “topluluğun” sözcüğü gövdeden türemiştir. A) Dedemin evinden karşı dağın yamacındaki karlar çok net
B) Hem yapım hem çekim eki almış sözcük kullanılmıştır. görülürdü.
C) Birleşik fiil kullanılmıştır. B) Annesi bir köy okulunda uzun süre sınıf öğretmenliği yap
D) Basit sözcüklere yer verilmiştir. mıştı.
E) “bağımsızlıkları” sözcüğü, 3. tekil kişi iyelik eki almıştır. C) Yazı yazmadan geçen bir günün verdiği acı ağırlık çok güç.
D) En büyük hazineniz hiçbir bedel vermeden sahip olduğu
nuz ailenizdir.
E) Öğrencilerime mutlaka düzenli bir biçimde kitap okumala
rını tavsiye ederim.
33
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 5: SÖZCÜKTE YAPI
Yapım Ekleri
UYGULAMA TESTİ - 12
1. Eklendikleri sözcüklerin türünü ya da anlamını değiştiren eklere 4. İsim ya da fiil köklerine en az bir yapım eki getirilerek gövde
yapım ekleri denir. durumuna getirilmiş sözcüklere türemiş sözcük denir.
Buna göre altı çizili sözcüklerin hangisinde yapım eki yok- Aşağıdakilerin hangisinde türemiş sözcük yoktur?
tur?
A) Senin eski eserlere düşkün olduğunu biliyorum.
A) Yollar bir şerit gibi ufka bağladı bizi. B) İçimizden birkaç kişi karara karşı çıktı.
B) Ne civarda bir köy var ne bir evin hayali. C) Bugüne kadar çok sıkıntı çekti.
C) Sonun ademdir dedirtiyor, insana yolun hali. D) Parayı eşit paylaştılar.
D) Bir kenarda göründü, beldenin viran hanı. E) Gelecekle ilgili dileklerini anlattı.
E) Bir noktada birleşmiş vatanın dört bucağı
34
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-12
fit Ünite 5: Sözcükte Yapı
7. Aşağıdakilerin hangisinde basit, türemiş ve birleşik yapılı 10. Günün anlam ve önemini illa çocuğunuzun isminde yaşatmak
sözcükler bir arada kullanılmıştır? I II III IV
istiyorsanız kızlara Kriz veya Figan, erkeklere Keriz veya Feryat
A) Ne istedin küfeden yavrum? Ağzı yok, dili yok. V
B) Baban sekiz sene katlandı, hem de derdi ki: “Çok uğurlu bir iyi giderdi.
küfedir.” Yukarıda numaralanmış sözcüklerin hangisinde hem yapım
C) Baban gidince demek kaldı, âdeta öksüz. hem de çekim eki kullanılmıştır?
D) Bebek misin, daha araştırmadın mı sen işini?
E) Sonuç değişmedi, çocuk bana haykırdı ekşitip yüzünü. A) I B) II C) III D) IV E) V
8. En az iki sözcüğün bir araya gelerek bir varlığı, kavramı, niteliği, 11. Oraya neden geldiğini anlamamıştım. Kahkahalarla gülmesin-
hareketi anlatmasıyla oluşan sözcüklere birleşik sözcük denir. I II
Aşağıdakilerin hangisinde birleşik sözcük oluşumu bakı- den, kendini selamlayanlara el sallamasından çok eğlendiği
mından diğerlerinden farklıdır? III IV V
besbelliydi.
A) Levhada koskocaman Kocaeli yazıyor görmüyor musun? Yukarıdaki altı çizili sözcüklerin hangisi, bir varlığın kime
B) Bahçedeki hanımeliyi yine sulamayı unutmuşsunuz. ya da neye ait olduğunu belirten bir ek almamıştır?
C) Yaprak Dökümü’nde Fikret evlenir ve Adapazarı’na gider.
D) Geçen yaz aldığı buzdolabını bu yaz değiştirmek zorunda A) I B) II C) III D) IV E) V
kaldı.
E) Gaziantep, son zamanlarda mutfağıyla turist çeken illeri
mizden oldu.
9. Birleşik sözcükler oluşurken ses düşmesine uğrayabilir. 12. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerin hangisi hem
yapım hem de çekim eki almıştır?
Aşağıdaki birleşik sözcüklerden hangisi ses düşmesi yoluy-
la oluşurken farklı türde bir sözcük meydana getirmiştir?
A) Eline geçen her fırsatta çevrene tohum saç, varsın daha
sonra onu başkası hasat etsin.
A) Kahvaltı günün en önemli öğünüdür, kesinlikle atlamaya
B) Her gülde diken olur ama kesinlikle hiçbir dikende gül bit
lım.
mez.
B) Ben şu elti, görümce, kaynana konusunu hiç anlamıyorum.
C) Tek bir arı ne petek ne bal yapabilir ne de uzun zaman ko
C) Son zamanlarda bir de pazartesi sendromu diye bir şey çık
vanda kalabilir.
tı.
D) Kurtlardan korkan, ormanda ava çıkmaz.
D) Babaannemin bayramlarda yaptığı sütlaç en çok özledikle
E) Huy ve tabiat kovsan gitmez; kapı dışarı etsen pencereden
rimden.
içeriye girer.
E) Her kızdığımda bana, sabret demenden bıktım.
34
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 5: SÖZCÜKTE YAPI
Yapım Ekleri
ANALİZ TESTİ - 12
1. Dünya üzerinde her yıl yaklaşık 300 milyon ton plastik üretiliyor. 4. Cahildim dünyanın rengine kandım
I II III Hayale aldandım boşuna yandım
Ancak yaygın olarak kullanılan plastiklerin hiçbiri doğada kısa Seni ilelebet benimsin sandım
IV Ölürüm sevdiğim zehirim sensin
sürede kendiliğinden parçalanarak yok olmuyor. Evvelim sen oldun ahirim sensin
V Bu dizelerle ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisinde yan-
Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisi yapısı lıştır?
bakımından farklıdır?
2. Her tatilde içimizdeki özlem bizi alır taşır uzak köylere. Çün-
I II
kü orada kalmıştır hatıraların en güzeli, orada yaşanmıştır
en güzel anlar, anılar. Yanımıza çocuklarımızı da alıp köye
III IV
dönme vakti. Bu kalıcı bir dönüş olmayacak belki ama çocuk-
V
ların da bir gün köye dönme hayalini ateşleyebilir.
Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisi yapısı
bakımından farklıdır?
5.
Milattan 4 bin yıl önce Mısırlılar, giysilerini tutturmak için ba-
I
bakırdan yapılmış toplu iğneler kullanıyorlardı. Mısır’da ayrıca,
balık kılçıklarından ve başka hayvan kemiklerinden de toplu
3. 19. yüzyılın sonlarına kadar hem tür hem de terim olarak II III
I II iğneler yapılırdı. Romalılar ve Yunanlılar zamanında daha güzel
hikâye ve roman kavramlarının birbirinden farklı olmaması görünümlü toplu iğneler üretildi. O dönemin varlıklı insanları,
III IV
ve roman denilen bir eser hikâye olarak isimlendirilirken tam giysilerinde altın ve gümüşten yapılmış toplu iğneler kullandı
IV lar. Demirden yapılan toplu iğnelerin kullanımı, 16. yüzyıldan
tersi durumların da ortaya çıkmasıdır. V
V itibaren yaygınlaştı.
Bu parçada numaralanmış sözcüklerden hangisi isim kö-
Bu parçada numaralanmış sözcüklerin hangisi” iyelik eki “
künden türemiştir?
almamıştır?
A) I B) II C) III D) IV E) V A) I B) II C) III D) IV E) V
35
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-12
fit Ünite 5: Sözcükte Yapı
6.Çoğu kez ve çoğu toplumda sanat yapıtının yarattığı estetik 9. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki sözcüklerin tümü basit
I yapılıdır?
yaşantı, korkutma, tiksindirme boyutlarına sahip olabilmekte-
II III A) Moralim bozukken pek konuşamıyorum.
dir. Güzellik kavramının sanatsal düşünce içinde başköşeye B) Seninle açık havada biraz dolaşalım.
IV C) Çocuğun sesini ta karşı daireden duydum.
yerleştirilmesi Rönesans’ta ortaya çıkar ve 19. yy.da neredeyse D) Büyük işler ancak büyük çaba ile kazanılır.
V E) Sen bazı şeyleri takıntı haline getiriyorsun.
resmî bir sanat ideolojisine dönüşür.
Bu parçada numaralanmış sözcüklerden hangisi yapı ba-
kımından diğerlerinden farklıdır?
35
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 6: SES BİLGİSİ
Ses Olayları - 1
UYGULAMA TESTİ - 13
1. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerin hangisinde ses 4. I. İyi bir yazar olmak, iyi bir okuyucu olmaya bağlıdır.
olayı vardır? II. Her okuyucu, eserde kendi duygularını arar.
III. Sanatı onu zirveye çıkardı.
A) Maçın ilk devresi az önce sona erdi. IV. Ağaran saçlar bize ölümü hatırlatıyor.
B) Onu beklerken saatler geçmek bilmiyordu. V. O, romanlarında hayali bir dünya kurar.
C) Okunacak pek çok kitap var, diyerek erkenden çıktı. Yukarıda numaralanmış cümlelerdeki altı çizili sözcüklerin
D) İlk hikâyeleriyle büyük bir başarı kazandı. hangisinde ünsüz yumuşaması vardır?
E) Kapıyı aralar aralamaz yüzümde hafif bir sıcaklık hissetttim.
A) I B) II C) III D) IV E) V
2. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerin hangisinde 5. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerin hangisinde
ünsüz yumuşaması vardır? herhangi bir ses olayı vardır?
A) Son aylarda kapkaç olaylarında azalma görüldü. A) Bizim eve varabilmek için daracık sokaklardan geçeceksin.
B) Gecekondular yıkılarak modern şehir yapısına kavuşuluyor. B) Bu sorunun çözümü kitabın arkasında bulunuyor.
C) Yan komşumuz, bize imambayıldı ikram etti. C) Başarılı olmak için biraz çaba sarf etmelisin.
D) Albenisi olan kitapların daha çok okuyucuya ulaştığını dü D) Onun yarı baygın halini görünce çok korktuk.
şünüyorum. E) Artık bütün umutlar tükenmek üzere.
E) Çiçeklerin içinde rengi ve kokusuyla bir başkadır hanımeli.
3. Belli şartlara bağlı ve niteliği ön planda tutulan işler için 6. Aşağıdaki dizelerde altı çizili sözcüklerin hangisinde ünsüz
I II III IV yumuşaması vardır?
rastgele bir kişi veya araç kullanılamaz. İşe göre adam seçilme
lidir. Adama göre iş seçmek yanlış ve faydasızdır. A) Baksan bir uzaklık var hangi yana
V B) Hangi eşyaya dönsen boş bir ayna
Yukarıda numaralanmış sözcüklerin hangisinde ses olayı C) Varmak istediğim uzak limana
vardır? D) Bağlayansın her göz yaramı
E) Gülmek görevin ben gülünce
A) I B) II C) III D) IV E) V
36
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-13
fit Ünite 6: Ses Bilgisi
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlü düşmesi yoktur? 10. İşim gücü budur benim
Gökyüzünü boyarım her sabah
A) Gönlümüz gökyüzünün maviliğiyle renklendi. I
B) Yârin zülfüne taktık karanfil. Hepiniz uykudayken
C) Omuz omuza mücadele ettiler. II
D) Ömründe çok acı günler yaşadın. Uyanır bakarsınız ki mavi
E) Büyük şehirlerin dar çevresinden çıkmış. III
Deniz yırtılır kimi zaman
IV
Bilmezsiniz kim diker
Ben dikerim
V
Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir ses
olayı vardır?
8. Ömrümüzün yaklaşık üçte birlik kısmını alan uyku pek çok kişi
I II
tarafından zaman kaybı olarak görülür. Hatta az uyuyan pek
III
çok insan daha fazla uyuyanların hayatı kaçırdığını, zamanının
11. Bütün sevgileri atıp içimden,
bir kısmını boşa harcadığını düşünür.
Varlığımı yalnız ona verdim ben.
IV V
Elverir ki bir gün bana, derinden,
Bu parçadaki altı çizili sözcüklerin hangisinde ünlü düşmesi Ta derinden, bir gün bana “Gel!” desin.
yoktur?
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) I B) II C) III D) IV E) V
A) Ünsüz yumuşaması
B) Ünsüz düşmesi
C) Ünlü düşmesi
D) Kökte ünlü değişimi
E) Ulama
36
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 6: SES BİLGİSİ
Ses Olayları - 1
ANALİZ TESTİ - 13
1. Picasso hem bir ressam hem de yeni resmin temsilcisidir. 4. Peygamber çiçeğinin aydınlığında ara
Bu cümlede altı çizili sözcükte yer alan ses olayı aşağıdaki- Sana doğru uzanan çaresiz ellerimi.
lerden hangisinde yoktur? Sırrımı söylüyorum vefakâr balıklara:
Yalnız onlar tutacak bu dünyada yerimi.
A) Şimdiki nesle söz geçirmek gerçekten çok zor. Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
B) Azmin hepimize güzel bir örnek olacaktır.
C) Ünlü sanatçı, sanatın farklı dallarında ürün verdi. A) Ünsüz yumuşaması
D) Herkes kaybolan çocuğu arıyordu. B) Ünlü düşmesi
E) Rüzgarın önünde savrulan yapraklar gibiyiz. C) Ünsüz türemesi
D) Ünlü daralması
E) Ünlü türemesi
3. Gelin gülle başlayalım atalara uyarak 6. Köyde büyüyen herkesin dibinden otlarını aldığı, suyunu verdi
Baharı koklayarak girelim kelimeler ülkesine ği, meyvesini topladığı bir meyve ağacı ve taze domates, biber,
Bir anda yükselen bir bülbül sesi patates yetişen bir bahçesi olmuştur mutlaka. Bilir bu yüzden
Erken erken karlar ortasında bitki nasıl yetişir, meyve nasıl büyür, bilir bu yüzden bitkinin de
Güneş dönmüş ışık saçan bir yumurtaya hayvanın da kıymetini.
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur? Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
37
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-13
fit Ünite 6: Ses Bilgisi
7. Yıldırımlar uçakları çoğunlukla tırmanır ya da alçalırken bir 10. İnsan kendini doğadan ayırma sürecine nereden başlamış
bulut içinden geçtikleri sırada çarpar. Uçaklar elektrik yüklü olmalı? Önce ben ayrımını yaptıktan sonra, kendini öteki nesne
bölgelerden geçerken de yıldırım oluşumu tetiklenebilir. Son lerden ayırmakla mı yoksa kendi dışındaki nesneleri birbirinden
yıllarda ise yıldırımların uçaklar üzerinde etkilerinin belirlenmesi ayırdıktan sonra mı sıra kendini onlardan ayırmaya gelmiştir?
sayesinde etkin koruma teknikleri geliştirildi. Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A) Ünsüz yumuşaması
A) Ünsüz yumuşaması B) Ünsüz düşmesi
B) Ulama C) Ünlü düşmesi
C) Ünsüz düşmesi D) Ulama
D) Ünsüz benzeşmesi E) Ünsüz benzeşmesi
E) Ünlü daralması
8. Özgürlüğe öyle düşkünüm ki koca Hindistan’ın bir köşesini bana 11. İş gelmez elinden gitmez bir kâre
yasaklasalar dünyanın tadı kaçar neredeyse. Niceleri, yasalarımı Aslında neslinde giymemiş hâre
za aykırılık ettiler diye kentlere, alanlara herkesin gidip geldiği Sandığı gömleksiz duran mekkâre
yollara uğrayamadan yaşayabiliyorlar. Benim hizmet ettiğim Bedestene gelir kaftan beğenmez
yasalar küçük parmağımı bile köle etmeye kalksa nereye olsa Bu dizelerde altı çizili sözcüklerde görülen ses olayları
gider başka yasalar arardım. sırasıyla aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmiştir?
Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A) Ünlü daralması – Ünsüz benzeşmesi
A) Ünsüz yumuşaması B) Ünsüz yumuşaması – Ünsüz benzeşmesi
B) Ünsüz sertleşmesi C) Ünsüz yumuşaması – Ünlü daralması
C) Ünlü daralması D) Ünlü düşmesi – Ünsüz değişimi
D) Ünsüz düşmesi E) Ünsüz türemesi – Ünlü düşmesi
E ) Ünlü değişimi
A) I B) II C) III D) IV E) V A) I B) II C) III D) IV E) V
37
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 6: SES BİLGİSİ
Ses Olayları - 2
UYGULAMA TESTİ - 14
1. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerin hangisinde 4. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerin hangisinde ünlü daralması
herhangi bir ses olayı yoktur? yoktur?
Bu parçada aşağıdakilerden hangisinin birden çok örneği Bu dizelerde aşağıda verilen ses olaylarından hangisi yok-
yoktur? tur?
38
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-14
fit Ünite 6: Ses Bilgisi
7. Hayatın zorluklarıyla karşılaşmayıp babadan kalma mirası yiyen 10. Atılan elbiseler, boğazlanmış bir adam
kişiler, sahip oldukları nimetlerin ne denli güç elde edilebildiğini Kırık masalarında, kırık masalarında
düşünmezler. Onların bu serbest tavırları ellerindekinin çabucak Bir sırrı sürüklüyor terlikler tıpır tıpır
tükenmesine sebep olur. İzbe sofalarında, izbe sofalarında
Yukarıdaki parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? Bu dörtlükte aşağıdakilerden hangisi yoktur?
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünsüz benzeşmesi (ünsüz 11. Her şey bir suyun akışı gibi geçer anında
sertleşmesi) yoktur? Mevsimler değişir kuruyan çiçekler üzerinde
Başka elleri tutsan avutamaz seni, bilirim
A) Walt Disney, bir gazetenin yazı işleri müdürü tarafından işe Hangi gözlerle baksan karşındadır o zalim
yarar fikirleri olmadığı gerekçesiyle kovulmuştu. Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi vardır?
B) Beethoven’in müzik öğretmeni ona: “Besteci olman ola
naksız!” diyecekti ve tüm hayallerini yıkacaktı. A) Ulama
C) Edison’u çocukluğunda öğretmenleri hiçbir şey öğrene B) Ünsüz düşmesi
meyecek kadar tutuk buluyordu. C) Ünsüz yumuşaması
D) Enrico Caruso’nun müzik öğretmeni ona: “Şarkı söyleye D) Ünlü daralması
mezsin; hiç sesin yok.” demişti. E) Ünsüz türemesi
E) Churchill, ortaokulda sınıfta kalmıştı.
9. Sonra kendimi derin bir uçurumun dibinde, sırtüstü yatıyorken 12. Kastamonu’nun âdeta iki balkonu olduğundan bahsetmiştik.
buldum. Tepemde savruluşun rüzgarıyla parçalanmış küstah Saat Kulesi’nde başlayan gezimizi şehrin diğer “balkonu” Kas
canavar homurtuları vardı sanki ve ben hızla doğrulup kal tamonu Kalesi’nde noktalıyoruz.
kacağım yerde, nedense öyle tembel tembel uzanmış onlara Bu parçada aşağıdakilerden hangisinin örneği yoktur?
bakıyordum.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisinin örneği yoktur? A) Ünsüz yumuşaması
B) Ünlü düşmesi
A) Ünlü daralması C) Ünlü türemesi
B) Kaynaştırma ünsüzü D) Ünsüz benzeşmesi
C) Ünlü düşmesi E) Ünlü daralması
D) Ünsüz yumuşaması
E) Ulama
38
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 6: SES BİLGİSİ
Ses Olayları - 2
ANALİZ TESTİ - 14
1.
Benim yazılarımı okuyan kişi onun karşısındayım sanır. 4.Düşünebiliyor musun, annenin karnında, kutsal sayılan o yer
I de bile güven içinde değilsin. Filme alıyorlar seni, casus gibi
Onunla konuşuyorumdur. Ben de o varmış gibi sohbet ederim. I
II izliyorlar, doyuma ulaşmanı gözlüyorlar. Yaşarken onların
Sözünü ettiğim konu üzerinde düşünmesini, çeşitli çıkarımlarda II III
III elinden kurtulamayacaksın, bunu herkes biliyor. Ama daha
bulunmasını istiyorum. İkimiz de bu muhabbetin tadına varmak IV
IV V doğmadan bile kurtulamıyorsun.
isteriz. V
Bu parçada numaralanmış sözcüklerden hangilerinde “ünlü
Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerin hangisinde birden daralması” yoktur?
fazla ses olayı vardır?
A) I ve III B) I ve IV C) II ve III
A) I B) II C) III D) IV E) V D) II ve V E) IV ve V
3. Bir odası vardır gayet küçücek 6. Sana diyeceğim var eğlen yolcu
Kendi aklı sıra keyf yetirecek Kurduğun yuvayı yık da öyle git
Bir çanağı yoktur ayran içecek Zamanede ilk görevdir insana
Kahveyi bulunca fincan beğenmez Başta dinden, haktan çık da öyle git
Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur? Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
39
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-14
fit Ünite 6: Ses Bilgisi
7.Hiçbir şey kalıcı değildir, olamaz. O vaktin geldiği düşünsenize: 10. Kentler, kolektif belleğin şekillendiği ve sürekli güncellendiği
I II I II
Kıyamet kopuyor. Tut tutabilirsen elinde Suç ve Ceza’yı; tut alanlardır. Bu güncellemenin her jenerasyonda devam
tutabilirsen İlahi Komedya’yı, İnce Memed’i, Mai ve Siyah’ı… etmesinde fotoğrafik kayıt önemli bir rol oynar. Dolayısıyla bir
III III IV
Ölümsüzlük peşine düşmüş Gılgamış’ın arayışını anlamlı bulsam kentin kimliğinin oluşumunda fotoğraf ortak belleği etkiler ve
da aradığı şeyi aynı ölçüde sahiplenmiyorum bu anlamda. V
IV V şekillendirir.
Bu parçadaki altı çizili sözcüklerle ilgili olarak aşağıdaki- Bu parçadaki altı çizili sözcüklerle ilgili olarak aşağıdaki-
lerden hangisi yanlıştır? lerden hangisi yanlıştır?
8.
Hayattaki en büyük yanılgı, çevremize doğru tuttuğumuz
I
kadrajı dar bir çerçeveye göre ayarlamak, her şeye ön yargıyla
II 11. Kendine has üslubuyla Türk şiirinin en özel isimlerinden biri
olan ve şiirleriyle herkesin kalbinde ayrı bir iz bırakan Attila
yaklaşmaktır. Bu olumsuz bakış yalnızca bize değil çevremize
İlhan’ın “Ben Sana Mecburum” şiirini bilmeyen yoktur. Aşkı en
III
iyi anlatan şairlerimizden biri olan İlhan’ın bu şiiri olmadan
de zarar verir. Bazen o kadar ileri gideriz ki uçuruma doğru hızla
oluşturulan tüm antolojiler eksik kalır.
ilerleyen gerçek bir kör insanın yalancı olduğunu düşündüğü-
IV Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
müzden o insanın elinden tutup onu uçurumun kenarından
almayı düşünmeyiz. Bundan dolayı hayatı ve insanları bu şekilde A) Ünsüz yumuşaması
değerlendirmek yanlış bir teşhistir. B) Ünlü düşmesi
V C) Ünsüz benzeşmesi
D) Kaynaştırma ünsüzü
Bu parçadaki altı çizili sözcüklerin hangisinde ünlü düşmesi
E) Ünlü türemesi
yoktur?
9. “Yeryüzünde acı çeken milyonlarca insan var, niçin hepiniz bir 12. Nereye kaçsam da bu akşam vakti
tek Lev Tolstoy’la uğraşıyorsunuz?” Bu cümleyi Tolstoy’un ölüm Hangi kuytuluğa sığınsam küçüğüm
döşeğinde çevresini sarmış insanlara hıçkırıklar içinde söylediği Ölüm gibi yalnızlıklar titretti içimi
yazılmıştır. Her yer akşam her yer zifir zindan
Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisinin örneği Yoksun, hangi limana demirlesem yüreğimi
yoktur? Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
39
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 7: YAZIM KURALLARI
Yazım Kuralları - 1
UYGULAMA TESTİ - 15
1. Benki sensiz, habersiz gönülümü verdim size 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla yazım yanlışı
I II yapılmıştır?
Şimdi nezaman dalsam derin gözlerinize
III A) Fatih Sultan Mehmetle birlikte Türk milleti şaha kalkmış
Birden bire ruhumu sevginiz sarar herkesin beyendiği, imrendiği bir millet haline gelmiştir.
IV B) Türk dünyası için fatih, günümüze kadar bütün imparator
Atılmak ister de karanlık bir denize ların en büyüğüdür.
V C) II. Mehmet, İstanbul şehirinin imarı bakımından bir Müslü
Yukarıda altı çizili olan sözcüklerden hangisinin yazımı man Jüstinyen gibiydi.
doğrudur? D) Yabancı dillere karşı düşmanlık fikrine tamamen karşı ol
ması batıyı kendisine hayran bıraktı.
A) I B) II C) III D) IV E) V E) Sultan Mehmet’e sunulan binlerce eser arasında en meş
huru Giovanni Maria Fielfo tarafından yazılan 4706 mısralık
latince şiirdir.
3. Ah İstanbul,
Sen değil misin bir boğaz uğruna kara şehri ayıran
I II
Kimbilir ne sevdaların ahı var üzerindeki kavuşmuyor
III IV V
iki yakan. 6. O, 15 şubat 1915’de Konya’nın Bozkır İlçesine bağlı Meyre
Bu cümlede altı çizili sözlerden hangisi ikisinin yazımı Köyünde doğdu. Ortaokulu İstanbul’da Pertevniyal Lisesinde
yanlıştır? okudu. İstanbul Üniversitesini kazandı ve başarıyla da bitirdi.
Yukarıdaki cümlelerde kaç yazım yanlışı vardır?
A) I ve II B) III ve V C) IV ve V
D) I ve V E) II ve IV A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
40
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-15
fit Ünite 7: Yazım Kuralları
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı yoktur? 10. Aşağıdakilerin hangisinde bir yazım yanlışı yoktur?
A) Akçay’da bütün güvenlik Dayı Nusret’ten sorulurdu. A) Fatma’da sınıfı geçtiğini söyledi.
B) Cehalet, geleceği düşünemezki. B) Neden böyle unutgan olduğuna bir anlam veremiyorum.
C) İnsan gibi çiçeğinde sonuna kadar yaşamak hakkıdır. C) Sonunda o da doğru yolu bulmuş.
D) Bursa’nın yakınında zeyniler köyünde öğretmenlik yapar. D) Saat beş’de Çamlıca’da buluşalım mı?
E) Hikaye bir bin başının dilinden anlatılmaktadır. E) Sorulanları bilmiş te heyecandan cevaplayamamış.
8.
Nasılki tıbbın, felsefenin, hukuğun bir dili varsa şiirin de kendi- 11. Soğucak Yaylası’ndan inerken anayola varmadan Adapazarı’na
I II I II III
ne has bir dili vardır. Şiir dilinde aşırılık şiiri sokak ağzıyla bir bakınız alıcı gözle! Bize ne kadar çok hak vereceksiniz. İnsan
III ların isimleri gibi oturdukları semtlerde de nasipleri var: Yahya
yazmaktır. Günlük konuşma dili ile süzmeden içimizden geldiği IV
V Kemal boşuna yazmamış, “İstanbul’un Fethi’ni gören Üskü-
gibi yazmak... V
dar!” diye.
Yukarıdaki altı çizili sözlerden hangisi ya da hangilerinin
yazımı yanlıştır? Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisinin yazımı
yanlıştır?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) IV ve V E) II ve V A) I B) II C) III D) IV E) V
A) I B) II C) III D) IV E) V A) I B) II C) III D) IV E) V
40
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 7: YAZIM KURALLARI
Yazım Kuralları - 1
ANALİZ TESTİ - 15
1. (I) Tanpınar, “Acıbadem’deki Köşk” adlı öyküsünde dayısı Sani 4. Aşağıdaki cümlelerde yer alan birleşik fiillerden hangisinin
Bey’in kılçığı çok serüvenlerini dile getirir. (II) Sani Bey çekip yazımı yanlıştır?
çekiştirerek, bozup bozuşturarak bir yıkanma makinesi ya
ratmıştır.(III) İlkin, sol duvardaki büyük bir çark döndürülür, A) Baban dükkanı başkasına devir mi edecek?
onunla bir açı oluşturan saat sarkacına hafifçe dokunulur. (IV) B) Hastanın acilen İzmir’e sevkedilmesi gerektiğini söylediler.
Sobanın üstündeki dört vida sıkıştırıldıktan sonra, yine sobanın C) Öğrenci kitap okusun da ne okursa okusun fark etmez, de
üstündeki musluklar açılır. (V) Suyun kazana sürekli akmasını mek doğru değildir.
sağlıyacak sağ duvardaki büyük çark da çevrildikten sonra D) Bu büyük belayı da başımızdan defettik mi artık rahatlarız.
kazanın yanındaki çapraz makas açılır. E) Yazmak için önce hissetmek sonra da o duyguları kaleme
Bu parçada numaralı cümlelerin hangisinde yazım yanlışı almak gerek.
vardır?
6.
Şavşat’ın Çamlıca köyü sınırlarında kalan, Düz Dağı’nın etek-
I II
lerinde yer alan Avcala Yaylası’ndan adını alıyor Avcala Gençlik
III
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır? köyü. Bu köy; gençlerin kendini geliştirebileceği, yılın her
IV
A) Artarda oynadığımız maçlar yüzünden sporcularımız güç anında gelip kalabileceği, kendi sebzesini meyvasını üretebile-
kaybı yaşamakta. V
B) Bu insanları gördükten sonra kendi durumuma şükrettim. ceği, projelerine odaklanabileceği, yeni projeler geliştirebilece
C) Birtakım insanlar, boş bir arazi görünce hemen oraya nasıl ği, farklı kültürden insanlarla tanışabileceği bir alan yaratmayı
bir bina dikeceğini düşünüyor. hedefliyor.
D) Teyzem, daha altmış yaşına girmeden bu fani dünyaya Bu parçada numaralanmış sözlerin hangisinde bir yazım
veda etti. yanlışı vardır?
E) Zamanın nasıl su gibi geçtiğini kızımın okula başlamasın
dan anladım. A) I B) II C) III D) IV E) V
41
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-15
fit Ünite 7: Yazım Kuralları
7.
Kaz Dağları ve Edremit Körfezi manzarasına hâkim bir konum- 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
I
daki Adatepe, sit alanı içinde bulunduğundan Türkiye’nin en A) Kaplumbağalar, roman kişileri ve kullanılan dil bakımından
II Fakir Baykurt’un, aynı zamanda köy edebiyatının baş yapıt
iyi korunmuş köylerinden biri. Göz kirlililiğine sebep olur diye larından biridir.
binalarda klima ünitesine bile izin verilmiyor. Burası adeta B) Çay bitkisinin Doğu Karadeniz Bölümü’ne ilk olarak hangi
III dönemde ve kimler tarafından getirildiği bilinmiyor.
kurtarılmış bir bölge. Çoğu, Rumlardan kalan dörtyüzden fazla C) Fatih Sultan Mehmet’e yol gösterip İstanbul’un fethine yar
IV dımcı olan kişi Akşemseddin’dir.
evin büyük bir kısmı restore edilmiş. D) İngiliz ve Fransız savaş gemilerinin Çanakkale Boğazı’ndan
V geçişlerine 18 Mart 1915’te başarıyla karşı konuldu.
Bu parçada numaralanmış sözlerin hangisinde bir yazım E) Agatha Christie, biyografik yapıtı “Hayatım” adlı eserinde
yanlışı vardır? “Doğu Ekspresi’nde Cinayet” romanına ilham veren gezile
rinden bahseder.
A) I B) II C) III D) IV E) V
9.Bir mal ancak para karşılığında alınıp satıldığı, diğer bir deyişle
maddi anlamda bir değer biçilerek ve bu hak edicisine ödene-
I
rek el değiştirdiği anda bir ticari meta olur. Ekonomik değer
II
taşıyan bir malın el değiştirmesi ya da para karşılığında sunul-
III
ması, o mal veya malların hizmetlerin birer ticarî meta olarak,
IV 12. Yüzyıllar boyunca pek çok medeniyete ev sahipliği yapmış
kendilerine ait bir parasal dolaşım oluşturması sonucunda mali I II
bir değiştokuş alanı, yani ticari bir sektör yaratılmasına sebep Girne Kalesi, cezbedici mimarisinin yanısıra tarihî ve kültürel
V III IV V
olur. dokusuyla adeta açık hava müzesini andırıyor.
Bu parçada numaralanmış sözlerin hangisinde bir yazım Bu parçada numaralanmış sözlerin hangisinde bir yazım
yanlışı vardır? yanlışı vardır?
A) I B) II C) III D) IV E) V A) I B) II C) III D) IV E) V
41
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 7: YAZIM KURALLARI
Yazım Kuralları -2
UYGULAMA TESTİ - 16
1. I. Yönetimde ön görülen değişikliklerin yapılmamasına biz 4. Aşağıdaki birleşik kelimelerden hangisinin yazımıyla ilgili
de şaşırmışdık. bir yanlışlık yapılmıştır?
II. Ümraniye Belediye’si İstanbul konulu şiir yarışması düzen
liyerek genç şairlere şiirlerini yayınlama fırsatı sunuyor. A) Giderayak yine bir işi berbat ettin.
III. Durumu ilgili yerlere arzettik, yanıt bekliyoruz. B) Kafa tasının parçalandığını görünce kahroldum.
IV. Karnıbahar sevmediği için akşam aç kalmıştı. C) İstanbul’da gecekondu problemi giderek artıyor.
V. Her gece saatlerce telefonla konuşması hepimizi rahatsız D) Balkabağının birçok faydasının olduğunu biliyorum.
ediyor. E) Komşumuzun mutfağına karafatma dadanmış.
Yukarıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yoktur?
42
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-16
fit Ünite 7: Yazım Kuralları
7. Daha hiç eldeğmemiş bir toprağa, bir sevinçi katarız bizde. 10. Dağınık saçları ve kurnaz bakışlarıyla insan figürüne sinema
I II III filimlerinde oldukça sık rastlarız. Özellikle bilim kurgu türünün
Bu dünyaya diye canınla beslediğin o yemişler yemişi, o güzelin I II
güzeli umut sümbülü varya işte onun yerine yargıla beni. olmazsa olmazlarından sayılan bu kişiler; Almanca’dan dev-
IV V III
Yukarıdaki altı çizili sözcüklerin hangisinde yazım yanlışı şirme soy adları ve kendilerine özgü aksanları ile zihnimizde
yapılmamıştır? IV
çoktan sinir bozucu bir kılişeye dönüşmüş durumdadır.
A) I B) II C) III D) IV E) V V
Bu parçadaki altı çizili sözcüklerden hangisinin yazımı
doğrudur?
42
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 7: YAZIM KURALLARI
Yazım Kuralları - 2
ANALİZ TESTİ - 16
1.Yakutiye’nin içi, planı bakımından Doğu Anadolu’nun en dikkate 4.Küçük Ağrı, ülkemizde tırmanışı en zor dağlardan biridir.
I I II
değer eseridir. Daha sade bir planda yapılmış olan Ulu Cami, Bunda en önemli etken, zirve noktasına doğru giderek
II sivrileşen yapısı ve yumuşak kumlu bir yüzeye sahip olma
beş beşikli içi ile İstanbul Camilerini hatırlatır. Dıştan onlar gibi sıdır. Dağın çıkışa en uygun bölgesi kuzey batı yamacıdır.
III III
sadedir. Erken gelişmiş bir gotik kemer, Ulu Cami’de bizi ger- Tırmanışın başlangıcı Doğubeyazıt ilçesine 2 kilometre
IV IV
çekten üzerinde durulacak bir mimarlık meselesiyle karşılaştırır. mesafedeki Güngören Yaylası’dır.
V V
Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde yazım Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde yazım
yanlışı yapılmıştır? yanlışı yapılmıştır?
A) I B) II C) III D) IV E) V A) I B) II C) III D) IV E) V
2.
1979 yılının güzüydü. Ridley Scott’un yönettiği Yaratık filmi 5.
Antik Mazaka’ya ait sikkelerde konisinden alevler fışkıran
I I
25 Ekim Perşembe günü ilk kez gösterime girecekti. O sırada görüntüsüyle betimlenen Erciyes Dağı, aslında sönmüş bir
II II
demiryollarında çalışıyordum. O gün gececiydim. Vardiya volkandır. Strabon’un “Geographica” adlı eserinde “dağların en
III yükseği” diye bahsettiği Erciyes, Türkiye’nin en yüksek beşinci
23.00’te başlıyordu. Birkaç gün sabredemedim ve 18.45 sean- zirvesi ünvanını taşır. Antik Çağ’da Argaios ismiyle anılan dağ,
IV V III IV
sına Amsterdam’ın şehir merkezindeki Cineac Damrak sinema Kayseri’nin güneybatısındadır.
sına gittim. V
Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde yazım Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde yazım
yanlışı yapılmıştır? yanlışı yapılmıştır?
A) I B) II C) III D) IV E) V A) I B) II C) III D) IV E) V
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yapılmıştır? 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yapılmıştır?
A) Entelektüellerin böyle bir görevi de vardır. A) Üniversitenin ilk yılı KYK’da kaldım.
B) Bu akımda bilinçaltına önem verilmiştir. B) Fuzuli, 16. yy.da yaşamış bir şairdir.
C) Takım bugün sahada antreman yapacak. C) Saat 15.00’te orada buluşalım mı?
D) Sıra dışı bir olayla karşılaşmadık. D) Sanki her şey istediğim gibi oluyor.
E) Havalar gitgide ısınmaya başladı. E) Bu konuda birisi inisiyatif almalı.
43
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-16
fit Ünite 7: Yazım Kuralları
7.21 Aralık’ta öğle üzeri güneş ışınlarının dik geldiği, güney 10. Son yıllarda Türk Dil Kurumu’nun kendisine yöneltilen bireysel
I II I
yarı kürede Ekvator’a göre açısal uzaklığı 23°27’ olan enlemdeki sorulara farklı cevaplar vermesi birçok kişinin kafasını karıştı-
yerler, Oğlak Dönencesi olarak adlandırılır. Bugünden sonra II
III IV yor. Ayrıca art arda pek çok değişiklik yapması da kişilerin bil-
sonra yeryüzünün güneyinde günler kısalmaya, kuzeyinde III IV
V gilerini altüst ediyor.
ise uzamaya başlar. V
Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde yazım Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde yazım
yanlışı yapılmıştır? yanlışı yapılmıştır?
A) I B) II C) III D) IV E) V A) I B) II C) III D) IV E) V
8. (I) Kitap okumanın gerekçeleri ve sağlayacağı faydaları anlat 11. Pamukkale Travertenleri, Denizli ilimizdeki doğal oluşumunun
mak için ciltler dolusu eserler vermek gerekir. (II) Kalkınmış ve I II
gelişmiş ülkeler incelendiğinde bu başarının temelinde okuma dünyada bir başka örneği bulunmamaktadır. 35 derece sıcak
eyleminin yattığı görülür. (III) Nitekim, James Hawel: “Dünyayı lıktaki karbondioksit yönünden zengin kireçli suyun akarken
yöneten, kalem, mürekkep ve kâğıttır.” demiştir. (IV) Sonuçta III
kitap okumak geçmişte ki uzun ve yorucu tecrübeleri bir anda donarak oluşturduğu basamak gibi duran havuzlardır. Pamuğa
bize kazandırabilir. (V) Ömrünü harcayıp bir buluş yapan veya benzer görüntüsü ve çevredeki tarihî kale kalıntıları nedeniyle
deneyimlerini yazan bir insanın kitabını okumak aynı zamanda IV
onun bilgi ve deneyimine de ulaşmak demektir. Pamukkale adını almıştır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir V
yazım yanlışı yapılmıştır? Bu cümlelerdeki numaralanmış sözlerin hangisinde bir
yazım yanlışı vardır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
A) I B) II C) III D) IV E) V
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9 A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9
43
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 8: NOKTALAMA İŞARETLERİ
Noktalama İşaretleri
UYGULAMA TESTİ - 17
1. Bu yörede genellikle erkek çocuklarına Doğan (I) Tuğrul 4. Anlatılırdı (I) koca bir mekanda (II) kış gecelerinde sobanın veya
(II) Aslan (III) kız çocuklarına ise İnci (IV) Çiçek (V) Gönül adları anlatıcının etrafında toplanılarak masal, destan veya hikaye din
verilir. lenirdi o günün büyüklerinden. Tabi (III) herkes hikaye anlatıcısı
Yukarıda numaralanmış yerlerden hangisine diğerlerinden olamazdı (IV) kabiliyet isterdi (V) anlatıcı, dinleyenleri, sanki o
farklı bir noktalama işareti getirilmelidir? olayların içindeymişçesine sözcüklerin büyüsüne çekerdi.
Yukarıda numaralanmış yerlerden hangi ikisine diğerlerin-
A) I B) II C) III D) IV E) V den farklı bir noktalama işareti getirilmelidir?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) IV ve V E) I ve V
3. Karşı sahilde mor (I) fark olunmaz sisler altındaki dağlar (II) A) Babası sert bir dille uyardı: “Bu sabah erken kalkmalısın.”
korular (III) beyaz yalılar vardı (IV) Ve bütün bunların üzerinde B) Bana dedi ki: “Seni tanıyamadım.”
bir esir rüyasının havai gerçeği gibi dururdu martı sürüleri (V) C) Ağlamaklı bir şekilde bana verilen cevap şöyleydi: “Halimi
Yukarıdaki numaralanmış yerlerden hangi ikisine diğerle- bir bilsen.”
rinden farklı bir noktalama işareti getirilmelidir? D) Zamanı sıkıştırmaya kalkma: “Hayatı meydana getiren şey
zamandır.”
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV E) Diller arasındaki farkı anlatırken şöyle der: “Kültür farkı bir
D) IV ve V E) I ve V kere.”
44
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-17
fit Ünite 8: Noktalama İşaretleri
7. Bugüne dek yaşam sürecini aşan düşler kurdum (I) Kendimi 10. Uzay çağı yaşıyoruz diye bütün olumsuzluklardan arındık mı ( )
bulmak için aramak yetmedi (II) Oysa doğru zaman dilimini yanlış olan her şeyi çıkardık mı hayatımızdan ( ) Hayır ( ) Öyleyse
doldurmalıydı düşler (III) Bir zaman kalmalıydı (IV) Bir yer, bir yaşadığımız çağın bir bakıma sadece adı değişmiş oluyor ( )
alan kendimi bulacak kadar (V) İşte bugün o ilk adımı atıyorum kaydedilen ilerleme sözde kalıyor ( )
(VI) Bu parçada ayraçlarla ( ) belirtilen yerlere sırasıyla aşağıda
Bu parçadaki numaralı yerlerden hangisine üç nokta (...) verilen noktalama işaretlerinden hangisi getirilmelidir?
getirilmesi uygun olur?
A) (.) (?) (...) (,) (.)
A) I B) II C) III D) IV E) V B) (?) (?) (.) (,) (.)
C) (,) (?) (.) (,) (.)
D) (,) (?) (!) (,) (.)
E) (.) (?) (.) (!) (.)
A) Başıma gelenlere aldırmadı bile gülüp, geçti. A) (:) (–) (,) (.) (...)
B) Ah, bu şarkıların gözü kör olsun! B) (;) (–) (,) (;) (.)
C) Annem, en değer verdiğim insan, beni şaşırttı. C) (:) (?) (,) (;) (...)
D) Öğrencilerden kaçı gelmedi sınava? D) (,) (–) (,) (,) (.)
E) Bu durumda yapabileceğim tek şey vardı: Çalışmak E) (!) (,) (,) (;) (...)
44
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 8: NOKTALAMA İŞARETLERİ
Noktalama İşaretleri
ANALİZ TESTİ - 17
1. Klasik form ve mazmunlardan hareketle gülü kokusu ( ) şekil 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde noktalı virgül (;) diğerle-
hatta sesiyle gonca oluşundan perişanlığına kadar toplayan, rinden farklı bir amaçla kullanılmıştır?
açtıran, dağıtan Beşir Ayvazoğlu Gülname’sinde ( ) Dönsün
yine dönsün açılan tennure ( ) Ses gülleri iliştirsin güzelliğine ( ) A) Çağlar, kardeşlerinin güvercinlere çok yem vermesine kız
mısralarıyla bu medeniyeti günümüze taşıyor. dı; onları evin alt katına indirdi.
Bu cümlede yay ayraçla belirtilen yerlere sırasıyla aşağıdaki B) İlk işi annesini hastaneye kaldırmak oldu; babasına, karde
noktalama işaretlerinden hangileri getirilmelidir? şine ve dayısına da telefonla haber verdi sonra.
C) Pazartesi, salı, çarşamba derken günler geçiyor; annem söz
A) (,) (,) (,) (,) B) (,) (“) (“) (,) C) (;) (:) (-) (,) verdiği oyuncağı bir türlü almıyordu.
D) (,) (“) (/) (“) E) (.) (-) (,) (-) D) Bir gün önce son derece kırıcı konuşan Yiğit; gül, karanfil
ve papatyalardan oluşan bir demet ile annesinin gönlünü
almış.
E) Başarı, başarısızlık önemli değil; onlardan çıkarılacak ders
ler önemlidir.
A) I B) II C) III D) IV E) V A) I B) II C) III D) IV E) V
45
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-17
fit Ünite 8: Noktalama İşaretleri
7. Tolstoy, günlüğünde içini kemiren üç hastalıktan bahseder 10. Hayal bir türlü beyaz çarşafı başından bırakmak istemiyordu
( ) Kumar tutkusu, haz düşkünlüğü, boş gurur ( ) Gençliğinde ( ) Sermet Bey zorla çekti. Sakalı bıyığına karışmış Hacı Niyazi
çevresini saran bu üç hastalıkla birlikte din bunalımı ilk kriz Efendi’yi görünce şaşırdılar. Biçare, yüzünü göstermemek için
nöbetlerini ortaya koyar ( ) Sonrasında birçok şey aşılmış gibi elleriyle örtüyordu. Arkasındaki Şam kumaşından gecelik en
dir ( ) daha ciddi meseleler kafasını meşgul eder. Bu zincirin ilk tarisi yırtılmıştı.
halkası Savaş ve Barış’la başlar ( ) ardından Diriliş ve İvan İlyiç’in Sermet Bey bir kahkaha attı.
Ölümü’yle kusursuzluğa erişir. Kızlar ( ) çocuklar, hizmetçiler alıklaştılar.
Bu parçada parantezle ( ) belirtilen yerlere, aşağıdaki nok- Büyük Hanım ( )
talama işaretlerinden hangisi sırasıyla getirilmelidir? - Niçin ümmet - i Muhammed’i korkutup deli ediyor-
sun a efendi ( ) dedi.
A) (:) (...) (.) (,) (,) B) (;) (.) (.) (,) (;) C) (;) (…) (,) (,) (;) Sermet Bey:
D) (:) (.) (.) (,) (,) E) (,) (.) (,) (,) (.) - Onun sebebini ben bilirim ( ) cevabını verdi.
Bu parçada parantezle ( ) belirtilen yerlere, aşağıdaki nok-
talama işaretlerinden hangisi sırasıyla getirilmelidir?
A) (.) (,) (:) (?..) (,) B) (,) (;) (;) (...) (.) C) (.) (,) (,) (...) (!)
D) (,) (?) (,) (!) (.) E) (.) (,) (;) (?) (!)
45
fit
ÜNİTE 5: SÖZCÜKTE YAPI - ÜNİTE 6: SES BİLGİSİ
TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 7: YAZIM KURALLARI - ÜNİTE 8: NOKTALAMA İŞARETLERİ
DEĞERLENDİRME TESTİ - 12
1. Bir söz vardır , çok söylenirdi eskiden , bugün de söylen- 5. Aşağıdakilerden hangisi noktalama ve yazım bakımından
I II doğrudur?
46
fit
Ünite 5: Sözcükte Yapı Ünite 6: Ses Bilgisi
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / D-12 Ünite 7: Yazım Kuralları Ünite 8: Noktalama İşaretleri
8. Burada elmalar ( ) şeftaliler ( ) karpuzlar ( ) kavunlar ( ) patlicanlar 11. Bir sözcüğün, anlamı ve yapısı bozulmadan daha küçük parçaya
( ) domatesler yetiştirmeye başlamış çiçeği burnunda emekli ayrılamayan kısmına kök denir.
miz. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi verilen
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yerlere aşağıdaki nokta- açıklamaya örnek olabilir?
lama işaretlerinden hangisi getirilmelidir?
A) Küçük bir dağ köyünde yaşayan bu insanların tek geçim
A) (,)(,)(,)(;)(,) kaynağı hayvanlarıydı.
B) (,)(,)(,)(,)(,) B) Kitabın kapağında sandalyede oturan ufak bir çocuğun
C) (;)(;)(;)(;)(;) resmi vardı.
D) (,)(,)(;)(;)(,) C) Evin çatısını onarmak için tanıdığı birkaç ustayla görüşme
E) (,)(;)(;)(;)(;) ye gitmişti.
D) Pazar yerinde onunla karşılaştığımı hiç kimseye söyleye
memiştim.
E) Çocuğun en sevdiği oyuncak babasının ona aldığı bez be
bekti.
46
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 9: SÖZCÜK TÜRLERİ (İSİM SOYLU)
İsim (Adlar)
UYGULAMA TESTİ - 18
1. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi hal eki almamıştır? 4. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi somut ad değildir?
A) Önümüzdeki yıl birkaç kişi okuldan ayrılacakmış. A) Oğullarını kaybeden babaların hazin halleri gözlerimin
B) Duvardaki resme dalgın dalgın bakıyordu. önüne geliyor.
C) Masa örtüsünün kenarlarına bazı motifler işletti. B) Bu şöhretli babaların yanı sıra, bir de isimlerini bilmediği
D) Bir ara arka balkondan dışarıya baktı. miz anneler var.
E) Çürük basamakları yine değiştirmemişsin. C) Onların bazılarını evlatlarının tabutu önünde gördüm.
D) Varlığın trafik yapısı, hiçbir sahnede, hafızaya bu kadar ya
pışan bir maket haline gelmez.
E) İç savaşlarla paramparça olmuş anne kalplerinin destanıdır
bu roman.
A) Onun tanınmış romanlarını teker teker okudum. A) Nazlı istediğini söylesin, ben bildiğimi yaparım.
B) Bir yazar, sadece süslü kelimelerle üslup sahibi olamaz. B) Karşıma geçince heyecanlanıp tutarsız sözler söylemeye
C) Üslup, iç davranışların ahengidir sadece. başladı.
D) Herkes gibi duyan, düşünen bir sanatçı başarılı değildir. C) Bazı insanlar korkulara katlanamazlar.
E) Sanat eseri, yaratıcısının ifadesidir. D) Çiçek demetlerine ve kolonyaya karşı bu heves geçicidir.
E) Küçük bir koku, bazen büyük etkiler yapabilir.
47
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-18
fit Ünite 9: Sözcük Türleri (İsim Soylu)
7. Çocuk sahibi olmak önemli bir sorumluluk. Bu sorumluluğun 10. Şirketlerin, verimliliği artırıp başarıyı yakalamasında ve hedefe
getirdiği zorluklar ise her ebeveynin yaşantısında önemli yer I II
kaplamakta. ulaşmasında ekiplerin takım ruhunu yakalayarak beraber iş
Bu parçada isim türünde kaç sözcük kullanılmıştır? III IV
yapması, fikir alışverişinde bulunması önemli bir nokta.
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10 V
Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerle ilgili olarak aşağı-
dakilerden hangisi söylenemez?
47
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 9: SÖZCÜK TÜRLERİ (İSİM SOYLU)
İsimler (Adlar)
ANALİZ TESTİ - 18
1.Denizli’de yapılan ve dünyanın en büyüğü olacak olan horoz 4. İnsanı diğer canlılardan ayıran bir gündür bayram. Çünkü sa-
I II III I
heykeli için Guinness Rekorlar Kitabı’na başvuruda bulunulacak. dece insanlar bayramda güzel elbiseler giyer, sadece insanlar
Heykeltıraş Osman Atmaca tarafından yapımına 6 ay önce II
IV bayram namazına gider, sadece insanlar büyüklerini, komşu-
başlanan heykel ve kaidesi için toplam 26 ton demir kullanıldığı III IV
V larını, dostlarını ziyaret eder ve onları arayıp bayramlarını kut-
belirtildi. V
Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisi tür ba- larlar.
kımından farklıdır? Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisi tür yö-
nünden farklıdır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
A) I B) II C) III D) IV E) V
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde çıkma (ayrılma)durumu 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yönelme eki almış soyut
eki diğerlerinden farklı bir işlevde kullanılmıştır? bir isim kullanılmıştır?
A) Dedelerini geçen ay kalp krizinden kaybettiklerini öğren A) Kışın gelmesiyle havalar soğur ve hayvanların besin kay
dim. nakları azalır.
B) Heyecandan yerinde duramıyor, odanın bir köşesinden bir B) Yeni bir ortamda ilk defa uyuduğumuzda sıklıkla uyku
köşesine gidiyordu. problemi yaşarız.
C) Arabasını yanlış yere park ettiğinden yüklü miktarda ceza C) İnsana dair ne varsa yazarın eserlerinde bir şekilde yer bul
yedi. muş.
D) Eski eşyaları çatı arasından alıp kamyona yüklemeye başla D) Hollanda’da 12 yıl çalıştıktan sonra memleket hasretine da
mışlardı. yanamayarak Türkiye’ye döndü.
E) Olumsuz hava şartlarından bugünkü maçlar ileri bir tarihe E) Müzik sese dayalı bir sanat olduğu için müzik kulağına sa
ertelendi. hip olmak önemlidir.
48
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-18
fit Ünite 9: Sözcük Türleri (İsim Soylu)
7. Artık ne bekleyebilirim, yeniden 9. (I) Unutulmaz “Kumların Kadını”nın yazarı Abe Kobo, günümüz
Buluşsam da o gonca çiçekten Japon yazarlarının başta gelenlerindendir. (II) Modern çağın kor
I kunç bir teşbihsel ifadesi olan Kutu-Adam, bize biraz Beckett’in
Cennet ve cehennem seni bekliyor oyunlarındaki tarzı çağrıştırıyor. (III) Kafasını ve vücudunun üst
II tarafını kartondan bir kutu içine gömen bu adam, insanoğlunun
Duygular kararsızlık dalgalarında sarsılırken hor görmesiyle bir fıçıya sığınmış alaycı bir Diyojen değildir.
III IV (IV) Bir karşıt kahramandır, kötülüğü güçsüzlük olan efsanevi
Bitsin bu kuşkular artık! İşte gök kapında bir varlıktır. (V) Bir bakıcıdır aynı zamanda çünkü dış dünyaki
Kaldırıyor yerden seni kollarıyla güruh ile kurabildiği tek ilişki bakışı sayesinde olmaktadır.
İşte cennete kabul edildin, keşke Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı-
V dakilerden hangisi söylenemez?
Bu parçada numaralanmış sözcüklerle ilgili olarak aşağı-
dakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümlede, birden çok özel isim kullanılmıştır.
B) II. cümlede, bütün sözcükler isimdir.
A) I. sözcükte, ayrılma durumu eki bulunmaktadır. C) III. cümlede iyelik ve hâl eki almış sözcük vardır.
B) II. sözcük, belirtme durumu eki almıştır. D) IV. cümlede birden çok cins isim vardır.
C) III. sözcük, yalın durumda somut bir addır. E) V. cümlede bir topluluk adına yer verilmiştir.
D) IV. sözcük, bulunma durumu eki almıştır.
E) V. sözcük, yönelme durum eki almış bir sözcüktür.
10. Kişiliğin tadı şiir dünyasını bir tuttu ki bugün, bir şiiri bir şair
yazarsa güzel oluyor da aynı şiiri bir başkası yazınca olmuyor.
Bu cümledeki altı çizili ismin özellikleri aşağıdakilerden
hangisinde doğru olarak verilmiştir?
48
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 9: SÖZCÜK TÜRLERİ (İSİM sOYLU)
A) Futbol sahası yemyeşil bir halıyı andırıyordu. A) Neden bir türlü inanmak istemiyorsun?
B) Kentteki evler ve sokaklar bomboş görünüyor. B) Kimin gelip gittiğini biliyor musun?
C) Sapsarı saçlarıyla tüm sınıfın ilgisini çekti. C) Bugüne kadar kaç kişiye faydan dokundu?
D) Onun kalbimizde apayrı bir yeri vardı. D) Bütün bu güzel şeyleri sana kim söyledi?
E) Annesinin sımsıcak ellerini, yüzünde hissetmişti. E) Bunca derdin üstesinden nasıl geleceğim?
A) Burada kötü bir gece geçirdim. A) Kimi zaman beni arar, halimi hatırımı sorardı.
B) Üç gün sonra burada olacağını söylüyor. B) Bazıları yalnızlıktan hoşlanır.
C) İncelediği kâse için: “Bu bir antikadır.” dedi. C) Kimileri televizyon izlemiyor.
D) Bize soğuk ve kırgın davranıyordu. D) Birçoğu okula erken başlamış.
E) Senden bana sadece yırtık resmin kaldı. E) Herkesin derdi başından aşkın.
6. “-lık (-lik, -luk, -lük), -siz (-sız, -suz, -süz)” eklerinden biri getirilerek
3. I. Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden yapılan sıfatlara kurallı birleşik sıfat denir.
II. Gir de bir bak ülkeme başsız başsız adamlar Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde kurallı birleşik
III. Dostlarla yollarımız bir bir ayrıldı sıfat vardır?
IV. Gül budanmış, dal dal olmuş
V. Yeryüzünde yeşil yeşil bitmişim A) Sahipsiz kedi ve köpeklere yiyecek veriyor.
Yukarıdaki dizelerde geçen ikilemelerden hangisi sıfat B) Kapalı kapılar ardında, iş çevirme.
görevindedir? C) Gözlüklü bir adam mıydı beni soran?
D) Büyük kapılı bir salondan geçip koltuklara oturduk.
A) I B) II C) III D) IV E) V E) Ağaçlı bir yolda sessizce yürüdük.
49
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-19
fit Ünite 9: Sözcük Türleri (İsim Soylu)
7. “Bu” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde sıfat olarak 10. Birkaç günlük bir gezi için Karadeniz’de bulundum. Bu doğa
kullanılmamıştır? I II III
harikası bölgede birçok doğal güzellik beni kendine hayran
A) Bu sorunla ilgili araştırma raporlarını, gazete ve dergileri IV
okudum. bıraktı. Doğa tutkusu olanlar, Karadeniz’i mutlaka gezmeli.
B) Bu davranışımı tehdit olarak algıladığını belirtiyorsun V
C) Bu, sizlere verebileceğimiz en önemli ödül ve en önemli Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisi türü
hedeftir. bakımından farklıdır?
D) Bu topraklarda yüzyıllardır birçok millet birlikte yaşamıştır.
E) Bu tür durumlarda en akıllıca çare, o olumsuz duygunun A) I B) II C) III D) IV E) V
kendisinden kurtulmak olabilir.
A) I B) II C) III D) IV E) V A) İlgi eki sıfat yapma görevinde kullanılmıştır.
B) “yalnızlık” sözcüğü, sıfat olarak kullanılmıştır.
C) Adlaşmış sıfata yer verilmiştir.
D) Belgisiz sıfat kullanılmıştır.
E) “sosyal” sözcüğü, niteleme sıfatı olarak kullanılmıştır.
A) I B) II C) III D) IV E) V A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10
49
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 9: SÖZCÜK TÜRLERİ (İSİM sOYLU)
3.
Birden soğudu eski eşyalarla, çer çöple, paçavralarla, iki sedir
I 6.Çok zamandır bir toz bulutunun arkasından görünüyor dünya.
üstü sünger, üç yer yatağıyla, bir merdaneli çamaşır makinesi, I II
II Şöyle su gibi kadınlar da ayna gibi erkekler de kalmadı. Kime
bir piknik tüpüyle ve sekiz baş on beş ayakla dolu tek oda. Al- III
III IV baksam lime lime bir hayat dökülüyor üstlerinden. Çöpçü hâlâ
tına girdiği battaniyeyi başına çekti iyice, büzüştü vücudu, IV
zorladı kendisini devam etti uyumaya. Sabahın ilk ışıklarıyla görüşümün içindeyken bile temiz değil bu sokak, sanki ne
V V
uyandı tekrar. yaparsa yapsın kiri arınmıyor şehrin.
Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisi sayı sıfatı Bu parçada numaralanmış sözcüklerden hangisi sıfat de-
değildir? ğildir?
A) I B) II C) III D) IV E) V A) I B) II C) III D) IV E) V
50
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-19
fit Ünite 9: Sözcük Türleri (İsim Soylu)
7.Sahilde, nezih bir çay bahçesinde, geçen ömrümün bilançosunu 10. Geceleri de gitar çalıp şarkı söyleyenler ve sokak orkestraları
I I
çıkarmakla meşgulüm. Ağzımda nikotinin peltek tadı. Ben hiçbir müzik keyfi yaşatıyor izleyenlere. Bu pozitif enerji bahar günle-
II II
zaman derviş olamadım. Bunu şu an itirafa mecburum. Bundan rinden başlayarak büyük kalabalıkları Volga Kıyısı’nda topluyor.
III Bir yandan çevresindeki hareketliliği takip etmeye çalışırken bir
sonra yaşar mıyım, onu da bilemiyorum. Yaşarsam hayatta III
ne kadar kârım olacak? Eldeli hesaplara kafam çalışmıyor. yandan da gün batımında Volga’daki yelkenlilerin resmettiği
IV romantik görüntüye kapılıyor insan. Kıyı boyunca orman ve
Bu parçada numaralanmış sıfatların türü aşağıdakilerin IV
hangisinde sırasıyla doğru olarak verilmiştir? nehir manzaralı şık restoranlar da karnı acıkanları bekliyor.
V
I II III IV Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisi tür yö-
A) Niteleme Belgisiz İşaret Soru nünden farklıdır?
B) Niteleme Niteleme İşaret Belgisiz
C) İşaret Belgisiz Sayı Soru A) I B) II C) III D) IV E) V
D) Belgisiz Belgisiz Sayı Niteleme
E) Soru İşaret Belgisiz Soru
8. Şiirsel üslubu ve dramatik sahneleriyle dünya edebiyatına 11. Aşağıdaki dizelerin hangisinde sıfat kullanılmamıştır?
I II
damgasını vuran Mişima’nın sık sık ele aldığı şiddet, tutku, din A) İstanbul’u dinliyorum, gözlerim kapalı.
ve tarih gibi konular bu romanda kusursuzca harmanlanıyor. B) Gökyüzünün başka rengi de varmış!
III IV V C) Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden.
Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisi tür yö- D) Haritanın en beyaz noktasına kan düştü.
nünden farklıdır? E) Bu sevda sinemden inmedi gitti.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde farklı görevdeki sıfatlar 12. Kimi insanlar bu tür davranışlarıyla çevrelerindeki birçok kişi-
aynı cümlede kullanılmıştır? I II III IV
nin tepkisini çekiyor. Bu da o kişinin dışlanmasına neden oluyor.
A) Bu, benim de ilgiyle beklediğim filmdi. V
B) Birçok kişi bunun nasıl olduğunu anlamadı.
Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisi tür yö-
C) İlk günden birçok arkadaş edinmişti.
nünden farklıdır?
D) Zor günleri atlatmak benim için zor oldu.
E) Çoğu zaman burada polisler oluyor.
A) I B) II C) III D) IV E) V
50
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 9: SÖZCÜK TÜRLERİ (İSİM sOYLU)
Zamirler (Adıllar)
UYGULAMA TESTİ - 20
1. Aşağıdakilerin hangisinde sözcük halinde zamir vardır? 4. “O” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde diğerlerinden
farklı görevde kullanılmıştır?
A) Eskilerin “kör talih” adını verdikleri piyango çok daha fazla
sevilir. A) O, düşmanlarını bile seven hoşgörülü biriydi.
B) Piyangoya inanan, istediği ve yarattığı bir talihle savaşır. B) O, hiçbir zaman hata yapmak istemezdi.
C) Onunki kazanamamak korkusu ki bu da onun için önemli C) Bu güzel yazıyı ancak o yazabilirdi.
değildir. D) O, bakımsızlıktan kurumuş, kesilmesi gereken bir ağaçtı.
D) Kapısına: “Bu odaya girenler, umudu dışarıda bırakır.” diye E) Ailesi mezuniyetinde, ona en güzel hediyeleri almıştı.
yazmak gerekir.
E) Bir de şu tarafa bakın, belki talihinizi bulursunuz.
51
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-20
fit Ünite 9: Sözcük Türleri (İsim Soylu)
7.Hepimiz bazen birilerine o kadar yakınlaşırız ki dostluğumuzu 10. Bu yılın (I) ilk karı yere düşmüştü. Kar, lapa lapa yağıyordu.
I II Dışarıda (II) kimse görünmüyordu. (III) Birkaç kuş karşı evin
ya da kardeşliğimizi hiçbir şey engellemiyormuş gibi görünür; çatısına sığınmıştı. Bu arada bir kuş da bizim camın kenarında
III duruyordu. (IV) Onu yakalayıp evde misafir etmek istedim ama
bizi ayıran küçücük bir köprü vardır, hepsi o kadar. (V) bu biraz zordu.
IV V Bu parçadaki sözcüklerle ilgili olarak aşağıdakilerden
Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisi türü hangisi söylenemez?
bakımından farklıdır?
A) I. sözcük, sıra sayı sıfatıdır.
A) I B) II C) III D) IV E) V B) II. sözcük, belgisiz zamirdir.
C) III. sözcük belgisiz sıfattır.
D) IV. sözcük, şahıs zamiridir.
E) V. sözcük, işaret zamiridir.
9. Sen kendini sevmiyorsun ki başkaları seni sevsin! Kendini sev 12. Herkes onun arkasından konuşuyor ama kimse de karşısına
meyi beceremeyenler, başkalarını sevmeyi de beceremiyorlar. çıkıp konuşamıyor. Yüzüne karşı hiçbir şey söyleyemiyor. Bu
Bu noktada şunu diyenler çıkacaktır: Kendini sevmek bencillik da onların ne kadar ikiyüzlü olduğunu gösteriyor. Üstelik bu
değil midir? Hayır. Burada söylemek istediğim şey kişinin ken kişiler, onu görünce samimi birer dost gibi davranıyor. Böylesi
dine değer vermesidir. kişiler için ne denir, bilmiyorum.
Bu parçada ismin yerini tutan kaç sözcük kullanılmıştır? Bu parçada ismin yerini tutan kaç sözcük kullanılmıştır?
A) 9 B) 10 C) 11 D) 12 E) 13 A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10
51
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 9: sözcük TÜRLERİ (İSİM SOYLU)
Zamirler (Adıllar)
ANALİZ TESTİ - 20
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zamir kullanılmamıştır? 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde adın yerini tutan bir söz-
cük vardır?
A) Bu tatil köyünde aradığınız ne varsa bulabilirsiniz.
B) Çoğu zaman insanların niçin yaşadığını anlayamıyorsunuz. A) Yüzünün tam ortasında küçük bir ben vardı.
C) Hiç kimse yerinden kımıldamasın, arama yapacağız. B) Sensiz günler, uzun yıllardan farksızdı.
D) Şöyle bir düşünün kimler geldi, kimler geçti hayatınızdan. C) Buraları eskiden tarlaydı, şimdi ise yüksek binalarla doldu.
E) Hanginiz bu kadar işi tek başına yapabilmiş ki? D) Kimsesiz insanlara yardım etmeyi bir borç biliyordu.
E) Bencil insanlar, üstünlüklerini kabul ettirmeye çalışır.
2. nasıl iş bu
her yanına çiçek yağmış
erik ağacının
5. Bu hediyeyi bana o vermişti.
ışık içinde yüzüyor
neresinden baksan Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur?
gözlerin kamaşır
oysa ben akşam olmuşum A) İşaret sıfatı
yapraklarım dökülüyor B) İşaret zamiri
usul usul C) Şahıs zamiri
adım sonbahar D) Yönelme eki
E) Belirtme eki
Yukarıdaki dizelerde aşağıdakilerden hangisinin örneği
yoktur?
52
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-20
fit Ünite 9: Sözcük Türleri (İsim Soylu)
7. “Topukluları çıkarıp da ayağıma yürüyüş ayakkabılarımı geçir 10. Benim için yaşadığım bu koca ömür, kimi zaman acı ve endişe,
dikten sonra değişti her şey. Tersinden bir Külkedisi masalı belki I II
de bu.” Irmak Zileli, kadınlığı da erkekliği de birer insanlık hali kimi zaman da huzur ve sükunetle geçen bir zamandır. O farklı
olarak ele alıyor; parçalarına ayırıp onları yeniden ve yeniden yolların tek tek tecrübe edildiği, bütün zihinsel dolambaçların
keşfetmemizi sağlıyor. Bizi, insanın insan karşısında duyduğu IV
kibirle yüz yüze getiriyor. arasında zihnin en kuytu yerlerinin bile ziyaret edildiği, sorun
Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? ların hiçbirinin es geçilmediği, hatta hiçbir insanın göz ardı
V
A) Belgisiz sıfat edilmediği bir sanat ortaya koyulacaktır bu ömürde.
B) İşaret sıfatı Bu parçada numaralanmış sıfatların türü aşağıdakilerin
C) İşaret zamiri hangisinde sırasıyla doğru olarak verilmiştir?
D) Belgisiz zamir
E) Şahıs zamiri I II III IV
A) Zamir Sıfat İsim Zamir
B) İsim Zamir Sıfat Sıfat
C) Zamir Zamir Sıfat İsim
D) İsim İsim Zamir Sıfat
E) Sıfat Sıfat İsim Zamir
52
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 9: SÖZCÜK TÜRLERİ (İSİM sOYLU)
Tamlamalar
UYGULAMA TESTİ - 21
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözler sıfat tam- 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde diğerlerinden farklı bir
laması oluşturmaz? isim tamlaması vardır?
A) Güzel şeyler düşünelim diye yemyeşil oluvermiş ağaçlar. A) Ne çabuk geçti gençliğin unutulmaz heyecanı.
B) Belki bir gün yeniden karşılaşırız, seninle. B) Her gün havuz suyunun şırıltısını dinliyorum.
C) Bazı insanlar aşırı titiz olabiliyorlar. C) Küçükken ekin yığınlarının içinde oynardık.
D) Bütün çocuklar Keloğlan masalı dinlemiştir, büyüklerden. D) Düşünce özgürlüğünün tanımını yapabilir misiniz?
E) Birkaç hata, biraz dikkatsizlik, sizi gelecekteki güzel hayal E) Bahçe duvarının arkasından kavaklar görünüyordu.
lerinizden koparır.
53
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-21
fit Ünite 9: Sözcük Türleri (İsim Soylu)
7. İsim tamlamalarında zamirler de tamlanan olur. 10. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili tamlamaların hangisi türce
Aşağıdakilerin hangisinde buna bir örnek vardır? diğerlerinden farklıdır?
A) Senin adın gelmeli her şeyden önce aklıma. A) Düşünmek, kudret ve gücün kaynağıdır.
B) Onu anmalıyım her işin başında ben. B) Gülmek, yaşamın yükünü hafifleten bir boşalıştır.
C) Çocukların bazısı okur adını ezberden. C) Eğlenmek, genç kalmanın sırrıdır.
D) İnsanın gönlü zengin, hedefi büyük olmalı. D) Sevmek, yaşamın kutsallıklarından biridir.
E) Durmadan, yarınların aydınlığı için çalışmalıyız. E) Okumak, bilginin temelidir.
53
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 9: SÖZCÜK TÜRLERİ (İSİM sOYLU)
Tamlamalar
ANALİZ TESTİ - 21
1.Seher yeli esiyordu otomobilin yanına vardığımda. Elbistan 4. (I) Atmacagiller ailesinin bir üyesi olan şah kartal dünyada Kıbrıs
I da dâhil olmak üzere Güney Avrupa’dan Güney Rusya’ya kadar
uyanıyordu toz duman içinde. Toz duman ki düşman başına geniş bir alanda yaşar. (II) Türkiye’de ise özellikle İç Anadolu ve
II Ege taraflarında görülür. (III) Geniş kanat açıklığı ve büyük göv
bile değil. Kavakların dibine çöktüm. Araba hazır değildi. Gıcır desiyle kartal türleri içinde en iri olanıdır. (IV) Kanat açıklıkları
III 215 cm, boyları ise 92 cm kadar olabilir. (V) Erişkin bir bireyin
gıcır kağnılar geliyor pazara. Kağnıların ardında sıska, kara sırtı siyah-kahverengi, gövdesi koyu kahverengi, baş ve ense
IV kısımları ise altın sarısı rengindedir.
kuru, kuyrukları arka ayaklarının arasına sıkışmış köpekler... Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı-
V dakilerden hangisi söylenemez?
Ürkek, çekimser...
Bu parçadaki altı çizili tamlamalardan hangisi, tür bakımın- A) I. cümlede belirtisiz isim tamlaması kullanılmıştır.
dan farklı bir isim tamlamasıdır? B) II. cümlede birden çok tamlayan ortak bir tamlanana bağ
lanmıştır.
A) I B) II C) III D) IV E) V C) III. cümlede bir sıfat isim tamlamasını nitelemiştir.
D) IV. cümlede belirtisiz isim tamlaması kullanılmıştır.
E) V. cümlede tamlayanı bir sıfat tarafından nitelenmiş bir
isim tamlaması kullanılmıştır.
54
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-21
fit Ünite 9: Sözcük Türleri (İsim Soylu)
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili söz grubu isim 10. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, tamlananı tamlayandan
tamlamasıdır? önce söylenmiş bir belirtili ad tamlaması vardır?
A) Tüm fikirlerin tükense bile yola devam etmelisin. A) Kirpiğin kaşına değdiği zaman
B) Sadece sonsuz bir mavilikte yüzen ellerin var. Bekleme sevdiğim vur beni beni
C) Bu bitki türü sadece ormanlık alanlarda yetişiyor. B) Gönlünde duygular ateş saçanda
D) Yüzlerce suret geçiyor gözlerimizin önünden. Alevden gömleğe sar beni beni
E) Aylin, bu gizemli küçük kızı, iyice merak etmeye başladı.
C) Gönlümde yarayı açan o tren
Ötünce hatırla yar beni beni
D) Avuçlayıp yerden haki türabı
Savurun başıma vay beni beni
E) Şafağı sevdanın söktüğü zaman
Diyardan diyara sal beni beni
54
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 9: SÖZCÜK TÜRLERİ (İSİM sOYLU)
Zarflar (Belirteçler)
UYGULAMA TESTİ - 22
1. I. Mahallemizdeki yalnız kimselere yardımcı olmalıyız. 4. (I) Bu konuyu daha önce kimseye açmış değildi. (II) Gece gündüz
II. O, sırasında yalnız oturmayı istiyor. ders çalışmasına rağmen başarılı olamamıştı. (III) Ne ailesi ne
III. Akşam yemeğinde yalnız bir tabak çorba içip yemekten arkadaşları bu durumdan haberdardı. (IV) Derslerinin böyle
kalktım. kötü gitmesi durumunda sonucun ne olacağını biliyordu. (V)
IV. Bizim çocuk okulunu ve öğretmenlerini çok seviyor yalnız Tabii ki okuldan sorgusuzca atılacaktı.
dersleriyle arası pek iyi değil. Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde zarf yoktur?
V. Yalnızların yardımcısı var mı acaba?
Yukarıdaki cümlelerin hangisinde “yalnız” sözcüğü zarf A) I B) II C) III D) IV E) V
görevinde kullanılmıştır?
55
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-22
fit Ünite 9: Sözcük Türleri (İsim Soylu)
7. I. İkimiz de bir boydayız. 10. Biz oyuncaklarımızı kendimiz yapardık. Hazır satılan oyuncakla
II. Bu iş bir günde biter. rımız olmadı. Bakıyorum da şimdiki çocukların birçok oyuncağı
III. Bir gün elbet buluşacağız. var. Oyun anlayışı da yavaş yavaş değişiyor. Görünen o ki ileride
IV. Bir ben kaldım aranızda sınavı kazanamayan. bu hazır oyuncaklara da gerek kalmayacak çünkü çocuklar sanal
V. Bir vurdu, cam tuz buz oldu. ortamlarda oynuyor artık.
Numaralanmış cümlelerdeki altı çizili sözcükler türce de- Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
ğerlendirilirse aşağıdakilerin hangisi söylenemez?
A) Zaman zarfı B) Durum zarfı C) Yer-yön zarfı
A) I. de, niteleme sıfatı görevindedir. D) Kişi zamiri E) Niteleme sıfatı
B) II. de, sayı sıfatı görevindedir.
C) III. de, belgisiz sıfat görevindedir.
D) IV. de, belirtme sıfatı görevindedir.
E) V. de, durum zarfı görevindedir.
55
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 9: sözcük TÜRLERİ (İSİM SOYLU)
Zarflar (Belirteçler)
ANALİZ TESTİ - 22
1. (I) Sabahın kör karanlığında kamp kuracağımız adaya gittik. (II) 4.Kocaçay Deltası, etkileyici bitki örtüsünün yanında diğer canlı
Bizden önce yirmi beş - otuz çadır kurulmuş oraya. (III) Adanın I
üstü rengarenk bir kelebek kanadı gibi görünüyor. (IV) Önce türleri açısından da oldukça zengin. Bölgede tespit edilen kuş
dönmeyi düşünsek de sonra vazgeçiyoruz. (V) Kıyıya ulaşır türlerinin sayısının 250’ye ulaştığı biliniyor. Bazı kuş türleri
ulaşmaz biz de çadırımızı açıyoruz. II III
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde yüklem longozu üreme ve göç dönemleri gibi belli zamanlarda ziyaret
farklı bir yönden belirtilmiştir? ederken bazıları ise bölgede kalıcı, yani ev sahipleri.
IV
A) I B) II C) III D) IV E) V Bu parçada numaralanmış sözcüklerin türü aşağıdakilerin
hangisinde sırasıyla doğru olarak verilmiştir?
56
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-22
fit Ünite 9: Sözcük Türleri (İsim Soylu)
7. Aşağıdaki dizelerin hangisindeki ikileme görev yönünden 10. Makineyle yazarım. Ara vermem, geri dönmem. Düzeltmeleri
ötekilerden farklıdır? sonraya bırakırım. İlerisi için notlar alarak çalışırım. Yazı yazdığım
zaman gerginleşir, kas ağrıları duyarım ve boyuna mırıldanırım;
A) Yaz geçti sonbahar, yarsız ruhu eskimiş arada bir roman ve piyestekilerin ağzıyla kendi kendimi eleşti
Uzun uzun yaşamak, en güzel hanesiymiş ririm. Ya o ya ben olmayacak, bir şey yapmaya veya söylemeye
B) Beyazında aklandım bulutunun kalkmışızdır.
Mavi mavi sevdim seni Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
C) Yüksek yüksek tepelere ev kurmasınlar
Aşrı aşrı memlekete kız vermesinler A) Zaman zarfı B) Dönüşlülük zamiri
D) Ulur aya karşı kirli çakallar C) Yer yön zarfı D) Durum zarfı
Ürkek ürkek bakar tavşanlar dağa E) Miktar zarfı
E) Şebnemi andıran bir damla gibi
Her an gözlerimde kal yeşil yeşil
A) Pencerenin kenarına oturmuş, usul usul yağan karı izliyo A) Belgisiz sıfat
rum. B) Özel ad
B) Sabaha karşı, karşı köyden aralıksız silah sesleri gelmeye C) Üstünlük zarfı
başladı. D) İşaret sıfatı
C) Zaman su gibi akıp gidiyor ama benim telaşım bitmek bil E) Dönüşlülük zamiri
miyor.
D) Kara kış, Gölcük Gölü’nün her yerini beyaza boyamıştı.
E) Ağustosun sıcağını en iyi hissedebileceğin yer Adana’dır.
56
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 9: SÖZCÜK TÜRLERİ (İSİM sOYLU)
Edatlar (İlgeç)- Bağlaçlar-
Ünlemler
UYGULAMA TESTİ - 23
1. Tanpınar, devrinin birçok aydını gibi, kendi kendisiyle açıkça 4. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ünleme yer verilmiştir?
tezatta olduğunu, yayımlanan hatıralarının son satırlarında
samimiyetle itiraf etmiştir. A) Her şey birdenbire oldu
Altı çizili sözcüklerin türleri sırasıyla aşağıdakilerin hangi- Birdenbire vurdu gün ışığı yere
sinde verilmiştir? B) Aşk birdenbire oldu
Sevinç birdenbire yeşerdi
A) Edat- edat- zarf C) Bir uçurtma yaptım, telli duvaklı
B) Edat- bağlaç- zarf Kuyruğu ebem kuşağı rengindeydi
C) Bağlaç- edat –sıfat D) Ne yârdan geçerim ne serden
D) Bağlaç- bağlaç- sıfat Ne denizlerden ne gökyüzünden geçerim
E) Edat- bağlaç- sıfat E) Ey mavi göklerin beyaz ve kızıl süsü
Kız kardeşimin gelinliği, şehidimin son örtüsü
57
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-23
fit Ünite 9: Sözcük Türleri (İsim Soylu)
7. I. Akşamları arkadaş partilerinde geç saatlere dek eğlenir, 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bağlaç kullanılmıştır?
arkadaşlarına sık sık, bir gün birlikte çıkmak istedikleri
dünya turundan söz ederdi. A) Bu konuyu ancak öğretmenimle konuşurum.
II. Mısır’ı merak ediyordu en çok, piramitlerin büyüleyici gü B) Nilgün, İstanbul’da sadece iki gün kalacakmış.
zelliğini görmek, o gizemli taşlara elleriyle dokunmak isti C) Sen yalnız kendini düşünüyorsun.
yordu. D) Buraya kadar nasıl geldiniz anlamıyorum.
III. Henüz yirmi yaşındaydı ve önünde uzun yılları vardı. “Ne E) Çok başarılı yalnız biraz çekingen.
güzel.... Düşlerimi gerçekleştirebilmem için önümde hiç
bir engel yok.” diyordu.
IV. Ta ki sabah yataktan kalkmakta zorlanıp ayaklarında uyuş
ma belirtileri duyumsayıncaya değin.
V. Tekerlekli sandalye onu beyaz özgürlüğünden koparınca
şimdi Fethiye’de mavi özgürlüğünü yaşıyor.
Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde
edat kullanılmamıştır?
A) I B) II C) III D) IV E) V 11. (I) Kardeş kıskançlığı çocukta kendini annenin hamilelik
dönemlerinde bile gösterebilir. (II) Ağabey ya da abla adayı
çocukta ilk kıskançlık belirtileri, ebeveynin henüz doğmamış
çocuğa hiç farkında olmadan aşırı ilgi göstermesiyle başlar.
(III) Doğum anında annenin zarar görebileceği düşüncesi de
çocukta kıskançlık duygusunun uyanmasında önemli rol oynar.
8. Aşağıdakilerin hangisinde bağlaç türünde bir sözcük kul- (IV) Eve gelen gidenlerin artması, ilginin bebeğe yönelmesi,
lanılmamıştır? tüm düzeninin değişmesi çocuğun bazı duyguları daha yoğun
tatmasına neden olur. (V) Çocuğun ilgi çekmek için tuhaf,
A) Ne şair yaş döker ne âşık ağlar beklenmeyen davranışlar sergilemesi, ani duygusal değişimler
Tarihe karıştı eski sevdalar yaşaması, içine kapanması, çabuk öfkelenmesi, inat etmesi,
B) Öyle karanlık ki gecemiz bebeği abartılı bir biçimde sevmesi en sık gözlenen kıskançlık
Ha olmuş ha olmamış penceremiz belirtileri arasındadır.
C) Yalnız senin gezdiğin bahçede açmaz çiçek Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde edat
Bizim diyarımız da binbir baharı saklar ya da bağlaç kullanılmamıştır?
D) Erkenden çağırır ya deniz ya bahçe
Her yerde tükenmez kahkaha, eğlence A) I B) II C) III D) IV E) V
E) Bu, bizim diyarımızdı eskiden
Bendim buraların eski sahibi
9. (I) Ah, o Adalar’ın dili olsa da konuşsa! (II) Bazı yapılar, yaşanmış
lıklardan geriye kalan parmak izleri gibi. (III) Büyükada’daki Rum
Yetimhanesi, restorasyon gerektiren hâliyle bile dünyanın ikinci 12. (I) Ülkemiz son gümlerde o kadar çok sorunla karşı karşıya ki
büyük ahşap binası olma özelliğini taşıyor. (IV) Dikkatlice baktı … (II) Türkiye tarih boyunca birçok ızdırap çekmiş ancak her
ğınızda, o kırık pencerelerden küçük çocuklar el sallayacakmış seferinde bunlarla baş etmeyi bilmiştir. (III) Türkiye, her zaman
hissine kapılabilirsiniz. (V) Bir zamanlar sürülerek Büyükada’ya insanlık adına doğru işler yapmıştır. (IV) Dünya barışı için büyük
gelen ve Rus devrim tarihini kaleme alan Leon Troçki’nin evi de adımlar atmıştır. (V)Türkiye’nin artık dünya genelinde bir ağırlığı
bakım gerektiriyor. var, bunu hakkaniyetle yapmıştır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde edat Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde edat
ya da bağlaç kullanılmamıştır? ya da bağlaç kullanılmamıştır?
A) I B) II C) III D) IV E) V A) I B) II C) III D) IV E) V
57
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 9: SÖZCÜK TÜRLERİ (İSİM sOYLU)
Edatlar (İlgeç)- Bağlaçlar-
Ünlemler
ANALİZ TESTİ - 23
1. Anlamsız, utanç verici tabu yıkıldı. Öğrencilerin gözü aydın. 4. Halkımız, bitkilerden daha çok gıda amaçlı yararlanmakta ancak
İyi bir şiire daha küçük yaşta ulaşacaklar. Türkçe kitaplarındaki tıbbî amaçlı kullanım da birçok çalışmada gıda amaçlı kullanım
yazar, şair seçimine dair çok şey yazdım. Amacım farklı eğilimli ile birlikte gelmektedir.
edebiyatçıların savunmasını yapmak değil, kaliteli yapıtların Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur?
çocuklara ulaşmasını sağlamaktı.
Yukarıdaki paragraf dil bilgisi açısından incelendiğinde A) Niteleme sıfatı
aşağıdakilerin hangisini söylemek yanlış olur? B) Derecelendirme zarfı
C) Edat
A) Belgisiz sıfat kullanılmıştır. D) Bağlaç
B) Niteleme sıfatı vardır. E) Belgisiz zamir
C) Miktar zarfı vardır.
D) Durum zarfı kullanılmıştır.
E) Edat kullanılmıştır.
3. Hâlâ olanca insanlığınızla düşünebiliyorsanız olup bitenleri 6. Kalemle yazmanın, hele dolmakalemle yazmanın hazzı!.. Kim
ve ümitleri kemiren soru işaretleri doluşuyorsa başınıza... Tüm ne derse desin, mesela çini mürekkeple yazılmış bir el yazısı,
bunlara karşın ayaktaysanız, yüreğinizdeki yanar döner ışıklara bana göre elbette hat sanatı örneği sayılmalıdır.
bir göz atın. Bu cümle için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Yukarıdaki parça için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Kişi zamiriyle öbekleşmiş edat vardır.
A) Birden fazla edat kullanılmıştır. B) Soru zamirine yer verilmiştir.
B) İşaret zamiri kullanılmıştır. C) Birden çok ad tamlaması kullanılmıştır.
C) Zincirleme isim tamlaması vardır. D) Örnekleme bağlacı kullanılmıştır.
D) Bağlaca yer verilmiştir. E) Belgisiz zamire yer verilmiştir.
E) Zaman zarfı kullanılmıştır.
58
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-23
fit Ünite 9: Sözcük Türleri (İsim Soylu)
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “de” bağlacı yanlış yazıl- 10. Bu; zamanın ruhunun, içinden geçtiğimiz günlerin romanı.
mıştır? Hayatın altüst olması diye bir şey varsa bunu bizden başkası bi
lemez. Ne olacak kaygısıyla yaşayan, endişeli, hayat standartları
A) Zamanında bu köyün dört tarafında dedemin bir sürü tar şaşmış, işinden olmuş insanın hikâyesi. Ama her şeye rağmen
lası vardı. hayat dolu, umut eden, direnen.
B) İstesen de istemesen de sana bundan sonra ailenle birlikte Bu parçada aşağıdaki sözcük türlerinden hangisine yer
yaşayacaksın. verilmemiştir?
C) Gece sokaktan sesler gelince ayakta dikilip bir süre sessizce
bekledi. A) Zaman zarfı B) Bağlaç C) İşaret zamiri
D) Biz şartları kabul ettik öbür tarafta kabul ederse evi yıkıp D) Edat E) Belgisiz zamir
bina yapacağız.
E) Otobüs durağında kucaklarında bir bebekle bekleyen aile
ye yardım edebileceğimi söyledim.
11. (I) Oleik, stearik ve palmitik asitler gibi asitlerin alkali madenlerle
8. Bazı sözcükler, asıl ünlem olmadığı halde duygu ve seslenme yaptığı tuzlara ya da reçine tuzlarına sabun denir. (II) Bu asitlerin,
anlamı taşıdıkları için ünlem görevinde olurlar. öbür maddelerle yaptığı tuzların bir kısmı, suda erimediği için
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde asıl bir ünlem kullanıl- sabun gibi kullanılmaz. (III) Sabunun, temizleme işinde, fiziksel
mıştır? ve kimyasal olmak üzere iki görevi bulunur. (IV) Suda eriyen
sabun, yağ asidi ve baz meydana getirir. (V) Yağ asidi de çok
A) Eyvah! Okula çok geç kaldık. ince koloidal parçalar halinde sabun köpüğü meydana getirir
B) Allah’ım nasıl büyük bir mutluluk bu? ve bu köpük soğurma özelliğinden dolayı, ufak kir parçalarını
C) Aman, ben öyle fazla sıkıntıya gelemem, dedim. çamaşırdan ve deriden koparır ve kendine çeker.
D) Yaşasın, tercih ettiğim bölümü kazanmışım. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde edat
E) Anne! Beyaz renkli gömleğimi bir türlü bulamıyorum. kullanılmamıştır?
58
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 9: SÖZCÜK TÜRLERİ (İSİM sOYLU)
DEĞERLENDİRME TESTİ - 13
1. (I) Önceleri yazınsal türlerin en etkili olanın roman olduğunu 3. (I) Bu şiirlerin tadına varabilmem için, oldukça fazla çaba har
sanıyordum. (II) Sonra tiyatronun romandan daha güçlü, daha camam gerekti. (II) Bunların bir yanı ne kadar açık ve yalınsa bir
etkili bir tür olduğunu anladım. (III) 1940’larda ise tiyatroya yanı da o kadar karmaşık ve yoğun. (III) Bu noktada, sanatçının
yöneldim. (IV) Peş peşe altı tiyatro eseri yazdım. (V) Yazdıklarım, öyküleriyle benzerlik görülüyor. (IV) Kitabın sonuna, şiirlerin
çok büyük bir ilgi gördü ve çeşitli sahnelerde oynandı. sezgisel dünyasını ortaya koyacak notların eklenmesi, yararlı
Yukarıda numaralanmış cümleler için aşağıdakilerden olabilirdi. (V) Yine de sanatçının şiirlerinden bir demetin Türk
hangisi söylenemez? çeye kazandırılması çok olumlu bir çalışma.
Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde birden fazla
A) I. de derecelendirme zarfı vardır. tamlananın bir tamlayana bağlandığı bir isim tamlaması
B) II. de zaman zarfına yer verilmiştir. vardır?
C) III. de edat vardır.
D) IV. de belirtisiz ad takımı vardır. A) I B) II C) III D) IV E) V
E) V. de bir isim birden fazla sıfat almıştır.
2. (I) Çeviri bir metinden yola çıkan yazar, oyunu yeniden, olduk 4. (I) Bugün olduğu gibi İlk Çağ’da da bu yöreyi varlıklı kılan Toros
ça güzel bir biçimde oluşturmuş. (II) Metin, yerel motiflerde lar’dı; bu dağların sularıydı. (II) Toroslar’da su, yeryüzüne çıkar
yalınlaşırken evrenselliğini de yitirmemiş. (III) Ayrıca oyunun çıkmaz denizi aramaya başlar. (III) Vadileri dolanarak, başını
dokusunda yer alan dostluk, fedakarlık, bağlılık gibi duygular, taşlara vurarak akar da akar. (IV) Derin boğazlara girdiğinde
inandırıcı ve dengeli bir biçimde verilmiş. (IV) Öte yandan tipler coşup köpüren ırmaklar, düze inince miskinleşir. (V) İşte orada,
üzerinde yeterince durulmamış; bunlar soluk birer görüntü suyun toprakla uyumu ve bu uyumun getirdiği bereket başlar.
olarak kalmış. (V) Oyunda, anlatılanların geçtiği yer ve zaman
Yukarıda numaralanmış cümleler dilbilgisi açısından ince-
da belirtilmemiş.
lenirse aşağıdakilerden hangisini söylemek yanlış olur?
Yukarıda numaralanmış cümleler dil bilgisi açısından ince-
lenirse aşağıdakilerden hangisini söylemek yanlış olur? A) I. de hem edat hem bağlaç vardır.
B) II. de “çıkar çıkmaz” sözü zaman zarfıdır.
A) I. de birden fazla niteleme sıfatı vardır. C) III. de birden fazla çekim eki almış isim vardır.
B) II. de “evrenselliğini” sözcüğü hem yapım hem çekim eki D) IV. de bir isim hem niteleme hem belirtme sıfatı almıştır.
almıştır. E) V. de işaret zamirine yer verilmiştir.
C) III. de belirtili ad takımı vardır.
D) IV. de “soluk birer görüntü” sözü zincirleme ad takımıdır.
E) V. de adlaşmış sıfat tamlayan eki almıştır.
59
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / D-13
fit Ünite 9: Sözcük Türleri (İsim Soylu)
5. Aşağıdakilerin hangisinde tamlayanı birden fazla olan 8. Genel olarak baktığımızda bizim edebiyatımızın temeli şiire
belirtili ad tamlaması vardır? dayanır. Bu, ister divan şiiri olsun ister halk şiiri olsun yani nasıl
tanımlarsanız tanımlayın, şiir edebiyatımızın temelidir.
A) Temiz, sağlam, akıcı cümleleri, özentisiz anlatımlarıyla ede Bu cümledeki altı çizili tamlamanın türce özdeşi aşağıda-
biyatımızda her zaman yaşayacaktır. kilerin hangisinde vardır?
B) Sözcüklerin seçiminde ve kullanımında gösterdiği özen,
anlatımda duruluğun, yalınlığın sınırını aşıyor. A) Bir milletin duygu ve düşünce dünyasını yansıtan en iyi tür
C) Kitapta öncelikle göze çarpan özellik, şiirsel bir anlatım ve şiirdir.
zengin bir sözcük dokusu oluyor. B) Bugünkü edebiyatımızda şiir türü, diğerlerine oranla daha
D) Yazar toplumun özellikle kötü yanlarını ele alıp yermekten fazladır.
çok bundan duyduğu üzüntüyü belirtiyor. C) Edebiyatımızda divan şiiri ve halk şiiri diye iki ayrı şiir anla
E) Belirli bir durumu somut ve nesnel bir biçimde yansıtmış, yışı yoktur.
anlatımını hızlandırarak gerilimler ve gevşemeler yaratmış D) Şiir olarak divan şiiri, halk şiirinden önce varlık gösterir.
tır. E) Edebiyatımızda duygu ve düşüncelerimiz öykü ve romanla
değil, şiirle anlatılır.
59
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 1O: SÖZCÜK TÜRLERİ (FİİLLER)
Anlamına Göre Fiiller, Eylemde Kip,
Eylemde Kişi, Eylemde
Olumsuzluk, Eylemde Soru,
UYGULAMA TESTİ - 24 Zaman (Anlam) Kayması
1. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi oluş anlamlı bir 4. Aşağıdakilerden hangisinin yüklemi farklı bir kiple çekim-
fiildir? lenmiştir?
A) Lirik şiir, akıldan çok düş gücüne, düşünceden çok duyguya A) Her sanatçının kendine özgü bir üslubu olmalıydı.
yaslanır. B) Her çağın sanat anlayışında, farklı bir üslubun özellikleri
B) Lirik şiirde, aşkın her türlü görünüşü, bütün yönleriyle dile görülür.
getirilir. C) Bizim sanatçılarımız bir üslup bunalımı içinde bocalıyor.
C) Lirik şiirde şair, sözcükleri seçerken, onların ses ve görüntü D) Üslup, sanatçının kendine özgü görüş, duyuş ve anlatış bi
gücünü göz önünde tutar. çimi olarak adlandırılır.
D) Lirik şiir, duyguların, çok etkili ve coşkulu bir biçimde dile E) Nedim’in üslubu, asırlar boyu heyecan ve sevginin ifadesi
getirildiği şiir diye bilinir. olarak kabul edilmiştir.
E) Lirik şiirde yıllar yılı, aşk, ölüm, din gibi belirli temalarla ge
lişir.
60
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-24
fit Ünite 10: Sözcük Türleri (Fiiller)
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylemin kipinde bir anlam 10. I. Çocuklarımıza her gece düzenli olarak birkaç sayfa kitap
kayması vardır? okumayı öğretmeliyiz.
II. Bana erkenden haber ver ki ben de seni evden erken ala
A) Elinizdeki kaynağı, bu büyük şairimiz, on beşinci yüzyılda yım.
yazmıştır. III. Ailem ben daha üç yaşındayken bu büyük şehre göçmek
B) Geçen yıl, okulumuzda geniş katılımlı bir okuma etkinliği zorunda kalmış.
gerçekleştirdik. IV. Öğrenciler, sınav kaygısı yüzünden yaşamlarından gerçek
C) Babam eve mutsuz geldiğinde onun bir şeylere kızdığını tadı alamıyor.
hemen anlardık. V. Yarın bütün köyü gezip halkı düğünümüze davet edece
D) Gelecek ay, şehrin kurtuluşu dolayısıyla bir konser verece ğiz.
ğiz. Numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden
E) Her yaz, köy halkı mutlaka yaylalara çıkıyor, üç ay orada ka hangisi yanlıştır?
lıyor.
A) I. cümlede, gereklilik kipiyle çekimlenmiş eylem vardır.
B) II. cümlede, eylemler emir ve istek kipleriyle çekimlenmiş
tir.
C) III. cümlede, eylem bilinen geçmiş zaman kipleriyle çekil
miştir.
D) IV. cümlede, şimdiki zaman kipiyle çekimlenmiş eylem var
dır.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisi farklı bir kiple çekimlenmiş- E) V. cümlede, eylem gelecek zaman anlamında kullanılmıştır.
tir?
A) Okuyacağınız kitapları hazırlayıp çantalarınıza yerleştirirsi 12. Aşağıdakilerin hangisinde “-sa,-se” eki farklı anlam ilgisiyle
niz. kullanılmıştır?
B) Bu konudaki düşüncelerimi ona söyledim ama o beni din
lemedi. A) İzin verse de görüşlerimizi açıklasak.
C) Evin camlarını o sildi, eski eşyaları da ben dışarı çıkardım. B) Kar yağmasa da otobüsle gitsek.
D) Bizimle neden konuşmadı acaba bilmeden onu kırdık mı? C) Gürültü etmese de bebek uyusa.
E) Geçen gün sizin dükkâna gelmiş fakat siz oradan erken çık D) Mektup yazmasa da telefon etse.
mışsınız. E) Yardım etsen de çabuk bitirsem.
60
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 1O: SÖZCÜK TÜRLERİ (FİİLLER)
Anlamına Göre Fiiller, Eylemde Kip,
Eylemde Kişi, Eylemde
Olumsuzluk, Eylemde Soru,
ANALİZ TESTİ - 24 Zaman (Anlam) Kayması
1. Bir gün bu akan sele dur diyeceğim 4. Önemli temalardan kaçının. Günlük yaşamın size sunduğu kay
I II naklardan, üzüntülerinizden, arzularınızdan söz edin. Yaşamınız
Göreceksin, ne bu şehirler kalacak size çok renksiz gözüküyorsa yaşamınızı değil kendinizi suçlayın
III çünkü gerçek bir yaratıcı için kısır bir hayat ve ilgisiz kalacağı bir
Ne bu duygusuz sürü, bu korkunç kalabalık yer söz konusu olamaz. Örneğin bir hapishanede, dış dünyanın
Her vapur seni getirecek bana her tür devriminden uzak bir mekânda olsaydınız anılarınızın
IV oluşturduğu o eşsiz hazineye sığınmayacak mıydınız? İşte, ya
Bütün istasyonlarda seni bekleyeceğim zarlığı seçmişseniz bu doğrultuda bir yaşam felsefesine sahip
V olmalısınız.
Bu dizelerdeki numaralanmış fiillerden hangisi anlamına Bu parçada, aşağıdakilerden hangisi yoktur?
göre farklı bir fiildir?
A) Emir kipinin ikinci çoğul kişisiyle çekimlenmiş fiil
A) I B) II C) III D) IV E) V B) Geniş zamanın olumsuzuyla çekimlenmiş fiil
C) Şart kipinin hikayesiyle oluşmuş fiil
D) Şimdiki zamanın şartıyla çekimlenmiş fiil
E) Görülen geçmiş zamanın hikayesi ile çekimlenmiş fiil
3.Bu kitabın en önemli özelliklerinden biri, içinde yer alan 6. Uzay, sonbaharda artık yaşında olacak ve kreşe başlayacak.
şarkıların bazılarının ilk kez yayımlanıyor olması ve zaman Kreş seçerken nelere dikkat etmeliyiz konusunu didikledim.
I Öğretmenlerin ve çocukların yüzündeki ifadeler ve davranışlar o
içerisinde bu kültür unsurları değiştiği veya kaybolduğu yuvada olan bitenler hakkında ipucu verir. Bu yüzden öncelikleri
II III öğretmenleri ve öğrencileri dikkatle gözlemleyin.
için tekrar toplanmalarının artık imkânsız olmasıdır. Bu parçada aşağıdaki kiplerden hangisi yoktur?
IV V
Yukarıda altı çizili sözcüklerden hangisi fiil özelliği gösterir? A) Gereklilik B) Gelecek zaman
C) Emir kipi D) İstek
A) I B) II C) III D) IV E) V E) Görülen geçmiş zaman
61
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-24
fit Ünite 10: Sözcük Türleri (Fiiller)
7. Eski zamanlarda insanların cumbalarından nasıl dışarıyı iz 10. (I) Soğuk kış günlerinin etkisini iyice göstermeye başladığı şu
lediklerini, evlerin merdivenlerinde bir aşağı bir yukarı nasıl günlerde hava sıcaklığının azalmasıyla birlikte bağışıklık siste
koşuşturduklarını düşünmeyi unutmadan geziniz bu nadide mimizde düşmekte. (II) Kışı sağlıklı geçirebilmek için bağışıklık
yapıları. Abdi Ağa Konağı, İnönü Konağı ve zamanınız kalırsa sistemimizi güçlendirmeliyiz. (III) Kış mevsiminin vazgeçilmez
Kangal Ağası Konağı sizi eski zamanlara götürecek. Bu konak yiyeceklerinden kuru baklagilleri, kepekli tahılları ve özellikle
ların birçoğu halen müze ev, Sivas mutfağından bazı lezzetlerin C vitamini bakımından zengin sebze ve meyveleri tüketin.
sunulduğu ve Sivas türkülerinin dinlendiği mekânlar olarak (IV) Kışın, vücut ısı değişikliğine uyum sağlayabilmek adına
kullanıldığından akşam da gezilebilir. Şehri şöyle bir yukarıdan harcadığı enerjiyi düşürür. (V) Bu yüzden tatlı tüketim sıklığına
görmek isterseniz kaleye çıkmalısınız. ve miktarına dikkat etmek, lokma ve tulumba gibi ağır tatlılar
Bu parçada aşağıdaki kiplerden hangisi yoktur? yerine; sütlü ve meyveli tatlıları tercih etmek daha sağlıklı ola
caktır.
A) Gereklilik Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı-
B) Emir dakilerden hangisi söylenemez?
C) Gelecek zaman
D) Şimdiki zaman A) I. cümlede şimdiki zaman kullanılmıştır.
E) Geniş zaman B) II. cümlede gereklilik kipinin birinci çoğul kişisiyle çekim
lenmiş bir fiil vardır.
C) III. cümlede istek kipiyle çekimlenmiş bir fiil vardır.
D) IV. cümlede geniş zamanın üçüncü tekil kişisiyle çekimlen
miş bir fiil vardır.
E) V. cümlede gelecek zamanın üçüncü tekil kişisiyle çekim
8. Ne varlığa sevinirim lenmiş bir fiil vardır.
Ne yokluğa yerinirim
Aşkın ile avunurum
Bana seni gerek seni
Bu dizelerdeki eylemlerde kullanılan kip aşağıdakilerden
hangisidir?
11. Bir gün baksam ki gelmişsin.Ne yüzünde bir gölge ne dilinde
A) Gelecek zaman sitem var. Tozlu pabuçlarını gözlerime sürmüşüm. Benim olmuş
B) İstek dünyalar...
C) Gereklilik Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylene-
D) Geniş zaman mez?
E) Şimdiki zaman
A) Duyulan geçmiş zamanın ikinci tekil kişisiyle çekimlenmiş
fiil vardır.
B) “var” sözcüğü, emir kipiyle çekimlenmiştir.
C) Birden fazla bağlaç kullanılmıştır.
D) Şart kipinin birinci tekil kişisiyle çekimlenmiş fiil kullanıl
9. Ne kadar yaşarsan yaşa, mıştır.
I E) İş (kılış) fiiline yer verilmiştir.
Sevdiğin kadardır ömrün.
Gülebildiğin kadar mutlusun
Üzülme bil ki ağladığın kadar güleceksin
II III IV
Sakın bitti sanma her şeyi,
Sevdiğin kadar sevileceksin. 12. Evlat, sana bir nasihat edeyim: Cahilden uzak dur çünkü o
V herkesten çok biliyordur, o yüzden senin söylediklerine değer
Güneşin doğuşundadır doğanın sana verdiği değer vermez.
Bu dizelerdeki fiillerin hangileri “iş (kılış)” fiilidir? Bu parçada aşağıdaki kiplerden hangisi yoktur?
61
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 1O: SÖZCÜK TÜRLERİ (FİİLLER)
Çekimli Fiil - Ek Eylem
(Ek Fiil)- Eylemde Yapı
UYGULAMA TESTİ - 25
1. Aşağıdakilerin hangisinde birleşik çekimli fiil yoktur? 4. Aşağıdakilerin hangisinde ek fiil diğerlerinden farklı gö-
revdedir?
A) Bu olayın böyle sonuçlanacağını ben çok önceden anla
mıştım. A) Bir milletin duygu ve düşünce dünyasını yansıtan en iyi tür
B) Nasıl bir mutluluk içinde bulunduğunu gözlerinden oku şiirdir.
yordum. B) Bugünkü edebiyatımızda şiir türü, diğerlerine oranla daha
C) Bu sırrı, sonsuza değin yüreğimde taşıyacağıma söz veriyo fazladır.
rum. C) Edebiyatımızda divan şiiri ve halk şiiri diye iki ayrı şiir anla
D) Bu konuyu, onun yanında rahatça konuşabileceğimi sanı yışı yoktur.
yordum. D) Şiir olarak divan şiiri, halk şiirinden önce vardı.
E) Paraya düşkün biri olduğunu konuşmalarından çıkarmış E) Edebiyatımızda duygu ve düşüncelerimiz öykü ve roman
tım. dan çok şiirle anlatılırdı.
2. Aşağıdakilerin hangisinde birleşik zamanlı fiil yoktur? 5. Yardımcı fiillerle yapılan birleşik fiillerde, isim soylu sözcükte
ses düşmesi ya da artması olursa, sözcük bitişik yazılır.
A) Daha önceden de olduğu gibi yine başarısız olacağın bel Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uyulmamıştır?
liydi.
B) Bugüne kadar ne yapmış da bu işi kendi başına başaracak A) Sınavı kazanamadığını öğrenince çocuk kahır oldu.
mış! B) Tüm uyarılarına rağmen kendini toplamayınca arkadaşı
C) Başka ne bekliyordun ki böyle suratını asıyorsun? onu terk etti.
D) Rahat bir hayata kavuşunca çektiği sıkıntıları ne çabuk C) Sinemaya birlikte gitmemiz teklifini kibarca reddettim.
unutmuştu? D) Biraz sonra onun da bizle geldiğini fark ettim.
E) Neyi yapıp neyi yapmayacağını bilmiyordu ki boyundan E) Bu daracık eve adeta hapsolduk.
büyük işlere kalkışıyor.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek fiil iki farklı göreviyle 6. Anlamca kaynaşmış fiiller, herhangi bir fiille, bir veya birden çok
kullanılmıştır? isim soylu kelimenin kendi anlamları dışında yeni bir anlamı
karşılamasıyla oluşur. Buna aynı zamanda deyimleşme denir.
A) Film o kadar sıkıcıydı ki sonunu beklemeden televizyonu Aşağıdaki birleşik fiillerin hangisi bu tanıma uyar?
kapattı.
B) Mademki sözümü dinlemiyorsunuz, bir daha bu konuda A) Eskisi gibi değilmiş, konuşabiliyormuş.
isteseniz de konuşmam. B) Doktor hastayı başka bir hastaneye sevk etti.
C) Sanki suçlu kendisi değilmiş gibi sakin sakin etrafını süzü C) Ne dedimse reddetti hiç düşünmeden.
yordu. D) Birden ortalıktan kayboldu yaşlı adam.
D) Öğretmenin sorduğu son soruya en çalışkan öğrenci bile E) Yaptıkları duyulunca gözünden düştü ailesinin.
cevap veremedi.
E) Dışarısı günlük güneşlik, sımsıcak, halbuki burada paltola
rımız bile izi ısıtmaya yetmiyor.
62
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-25
fit Ünite 10: Sözcük Türleri (Fiiller)
7. I. Fikirlerini ve söylediklerini asla kabul edemem ama onları 10. Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki fedâ
söyleme hakkını ölünceye kadar savunurum. (olumlu-o Şüheda fışkıracak toprağı sıksan şühedâ
lumsuz fiil) Cânı, cânânı, bütün varımı alsın da Hudâ
II. Başkalarının kusurlarını tartarken parmağıyla terazinin ke Etmesin tek vatanımdan beni dünyada cüdâ
fesine bastırmayan bir insandı. (ek fiil) Yukarıdaki dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
III. Dostlarınıza bir gün düşmanınız olabileceklermiş gibi dav yanlıştır?
ranıyorsanız, düşmanlarınıza da bir gün dostunuz olabile
ceklermiş gibi davranın. (basit ve birleşik çekimli fiil) A) ”olmaz” fiili basit çekimlidir.
IV. Hatayı açıkça görmek insanı harekete geçirir, insan ancak B) “fışkıracak” fiili yansımadan türemiştir.
düştüğünü fark ederse ayağa kalkabilir. (anlam kayması) C) “alsın” fiili basit yapılı basit çekimlidir.
V. Unutulmak istemiyorsan ya okunacak şeyler yaz ya da ya D) “etmesin” fiili anlamca kaynaşmıştır.
zılmaya değer şeyler yap. (haber ve dilek kipi) E) “sıksan” fiilinin kökü fiildir.
Yukarıdaki cümlelerden hangisi parantez içinde verilenlerle
uygunluk göstermez?
8. Aşağıdaki dizelerin hangisinde bir birleşik fiil vardır? 11. “Olmak” sözcüğü, aşağıdaki cümlelerin hangisinde yardımcı
fiil olarak kullanılmamıştır?
A) Su göğü seyrediyordu, gerip derisini
Yavaşça ve durgun, yazarak yazısını A) Çocukluk arkadaşımın dünya güzeli bir kızı oldu.
B) Biz de hafif olarak bir rüzgârdan B) O, babamla aramızın açılmasına neden oldu.
Yükselseydik şu bulut kervanına C) Söylediklerin, gerçekler adeta içime dert oldu.
C) Süt emmiş Elif en eski destanlardan D) Servetifünuncular imgeli anlatımın içine hapsoldu.
Masalların altın beşiğinde uyumuş E) Yapamadığım soruları çözmeme o yardımcı oldu.
D) Biliyorum gölgede senin uyuduğunu
Bir deniz mağarası kadar kuytu ve serin
E) Varsın yine bir yudum su veren olmasın
Başucumda biri bana “su yok” desin de
62
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 1O: SÖZCÜK TÜRLERİ (FİİLLER)
Çekimli Fiil - Ek Eylem
(Ek Fiil)- Eylemde Yapı
ANALİZ TESTİ - 25
1. Yedi Meşale grubunun tek öykücüsü olan Kenan Hulusi Koray, 4. İçine yolculuk yapamayan insanın merhameti, adaleti ve aşkı
masalımsı aşk hikâyeleriyle ün kazanmış; daha sonraları köyde keşfederek insanlığı kuşanması beklenemez. Bu açmazdan, ku
geçen esrarlı hikâyelere yönelmiştir. şatmadan, kalbi bu muhasaradan ve kendine yabancılaşmadan
Bu cümleyle ilgili aşağıdaki verilenlerden hangisi yanlıştır? çıkarmanın yolu, şiire, romana, hikâyeye, edebiyata, müziğe ve
sanatın diğer alanlarına iltica etmekle mümkün olacaktır.
A) Küçültme sıfatı kullanılmıştır. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
B) Zaman zarfına yer verilmiştir.
C) Birden çok çekimli eylem vardır. A) Tezlik fiili
D) Yüklem addan türemiş eylemdir. B) Çekimli eylem
E) Birleşik çekimli eylem vardır. C) Yeterlilik fiili
D) Geniş zaman kipi
E) Gelecek zaman kipi
63
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-25
fit Ünite 10: Sözcük Türleri (Fiiller)
7. Kütahya’nın Çavdarhisar ilçe sınırları içerisinde yer alan bir ören 10. (I) Herhangi bir hastalık ve kilo problemi olmayanlar günde 1
yeri Aizonai Antik Kenti, sanat tarihçileri tarafından ikinci Efes su bardağı taze dut veya 1 avuç kuru dut tüketebilir. (II) Dut
olarak kabul ediliyor. Zeus Tapınağı’nın bulunduğu bu dünya meyvesinin glisemik indeksi yüksektir. (III) Yani kan şekerini hızlı
harikası ören yeri maalesef hak ettiği ilgiyi göremeyen, ülkemi yükseltici etkisi vardır. (IV) Bu nedenle özellikle şeker hastala
zin pek bilinmez güzelliklerinden sadece bir diğeri. rının kontrollü tüketmesi gerekmektedir. (V) Böbrek hastaları
Bu parçayla ilgili olarak, da özellikle kuru dutu potasyum içeriğinden ötürü kontrollü
tüketmelidir.
I. Yeterlik fiili kullanılmıştır.
II. Ek fiilin geniş zaman eki düşmüştür. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı-
III. Geniş zaman ile çekimlenmiş fiil vardır. dakilerden hangisi söylenemez?
IV. Şimdiki zaman kipi ile çekimlenmiş fiil vardır.
V. İş (kılış) anlamlı fiil kullanılmıştır. A) I. cümlede yeterlik fiiline yer verilmiştir.
B) II. cümlede ek fiilin geniş zamanı kullanılmıştır.
mumaralanmış cümlelerden hangisi ya da hangileri söyle-
C) III. cümlede basit zamanlı fiil kullanılmıştır.
nemez?
D) IV. cümlede şimdiki zaman görevinde kullanılmış bir ek
vardır.
A) I ve II B) II ve IV C) IV ve V
E) V. cümledeki fiil dilek kipiyle çekimlenmiştir.
D) III ve V E) I ve III
63
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 1O: SÖZCÜK TÜRLERİ (FİİLLER)
Fiilimsi (Eylemsi)
UYGULAMA TESTİ - 26
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiilimsi yoktur? 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sıfat-fiil, bir isim tamla-
masının tamlayanı olarak kullanılmıştır?
A) Mutsuzluğun esiri olduğumuz bir dönemde yaşıyoruz.
B) Bu hatayı telafi etmek hiç kolay değil. A) Kardeşimin dün aldığı film çok güzeldi.
C) Çevremdeki herkesi yakından tanıyordum. B) Dün akşam filmi izlerken patlamış mısır yedik.
D) Zorlu yollardan geçerek geldik bugüne. C) Çözemediklerimin hepsini öğretmene götürdüm.
E) Kendini dev aynasında gören biriydi. D) Haftaya üniversite arkadaşlarımla buluşacağız.
E) Genç çiftin sevenleri, onları düğünlerinde bırakmadı.
64
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-26
fit Ünite 10: Sözcük Türleri (Fiiller)
7. İnsanların toprağı ekip biçmeyi öğrenmeleri, yerleşik hayata 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde isim-fiil, sıfat-fiil ve bağ-fi-
geçip gelişmiş uygarlıklar kurmalarına imkân sağladı. Bu devrim il bir arada kullanılmıştır?
niteliğinde bir değişimdi. Sonraki yıllarda insanların beslenme
ihtiyacını karşılamak için tarımsal verimin artırılması amacıyla A) Arktan usul usul dökülen sular havuza benzer bir yerde
farklı yöntemler geliştirildi. toplanıyordu.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? B) Akşam olunca vadiden esen ılık rüzgarın havayı serinlet
mesi bizi mutlu ediyordu.
A) Zarf-fiil C) Ondan gezi sırasında yaşadığı ilginç olayları anlatmasını
B) Görülen geçmiş zaman istedik.
C) Sıfat-fiil D) Öğretmenimiz, lisede okurken bütün klasikleri okuduğunu
D) İsim-fiil söylemişti bize.
E) Duyulan geçmiş zaman E) Söyleşiye katılan öğrencilere birer kitap hediye edilmişti.
9. Aşağıdaki dizelerin hangisinde eylemsi kullanılmamıştır? 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiilimsi yoktur?
A) “Suna”nın başka köye gelin gittiği akşamdı. A) Sen geliyorsun diye güzel şeyler yaptım.
B) Nadir duyabildiği taze bir heyecandı bu. B) Onun kalbini kırarak ona en büyük zararı verdin.
C) Yamaçlarında her akşam batan güneşe karşı. C) Sokaklarda başıboş gezmeyi seviyordum.
D) Şehrin uğultusundan usanmış ruhumuz. D) Kızın okuyuşu herkesi derinden etkilemişti.
E) Uçan kuşları düşün geçen kervanları an. E) Dolaptaki dolmaları afiyetle yedik.
64
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 1O: SÖZCÜK TÜRLERİ (FİİLLER)
Fiilimsi (Eylemsi)
ANALİZ TESTİ - 26
1. Deneme yazarlığı, oldukça geniş bir dünyaya bakış, zengin bir 4. Avrupa’yı vuran Katty Kasırgası’nın ardından meydana gelen
edebiyat, sanat ve felsefe kültürü ile birlikte özgün ve durağan sel, bölgede hâlâ etkisini gösteriyor.
olmayan bir anlatış tarzı gerektirir. Sözünü ettiğimiz özellikleri Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur?
kendinde barındıran yazarların denemeleri okura birçok alanda
katkı sağlar, onların ufuklarını zenginleştirir. A) Sıfat-fiil
Bu parça aşağıdakilerden hangisi yoktur? B) Zarf
C) İsim tamlaması
A) Zarf-fiil B) İsim-fiil C) Sıfat-fiil D) Ek fiil
D) Belgisiz sıfat E) Şahıs zamiri E) Basit çekimli fiil
65
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-26
fit Ünite 10: Sözcük Türleri (Fiiller)
7.
Küçük, büyük konularımı uzun zamanlar boyunca notlar alarak 10. Örümcek, işini dokumacıya benzer şekilde gördüğü gibi, arı
I II I II
hazırlarım. İnsanlarım, sırasına göre yüzlerce kâğıt parçasın da peteğini yapmada pek çok mimarı utandırır. Ne var ki en
dan çıkmıştır. Asıl hazırlığım gerekli psikolojiyi veya atmosferi III
bulmak için oluyor. Başlayacak duruma gelmişsem iş kolay- kötü mimarı en iyi arıdan ayıran şey, mimarın, yapısını gerçekte
III IV kurmadan önce, onu hayalinde de kurabilmesidir.
laşıyor. Beni işin o döneminde görenler çok çabuk yazdığımı IV V
V Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisi fiilimsi
sanmıştır. değildir?
Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisi fiilimsi
değildir? A) I B) II C) III D) IV E) V
11. Bir işçi işe fiilen başlar başlamaz artık emeği onun olmaktan
çıkmıştır ve bunun için de bu emeğin şimdi işçi tarafından
satılması söz konusu olamaz.
8. Edebiyat, toplumsal olguları yansıtması açısından her zaman Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur?
değerli bir sosyolojik araç olmuştur. Edebiyat sayesinde toplu
mu doğrudan gözlemlemek yerine, onu kavramada dâhiyane A) Sıfat-fiil
bir yeteneğe sahip olan edebiyatçının yansıttıkları üzerinden B) Geniş zaman eki
şaşırtıcı varsayımlara ulaşabiliriz. C) Zarf-fiil
Bu cümlede kaç tane fiilimsi vardır? D) İsim-fiil
E) Zaman zarfı
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
65
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 10: SÖZCÜK TÜRLERİ (FİİLLER)
DEĞERLENDİRME TESTİ - 14
1. (I) Ben kağıdı seçtim kendime. (II) Kimisi boş bir tuvale resimler 4. Aşağıdakilerin hangisinde bağ fiil kullanılmamıştır?
çizdi. (III) Kimiyse bir porteyi çalındığında neler neler anlatan
notalarla doldurdu. (IV) Bizi diğer yaratılanlardan ayıran tek A) Okul müdürü sınıf öğretmenlerine ikinci dönemde yapıla
özelliğimizi kullanmak için kimisi de ona kendi ruhunun gi cak etkinlikleri anlattırdı.
zemlerini üfledi. (V) Kim ne yaparsa yapsın herkes aslında hep B) Öğretmenler, yapılacakları vakit kaybetmeden öğrencileri
kendini anlattı. ne duyurdu.
Yukarıda numaralanmış cümlelerde geçen fiiller için aşa- C) Öğrenciler, etkinlik programından memnun kalarak ayrıldı.
ğıdakilerden hangisi söylenemez? D) Etkinliklerin büyük kısmı müze ziyaretleri, tiyatro ve sine
ma programları olarak belirlendi.
A) I. de haber kipi vardır. E) Öğrencilerin eğlenerek öğrenmeleri, etkinlik programının
B) II. de basit fiil vardır. temel hedefiydi.
C) III. de birleşik çekimli fiil vardır.
D) IV. de yansımadan türemiş fiil vardır.
E) V. de iş anlamlı fiil vardır.
3. Kasnağından fırlayan kayışa 6. (I) Bu güzel bahçenin sahipleri taşınınca hepimiz çok üzüldük.
Kaptırdın mı kolunu Alişim! (II) Üzüntümüz gün geçtikçe daha da arttı. (III) Rengarenk çiçek
Daha dün öğle paydosundan önce ler, yemyeşil sebzeler zamanla solmaya başladı. (IV) Ağaçların
Zilelinin gitti ayakları dalları hoyratça kesildi. (V) Bir gün bu bahçede solmamış bir
Yazıldı onun da raporu “İhmalden!” çiçek bile kalmadı.
Yukarıdaki dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur? Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde fiilimsi ve
çekimli fiil birlikte kullanılmamıştır?
A) Sıfat fiil B) Türemiş fiil C) Haber kipi
D) Ek fiil E) Basit çekimli fiil A) I B) II C) III D) IV E) V
66
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / D-14
fit Ünite 10: Sözcük Türleri (Fiiller)
7. Aşağıdakilerin hangisinde isim-fiil, sıfat-fiil ve zarf-fiil 10. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ek fiil iki farklı göreviyle
vardır? kullanılmıştır?
A) İnsan, vatanından uzaklaşınca, yıllar önce beyninin hüc A) Birden kapandı birbiri ardınca perdeler
relerine sinişini fark etmediği gerçeklerin uyanışıyla heye Kandilli, Göksu, Kanlıca, İstinye nerdeler
canlanıyor. B) Sıyrıl, beyaz karanlık içinden parıl parıl
B) Göremezsiniz ama o unutulmaz Kıbrıs gecelerinin sabaha Berraklığında bilme, nedir hafta, ay ve yıl
dönen serin tenhalığında milyonlarca ışık göz kırpar. C) Hayır bu hal uzun sürmez, sen yakındasın
C) İyi müzik olmayınca gerçek müzisyenlerin yerine, birkaç Hâlâ dağılmayan bu sisin arkasındasın
şarkı öğrenerek gazino sahnelerine fırlayan mahalle kızları D) Bizdik o hücumun bütün aşkıyla kanatlı
piyasaya çıkacaktır. Bizdik o sabah ilk atılan safta yüz atlı
D) Halkçı kültür için çalışmış yüce gönüller, pek çok insanı sa E) Bir bahçedeyiz şimdi şehitlerle beraber
natın ve düşüncenin şaheserlerine sevgili yapmayı amaç Bizler gibi ölmüştü o yiğitlerle beraber
edinmişti.
E) Amerikalılar, “He-Man” gibi çizgi filmlerle kendi toplumları
nı ayakta tutacak kahramanlar yaratmaya çalışıyor.
8. Aşağıdakilerden hangisinde kurallı birleşik fiil bulunmak- 11. Aşağıdaki yardımcı eylemlerle kurulmuş yüklemlerden
tadır? hangisinin yazımı yanlıştır?
A) Sınavdaki soruları bir türlü cevaplayamıyordum. A) Benim suçum yok, o emretti ben de yaptım.
B) Soruları cevaplandırırken daha dikkatli olmalısın. B) Deprem İzmir’de oldu ama sen de hissetmişsindir.
C) Sınav stresini atmak için sinemaya gidelim mi? C) İki çocuğunu da bir yazın içinde baş göz ediverdi.
D) Senin evde olmadığını düşündükçe yüreğim ağzıma geli D) Durumunu kısa ve etkili bir dilekçeyle arzetti.
yordu. E) Selamını size bildirmemi rica etti.
E) Planlı bir şekilde çalıştığımdan soruları zorlanmadan ce
vapladım.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kurallı birleşik fiil kulla- 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi, isim soylu bir
nılmıştır? sözcükle yardımcı fiilden oluşmuş bir birleşik fiildir?
A) Onun kadar taş kalpli birini daha görmedim. A) Sorduğum her soruya zor dedi ama yine de çözebildi.
B) Güzel sözlerin, o gün yüreğime su serpti. B) Çocuk elindeki metni okuyuverdi.
C) Hiçbir zaman kimseyi kırmak istemezdi. C) Romanları ve hikâyeleriyle kendini kabul ettirmişti.
D) Kazandığın parayı hiçbir şekilde azımsamamalısın. D) Olur olmaz her şeye burnunu sokuyordu.
E) Dün gece komşuların gürültüsünden uyuyamadım. E) Sen elindeki rapora bakadur ben geliyorum.
66
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 11: CÜMLENİN ÖGELERİ
Temel Ögeler
UYGULAMA TESTİ - 27
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru özneyi buldurmaya 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne -yüklem uyuşmazlığı
yöneliktir? yoktur?
A) Şiirleriniz dergide yayımlandığında bir çocuk şair olarak A) Düşünceler zamanla değişirler.
neler hissetmiştiniz? B) Kimse sözleştiğimiz yere gelmedi; verdiği sözü unutmuş.
B) Kendinizi hayatınızın ilk yıllarından itibaren hep şair olarak C) Vazodaki güller bir günde soldular.
mı gördünüz? D) Elleri, ayakları donmuştu zavallının.
C) Gençlik döneminizde sizi en çok etkileyen şairler kimlerdir? E) Hepsi konuyu anlamış galiba, soru sormuyor.
D) Bir şiiri yazarken zamanla ilgili sınırlamalarınız mı var?
E) Paylaşmak, birinci sırada olmadığına göre sizi motive eden
nedir?
2. Aşağıdakilerden hangisi iki ögeli bir cümledir? A) Kristalin bedelini göze alamayan, onunla oynamasın.
B) Bir insana bin balık ikram etmektense bir balık tutmayı öğ
A) Mukaddes emanetin dönmez davacısıyım. retmek daha yararlıdır.
B) Sen ve ben gözyaşıyla ıslanmış hamurdanız. C) Bir insanın davranışları, onun karakterinin ve aldığı terbiye
C) Çatırtılar geliyor karanlık kubbemizden. nin aynasıdır.
D) Utanırdı burnunu göstermekten sütninem. D) Çınar, öyle birkaç darbe ile devrilmez; bir kere devrildi mi
E) Adını mıh gibi aklımda tutuyorum. de bir daha doğrulmaz.
E) Kılıç ve süngü bedende yaralar açar, dil ve kalem ise ruhta.
A) Bu ayraçları ta ilkokul yıllarımdan beri özenle biriktirdim. A) Akşama doğru başlayan yağmur, gecenin geç saatlerine
B) Bilmediği konularda yorum yapmamak, babasının en bü kadar sürdü.
yük öğüdüydü. B) Arabayı aldıktan üç gün sonra küçük bir kaza geçirmişti.
C) Kuş sesleri bu eski ve ahşap evin en ücra köşesine kadar C) Avrupa kupalarına katılacak takımların oyuncu listesi tes
yayılıyordu. lim edildi.
D) Arabayı tarlanın ortasında bırakıp bizim yanımıza hızlıca D) Bütün gece aynanın karşına geçip kısacık kesilmiş saçlarına
yürüdü. baktı.
E) Şehrin merkezindeki bu tarihi cami, bölgedeki eşsiz bir ya E) Küçüklüğümde tüm köy çocuklarının uğrak yeri olan göl
pıydı. artık kurumuştu.
67
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-27
fit Ünite 11: Cümlenin Ögeleri
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne, açıklayıcısıyla bir- 10. (I) Çevirisini yapmayı düşündüğüm önemli bir kitap vardı. (II)
likte verilmiştir? Amacım yıl sonu gibi çeviriyi bitirmekti. (III) Bir arkadaşımın
tavsiyesi üzerine Hülya Kaya’nın Çeviri Eğitiminde Metin
A) Pazarın kurulduğu gün, cumartesi günü, köyden biri sürü Çalışmaları kitabını edindim. (III) Kitabı okudukça kuramsal
insan gelirdi. altyapımın çok yetersiz olduğunun farkına vardım. (IV) Önce
B) Yazarın son kitabı, Hep O Şarkı, geçmiş dönemlerdeki ko likle “metin” kavramının ne kadar geniş olduğunu ve metnin
nak yaşamını konu ediniyor. önemli ölçütlerini öğrendim. (V) Çevirmenliğe meraklı gençler,
C) Bir ay boyunca harçlık biriktirip çok sevdiği oyuncağı, yap bu kitabı okumadan asla bu işe başlamasınlar!
bozları, satın aldı. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisinin öge-
D) Dedem, köyün en yaşlısıydı, herkesi kendisine hayran bıra leri özne, yüklemden oluşmaktadır?
kacak biçimde konuşurdu.
E) Aradığınız çocuk biraz önce bu eve, on iki numaraya, gir A) I B) II C) III D) IV E) V
mişti.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, sıfat tamlaması yüklem 11. Evinin alçak gönüllü düzeninden, yaşam koşullarının yetersiz
görevindedir? liğinden ötürü hafifçe utanan, ama bunu, her çiftçi gibi doğal
karşılayan bu orta yaşlı, gösterişsiz, kendi köylülerinin bile
A) Penceremden bakınca köyün dışındaki ormanın karla kaplı yeterince tanımayıp Bektaşî diye geçiştirdikleri adam, Türk
etekleri görünüyordu. Edebiyatı’nın en özgün isimlerinden biriydi.
B) Sabah erkenden yola çıkan köylüler, ikindiye doğru ancak Yukarıdaki altı çizili bölüm cümlenin hangi ögesidir?
eve varıyorlardı.
C) Annem bütün gece başucumda bekleyip ateşimi düşür A) Özne
meye çalışmış. B) Belirtisiz nesne
D) Burası bir zamanlar çocuk seslerinin eksik olmadığı bir so C) Belirtili nesne
kaktı. D) İlgeç tümleci
E) Evin bütün duvarlarında annemin ördüğü desenli bezler E) Dolaylı tümleç
yer alıyordu.
9. İnsanları yerlerinden yuvalarından göç ettiren bu dağ, yirmi yıl 12. Kocaman yıldızlar altındadır ufacık dünyamız.
aradan sonra tekrar faaliyete geçen bir yanardağdı. Aşağıdaki cümlelerden hangisi, ögelerinin sıralanışı yö-
Bu cümlenin ögeleri, aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla nünden yukarıdaki cümleyle özdeştir?
doğru olarak verilmiştir?
A) Yok bizi arayan, soran kimsemiz.
A) Zarf tümleci – özne – yüklem B) Bulamazsın hiçbir yerde onun gibisini.
B) Özne – dolaylı tümleç – yüklem C) Gençliğimi bırakmışım eski bir baharda.
C) Özne – yüklem D) Leylekler döndü gittikleri uzak diyarlardan.
D) Özne – zarf tümleci – yüklem E) Şimdi dünyadan hiç haber yok.
E) Zarf tümleci – özne – belirtili nesne – yüklem
67
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 11: CÜMLENİN ÖGELERİ
Temel Ögeler
ANALİZ TESTİ - 27
1. Onun Heybeliada Mezarlığı’nı anlatan öyküsü, okurunu kara 4. Kitaptaki hikâyeler, okuyucuya zaman zaman yaşanmışlık hissi
hayaller içinde yaşatarak, ölüm ve ayrılık acısını dile getirir. yaşatıyor.
Aşağıdaki cümlelerden hangisi verilen cümleyle benzer bir Aşağıdaki cümlelerden hangisi ögelerinin sayısı bakımın-
öge dizilişine sahiptir? dan bu cümleyle özdeştir?
A) Değerli arkadaşım, yaşantılarla beslenmiş, acı bir öykü an A) Bilip bilmeden konuşmak insana bazı durumlarda zor anlar
latıyordu. yaşatabilir.
B) Her şeyin hiçbir şeye dönüşmesini, yazar, bir ‘süreç’ olarak B) Her toplumda o toplumun dilini yadırgayan sanatçılar yer
da yorumlamış. alabilir.
C) Tam, bütün bunlar nereden çıktı, “roman kahramanı karak C) Kendin ol kendin, diyen derviş gibi bakmak gerekir hayata.
teri” ne demek, günün birinde sevmek filan derken, tahlilin D) Ustaların dilinden dökülen nağmelerdir halkın yüreğini tit
ikinci evresi başlıyor. reten türküler.
D) Filmin öteki baş oyuncusu Vilma Banky ise sessiz sinema E) Yolların birbirini teğet geçtiği bir dönemecin ortasındayız.
döneminin sonunda müthiş bir hızla unutulup gitmiştir.
E) Tozlu raflardaki kitaplar, gözlerini dört açarak birilerinin on
ları yeniden eline almasını bekler.
3. (I)Işıklı Gölü, Denizli’nin Çivril ilçesi sınırları içinde yer alan küçük
bir göl. (II) Meşhur Bursa Gölyazı’nın daha bakir hali olduğu 6. Türkiye’nin en güzel köprülerinden biri olan Malabadi, dün
söylenebilir. (III) Işıklı Gölü’nde sazan ve çeşitli diğer tatlı su balık yadaki taş köprüler içerisinde kemer açıklığı en geniş olanlar
türleri yetiştirilmekte. (IV) Onları yakalamak renkli kayıklara arasında adından söz ettiriyor.
düşüyor.(V) Denizli’ye yolunuz düşerse Işıklı Gölü muhteşem Bu cümlenin öznesi, aşağıdaki sözcük gruplarının hangi-
doğallığıyla sizi bekliyor olacak. sinden oluşmuştur?
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinin öge
sıralanışı “dolaylı tümleç-özne- yüklem“şeklindedir? A) Edat grubu B) İsim tamlaması
C) İsim-fiil grubu D) Zarf-fiil grubu
A) I B) II C) III D) IV E) V E) Sıfat-fiil grubu
68
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-27
fit Ünite 11: Cümlenin Ögeleri
7. Belli bir üslup etrafında, farklı başlık ve yazıları bir araya getirerek 10. Karadeniz’e yolu düşenlerin mutlaka uğraması gereken yerler
kültür alanına yeni bir dinamizm katmayı hedefleyen portal, den biri olan Mençuna Şelalesi, Artvin’nin Arhavi ilçe sınırları
İlhami Çiçek’in ailesi tarafından şairin sevenleri için kuruldu. içerisinde yer almaktadır.
Bu cümledeki ögelerin doğru sıralanışı, aşağıdakilerin Bu cümlenin ögeleri aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla
hangisinde verilmiştir? verilmiştir?
A) Özne - yer tamlayıcısı (dolaylı tümleç) - zarf tümleci - yük A) Özne – yer tamlayıcısı (dolaylı tümleç) – yüklem
lem B) Nesne – zarf tümleci – yüklem
B) Belirtisiz nesne - özne - belirtili nesne - yüklem C) Yer tamlayıcısı (dolaylı tümleç) –özne-yüklem
C) Zarf tümleci - yer tamlayıcısı (dolaylı tümleç) - özne- yük D) Zarf tümleci – belirtisiz nesne – yüklem
lem E) Özne – zarf tümleci – yüklem
D) Özne - yer tamlayıcısı (dolaylı tümleç) - belirtili nesne- yük
lem
E) Belirtili nesne - zarf tümleci - özne - yüklem
8. Bin dokuz yüz otuz üç yılının o şubat sabahı karların içinde 11. (I) Tarkovski, Solaris filmiyle birlikte bilim-kurgu türüne yeni
kaybolan Boynuz Hannes’in artık çoktan turistikleşmiş kasabaya bir boyut kattı. (II) Tarkovski, tür olarak bilim-kurguya hiçbir
gelen gezgin bir grup tarafından buz tutmuş şekilde, yıllar sonra zaman ilgi duymadı. (III) Onun meselesi imge yaratımı için farklı
bulunduğunu görürüz romanın sonunda. bir zemin arayışıdır. (IV) İvan’ın Çocukluğu ve Andrey Rublev,
yönetmenin ilk uzun metrajlı iki filmidir.(V) İki filmde de ideale
Yukarıdaki cümlede yüklemden önce gelen sözcüklerin
duyulan özlem ve insanın anlam arayışı, hem fiziksel olarak
tümü hangi öge grubunu oluşturmuştur?
hem de ruhsal olarak yoğun biçimde işlenir.
A) Özne Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi ögelerin
B) Belirtisiz nesne sıralanışı “Solaris, 1961 yılında yayımlanınca sinemaya farklı bir
C) Yer tamlayıcısı bakış getirdi.” cümlesiyle aynıdır?
D) Belirtili nesne
E) Zarf tümleci A) I B) II C) III D) IV E) V
9. ABD’de bir sağlık kurumu 2008’de ülkede çalışan nüfusun yak 12. Gördüğüm bütün bilim-kurgu filmlerinde yönetmenler izleyiciyi
laşık üçte birinin gecede altı saatten az uyuduğunu bildirmişti. geleceğin maddi yapısının ayrıntılarını incelemeye zorluyorlar.
Bu dizelerdeki altı çizili söz, cümlenin hangi ögesidir? Bu cümlede aşağıdaki ögelerden hangisi yoktur?
68
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 11: CÜMLENİN ÖGELERİ
Yardımcı Ögeler
UYGULAMA TESTİ - 28
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ögelere ayırmada bir 4. Gel, dedi sivri kulaklı adam elinde bir anahtarlık sallayarak.
yanlışlık yapılmıştır? Yukarıdaki cümlenin öge dizilişi aşağıdakilerin hangisinde
verilmiştir?
A) Bir selvi ile bir meşe / birbirinin gölgesinde / yetişmez.
B) Hamur yoğurmak istemeyen / beş gün / un / elermiş. A) Yüklem - yüklem - özne - zarf tümleci
C) Her gün pilav yiyen / kaşığını / belinde / taşır. B) Nesne - yüklem - özne - zarf tümleci
D) Harman döven öküzün ağzı / bağlanmaz. C) Yüklem - özne
E) Horozu çok olan köyün / sabahı / geç olur. D) Yüklem - nesne - özne - zarf tümleci
E) Özne - dolaylı tümleç - zarf tümleci
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla nesne vardır? 5. Gecenin tatlı sessizliğinde baygın uyuyan çiçekli bahçeden
geçip de mermer merdivenlerden köşke girerken içinde hâlâ
A) Pencerenin altında birileri bizi çağırıyor. çarpık duygular kaynaşıyordu.
B) Elin ayağın kirlenmiş, üstün başın toz içinde. Bu cümlenin ögelerinin doğru sıralanışı aşağıdakilerin
C) Dün gece bütün fotoğraflarımı yaktım. hangisinde verilmiştir?
D) İnsanlar otobüslerde en çok şemsiye unutuyormuş.
E) Gecenin bu saatinde beni kim dinler, derdimi kim anlar? A) Zarf tümleci - dolaylı tümleç - zarf tümleci - özne - yüklem
B) Zarf tümleci - zarf tümleci - özne - yüklem
C) Zarf tümleci - dolaylı tümleç - zarf tümleci - nesne - yüklem
D) Zarf tümleci - dolaylı tümleç - özne - yüklem
E) Dolaylı tümleç - zarf tümleci - özne – yüklem
3. (I) Ülkemizin dramlarından biri de güzellik duygusunun yok 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ögelerine ayırmada bir
olmasıdır. (II) Güzellik duygusunu en çok besleyen kaynakların yanlışlık yapılmıştır?
başında sanat vardır. (III) Sanattan ve güzellikten uzaklaşmak,
kişiyi hızla kurutur. (IV) Güzellik duygusunun ve sanat zevkinin A) Karada / yaşayan canlılar / oksijenli solunum / yaparlar.
yok olması toplumu ilkelleştirir. (V) Bu durum da çirkinliğe ve B) Karanlık bir boşluğa düşer gibi daldığı uykudan / biraz son
olumsuzluğa yönelmeyi hızlandırır. ra / titreyerek / uyandı.
Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangileri ögeleri ve C) Kumsalda / suya girmeden önce aceleyle çıkarıp bıraktığı
ögelerinin sıralanışı bakımından aynıdır? postallar / duruyordu.
D) Fırtınanın iyice azdığı bir sırada / kapı / vuruldu.
A) I. ve II. B) I. ve V. C) III. ve IV. E) Pişmanlık acısıyla yabanın gelininden ayrılan kadınlar / Ha
D) IV. ve V. E) II. ve III. sibe’nin sözleriyle / ayıktılar.
69
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-28
fit Ünite 11: Cümlenin Ögeleri
7. Anadolu Türklerinin tarihi iki korkunç olay arasında sıkışmıştır. 10. Mümtaz, annesiyle babası ölünce gelir İstanbul’da öğretmen
Bu cümlenin öge dizilişiyle aşağıdaki cümlelerden hangi- olan amcasının oğlu İhsan’ın evine.
sinin öge dizilişi arasında benzerlik vardır? Aşağıdakilerin hangisi bu cümleyle ögelerinin sıralanışı
yönüyle aynıdır?
A) Kandillerin titrek ışığında dönen bu insanlar aşk şehitleriy
di. A) Tanpınar, bireysel yaşamla sosyal yaşamın, ayrılıkla kavuş
B) Çocukluğumda, bir Arabistan şehrinde ihtiyar bir kadın ta manın, yaşamla ölümün, Doğu’yla Batı’nın arasında bir yer
nımıştım. de tutmuştur roman kahramanı Mümtaz’ı.
C) Ölüm bile bu köşelerde başka çehreler takınır. B) Server Bedi imzasıyla bazı eserlerini yayımlayan yazar, olay
D) Bir ağacın ölümü büyük bir mimari eserin kaybı gibidir. ağırlıklı anlatımdan çok, tahlillere önem vermiştir romanla
E) Bana gülen yıllar hüzünlü gözlerimde ağlamıştı. rında.
C) Bir yandan halk şiirinin özelliklerini taşıyan, bir yandan da
divan şiirinin hayal dünyasından kopmamış koşmalarıyla
tanındı günümüzde.
D) Romanlarının çoğunda Kurtuluş Savaşı’nı ele alan yazar,
ömrünün sonlarında tutundu o her zaman son derece ko
puk olduğu hayata.
E) Ölüm korkusu yoktur, doğa koşullarının sertliğine ve acı
masızlığına karşın bozkır insanlarında.
A) Özne - yüklem - nesne - yüklem - özne 11. İstanbul kadar eski olan Kız Kulesi, Roma’ya, Bizans’a, Osmanlıya
B) Nesne - zarf tümleci - yüklem - özne ve Cumhuriyet Türkiye’sine şahitlik etmiştir.
C) Nesne - yüklem - yüklem - özne Bu cümlenin ögeleri aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla
D) Nesne - yüklem - zarf tümleci - özne verilmiştir?
E) Nesne - yüklem – özne
A) Zarf tümleci - özne - dolaylı tümleç - yüklem
B) Özne - dolaylı tümleç - zarf tümleci - yüklem
C) Zarf tümleci -özne -yüklem
D) Nesne - özne - dolaylı tümleç - yüklem
E) Özne - dolaylı tümleç - yüklem
69
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 11: CÜMLENİN ÖGELERİ
Yardımcı Ögeler
ANALİZ TESTİ - 28
1. Torosların eteklerinde yaklaşık 2000 metrede yer alan Karçukuru 3. Atatürk’ün uzun yıllar yanında bulunan Falih Rıfkı Atay, “Mus
Yaylası; bahar aylarında, güzelliğine doyum olmaz bir manzara tafa Kemal’in Mütareke Defteri”nde Kurtuluş Savaşı yıllarında
sunmaktadır. Atatürk’le ilgili şahit olduğu anılarını anlatıyor.
Aşağıdaki cümlelerin hangisi, ögelerin dizilişi bakımından Aşağıdaki cümlelerin hangisi, ögelerin dizilişi bakımından
bu cümleyle aynıdır? bu cümleyle aynıdır?
A) Rize’nin Yayla bölgelerinde kalan bu güzel göl, turkuaz ren A) Çekingen birisi başkalarının kendisi hakkında ne düşün
giyle ziyaretçilerini büyülüyor. düğüne büyük önem verir.
B) Yaylaya gece saatlerinde gidildiğinde aysız günlerde mü B) Homa Dalyan alanına tatlı su girdisinin önemli ölçüde yağ
kemmel yıldız manzarası görülmektedir. murlara bağlı olması, özellikle yaz aylarında tuzluluğun aşı
C) Ulaşım için herhangi bir yolu bulunmayan bu güzel küçük rı artmasına neden olmaktadır.
göle Yukarı Kavrun istikametinden yaya dağ patikaların C) Çağın getirdiği çok hızlı değişim, insanı daha çok bireysel
dan erişilebiliyor. leştirmeye, onu sosyal ilişkilerden ve kültürel bağlarından
D) Uluslararası sulak alanlar listesinde bulunan göl, 1985 yı mahrum bırakmaya doğru sürüklemekte.
lında koruma altına alınmıştır. D) Çocuklukta okunan kitaplar, insanın ilerideki yaşamına ka
E) Büyük İskender tarafından kurulan bu küçük yerleşim yeri, lıcı ve rehberlik edici özellikler katıyor.
ziyaretçilerine doğal manzaralar sunuyor. E) Bizim önemsemeyerek denizlere attığımız birçok atık, ora
da yaşayan canlıların yaşamını tehdit ediyor.
2. (I) Özellikle İkinci Dünya Savaşı sonrası oluşan siyasal yapı, 4. (I) Boğaz’ın üzerini bir tül gibi kaplayan pus, ara sıra geçen
Balkanlar’ın Türkçe edebiyat ile ilişkisini şekillendirdi. (II) Döne yelkovan kuşlarının kanat çırpışlarıyla hafifçe aralanıyor. (II)
min Balkan yazarları uzunca bir süre Almanlara karşı kazanılan Vapur düdükleri şehrin iki yakasında adeta bir kalk borusu gibi
halk kurtuluş savaşını toplumcu gerçekçi bir edebiyat anlayışı yankılanıyor. (III) Uyku mahmuru İstanbul günü karşılamaya
çerçevesinde işledi. (III) Türkçeden hangi eserlerin çevrileceği hazırlanıyor. (IV) Geceden beri Boğaz’da mekik dokuyan ba
de bu doğrultuda seçildi. (IV) Nâzım Hikmet, Mahmut Makal, lıkçılar, şafağın ilk ışıklarıyla birer ikişer barınağa dönüyor. (V)
Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Yaşar Kemal, Reşat Nuri Güntekin Gece yemcilerinin livarlarında lüfer var.
ve Halide Edip Adıvar o dönemde çevrildi. (V) Dergi sayfalarında Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisinin öge
özellikle Nâzım Hikmet, Orhan Veli ve Cahit Sıtkı Tarancı öne lerin dizilişi “özne, zarf tümleci, zarf tümleci, dolaylı tümleç ve
çıktı. yüklem” biçimindedir?
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangilerinin öge
dizilişi aynıdır? A) I B) II C) III D) IV E) V
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) IV ve V E) I ve III
70
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-28
fit Ünite 11: Cümlenin Ögeleri
5. (I) Dünya üzerinde her yıl yaklaşık 300 milyon ton plastik üre 7. (I) I. Dünya Savaşı’nın en hareketli günlerinde İstanbul’da doğan
tiliyor. (II) Ancak yaygın olarak kullanılan plastiklerin hiçbiri Halil İnalcık, Kırım göçmenlerinden Seyit Osman Nuri Bey ile
doğada kısa sürede kendiliğinden parçalanarak yok olmuyor. Ayşe Bahriye Hanım’ın ilk çocuğudur. (II) Tahsiline 1923 yılında
(III) 2017’de yapılan bir araştırmada bugüne kadar üretilmiş ve Ankara Gazi Mektebi’nde başlayan Halil İnalcık, orta öğretiminin
ömrünü tamamlamış plastiklerin sadece %9’unun geri dönüş bir yılını Sivas’ta geçirdikten sonra Ankara Gazi Muallim Mekte
türüldüğü belirlendi. (IV) Plastiklerin çok miktarda üretilmesi bi’nden mezun olur. (III) Liseyi o dönemin en iyi okullarından biri
ve yaygın olarak kullanılması çevreyle ilgili ciddi endişelere yol olan Balıkesir Necati Bey Muallim Mektebi’nde okur. (IV) Burada
açıyor. (V) Bazı bilim adamları bu sorunu çözmek için doğada Abdülbâki Gölpınarlı gibi, bir süre sonra epeyce yakınlaştığı
daha çabuk çözülebilen plastikler üzerine çalışıyor. ve her biri üniversitelerde görev alacak kıymetli hocalardan
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı- ders alır. (V) Osmanlıcaya olan merakı, derste gazeller okurken
dakilerden hangisi söylenemez? kendinden geçen hocalarının da etkisiyle o yıllarda başlar.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı-
A) I. cümlenin öznesi isim tamlamasından oluşmuştur. dakilerden hangisi söylenemez?
B) II. cümlenin yüklemi yardımcı eylem olan birleşik fiildir.
C) III. cümle, dolaylı tümleç, özne ve yüklemden oluşmuştur. A) I. cümle, zarf tümleci, özne ve yüklemden oluşmuştur.
D) IV. cümlenin öznesinde isim-fiil ve zarf-fiile yer verilmiştir. B) II. cümle, özne, zarf tümleci, dolaylı tümleç ve yüklemden
E) V. cümle, özne, zarf tümleci ve dolaylı tümleç ve yüklem oluşmuştur.
den oluşmuştur. C) III. cümle, nesne, dolaylı tümleç ve yüklemden oluşmuştur.
D) IV. cümlede işaret zamiri dolaylı tümleç olarak kullanılmış
tır.
E) V. cümlede birden fazla zarf tümlecine yer verilmiştir.
A) I B) II C) III D) IV E) V A) I B) II C) III D) IV E) V
70
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 12: SÖZCÜK TÜRLERİ (FİİLLER)
Fiilde Çatı
UYGULAMA TESTİ - 29
1. Nesne alıp almadıklarına göre fiiller “geçişli” ve “geçişsiz” diye 4. Geçişsiz fiillere (nesne alamayan fiillere) -r(-ır, -ir), -t(-ıt, -it, -ut,
ikiye ayrılır. Neyi ve kimi sorularına cevap veren fiiller geçişli, -üt), -dır, -dir (-tır, -tir, -dur, -dür) eklerinden uygun olanı getiri
bu sorulara cevap vermeyenler geçişsizdir. lerek fiilin geçişliliği sağlanır yani nesne almayan fiil, nesne alır
Bu açıklamaya göre aşağıdaki atasözlerinden hangisinin duruma getirilir; böyle fiillere oldurgan fiil denir.
yüklemi, geçişli bir fiil değildir? Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi bu açıklamaya
örnek olmaz?
A) Minareyi çalan kılıfını hazırlar.
B) Su testisi su yolunda kırılır. A) Ocaktaki o bol köpüklü kahveyi dalgınlıktan taşırdı.
C) Tatlı dil, yılanı deliğinden çıkarır. B) Güneş, perdelerin rengini ne yazık ki soldurdu.
D) Derdini söylemeyen derman bulamaz. C) Arkadaki öğrenci, kalemi bilerek yere düşürdü.
E) İstediğini söyleyen, istemediğini işitir. D) Çocuğun dedesi çocuğu durmadan güldürdü.
E) Ak saçlı, nur yüzlü ninem muhtara mektup yazdırdı.
5. Geçişli fiillere -r, -t, -dır eklerinden uygun olanı getirilip fiilin
geçişliliği artırılırsa fiil ettirgen çatılı olur.
2. Yüklemi geçişli olduğu halde nesne kullanılmamış cümle,
aşağıdakilerden hangisidir? Buna göre aşağıdakilerin hangisinde ettirgen çatılı fiil
vardır?
A) Bir gün çıkıp geleceksin diye gül bahçesinde bekledim.
B) Gittiğin günü hâlâ unutamadım canım babam. A) Okullardaki verim ve seviye düşüklüğünü bu kurum doğru
C) Derdime dertleri her gün ekledim. tespit etti.
D) Yıllarca bu acıya sabrettim. B) Şiirleri ve yazılarıyla Cumhuriyet edebiyatına bir dönem
E) Hayatın düzenini bir türlü değiştiremedim. damgasını vurdu.
C) Yeni bir felaketin önüne geçmek için şehirde bütün önlem
leri aldırdı.
D) Nazım, şiirlerinde insan sesinden ziyade makine sesine de
ğer veriyor.
E) Müfredatlar ve yayın alanında kendini ispatlamış bir yazar
dı.
71
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-29
fit Ünite 12: Sözcük Türleri (Fiiller)
7. İsim soylu sözcüklerin yüklem olduğu cümlelerde çatı özelliği 10. İşteş fiil, etken fiillere -ş(-ış, -iş, -uş, -üş, -leş, -laş) eklerinden
aranmaz. uygun olanı getirilerek yapılır.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde çatı özelliği Buna göre aşağıdakilerden hangisinin yüklemi işteş çatılı-
aranmaz? dır?
A) Kıyı suları, endüstrileşme uğruna kirletildi. A) Bizi karşısında görünce çok şaşırdı.
B) Alışveriş için her hafta çarşıya çıkılır. B) Oğuz, bahçedeki arkadaşlarına sataştı.
C) Sınav için planlı ve düzenli çalışılmalıdır. C) Toplantı bitince eve birlikte gidiyoruz.
D) Sabahleyin erken çıksaydı işine zamanında yetişebilirdi. D) Eve gelince biraz yatıp dinleniyor.
E) Dönülmez akşamın ufkundayız, vakit çok geç. E) Yarın aynı saatte burada buluşuyoruz
8. “Roman” sözcüğü aşağıdakilerden hangisinde “sözde özne” 11. Öznesi olmayan ya da sözde öznesi bulunan fiillere edilgen
göreviyle kullanılmıştır? çatılı fiil denir.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerden hangisinin
A) Şinasi “roman” türünde bir eser vermemiştir.
yüklemi edilgen çatılıdır?
B) Roman, edebiyatımıza Tanzimat döneminde girmiştir.
C) Roman, hayatı tanıtması yönüyle sevilir.
A) Akşamları geç saatlere kadar çalışır.
D) Roman, düşüncenin ufkunu genişletir.
B) Yağmur bastırınca bazılarının evini su bastı.
E) Edebiyatımızda roman türünde ürün veren sanatçılar ço
C) Çiçeklerin bakımı, üç günde bir yapılıyor.
ğalmıştır.
D) Kitaba olan tutkusu, evi kütüphaneye çevirdi.
E) Birkaç saat sonra siparişleriniz gelecek.
9. Dönüşlü fiillerin öznesi bellidir. Dönüşlü fiillerin öznesi eylemi 12. Dönüşlü çatılı fiil, etken fiile “-n, -I” eklerinden uygun olanı ge
kendi üzerinde uygular yani özne hem işi yapandır hem de tirilerek yapılır. Dönüşlü çatılı fiilin öznesi hem işi yapan hem
yapılan işten etkilenendir. de yapılan işten etkilenendir.
Aşağıdakilerin hangisinde bu açıklamaya uygun bir fiil Aşağıdakilerin hangisinde bu açıklamaya uygun bir fiil
vardır? vardır?
A) Piyano çalmak için her gün hazırlanıyor. A) Yazı geçirmek için deniz kenarında bir ev tutuldu.
B) Yarın akşam hep birlikte bize geliyorsunuz. B) Amcamın çocukları tarafından pikniğe götürüldük.
C) Fetih’le birlikte yeni bir çağ başlıyor. C) Deren, 1 Nisan’da arkadaşları tarafından kandırılmış.
D) Yarınki konuşmasını hazırlıyor. D) Sabahtan beri hiçbir şey yemeyince, açlıktan bayıldım.
E) Her gelişinde mutlaka seni soruyor. E) Dün beğendiğim elbise, ne yazık ki satılmış.
71
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 12: SÖZCÜK TÜRLERİ (FİİLLER)
Fiilde Çatı
ANALİZ TESTİ - 29
1. (I) Şiir, malzemesi dile dayanan bir sanattır. (II) Şair duygu, 4. (I) Sömürgeler, 16. yüzyıl boyunca İspanya’ya 16.000 tondan
düşünce ve hayallerini sözcüklerle anlatır. (III) Ancak günlük fazla gümüş yolladı. (II) Bir sonraki yüzyıl içinde 26.000 ve 18.
konuşma dili ile şiir dili birbirinden farklıdır. (IV) Şiirin dili konuş yüzyılda da 39.000 tondan fazla gümüş getirildi. (III) Bir ülkeyi
ma dilindeki sözcüklerle oluşturulmasına karşın, günlük dilin birbiri ardına kaplayan bu gümüş dalgasının etkisi olağan dı
etki gücünün sınırlılığı ve şairin anlatmak istediklerini ifadede şıydı. (IV) Uluslararası piyasada meydana gelen beklenmedik,
yetersiz kalması nedeniyle şair yeni anlatım yolları arar. (V) Dili olağanüstü miktardaki paraya çevrilebilir değer, kıtalar arası
özgürce kullanır, adeta yeni bir dil yaratır. ticarette dikkat çekici bir gelişme sağladı. (V) İlerdeki sayfalarda
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangilerinin bu önemli olayın ve şaşırtıcı maceranın ortasında paranın yol
yükleminde çatı özelliği aranmaz? açtığı gelişmelerin öyküsü anlatılmaktadır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı-
A) I. ve II. B) II. ve III. C) I. ve III. dakilerden hangisi söylenemez?
D) III. ve IV. E) IV. ve V.
A) I. cümlede etken fiil kullanılmıştır.
B) II. cümlede sözde özneye yer verilmiştir.
C) III. cümlede etken fiil kullanılmıştır.
D) IV. cümlede geçişli fiil kullanılmıştır.
E) V. cümlede edilgen fiil kullanılmıştır.
72
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-29
fit Ünite 12: Sözcük Türleri (Fiiller)
7. (I) Anadolu’da keçecilerin ahiliğin kurucularından olduğunu ve 9. (I) Sivas’ın daha çok tarih meraklılarına hitap eden bir şehir
tasavvufta keçecilere “birleştiren, kaynaştıran” anlamında “Sufi” olduğunu düşünebilirsiniz. (II) Ancak, gelin görün ki bu şehri
dendiğini, bu zanaatın felsefi bir altyapısının bulunduğunu pek “Sivas” yapan şey, özünde, bu toprağın sözle ve ezgilerle üret
az insan bilir. (II) Tasavvufta yün, insanı; keçe ise insan-ı kâmili miş olduğu kültürel mirastır. (III) Orta Asya sözlü geleneğinin
temsil eder. (III) Her ikisi de insanı meşakkatli; sabır, sevgi, sa Anadolu’nun kadim halk kültürü ile harmanlanmasıyla oluşmuş,
dakat ve saygı gerektiren bir süreçten geçirerek yeni bir “ben”e sırtını yüzlerce yılın birikimine dayamış bu köklü mirasla Sivas,
ulaştırır. (IV) Buraya ulaşan bir kişinin geri dönüşü yoktur. (V) UNESCO’nun “Yaratıcı Şehirler Ağı”na katılmaya hazırlanıyor. (IV)
Zaten bu mertebeye ulaşan bir kişi, bu makamdan ayrılmaz da. Eğer kabul edilirse Türkiye’nin “Yaratıcı Şehirler Ağı”na katılan
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı- ikinci şehri, başvurusunu müzik alanında yapan Sivas olacak. (V)
dakilerden hangisi söylenemez? Başvuru UNESCO tarafından kabul edilsin ya da edilmesin, Sivas
sözlü kültürü ve müziği bu topraklardan tüm türkü dostlarının
A) I. cümlede geçişli fiil kullanılmıştır. gönüllerine yayılmaya devam edecek.
B) II. cümlede etken fiile yer verilmiştir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı-
C) III. cümlede geçişsiz bir fiil geçişli hâle getirilmiştir. dakilerden hangisi söylenemez?
D) IV. cümlenin yükleminde çatı özelliği aranmaz.
E) V. cümlede edilgen fiil kullanılmıştır. A) I. cümlede etken ve geçişli bir fiil kullanılmıştır.
B) II. cümlede geçişli ve geçişsiz fiillere yer verilmiştir.
C) III. cümlenin yüklemi dönüşlü bir fiildir.
D) IV. cümlenin yüklemi edilgen bir fiildir.
E) V. cümlede geçişsiz fiiller kullanılmıştır.
8. (I) Boğazkale ilçesindeki Hattuşa ve Alacahöyük kalıntılarını 10. (I) Yapay zekânın toplumsal ölçekte kabul görmesi için önce
kapsayan alanda, Çorum Valiliği tarafından 2010 yılında “Hitit bazı sorulara yanıt verebilmesi gerekiyor. (II) İşsizlik sorununun
Yolu” ve “Bisiklet Parkuru Projesi” hayata geçirildi. (II) Süslü bir yanı sıra, yapay zekânın ilk öğrenme aşaması için kullanılan
tablonun içinden geçiliyormuş hissi veren bisiklet rotaları, daha verinin taşıdığı önem de dikkatlerden kaçmıyor. (III) “AI (Artifi
çok dağ bisikleti için uygun. (III) 385 kilometrelik 17 yürüyüş cial Intelligence) eğiticileri” yazılımı dengesiz ve taraflı verilerle
parkurunun yanı sıra 6 ayrı bisiklet parkurunun toplam uzun beslediğinde bu programın ön yargılı düşünmesi ve buna göre
luğu 406 kilometreye ulaşıyor. (IV) Hattuşa’nın 1986 yılında kararlar alması kaçınılmaz görünüyor. (IV) Örneğin, yapay
UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne dâhil edilmesinin ardından zekânın jüri olduğu bir güzellik yarışmasında, sadece beyaz
bölge 1988 yılında millî park ilan edildi. (V) Ortaköy sırtlarındaki adayların ödül almış olması “Yapay zekânın hamurunda ırkçılık
zorlu parkurlarda pedal çevirirken Alacahöyük ve Şapinuva ören mı var?” sorularına neden olabilir. (V) Benzer şekilde, yapay
yerlerini, duvarlarındaki mitolojik figürlerle tanınan Yazılıkaya’yı zekânın karıştığı bir suç işlendiğinde ya da örneğin sürücüsüz
ziyaret edebilirsiniz. bir otomobil, yazılımdan kaynaklanan bir hata sonucu kazaya
karıştığında sorumluluğu kimin üstleneceği sorusunun yanıtı
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı-
belirsizliğini koruyor.
dakilerden hangisi söylenemez?
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisinin yük-
A) I. cümlede edilgen fiil kullanılmıştır. lemi etken ve geçişli bir fiildir?
B) II. cümlenin yükleminde çatı özelliği aranmaz.
C) III. cümlenin yüklemi geçişsiz bir fiildir. A) I B) II C) III D) IV E) V
D) IV. cümlenin yüklemi dönüşlü bir fiildir.
E) V. cümlede etken ve geçişli bir fiil kullanılmıştır.
72
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 13: CÜMLE TÜRLERİ
Yüklemin Türüne Göre, Yüklemin
Yerine Göre, Anlamına Göre,
UYGULAMA TESTİ - 30 Yapısına Göre Cümleler
1. Şiir sözcüklerde eriyen ve daha önce hissedilmiş coşkularla 4. (I) Madeni eşya fabrikası hafta tatiline hazırlanıyordu. (II) Fabri
yüklüdür. Ama bu coşkuların alışılmış olması, şiirin gücünden bir kanın yüz elli işçisinden sekseni pres makinelerinde çalışıyordu.
şey eksiltmez. Çünkü o, alışılmışı, biricik olana, hiç rastlanmamış (III) Üstleri başları paramparçaydı. (IV) Aşağı yukarı aynı boy ve
olana dönüştürdüğü zaman şiirdir ve asıl gücü de bundandır. aynı kalıpta olduklarından birbirlerine benziyorlardı. (V) Atölye
Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? nin makine gürültüsüyle yüklü ağır havasında ter döküyorlardı.
Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisi yapıca basit
A) İsim cümlesi değildir?
B) Birleşik cümle
C) Bağlı cümle A) I B) II C) III D) IV E) V
D) Devrik cümle
E) Olumsuz cümle
Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisi yüklemin Numaralanmış cümleler için aşağıdakilerden hangisi söy-
yerine göre diğerlerinden farklıdır? lenemez?
73
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-30
fit Ünite 13: Cümle Türleri
7. (I) Bu, sanatçının en son çıkan şiir kitabı. (II) 1987-1990 yılları 10. I. Yalnızlık bir yağmura benzer
arasında yazdığı şiirleri var. (III) Kitaptaki bölüm adları, aynı II. Yükselir akşamlara denizlerden
zamanda o bölümlerdeki ilk şiirlerin de adları. (IV) Sanatçı III. Uzak, ıssız ovalardan eser
bu kitabını bölümlere ayırmasa da olabilirdi. (V) Çünkü kitap, IV. Ağar gider göklere
istediğiniz sayfadan okumaya başlayabileceğiniz, kimi yerleri V. Her zaman göklerdedir
atlayıp kimi yerleri de geri dönerek okuyabileceğiniz bir yapıya Numaralanmış dizelerden hangileri devrik cümledir?
sahip.
Numaralanmış cümlelerden hangisi yüklem türü bakı- A) I. ve II. B) II. ve III. C) II. ve IV.
mından diğerlerinden farklıdır? D) III. ve V. E) IV. ve V.
73
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 13: CÜMLE TÜRLERİ
Yüklemin Türüne Göre, Yüklemin
Yerine Göre, Anlamına Göre,
ANALİZ TESTİ - 30 Yapısına Göre Cümleler
1. (I) Mavi Morpho kelebekleri, parlak mavi renkleri ile dikkat 4. (I) Güneş yavaş yavaş batıyor, köprünün ışıkları bir bir yanıyordu.
çekicidirler. (II) Kanat yüzeyindeki pulları kaplayan paketler (II) Denizin üzerine eflatun bir örtü seriliyordu. (III) İşte tam bu
halindeki çıkıntılar sayesinde bu parlak renk sağlanır. (III) sırada çıktı kestaneci karşımıza. (IV) Mis gibi kokuyordu her yer,
Kelebeğin kanatları bu çıkıntıların sıkıca paketlenmesi saye kavrulmuş kestaneyle. (V) Küçük ve şık tenteli kestanecinin
sinde çok geniş bir açı aralığında parlak görünebilmektedir. önündeki kalabalık belli ki onun meraklılarıydı.
(IV) Güney Kore’deki Kore İleri Bilim ve Teknoloji Enstitüsü’nden Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıda verilen-
Chung ve çalışma arkadaşları, bu özellikleri yansıtıcı malzeme lerden hangisi yanlıştır?
oluşturmak için kullanmışlardır. (V) Bunun sonucunda büküle
bilir film şeklinde yansıtıcı yüzeyler elde etmişlerdir. A) I. cümle, bağımsız sıralı bir cümledir.
Bu parçadaki cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden han- B) II. cümle, dolaylı tümleç, özne ve yüklemden oluşmuştur.
gisi söylenemez? C) III. cümle, devrik bir fiil cümlesidir.
D) IV. cümle, sıralı bir cümledir.
A) I. cümle, kurallı bir fiil cümlesidir. E) V. cümle, basit yapılı bir isim cümlesidir.
B) II. cümle, girişik birleşik bir cümledir.
C) III. cümle, öznesi isim tamlaması olan bir fiil cülesidir.
D) IV. cümle, kurallı ve birleşik bir cümledir.
E) V. cümle, birleşik yapılı bir cümledir.
A) I ve III B) III ve IV C) II ve V
D) III ve V E) I ve IV
74
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-30
fit Ünite 13: Cümle Türleri
7. (I) Bir kez “Seni gençliğime benzetiyorum.” demişti. (II) Bu sözleri 9. (I) Kategorik olarak Türkler birçok halı üretmiştir. (II) Uşak halısını
içimi ısıtırken ondan, yeni doğan oğlum adına bir şey rica etme diğer halılardan ayıran önemli farklardan ilki Murat Dağı’nda
rahatlığını da getirmişti. (III) Oğlum için bir ağaç dikmesini iste yetişen çam ağaçlarıdır. (III) Murat Dağı’nda yetişen çam ağaçla
miştim. (IV) Bu ricama hemen olumlu yanıt vermişti. (V) Bana rının gövdesi yüksek ve düz boyludur. (IV) Bu da uzun dokuma
uzun uzun Torosları, Çukurova’yı anlattı ve en uygun ağacın tezgahları ile büyük ebatta halı dokumaya olanak sağlamıştır.
pelit olacağını söyledi. (V) Bu nedenle de tek parça halinde dokunan Uşak halıları bü
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda yük salonları olan saraylara yakışan önemli bir aksesuar tercihi
verilenlerden hangisi yanlıştır? olmuştur.
Bu parçadaki numaralı cümlelerle ilgili olarak aşağıdaki-
A) I. cümle, sıralı cümledir. lerden hangisi söylenemez?
B) II. cümle, içinde sıfat tamlaması olan kurallı bir fiil cümlesi
dir. A) I. cümle, birleşik yapılı bir fiil cümlesidir.
C) III. cümle, nesne ve yüklemden oluşan bir fiil cümlesidir. B) II. cümle, kurallı bir ad cümlesidir.
D) IV. cümle, olumlu, kurallı ve basit bir cümledir. C) III. cümle basit yapılı bir cümledir.
E) V. cümle, içinde derecelendirme belirteci olan bağlı bir D) IV. cümle, anlamca olumlu bir cümledir.
cümledir. E) V. cümlede birden fazla yan cümlecik vardır.
8. (I) Tanzimat’la başlatılan yenilik hareketleri, asıl etkisini edebi 10. (I) Çağdaş şiirimiz dediğimizde, Cumhuriyet Dönemi’nin başlan
yat alanında hissettirmişti. (II) Bilim ve kültür alanında Doğu gıcından bugüne uzanan bir bütünden söz ediyoruz. (II) İçinde
ekseninde olan divan edebiyatı, sürekli yararlandığı kaynağını Garip, İkinci Yeni, toplumcu ya da başka adlarla anılabilecek
kurutmuş, tekrara düşmüştü. (III) Daha önce söylenenleri tek birçok anlayış bir arada olsa bile, bir bütün de var. (III) Türkçenin
rarlamaktan ileri gidemiyordu. (IV) Böylece edebiyatımızda uluslararası bir dil olmaması yüzünden dünyada doğru dürüst
yeni olanlara, farklı kaynaklara yönelme gereksinimi de iyice bilinmeyen ama çok önemli bir şiir bu. (IV) İçinde, herhangi
artmaktaydı. (V) Sanatçılarımız da aradıkları bu yeniliği Batı bir büyük edebiyat içinde bile çok önemli sayılacak şairler de
edebiyatında buldu, artık Türk edebiyatını besleyecek yeni bulunuyor. (V)Bu arada Oktay Rifat ne çok okunmaya başlayan
kaynak Doğu değil, Batı kültürüydü. şairler gibi okurun sürekli önünde oldu ne de yeterince anlaşı
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı- labildi.
dakilerden hangisi yanlıştır? Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangileri yükle-
min türüne göre diğerlerinden farklıdır?
A) I. cümle, yüklemi birleşik yapılı, birleşik bir cümledir.
B) II. cümle, öznesi söz öbeği olan, bağımlı sıralı bir cümledir. A) I ve III B) I ve V C) II ve III
C) III. cümle, girişik birleşik bir cümledir. D) II ve V E) IV ve V
D) IV. cümle, basit yapılı bir isim cümlesidir.
E) V. cümle, bağımsız sıralı bir cümledir.
74
fit
ÜNİTE 11: CÜMLENİN ÖGELERİ
TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 12: FİİL ÇATISI ÜNİTE 13: CÜMLE TÜRLERİ
DEĞERLENDİRME TESTİ - 15
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde çatı özelliği aranır? 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru nesneye yöneliktir?
A) Çiftliğe geldiğim günün gecesi bir türlü uyuyamamıştım. A) Kiraz ağaçlarının budamasını ne zaman yapar baban?
B) Dizi dizi sıralanmış mandalina ağaçlarında fırtına bekleyen B) Bugünkü maç hangi kanalda yayınlanacakmış?
yaprakların hareketsizliği vardı. C) Oraya gittiğimizde bizi terminalde kim karşılayacaktı?
C) Ev sahibimiz gün görmüş, yaşlı, sevimli bir ihtiyardı. D) Bu araba sizin istediğiniz paraya satılabilir mi?
D) Şiirini, bana şimdi çobanlarımızın anladığı dilden okurken E) Ankara’dan buraya kadar kimi görmeye gelmiş?
bütün ruhumla bu adama hayrandım.
E) Sonra günün birinde, o köylülerden birinin oğlu bu büyük
harabelere gönüllüydü.
2. (I) “Babam ve Oğlum”, genç bir adamın kuşak çatışması nede 5. (I) Orhun Anıtları, Türk kültür tarihinin, bugün için bilinen ilk
niyle on beş yıl küs kaldığı babasını ve tek başına büyütmeye yazılı belgeleridir. (II)Anıtlar; Türk dili, edebiyatı ve Türk tarihinin
çalıştığı oğlunu anlatıyor. (II) Belli ki büyük bir bütçe ayrılmamış ilk ve ebedi abideleridir. (III)Türk dili üzerinde çalışan bilginler
filme. (III) Film için yeri göğü inletecek bir kampanya düşünül için hazine kadar değerli bir kaynaktır. (IV) Kitabelerdeki dil,
memiş. (IV) Ancak film, insanı tam yüreğinden yakalıyor. (V) hayran olunacak ve hayret edilecek derecede mükemmeldir.
Seyrederken insan, ister istemez babasını düşünüp derinden (V) Bu eşsiz gelişmişlik, Türk yazılı edebiyatının ve Türklük
sarsılıyor hıçkırıklar arasında. düşüncesinin daha önceki devirlerde başladığının kanıtıdır.
Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde dönüşlü Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisi ögelerin
çatılı fiile yer verilmiştir? dizilişi bakımından ötekilerden farklıdır?
A) I B) II C) III D) IV E) V A) I B) II C) III D) IV E) V
3. Bir sanatçının en büyük başarısı çok fazla eser yaratmak veya 6. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi yapıca ötekilerden fark-
çok ödül kazanmak değil, bu sürekliliği kesintiye uğratmayan lıdır?
ve kendisini yaratıcılık serüveninden kopamayan bir rotaya
sokmasıdır. A) Acıkan ne olsa yer, acıyan ne olsa söyler.
Yukarıdaki altı çizili bölüm cümlenin hangi ögesidir? B) Benden sana öğüt, ununu elinle öğüt.
C) Adamak kolay, ödemek güçtür.
A) Özne D) Dost bin ise azdır, düşman bir ise çoktur.
B) Belirtili nesne E) Horoz ölür, gözü çöplükte kalır.
C) Zarf tümleci
D) İlgeç tümleci
E) Dolaylı tümleç
75
fit
Ünite 11: Cümlenin Ögeleri
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / D-15 Ünite 12: Fiil Çatısı Ünite 13: Cümle Türleri
7. (I) Mektubun bireysel düşünce ve duyguların ifade edilişinde 10. (I) Karacaoğlan hayata âşık, doğa güzelliği karşısında sarhoş
yaygın bir tür olarak kullanılması 17. yy. a tesadüf eder. (II) Bu biridir. (II) Onun şiirlerinde gezip dolaştığı yerlerin güzelliği
durum, bireyselleşmenin tarihi ile paralellik arz eder. (III) Mek bütün görkemiyle canlanır. (III) Bu doğa “ılgıt ılgıt esen seher
tup özü gereği mahremdir, kişiye özgü duygu ve düşünceleri yelleri”, “burcu burcu kokan bahçeleri, bağları”, “kıvrım kıvrım
yansıtır. (IV) O yerine göre samimi itirafların, hatta kişiye özel yaylaları”, “ yüce dumanlı dağları” ile hissedilerek, yaşanılarak
kalmış, muhataba ulaşmamış itirafların tutanağıdır. (V) Bu dile getirilmiştir. (IV) Karacaoğlan’ın şiirlerinde doğanın canlan
yönüyle mektup diğer türlerden ayrılır ama şiir gibi “özel” ve ması gençlik duygularının parıltısıyla iç içedir. (V) Bahar aşkın
“özgün” bir nitelik taşır. sembolüdür, aşk baharın.
Yukarıda numaralanmış cümleler için aşağıdakilerden Yukarıda numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdaki-
hangisi yanlış olur? lerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümle, girişik birleşik yapılıdır. A) I. cümle, iki ögeli, olumlu bir cümledir.
B) II. cümle, birleşik yapılı fiil cümlesidir. B) II. cümle, yüklemi türemiş yapılı, basit bir cümledir.
C) III. cümle, sıralı yapılıdır. C) III. cümle, birden fazla yan cümlesi olan girişik birleşik bir
D) IV. cümle, bağımlı sıralı yapılıdır. cümledir.
E) V. cümle, bağlı yapıdadır. D) IV. cümle, birleşik yapılı bir isim cümlesidir.
E) V. cümle, öge ortaklığı olan sıralı bir cümledir.
12. (I) Ziya Osman Saba, ilkin içe dönük, duyarlı şiirleriyle tanındı.
9. (I) İnsan, aklı sayesinde değişik konulara ilişkin bilgiler elde (II) Öykücü olarak yeterince değerlendirilmedi, öne çıkmadı. (III)
etmiştir. (II) Bu bilgilerin en önemlilerinden biri felsefi bilgidir. Oysa kent yaşamına ilişkin canlı gözlemler, değişen gelenekler
(III) Felsefe, insanın soru sormasıyla başlar. (IV) Felsefe, herhangi ve değer yargılarıyla örülü, geçmiş zamanın olumlu yanlarını
bir bilgiye sahip olmaktan daha çok, o bilgiyi aramayı amaç ayrıntılarda işleyen, kalıcı öyküler yazdı. (IV) İstanbul’un, gençlik
edinmektir. (V) Bu nedenle felsefede cevaplardan çok sorular yıllarındaki yaşamı, öykülerinin asıl mekânı oldu. (V) İki kitabın
önemlidir. da yer alan öyküleri tek bir kitapta topladı.
Yukarıda numaralanmış cümleler için aşağıdakilerden Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı-
hangisi söylenemez? dakilerden hangisi söylenemez?
A) I., basit yapılı fiil cümlesidir. A) I. cümle, yüklemi türemiş yapılı bir fiil cümlesidir.
B) II., olumlu, isim cümlesidir. B) II. cümle, bağımsız sıralı bir cümledir.
C) III., kurallı, birleşik cümledir. C) III. cümle, iki ögeli, birleşik bir cümledir.
D) IV., birleşik fiil cümlesidir. D) IV. cümle, basit yapılı, kurallı bir cümledir.
E) V., olumlu, kurallı cümledir. E) V. cümle, dolaylı tümleci olan, olumlu bir cümledir.
75
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 14: ANLATIM BOZUKLUĞU
Anlam Düzeyinde (Bağdaşıklık/
Sözcük) Anlatım Bozukluğu
UYGULAMA TESTİ - 31
1. Aşağıdakilerin hangisinde bir anlatım bozukluğu yapılmış- 4. Başarılı insanları kıskanmak şöyle dursun onlara büyük bir
tır? gıptayla imreniyorum.
Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakile-
A) Sırtına geçirdiği ipek gömlek iyice kirlenmişti. rin hangisidir?
B) Tepeyi çıkınca kasabanın evleri görülür.
C) Öğrenmenin ilk şartı dinlemeyi bilmektir. A) Tamlama yanlışı
D) Sevda ile Harun’u almaya gittik. B) Tümleç - yüklem uyumsuzluğu
E) Düşlerini gerçekleştirmek için uyanmalısın. C) Özne eksikliği
D) Sıralama yanlışı
E) Gereksiz sözcük kullanımı
3. Umut ve umutsuzluk iki ikiz kardeştir. 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu var-
Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdaki- dır?
lerden hangisidir?
A) Her gün, gün boyu konuşuyorsun.
A) Zıt anlamlı sözcük kullanımı B) Okula başladığımızdan itibaren birbirimizden hiç ayrılma
B) Özne - yüklem uyumsuzluğu dık.
C) Tümleç eksikliği C) Göz göre göre koca şirketi batırdılar.
D) Mantık yanlışlığı D) Herkesin gözü önünde konuşmaya başladılar.
E) Gereksiz sözcük kullanımı E) Duygularıma hakim olamayıp ağladım.
76
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-31
fit Ünite 14: Anlatım Bozukluğu
7.Düşünün bir ülkedeki her ferdin kalıtım şifresi bütün ayrıntı- 10. Tatil denildiğinde ilk aklıma gelen yer Bodrum oluyor.
I II Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerden hangi-
larıyl abilgisayara geçmiş, bilgisayarda detaylarıyla incelenmiş. sinden kaynaklanmaktadır?
III IV V
Yukarıda numaralanmış sözlerin hangisi cümleden atılırsa A) Gereksiz sözcük kullanılmasından
cümledeki anlatım bozukluğu giderilmiş olur? B) Sözcüğün yanlış yerde kullanılmasından
C) Çelişen sözcüklerin kullanılmasından
A) I B) II C) III D) IV E) V D) Gereksiz ek kullanılmasından
E) Sıralama yanlışlığından
8. Bize kendini temsilcisi olduğu şirketin sahibi olarak tanıştırdı. 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu var-
Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakile- dır?
rin hangisidir?
A) Öğretmene yanlışlarla dolu bir sınav kağıdı verdi.
A) Sözcüğün yanlış anlamda kullanılması B) Polisin uzun süre takip ettiği suçlular gözlem altına alındı.
B) Sözcüğün yanlış yerde kullanılması C) Gökyüzü bugün yine masmaviydi.
C) Sözcüğün gereksiz kullanılması D) En küçük kızını her şeyden çok seviyordu.
D) Tamlama yanlışlığı E) Bu kitapta, aradığımı bulabileceğimi söyledi.
E) Mantık yanlışlığı
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu
vardır? vardır?
A) Kendi yazılarımdan oluşacak bir kitap fikrine çok uzun za A) Yurtdışında yaşayan ama Türkiye’nin gündemi ve kültürüy
man yabancı kaldım. le ilgisini bir an bile kesmeyen yazarımız fikirlerini artık bir
B) Belki çeviride çok yoğunlaştığım, belki de adımın önüne TV programıyla duyuracak.
yazar sıfatını getiremediğim için. B) Bu ayki sohbetimizi bitirirken acı bir haberi de sizinle pay
C) Bu kitaba rağmen bugün de kendimi kesinlikle asla bir ya laşmak istiyoruz.
zar olarak kabul etmiyorum. C) Sokaktaki yapılan yeni binalar, bu çevrenin görünümünü
D) Gemide bulunanların kaybolmaya başlayan umutları ye iyice değiştirdi.
rinden canlandı. D) Toplantıya katılanlar bir türlü gündeme alınamayan konu
E) Çay kokusunu izleyelim bakalım, bu koku bizi nereye götü ları sordular.
recek. E) Bu soru benim kafamı karıştırdığı gibi sınava girmiş birçok
kişinin de kafasını karıştırmış.
76
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 14: ANLATIM BOZUKLUĞU
Anlam Düzeyinde (Bağdaşıklık/
Sözcük) Anlatım Bozukluğu
ANALİZ TESTİ - 31
1. (I) Mehmet Akif Ersoy’un düşünceleri, duyguları İslam eksenlidir. 4. Birkaç ay önce, şairlerin ve yazarların çoğunlukta olduğu bir top
(II) O, yaşamı boyunca çizgisini değiştirmemiş, manevi değerleri lantıya katılmıştım. Söz alanlar arasında tanımadığım, orta yaşlı
hep ön planda tutmuştur. (III) Çevresinde gördüğü, şahit olduğu bir katılımcı sıra kendisine geldiğinde konuşmaya başlayarak
olumsuzlukları düzeltmek, kötülüklerin önüne geçmek için “Değerli arkadaşlarım, sizlerden özür diliyorum; boğazımdan
vardır. (IV) Takati tükendiği zaman Mısır’a hicret eder. (V) İslam rahatsızım, sesim eksik çıkıyor, sizlerin bendenizi maruz görme
şairi bilmektedir ki kötülüğe ses çıkarmamak, karşı durmamak, nizi istirham ediyorum.” demesiyle olgun yaşlarda birkaç beyin
o kötülüğü yapmaktan farksızdır. oturduğu arka sıralardan hafif bir gülüşme duyuldu.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde anla- Yukarıdaki parçada eleştirilen kişinin yaptığı anlatım bo-
tım bozukluğu vardır? zukluğu aşağıdakilerin hangisiyle adlandırılır?
2. Eskiden bir duş almak vardı, şimdi de buna sahne almak ek
lendi. İnsanın, sunuculara “Bizim güzel dilimizin kendine özgü
kullanımları nerede?” diyesi geliyor. Biz duş yaparız, sahneye
çıkarız, onları herhangi bir yerden alamayız.
Yukarıdaki paragrafta yakınılan anlatım bozukluğu aşa-
ğıdakilerden hangisidir?
77
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-31
fit Ünite 14: Anlatım Bozukluğu
6. (I) Yaşamımda bir şeyleri parantez içine alınarak derin donduru 9. (I) İnsanın, yaşadığı sürece kimliği durmadan yenilenir. (II) Bir
cuya koymaktan kaçındım ben. (II) Çünkü böylesi parantezler, şairse kimliği öldüğünde bile sonlanmayacaktır. (III) Çünkü
insanın bir parçasını da hapsediyor. (III) Nokta koyabilmeyi onun metinleri durmadan yenilenecek, gözden geçirilecektir.
öğrendim sanıyorum, koymam gereken yer ve zamanda. (IV) Üç (IV) Farklı biçimlerde okunacaktır yazdıkları. (V) Bu nedenle
noktayı hiç sevmem; üç nokta bir bumeranga benzer, geçmişe sanatçının kimliği hep açık kalacaktır.
fırlatırsın, sana geri gelir. (V) Geçmişte kalan ve bitmiş bir ilişki Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir
insanın gelecek yaşamını da olumsuz etkiler. anlatım bozukluğu vardır?
Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde bir anla-
tım bozukluğu vardır? A) I B) II C) III D) IV E) V
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu var- 10. Eğilip bükülmüş, toprağa bulanıp soğumuş kelimeler var kar
dır? şımda; bulut parçalarına benziyorlar, aynı yöne giden.
Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakiler-
A) Bir kitap delisiydi; sahhafçıları, kitap fuarlarını, kıyıda köşe
den hangisidir?
de kalmış kitap tezgahlarını ondan sorardık hep.
B) Günün son ışıkları tepelerin ardında kayboluyordu.
A) Özne - yüklem uyuşmazlığı
C) Dağlarda yankılanan kuzu seslerini duyunca köyünün gü
B) Çatı uyuşmazlığı
zel yanını da bir çırpıda fark etti.
C) Sözcüğün yanlış yerde kullanımı
D) Kitaptaki anılarımı gözyaşları eşliğinde okuyup bir yandan
D) Sözcüğün yanlış anlamda kullanımı
da eski dostlarıma ait ayrıntıları aklına getirmeye çalışıyor
E) Tamlama yanlışlığı
du.
E) Şehrin bu en eski kapısının etrafında taş işçiliğiyle süslen
miş kemerler, ahşap evler ve halkın kullanımına sunulmuş
çeşmeler var.
8. Tarladaki ürünlerin hasadı sonrasında kazandığınız yüksek 11. Tarlayı sürmüş ve patates ekmiş.
orandaki kâr, sizi birkaç yıl rahat ettirir. Bu cümledeki anlatım bozukluğunun sebebi aşağıdakiler-
Bu cümledeki anlatım bozukluğunun sebebi aşağıdakile- den hangisidir?
rin hangisinde verilmiştir?
A) Nesne eksikliği
A) Gereksiz sözcük kullanılması B) Çatı uyuşmazlığı
B) Nesne eksikliği C) Özne eksikliği
C) Sözcüğün yanlış anlamda kullanılması D) Dolaylı tümleç eksikliği
D) Mantık hatası E) Özne-yüklem uyuşmazlığı
E) Özne yüklem uyumsuzluğu
77
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ ÜNİTE 14: ANLATIM BOZUKLUĞU
Cümle Düzeyinde (Bağdaşıklık/
Sözcük) Anlatım Bozukluğu
UYGULAMA TESTİ - 32
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğunun 4. Aşağıdakilerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
sebebi diğerlerinden farklıdır?
A) Edebiyatımız, düşünce dünyamızdaki yerini tespit etmek
A) Şiirimiz, Tanzimat edebiyatı döneminde hiç ya da çok az ve onun günümüz sorunlarına da ışık tutabilecek fikir, sa
değişmiştir. nat ve aksiyon yönünün olduğunu görmek gerekir.
B) Pencereyi açınca etrafın tertemiz olduğunu kuşların cıvıltı B) Her büyük millet, insanlığa mal olmuş fikir ve sanat adam
larını duydum. ları yetiştirmiştir.
C) Senin söylediğin her sözü o gün de bugün de destekliyo C) Edebiyat, sanat ve kültür dünyamızı zenginleştiren, fikir ha
rum. yatımızda derin izler bırakan bir şairdir Nazım.
D) O kötü günleri, arasından yıllar geçmesine rağmen bir türlü D) Sanatçının eğitim felsefesinde eğitim, milli değerlere bağlı
unutamıyordu. ve dünyadaki gelişmelere açıktır.
E) Sen arabanın ön koltuğuna, küçük kardeşin de arka koltu E) Ülkemizin en sıkıntılı devirlerinde doğan cumhuriyetle, ye
ğa otursun. niden dirilişe şahit olan sanatçı, ülkenin hemen her mese
lesine kafa yormuştur.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu yok- 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu
tur? vardır?
A) Çocukluğumdan beri bisiklete binmesini ve şiir yazmayı A) Mahallemizde meydana gelen olayları görüşmek üzere
çok severdim. toplandık.
B) Şiirlerimin birçoğu değişik dergilerde yayımlandılar. B) Kısa süre çalışılarak yapılan işten elde edilen kazanç az olur.
C) Etrafımdaki insanlar bana her zaman güvendiler ve destek C) Birçok ihtiyacın varken sen gösteriş ve özentiye yöneliyor
oldular. sun.
D) Okula gelirken ve giderken mutlaka bize uğrardı. D) Gece geç saatlere kadar kitap okuduğum zaman uyuyamı
E) Temiz bir çevre bize dedelerimizin emanetidir, onun için yorum.
her zaman saygıyla anmalıyız. E) Bazı uyarıcı ilâçlar, sporculara yarardan çok zarar vermekte.
78
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / U-32
fit Ünite 14: Anlatım Bozukluğu
7. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde öge eksikliğinden kay- 10. “Ben kışların kuruttuğu bir dal, sense taze bir bahar dalısın.”
naklanan bir anlatım bozukluğu yoktur? cümlesindeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerin hangisiyle
giderilebilir?
A) Problemlere korkmadan bakabiliyor, çözmek için çaba sarf
ediyordu. A) “Ben”den sonra (,) getirilerek
B) Yöneticinin, çalıştırdığı elemanları iyi tanıması ve güven B) “dal” sözcüğü “dalım” şeklinde yazılarak
mesi gerekiyor. C) “kışların” yerine “kışın” getirilerek
C) Bu konunun üzerinde çok duruldu, bence artık konuşulma D) “bahar dalısın” yerine “bahar dalı gibisin” yazılarak
malı. E) “bir” sözcüğü cümleden atılarak
D) Bu dergi her hafta çıkan haftalık bir fikir dergisiydi.
E) Ben onun beğendiklerini, o da benim beğendiklerimi izli
yordu.
78
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ
Genel Tekrar
ANALİZ TESTİ - 32
1. Aşağıdakilerin hangisinde anlatılanlar ayraç içinde veri- 3. (I) Doğal yaratım süreci üzerinde doğanın devingenliği yaratıcı
lenlerle uyuşmamaktadır? çalışma için iyi bir eğitimdir. (II) Bu durum sanatçıyı kökten ola
rak devindirme gücüne sahiptir. (III) Kendisinin devingen olması
A) Yazar, belli boşluklar bırakarak okuyucunun düş gücüyle nedeniyle yaratım yöntemlerinin gelişimini özgürce sürdürmesi
tamamlayıp boyutlandıracağı bir öykü yazmış. (okuru etkin açısından sanatçıya güvenilebilir. (IV) Bu yüzden sanatçı, kendi
kılma) özel dünyasındaki dış görünüşlerin mevcut durumunu, zaman
B) Yazar, okurun ilgisini canlı tutacak eylemlerin olduğu gibi ve uzam içinde rastgele yerleştirmiş olarak kabul etse de ba
aktarılmadığı, kendini kolay ele vermeyen, soyut bir öykü ğışlanmalıdır. (V) Bu, sanatçının irdeleyici görüşü ve duygu
dünyası yaratmış. (anlatımda kapalılığı yeğleme) yoğunluğu ile karşılaştırıldığında bütünüyle yetersiz kalacaktır.
C) İsmet Özel “Bir Yusuf Masalı” ile tüm insanlığın masalını yaz Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı-
dı. (evrensel olanı anlatma) dakilerden hangisi yanlıştır?
D) Edebiyatın ayak basılmamış bölgelerinden devşirdiği anla
tımıyla dikkat çeken bir yazardı. (özgünlüğü yeğleme) A) I. cümlede birden çok isim kullanılmıştır.
E) Öykülerimi okurların elinden bırakamayacağı bir dil ve kur B) II. cümlede belgisiz adıl bulunmaktadır.
gu ile oluşturdum. (düşsel bir derinlik kazandırma) C) III. cümlede dönüşlülük adılı vardır.
D) IV. cümlede farklı türde sıfatlar kullanılmıştır.
E) V. cümlede işaret adılı bulunmaktadır.
2.
Her insan, yaşamının belirli dönemlerinde geleceğe yönelik
planlar hangi mesleklerin kendisine uygun olacağını düşünür.
Bazıları küçük yaştan itibaren ne olmak istediklerini belirtirler.
I II
Eğer yaşam koşulları diledikleri mesleği seçmelerine olanak
sağlarsa bunlar, arzu ettikleri mesleği seçerek hayata atılırlar, 4. Eski Türkçede “kötü” anlamına gelen “yabız” kelimesi geçir
III diği ses değişikliğine koşut olarak bir anlam değişmesine ve
başarılı da olurlar. Ancak herkesin bu kadar şanslı olduğu iyileşmesine uğrayarak “iyi” anlamındaki “yavuz” kelimesini
IV oluşturmuştur. Yine “erik” sözcüğü olgunlaşmış meyveler için
söylenemez. İnsanların büyük çoğunluğu için meslek seçimi, kullanılırken bugün sadece bir meyvenin adı olarak kullanıl
çözümü güç bir sorundur. Çoğu zaman rastlantıların, aile veya maktadır.
V
Bu parçada dilin hangi yönü vurgulanmak istenmiştir?
çevre koşullarının, bu bireylerin meslek seçimini etkiledikleri
görülür.
A) Dilin ulusal bir kimliği bünyesinde barındırdığı
Bu parçada numaralanmış sözcüklerden hangisi zamir B) Dil sürekli gelişen, değişen, canlı, sosyal bir varlık olduğu
değildir? C) Dilin değişmez bazı kurallarının bulunduğu
D) Dilin zamanla diğer dillerin etkisine girebildiği
A) I B) II C) III D) IV E) V E) Toplumsal gelişimin dil aracılığıyla olduğu
79
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / A-32
fit Genel Tekrar
5. Metaetik teori olarak karşımıza çıkan Moore’un etik anlayışına 7. Sanat filmi yapıyorum, diyenler, öteki filmlerde sanat olmadı
göre, filozoflar bu konuda yüzyıllardır temel bir yanlış içinde ğını iddia ederek, kendi filmlerindeki izleyici yoksunluğunu,
dirler. Ona göre basit kavramların tarifi yapılamaz ancak bileşik bir “sanat filmi” şemsiyesi altına alıp konfor buluyorlar. Kendi
kavramların tarifi yapılabilir. Tıpkı sarı rengi gibi “iyi”nin de tarifi beceriksizliklerini kapattırmaya çalışıyorlar.
yapılamaz. Çünkü “iyi” kavramı basit bir kavramdır. Fakat iyi ile Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisinin örneği
ilgili yapılan her tanım iyiyi başka bir şeyle ilgili olarak ortaya yoktur?
koymaya çalışır. Mesela “iyi hazdır” demek iyiyi hazla açıklamak
yanılgısına düşmek demektir. Dolayısıyla iyinin doğal bir yönü A) Ünsüz yumuşaması
yoktur. İyi ile ilgili olarak aynı zamanda, iyiyi deneyimle açıkla B) Ünlü daralması
maya çalışan tabiatçı ahlak filozoflarıyla, onu metafizik içerik C) Kaynaştırma ünsüzü
lerle açıklamaya çalışanlar aynı yanılgıya düşmüşlerdir. İyi, sezgi D) Ünlü türemesi
yoluyla her insanda verili olarak bulunmaktadır. Metaetikçiler, E) Ünsüz benzeşmesi
böylece analitik bir şekilde ahlâkî öğeleri bu şekilde irdelerler.
Aşağıdakilerden hangisi metaetik teoriyi benimseyenle-
rin etik anlayışını açıklar?
79
fit TYT türkçe - FÖY İZLEME TESTLERİ GENEL TEKRAR
DEĞERLENDİRME TESTİ - 16
1. Yaşadığı son olaylar yüzünden işten ayrılabilir, hatta isyan 4. I. Üzüm üzüme baka baka kararır.
bayrağı açabilirdi. II. İtle yatan bitle kalkar.
Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakiler- III. Körle yatan şaşı kalkar.
den hangisidir? IV. Öfkeyle kalkan zararla oturur.
V. Topalla gezen aksamak öğrenir.
A) Gereksiz sözcük kullanımı Yukarıdaki atasözlerinden hangisi anlamca diğerlerinden
B) Dolaylı tümleç eksikliği farklıdır?
C) Özne-yüklem uyumsuzluğu
D) Sıralama yanlışlığı A) I B) II C) III D) IV E) V
E) Sözcüğün yanlış anlamda kullanılması
Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerin hangisin- Bu parça, düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangi-
den kaynaklanmaktadır? siyle sürdürülebilir?
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu 6. Sevdiklerine ve ailesine toz kondurmayan bir karaktere sahiptir.
yoktur? Altı çizili deyimin cümleye kattığı anlam aşağıdakilerin
hangisinde vardır?
A) Son sınıfta okuyan öğrenciler toplanıp pikniğe gidildi.
B) Küçük kardeşimi çok sever, her türlü etkinliğe götürürüm. A) Sizin bildiğinizin aksine, oldukça titiz ve güvenilirdir.
C) En arka sırada oturan çocuk çalışkan fakat zeki değildi. B) Hepimiz eşinin hatalarını gördüğümüz halde o, ısrarla bun
D) Sarsıntının ardından barakalar ve depolar oldukları yere ları yok sayıyordu.
göçtüler. C) Daima kusur arayan gözlerle çevresine bakardı.
E) Hastalandığım için hastanede baştan tırnağa muayeneden D) Sonunda dediğini yaptırır, inatçılığından vazgeçmezdi.
geçtim. E) Öğretmeninin bir dediğini iki etmezdi.
80
TYT TÜRKÇE - Föy İzleme Testi / D-16
fit Genel Tekrar
7. Gölün çevresine çadırlarını kurmuş bu göçmenleri birkaç 10. (I) Yıldızları silip süpüren, dağınık bir fırtına bulutu gibiydi.
gündür uzaktan izliyordum. İçlerine karıştığımda yabancı bir (II) Bazen bir tanesi tekrar görünüyor sonra yine kayboluyordu.
yüz görmenin tedirginliği ve merakı içinde bana bakıyorlardı. (III) Artık yaklaşan karanlığın korkusuyla delirmiş gibiydim.
Sonrasında da çocuklar oyunlarına, beyler kalay tezgahlarının (IV) Kontrolümü yitirmiştim. (V) Nefes nefese ve perişan bir
başına, kadınlar da odun ateşinde pişen yemeklerinin başına halde bir mumdan diğerine koşuyordum. (VI) Yaklaşan acımasız
çekiliveriyorlardı. Kendi hallerinde çoğu, mutlu insanlardı. şeyle çaresizce mücadele etmeye çalışıyordum.
Rengârenk elbiseleriyle genç kızlar, bulutlanmış gözlerle ya Yukarıda numaralanmış cümleler için aşağıdakilerden
birbirleriyle sohbet ediyorlar ya da göl suyuyla çamaşır yıkı hangisi söylenemez?
yorlardı.
Yukarıdaki paragrafta altı çizili yerlerde aşağıdakilerden A) I. de, farklı türde fiilimsiler vardır.
hangisi yoktur? B) II. de, birleşik yapılı, birleşik çekimli fiil kullanılmıştır.
C) III. de, edat ek eylem alarak yüklem olmuştur.
A) Nitelik bildiren sözcükler D) V. de, “nasıl” sorusuna cevap vardır.
B) Görsel ayrıntı E) VI. da, belgisiz sıfata yer verilmiştir.
C) I. kişili anlatım
D) Öyküleme
E) Tanımlama
12. Menekşe hangi saksıya girse eflatun bir acı büyüyor kalpte
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde dolaylı tümleç, belirtili
Kalbini söküp büyük sözler mi koyuyorsun yerine
isim tamlamasından oluşmaktadır?
Yukarıdaki dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylene-
A) Bizim mahallede oturan herkes birbirine karşı iyi davranır mez?
dı.
B) Yaşlı kadın, torununun elbiselerini özenle bavula yerleştir A) Dilek-şart kipiyle çekimlenmiş, basit fiil kullanılmıştır.
di. B) Haber kipiyle çekimlenmiş fiiller vardır.
C) Şehir halkı deprem korkusundan evlerine giremiyordu. C) Geçişsiz fiillere yer verilmiştir.
D) Elindeki poşetleri mutfağa kadar götürüversin. D) İstek kipiyle çekimlenmiş fiil vardır.
E) Kasetin kapağında sanatçının güzel bir fotoğrafı vardı. E) Bağ-fiil kullanılmıştır.
80