‫‪Vol.

6 • # 10 (243) Friday December 1, '17‬‬ ‫‪‬‬ ‫פרייטאג פרשת וישלח‪ ,‬י"ג כסלו תשע"ח לפ"ק‬
‫ָ‬ ‫ב"ה ‪‬‬

‫שּפאַנונג ביי תושבי קרית יואל צום מעמד "הנחת‬

‫אבן הפנה" פאַר נייעם בנין האדיר "בית אלטא‬
‫זייט ‪6‬‬
‫פיגא בני יואל ד'סאטמאר"‪ ,‬אי"ה זונטאג וישב‬‬
‫'מאנסי'‪?...‬‬
‫בוא"ש אין ָ‬
‫*‬ ‫אלפי תושבי מאָנסי ביי מעמד 'למען הציל'‬ ‫קאמּפיין‬
‫חנוכה פרויען ַ‬
‫באזוך אין 'לשכה'‬
‫ַא ַ‬
‫*‬ ‫פארגאנגענעם דאָנערשטאָג אין די זאַלן פון‬ ‫קלאמירט דורך‬
‫ּפרא ַ‬
‫ָ‬
‫זאגן די‬
‫וואס ָ‬
‫ָ‬
‫'אַטריום ּפלאַזאַ'‪ ,‬נעמען אַנטייל מיט גרויסע‬ ‫זייט ‪5‬‬
‫'צדקת העיר קרית יואל'‬
‫זייט ‪14‬‬ ‫'מתייצבים'‪?...‬‬
‫סכומים לטובת דעם נייעם "קרן ויואל משה"‬
‫ראבלעם מיט‬
‫דער ּפ ָ‬ ‫הערליכער ביהמ"ד‬
‫ּפ ַארקינג‬ ‫פילצאליגע אפיסעס‬
‫ָ‬ ‫פאר די‬
‫פארטיילט תמיכה ַ‬‫וואס ַ‬
‫ָ‬
‫זייט ‪16‬‬
‫וועלכע זענען עוסק אין די פעולות הצלה‬ ‫געעפענט אויף‬
‫אינטערעסאנטע‬ ‫ראטעווען בחורי ישראל משמד הגיוס‬‫צו ַ‬ ‫שארר' אין‬
‫'לעיק ָ‬
‫זייט ‪32‬‬ ‫מעסעדזשעס‬
‫זייט ‪9‬‬
‫בלומינגראוו‬
‫ָ‬
‫‪Friday‬‬ ‫פרייטאג‪ ,‬פרשת וישלח‪,‬‬
‫ָ‬
‫‪December 1,‬‬
‫‪'17‬‬
‫בס"ד‬ ‫י"ג כסלו‬
‫תשע"ח‬
‫פרישע סעריע שיעורים‬
‫‪FAMILY CORNER‬‬
‫ווינקל‬ ‫פאמיליע‬
‫ַ‬
‫)‪Vol. 2 • # 10 (43‬‬ ‫פון התאחדות אברכים‬
‫ד'סאטמאר יעדן מוצאי שבת‬
‫מיט בלויז‬
‫זייט ‪7‬‬
‫‪ $120‬לשנה‬
‫וואס באטרעפט אויף א חודש'ליכער לוח בלויז ‪$10‬‬

‫צענטראַלער אָפיס געעפנט פאַר 'ועד למען אסירי ציון' וועלכע העלפט‬
‫פאר בני הכולל און כלי קודש ‪ $72‬לשנה‬

‫און באַגלייט אסירי ציון אין טורמע און מיט אַלע געריכטליכע ּפראָצעדורן‬
‫זייט ‪1‬‬ ‫טאלטשווא קרית יואל שליט"א‬
‫טמאר ע"ה‪ ,‬נדבת לבו פון הגה"צ אבד"ק ָ‬
‫מסא ַ‬
‫גערופן 'בית ַאלטא פיגא' ע"ש הרבנית הצדקנית ַ‬ ‫התרוממות‬
‫די צוויי‬ ‫מיטצוהאלטן די אינהאלטסרייכע און אויפגעכאפטע‬
‫העכסט‬
‫אויפגע־‬
‫שיעור‬
‫‪1- 1‬‬
‫טעגליכע שיינע‬
‫דורך הרה"ג ר' לייבוש דייטש שליט"א‬
‫דריקט‪:‬‬
‫כאפטע‬
‫א ליקוט פון שיעורים פון פארשידענע מגידים שמועסן פון חיזוק‬
‫שיעורים‬
‫אויפן‬
‫ליין‬
‫השבוע‬
‫‪5‬‬
‫‪ 718-298-4641‬אויף די פרשת‬
‫צוטיילט אויף די חמשה חומשי תורה‬
‫דריקט‪:‬‬
‫‪REACH US AT: 845.774.6495‬‬
‫‪SERVICE@AWRWINDOWS.COM‬‬

‫‪Chipped Tiles‬‬
‫‪Cracked Tiles‬‬
‫‪Broken Saddle‬‬
‫‪Cracked Grout‬‬
‫‪Call us to get it fixed‬‬

‫‪845.395.8885‬‬

‫‪C. Schwartz‬‬ ‫‪917-560-1695‬‬

‫אין פאל פון אן‬
‫עקסידענט ח"ו‪,‬‬
‫‪AUTO GLASS‬‬ ‫‪ON WHEELS‬‬ ‫רופט גלייך‪:‬‬

‫‪783.6863‬‬
‫‪845-388-1616‬‬ ‫‪No1autoglass.com‬‬ ‫‪By Schwartz's‬‬

‫‪24 Hour Towing‬‬ ‫‪Car Rental‬‬ ‫‪Auto Body Repair‬‬

‫‪sinc 1997‬‬
‫‪845‬‬

‫‪252 ACRES RD. MONROE, NY‬‬

‫‪845.205.9990‬‬ ‫!!!‪Your Job May Be FREE‬‬ ‫‪Certified By All Insurance Companies‬‬ ‫‪845-782-2426‬‬
 ‫בעזרת השם יתברך‬

‫ה‬ ‫ב‬‫י‬‫ח‬ ‫ל‬‫ש‬ ‫ה‬‫קריא‬

‫ג‬‫י‬‫פ‬ ‫א‬‫ט‬‫ישיבה תורה ויראה ובית אל‬
‫א‬ ‫בני יואל ד'סאטמאר‬
‫תלמידי וחסידי מרן רביה"ק זי"ע‬
‫קרית יואל יצ"ו‬

‫ר ושבח לקל גומר עלינו הננו בזה‬

‫ב‬‫ח‬ ‫ל‬‫ש‬ ‫להזמין בקריאה‬ ‫ברוב שי‬
‫ה‬ ‫מ‬‫ע‬‫מ‬‫ב‬ ‫ף‬ ‫ת‬‫ת‬‫ש‬ ‫לכל ידידינו לבוא לקחת חבל ולה‬
‫ד‬

‫הנחת‬
‫אבן הפנה‬ ‫לבנין החדש המפואר‬
‫בית אלטא פיגא ד'סאטמאר‬
‫שיבנה לשמה ולזכרה הרבנית הצדיקת אלטא פיגא בת רבי אביגדור זללה"ה‬
‫שתיערך בעז"ה בסוד ישרים ועדה‬
‫וישב‬ ‫פ'‬ ‫א'‬ ‫ביום‬
‫לסדר "ואשר הוא עושה ה' מצליח" תשע"ח לפ"ק‬
‫בשעה ‪ 8:00‬בערב‬

‫באולם ששון ושמחה‬

‫‪ 156‬עיקערס ראוד‬
‫ה ב נ ין‬
‫בורא עולם בקנין השלם זה‬
‫עינינו צופיות למרום שהבית הזה יהי' עליון לחינוך הבנות בדרך ישראל סבא עד ביאת ינון בעגלא ובזמן קריב במהרה דידן אמן‪.‬‬
‫הנהלת המוסדות‬

‫פרייטאג פרשת וישלח‪ ,‬י"ג כסלו תשע"ח‬

‫ָ‬ ‫‪2‬‬
 ‫וּ‬‫נ‬‫ּ‬ ‫ָ‬
‫ל‬ ‫ֻ‬
‫כּ‬ ‫ם‬‫וֹ‬‫י‬ ‫הַ‬ ‫ה‬‫ֹ‬ ‫פ‬ ‫ה‬‫ל‬‫ֶ‬ ‫א‬
‫ֵ‬
‫י"ִ‬‫י‬‫ח‬‫ַ‬ ‫ַנ ְחנוּ‬
‫!ם‬ ‫ֲא‬

‫מוצש״ק וישב • פּיער ‪36‬‬

‫ישיבה תורה ויראה ובית רחל דרבינו יואל מסאטמאר‬
‫נתייסדה ע"י מרן רבינו הקדוש זי"ע • בנשיאות כ"ק מרן אדמו"ר שליט"א‬

‫‪3‬‬ ‫‪Friday November 3, '17‬‬

 Mocha Caramel Vanilla Caramel Strawberry Chocolate Vanilla Chocolate Mocha Chocolate

‫ י"ג כסלו תשע"ח‬,‫פרייטאג פרשת וישלח‬

ָ 4
‫העכער ‪ 300‬לומדי כולל ויואל משה ד'סאטמאר הערן "דרשת‬
‫פתיחת הזמן" פונעם ראש הכולל הגה"צ הדומ"ץ שליט"א‬
‫געווען בעניני לימוד התורה און‬
‫וואס עס‬‫שטארק ַארויסגעברענגט ָ‬ ‫ַ‬
‫איז די התחייבות פון ַא בן תורה‪ַ ,‬אז‬
‫נאר שטייגן אין לערנען‬ ‫מען קען ָ‬
‫אויב מען ליגט ראשו–ורובו אין‬
‫די תורה הק'‪ ,‬און מען ליגט נישט‬
‫אין קיין הבלים און אין וועלטליכע‬
‫נייעס אד"ג‪ ,‬ווייל די התנהגות פון‬
‫ַא בן תורה איז ַאן ָאּפשּפיגלונג‬
‫פון די חשיבות פון לימוד התורה‪.‬‬
‫האט דער דיין מעורר געווען‬ ‫אויך ָ‬
‫ממשיך צו זיין ווייטער ביתר שאת‬
‫וביתר עז מיט ַא פעסטע שמירת‬
‫הזמנים‪ ,‬און מקיף זיין די לימודים‬
‫על בוריים‪.‬‬
‫האט דער דיין‬ ‫ָ‬ ‫גלייכצייטיג‬
‫שליט"א מחזק די תקנות הכולל‬
‫האבן‬‫דארף ָ‬
‫סעלפאון ָאן‬
‫ָ‬
‫ַאז יעדער חבר הכולל ַ‬
‫ַא גענצליך כשר'ן‬
‫טעקס כפי הוראות כ"ק מרן אדמו"ר‬
‫שליט"א פאר די בני הכוללים‪.‬‬
‫האט דערהויבן דעם‬ ‫די דרשה ָ‬
‫הדומ"ץ שליט"א אויפגעטרעטן מיט‬
‫ַא לענגערע דרשת התחזקות לרגל‬
‫פתיחת הזמן‪ ,‬ווי ער פירט זיך ווייל‬
‫"אין חסידות כתחילתו"‪ ,‬און ווען‬
‫האלט שוין טיפער אינמיטן‬ ‫מען ַ‬
‫זמן איז דער סדר ַאז עס ווערט‬
‫דעמאלט די‬
‫ָ‬ ‫אביסל שוואכער‪ ,‬איז‬
‫צייט צו ברענגען א התחדשות ביי‬
‫די לומדים‪.‬‬
‫האט מעורר‬ ‫דער דיין שליט"א ָ‬
‫גייסטרייכער שבת מיט געהויבענעם גאַסט‬
‫הרה"ג רבי דוד הירשלער שליט"א‬
‫מגדולי המשפיעים בעיה"ק ירושלים‬
‫אונטער‪ ,‬על כל צעד ושעל מיט‬
‫טאט‪ַ ,‬אזוי ַאז יעדער‬
‫ראט און מיט ַ‬‫ַ‬ ‫גרויסע כוחות ווערן אריינעלייגט‬
‫האט‬‫יונגערמאן שּפירט זיך ַאז ער ָ‬
‫ַ‬ ‫זאל ווערן‬
‫וואס העלפט צו‬ ‫ַא סעד לתומכו ָ‬
‫וואקסן און בליען בגשמיות‬‫קענען ַ‬
‫וברוחניות מעלה מעלה בדרך התורה‬
‫והיראה‪.‬‬
‫האלט שוין‬ ‫ַ‬ ‫יעצט ווען מען‬
‫ַ‬
‫וואכן פונעם נייעם זמן‪,‬‬‫עטליכע ָ‬
‫האט דער ראש הכולל הגה"צ‬ ‫ָ‬
‫אויסשטייגן תלמידי חכמים מופלגים‪.‬‬ ‫קרית יואל‪ — .‬דער נייער‬
‫ווינטער–זמן בין כותלי כולל‬
‫אז יעדער אינגערמאן ָ‬ ‫האט‬ ‫טמאר ָ‬‫ד'סא ַ‬
‫ַ‬ ‫אברכים ויואל משה‬
‫איינגעארדנט און פולשטענדיג‬‫ָ‬ ‫זיך ב"ה ָאנגעהויבן מיט'ן רעכטן‬
‫מסודר מיט חברותות זיך צו קענען‬ ‫פיס‪ ,‬מיט גרויס הצלחה וסייעתא‬
‫קובע זיין עתים לתורה‪ .‬די ראשי‬ ‫דשמיא‪.‬‬
‫החבורות שטייען שטענדיג גרייט‬ ‫בארימטער מבצר‬ ‫דער כולל איז ַא ַ‬
‫אינגערמאן‬
‫ַארויסצוהעלפן יעדן‬ ‫התורה וואו ַאריבער ‪ 300‬יונגעלייט‬
‫מיט סיי וועלכע שוועריגקייט‬ ‫פארשידענע סוגיות‬ ‫זענען עוסק אין ַ‬
‫וואס קומט‬ ‫ָ‬ ‫ּפראבלעם‬
‫ָ‬ ‫ָאדער‬ ‫אין ש"ס און מקצועות אין שו"ע‪ ,‬און‬
‫ַאלעס אינאיינעם דינט דער כולל‬
‫אלס ַא צענטראלער מקום תורה‪,‬‬
‫וואו יעדע גרופע איז זיך משלים‬
‫וואכן‬‫ָ‬
‫באזונדערע מקצוע‪.‬‬
‫עטליכע‬
‫אויף ַא ַ‬
‫שטייענדיג‬
‫האט זיך‬ ‫וואס דער כולל ָ‬ ‫נאכדעם ָ‬ ‫ָ‬
‫פריש געעפנט בשעה טובה ומוצלחת‬
‫צום נייעם זמן הלימודים‪ ,‬וואו‬
‫האבן די זכי'‬ ‫איבער ‪ 300‬יונגעלייט ָ‬
‫נגעשלאסן צווישן די יושבי‬
‫ָ‬
‫אוהל אין דעם מבצר התורה‪ ,‬הערט‬
‫מען שוין די גוטע גריסן פון אידן‬
‫צו זיין ָא‬

‫גייסט פון די לומדי הכולל וועלכע‬
‫האבן געשעּפט גרויס חיזוק בעמל‬ ‫ָ‬
‫גאנצן ווינטער‬ ‫ַ‬ ‫פאר'ן‬
‫ַ‬ ‫התורה‬
‫זמן הבעל"ט‪ ,‬און בעיקר איבער‬
‫אויסנוצן די צייט בלימוד התורה‬
‫ועבודת ה' ובמעשים טובים‪ ,‬און‬
‫ווייטער שטייגן בתורה ויראת‬
‫שמים‪.‬‬
‫עס איז דער וואונטש פון יעדן‬
‫ַאז חפץ ה' בידם יצליח להגדיל‬
‫תורה ולהאדירה צו קענען ממשיך‬
‫זיין ווייטער ביתר שאת וביתר עוז‪,‬‬
‫צו קענען קונה זיין שלימות און די‬
‫באגלייטן‬ ‫וואס וועט זיי ַ‬ ‫מקצועות‪ָ ,‬‬
‫גאנצן לעבן‪.‬‬ ‫אויפן ַ‬
‫בוזשעווען אין די דרויסנדיגע וועלט‪.‬‬ ‫ענטפאנגען‬
‫ַ‬ ‫האט‬
‫שטאט קרית יואל ָ‬‫ָ‬ ‫קרית יואל‪ — .‬די‬ ‫טאג‬
‫"פאלן ַאריין" אינמיטן ָ‬ ‫ַ‬ ‫וואס‬
‫ָ‬
‫דער הויכּפונקט פונעם שבת איז געווען ביי מנחה‬ ‫גאסט‪ ,‬מגדולי המשפיעים‬ ‫בכבודה של תורה ַא חשוב'ן ַ‬ ‫אין ביהמ"ד הגדול און דערציילן‬
‫געווארן אין שטוב‬
‫ָ‬ ‫געּפראוועט‬
‫ַ‬ ‫וואס איז‬
‫ושלש סעודות ָ‬ ‫בעיה"ק ירושלים‪ ,‬הרב הגאון רבי דוד הירשלער שליט"א‪,‬‬ ‫מיט שעצונג און התפעלות וועגן‬
‫פון הרבני הנגיד הנכבד ר' רפאל עקשטיין הי"ו‪ ,‬וואו‬ ‫רגאנגענעם שבת פרשת‬ ‫פא ַ‬‫האט געוויילט דעם ַ‬
‫וועלכער ָ‬ ‫וואס‬
‫דעם הדרת קודש'דיג בילד ָ‬
‫רזאמלט אן ערנסטער ציבור בני תורה‬ ‫פא ַ‬‫האבן זיך ַ‬‫עס ָ‬ ‫ויצא בתוככי העיר‪.‬‬ ‫מען זעט‪.‬‬
‫שטאט זיך צו‬‫ָ‬ ‫ובני הישיבות מסלתה ומשמנה פון די‬ ‫הרה"ג רבי דוד הירשלער שליט"א‪ ,‬איידעם פון הגאון‬ ‫ווען מען גייט ַאריין אין‬
‫דערווארעמען די הערצער לתורה ועבודה‪.‬‬ ‫ַ‬ ‫הצדיק רבי חיים אורי פריינד שליט"א חבר הבד"ץ העדה‬ ‫ביהמ"ד ווערט ַאנטּפלעקט דעם‬
‫נאכ'ן זינגען די זמירות מיט גרויס התלהבות‪ ,‬איז‬ ‫ָ‬ ‫החרדית וראש ישיבת רמ"א בעיה"ק ירושלים תובב"א‪,‬‬ ‫וואונדערליכן מחזה ווי די בני תורה‬
‫ווארימער שמועס פונעם‬ ‫גאר ַ‬‫געווארן ַא ָ‬
‫ָ‬ ‫געהערט‬ ‫קאנט בעולם התורה והחסידות‬‫בא ַ‬
‫בארימט און ברייט ַ‬
‫איז ַ‬ ‫קאכן זיך אין לערנען‬ ‫לומדי הכולל ָ‬
‫האט מעורר געווען‬ ‫גרויסן משפיע שליט"א‪ ,‬וועלכער ָ‬ ‫ַאלס איינער פון די גדולי המשפיעים בירושלים עיה"ק‪,‬‬ ‫מיט ַא ריתחא ושעשועי דאורייתא‬
‫האט מיט זיין לשון‬ ‫מיט דברי מוסר והתעוררות‪ ,‬און ָ‬ ‫וועלכער איז כמעיין המתגבר בכל מכמני התורה‪ ,‬און‬ ‫באגלייט‬‫ַ‬ ‫און חדותא דשמעתתא‪,‬‬
‫באטייליגער‬‫אויפגעפלאמט די מבקשי ה'‪ .‬דער ַ‬ ‫ַ‬ ‫לימודים‬ ‫איז ַא דולה ומשקה פון תורתן של רבותינו הקדושים‬ ‫מיט ַא זעלטענע התמדה און תשוקה‪,‬‬
‫וואס זענען געקומען זיך צוהערן צו די טייערע‬ ‫ציבור ָ‬ ‫וויאזוי זיך‬
‫ַ‬ ‫נ"ע‪ ,‬איבערגענדיג די ריכטיגע השקפות‬ ‫זיך צו קענען משלים זיין אין די‬
‫גאסט שליט"א‪,‬‬ ‫דברי תורה און שיחות פונעם גרויסן ַ‬ ‫האלטן בתורה ויר"ש‪ ,‬און נישט‬‫מחזק צו זיין‪ ,‬און זיך ַ‬ ‫פארשידענע מקצועות בתורה‪,‬‬ ‫ַ‬
‫האבן געשעּפט גרויס חיזוק ותענוג‪.‬‬ ‫ָ‬ ‫נאך די גלי הנסיונות וועלכע‬ ‫נאכגעשלעּפט ָ‬ ‫ווערן ָ‬ ‫איינקויפן קניני החכמה און בעז"ה‬

‫חנוכה פרויען קאַמּפיין ּפראָקלאַמירט דורך 'צדקת העיר קרית יואל'‬

‫קאסע‬ ‫שפירן פאר א נס אז דער "צדקת העיר" ַ‬ ‫נאענטע טעג — געווינט ‪ 100‬מאל די נדבה‬
‫עסקניות וועלן ארומרופן אין די ָ‬
‫שטיצט זיי אז זיי זאלן חס ושלום נישט‬
‫אונטערברעכן‪.‬‬ ‫טאג–טעגליך‪ ,‬מען העלפט ארויס‬ ‫קרית יואל‪ — .‬אין א פרישע רינגעלע אין די גאלדענע‬
‫לעידיס–אקזולערי פון "צדקת‬ ‫ָ‬ ‫די‬ ‫הונדערטער נויטבאדערפטיגע שטיבער‬ ‫קלאמירט‬‫ּפרא ַ‬
‫קייט פון "צדקת העיר"‪ ,‬איז יעצט לכבוד חנוכה ָ‬
‫איינגעשּפאנט חשוב'ע‬
‫ַ‬ ‫העיר" האט‬ ‫אין פארשידענע ערליי נויט‪-‬פעלער‪.‬‬ ‫געווארן דער גאר וויכטיגער און דרינגענדער "חנוכה פרויען‬ ‫ָ‬
‫שטאט‪,‬‬ ‫ָ‬ ‫עסקניות איבער אלע גאסן פון‬ ‫עס איז זעלבספארשטענדליך אין וואס‬ ‫קאמּפיין"‪ ,‬וואס וועט געבן די געלעגנהייט פאר די חשוב'ע‬ ‫ַ‬
‫וועלכע וועלן אנרופן אלע שכנים און‬ ‫פאר א ריזיגע געלטער אזא אימּפעריע‬ ‫טישע–קאסע‪,‬‬
‫ַ‬ ‫שטא‬ ‫ָ‬ ‫נשים צדקניות צו קענען שטיצן די‬
‫ברייטהארציגע נדבה‬ ‫ַ‬ ‫אפנעמען אייער‬ ‫ציט אריין‪ ,‬ובפרט אויף צו קענען זיך‬ ‫און דערמיט באלייכטן און אריינברענגען א פרישער‬
‫פאר די נצרכים פון שטאט וואס קוקן אזוי‬ ‫פארברייטערן מיט נאך געוואונטשענע‬ ‫דערלייכטערונג אין די שטיבער פון פילע נצרכים‪ ,‬צווישן‬
‫שטארק ארויס דערויף‪.‬‬ ‫ּפראיעקטן לטובת בני העיר‪.‬‬‫ָ‬ ‫זיי די אייגענע שכנים און קרובים‪.‬‬
‫געווארן‬
‫ָ‬ ‫קלאמירט‬‫ּפרא ַ‬
‫ָ‬ ‫א גאר שיינער גורל איז‬ ‫עס איז ב"ה שטארק ָאנמערקבאר די ווארימקייט צווישן‬ ‫שטאטישע צדקה–‬ ‫ָ‬ ‫באמת איז איבריג צו שרייבן איבער די‬
‫וואו די געווינערין וועט באקומען הונדערט מאל אזויפיל‬ ‫שטאט מיט'ן שטיצן און ארויסהעלפן‬ ‫ָ‬ ‫די איינוואוינער פון‬ ‫קאסע "צדקת העיר" וועלכע דינט ַאלס דער צענטראלער‬ ‫ַ‬
‫פונעם סכום וואס זי האט מנדב געווען פאר די "צדקת‬ ‫עניי העיר‪ ,‬און די חשוב'ע עסקנים און הנהלה פון "צדקת‬ ‫שטאט‪ ,‬און‬
‫ָ‬ ‫אדרעס און צענטער לכל עניני צדקה וחסד אין‬
‫פרויען–קאמּפיין‪ .‬דאס מיינט‪ ,‬אז פאר די מינימום–‬ ‫ַ‬ ‫העיר"‬ ‫העיר" זענען איבערגעפילט מיט ארבעט‪ ,‬אבער מען קען‬ ‫קאנטע‬ ‫גוט‪-‬בא ַ‬
‫ַ‬ ‫רעכנט אריין פארשידענע ערליי שטילע און‬
‫דאלער וועט מען קענען געווינען ‪ ,$1,800‬פאר‬ ‫נדבה פון ‪ָ 18‬‬ ‫נאך אלץ זייער שווער נאכקומען דעם פאקטישן פארלאנג‬ ‫האט איין ציל‪ :‬ארויסצוהעלפן בדרך‬ ‫וואס אלעס ָ‬‫ּפראיעקטן‪ָ ,‬‬‫ָ‬
‫דאלער וועט מען קענען געווינען ‪.$3,600‬‬ ‫א נדבה פון ‪ָ 36‬‬ ‫צו דעקן די אלע שווערע קאסטן‪.‬‬ ‫כבוד די עניי העיר און די גרויסע צאל קינדער‪-‬געבענטשטע‬
‫דער געווינער וועט קענען ערהאלטן ביז אזויפיל ווי ‪$10,000‬‬ ‫זאך לרגל די ימי‬ ‫ּפאסיגע ַ‬
‫דעריבער איז עס זייער ַא ַ‬ ‫משפחות בליעה"ר‪.‬‬
‫דאלער!‬‫דאלער‪ ,‬פאר א נדבה פון ‪ָ 100‬‬ ‫ָ‬ ‫קאמּפיין‬
‫החנוכה ָאנצושליסן די חשוב'ע עזרת נשים אין ַא ַ‬ ‫ראנען אין קרית יואל הונדערטער משפחות‬ ‫פא ַ‬
‫ליידער איז ַ‬
‫ּפאסט‬ ‫נאענטע טעג אנקומען אויף ָ‬ ‫באזונדער וועט אין די ָ‬ ‫וויבאלד‬
‫ַ‬ ‫שטא ָאטישע ארימעלייט‪,‬‬
‫ָ‬ ‫שאפן געלט פאר די‬ ‫פון ַ‬ ‫ּפלאגן זיך שטארק אויף פרנסה‪ ,‬און זענען שטארק‬ ‫ָ‬ ‫וועלכע‬
‫רמאציע‪,‬‬ ‫אינפא ַ‬
‫ָ‬ ‫בראשור מיט פארשידענע‬ ‫ָ‬ ‫א גאר–רייכער‬ ‫דאך געשען דורך יהודית‪ ,‬וועלכע האט‬ ‫דער נס חנוכה איז ָ‬ ‫שטאטישע צדקה–‬ ‫ָ‬ ‫אנגעוויזן אויף הילף‪ .‬אלס די צענטראלע‬
‫וואו די חשוב'ע פרויען וועלן זיך קענען נענטער באקענען‬ ‫געראטעוועט כלל ישראל פון די ענגשאפט וואס דער‬ ‫קאסע‪ ,‬דינט "צדקת העיר" זיי ארויסצוהעלפן בחפץ לב‬ ‫ַ‬
‫פרויען–קאמּפיין‬
‫ַ‬ ‫דעטאלן און ַאּפציעס ארום די חנוכה‬‫ַ‬ ‫מיט די‬ ‫יוני'שער גענעראל האט זיי געברענגט‪ .‬דערפאר אויך בימים‬ ‫איבער'ן יאר‪.‬‬
‫פון "צדקת העיר"‪.‬‬ ‫ההם בזמן הזה איז עס א געוואלדיגער זכות ארויסצוהעלפן‬ ‫עס לאזט זיך ממש נישט גלייבן‪ ,‬וויפיל שווערע‬
‫בזכות נשים צדקניות נגאלו‪.‬‬ ‫די אייגענע קרובים און שכנים פון ענגשאפט‪ ,‬וועלכע‬ ‫נאמישע סכומים עס גייט ארויס פון "צדקת העיר"‬ ‫סטרא ָ‬
‫ָ‬ ‫ַא‬

‫‪5‬‬ ‫‪Friday November 3, '17‬‬

 ‫שּפאַנונג ביי תושבי קרית יואל צום מעמד "הנחת אבן הפנה" פאַר נייעם‬
‫בנין האדיר "בית אלטא פיגא בני יואל ד'סאטמאר"‪ ,‬אי"ה זונטאג וישב‬‬
‫ּפראכטפול צוגעגרייט אין זאל "ששון ושמחה" — מעמד "יציקת היסודות" במעמד הרבנים שליט"א‬
‫כפאלגענדע טעג‬
‫נא ָ‬‫פולקאמע‪-‬יסודות הבנין אין די ָ‬
‫ווייטער און זיך דערהאלטן ע"ד ישראל‬
‫סבא אזוי ווי מיר האבן מקבל געווען‬
‫בבית מדרשו‪.‬‬
‫עס וועלן נתכבד ווערן מיטן גיסן‬
‫דעם "אבן הפינה" די חשוב'ע רבנים‬
‫הגאונים שליט"א‪ ,‬און אזוי אויך די‬
‫פטרוני ונדבני הבנין די נחשונים‬
‫לדבר וואס האבן שוין גענומען אויף‬
‫זיך צו האבן א חלק אינעם בנין החדש‪,‬‬
‫זייענדיג דערמיט פון די בריחי התיכון‬
‫ּפאסיג אז זיי זאלן קענען‬
‫און עס איז ַ‬
‫האבן א חלק מיט גיסן די יסודות‬
‫אנצוהייבן בסייעתא דשמיא די בוי‬
‫ארבעט פון דעם בנין האידר וואס‬
‫ּפראכטפולער בנין ווי‬
‫ַ‬ ‫בעז"ה זיין א‬
‫עס וועלן נתחנך ווערן די בנות ישראל‬
‫הצנועות והכשירות ע"ד ישראל סבא‪.‬‬
‫גדול יהי' כבוד הבית הזה‪.‬‬
‫יערליכע מלוה מלכה לטובת ביהמ"ד‬
‫דברי יואל דעם מוצאי שבת‬
‫שטארק נהנה‪.‬‬‫ַ‬ ‫דערפון‬
‫דאס‬‫אויפהאלטן ָ‬
‫ַ‬ ‫די הוצאות פון‬
‫ביהמ"ד ציט ַאריין אין גרויסע‬
‫געלטער‪ ,‬סּפעציעל זענען די‬
‫געוואלדיג‬
‫ַ‬ ‫הוצאות פון די מקוה‬
‫באנוץ פון פילע‬ ‫ַ‬ ‫גרויס‪ ,‬דורכ'ן‬
‫צאלן בלויז ַא‬ ‫בני תורה וועלכע ָ‬
‫וואס דעקט נישט די‬ ‫קליינעם סכום ָ‬
‫גרויסע הוצאות פון די מקוה‪.‬‬
‫דעריבער קוקט ַארויס די הנהלת‬
‫ביהמ"ד ַאז דער ציבור אחים לדעה‬
‫זאלן זיך קומען משתתף זיין אין‬ ‫ָ‬
‫וואס וועט‬‫די יערליכע מלוה מלכה ָ‬
‫פארגעקומען אין היכל הביהמ"ד‬ ‫ָ‬
‫און דערביי שטיצן ביד רחבה‬
‫וברוח נדיבה דעם בית מקדש מעט‬
‫שמגדלין בו תורה ותפילה‪.‬‬
‫פרייטאג פרשת וישלח‪ ,‬י"ג כסלו תשע"ח‬
‫ָ‬
‫גראם ַ‬ ‫ּפרא ַ‬
‫העכסט–רייכער ָ‬
‫ָ‬ ‫מאסיווע ארבעט צו גיסן‬
‫און די פטרוני ונדבני הבנין — ַ‬
‫שטאב פון‬ ‫ַ‬ ‫תלמידות און די געטרייע‬
‫מיידל–שולע‪.‬‬
‫אצינד ווען מען האלט שוין בעז"ה‬
‫פאזע פון אנהייבן גיסן די‬ ‫ביי די ַ‬
‫סאמע–ערשטע יסודות הבנין‪ ,‬מיט'ן‬
‫ָאנגרייטן דער 'פוטינג' פארן בנין‪,‬‬
‫ווערט צוגעגרייט א גרויסארטיגער‬
‫מעמד ברוב עם הדרת מלך‪ ,‬אי"ה‬
‫קומענדיגן זונטאג אווענט פרשת‬
‫וישב‪ ,‬וואס ַאנטשּפרעכט צו זיין א‬
‫פייערליכער מעמד בשירה וזמרה‬
‫וואס אנ"ש תושבי קרית יואל וועלן‬
‫מיטהאלטן און זיך גלייכצייטיג‬
‫באקענען מיט די הערליכע הרחבת‬
‫גבולי הקדושה‪.‬‬
‫דער מעמד וועט זיך אנהייבן זונטאג‬
‫זאל‬‫ביינאכט‪ ,‬אינעם ַ‬ ‫ַ‬ ‫וישב אום ‪8:00‬‬
‫"ששון ושמחה" וואס געפינט זיך אין דעם‬
‫עקזיסטירנדן בנין בית אלטא פיגא‪ ,‬וואו‬
‫ּפראכטפולע‬ ‫ַ‬ ‫עס ווערט צוגערישט א‬
‫מסיבה לרגל המאורע‪ .‬באזונדער ווערט‬
‫גראם בשעת‬ ‫ּפרא ַ‬
‫צוגעגרייט א רייכער ָ‬
‫די מסיבה ווען עס וועט צום ערשט‬
‫געדרייט ביים רבי'ן זי"ע אין שטוב‪ ,‬און‬ ‫געהערט ווערן א באריכט דורך איינער‬
‫מיט זיין לשון לימודים וועט ער האלטן‬ ‫פון די עסקנים הדגולים חברי וועד‬
‫געשּפאנט דעם עולם פון וואס מען‬ ‫ַ‬ ‫אינפארמירן‬
‫ָ‬ ‫קרן הבנין‪ ,‬וועלכער וועט‬
‫וועט בעז"ה גאר שטארק הנאה האבן‪.‬‬ ‫ּפאזיטיווע‬ ‫דעם ציבור איבער גאר ָ‬
‫נאך די רייע דרשות וועט מען‬ ‫אנטוויקלונגען אינערהאלב די ּפלענער‬
‫ארויסגיין ברוב עם אויף דער גאס‬ ‫פון "קרן הבנין"‪.‬‬
‫הארט נעבן דעם שטח הבני'‪ ,‬וואו‬ ‫מאמענט וועט זיין די‬ ‫א רייכער ָ‬
‫עס שטייט שוין גרייט דער ריזיגער‬ ‫"דברי זכרון" וואס וועט געהערט ווערן‬
‫אויסגעגראבענער באדן און עס וועט‬ ‫פון הרה"ג ר' מאיר שפיטץ שליט"א‬
‫געגאסן ווערן דער "אבן הפנה"‪ .‬עס‬ ‫אבד"ק ביסטריץ‪ ,‬מחשובי ונאמני‬
‫וועט אריינגעלייגט ווערן א שטיין‬ ‫מקורבי בית מרן רביה"ק זי"ע‪ ,‬וועלכער‬
‫פונעם בנין בית מדרשו של מרן רביה"ק‬ ‫וועט דערציילן גאר אינטערסאנטע‬
‫זי"ע‪ ,‬דער בנין פון "נעּפ‪-‬מענשאן"‪,‬‬ ‫זכרונות מימי קדם‪ ,‬בעיקר איבער‬
‫וואס דערמיט וועט מען בעז"ה ממשיך‬ ‫די פעולות נשגבות פון די רביצין‬
‫זיין דער קדושת המקום מבית מדרשו‬ ‫הרבנית הצדיקת אלטא פיגא ע"ה בת‬
‫של רביה"ק זי"ע‪ ,‬אז זיין הייליגער כח‬ ‫הרה"צ רבי אביגדור זצללה"ה‪ ,‬מחברתו‬
‫השפעה זאל ווייטער באגלייטן דעם‬ ‫הטהורה פון מרן רביה"ק זי"ע‪ ,‬וואס‬
‫בית חינוך לבנות צו קענען אנגיין‬ ‫דער בית חינוך לבנות פאראייביגט איר‬
‫גאלדענעם ָאנדענק ווערנדיג גערופן‬ ‫ָ‬
‫אויף איר נאמען "בית אלטא פיגא"‪,‬‬
‫און מיט דעם פרישן בנין וועט הערליך‬
‫פאראייביגט ווערן למזכרת נצח זכרונה‬
‫לטובה ולברכה‪ .‬דער ביסטריצער רב‬
‫געשּפאנט דעם‬ ‫ַ‬ ‫שליט"א וועט האלטן‬
‫ציבור מיט הערליכע זכרונות וואס‬
‫קרית יואל‪ — .‬דעם קומענדיגן‬ ‫ציט ווי געווענליך אויסטערלישע‬
‫מוצש"ק פרשת וישלח וועט‬ ‫אינטערעסע‪.‬‬
‫ּפגעהאלטן ווערן די יערליכע מלוה‬
‫ַ‬ ‫ָא‬ ‫גאר א סּפעציעלער מאמענט וועט‬
‫מלכה לטובת ביהמ"ד דברי יואל‪,‬‬ ‫זיין די דרשה פון ַא פלימעניק פון‬
‫וועלכע איז מתנוסס לשם ולתפארה‬ ‫בארימטער פה‬ ‫די רביצין ע"ה‪ ,‬דער ַ‬
‫אויף ‪ 6‬קוויקוועי‪.‬‬ ‫מפיק מרגליות‪ ,‬הרה"ג ר' יעקב שפירא‬
‫דאס ביהמ"ד דברי יואל וועלכע‬ ‫ָ‬ ‫שליט"א‪ ,‬רב דקהל אור אביגדור‬
‫ווערט גערופן ע"ש מרן רבינו הקדוש‬ ‫בעיסוואטער‪ ,‬דער בארימטער בעל‬
‫זי"ע און ווערט געפירט דורך הר"ר‬ ‫פאר'ן מוסד 'נטרונא' וועלכער‬ ‫דרשן ַ‬
‫יודא ליבוש ענגל שליט"א‪ ,‬איז ַא תל‬ ‫טוט כסדר אויפטרעטן מיט גאר‬
‫גאנצע אומגעגנט‪,‬‬ ‫פאר די ַ‬ ‫תלפיות ַ‬ ‫קוואנטע דרשות ארויסצוברענגען‬
‫ָ‬
‫פאר די תפילות‬ ‫וואו עס קומען ָ‬ ‫דער געוואלדיגער מרידה במלכות‬
‫ערב ובוקר וצהריים אויף ַא גרויסן‬ ‫ּפראקטיצירט יעדע‬ ‫שמים וואס ווערט ַ‬
‫באזונדער ווערט מדי יום‬ ‫פארנעם‪ַ .‬‬ ‫ַ‬ ‫רגע וואס עס עקזיסטירט ַא מלכות‬
‫ביומו צוגעשטעלט די הערליכע‬ ‫המינות‪ .‬הר"ר יעקב שליט"א וועט‬
‫ריינע מקוה מיט ַאלע הצטרכות‪,‬‬ ‫אויפטרעטן צו דערמאנען זכרונות‬
‫און די פילע תושבי השכונה זענען‬ ‫האבנדיג זיך אסאך‬ ‫פון די רביצין ע"ה‪ָ ,‬‬
‫‪6‬‬
‫האלוועיס‪ ,‬כדי צו קענען‬ ‫פארבויען ָ‬ ‫ַ‬ ‫קרית יואל‪ — .‬אבן מאסו הבונים‬
‫מאכן נאך קלאס–צימערן‪ .‬די נייען‬ ‫היתה לראש פנה‪ .‬מיט גרויס שמחה‬
‫ּפלאצירט‬‫ַ‬ ‫ָאּפטיילונג איז דערווייל‬ ‫גרייטן זיך תושבי קרית יואל‬
‫עס–זאל‪ ,‬צוטיילט אויף‬ ‫ַ‬ ‫געווארן אין‬
‫ָ‬ ‫בסייעתא דשמיא מיטצוהאלטן דעם‬
‫עטליכע ָאּפטיילונגען‪ ,‬און אזוי ווייטער‬ ‫גאר פייערליכן מעמד‪ ,‬ווען עס וועט‬
‫צוזאמימגעדרוקט‬ ‫איבעראל איז מען זיך ַ‬ ‫ַ‬ ‫געּפראוועט ווערן ברוב עם דער‬ ‫ַ‬
‫אונטער גאר שווערע אומשטענדן‪ ,‬און‬ ‫גרויסארטיגער "מעמד הנחת אבן‬
‫דער מצב קען פשוט נישט אזוי אנגיין‬ ‫סאמע–ערשטע‬ ‫הפנה"‪ ,‬צו גיסן די ַ‬
‫ווייטער‪.‬‬ ‫פאר'ן בנין האדיר ומפואר‬ ‫יסודות ַ‬
‫דעריבער איז די שמחה אומגעהויער‬ ‫"בית אלטא פיגא בני יואל דסאטמאר"‬
‫אז מען איז שוין ב"ה אריינגעשּפרינגען‬ ‫וואס וועט בעז"ה געבויעט ווערן הארט‬
‫ּפראיעקט וואס מען האפט אז‬ ‫אין דעם ָ‬ ‫נעבן די עקזיסטירנדע בניני "בית‬
‫עס וועט פארטיג ווערן גענוג שנעל‪,‬‬ ‫אלטא פיגא בני יואל דסאטמאר" אין‬
‫כדי עס זאל נאך זיין גענוג הרחבה זיך‬ ‫קרית יואל המעטירה‪ ,‬וואו עס איז‬
‫פאראויס‪-‬‬ ‫ּפלאצירן‪ ,‬ווייל לויטן ָ‬ ‫ַ‬ ‫צו‬ ‫נציאנירט דער הערליכער מבצר‬ ‫סטא ָ‬ ‫ַ‬
‫בליק וועט ביז עטליכע יאר בעז"ה‬ ‫בית חינוך לבנות פאר די אריבער‬
‫שוין זיין איבערגעפולט אויך דער‬ ‫‪ 1,000‬תלמידות בליע"ה וועלכע ווערן‬
‫נייער בנין האדיר‪.‬‬ ‫נתחנך ע"ד ישראל סבא‪ ,‬אויפ'ן ריינעם‬
‫אין די פארגאנגענע וואכן און‬ ‫האבן מקבל‬ ‫וואס מיר ָ‬‫ערליכן וועג ָ‬
‫חדשים איז שוין אינוועסטירט‬ ‫געווען פון מרן רביה"ק זי"ע‪.‬‬
‫טויזנטער‬ ‫הונדערטער‬ ‫געווארן‬ ‫עס איז שוין נישט קיין נייעס‪,‬‬
‫דאלער אין די הכנות צום נייעם‬ ‫ָ‬ ‫דער אויסטערלישער געדרענג וואס‬
‫בנין‪ ,‬סיי מיט'ן צוגרייטן די ּפלענער‬ ‫הערשט אינעם בית חינוך לבנות "בית‬
‫און אינזשענירונגען‪ ,‬און דערצו די‬ ‫אלטא פיגא"‪ .‬פון איין זייט שטייט‬
‫פאקטישע ארבעט פון ארויסגראבן‬ ‫ַ‬ ‫גאר ַא‬
‫דער הייליגער בית חינוך אויף ָ‬
‫דעם ריזיגן שטח הבני'‪ ,‬ווען עס איז‬ ‫שטאב‬
‫ַ‬ ‫ניווא‪ ,‬ווען די געטרייע‬
‫ָ‬ ‫הויכע‬
‫אוועקגעטראגן געווארן הונדערטער‬ ‫ָ‬ ‫מחנכות לייגן אריין געוואלדיגע כוחות‬
‫טראקס זאמד‪ ,‬גרייט צו מאכן דעם‬ ‫ָ‬ ‫אינעם חינוך הבנות מיט אזויפיל מיה‬
‫‪–5‬שטאקיגן בנין וואס‬‫ָ‬ ‫פאר'ן‬‫ריזן שטח ַ‬ ‫ּפלאג‪ ,‬הארץ און נשמה‪ ,‬אז אלעס‬ ‫און ָ‬
‫וועט אנטהאלטן ‪ 50,000‬סקווער–פיס‪,‬‬ ‫זאל זיין אויפן בעסטן פארנעם בעז"ה‪,‬‬
‫און וועט דינען אלס צענטראלער בנין‬ ‫מיט'ן ַאהערשטעלן דאס בעסטע וואס‬
‫פאר'ן בית חינוך לבנות‪ .‬דער בנין‬ ‫ַ‬ ‫מעגליך בס"ד צו קענען מגדל זיין‬
‫שטאק אויסער‬ ‫ָ‬ ‫פארנעמען פיר‬ ‫וועט ַ‬ ‫ערליכע אידישע טעכטער ע"ד ישראל‬
‫דעם בעיסמענט‪ .‬דער ערשטער שטאק‬ ‫סבא‪.‬‬
‫וועט זיין פאר גרויסע רחבות'דיגע עס–‬ ‫אבער פון די צווייטע זייט איז‬
‫אוידיטאריום‬
‫ָ‬ ‫ּפראכטפולע‬‫זאלן‪ ,‬און א ַ‬ ‫ַ‬ ‫ראן ַאן אומגעהויערן מאנגל אין‬ ‫פא ַ‬ ‫ַ‬
‫פארשטעלונגען אין‬ ‫פאר די שּפילן און ָ‬ ‫ּפלאץ‪ ,‬וואס עפעקטירט ממש דעם‬ ‫ַ‬
‫שטאקן וועלן‬‫ָ‬ ‫מיידל שולע; די איבריגע‬ ‫טאג–טעגליכן ווירטשאפט אין מיידל–‬
‫אנטהאלטן קלאסן און ָאפיסעס און‬ ‫שולע‪ ,‬און צום ָאנגעהויבן פונעם‬
‫אלעס וואס פעלט אויס אהערצושטעלן‬ ‫לערן–יאר תשע"ח‪ ,‬האט מען פשוט‬
‫א בנין מפואר פאר די חשובע‬ ‫געמוזט צוזאמענשטעלט קלאסן‪,‬‬
‫אָּפגעהאַלטן יאָרצייט סעודה לע"נ‬
‫האברך ר' יואל סאַנדעל ע"ה‬
‫פארגעקומען דעם‬ ‫גרויסארטיגע מלוה מלכה איז ָ‬
‫ַ‬ ‫קרית יואל‪ַ — .‬א‬
‫קאנטן‬
‫בא ַ‬‫רגאנגענעם מוצאי שבת פרשת ויצא אין שטוב פון דעם ַ‬ ‫פא ַ‬‫ַ‬
‫עסקן לכל דבר שבקדושה און מיט זיינע געוואלדיגע פעולות לטובה‬
‫בעירינו בפרט האברך החשוב ר' יואל גאטליעב הי"ו‪ ,‬וואו פילע‬
‫יארצייט‬‫ּפצוהאלטן דעם ָ‬
‫ַ‬ ‫חברים וידידים זענען זיך צוזאמגעקומען ָא‬
‫סאנדעל ע"ה‪ ,‬וועלכע איז ליידער נעדר געווארן‬ ‫פון האברך ר' יואל ַ‬
‫איבערגעלאזט קיין זש"ק‪.‬‬
‫ָ‬ ‫בדמי ימיו און נישט‬
‫ָ‬ ‫ראנזשירט‬ ‫יאר ַא ַ‬
‫וואס ווערט יעדעס ָ‬ ‫יארצייט סעודה — ָ‬ ‫ביי דער ָ‬
‫האט אויפגעטרעטן מיט דברי זכרון‬ ‫דורך דעם בעל אכסניא הי"ו — ָ‬
‫הרה"ג ר' שמחה שלום שטיינבערג שליט"א רב ביהמ"ד דברי חיים‪,‬‬
‫עלא ַ‬
‫וועלכער האט ארויסגעברענגט איבער די געוואלדיגע זכי' וואס דאס‬
‫איז פאר די נשמה‪ ,‬און ארויסגעברענגט זיינע מעלות און מדות טובות‪,‬‬
‫און אויך ארומגערעדט בעניני דיומא‪.‬‬
‫איבערגעלאזט א שטארקן רושם אויפן ציבור‪ ,‬און‬
‫ָ‬ ‫די ווערטער האבן‬
‫דערנאך האט מען געבענטשט און דער ציבור האט זיך צושפרייט מיט‬
‫א שטארקע קבלה צו טוהן לעילוי נשמתו‪ — .‬יהא זכרו ברוך‪.‬‬
 ‫טעגליכער מנין 'שחרית במתינות'‬
‫אין ביהמ"ד גבעת שאול אויף זענטא‬
‫הכולל וועלכע דאווענען מיט גרויס‬
‫התתלהבות במתינות‪.‬‬
‫דער מנין שטעלט זיך פון מאנטאג‬
‫ביז דאנערשטאג אום ‪ 7:40‬ברכות און‬
‫‪ 8:00‬אזייגער הודו‪ ,‬פרייטאג שטעלט‬
‫מען זיך ‪ 8:10‬ברכות און ‪ 8:30‬הודו‪.‬‬
‫עס זעט זיך ָאן חתנים ביום חופתם‬
‫וועלכע קומען דארט דאווענען מיט'ן‬
‫מנין במתינות ובהתעוררות‪ ,‬זייענדיג‬
‫זא גרויסן טאג‬ ‫פאר ַא ַ‬‫געאייגענט ַ‬
‫ראּפ דעם ערשטן‬ ‫ווען מען שטעלט ַא ָ‬
‫טריט אויפצושטעלן א בית נאמן‪.‬‬
‫האבן זיך אידן מבקשי ה' קובע‬ ‫אזוי ָ‬
‫תפלתם געווען ביי דעם מנין‪.‬‬
‫כל הקובע מקום לתפלתו אלקי‬
‫אברהם בעוזרו‪.‬‬
‫עפענונג פון בית המדרש זכרון חיים‬
‫ד'באַניא‪-‬נדבורנא‬
‫דאס ביהמ"ד‬ ‫באנייט ָ‬ ‫ַ‬ ‫האט מען‬
‫וואס שטייט‬ ‫באניא‪-‬נדבורנא‪ָ ,‬‬ ‫פון ַ‬
‫בנשיאות פון כ"ק אדמו"ר רבי‬
‫יהושע מרדכי לייפער שליט"א‪.‬‬
‫דער ערשטער שבת איז ַאריבער‬
‫פרייטאג‬
‫ָ‬ ‫מיט גרויס התרוממות‪,‬‬
‫צונאכטס איז דער רבי צוגעגאנגען‬
‫געדאוונט נוסח‬
‫ראּפגעלייגט ַא‬
‫ַ‬ ‫צום עמוד און‬
‫נדבורנא און ַא ָ‬
‫ַ‬
‫פלאם פייער‪.‬‬ ‫ַ‬ ‫רירענדן מנחה מיט ַא‬
‫דאווענען איז דער עולם‬ ‫נאכ'ן ַ‬
‫זאגן גוט–שבת‪.‬‬ ‫ַאריבער ָ‬
‫פאריבער‬ ‫אינדערפרי איז ווידער ַ‬
‫דאווענען‬ ‫נאכ'ן ַ‬ ‫גאר דערהויבן און ָ‬
‫גרויסארטיגע‬
‫ַ‬ ‫פארגעקומען די‬ ‫איז ָ‬
‫קידושא רבא‪ .‬ביי שלש סעודות‬
‫גאר‬ ‫האט דער רבי משמיע געווען ָ‬
‫ווארימע דברות קודש‪.‬‬
‫תושבי קרית יואל קומען צו‬
‫נאענט און ווייט‬ ‫שטראמען פון ָ‬‫ָ‬
‫מיטצוהאלטן די פייערדיגע תפילות‪.‬‬ ‫ַ‬
‫הויעך–שולע תלמידות פון בית רחל ד'סאטמאר‬
‫הערן וויכטיגע "דרשות התעוררות"‬
‫קרית יואל‪ — .‬נאך די שטארקע‬
‫פאר א‬ ‫רלאנג ביי תושבי העיר ַ‬ ‫פא ַ‬‫ַ‬ ‫גאס‬
‫נאך די נסיונות פון דער ַ‬
‫נאכגעשלעּפט צו ווערן ח"ו ָ‬
‫נישט ָ‬
‫אינדערוואכן מיט א‬
‫ָ‬ ‫מקום תפלה‬
‫רואיגקייט ָאן די איילענישן פון די‬ ‫איז געווען‪ ,‬ווען ביים שלוס פון די‬ ‫דערנאך האט אויפגעטרעטן מרת‬ ‫ָ‬ ‫קרית יואל‪ — .‬אלע הויעך–שולע‬
‫יאגט‬‫געווענליכע מנינים וואו מען ָ‬ ‫ווארימע רעדעס‪ ,‬וואו די תלמידות‬ ‫ַ‬ ‫בינער שתחי'‪ ,‬א חשוב'ע לערערין‬ ‫תלמידות פון בית רחל שולע ווי אויך‬
‫געמאלדן‬
‫ָ‬ ‫זיך צו דער ארבעט‪ ,‬ווערט‬ ‫זענען געזעסן מיט אזויפיל יראת‬ ‫אין די הויעך–שולע‪ ,‬וועלכע האט‬ ‫קלאסן ‪14–13–12‬‬ ‫ַ‬ ‫די תלמידות פון‬
‫געשאפן ַא נייעם‬‫ַ‬ ‫האט זיך‬
‫ַאז עס ָ‬ ‫הכבוד‪ ,‬און האבן מיט'ן אייגענעם‬ ‫ארויסגעברענגט די וויכטיגקייט און‬ ‫וועלכע זענען שוין ארויסגעגאנגען‬
‫ראּפגעשטעלט‬ ‫מנין וועלכע איז ַא ָ‬ ‫נישט‬ ‫אונטערגעשריבן‬ ‫רצון‬ ‫הארבקייט פון צניעות און באנעמונג‪,‬‬ ‫פון שולע‪ ,‬זענען דעם פארגאנגענעם‬
‫געווארן דורך חשוב'ע בעלי–בתים‬ ‫צוצורירן דעם פנים און ח"ו נישט‬ ‫און א מיידל מיט יראת שמים דארף‬ ‫נערשטאג ָאווענט פרשת תולדות‬ ‫ָ‬ ‫דא‬
‫ָ‬
‫סּפעציעל ַאז דער מנין זאל זיין‬ ‫פארדעקן דעם צלם אלוקים‪.‬‬ ‫ַ‬ ‫ציטערן מיט יעדע טריט וואס זי גייט‬ ‫זיך צונויפגעקומען צו א וויכטיגן‬
‫במתינות ובהתעוררות‪.‬‬ ‫געווארן‬
‫ָ‬ ‫עס איז אויסגעדריקט‬ ‫אין א רשות הרבים‪.‬‬ ‫אוידיטאריום פון‬
‫ָ‬ ‫התעוררות שיעור אין‬
‫דער נייער מנין גייט ָאן יעדן‬ ‫שטאב‬
‫ַ‬ ‫פאר די חשוב'ע‬ ‫דאנק ַ‬ ‫ַא ַ‬ ‫צום שלוס האט אויפגעטרעטן מיט‬ ‫גאלדבערגער"‪ ,‬וואו זיי‬ ‫בית רחל "בנין ָ‬
‫אינדערפרי אין בית המדרש גבעת‬ ‫פון הויעך–שולע וועלכע האבן‬ ‫קורצע ווערטער א חשוב'ע תלמידה‬ ‫האבן געהערט וויכטיגע ּפונקטן וויאזוי‬ ‫ָ‬
‫שאול אויף זענטא‪ ,‬און אין די‬ ‫אריינגעלייגט אימערמידליכע כוחות‬ ‫האט דערקלערט‬ ‫שתחי'‪ ,‬אין וועלכן זי ָ‬ ‫פארבעסערן די מעשים‪.‬‬ ‫זיך צו ַ‬
‫ערשטע טעג האט עס שוין געצויגן‬ ‫אז דער ָאווענט זאל זיין מיט הצלחה‬ ‫ַאלס די ערשטע אונטערצושרייבן אז‬ ‫גאנץ שנעל איז די ריזיגע‬
‫צאל בעלי–בתים און אברכי‬ ‫ָ‬ ‫ַא‬ ‫און עס זאל ארויסקומען א כבוד שמים‪.‬‬ ‫פארבן דעם‬ ‫זי וועט זיך אי"ה נישט ַ‬ ‫אוידיטאריום איבערגעפולט געווארן‪,‬‬ ‫ָ‬
‫די תלמידות זענען אהיים פול מיט‬ ‫פנים‪ ,‬לעילוי נשמת די נפטרת האשה‬ ‫און עס האט זיך זיך געשּפירט ַאן‬
‫חיזוק זיך צו קענען האלטן ערליך‬ ‫החשובה מרת דיילא רבקה לאה ע"ה‬ ‫רזאמלטע‬ ‫פא ַ‬ ‫ערנסטקייט ביי ַאלע ַ‬
‫פאר ַא‬ ‫ּפאסט ַ‬
‫און צניעות׳דיג ווי עס ַ‬ ‫ב"ר משה חיים הי"ו‪ ,‬פאר איר אייגענע‬ ‫מיידלעך‪.‬‬
‫בת מלך‪ַ ,‬א תלמידה פונעם הייליגן‬
‫נאכגעשלעּפט‬ ‫רבי'נס מוסד‪ ,‬נישט ָ‬
‫זכות‪ ,‬פארן זכות פון איר משפחה‪ ,‬און‬
‫פאר'ן זכות פון אלע חשוב'ע זיידעס‬ ‫ַ‬
‫דער ָאווענט איז איינגעלייטעט‬
‫געווארן דורך די חשוב'ע מנהלת‬ ‫ָ‬
‫באבעס בגנזי מרומים וואס קומען‬ ‫און ַ‬ ‫מרת פריעד שתחי' וועלכע האט‬
‫גאס‪,‬‬ ‫צו ווערן נאך די נסיונות פון די ַ‬
‫נאר זיך אויפצופירן בצניעות ויראת‬ ‫ָ‬ ‫ראּפ פון גן עדן זיך מיטצופרייען‬ ‫ַא ָ‬ ‫אויפגעטרעטן מיט א ווארימע רעדע‪,‬‬
‫שמים מיט אמונה טהורה על דרך‬ ‫מיט אונזערע שמחות‪.‬‬ ‫האט ארויסגעברענגט‬ ‫ביי וועלכן זי ָ‬
‫ָ‬ ‫קרית יואל‪ — .‬מיט גרויס פרייד‬ ‫ישראל סבא‪.‬‬ ‫דער הויכּפונקט פונעם ָאווענט‬ ‫פאר די תלמידות דער ציל פון די‬
‫צוזאמענקונפט‪.‬‬‫ַ‬
‫האבן‬‫מייט גרויס אינטערעסע ָ‬
‫די תלמידות זיך צוגעהערט צו‬
‫סדר "אבות ובנים" נאָכגעפאָלגט מיט אַ סעודת‬ ‫די רעדע פון די חשוב'ע מרת ב‪.‬‬
‫זיידענפעלד שתחי'‪ ,‬מנהלת פון די‬
‫מלוה מלכה יעדע וואָך אין ביהמ"ד דקהל דעעש‬ ‫ּפארק‪ ,‬וועלכע‬ ‫רא ַ‬ ‫בא ָ‬ ‫מוסדות אין ָ‬
‫האט מיט איר געוואלדיגן כח הדיבור‬
‫ארויסגעברענגט די הארבקייט פון‬
‫און לערנען מיט זייערע קינדער‪,‬‬ ‫מצוה פון "ושננתם לבניך" דורכ'ן‬ ‫קרית יואל‪ — .‬אין די יעצטיגע‬ ‫גיין אנגעטאן נישט לויט די גדרי‬
‫ָ‬ ‫וואס סיי די עלטערן און סיי די‬ ‫ָ‬ ‫לערנען מיט זייערע קינדער‪ָ ,‬אדער‬ ‫וואכן ווען די מוצאי–שבתות‬
‫ווינטער ָ‬ ‫הצניעות‪ ,‬און נאכמער אין א צייט‬
‫שטארק הנאה פון‬ ‫ַ‬ ‫האבן‬
‫קינדער ָ‬ ‫פארהערן זייערע לימודים פון די‬ ‫ַ‬ ‫האט די הנהלת קהל‬ ‫זענען לענגער‪ָ ,‬‬ ‫פון שמחה ווען מען דארף זוכה זיין‬
‫דעם שיינעם סדר‪.‬‬ ‫וואך ווערן‬
‫וואך‪ .‬יעדע ָ‬
‫רגאנגענע ָ‬
‫פא ַ‬ ‫ַ‬ ‫נהורא טבא דעעש איינגעפירט דער‬ ‫צו אזויפיל הימלישע ברכות‪ .‬די‬
‫ָ‬ ‫נאך מיט ַא סעודת‬ ‫פאלגט ָ‬ ‫דאס ָ‬‫ָ‬ ‫פאר‬‫פארטיילט ווערטפולע מתנות ַ‬ ‫ַ‬ ‫סדר לימוד "אבות ובנים" אין בית‬ ‫תלמידות זענען זייער איבערגענומען‬
‫מלוה מלכה וואו מען פארברענגט‬ ‫פאר‬‫די קינדער‪ ,‬ווי אויך קומען ָ‬ ‫טאטעס לערנען מיט‬ ‫המדרש‪ ,‬וואו ַ‬ ‫געווארן הערנדיג מיט א קלארקייט‬
‫בשבח אחים און מען זינגט זמירות‪,‬‬ ‫הגרלות‪.‬‬ ‫די קינדער במשך ַא שעה‪.‬‬ ‫ווי ווייט ַא איד וואס האט אהבת השם‬
‫ָ‬ ‫ווי מען פלעגט זיך צופירן ביי‬ ‫ס'איז געווען ַא נחת צו הערן‬ ‫יעדן מוצאי שבת קודש פון ‪8:00‬‬ ‫איז שטענדיג דא צו טון דעם רצון‬
‫ַ‬ ‫חסיד'ישע אידן אין אלע דורות‪,‬‬ ‫די זיסע קול'כלעך ווי זיי לערנען‪,‬‬ ‫ביז ‪ַ 9:00‬אזייגער מדי שבוע בשבוע‬ ‫השי"ת‪ ,‬און מיר אידישע טעכטער‬
‫באשיינט דורכ'ן דעשער‬ ‫און ווערט ַ‬ ‫און ַא הערליך בילד צו זען ווי די‬ ‫צוזאמען ַא שיינער ציבור‬
‫ַ‬ ‫קומען זיך‬ ‫זענען דא אלע מיט איין ציל צו זיין‬
‫פארציילט‬
‫רבי'ן שליט"א וועלכער ַ‬ ‫טאטעס זיצן מיט ַא נחת און הנאה‬‫ַ‬ ‫טאטעס וועלכע זענען מקיים די‬ ‫ַ‬ ‫א מקדש שם שמים!‬
‫סיפורי צדיקים‪.‬‬

‫פרישע סעריע שיעורים פון התאחדות‬

‫אברכים ד'סאטמאר יעדן מוצאי שבת‬
‫האנדלען מיט גוים בימי אידם‪ָ ,‬אדער מען‬ ‫מען מעג ַ‬ ‫קרית יואל‪ — .‬אין ַא פרישע רינגעלע אין די קייט פון‬
‫סעזאן‪ ,‬און צי מען מעג נוצן‬ ‫ָ‬ ‫זא‬‫זיי שיקן מתנות אין ַא ַ‬ ‫האט התאחדות‬ ‫שטארקן פארנעם‪ָ ,‬‬‫ַ‬ ‫הרבצת התורה אויפ'ן‬
‫מאכן לכבוד‬ ‫וואס די גוים ַ‬
‫זאכן ָ‬‫ַאלס נוי–סוכה ַאזעלכע ַ‬ ‫אברכים ד'סאטמאר איינגעשטעלט ַא נייע סעריע פון‬
‫‪P.O. Box 113 • Monroe NY 10949 • Tel. 845-774-6234‬‬ ‫זייעע חגאות‪ַ .‬אזוי אויך בנוגע די צורות פון די זון און‬ ‫שיעורים אויף יעדן מוצאי שבת אום ‪ 8:45‬אין ביהמ"ד‬
‫‪Fax: 845-501-0246 • E-Mail: ads@kyweekly.com‬‬ ‫דאליס‬‫האלטן ַ‬ ‫די לבנה‪ ,‬אויף וועלכן אופן מעג מען ַ‬ ‫הגדול דקהל יטב לב ד'סאטמאר — בית שמעון‪ ,‬אויף‬
‫סארט צורות ווי די‬‫אין שטוב‪ ,‬ווי אויך בנוגע ַאנדערע ָ‬ ‫וויכטיגע נושאים אין פארשידענע מקצועות התורה‪.‬‬
‫האלטן דעם‬ ‫באנוצן צו ַ‬ ‫וואס די נשים ַ‬ ‫קאּפ" ָ‬‫"פאלשע ָ‬
‫ַ‬ ‫די שיעורים זענען סּפעציעל געווידמעט‬
‫באריכטן פון קהילות‪ ,‬מוסדות‪ ,‬און וואוילטעטיגע‬
‫נייעס און ַ‬ ‫דאס‬
‫קאּפ–צודעק‪ .‬דערביי איז אויסגעשמועסט געווארן ָ‬ ‫ָ‬ ‫אויסצושמועסן דעם דבר ה' זו הלכה אין וויכטיגע ענינים‬
‫ניזאציעס מוז ַאיינגעשיקט ווערן דורך אי‪-‬מעיל‪,‬‬
‫רגא ַ‬
‫ָא ַ‬ ‫דאטומס‪.‬‬‫ענין פון שרייבן די גוי'אישע ַ‬ ‫וואס זענען נוגע הלכה למעשה‪ ,‬צו געבן ַא געחגענהייט‬ ‫ָ‬
‫פארבינדן מיט'ן ָאפיס‪.‬‬
‫דערנאך זיך ַ‬
‫ָ‬ ‫און‬ ‫רזאמעלט ַא שיינער ציבור‬ ‫פא ַ‬
‫האט זיך ַ‬ ‫ביים שיעור ָ‬ ‫פאר'ן ציבור להתענג מזיו התורה‪ ,‬מנופת צוף וכל טעם‪.‬‬ ‫ַ‬
‫רפאסן די געוואלדיג‬ ‫פא ַ‬
‫געוואלט ַ‬
‫ָ‬ ‫האבן נישט‬‫וואס ָ‬
‫ָ‬ ‫האט‬‫פארגאנגענעם מוצאי שבת פרשת ויצא ָ‬ ‫ַ‬ ‫דעם‬
‫די מיינונגען פון שרייבער אין אונזער צייטונג‪ ,‬ווי אויך בריוו אין דער‬ ‫געלעגנהייט קונה צו זיין ידיעות התורה‪ ,‬לויט די הוראות‬ ‫פארגעלערנט הרב הגאון רבי שלמה יונגער שליט"א‬ ‫ָ‬
‫רעדאקציע‪.‬‬
‫פאר די מיינונג פון די ַ‬ ‫רעדאקציע‪ ,‬שטעלן נישט ָ‬
‫ַ‬ ‫האבן מקבל געווען אויף למעשה‪.‬‬ ‫וואס מיר ָ‬
‫ָ‬ ‫טאהש‪ ,‬איבער ענינים אין הלכות עבודה‬ ‫דומ"ץ דק"ק ָ‬
‫וואך מוצאי שבת וועט זיין דער שיעור אויף‬ ‫די ָ‬ ‫האט אויסגעשמועסט וויכטיגע שאלות‬ ‫זרה‪ ,‬וואו ער ָ‬
‫ראדוקטען‬
‫פאר די כשרות פון ַארטיקלען און ּפ ָ‬ ‫טראגן נישט קיין אחריות ַ‬‫מיר ָ‬ ‫פארגעלערנט‬ ‫"הלכות כיבוד אב ואם —חמיו וחמותו" ָ‬ ‫וואס זענען נוגע אין די יעצטיגע טעג פון די חגאות‪,‬‬
‫וואס ווערן ַאדווערטייזט אין אונזער צייטונג‪.‬‬
‫ָ‬ ‫דורך הרה"ג רבי יואל ברוין שליט"א דומ"ץ ביהמ"ד בית‬ ‫דורכגייענדיג די הלכה און הערליך אויסגעשמועסט‬
‫יעקב נחמי' דקהל יטב לב ד'סאטמאר‪.‬‬ ‫ּפראקטישע עצות‪ ,‬צי‬ ‫ַ‬ ‫פארשידענע אינטערעסאנטע‬

‫‪7‬‬ ‫‪Friday November 3, '17‬‬

‫אלופי אלפי אנ"ש תלמידי וחסידי סאטמאר גרייטן זיך מיט שּפאַנונג צום מעמד‬
‫אדיר "כ"א כסלו" מוצש"ק וישב‪ ,‬אין ריזיגער "ּפיער ‪ "36‬קאָמּפלעקס‬‬
‫צוזאמקום וכינוס אנ"ש לחזק ולהתחזק בדרכיו פון הייליגן בעל הנס‪ ,‬מרן רבינו הקוה"ט‬
‫טויזנטער תלמידי וחסידי סאטמאר קוקן ַארויס אויפ'ן גרעסטן יערליכן ַ‬
‫דראסטישע‬
‫אויסנאם‪-‬שווערן מצב הגשמי פון די מוסדות‪ ,‬מוז דעקן ַ‬ ‫ַ‬ ‫זי"ע‪ ,‬תחת דגלו והדרכתו פון כ"ק מרן אדמו"ר שליט"א — דינער קאמּפיין‪ ,‬אין יעצטיגן‬
‫פונדאמענטירן דעם עצם קיום המוסדות און אירע ‪ 11,000‬תלמידים ותלמידות בליעה"ר‬ ‫ַ‬ ‫לעכער אינעם בודזשעט און רעדוקציעס אין רעגירונגס‪-‬הילף‪ ,‬צו‬
‫היסטארישער‬
‫ָ‬ ‫דערווארט רבבות ישראל ביים דינער‪ ,‬מיט ַא זעלטענער‬
‫ַ‬ ‫"איבערראשונג"‬
‫ַ‬ ‫אויסנאמליכע‬
‫ַ‬
‫יאר צוריק!‬
‫מאטישער געשעעניש אינעם נס הצלה פון העכער ‪ָ 70‬‬ ‫דרא ַ‬
‫אויפטריט פון ַא "כלי ראשון" איבער ַא ַ‬
‫בעת די הכנסות און רעגירונגס‪-‬איינקונפטן‬ ‫מ'האט‬
‫ָ‬ ‫פון די ביטערע צרות ושבר בת עמי;‬ ‫ניו יארק‪ — .‬הנה זה עומד אחר כותלינו! ָאט‬
‫לאזנדיג ַא‬
‫זענען געווארן דראמאטיש געשניטן‪ָ ,‬‬ ‫מאל‬‫נאך ַא ָ‬ ‫דא וועט ָ‬ ‫נישט געקענט חלומ'ען ַאז ָ‬ ‫היי‪-‬יאריגן‬
‫ָ‬ ‫גאן פונעם‬‫סלא ַ‬
‫דער ָ‬ ‫שטייט מען שוין בלויז איין וואך ָאּפגעטיילט פון‬
‫לאך אינעם בודזשעט!‬ ‫ווייטאגליכן און טיפן ָ‬
‫ָ‬ ‫צוריקוואקסן ַא כלל ישראל!‬
‫ַ‬ ‫דעם גרויסן "יום טוב פון כלל ישראל" כ"א כסלו‪,‬‬
‫טראגט מיט זיך‬‫ָ‬ ‫דער דינער קאמּפיין תשע"ח‬ ‫ָאבער ממנו יתד וממנו פינה‪ ,‬פון דעם צדיק‬ ‫מפיין‪ :‬למען בית חיינו!‬
‫קא ּ‬ ‫דינער ַ‬ ‫ּפאסירט דער גרויסער "נס הצלה" מיט‬ ‫ס'האט ַ‬
‫ווען ָ‬
‫אט דעם וויכטיגן ציל‪ ,‬אויפצוטרייבן די סכומים‬ ‫קדוש עליון‪ ,‬פון זיין הימלישער מסירת נפש‪ ,‬איז‬ ‫מרן רבינו הקדוש והטהור זי"ע‪ ,‬ווען דער רבוש"ע‬
‫אדירים וואס פאדערן זיך צו דעקן דעם שווערן‬ ‫זא אומגלויבליכער לגיון של‬ ‫רויסגעוואקסן ַא ַ‬
‫ַ‬ ‫ַא‬ ‫ּפאסיגער און‬ ‫"למען בית חיינו" איז דער ַ‬ ‫האט אים מציל געווען דעם עיר וקדיש מן שמיא‪,‬‬
‫דעפיציט און אויפטרייבן די מאקסימום הכנסות‬ ‫באשטייט שוין‬ ‫וואס ַ‬
‫זא מבצר כביר וקדוש‪ָ ,‬‬ ‫מלך‪ַ ,‬א ַ‬ ‫וואס הנהלת המוסדות האט‬ ‫גאן ָ‬‫סלא ַ‬
‫טרעפליכער ָ‬ ‫ממות לחיים‪ ,‬און דערמיט אּפגעראטעוועט דעם‬
‫צווישן אנשי שלומינו תלמידי וחסידי סאטמאר‪,‬‬ ‫היינט פון ‪ 11,000‬תלמידים ותלמידות בליעה"ר‪,‬‬ ‫אדאּפטירט צום היי‪-‬יאריגן דינער השנתי‪ ,‬און‬ ‫גאנצן כלל ישראל‪ ,‬אויפצובויען א רוחניות'דיגן‬
‫וואס שּפירן אן אחריות און א זכי' נוטל צו זיין חלק‬ ‫וואס ווערן ערצויגן אין‬ ‫לעכטיגע זרע ברך ה' ָ‬ ‫פאר די מוסדות הק'‪.‬‬ ‫קאמּפיין ַ‬ ‫ַ‬ ‫יסוד פאר צוקונפטיגע דורות‪ ,‬זיך צו קענען‬
‫בראש אין די הייליגע מוסדות פון רבינו הקדוש‬ ‫זיינע דרכים‪ ,‬גענוי מיט דעם דמות ווי דער צדיק‬ ‫נאמען‪,‬‬‫ּפאסיגערער ָ‬ ‫עס קען גארנישט זיין א ַ‬ ‫דערהאלטן ביי דער אמונה טהורה בה' ובתורתו‬
‫זי"ע‪ ,‬וואו "אונזערע קינדער" ווערן נתחנך בדרך‬ ‫געוואלט און‬
‫ָ‬ ‫האט‬
‫יסוד העולם ָ‬ ‫גאן‪,‬‬
‫סלא ַ‬ ‫א מער טרעפליכער דער ָ‬ ‫הקדושה‪.‬‬
‫ישראל סבא‪ ,‬ס'זאל קענען האבן א ווייטערדיגן‬ ‫געשטרעבט — בני הם‪ ,‬אשר‬ ‫וואס טוט ּפשוט‬ ‫ווי "בית חיינו"‪ָ ,‬‬ ‫רבבות אלפי ישראל קוקן שוין אצינד ארויס‬
‫קיום‪ ,‬שבתי בבית ה' כל ימי חיינ"ו!‬ ‫נתן לי אלקים בזה!‬ ‫איינפאך ארויסהייבן דעם‬ ‫ַ‬ ‫און‬ ‫מיטצוהאלטן און זיך באטייליגן ביים צענטראלן‬
‫און ָאט דעם אחריות‪ ,‬דעם‬ ‫קלארן מציאות‪ַ ,‬אז די הייליגע‬ ‫ָ‬ ‫מעמד כביר וכינוס רבתי‪ ,‬דער צענטראלער‬
‫וואס די געטרייע‬ ‫שליחות‪ ,‬איז ָ‬ ‫מוסדות‪ ,‬וואו אונזערע טייערע‬ ‫"סעודת הודאה"‪ ,‬וואס ווערט אּפגעראכטן‬
‫דער מעמד האדיר קומענדיגן‬ ‫חברי הנהלת המוסדות האלטן‬ ‫דאס איז‬ ‫קינדער ווערן נתחנך‪ָ ,‬‬ ‫במקהלות רבבות עמך בית ישראל‪ ,‬דעם‬
‫פאר די אויגן‪ .‬זיי זענען‬ ‫אונזער "לעבן"‪ ,‬כי הוא חיי"ך!‬ ‫פאלגט‬‫וואס ָ‬
‫קומענדיגן מוצאי שבת קודש וישב‪ָ ,‬‬
‫מוצש"ק וישב הבעל"ט‬ ‫אונזערע שלוחים‪ ,‬שלוחי‬ ‫כאטש כהיום קוקט עס שוין‬ ‫ָ‬ ‫גיגאנטישע‬
‫ַ‬ ‫נאך דעם שבת כ"א כסלו‪ ,‬אין די‬ ‫ָ‬
‫דידן‪ ,‬שלוחי דרחמנא‪ ,‬און‬ ‫נאטירליך‪ ,‬מ'הערט‬ ‫אויס ווי ַ‬ ‫געהאט די‬
‫ַ‬ ‫האט שוין‬‫געביידע פון "ּפיער ‪ ,"36‬וואס ָ‬
‫קאמּפלעקס איז‬ ‫דער מעכטיגער "נ‪.‬י‪ּ .‬פיער ‪ָ "36‬‬ ‫שלוחי דרבינו הקדוש זי"ע‪,‬‬ ‫יאר ַאז די‬‫עס יעדן ָאנהויב ָ‬ ‫קווארטירן די אלופי אלפי ישראל‬ ‫געלעגנהייט צו ַ‬
‫באלויכטן‪,‬‬‫גיגאנטיש גרויס‪ ,‬מלכות'דיג‪ ,‬הויך און ַ‬
‫ַ‬ ‫פארזיכערן אז די מוסדות‬ ‫צו ַ‬ ‫וואקסן מדי שנה‬ ‫מוסדות ַ‬ ‫יאר ביים דינער השנתי‪ ,‬און אצינד‬ ‫רגאנגענעם ָ‬ ‫פא ַ‬‫ַ‬
‫פאדערט זיך צו קענען ָאּפרעכטן דעם‬ ‫וואס עס ָ‬ ‫קענען ָאנגיין‪ַ ,‬אז דער חינוך זעצט‬ ‫דאך עס‬ ‫בשנה‪ָ ,‬אבער בעצם איז ָ‬ ‫מאל צונויפקומען להאי‬ ‫ווידערא ָ‬
‫ַ‬ ‫וועט מען זיך‬
‫צוזאמקום‬
‫ַ‬ ‫סאמע גרעסטער‬ ‫מעמד הנשגב‪ ,‬דער ַ‬ ‫פאר‪ַ ,‬אז אונזערע קינדער קענען גיין יעדן‬ ‫ָ‬ ‫ַא וואונדערליכע‪ ,‬מורא'דיגע ערשייינונג‪ַ ,‬אז די‬ ‫ּפונדק אחד‪ ,‬ושירה חדשה שבחו על שפת הים!‬
‫גאנצן‬‫טמאר דורכאויס דעם ַ‬
‫סא ַ‬ ‫פון תלמידי וחסידי ַ‬ ‫וואקסן בתורה‬ ‫איינציגן טאג אל בית הספר און ַ‬ ‫האבן זיך געעפענט‬ ‫צענטראלע מוסדות סאטמאר ָ‬ ‫ַ‬ ‫אלופי אלפי תלמידיו וחסידיו פון הייליגן בעל‬
‫פאר די רבבות‬ ‫יאר; ַא מעמד פון חיזוק והתחזקות ַ‬ ‫ָ‬ ‫ויראת שמים‪ .‬זיי‪ ,‬די מסירת נפש'דיגע עומדים‬ ‫נטאסטישן‬ ‫פא ַ‬‫צום דעם נייעם לערן‪-‬יאר‪ ,‬מיט'ן ַ‬ ‫צונויפזאמלען לּפונדק‬
‫ַ‬ ‫מאל‬
‫ווידערא ָ‬
‫ַ‬ ‫הנס וועלן זיך‬
‫יראים ושלמים ההולכים בדרך הסלולה לנו; ַא‬ ‫פאר דער זעלבער סיבה ווי מיר‬ ‫דא ַ‬‫בראש‪ ,‬זענען ָ‬ ‫רגלייכבארן מסּפר פון צו ‪ 11,000‬תלמידים‬ ‫ַ‬ ‫אומפא‬
‫ַ‬ ‫אחד‪ ,‬בדעה ובעצה אחד‪ ,‬מיט'ן פאראייניגטן‬
‫וואס קלינגט אּפ מדי שנה בשנה מיט ַא‬ ‫מעמד ָ‬ ‫דא‪ :‬למען בית חיינ"ו!‬ ‫זענען ָ‬ ‫ותלמידות כן ירבו‪ ,‬י"א לשבח קיעה"ר!‬ ‫דאּפעלטן‪ ,‬הייליגן ציל‪ :‬להודות ולהלל אויף די‬
‫וואס נעמט צונויף די‬
‫קידוש ה'; ַא כינוס לצדיקים ָ‬ ‫פאקט איז‪ ,‬ווי שוין באקאנט איבעראל‪,‬‬ ‫דער ַ‬ ‫די רגשי הלב גיסן זיך איבער‪ַ ,‬אריינקלערנדיג‬ ‫ניסים ונפלאות בימים ההם; לחזק ולרומם דעם‬
‫אלפי אלפים שלומי אמוני ישראל‪ ,‬וועלכע קוקן‬ ‫געפינט זיך הנהלת מוסדות סאטמאר אין ַא‬ ‫בעפאר דעם‬
‫ָ‬ ‫מאל‬ ‫ווידערא ָ‬
‫ַ‬ ‫ַאז ָאט שטייט מען שוין‬ ‫רבינ'ס מבצר מוסדות הקדושים בזמן הזה‪ ,‬וואס‬
‫ַארויס אויפ'ן ָאריגינעלן המשכת הדורות‪ ,‬און זיי‬ ‫מורא'דיג ָאנגעשטרענגטן מצב הגשמי‪ ,‬דער‬ ‫"יום הצלה והשחרור"‪ ,‬כ"א כסלו‪ ,‬ווען מרן רבינו‬ ‫פארזיכערט אז זיין הייליג גייסט ותורתו תורת‬
‫קאסטן אלפים ורבבות‪ ,‬ממיטב כספם‬ ‫לאזן זיך ָ‬
‫ָ‬ ‫קאסטן הייבן זיך‪,‬‬ ‫בודזשעט שטייגט מורא'דיג‪ ,‬די ָ‬ ‫געווארן לפליטה‬ ‫ָ‬ ‫געראטעוועט‬ ‫ַ‬ ‫הקדוש זי"ע איז‬ ‫אמת פארבלייבט שטענדיג צווישן אונז‪ ,‬אנחנו‬
‫[פארזעצונג אויף זייט ‪]29‬‬
‫ָ‬ ‫קאסט שווערע געלטער‪,‬‬ ‫הרחבת גבולי הקדושה ָ‬ ‫צעבראכן און חרוב‬ ‫ָ‬ ‫גדולה‪ָ ,‬אנקומענדיג ַאהער‬ ‫פה היום כולנו חיי"ם!‬

‫ּפשטעלבארער וואוקס פון פרישע תלמידים ותלמידות בליעה"ר‬

‫ַ‬ ‫אומא‬
‫ָ‬ ‫ַא חידוש נפלא‪:‬‬
‫שטאט‬
‫ָ‬ ‫באווועגונג זיך ַאוועקצוציען פון‬
‫טראץ ַ‬
‫ָ‬ ‫וויליאמסבורג‪,‬‬
‫ַ‬ ‫אין מוסדות סאטמאר‬
‫קלאסן!‬
‫צאל פרישע ַ‬
‫יאר פריער" כ"י‪ ,‬צווינגענדיג צו עפענען ָ‬
‫"נאענט צו ‪ 200‬פרישע קינדער מער ווי ַא ָ‬
‫געוואקסן מיט ָ‬
‫ַ‬ ‫מוסדות‬
‫קלאסן זענען צוגעקומען צו אקאמאדירן די‬ ‫ַ‬ ‫צאל פרישע‬ ‫שטאט‪ ,‬און הנהלת המוסדות‬ ‫ָ‬ ‫דירות פאר פיל ביליגער ווי אין‬ ‫דער גרעסטער חידוש פון די מוסדות ַארום דעם דינער‬
‫וואס זיי צו‬
‫פרישע קינדער אין תלמוד תורה ובית רחל‪ָ ,‬‬ ‫פאר די ניי‪-‬‬ ‫טאקע צוהילף ַ‬ ‫וויליאמסבורג קומט ַ‬ ‫ַ‬ ‫הק' אין‬ ‫געוואקסן‬
‫ַ‬ ‫איז ווען מען הערט‪ ,‬מיט וויפיל די מוסדות איז‬
‫געדארפט אויפנעמען נייע‬ ‫ַ‬ ‫האט מען‬ ‫קענען אויפנעמען ָ‬ ‫געגרינדעטע מוסדות אין די פרישע ישובים‪ ,‬בעצה ובמעש‪,‬‬ ‫וואלט‬
‫יאר ָ‬‫יאר‪ .‬אויב אין ַא געווענליכן ָ‬‫בלויז צום נייעם ָ‬
‫שטאב‪ ,‬מלמדים ומחנכות‪ ,‬וואס זאלן זיך מיט זיי אּפגעבן‪.‬‬ ‫ַ‬ ‫מ'זאל זיך קענען ַאוועקשטעלן על יסודות איתנים‪.‬‬ ‫ָ‬ ‫ַאז‬ ‫דאס נישט געווען אזא גרויסער חידוש — אבער היי‪-‬יאר‬
‫על משמרת הקודש!‬ ‫דארונטער‬ ‫וואס ַאזויפיל משּפחות — ַ‬ ‫טראצדעם ָ‬ ‫ָ‬ ‫ָאבער‪,‬‬ ‫ארויס ַאן אויסטערלישע אינטערעסע און התּפעלות ביי די‬
‫צבאר די נחת דקדושה‪ ,‬פון אנ"ש‪ ,‬פון‬ ‫אומשא ַ‬
‫ַ‬ ‫עס איז‬ ‫פילע קינדער‪-‬געבענטשטע משּפחות בליעה"ר — ציען זיך‬ ‫טויזנטער תושבי וויליאמסבורג און תלמידי וחסידי סאטמאר‬
‫הורי המוסדות‪ ,‬מיטצוהאלטן דעם חידוש פלא‪ ,‬ווי תחת דגלו‬ ‫קטאר דערקענט זיך ָאן אן‬ ‫פא ָ‬ ‫כסדר ארויס‪ ,‬און ָאט דער ַ‬ ‫איבער דער וועלט‪.‬‬
‫נאנד‬‫כא ַ‬
‫נא ַ‬
‫והדרכתו פון כ"ק מרן אדמו"ר שליט"א‪ ,‬ווערן ָ‬ ‫נגזאמט ָאדער‬ ‫רלא ַ‬‫פא ַ‬ ‫האט ַ‬ ‫פארשידענע מקומות‪ ,‬וואו עס ָ‬ ‫ַ‬ ‫קאנט — ַאזויפיל‬
‫בא ַ‬ ‫טראצדעם וואס לעצטנס טוען — ווי ַ‬
‫גאלדענער קייט‬ ‫מאנטן אין דער ָ‬ ‫דיא ַ‬ ‫ריינגעפלאכטן פרישע ַ‬
‫ָ‬ ‫ַא‬ ‫געראכטן‬
‫ָ‬ ‫האבן זיך‬ ‫ָאּפגעשטעלט דעם וואוקס‪ ,‬און מענטשן ָ‬ ‫שטאט‪ ,‬צוליב דעם‬ ‫ָ‬ ‫משּפחות זיך אוועקציען פון דער‬
‫צוגאב צו די נייע מוסדות אין‬ ‫ָ‬ ‫פון די הייליגע מוסדות — אין‬ ‫צענטראלע‬
‫ַ‬ ‫זאל זיך ָאּפשּפיגלען אויך אין די‬ ‫ַאז עס ָ‬ ‫ּפלאגט וויליאמסבורגער משּפחות‪ ,‬און‬‫ָ‬ ‫וואס‬
‫דירות‪-‬קריזיס ָ‬
‫צענטראלע‬
‫ַ‬ ‫וואקסן ווייטער די ָאריגינעלע‬ ‫די ַאלע מקומות — ַ‬ ‫מיטצוהאלטן‬
‫ַ‬ ‫וואונדערבאר‬
‫ַ‬ ‫טמארער מוסדות‪ ,‬איז ָאבער‬ ‫סא ַ‬
‫ַ‬ ‫רגאנג משּפחות‬
‫יא ַ‬‫טאקע איבערהויּפט ָאט די ָ‬ ‫ַאפעקטירט ַ‬
‫מוסדות‪ ,‬והי' זרעך כעפר הארץ‪ ,‬אשר לא יספר מרוב‪ ,‬בעז"ה‪.‬‬ ‫פאקט‪ַ ,‬אז דער פלוס פון "פרישע קינדער" און דער‬ ‫דעם ַ‬ ‫האט זיך‬‫וועלכע שיקן די מערסטע קינדער אין די מוסדות‪ָ ,‬‬
‫דאס דעם אחריות‪,‬‬ ‫רשטארקט ָ‬‫ַ‬ ‫פא‬
‫צו דער זעלבער צייט ַ‬ ‫וויליאמסבורג זעצט ווייטער‬ ‫ַ‬ ‫"וואוקס" פון די מוסדות אין‬ ‫פארט נישט ָאּפגעשטעלט דער צופלוס פון "פרישע‬ ‫ָאבער ָ‬
‫דעם ווארעמען געפיל‪ ,‬ביים ציבור‪ ,‬אז מ'מוז צוצוהעלפן די‬ ‫קראפט!‬
‫ַ‬ ‫פאר אין פולסטן‬ ‫ָ‬ ‫קינדער" בליעה"ר!‬
‫לאּפירנדע הרחבת‬ ‫גא ָ‬‫סּפראווען מיט די ַ‬‫ַ‬ ‫הנהלת המוסדות זיך צו‬ ‫נאטירליכן וואוקס‬ ‫דאס קומט אדאנק דעם אומגעהויערן ַ‬ ‫צו–טאג ב"ה ַא טאג‪-‬טעגליכע ערשיינונג‪,‬‬‫ָ‬ ‫עס שוין היינט‬
‫מאדירן דעם נאכאנאנדן און‬ ‫אקא ָ‬
‫ָ‬ ‫גבולי הקדושה צו קענען‬ ‫גאלדענעם כתר שם טוב‬ ‫פונעם ציבור בליעה"ר‪ ,‬און דעם ָ‬ ‫אז היימישע משּפחות אנ"ש ציען זיך ארויס פון דער סיטי‬
‫אומאויפהערליכן וואוקס פון די הייליגע מוסדות הקדושים‪.‬‬ ‫היי‪-‬יאר די מוסדות פריש‬ ‫ָ‬ ‫פון די מוסדות הק'‪ ,‬זענען בלויז‬ ‫צו די נייע ָאדער עקזיסטירנדע ישובים אין ַאּפסטעיט ָאדער‬
‫ורוח הקודש אומרת‪ :‬כן ירבה וכן יפרוץ!‬ ‫נאענט צו ‪ 200‬תלמידים ותלמידות כ"י! א‬ ‫געוואקסן מיט ָ‬‫ַ‬ ‫קווארטירן אין גרעסערע‬ ‫ַ‬ ‫ניו–דזשוירזי‪ ,‬וואו מען קען זיך‬

‫פרייטאג פרשת וישלח‪ ,‬י"ג כסלו תשע"ח‬

‫ָ‬ ‫‪8‬‬
 ‫הערליכער בית המדרש געעפענט‬
‫אויף 'לעיק שאָרר' אין בלומינגראָוו‬
‫אינעם געגענט ַאריבער רוט–‪ 208‬וואו עס האבן זיך שוין ַאריינגעצויגן מער ווי א מנין‬
‫נטראקט‬
‫ַ‬ ‫קא‬
‫משפחות — פרישע צענדליגער דירות שוין אין ָ‬

‫שיהיו דברי תורה מחודדים בפיך‬

‫לוח הלימודים ‪ -‬וסדר הבחינות‬

‫פרשת וישב‬

‫ג' בבות‬ ‫היום | אתמול | שבוע | חודש‬

‫לה‪.‬‬ ‫לד‪ :‬לב‪ :‬כה‪.‬‬ ‫לה‪.‬‬ ‫א'‬

‫לה‪:‬‬ ‫מחודדים בפיךכה‪:‬‬
‫לה‪ .‬דברי תורהלג‪.‬‬
‫שיהיו‬
‫לה‪:‬‬ ‫ב'‬
‫לו‪.‬‬ ‫כו‪.‬‬ ‫לה‪ :‬לג‪:‬‬ ‫לו‪.‬‬ ‫ג'‬
‫לו‪:‬‬ ‫כו‪:‬‬ ‫לד‪.‬‬ ‫לו‪.‬‬ ‫לו‪:‬‬ ‫ד'‬ ‫ראוד‪ ,‬וואו עס געפינען זיך הונדערטער הייזער גרייט צו‬ ‫ָ‬ ‫בלומינגראוו‪ — .‬די הרחבת גבולי הקדושה אינעם‬
‫ָ‬
‫לז‪.‬‬ ‫לו‪ :‬לד‪ :‬כז‪.‬‬ ‫לז‪.‬‬ ‫ה'‬ ‫רמאגט א‬ ‫פא ָ‬‫שארר' געגענט ַ‬ ‫פארקויפט ווערן‪ .‬די 'לעיק ָ‬ ‫בלומינגראוו‬
‫ָ‬ ‫נייעם שנעל–וואקסענדן חרד'ישן ישוב‬
‫הערליכן לעיק אין צענטער‪ ,‬צוגעבנדיג הרחבת הדעת‬ ‫וועלכע געפינט זיך צופיסענס פון קרית יואל‪ ,‬גייט ָאן‬

‫בחינה הבאה‬
‫פאר די נייע תושבים‪.‬‬ ‫אין פולן שוואונג‪.‬‬
‫האבן זיך שוין ַאריינגעצויגן כמעט א‬ ‫ַאזוי ווי עס ָ‬ ‫שטאאנען פון ‪2‬‬ ‫בא ַ‬ ‫בלומינגראוו ַ‬
‫ָ‬ ‫ביז יעצט איז‬
‫מנין משפחות האט זיך געעפענט א ביהמ"ד הערליך‬ ‫ללאס געגענט און די ווירדזשיניע‬ ‫דא ַ‬
‫געגענטער‪ :‬די ַ‬
‫לימודי החודש‪ :‬ב"ב כה‪ - .‬לו‪:‬‬ ‫איינגערישט מיט אלע געברויכן ווי א ספר תורה‪,‬‬ ‫געגענט‪ .‬אנהייב דעם ווינטער האט זיך ַאריינגעצויגן‬
‫חזרת החודש‪ :‬ב"מ יג‪ - .‬כד‪:‬‬ ‫סידורים‪ ,‬חומשים‪ ,‬טישן‪ ,‬בענק‪ ,‬א קאווע–שטיבל און‬ ‫משפחות אין א דריטן געגענט‪ ,‬וואס אנדערש פון די‬
‫קנין ג' בבות‪ :‬ב"מ כה‪ - .‬לו‪:‬‬ ‫אלע זייטיגע צוגעהערן‪ .‬די פארגאנגענע וואך איז‬ ‫ביז–יעצטיגע צוויי געגענטער וועלכע געפינען זיך‬
‫געּפראוועט געווארן די תפילות‬ ‫ַ‬ ‫דארט צום ערשטן מאל‬ ‫ָ‬ ‫אויף די רעכטע זייט פונעם רוט–‪ 208‬איז די נייע 'לעיק‬
‫ביום א' מקץ הבעל"ט‬ ‫שבת קודש מיט גרויס דערהויבענקייט‪.‬‬ ‫צענטראלן‬
‫ַ‬ ‫שארר' געגענט אויף די לינקע זייט פונעם‬ ‫ָ‬
‫‪Prepared for: Zichri • By: YHK Services • January 2014‬‬
‫דער געגענט זעט יעדן טאג פרישע‬
‫משפחות וועלכע ציען זיך אהין אדער‬
‫חבורת‬
‫ַאזעלכע וואס קומען זיך אומקוקן צו‬
‫לומדי‬ ‫ּפאסיגן הויז‪ .‬דער געגענט‬ ‫טרעפן א ַ‬
‫הלכה‬
‫הליכות יוס‬
‫איז ארום א ‪ 25‬מינוט גיין ביז די‬
‫נאענטסטע מקוה‪ ,‬וואס איז דערווייל‬ ‫ָ‬
‫ף עזרא‬ ‫לע"נ הרה"ח‬
‫ר' יוסף עזרא ב"ר יחיאל מרדכי ז"ל אראן‬
‫רינאקע‪.‬‬‫ָ‬ ‫אין ביהמ"ד סאטמאר אויף‬
‫וזוגתו מרת יוסיפה ב"ר אהרן אלעזר הכהן ע״ה‬
‫_____________ הונצח ע"י חחנם _____________‬
‫הרב רבי אליעזר קעסטענבוים שליט"א‬
‫ובנו מוה"ר יואל הי"ו‬ ‫ניי–אּפגעקויפטן בנין‬ ‫ָ‬ ‫יעצט מיט די‬
‫געּפלאנטן ביהמ"ד דקהל‬ ‫ַ‬ ‫פאר'ן‬ ‫ַ‬
‫חודש‬ ‫|‬ ‫שבוע‬ ‫| אתמול |‬ ‫היום‬ ‫מעריוואוד‬
‫ָ‬ ‫יטב לב ד'סאטמאר אויף‬
‫ג‬ ‫ו‬ ‫ח‬ ‫ח‬
‫א‪-‬ב‪-‬ג‪-‬ד‬ ‫ב‬ ‫א'‬ ‫א‪-‬ב‬ ‫ג‪-‬ד‬ ‫קארנער ווירדזשיניע‪ ,‬וועט זיין א‬ ‫ָ‬
‫צוגעשטעלט א הערליכע מקוה פאר‬
‫ה‬ ‫ג‬ ‫ב' ה‪-‬ו‪-‬ז‪-‬ח‬ ‫ג‪-‬ד‬ ‫קנאּפע ‪15‬‬ ‫נאענט ווי ַ‬‫די געגענט אזוי ָ‬
‫ו‪-‬ז‬ ‫סעיף ד‬
‫סי' ז' סעי' א‬ ‫ה‪-‬ו‪-‬ז‪-‬ח‬ ‫ג' ט‬ ‫שארר'‬ ‫שּפאציר‪ ,‬ביז די 'לעיק ָ‬ ‫ַ‬ ‫מינוט‬
‫געגענט וועט אהערשטעלן איר‬
‫ח‪-‬ט‬ ‫ב‪-‬ג‪-‬ד‬ ‫ט‬ ‫ד' י‪-‬יא‬ ‫אייגענעם מקוה בתכלית היופי‪ ,‬גענוי‬
‫ח‬
‫י‬ ‫א‪-‬ב‬ ‫י‪-‬יא‬ ‫יב(א)‬ ‫ה'‬ ‫ווי מען זעט אין אלע אנדערע נייע‬
‫געגענטער וועכלע שטעלן זיך אהער‬
‫ביז א קורצע תקופה מיט אלע צרכי‬

‫בחינה הבאה‬ ‫הציבור אויף א הערליכן פארנעם‪.‬‬

‫דארט געסט‬ ‫וואך זעט מען ָ‬ ‫יעדע ָ‬
‫לימודי החודש‪ :‬סי' ו' ‪ -‬י' סעי' ה'‬ ‫פון ַאנדערע געגענטער וועלכע קומען‬
‫חזרת החודש‪ :‬סי' א' ‪ -‬ה'‬ ‫וויילן אויף א שבת‪ ,‬און קענען זיך‬
‫נישט ָאּפוואונדערן פון דעם רואיגן‬
‫ביום א' שמות הבעל"ט‬ ‫און שטילן געגענט מיט אירע שיינע‬
‫האט א‬ ‫הייזער‪ ,‬איבערהויּפט ַאז מען ָ‬
‫ביהמ"ד דערנעבן‪ ,‬וועלכע שטעלט‬

‫קול זכרו‬ ‫פאר די‬ ‫אהער א שלימות'דיג בילד ַ‬

‫‪845‬‬

‫גאנצע ניע שכונה‪ .‬תושבי קרית יואל‬

‫וואונטשן איר‪ :‬ופרצת ימה וקדמה‪.‬‬

‫‪9‬‬ ‫‪Friday November 3, '17‬‬

 ‫יָ״דינוּ ּכוֹנְ נָ ה ָע ֵלינוּ‪:‬‬
‫וּמ ֲע ֵשׂה ֵ‬
‫ַ‬

‫______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________‬

‫רגאנגענעם מוצש״ק תולדות אין ״עטרת מייזעלס״‬ ‫פא ַ‬ ‫ראכטפולער מלוה מלכה ַ‬ ‫מבאנירט מיט ּפ ַ‬ ‫קא ַ‬ ‫ָ‬
‫יארגענג פה קרית יואל יצ״ו קומען זיך צונויף‬ ‫אברכים פון די יונגסטע‪ָ 4‬‬
‫צענטראלן מעמד הכביר‬ ‫ַ‬ ‫כאיש אחד ובלב אחד‪ ,‬אין צוגרייטונג צום‬
‫______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________‬

‫פלאקערן אויף די אברכים צו העלפן מיט עסקנות‪,‬‬
‫פאר די אייגענע מוסדות • ״אם אין אני לי מי לי״‬
‫נאך געלט ַ‬
‫יעצטיגן מציאות‪.‬‬
‫נעמליך‪ ,‬ס'אמאל געווען ווען דער רבי זי"ע‬
‫איז זייער פארנומען געווען צונויפצונעמען‬
‫געלטער פאר אנדערע צוועקן און דער רבי הָאט‬
‫דערוועגן מעורר געווען‪ ,‬האט די ָארטיגע הנהלה‬
‫געפרעגט דעם רבי'ן "פארוואס רעדט מען נישט‬
‫פון די אייגענע מוסדות וועלכע מוטשעט זיך‬
‫אזוי שטארק?" איז געווען דעם הייליגן רבינ'ס‬
‫ַאנטווָארט ווי פָאלגענד‪" :‬פַאר די אייגענע מוסדות?‬
‫פאר דעם פארשטייט דאך יעדער אליין אז מ'דארף‬
‫געבן! הסברה דַארף מען מַאכן פַאר די ַאנדערע"…‬
‫דער צדיק יסוד העולם האט פארשטאנען‬
‫אלס ּפשטות — הָאט ר' רפאל אויסגעפירט‪ַ ,‬אז‬
‫פַאר'ן אייגענעם מוסד‪ ,‬פאר די אייגענע קינדער‪,‬‬
‫פארשטייט יעדער אלס ּפשטות אז מ'דארף העלפן‪.‬‬
‫ווער דען זאל העלפן דאס אויפהאלטן?!‪...‬‬
‫מחשבה'דיגן קוק‪-‬ווינקל‪ ,‬הָאט אין די הערצער‬
‫פאר די‬
‫די אומגעהויערע אויפטון ַ‬
‫הייליגע מוסדות — מחיל אל חיל!‬
‫פון דא איז דער געטרייער עושה ומעשה אריבער‬
‫זיך אויסצושמועסן מיט די אברכים‪ ,‬פון הַארץ צו‬
‫הארץ‪ ,‬און דערביי איבערגעגעבן א צאל דעטאלן‬
‫פון פארשידענע גרעסערע אונטערנעמונגען וואס‬
‫די הנהלה האט אונטערגענומען אין די לעצטערע‬
‫זמנים‪ ,‬לטובת המוסדות‪ ,‬לטובת התשב"ר‪ ,‬לטובת‬
‫הציבור‪ ,‬שּפַאנענדיג פָאראויס מחיל אל חיל‪.‬‬
‫צווישן ַאנדערן הָאט ער ַאדרעסירט דעם‬
‫אומגעהויערן ּפלַאץ‪-‬מַאנגעל‪ ,‬און די "מיליאנען"‬
‫וואס וועלן זיך פאדערן אין די נעקסטע ּפאר יָאר‬
‫צו קענען בויען פרישע בנינים‪ .‬מ'דַארף בויען —‬
‫הָאט דער חבר הנהלה בַאטָאנט — א נייעם בית רחל‬
‫בנין; א נייע ת"ת בנין; א נייע ישיבה קטנה; א נייע‬
‫סווימינג‪-‬פול; א נייע חתונה זאל; נָאך קלענערע‬
‫שמחה זַאלן; און נָאך פילע ַאנדערע גרעסערע און‬
‫קלענערע ּפרָאיעקטן ווָאס "מוזן" געשען‪.‬‬
‫יעצט‪ ,‬בו בזמן‪ ,‬אין גענוי דער זעלבער צייט‪,‬‬
‫דארף מען יעדן איינציגסטן חודש אויפקומען מיט‬
‫‪ 1.3‬מיליָאן דָאלער — נאר פַאר ּפעירָאל ַאליין!!!‬
‫נו — הָאט דער געטרייער עומד על משמרת‬
‫הקודש אויפגעברענגט די שאלה הנשאלת מעצמה‬
‫— "מהיכן ירק זה חי"?!‬
‫ווי אויף דער וועלט איז מעגליך א מציאות‪,‬‬
‫אז אּפאר עסקנים אליין זָאלן פירן ַאזַא ווָאגן‪ ,‬און‬
‫ווי איז אפילו פַארהַאן א מחשבה ַאז איינער וואס‬
‫באלאנגט דא זאל קענען קלערן‪ ,‬אז ס'הָאט נישט‬
‫מיט אים און ַאז ער מוז נישט נעמען ַאן ערנסטן‬
‫פלאמעדיגע דרשות און דברי הסברה ַ‬ ‫ַ‬
‫מיט נדבות‪ ,‬מיט גיין ָ‬
‫העכסט גייסטרייכן שמועס איבער דָאס לעבן און‬
‫שַאפן פון א יונגערמאן‪ ,‬וויאזוי זיין התנהגות איז‬
‫משּפיע דירעקט און אומדירעקט אויף זיין שטוב‪,‬‬
‫אויף זיינע קינדער‪ .‬יעדער שריט זיינער דַארף זיין‬
‫מיט שכל‪ ,‬מיט ערנסטקייט‪ ,‬מיט ַאן אחריות‪ ,‬ווייל‬
‫אין דעם תלוי דער נצחיות פון די אייגענע קינדער‪.‬‬
‫"ווען מ'קוקט אן דעם לעבן מיט א העכערן‬
‫שטַאנדּפונקט‪ ,‬מיט א טיפערן באדייט‪ ,‬מיט א כוונה‬
‫תחילה'דיגן שטרעבן אז די קינדער זאלן אויסווַאקסן‬
‫תלמידי חכמים"‪ ,‬הָאט הגאון רבי בערל שליט"א‬
‫משה אהרן ווייס הי"ו‬
‫אויסגעפירט‪" ,‬דַאן דַארף מען שוין נישטאמאל‬
‫מסביר זיין ַאז מ'דַארף שטיצן און ָאנהאלטן דעם‬
‫מוסד וואו זיי ווערן נתחנך‪ ,‬און ַאז זיי זָאלן קענען‬
‫אויסווַאקסן תלמידי חכמים‪ ,‬ערליכע תורה'דיגן‬
‫אידן"!‬
‫די דיבורים קילורים לעינים‪ ,‬פון ַא תורה'דיגן‪,‬‬
‫ַאריינגעדרינגען מיט ַא רושם כביר‪.‬‬
‫"מ'דַארף נישט קיין הסברה!" — הרבני הנכבד‬
‫מוה"ר רפאל עקשטיין הי"ו‪ ,‬חבר הנהלת המוסדות‬
‫ווען ס'הָאט גענומען דָאס ווָארט איינער פון די‬
‫סַאמע עמודי התווך ובריחי התיכון‪ ,‬איש האשכולות‬
‫ורב תבונות‪ ,‬הר"ר רפאל עקשטיין הי"ו‪,‬‬
‫חבר הנהלת המוסדות‪ ,‬און מיט זעלטענע‬
‫טרעפליכע‪ ,‬שטַארקע ווערטער‬
‫ַאדרעסירט די אברכים‪ ,‬הָאט ַא‬
‫שטילקייט אלעמען בַאהערשט‪.‬‬
‫יעדער הָאט צוגענייגט ַאן אויער‬
‫צו די אויפריכטיגע ווערטער פון‬
‫איינעם ווָאס שטייט ביים רודער‬
‫פון דער הייליגער אימּפעריע‪,‬‬
‫וידע את כל אשר נעשה‪.‬‬
‫צום ערשט‪ ,‬בעפָאר'ן‬
‫געבן ַא בַאריכט פון די‬
‫מוסדות און ַאן ערקלערונג‬
‫וואס מ'וויל דָא‪ ,‬הָאט ר' רפאל‬
‫צום ערשט זיך געווידמעט‬
‫איבער דָאס חשיבות פונעם‬
‫מוסד פַאר ַא טַאטע‪-‬מַאמע‪ ,‬און‬
‫איבער דָאס מורא'דיגע חשיבות וואס מ'האט געזען‬
‫ביים הייליגן רבי'ן זי"ע פַאר די הייליגע מוסדות‪,‬‬
‫און די זעלטענע הבטחות וואס ער הָאט געגעבן‬
‫פַאר די ווָאס העלפן‪ ,‬וויפיל דער רבי האט מחשיב‬
‫געווען די אידן וועלכע שטיצן די מוסדות פַאר'ן‬
‫ערליכן המשכת הדורות‪.‬‬
‫ַא טרעפליכער עּפיזָאד הָאט הר"ר רפאל הי"ו‬
‫איבערגעגעבן‪ ,‬ווָאס שּפיגלט שטַארק ָאּפ דעם‬
‫איז יעדער געזעסן‪ ,‬געשמועסט‪ ,‬הנאה געהאט‪ ,‬הנה‬ ‫ק רית יואל‪ — .‬דער פלאם און ברען‪,‬‬
‫מה טוב ומה נעים‪ ,‬אין ַא געשמַאקער געהויבענער‬ ‫ו ואס הילט איין כל הקהל הקודש‪ ,‬צום‬
‫ַאטמָאספער‪ ,‬ווען אינצווישן הערט מען ַא ריי רייכע‬ ‫ג רויסן צענטראלן דינער "ד"י מחסורה"‬
‫דרשות‪ ,‬ווָאס הָאבן די הערצער אויפגעפלַאמט און‬ ‫מ וצש"ק הבעל"ט‪ ,‬איז שיינענד געקומען‬
‫דערווארעמט‪ ,‬איבער מטרת המסיבה‪.‬‬ ‫צ ום אויבערפלאַך דעם פארגאנגענעם‬
‫מ וצש"ק תולדות‪ ,‬ווען הונדערטער אברכי‬
‫פאר דעם איז‬ ‫דער ערשטער צוועק; ַ‬ ‫קהלתינו הק'‪ ,‬די בעפאָרשטייענדע עלטערן‬
‫גארנישט — הרבני מוה"ר‬ ‫נישטא ָ‬
‫ָ‬ ‫פ ון קינדער אין די מוסדות הק'‪ ,‬זענען‬
‫זיך צונויפגעקומען‪ ,‬כאיש אחד‪ ,‬בלב אחד‪,‬‬
‫ב מטרה אחד‪ ,‬צו דעמאָנסטרירן זייער‬
‫איינצולייטן די מסיבה‪ ,‬הָאט מען מכבד‬ ‫האַרציגע שטיצע פאַר די מוסדות הק'‪.‬‬
‫געווען דעם דינַאמישן עסקן נכבד‪ ,‬הרבני העושה‬ ‫ט ָאג נָאך טָאג‪ ,‬ווָאך נָאך ווָאך‪ ,‬זינט מ'האט‬
‫והמעשה בלב ובנפש‪ ,‬מוה"ר משה אהרן ווייס הי"ו‪,‬‬ ‫א פיציעל ּפראקלאמירט דעם היי‪-‬יאריגן דינער‪,‬‬
‫געטרייער מיטגלידער אויפ'ן "דינער קָאמיטע"‪,‬‬ ‫פ יבערט מען מיט ּפעולות‪ ,‬ברייטפארצווייגטע‬
‫העומד במסירות נאמנה‪ ,‬זה רבות בשנים‪ ,‬ווען‬ ‫ַאקטיוויטעטן‪ ,‬אויף ַאלע פרָאנטן‪ .‬פון בַאזוכן‬
‫מ'דַארף‪ ,‬מיט ווָאס מ'דַארף‪ ,‬פַאר יעדער צעד ושעל‬ ‫ביי נדיבים‪ ,‬ביז ּפערזענליכע רופן צו עלטערן‪,‬‬
‫ווָאס הָאט ַא שייכות מיט די הייליגע מוסדות אין‬ ‫ביז'ן ַארַאנזשירן ּפריווַאטע מסיבות און ַאזוי‬
‫קרית יואל‪.‬‬ ‫ווייטער‪ .‬ס'לעבט און ס'שּפרודעלט מיט עסקנות‪-‬‬
‫ַאדרעסירנדיג די אברכים האט ר' משה אהרן‬ ‫אונטערנעמונגען‪ ,‬און מ'מַאכט ב"ה פָארשריט‪ ,‬מיט‬
‫טרעפליך בַאהויּפטעט ַאן אויפריכטיגע נקודה‪:‬‬ ‫די רעּפָארטן ווָאס צייגן ַא דרַאמַאטישן אויפשטייג‬
‫"ס'דא אזויפיל צוועקן‪ ,‬און באמת אסאך וויכטיגע‬ ‫אין נדבות!‬
‫צדקות‪ ,‬וואס מ'קומט צו די יונגעלייט‬ ‫ַא הויכּפונקט אין ָאט די פַארצווייגטע דינער‪-‬‬
‫נאך געלט‪ָ ,‬אבער דָאס איז קלָאר‪,‬‬ ‫פָארברייטונגען איז געווען די ערהַאבענע מלוה‬
‫אז 'דער ערשטער צוועק' וואס‬ ‫מלכה‪ ,‬דער "כינוס אברכים"‪ ,‬ווָאס מ'האט פַאררופן‪,‬‬
‫מ'דארף שטיצן‪ ,‬איז‬ ‫צילנדיג סּפעציעל פַאר די הונדערטער פרישע‬
‫די אייגענע הייליגע‬ ‫אברכים‪ ,‬פרחי אברכי קהלתינו הק'‪ ,‬וועלכע הָאבן‬
‫מוסדות! פַאר דעם‬ ‫חתונה געהאט במשך די לעצטע פיר יָאר‪ ,‬טייל פון‬
‫איז גָארנישט דָא!‬ ‫זיי ַאליין תלמידי מוסדותינו הק'‪ ,‬וועלכע שטעלן‬
‫מ'רעדט דאך‬ ‫מיט זיך פָאר דעם קומענדיגן דור עלטערן פון די‬
‫פון די אייגענע‬ ‫מוסדות‪ ,‬זיי ָאנצואווַארעמען און "ַאריינעמען" ַאלס‬
‫קינדער‪ ,‬דער‬ ‫טייל פון די תומכי מוסדותינו הק'‪ ,‬אין צוגרייטונג‬
‫אייגענער עתיד‪,‬‬ ‫צום גרויסן דינער‪.‬‬
‫נישטא עּפעס‬
‫וואס קומט פַאר‬ ‫דא היא סעודתא — ַא הערליכע‬
‫דעם!"‬ ‫"שבת אחים"‬
‫מוסד‬ ‫דער‬
‫שטעלט אויס אונזער‬ ‫ּפערזענליך און ווַארעם האט מען יעדן‬
‫דור — הרה"ג ר' בערל‬ ‫געלַאדענט‪ ,‬און צו דער בַאשטימטער שעה‪,‬‬
‫גורעלניק שליט"א ר"מ בישיבת מאור יצחק‬ ‫מוצש"ק‪ ,‬ווען ס'האבן זיך געעפנט די טויערן פון‬
‫ַא הויכּפונקט איז געווען‪ ,‬ווען דער בַארימטער‬ ‫די ּפראכטפולע "עטרת מייזעלס" זַאלן‪ ,‬הָאט זיך‬
‫ּפה מּפיק מרגליות‪ ,‬פלַאמעדיגער רעדנער וזך‬ ‫הערשט ַארויסגעשטעלט‪ ,‬אז די באמיאונגען הָאבן‬
‫הרעיון במיטב הגיון‪ ,‬הרה"ג ר' בערל גורעלניק‬ ‫זיך אויסגעצָאלט‪ ,‬און די בַאטייליגונג איז געווען‬
‫שליט"א‪ ,‬ר"מ בישיבת מאור יצחק‪ ,‬הָאט געגעבן ַא‬ ‫וואונדערבַאר; כולם נקבצו באו לך!‬
‫מלא תוכנ'דיגן שמועס מיט טיפזיניגע דברי הדרכה‬ ‫ביי הערליך‪-‬שיינע טישן‪ ,‬צוגעגרייט מיט‬
‫פאר די אברכים‪ ,‬אין דער ַאקטועלער נושא פון "מה‬ ‫א רחבות'דיגער מלוה מלכה‪ ,‬האבן די עסקנים‬
‫חובתו ומה טובתו של אברך בעולמו"‪.‬‬ ‫אנטפַאנגען די אברכים‪ ,‬יעדן מכבד געווען צו זיצן‪,‬‬
‫דער משּפיע ומחנך נפלא הָאט פַארצויגן ַא‬ ‫נעבן די חברים‪ ,‬איינגעטיילט לויט די יָארגענג‪ַ .‬אזוי‬

‫פרייטאג פרשת וישלח‪ ,‬י"ג כסלו תשע"ח‬

‫ָ‬ ‫‪10‬‬
‫איז ארויסגעקומען פון דער מסיבה המפוארה‪,‬‬
‫זעענדיג ַאן ָאּפשּפיגלונג איבער די הַארציגע געפילן‬
‫ווָאס הערשט ביי "כל הקהל הקודש" צום גרויסן‬
‫קאמּפיין אין יעצטיגן איינמאליגן מצב אין וואס די‬
‫מוסדות שטייען‪ ,‬איז געווען עד אין לשער! ס'האט‬
‫זיך איבערצייגט‪ ,‬קלאר און דייטליך‪ ,‬אז "יעדער איז‬
‫דא" צו העלפן בעוז ובתעצומות‪ ,‬מ'איז געטריי פאר‬
‫די מוסדות‪ ,‬און מ'וועט אי"ה קענען ָאּפצייכענען ַא‬
‫הערליכן סוקסעס קומענדיגן מוצש"ק ביים מעמד‬
‫הגדול הבא לקראתינו!‬
‫ַח ְּזקּו יָ ַדיִ "ם ָרפֹות — כל הקהל הקודש — זקנים‬
‫עם נערים — לחזק בריחי שערי' של מוסדותנו‬
‫הקדושים — לקראת המעמד הגדול‬
‫די שטרות און זיך איינגעקויפט זכותים אדירים‬ ‫וואס אן אברך דארף הָאבן לו ולדורותיו‪ ,‬הָאט‬
‫פון די קנינים ווָאס ווערן ארויסגעשטעלט אין די‬ ‫דער רב שליט"א בַאטָאנט "ממה שעיניו רואות"‪,‬‬
‫מוסדות הק'‪.‬‬ ‫אז ער שּפירט ער מוז איבערגעבן וואס ער האלט‬
‫ס'איז געווען וואונדערבַאר‪ַ" ,‬א שטיק חיזוק" צו‬ ‫ּפערזענליך מיט‪ ,‬דאס מסירות נפש‪ ,‬די כוחות‬
‫זען ווי יעדער אברך‪ ,‬שּפירט ַא חלק‪ ,‬ער שּפירט אן‬ ‫עצומות‪ ,‬וואס די הנהלה לייגט ַאריין ּפשוט פַאר'ן‬
‫אחריות‪ ,‬למלאות החסרו"ן‪ ,‬ווייל ער ווייסט‪ ,‬ער‬ ‫ציבור‪ַ ,‬אז די מוסדות זאלן פַארבלייבן עקזיסטירן‪.‬‬
‫פארשטייט‪ַ ,‬אז ווָאס ער גיט‪ ,‬גיט ער פַאר זיך אליין‪,‬‬ ‫אידן‪ ,‬פַארנומענע ביזנעסלייט‪ ,‬זענען מקריב זייערע‬
‫צו פַארזיכערן אז עמלו של אותו צדיק לנו ולבנינו‬ ‫טעג און נעכט לטובתינו ולטובתיכם!‬
‫גייט נישט געברָאכן‪ ,‬נָאר אדרבה‪ ,‬אינאיינעם‪,‬‬ ‫ברוך ה'‪ ,‬הָאט הגה"צ רבי יואל שליט"א‬
‫יעדער איינער‪ ,‬וועט מען טון בכל כח ועוז‪ ,‬ס'זָאל‬ ‫ארויסגעהויבן די ּפָאזיטיווע זייט‪ ,‬אז מ'באווייזט‬
‫קענען ווייטער הָאבן ַא שטַאנדהַאפטיגן קיום‪ ,‬עד‬ ‫ב"ה אזעלכע געוואלדיגע דערגרייכונגען צו הייבן‬
‫ביאת גואל צדק אמן‪.‬‬ ‫די ניווא אין יעדן געביט ברוחניות ווי בגשמיות‪.‬‬
‫דער חיזוק‪ ,‬די ערמוטיגונג‪ ,‬דער קורַאזש‪ ,‬ווָאס‬ ‫ָאבער‪ ,‬ס'איז יעצט ַא מצב‪ ,‬וואס יעדער יחיד דַארף‬
‫ארויסווייזן אז ער איז א חלק פון דעם ציבור פַאר‬
‫וועמען מ'ַארבעט‪ .‬די הנהלה מוז הָאבן דעם חיזוק‪,‬‬
‫ווָאס ָאן דעם קען מען נישט ָאנגיין‪.‬‬
‫דבריו היקרים יוצאים מקרב הלב פון האי גברא‬
‫רבא ווָאס גיט ַאזויפיל צייט און כח ַאוועק פַאר‬
‫מבצר המוסדות הָאט געשַאפן ַא זעלטן ערנסטן‬
‫איינדרוק בלבבות האברכים‪.‬‬
‫נָאך ַא לענגערן‪ ,‬תוכנ'דיגן שמועס פַאר די‬
‫חזקו ואמצו — דער אומגעהויערער‬
‫חיזוק פון ָאט דער מסיבה‬
‫המפוארה!‬
‫ס'איז א וועלט היינט ווען יעדער איז א חכם‪,‬‬
‫אונטער'ן רושם פון די הַארציגע ווערטער‪ ,‬מיט‬
‫א נחת דקדושה אויף די ּפָאזיטיווע ַאנטוויקלונגען‪,‬‬
‫און מיט ַא הַארציגן מיטגעפיל מיט די געטרייע‬
‫חברי הנהלה ווָאס געבן זיך אוועק אזוי געטריי על‬
‫בנינו ודורותינו‪ ,‬הָאט זיך דער ציבור צוגעזעצט צו‬
‫חלק‪ ,‬יותר מכפי יכלתו‪ ,‬פַאר'ן אייגענעם עתיד?!‬
‫"מיר הָאבן גערופן די היינטיגע מסיבה פַאר די‬
‫אברכים"‪ ,‬האט הר"ר רפאל הי"ו באטאנט‪" ,‬ווייל‬
‫מיר ווילן אויסרופן דעם מעסעדזש‪ ,‬הויך און קלָאר‪,‬‬
‫ַאז מיר מוזן צוקומען צו יעדן איינעם‪ ,‬יעדער יחיד‬
‫ד‪ ,‬צו נעמען ַא מַאקסימום טייל אין די מוסדות‪.‬‬
‫נישט קיין קליין‪-‬געלט‪ .‬נָאר ַא חלק ניכר‪ ,‬קויפן ַא‬
‫זכות‪ַ ,‬א כתה‪ ,‬און ווערן ַאן אמת'ער שותף אין די‬
‫אייגענע הייליגע מוסדות‪ ,‬על בנינו ודורותינו"!‬
‫דער "אחריות" ליגט אויף יעדן פון‬
‫אונז — הגה"צ רבי יואל שליט"א‬
‫ס'שוין געווען שּפעט מוצאי שבת‪ָ ,‬אבער יעדער‬
‫פארבלייבט אויף די ערטער‪ ,‬און מ'גרייט זיך‪,‬‬
‫בכבוד הראוי‪ ,‬אויסצוהערן די "דברי ּפי חכם חן"‪,‬‬
‫פון דעם געהויבענעם גַאסט‪ ,‬כבוד הגה"צ רבי יואל‬
‫שליט"א‪ ,‬בן כ"ק מרן רבינו שליט"א‪ ,‬אשר מצודתו‬
‫ּפרוסה אויף די הייליגע מוסדות‪ ,‬על כל צעד ושעל‪,‬‬
‫ברוחניות ובגשמיות‪.‬‬
‫אברכים‪ ,‬איז ַארויסגעקומען תמצית הדברים‪ ,‬הלכה‬
‫למעשה‪ ,‬דער יסוד נפלא ַאז אברכים דארפן האבן‬
‫"הכנעה" פאר די גדולים מהם בחכמה ובשנים‪.‬‬
‫אלעס איז מיט התחכמות‪ָ .‬אבער ס'מאכט חורבנות‪.‬‬
‫מ'דארף וויסן‪ ,‬אין אלע חלקי החיים‪ ,‬מ'זאל זיין‬
‫נכנע אונטער א דעת תורה‪ ,‬און מיט ַא ּפשטות‬
‫נָאכגיין בדרך התורה והמסורה‪.‬‬
‫רעדנדיג איבער דעם ערנסטן בליק אויפ'ן עתיד‪,‬‬

‫‫מאַסן ביי פרויען התחזקות פאַרזאַמלונג‬

‫וואס עס הערשט‬ ‫קריזיס און שוועריגקייט ָ‬
‫אין ַא פאמיליע ווען מען דארף ליידער הייבן‬
‫שטארקע‬ ‫ַ‬ ‫זאגן ברוך דיין האמת‪ ,‬די‬ ‫הענט און ָ‬
‫ווילן פון חי לייפליין ווייטער צו העלפן די‬
‫משפחות און נישט שטיין ביי די זייט אין‬
‫האט זיי‬

‫נאלע‬ ‫ָ‬
‫טאקע אט די שווערסטע מינוטן ָ‬
‫"ּפראדזשעקט חי"‪,‬‬
‫פעסיא ַ‬
‫סּפעציאליסטן מענער‬
‫פרא‬
‫ָ‬
‫ַ‬

‫ַ‬
‫געברענגט צו עפענען‬
‫ּפראיעקט צו טרענירן‬
‫קריזיס אינטערווענץ‬
‫ָ‬ ‫ַא‬
‫אין ליכט פון לעצטע טראַגעדיעס‬‬
‫וואס‬
‫און פרויען פון ַאלע שיכטן און קרייזן ָ‬
‫"ּפראדזשעקט חי ‪ -‬חי לייפליין"‬‬
‫ַ‬ ‫דורך‬
‫זאלן קענען ַאריינקומען און שטיין צו הילף‬ ‫ָ‬ ‫וויאזוי צו‬ ‫די ארומיגע אין ַא צייט פון קריזיס‪ַ ,‬‬ ‫קלאס לערערין‬ ‫ַ‬ ‫דורך די באקאנטע ‪'12‬טע‬ ‫גאר ביטערע‬ ‫‫נאך די ָ‬ ‫קרית יואל‪ָ — .‬‬
‫מאמענטן‪.‬‬ ‫אין די סאמע שווערסטע ָ‬ ‫ומא‪,‬‬
‫טרא ַ‬ ‫עמּפאטיע ָאן ליידן פון ַ‬ ‫ַ‬ ‫האבן ריכטיגע‬ ‫ָ‬ ‫גאר‬‫האט געגעבן ַא ָ‬ ‫מרת סמיט תחי'‪ ,‬וועלכע ָ‬ ‫פארלאפענעם ערב שבת‬ ‫ָ‬ ‫טראגעדיע דעם‬ ‫ַ‬
‫רמאגט היינט‬ ‫פא ָ‬ ‫ַ‬ ‫"ּפראדזשעקט חי"‬ ‫ַ‬ ‫האט ַאזוי אויך ַארויסגעברענגט ווי‬ ‫און ָ‬ ‫האט באצויבערט‬ ‫וואס ָ‬ ‫אינסּפרירענדע רעדע ָ‬ ‫פרשת חיי שרה ווען ַא זעקס–יעריג מיידל‬
‫צוטאגס צענדליגע היימישע חסידישע‬ ‫ָ‬ ‫שטארק די עלטערנ'ס רעאקציע צו ַא קריזיס‬ ‫ַ‬ ‫אינהאלטספול‬ ‫ַ‬ ‫די פארזאמעלטע‪ ,‬רייד לויטער‬ ‫פראדל מעזעי ע"ה איז ליידער טראגיש‬
‫העכסט טרענירטע קריזיס אינטערווענץ‬ ‫נאלע‬‫ציא ַ‬ ‫עמא ָ‬ ‫ָ‬ ‫איז משפיע אויף די קינדערס‬ ‫מיט ריינע אמונה און בטחון‪ ,‬ערקלערנדיג‬ ‫פארנט‬‫באס עקסידענט ָ‬ ‫אומגעקומען פון ַא ָ‬
‫סּפעציאליסטן אין ַאלע היימישע געגענטער‪,‬‬ ‫רן–לאנגע‬
‫ַ‬ ‫יא‬‫האט מיט איר ָ‬ ‫געזונטהייט‪ .‬זי ָ‬ ‫וויאזוי ריכטיג צו לעבן מיט אמונה אין ַא‬ ‫ַ‬ ‫פון די אויגן פון צענדליגער קליינע מיידלעך‬
‫סאך אנשי חינוך‬ ‫ַאריינגערעכנט גאר ַא ַ‬ ‫וויאזוי קינדער‬ ‫ַ‬ ‫ערפארונג ַארויסגעברענגט‬ ‫שווערע צייט‪ ,‬אין ַא צייט פון הסתר פנים‪,‬‬ ‫האבן עלטערן זיך ווי‬ ‫רגאנג‪ָ ,‬‬ ‫יא ַ‬ ‫אין איר ָ‬
‫וואס שטייען גרייט‬ ‫לערערינס און מחנכים‪ָ ,‬‬ ‫וואס‬
‫טראגעדיע און ָ‬ ‫ַ‬ ‫שּפירן און קוקן ָאן ַא‬ ‫וויאזוי צו שּפירן‬ ‫אויף ַא פראקטישע פארנעם‪ַ ,‬‬ ‫ווייטאגליכע‬
‫ָ‬ ‫געטראפן אין ַא‬ ‫ָ‬ ‫פארשטענדליך‬
‫טאג צו אויפגעבן‬ ‫פיר און צוואנציג שעה ַא ָ‬ ‫וויאזוי אומצוגיין‬ ‫ַ‬ ‫עס איז די בעסטע וועגן‬ ‫די ליבשאפט פון אונזער טאטע אין הימל אין‬ ‫וויאזוי צו רעדן צו קלענערע‬ ‫ַ‬ ‫דילעמא‬
‫אויף ַאלעס און גיין ַארויסהעלפן מיט ַא‬ ‫דערמיט‪‬.‬‬ ‫זא‬
‫וויאזוי אנצוקוקן ַא ַ‬ ‫טאג טעגליכע לעבן‪ַ ,‬‬ ‫די ָ‬ ‫זא סענסעטיווע נושא פאר‬ ‫קינדער איבער ַא ַ‬
‫"ּפראדזשעקט‬ ‫ַ‬ ‫ראּפ‬ ‫קריזיס‪ַ ,‬אזוי אויך שיקט ַא ָ‬ ‫‫די עלטערן זענען אהיימגעגאנגען פון די‬ ‫טראגעדיע מיט ַא בליק פון אמונה‬ ‫ַ‬ ‫ביטערע‬ ‫זייער יונגע ריינע נשמה'לעך ווי ַא ביטערע‬
‫חי — חי לייפליין" היימישע חסיד'ישע‬ ‫קלארן בליק‪ ,‬מיט ַא וויסנשאפט‬ ‫ָאווענט מיט ַא ָ‬ ‫און בטחון‪.‬‬ ‫וואס עס איז‬ ‫וויאזוי צו ערקלערן ָ‬ ‫טראגעדיע‪ַ ,‬‬ ‫ַ‬
‫סּפעציאליסטן צו די חדרים און שולעס ווי‬ ‫וויאזוי צו געבן‬ ‫ַ‬ ‫רשטאנד‬
‫ַ‬ ‫פא‬ ‫פון חינוך‪ ,‬מיט ַ‬ ‫ווארעמע‬ ‫גאר ַא ַ‬ ‫כפאלגט מיט ָ‬ ‫נא ָ‬ ‫האט ָ‬ ‫דאס ָ‬ ‫ָ‬ ‫זאל נישט‬ ‫וואס ָ‬ ‫געשען אויף ַא געזונטע אופן ָ‬
‫מען דארף ליידער רעדן צו די קינדער איבער‬ ‫טראגעדיע‪,‬‬ ‫ַ‬ ‫פאר קינדער צו פארשטיין ַא‬ ‫התעוררות רעדע און הספד דורך די מנהלת‬ ‫ַאריינווארפן די קינד אין ַא טייך פון טראומע‬
‫טראגעדיע‪‬ ‬.‬‬ ‫ַ‬ ‫ַא‬ ‫וויאזוי זיך אליין צו געבן צו פארשטיין ַא‬ ‫ַ‬ ‫האט‬ ‫וואס ָ‬ ‫פון די נפטרת מרת קליינמאן תחי'‪ָ ,‬‬ ‫האט די הנהלה פון די בית‬ ‫פאביע‪ ,‬דעריבער ָ‬ ‫און ָ‬
‫מאל מאכט זיך ליידער ל"ע ַאז מען‬ ‫‫א ָ‬ ‫‪ַ ‬ ‬‬ ‫אונטערצוהאלטן‬
‫ַ‬ ‫וויאזוי זיך‬ ‫ַ‬ ‫טראגעדיע‪,‬‬ ‫ַ‬ ‫שטארקע רושם אויף די‬ ‫ַ‬ ‫איבערגעלאזט ַא‬
‫ָ‬ ‫האט געלערנט‬ ‫רחל שולע וואו די נפטרת ע"ה ָ‬
‫דארף זיך גרייטן צום ַארגסטן‪ ,‬מען דארף‬ ‫נאל‪ ,‬און אריבערגיין די שווערע‬ ‫ציא ַ‬ ‫עמא ָ‬ ‫ָ‬ ‫באטייליגטע‪‬ ‬.‬‬ ‫"ּפראדזשעקט‬‫ַ‬ ‫אינאיינעם מיט די בארימעטע‬
‫זיך געזעגנען מיט ַא משפחה–מיטגליד‪ ,‬דער‬ ‫צייטן און בלייבן געזונט פיזיש און גייסטיש‪,‬‬ ‫האט‬ ‫ָ‬ ‫‫נאך די דערהויבענע רעדע‬ ‫ָ‬ ‫גראם" פון "חי‬ ‫ּפרא ַ‬ ‫ָ‬ ‫חי קריזיס אינטערווענץ‬
‫צער סיי פארן חולה און סיי פאר די פאמיליע‬ ‫האבן זיי אהיימגענומען‬ ‫ָ‬ ‫און סּפעציעל‬ ‫נאלע‬ ‫ציא ַ‬
‫עמא ָ‬‫ָ‬ ‫כגעפאלגט עלעקטערזירנדע‬ ‫ָ‬ ‫נא‬‫ָ‬ ‫ראנזשירט ַא גאר דערהויבענע און‬ ‫לייפליין" ַא ַ‬
‫דארף‬‫מיטגלידער איז עד אין לשער‪ ,‬ווען מען ַ‬ ‫הויפענעס פון געוואלדיגע חיזוק אין אמונה‬ ‫האבן‬ ‫ָ‬ ‫באטייליגטע‬ ‫ַ‬ ‫מאמענטן ווען די‬ ‫ָ‬ ‫רזאמלונג פאר די חשוב'ע‬ ‫פא ַ‬ ‫העכסט וויכטיגע ַ‬
‫ליידער מעלדן פאר ַא חולה ַאז ער דארף‬ ‫און בטחון‪‬.‬‬ ‫אינאיינעם געזונגען דעם באקאנטן אני מאמין‬ ‫פרויען‪‬.‬‬
‫זיך גרייטן ל"ע וד"ל‪ ,‬אין אזעלעכע ביטערע‬ ‫*‬ ‫וואס‬‫באמונה שלימה בביאת המשיח ניגון ָ‬ ‫פארגעקומען‬ ‫ָ‬ ‫רזאמלונג איז‬ ‫פא ַ‬ ‫ַ‬ ‫‪‬ ‬‫די‬
‫נאלע‬ ‫פראפעסיא ַ‬
‫ָ‬ ‫האבן‬
‫מצבים "מוז" מען ָ‬ ‫רזאמלונג —‬ ‫פא ַ‬ ‫ַ‬ ‫האט די‬ ‫ָ‬ ‫‫גלייכצייטיג‬ ‫געווארן אין די טונקעלסטע‬ ‫ָ‬ ‫רפאסט‬ ‫פא ַ‬ ‫איז ַ‬ ‫ביינאכט פרשת תולדות‪ ,‬ווען‬ ‫ַ‬ ‫דאנערשטאג‬
‫ָ‬
‫פאר'ן חולה‬ ‫קריזיס אינטערווענץ הילף‪ ,‬סיי ַ‬ ‫טראגעדיעס‬ ‫ַ‬ ‫און די פארשידענע ביטערע‬ ‫האבן‬ ‫מאמענטן פון די ביטערע קריג און ָ‬ ‫ָ‬ ‫מאמעס זענען זיך‬ ‫ַ‬ ‫איבער צוויי–טויזענט‬
‫און סיי פאר די פאמיליע‪ ,‬ווייל אויב עס גייט‬ ‫באטראפן די‬ ‫ָ‬ ‫האבן ליידער לעצטענס‬ ‫וואס ָ‬ ‫ָ‬ ‫זיך אינאיינעם געטרייסט און מתחזק געווען‬ ‫צוזאמגעקומען און איבערגעפולט די 'בית‬
‫נישט ח"ו אויף ַא ריכטיגן פארנעם קען עס‬ ‫שטאט — געברענגט פרישע ליכט איבער‬ ‫ָ‬ ‫באמונה ובטחון‪‬ .‬‬ ‫זאלן‪ ,‬זיך ָאנצושעּפן מיט‬ ‫ראדייס' ַ‬ ‫ּפא ַ‬ ‫רחל ַ‬
‫ליידער זיין ַא בכיה לדורות ל"ע‪ַ .‬אזוי אויך‬ ‫קאנט ָאבער לעבנסוויכטיגע‬ ‫אומבא ַ‬
‫ַ‬ ‫די היבש‬ ‫האט אויפגעטרעטן ַא העכסט–‬ ‫‫דערנאך ָ‬ ‫ָ‬ ‫חיזוק אין אמונה און ביטחון אליין צו קענען‬
‫נאך פארשידענע גאר גאר ביטערע צייטן‪,‬‬ ‫ָ‬ ‫"ּפראדזשעקט חי"‪ ,‬וועלכע‬ ‫ַ‬ ‫ניזאציע‬‫רגא ַ‬ ‫ָא ַ‬ ‫טרענירטע און אויסגערופענע קריזיס‬ ‫איבערטראגן שווערע צייטן און ַאזוי אויך‬ ‫ָ‬
‫דארף זיין איינער צו היטן אויף די קלארקייט‬ ‫איז ַא פליגל פון די וועלט–באקאנטע "חי‬ ‫סּפעציאליסט מרת מלכה‬ ‫ַ‬ ‫אינטערווענץ‬ ‫אויסקלארונג‬
‫ָ‬ ‫פאר ַאן אויפקלערונג און‬
‫פון די מינוט און אויף די מענטעל געזונטהייט‬ ‫ניזאציע‪.‬‬ ‫רגא ַ‬ ‫לייפליין" ָא ַ‬ ‫"ּפראדזשעקט חי‬ ‫ַ‬ ‫קלאריסטענפעלד תחי' פון‬ ‫ַ‬ ‫אינהאלטספולע עצות אהיימצונעמען ַא‬ ‫ַ‬ ‫מיט‬
‫באטראפענע‪‬  ‬.‬‬
‫ָ‬ ‫פון די‬ ‫נאכדעם‬ ‫געווארן ָ‬ ‫ָ‬ ‫דאס איז געגרינדעט‬ ‫ָ‬ ‫האט מיטגעטיילט‬ ‫— חי לייפליין"‪ ,‬וועלכע ָ‬ ‫ריכטיגע וועג צו רעדן מיט די קינדער פון‬
‫"ּפראדזשעקט‬ ‫ַ‬ ‫טראגעדיע רופט‬ ‫פאל פון ַ‬ ‫אין ַא ַ‬ ‫וואס די געטרייע "חי לייפליין" שלוחים‬ ‫ָ‬ ‫מיט די פארזאמעלטע פארשידענע נוצבארע‬ ‫טראגעדיע‪‬.‬‬ ‫ַ‬ ‫יארגענג איבער די‬ ‫ַאלע ָ‬
‫חי — חי לייפליין"‪)4747-27( CRISIS-3-1855 :‬‬ ‫שטארקע‬ ‫ַ‬ ‫האבן געזען די‬ ‫פאר חולי ישראל ָ‬ ‫וויאזוי צו טרייסטן זיך‪ ,‬די קינדער און‬ ‫עצות ַ‬ ‫געווארן‬
‫ָ‬ ‫רזאמלונג איז געעפנט‬ ‫פא ַ‬ ‫‪‬ ‬‫די ַ‬

‫‪11‬‬ ‫‪Friday November 3, '17‬‬

 ‫משמרת חומתינו‬
‫ערשטמאָליגע אסיפה פון אַלע אָרגאַניזאַציעס‬
‫וועלכע באַקעמפן דעם שרעקליכן שמד הגיוס‬
‫מטכס עצה צו זיין קעגן שרעקליכע גזירת גיוס בנות‬
‫ָאנקומען אין די לשכות הגיוס‪.‬‬ ‫האט יעדע‬ ‫קאמיטע און תיכף ָ‬ ‫פאראייניגטע ָ‬ ‫ַא ַ‬ ‫וואס‬
‫'תצהיר דת' דאקומענט פון ַא רב מטעם ָ‬ ‫רלאפענעם מוצאי שבת‬ ‫פא ָ‬ ‫ירושלים‪ — .‬דעם ַ‬
‫רזאמלטע‬ ‫פא ַ‬‫האבן זיך די ַ‬‫נאך די אסיפה ָ‬ ‫ָ‬ ‫פארשטייער‪,‬‬ ‫ניזאציע ַאריינגעשטעלט ַא ָ‬ ‫רגא ַ‬‫ָא ַ‬ ‫דאס מיידל איז פרום‪.‬‬ ‫באשטעטיגט ַאז ָ‬ ‫ַ‬ ‫פארגעקומען ַא‬ ‫מאל ָ‬ ‫קודש איז צום ערשטן ָ‬
‫צעשּפרייט מיט ַא נייעם גייסט ָאנצוגיין מיט‬ ‫געווארן העסקן‬ ‫ָ‬ ‫און ס'איז אויך אויפגענומען‬ ‫האט מען ַארומגעשמועסט איבער די‬ ‫אויך ָ‬ ‫האבן זיך כאיש‬ ‫פאראייניגטע אסיפה‪ ,‬ווען עס ָ‬ ‫ַ‬
‫ניזאציעס‬
‫רגא ַ‬
‫פאראייניגטע מלחמה‪ַ ,‬אלע ָא ַ‬ ‫ַא ַ‬ ‫וואזנער שליט"א און העסקן‬ ‫הרה"ג ר' אהרן ָ‬ ‫האט ָאנגעגעבן אין בג"ץ‪,‬‬ ‫וואס מען ָ‬ ‫קלאגע ָ‬ ‫ַ‬ ‫צוזאמגענומען לפונדק אחד‬ ‫ַ‬ ‫אחד בלב אחד‬
‫פראנטן‪ ,‬נישט מוותר צו זיין אויף‬ ‫ָ‬ ‫אויף ַאלע‬ ‫הרה"ח ר' שמואל וויינטרויב שליט"א צו שטיין‬ ‫וואס די מיליטער נוצט אויס מער ווי‬ ‫אויף דעם ָ‬ ‫בארימטע מסירות נפש עסקנים פון ַאלע‬ ‫די ַ‬
‫קיין שום נפש מישראל‪.‬‬ ‫קאמיטע‪.‬‬‫בראש פון די ָ‬ ‫פארשן‬ ‫נאכצוקוקן און ָ‬‫אירע ָארגינעלע רעכטן ָ‬ ‫ניזאציעס וועלכע קעמפן קעגן גזירת שמד‬ ‫רגא ַ‬ ‫ָא ַ‬
‫ס'איז דער וואונטש פון ערליכע אידן ַאז די‬ ‫קאמיטע דורכגיין ַאלע‬ ‫ּפלאן וועט די ָ‬
‫לויט'ן ַ‬ ‫טאמער זיי זענען פרום‪ַ ,‬אזוי אויך‬ ‫מיידלעך ָ‬ ‫צוזאמען מטכס עצה געווען‬ ‫האט ַ‬ ‫הגיוס‪ ,‬וואו מען ָ‬
‫וואס איז ַא ידא אריכתא פון ַאלע‬
‫קאמיטע ָ‬‫נייע ָ‬ ‫רגעשלאגן ביים‬
‫ָ‬ ‫פא‬
‫האט ָ‬ ‫וואס מען ָ‬‫געדאנקען ָ‬‫ַ‬ ‫פארשידענע‬ ‫האט מען ַארומגעשמועסט אויף ַ‬ ‫ָ‬ ‫וויאזוי מקדם צו זיין את פני הרעה איבער די‬ ‫ַ‬
‫זאל מיט'ן כח האחדות‬ ‫צוזאמען‪ָ ,‬‬
‫ַ‬ ‫ניזאציעס‬
‫רגא ַ‬‫ָא ַ‬ ‫פאראויס‬‫דאס ָ‬ ‫וויאזוי מען רוקט ָ‬ ‫אסיפה‪ ,‬און זען ַ‬ ‫דארף אונטערגענומען ווערן‪.‬‬ ‫וואס ַ‬
‫געדאנקען ָ‬ ‫ַ‬ ‫לאזט שוין‬ ‫וואס ָ‬ ‫שרעקליכע גזירה פון גיוס בנות ָ‬
‫און כח הרבים מצליח זיין דורכצוברעכן די‬ ‫מן הכח אל הפועל‪ ,‬מיט'ן ציל צו דערגרייכן‬ ‫פארגעלייענט‬ ‫צום שלוס פונעם אסיפה איז ָ‬ ‫ווייטאגליכע צייכענעס במחנה ישראל‪.‬‬ ‫ָ‬ ‫פילן אירע‬
‫שרעקליכע גזירת גיוס בנות‪ ,‬לומר למשחית‬ ‫גאנץ ארץ ישראל‬ ‫יעדע ערליכע מיידל איבער ַ‬ ‫האט‬ ‫וואס מען ָ‬ ‫ָ‬ ‫געדאנקען‬
‫ַ‬ ‫געווארן ַאלע‬ ‫ָ‬ ‫געווארן דורך די‬ ‫ָ‬ ‫פאררופן‬ ‫די אסיפה איז ַ‬
‫זאל נישט דערגרייכן צו מחנה‬ ‫דאס ָ‬
‫הרף ַאז ָ‬ ‫ּפראצעדורן‬
‫וויאזוי ָאנצוגיין מיט די ָ‬ ‫זאל וויסן ַ‬ ‫זי ָ‬ ‫רגעשלאגן דורכאויס די אסיפה‪ ,‬און ס'איז‬ ‫ָ‬ ‫פא‬‫ָ‬ ‫נגיאריגע עסקנים הרה"ח‬ ‫לא ָ‬ ‫בארימטע ַ‬ ‫צוויי ַ‬
‫ישראל‪.‬‬ ‫דארפן‬
‫זאל ח"ו ַ‬ ‫וואס זי ָ‬‫שאפן דעם פטור ָאן ָ‬ ‫פון ַ‬ ‫צוזאמצושטעלן‬‫געווארן פה אחד ַ‬‫ָ‬ ‫שלאסן‬
‫בא ָ‬ ‫דאן ַ‬ ‫ַ‬ ‫ר' שמואל כהן שליט"א פון מרכז הצלה‪ ,‬און‬
‫דארט ַאנטייל גענומען די עסקנים‬ ‫האבן ָ‬ ‫עס ָ‬
‫וואס‬
‫ּפראטעסט קעגן ראש הכופרים ָ‬ ‫ָ‬ ‫געוואלט צושטעלן צום‬ ‫ָ‬ ‫ניזאציעס "איגוד בני תורה‬ ‫רגא ַ‬ ‫פון די חשוב'ע ָא ַ‬
‫שטאט‪ ,‬און ַאצינד ווען מען טשעּפעט די‬ ‫ָ‬ ‫פארגעקומען אין‬ ‫איז ָ‬ ‫קול מחאה פון הגה"צ אב"ד‬ ‫הספרדים"‪" ,‬איגוד הצלה"‪" ,‬הועדה להצלת‬
‫דערמאנען זיי זיך פונעם‬ ‫ַ‬ ‫אויסשליסליכקייט פון ועד הישיבות‪,‬‬ ‫עולם התורה"‪" ,‬הצלה לאחים"‪" ,‬יד להושיע"‪,‬‬
‫וואס הייסט מחאה‪.‬‬‫מעטאד ָ‬
‫ָ‬ ‫נדאן שליט"א‬
‫לא ָ‬‫טמאר ָ‬
‫סא ַ‬‫ַ‬ ‫"מרכז הצלה"‪ ,‬אויך איז ָאנוועזנד געווען אויפ'ן‬
‫שטארק עושה רושם‬ ‫ַ‬ ‫האבן‬
‫די ווערטער פונעם רב שליט"א ָ‬ ‫באגלייט די אסיפה‪.‬‬ ‫האט ַ‬ ‫וואס ָ‬ ‫לאיער ָ‬ ‫ָארט ַא ָ‬
‫גאנצן מחנה היהדות הנאמנה‪,‬‬
‫אויסגעטראטענעם וועג‪ָ ,‬אן זיך‬
‫ָ‬
‫פאר'ן ַ‬‫האבן געגעבן חיזוק ַ‬ ‫געווען‪ ,‬און ָ‬
‫וויסנדיג ַאז מיר גייען אין ַא ריכטיגן‬
‫קעגן מחריבי המערכה‬ ‫געווארן‬
‫ָ‬ ‫ביי דער אסיפה איז געהערט‬
‫שוידערליכע עדות פון הרה"ח ר' פנחס‬
‫צו שרעקן פון די מהרסים מבית ומבחוץ בארץ ובגולה‪.‬‬ ‫וואך איבער'ן שטורעם‬ ‫רגאנגענע ָ‬ ‫פא ַ‬ ‫באריכטעט די ַ‬ ‫נדאן‪ — .‬ווי ַ‬ ‫לא ָ‬ ‫ָ‬ ‫האט‬ ‫וואס ָ‬ ‫ָ‬ ‫כהן שליט"א פון יד להושיע‬
‫נאכשלעּפער‬ ‫ּפארטייאישע קרייזן און זייערע ָ‬ ‫און אויפברויז פון די ַ‬ ‫האלט מיט‬ ‫וואס ער ַ‬ ‫פארגעלייגט די מצב ָ‬ ‫ָ‬
‫נייע ָאפיסעס אין אשדוד‬ ‫ניזאציע 'איחוד הישיבות' וועלכע איז‬
‫פאר'ן גרינדונג פונעם מדינה‬
‫רגא ַ‬
‫בארימטע ָא ַ‬
‫געווארן דורך תקיפי קדמאי ַ‬ ‫ָ‬
‫קעגן די ַ‬
‫געגרינדעט‬
‫וואס‬‫עּפיזאדן פון בנות ישראל ָ‬
‫רּפלאנטערט מיט די מיליטערישע‬
‫ָ‬
‫ָ‬
‫שרעקליכע‬
‫פא‬
‫ווערן ַ‬
‫פאר "איגוד בני‬
‫און אלעד ַ‬ ‫האט‬ ‫דאקומענטן‪ָ ,‬‬
‫רטראטן די ַאלע‬ ‫ָ‬
‫היסטארישע ָ‬
‫פא‬ ‫דאן ַ‬
‫ָ‬ ‫של גיהנם‪ ,‬און ווי מען קען זען אין די‬
‫ניזאציע "איחוד הישיבות" ַ‬ ‫רגא ַ‬ ‫שוין די ָא ַ‬
‫אויפגעטראטן מוה"ר‬ ‫ָ‬
‫ר' משה קליין הי"ו מנהל מטה הסברה שע"י‬
‫האט‬ ‫אינסטאנצן‪ ,‬אויך ָ‬

‫תורה הספרדים"‬ ‫אינסטאנצן‪.‬‬

‫נאכשלעּפער ַארויס‬
‫ַ‬ ‫קהלות מבני ישוב הישן קעגן די מיליטערישע‬
‫בעיקר זענען די חרדי'שע קרייזן און זייערע ָ‬
‫פארגעלייגט שרעקליכע‬
‫וויאזוי‬ ‫ַ‬
‫האט ָ‬
‫עדות'ן פון די לעצטערע טעג ממש‪,‬‬
‫וואס ָ‬ ‫מרכז הצלה ָ‬

‫טאג‪ ,‬ווערן מער אידן אין ארץ ישראל‬ ‫פארבייגייענדן ָ‬ ‫מיט יעדן ַ‬ ‫האט זיך מחדש געווען‬ ‫ניזאציע ָ‬ ‫רגא ַ‬ ‫וואס די ָא ַ‬‫נאכדעם ָ‬ ‫פון די כלים‪ָ ,‬‬ ‫זאל‬‫די מיליטער עקשנ'ט זיך ַאז די מיידלעך ָ‬
‫געפאר פונעם שרעקליכן‬‫ַ‬ ‫אויפגעקלערט איבער די שעדליכקייט און‬ ‫האט מען מקיים‬ ‫און בהוראת ובתמיכת הרבנים הגאוה"צ שליט"א ָ‬ ‫ראּפקומען אין די לשכות הגיוס‪.‬‬ ‫ַאליינס ַא ָ‬
‫ּפארטייאישער ציבור בכלל און‬ ‫גזירת שמד הגיוס‪ .‬דער ַאלגעמיינער ַ‬ ‫קלאגע‬ ‫ַ‬ ‫געווען דעם ויגזול את החנית מיד המצרי און ָאנגעגעבן ַא‬ ‫גאנצע אסיפה איז ברייט‬ ‫דורכאויס די ַ‬
‫פון די ספרדי'שע קרייזן בפרט‪ ,‬פילן שוין בבשר החי די שווערע‬ ‫ליבערמאן און קעגן‬ ‫ַ‬ ‫אין ציוניסטישן בג"ץ קעגן דעם צר הצורר‬ ‫פארשידענע דרכי‬ ‫געווארן ַ‬ ‫ָ‬ ‫איבערגעשמועסט‬
‫חורבנות און קרבנות פונעם גזירת שמד הגיוס‪.‬‬ ‫מאביליזירן‬ ‫וואס ידם רב להם מיט ָ‬ ‫הויכראנגיקע ָאפיצירן ָ‬ ‫ַ‬ ‫די צוויי‬ ‫וויאזוי אויפצוקלערן בנות‬ ‫ַ‬ ‫וואס און‬ ‫פעולה ָ‬
‫האבן געברענגט דערצו ַאז אין די חשוב'ע‬ ‫די ַאנטוויקלונגען ָ‬ ‫פרומע אידן רח"ל‪ ,‬ווען צו זיי שטעלט זיך אויך צו די נידריגע‬ ‫טאמער‬ ‫ישראל פון ַאלע קרייזן און שיכטן‪ַ ,‬אז ָ‬
‫ניזאציע איגוד בני תורה הספרדים איז היבש געשטיגן די‬ ‫רגא ַ‬
‫ָא ַ‬ ‫פאר ַא שרעקליכע‬ ‫וואס זעצן ָ‬ ‫פאררעטערס פון 'ועד הישיבות' ָ‬ ‫ַ‬ ‫דאן‬
‫שטעלט מען זיך אין די לשכות הגיוס‪ַ ,‬‬
‫האבן שאלות‬ ‫וואס ָ‬
‫טעגליכע ווענדונגען צום ָאפיס דורך בחורים ָ‬ ‫פאר'ן‬ ‫נטווארטליך ַ‬ ‫ָ‬ ‫רא‬
‫פא ַ‬ ‫סעלעקציע און זענען די וועלכע זענען ַ‬ ‫דארף מען שוין ַא גרויסע ישועה צו ווערן‬ ‫ַ‬
‫באגיין קעגן די שרעקליכע גזירה‪ ,‬און אויך פון בחורים‬ ‫וויאזוי זיך צו ַ‬
‫ַ‬ ‫ריינווארפן בחורים לשמד‪ ,‬מיט ַאן אומדערטרעגליכע אכזריות און‬ ‫ַ‬ ‫ַא‬ ‫פארמיטן ווערן מיט'ן‬ ‫דאס קען ַ‬ ‫געהאלפן‪ ,‬און ָ‬
‫רּפלאנטערט מיט דעם שרעקליכן גזירת שמד הגיוס‪.‬‬ ‫ָ‬ ‫פא‬
‫וואס זענען ַ‬
‫ָ‬ ‫מצח נחושה פון כופר הכל ָאדער מודה במקצת‪.‬‬ ‫לעגאלע רעכטן לויט די‬ ‫ַ‬ ‫שטארק אויף די‬ ‫ַ‬ ‫שטיין‬
‫פאר‬
‫ניזאציע געזען ַ‬‫רגא ַ‬ ‫האט די הנהלה פון דער ָא ַ‬ ‫דעריבער ָ‬ ‫טמאר‬
‫סא ַ‬ ‫האט געברענגט דערצו ַאז הגה"צ אב"ד ַ‬ ‫דער שטורעם ָ‬ ‫ניזאציעס‪.‬‬ ‫רגא ַ‬ ‫הוראות פון די ָא ַ‬
‫נאך צוויי ָאפיסעס אין די שטעט אשדוד און‬ ‫וויכטיג צו עפענען ָ‬ ‫וואך בעת רעוא דרעוין אין גרויסן‬ ‫פאריגע ָ‬ ‫האט ָ‬‫נדאן שליט"א ָ‬ ‫לא ָ‬ ‫ָ‬ ‫געווארן די‬ ‫ָ‬ ‫אויך איז ַארויפגעברענגט‬
‫וואס‬
‫אלעד‪ ,‬וואו עס וועלן ווערן אויפגענומען בחורים און יונגעלייט ָ‬ ‫שארפע רייד‬ ‫געלאזט הערן ַ‬ ‫ָ‬ ‫נדאן‪,‬‬
‫לא ָ‬ ‫טמארער ביהמ"ד אין עיה"ב ָ‬ ‫סא ַ‬ ‫ַ‬ ‫געוואונטשענע שריט פון ַארבעטן מיט ַאלע‬
‫ניזאציע‪.‬‬
‫רגא ַ‬
‫ווילן די הילף פון דער ָא ַ‬ ‫וואס דערקייקלט‬ ‫איבער דעם שרעקליכן מצב פון גזירת הגיוס ָ‬ ‫זאל‬‫נצוזאגן די בנות ישראל‪ ,‬מען ָ‬ ‫ָ‬ ‫סעמינארן ָא‬ ‫ַ‬
‫ראּפגעקומען צום מעמד‬ ‫ניזאציע זענען ַא ָ‬
‫רגא ַ‬
‫די רבנים פון דער ָא ַ‬ ‫וואס‬‫רהאן די ָ‬ ‫פא ַ‬ ‫נאך ַאלס ַ‬ ‫דאך זענען ָ‬ ‫טאג‪ ,‬און ָ‬‫טאג צו ָ‬ ‫זיך פון ָ‬ ‫זיך ח"ו נישט שטעלן אין די לשכות הגיוס‪ ,‬און‬
‫האפן ַאז זייערע‬
‫קביעת מזוזה אין די נייע ָאפיסעס‪ ,‬און ס'איז צום ָ‬ ‫פארלייקענען די שואה רוחנית‪ ,‬רח"ל‪.‬‬ ‫ַ‬ ‫זאל‬‫דאס מיליטער מען ָ‬ ‫טאמער עקשנ'ט זיך ָ‬ ‫ָ‬
‫שריט וועלן עושה פירות זיין להצלת נשמות ישראל ולחיזוק יהדות‬ ‫טאקירט די וועלכע‬ ‫האט דער רב שליט"א אויך ַא ַ‬ ‫בתוך הדברים ָ‬ ‫פארבינדן מיט‬ ‫זאל מען זיך ַ‬ ‫ראּפקומען‪ָ ,‬‬ ‫יא ַא ָ‬ ‫ָ‬
‫עדות המזרח קעגן די גזירת שמד‪.‬‬ ‫האבן זיך נישט‬ ‫שטייען ווייט פון ַאלע מערכות אלוקים חיים‪ ,‬און ָ‬ ‫פאר ַאנדערע‬ ‫שלאגן ַ‬ ‫ָ‬ ‫וואס‬ ‫ניזאציעס ָ‬ ‫רגא ַ‬ ‫די ָא ַ‬
‫וויאזוי מען קען שיקן דעם‬ ‫ַ‬ ‫לעגאלע וועגן‬ ‫ַ‬

‫ווען איר האט געדאווענט קבלת שבת‪ ,‬געגעסן די סעודת שבת מיט די משפחה‪ ,‬געפראוועט שלש סעודות ברבים‬ ‫דעם פארגאנגענעם שבת ויצא‪:‬‬

‫האבן ‪ 44‬בחורים אין אינגעלייט געשמאכטעט אין ציוניסטישע תפיסות‬

‫נאכן ווערן פארפלאנטערט מיט די געזעצן מיטן ציל זיי אריינצושלעפן אינעם טריפה'נעם מיליטער‬
‫פרייטאג פרשת וישלח‪ ,‬י"ג כסלו תשע"ח‬
‫ָ‬ ‫‪12‬‬
 ‫משמרת חומתינו‬
‫צענטראַלער אָפיס געעפנט פאַר 'ועד למען אסירי‬
‫ציון' וועלכע העלפט און באַגלייט אסירי ציון אין‬
‫טורמע און מיט אַלע געריכטליכע ּפראָצעדורן‬
‫טמאר ע"ה‪,‬‬
‫מסא ַ‬
‫ַ‬ ‫ווערט גערופן 'בית ַאלטא פיגא' ע"ש הרבנית הצדקנית‬
‫טאלטשווא קרית יואל שליט"א‬
‫נדבת לבו פון הגה"צ אבד"ק ָ‬
‫פארשידענע זיצונגען מיט אסירי ציון און מיט‬ ‫ַ‬ ‫יארן מיט'ן‬ ‫למען אסירי ציון ָאן עטליכע ָ‬ ‫פאר זייער 'זינד' פון מוחה זיין‪.‬‬ ‫זיי ּפייניגן ַ‬ ‫ירושלים‪ — .‬יקירי ירושלים של מעלה‬
‫פארשידענע‬ ‫וויאזוי דורכצוקומען די ַ‬ ‫לאיערס‪ַ ,‬‬ ‫ָ‬ ‫אומצאליגע ערליכע יונגעלייט‬ ‫ָ‬ ‫באגלייטן‬ ‫ַ‬ ‫דאן פעלט זיך אויס ַאז די חשוב'ע מוסרי‬ ‫ַ‬ ‫מלומדי מלחמה ועינוי סבל נעמען אין די טעג‬
‫פאר די‬ ‫ּפאליציי לייגט ַ‬ ‫וואס די ָ‬ ‫שוועריגקייטן ָ‬ ‫מוסרי נפש מיט שווערע קעיסעס‪ ,‬און זיי‬ ‫באקומען הילף פון אינדרויסן‪,‬‬ ‫זאלן ַ‬ ‫נפש ָ‬ ‫אויף די בשורה משמחת איבער די עפענונג‬
‫לוחמי מלחמות ה'‪.‬‬ ‫שטארקע הצלחות פון זיך‬ ‫ַ‬ ‫באוויזן‬ ‫האבן שוין ַ‬ ‫ָ‬ ‫זאל נוצן קעגן די‬ ‫וואס ער ָ‬ ‫איבער די שריט ָ‬ ‫פאר דער וואוילטעטיגער‬ ‫פון נייעם ָאפיס ַ‬
‫בארימטער‬ ‫ברם זכור האיש לטובה‪ ,‬דער ַ‬ ‫ּפאליציי און נישט ּפרובירן‬ ‫שלאגן קעגן די ָ‬ ‫ָ‬ ‫ּפאסיגע‬ ‫האט מען ַא ַ‬ ‫טאמער ָ‬ ‫וואס ָ‬ ‫פארשער‪ָ ,‬‬ ‫ָ‬ ‫וואס‬‫ניזאציע‪ָ ,‬‬ ‫רגא ַ‬ ‫'ועד למען אסירי ציון' ָא ַ‬
‫וואס איז אייביג לבו ער לכל‬ ‫רודף צדקה וחסד ָ‬ ‫דערגרייכן הסכמים דורכ'ן זיך חבר'ן מיט די‬ ‫דאס זייער‬ ‫פארמיידט ָ‬ ‫פאראויס‪ַ ,‬‬ ‫הדרכה פון ָ‬ ‫ווערט ָאנגעפירט דורך ערליכע עסקני‬
‫פאר די בני ציון‬ ‫דבר שבקדושה און בפרט ַ‬ ‫געווארן‬
‫ָ‬ ‫פארמיטן‬ ‫רשעים‪ ,‬און ס'איז דערמיט ַ‬ ‫סאך עגמת נפש שּפעטער בשעת די‬ ‫ַא ַ‬ ‫היהדות הנאמנה אין ארה"ק‪ ,‬וועלכע זענען‬
‫היקרים הנאנחים והנאנקים בשבי הציוני‪ ,‬ה"ה‬ ‫פון יונגעלייט לענגערע הויז ַארעסטן‪ ,‬און‬ ‫ּפראצעדורן‪.‬‬ ‫ָ‬ ‫געריכטליכע‬ ‫פארבינדונג‬ ‫גענצליך ָאּפגעזונדערט פון יעדע ַ‬
‫הגה"צ רבי העניך מרדכי מייזליש שליט"א‬ ‫געדארפט‬ ‫ַ‬ ‫גאר‬ ‫ּפאליציי ָ‬ ‫האט די ָ‬ ‫צומאל ָ‬ ‫ָ‬ ‫נגיאריגע‬ ‫לא ָ‬ ‫ַ‬ ‫האבן זיך די‬ ‫ָ‬ ‫דעריבער‬ ‫אינסטאנצן‪.‬‬
‫ַ‬ ‫מיט'ן שלטון הכופר און זייערע‬
‫וואס איז‬ ‫טאלטשווא קרית יואל‪ָ ,‬‬ ‫רב דקהל ָ‬ ‫נאכ'ן דערלייגן דעם משפט‪ָ .‬אט‬ ‫צאלן קנס ָ‬ ‫בא ָ‬ ‫ַ‬ ‫מסירות נפש עסקנים פונעם יהדות הנאמנה‪,‬‬ ‫קאנט די אויסטערלישע‬ ‫בא ַ‬‫ס'איז ברייט ַ‬
‫אויך ַאצינד געווען דער שומע ומאזין קול‬ ‫נגעגאנגען אויף ַא‬ ‫ַ‬ ‫די ַאלע פעולות זענען ָא‬ ‫האט‬ ‫צוגעשטעלט צו יעדן אסיר ציון ווי מען ָ‬ ‫מסירות נפש פון יקירי ירושלים און בית שמש‪,‬‬
‫געסּפאנסערט די‬‫ַ‬ ‫האט‬‫שוועת בני ציון‪ ,‬און ָ‬ ‫האבן‬ ‫פארנעם בהצנע לכת‪ ,‬און ָ‬ ‫באשיידענעם ַ‬ ‫ַ‬ ‫זאל‬ ‫וואס ָ‬ ‫לאיער אין טורמע ָ‬ ‫ַאריינגעשיקט ַא ָ‬ ‫וועלכע זענען מקיים דעם "גוי נתנו למכים‬
‫סטבארע עפענונג פונעם ָאפיס און אירע‬ ‫ַ‬ ‫קא‬
‫ָ‬ ‫פאר'ן ועד ַא הון תועפות‪.‬‬ ‫ּפגעקאסט ַ‬ ‫ָ‬ ‫שוין ָא‬ ‫וואס צו ענטפערן‬ ‫קלארשטעלן ווען און ָ‬ ‫ָ‬ ‫אים‬ ‫פארשידענע‬ ‫ולחיי למורטים וגו'"‪ ,‬ביי די ַ‬
‫ַאקטיוויטעטן‪.‬‬ ‫האבן זיך‬ ‫ָאבער אין די לעצטערע חודשים ָ‬ ‫און ווען צו אויסנוצן די רעכטן פון שווייגן‪,‬‬ ‫וואס ווערן אונטערגענומען‬ ‫מערכות קודש ָ‬
‫מאל זוכה געווען‬ ‫ווידערא ָ‬
‫ַ‬ ‫האט ער‬ ‫דערמיט ָ‬ ‫פארלוירן און נישט‬ ‫געטראפן ַ‬ ‫ָ‬ ‫די עסקנים‬ ‫א‪.‬א‪.‬וו‪.‬‬ ‫אין אר"י קעגן די דערדריקונגען פונעם‬
‫מנציח צו זיין זכרה פון די אשת חיל עטרת‬ ‫וואס‬ ‫נאכקומען צו פירן די פילע קעיסעס‪ָ ,‬‬ ‫ָ‬ ‫יונגערמאן ווערט שוין‬ ‫ַ‬ ‫ווייטער ווען דער‬ ‫פארשידענע‬ ‫ציוני'סטישן שלטון הכופר דורך ַ‬
‫בעלה‪ ,‬הרבנית הצדיקת מרת אלטא פיגא‬ ‫האט געקענט צוברענגען ַאז די מסירות נפש‬ ‫ָ‬ ‫נאך אויף אים‬ ‫ווארט ָ‬ ‫באפרייט פון טורמע‪ַ ,‬‬ ‫ַ‬ ‫גזירות על הדת ווי גיוס‪ ,‬קברים‪ ,‬קדושה‪,‬‬
‫ב"ר אביגדור ע"ה‪ ,‬אשת חבר פון מרן רביה"ק‬ ‫האבן ַא‬ ‫זאלן נישט פילן ַאז זיי ָ‬ ‫יונגעלייט ָ‬ ‫צומאל איז‬ ‫ָ‬ ‫ּפראצעדורן‪ ,‬ווען‬ ‫ָ‬ ‫געריכטליכע‬ ‫חינוך‪ ,‬שבת‪ ,‬א‪.‬א‪.‬וו‪.‬‬
‫געווארן על‬
‫ָ‬ ‫וואס דער ָאפיס איז גערופן‬ ‫זיע"א‪ָ ,‬‬ ‫וואס שטיצט זיי‪ ,‬דעריבער‬ ‫שטארקן רוקן ָ‬ ‫ַ‬ ‫וואס די‬ ‫דאס איבער שווערע עלילות רשע ָ‬ ‫ָ‬ ‫פאדערט‬ ‫ָ‬ ‫לשבחם יאמר ַאז ווען עס‬
‫שמה‪' ,‬בית ַאלטא פיגא'‪ ,‬ברך ה' חילו ופועל‬ ‫פארברייטערט און‬ ‫האט זיך דער ועד ַאצינד ַ‬ ‫ָ‬ ‫ּפאליציי ּפרובירט ָאנצולייגן אויף די ערליכע‬ ‫ָ‬ ‫רא‬
‫ספא ַ‬
‫ווא ַ‬ ‫ָ‬ ‫זיך ַא קול מחאה צוליב סיי‬
‫ידיו תרצה צו ממשיך זיין בעוז ותעצומות מיט‬ ‫האבן‬ ‫נאך עקסּפערטן וועלכע ָ‬ ‫ַאריינגענומען ָ‬ ‫יונגערמאן‬
‫ַ‬ ‫דאן ווערט דער‬ ‫ַ‬ ‫יונגעלייט‪,‬‬ ‫אידישקייט‪ ,‬קען מען אייביג טרעפן ערליכע‬
‫די מעשים נשגבים לטובת הכלל ולמען יקירי‬ ‫רעקארד‬ ‫ָ‬ ‫שוין אונטער זיך ַא סוקסעספולן‬ ‫וויאזוי זיך‬ ‫פארלוירן נישט וויסנדיג ַ‬ ‫גענצליך ַ‬ ‫און דערהויבענע יונגעלייט‪ ,‬וועלכע זענען‬
‫ירושלים של מעלה‪.‬‬ ‫ּפאליציי אין געריכט‪,‬‬ ‫פון קעמפן קעגן די ָ‬ ‫דארף ער אויך נעמען‬ ‫צומאל ַ‬‫ָ‬ ‫באגיין‪ ,‬ווען‬ ‫צו ַ‬ ‫כאּפן שלעק‬ ‫רויסצופארן למרחקים ַ‬ ‫ָ‬ ‫גרייט ַא‬
‫פארצייכנט ווערן ַאז דער ועד‬ ‫דארף ַ‬ ‫עס ַ‬ ‫געשלאסן ַא הסכם מיט ַא‬ ‫ָ‬ ‫האט מען‬ ‫און אויך ָ‬ ‫קאסט אים ַא הון תועפות‪,‬‬ ‫וואס ָ‬ ‫לאיער ָ‬ ‫ַא ָ‬ ‫נאך‬‫און מוותר זיין אויף זייער סדר היום און ָ‬
‫באגלייט בהוראתם‬ ‫נאנד ַ‬ ‫כא ַ‬‫נא ַ‬ ‫האט ווערט ָ‬ ‫ָ‬ ‫נאכגיין יעדן קעיס‪.‬‬ ‫וואס וועט ָ‬ ‫לאיער ָ‬ ‫געניטן ָ‬ ‫האלט אים שּפעטער ָאּפ פון גיין‬ ‫דאס ַ‬ ‫און ָ‬ ‫פאר זייערע‬ ‫באקוועמליכקייטן‪ ,‬זעענדיג ַ‬ ‫פיל ַ‬
‫פון גדולי ומאורי ירושלים שליט"א וועלכע‬ ‫באקומען הילף פונעם ועד‬ ‫די מוסרי נפש ַ‬ ‫וואס די ַארעסט‬ ‫טראץ ָ‬ ‫ָ‬ ‫מוחה זיין וויסנדיג ַאז‬ ‫אויגן די איינציגן ציל פון קידוש שמו יתברך‪.‬‬
‫שטיצן די ערליכע עסקנים‪ ,‬און ַאצינד מיט'ן‬ ‫ריינגעוואשן פון ַאלע‬ ‫ַ‬ ‫ביז'ן ווערן גענצליך‬ ‫דאך ווערט ער‬ ‫זעלבסט איז נישט ַאזוי שווער‪ָ ,‬‬ ‫וואס די יונגעלייט‬ ‫טאג ָ‬
‫ביים ענדע פונעם ָ‬
‫דאס אויסגערופן‬ ‫האט ָ‬ ‫פארברייטערן דעם ועד ָ‬ ‫ַ‬ ‫ּפאליציי ּפרובירט‬ ‫וואס די ָ‬ ‫באשולדיגונגען ָ‬ ‫ַ‬ ‫רּפלאנטערט מיט געריכטליכע‬ ‫ָ‬ ‫פא‬ ‫שּפעטער ַ‬ ‫פארן ַארויס מקיים זיין די מצות מחאה טרעפן‬ ‫ָ‬
‫פארלייכטערונג ביי ערליכע אידן אין‬ ‫ַ‬ ‫ראּפ‬‫דאס נעמט ַא ָ‬ ‫ָ‬ ‫נצוקלאגן‪ ,‬און‬ ‫ָ‬ ‫זיי ָא‬ ‫ּפראצעדורן‪.‬‬ ‫ָ‬ ‫זיי זיך זייער ָאפט אונטער די מויערן פונעם‬
‫שטארקן‬
‫ַ‬ ‫ירושלים און בית שמש‪ ,‬צוליב דעם‬ ‫קאּפ–וויי פון די מוסרי‬ ‫שווערע דאגות און ָ‬ ‫טאקע צוליב דעם גייט שוין די ועד‬ ‫ַ‬ ‫ּפאליציי ּפרובירט‬ ‫ציוניסטישן ַארעסט‪ ,‬ווען די ָ‬
‫מאל‬‫וואס זיי וועלן אי"ה געניסן יעדן ָ‬ ‫רוקן ָ‬ ‫נפש וויסנדיג ַאז זייערע קעיסעס ווערן בע"ה‬
‫ווען זיי וועלן ַארעסטירט ווערן על דבר כבוד‬ ‫האנדלט דורך גוטע הענט‪.‬‬ ‫בא ַ‬ ‫ַ‬

‫האפענונג פון ערליכן אידנטום‬

‫זאל ברענגען‬
‫עס איז די ָ‬
‫אין ארץ ישראל ַאז דער ועד ָ‬
‫שמו יתברך‪.‬‬ ‫ַאצינד מיט דער אויסברייטערונג‬
‫געווארן ַא‬ ‫ָ‬ ‫פונעם ועד איז אויך געעפנט‬
‫צענטראלער ָאפיס‪ ,‬וואו עס זיצט שוין דער‬ ‫ַ‬
‫זכות מטה הסברה ביום החופה‬
‫פאר ַאלע‬ ‫פארלייכטערונג ַ‬ ‫קסימאלע ַ‬ ‫ַ‬ ‫מא‬
‫די ַ‬ ‫סעקרעטאר פונעם ועד‪ ,‬וועלכער שטייט‬ ‫ַ‬
‫לוחמי מלחמות ה'‪ ,‬וויסנדיג ַאז זיי וועלן בע"ה‬
‫וואס וועט זיי העלפן‬ ‫שטארקן רוקן ָ‬ ‫ַ‬ ‫האבן ַא‬ ‫ָ‬
‫וואס‬ ‫נטאקט מיט די בני המשפחות ָ‬
‫געווארן ביי‬ ‫ָ‬ ‫זייערע קרובים זענען ַארעסטירט‬
‫קא ַ‬ ‫אין ָ‬ ‫טוט די זעלבע און קויפט‬ ‫חתנים גייען אונטער די‬
‫דערנאך אין געריכט‪,‬‬ ‫ָ‬
‫האפענונג צום ביטול מלכות‬
‫סיי אין ַארעסט און אויך‬
‫ועל כולם איז די ָ‬
‫דארט‬ ‫מערכות ישראל‪ ,‬און ַאזוי אויך ווערט ָ‬
‫נטראל אויף יעדן קעיס‬ ‫ָ‬ ‫קא‬‫געהאלטן די פולע ָ‬ ‫ַ‬
‫דעם זכות ביום החופה פון די‬ ‫חופה מיט'ן שטארקן‬
‫המינות און אירע ַאלע גזירות קשות ורעות‪.‬‬ ‫פאר‬‫דאס גענוצט ַ‬ ‫באזונדער‪ ,‬אויך ווערט ָ‬ ‫ַ‬
‫'מטה הסברה' פארנט פון די‬ ‫זכות פון הצלת ישראל‬
‫שמד צענטערן 'לשכת הגיוס'‬ ‫משמד ה"י‬
‫בס"ד‬
‫רופט פאר‬ ‫ּפלאנירען בס''ד‪,‬‬
‫מיר ַ‬
‫מער פרטים‬ ‫גאנצע ַארבייט‬‫און פירן אויס די ַ‬
‫‪845.‬‬ ‫פאר ַאלע אייערע‬‫ַ‬
‫‪605.‬‬
‫‪9928‬‬
‫קאמפיינס‬
‫א‪.‬ד‪.‬ג‪.‬‬
‫מסיבות‬
‫דינערס‬
‫די גאנצע ארבייט‪ ,‬און אלעס אינדערמיט‬
‫‪845-537-7006‬‬ ‫רופט גענוג צייטליך ‪ -‬צו זיין‬
‫פארזיכערט מיט'ן דאטום‬

‫‪13‬‬ ‫‪Friday November 3, '17‬‬

 ‫געענטפערט‪ :‬גוט‪ ,‬גיי אריין אין דערנעבענדיגן צימער‪.‬‬

‫געזעהןא ןו‬
‫ווארטן ארום ‪ 30‬מינוט‪ ,‬איז אריינגעקומען א‬ ‫נאכ'ן ַ‬ ‫ָ‬
‫לדאטקע און פרעגט‪" :‬דו ביזט פלוני? קום נאך מיר"‪ .‬האט‬ ‫סא ַ‬ ‫ָ‬
‫לדאטקעס‪ ,‬און‬ ‫סא ַ‬‫זי מיר געפירט צו א צימער מיט ארום ‪ָ 7‬‬ ‫אינטערעסאנטע‬
‫אינדרויסענדיגן צימער זענען געזעסן ‪ 2‬מענער‪ ,‬איינער ָאן קיין‬
‫נאטיצן און‬

‫געהערט‬
‫מונדירן‪.‬‬
‫טע אנעקטאדן‬
‫לדאטקע האט אנגעהויבן מיט די שאלות‪ :‬מיין נאמען‪,‬‬ ‫סא ַ‬ ‫די ָ‬ ‫פיקאנ‬
‫סאשעל–סעקיוריטי (תעודות זהות) און דערנאך‪:‬‬ ‫מיין ָ‬
‫"ביסט א ישיבה בחור?"‪.‬‬
‫"יא"‪.‬‬
‫ָ‬
‫"ישיבה קטנה אדער גדולה?"‪.‬‬ ‫תפיסה‬ ‫שטענדיג די‬
‫רנט פון‬‫פאאיז‬
‫גרופאזע מעןָ‬
‫איין געפילּ‬ ‫האט‬ ‫אבער ּפל‪,‬‬
‫שטא‬
‫צייט‪ַ ,‬‬‫פרישע‬
‫אפריוואטע‬
‫האט ַ ּ‬
‫מעןאין‬
‫"ישיבה קטנה"‪.‬‬
‫דזשאב"‪,‬‬

‫זיך‬
‫"אויפ'ן‬

‫און‬ ‫קסל‬ ‫א‬‫ַ‬ ‫צווייטנס‬

‫גיט עס א‬
‫לאגישע שאדן אויפ'ן מענטש"‪ .‬קינמאן באטאנט‪ ,‬אז "מאכן‬
‫אויפ'ן‬
‫פאקטיש‬
‫סיכא ָ‬
‫איינער‬
‫און דאס האט א "שווערע ּפ ָ‬
‫אויפגעשטעלט‬
‫אומקלאר די ליניע צווישן ארבייט און היים ברענגט שווערע ָאנגעצויגנקייט און האלט ָאן הויכע‬ ‫זיך‬ ‫'מאנסי'‪?...‬‬
‫ונמס ָ‬
‫השמשאין‬
‫בוא"ש‬
‫האט דעם פארגאנגענעם שבת געבראכן דאס צווייטע מאל היסטאריע מיט די‬
‫וחם‬
‫ניו יארק ָ‬
‫"דו לערנסט דארט שוין ‪ 3‬יאר?"‪.‬‬ ‫מויער‪ ,‬און אזוי אריינגעשריגן‬ ‫איבער'ן צייטן"‪.‬‬‫מייק ּ‬
‫קערפער אלע‬ ‫אלען אין‬
‫רמאןמיט ַּ‬
‫שטאפ‬ ‫געשטעלט ָ‬
‫הא‬
‫שעדליכע ָ‬ ‫מען‬
‫דעם‬‫רק‪ ,‬וואו‬‫שניי אין סענטראל ּפ ַא‬
‫פארגעקומען‬ ‫אינטשעס‬
‫איז‬ ‫הציל'‬‫קרוב צו ‪30‬‬
‫'למען‬‫געפאלן‬ ‫ריזיגערווען עס איז‬
‫מעמד‬ ‫בליזארד‬
‫ַ‬ ‫מעכטיגע‬
‫ַא‬
‫"יא‪ ,‬בערך"‪.‬‬ ‫ָ‬ ‫‪40‬ף‬
‫"א‬
‫וואקאציע ָ‬
‫אריבער‬ ‫נעמען‬
‫בייזיידי‬
‫טוען‪ ,‬אז‬ ‫מער ביזנעס פירער‬
‫אויסגענומען‬ ‫גאראוןגוט‬
‫וואס מער‬
‫האט‬ ‫צולייגן‬
‫וואס‬‫נעמען אויך‬
‫די און מ'קען‬
‫זא'‬
‫לא ַ‬
‫'אטריום ּפ ַ‬
‫זאלן פון ַ‬
‫נערשטאג אין די ַ‬
‫ָ‬
‫רעכנט געווענטליך די שניי ביי א גרויסן ליידיגן שטח‪.‬‬
‫דא‬
‫פארגאנגענעם ָ‬
‫"פארוואס? פאר דעם האסטו געלערנט אין ַאן אנדערע‬ ‫סמארטפאונס אדער אימעיל "בכלל"‪ ,‬טאטאל אפגעהאקט‪.‬‬
‫ַ‬ ‫קאנטאקט מיט‬‫די גריד"‪ ,‬אן קיין שום ָ‬ ‫מען האט זיך טאקע ווייניגער געגרייט ווי‬
‫אז‬ ‫זעענדיג‬ ‫געפינען‪,‬‬ ‫דארט‬ ‫זיך‬ ‫בן‬ ‫הא‬
‫ָ‬ ‫וועלכע‬
‫סמארטפאון קען מען נישט האבן נארמאלע צייט מיט די אייגענע פאמיליע‪.‬‬
‫ָ‬ ‫רעסטירטע‬ ‫ַא‬
‫זיי זאגן אז מיט א‬ ‫אלפי תושבי‬
‫אנגעקומען‪,‬‬ ‫צוזאמענגעקומעןאיז נישט‬
‫מאנסי‪ ,‬וואו עס זענען זיךפאריגעס יאר ווען די שניי‬ ‫אין ָ‬
‫ישיבה?"‪.‬‬ ‫שטייט‬
‫כלל‬ ‫החרדית‬
‫מאמעס פון‬ ‫יהדות‬
‫צדקניות‪ ,‬די‬ ‫אונזערע דאס‬
‫טייערע נשים‬ ‫"מיר"‪,‬זיי‪ ,‬און‬
‫זאגןפון‬
‫נישט‬
‫פארגעסט וואס‬ ‫מען‬
‫דאס זאגן "זיי"‪ ,‬און‬ ‫אבער היי יאר איז די שניי יא אנגעקומען און מיט א‬
‫די‬ ‫קעגן‬ ‫בעמלק‬ ‫לה'‬ ‫מלחמה‬ ‫אינעם‬ ‫אנטיילצונעמען‬ ‫מאנסי‬ ‫ָ‬
‫"יא"‪.‬‬
‫ָ‬ ‫ישראל?‬ ‫האבן שוין נישט‬ ‫עקספערטן ָ‬
‫ּ‬ ‫שטורעם‪ .‬די וועטער‬
‫אונטער זיי בגשם וברוח‪.‬‬ ‫משה"ר‬
‫נא‬
‫האבן ָ‬ ‫ויואל‬
‫און ָ‬ ‫קרןוועטער‬
‫נייעם דעם‬
‫ראויסזאגן‬
‫ָ‬ ‫דעם‬
‫פא‬
‫געוואלט ָ‬ ‫שטיצן‬
‫ָ‬ ‫ביטערע גזירת הגיוס דורך‬
‫"ענק האבן ‪ 3‬שיעורים?"‪.‬‬ ‫אין די איצטיגע טעג איז אויסגעטיילט געווארן נייע צעטלעך‬ ‫געוואנדן‬
‫ָ‬
‫וועלכע‬ ‫סארט וועטערס‪,‬‬
‫ליגע ָאפיסעס‬ ‫ראויסגעשאצט ‪2‬‬
‫ַ‬
‫פילצא‬
‫ָ‬ ‫פא‬
‫ָ‬
‫די‬ ‫פאר‬
‫פארטיילט תמיכה ַ‬ ‫וואס ַ‬ ‫ָ‬
‫שמן ָ‬ ‫רמון‪ ,‬זית‬ ‫לאילנות‪...‬‬ ‫השנה‬ ‫ראש‬
‫"יא"‪.‬‬
‫ָ‬ ‫לויט ווי דער ווינט וועט גיין‪ .‬ווען די שניי איז‬
‫געווארן אויך די‬ ‫צוגעלייגט‬ ‫עס איז‬ ‫נעמען וואו‬ ‫פרישע‬ ‫מיט‬ ‫משמד‪.‬‬
‫רקער‬ ‫שטא‬
‫ַ‬ ‫בחורים‬
‫ביסל‬ ‫טעווען‬
‫געקומען ַא‬ ‫רא‬
‫איז עס‬ ‫נגעקומען ַ‬
‫הצלה צו‬ ‫ָא‬ ‫זענען עוסק אין די פעולות‬
‫וויפיל בחורים זענען ענק?"‪.‬‬ ‫רמון‪ ,‬דער מילגרוים‪ ,‬איז די פינפטע פרוכט פון די "שבעת המינים"‪ ,‬און דעם חמשה עשר‬
‫זאלן‬ ‫זיי‬ ‫נעמען‪,‬‬ ‫אלע‬ ‫די‬ ‫אריינשרייען‬ ‫קענען‬ ‫צו‬ ‫כדי‬ ‫'מתייצבים'‪,‬‬ ‫שטאט‪ .‬דער‬
‫געפראוועט דיצו ָווערן‬
‫רלאזירט‬
‫געראכטן און היבש ּפ ַא ַ‬
‫נט‬ ‫געפ ָ ָ ַ‬
‫לא‬ ‫גא ּ‬‫ווי‬
‫לכתחילה איז דאס געווען‬
‫האט כלל ישראל נאכאמאל געהאט די זכי' צו עסן דעם זאפטיגן‪ ,‬געשמאקן‪ ,‬נארהאפטיגן‪ ,‬זיס‪-‬‬ ‫האט דערקלערט ַאן עמוירדזשענסי‬ ‫ווערנאר ָ‬ ‫ָ‬
‫"‪."80‬‬ ‫לאילנות‪.‬זיך לאזן בייגן פאר די גזירת שמד‬ ‫השנהנישט‬ ‫ראשאון‬
‫שטארק‬ ‫האלטן‬
‫פרוכט לכבוד‬ ‫זיךעדיגע‬
‫ציפ‬
‫ּ‬ ‫צוליב‬ ‫אבער‬
‫ד'סאטמאר‪ ,‬שבת ָ‬ ‫משה און ַ‬ ‫דקהלאויואל‬
‫ארויסצוזעהן‬ ‫שאוולען‬
‫הגדול‬ ‫פאליציי מיט‬
‫ביהמ"ד‬
‫אין פעדעקס‬
‫צו‬ ‫כמיטאג‬
‫ָ‬ ‫נא‬ ‫רבאטן פון‬
‫פא ָ‬ ‫צושטאנד‬
‫ַ‬
‫פונעם שניי‬ ‫טראק‬
‫"ענק לערנען אויך לימודי חול?"‪.‬‬ ‫ה"י‪.‬‬
‫דער מילגרוים איז גאר א רייכע זעלטענע און אייגנארטיגע פרוכט‪ ,‬א יחיד במינו ממש‪ .‬עס‬ ‫ראודס‪ ,‬בריקן און טונעלן‪.‬‬‫פארן אויף די ָ‬
‫דעם גרויסן ברען וואס האט ארומגענומען אלע שיכטן פון די‬ ‫ָ‬
‫"ניין"‪.‬‬ ‫האט אלע טעמים‪ ,‬עס איז גרינג צו האדעווען‪ ,‬עס וואקסט שוין היינט אין אזעלכע ּפלעצער ווי‬ ‫דא אין קרית יואל איז אויך געפאלן ַא שניי‪,‬‬
‫שניי"ענג‬ ‫"קליינער צו‬
‫וועט זיין‬ ‫לאץ‬
‫הייסט ַ‬
‫דאסס ּפ‬‫דאָ‬
‫ראיאן‪ ,‬און אפילו אין אמעריקע‬
‫ָ‬ ‫מעקסיאו‪ ,‬אינדיע‪ ,‬אפגאניסטאן‪ ,‬מיטל מזרח און מיטלענדישע ים‬
‫ָ‬ ‫אין‬ ‫שוין ַא‬ ‫אבערז ָ‬
‫שטאט האט מען געזען ַא‬‫ָ‬ ‫גאנצע‬
‫"די ישיבה געפינט זיך אין‪"?....‬‬ ‫קאליפארניע‪ .‬עס ווערט גענוצט צו עסן‪ ,‬קאכן‪ ,‬באקן‪ ,‬פלעיווארס‪,‬‬
‫ָ‬ ‫אריזאנע און‬
‫ָ‬ ‫זעלבסט‪ ,‬אין‬
‫"יא"‪.‬‬
‫ָ‬ ‫באזוך אין 'לשכה'‬
‫ַא ַ‬
‫ראציעס‪ ,‬אייסעס‪ ,‬וויין‪ ,‬אלקאהאל‪ ,‬און פאר מעדיצינישע צוועקן‪ ,‬ווי צו הייבן די בלוט‬ ‫דעקא ַ‬
‫ָ‬
‫שטא ּפלען און פלעיטלעטס‪ ,‬און שטארקן די כוחות אין אלגעמיין‪.‬‬
‫ַ‬
‫האט‬
‫יואל‬ ‫דעריבערקרית ָ‬
‫סמאל איז‬
‫דא ָ‬ ‫אידן‪ָ ,‬‬
‫טויזענטער ָ‬
‫שטאט‪.‬‬
‫נישט געווען קיין מיוחס מיט די גרויסע שנייען‪...‬‬
‫זא'‪.‬‬
‫לא ַ‬
‫'אטריום ּפ ַ‬
‫זאלן פון ַ‬
‫אזויפיל ַ‬
‫פארגלייך צו די‬
‫דאס געטוישט צו די גרויסע ַ‬
‫מען ָ‬
‫צו קענען ארייננעמען ַ‬
‫"אויף גאס‪."?....‬‬ ‫וואך זענען ָאנגעקומען ווארימע‬
‫הגאונים‬
‫ַאזוי ווי די ָ‬
‫דערציילט‪:‬די זעקסטע פון די שבעת המינים‪" ,‬זית שמן"‪ ,‬ווערט באריכטעט‬ ‫בחור‬
‫צוזאמענהאנג מיט‬ ‫א‬
‫אויך‪ ,‬אין‬ ‫שניי–‬ ‫הרבנים אז די‬
‫פוןערווארטעט‬‫ווערט‬‫דרשות‬ ‫די ַ‬
‫עראטורן‬ ‫ביים מעמד האט מען געהערט ּ‬
‫טעמפ‬
‫ֿ"יא"‪.‬‬
‫ָ‬ ‫טאקע דעם חודש‪ ,‬אז די אגריקולטור אינדוסטריע אין די פאראייניגטע–שטאטן אנערקענט‬
‫שליט"א נשיא‬
‫אוועקנעמען‬ ‫אדמו"רצו לאנג‬
‫וועלן נישט‬‫בערגלעךמרן‬
‫הצדיקים שליט"א ובראשם פון כ"ק‬
‫ישיבהדי‬ ‫משגיח פון‬
‫קוואליטעט ווי‬ ‫שטאפל‬
‫ּ‬ ‫באקומטדימיין‬
‫זעלבע‬ ‫אינדערפרי‬
‫איילבירטן אלס‬ ‫טאגפון‪9:00‬‬
‫היגע געוואקסענע‬ ‫די איין‬
‫קוואליטעט‬
‫רטפאון אויב עס איז טאקע דא‬ ‫ָ‬ ‫סמא‬
‫ַ‬ ‫זי קוקט אויף אין איר‬ ‫ּפ ַארקינג ּפלעצער פון וואס קרית יואל האט‬
‫האט‬‫אויך די ָ‬ ‫שליט"א‪.‬‬ ‫נישטנסי‬
‫מא‬
‫טמאר ָ‬
‫"וועד הישיבות" מיט א ליסטע פון ‪15‬‬ ‫פוןראיאן‪.‬‬ ‫ן–קאל‬
‫טעלעפא ָ‬
‫אימפ ָארטן פון ָ‬
‫מיטלענדישן ים‬ ‫א ּ‬ ‫בתי‬ ‫סיידן ביי‬ ‫קיין מאנגעל‪,‬‬ ‫סא ממילא‬
‫געווען ַ‬
‫גאב"ד‬ ‫הקרן ָאון פון כ"ק‬
‫אזא ישיבה אויף יענע גאס‪.‬‬ ‫פירערוועןפון די‬
‫ביורען‪,‬‬ ‫פארעסט‪,‬‬‫אויףדי‬
‫רחמנא‪,‬‬‫שלוחיצענטער‬
‫פון די מדרשים‬
‫סמאל איז קרית יואל נישט‬
‫ריכטן‬ ‫בא‬
‫געהערטדי ַ‬
‫דא‬
‫מען‬
‫ָ‬
‫(אליווס)‪ ,‬אין‬
‫אבער‬ ‫איילבירטןהגיוס"‬
‫האדעווען"לשכת‬ ‫שטעלן אין‬ ‫אין זיך‬
‫קאליפארניע‬ ‫היינט‬ ‫דארפן‬
‫פארמערס‬ ‫וואס וואס‬ ‫בחורים‬
‫אכצן יאר‬ ‫שוין‬ ‫שנייען‪...‬‬ ‫גרויסע‬ ‫קיין מיוחס מיט‬
‫"ענק מעגן גיין אנגעטון אנדערש אין ישיבה?"‪.‬‬ ‫במשך די יארן זענען די פרוכטן און‬
‫האט‬
‫ניזאצע ָ‬
‫רגא ַ‬‫וואס יעדע ָא ַ‬
‫אוהעל‪ ,‬גארפיעלד‪...‬‬
‫פילע ָאפיסעס פון ארץ ישראל‪ָ ,‬‬
‫זייער אויל געהאלטן געווארן פאר‬ ‫ירושלים‪.‬‬
‫"ניין"‪.‬‬ ‫גאר אינטערעסאנט איז‪ ,‬אז דער שטורעם‬
‫שבגולה‬ ‫יהדות‬
‫ָ‬
‫קיין‬
‫פון‬ ‫זייןרטן‬‫נישט ּ‬
‫אימפ ָא‬ ‫שוואכערעגייט‬
‫סחורה ווי‬ ‫דער משגיח האט געלאזט וויסן אז היינט‬ ‫שניי‬ ‫איין אינטש‬ ‫איבערגעלאזזט קיין‬
‫א‬‫רשטייער ַָ‬ ‫פאנישט‬‫ספעציעל ַארויסגעשיקט איין האטָ‬ ‫ּ‬
‫פאון אין ישיבה?"‪.‬‬ ‫"ענק מעגן האבן א ָ‬ ‫שפאניע‪ּ ,‬פ ָארטוגאל‪,‬‬
‫אזעלכע לענדער ווי ּ‬ ‫יאן וועלכע זענען געווענליך‬
‫מצב‬ ‫שוידערליכן‬ ‫רא ָ‬
‫אין די ַא ּפסטעיט ַ‬
‫דעם‬ ‫פון‬ ‫קטן‬ ‫פא‬
‫ַ‬ ‫נטיגע‬ ‫ערשטהא‬
‫ַ‬ ‫הערן‬ ‫זאלן‬
‫'מתייצב' זיין‪,‬‬
‫היי‪-‬יאר‬ ‫קא‪ .‬אבער‬‫רא ָ‬ ‫זיך ַ‬
‫מא ָ‬ ‫גיין און‬ ‫וויבאלד היינט דארף מען‬
‫איטאליע‬ ‫ַ‬ ‫שיעור–עיון‬
‫"ניין"‪.‬‬ ‫יארק סטעיט‬ ‫פון די "עשרה ראשונים"‪ ...‬אין ניו ָ‬
‫וואס הערשט אין ארה"ק‪.‬‬
‫היינט גייט‬
‫באריכטעט‬ ‫אזווערט‬ ‫ערשטןגט‬
‫מאל‬ ‫צוגעזא‬
‫ָ‬ ‫זאגענדיג אז די "וועד הישיבות" האטצום‬ ‫ָ‬ ‫צו באקומען העכערע שנייען‪ .‬ווי קרית יואל'ער‬
‫"עס איז נישט צו שווער?"‪.‬‬ ‫אז די אמעריקאנער אליווס קריכן‬ ‫ארויפגעפארן דעם רוט–‪17‬‬
‫הקרן‬ ‫עסקני‬ ‫ָ‬
‫די‬ ‫וואס זענען‬
‫געזעסן‬ ‫אידן ָ‬
‫זענען‬ ‫ל‬‫זא‬
‫ַ‬ ‫אריינגאנג צום‬
‫ַ‬ ‫ביים‬
‫סטודענטן‪,‬‬
‫שוין‬ ‫שאטן און קענען‬ ‫פרייע‬ ‫ארויסקיין‬
‫פון זייער‬ ‫ספעציעל פאר בחורי ישיבות ָאן‬ ‫זיין ּ‬
‫"ניין"‪.‬‬ ‫מידעלטאון און ווייטער‪ ,‬זענען‬
‫נגען‬
‫ַ‬ ‫אויפ'ן ריכטונג פון‬ ‫חמין במוצאי שבת‪ ..‬אידן מיט ווארימע‬
‫פרויען‬
‫מיט'ן‬ ‫קייןאליווס‬
‫ריכטיגע‬‫נישט‬ ‫און עס גייען זיצן דארט בלויז מענער און‬
‫שטאלצירן אלס‬ ‫ודס‬ ‫געהא ָ‬
‫רא‬ ‫דא ָ‬
‫רטיגע‬ ‫ט ָ‬ ‫האדי‬
‫דערנעבןזען וויָ‬
‫געווארן צו‬
‫ָ‬ ‫פונעם ציבור‪.‬‬
‫ערשטוינט‬ ‫נדבות‬
‫אמבולאנס‬ ‫צונעמען די‬
‫העלפן א‬ ‫ָא ּפ‬
‫הערצער ביים‬
‫"די רבנים אין ישיבה האבן א שווארצע הוט?"‬ ‫גאנצן "פלעיוואר"‪ ,‬און מיט די רייכע אויל‬ ‫זענען זייער גוט געשארט פון שניי‪...‬‬
‫א זעקל מיט די שמוציגע 'בוא"ש' — ָאדער ווי מען רופט עס‬
‫דורכפארן א שניי אנגעלייגטע גאס‪.‬‬
‫דערפון ‪ -‬שמן זית ‪ -‬וואס דאקטורים‬ ‫'מפקדות'‪.‬‬
‫"יא"‪.‬‬
‫ָ‬ ‫חמשה עשר בשבט טיש אינאיינעם מיט שבע‬ ‫וואסער" צוליב איר שרעקליכן‬ ‫סקאנק ַ‬ ‫ָ‬ ‫אין ארץ ישראל "די‬
‫קיין‬
‫איז‬ ‫די וויישיבה‬
‫געזונט עס‬ ‫פון מער‬ ‫ארויסגעפארן‬
‫מער און‬ ‫זאגן‬
‫אין‬ ‫באס‬
‫רבינו ָ‬
‫אנגעגרייט‬ ‫איזבביתדער‬ ‫‪11:00‬‬
‫השמחה‬ ‫אוםלרגל‬
‫ברכות‬
‫"ענק זענען אויך מיט די עלטערן?"‪.‬‬ ‫פאר'ן מענטשן‪.‬‬ ‫חדר האוכל בישיבה גדולה דסאטמאר‬ ‫שפריצן אויף די ערליכע מוחים‬ ‫ישראל ּ‬ ‫הגוים?‬
‫יאמרו רשעי‬ ‫(ל)מה וואס די‬ ‫גערוך —‬
‫ירושלים‪ ,‬און דער משגיח האט געזאגט אז ער גייט זיך משתתף‬
‫"יא‪ ,‬אבער אין ישיבה"‪.‬‬ ‫ָ‬ ‫דאס איז נישט געזעצליך אויך‬ ‫(טראצדעם וואס ָ‬ ‫גרעסטע ָ‬ ‫נפש‬ ‫מוסריפון די‬
‫זיין מיט די נסיעה אויסגאבן‪ ,‬מיט ‪ 300‬שקלים און דאס‬ ‫ערשטוינט‬ ‫האט‬ ‫וועלט‪,‬‬ ‫גאנצע‬ ‫די‬ ‫ארום‬ ‫און‬ ‫אמעריקע‬ ‫אין‬ ‫פירמעס‬ ‫נץ‬ ‫פינא‬
‫ַ‬ ‫איינע‬
‫"דיינע עלטערן זענען חתונה געהאט?""‪.‬‬ ‫"וואל סטריט" און די באנק אינדוסטריע מיט א שטרענגע מעסעדזש פאר אלע ארבייטער פון‬
‫"יא"‪.‬‬
‫ָ‬
‫בחורים זענען געווען אזוי‬ ‫טיילרייזן‬ ‫געז ּפ‬ ‫שטוינענד–ביליגע‬
‫באצאלן‪ .‬א‬ ‫איבריגע זאלן מיר‬ ‫די‬ ‫דאס‬ ‫האט ָ‬ ‫איינער פון די עסקנים ָ‬ ‫סדום)‪.‬‬
‫סמארטפאון‪!...‬‬ ‫חוקידעם‬ ‫זייערע ָ‬
‫ארא ּפלייגן‬ ‫לויטביז אראפ‪:‬‬‫אויבן‬
‫אדמורי"ם‬
‫עטליכע‬ ‫זייערעדי לעצטע‬
‫פוןגעפאלן אין‬ ‫'מצוה'‬
‫דראסטיש‬ ‫ניו יארק‬ ‫מקייםאיןדי‬ ‫זענען‬
‫רייזן ביי אונז‬‫זיידי געז ּפ‬
‫זענען‬‫באקאנט‪,‬אז‬
‫פרייליך‬
‫ַ‬ ‫ווי‬ ‫פון ציבור‬
‫"טשעיס"‬ ‫פאר'ן‬ ‫ווייזןנפירער‬ ‫וועלנדיג ּ‬
‫הויפט ָא‬ ‫דזשי דיימאן‪ ,‬דער‬‫לדרך'‪...‬‬ ‫לסקיין'צידה‬
‫אנדערן ווי מר‪.‬‬ ‫נישט‬ ‫מיטגעברענגטפון ַא‬
‫דאס איז געקומען‬
‫(אן זיין אינדערהיים)?"‬ ‫"ווילאנג ביסטו שוין און ישיבה ָ‬ ‫וואכן‪ ,‬און ווי עס שיינט האט ער נאך א וועג צו גיין‪ .‬אבער ארויספארענדיג צו ניו דזשוירזי האלט‬ ‫לייגן‬
‫ך–אויס‬‫"ארא ּפ‬
‫ווא ָ‬ ‫ך–אייןגערופןָ‬
‫ווא ווערט‬
‫אינציאטיווע‬
‫לייענט ָ‬ ‫עריע‪ .‬די‬
‫אימפמען‬ ‫ווען ּ‬ ‫פינאנץ‬ ‫מארגען"‬
‫מיינט‪,‬‬ ‫דאס‬ ‫פי‪.‬‬
‫"דזשעי‪ָ .‬‬
‫וואס‬ ‫יראיאוןה'די ָ‬
‫באנק‪,‬‬
‫שוין געז ּפרייז ביי אונטער ‪ 2‬דאלער‪.‬‬
‫זיך צו שטעלן‪.‬‬
‫וואכן"‪.‬‬
‫"‪ָ 3‬‬ ‫דעם ּפענסיל"‪ ,‬צו געבן א מעסעדזש פאר די איינגעשטעלטע אפילו אין די העכסטע ראנגען אז‬
‫סער‪.‬‬ ‫ווא‬
‫שמוציגע איז ַ‬ ‫ריצט די‬
‫פרעגט‪:‬‬
‫געוויסע‬ ‫אוןאז אין‬
‫מיר וויסן‬ ‫משגיח צו‬
‫אינטערעסאנט צו‬ ‫עס איז‬ ‫דער‬ ‫הארט פאר די נסיעה קומטאבער‬ ‫צענטער פון א מענטש'ס לעבן‪.‬‬ ‫דער‬ ‫דזשאב‪ ,‬און פאמיליע‬ ‫שפנאר א‬ ‫דזשאב איז ּ‬
‫דער מען‬‫ַאז‬
‫"אזוי ווי א 'חייל קרבי'!"‬ ‫געלעגענהייט‬
‫געוויסע האלט‬
‫סטאנציעס‬ ‫אז איך‬ ‫געזאגט‬
‫מען ביי‬ ‫איךאיןאים‬
‫אמעריקע זעט‬ ‫שטאטן‬ ‫וואס טוט זיך מיט דיר?‪ .‬האב‬ ‫די‬ ‫שפירט ַאז‬ ‫אאויב מען ּ‬ ‫ט אזַ‬ ‫געהא‬
‫ַ‬
‫ארבייטער‪,‬‬ ‫האבן‬
‫אירע‬ ‫טייליגטע ָ‬
‫איינגעמאלדן‬ ‫בא‬
‫"טשעיס"‬‫טויזענטערהאט ַ‬
‫די צוויי יאר צוריק‬ ‫שוין‬
‫"ניין ח"ו! אזוי ווי א ישיבה בחור"‪.‬‬ ‫האלטן שוין אונטער א דאלער‪ ,‬וואס‬ ‫געז–פרייזן ַ‬
‫ּ‬ ‫ווי די‬ ‫פאר'ן מענעדזשער און מ'וועט‬
‫אונזערע ברודער אין‬ ‫ארבייט נעמט אוועק פון די אייגענע פאמיליע‪ ,‬זאל מען באלד זאגן ַ‬
‫שפירן דעם מסירות נפש פון‬ ‫אביסל צו ּ‬
‫טרויעריג–פנים‬
‫יארן‬ ‫נגעשטעלטזיסעאזכרונות פון א צענדליג‬ ‫א צוריקגעברענגט‬ ‫נישט ביים גיין‪ .‬האט ער ָ‬
‫האט‬ ‫באקומען א גאנצן "וויקענד" פריי‪ָ ,‬אן דארפן אפילו מיטנעמען די ביזנעס–טעלעפאן‪ .‬אצינד איז‬
‫"וואס איז דער מצב אין שטוב"‪.‬‬ ‫אלעדאס‬ ‫ענט‬ ‫נא‬
‫שטייןאוןצו ָ‬
‫קיין‬
‫אין‬ ‫רעסעסיע‬ ‫האבן‬ ‫נישטמישע‬
‫נא‬
‫עקא ָ‬
‫לעצטע ָ‬ ‫איידער דימען‬
‫היינטנאךדארף‬ ‫"פאר ביטע‪ ,‬צוריק‬ ‫און געזאגט‪ָ ,‬‬ ‫שטאב‬ ‫אנגעזאגט‬ ‫רפט ווייטער‪,‬‬ ‫געדא‬
‫ַ‬
‫געגאנגען היבש‬ ‫נישט‪-‬‬
‫אמעריקע‬‫האבן‬
‫באנק אין‬ ‫גרעסטעזיי‬
‫ארה"ק‪ ,‬דיאבער‬ ‫"טשעיס" ‪-‬‬
‫"אויסגעצייכענט"‪.‬‬ ‫‪.'08‬‬
‫רעמקייט‬ ‫מיטגלידער‪ ,‬נישט צו נעמען דעם דזשאב צו ערנסט אויפ'ן חשבון פון די נאנטסטע מענטשן‪.‬‬
‫ווא‬
‫שפירן‪ ,‬און דאס האט שטארק געהויבן די ַ‬ ‫צו ּ‬
‫דאקטאר–צעטל און די אלע אנדערע צעטלעך וואס זיי בעטן‬ ‫ָ‬
‫"אלע דיינע ברידערס זענען אינדערהיים?"‪.‬‬ ‫וויליאמסבורג‬‫ַ‬ ‫פארן אסאך פון‬ ‫אגב‪ ,‬פאר די וועלכע ָ‬
‫גרויסע‬ ‫אימפעריע‪ ,‬וואס קענען מיר נאך צולייגן‪?...‬‬
‫בן דערגרייכט צו גאר‬ ‫ּ‬
‫הא‬‫סטריט" ָ‬‫נדבות‬‫אויב דאס קומט שוין פון א "וואל‬
‫ביים ציבור און די‬
‫שטעלט‬
‫איז‬ ‫דען נישט?‪)...‬‬ ‫משפחה‬ ‫פארט‬ ‫ווער ָ‬ ‫אונזער‬ ‫קרית ַאז‬
‫יואל‪( ,‬און‬ ‫געזאגט‪,‬‬ ‫קיין‬ ‫געווענליך"‪ .‬האב איך אים‬
‫"יא"‪.‬‬
‫ָ‬ ‫גנאז פאר א הויקער‪ ,‬די "איי‪-‬האנטש"‪ ,‬אלס‬
‫לוחמים‬
‫דיא ָ‬
‫יא‪ ,‬מ'קען נאך צולייגן‪ ,‬אז דאקטוירים האבן ַא נייע ַ‬
‫די און הענט‪,‬‬ ‫מיט ּ‬ ‫גרייטקייט‬‫אוןהאלטן די ָ‬ ‫רויסווייזנדיגוואסשטיצע‬ ‫אנוצן ַאן‬ ‫ציפערן‪,‬פוןַ‬
‫צווישןר'די‬‫געז–סטאנציע אז‬
‫בין זיכער‬ ‫"שטותים‪,‬די איך‬
‫ביליגסטע‬ ‫זיך נישט‪ .‬האט ער געזאגטגוט צו וויסן אז‬
‫אין‬ ‫קערפער‬ ‫האלז‪,‬‬ ‫קא ּפ‪,‬‬ ‫פארלאנגט צו‬ ‫"איי‪-‬פאון"‬
‫ָ‬ ‫רעזולטאט‬
‫"וואס איז די סאשעל פון דיין טאטע?"‪.‬‬ ‫ָ‬ ‫צוויי שטעט‪ ,‬איז "פיול ‪ "4‬וועלכע געפינט זיך בערך ‪2‬‬
‫מיט‬ ‫נגעגאאסן‬
‫יסורים ָאאון ָ‬ ‫ווערן‬ ‫ברענגטאון‬
‫שלאגן‬ ‫לאזן זיך‬‫וועלכע‪ 5‬גאלאן‬ ‫ארה"ק‬
‫איןוועג וואס‬
‫אויף‬
‫דעם‬ ‫געהאט ָ‬
‫ריבערפארן‬ ‫נאכ'ן ַא‬‫אינזין ָ‬ ‫נישט ָ‬
‫רוט–‪–4‬נאורט‬ ‫האטאויפן‬‫מינוט וועג‬ ‫שמואל (אויערבאך שליט"א)‬ ‫הויקער‪.‬‬ ‫אפילו‬ ‫שווערע‬ ‫וואסער‪ ,‬און‬ ‫שלעפן‬
‫ּ‬ ‫איז ווי‬ ‫אזא‬
‫"איך ווייס נישט"‪.‬‬ ‫האט‬ ‫וואסער‪.‬שטודיע אז ווי מער צייט אין טאג מען קוקט אויף א "סקרין"‪ ,‬אלס‬ ‫אויך צולייגן א‬ ‫מ'קען‬
‫אזעלכע‬
‫האב‬ ‫שטעלן‪ .‬וואך‬
‫די פארגאנגענע‬ ‫בריק‪.‬צו‬
‫וואשינגטאןזיך‬
‫געהייסן‬ ‫וואלטרדזש‬
‫דזשא‬
‫ָ‬ ‫אזא פאל ווי דיר‪ ,‬און ער‬
‫"און פון דיין מאמע?"‪.‬‬ ‫דאלער‪.‬‬ ‫די ּפרייז פאר א גאלאן דארט געהאלטן ביי ‪ָ 1.65‬‬ ‫פונקציאנירט דער מוח ביי ערוואקסענע‪ ,‬און ווער רעדט נאך ביי יונגערע‪.‬‬
‫שמים!‬ ‫שם‬
‫ָ‬
‫ֿלקדש‬
‫שוואכער‬
‫נישט‬ ‫אויך‬ ‫ר"י‬ ‫דער‬ ‫לאזט‬ ‫פאל‬ ‫אזא‬ ‫אויף‬ ‫איך געזאגט אז אפילו‬ ‫ראפעסאר געיל קינמאן‪ַ ,‬אן‬ ‫ָ‬ ‫אויך קען מען צולייגן א שטוינענדע באריכט פון בריטישן ּפ‬
‫"וואס מאכט דאס אויס?"‪.‬‬ ‫קאלע נייעס ביי לעצטע‬ ‫לא ַ‬
‫(לייענט אויך ביי די ָ‬
‫אין געוויסע שטאטן אין אמעריקע‬
‫נישט‬
‫רייזן‪,‬‬ ‫געז–פ‬
‫ּ‬ ‫זיך‬
‫ביליגע‬‫וועסטו‬
‫"אויב איבער די‬‫כענשריפט"‬‫גט‪,‬‬‫געזא ָ‬
‫"ווא‬ ‫זייטן פון ָ‬ ‫ער מיר‬ ‫געוויסע האט‬
‫סטאנציעס‬ ‫מתייצב זיין‪.‬‬ ‫זיך‬
‫זעט מען שוין ביי‬ ‫לאגן‪ .‬קינמאן זאגט אז "פלעקסיבל‬‫סיכא ָ‬
‫לאג" ביים בריטישן פאראיין פון ּפ ָ‬
‫סיכא ָ‬
‫עישאנעל ּפ ָ‬
‫ָ‬ ‫קיופ‬
‫"א ּ‬‫ָ‬
‫"ניין‪ ,‬סתם!"‪.‬‬ ‫קאוֹנטי)‪.‬‬ ‫דא אין ָארענדזש ַ‬ ‫"פרייזן מלחמה" ָ‬ ‫און די ּ‬ ‫געז–פרייזן אונטער א דאלער‬ ‫ּ‬ ‫ארבייט שטונדן" טוט "מער שאדן ווי גוטס"‪ ,‬ווייל מען מיינט אז די ארבייט איז נאר זייטיג און‬
‫עס‬ ‫און‬ ‫ישיבה גדולה‬ ‫שטערן אין די‬ ‫דיר דאס‬ ‫מתייצב זיין וועט‬
‫"סתם ענטפער איך נישט!"‪.‬‬
‫וועט אונז זיין שווער דיר צו טרעפן א גוטע ישיבה‪ ,‬דעריבער‬ ‫זאגן די 'מתייצבים'‪?...‬‬
‫וואס ָ‬
‫ָ‬
‫האט דער בחור געבעטן נישט צו שרייבן די קומענדיגע‬ ‫[דא ָ‬ ‫ָ‬
‫פאר דיין טובה‪ ,‬גיי"‪.‬‬ ‫טעלעפאן–ליניע איז ארויפגעקומען ַאן‬
‫ָ‬ ‫אויף די 'קול זעקה'‬
‫פאלגענדע]‪.‬‬ ‫פארזעצן מיט די ָ‬ ‫פראגעס–און–ענטפערס‪ ,‬און ָ‬ ‫ַ‬
‫צו מיין צער האב איך זיך געלאזט איבעררעדן און איך‬ ‫עסקן פון 'משמרת הקודש' (וואס א טייל פון זייער ארבעט איז‪,‬‬
‫"וואס איז דיין מצב מיט'ן לערנען?"‪.‬‬
‫נאכדעם וואס ער האט מיר צוגעזאגט אז עס‬ ‫בין געגאנגען‪ָ ,‬‬ ‫זיכער צו מאכן אז זיי רעדן יעדן טאג מיט יעדן ארעסטאנט‬
‫"וויפיל ברודער זענט עטץ?"‪.‬‬
‫פארהערן‪ ,‬און עס וועלן בלויז זיין מענער‪,‬‬ ‫גייט נישט זיין קיין ַ‬ ‫אים צו שטארקן זיך נישט לאזן איבעררעדן צו דינען אין‬
‫"אין וועלכע כולל לערנט דיין טאטע?‪."...‬‬
‫און נישט קיין 'מפקדות'‪ ,‬און עס גייט זיין אין א 'ישיבה'שע‬ ‫רא ּפ צו‬
‫פארן ַא ָ‬
‫מיליטער) מיט ַא בקשה צו די אלע וועלכע ָ‬
‫"האסט ליב די ישיבה?"‪.‬‬
‫טמאספערע'‪ ,‬עס גייען דארט זיין נאך אסאך בחורי ישיבות‬ ‫ַא ָ‬ ‫די תפיסות וואו מען שרייט אריין די נעמען פון די 'גבורי חיל'‬
‫"יא"‪.‬‬
‫ָ‬
‫זארגן‪.‬‬ ‫און איך האב נישט וואס צו ָ‬ ‫פאר'ן זיך‬‫און די 'בני עלי–ה'‪ ,‬וועלכע זענען ארעסטירט געווארן ַ‬
‫"עס איז דיר נישט שווער צו זיין ָא ּפוועזנד פונדערהיים אזוי‬
‫מיר זענען אנגעקומען קיין ירושלים‪ ,‬ביים אריינגאנג צום‬ ‫נישט שטעלן אין "לשכת הגיוס"‪.‬‬
‫לאנג?"‪.‬‬
‫לדאטקעס‪ .‬מיר זענען אריין‪ ,‬און‬ ‫סא ַ‬ ‫'לשכה' זענען געזעסן צוויי ָ‬ ‫טאנט‪ַ ,‬אז די 'מתייצבים' שרייען 'למה נגרע'‪ ,‬זיי‬‫בא ָ‬
‫האט ַ‬‫ער ָ‬
‫"ניין"‪.‬‬
‫אויפנאמס–טישל איז געזעסן א מאן‪ ,‬וועלכער האט יעדן‬ ‫ַ‬ ‫ביים‬ ‫וויאזוי מען רופט אויס זייערע נעמען‪ַ ,‬אזוי ווי‬
‫ווילן אויך הערן ַ‬
‫"ענק לערנען אויך אידיש?"‪.‬‬
‫שטאק‪ ,‬אין באזונדערע שטיבלעך‬ ‫ָ‬ ‫געשיקט אויף ַאן אנדערע‬ ‫מען טוט כסדר ווען איינער רופט אויס אויף א הויכהילכער‬
‫"ניין"‪.‬‬
‫און ָא ּפטיילונגען‪ .‬אויף דעם שטאק אליין האבן זיך געדרייט‬ ‫באטייליגטע 'חזק ואמץ'‪,‬‬ ‫ַא נאמען און דערנאך שרייען אלע ַ‬
‫"מען גיט ענק זיך ָא ּפצורוען נאכמיטאג?"‪.‬‬
‫'מפקדות' (מער ווי מפקדים)‪ .‬מיר האט ער אריינגעשיקט‬ ‫און ווי מען הערט מעסעדזשעס פון די תפיסה וואס זיי לאזן‬
‫"יא"‪.‬‬
‫ָ‬
‫אין א צימער‪ ,‬וואו זיי האבן מיר געפרעגט אויב איך האב‬ ‫איבער אויף 'קול זעקה'‪ ,‬הערט מען גאר שטארק אלע קולות‬
‫"דו לערנסט מיט א חברותא?"‪.‬‬
‫מיטגעברענגט מיינע מעדעצינישע צעטלעך‪ .‬האב איך זיי‬ ‫מחאה‪ ,‬און ווי זיי זאגן וועקט מען זיך אויף אפילו אינמיטן די‬
‫"יא"‪.‬‬
‫ָ‬
‫געזאגט‪ :‬איר האט מיר געזאגט אז איך דארף דאס נישט‬ ‫פארט אויף רעדער‪ .‬דאס‬ ‫נאכט פון די קולות‪ ,‬און די תפיסה ָ‬
‫"ביזט געווען אין א תלמוד תורה?"‬
‫מיטברענגען! די אויפזעערין (א מיידל) האט מיר געזאגט‪,‬‬ ‫גיט זיי חיזוק זיך צו האלטן שטארק קעגן די מסיתים ומדיחים‬
‫"יא"‪.‬‬
‫ָ‬
‫"מיר האבן געזאגט?!" האב איך איר געענטפערט‪ :‬הייבט נישט‬ ‫פראנק–און–פריי צווישן די תפיסה ווענט צו‬ ‫וועלכע דרייען זיך ַ‬
‫"וויפל יאר?"‪.‬‬
‫קא ּפ‪ .‬האט זי‬ ‫ָאן מיט ליגענטס און מיר סתם פארדרייען א ָ‬ ‫כא ּפן א 'קרבן'‪.‬‬
‫זען אויב מען קען ַ‬
‫"אכט"‪.‬‬ ‫ַ‬

‫פרייטאג פרשת וישלח‪ ,‬י"ג כסלו תשע"ח‬

‫ָ‬ ‫‪14‬‬
 ‫גלעזער? גוט‪ .‬א גוטן טאג‪ ,‬ענדזשוי!"‪.‬‬ ‫"זיי האבן מיר דאך געזאגט אז עס גייט נישט זיין?"‪.‬‬ ‫"אלע זענען דארט חרדים?"‪.‬‬ ‫ַ‬
‫און אזוי אויך ווען איך בין ארויסגעגאנגען רייכערן אינדרויסן‪,‬‬ ‫"און וואס אז זיי האבן געזאגט?"‪.‬‬ ‫"יא"‪.‬‬
‫ָ‬
‫לדאטקע‪ ,‬האב איך זיך‬ ‫סא ַ‬‫האט זיך צוגעזעצט נעבן מיר א ָ‬ ‫האט דער משגיח אויסגעפירט‪" :‬דער עיקר אז דו האסט זיך‬ ‫"גוט‪ :‬יעצט גיי איך דיר זאגן עטליכע זאכן"‪.‬‬
‫אויפגעשטעלט און אוועקגעגאנגען‪ .‬האט זי מיר געפרעגט‪:‬‬ ‫מתייצב געווען! בסדר‪ ,‬האב נישט מורא‪ ,‬אלעס גוטס"‪.‬‬ ‫"עס אינטערעסירט מיר נישט!"‪.‬‬
‫ציגארעטל?"‪ .‬ווי פארשטענליך האב איך זיך נישט‬ ‫ַ‬ ‫"האסט א‬‫ָ‬ ‫איין בחור האט דערציילט אז ביים דורכפירן די טעסט אויף‬ ‫האט זי געזאגט‪" :‬דאס איז ַא געזעץ און איך בין מחוייב דיר‬
‫באצויגן צו איר נאר ווייטער געגאנגען פון דארט‪.‬‬ ‫זיינע אויגן האט די 'מפקדת' געפרעגט‪ :‬וואס הערט זיך? ווי‬ ‫דאס צו זאגן‪" ,‬אויב גייסטו אין מיליטער‪."...‬‬
‫האסט‬‫שפירסטו? אלעס איז בסדר? געוואלדיג‪ ,‬ב"ה! ָ‬ ‫אזוי ּ‬ ‫האב איך געזאגט‪" :‬ח"ו איך וועל גיין אין תפיסה איינמאל‪,‬‬
‫צוויי–מאל און דריי–מאל אויב וועט‬
‫זיך אויספעלן אבער אין מיליטער‬
‫קלאר!"‪.‬‬‫גיי איך נישט‪ָ ..‬‬
‫"הער מיך צו‪ :‬די מיליטער‬
‫שטעלט אהער פרייהייט וכו'‬
‫וכו'‪ ,‬איך גלייב אז מען וועט זיך‬
‫באגיין מיט דיר דאס בעסטע וואס‬

‫בית המדרש צרור החיים סעליש‬

‫מעגליך‪ ,‬און נאך שיינע זאכן"‪ .‬זי‬
‫האט אויסגעפירט "יעצט גיי מאך‬ ‫ָ‬
‫בדיקת רפואות"‪.‬‬
‫"איך וויל נישט!"‪.‬‬
‫"ביזט מחוייב!"‪.‬‬
‫ע"ש הגה"ק רבי שמואל שמעלקא קליין זיעועכי"א אבדק"ק סעליש בעל צרור החיים ‪ -‬בנשיאות הרה"ג אבד"ק שליט"א‬ ‫"איך בין נישט מחוייב און איך גיי‬
‫נישט!"‪.‬‬
‫האט זי געזאגט‪" :‬דאס איז‬
‫בס"ד‬
‫ספעציעל אהערגעשטעלט פאר‬ ‫ּ‬

‫סימן טוב ומזל טוב יהא לנו ולכל ישראל‬

‫חרדים‪ ,‬נאר נעמען אביסל בלוט"‪.‬‬
‫ביך איך געגאנגען‪ ,‬דארט איז‬
‫געווען א 'מפקד' און א 'מפקדת'‪,‬‬
‫געשפילט‬
‫ּ‬ ‫און פרייע מוזיק האט‬
‫כוס של ברכה בזה נשלחה‪ ,‬אל מעלת כבוד האי גברא רבה ויקירא‪ ,‬אוצר כלי חמדה‪ ,‬איש האשכולות בתורה ובמעשים‬ ‫איך‬ ‫טענער‪.‬‬ ‫אויף די העכסטע‬
‫האב געבעטן אויסצולעשן האט‬
‫מרובים‪ ,‬לומד ומלמד לרבים‪ ,‬לו דומי' תהלה‪ ,‬אהוב על כל יודעיו ומכיריו‪ ,‬שבחו מי ימלל‪ ,‬אין גומרין עליו את ההלל‪,‬‬ ‫זי עס שטילער געמאכט‪ ,‬זי האט‬
‫עומד בראש בית מדרשינו לשם ולתהלה‪ ,‬נאה דורש ונאה מקיים‪ ,‬מורה הוראה בתוך אמוני עם סגולה‪ ,‬עוסק למען‬ ‫מיר געמאכט די בדיקות‪ ,‬און מיר‬
‫געזאגט "יעצט קענסטו גיין"‪ .‬דאס‬
‫קדושת ישראל במסירת נאמנה רבות בשנים כולם שוים לטובה‪ ,‬כבוד שמו תפארתו‪ ,‬ה"ה‬ ‫איז געווען נאך ‪ 2‬א האלב שעה‬
‫וואס איך האב געוויילט דארט!‬

‫הרה"ג אב"ד דקהילתינו שליט"א‬

‫ביים ארויסגיין שטעלט מיר‬
‫לדאטקע‪ ,‬און‬ ‫סא ַ‬ ‫ָא ּפ א 'מפקדת' ָ‬
‫פרעגט‪:‬‬
‫"ביסט א ישיבה בחור?"‪.‬‬
‫"יא"‪.‬‬
‫ָ‬

‫לרגל שמחת אירוסי בנו למז"ט‬ ‫"ביסט מחוייב צו איבערגעבן‬

‫א קורצע באריכט פאר בחורי‬
‫ישיבות"‪.‬‬
‫"איך וויל נישט"‪.‬‬
‫"ביזט מחוייב‪ָ ,‬אן דעם קענסטו‬

‫החתן המופלג בתוי"ש כמר טובי' גדלי'‬

‫ני"ו‬ ‫די שאלות זענען געווען ווי‬
‫נישט ארויסגיין"‪.‬‬

‫פאלגענד‪:‬‬ ‫ָ‬

‫עב"ג בת הרה"ג ר' משה מרדכי לייטנער שליט"א‬

‫וויאזוי האט זיך באצויגן צו דיר‬
‫די מפקד ביים אויפנאם?‬
‫וויאזוי האבן זיך די מפקדות‬
‫באצויגן צו דיר?‬
‫בן הגה"צ ממאנטיווידעא זצ"ל‬ ‫וויאזוי איז די ריינקייט אין‬
‫לשכה? (ווייט פון ריין!!)‬
‫וויאזוי איז געווען די באציאונג‬
‫ובחדא מחתא הננו מברכים בזה ברכת מזלא טבא לבת הנולד אצל בנו‬ ‫באופן כללי?‬
‫לדאט אדער‬ ‫סא ַ‬ ‫ָ‬ ‫האסט איין‬
‫שליט"א‬ ‫יודא דוד גרינפעלד‬ ‫ני"ו חתן הרה"ג ר'‬ ‫ישראל משה ארי'‬ ‫הרב‬ ‫לדאטקע וואס דו געדענקסט‬ ‫סא ַ‬ ‫ָ‬
‫זיי צו גוטן?‬
‫וואס האסטו צו זאגן אויפ'ן‬
‫מיליטער?‬
‫ויה"ר שהזיווג יעלה יפה‪ ,‬ויבנו בית נאמן בישראל‪ ,‬על אדני התורה והיראה‪ ,‬מתוך נחת ושמחה‪ ,‬ויהא רעווא מן קדם‬ ‫איך‬ ‫וואס‬ ‫שאלות‬ ‫נאך‬ ‫און‬
‫געדענק נישט‪.‬‬
‫אבוהון די בשמיא שיזכה לרוות רב תענוג ונחת מכל יוצאי חלציו ויזכה לראות בנים ובני בנים עוסקים בתורה ובמצוות‬ ‫צוריקומענדיג אין ישיבה האבן‬
‫ולהרבות פעלים לתורה ולתעודה כאוות נפשו מתוך נחת והרחבת הדעת עדי נזכה לקבל פני משיח צדקנו בב"א‬ ‫בחורים פארציילט איינער צום‬
‫צווייטן וויאזוי עס איז געווען אין‬
‫לשכה‪ ,‬א טייל האבן דערציילט‬
‫המברכים בהוקרה רבה‬
‫לדאטקעס און א טייל‬ ‫סא ַ‬ ‫איבער די ָ‬
‫הגבאים בשם מתפללי ביהמ"ד ומקשיבי השיעור‬ ‫נישט‪.‬‬
‫מיר‬ ‫האט‬ ‫משגיח‬ ‫דער‬
‫ָא ּפגעשטעלט און געפרעגט וויאזוי‬
‫איז עס געווען?‪.‬‬
‫"נישט גוט!"‪.‬‬
‫"פארוואס?"‪.‬‬
‫"עס זענען געווען דארט בעיקר‬
‫לדאטקעס"‪.‬‬ ‫סא ַ‬ ‫ָ‬

‫‪15‬‬ ‫‪Friday November 3, '17‬‬

 ‫פלאגן זיך אין די הייליגע תורה‪ ,‬עכל"ק‪.‬‬

‫שריפטן‬
‫ויה"ר אז דאס זאל זיין לע"נ די אלע נשמות‬
‫וועלכע זענען ליידער פריצייטיג אוועקגעריסן‬
‫געווארן פון אונז‪ ,‬ולא ישמע עוד שוד ושבר‬
‫בגבולינו ויבלע המות לנצח‪.‬‬
‫א‪.‬ל‪.‬‬

‫האבן א כח‬
‫מיר ָ‬
‫צום‬
‫לכבוד די חשוב'ע רעדאקציע פונעם‬
‫וואכנשריפט‬
‫ָ‬
‫האט די געוואלדיגע זכי' פון מזכה‬ ‫איר ָ‬
‫זיין דעם רבים‪ ,‬צו מפרסם זיין די מסירות‬
‫נפש און די שווערע מלחמות וואס אחינו בני‬
‫ישראל בארה"ק זענען לוחם אנטקעגן דעם‬
‫ביטערן גזירת הגיוס‪ ,‬וואס דאס ברענגט‬
‫אריין א ווארימקייט ביי תושבי עירינו זיך‬
‫אנצושטרענגען און ארויסהעלפן אונזערע‬
‫ברודער אין אר"י בגוף ובממון‪.‬‬
‫ווי באקאנט איז דער מצב ליידער איום‬
‫ונורא‪ ,‬און בעיקר זענען שולדיג דערין די‬
‫ּפארטייען וואס פאר בצע כסף‬ ‫רעליגיעזע ַ‬
‫זענען זיי גרייט צו שיקן טויזענטער נשמות‬ ‫פא ָסט‪ • POB 113, Monroe ny 10949 :‬פעקס‪ • 845-501-0246 :‬אימעיל‪Letters@kyweekly.com :‬‬ ‫אריינשיקן שריפטן דורך —‬
‫לשמד רח"ל‪ .‬ב"ה ַאז עס זענען דא טויזענטער‬
‫אידן וואס זענען לוחם קעגן דעם מיט‬
‫אמת'דיגע מסירות נפש על כבוד שמו יתברך‪,‬‬ ‫נאענט‬‫קומט נאך די פטירה פון א צדיק איז ָ‬ ‫זאגט דער אויבערשטער פאר די אידן 'ונתנו‬ ‫אונזער פליכט ווען עס ווערט‬
‫ּפראצענט‬
‫ָ‬ ‫ָאבער ליידער איז דאס א קליינער‬ ‫צו זיין פטירה‪ ,‬אזו ווי עס שטייט אין גמרא‬ ‫איש כופר נפשו'‪ ,‬אלע אידן דארפן פארצייען‬ ‫אוועקגענומען ַא צדיק‬
‫ּפארטייען‪ ,‬און זיי ווערן גאר שטארק‬ ‫קעגן די ַ‬ ‫(סנהדרין קיג‪ ):‬און אזוי ווי מיר זעען דאס מיט‬ ‫דעם נפש צדיק וואס איז נפטר געווארן‪ .‬און‬
‫דערנידערט דורך די אנדערע קרייזן כידוע‪,‬‬ ‫די אייגענע אויגן אין אונזערע דורות‪.‬‬ ‫יעדער זאל טראכטן אז באמת איז ער חייב‬ ‫צו די וואכנשריפט‬
‫ּפאליציי און די‬
‫און לעצטנס העצן זיי די ָ‬ ‫טאן דערויף איז‬ ‫און די עצה פון תשובה ָ‬ ‫מיתה לשמים‪ ,‬און ער זאל זיך פאררעכטן‬ ‫שטייענדיג דעם צווייטע חודש נאכ'ן‬
‫שופטים צו אונטערדריקן און ארעסטירן מיט‬ ‫צו לערנען די הייליגע תורה‪ ,‬און דאס טוט‬ ‫זיינע מעשים‪ .‬אבער אויב פאררעכט מען‬ ‫הסתלקות פון כ"ק גאב"ד שארמאש זצ"ל האב‬
‫שרעקליכע אכזריות‪.‬‬ ‫באשיצן און פארצייען אויף די עבירות‪ ,‬און‬ ‫נישט די מעשים‪ ,‬דאן קומט ח"ו דערנאך נאך‬ ‫איך זיך דערמאנט פון ַא מורא'דיגן לשון אין‬
‫איז כדאי נאכצוברענגען מורא'דיגע‬ ‫פארמערן זכיות‪ ,‬ווי ס'שטייט ותלמוד תורה‬ ‫שלעכטס ל"ע‪.‬‬ ‫אור החיים הקדוש‪ .‬איך שיק עס אריין אין ַא‬
‫וואס איז‬ ‫ווערטער פון מרן רביה"ק זי"ע ָ‬ ‫כנגד כולם‪ ,‬און אפילו א מענטש האט אמאל‬ ‫און דער פסוק זאגט וויטער 'בפקוד אותם'‪,‬‬ ‫אידישע איבערזעצונג אויף א לייכטן שפראך‪,‬‬
‫געווארן שוין מיט איבער ‪ 50‬יאר‬ ‫ָ‬ ‫געזאגט‬
‫ָ‬ ‫געטאן ח"ו אסאך עבירות‪ ,‬איז די תורה‬ ‫פארשּפעטיגן מיטן‬ ‫אז מען זאל ח"ו נישט ַ‬ ‫בלויז די תמצית הדברים‪.‬‬
‫צוריק‪ ,‬הושענא רבא תשכ"ו‪ ,‬וואס איז אונז‬ ‫אנשטאט א קרבן עולה‪ ,‬מנחה‪ ,‬חטאת‪ ,‬אשם‬ ‫תשובה טון‪ ,‬נאר תיכף ווען דער צדיק ווערט‬ ‫דער פסוק קומט צו מודיע זיין‪ ,‬די‬
‫שטארק מחזק און גלייכצייטיג טוט דאס אונז‬ ‫וכו'‪.‬‬ ‫נפטר זאל מען תשובה טאן‪ ,‬ווי דער פסוק‬ ‫באהאלטענע זאכן וואס דער באשעפער‬
‫שטארק מחייב זיין‪.‬‬ ‫און ווער עס איז נישט א בן תורה‪ ,‬זאל ער‬ ‫זאגט 'ולא יהיה בהם נגף' אז עס זאל ח"ו‬ ‫טוט אויף דער וועלט‪ ,‬וואס אלע מענטשן‬
‫וזל"ק מתוך דבריו הק'‪" :‬אז מען קוקט ָאן די‬ ‫געבן א מחצית השקל‪ ,‬ווי יששכר און זבולון‬ ‫נישט זיין קיין מגיפה און ח"ו פארקערט איז‬ ‫וואונדערן זיך דערויף‪.‬‬
‫גרויסע הסתרה ווי שטארק יענער כח איז און‬ ‫אדער אנדערע וועלכע האבן צוטיילט זייער‬ ‫פארקערט רח"ל ל"ע‪.‬‬ ‫אז עס ווערט אוועקגענומען ַאן איש ישר‬
‫ווי שוואך איז דער כח הקדושה‪ ,‬אז מען קוקט‬ ‫געלט אויף האלב‪ ,‬און דאס געבן פאר די וועלע‬ ‫און אזוי זעט מען‪ ,‬אז דאס שלעכטס וואס‬ ‫און א צדיק פאר זיין צייט ווי עס באלאנגט‬
‫זיך באמת פאר שלעכטע מענטשן‪ ,‬זאגט די‬
‫פסוק אז דער טעם איז כי תשא את 'ראש' בני‬
‫ּפארקינג‬
‫ּפראבלעם מיט ַ‬
‫ָ‬ ‫דער‬ ‫ישראל‪ ,‬ווען עס ווערט אוועקגענומען א ראש‬
‫פון אידישע קינדער פאר די צייט‪ ,‬איז עס‬
‫לכבוד די חשובע רעדאקציע פון די וואכענשריפט הי"ו‬ ‫וואס איז מלשון חסרון‪ ,‬ווייל‬
‫צוליב 'לפקודיהם' ָ‬
‫צום ערשט וויל איך מיר באדאנקען פאר די הערליכע ארבייט‬ ‫עס פעלט ליידער פון די אידן און זיי זענען‬
‫וואס איר שטעלט צו מדי שבוע בשבוע כשולחן הערוך פאר אלע‬ ‫ח"ו חייב‪ ,‬ממילא נעמט דער אויבערשטער‬
‫תושבי העיר שיחיו‪ ,‬ובפרט ווי איר לייגט א דגוש אז הגם עס איז‬ ‫אוועק זייער ראש כדי צו פארצייען אויף זיי‪,‬‬
‫נדארט זייער א הויכער‪ ,‬זייענדיג‬ ‫סטא ַ‬‫ַ‬ ‫א צייטונג‪ ,‬פארט איז דער‬ ‫אז אלע אידן זאלן ח"ו נישט שטארבן‪.‬‬
‫וּפאליטיק‪ ,‬און די זעלבע‬ ‫ָאּפגעהיטן פון יעדע סארט לשון הרע ָ‬
‫צייט דעקט עס אלע מערכות קדשי בני ישראל ווי ציונות און‬
‫לאגיע‪ ,‬תחזקנה ידיכם ותמשיכו מתוך הרחבת הדעת‪.‬‬ ‫טעכנא ָ‬
‫ָ‬
‫ּפלאגט מיר און‬ ‫ָ‬ ‫ּפראבלעם וואס‬
‫ָ‬ ‫ועל של עכשיו באתי‪ ,‬איבער א‬
‫מסתמא אויך פילע אנדערע תושבים‪ ,‬און דאס איז דער ענין פון‬
‫ּפאבליק ּפלעצער‪ .‬דאס איז דאך שוין היינט נישט‬ ‫"ּפארקינג" ביי ָ‬ ‫ַ‬
‫שאּפינג–סענטער‬ ‫ּפארקינג–סּפעיס אין ַ‬ ‫קיין סוד‪ ,‬אז צו טרעפן א ַ‬
‫אדער ביים ביזנעס–סענטער איז געווארן א מיעוט שאינו מצוי‬
‫פרייטאג‪ .‬מיר‬
‫ָ‬ ‫נערשטאג און‬
‫ָ‬ ‫דא‬
‫אפילו אינמיטן די וואך‪ ,‬לאו דוקא ָ‬
‫ַא קאר פון ַא ּפ ַאציענט ווערט ָאנגעקלעבט מיט סטיקערס ַאז‪...‬‬ ‫ּפארקינג איז‬ ‫געדענקען נאך די צייטן ווען מען האט געוואוסט אז ַ‬
‫די ּפ ַארקינג איז בלויז פאר ּפ ַאציענטן‪...‬‬ ‫ּפראבלעם‪ ,‬היינט איז דא דאס זעלבע אויב‬ ‫ָ‬ ‫"וויליאמסבורגער"‬
‫ַ‬ ‫א‬
‫נישט ערגער‪ ,‬און אפשר וואלט מען געדארפט ווען טראנספערירן‬
‫פאר אים (זע בייגעלייגטן בילד פון א סטיקער אויף קאר פון א‬ ‫טאון‪ ,‬וואלט עס געמאכט מער‬ ‫די ווילעדזש אין א סיטי נישט אין א ַ‬
‫קאלן קליניק)‪.‬‬‫לא ַ‬
‫ּפאציענט אין ַא ָ‬
‫ַ‬ ‫סענס‪...‬‬
‫ראּפנעמען אזא‬ ‫איך האב געהערט אז מען קען זייער גרינג ַא ָ‬ ‫ּפאציענטן‪,‬‬ ‫ראן ָאפיסעס פאר ַ‬ ‫פא ַ‬‫דא אין שטאט זענען אפילו ַ‬
‫האל‬
‫לקא ָ‬
‫"א ָ‬‫האל"‪ ,‬מיט א ַ‬ ‫לקא ָ‬
‫"א ָ‬ ‫סארט סטיקער‪ ,‬דורך ארויפלייגן ַ‬ ‫ּפארקינג–‬ ‫אבער צום וואונדער איז דארט צוגעשטעלט בלויז‪ַ 12 ....‬‬
‫שמאטע‪ ,‬און מיט א‬ ‫ַ‬ ‫האל מיט א‬ ‫לקא ָ‬
‫ּפעד" אדער סתם ארויפלייגן ַא ָ‬ ‫ּפלעצער!‬
‫פארזיכטיג‪ ,‬גייענדיג‬‫געלאסן און ָ‬
‫ַ‬ ‫ּפקראצן‬
‫ַ‬ ‫רא‬
‫קליין "דזשילעט" עס ַא ָ‬ ‫למעשה‪ ,‬איך גלייב נישט אז מיט די געציילטע שורות וועל איך‬
‫ראּפ‬
‫נגזאם מיט'ן דזשילעט אונטער'ן סטיקער‪ ,‬און עס קומט ַא ָ‬ ‫לא ַ‬ ‫ַ‬ ‫עּפעס אויפטון‪ ,‬נאר איך וויל ענדערש צוקומען צו ַאן עצה וואס איך‬
‫איבערלאזן קיין צייכענס‪.‬‬
‫ָ‬ ‫גרינג ָאן‬ ‫ּפארקירן יא מיט רעכט (זייענדיג‬ ‫האב געהערט פון אזעלכע וואס ַ‬
‫פארעפנטליכן אין אייער‬ ‫איך שרייב עס אז איר זאלט עס ַ‬ ‫ּפאציענט) אין אזעלכע ּפלעצער און טרעפן זיך דערנאך מיט א‬ ‫א ַ‬
‫אויסגאבע‪ ,‬עס וועט זיכער זיין לתועלת הרבים פון א סך אנדערע‬ ‫ַ‬ ‫פאר'ן‬
‫סטיקער וואס ווערט ארויפגעקלעבט דורך ַאן ערל ַאלס קנס ַ‬
‫אברהם יהושע בינער ‪845.782.8090‬‬
‫וואס מוטשען זיך דערמיט‪.‬‬ ‫אומפארשטענדליך פארוואס א‬ ‫ַ‬ ‫ּפארקן דארט‪ ,‬הגם עס איז אינגאנצן‬ ‫ַ‬
‫קאלע קליניקס‬‫לא ַ‬‫ַא באנוצער ביי איינע פון די ָ‬ ‫ּפארקירן‪ ,‬בשעת עס איז דאך געמאכט‬ ‫ּפאציענט טאר דארט נישט ַ‬ ‫ַ‬ ‫‪sales@owlsecurityinc.com‬‬

‫פרייטאג פרשת וישלח‪ ,‬י"ג כסלו תשע"ח‬

‫ָ‬ ‫‪16‬‬
 ‫לכבוד מערכת וואכנשריפט‬ ‫שטיצן דעם משמש פונעם אייגענעם ביהמ"ד‬ ‫זיך אסאך מאל ָאן מיינט מען חלילה אז מען‬
‫ביטע אריינלייגן די פאלגענדע שורות‬ ‫גאנץ יאר‪ .‬באמת איז‬‫וואו מען דרייט זיך א ַ‬ ‫איז פארפאלן‪ .‬קען זיין אז די עוונות האבן‬
‫לתועלת הציבור‬ ‫דאס נישט מער ווי יושר צו שטיצן איינעם‬ ‫דאס גורם געווען אז מען איז געבליבן אזוי‬
‫ביים נעמען א בלוט טעסט ביי "קוועסט"‬ ‫וואס גיט זיך אוועק דורכאויס דעם גאנצן יאר‬ ‫שוואך‪ ,‬דאס איז אבער א טעות‪ !..‬אז מען זאל‬
‫"לעבקארּפ" קען זיין ַא שאלה פון‬
‫ָ‬ ‫אדער‬ ‫אהערצושטעלן א שיינעם ביהמ"ד מיט אלע‬ ‫זיך צוזאמעננעמען דאס ביסל כוחות וואס מען‬
‫פאל עס איז שוין די צייט צו שליסן‬
‫יחוד‪ ,‬אין ַ‬ ‫געברויכן צו די באקוועמליכקייט פון 'אלע'‬ ‫האט‪ ,‬העלפט דער אויבערשטער אז מען איז‬
‫גאס ווערט‬ ‫ּפלאץ און די טיר פונעם ַ‬‫ַ‬ ‫דאס‬ ‫ָ‬ ‫מתפללים‪.‬‬ ‫שטערקער און מען פירט דורך אלדינגס‪ ,‬מען‬
‫זאל מער נישט‬ ‫רשּפארט כדי קיינער ָ‬ ‫ַ‬ ‫פא‬
‫ַ‬ ‫מיט אכט‬ ‫זאל זיך נאר צוזאמנעמען די כוחות"‪ ,‬עכל"ק‬
‫ָ‬
‫צומאל קומט אויס ַאז ַא‬
‫ָ‬ ‫קענען אריינקומען‪.‬‬ ‫י‪.‬ש‪.‬‬ ‫השי"ת זאל העלפן אז אין די טעג פון חודש‬
‫בעטן נישט צו פארשליסן די טיר‪.‬‬ ‫מאן‪ָ ,‬אדער‬
‫פאר ַא ַ‬
‫מאכט די בלוט–טעסט ַ‬ ‫פרוי ַ‬ ‫ּפאסירט די נס חנוכה דורך‬‫כסלו וואס האט ַ‬
‫יישר כח‬ ‫פארקערט דאס זעלבע אויב ַא מאן מאכט עס‬ ‫ַ‬ ‫זהירות בענין יחוד‬ ‫די חשמונאים און האבן מנצח געווען רבים‬
‫הק' ר‪.‬ש‪.‬‬ ‫דארף מען דארף זיי‬ ‫פאר א פרוי‪ .‬דעריבער ַ‬ ‫ַ‬ ‫ביד מעטים זאל מען שוין זעהן בימים ההם‬
‫בזמן הזה בקרוב בביטול הגזירה‬
‫ובביאת המשיח בב"א‬
‫ה‪.‬ב‪.‬ש‪.‬‬

‫קויפן חנוכה געברויכן דווקא‬

‫ביי די שמשים‬

‫צו די וואכנשריפט‬
‫נישט לאנג צוריק האט מען‬
‫סיי–וואס מען‬ ‫ָ‬ ‫געוואוסט אז‬
‫פאר די חנוכה‬ ‫ַ‬ ‫נויטיגט זיך‬
‫מנורה‪ָ ,‬אנגעהויבן פון קנויטן‬
‫און געענדיגט ביי דריידלעך‬
‫האט מען אלעס געקויפט ביים‬
‫וואס‬‫משמש פון זיין בית המדרש‪ָ ,‬‬
‫האט געגעבן די מעגליכקייט‬ ‫ָ‬
‫אים צו קענען שטיצן ַא איד‬
‫בייטאג‬
‫ָ‬ ‫וועלכער גיט זיך אוועק‬
‫ביינאכט איינצורישן די בתי‬ ‫ַ‬ ‫און‬
‫דאס‬ ‫פאר די מתפללים‪ָ .‬‬ ‫מדרשים ַ‬
‫איז איבערהויּפט נישט קיין‬
‫לייכטע ארבעט ווען מען דארף‬
‫סארט מענטשן‬ ‫סערווירן אלע ָ‬
‫און יעדן צופרידנצושטעלן‪ ,‬און‬
‫וואס‬‫סעזאן ָ‬
‫ָ‬ ‫ווען עס קומט א‬
‫דער משמש קען אהיימגיין מיט‬
‫עּפעס ריווח אהיימצוברענגען‬
‫פרנסה אין שטוב‪ ,‬זענען די‬
‫ימים טובים ַא שטארקער מקור‬
‫זאל קענען עּפעס‬ ‫הכנסה ער ָ‬
‫פארדינען פון די שווערע‬
‫ארבעט וואס מען לייגט אריין‪.‬‬
‫רעדנדיג צו א משמש האט‬
‫ער מיר ארויסגעברענגט מיט‬
‫ווייטאג איבער דעם וואס‬ ‫ָ‬
‫לעצטנס האט מען אנגעהויבן‬
‫ּפראדוקטן‬
‫ָ‬ ‫פארקויפן די חנוכה‬
‫אין אלע געשעפטן‪ ,‬און אין די‬
‫צייט וואס ער — און ַאנדערע‬
‫משמשים — וואלטן געקענט‬
‫עּפעס פארדינען דערפון‪ ,‬קויפן‬
‫דאס מענטשן אין די געשעפטן‬
‫און מען בלייבט איבער מיט‬
‫כמעט אלע סחורה אויפ'ן‬
‫שעלף‪ .‬און דא רעדט מען פון‬
‫א לאנגן ווינטער ווען מען‬
‫האט כמעט נישט קיין אנדערע‬
‫וואס דער משמש‬ ‫געלעגנהייטן ָ‬
‫זאל קענען פארדינען עּפעס‬
‫זאכליך צו קענען לעבן מיט‬
‫הרחבת הדעת‪ .‬דער משמש‬
‫לייגט צו‪ ,‬אז דאס וואס ליגט‬
‫יא אין ביהמ"ד ווערט צובראכן‬
‫און געשעדיגט נאכדעם וואס‬
‫די מתפללים באטראכטן עס‬
‫אבער דערנאך קויפן זיי נישט‪,‬‬
‫דאס ביסל ריווח וואס מען‬ ‫איז ָ‬
‫שאדן‬ ‫וואלט יא געמאכט‪ ,‬גייט ָ‬
‫מיט די צובראכענע גלעזלעך‬
‫וכדומה‪.‬‬
‫דעריבער וויל איך מעורר זיין‬
‫האפענטליך וועט‬ ‫דעם ציבור און ָ‬
‫אויפוואכונג צו‬
‫ַ‬ ‫עס ברענגען ַאן‬

‫‪17‬‬ ‫‪Friday November 3, '17‬‬

 ‫איר זענט‬
‫מיט אייערע‬
‫חנוכה מתנות‬

‫מלכות פראכטפולע חלה‪-‬דעקלעך‬

‫‪30-50% OFF‬‬

‫‪718.854.7700 | 3902 14th Ave.‬‬ ‫‪www.malchutjudaica.com‬‬

‫פרייטאג פרשת וישלח‪ ,‬י"ג כסלו תשע"ח‬

‫ָ‬ ‫‪18‬‬
 ‫יא‪ .‬ס’דא‬
‫וויינענדיגע‬
‫מיין טאטע האט נישט צו‬
‫באצאלן די גראסערי‪ ,‬ווער‬
‫רעדט נאך פון א נייע‬ ‫שטובער‬
‫העמעד פאר מיר‪ .‬מיין שיך‬
‫איז שוין צוריסן ‪ 2‬חדשים‪.‬‬
‫און די לעקטער? איז שוין‬ ‫דא אין‬
‫אפגעהאקט ‪ 3‬טעג‪.‬‬
‫קרית יואל‬

‫געווינט‬
‫‪ 100‬מאל אייער נדבה‪.‬‬
‫‪19‬‬ ‫‪Friday November 3, '17‬‬
 ‫‪TRUST THE‬‬
‫‪EXPERT.‬‬
‫’‬
‫‬
‫‬
‫ ‪ -‬‬
‫    ‬
‫‬

‫‬
‫ ‬
‫‬ ‫חלב ישראל‬
‫‬
‫ ‬
‫‬

‫פרייטאג פרשת וישלח‪ ,‬י"ג כסלו תשע"ח‬

‫ָ‬ ‫‪20‬‬
 ‫בס''ד‬

?‫זוכט איר צו קויפן א ביזנעס‬

?‫האט איר א ביזנעס צו פארקויפן‬

Looking To Buy a Business?

Want To Sell a Business?
Seeking Business partnership?
Featured Listings:

Hardware store in Stony Point Asking Price $285,000 Cash Flow $175,000

Laundromat in New Windsor Asking Price $225,000 Cash Flow $53,300

Car Wash in Rockland Asking Price $650,000 Cash Flow $225,000

Amazon Business Looking For an Investor

Call Us Today For All your

Business Brokerage Needs.

845.388.1411
845.388.1411 info@businessbrokersplatform.com

21 Friday November 3, '17

 ‫איבערגעבן א‬
‫פאפיר אינעם‬
‫גאושען‬
‫געריכט‪-‬האל‬ ‫אויפפיקן א‬
‫פערזענליכע‬
‫צעטל פונעם‬
‫לויער‬

‫ארלעדיגן‬
‫דאקומענטן‬
‫מיט’ן באנק‬
‫מענעדשער‬

‫‪U N L I M I T E D‬‬

‫‪ERRANDS‬‬
‫’פלאמינגא’ וועט עס מסדר זיין‪ .‬אלעס און אלסדינג‪.‬‬

‫‪845.774.7020‬‬
‫‪718.701.5815‬‬
‫‪PERSONAL DELIVERY SERVICES‬‬

‫פרייטאג פרשת וישלח‪ ,‬י"ג כסלו תשע"ח‬

‫ָ‬ ‫‪22‬‬
 ‫הכונו!‬ ‫קה‬ ‫ד‬‫צ‬‫נו זכותם וזכות ה‬
‫על י‬

‫הכונו!‬
‫ל‬ ‫יגן‬
‫י‬‫הצ‬ ‫וו‬
‫לנ‬
‫מעמד‬

‫ו‬

‫תינ‬
‫מכ‬
‫רצונו של צדיק‬

‫רבו‬
‫ל‬
‫רע‬

‫ת‬
‫מרן הרה״ק משינאווא זי״ע‬

‫עקבו‬
‫ולהשפיע עלינו‬

‫גם אנחנו נלך ב‬

‫הילולא‬ ‫סעודת‬
‫ב‬
‫רכ ת‬ ‫קה‬
‫ד‬ ‫מ סיב ת הצ‬

‫סעודת הילולא‬

‫את‬
‫ט‬
‫וב׳‬

‫ז‬
‫א׳ ויחי‪ ,‬ו' טבת תשע״ח לפ״ק‬

‫ל‬
‫של רבינו הקדוש משינאווא זי''ע‬

‫׳‬
‫שה‬ ‫א‬
‫נערך ע''י הגה''צ רבי שלמה רובין שליט''א‬ ‫״ע‬
‫זי‬ ‫מ‬ ‫ולם קרן ויואל‬ ‫ד‬
‫אבד״ק דברי שמחה ציעשנוב פה קרית יואל‬ ‫א ח‬
‫אוו רנ"‬ ‫ו‬ ‫י‬ ‫בר‬
‫משינ ת ת‬
‫ש‬‫ו‬‫ד‬‫במכת הק‬
‫ביחד עם מסיבת הצדקה‬ ‫ק‬
‫של הרה״ שלים‬
‫שנ‬ ‫ים‬ ‫ו‬‫בק‬
‫לטובת האי קופה שעלי' מסר בעל הילולא את נפשו הקדוש‬ ‫דש לטובת כולל חבת ירו‬

‫• הפרטים באים •‬

‫‪We accept‬‬
‫‪all Insurance‬‬
‫‪Companies‬‬
‫‪All major credit‬‬
‫‪cards accepted‬‬

‫בעיקערטאון‬
‫ַ‬ ‫זונטאג אויף‬
‫ָ‬ ‫ַאן עקסידענט דעם‬ ‫‪845.774.6526‬‬
‫‪23‬‬ ‫‪Friday November 3, '17‬‬
 ‫פארנט פון די 'ציוניסטישן קאנסולאט' קעגן גזירת הגיוס‬
‫נסטראציע ָ‬
‫ַ‬ ‫דעמא‬
‫ָ‬ ‫בילדער פון די‬

‫דער ציבור ביים טמא'נעם צה"ל אפיס‬ ‫דער ציבור ביים ציוניסטישן קאנסולאט‬

‫דער מארטש לענגאויס ‪'42‬טע סטריט‬ ‫טייל פון דעם אויבן אן ‪ -‬ביי די בימה הרה"צ רבי חיים יוסף גאטליב שליט"א‬

‫הרה"ג רבי יוסף קאפלאן שליט"א‬ ‫הרה"ג רבי חיים אהרן טאמבאק שליט"א ר"מ קרן אורה‬ ‫הגה"צ רבי מנשה פילאפף שליט"א אב"ד מהר"י ט"ב‬ ‫הגה"צ אב"ד איבראן שליט"א‬

‫ויצא ברחוב העיר בלבוש שק ויזעק זעקה גדולה ומרה‬ ‫ענגלישער דרשן הרה"ח ר' אהרן שמואל יאקאבאוויטש שליט"א‬ ‫דער יושב ראש הרה"ג רבי הערשל קלאר שליט"א‬ ‫הרה"ג רבי ירמי' פרידמאן שליט"א דומ"ץ שאפראן‬

‫פרייטאג פרשת וישלח‪ ,‬י"ג כסלו תשע"ח‬

‫ָ‬ ‫‪24‬‬
 ‫טויזנטקעפיגער ציבור בני תורה ביי שטורמישן פראטעסט‬
‫פארנט פונעם ציוניסטישן קאנסולאט‬
‫קעגן גזירת הגיוס ָ‬
‫אנגעזען ציבור בני תורה פון לעיקוואוד‬
‫הגה"צ רבי רפאל סאלאווייטשיק זצ"ל‪ ,‬זון פון בריסקער רב‬
‫זצ"ל‪ ,‬אז זיין טאטע האט געזאגט‪ :‬אזוי ווי די וועלט וועט‬
‫אפגעבן דין וחשבון פאר'ן לאזן די דייטשן אויס'הרג'ענען די‬
‫אידן‪ ,‬אזוי וועט מען דארפן אפגעבן דין וחשבון פאר'ן לאזן די‬
‫ציונים אפ'שמד'ן טויזנטער אידן‪.‬‬
‫דער חשוב'ער דרשן האט דאן געזאגט ביים בנין פון דעם‬
‫שנאר אפאראט פון דעם ציוניסטישן מיליטער אז די ציונים‬
‫האבן נישט קיין פרוטה זיי זענען די גרעסטע שנארערס אבער‬
‫ווען עס קומט צו עקירת הדת האבן זיי די וועלטס געלט‪ ,‬דער‬
‫חשוב'ער דרשן האט שטארק אויפגעפלאמט דעם ציבור צו‬
‫טוהן וואס מען קען להמשך המערכה‪.‬‬
‫אינמיטן די דרשה האט דער יו"ר אויסגערופן אז לויט'ן‬
‫סדר פון די מערכה גייט מען אצינד אריבער מיט'ן פראטעסט‬
‫צו די הויפט קווארטיר פון דעם ציוניסטישן מיליטער‪ ,‬דורך‬
‫וועלכע מען וועט אצינד ארויסגיין אין א מארש פון דריי גאסן‬
‫אויף ‪'42‬טע גאס פון ‪'2‬טע עוועניו ביז דער ‪'5‬טער עוועניו‪,‬‬
‫דער טויזנט קעפיגער ציבור האט זיך דאן ארויסגעלאזט אין‬
‫א מוסטערהאפטע מארש וועלכע האט געהאט א שטארקן‬
‫אפקלאנג ביי די גוים און ביי די פרעסע פארטרעטער‪.‬‬
‫ביים צווייטן פלאץ האט זיך פריש אנגעהויבן א סעריע‬
‫פון דרשות‪ ,‬צו ערשט האט אויפגעטרעטן הרה"ג רבי משה‬
‫יצחק ווייסמאן שליט"א פון פלעטבוש‪ ,‬ראש הכולל אהל‬
‫משה‪ ,‬מח"ס יציאות שבת‪ ,‬ועסקן נמרץ לטובת הכלל‪ ,‬ער‬
‫האט ארויסגעשריגן אויף די ענגלישע שפראך קעגן די‬
‫ברוטאליטעט פון די ציוניסטישע ממשלה וועלכע נעמען‬
‫בחורים און מיידלעך געצוואונגענערהייט אין מיליטער וואס‬
‫עס איז נישט געהערט אין קיין שום לאנד אין דער וועלט‬
‫חוץ אין נארט קארעא‪ ,‬מען האט יעצט גענומען א פרומע‬
‫פרוי מיט א שייטל רח"ל‪ .‬שעמען דארפן זיך די פרומע כנסת‬
‫דעפוטאטן!‬
‫דאן האט אויפגעטרעטן הרה"ג רבי ירמי' פריעדמאן‬
‫שליט"א דומ"ץ שאפראן וועלכער האט אנגעהויבן זיין‬
‫דרשה זאגנדיג אז די היינטיגע עצרת איז פאררופן געווארן‬
‫דורך משה רבינו וועלכער האט אויסגערופן "מי לה' אלי"‪,‬‬
‫דער חשוב'ער דרשן האט נאכגעזאגט בשם רביה"ק זי"ע כה‬
‫תאמרו לאדוני לעשו אז מען רעדט צום רשע איז דער עיקר‬
‫איז מען מתפלל צום בוכ"ע‪ ,‬מען מאכט דעם אנשטעל אז מען‬
‫רעדט צו עשו‪ ,‬יעצט שטייען מיר בעצם אין א מצב פון תפילה‬
‫צום בוכ"ע ער זאל העלפן אפראטעווען פון די גזירה רח"ל‪.‬‬
‫דאן האט אויפגעטרעטן הרה"ג רבי יוסף קאפלאן‬
‫שליט"א אייניקל פון הגאון רבי ברוך קאפלאן זצ"ל מייסד‬
‫בית יעקב לבנות באמעריקא‪ ,‬וועלכער איז בעצם געווען‬
‫אינסטרומענטאל צוזאמענצונעמען דעם ציבור פון‬
‫לעיקוואד‪ .‬דער חשוב'ער דרשן האט נאכגעזאגט בשם הגאון‬
‫הצדיק דער חפץ חיים זצ"ל א משל‪ ,‬ווען נאר איין אבר טוט וויי‬
‫קען מען באהאנדלען דעם אבר אליין אבער אז עס טוט וויי אן‬
‫אבר שהנשמה תלוי' בו מוז מען באהאנדלען דעם גאנצן גוף‪,‬‬
‫אז די גאנצע תורה איז אין א סכנה קען מען נישט קוקן אויף‬
‫קיין פרטיות'דיגע פראבלעמען‪ .‬דאן האט דער חשוב'ער דרשן‬
‫גע'דרש'נט אין די ענגלישע שפראך מיט גאר א שטארקע‬
‫און באנומענע דרשה ארויסברענגענדיג אז די ציוניסטישע‬
‫מדינה דארף אינגאנצן נישט די בחורים אין מיליטער זיי ווילן‬
‫נאר צוברעכן אידישקייט‪.‬‬
‫צום שלוס האט מען געזאגט די פסוקי עול מלכות שמים‬
‫מיט א געוואלדיגע התעוררות פארגעזאגט דורך הגה"צ רבי‬
‫מנשה פילאפף שליט"א אב"ד מהר"י ט"ב‪.‬‬
‫דער ציבור איז זיך צוגאנגען מיט א געוואלדיגע‬
‫דערהויבנקייט פילנדיג אז מען האט אויפגעטוהן פאר כבוד‬
‫שמים‪.‬‬
‫אין די פאלגענדע טעג איז דער פראטעסט געווען אין‬
‫די הויפט נייעסן סיי אין די אידישע וועלט סיי אין די וועלט‬
‫נייעס עס איז ארויף געגאנגען אויף לאין ערך נייעס זייטלעך‪,‬‬
‫ויה"ר שיתקדש שם שמים על ידינו‪.‬‬
‫אין ארץ ישראל געפינען זיך‪ ,‬אז די גזירה איז שוין ליידער‬
‫זייער שטארק‪ ,‬זיי נעמען שוין אריין אין תפיסה פון אלע‬
‫קרייזן‪ ,‬ספרדישע‪ ,‬ליטווישע‪ ,‬חסידישע‪ ,‬און זיי האלטן שוין‬
‫ביי גיוס בנות‪ ,‬נאכזאגנדיג פון רביה"ק מסאטמאר זי"ע‬
‫אז דער עיקר וואס די ציונים שרעקן זיך איז פון די אידן‬
‫אין אמעריקע‪ ,‬די אידן אין ארץ ישראל זענען ביי זיי אין א‬
‫תפיסה‪ .‬דעריבער אין אזא מצב השמד וואלט מען געדארפט‬
‫ארויסקומען דא יעדן טאג שרייען געוואלד‪.‬‬
‫דאן האט אויפגעטרעטן הגה"צ אב"ד איבראן שליט"א‬
‫וועלכער האט מיט א קול בוכים ציטירט די פסוקים פון‬
‫ירמי' הנביא אין איכה "ידו פרש צר על כל מחמדיה" "קרא‬
‫עלי מועד" זאגט רש"י אלו יעודי הגייסות "לשבור בחורי"‪,‬‬
‫אויפ'ן פסוק "תשתפכנה אבני קודש בראש כל חוצות" זאגט‬
‫רש"י "המה בנים המאירים כאבנים"‪ .‬דער חשוב'ער רב האט‬
‫נאכגעזאגט וואס ער האט געהערט מפי קדשו פון רביה"ק‬
‫זי"ע הושענא רבא "ווי קען א מענטש לעבן במנוחה ווען אין‬
‫ארץ ישראל ווערן אזויפיל אידישע קינדער אויסגע'שמד'ט‬
‫רח"ל‪ .‬און ירמי' הנביא פירט אויס "מחטאות נביאי'" "נביאיך‬
‫חזו לך שוא ותפל"‪ ,‬דער תרגום זאגט "ולא גילו מה דעתיד‬
‫ליתי" ‪ -‬אזויווי היינט אז די ראשי ישיבות בארואיגן אז עס איז‬
‫גוט‪ ,‬זיי זאגן נישט וואס די ציונים פלאנען נאכצוברענגען‪.‬‬
‫דאן האט אויפגעטרעטן הרב הגאון רבי חיים אהרן‬
‫טאמבאק שליט"א ראש ישיבת "קרן אורה"‪ ,‬וועלכער האט‬
‫איבערגעגעבן די ווערטער פון די צוויי גדולי ישראל שליט"א‬
‫וועלכע האבן עם באאויפטראגט צו זאגן בשמם‪ ,‬דער‬
‫ערשטער‪ :‬די ווערטער פון זיין ראש ישיבה הגאון הגדול רבי‬
‫שמואל אויערבאך שליט"א‪ :‬כיום שכולם רואים עין בעין את‬
‫הסכנה הנוראה המרחפת על אהלי התורה והיהדות כשהבג"צ‬
‫ביטל גם את החוק הקודם וחרב גיוס מונחת על היהדות‬
‫החרדית בכלל ועולם התורה בפרט‪ ,‬א"כ איך יתכן לשתוק‬
‫ולא למחות? איך יתכן לשתף פעולה בהשתקה אכזרית של‬
‫קול מחאת ההידות החרדית בארץ והגולה? על יהדות הגולה‬
‫מוטלת חובה כפולה ומכופלת להרעיש עולם ומלואה עדי‬
‫נזכה לביטל רוע הגזירה ויחיש השי"ת גאולתינו ומלאה הארץ‬
‫דעה את ה'‪.‬‬
‫אויך האט ער איבערגעגעבן די ווערטער פון הגאון הגדול‬
‫רבי ישראל יצחק קאלמענאוויטץ שליט"א בעל "אהלי‬
‫ישועה"‪ :‬צריך להבין שהמדובר פה על עצם האמונה והדת‪ ,‬וכל‬
‫מי שאינו משתתף להיות מהמוחים והנלחמים כנגד גזירות‬
‫הנוראות והאכזריות‪ ,‬שהם כנגד התורה וכנגד דת קדשינו‬
‫צריך לפחד שלא יכנס בכלל מה שכתוב בפסוק על מי שלא‬
‫בא לעזרת ה' בגיבורים "האחיכם יצאו למלחמה ואתם תשבו‬
‫פה? אבל מי שכן מוחה ונלחם‪ ,‬ומי שעומד לימין העומדים‬
‫בראשות המערכה הקדושה בני העליי' וגיבורי החיל הריהו‬
‫בכלל ברוך אשר יקים את דברי התורה הזאת"‪.‬‬
‫דער חשוב'ער ראש ישיבה האט געשטורעמט אז‬
‫מדינת ישראל איז די איינציגע מדינה אין די גאנצע וועלט‬
‫וועלכע צווינגט אידן עובר צו זיין אויף די תורה‪ ,‬מיט איר‬
‫אנטיסעמיטיזם‪.‬‬
‫דאן האט אויפגעטרעטן הרה"ח רבי אהרן שמואל‬
‫יאקאבאוויטש שליט"א אויף די ענגלישע שפראך פאר די‬
‫פילע פרעסע‪-‬פארטרעטער‪ .‬ער האט ארויסגעברענגט אז‬
‫דער ציל פון די ציוניסטישע מדינה איז בכלל נישט ווייל‬
‫זיי דארפן די בחורים אין מיליטער‪ ,‬זייער ציל איז קלאר זיי‬
‫אריינצונעמען אין מיליטער זיי אראפצופירן פון אידישן‬
‫וועג‪ ,‬זיי אליין זאגן דאס‪ .‬אויך האט ער געזאגט אז עס האלט‬
‫אינמיטן פארמירט ווערן א דעלעגאציע צו די יונייטעד‬
‫נעישנס צו פארדאמען מדינת ישראל פאר זיי נעמען אין‬
‫מיליטער בחורים און מיידלעך קעגן זייער געוויסן‪ ,‬דאס איז‬
‫קעגן אינטערנאציאנעלער געזעץ פון פרייהייט פון געוויסן‪.‬‬
‫דערנאך האט אויפגעטרעטן מיט א דרשה בקול חוצב‬
‫להבות אש הרה"צ רבי חיים יוסף גאטליעב שליט"א‪ .‬דער‬
‫חשוב'ער דרשן האט געזאגט וואס ער האט געהערט פון‬
‫‪25‬‬
‫מאנהעטן‪ - .‬פארגאנגענעם מיטוואך נאכמיטאג האט א‬
‫ציבור פון איבער טויזנט בני תורה בליעה"ר פון די גרעיטער‬
‫ניו יארק זיך פארזאמלט פארנט פון דעם ציוניסטישן‬
‫קאנסולאט אויף אן "עצרת מחאה" קעגן די שרעקליכע‬
‫גזירת הגיוס ‪ -‬גזירת שמד וועלכע ווערט פראקטיצירט אין‬
‫ארץ ישראל דורך די מושלים עריצים די ציוניסטישע ממשלה‪.‬‬
‫די מחאה איז פאררופן געווארן אויף א ספאנטינישן‬
‫אופן נאכדעם וואס עס איז ארויסגעקומען דער הארבער‬
‫אורטייל אויף דרייצן בחורים און יונגעלייט אויף לאנגע‬
‫טורמע טערמינען אויף אזויפיל ווי דריי חדשים תפיסה‬
‫פארן זיך נישט שטעלן צום לשכת הגיוס לשמד‪ ,‬און נאכדעם‬
‫וואס די ציוניסטישע פאליציי פירט זיך אויף בארבאריש און‬
‫סאדיסטיש קעגן די מוחים‬
‫עס איז פארעפענטליכט געווארן א מכתב קודש פון די גדולי‬
‫הרבנים שליט"א וועלכע פאדערן אויף צו טוהן כל טצדקי צו‬
‫ראטעווען די אידן אין ארץ ישראל‪ .‬עס זענען אויפגעהאנגען‬
‫געווארן פלאקאטן אין אלע אידישע צענטערן אין גרעיטער‬
‫ניו יארק וועלכע רופן דעם ציבור אנטייל צו נעמען ביי דעם‬
‫פראטעסט‪.‬‬
‫וויבאלד עס איז נתפרסם געווארן האט זיך דער ציבור‬
‫ספאנטאניש אנגעצונדן אנטייל צו נעמען אין דעם מעמד‬
‫קידוש ה'‪ ,‬עס איז געווארן דעם געשפרעך פון טאג אין די‬
‫בתי מדרשים און אין די כוללים מיט א געוואלדיגע גרייטקייט‬
‫מיטצוהאלטן דעם געהויבענעם מעמד קידוש השם‪.‬‬
‫די עסקנים פון לעיקוואד‪ ,‬וויבאלד זיי האבן געהערט‬
‫איבער די מחאה האבן זיי זיך צוגעשטעלט און גערופן זייער‬
‫ציבור צוצושטיין צו די מחאה‪ ,‬בפרט האט אויסגעמאכט דער‬
‫מכתב קודש פון הגאון הגדול הצדיק המפורסם כש"ת מוה"ר‬
‫רבי ישראל יצחק קאלמאנאוויטש שליט"א וועלכע האט‬
‫געשריבן א בריוו אדרעסירט צו זיינע תלמידים אין לעיקוואד‬
‫וואו ער איז זיי שטארק מחזק ארויס צו גיין צו די מחאה‪ .‬אין‬
‫א לענגערן בריוו פירט ער אויס "ואתם תתחזקו לעמוד לימין‬
‫השכינה הקדושה לחזק אנשי האמת המתחזקים לילך בדרך‬
‫המסורה לנו מאבותינו‪ ,‬לעורר וללחום על כל הפירצות‪ ,‬הן על‬
‫גזירת הגיוס הן על גזירת החינוך וכו'‪ ,‬ואשרי מי שבא לעזרת‬
‫ה' בגיבורים‪ ,‬וזכותכם גדול מאד וקיים לעד"‪ ,‬עס האט זיך‬
‫טאקע אנגעזען א שיינער פארטרעטערשאפט פון די שטאט‬
‫לעיקוואד און פון פלעטבוש‪.‬‬
‫צו די באשטימטע שעה האבן זיך ארויסגעלאזט‬
‫קאראוואנען פון באסעס פון אלע שטעט פון די גרעיטער‬
‫ניו יארק‪ ,‬וויליאמסבורג‪ ,‬בארא פארק‪ ,‬קרית יואל‪ ,‬מאנסי‪,‬‬
‫נייטרא‪-‬קאשוי‪ ,‬בלומענבורג‪ ,‬ווי אויך פון לעיקוואד‪ ,‬אויף די‬
‫באסעס פון לעיקוואד זענען געווען געהאנגען פלאקאטן‬
‫"מעריצים את אסירי עולם התורה"‪.‬‬
‫אנקומענדיג קיין מאנהעטן איז די גאס פארנט פון‬
‫ציוניסטישן קאנסול אויף צווייטע עוועניו ביי צוויי‬
‫און פערציגסטע גאס באלאגערט געווארן‪ ,‬ווען אויפ'ן‬
‫פלאטפארמע איז דער אויבן אן פון צענדליגער גדולי הרבנים‬
‫שליט"א‪ ,‬מיט א ציבור פון איבער טויזנט בני תורה‪ ,‬בליעה"ר‪.‬‬
‫האלטנדיג אין די הענט פאסיגע טאוועלען‪ ,‬אנדערע טיילן‬
‫דעם "פרעס רעליס" פאר די עוברים ושבים‪.‬‬
‫געעפענט די אסיפה האט דער חשוב'ער‪ ,‬באגאבטער יושב‬
‫ראש הרה"ח רבי הערשל קלאר שליט"א מגדולי העסקנים‬
‫בניו יארק‪ ,‬וועלכער האט מכבד געווען הרה"ג רבי חיים חזקי'‬
‫פיש שליט"א בן כ"ק אדמו"ר מהאדאס שליט"א פארצוזאגן‬
‫צוויי קאפיטלעך תהלים ע"ט און צ"ד‪ ,‬ווען בעפאר'ן צווייטן‬
‫קאפיטל "קל נקמות ה'" האט דער יו"ר שליט"א ברייט‬
‫אויסגעמשועסט דעם אינהאלט פון דעם קאפיטל אז עס איז‬
‫שטארק אקטועל אין היינטיגן מצב "ויאמרו לא יראה ק"ה ולא‬
‫יבין אלקי יעקב" און ווי דער קאפיטל פירט אויס מיט חיזוק‬
‫"כי לא יטוש ה' עמו ונחלתו לא יעזוב"‪.‬‬
‫דאן האט דער יושב ראש איינגעלייטערט די אסיפה‬
‫ארויסברענגענדיג דעם שרעקליכן מצב אין וועלכע די אידן‬
‫‪Friday November 3, '17‬‬
 ‫ירמי' כה‪ ,‬יב‬

‫האט ָאבער גע'טענה'ט מיט רבי‬ ‫צוואנציג רבנים"‪ .‬דער רבי ָ‬ ‫ָ‬
‫נישטא קיין‬
‫ָ‬ ‫זאל וויסן ַאז עס איז ליידער‬ ‫מיכאל בער ַאז ער ָ‬

‫ׁ‬ ‫ָ‬ ‫ם‬‫י‬‫ע‬‫ִ‬ ‫ְ‬

‫ב‬ ‫ׁ‬
‫ש‬ ‫ִ‬ ‫ׁ‬
‫ת‬ ‫ו‬‫א‬‫ֹל‬‫מ‬‫ְ‬ ‫ָה ָי' ִכ‬
‫ש‬
‫קלאר ביי זיך צו חתמ'ען דערויף‬ ‫ָ‬ ‫וואס זענען‬ ‫צוואנציג רבנים ָ‬ ‫ָ‬
‫שלאגן‬‫ָ‬

‫זאך נישט‬
‫זאלן דעריבער גרייט זיין אויף מסי"נ זיך צו‬

‫זא ַ‬ ‫האט זיך ָאבער אויף ַא ַ‬

‫און ַאז זיי ָ‬
‫מיט די פושעים‪.‬‬
‫רבי מיכאל בער ָאבער ָ‬
‫הָ‬‫נ‬ ‫ְו‬ ‫ביים ארויסגעבן דעם אורטייל האט דער‬ ‫החרדית‪.‬‬
‫רומגעלאפן זוכן‬
‫ָ‬ ‫פארשטעלן‪ ,‬איז ער דעריבער ַא‬ ‫געקענט ָ‬ ‫בס"ד‬ ‫שופט פון די ”משפטי סדום" ערקלערט‪,‬‬ ‫ך זייער‬
‫האט צום סוף ליידער נישט געפונען קיין‬ ‫חתימות‪ .‬ווען ער ָ‬ ‫אז באמת האט ער געדארפט פארשיקן די‬ ‫עס וואס‬
‫צוואנציג‪ ,‬איז ער צוריקגעקומען צום רבי'ן‬ ‫ָ‬ ‫פערטל חתימות פון‬ ‫פון די סעריע‪:‬‬ ‫וויבאלד די‬ ‫ַ‬ ‫נגעקלאגטע אין טורמע‪ .‬אבער‬ ‫ָ‬ ‫ָא‬
‫ריכטער אין מדינת ישראל זענען 'רחמנים בני‬ ‫רט צו‬
‫האט זיך ביטערליך מתמרמר‬ ‫צובראכן און מיואש ווען ער ָ‬ ‫ָ‬ ‫חסידים דערציילן‬ ‫רחמנים’‪ ...‬דעריבער האט ער זיך באנוגענט‬ ‫טורמע–‬
‫געזאגט ַאז ער‬ ‫ָ‬ ‫האט שּפעטער‬ ‫געווען אויפ'ן מצב‪ .‬דער רבי ָ‬ ‫מיט "מאסר על תנאי"‪.‬‬ ‫–שטראף‬
‫האט‬
‫דאס‬
‫דאס וועט זיין צום סוף און ער ָ‬
‫זאל נישט גיין וויסנדיג ַאז ָ‬
‫דאך געוואוסט ַאז ָ‬
‫געבעטן ַאז רבי מיכאל בער ָ‬
‫וועט שאטן צו זיין ַאזוי אויך רואינירטן געזונט‪.‬‬
‫האט ָ‬ ‫ָ‬
‫געוואגטע‬
‫ַ‬ ‫די‬ ‫דער שופט האט צוגעגעבן‪ ,‬אז ס’איז אמת‪ ,‬אז‬
‫צווישן די בילדער וואס זענען ארויפגעהאנגען‬
‫געווארן‪ ,‬זענען געווען אזעלכע בילדער וואס‬
‫זענען טאקע תמונות–תועבה‪ ,‬וואס אייגענטליך‬
‫אויסער‬
‫ערט‪ ,‬אז‬
‫–ערזאץ‬
‫ראצדעם‬
‫*‬
‫האט דערציילט ַאז אין‬
‫געהאט מיט'ן רבי'ן‪ ,‬איז‬
‫טרויעריג–בארימטע‬
‫ַ‬
‫ַ‬
‫ראזנבערג ז"ל ָ‬
‫האב‬‫וואס ער ָ‬
‫הרה"ג ר' יודא הכהן ָ‬
‫איינע פון די שמועסן ָ‬
‫ַארויפגעקומען די טעמע איבער דעם‬
‫"קול קורא"‬
‫הוראהליין‬
‫לויט’ן געזעץ איז עס פארבאטן ארויסצוהענגען‪,‬‬
‫אבער מען דארף געדענקען — האט דער‬
‫סדומ’ער שופט געזאגט — אז אזעלכע זאכן‬
‫זענען סוביעקטיווע באשטימונגען‪ ,‬און‬
‫ן‪ ,‬אז די‬
‫פון דער‬

‫ין "בית‬
‫קעגן דער הקמת ‪845‬‬
‫‪.‬‬

‫באשטעטיגט די‬ ‫האט ַ‬ ‫פרשת וישלח תש"ח ווען די "יו–ען" ָ‬ ‫המדינה‬ ‫מענטשען זענען נישט בארעכטיגט אליין צו‬ ‫ארזיצער‬

‫דאן אויסגעדריקט מיין וואונדער צום רבי'ן‪ ,‬און‬

‫דעמאלט ַאריבערגעשיקט‬ ‫ָ‬
‫גרינדונג פון די ציוניסטישע מדינה‪.‬‬

‫האט נישט‬
‫דעלעגאציע צו די "יו–ען" זיי מודיע צו זיין ַאז ערליכע‬
‫רוואס מען ָ‬ ‫פא ָ‬

‫רבנים זענען קעגן ַא אידישע מדינה?‬

‫האב ַ‬

‫ַ‬
‫ער ָ‬
‫געפרעגט‪ַ ,‬‬
‫ַא‬
‫‪783.0546‬‬
‫יארצייט פון הגאון הצדיק כקש"ת רבי חיים מיכאל דוב ווייסמאנדל זצ"ל‬ ‫‪'50‬סטער ָ‬
‫באשטימען און צו נעמען דאס געזעץ אין די‬

‫אין דער זעלבער צייט זענען די‬

‫האבן‬ ‫ָ‬ ‫געזעץ–ברעכער‪ ,‬די פירמעס וואס‬
‫ארויסגעקלעבט די שענדליכע בילדער‪ ,‬נישט‬
‫שילדערונג צו דער‬
‫געריכטליכער‬ ‫געווארן צו‬ ‫ָ‬
‫אייגענע הענט‪...‬‬

‫עציעלע‬
‫געצויגן‬ ‫נישט‬ ‫ספ‬
‫בלויז ּ‬
‫ַא‬
‫ט‪ ,‬אז ער‬
‫קאלן‬
‫טא ָ‬
‫ָ‬
‫וועט ער‬
‫א צייט‬

‫לים האט‬
‫דעמאלט נישט‬ ‫ָ‬ ‫האט דער רבי אים געענטפערט‪ַ ,‬אז עס איז‬ ‫ָ‬ ‫פאראנטווארטליכקייט‪ ,‬נאר דאס געריכט‬ ‫לדשטיין‬
‫האבן אמת'דיג‬ ‫וואס ָ‬ ‫געווען מער ווי עטליכע געציילטע רבנים ָ‬ ‫פארקערט‬ ‫נאר ַ‬ ‫גארנישט זיין קיין טובה‪ָ ,‬‬ ‫דאס ָ‬‫די מדינה וועט ָ‬ ‫פריער]‬
‫פרומע אידן‬ ‫רזעצונג פון‬ ‫[פאאז די‬ ‫האט גאר געאורטיילט ָ‬ ‫עכן" פון‬
‫געהאלטן קעגן אויפשטעלן ַא מדינה‪ ,‬ווידער צו גיין צו די "יו–‬ ‫ַ‬ ‫וואס זיי ווילן נישט עובר זיין אויף דת‬
‫טאג‬ ‫גראבט די אידן ָ‬ ‫בא ָ‬ ‫מען ַ‬ ‫דן–ערזאץ פאר דער פירמע‬ ‫ַ‬ ‫שא‬
‫דארפן באצאלן ָ‬ ‫יכטערין‬
‫רמאליטעט‪ ,‬צו ווייזן‬ ‫פא ַ‬ ‫האבן עּפעס ַא ָ‬ ‫האט מען געמוזט ָ‬ ‫ען" ָ‬ ‫פאר ביאת המשיח‪,‬‬ ‫לאנד ַ‬ ‫האבן ַאן אייגן ַ‬
‫שעה א‬
‫תורתינו הקדושה צו ָ‬ ‫אנגעפילט‬ ‫האט‬ ‫וועלכע‬ ‫מידיא”‬ ‫"ּפאסטער‬ ‫ָ‬ ‫געוואלט‬
‫‪.‬‬

‫ירושלים מיט תועבות‪.‬‬ ‫לדשטיין‬

‫נאמען מ'רעדט‪,‬‬ ‫פארטרעטן און אין וועמענ'ס ָ‬
‫וואס עס איז נישט געווען גענוג ַאריבערצושיקן ַא‬
‫וועמען מ'טוט ַ‬
‫דערפאר ָ‬
‫ַ‬ ‫און‬
‫האבן ַא חלק אין ָאט די ביטערע‬ ‫און דערמיט צווינגט מען זיי צו ָ‬
‫כפירה בד' ובתורתו‪.‬‬
‫רעזאלוציע פון ַא‬
‫ָ‬ ‫שתדלנות קעגן די‬‫מאנטאג פרשת כי–תצא זענען ענדליך‬ ‫ויך דער‬
‫געווארן פון דער טורמע אין באר‬ ‫ָ‬ ‫באפרייט‬ ‫עטן פון‬
‫דעמאלט נישט געקענט‬ ‫ָ‬ ‫זאך‬
‫זא ַ‬ ‫האט ַא ַ‬ ‫דעלעגאציע פון רבנים‪ָ ,‬‬ ‫ַ‬ ‫דאן דערהערט‬ ‫האט ַ‬ ‫באצייכענען ַאז די "יו–ען" ָ‬ ‫עס איז צו ַ‬ ‫זעלבסטשטענדיגע מדינה‬ ‫שבע די דריי יונגעלייט ר’ יהושע ראבינאוויטש‪,‬‬ ‫ם געווען‬
‫צושטאנד קומען‪.‬‬ ‫ַ‬ ‫מעריקע איז‬
‫געבליבן‬ ‫געטשעּפעט‬‫בפרט ַאז ַא‬ ‫וועלט נישט‬ ‫דער בער‪,‬‬ ‫מיכאל‬ ‫פוןעןרבי אין‬ ‫דרא‬
‫ָ‬ ‫ווערטער‬
‫אנגעפאנגען צו‬ ‫האבן זיי די‬ ‫ר’ בנימין כהן און ר' אהרן פרענקל‪ — .‬דער אין די הענט ָ‬ ‫אט שוין‬
‫מדינה‬
‫פון‬ ‫דזשא ַאנגעל‬ ‫ראינטערעסירטאיןצו אגעבן ָ‬ ‫פא טורמע אליין‬ ‫געוועןזיי ַאזויאין ַ‬ ‫אויב וועלן‬ ‫רנישט‬ ‫גא‬
‫יונגעלייט‪ ,‬אז‬‫ָ‬ ‫ּפערזענליך‬
‫דריי חסידישע‬ ‫מיכאל דיבער‬ ‫רבי יוסף‬ ‫איז חיים‬ ‫כקייטהר"ר‬ ‫שווא‬
‫ַ‬
‫ארעסטירטער‪,‬‬ ‫לעצטערץ זיין‬
‫טרא‬
‫ָ‬ ‫ברירה‬
‫נאכדעם‬ ‫טורפות‪.‬‬
‫געהאט קיין ברירה ָ‬‫חיות‬ ‫צווישען‬‫ַ‬ ‫קרימינאלניקעס‪,‬‬
‫האבן נישט‬ ‫נאר זיי ָ‬ ‫זיך‬ ‫זיי‬ ‫וועלן‬
‫פאר די ציונים‪ָ ,‬‬ ‫באפעל‬ ‫ַ‬ ‫דעם‬ ‫לגן‬ ‫אויספא‬
‫ָ‬
‫האט אים שוין‬ ‫נישט‬
‫שינגטאן" וואו מען ָ‬‫ארעסט‪.‬‬ ‫אין‬
‫ָ‬ ‫געבליבן‬ ‫"ווא‬
‫ַ‬ ‫אלץ‬ ‫איזרן קיין‬
‫נאך‬ ‫גאטליעב‪ָ ,‬‬
‫ּפגעפא‬ ‫רא‬
‫ַא ָ‬ ‫א הויכן‬
‫דער‬ ‫כי–תבא‪ ,‬איז ַ‬ ‫פרשת‬
‫מיטוואךט דעם‬ ‫ערשט‬ ‫מיט כח‪.‬‬ ‫באנוצן‬ ‫בן‬
‫הא ַא‬ ‫ביי די ָ‬ ‫יונגעלייט‬
‫ארעסטירטעצו ‪3‬פועל'ן‬ ‫געקענטדיפון פריער‪,‬‬ ‫ווען‬
‫האבן‬
‫די "אגודה" ַא חלק פון די וועלכע ָ‬ ‫וויבאלד‬
‫גאטליעב‪,‬‬
‫געדאנק‬‫ַ‬
‫רעסטאנט הר"ר חיים יוסף ָ‬
‫צוגעשטימט צו ָא‬
‫ַ‬
‫האבן געזען אין די ציוני'סטישע אידייע ַא המשך פון זייער‬
‫האט‬ ‫רוסלאנד ָ‬ ‫ַ‬
‫אבער אויך דאס האט נישט באוואויגן די לעצטער ַא‬
‫וואס‬
‫ָ‬ ‫רעגירונג‬ ‫נער‬ ‫מעריקא‬
‫נישט ָמסכים זיין‪ ...‬עס איז ווירקליך געווען זיי ָ‬
‫ַ‬
‫געהערט אז זייער חבר הר"ר חיים יוסף גאטליעב‬
‫זאלן דערצו‬ ‫ַאז זיי ָ‬
‫רצוגעבן‬
‫האבן זיי אויך נישט ערליכע יונגעלייט איבערצולאזן זייער חבר וועלכער איז ָאּפגעזעסן אין תפיסה מער ווי‬ ‫ווערט נישט ארויסגעלאזט‪,‬‬ ‫ון דער‬
‫צוגעהאלפן צום הקמת מדינת הכופרים‬
‫ָ‬ ‫סטרן‪.‬צו‬‫געּפא ָ‬
‫געווא‬ ‫ארויסגעלאזט ַ‬
‫מעריקע נישט‬ ‫חדשים‪ַ ,‬אענדליך‬ ‫פאר‬ ‫זעקסט ַ‬ ‫הא‬ ‫אידייע‪ָ ,‬‬ ‫אפיציר‬ ‫מוניסטישע‬‫האט דער‬ ‫קא‬‫ימ"ש דאן ָ‬ ‫טורמע‪.‬‬ ‫ציונים‬ ‫די אין‬ ‫אאזליין‬ ‫נפש"‪ַ ַ ,‬‬
‫"רבנים” פון‬ ‫"מסירות‬ ‫שטארקן‬
‫טורמע‪ .‬די‬ ‫ארויסגייןא פון ַ‬
‫רבונדן מיט ַ‬ ‫געוואלט‬‫פא‬ ‫ַ‬ ‫רנשטיין‪,‬‬
‫פאר די‬
‫יקירי–‬ ‫ארעסטירטע ַ‬‫לע "רחמנות"‬ ‫זייער‬
‫זענען ַא‬ ‫דערמיטווייזן‬ ‫איינער און נישט‬ ‫אינדרויסן‪,‬‬ ‫טורמע‪,‬‬ ‫בלייבן‬ ‫ווערן דער‬ ‫נישט געוואויר‬
‫אויפזעער פון‬ ‫לן און‬ ‫זאדי‬ ‫רציחהביי ָ‬ ‫אויףפועל'ן‬ ‫געווען עלול‬
‫ּפרובירט צו‬ ‫האבן‬ ‫זענען ָ‬
‫דערס טורמע‬ ‫ווא‬‫ָ‬ ‫לים‪.‬‬
‫מאל ַארויסגעברענגט‬ ‫האט שּפעטער ַא ָ‬ ‫רבי מיכאל בער ָ‬ ‫צושטעלן‬
‫לאנג‬ ‫געזעסעןזייחדשים‬ ‫זאל‬
‫מען ָ‬ ‫זענען‬ ‫וועלכענגט‬
‫רלא‬
‫פא ַ‬ ‫ירושלים ַ‬
‫האט‬ ‫"יו–ען" ָ‬ ‫די און‬ ‫שלאגן‬ ‫אבער‬ ‫צרפתי‪ָ ,‬א אידן‪ָ .‬‬
‫נגעהויבן‬ ‫געווען ַא‬ ‫נאמען‬‫מיט'ןאויך‬ ‫אבעראיז ַאזוי‬ ‫ארויסגיין‪,‬בער‬
‫רבי מיכאל‬ ‫זאלן‬ ‫וואס ָ‬‫כדעם ָ‬
‫זיי‬ ‫יונגעלייט אז‬ ‫נא‬
‫דערפון‪ָ ,‬‬ ‫דריי‬ ‫ברירה‬
‫האבן אין יענע צייט‬ ‫ווייטאג אויף די "אגודה" וועלכע ָ‬ ‫ָ‬ ‫זיין‬ ‫שוין‬ ‫שבע‪,‬‬ ‫באר‬ ‫אין‬ ‫טורמע‬ ‫ביטערער‬
‫"צוואנציג חתימות" פון ערליכע רבנים ַאז זיי ווילן נישט קיין‬ ‫דער‬ ‫אין‬ ‫זיי‬ ‫געוואלד‬ ‫מיט‬‫ָ‬ ‫און‬ ‫יונגעלייט‬
‫גאר גוט זייערע‬ ‫די‬ ‫שטויסן‬ ‫ן‬‫א‬ ‫ָ‬ ‫אז‬ ‫זייעריגע‪,‬‬
‫דארן ביי זיי אין אויג וויסנדיג ַאז ער ווייסט ָ‬‫דאס‬ ‫ביי‬ ‫געבליבן‬ ‫זענען‬ ‫זיי‬
‫ָ‬ ‫ענדאציע‬
‫האבן‬
‫נצוכאּפן ַא "שתיקה"‪ ,‬און שּפעטער ָ‬ ‫ַ‬ ‫זיך אויסגעוועלט ָא‬ ‫געווארן פון דער תפיסה‪.‬‬ ‫ָ‬ ‫פרייט‬ ‫בא‬‫ַ‬ ‫טורמע–וועכטער‬
‫זעלבסטשטענדיגע מדינה‪.‬‬ ‫אנדערע‬ ‫די‬ ‫רויסגעטריבן‪.‬‬ ‫א‬‫ַ‬ ‫און‬ ‫גיין‬ ‫נישט‬ ‫זיי‬ ‫וועלן‬ ‫גאטליעכ‬
‫מעשים בשעת'ן קריג‪.‬‬ ‫יוסף‬ ‫חיים‬ ‫ר'‬ ‫ען אויף‬
‫באפרייטע זענען אנגעקומען קיין‬ ‫ווען די ַ‬ ‫האבן צונויפגעווארפן די חפצים פון די דריי‬ ‫ָ‬ ‫זיי וועלן איבערבלייבן אין טורמע ביז ער וועט‬ ‫טורמע‪,‬‬
‫פאלשן ענטפער פון "מדינה‬ ‫קאנטן ַ‬ ‫בא ַ‬ ‫זיי דערקלערט דעם ַ‬ ‫צום רבי'ן‬
‫געווארן מיט‬ ‫ָ‬
‫נגען‬ ‫ריבערגעגא‬
‫ַ‬ ‫דאן ַא‬ ‫רבי מיכאל בער זצ"ל איז ַ‬
‫יונגעלייט און מיט כח זיי ארויסגעפירט פון ירושלים‪ ,‬זענען זיי אויפגענומען‬
‫האט רבי מיכאל בער ּפרובירט צו שתדל'ען ביי די‬ ‫דעריבער ָ‬
‫אויך ארויסגעלאזט ווערן‪.‬‬ ‫שטראף‬
‫ָ‬
‫דא ַא מדינה במילא איז שוין‬ ‫וויבאלד עס איז שוין ָ‬ ‫ַ‬ ‫שאני" ַאז‬ ‫דא‬
‫די‬‫דורך ָ‬‫נאך‬ ‫ארעמס ָ‬ ‫אפענעעס איז‬ ‫טובה" ַאז‬
‫און מיט‬ ‫"בשורה‬‫גרויס פרייד‬ ‫תפיסה‪.‬דער ציל פון זי"ע און איבערגעגעבן די‬ ‫גע'טענה'ט ַאז‬ ‫זיך איינער‬ ‫האט‬
‫אנגעקומען‬ ‫וועןאיזער ָ‬ ‫ליינס‪,‬צייט‬ ‫מיטאג‬ ‫"יו–ען" ַא‬
‫ארום‬ ‫דער ‪,...‬‬
‫זאגן ַאז זיי‪ ,‬די אגודה‪,‬‬ ‫ַאנדערש‪ ...‬רבי מיכאל בער פלעגט ָ‬ ‫צושטימונג‬
‫ברסלב‪.‬‬ ‫זייער חסידי‬ ‫געבן און די‬ ‫פוןל נישט‬
‫תולדות אהרן‬ ‫זא‬
‫חסידים ָ‬
‫די "יו–ען"‬ ‫הר"ר‬ ‫פענונגה’‪ַ ,‬אז‬
‫האקנאת‬ ‫מקנא ָ‬ ‫דער ַא‬‫זייער‬
‫רוםר איז‬ ‫פא‬
‫אידן ַא ַ‬
‫מיטר די ַאזוי‬ ‫פא‬‫צוזאמען ַ‬‫פארגיטיגן‬ ‫וועכטער‪ַ ,‬‬
‫דאך צו‬ ‫טורמע ָ‬ ‫הויּפט איז‬‫פעלקער‬ ‫פון די‬ ‫די‬ ‫ַאגלייט‪,‬‬
‫נאכדעם‬ ‫האבן ליידער ַא גרויסן חלק אין די הקמת המדינה‪ָ ,‬‬ ‫ָ‬ ‫"בלויזג‬
‫עּפילא‬
‫ָ‬ ‫רטיקלפון‬
‫און‬ ‫דערקעגן‬ ‫חתימותשלוס ַא‬
‫וואך אי"ה‪:‬‬ ‫נגען ָ‬ ‫רלא‬
‫פא ַ‬
‫קומענדיגע‬ ‫נפשזיי ַ‬ ‫מדינה‪ ,‬און‬
‫וועלכער ַאהאט קיין‬ ‫פאר‬ ‫ַ‬ ‫שטעטיגן ָאט‬
‫גאטליעב‪,‬‬ ‫באיוסף‬ ‫שטעקענסוועלןחיים ַ‬ ‫וואס זיי‬ ‫מיט ָ‬ ‫דערמיט‬‫שומרים‪ ,‬און‬ ‫צענדליג ָאבער‬ ‫שווערן עבר‪,‬‬ ‫נאך א‬
‫געמאכט וואלן אין ארץ ישראל גופא צו זען‬ ‫ַ‬ ‫האט‬
‫וואס מען ָ‬ ‫ָ‬
‫וואס דער ציבור וויל‪ ,‬צו זיי ווילן ַא זעלבסטשטענדיגע מדינה‬ ‫ָ‬
‫קאנט איז די "עדה החרדית"‬ ‫בא ַ‬ ‫פון די ציונים ָאדער נישט‪ .‬ווי ַ‬
‫פראקציעס פון די אגודה‬ ‫ַ‬ ‫צוזאמגעשטעלט פון די‬ ‫ַ‬ ‫דאן געווען‬ ‫ַ‬
‫ָאפן‬

‫‪Home‬‬
‫וואס די נטורי קרתא‬ ‫און נטורי קרתא‪ ,‬און אין די זעלבע צייט ָ‬
‫האט בפירוש געשטימט דערקעגן‪ ,‬ווי עס‬ ‫רייען פון די עדה ָ‬
‫קאנט איז הגה"ק רבי יוסף צבי דושינסקיא זי"ע גאב"ד‬ ‫בא ַ‬‫איז ַ‬
‫‪Dry‬‬
‫‪Delivery‬‬
‫ריבערגעגאנגען צו די ענגלישע רעגירונג‬ ‫ַ‬ ‫ירושלים סּפעציעל ַא‬ ‫ריכטער‬
‫אורטיילן‬
‫האבן ָאבער די אגודיסטישע פירער‬ ‫מעלדן זייער מחאה דערויף‪ָ ,‬‬
‫נצוכאּפן ַא "שתיקה"‪.‬‬ ‫ַ‬ ‫זיך אויסגעוועלט ָא‬
‫‪Goods‬‬ ‫זענען‬
‫וואלט די אגודה‬ ‫טאמער ָ‬ ‫האט גע'טענה'ט ַאז ָ‬ ‫רבי מיכאל בער ָ‬ ‫‪Delivered‬‬ ‫אגע אז‬
‫‪to your‬‬ ‫עבה אין‬
‫רלאנג פון די "נטורי קרתא" ָאּפטיילונג‬ ‫פא ַ‬ ‫זיך צוגעשטעלט צום ַ‬ ‫‪door‬‬ ‫ריכטער‬

‫‪782-0009‬‬
‫רלאנג קעגן די‬ ‫פא ַ‬ ‫פון די "עדה החרדית" ַאריינצוגעבן זייער ַ‬ ‫ום" אין‬
‫ציונים‪ ,‬אינאיינעם מיט הגה"ק ר' יוסף צבי דושינסקיא זי"ע‪,‬‬ ‫קעגן ‪27‬‬
‫מאטיש געווען קרוב צו פופציג טויזנט שטימען‬ ‫אויטא ַ‬‫ָ‬ ‫וואלט‬‫ָ‬ ‫אנדערע‬
‫געס‪ ,‬איז‬
‫פון די אידן אויסער להבדיל די שטימען פון די ענגלענדער‬
‫וועלכע זענען געווען דערקעגן‪ ,‬און עס איז ברור ַאז די "יו–ען"‬ ‫געווארן‬
‫ָ‬
‫וואלט זיך גערעכנט מיט די שטימען פון די ערליכע אידן‪.‬‬ ‫ָ‬ ‫צוזאמען‬
‫ליידער מיט זייער שתיקה זענען די מערהייט פון די שטימען‬ ‫אויסער‬
‫געוואלט ָאט די‬‫ָ‬ ‫יא‬
‫האבן ָ‬ ‫ַאריבער צו די זייט פון די וועלכע ָ‬ ‫רן מיט‬
‫האט די "אגודה" בוגד געווען בדת תורתינו‬ ‫מדינה‪ ,‬און דערמיט ָ‬ ‫ריכטער‬
‫פאקטיש בוחר געווען צו ַא הקמת המדינה מיט ַא‬ ‫הקדושה און ַ‬ ‫אפן מוזן‬
‫י יענע‬
‫טריפה'נע ממשלה‪.‬‬ ‫קוראר‬
‫ָ‬ ‫ָא‬
‫האט זיך בכלל אויסגעדריקט אויף די אגודה‬ ‫רבי מיכאל בער ָ‬ ‫פאר די‬
‫געהאט עס איז‬‫ַ‬ ‫האבן ַא גרויסן טעות‬ ‫אויבערלאנד ָ‬ ‫ַ‬ ‫"מיר אין‬ ‫ראף פון‬
‫האבן געמיינט עס איז"‪...‬‬ ‫וואס מיר ָ‬ ‫נישט די אגודה ָ‬
‫מאל ביי‬‫רבי מיכאל בער זיך אויך אויסגעדריקט אין ישיבה ַא ָ‬ ‫געצאלט‬
‫האבן געשטורעמט קעגן דעם‬ ‫ַא געלעגנהייט‪ ,‬ווען די בחורים ָ‬ ‫ר צען‬
‫פון די‬
‫האט אויך גע'חתמ'עט‬ ‫דעמאלסדיגע אגודה וועלכער ָ‬ ‫ָ‬ ‫יו"ר פון די‬
‫ס האט‬
‫וואס אין די נייטרא‬ ‫נאכדעם ָ‬ ‫אויף מגילת היסוד פון די מדינה‪ָ ,‬‬ ‫לער‪.‬‬

‫פרייטאג פרשת וישלח‪ ,‬י"ג כסלו תשע"ח‬

‫ָ‬ ‫‪26‬‬ ‫‪13‬‬
‫גאסן אין ירושלים‬ ‫פאר הצלחה אין די "יו‪-‬ען"‪ .‬אין די ַ‬ ‫געווען ַ‬ ‫פעלקער צו שטימען לטובת ַא אידישע מדינה — און די‬ ‫האט‬‫וואס ָ‬‫ישיבה איז געווען ַא טייערער ּפוילישער איד ַא ת"ח ָ‬
‫האט מען שוין געזען מענטשן גרייטן זיך שוין מיט שמחה צו‬ ‫ָ‬ ‫האט זיך אויך גענויגט לטובת די ציונים‬ ‫ּפאליטיק ָ‬ ‫מעריקאנער ָ‬ ‫ַ‬ ‫ַא‬ ‫בארעדט דעם יושב ראש פון‬ ‫עטוואס געשטערט ַאז מען ַ‬ ‫ָ‬ ‫אים‬
‫מ'האט געקויפט בלוי ווייסע‬ ‫ָ‬ ‫חאגע פון גרינדן ַא מדינה‪.‬‬ ‫די ָ‬ ‫רוסלאנד‪ ,‬און עס‬ ‫ַ‬ ‫כדי נישט צו בלייבן אונטערשטעליג פון‬ ‫געטראגן ַא שיינעם פנים‬
‫ָ‬ ‫האט אין ּפוילן‬‫די אגודה‪ ,‬וועלכער ָ‬
‫הוליאנקעס‪ .‬מענטשן זענען‬ ‫ַ‬ ‫פארשידענע‬ ‫קליידער און געגרייט ַ‬ ‫געשאפן צו ווערן ַא מערהייט פון צוויי דריטל‪,‬‬ ‫ַ‬ ‫האט ָאנגעהויבן‬ ‫ָ‬ ‫האט דער חשוב'ער‬ ‫זייענדיג ַא איידעם ביים גערער רבי'ן זצ"ל‪ָ ,‬‬
‫באשלוס פון‬ ‫דיאס צו הערן דעם ַ‬ ‫רא ָ‬ ‫צוגענאגעלט צו די ַ‬ ‫ָ‬ ‫געווען‬ ‫וואס‬ ‫זאל ָ‬ ‫דאזיגע פעלקער ָאנגעהויבן צו שטוּפן ַאז עס ָ‬ ‫האבן די ָ‬ ‫ָ‬ ‫דארף ַא‬‫פאר די בחורים "אמת‪ ,‬מען ַ‬ ‫איד זיך אויסגעדריקט ַ‬
‫די "יו‪-‬ען"‪.‬‬ ‫פארקומען די ָאּפשטימנג איידער דער מצב וועט זיך‬ ‫שנעלער ָ‬ ‫האבן ַא ר' א‪ .‬מ‪ ".‬ווי‬ ‫דארף אויך ָ‬ ‫טמארער רב ָאבער מען ַ‬ ‫סא ַ‬ ‫ַ‬
‫נאכט‬ ‫רנאכט‪( ,‬ערב די ַ‬ ‫פא ַ‬ ‫שבת וישלח י"ז כסלו‪ַ 4 ,‬אזייגער ַ‬ ‫טוישן‪.‬‬ ‫האט ער זיך ָאנגערופן‬ ‫דאס געהערט ָ‬ ‫האט ָ‬ ‫רבי מיכאל בער ָ‬
‫נאוועמבער ‪ 29‬למס')‪ ,‬איז געווען די גורל'דיגע שעה ווען די‬ ‫פון ָ‬ ‫פארקומען די ָאּפשטימונג‬ ‫געזאלט ָ‬‫ָ‬ ‫האט‬ ‫ּפלאן ָ‬
‫לויט'ן ָארגינעלן ַ‬ ‫פארציילט ָאבער ַאז איך הער‬ ‫דאס נישט ַ‬ ‫האב איך ָ‬‫"ביז היינט ָ‬
‫באשליסן איבער‬ ‫צוזאמענגעזעצט צו ַ‬ ‫ַ‬ ‫האבן זיך‬ ‫גרויסע פעלקער ָ‬ ‫פרייטאג פרשת וישלח (למס‪ .‬נאוועמבער ‪ָ ,)28‬אבער למעשה‬ ‫ָ‬ ‫האב אים‬ ‫וואס איך ָ‬
‫פארציילן ָ‬ ‫ַאזעלכע ווערטער וועל איך אייך ַ‬
‫האט איבערגעוואויגן מיט‬ ‫פאלק‪ .‬ליידער ָ‬ ‫דעם גורל פון אידישן ָ‬ ‫דעלעגאציע‬ ‫ַ‬ ‫דאס געטוישט אין די לעצטע מינוט ווען די‬ ‫זיך ָ‬ ‫האט געזעצט אויפ'ן‬ ‫פארפירן ביי ַא אסיפה‪ ,‬ווי ער ָ‬ ‫געהערט ַ‬
‫האבן געשטימט צו גרינדן ַא‬ ‫ַא גרויסע מערהייט די וועלכע ָ‬ ‫האט ּפרובירט ָאּפצשיבן די ָאּפשטימונג מיט‬ ‫פראנקרייך ָ‬ ‫ַ‬ ‫פון‬ ‫דארף ַא‬
‫דארף ַא מדינה מען ַ‬ ‫טיש מיט כעס און געשריגן "מען ַ‬
‫ּפאלעסטינער מדינה‪ ,‬דורך די צעטיילונג‬ ‫אידישע מדינה און ַא ַ‬ ‫נאך קענען קומען צו ַא פשרה מיט די‬ ‫די טענה ַאז וועט מען ָ‬ ‫האט רבי מיכאל בער צוגעלייגט — איז ער‬ ‫מדינה"!‪ ...‬לדעתי — ָ‬
‫נאל‬‫ציא ַ‬ ‫אינטערנא ָ‬ ‫ַ‬ ‫זאל בלייבן‬ ‫ּפאלעסטינע‪ָ ,‬אבער ירושלים ָ‬ ‫פון ַ‬ ‫האבן אויסערגעווענליך געקעמפט קעגן דעם‬ ‫ראבער וועלכע ָ‬ ‫ַא ַ‬ ‫ָאדער ַאן אפיקורס ָאדער ַא מטורף‪...‬‬
‫דעלעגאטן פון ‪33‬‬ ‫ַ‬ ‫הערשאפט פון די "יו–ען"‪.‬‬ ‫ַ‬ ‫אונטער די‬ ‫דארף‬ ‫ּפאלעסטינע ַ‬ ‫גאנץ ַ‬ ‫פארפירט ַאז ַ‬ ‫האט ַ‬ ‫ראבער ָ‬ ‫ּפלאן‪ .‬די ַא ַ‬ ‫ַ‬
‫רוסלאנד און‬ ‫ַ‬ ‫דערפאר‪ ,‬בראש מיט‬ ‫ַ‬ ‫האבן געשטימט‬ ‫פעלקער ָ‬ ‫פראנקרייך‬ ‫ַ‬ ‫וויבאלד ַאז‬ ‫ַ‬ ‫לאנד‪ ,‬און‬ ‫ראביש ַ‬ ‫פארבלייבן ַאן ַא ַ‬ ‫ַ‬
‫וואקיי‪,‬‬
‫פראנקרייך‬
‫סלא ַ‬
‫ַ‬
‫טשעכא ָ‬ ‫ָ‬ ‫קאמוניסטישע לענדער‪ ,‬ווי בעלארוס‪,‬‬
‫אונגארן‪ ,‬ווי אויך ַאמעריקע און‬ ‫ַ‬ ‫אוקראינע‪ּ ,‬פוילן‪,‬‬
‫ַאלע ָ‬ ‫האבן זיי‬ ‫לאניעס ָ‬
‫רלאנגען ָאּפצושיבן די‬
‫קא ָ‬
‫געהאט עטליכע מוסולמענישע ָ‬
‫פא ַ‬ ‫ראבישע ַ‬‫נאכצוקומען די ַא ַ‬
‫ַ‬
‫ּפרובירט ָ‬
‫האט‬ ‫ָ‬ ‫די ָאּפשטימונג אין די "יו‪-‬ען" איבער‬
‫האבן די‬ ‫ָ‬ ‫האט אויך מיטגעשטימט‪,‬‬ ‫ָ‬ ‫פראנקרייך‬ ‫ַ‬ ‫(ווען‬ ‫געווארן אויף שבת וישלח‪,‬‬ ‫ָ‬ ‫באשטימט‬ ‫ָאּפשטימונג‪ ,‬און עס איז ַ‬ ‫פראגע‬
‫די גורל'דיגע ַ‬
‫ּפאטשן מיט די‬ ‫רזאמעלטע אידן ָאנגעהויבן שטורמיש צו ַ‬ ‫פא ַ‬ ‫ַ‬ ‫כמיטאג‪.‬‬‫ָ‬ ‫נא‬
‫‪ַ 4‬אזייגער ָ‬
‫געדארפט‬ ‫ַ‬ ‫האט‬ ‫פארזיצער פון די ַאסעמבלי ָ‬ ‫הענט‪ ,‬און דער ָ‬ ‫פארלייגטע הענט‪,‬‬ ‫די רעליגיעזע זענען נישט געזעסן מיט ַ‬ ‫גאר ַא‬ ‫וואך פון פרשת וישלח תש"ח‪ ,‬איז געווען ָ‬ ‫דער ָ‬
‫איינשטילן די געמיטער)‪.‬‬ ‫האט ַארויסגעגעבן ַאן אויפרוף מיט‬ ‫און די "רבנות הראשית" ָ‬ ‫באזונדער אין די‬ ‫גאנצע וועלט‪ ,‬און ַ‬ ‫שטורמישע צייט איבער די ַ‬
‫האט דער ּפרעזידענט פון די ַאסעמבלי אויסגערופן‬ ‫צום שלוס ָ‬ ‫די אונטערשריפט פון די צוויי רבנים ראשיים‪ ,‬דער רב הראשי‬ ‫געווארט אויף די ָאּפשטימונג אין‬ ‫ַ‬ ‫האט‬
‫אידישע וועלט‪ַ .‬אלעס ָ‬
‫קאמיסיע‬ ‫באשלוס פון די ָ‬ ‫געווארן דער ַ‬ ‫ָ‬ ‫ַאז עס איז ָאנגענומען‬ ‫יצחק אייזיק הערצאג און דער ספרדי'שער ראשון לציון בן ציון‬ ‫ּפאלעסטינע‪ ,‬צי עס‬ ‫פראגע פון ַ‬
‫די "יו‪-‬ען" איבער די גורל'דיגע ַ‬
‫דערפאר‪ 13 ,‬קעגן‪,‬‬ ‫ַ‬ ‫ּפאלעסטינע‪ ,‬מיט ‪ 33‬שטימען‬ ‫פאר צעטיילן ַ‬ ‫ַ‬ ‫וואס‬ ‫פארפאסט ַא סּפעציעלע "תפילה"‪ָ ,‬‬ ‫ַ‬ ‫האבן‬ ‫עוזיאל‪ ,‬וועלכע ָ‬ ‫דארט געגרינדעט ווערן ַא אידישע מדינה‪ .‬די ציוניסטישע‬ ‫זאל ָ‬ ‫ָ‬
‫צוריקגעהאלטן פון שטימען‪.‬‬ ‫ַ‬ ‫האבן זיך‬ ‫און ‪ָ 10‬‬ ‫באשטעטיגן‬ ‫זאל ַ‬ ‫מ'זאל מתפלל זיין אין די טעג‪ַ ,‬אז די "יו‪-‬ען" ָ‬ ‫ָ‬ ‫פארשוועמט רוב מנין ובנין — און‬ ‫האט נעבעך ַ‬ ‫גאנדע ָ‬ ‫ּפא ַ‬
‫ּפרא ַ‬
‫ָ‬
‫אויסגעבראכן מיט‬ ‫ָ‬ ‫נטאן‬‫סּפא ַ‬ ‫ָ‬ ‫האבן‬ ‫רזאמעלטע אידן ָ‬ ‫פא ַ‬ ‫די ַ‬ ‫ַא ציוניסטישע מדינה‪ .‬אין פילע ישיבות און שוהלן אין ניו‬ ‫האבן‬‫איבעראל ָ‬
‫ָ‬ ‫וועמען נישט? — פון כלל ישראל‪ ,‬און אידן‬
‫האבן‬ ‫גאנצע וועלט ָ‬ ‫טענץ און ניגונים‪ .‬אויך אידן איבער די ַ‬ ‫האט‬ ‫האט מען אויסגעטיילט די "תפילה"‪ .‬גלייכצייטיג ָ‬ ‫יארקער ָ‬ ‫ָ‬ ‫זאל שטיצן דעם‬ ‫האפענונג ַאז די "יו‪-‬ען" ָ‬‫ַארויסגעקוקט מיט ָ‬
‫וואס זיי‬ ‫פאר שמחה איבער די גרויסע בשורה ָ‬ ‫געשּפרונגען ַ‬ ‫זאל מען‬ ‫יארק ָ‬ ‫רלאנגט ַאז אויך אין ניו ָ‬ ‫פא ַ‬ ‫די רבנות הראשית ַ‬ ‫באקומען‬ ‫זאל "זוכה זיין" צו ַ‬ ‫ּפלאן פון ַא אידישע מדינה‪ ,‬און מען ָ‬
‫ַ‬
‫נאכט‬ ‫גאנצע ַ‬ ‫שטאט תל אביב זענען ַא ַ‬ ‫ָ‬ ‫האבן געהערט‪ .‬אין די‬ ‫ָ‬ ‫מ'זאל‬
‫ָ‬ ‫צוזאמענקומען ביי די געביידע פון די "יו‪-‬ען"‪ ,‬און‬ ‫ַ‬ ‫זיך‬ ‫וואס איז נויטיג דורכצוגיין אין די ַאסעמבלי‬ ‫די צוויי דריטל ָ‬
‫ווארטן אויף די‬ ‫רזאמעלט טויזענטער מענטשן צו ַ‬ ‫פא ַ‬ ‫געווען ַ‬ ‫זאל בשעת די ָאּפשטימונג‪ ,‬כדי‬ ‫ווארט ַ‬ ‫דארט געפינען אין ַא ַ‬ ‫זיך ָ‬ ‫פון די "יו‪-‬ען"‪.‬‬
‫וואס עס איז‬ ‫נאכדעם ָ‬ ‫רעזולטאטן פון די ָאּפשטימונג‪ ,‬און ָ‬ ‫ַ‬ ‫מאכן ַא רושם אויף די פעלקער פון די וועלט ַאז זיי‬ ‫זאל ַ‬ ‫דאס ָ‬ ‫ָ‬ ‫האט‬‫ראּפ‪ ,‬און ָ‬‫האט זיך דער מצב געדרייט ַארויף און ַא ָ‬ ‫ַאזוי ָ‬
‫אויסגעבראכן‬
‫ָ‬ ‫האבן זיי‬ ‫געקומען די נייעס וועגן די ָאּפשטימונג‪ָ ,‬‬ ‫זאלן שטימען לטובת ַא אידישע מדינה‪.‬‬ ‫ָ‬ ‫האט‬‫טאג ָ‬ ‫געהאלטן אין איין טוישן אין די "יו‪-‬ען"‪ .‬איין ָ‬ ‫ַ‬ ‫זיך‬
‫האט גע'דרש'נט‬ ‫מיט טענץ‪ .‬דער ראש הכופרים בן גוריון שר"י ָ‬ ‫געהאט‬ ‫ַ‬ ‫האבן זיך שוין פילע טויזנטער אידן‬ ‫פרייטאג ָ‬ ‫ָ‬ ‫טאג נישט‪ .‬ווען‬ ‫אויסגעזען ַאז עס וועט זיין צוויי דריטל‪ ,‬איין ָ‬
‫קלאמירט די "ישועה פון כלל‬ ‫ּפרא ַ‬ ‫ָ‬ ‫דרשות של דופי און‬ ‫דער–זאלן פון די "יו‪-‬ען"‪ ,‬מתפלל צו זיין‬ ‫ַ‬ ‫פא‬ ‫רזאמלט אין די ָ‬ ‫פא ַ‬ ‫ַ‬ ‫האט שוין ָאנגעהויבן אויסצוזען ַאז דער מצב דרייט זיך‬ ‫עס ָ‬
‫האט‬ ‫דאס זעלבע ָ‬ ‫יאר פון גלות (עפ"ל)‪ָ .‬‬ ‫נאך ‪ָ 1800‬‬ ‫ישראל" ָ‬ ‫ּפלאן‪ .‬אויך אין ירושלים זענען‬ ‫זאל דורכגיין דער חלוקה ַ‬ ‫ַאז עס ָ‬ ‫רוסלאנד‬
‫ַ‬ ‫לטובת די ציונים — בעיקר דורך די השפעה פון‬
‫[פארזעצונג אויף זייט ‪]28‬‬
‫ָ‬ ‫האבן מתפלל‬ ‫סאך שולן פול געווען מיט מענטשן וועלכע ָ‬ ‫ַא ַ‬ ‫באאיינפלוסן די‬ ‫האט מיט ַאלע כוחות ּפרובירט צו ַ‬ ‫וועלכע ָ‬

‫את אחי אנכי‬

‫בס"ד‬

‫ש‬‫ק‬‫ב‬‫מ‬
‫ביהמ"ד סעט‬
‫בס"ד‬

‫באשיינט‬
‫אייער ביהמ"ד‬
‫מיט א‬
‫ארון הקודש ■ בימה ■ ‪ 2‬עמודים‬
‫מע"כ ידידינו היקרים כל אחר‬
‫בשמו הטוב יבורך הע"י‬

‫אויף די פערזענליכע בקשה פון הרבנים‬ ‫הערליכן‬

‫הגאוה"צ מארה"ק שליט"א‬
‫טו איך לאדענען דעם גאנצן ציבור החשוב‬
‫צו די גאר וויכטיגע‬

‫מסיבת‬
‫‪ ú‬מען הצי‪ú‬‬
‫שיין שטארק און‬
‫דויערהאפטיג‬
‫אוועיליבעל אין עטליכע‬
‫ארויסצוהעלפן דעם הייליגן מוסד‬
‫סטיילס און סייזעס‬
‫'בסערות תימן'‬
‫זיי זאלן קענען ווייטע ראטעווען אידישע קינדער למען הציל אותו מידם להשיבו אל אביו‬
‫גאנצע סעטס אדער‬
‫מאנטאג נאכט‬ ‫באזונדערע חלקים‬
‫פרשת וישב‬
‫לסדר לך נא ראה את שלום אחיך ואת שלום הצאן‬ ‫ספעציעל‬
‫‪COPY CENTER \ 845-783-6179‬‬

‫ביי מיר אין שטוב ‪ 19‬סאטמאר דר‪#201 .‬‬ ‫גוטע פרייזן‬

‫דער מוסד 'בסערות תימן' שטייט שוין די לעצטע ‪ 20‬יאר‪ ,‬מיט איר הייליגע אויפגאבע צו ראטעווען נפשות און משפחות מישראל פון דעם‬
‫הייליגן תימנ'עם שבט‪ ,‬וועלכע קומען וואוינען אין ארץ ישראל‪ .‬די ציונים לייגן אריין גרויסע כוחות און געלט זיי גענצליך אפצורייסן פון‬
‫דרך התורה רחמנא ליצלן‪ ,‬און דער הייליגער מוסד 'בסערות תימן' טוט סיסטעמאטיש ארויסראטעווען און העלפן די אידן זיי זאלן נישט‬
‫אריינפאלן אין נעץ פון די רשעי הציונים‪.‬‬
‫די עסקנים פון 'בסערות תימן' זענען די הייליגע שלוחים זיי צו העלפן ראטעווען‪ ,‬מען שטעלט זיי צו דירות אין היימישע געגנטער כדי‬
‫ארויסצוראטעווען פון פרייע געגענטער‪ ,‬מען שטעלט אריין די קינדער און בחורים אין ערליכע מוסדות התורה‪ ,‬ישיבות הקדושות‪ ,‬און‬
‫מען באגלייט זיי מיט אלע סארט הילף און געלט‪-‬שטיצע‪ ,‬ביז מען מאכט זיי בעז"ה חתונה און זיי שטעלן אויף ערליכע אידישע דורות‪ ,‬און‬
‫דערמיט טוט מען באשיינפערליך אפראטעווען זייערע דורות‪.‬‬
‫והכסף יענה את הכל‪ :‬ווי פארשטענדליך קאסט דאס אפ אנסטראנאמישע סכומים‪ ,‬וואס ציעט אריין יערליך אין א מיליאן דאלער! וואס‬
‫דארף געשאפן ווערן דורך דעם חשובן מנהל און מייסד המוסד הרה"ג ר' שלו' שכנא רובינפיין שליט"א‪ ,‬וואס שלעפט אויף זיינע‬
‫פלייצעס דעם געוואלדיגן עול החובות‪.‬‬
‫אצינד איז דער מנהל שליט"א ארויסגעקומען אהער‪ ,‬אויף א בליץ‪-‬נסיעה‪ ,‬מיט א קריטישע שליחות פון הרבנים‬
‫הגאוה"צ שליט"א מארה"ק‪ ,‬צוליב די אומגעהויערע חובות וואס הויערט אויפן מנהל שליט"א‬
‫און איך בין פערזענליך פארבעטן געווארן דורך די חשובע רבנים הגאוה"צ שליט"א מארה"ק‬
‫אפצורעכטן א מסיבה‪ ,‬ווי עס ברויך געשאפן ווערן קריטיש‬

‫‪$150,000‬‬
‫כדי צו קענען אנגיין ווייטער מיט די געוואלדיגע פעולות‬
‫‪design‬יש‬
‫‪yesh‬‬

‫איך קוק ארויס אויף אייער השתתפות בגוף ובממון‪ ,‬כדי צו קענען ארויסהעלפן‬
‫די מסירות נפש'דיגע עסקנים אנגיין מיט די הייליגע ארבעט‪ ,‬ובזכות זה זאלן מיר‬
‫אלע געבענטשט ווערן מיט בני חי ומזוני רוויחי‪ ,‬מיר זאלן אלע ניצול ווערן מכל‬
‫צרה וצוקה נגע ומחלה‪ ,‬עס זאל שוין מקוים ווערן והלך בסערות תימן ה'‬
‫צבקות יגן עליהם כן תגן אליהם בשלומיך אמן כן יהי רצון‬

‫משה‬
‫מארקאוויטש‬ ‫‪Sandel's Legacy 845.662.4151‬‬
‫‪bais hamedresh furniture‬‬ ‫‪845.783.4151‬‬
‫‪27‬‬ ‫‪Friday November 3, '17‬‬
 ‫ירמי' כה‪ ,‬יב‬

‫ה ָי' ִכ ְמֹלאוׁת ִ ׁשבְ‬

‫ִעים ָ ׁש הָ‬
‫דאס ָאנגענומען ַאלס ַאן‬
‫האבן ָ‬
‫ָאּפצוטייטשן די געשעענישן און ָ‬ ‫זונטאג‬
‫ָ‬ ‫זונטאג (רוב פון די‬ ‫ָ‬ ‫פאלגענדן‬ ‫"פארווערטס" איז דעם ָ‬ ‫ָ‬
‫האבן זיך נעבעך‬ ‫איינפאכע בשורת הגאולה מן השמים‪ .‬אידן ָ‬ ‫ַ‬ ‫צייטונג פלעגט ליידער געשריבן און געזעצט ווערן אום שב"ק)‬ ‫נ‬ ‫ְו ָ‬
‫דאס איז ַאן ָאפענער "נס" פון הימל ַאז די‬
‫געלאזט איינרעדן ַאז ָ‬
‫ָ‬ ‫ַארויסגעקומען מיט ַא נייעס קעּפל מבשר צו זיין די בשורה‬
‫פאר אידן ַא אידישע מלוכה‪ .‬פילע‬ ‫באשטעטיגט ַ‬ ‫האט ַ‬‫"יו–ען" ָ‬ ‫געווארן ַא‬
‫ָ‬ ‫באשטעטיגט‬ ‫יאר גלות איז ענדליך ַ‬ ‫נאך ‪ָ 1800‬‬‫ַאז ָ‬ ‫פון די סעריע‪:‬‬
‫דאס ָאנגעקוקט ַאלס ַאן אתחלתא דגאולה ָאדער ַאלס‬ ‫האבן ָ‬‫ָ‬ ‫אידישע מלוכה‪ .‬אויף די ערשטע זייט איז געווען ַא בילד פון‬ ‫חסידים דערציילן‬
‫וואס‬
‫נאך די ביטערע צרות ָ‬
‫מ'האט‬
‫ָ‬
‫ַא צייטווייליגע ישועה פון הימל ָ‬
‫מיטגעמאכט אין די צווייטע וועלט קריג‪ ,‬און‬
‫ַ‬ ‫האבן‬
‫אידן ָ‬
‫הערצל שר"י דער גרינדער פון ציוניזם‪ ,‬מיט ַא קעּפל ַאז "זיין‬
‫"מארגן‬‫דאקעגן דער רעליגיעזער ָ‬ ‫געווארן"‪ַ .‬‬
‫ָ‬ ‫נבואה איז מקוים‬
‫געוואגטע‬
‫ַ‬ ‫די‬
‫געפונען אין דעם ַא טרייסט אויף די צרות ַאז ענדליך וועלן‬ ‫גאנצע ברכה‬ ‫האט געדרוקט ַא הויּפט קעּפל מיט די ַ‬ ‫זשורנאל" ָ‬
‫ַ‬ ‫"קול קורא"‬
‫אידן טרעפן ַא מקום מנוחה‪.‬‬ ‫פון "שהחיינו" בשם ומלכות‪.‬‬ ‫קעגן דער הקמת המדינה‬
‫פארטומלען די מוחות‬ ‫געהאלפן ַ‬ ‫ָ‬ ‫נאך מער‬‫האט ָ‬ ‫דאס ַאלעס ָ‬ ‫ָ‬
‫פון חרד'ישן ציבור‪ ,‬און עס איז כמעט נישט געווען מיט‬
‫יארצייט פון הגאון הצדיק כקש"ת רבי חיים מיכאל דוב ווייסמאנדל זצ"ל‬
‫ספעציעלע שילדערונג צו דער ‪'50‬סטער ָ‬
‫ַא ּ‬
‫ווייטאגליכער שבת פרשת‬
‫ָ‬ ‫דער‬ ‫האט זיך גלייך ָאנגעהויבן‬
‫דערמארדעט‬‫ָ‬ ‫האבן‬
‫ראבער ָ‬
‫וואס עס ָ‬ ‫טראצדעם ָ‬ ‫ָ‬ ‫וועמען צו רעדן‪.‬‬
‫ַא ביטערע מלחמה אין א"י‪ ,‬די ַא ַ‬ ‫[פארזעצונג פון זייט ‪]17‬‬
‫ָ‬

‫קיסקא‬
‫ָ‬ ‫מאונט‬
‫וישלח אין ַ‬ ‫דאך נישט‬ ‫האט עס ָ‬ ‫אידן אין א"י און אין ַאנדערע לענדער‪ָ ,‬‬ ‫אויך געּפרעדיגט די מרשעת‪ ,‬די שּפעטערדיגע ראש הממשלה‬
‫פאר ַא מדינה‪.‬‬ ‫איבעראל ַ‬
‫ַ‬ ‫ַאוועקגענומען די התלהבות פון אידן‬ ‫געווארן ַאלס די‬
‫ָ‬ ‫דאן ַאנערקענט‬
‫גאלדע מאיר שר"י‪ .‬זיי זענען ַ‬
‫ָ‬
‫נאכדעם‬ ‫יענעם ביטערן שבת פרשת וישלח אין חודש כסלו‪ָ ,‬‬ ‫פאלגענדן ערשטן‬ ‫באשטימט דעם ָ‬ ‫האבן סּפעציעל ַ‬ ‫די ציונים ָ‬ ‫"פירער פון כלל ישראל" רח"ל‪.‬‬
‫געווארן "שטנא נצח"‪ ,‬און ליידער‬ ‫ָ‬ ‫באוואוסט‬ ‫וואס עס איז ַ‬
‫באשטעטיגונג‬ ‫צערעמאניעס לכבוד די ַ‬‫ָ‬ ‫ָ‬ ‫טאג חנוכה ָאּפצורעכטן‬ ‫ָ‬ ‫גאס איז געווען‬ ‫דער בלבול המוחות אין די אידישע ַ‬
‫האט די "יו–ען" געגעבן זייער צושטימונג ַאז די ציונים וועלן‬ ‫ָ‬ ‫פון ַא אידישע מדינה‪.‬‬ ‫שרעקליך‪ .‬אין ַאלע קרייזן זענען אידן געווען פול מיט שמחה‬
‫"ּפאלעסטינע" פון וועלכע דער ענגלישן‬ ‫באקומען ַא חלק אין ַ‬ ‫ַ‬
‫דער בלבול המוחות איז געווען אויסערגעווענליך גרויס אויך‬ ‫האט זיך אויסגעצייכנט די‬
‫אויף די גרויסע "ישועה"‪ .‬סּפעציעל ָ‬
‫דאן‬‫דארף זיי איבערגעבן‪ ,‬איז רבי מיכאל בער געווען ַ‬ ‫וויאזוי‬
‫רשטאנען ַ‬ ‫ַ‬ ‫פא‬ ‫נדאט ַ‬
‫מא ַ‬
‫האבן נישט ַ‬ ‫ַ‬ ‫צווישן גדולים וטובים‪ ,‬וועלכע ָ‬ ‫האט געפיטערט מינות און כפירה‪ .‬דער‬ ‫וואס ָ‬
‫אידישע ּפרעסע ָ‬
‫דאס‬ ‫האט ָ‬ ‫קיסקא‪ ,‬און ער ָ‬ ‫ָ‬ ‫מאונט‬ ‫אין די ישיבה אין ַ‬
‫באוויינט‪.‬‬ ‫יאמערליך ַ‬ ‫ָ‬
‫דאן‬‫פארציילן חשוב'ע תלמידים‪ ,‬איז ַ‬ ‫ווי עס ַ‬
‫האט‬ ‫געווען דער סדר אין די ישיבה ַאז מען ָ‬
‫נאכ'ן ָאּפעסן די סעודת שבת‬ ‫געדאווענט פרי‪ ,‬און ָ‬ ‫ַ‬
‫איז געווען ַא גרויסער סדר הלימוד‪ .‬יענעם שבת‬
‫האט רבי מיכאל בער‬ ‫נאכ'ן ָאּפעסן די סעודת שב"ק ָ‬ ‫ָ‬
‫כמיטאג גע'דרש'נט‬ ‫ָ‬ ‫נא‬ ‫גאנצן ָ‬ ‫מיט בלוטיגע טרערן ַא ַ‬
‫וואס עס איז‬ ‫פאר די בחורים דעם שרעקליכן חורבן ָ‬ ‫ַ‬
‫האט ער ַארויסגעברענגט‬ ‫געווארן‪ ,‬דערביי ָ‬ ‫ָ‬ ‫היינט‬
‫האבן געטון בשעת‬ ‫וואס די ציונים ָ‬ ‫דאס רשעות ָ‬ ‫ָ‬
‫די מלחמה‪ ,‬און דעם איסור און שרעקליכע כפירה‬
‫דאס‬ ‫פארבונדן מיט זייער מדינה‪ ,‬און ָ‬ ‫וואס עס איז ַ‬ ‫ָ‬
‫ערווארטן‪.‬‬ ‫ַ‬ ‫נאך פון זיי‬ ‫וואס מען קען ָ‬ ‫רשעות ָ‬
‫ר' שאול פיש נ"י‬ ‫ר' אשר אנשיל קארפען נ"י‬
‫האט יענעם שבת וישלח‬ ‫[מרן רבינו הקדוש זי"ע ָ‬ ‫ר' שלמה ברוך היללער נ"י‬ ‫ר' חיים הערש כהנא נ"י‬ ‫להולדת הבנות‬ ‫להולדת הבנים‬
‫האט געהערט די‬ ‫ּפארק‪ ,‬און ָ‬ ‫רא ַ‬ ‫בא ָ‬ ‫געּפראוועט אין ָ‬ ‫ַ‬ ‫ר' שלמה לייב סג"ל קרויס נ"י‬ ‫ר' יצחק דוד שווארטץ נ"י‬
‫וואס‬ ‫נאך די שלש–סעודת תורה‪ָ ,‬‬ ‫ביטערע בשורה ָ‬ ‫ר' שמואל דוד בירנבוים נ"י‬ ‫ר' מנחם שמואל פרענקל נ"י‬ ‫ר' אבא בערקאוויטש נ"י‬ ‫הר"ר ישראל דוד רוטנער שליט"א‬
‫ר' שמעון אליעזר לעבאוויטש נ"י‬ ‫ר' שמואל (ברא"ל) בראך נ"י‬ ‫ר' אברהם הערש פייערווערגער נ"י‬ ‫ר' אליעזר ווידער נ"י‬
‫האבן‬ ‫האט אין שרעקליך צעסטרייסלט‪ַ ,‬אזוי ווי מיר ָ‬ ‫ָ‬ ‫ר' אברהם וואלף שעהנברון נ"י‬
‫ר' טובי' הלל גליק נ"י‬
‫"וואכנשריפט" פון‬ ‫אויספירליך געשילדערט אין די ָ‬ ‫לנישואיהם‬ ‫לנישואי צאצאיהם‬ ‫נ"י‬ ‫טייטלבוים‬ ‫יצחק‬ ‫אברהם‬
‫ר' אלי' טורנהיים נ"י‬
‫ר'‬
‫ר' יואל קופטשיק נ"י‬
‫פרשת ויצא און וישלח תשע"ד]‪.‬‬ ‫הר"ר ארי' אשר אינדיג שליט"א‬ ‫ר' אלי' עזרא מיללער נ"י‬ ‫ר' יודא לייב האללענדער נ"י‬
‫ר' אברהם זאנוויל שמילאוויטש נ"י‬
‫פארציילן די‬ ‫ּפלאץ צו ַ‬ ‫ַ‬ ‫דאס‬ ‫דא ָ‬ ‫עס איז נישט ָ‬ ‫ר' אליעזר אבא הערמאן נ"י‬ ‫הר"ר שמעון אברהם ראטה שליט"א‬ ‫ר' בנימין זאב שווארץ נ"י‬ ‫ר' יוסף מרדכי זילבערשטיין נ"י‬
‫דערנאך וויפיל אידישע נפשות‬ ‫ָ‬ ‫ביטערע תוצאות‬ ‫ר' בנציון זאלדאן נ"י‬ ‫נ"י‬ ‫פאלקאוויטש‬ ‫דוד‬ ‫אברהם‬ ‫ר'‬ ‫נ"י‬ ‫שישא‬ ‫דוד‬ ‫ר'‬ ‫ר' יצחק ליפא גוטמאן נ"י‬
‫ר' אברהם לייב קליין נ"י‬ ‫ר' יואל (ב"ר מענדל) בינער נ"י‬ ‫ר' ישראל דוד טייטלבוים נ"י‬
‫געווארן דורך די‬ ‫ָ‬ ‫דערמארדעט‬ ‫ַָ‬ ‫פונדאסניי‬ ‫ָ‬ ‫זענען‬ ‫נ"י‬ ‫פאללאק‬ ‫יודא‬ ‫דוד‬ ‫ר'‬
‫ר' אברהם קעלנער נ"י‬ ‫ר' יואל (בהר"א) פריעדמאן נ"י‬ ‫ר' ישראל הירש נ"י‬
‫ר' חיים יושע טייטלבוים נ"י‬
‫אויסגעבראכן אין‬
‫ָ‬ ‫האבן‬ ‫וואס ָ‬ ‫ראבישע אומרוען ָ‬ ‫ַא ַ‬ ‫ר' חיים מנחם צבי לעפקאוויטש נ"י‬ ‫ר' אשר אנשיל זאלדאן נ"י‬ ‫ר' יואל (ברמ"ש) פריעדמאן נ"י‬ ‫ר' ישראל פישער נ"י‬
‫טעראריסטישע אומרוען פון‬ ‫ָ‬ ‫לאנד אינאיינעם מיט די‬ ‫ַ‬ ‫ר' טובי' מנחם מאיר נייהויזער נ"י‬ ‫ר' ברוך פאללאק נ"י‬ ‫ר' יודא (ברמט"ג) בראווער נ"י‬ ‫ר' מרדכי יודא בלום נ"י‬
‫נ"י‬ ‫הירש‬ ‫יואל‬ ‫ר'‬ ‫ר' הערש לייב לאנדא נ"י‬ ‫ר' מרדכי יעקב פעלבערבוים נ"י‬
‫דעמאלסדיגע אצ"ל'ניקעס‬ ‫ָ‬ ‫די רשעי הציונים פון די‬ ‫נ"י‬ ‫נייהויזער‬ ‫אשר‬ ‫יואל‬ ‫ר'‬ ‫נ"י‬ ‫ווייס‬ ‫(בהרח"א)‬ ‫משה‬ ‫ר'‬
‫ר' משה ברוך כ"ץ נ"י‬
‫ר' יואל פרענקל נ"י‬ ‫נ"י‬ ‫פערלמוטער‬ ‫ר' משולם פייש‬
‫האבן אונטערגעלייגט‬ ‫און לח"י'ניקעס וועלכע ָ‬ ‫ר' יחזקי' ראטה נ"י‬ ‫נ"י‬ ‫שפירא‬ ‫יחזקאל‬ ‫יודא‬ ‫ר'‬ ‫ר' שניאור זלמן בלום נ"י‬
‫ר' יחיאל מיכל הכהן הערמאן נ"י‬ ‫ר' שלמה הערש (ברי"מ) עקשטיין נ"י‬
‫האבן‬ ‫באמבעס און ליידער פילע אידישע נפשות ָ‬ ‫ָ‬ ‫נ"י‬ ‫קעלנער‬ ‫נפתלי‬ ‫יעקב‬ ‫ר'‬
‫האט געשוידערט‬ ‫פארלוירן זייער לעבן‪ .‬עס ָ‬ ‫דערביי ַ‬ ‫ר' ליפא שפירא נ"י‬ ‫ר' יעקב יוקל (בר"מ) הירש נ"י‬
‫ר' יעקב מרדכי (בר"ל) טייטלבוים נ"י‬
‫להכנסת בניהם לעוה"מ‬ ‫ר' שמואל יוסף וויינשטיין נ"י‬
‫ר' שמעון בלייך נ"י‬
‫ר' משה יושע בערנבלוט נ"י‬
‫דורכמאכן ַא היטלער ימ"ש‬ ‫ַ‬ ‫נאכ'ן‬ ‫צו הערן ַאז אידן ָ‬ ‫ר' נפתלי צבי חיים האלפערט נ"י‬ ‫ר' יקותיאל מאיר גראס נ"י‬ ‫ר' אברהם קרויס נ"י‬ ‫ר' שמעון עוזר שווארטץ נ"י‬
‫ר' משה שמואל פרענקל נ"י‬ ‫ר' אייזיק הערש בערקאוויטש נ"י‬
‫האבן זיי ָאבער נישט געקענט ממשיך זיין זייער‬ ‫ָ‬
‫לעבן אין דעם "אידישן" ַאזוי גערופענעם "הערצל–‬ ‫הרה"ג רבי משה מרדכי לייטנער שליט"א‪ ,‬מאנסי‬ ‫טובי' גדלי' נ"י‬ ‫הרה"ג רבי חיים קלמן קליין שליט"א‪ ,‬אבד"ק סעליש קרית יואל‬
‫טאג "ה' אייר" ווען די‬ ‫שטאט"‪ ,‬ביז דעם ביטערן ָ‬ ‫ַ‬ ‫הר"ר מיכאל בער ווייסמאנדל שליט"א‪ ,‬וויליאמסבורג‬ ‫עוזיאל נ"י‬ ‫הר"ר יעקב גאלד שליט"א‪ ,‬קרית יואל‬
‫בארעכנט ַאז גענוג געווען‬ ‫האבן זיך ַ‬ ‫ענגלענדער ָ‬
‫האבן איבערגעגעבן‬ ‫הערשאפט‪ ,‬און זיי ָ‬ ‫ַ‬ ‫מיט זייער‬ ‫ר' דוד זינגער נ"י‪ ,‬קרית יואל‬ ‫חיים מרדכי נ"י‬ ‫ר' אליעזר יוסף ווייס נ"י‪ ,‬קרית יואל‬ ‫לאירוסי צאצאיהם‬
‫פאר די פושעים שר"י‪.‬‬ ‫הערשאפט ַ‬ ‫ַ‬ ‫זייער‬ ‫ר' טובי' לאנדא נ"י‪ ,‬קרית יואל‬ ‫אליעזר נ"י‬ ‫ר' אהרן הערש בינער נ"י‪ ,‬מאנסי‬
‫דאן אויסגעדריקט מיט‬ ‫רבי מיכאל בער זיך ַ‬
‫ר' שמעון (ברמ"י) ווייס נ"י‪ ,‬קרית יואל‬ ‫אברהם בנימין נ"י‬ ‫ר' בערל גאלד נ"י‪ ,‬קרית יואל‬
‫האבן זיך‬ ‫פאר'ן רבי'ן זי"ע‪ :‬יעצט ָ‬ ‫ווייטאג ַ‬ ‫ָ‬ ‫גרויס‬
‫פאר מדינה‬ ‫בארעכנט צו שטימען ַ‬ ‫די פעלקער ַ‬ ‫ר' חיים יוסף ראזענפעלד נ"י‪ ,‬קרית יואל‬ ‫יוסף שלמה נ"י‬ ‫ר' שאול גרינפעלד נ"י‪ ,‬וויליאמסבורג‬
‫פאר זייער זייט‪ָ ,‬אבער‬ ‫שּפירנדיג אין דעם ַא תועלת ַ‬ ‫ר' אברהם דוד היימליך נ"י‪ ,‬קרית יואל‬ ‫זלמן לייב נ"י‬ ‫ר' בנימין משה ווייס נ"י‪ ,‬מאנסי‬
‫נאך רייסן‬ ‫וואס זיי וועלן זיך ָ‬ ‫עס וועט קומען ַא צייט ָ‬
‫ר' מענדל וואלף ארנשטיין נ"י‪ ,‬וויליאמסבורג‬ ‫נפתלי שמואל נ"י‬ ‫ר' חיים הערש כהנא נ"י‪ ,‬קרית יואל‬
‫האבן מסכים געווען‬ ‫רוואס זיי ָ‬ ‫פא ָ‬ ‫קאּפ ַ‬ ‫האר פון ָ‬ ‫די ָ‬
‫דערצו"‪.‬‬ ‫ר' נחמן שמואל הערשקאוויטש נ"י‪ ,‬קרית טאהש‬ ‫יואל אלי' נ"י‬ ‫ר' ישעי' יעקב קאהן נ"י‪ ,‬קרית יואל‬
‫יארן זינט‬ ‫ליידער ליידער איז שוין ַאדורך פיל ָ‬ ‫ר' יואל (בר"מ) לעווי נ"י‪ ,‬קרית יואל‬ ‫אהרן נ"י‬ ‫ר' בנציון קליין נ"י‪ ,‬קרית יואל‬
‫דאן און אין די היינטיגע וועלט איז שטוינענד צו‬ ‫ַ‬
‫ר' בצלאל יוסף ווייס נ"י‪ ,‬וויליאמסבורג‬ ‫צבי אלימלך נ"י‬ ‫ר' חיים (ב"ר יעקיל) שווארץ נ"י‪ ,‬קרית יואל‬
‫האט‬ ‫וויאזוי דער גרויסער חכם הרואה את הנולד ָ‬ ‫זען ַ‬
‫נאך ַארויסקומען‪,‬‬ ‫וואס עס וועט ָ‬ ‫קלאר געזען ָ‬ ‫ָ‬ ‫ַאזוי‬ ‫ר' אלעזר מנחם גרובער נ"י‪ ,‬וויליאמסבורג‬ ‫יואל נ"י‬ ‫ר' ליפא (בהרי"י) שטויבער נ"י‪ ,‬קרית יואל‬
‫פאר‬ ‫האלז ַ‬ ‫וויאזוי דער מדינה איז היינט ַא ביין ַא ַ‬ ‫און ַ‬ ‫ר' משה הערש האלפערט נ"י‪ ,‬קרית יואל‬ ‫אברהם חיים נ"י‬ ‫ר' מרדכי יצחק שימענאוויטש נ"י‪ ,‬מאנסי‬
‫גאנצע וועלט‪ ,‬און וויפיל מלחמות און קרבנות‬ ‫די ַ‬
‫האט שוין ליידער צוגעברענגט‪.‬‬ ‫זייער עקזיסטענץ ָ‬
‫זאל שוין מקוים דער‬ ‫זאל השי"ת העלפן ַאז עס ָ‬ ‫ָ‬
‫זאלן זוכה זיין צו די‬ ‫"וילמדו תועים בינה" און מיר ָ‬
‫פארענדיגט זיין‬ ‫וויאזוי רבי מיכאל בער זצ"ל ַ‬ ‫גאולה ַ‬
‫זאל אונז אויסלייזן הוא‬ ‫"דאס ער ַאליין ָ‬ ‫קול קורא ָ‬
‫באלד און גיך בקדוש שמו הגדול" אכי"ר‪.‬‬ ‫ולא אחר‪ַ ,‬‬

‫פרייטאג פרשת וישלח‪ ,‬י"ג כסלו תשע"ח‬

‫ָ‬ ‫‪28‬‬
 ‫דינסטא ג ָא ווענט‪:‬‬
‫ָ‬ ‫בעת מיר גייען צום דרוק‬

‫לומדי כולל ויואל משה ד'סאטמאר שליסן‬

‫שותפות מיט די מוסרי–נפש אין ארה"ק‪,‬‬
‫זיי צו העלפן מיט פינאַנציעלע שטיצע‬
‫שאדענס‬‫האבן געליטן ָ‬ ‫פאר די מוחים וועלכע ָ‬ ‫ּפאר–שיך און היטן ַ‬‫אויסצאלן צענדליגער ָ‬
‫ָ‬ ‫דורך‬
‫לאזן ַא שווערן גערוך‪ ,‬ביי די‬
‫וואסער' וואס ָ‬‫און עס איז קאליע געגאנען פון די שמוציגע 'בוא"ש ַ‬
‫דינסטאג‬
‫ָ‬ ‫נטאג און‬
‫מא ָ‬‫אריינגאנג צו ירושלים‪ ,‬ווי אויך ָ‬
‫ַ‬ ‫וואך זונטאג ביים‬
‫ּפראטעסטן די ָ‬
‫שטורמישע ָ‬
‫פארנט פון לשכת הגיוס אויף רחוב רש"י‬ ‫ּפראטעסט ָ‬
‫ָ‬ ‫היסטארישע ‪–26‬שעה'איגע‬
‫ָ‬ ‫ביי די‬
‫פאר נייע קליידער וואס נעמט אריין שיך‪ ,‬היטן‪ ,‬העמדער‪ ,‬סוועטערס‪ ,‬הויזן‪ ,‬רעקלעך‪ ,‬זענען שוין‬ ‫אלע ווענדונען אויף 'קול זעקה' ַ‬
‫אויסגעצאלט דורך נדבנים אין חוץ לארץ‪ .‬אשריכם ישראל — די אידן אין ארץ ישראל זענען באגייסטערונג פון די אויסטערלישע ווארימקייט‬
‫דאנק–וואונטשן אויף די מעסעדזשעס פונעם "קול זעקה‬ ‫וואס מען זעט ביי שלומי אמוני ישראל אין חוץ–לארץ‪ ,‬און דרוקן אויס זייערע ַ‬
‫קאּפ–ביז–פיס — בוא"ש ובמים לקדש שם שמים‬ ‫אויסשטאפירט מיט נייע מלבושים פון ָ‬
‫ָ‬ ‫נאכ'ן ווערן‬
‫טעלעפאן–ליניע" ‪ָ 845-259-5200‬‬
‫ָ‬

‫טעלעפאן–נומערן ָאנצורופן די אידן אין ארץ ישראל כדי צו קענען נעמען‬

‫ָ‬ ‫טראכטן דעם צעטל און ביים פארצייכענען זיך די‬
‫בא ַ‬‫אידן אין ביהמ"ד הגדול ד'סאטמאר ַ‬
‫וואסער' (מערקט ווי עס איז אנגעצייכענט 'נמכר' ביי געוויסע נומערן)‬
‫שפריצט מיט 'בוא"ש ַ‬ ‫בא ּ‬
‫נאכ'ן ווערן ַ‬
‫אויסצושטאפירן ָ‬
‫ָ‬ ‫א חלק זיי‬

‫אלופי אלפי אנ"ש תלמידי וחסידי סאטמאר גרייטן זיך צום מעמד אדיר "כ"א כסלו" מוצש"ק וישב‪ ,‬אין ריזיגער "ּפיער ‪ "36‬קאָמּפלעקס‬‬
‫רבינו הקדוש זי"ע‪ ,‬ולעומת זה אּפשּפיגלען די רגשי הודאה לה' על‬ ‫"אויסנאם‬
‫ַ‬ ‫גראם" ַאז עס קומט ַאן‬
‫ּפרא ַ‬
‫זענען ממונה אויפ'ן "דינער ָ‬ ‫[פארזעצונג פון זייט ‪]8‬‬
‫ָ‬
‫הניסים בזמן הזה‪ ,‬אז מ'קען מגדל זיין דעם מורא'דיגן לגיון של‬ ‫היי‪-‬יאריגן דינער!‬
‫ָ‬ ‫איבערראשונג" צום‬
‫ַ‬ ‫פאר'ן מבצר המוסדות לכונן בית חיינו‪.‬‬ ‫והונם ַ‬
‫מלך בדרך מרן רבינו הקדוש זי"ע‪ ,‬ורבוא רבבה יזמרו בקול‪ ,‬מיט‬ ‫"היסטארישן אויפטריט" מיט ַאן‬
‫ָ‬ ‫עס וועט אי"ה זיין ַא זעלטענער‬ ‫יאר‪,‬‬
‫שטארקע מעלה‪ ,‬ווי איבערצייגט דעם פארגאנגענעם ָ‬ ‫ַ‬ ‫ַא‬
‫פייערדיגע ריקודים אויף די באשיינּפערליכע סייעתא דשמיא וואס‬ ‫וואונדערבארע ַאנטדעקונג דורך‬
‫ַ‬ ‫דאנק ַא‬
‫אויסנאמליכן חשיבות‪ַ ,‬א ַ‬
‫ַ‬ ‫וויליאמסבורג‪.‬‬
‫ַ‬ ‫נאענטקייט‪ ,‬ממש צען מינוט פון‬ ‫איז די שטארקע ָ‬
‫באגלייט די הייליגע עדה אויף יעדן טריט און שריט — חסדי ה' כי‬ ‫האלטן דעם ציבור — פון‬ ‫וואס ַאנטשּפרעכט צו ַ‬ ‫די הנהלת המוסדות‪ָ ,‬‬ ‫שטארקער אויסברייטערן די אונטערנעמונג‬ ‫ַ‬ ‫היי‪-‬יאר וועט מען‬
‫ָ‬
‫לא תמנו כי לא כלו רחמיו‪.‬‬ ‫געשּפאנט‪ ,‬הערנדיג "מכלי ראשון" ַא פרישע ליכט‬ ‫ַ‬ ‫יונג ביז ַאלט —‬ ‫צו טראנסּפארטירן דעם ציבור מיט "שיפן" דירעקט פון שעיפער‬
‫וואך" צו דעם גרויסן מעמד‪ ,‬וגדול‬
‫מען שטייט שוין "בלויז איין ָ‬ ‫יאר צוריק!‬‫מאטישע געשעעניש פון העכער ‪ָ 70‬‬ ‫דרא ַ‬
‫איבער ַא ַ‬ ‫זאל‪ .‬ס'איז עס ממש ַא קורצע‬ ‫פארנט פונעם ַ‬ ‫לענדינג ביז ממש ָ‬
‫יהי' כבוד המעמד הזה‪ ,‬ווען מען וועט במקהלות רבבות פריש מחזק‬ ‫מינימאלער טירחא‪ ,‬דערמיט גענצליך אויסמיידן דעם‬ ‫ַ‬ ‫רייזע מיט‬
‫זיין אונזער שטיצע‪ ,‬אונזער חיזוק‪ ,‬העכערן אונזערע נדבות למען‬ ‫מאנהעטן‪.‬‬‫שאפן ָאנהייב ַ‬ ‫צומאל ַ‬
‫ָ‬ ‫וואס קען זיך‬
‫טראפיק ָ‬‫ַ‬
‫בית חיינו‪ ,‬פאר אונזערע קינדער‪ ,‬פאר אונזערע דורות‪ ,‬גיסן מיט‬ ‫אהללה ה' בחי"י‬
‫פאר דעם תוקף הנס‪ ,‬די הייליגע מוסדות וואס מרן רבינו‬ ‫שטיצע ַ‬
‫הק' זי"ע האט מעמיד געווען בדם לבבו ובמסירת נפשו‪ ,‬זאל האבן א‬ ‫גראם בכלליות‪ ,‬וועט זיין אי"ה רייך און‬‫ּפרא ַ‬
‫ָ‬ ‫גאנצער‬
‫דער ַ‬ ‫דערווארט דעם ציבור!‬
‫ַ‬ ‫איבערראשונג‬
‫ַ‬ ‫ַאן‬
‫המשך און א קיום‪ ,‬ורוח הקודש כן ירבה וכן יפרוץ‪.‬‬ ‫דערהויבן‪ ,‬עס זאל ריכטיג אּפצייכענען פון איין זייט דעם "הלל‬
‫והודאה" פאר די ניסים ונפלאות בימים ההם מיט די הצלה פון מרן‬ ‫צו דער זעלבער צייט געבן איבער די ראשי ועד הּפועל‪ ,‬וועלכע‬

‫‪29‬‬ ‫‪Friday November 3, '17‬‬

 ‫געראטעוועט‬
‫ַ‬ ‫האט‬‫ווער ָ‬
‫דעם הייליגן רבי'ן זי"ע‬
‫יאר צוריק‬ ‫ָ‬ ‫אויך איז מיט עטליכע‬ ‫וועלן די אידן זיין פרייע מענטשן‪.‬‬ ‫פאמיליעס פון זיינע פריינט‬ ‫פאמיליע‪ ,‬און די ַ‬ ‫ַ‬ ‫כלל ישראל גרייט זיך צו פייערן דעם ‪'73‬סטן‬
‫ּפראדוצירטן‬ ‫קומענטארישן ָ‬ ‫ַ‬ ‫דא‬
‫ַארויסגעקומען ַא ָ‬ ‫עס איז ָאבער נישט ַאזוי געשען‪ .‬די דייטשע‬ ‫געווארן אין‬ ‫ָ‬ ‫נאענטע זענען ַאריינגענומען‬ ‫און ָ‬ ‫יום ההצלה והשיחרור פון מרן רבינו הקוה"ט‬
‫פארפלעקטן‬ ‫ריינצואוואשן דעם ַ‬‫ַ‬ ‫פילם מיט'ן ציל‬ ‫רויסגעלאזט‬
‫ָ‬ ‫האבען נישט ַאזוי שנעל ַא‬ ‫רשעים ָ‬ ‫האבען זיך צונויפגעקליבן‬ ‫דער ליסטע‪ ,‬ביז עס ָ‬ ‫נאכט פון כ"א כסלו‬ ‫זי"ע‪ ,‬וועלכער איז אין די ַ‬
‫קאסטנער‪ ,‬איבער זיין‬ ‫ַ‬ ‫נאמען פון ד"ר‬ ‫ָ‬ ‫פאר יעדען‬ ‫מ'האט ַ‬ ‫ָ‬ ‫כאטש‬ ‫די גרוּפע אידען‪ָ ,‬‬ ‫‪ 1864‬נעמען אויף דער ליסטע‪.‬‬ ‫ַאריבער דעם גרעניץ פון דער פינסטערער‬
‫נאציס‪ ,‬און גלייכצייטיג‬ ‫ראציע מיט די ַ‬ ‫בא ַ‬‫לא ָ‬‫קא ַ‬
‫ָ‬ ‫נטאסטישע‬ ‫פא ַ‬ ‫ַ‬ ‫צאלט‬
‫בא ָ‬‫ַ‬ ‫איינציגען נפש‬ ‫מיט גרויסע שוועריגקייטן איז געלונגען‬ ‫דייטשלאנד צו דער פרייער שווייץ‪ ,‬און דערמיט‬ ‫ַ‬
‫באשמוצן דעם הייליגן‬ ‫האבן זיי ּפרובירט צו ַ‬ ‫ָ‬ ‫נסּפארט‬
‫ָ‬ ‫טרא‬
‫ַ‬ ‫מאל איז דער‬ ‫סכומים‪ .‬מערערע ָ‬ ‫בודאּפעסט‬ ‫ַ‬ ‫פאר די חרדישע עסקנים אין‬ ‫ַ‬ ‫געווארן פון די הענט פון די דייטשע‬ ‫ָ‬ ‫ניצול‬
‫גאר‬‫נאמען פון מרן רביה"ק זי"ע‪ַ ,‬אז ער איז ָ‬ ‫ָ‬ ‫מאל איז‬ ‫ָ‬ ‫געווארען‪ .‬יעדעס‬ ‫ָ‬ ‫רהאלטען‬ ‫פא ַ‬
‫ַ‬ ‫ּפראמינענטע רבנים‬ ‫ָ‬ ‫צאל‬ ‫אויסצו'ּפועל'ן ַאז ַא ָ‬ ‫רשעים‪.‬‬
‫פאר זיין הצלה‪,‬‬ ‫קאסטנער ַ‬ ‫דאנק צו ַ‬ ‫שולדיג ַא ַ‬ ‫געהאנגען איבער זייערע קעּפ די סכנה פון‬ ‫ָ‬ ‫זאלען אויך‬ ‫ָ‬ ‫דאקסישע פירער‬ ‫רטא ָ‬ ‫און ָא ָ‬ ‫קאנט איז אינמיטן חודש‬ ‫בא ַ‬ ‫ווי עס איז ַ‬
‫האט אים ַאריינגענומען אינעם‬ ‫ָ‬ ‫וועלכער‬ ‫פאראיבער איין‬ ‫אומברענג רח"ל‪ .‬ווען עס איז ַ‬ ‫נסּפארט‪.‬‬
‫ָ‬ ‫טרא‬‫ַ‬ ‫ַאריינגענומען ווערען אינעם‬ ‫רויסגעפארן דער סּפעציעלער‬ ‫ָ‬ ‫תמוז תש"ד ַא‬
‫האט‬ ‫דאך ָ‬ ‫נסּפארט"‪ ,‬און ָ‬ ‫ָ‬ ‫טרא‬‫ַ‬ ‫"זאנדער‬ ‫בארימטן ָ‬ ‫ַ‬ ‫סכנה‪ ,‬איז געקומען ַא צווייטע סכנה‪ .‬און עס‬ ‫געוואלט‬
‫ָ‬ ‫האט נישט‬ ‫ָ‬ ‫קאסטנער‬ ‫ַ‬ ‫כאטש‬ ‫ָ‬ ‫בודאּפעסט‪,‬‬ ‫ַ‬ ‫נסּפארט מיט ‪ 1864‬אידען פון‬ ‫ָ‬ ‫טרא‬
‫ַ‬
‫זאגן‬ ‫געוואלט קומען עדות ָ‬ ‫ָ‬ ‫האט נישט‬ ‫דער רבי ָ‬ ‫נסּפארט‬
‫ָ‬ ‫טרא‬
‫ַ‬ ‫האט גענומען ‪ 6‬חדשים ביז דער‬ ‫ָ‬ ‫לאנגט‬ ‫בא ַ‬ ‫האבן נישט ַ‬ ‫וואס ָ‬ ‫ַארייננעמען ַאזעלכע ָ‬ ‫אומבאשטימטער ריכטונג‪ .‬די דייטשן‬ ‫ַ‬ ‫אין ַאן‬
‫ּפראצעס‪.‬‬ ‫לטובתו ביי זיין ָ‬ ‫איז ענדליך ַאריבער די שווייצער גרעניץ‪.‬‬ ‫געלאזט בייגן‪,‬‬ ‫ָ‬ ‫האט ער זיך‬ ‫פארט ָ‬ ‫צו זיין קרייז‪ָ ,‬‬ ‫רויסצולאזן‬
‫ָ‬ ‫באוויליגט ַא‬ ‫פאר גרויס געלט ַ‬ ‫האבען ַ‬ ‫ָ‬
‫ּפצושלאגן‬
‫ָ‬ ‫געווארן ָא‬
‫ָ‬ ‫עס איז שוין פיל געשריבן‬ ‫נאכט פון‬ ‫נאכט‪ ,‬אין דער ַ‬ ‫און אפילו אין יענער ַ‬ ‫האבען‬ ‫וואס די חרדי'שע עסקנים ָ‬ ‫נאכדעם ָ‬ ‫ָ‬ ‫אונגארן קיין‬ ‫ַ‬ ‫נסּפארט מיט אידן פון‬ ‫ָ‬ ‫טרא‬
‫ַ‬ ‫ַא‬
‫קאסטנער'ס‬ ‫די העסליכע פעלשונגען‪ ,‬סיי פון ַ‬ ‫נסּפארט געווען‬ ‫ָ‬ ‫טרא‬
‫ַ‬ ‫כ"א כסלו‪ ,‬איז ווידער דער‬ ‫געוואלדיגע אוצרות אין געלט און‬ ‫ַ‬ ‫צאלט‬ ‫בא ָ‬ ‫ַ‬ ‫אויסלאנד‪.‬‬ ‫ַ‬
‫פארטיידיגער‪ ,‬וועלכער איז בשעתו‬ ‫פאלשע ַ‬ ‫ַ‬ ‫געפאר חלילה צוריק געשיקט‬ ‫ַ‬ ‫אין גרויסער‬ ‫ווערדזאכן‪ַ ,‬אז די‬ ‫ַ‬ ‫גאלד ָאדער ַאנדערע‬ ‫אין ָ‬ ‫שטאנען‬ ‫בא ַ‬ ‫נסּפארט" איז ַ‬ ‫ָ‬ ‫טרא‬
‫ַ‬ ‫"זאנדער‬ ‫דער ָ‬
‫געווארן אפילו דורכ'ן ציוניסטישן‬ ‫ָ‬ ‫באשולדיגט‬ ‫ַ‬ ‫פארניכטונגס‬ ‫צו ווערן‪ ,‬צוריק אין די דייטשע ַ‬ ‫זאל אויך ַאריינגענומען‬ ‫געציילטע רבנים ָ‬ ‫כמעט אויסשליסליך פון ציוניסטישע פירער‬
‫געריכט‪ ,‬און סיי אויפצואווייזן דעם פרעכן שקר‪,‬‬ ‫לאגערן‪.‬‬ ‫ַ‬ ‫געזאלט‬
‫ָ‬ ‫האט‬ ‫וואס ָ‬ ‫נסּפארט‪ָ ,‬‬ ‫ָ‬ ‫טרא‬
‫ַ‬ ‫ווערן אינעם‬ ‫אונגארן‪.‬‬
‫ַ‬ ‫און ציוניסטישע ַאקטיוויסטן אין‬
‫וואלט די‬ ‫אז אדרבה ווען נישט דעם רבי'ן זצ"ל ָ‬ ‫*‬ ‫אויסלאנד‪.‬‬ ‫ַ‬ ‫רויספארן קיין‬ ‫ָ‬ ‫ַא‬ ‫האט‬‫נסּפארט" ָ‬ ‫ָ‬ ‫טרא‬
‫ַ‬ ‫"זאנדער‬ ‫ָ‬ ‫די ליסטע פון‬
‫געפארן קיין אוישוויץ‪.‬‬ ‫ָ‬ ‫באן‬
‫גאנצע ַ‬ ‫ַ‬ ‫באפרייאונג‪,‬‬ ‫יארן זייט דעם רבי'נס ַ‬ ‫במשך די ָ‬ ‫"זאנדער‬ ‫ָ‬ ‫האט געהייסן ַאז דער‬ ‫ָ‬ ‫עס‬ ‫קאסטנער און זיינע‬ ‫ַ‬ ‫צונויפגעשטעלט ד"ר‬
‫ראשית איז ַא דבר ידוע‪ַ ,‬אז רבינו הקדוש‬ ‫רווארפן‪ַ ,‬אז‬ ‫פא ַ‬ ‫ָ‬ ‫פלעגן די רשעי הציונים‬ ‫רויספארן אין ַא‬ ‫ָ‬ ‫נסּפארט" וועט גלייך ַא‬ ‫ָ‬ ‫טרא‬
‫ַ‬ ‫קאמיטע"‬ ‫מעראדן פון ציוניסטישן "רעטונגס ָ‬ ‫ַ‬ ‫קא‬
‫ַ‬
‫געטאן קיין שום השתדלות‬ ‫ָ‬ ‫האט נישט‬ ‫זי"ע ָ‬ ‫האבען זיי די שנואי נפשם פון רבי'ן‬ ‫פאקטיש ָ‬ ‫ַ‬ ‫וואס איז נישט געווען דירעקט‬ ‫לאנד‪ָ ,‬‬ ‫נייטראל ַ‬ ‫ַ‬ ‫קאמיטעט איז‬ ‫דאזיגער ָ‬ ‫— ָאדער ווי דער ָ‬
‫זאלן אים‬ ‫ביי די ראשי ורשעי הציונים‪ַ ,‬אז זיי ָ‬ ‫געראטעוועט דעם רבי'ן‪ ,‬און ַאז דער‬ ‫ַ‬ ‫זצוק"ל‪,‬‬ ‫ווארשיינליך‬ ‫ַ‬ ‫נגאזשירט אין דער מלחמה‪,‬‬ ‫ַא ַ‬ ‫נאמען "ועדת‬ ‫קאנט מיט זיין העברעאישען ָ‬ ‫בא ַ‬ ‫ַ‬
‫דארף‬ ‫ראטעווען‪ .‬אויב קומט קרעדיט‪ ,‬און אויב ַ‬ ‫ַ‬ ‫זאלען‬ ‫באמיט ַאז די ציונים ָ‬ ‫האט זיך ַ‬ ‫רבי ַאליין ָ‬ ‫גאר קיין‬ ‫שּפאניען‪ָ ,‬אדער ָ‬ ‫ַ‬ ‫רטוגאל ָאדער‬ ‫ַ‬ ‫ּפא‬
‫ָ‬ ‫פארשטייט זיך‬ ‫אונגארן‪ַ .‬‬
‫ַ‬ ‫העזרה וההצלה" — אין‬
‫דערמאנט ווערן‬‫ַ‬ ‫דארפן‬ ‫דערמאנט ווערען לטוב‪ַ ,‬‬ ‫ַ‬ ‫ראטעווען‪.‬‬ ‫אים ַ‬ ‫דאס מיינט ַאז ביז געציילטע טעג‬ ‫שווייץ‪ ,‬און ָ‬ ‫קאסטנער'ס‬ ‫ַאז אויך די משפחה מיטגלידער פון ַ‬

‫האבן ביי דער קריג געשטערט יעדע פעולה פון הצלה‬

‫די ציונים ָ‬
‫דאס‪ ,‬צו‬ ‫ַאריינגעלייגט איז למעשה נישט געלונגען מער ווי ָ‬ ‫האבן ַאריינגעלייגט כוחות צו‬ ‫אידן‪ .‬זייערע שלוחים פון שווייץ ָ‬ ‫דא צונויפגעקומען ָאּפצוגעבן‬ ‫‪"...‬לענינינו‪ ,‬מיר זענען זיך ָ‬
‫ברענגען איין גרוּפע מיט חשוב'ע מענטשן קיין בערגן בעלזן‪,‬‬ ‫מ'זאל קענען‬ ‫ָ‬ ‫רהאנדלונגען מיט די דייטשן‪,‬‬ ‫פא ַ‬ ‫צעשטערן ַאלע ַ‬ ‫וואס דער פעטער‬ ‫ַא שבח והודאה צום רבוש"ע‪ ,‬אויף דעם ָ‬
‫באגלייטער‪.‬‬ ‫צווישן די איז געווען דער פעטער זצ"ל מיט זיינע ַ‬ ‫פאר ַא געלט‪-‬אויסטויש‪.‬‬ ‫אייראּפעאישע אידן ַ‬ ‫ָ‬ ‫ראטעווען די‬ ‫ַ‬ ‫דארפן ַאלע לויבן‬ ‫געווארן פון די רשעים‪ .‬מיר ַ‬ ‫ָ‬ ‫זי"ע איז ניצול‬
‫זאגן ַאז די‬ ‫דאס‪ ,‬צו ָ‬ ‫דא ַא גרעסערער שקר ווי ָ‬ ‫— איז דען ָ‬ ‫אונגארישע‬ ‫ַ‬ ‫ראטעווען די‬ ‫ּפלאן פון ַ‬ ‫ַ‬ ‫גאנצער הצלה‬ ‫דער ַ‬ ‫נאכדעם‬ ‫דאנקען דעם אויבערשטן אויף די גרויסע נסים‪ָ ,‬‬ ‫און ַ‬
‫צוגעהאלפן צו דער‬ ‫ָ‬ ‫געהאט ַא שייכות און‬ ‫ַ‬ ‫האבן‬ ‫ציונים ָ‬ ‫געווארן דורך הגה"צ רבי מיכאל בער‬ ‫ָ‬ ‫אויסגעארבעט‬ ‫ַ‬ ‫אידן איז‬ ‫געוואלט‪ ,‬להשמיד להרוג‬ ‫ָ‬ ‫דאס‬ ‫דאך ָ‬ ‫האבן ָ‬ ‫וואס די רשעים ָ‬ ‫ָ‬
‫וואס‬‫דאך געווען די ָ‬ ‫הצלה פונעם פעטער זצ"ל? זיי זענען ָ‬ ‫האבן זיך ממש‬ ‫ווייסמאנדל זצ"ל און זיינע חברים‪ ,‬וועלכע ָ‬ ‫ַ‬ ‫האט זוכה‬ ‫וויאזוי ער ָ‬ ‫פארשטיין‪ַ ,‬‬ ‫ולאבד‪ .‬עס איז נישט צום ַ‬
‫וואס די‬‫געמאכט און אונטערגעברענגט ַאלעס ָ‬ ‫ַ‬ ‫קאליע‬ ‫האבן ַ‬ ‫ָ‬ ‫פארבינדונגען מיט די‬ ‫געמאכט ַ‬ ‫ַ‬ ‫דאס לעבן און‬ ‫איינגעשטעלט ָ‬ ‫געראטעוועט ווערן‬ ‫ַ‬ ‫געווען בדרך הטבע צו בלייבן לעבן און‬
‫וואס עס איז זיי‬ ‫האבן אויפגעבויט! ַאלעס ָ‬ ‫ערליכע עסקנים ָ‬ ‫האבן מצליח געווען צו‬ ‫נאציס‪ .‬זיי ָ‬ ‫ָאנפירער פון די רשעים‪ ,‬די ַ‬ ‫קאנט פלעגן די רשעים דוקא זוכן די‬ ‫בא ַ‬ ‫פון זייערע הענט‪ .‬ווי ַ‬
‫וואס‬‫דאס געלט ָ‬ ‫דאנק ָ‬ ‫שוין געלונגען צו דערגרייכן‪ ,‬איז ַא ַ‬ ‫נסּפארטן און נישט שיקן‬ ‫ָ‬ ‫טרא‬
‫ַ‬ ‫ּפצוהאלטן די‬ ‫ַ‬ ‫פועל'ן ביי אים ָא‬ ‫נאר‬‫האבן ָ‬ ‫וואס זיי ָ‬ ‫געטאן ַאלעס ָ‬ ‫ָ‬ ‫האבן‬ ‫חשוב'סטע מענטשן‪ .‬זיי ָ‬
‫צוזאמענגעשטעלט פון די עסקנים פון חוץ לארץ‬ ‫ַ‬ ‫האבן‬
‫זיי ָ‬ ‫ז‪-‬קאמערן‪ ,‬ביז ווען זיי וועלן‬ ‫גא ַ‬ ‫וואקישע אידן צו די ַ‬ ‫סלא ַ‬ ‫ָ‬ ‫די‬ ‫פארשיקן קיין אוישוויץ ר"ל‪.‬‬ ‫כאּפן די רבנים און זיי ַ‬ ‫געקענט צו ַ‬
‫ראטעווען די‬ ‫דאס געלט‪ ,‬בעיקר כדי צו ַ‬ ‫האבן געגעבן ָ‬ ‫וועלכע ָ‬ ‫דערפאר‪.‬‬
‫ַ‬ ‫דאס געלט‬ ‫צאלן ָ‬ ‫בא ָ‬ ‫ַ‬ ‫וואס דער פעטער זצ"ל איז שוין געווען אויף‬ ‫נאכדעם ָ‬ ‫אויך ָ‬
‫האבן גורם‬ ‫וואס ָ‬ ‫רבנים און ערליכע אידן‪ .‬ווען נישט די רשעים‪ָ ,‬‬ ‫דעמאלט געשריגן און מרעיש עולמות‬ ‫ָ‬ ‫האט‬ ‫רבי מיכאל בער ָ‬ ‫מ'האט געפירט קיין בערגן‬ ‫ָ‬ ‫וואס‬ ‫דער ליסטע פון די מענטשן ָ‬
‫וואלטן געקענט‬ ‫רמאכן ַאלע אויסזיכטן פון הצלה‪ָ ,‬‬ ‫פא ַ‬ ‫געווען צו ַ‬ ‫האבן זיך געפונען אין די פרייע לענדער‪,‬‬ ‫וואס ָ‬ ‫געווען צו די אידן‪ָ ,‬‬ ‫מ'האט געפירט מיט די‬ ‫ָ‬ ‫וואס‬ ‫רהאנדלונגען ָ‬ ‫פא ַ‬ ‫בעלזן‪ ,‬דורך ַ‬
‫געראטעוועט ווערן פיל מער אידן‪.‬‬ ‫ַ‬ ‫האבן‬ ‫געדארפט ָ‬ ‫ַ‬ ‫מ'האט‬
‫ָ‬ ‫וואס‬ ‫דאס געלט ָ‬ ‫זאלן צושטעלן ָ‬ ‫ַאז זיי ָ‬ ‫מ'האט די רשעים‬ ‫ָ‬ ‫קאנט‪ַ ,‬אז‬ ‫בא ַ‬ ‫דאך שוין ַ‬ ‫דייטשן ימ"ש‪ ,‬איז ָ‬
‫ראטעווען‬ ‫דארפן ַ‬ ‫האבן געוואוסט‪ַ ,‬אז זיי ַ‬ ‫די דייטשע רשעים ָ‬ ‫אונגארישע אידן‪ָ .‬אבער ליידער זענען די‬ ‫ַ‬ ‫ראטעווען די‬ ‫צו ַ‬ ‫געהאט‬ ‫ַ‬ ‫מ'האט זיי‬‫ָ‬ ‫וואס‬ ‫דאס געלט ָ‬ ‫צאלט ָ‬ ‫בא ָ‬ ‫געהאט ַ‬ ‫ַ‬ ‫נישט‬
‫דאס איז דער‬ ‫מיט דעם געלט דוקא די ערליכע רבנים‪ ,‬ווייל ָ‬ ‫האבן ַאזוי‬ ‫האבן עס געשטערט‪ ,‬און זיי ָ‬ ‫וואס ָ‬ ‫ציונים געווען די ָ‬ ‫וואס זענען געווען אין יענעם‬ ‫צוגעזאגט‪ ,‬און די ַאלע מענטשן ָ‬ ‫ָ‬
‫דאס געלט‪ָ .‬אבער‬ ‫דערפאר ָ‬ ‫ַ‬ ‫האבן געגעבן‬ ‫וואס ָ‬ ‫ציל פון די ָ‬ ‫האט אמת'דיג עוסק געווען אין‬ ‫וואס ָ‬ ‫געשטערט יעדן איינעם ָ‬ ‫האט‬ ‫האר ָ‬ ‫נסּפארט זענען געווען אין ַא גרויסע סכנה‪ַ .‬א ָ‬ ‫ָ‬ ‫טרא‬
‫ַ‬
‫האבן בכלל נישט עוסק געווען אין קיין שום‬ ‫וואס ָ‬ ‫די ציונים‪ָ ,‬‬ ‫נאר געקענט‪,‬‬ ‫האבן ָ‬ ‫וואס זיי ָ‬ ‫געטאן ַאלעס ָ‬ ‫ָ‬ ‫האבן‬ ‫עניני הצלה‪ .‬זיי ָ‬ ‫זאלן ָאנקומען קיין אוישוויץ‪.‬‬ ‫געפעלט‪ ,‬זיי ָ‬
‫געטאן‬
‫ָ‬ ‫האבן‬ ‫וואס ָ‬ ‫זאך ָ‬ ‫ענין פון הצלה‪ ,‬איז די איינציגסטע ַ‬ ‫פאר געלט‪.‬‬ ‫ראטעווען אידן ַ‬ ‫מ'זאל נישט קענען ַ‬ ‫ָ‬ ‫וואס‬ ‫ס'איז געווען ַאן עקסטערע חסד פונעם אויבערשטן‪ָ ,‬‬
‫האבן געשטערט און ַאוועקגע'גזל'ט די‬ ‫איז געווען‪ַ ,‬אז זיי ָ‬ ‫געווארן‪,‬‬
‫ָ‬ ‫וואס איז צונויפגעקליבן‬ ‫דאס ביסל געלט ָ‬ ‫אויך ָ‬ ‫געראטעוועט אין דער לעצטער רגע בדרך נס‪ַ ,‬אזוי ַאז די‬ ‫ַ‬ ‫האט זיי‬ ‫ָ‬
‫האבן‬ ‫רהאנדלונגען פון די ערליכע עסקנים‪ .‬זיי ָ‬ ‫הצלה‪-‬פא ַ‬
‫ַ‬ ‫האבן עס איבערגעגעבן‬ ‫וואס ָ‬ ‫איז אויך געקומען פון נדבנים‪ָ ,‬‬ ‫געוואלט‪.‬‬ ‫ָ‬ ‫האבן‬ ‫וואס זיי ָ‬ ‫האבן נישט געקענט אויספירן ָ‬ ‫רשעים ָ‬
‫נשטאט דעם‬‫ַ‬ ‫ּפלאן‪ ,‬און ַא‬ ‫ַ‬ ‫גאנצן הצלה‬ ‫אונטערגעברענגט דעם ַ‬ ‫האבן עוסק געווען דערין‪ ,‬און זייער‬ ‫וואס ָ‬ ‫די ערליכע אידן ָ‬ ‫ווייטאגליך איז צו הערן די לעכערליכע טענה פון די‬ ‫ָ‬ ‫ווי‬
‫ראטעווען זיי מיט זייערע ָאנפירער פון די‬ ‫באגענוגנט מיט'ן ַ‬ ‫זיך ַ‬ ‫דאס געלט איז געווען‪ַ ,‬אז‬ ‫ערשטער תנאי ביים איבערגעבן ָ‬ ‫געהאט ַא טייל אין דער‬ ‫ַ‬ ‫האבן‬‫בארימען זיך‪ַ ,‬אז זיי ָ‬ ‫וואס ַ‬ ‫ציונים‪ָ ,‬‬
‫געהאט קיין ברירה‪,‬‬ ‫ַ‬ ‫האבן ממש נישט‬ ‫נאר היות זיי ָ‬ ‫ּפארטייען‪ָ .‬‬ ‫ַ‬ ‫ראטעווען די ערליכע אידן‪.‬‬ ‫מ'זאל קודם ּפרובירן צו ַ‬ ‫ָ‬ ‫האבן ַאריינגעלייגט זיין‬ ‫הצלה פונעם פעטער זצ"ל‪ ,‬ווייל זיי ָ‬
‫נאך עטליכע ערליכע רבנים צו דער‬ ‫האבן זיי געמוזט צולייגן ָ‬ ‫ָ‬ ‫בודאּפעסט‬ ‫ַ‬ ‫ליידער‪ ,‬בעוה"ר איז געלונגען‪ַ ,‬אז די ציונים אין‬ ‫געפארן‬ ‫ָ‬ ‫וואס זענען‬ ‫נאמען אויף דער ליסטע פון די מענטשן ָ‬ ‫ָ‬
‫וואס‬‫פאר די נדיבים ָ‬ ‫זאל זיין ווי ַא כסות‪-‬עינים ַ‬ ‫דאס ָ‬ ‫רשימה‪ָ ,‬‬ ‫געמאכט ַא‬ ‫ַ‬ ‫האבן‬ ‫האבן זיך משתלט זיין אויף די געלטער‪ ,‬זיי ָ‬ ‫ָ‬ ‫זאגן‪ ,‬ווער‬ ‫זאלן זיי ַאליין קומען און ָ‬ ‫קיין בערגן בעלזן‪ .‬אדרבא‪ָ ,‬‬
‫ּפלאן פון דער הצלה‪.‬‬ ‫ַ‬ ‫גאנצן‬‫פאר'ן ַ‬‫דאס געלט ַ‬ ‫האבן געגעבן ָ‬ ‫ָ‬ ‫יד אחת מיט די דייטשן‪ ,‬בוגד געווען אין די ערליכע עסקנים‪,‬‬ ‫טאש‬ ‫האט געגעבן אפילו איין פרוטה פון דער אייגענער ַ‬ ‫פון זיי ָ‬
‫פאלשקייט‬ ‫נישטא קיין גרעסער שקר‪ ,‬סילוף און ַ‬ ‫ָ‬ ‫עס איז ממש‬ ‫גאנצן משא ומתן‪ַ ,‬אז‬ ‫געמאכט דעם ַ‬ ‫ַ‬ ‫קאליע‬ ‫און מיט רשעות ַ‬ ‫ניזאציעס און‬ ‫רגא ַ‬
‫ראטעווען אידן? ָאדער וועלכע פון זייער ָא ַ‬ ‫צו ַ‬
‫האנט אין סיי וועלכער‬ ‫געהאט ַא ַ‬ ‫ַ‬ ‫האבן‬‫זאגן ַאז זיי ָ‬ ‫פון דעם‪ ,‬צו ָ‬ ‫האבן‬ ‫צעפאלן‪ .‬זיי ָ‬ ‫ַ‬ ‫דאנק זיי‬ ‫הצלה‪ּ-‬פלאן איז ַא ַ‬ ‫ַ‬ ‫גאנצער‬ ‫דער ַ‬ ‫געטאן‪,‬‬
‫ָ‬ ‫האט למעשה עּפעס‬ ‫געהאט‪ָ ,‬‬ ‫ַ‬ ‫האבן‬‫וואס זיי ָ‬ ‫וועד הצלה‪ָ ,‬‬
‫זאגן"‪...‬‬
‫מ'זאל ַאזוינס ָ‬‫ָ‬ ‫ּפלאן‪ ,‬ח"ו‬ ‫הצלה ַ‬ ‫דאס‬‫האבן זיי ָ‬ ‫וואס זיי טוען‪ ,‬און במזיד ָ‬ ‫געוואוסט גענוי ָ‬ ‫ראטעווען אידן?‬ ‫ָאדער געגעבן געלט צו קענען ַ‬
‫(מתוך דרשת מרן הברך משה זצ"ל‪,‬‬ ‫ראטעווען‬ ‫ּפלאן צו ַ‬ ‫ַ‬ ‫גאנצן‬ ‫געטאן‪ ,‬כדי אונטערצוברענגען דעם ַ‬ ‫ָ‬ ‫קאנט‪ַ ,‬אז די ציונים און זייערע שליחים‬ ‫בא ַ‬‫עס איז שוין היינט ַ‬
‫סעודת הודאה כ"א כסלו תשמ"ח)‬ ‫מ'האט‬
‫ָ‬ ‫וואס‬‫אונגארישע אידן‪ ,‬און פון די ַאלע כוחות ָ‬ ‫ַ‬ ‫די‬ ‫ראטעווען‬ ‫רשלאסן ַאלע וועגן פון קענען ַ‬ ‫ָ‬ ‫פא‬
‫האבן אין יענע טעג ַ‬ ‫ָ‬

‫פרייטאג פרשת וישלח‪ ,‬י"ג כסלו תשע"ח‬

‫ָ‬ ‫‪30‬‬
‫ישעי' ז"ל‪ ,‬איידעם פון הגאון המפורסם רבי צבי‬ ‫דאר [שמעי'] פישער‪ .‬וזה טעות‪ ,‬כי לא הי'‬ ‫טעא ָ‬ ‫ָ‬ ‫נאר‬
‫האבען מציל געווען דעם רבי'ן‪ָ ,‬‬ ‫וואס זיי ָ‬‫ָ‬ ‫לטובה ולברכה די ערליכע חרד'ישע עסקנים‬
‫הירש חריף זצ"ל בעמח"ס טיב גיטין‪ ,‬ביי וועמען‬ ‫חתנו‪ ,‬אלא שמשו של דודי‪ .‬ולפני שהי' צריכה‬ ‫פארקערט‪ ,‬אין זכות פון דעם צדיק הדור און‬ ‫ַ‬ ‫האבן‬‫בודאּפעסט‪ ,‬וועלכע ָ‬ ‫ַ‬ ‫הויּפטשטאט‬
‫ָ‬ ‫אין דער‬
‫געווארן זייענדיג‬ ‫ָ‬ ‫די מרת דבורה איז אויפגעצויגן‬ ‫הרכבת לנסוע הוחלט אצל דודי לא להניח למרן‬ ‫קדוש עליון מרן רבינו הקדוש זצוק"ל זענען‬ ‫פאר די‬ ‫באלייגט שווערע טויזענטער דאלער ַ‬ ‫ַ‬
‫וואס‬
‫פון קליינערהייט ַא יתומה‪ .‬די אהבת התורה ָ‬ ‫שליט"א [זי"ע] ליכנס ברכבת‪ .‬ובלילה באה אמו‬ ‫געווארן‪.‬‬
‫ָ‬ ‫אויך די ַאנדערע מיט אים ניצל‬ ‫אונגארן‪,‬‬
‫ַ‬ ‫ציוניסטישע–מאכערס בימים ההם אין‬ ‫ַ‬
‫האט‬ ‫האט מקבל געווען ביים הייליגן טיב גיטין‪ָ ,‬‬ ‫זי ָ‬ ‫של דודי‪ ,‬היינו זקנתי [מרת שרה גיטל ע"ה]‬ ‫יארן זענען שוין ַארויסגעקומען‬ ‫במשך די ָ‬ ‫באוויליגן ַאריינצונעמען עטליכע‬ ‫זאלן ַ‬ ‫ַאז די זיי ָ‬
‫טאכטער מרת שרה‬ ‫פאר איר ָ‬ ‫זי איבערגעגעבן ַ‬ ‫ואמרה שיראה למען השם‪ ,‬שיכניס את מרן‬ ‫וואס ווייזן‪ַ ,‬אז ווען נישט די‬
‫דאקומענטן ָ‬‫קלארע ָ‬‫ָ‬ ‫געציילטע פון די גרעסטע רבנים מפורסמים‬
‫רויסגעהאלפן‬
‫ָ‬ ‫האט כל ימי חייה ַא‬ ‫גיטל‪ ,‬וועלכע ָ‬ ‫שליט"א ברכבת‪ ,‬ואם לא — אז כל הרכבת לא‬ ‫פעולות פון די ערליכע עסקנים לטובת די הצלה‬ ‫לאנד‪ ,‬ובתוכם מרן רבינו הקדוש זי"ע‪ .‬און‬ ‫אין ַ‬
‫פאר הרבצת‬ ‫מאן מיט זיין הייליגע ַארבעט ַ‬ ‫איר ַ‬ ‫תסע‪ ,‬ולכן הכניס את מרן שליט"א בתא הרכבת‪.‬‬ ‫נסּפארט‬
‫ָ‬ ‫טרא‬
‫ַ‬ ‫גאנצער‬ ‫וואלט דער ַ‬ ‫פון רבי'ן‪ָ ,‬‬ ‫לאנגען‬ ‫געהאט ַא ַ‬ ‫ַ‬ ‫האבען‬ ‫הגם די רשעי הציונים ָ‬
‫התורה והיראה‪ ,‬ולהצלת היהדות בין אנשי הקהלה‪.‬‬ ‫ונמצא שהצלתו לא היתה ע"י הציונים — אלא‬ ‫דאקומענטן‬ ‫געפארן קיין אוישוויץ ר"ל‪ ,‬די ָ‬ ‫ָ‬ ‫חשבון מיט'ן רבי'ן‪ ,‬זייער שונא מושבע‪ ,‬און זיי‬
‫הגאון רבי שלמה פישער מיט זיין רביצין‬ ‫להיפוך‪ ,‬הם ניצלו על ידו‪."...‬‬ ‫ערשיינען אין "מושיען של ישראל" (ח"ח)‪ ,‬און‬ ‫געוואלט ַארייננעמען‬ ‫ָ‬ ‫האבען אים אוודאי נישט‬ ‫ָ‬
‫האבן זוכה געווען צו ַא געהויבענעם זון‪,‬‬ ‫ָ‬ ‫ווי עס ווערט געשילדערט אין "רועה ישראל"‬ ‫אין "מאפילה לאור גדול"‪.‬‬ ‫האט‬‫נסּפארט‪ָ .‬‬ ‫ָ‬ ‫טרא‬
‫ַ‬ ‫אין דעם ּפריווילעגירטן‬
‫ַא ת"ח ועובד ה' הרה"ג אהרן פישער זצ"ל‪,‬‬ ‫איז דער בעל החלומות ר' שמעי' פישער געווען‬ ‫האבן זיך נישט‬ ‫ָאבער השי"ת ַאזוי געפירט‪ַ ,‬אז זיי ָ‬
‫האט עולה געווען קיין ירושלים וואו‬ ‫וועלכער ָ‬ ‫ַא בן גדולים‪ַ ,‬א זון פון הגאון הגדול רבי שלמה‬ ‫פאדערונגען פון די‬ ‫געקענט ַאקעגענשטעלן די ָ‬
‫דארטיגע‬ ‫ער איז געווען זייער מקורב צו די ָ‬
‫גדולי וצדיקי הדור‪ ,‬ווי הגה"ק רבי יוסף חיים‬
‫קארלסבורג‪ ,‬וועלכער איז‬
‫געווען ַא תלמיד פון פריערדיגע גדולי הדור‪,‬‬
‫פישער ז"ל אב"ד ַ‬ ‫די עדות פון הגאון האדיר‬ ‫קאנצעליי‬ ‫דאקסישער ַ‬
‫בודאּפעסט‪ַ ,‬אז לכל הּפחות די עטליכע‬
‫רטא ָ‬ ‫מנהיגים פון דער ָא ָ‬
‫ַ‬ ‫אין‬
‫זאנענפעלד זצ"ל און הגה"ק הסבא קדישא‬ ‫ָ‬ ‫ובראשם מרן הכתב סופר מּפרעשבורג זצ"ל‪ ,‬און‬ ‫ראב"ד ירושלים זצ"ל‬ ‫זאלן אויך ַאריינגענומען‬ ‫גאונים מפורסמים ָ‬
‫לפאנדרי זצ"ל‪ .‬דער גאון רבי אהרן‬ ‫מהרש"א ַא ַ‬ ‫יונגערמאן איז ער אויפגענומען‬ ‫ַ‬ ‫נאך זייענדיג ַא‬ ‫ָ‬ ‫פאר ַא ריזיגן ּפרייז‪.‬‬ ‫נסּפארט ַ‬ ‫ָ‬ ‫טרא‬
‫ַ‬ ‫ווערן אין‬
‫געלאזט דרוקן די חיבורים פון זיין‬ ‫ָ‬ ‫האט‬
‫פישער ָ‬ ‫דאקסישע קהלה‬ ‫רטא ָ‬ ‫געווארן ַאלס רב אין די ָא ָ‬ ‫ָ‬ ‫וואס שילדערט‬ ‫אינעם ספר "רועה ישראל"‪ָ ,‬‬ ‫האבען זיך‬ ‫ָ‬ ‫נאך איידער עס‬ ‫ָ‬ ‫והשנית‪.‬‬
‫טאטן הגאון רבי שלמה זצ"ל‪" ,‬ייני עם חלבי"‪,‬‬ ‫ַ‬ ‫האט‬ ‫דייטשלאנד‪ ,‬וואו ער ָ‬ ‫ַ‬ ‫שטאט מינכן‪,‬‬ ‫ָ‬ ‫פון די‬ ‫גראפיע פון הגאון האדיר רבי‬ ‫לעבנס–ביא ַ‬
‫ָ‬ ‫די‬ ‫רטאציעס פון די‬ ‫דּפא ַ‬ ‫ָ‬ ‫נגעפאנגען די ביטערע‬ ‫ַ‬ ‫ָא‬
‫געווארן‬‫ָ‬ ‫"קרבני לחמי"‪ ,‬אויך זענען געדרוקט‬ ‫נאך דעם‬ ‫פאר אידישקייט‪ָ .‬‬ ‫אויפגעטאן ַ‬ ‫ָ‬ ‫סאך‬ ‫ַא ַ‬ ‫ישראל יעקב פישער זצ"ל‪ ,‬ראב"ד העדה‬ ‫האט דער רבי‬ ‫אונגארישע אידן קיין אוישוויץ‪ָ ,‬‬ ‫ַ‬
‫פון אים זיינע אייגענע חיבורים‪ .‬הגאון רבי‬ ‫גרויסווארדיינער‬ ‫ַ‬ ‫איז ער דורך די המלצה פונעם‬ ‫החרדית בירושלים עיה"ק‪ ,‬איז ַאריינגעדרוקט‬ ‫זי"ע זיך ּפרובירט ַאריבערצושמוגלען די גרעניץ‬
‫אהרן פישער איז געווען פון די לוחמי מלחמת‬ ‫רב‪ ,‬הגאון הגדול רבי משה הערש פוקס זצ"ל‪,‬‬ ‫נאטיץ בכי"ק‪ ,‬וואו‬ ‫אינטרעסאנטער ָ‬ ‫ַ‬ ‫געווארן ַאן‬ ‫ָ‬ ‫געכאּפט‪ ,‬און‬ ‫ַ‬ ‫האט זיי ָאבער‬ ‫קיין רומעניע‪ .‬מען ָ‬
‫האט לוחם‬ ‫ה' בירושלים מיט מסירות נפש‪ ,‬ער ָ‬ ‫געווארן ַאלס רב אין די גרויסע‬ ‫ָ‬ ‫אויפגענומען‬ ‫ער ערקלערט ַאז די וועלטס מיינונג ַאז דער רבי‬ ‫גאנצע גרוּפע‪ ,‬ורבינו הקדוש זי"ע בתוכם‪,‬‬ ‫די ַ‬
‫געווען ַאקעגן די משכילים און די ציונים‪ .‬ער‬ ‫וואס איז אין יענע‬ ‫קארלסבורג‪ ,‬רומעניע‪ָ ,‬‬ ‫שטאט ַ‬ ‫ָ‬ ‫געווארן דורך די ציונים‬ ‫ָ‬ ‫געראטעוועט‬ ‫ַ‬ ‫זי"ע איז‬ ‫געווארען און ַאריינגעפירט‬ ‫ָ‬ ‫זענען ַארעסטירט‬
‫באוואוסטן גאון‬ ‫פאטער פונעם ַ‬ ‫איז געווען דער ָ‬ ‫טוס‪-‬קווא קהלה‪,‬‬
‫ָ‬ ‫שטא‬ ‫ַ‬ ‫מאדערנע‬ ‫צייטן געווען ַא ָ‬ ‫פארקערט! די ציונים‬ ‫פאלש! ס'איז ּפונקט ַ‬ ‫איז ַ‬ ‫געטא אין קלויזענבורג‪ .‬ערשט ווען‬ ‫ָ‬ ‫געווארן אין‬ ‫ָ‬
‫און פוסק רבי ישראל יעקב פישער זצ"ל ראב"ד‬ ‫פון רייכע פרייע ּפערזענליכקייטן‪ .‬וויסנדיג‬ ‫געראטעוועט‬ ‫ַ‬ ‫גאר‬‫נסּפארט זענען ָ‬ ‫ָ‬ ‫טרא‬
‫ַ‬ ‫פון דעם‬ ‫האבען גענומען ַארויסזוכן זייערע‬ ‫די ציונים ָ‬
‫נאמען געגעבן‬ ‫האט ַא ָ‬ ‫ירושלים ת"ו‪ ,‬וועמען ער ָ‬ ‫נאר הגאון רבי שלמה פישער מיט זיינע‬ ‫ַאז ָ‬ ‫דערפאר‬
‫ַ‬ ‫נאר בזכות דעם רבי'ן‪ .‬און‬ ‫געווארן ָ‬ ‫ָ‬ ‫מיוחסים און ּפריווילעגירטע און זיי ַארויפגעפירט‬
‫ישראל יעקב לויט די עצה פון זיין רבי'ן הגאון‬ ‫ראטעווען די‬ ‫זעלטענע כשרונות‪ ,‬וועט קענען ַ‬ ‫זאל‬ ‫האבן זיי זיך געבעטן צום רבי'ן זי"ע ער ָ‬ ‫ָ‬ ‫בודאּפעסט‪ ,‬איז אויך דער רבי זי"ע נכלל‬ ‫ַ‬ ‫קיין‬
‫נאכ'ן קדוש‬ ‫זאנענפעלד זצ"ל‪ָ ,‬‬ ‫רבי יוסף חיים ָ‬ ‫דאקסי‪.‬‬ ‫רטא ָ‬ ‫קהלה און עס צוריקברענגען צו די ָא ָ‬ ‫נסּפארט‪.‬‬
‫ָ‬ ‫טרא‬
‫ַ‬ ‫מיטקומען אין דעם‬ ‫האט‬‫וואס מען ָ‬ ‫געווארן אין יענער גרוּפע — ָ‬ ‫ָ‬
‫דיהאן זצ"ל הי"ד‪ ,‬וועמען די‬ ‫ַ‬ ‫רבי יעקב ישראל‬ ‫האט ָאבער נישט געוואוסט ַאז‬ ‫הגר"ש פישער ָ‬ ‫האט‬ ‫וואס ָ‬‫דער ראב"ד זצ"ל איז געווען דער ָ‬ ‫דעמאלט בכלל נישט געוואוסט וואו דער‬ ‫ָ‬ ‫נאך‬ ‫ָ‬
‫קאמף‬ ‫האבן אומגעברענגט צוליב זיין ַ‬ ‫ציונים ָ‬ ‫טוס‪-‬קווא קהלה‪ ,‬ביז ווען ער‬ ‫ָ‬ ‫שטא‬
‫ַ‬ ‫דאס איז ַא‬ ‫ָ‬ ‫געהערט די אמת'דיגע געשיכטע ַארום דעם הצלה‬ ‫נסּפארט וועט אויסבינדן — און שּפעטער‬ ‫ָ‬ ‫טרא‬
‫ַ‬
‫פאר די הצלה פון די עדה‬ ‫קעגן ציונות און ַ‬ ‫האט געזען‬ ‫קארלסבורג און ָ‬ ‫איז ָאנגעקומען קיין ַ‬ ‫נסּפארט פון זיין פעטער ר' שמעי'‪ָ ,‬אדער‬ ‫ָ‬ ‫טרא‬
‫ַ‬ ‫געווארן אין‬ ‫ָ‬ ‫איז דער רבי זי"ע ַאריינגענומען‬
‫החרדית‪.‬‬ ‫דארט איז‬ ‫די גייסטיגע ירידה פון קהלה‪ ,‬און ָ‬ ‫דאר‬ ‫"טעא ָ‬ ‫ָ‬ ‫מ'האט אים גערופן אין רומעניע‬ ‫ָ‬ ‫ווי‬ ‫פאר יעדן פון‬ ‫נסּפארט‪ַ .‬‬ ‫ָ‬ ‫טרא‬
‫ַ‬ ‫דעם בערגן‪-‬בעלזן‬
‫געהאט ַאן עלטערן ברודער‬ ‫ַ‬ ‫האט‬ ‫רבי אהרן ָ‬ ‫שטאטוס‪-‬‬ ‫ַ‬ ‫דאס איז ַא‬ ‫געווארן ַאז ָ‬ ‫ָ‬ ‫ער געוואויר‬ ‫פישער"‪ ,‬וועלכער איז געווען דער ָאנפירער‬ ‫האט‬‫אונגארן‪ָ ,‬‬ ‫ַ‬ ‫די געציילטע גדולי הרבנים אין‬
‫רבי שמעי'‪ ,‬דער עלטסטער זון פונעם‬ ‫געוואלט ַאנטלויפן‬ ‫ָ‬ ‫האט ער‬ ‫קווא קהלה‪ .‬קודם ָ‬ ‫ָ‬ ‫געטא‪,‬‬
‫ָ‬ ‫יודען‪-‬ראט פונעם קלויזנבורגער‬ ‫ַ‬ ‫פונעם‬ ‫קאנצעליי‬ ‫דאקסישע ַ‬ ‫רטא ָ‬ ‫בודאּפעסטער ָא ָ‬ ‫ַ‬ ‫די‬
‫קארלסבורגער רב‪ ,‬און לויט ווי‬ ‫דערמאנטן ַ‬ ‫ַ‬ ‫האבן אים‬ ‫דארט‪ָ ,‬אבער די גדולי הדור ָ‬ ‫פון ָ‬ ‫באאיינפלוסט‬ ‫האט ַ‬ ‫וואס ָ‬ ‫און ער איז געווען דער ָ‬ ‫האבען‬ ‫ראּפגעלייגט ַא הון תועפות‪ .‬די ציונים ָ‬ ‫ַא ָ‬
‫דערמאנט אים אין די הקדמה פון‬ ‫ַ‬ ‫רבי אהרן‬ ‫געלאזט‪ ,‬וויסנדיג ַאז ער איז‪ ,‬מיט זיינע‬ ‫ָ‬ ‫נישט‬ ‫זיינע ציוניסטישע חברים אינעם יודען‪-‬‬ ‫געהאט קיין ברירה‪ ,‬און נגד רצונם‬ ‫ַ‬ ‫ּפשוט נישט‬
‫אויסגעצאלט ַא הון רב‬ ‫ָ‬ ‫האט ער‬ ‫זיינע ספרים‪ָ ,‬‬ ‫געבענטשטע פעאיגקייטן‪ ,‬בכח איבערצודרייען‬ ‫זאלן ַארייננעמען דעם רבי'ן אינעם‬ ‫ראט זיי ָ‬ ‫ַ‬ ‫האבען זיי געמוזט ַארייננעמען דעם רבי'ן זי"ע‪,‬‬ ‫ָ‬
‫טאטן‪ .‬ר' שמעי'‬ ‫צו דרוקן די ספרים פון זיין ַ‬ ‫די קהלה‪ ,‬וכך הוא‪ .‬מיט זיין חכמה און‬ ‫נסּפארט‪ ,‬ווייל אויב נישט וועלן זיי ַאלע‬ ‫ָ‬ ‫טרא‬
‫ַ‬ ‫האט זיי זיכער נישט געשמעקט‪.‬‬ ‫דאס ָ‬ ‫וואס ָ‬ ‫ָ‬
‫איז געווען ַא רעליגיעזער איד ַא שומר תורה‬ ‫באוויזן‬‫ַ‬ ‫האט ער‬ ‫גדלות בתורה ובצדקות‪ָ ,‬‬ ‫מאמע‬ ‫וויבאלד זיין ַ‬ ‫ַ‬ ‫געראטעוועט ווערן‪.‬‬ ‫ַ‬ ‫נישט‬ ‫פארפיגט אויף‬ ‫דעמאלט ַ‬ ‫ָ‬ ‫האבען‬ ‫די ציונים ָ‬
‫בארוף איז ער געווען ַאן‬ ‫ומצוות‪ָ ,‬אבער פון ַ‬ ‫קארלסבורגער קהלה פון‬ ‫איבערצודרייען די ַ‬ ‫מאל‬ ‫האט זיך צו אים עטליכע ָ‬ ‫פון יענע וועלט ָ‬ ‫האבען זיי נישט‬ ‫דאך ָ‬ ‫ריזיגע געלט אוצרות‪ָ .‬‬
‫דעּפוטאט‬
‫ַ‬ ‫קאט און ער איז געווען ַא‬ ‫דווא ַ‬ ‫ַא ָ‬ ‫דאקסישע‬ ‫רטא ָ‬ ‫טוס‪-‬קווא קהלה צו ַאן ָא ָ‬ ‫ָ‬ ‫שטא‬
‫ַ‬ ‫ַא‬ ‫האבן זיך אויך‬ ‫ַאנטּפלעקט אין חלום‪ ,‬און פון דעם ָ‬ ‫ראטעווען‬ ‫געוואלט געבן אויסלייז–געלט צו ַ‬ ‫ָ‬
‫האט‬ ‫רלאמענט‪ ,‬וואו ער ָ‬ ‫ּפא ַ‬ ‫אינעם רומענישן ַ‬ ‫קהלה פון אידן שומרי תורה ומצוות‪ .‬זיין הייליגע‬ ‫דערשראקן‪ .‬צווישן ַאנדערע‬ ‫ָ‬ ‫דארטיגע ציונים‬ ‫די ָ‬ ‫אייראּפע‪,‬‬
‫ָ‬ ‫נאך–לעבן געבליבענע אידן אין‬ ‫די ָ‬
‫דאר פישער"‪.‬‬ ‫"טעא ָ‬ ‫ָ‬ ‫נאמען‬ ‫פיגורירט אונטער'ן ָ‬ ‫גאנצן‬ ‫געווארן דורכ'ן ַ‬ ‫ָ‬ ‫באוואונדערט‬ ‫ַארבעט איז ַ‬ ‫קאסטנער'ס‬ ‫יאזעף פישער‪ ,‬ד"ר ַ‬ ‫איז געווען ד"ר ָ‬ ‫ראטעווען‬ ‫האט מען געקענט ַ‬ ‫פאר געלט ָ‬ ‫כאטש ַ‬ ‫ָ‬
‫פראקציע אין‬ ‫ַ‬ ‫האט געגרינדעט ַא אידישע‬ ‫ער ָ‬ ‫באשרייבונגען אין‬ ‫יהדות החרדית‪ ,‬ווי מ'זעט פון ַ‬ ‫קאסטנער'ן‬ ‫באאיינפלוסט ַ‬ ‫האט ַ‬ ‫שווער‪ ,‬וועלכער ָ‬ ‫הונדערטער טויזענטער אידן‪.‬‬
‫פאטער ברענגט‬ ‫רלאמענט‪ ,‬זיין ָ‬ ‫ּפא ַ‬ ‫רומענישן ַ‬ ‫נאך זיין‬ ‫זשורנאלן פון יענע תקופה ָ‬ ‫ַ‬ ‫חרדי'שע‬ ‫נסּפארט‬ ‫ָ‬ ‫טרא‬‫ַ‬ ‫ַאריינצונעמען דעם רבי'ן אינעם‬ ‫ַאזוי איז אויך געווען אפילו אין דער‬
‫אין זיינע ספרים חידושי תורה פון ר' שמעי' און‬ ‫פטירה‪.‬‬ ‫באן‬ ‫ַאקעגן זיין ווילן‪ ,‬ווייל ַאנדערש וועט די ַ‬ ‫האט‬‫נסּפארט ָ‬ ‫ָ‬ ‫טרא‬
‫ַ‬ ‫לעצטער מינוט‪ ,‬ווען דער‬
‫פארמעגן‬ ‫פאר'ן שטיצן מיט זיין ַ‬ ‫דאנקט אים ַ‬ ‫ער ַ‬ ‫אויך זיין רביצין‪ ,‬הרבנית שרה גיטל ע"ה‪ ,‬וועלכע‬ ‫געראטעוועט ווערן‪.‬‬ ‫ַ‬ ‫נישט‬ ‫באפרייט ווערן‬ ‫געדארפט ַ‬ ‫ַ‬ ‫שוין אייגענטליך‬
‫אויסצוהאלטן זיין זון רבי‬ ‫ַ‬ ‫מיט סכומים נכבדים‬ ‫פאר די הצלה‬ ‫איז געווען די שליח מן השמים ַ‬ ‫דא מעתיק זיין דעם העתק פונעם‬ ‫מיר וועלן ָ‬ ‫רויסגעלאזט ווערען קיין שווייץ‪ ,‬אין דער‬ ‫ָ‬ ‫און ַא‬
‫אהרן‪ ,‬וועלכער לעבט בדוחק בארה"ק‪.‬‬ ‫דאס‬‫געראטעוועט ָ‬ ‫ַ‬ ‫האט‬ ‫פון רבי'ן זי"ע‪ ,‬וועלכער ָ‬ ‫וואס איז געדרוקט אינעם בוך "רועה‬ ‫כתב–יד ָ‬ ‫האבען ווידער די‬ ‫נאכט פון כ"א כסלו תש"ד‪ָ ,‬‬ ‫ַ‬
‫רבי אהרן שרייבט אין זיין הקדמה אויף זיין‬ ‫גאנצע יהדות החרדית‬ ‫דאס ַ‬ ‫יהדות ַאמעריקע און ָ‬ ‫ישראל" עמוד ק"ג‪:‬‬ ‫געוואלט געבען‬ ‫ָ‬ ‫ציוניסטישע מנהיגים נישט‬
‫פאלגענד‪:‬‬ ‫ברודער ר' שמעי' ווי ָ‬ ‫נאך די וועלט קריג‪ .‬די שליחת החלום הרבנית‬ ‫ָ‬ ‫"הנני מודיע בשער בת רבים‪ ,‬דהעולם חשבו‬ ‫האבען‬ ‫נאציס ָ‬ ‫וואס די ַ‬ ‫דאלער ָ‬ ‫די ‪ 64‬טויזענט ָ‬
‫"רבי שמעי' נ"י זכות אבות תעמוד לו ותגן‬ ‫טאכטער פון הגאון‬ ‫שרה גיטל ע"ה איז געווען די ָ‬ ‫סטמאר זי"ע] ניצול ע"י‬ ‫ַ‬ ‫מא‬
‫דמרן [הגאה"ק ַ‬ ‫געפאדערט‪ .‬און חוץ לדרך הטבע איז געלונגען‬ ‫ָ‬
‫עליו באלף המגן ותסייעו בעסקו בצרכי ציבור‬ ‫וואמעסטע‪,‬‬ ‫נא ָ‬ ‫רבי שמעי' הלוי לעווי זצ"ל אב"ד ָ‬ ‫הציונים‪ .‬ולמעשה הי' להיפוך — שהציונים ניצלו‬ ‫יא‬
‫נסּפארט איז סוף כל סוף ָ‬ ‫ָ‬ ‫טרא‬
‫ַ‬ ‫ַאז דער‬
‫באמונה ולשם שמים"‪.‬‬ ‫אונגארן‪ .‬און איר מוטער הרבנית מרת דבורה‬ ‫ַ‬ ‫בזכות מרן שליט"א‪[ .‬ומעשה שהי' כך הי'‪ ]:‬כי‬ ‫געווארן קיין שווייץ‪.‬‬ ‫ָ‬ ‫רויסגעלאזט‬
‫ָ‬ ‫ַא‬
‫[פארזעצונג אין קומענדיגן נומער אי"ה]‬ ‫ָ‬ ‫טאכטער פון הגאון רבי יעקב‬ ‫ע"ה איז געווען ַא ָ‬ ‫שקאסטנער הי' חתנו של דודי‬ ‫ַ‬ ‫העולם אמרו‬ ‫רדאנקען‬ ‫פא ַ‬ ‫פאר די ציונים איז צו ַ‬ ‫נישט ַ‬

‫‪31‬‬ ‫‪Friday November 3, '17‬‬

‫איך האב געענטפערט אז מען האט עס שוין‬
‫אנגעטראגן‪ ,‬און עס איז נישט אינטערעסאנט ווייל‬
‫דער טאטע האט א סמַארטפָאון‪.‬‬
‫דער שמועס איז געגאנגען בערך אזוי‪:‬‬
‫שדכן‪" :‬אזוי‪ ,‬איר ווילט זיך נישט משדך זיין מיט‬
‫קיין ביזנעסלייט?"‪.‬‬
‫איך‪" :‬איך ווייס נישט פארוואס דו זאגסט דאס‪.‬‬
‫איך בין א ביזנעסמַאן‪ ,‬און איך האב נישט קיין‬
‫סמַארטפָאון‪ .‬איך קען ַאסַאך יונגעלייט וואס זענען‬
‫ביזנעסלייט ָאן קיין סמַארטפָאון‪ .‬ביזנעסמַאן מיט‬
‫סמַארטפָאון האבן נישט קיין שייכות"‪.‬‬
‫שדכן‪" :‬אבער דער טאטע דארף עס האבן פאר‬
‫פרנסה"‪.‬‬
‫איך‪" :‬זאל ער עס האבן געזונטערהייט‪ .‬אבער‬
‫איך דארף זיך נישט משדך זיין מיט אים"‪.‬‬
‫שדכן‪" :‬קוק אהער‪ ,‬מען דארף זיין רעַאליסטיש‪.‬‬
‫אז דו זאגסט יעצט‪ ,‬ביי דיין ערשטע קינד‪ ,‬אז דו‬
‫וועסט נישט נעמען איינער מיט א סמַארטפָאון‪,‬‬
‫וואס וועסטו טון אין ‪ 20‬יאר ארום ביי דיין‬
‫יונגסטע? אויך‪ ,‬דו בַאגרעניצסט זייער שטארק‬
‫דיינע מעגליכקייטן"‪.‬‬
‫איך‪" :‬קוק אהער‪ .‬עס זענען דא זיבעציג פעלקער‪,‬‬
‫און א איד קען זיך נאר משדך זיין מיט איינס פון‬
‫די זיבעציג פעלקער‪ .‬ער איז מורא'דיג שטארק‬
‫בַאגרעניצט‪ .‬און אין די אידישע פאלק‪ ,‬זענען דא‬
‫פרייע‪ ,‬ליטווישע‪ ,‬חסיד'ישע‪ ,‬און יעדער וועלט‬
‫אויס וואו ער וויל זיך בַאגרעניצן‪ .‬האב איך מחליט‬
‫געווען אז איך וועל נאר נעמען איינער וואס האט‬
‫נישט קיין סמַארטפָאון"‪.‬‬
‫שדכן‪" :‬אבער מען דארף חתונה מאכן די‬
‫קינדער"‪.‬‬
‫איך‪" :‬איך האב נישט חתונה געהאט צו האבן‬
‫קינדער און זיי אוועקגעבן פאר'ן שטן‪."...‬‬
‫דער דאקטאר האט מיר נישטַאמָאל באמערקט‬
‫ולנזהר שלימים תן‬
‫איך בין יעצט אין סאטמארן כולל אין בָארָא‬
‫ּפַארק‪ ,‬און מען צאלט דארט ‪ 50‬דָאלער מער א‬
‫חודש פאר איינער וואס האט נישט קיין טעקסט‪.‬‬
‫נדישאן‬
‫ָ‬
‫מען קען זיך באגיין ָאן דעם‬
‫די כלים טראגן האט שטארקע ענליכקייטן צו ַאן‬
‫הרה"ג ישראל דוד שלעזינגער שליט"א האט‬
‫דערציילט אז ער האט געבעטן זיין עולם אז דער‬
‫וואס קען‪ ,‬זאל אוועקלייגן זיינע כלים אויף ביז נאך‬
‫די הייליגע טעג‪.‬‬
‫א שיינער טייל פונעם ציבור האט זיך צוגעשטעלט‪,‬‬
‫און א טייל האבן איינגעזען אז זיי קענען זיך באגיין‬
‫ָאן דעם‪ ,‬און האבן עס למעשה נישט צוריקגענומען‪.‬‬
‫ער איז געבליבן מיט א גרויסע הויפן פון כלים וואס‬
‫קיינער ּפלַאנט נישט צוריקצונעמען‪...‬‬
‫איך האב שוין געקענט דעם דאקטאר‬
‫שוין פון לאנגע יארן אלס א קלַאסישער און‬
‫ַאריסטַאקרַאטישער מענטש‪ .‬זעענדיג אז ער איז‬
‫שוין פארנומען אזוי לאנג אויף זיין סמַארטפָאון‪,‬‬
‫ווישט אהער און אהין מיט גאר ַאן אנגעצויגענע‬
‫געזיכט‪ ,‬בין איך געווען נייגעריג מיט וואס דער‬
‫גרויסער ּפרָאפעסָאר איז פַארנומען‪ ,‬בין איך‬
‫לַאנגזַאם צוגעגאנגען צום פענסטער וואו דער‬
‫דאקטאר איז געזעסן כאילו איך וויל ַארויסקוקן‬
‫אינדרויסן‪.‬‬
‫זענען קעגן 'השומרים'‪ ,‬נאר וועגן דעם לאזטו נישט?‬
‫זייענדיג אזוי פארטוען אין זיין סמַארטפָאון מיט א‬
‫'געים' ווי ער ּפרובירט מיט אלע כוחות צו כַאּפן די‬
‫רויטע בָאליס‪ ...‬צו באקומען נאך עטליכע ּפוינטס‪!...‬‬
‫עיר–קא‬
‫ָ‬ ‫די ענליכקייט צו ַאן‬
‫עיר–קָאנדישָאן‪:‬‬
‫‪ )1‬עס פארמאגט א פילטער‪.‬‬
‫‪ )2‬עס מאכט קַאלט‪.‬‬
‫ַא שמועס צווישן ַא שדכן און‬
‫ביזנעסמאן‪:‬‬
‫ַ‬ ‫ַא חשוב'ן‬
‫שטארק פארטון אין זיין סמַארטפָאון‪ ,‬ווארשיינליך‬
‫א שדכן האט מיר גערופן ָאנצוטראגן א שידוך‪.‬‬
‫אינטערעסאנטע‬
‫מעסעדזשעס‬
‫גענומען פון 'השומרים טעלעפאן ליניע' ווי צוהערער לאזן‬
‫מעסעדזשעס אויף ‪ #3-1-9 845-400-1111‬פון די מעין מעניו‬
‫"ביזי‪-‬נעס" זי ווילן זיך האלטן 'ביזי'‪ ...‬דאס איז‬
‫טאקע ביזוי בזיונות‪..‬‬ ‫ער דאווענט נוסח אריז"ל‪...‬‬
‫עס דערציילט מיר א אינגערמאן‪ַ ,‬אז פאריגע‬
‫נישט געוואוסט אז די רבנים‬ ‫וואך האט ער געדאווענט אין גרויסן בָאבוב'ער‬
‫זענען קעגן 'השומרים'‪!...‬‬ ‫ביהמ"ד אויף ‪ 48‬אין בָארָא ּפַארק‪ ,‬דארט שטייט‬
‫א גרויסן טָאוועל 'אזהרה חמורה' קעגן ארויסנעמען‬
‫טאטע‪ :‬יענקל איך וויל נישט זעהן דיר שּפילן‬ ‫די כלי בבית ה'‪.‬‬
‫מיט 'השומרים' קַארטלעך!‬ ‫זעט ער דארט ווי א איד שטייט און ער האלט‬
‫יענקל‪ :‬טַאטי? נאר וועגן די ‪ 2‬רבנים וועלכע‬ ‫א כלי‪ .‬גייט ער צו שיינערהייט און ער פרעגט אים‬
‫ווייזענדיג אויפ'ן טָאוועל‪" ,‬אנטשולדיגט‪" :‬איר‬
‫טאטע‪ :‬אזוי? נישט געוואוסט עס זענען דא‬ ‫זעהט וואס דא שטייט?"‪ .‬ענטפערט יענער‪" :‬איי‬
‫רבנים וואס זענען קעגן דעם? "קינד מיינס קענסט‬ ‫עם דַאווענינג מעריב"‪ .‬זאגט אים דער אינגערמאן‪:‬‬
‫שּפילן דערמיט‪.."..‬‬ ‫"איך ברענג אייך א סידור"‪ .‬ענטפערט יענער צוריק‪:‬‬
‫"איך דאווען 'נוסח אריז"ל'‪. ."..‬‬
‫פירט אויס דער אינגערמאן‪ ,‬איך האב קיינמאל נישט‬
‫דער דאקטאר ָאנגעצויגן אין‬ ‫געוואוסט אז דאס הייסט געדאווענט נוסח אריז"ל‪...‬‬
‫עראציע–צימער‬
‫ָא ּפ ַ‬ ‫ווי עס זעט אויס איז ער א קנַאּפער 'בעל‬
‫פרנסה'‪ ...‬אז ער קען זיך נישט ערלויבן צו קויפן א‬
‫איך בין געווען אין שּפיטָאל פאר ַאן ערנסטע‬ ‫קליינען סידור צו האבן אין טאש‪ ....‬און אויב האט‬
‫דורכגאנג‪ ,‬און מיט די הילף פון עסקנים בין איך‬ ‫ער נישט קיין פלאץ אין טאש זאל ער ארויסנעמען‬
‫אנגעקומען צו גאר א גרויסן אויסגערופענעם‬ ‫דעם כלי און אנשטאט דען לייגן דעם סידור‬
‫דאקטאר‪.‬‬
‫איך בין שוין געווען אין ָאּפערַאציע–צימער און‬
‫מען האט געווארט אז דער שטַאב זאל אריינקומען‪,‬‬ ‫ביזוי בזיונות‪...‬‬
‫אינצווישן האב איך געזען ווי דער דאקטאר איז גאר‬ ‫מענטשן טענה'ן אז זיי דארפן די כלים לצורך‬
‫פרנסה‪ ,‬פאר 'ביזנעס'‪ .‬דער אמת איז אבער אז רוב‬
‫מיט מעסעדזשעס‪.‬‬ ‫מענטשן דארפן עס נישט צוליב דעם‪ ,‬נאר פאר‬

‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪Day‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪Month‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪Nov. 30‬‬ ‫‪5:41‬‬ ‫‪4:28‬‬ ‫‪4:27‬‬ ‫‪3:13‬‬ ‫‪12:15‬‬ ‫‪11:45‬‬ ‫‪10:11‬‬ ‫‪9:47‬‬ ‫‪8:47‬‬ ‫‪7:02‬‬ ‫‪5:50‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ ‬‬

‫‪Dec. 1‬‬ ‫‪5:41‬‬ ‫‪4:28‬‬ ‫‪4:13‬‬ ‫‪4:27‬‬ ‫‪3:13‬‬ ‫‪12:16‬‬ ‫‪11:46‬‬ ‫‪10:11‬‬ ‫‪9:47‬‬ ‫‪8:48‬‬ ‫‪7:03‬‬ ‫‪5:51‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪Dec. 2‬‬ ‫‪5:40‬‬ ‫‪4:28‬‬ ‫‪4:27‬‬ ‫‪3:13‬‬ ‫‪12:45‬‬ ‫‪12:16‬‬ ‫‪11:46‬‬ ‫‪10:12‬‬ ‫‪9:48‬‬ ‫‪8:49‬‬ ‫‪7:04‬‬ ‫‪5:52‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪Dec. 3‬‬ ‫‪5:40‬‬ ‫‪4:28‬‬ ‫‪4:27‬‬ ‫‪3:13‬‬ ‫‪12:16‬‬ ‫‪11:47‬‬ ‫‪10:12‬‬ ‫‪9:48‬‬ ‫‪8:49‬‬ ‫‪7:05‬‬ ‫‪5:53‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪Dec. 4‬‬ ‫‪5:40‬‬ ‫‪4:27‬‬ ‫‪4:26‬‬ ‫‪3:13‬‬ ‫‪12:17‬‬ ‫‪11:47‬‬ ‫‪10:13‬‬ ‫‪9:49‬‬ ‫‪8:50‬‬ ‫‪7:06‬‬ ‫‪5:54‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪Dec. 5‬‬ ‫‪5:40‬‬ ‫‪4:27‬‬ ‫‪4:26‬‬ ‫‪3:13‬‬ ‫‪12:17‬‬ ‫‪11:47‬‬ ‫‪10:14‬‬ ‫‪9:50‬‬ ‫‪8:51‬‬ ‫‪7:07‬‬ ‫‪5:55‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ ‬‬

‫‪Dec. 6‬‬ ‫‪5:40‬‬ ‫‪4:27‬‬ ‫‪4:27‬‬ ‫‪3:13‬‬ ‫‪12:18‬‬ ‫‪11:48‬‬ ‫‪10:14‬‬ ‫‪9:50‬‬ ‫‪8:52‬‬ ‫‪7:08‬‬ ‫‪5:56‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪Dec. 7‬‬ ‫‪5:40‬‬ ‫‪4:27‬‬ ‫‪4:27‬‬ ‫‪3:13‬‬ ‫‪12:18‬‬ ‫‪11:48‬‬ ‫‪10:15‬‬ ‫‪9:51‬‬ ‫‪8:52‬‬ ‫‪7:09‬‬ ‫‪5:57‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪Dec. 8‬‬ ‫‪5:40‬‬ ‫‪4:27‬‬ ‫‪4:12‬‬ ‫‪4:27‬‬ ‫‪3:14‬‬ ‫‪12:18‬‬ ‫‪11:49‬‬ ‫‪10:15‬‬ ‫‪9:51‬‬ ‫‪8:53‬‬ ‫‪7:10‬‬ ‫‪5:58‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪Dec. 9‬‬ ‫‪5:40‬‬ ‫‪4:27‬‬ ‫‪4:27‬‬ ‫‪3:14‬‬ ‫‪12:47‬‬ ‫‪12:19‬‬ ‫‪11:49‬‬ ‫‪10:16‬‬ ‫‪9:52‬‬ ‫‪8:54‬‬ ‫‪7:11‬‬ ‫‪5:59‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬

‫‪‬‬
‫‪–‬‬
‫‪KJLIACH@GMAIL.COM‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬

‫פרייטאג פרשת וישלח‪ ,‬י"ג כסלו תשע"ח‬

‫ָ‬ ‫‪32‬‬
‫באשטעטיגונג פון‬ ‫נראו" זוכן ַ‬
‫מא ָ‬‫קרית יואל ווילעדזש און "יונייטעד ָ‬
‫ּפאלם–טרי"‬‫"טאון ָאוו ַ‬
‫האט געפירט צום ַ‬‫וואס ָ‬‫ּפמאך ָ‬
‫פאר'ן ָא ַ‬
‫געריכט ַ‬
‫פאר קרית יואל‬ ‫ַ‬ ‫לאיערס‬ ‫ָ‬ ‫גוישען‪— .‬‬
‫נראו" און "ּפרעזערוו‬ ‫מא ָ‬ ‫ווילעדזש‪" ,‬יונייטעד ָ‬
‫וואך‬‫רגאנגענע ָ‬ ‫פא ַ‬ ‫האבן די ַ‬ ‫ן–וואלי" ָ‬ ‫ַ‬ ‫דסא‬ ‫הא ָ‬ ‫ָ‬
‫קאורט ריכטערין‬ ‫געבעטן די סטעיט סוּפרים ָ‬
‫באזייטיגן די קעגנזייטיגע‬ ‫וואלש צו ַ‬ ‫גרעטשען ָ‬
‫געווארן‪,‬‬‫ָ‬ ‫קלאגעס וועלכע זענען ַאריינגעגעבן‬ ‫ַ‬
‫פאר די נייע‬ ‫אויסצופלאסטערן דעם וועג ַ‬ ‫ַ‬ ‫און‬
‫ּפאלם–טרי"‪.‬‬ ‫"טאון ָאוו ַ‬ ‫ַ‬
‫פאר קרית‬ ‫סטערטהאוז ַ‬ ‫ַ‬ ‫לאיערס מייקל‬ ‫די ָ‬
‫פאר‬ ‫ריטשמאנד ַ‬ ‫ָ‬ ‫יואל ווילעדזש און דעניעל‬
‫ן–וואלי" — "יונייטעד‬ ‫ַ‬ ‫דסא‬
‫הא ָ‬ ‫ָ‬ ‫"ּפרעזערוו‬
‫זאגן‪ַ ,‬אז "די אויסגעגליכענע צדדים‬ ‫נראו" ָ‬ ‫מא ָ‬ ‫ָ‬
‫ּפמאך איז באמת‬ ‫פאר ַאז זייער ָא ַ‬ ‫לייגן ָ‬
‫היסטאריש‪ .‬בעת די אויסגעגליכענע צדדים‬ ‫ָ‬
‫נצוהאלטן זייערע‬ ‫ַ‬ ‫פארליכטעט ָא‬ ‫זענען שוין ַ‬
‫זאל‬ ‫קאורט ָ‬ ‫רלאנגען זיי ַאז די ָ‬ ‫פא ַ‬ ‫טערמינען‪ַ ,‬‬
‫פארזיכערן‬ ‫סטיּפיולעישאן צו ַ‬ ‫ָ‬ ‫באשטעטיגן די‬ ‫ַ‬
‫ּפאבליק"‪.‬‬ ‫פאר'ן ָ‬ ‫פאר זיך און ַ‬ ‫אירע בענעפיטן ַ‬
‫קאנפליקטן‪ ,‬זענען די‬ ‫ָ‬ ‫יארן פון‬ ‫נאך ָ‬ ‫ָ‬
‫מאכן די ווילעדזש און‬ ‫רלאנג צו ַ‬ ‫פא ַ‬‫האום–רול ַ‬ ‫ָ‬ ‫קאמערשל‬ ‫פאר סיי וועלכע רעזידענץ און ָ‬ ‫ַ‬ ‫ווילעדזש–אוו–קרית–יואל‬
‫ָ‬ ‫מאכן די‬ ‫נויטיג צו ַ‬ ‫באשעפטיגט אין‬ ‫ַ‬ ‫"אויסגעגליכענע צדדים‬
‫טאון גרעניצן אייניג‪.‬‬ ‫ַ‬ ‫באדענס אין דערבנדיגע געגנטער אין‬ ‫ָ‬ ‫זאלן זיין אייניג‬ ‫ּפאלם–טרי" ָ‬ ‫"טאון ָאוו ַ‬‫און די ַ‬ ‫ס–יאר‪ ,‬געצילט‬ ‫דא ָ‬ ‫אינטענסיווע דיסקוסיעס ָ‬
‫נאר די ווילעדזש גרעניץ איז אויסגעגליכן‬ ‫ווי ָ‬ ‫נראו צו יושר'דיגע און גלייכע‬ ‫וו–מא ָ‬
‫ָ‬ ‫ון–א‬
‫טא ָ‬ ‫ַ‬ ‫יאר פונעם‬ ‫פאר צען ָ‬ ‫אין די זעלבע גרעניצן‪ַ ,‬‬ ‫נאר‬ ‫נישט בלויז צו לעזן זייערע שטרייטן‪ָ ,‬‬
‫ּפאלם–טרי" גרעניץ‪ ,‬וועט מען‬ ‫"טאון ָאוו ַ‬ ‫צו די ַ‬ ‫טערמינען‪.‬‬ ‫ּפאלם–טרי" גייט ַאריין‬ ‫"טאון ָאוו ַ‬ ‫ַ‬ ‫וואס‬
‫טאג ָ‬ ‫ָ‬ ‫ראם‬ ‫קאנסטרוקטיווע ַ‬ ‫פארמולירן ַא ָ‬ ‫אויך צו ָ‬
‫מוזן הערן די מיינונג פון די ווילעדזש וויילער אין‬ ‫די אויסגלייך נעמט אויך ַאריין די קריטישע‬ ‫אין עפעקט‪.‬‬ ‫קא–עקזיסטענץ‬ ‫ָ‬ ‫פארשטעלן פרידליכע‬ ‫ָ‬ ‫צו‬
‫וואלן וואס פאר ַא‬ ‫פאלגענדע ַאלגעמיינע ַ‬ ‫דער ָ‬ ‫טערמינען ַאז ביידע סקול–דיסטריקטס מוזן‬ ‫"טאון ָאוו‬
‫ַ‬ ‫קרית יואל ווילעדזש און די‬ ‫ּפראדוקטיווע‬ ‫ָ‬ ‫קאמיוניטיס און‬ ‫צווישן זייערע ָ‬
‫רלאנגען‬‫פא ַ‬‫דאס קען ַ‬ ‫סארט רעגירונג זיי ווילן‪ָ .‬‬ ‫ָ‬ ‫אויסגלייכן זייערע גרעניצן ַארויסצונעמען די‬ ‫באשיצן‪,‬‬ ‫ּפאלם–טרי" וועט נישט מוטיגן‪ַ ,‬‬ ‫ַ‬ ‫האנדלונגען דורך זייערע רעגירונגען"‪,‬‬ ‫ַ‬
‫ַא רעפערענדום ַאזוי פרי ווי דעם קומענדיגן‬ ‫באדנס פון די‬ ‫פרישע קרית יואל ַאנעקסירטע ָ‬ ‫פארמירונגען פון נייע‬ ‫ָאדער צוהעלפן די ָ‬ ‫לאיערס‪.‬‬ ‫שרייבן די ָ‬
‫נאוועמבער‪ ,‬ווען די וויילער וועלן ַארפן שטימען‬ ‫ָ‬ ‫נראו‪-‬וואודבורי סקול–דיסטריקט‪ .‬ביידע‬ ‫מא ָ‬ ‫ָ‬ ‫יאר פונעם‬ ‫פאר ‪ָ 10‬‬ ‫נראו ַ‬ ‫מא ָ‬‫ווילעדזשעס אין ָ‬ ‫צווישן די הויּפט טערמינען פון די‬
‫קאלע רעגירונג‬ ‫לא ַ‬‫זאל די ָ‬ ‫פראגע‪" :‬צי ָ‬ ‫אויף די ַ‬ ‫האבן שוין געשטימט‬ ‫ָ‬ ‫סקול–דיסטריקטס‬ ‫פאר די צייט צווישן די‬ ‫ּפאלם–טרי און ַ‬ ‫ָאנהּויב ַ‬ ‫סטיּפיולעישאן דורך די צדדים זענען‪:‬‬ ‫ָ‬
‫פונקציאנירן הויּפטזעכליך ַאלס ַא ווילעדזש‬ ‫ָ‬ ‫דערויף‪.‬‬ ‫באשטעטיגונג און איר ָאנהייב‪.‬‬ ‫ַ‬ ‫וואלי" וועט ָאּפשטעלן‬ ‫דסאן ַ‬ ‫הא ָ‬ ‫"ּפרעזערוו ָ‬
‫טאון?"‪.‬‬‫ָאדער הויּפטזעכליך ווי ַא ַ‬ ‫סטערטהאוז צוגעגרייט‬
‫ַ‬ ‫האט‬
‫גלייכצייטיג ָ‬ ‫דסאן‬
‫הא ָ‬ ‫נראו"‪ּ"/‬פרעזערוו ָ‬ ‫מא ָ‬‫‪" .3‬יונייטעד ָ‬ ‫נעקסעישאן‬
‫ָ‬ ‫ּפעלאט פון די ‪–164‬עיקער ַא‬ ‫ַ‬ ‫איר ַא‬
‫ּפראצעדור‬‫ָ‬ ‫סטערטהאוז ווייזט ָאן‪ַ ,‬אז די‬ ‫ַ‬ ‫פאר'ן קרית יואל ווילעדזש‪,‬‬ ‫ראנדום ַ‬ ‫מעמא ַ‬
‫ָ‬ ‫ַא‬ ‫וואלי" וועט זיך נישט קעגנשטעלן יושר'דיגע‪,‬‬ ‫ַ‬ ‫באקעמפונג פון‬ ‫באשטעטיגונגען און איר ַ‬ ‫ַ‬
‫'טאון‬‫וואס די ַ‬‫טאג ָ‬ ‫פארשנעלערן דעם ָ‬ ‫קען ַ‬ ‫ּפראצעדורן צו גרינדן‬ ‫ָ‬ ‫וואס לייגט אויס די‬ ‫ָ‬ ‫זאונינג און‬ ‫לעגאלע רעזידענץ ָ‬ ‫ַ‬ ‫לאגישע און‬ ‫ָ‬ ‫ּפראצעדור און מסקנות‪ ,‬און‬ ‫ָ‬ ‫די 'סיקר"ע'‬
‫זאל ַאריינגיין אין עפעקט‬ ‫ּפאלם–טרי' ָ‬ ‫ָאוו ַ‬ ‫פאראייניגטע‬ ‫פאר ַא ַ‬ ‫איין רעגירונג סיסטעם ַ‬ ‫ּפאלם–‬‫"טאון פון ַ‬ ‫ַ‬ ‫באשלוסן אין די‬ ‫ּפלענינג ַ‬ ‫קרית יואל ווילעדזש וועט ָאּפשטעלן איר‬
‫פאר די ַאקטיוויזירונג פון‬ ‫נואר–‪ַ '19‬‬ ‫יא ַ‬ ‫צו ַ‬ ‫"טאון ָאוו‬
‫ַ‬ ‫"ווילעדזש–אוו–קרית יואל" ‪/‬‬
‫ָ‬ ‫יאר‪.‬‬
‫טרי" ביז ‪ָ 10‬‬ ‫נעקסעישאן‬
‫ָ‬ ‫ּפעלאט איבער די ‪–507‬עיקער ַא‬ ‫ַ‬ ‫ַא‬
‫יאר פריער‬ ‫גאנץ ָ‬ ‫רעגירונג–פונקציעס‪ַ ,‬א ַ‬ ‫ּפאלם–טרי"‪.‬‬ ‫ַ‬ ‫ּפאלם–‬‫"טאון ָאוו ַ‬ ‫ַ‬ ‫קרית יואל און די‬ ‫צוריקווייזן‪.‬‬
‫דאס‬ ‫ון–לאו ַארטיקל–‪ָ ."5‬‬ ‫ָ‬ ‫"טא‬
‫ַ‬ ‫ווי אונטער'ן‬ ‫טאון‬‫זאגט‪ַ ,‬אז קרית יואל און דער ַ‬ ‫ער ָ‬ ‫טרי" וועט בלייבן אין די זעלבע גרעניצן‬ ‫"טאון ָאוו‬ ‫ַ‬ ‫קרית יואל ווילעדזש און די‬
‫וועט אויך אויסמיידן די אומזיכערהייט פון ַא‬ ‫נאכגיין צו‬ ‫וועלן זיך תיכף ָאנהייבן‪ ,‬און ָ‬ ‫יאר פון איר ָאנהייב‪.‬‬ ‫ַאמווייניגסטענס ביז ‪ָ 10‬‬ ‫לאנד–‬ ‫ּפאלם–טרי" וועלן נישט מוטיגן קיין ַ‬ ‫ַ‬
‫"טאון–‬‫רלאנג צו ַאמענדירן די ַ‬ ‫פא ַ‬‫האום–רול ַ‬ ‫ָ‬ ‫באמיאונגען‪,‬‬ ‫ַ‬ ‫פארענדיגן ַאלע נויטיגע‬ ‫ַ‬ ‫ּפאלם–טרי"‬ ‫"טאון ָאוו ַ‬ ‫ַ‬ ‫קרית יואל און די‬ ‫נראו צו‬ ‫וו–מא ָ‬ ‫ָ‬ ‫ון–א‬
‫טא ָ‬ ‫ַאנעקסעישאן פון די ַ‬
‫טאג‬‫לאו ַארטיקל–‪ "5‬איבער דעם עפעקטיוון ָ‬ ‫ָ‬ ‫ַאריינגערעכנט — ָאבער נישט באגרעניצט —‬ ‫מאכן דעם ווילעדזש'ס‬ ‫פארזעצן צו ַ‬ ‫וועט ָ‬ ‫"טאון ָאוו‬ ‫און‪/‬אדער די ַ‬ ‫ָ‬ ‫קרית יואל ווילעדזש‬
‫ּפאלם–טרי"‪.‬‬ ‫"טאון ָאוו ַ‬ ‫ניי–געשאפענע ַ‬ ‫ַ‬ ‫פון די‬ ‫צוזאמענשמעלצונג ָאדער‬ ‫ַ‬ ‫צו ַאנעקסעישאן‪,‬‬ ‫וואסער דיסטריביושאן סיסטעם צוטריטליך‬ ‫ַ‬ ‫וואס זענען‬ ‫ּפאלם–טרי"‪ ,‬סיידן די ‪ 56‬עקעירס ָ‬ ‫ַ‬

‫ּפאולס"‬
‫"זאמביע יוטיליטי ָ‬
‫ראּפצונעמען ָ‬
‫פאדערט אויף פירמעס ַא ָ‬
‫סקאופיס ָ‬
‫ָ‬
‫ראּפנעמען די‬ ‫פאר'ן ַא ָ‬ ‫נטווארטליך ַ‬ ‫ָ‬ ‫רא‬
‫פא ַ‬ ‫ַ‬ ‫סעמבלימאן דזשעימס‬ ‫ַ‬ ‫לבאני‪ַ — .‬א‬ ‫ָא ַ‬
‫שטאנג‪ ,‬די לעצטע יוטיליטי וועלכע‬ ‫ַ‬ ‫ַאלטע‬ ‫סקאופיס פון וואודבורי איז דער לעצטער‬ ‫ָ‬
‫האט געטוישט איר ליניע צו ַא נייעם‬ ‫ָ‬ ‫אויפצופאדערן פירמעס‬ ‫ָ‬ ‫בא ַאמטער‬‫ּפאבליק ַ‬ ‫ָ‬
‫שטאנג‪.‬‬ ‫ַ‬ ‫ּפאולס"‪.‬‬ ‫"זאמביע יוטיליטי ָ‬ ‫ראּפצונעמען די ָ‬ ‫ַא ָ‬
‫פאר איר‬ ‫קאנט ַ‬ ‫בא ַ‬‫ן–וואלי איז ַ‬ ‫ַ‬ ‫דסא‬
‫הא ָ‬ ‫"די ָ‬ ‫רלאזטע יוטיליטי‬ ‫פא ָ‬ ‫ַ‬ ‫דאס זענען‬ ‫ָ‬
‫נאטירליכע שיינקייט‪.‬‬ ‫ענווייראמענט און ַ‬ ‫ָ‬ ‫רגאנגענהייט‬ ‫פא ַ‬ ‫האבן אין די ַ‬ ‫וואס ָ‬
‫שטאנגען ָ‬ ‫ַ‬
‫קיינער וויל נישט זען ַא בינטל ַאלטע‬ ‫טעלעפאן ָאדער‬ ‫ָ‬ ‫געטראגן אויף זיך‬ ‫ָ‬
‫ּפאולס פוילט אויפ'ן‬ ‫ָ‬ ‫רויסגעווארפענע‬
‫ָ‬ ‫ַא‬ ‫עלעקטריק קעיבלס‪ָ ,‬אבער זענען שוין‬
‫געזאגט‪.‬‬‫ָ‬ ‫סקאופיס‬ ‫ָ‬ ‫האט‬ ‫ראוד"‪ָ ,‬‬ ‫זייט פונעם ָ‬ ‫געווארן דערנעבן מיט פרישע‪.‬‬ ‫ָ‬ ‫ערזעצט‬
‫ער האט צוגעגעבן‪ַ ,‬אז זיי קענען אויך‬ ‫שטאנגען‬
‫ַ‬ ‫ּפראבלעם איז ַאז די ַאלטע‬ ‫ָ‬ ‫דער‬
‫ּפאבליק–סעיפטי "בעת‬ ‫געפאר צו ָ‬ ‫ַ‬ ‫שטעלן ַא‬ ‫פארבליבן‬ ‫זענען טייל דורכגעשניטן און ַ‬
‫שוואך"‪.‬‬ ‫ַ‬ ‫זיי ווערן עלטער און מער‬ ‫שאפן בלויז קורץ–שלוסן‪,‬‬ ‫ּפלאץ‪ ,‬און ַ‬ ‫אויפ'ן ַ‬
‫ריטשארד‬
‫ַ‬ ‫טאון סוּפערווייזער‬ ‫רנוואל ַ‬ ‫ָ‬ ‫קא‬‫ָ‬ ‫בלאקירן‬
‫מוניקאציע ָאדער ָ‬ ‫ַ‬ ‫קא‬
‫רייסן איבער ָ‬
‫טאון ווערט‬ ‫געזאגט‪ַ ,‬אז זיין ַ‬ ‫ָ‬ ‫האט‬‫רענדעזא ָ‬ ‫ָ‬ ‫ראודס‪.‬‬ ‫די ָ‬
‫ּפאולס"‪.‬‬ ‫ָ‬ ‫"זאמביע‬ ‫ָ‬ ‫געשעדיגט דורך די‬ ‫"ּפאבליק סערוויס‬ ‫ָ‬ ‫לויט די סטעיט‬
‫נגעשלאסן אין די‬ ‫ָ‬ ‫האט זיך ָא‬ ‫רנוואל ָ‬ ‫ָ‬ ‫קא‬
‫ָ‬ ‫ראן אין‬ ‫פא ַ‬‫קאמישען" (ּפי–עס–סי)‪ ,‬זענען ַ‬ ‫ָ‬
‫אויפצופאדערן "סענטראל‬ ‫ָ‬ ‫באוועגונג‬ ‫ַ‬ ‫סקאופיס ‪'99‬סטע ַאסעמבלי דיסטריקט‬ ‫ָ‬
‫ּפאולס‪,‬‬ ‫ָ‬ ‫ראּפצונעמען די‬ ‫ַא ָ‬ ‫דסאן"‬ ‫הא ָ‬ ‫ָ‬ ‫ּפאולס"‬ ‫"זאמביע יוטיליטי ָ‬ ‫איבער ‪ָ 1,100‬‬
‫סּפעציעל לענגאויס מעין סטריט‪.‬‬ ‫באנוץ ָאבער זענען‬ ‫וואס זענען נישט אין ַ‬ ‫ָ‬
‫טשאק‬
‫ָ‬ ‫טאר‬
‫סענא ָ‬‫ַ‬ ‫יאר צוריק‪ ,‬איז‬ ‫איבער ַא ָ‬ ‫פארבליבן‪.‬‬ ‫דארט ַ‬ ‫ָ‬
‫אויפצופאדערן‬
‫ָ‬ ‫האל‬ ‫טאון ָ‬ ‫שומער געקומען צום וואוילקיל ַ‬ ‫פארפליכטעט‬‫ַ‬ ‫האבן זיך‬
‫ָ‬ ‫ראקלענד"‪ ,‬ביידע וועלכע‬‫ַ‬ ‫בא ַאמטע‬
‫באגעגענט מיט ַ‬ ‫האבן זיך שוין ַ‬ ‫די געזעצגעבער ָ‬
‫ּפאולס‪.‬‬ ‫אומבאנוצטע ָ‬ ‫ַ‬ ‫ראּפצונעמען די‬ ‫יוטיליטי פירמעס ַא ָ‬ ‫ּפאולס‪ .‬לויט די סטעיט געזעץ‪ ,‬איז‬
‫ראּפצונעמען די ָ‬
‫ַא ָ‬ ‫"ארענדזש און‬
‫דסאן געז ענד עלעקטריק" און ָ‬ ‫"הא ָ‬ ‫ָ‬ ‫פון‬

‫‪33‬‬ ‫‪Friday November 3, '17‬‬

‫ראן געשיקט ַא בריוו‬
‫וואלש‬ ‫קאורט ריכטערין ָ‬
‫באדן–אייגענטימער‪,‬‬
‫בא ָ‬ ‫גארדינער ַ‬
‫צו סטעיט סוּפרים ָ‬
‫נאמען פון צוויי ָ‬
‫לאיער ַ‬

‫אין ָ‬
‫ָ‬
‫טאריום‬
‫רא ָ‬
‫בוי–מא ַ‬
‫ָ‬ ‫נראו ענדיגט‬
‫וו–מא ָ‬
‫ָ‬ ‫ון–א‬
‫טא ָ‬ ‫ַ‬
‫בארעכטיגט צו‬
‫אויסנאם" צו די נייע‬
‫האט זיי נישט‬
‫מאּפעס‬ ‫סוב–דיוויזשאן ַ‬ ‫ָ‬
‫מיט די טענה ַאז זיי זענען ַ‬

‫וואלט ָ‬
‫ַ‬
‫טאון ָ‬
‫פאקטן‬
‫וויבאלד די ַ‬
‫ַא "סּפעציעלע ַ‬

‫געלאזט "פיילן" זייער‬

‫ַ‬ ‫זאונינג‬
‫ָ‬
‫ָ‬
‫אויף נייע רעזידענץ הייזער‬ ‫האט די‬ ‫ָ‬ ‫ערווארטעט‪,‬‬ ‫ַ‬ ‫נראו‪ — .‬ווי‬ ‫מא ָ‬ ‫ָ‬
‫דאס‬‫וואלטן ָ‬ ‫טאריום‪ .‬אויב זיי ָ‬ ‫רא ָ‬ ‫מא ַ‬ ‫פאר'ן ָ‬ ‫ַ‬ ‫באשטעטיגט רעוויזיעס צו‬ ‫ַ‬ ‫ון–באורד‬ ‫ָ‬ ‫טא‬ ‫ַ‬
‫וואלטן זיי געקענט‬ ‫געקענט "פיילן" פריער‪ָ ,‬‬ ‫זאונינג און געענדיגט ַא‬ ‫מוניציּפאלע ָ‬ ‫ַ‬ ‫די‬
‫האוזינג ּפלענער אויף‬ ‫פארזעצן מיט זייערע ַ‬ ‫ָ‬ ‫האט‬ ‫וואס ָ‬ ‫טאריום אויף נייע הייזער‪ָ ,‬‬ ‫רא ָ‬ ‫מא ַ‬ ‫ָ‬
‫געזאגט‪.‬‬ ‫ָ‬ ‫האט ער‬ ‫ראוד‪ָ ,‬‬ ‫ריי–היל ָ‬ ‫געעפנט דעם וועג צו קענען ווייטער בויען‬
‫ּפגעווארפן —‬ ‫ָ‬ ‫רעאגירט — און ָא‬ ‫האט ַ‬ ‫ראן ָ‬ ‫בא ָ‬ ‫ַ‬ ‫נאך ַא ‪–19‬חדשים איינפרירונג‪.‬‬ ‫הייזער ָ‬
‫נראו'ס‬ ‫וו–מא ָ‬ ‫ָ‬ ‫ון–א‬
‫טא ָ‬ ‫ַא בריוו פון איינעם פון ַ‬ ‫די ָאּפשטימונג איז ָאבער געווען ַא‬
‫קלאגע‬ ‫ַ‬ ‫האט דערקלערט די‬ ‫לאיערס וועלכער ָ‬ ‫ָ‬ ‫קולמינאציע‬ ‫ַ‬ ‫צעטיילטע‪ ,‬און איז געווען ַא‬
‫נאר די נייע‬ ‫ַאלס "מוט" (אומזיכער) ווי ָ‬ ‫פון ַאן אויסגעברייטערטע איבערזיכט פון​​‬
‫האט‬ ‫ראן ָ‬ ‫בא ָ‬ ‫געווארן‪ַ .‬‬ ‫ָ‬ ‫זאונינג איז ָאנגענומען‬ ‫ָ‬ ‫האט‬ ‫וואס ָ‬ ‫רעגולאציעס‪ָ ,‬‬ ‫ַ‬ ‫טאון'ס לענד‪-‬יוז‬ ‫די ַ‬
‫זאונינג וועט רעדוצירן‬ ‫גע'טענה'ט‪ַ ,‬אז די נייע ָ‬ ‫סאך ענדערונגען און נעמט ַאריין‬ ‫געשאפן ַא ַ‬ ‫ַ‬
‫וואס זיינע קליענטן קענען‬ ‫צאל הייזער ָ‬ ‫די ָ‬ ‫פארגרעסערונג און סיי ַא רעדוקצי ע‬ ‫סיי ַא ַ‬
‫פארמינערן די ווערד פונם‬ ‫בויען און וועט ַ‬ ‫האוזינג געדיכטקייט און‬ ‫אין די ערלויבטע ַ‬
‫האבן געקויפט מיט געוויסע‬ ‫וואס זיי ָ‬ ‫באדן ָ‬ ‫ָ‬ ‫קוואל‬
‫ַ‬ ‫פאר געגענטער מיט‬ ‫באשיצונגען ַ‬ ‫נייע ַ‬
‫געזאגט‪ַ ,‬אז‬ ‫ָ‬ ‫האט‬ ‫ערווארטונגען‪ .‬ער ָ‬ ‫ַ‬ ‫האוזינג‬ ‫ַ‬ ‫קאמּפריהענסיוו–ּפלען‬ ‫וואסער‪ .‬די ַאּפדעיטעד ָ‬ ‫ַ‬
‫צעווארפן‬ ‫ַ‬ ‫ּפראפיטן קען‬ ‫ָ‬ ‫די רעדוקציע אין די‬ ‫קאוד זענען דורך‬ ‫זאונינג ָ‬ ‫און ַאן ַאמענדירטע ָ‬
‫דעוועלאּפערס צו בויען‬ ‫ָ‬ ‫פאר‬ ‫די ּפלענער ַ‬ ‫טא ני‬ ‫קאונסיללייט ָ‬ ‫מיט ‪ 3‬קעגן ‪ ,2‬ווען די ַ‬
‫ראוד צו‬ ‫ראלעל צו ריי–היל ָ‬ ‫ּפא ַ‬ ‫ראוד ַ‬ ‫ַא ָ‬ ‫האבן‬ ‫לאן ָ‬ ‫קא ָ‬‫רדאון‪ ,‬מייק מעקגין און ריק ָ‬ ‫קא ָ‬ ‫ַ‬
‫מאכן‬ ‫ּפראיעקטן און לויזער ַ‬ ‫פארבינדן זייערע ָ‬ ‫ַ‬ ‫הארל י‬ ‫דאס געשטיצט‪ ,‬בעת סוּפערווייזער ַ‬ ‫ָ‬
‫פארקער אויף ריי–היל‪.‬‬ ‫די ַ‬ ‫ונסילמאן דזשערי מעקוו עיד‬ ‫ַ‬ ‫קא‬‫דאולס און ַ‬ ‫ָ‬
‫געזאגט‪ַ ,‬אז אויב די נייע‬ ‫ָ‬ ‫האט אויך‬ ‫ער ָ‬ ‫זענען געווען קעגן‪.‬‬
‫קאסטן‬ ‫קאמּפליצירט‪ ,‬וועט עס ָ‬ ‫זאונינג וועט זיין ָ‬ ‫ָ‬ ‫חרדי'שן ציבור צו זוכן פרישע געגענטער‬ ‫האלב‪-‬עיקער גורל מיט כמעט ‪ 1,270‬עיקערס‪.‬‬ ‫ַ‬ ‫רעזולטאט פון ַא‬ ‫ַ‬ ‫די ענדערונגען זענען ַא‬
‫זיינע קליענטן מער צייט און געלט דורך זיי‬ ‫טאון אויף די ַאנדערע זייט פונעם‬ ‫אינעם ַ‬ ‫פארקומען‬ ‫פארקערטע ענדערונג וועט ָ‬ ‫די ַ‬ ‫קאמּפריהענסיוו–ּפלען‬ ‫טאון'ס ָ‬ ‫רעוויזיע פון​​די ַ‬
‫ּפלענינג–באורד‬
‫ָ‬ ‫צווינגען צוריקצוקומען צו די‬ ‫רוט–‪.17‬‬ ‫צפון רוט–‪ ,17‬אין די געגנט נעבן קרית יואל‪.‬‬ ‫האט זיך אנגעהויבן ָאנהויב ‪ ,'16‬באגלייט‬ ‫וואס ָ‬ ‫ָ‬
‫פאר ווייטערדיגע איבערזיכט‪.‬‬ ‫ַ‬ ‫נאך ַאלץ אויסקוקן‬ ‫לאטס וועלן ָאבער ָ‬ ‫די ַ‬ ‫געזאונט‬
‫ָ‬ ‫וואס זענען יעצט‬ ‫ָ‬ ‫‪ 217‬עיקערס‬ ‫האוזינג בוי–‬ ‫טאריום אויף ַאלע ַ‬ ‫רא ָ‬ ‫מא ַ‬ ‫דורך ַא ָ‬
‫האט דעניס לינטש — ַא‬ ‫רעאקציע ָ‬ ‫ַ‬ ‫אין‬ ‫באשטייט‬ ‫וואס ַ‬‫ַאנדערש ווי אין קרית יואל‪ָ ,‬‬ ‫לאטס —‬ ‫פאר איין‪-‬עיקער און דריי‪-‬עיקער ַ‬ ‫ַ‬ ‫האט די‬ ‫פא רגענגענעם מערץ ָ‬ ‫ַארבעט‪ .‬דעם ַ‬
‫געזאגט‪ַ ,‬אז‬ ‫ָ‬ ‫ון–באורד —‬ ‫ָ‬ ‫טא‬ ‫פאר'ן ַ‬ ‫לאיער ַ‬ ‫ָ‬ ‫וואס ווערן‬ ‫נדאמיניומס ָ‬ ‫קא ָ‬ ‫ַאממיינסטענס פון ָ‬ ‫וואס זענען שוין ַאנטוויקעלט‬ ‫פיל דערפון ָ‬ ‫רגעשלאגענעם‬ ‫ָ‬ ‫פא‬
‫פארעפנ ט ליכט ַא ָ‬ ‫באורד ַ‬ ‫ָ‬
‫דאס‬‫זאונינג און ָ‬ ‫דאּפטירן די נייע ָ‬ ‫דאס ַא ָ‬ ‫ָ‬ ‫יארן געבויט אין ַא געדיכטקייט‬ ‫אין לעצטע ָ‬ ‫איין‪-‬פאמיליע הייזער — וועט ערלויבן‬ ‫ַ‬ ‫מיט‬ ‫קאמּפריהענסיוו–ּפלען און‬ ‫ַאּפדעיט פון ד י ָ‬
‫טאריום האט געלעזט‬ ‫רא ָ‬ ‫מא ַ‬ ‫ָ‬ ‫ענדיגן די‬ ‫פון ‪ָ 20‬אדער מער דירות ּפער עיקער‪ .‬אין‬ ‫לאטס‪ ,‬אויב עס וועט‬ ‫ַ‬ ‫פערטל‪-‬עיקער‬ ‫האט שּפעטער‬ ‫זאונינג ענדע ר ונגען‪ ,‬און ָ‬ ‫ָ‬
‫קלאגעס" פון ​​ די‬ ‫ַ‬ ‫"לעגאלע‬ ‫ַ‬ ‫רו ֿב ָאדער ַאלע‬ ‫נראו ערלויבן בלויז‬ ‫מא ָ‬ ‫נטראסט‪ ,‬וועט ָ‬ ‫ַ‬ ‫קא‬
‫ַ‬ ‫ַאריינגעצויגן ווערן סוער–סערוויס אין די‬ ‫ּפאבליק–הירינגען דערויף‪.‬‬ ‫ּפגעהאלטן ָ‬ ‫ַ‬ ‫ָא‬
‫געזאגט‪ ,‬אז די ריי–‬ ‫ָ‬ ‫האט‬ ‫דעוועלאּפערס‪ .‬ער ָ‬ ‫ָ‬ ‫איין‪-‬משּפחה הייזער און געדיכטקייט נישט‬ ‫לאט–גרויסקייט וועט‬ ‫געגענט‪ .‬די מינימום ַ‬ ‫זאונינג ענדערונגען אין די געביטן‬ ‫די ָ‬
‫באקומען‬ ‫דעוועלאּפערס קענען ַ‬ ‫ָ‬ ‫ראוד‬ ‫היל ָ‬ ‫גרעסער ווי פיר הייזער ּפער עיקער‪ ,‬ענליך‬ ‫זיין ‪–1‬עיקער אויב קיין סוער ווערט נישט‬ ‫נראו'ס ווילעדזשעס‬ ‫מא ָ‬ ‫ָ‬ ‫אינדרויסן פו ן‬
‫וואס זיי זוכן פון די נייע‬ ‫עקזעמּפשאן ָ‬ ‫ָ‬ ‫די‬ ‫מאל‪.‬‬
‫ווי קרית יואל ַא ָ‬ ‫אינסטאלירט‪ַ .‬א געגנט ַאביסל ווייטער פון‬ ‫ָ‬ ‫רעזולטאט פון ַארום ‪300‬‬ ‫ַ‬ ‫וועט ברענגען ַא‬
‫זאונינג בלויז אויב זיי קענען אויפווייזן אין‬ ‫ָ‬ ‫*‬ ‫קאונטי רוט–‬ ‫קרית יואל און גרעניצט זיך מיט ַ‬ ‫וואס‬ ‫נאכדעם ָ‬ ‫ּפאטענציעלע הייזער ָ‬ ‫ווייניגער ָ‬
‫האט ָאנגענומען‬ ‫ון–באורד ָ‬ ‫ָ‬ ‫טא‬ ‫געריכט ַאז די ַ‬ ‫קלאגעס‬ ‫ַ‬ ‫נאך עטליכע‬ ‫ָ‬ ‫דערווייל ליגן‬ ‫פאר‬
‫געזאונט ווערן ַ‬‫ָ‬ ‫ראוד) וועט‬ ‫(מאונטעין ָ‬ ‫‪ַ 44‬‬ ‫טאון א יז פולשטענדיג ַאנטוויקעלט‪.‬‬ ‫דער ַ‬
‫די ַאמענדמענטס אויסדריקליך צו שטערן‬ ‫פעדעראלע געריכטן קעגן‬ ‫ַ‬ ‫פאר סטעיט און‬ ‫ַ‬ ‫נשטאט די ביז–יעצטיגע‬ ‫ָ‬ ‫לאטס ַא‬ ‫‪–1‬עיקער ַ‬ ‫עס וועט ערל ויבן צו בויען ‪ 1,666‬הייזער‬
‫זייערע ּפלענער‪.‬‬ ‫באדן–‬‫טאריום ַאריינגעגעבן דורך ָ‬ ‫רא ָ‬ ‫מא ַ‬ ‫די ָ‬ ‫‪–3‬עיקערס‪.‬‬ ‫וואס זענען יעצט‬ ‫באדענס ָ‬ ‫אויף רעזידע נץ ָ‬
‫האבן דריי ריי–היל‬ ‫ָ‬ ‫אין סעּפטעמבער‬ ‫האוזינג‬ ‫באשטעטיגטע ַ‬ ‫ַ‬ ‫אייגענטימער מיט‬ ‫זאונינג אין יענע ערטער‬ ‫די גינסטיגערע ָ‬ ‫וואס‬ ‫פארגלייך צו ‪ָ 1,969‬‬ ‫אומאנטוויקעלט‪ ,‬אין ַ‬ ‫ַ‬
‫געקלאגט דעם‬ ‫ָ‬ ‫באדן–אייגענטימער‬ ‫ָ‬ ‫ראוד‬ ‫ָ‬ ‫ּפלענער‪.‬‬ ‫וואקסענדע‬ ‫ַ‬ ‫איז ַאן ַאנערקענונג פון די‬ ‫עס געווען מעגליך אונטער די עקזיסטירענדע‬
‫פעדעראלן געריכט‬ ‫ַ‬ ‫נראו אין‬ ‫וו–מא ָ‬ ‫ָ‬ ‫ון–א‬
‫טא ָ‬ ‫ַ‬ ‫טאריום‬ ‫רא ָ‬ ‫מא ַ‬
‫ָ‬ ‫נאכדעם וואס די‬ ‫ָ‬ ‫אויך‬ ‫פאר מער‬ ‫רלאנג פון די חרדי'שע געמיינדע ַ‬ ‫פא ַ‬ ‫ַ‬ ‫זאונינג‪.‬‬ ‫ָ‬
‫טאריום‪ ,‬מיט די טענה ַאז איר‬ ‫רא ָ‬ ‫מא ַ‬ ‫איבער די ָ‬ ‫רלאנגען‬ ‫פא ַ‬ ‫רגאנגענהייט‪ַ ,‬‬ ‫פא ַ‬ ‫איז שוין ַא ַ‬ ‫האוזינג און ַא געגנט וואו מען קען ָאנקומען‬ ‫ַ‬ ‫די גרעסטע ענדערונג וועט רעדוצירן‬
‫פאר די‬ ‫האוזינג ַ‬ ‫בלאקירן נייע ַ‬ ‫ָ‬ ‫ציל איז צו‬ ‫דעוועלאּפערס פון די געריכטן זיי‬ ‫ָ‬ ‫די‬ ‫דאנק‬
‫צושטאנד געקומען ַא ַ‬‫ַ‬ ‫דאס איז‬ ‫צופיס‪ָ .‬‬ ‫האוזינג געדיכטקייט אויף ‪1,070‬‬ ‫ערלויבטע ַ‬
‫חסיד'ישע געמיינדע‪ .‬זיי זוכן ַאנטשעדיגונגען‬ ‫פאראויס ווייטער מיט זייערע‬ ‫ָ‬ ‫לאזן‬ ‫ָ‬ ‫צו‬ ‫די אומערמידליכע ַארבעט פון די "קרית יואל‬ ‫פארגרעסערן די‬ ‫נראו דורך ַ‬ ‫מא ָ‬ ‫עיקערס אין ָ‬
‫זאגן‬ ‫וואס זיי ָ‬ ‫פארלֹוסטן — ָ‬ ‫פינאנציעלע ַ‬ ‫ַ‬ ‫פאר‬ ‫ַ‬ ‫זאונינג‪,‬‬ ‫ּפראיעקטן אונטער די פריערדיגע ָ‬ ‫ָ‬ ‫פארשטייער וועלכע זענען געזעסן‬ ‫ַאלייענס" ָ‬ ‫לאט–גרויסקייט אין יענע געגענט‬ ‫מינימום ַ‬
‫האבן געליטן און די ַאנולירונג פון די‬ ‫— זיי ָ‬ ‫באגרענצונגען אויף‬ ‫פארהיטן נייע ַ‬ ‫און צו ַ‬ ‫ּפלאנירער ַארויסצוברענגען‬ ‫ַ‬ ‫שעות מיט די‬ ‫טאון'ס‬ ‫וואס וועט זיין די ַ‬ ‫צו דריי עיקערס‪ָ ,‬‬
‫רעגולאציעס‪,‬‬ ‫ַ‬ ‫ּפארטמענטס‬ ‫עקסעסערי–א ַ‬ ‫ַ‬ ‫נייע‬ ‫באורד‬ ‫וואס די ָ‬ ‫ָ‬ ‫ּפארטמענטס‬ ‫עקסעסערי–א ַ‬
‫ַ‬ ‫די נויטווענדיגקייט פון צושטעלן גינסטיגע‬ ‫רעזולטאט פון‬ ‫ַ‬ ‫זאונינג‪ַ .‬אלס‬ ‫באגרעניצסטע ָ‬ ‫ַ‬
‫דאס דיסקרימינירט קעגן‬ ‫זאגן ַאז ָ‬ ‫וואס זיי ָ‬ ‫ָ‬ ‫יאר‪.‬‬ ‫רגאנגענעם ָ‬ ‫פא ַ‬ ‫באשטעטיגט דעם ַ‬ ‫האט ַ‬ ‫ָ‬ ‫זאונונג אין די געגענטער ַארום קרית יואל‪,‬‬ ‫ָ‬ ‫טאלע געגנט‬ ‫טא ַ‬ ‫פאלן די ָ‬ ‫די ענדערונג‪ ,‬וועט ַ‬
‫חסיד'ישע משּפחות‪.‬‬ ‫האט דער גוישען‬ ‫וואך ָ‬ ‫רגאנגענע ָ‬ ‫פא ַ‬ ‫די ַ‬ ‫כלאזן פונעם‬ ‫נא ָ‬
‫מאטיש ָ‬ ‫אויטא ַ‬ ‫ָ‬ ‫וואס וועט‬ ‫ָ‬ ‫פאר איין‪-‬עיקער ָאדער‬ ‫געזאונט ַ‬ ‫ָ‬ ‫וואס איז‬ ‫ָ‬

‫גרויסע אויסברייטערונג ביי די עמוירדזשענסי‬

‫שּפיטאל‬
‫ָ‬ ‫רנוואל"‬
‫ָ‬ ‫קא‬
‫דעּפארטמענט פון "סט‪ .‬לוק'ס ָ‬
‫ַ‬
‫האט ער דערקלערט‪.‬‬ ‫העלפן עמיצן ַאנדערש"‪ָ ,‬‬ ‫ערווארטעט‬
‫ַ‬ ‫שּפיטאל‬
‫ָ‬ ‫רנוואל"‬‫ָ‬ ‫קא‬
‫ניובורג‪" — .‬סט‪ .‬לוק'ס ָ‬
‫ַאן‬ ‫ַארייננעמען‬ ‫וועט‬ ‫אויסבעסערונגען‬ ‫די‬ ‫וואס וועט‬ ‫ּפראיעקט ָ‬ ‫ָ‬ ‫בוי–ארבעט אויף ַא‬ ‫ַ‬ ‫ָאנצוהייבן די‬
‫ּפלאץ וואו מען קען שנעל דערגיין וואס‬ ‫ַ‬ ‫אויסגעברייטערטע‬ ‫לאציע פון איר‬ ‫אינסטא ַ‬
‫ָ‬ ‫נישט בלויז אויסברייטערן די‬
‫ּפאציענט —‬‫פאר'ן ַ‬ ‫האנדלונג עס פעלט זיך אויס ַ‬ ‫בא ַ‬ ‫פאר ַא ַ‬ ‫ַ‬ ‫פארבעסערן‬ ‫נאר אויך צו ַ‬ ‫עמוירדזשענסי–דעּפארטמענט‪ָ ,‬‬
‫ַ‬
‫פאר מער בעטן; אויסברייטערן‬ ‫וואס רעדוצירט דעם נויט ַ‬ ‫ָ‬ ‫אירע סערוויסעס‪.‬‬
‫זאל קענען‬ ‫מבולאנסן ָ‬ ‫ַ‬ ‫צאל פון ּפלעצער וואו די ַא‬ ‫די ָ‬ ‫האט‬
‫דזשאן קוסעק מעקגירק ָ‬ ‫ַ‬ ‫שּפיטאל ּפרעזידענט‬‫ָ‬ ‫דער‬
‫שטאק העכער די‬ ‫ָ‬ ‫ַאריינקומען; און אויפבויען ַא צווייטע‬ ‫דאלער סטעיט‬ ‫מיליאן ָ‬ ‫ָ‬ ‫זאגנדיג ַאז ַא ‪8‬‬ ‫געמאכט די מעלדונג ָ‬ ‫ַ‬
‫בסערוואציע‬
‫ַ‬ ‫שאפן ַא ‪–10‬בעטן ָא‬ ‫עמוירדזשענסי–רום צו ַ‬ ‫געווארן דורך סטעיט–‬ ‫ָ‬ ‫ווארענט‬
‫בא ָ‬
‫וואס איז ַ‬ ‫"גרענט" ָ‬
‫דארפן‬
‫קראנק ָאבער ַ‬ ‫ַ‬ ‫פאר מענטשן וועלכע פילן זיך‬ ‫געגנט ַ‬ ‫ּפראיעקט‪.‬‬‫ָ‬ ‫האט ערמעגליכט די‬ ‫לארקין ָ‬ ‫טאר ַ‬
‫סענא ָ‬
‫ַ‬
‫ּפראיעקט‬
‫ָ‬ ‫פארענדיגן די‬
‫עס וועט געדויערן ‪ 18‬חדשים צו ַ‬ ‫שּפיטאל‪.‬‬
‫ָ‬ ‫נישט ַאריינגיין צו די‬ ‫לארקין‪ָ ,‬אבער‬ ‫שטארק אויסגעלויבט ַ‬ ‫ַ‬ ‫האט‬
‫מעקגירק ָ‬
‫שּפיטאל‪,‬‬
‫ָ‬ ‫פארבעסערן די סערוויסעס פון די‬ ‫וואס וועט ַ‬
‫ָ‬ ‫געזאגט‪ַ ,‬אז‬
‫ָ‬ ‫האט‬‫סקערטעדאס ָ‬
‫ָ‬ ‫סעמבלימאן פרענק‬
‫ַ‬ ‫ַא‬ ‫פאר די‬
‫דאס איז ַא געווינס ַ‬ ‫האט ער געזאגט ַאז ָ‬ ‫גלייכצייטיג ָ‬
‫נטיפארי העלט קעיר‬
‫ָ‬ ‫"מא‬
‫ָ‬ ‫וועלכער איז ַא מיטגליד פון די‬ ‫שטאנדטייל פון די‬ ‫בא ַ‬ ‫באדייטענדע ַ‬ ‫שּפיטאל איז ַא ַ‬
‫ָ‬ ‫די‬ ‫דאס איז אונזער‬ ‫טאג; ָ‬ ‫לארקין ָ‬ ‫קאמיונטי‪" .‬דאס איז נישט ביל ַ‬ ‫ָ‬
‫סיסטעם"‪.‬‬ ‫קאמיוניטי‪.‬‬ ‫ָ‬ ‫געווארן‪ ,‬צו‬
‫ָ‬ ‫רוואס מיר זענען געשטעלט‬ ‫פא ָ‬ ‫טאג‪ .‬דאס איז ַ‬ ‫ָ‬

‫פרייטאג פרשת וישלח‪ ,‬י"ג כסלו תשע"ח‬

‫ָ‬ ‫‪34‬‬
 ‫אויספארשונגען ַארום זיכערהייטס מיטלען‬
‫ָ‬ ‫עטליכע‬
‫נאך‬
‫ניו–ווינדזאר ָ‬
‫ָ‬ ‫אינטערנעשאנעל" אין‬
‫ָ‬ ‫"ווערלא‬
‫ַ‬ ‫ביי‬
‫פאבריק‬
‫קאסמעטיקס ַ‬ ‫מעכטיגע אויפרייסן און פייער אין ָ‬

‫נאכגעקומען‬ ‫פארזיכערן ַאז עס זי איז ָ‬ ‫לאציע צו ַ‬ ‫אינסטא ַ‬

‫ָ‬ ‫נאכ'ן ליידן פון פייער וואונדן אויפ'ן פנים‪.‬‬ ‫ָ‬ ‫רארדענט‬ ‫פא ָ‬ ‫ַ‬ ‫האט‬
‫מא ָ‬ ‫קוא ָ‬ ‫ָ‬ ‫ווערנאר‬
‫ָ‬ ‫גא‬
‫ניו–ווינדזאר‪ָ — .‬‬ ‫ָ‬
‫מענטאלע‬
‫ַ‬ ‫ענוויירא‬
‫ָ‬ ‫מיט ַאלע נויטיגע סטעיט און פעדעראלע‬ ‫האט מען געפונען דעם קערּפער‬ ‫נאכט שטונדן ָ‬ ‫ערשט אין די ַ‬ ‫מערערע סטעיט ַאגענטורן דורכצופירן דורכדרינגליכע‬
‫רוואלטונג‬ ‫פא ַ‬ ‫ּפפאל ַ‬ ‫רעגולאציעס‪ַ ,‬אריינגערעכנט געפערליכע ָא ַ‬ ‫ַ‬ ‫מינאר איז ָאנגעקומען‬ ‫מעדיקל–עקזא ַ‬ ‫ַ‬ ‫פון ַאן ַארבעטער‪ ,‬און די‬ ‫"ווערלא‬
‫ַ‬ ‫אויספארשונגען אויף די ַארבעט אומשטענדן אין די‬ ‫ָ‬
‫באזייטיגונג; די‬ ‫סטארעדזש און ַ‬ ‫ָ‬ ‫זאמלונג‪,‬‬ ‫ּפפאל ַ‬ ‫מעטאדן פון ָא ַ‬ ‫ָ‬ ‫אויספארשונג‪.‬‬ ‫ָ‬ ‫דורכצופירן ַאן‬ ‫וואס זענען‬ ‫נאך די מעכטיגע אויפרייסן ָ‬ ‫פאבריק‪ָ ,‬‬ ‫קאסמעטיקס" ַ‬ ‫ָ‬
‫רעאקציע‬ ‫ַ‬ ‫עקזיסטענץ פון עמוירדזשענסי גרייטקייט ּפלענער‪,‬‬ ‫כעמיקאלן איז ערשט‬ ‫ַ‬ ‫זארג פון גיפטיגע‬ ‫צוליב די ָ‬ ‫באריכטעט אין‬ ‫נטאג‪ ,‬ווי ַ‬
‫מא ָ‬ ‫וואך ָ‬
‫רגאנגענע ָ‬ ‫פא ַ‬ ‫פארגעקומען די ַ‬ ‫ָ‬
‫מוניקאציע איינריכטונגען און די געהעריגע‬ ‫ַ‬ ‫קא‬‫ָ‬ ‫געצייגן‪,‬‬ ‫גאנצע‬ ‫באפעלקערונג אין די ַ‬ ‫פאר די ַ‬ ‫געווארן ַ‬ ‫ָ‬ ‫רארדענט‬ ‫פא ָ‬ ‫ַ‬ ‫פריערדיגן נומער‪.‬‬
‫פארמישט‬ ‫שטאב וועלכע איז ַ‬ ‫ַ‬ ‫לאציע‬ ‫אינסטא ַ‬
‫ָ‬ ‫טרעינירוג פון‬ ‫רמאכטע פענסטער‪,‬‬ ‫פא ַ‬ ‫פארבלייבן אין שטוב מיט ַ‬ ‫געגענט צו ַ‬ ‫רמיטאג‪ ,‬און‬‫ָ‬ ‫פא‬
‫ּפאסירט אום ‪ַ 10:19‬‬ ‫האט ַ‬ ‫די ערשטע אויפרייס ָ‬
‫דמיניסטראציע‪" .‬די–אי–סי" האט‬ ‫ַ‬ ‫ּפפאל ַא‬ ‫אין געפערליכע ָא ַ‬ ‫סיי אינדערהיים‪ ,‬סיי אין די ַארבעט–ּפלעצער און אויך און די‬ ‫כגעפאלגט ארום א האלבע שעה דערויף‪.‬‬ ‫ָ‬ ‫נא‬
‫די צווייטע האט ָ‬
‫ּפצושאצן די‬ ‫ַ‬ ‫ניטארינג געצייגן ָא‬ ‫מא ָ‬ ‫ראּפגעשטעלט לופט ָ‬ ‫אויך ַא ָ‬ ‫כמיטאג ווען עס‬ ‫ָ‬ ‫נא‬
‫שולעס ביז ‪ 5‬מייל פונעם פייער‪ָ .‬אבער ָ‬ ‫דאס פייער איז געווען ַאזוי גרויס‪ַ ,‬אז עס איז געגאנגען צו ‪4‬‬ ‫ָ‬
‫האלטן ַאן‬ ‫פארזעצן צו ַ‬ ‫באדינגונגען אין דער געגענט און וועט ָ‬ ‫ַ‬ ‫געווארן פארשידענע לופט און וואסער‬ ‫ָ‬ ‫זענען דורכגעפירט‬ ‫לארמס‪ ,‬און האט געברענגט ארום ‪ 150‬פייערלעשער פון ‪30‬‬ ‫ַא ַ‬
‫קוואליטעט‪.‬‬ ‫ַ‬ ‫וואסער‬ ‫אויג אויף די פייער ווירקונג איבער ַ‬ ‫ראן קיין סכנה‬ ‫פא ַ‬‫האט מען געזען ַאז עס איז נישט ַ‬ ‫טעסטן‪ָ ,‬‬ ‫קאונטיס‪ .‬די פירמע‬ ‫פייער–דעּפארטמענטס אין די אומגעגענט ַ‬ ‫ַ‬
‫קאודס‬ ‫"דיוויזשאן ָאוו בילדינג סטענדערדס ענד ָ‬ ‫ָ‬ ‫די סטעיט‬ ‫ווארענונג און דאס לעבן אין די‬ ‫ראּפגענומען די ָ‬ ‫האט ַא ָ‬ ‫און מען ָ‬ ‫שטאב‬‫ַ‬ ‫רמאגט ַא ריזיגן שטח פון ‪ 52,000‬סקווער–פיס מיט ַא‬ ‫פא ָ‬ ‫ַ‬
‫נאכגעקומען די‬ ‫ּפשאצן צי מען איז ָ‬ ‫דעּפארטמענט" וועט ָא ַ‬ ‫ַ‬ ‫האט זיך צוריק נארמאליזירט‪.‬‬ ‫געגענט ָ‬ ‫ַארבעטער פון ‪ 250‬מענטשן‪.‬‬
‫נגעבאטן הילף‬ ‫ָ‬ ‫פאבריק און האט ָא‬ ‫בילדינג–קאודס אין דער ַ‬ ‫ָ‬ ‫ארזאך פון די אויפרייסן‪,‬‬ ‫ַ‬ ‫קלאר דער‬ ‫ָ‬ ‫עס איז דערווייל נישט‬ ‫ּפאליציי איז אנגעקומען האבן זיי געזען‬ ‫ניו–ווינדזאר ָ‬
‫ָ‬ ‫ווען די‬
‫ּפשאצן דעם ַאלגעמיינעם‬ ‫וו–ניו–ווינדזאר אין ָא ַ‬‫ָ‬ ‫ון–א‬
‫טא ָ‬ ‫פאר'ן ַ‬ ‫ַ‬ ‫אויספארשונגען‬
‫ָ‬ ‫ּפריאריטעטן ביי די‬ ‫ָ‬ ‫און איינס פון די הויּפט‬ ‫ווי עס קומט ַארויס רויעך פון די געביידע‪ .‬זיי האט אנגעהויבן‬
‫צושטאנד פון די געביידע און צו צושטעלן סיי–וועלכע‬ ‫ַ‬ ‫נמענטאלע‬
‫ַ‬ ‫ענוויירא‬
‫ָ‬ ‫וועט זיין די ַארבעטער זיכערהייטס און‬ ‫פארט‬ ‫זא ָ‬ ‫פאבריק‪ ,‬און טייל פון רוט–‪ 300‬איז ָ‬ ‫עוואקואירן די ַ‬ ‫ַ‬
‫האבן‬ ‫וד–ווייאלעישאנס ָ‬ ‫ָ‬ ‫קא‬ ‫טעכנישע שטיצע אין דערגיין צי ָ‬ ‫קלארגעשטעלט אז אין‬ ‫ָ‬ ‫האט שוין‬ ‫ווערנאר ָ‬ ‫ָ‬ ‫גא‬ ‫באשיצונג‪ .‬דער ָ‬ ‫ַ‬ ‫פארקער‪ .‬ווען די פייערלעשער זענען‬ ‫געווארן צום ַ‬ ‫ָ‬ ‫ּפגעשלאסן‬
‫ָ‬ ‫ָא‬
‫פארשּפרייטונג פונעם‬ ‫בייגעשטייערט צו דער גרונט ָאדער די ַ‬ ‫פאל עס וועט זיך ַארויסשטעלן ַאז דער אינצידענט איז געקומען‬ ‫ַ‬ ‫אנגעקומען‪ ,‬זענען די ַארבעטער שוין געווען אינדרויסן פון די‬
‫פייער‪.‬‬ ‫נאכלעסיגקייט‪ ,‬וועט די‬ ‫רעזולטאט פון פעלערן אדער ַ‬ ‫ַ‬ ‫ַאלס‬ ‫צוגעפארן צו די דערנעבנדיגע‬ ‫ָ‬ ‫פאבריק‪ ,‬און טייל זענען אליין‬
‫דעּפארטמענט וועט שיקן ַארבעטער זיכערהייט‬ ‫ַ‬ ‫לעיבאר‬‫ָ‬ ‫די‬ ‫פאבריק‬ ‫נטווארטליך דורך די סטעיט‪ .‬די ַ‬ ‫ָ‬ ‫רא‬
‫פא ַ‬ ‫פירמע געהאלטן ַ‬ ‫פאר מעדעצינישע‬ ‫שּפיטאל אין ניובורג ַ‬ ‫ָ‬ ‫רנוואל"‬
‫ָ‬ ‫קא‬
‫"סט‪ .‬לוק'ס ָ‬
‫באשטימען‬ ‫לאציע צו ַ‬ ‫אינסטא ַ‬
‫ָ‬ ‫און געזונטהייט עקסּפערטן צו די‬ ‫געווארן צוליב זיכערהייטס‬ ‫ָ‬ ‫שטראפט‬ ‫ָ‬ ‫בא‬ ‫מאל ַ‬ ‫איז שוין עטליכע ָ‬ ‫האבן‬ ‫באהאנדלונג און אונטערזוכונג‪ .‬ווען די פייערלעשער ָ‬
‫סבעסטאס אין די געביידע‬ ‫ָ‬ ‫ראן קיין ַא‬ ‫פא ַ‬ ‫אויב עס זענען נישט ַ‬ ‫פארלעצונגען‪.‬‬ ‫רעגולאציע ַ‬ ‫ַ‬ ‫פעלערן און‬ ‫אנגעהויבן אריינגיין אין די געביידע‪ ,‬איז געקומען דער‬
‫פאבריק'ס דריי בוילערס‬ ‫ָאדער ַא פעלער אין סיי–וועלכע פון די ַ‬ ‫וויאזוי‬
‫ַ‬ ‫נאכקוקן‬ ‫אינסּפעקטארס וועלן ָ‬ ‫ָ‬ ‫נמענטאלע‬ ‫ַ‬ ‫ענוויירא‬
‫ָ‬ ‫צווייטער אויפרייס‪.‬‬
‫דעּפארטמענט וועט‬ ‫ַ‬ ‫האט בייגעשטייערט צו דעם אינצידענט‪ .‬די‬ ‫ָ‬ ‫וואס עס זענען געווען די‬ ‫כעמיקאלן‪ָ ,‬‬
‫ַ‬ ‫געהאלטן די‬ ‫ַ‬ ‫האט‬ ‫מען ָ‬ ‫טראצדעם וואס איבער ‪ 125‬מענטשן‪ַ ,‬ארבעטער און‬ ‫ָ‬
‫קוּפעישאנעל סעיפטי‬ ‫ָ‬ ‫"א‬ ‫פעדעראלע ָ‬ ‫ַ‬ ‫קא ָארדינירן מיט די‬ ‫אויך ָ‬ ‫ווארענונגען ַארום דעם‪ ,‬און צי אלע רעגולאציעס‬ ‫בא ָ‬ ‫זיכערהייטס ַ‬ ‫האנדעלט געווארן אין "סט‪ .‬לוק'ס‬ ‫בא ַ‬ ‫פייערלעשער זענען ַ‬
‫(אושע) ַאגענטור צו אויספרעגן‬ ‫ענד העלט ַאדמיניסטרעישאן" ָ‬ ‫געווארן ביים פארניכטן די שעדליכע‬ ‫ָ‬ ‫אויסגעפאלגט‬ ‫ָ‬ ‫זענען‬ ‫שּפיטאל‪ ,‬איז ָאבער געווען ַא וואונדער ַאז בלויז ‪35‬‬ ‫ָ‬ ‫רנוואל"‬
‫ָ‬ ‫קא‬‫ָ‬
‫אויספארשונג‪.‬‬ ‫ָ‬ ‫ָאנגעשטעלטע‪ ,‬און ַארויסהעלפן מיט סיי וועלכע‬ ‫ברוכווארג‪.‬‬
‫ַ‬ ‫מענטשן‪ ,‬אריינגערעכענט ‪ 7‬פייערלעשער‪ ,‬זענען מער ערנסט‬
‫האט שוין געגעבן‬ ‫ָ‬ ‫"אושע" ַאגענטור‬ ‫פעדעראלע ָ‬ ‫ַ‬ ‫די‬ ‫לאציע פונקציעס‪,‬‬ ‫אינסטא ַ‬‫ָ‬ ‫פארשן די‬ ‫די "די–אי–סי" וועט ָ‬ ‫נאכ'ן‬ ‫האבן געקענט ַאהיימגיין ָ‬ ‫פארוואונדעט געווארן‪ .‬די איבריגע ָ‬
‫יאר‪.‬‬‫רגאנגענע ‪ָ 10‬‬ ‫פא ַ‬ ‫אינספעקשאנס אין די ַ‬ ‫ָ‬ ‫ווייאלעישאנס ביי ‪3‬‬ ‫ָ‬ ‫ּפראקטיקן‪ ,‬צו‬ ‫ַ‬ ‫באנוץ‬ ‫סטארעדזש און ַ‬ ‫ָ‬ ‫ַאריינגערעכנט כעמישע‬ ‫דורכגיין ַא מעדעצינישע אונטערזוכונג‪ .‬צענדליגער אנדערע‬
‫געזאגט‪,‬‬ ‫ָ‬ ‫קאטן גרוּפע‬ ‫דווא ַ‬ ‫רבעטער‪-‬א ָ‬
‫ַ‬ ‫האט ַאן ַא‬ ‫גלייכצייטיג ָ‬ ‫מענטאלע‬
‫ַ‬ ‫ענוויירא‬
‫ָ‬ ‫פארזיכערן ַאז עס זענען נישט געווען קיין‬ ‫ַ‬ ‫ּפריוואטע באהאנדלונג אדער‬ ‫ַ‬ ‫ַארבעטער זענען געגאנגען פאר‬
‫"ווערלא‬
‫ַ‬ ‫האט ַאריינגעגעבן קעגן‬ ‫וואס זי ָ‬ ‫קלאגע ָ‬ ‫ַאז ַא זיכערהייט ַ‬ ‫האט געפירט צו די אויפרייסן און‬ ‫וואס ָ‬ ‫ָ‬ ‫ווייאלעישאנס‬ ‫ָ‬ ‫צו אנדערע שּפיטעלער‪ .‬איין פייערלעשער איז אריבערגעפירט‬
‫"אושע" זייט‪.‬‬ ‫אינטערנעשאנעל" אין מערץ פעלט פון די ָ‬ ‫ָ‬ ‫אויספארשער פון "די–אי–סי" וועלן דורכקוקן דעם‬ ‫ָ‬ ‫פייער‪ .‬די‬ ‫לא‪,‬‬‫להא ַ‬ ‫ווא ַ‬ ‫געווארן צום וועסטשעסטער מעדיקל צענטער אין ַ‬

‫‪35‬‬ ‫‪Friday November 3, '17‬‬

‫באקומען ענטפערס‪.‬‬ ‫פראגעס און צו ַ‬ ‫ַ‬ ‫געוויסע‬
‫ווילעדזש–אוו–וואודבורי‬
‫דערמאנט די צענדליגער‬
‫ּפאבליק–מיטינגען און הונדערטער שטונדן‬
‫ָ‬
‫ַ‬
‫קראוז‪ַ ,‬א‬
‫האט‬ ‫ָ‬
‫ָ‬ ‫ניעל‬
‫טראסטי‪,‬‬ ‫ָ‬
‫ָ‬
‫סטעיט וויל דערווייל נישט ַאדרעסירן‬
‫בליק–אויפמערקזאמקייט איבער די‬
‫וואס‬‫ּפראיעקט ָ‬
‫יארן‪ ,‬און דערקלערט‬
‫ָ‬
‫ַ‬
‫שטארק פאראינטערעסירטע‬
‫גייט צוריק צו די ‪'90‬ער ָ‬
‫ּפא‬
‫פון ָ‬
‫ַ‬ ‫פאר עקזיט–‪131‬‬
‫ּפלאן ַ‬
‫איבער נייעם ַ‬
‫פאר אונז‪,‬‬ ‫זארגט‪ַ .‬‬ ‫בא ָ‬ ‫פאר קוטס‪" :‬מיר זענען ַ‬ ‫ַ‬
‫ּפראצעס"‪.‬‬ ‫ָ‬ ‫בראך אין די‬ ‫ָ‬ ‫דאס ַא גרויסע‬ ‫איז ָ‬
‫רק–אנגעלייגטע‬ ‫ָ‬ ‫שטא‬ ‫ַ‬ ‫איבערמאכן די‬ ‫ַ‬ ‫דאס‬ ‫ָ‬
‫ּפריאריטעט‬ ‫ָ‬ ‫לאנג ַא‬ ‫אינטערטשעינדש איז שוין ַ‬
‫קאונטי‪.‬‬ ‫מוניציּפאליטעטן און די ַ‬ ‫ַ‬ ‫קאלע‬ ‫לא ַ‬ ‫פאר ָ‬ ‫ַ‬
‫צוזאמענטרעף פון‬ ‫ַ‬ ‫עקזיט–‪ 131‬ליגט ביי די‬
‫יארק סטעיט‬ ‫ראודס ‪ 32 ,17‬און ‪ 6‬און די ניו ָ‬ ‫ָ‬
‫"וואודבורי–קאמען"‬
‫ַ‬ ‫טרואוועי‪ .‬עס איז נעבן‬
‫שאּפינג סענטערס‪ ,‬דריי‬ ‫און צוויי ַאנדערע ַ‬
‫ּפארק‪-‬ענד‪-‬ריידס‪.‬‬ ‫סקולס און צוויי ַ‬
‫"די–או–טי"‬ ‫ָ‬ ‫האט‬ ‫וואכן צוריק‪ָ ,‬‬ ‫ָ‬ ‫מיט ‪2‬‬
‫דעּפארטמענט‬ ‫ַ‬ ‫קאונטי ּפלענינג‬ ‫געמאלדן די ַ‬ ‫ָ‬
‫געווארן ַא נייעם‬ ‫ָ‬ ‫ַאז עס איז אויסגעקליבן‬
‫פאר די אינטערטשעינדש און מער‬ ‫ּפלאן ַ‬ ‫ַ‬
‫וואס‬‫נאכדעם ָ‬ ‫רמאציע וועט קומען ָ‬ ‫אינפא ַ‬ ‫ָ‬
‫ּפהאלטן ַא ּפרעסע–‬ ‫מא וועט ָא ַ‬ ‫קוא ָ‬ ‫ווערנאר ָ‬ ‫ָ‬ ‫גא‬ ‫ָ‬
‫נאך טענקסגיווינג–‬ ‫קאנפערענץ ערגעץ–וואו ָ‬ ‫ָ‬
‫האט‬ ‫דעי וואו ער וועט מעלדן ווער עס ָ‬
‫באקומען דעם "ביד" און איבער'ן ָאנהייב פון‬
‫בוי–ארבעט‪.‬‬ ‫ַ‬ ‫די‬
‫האט געפרעגט די "די–‬ ‫שטאב ָ‬ ‫ַ‬ ‫טשוירטש'ס‬
‫נסּפארטעישאן‬ ‫ָ‬ ‫טרא‬
‫ַ‬ ‫ָאו–טי" צו ַאדרעסירן די‬
‫רגאנגענע‬ ‫פא ַ‬ ‫קאונסיל ביי איר מיטינג די ַ‬ ‫ַ‬
‫האט‬ ‫קאונסיל‪ ,‬וועלכע ָ‬ ‫דינסטאג‪ .‬די ַ‬ ‫ָ‬ ‫וואך‬ ‫ָ‬
‫פעדעראלע‬‫ַ‬ ‫באנוץ פון‬ ‫די אויפזיכט איבער'ן ַ‬
‫פאנדס‪ ,‬איז‬ ‫נסּפארטעישאן ָ‬ ‫ָ‬ ‫טרא‬‫ַ‬ ‫טראנזיט און‬ ‫ַ‬
‫קאונטי‪-‬סטעיט ַאגענטור‪.‬‬ ‫געמיינזאמע ַ‬ ‫ַ‬ ‫א‬
‫וואכן זענען אויך‬ ‫ָ‬ ‫אין די לעצטע‬
‫מעיאר סטיוו וועלע‬ ‫ָ‬ ‫ווילעדזש–אוו–הערימען‬ ‫ָ‬
‫מעיאר מייק‬ ‫ָ‬ ‫ווילעדזש–אוו–וואדבורי‬ ‫ָ‬ ‫און‬
‫געווארן פון‬ ‫ָ‬ ‫ּפערצופאל געוואויר‬ ‫ַ‬ ‫קוויענען‬ ‫ּפראצעדור‬
‫ָ‬ ‫איינשאפונג‬
‫ַ‬ ‫נאכדעם וואס די‬ ‫ָ‬ ‫רוואלטער פון די‬ ‫פא ַ‬ ‫ַ‬ ‫דען קוטס‪ ,‬דער‬ ‫פראגעס איבער ענדערונגען‬ ‫ַ‬ ‫גוישען‪— .‬‬
‫וואס די "די–‬ ‫ּפלאן ָ‬ ‫ַ‬ ‫קוואלן ַאז דער‬ ‫ַ‬ ‫ַאנדערע‬ ‫"די–או–טי" איז‬
‫ָ‬ ‫פארטיג‪ָ ,‬אבער די‬ ‫וועט זיין ַ‬ ‫דעּפארטמענט‬
‫ַ‬ ‫נסּפארטעישאן‬
‫ָ‬ ‫"טרא‬
‫ַ‬ ‫סטעיט‬ ‫דאלער‬‫מיליאן ָ‬
‫ָ‬ ‫פאר די ‪115‬‬ ‫ּפלאן ַ‬
‫ַ‬ ‫אינעם‬
‫פאר‬‫אויסגעארבעט ַ‬ ‫ַ‬ ‫ָאו–טי" האט ָארגינעל‬ ‫דעטאלן‬
‫ַ‬ ‫געווארן פון דיסקוטירן די‬
‫ָ‬ ‫רבאטן‬
‫פא ָ‬
‫ַ‬ ‫האט‬ ‫מאביליטי"‪ָ ,‬‬‫רידזשיאנעל ּפלענינג ענד ָ‬
‫ָ‬ ‫איבערמאכן פון רוט–‪'17‬ס עקזיט–‪ 131‬זענען‬
‫ַ‬
‫רויסגעווארפן‬
‫ָ‬ ‫די אינטערטשעינדש איז ַא‬ ‫קאונסיל מיטגלידער‬ ‫פריער‪ָ .‬אבער וויזיטערס‪ַ ,‬‬ ‫טעלעפאן‪,‬‬
‫ָ‬ ‫קאונסיל דורכ'ן‬
‫פאר'ן די ַ‬‫ערקלערט ַ‬ ‫באגעגעניש‬
‫אומפארענטפערט ביי די ַ‬
‫ַ‬ ‫געבליבן‬
‫פאר עּפעס‬ ‫דאס אויפגעטוישט ַ‬ ‫געווארן‪ ,‬און ָ‬ ‫ָ‬ ‫שטאב‬
‫ַ‬ ‫דעּפארטמענט‬
‫ַ‬ ‫קאונטי ּפלענינג‬‫און ַ‬ ‫בא ַאמטע און איינוואוינער וועלן‬‫קאלע ַ‬‫לא ַ‬ ‫ַאז ָ‬ ‫נסּפארטעישאן‬
‫ָ‬ ‫טרא‬
‫ַ‬ ‫רענדזש–קאונטי‬
‫ַ‬ ‫"א‬ ‫פונעם ָ‬
‫דיימאנד דעזיין‪.‬‬ ‫ָ‬ ‫וואס ווערט גערופן ַא‬ ‫ָ‬ ‫האבן ווייטער געדריקט אויף קוטס‪ ,‬צו שטעלן‬ ‫ָ‬ ‫ּפראיעקט‪,‬‬
‫ָ‬ ‫אינפארמירט ווערן איבער די‬ ‫ָ‬ ‫קאונסיל"‪.‬‬ ‫ַ‬

‫הייצונג–צאלונגען‬
‫ָ‬ ‫פאנד" גיט הילף אין‬
‫קאונטי פיול ָ‬
‫"ארענדזש ַ‬
‫ָ‬
‫בארעכטיגט צו 'היע"ּפ'‬‫וואס זענען נישט ַ‬
‫פאר די ָ‬
‫ַ‬
‫דאנק‬‫ווארעם‪ַ ,‬א ַ‬ ‫העלפן ‪ 417‬היים–אייגענטימער צו בלייבן ַ‬ ‫פאנד‪.‬‬
‫נישט אויפגעשטעלט ַאלס ַאן עמוירדזשענסי ָ‬ ‫וואס איז‬ ‫פאנד‪ָ ,‬‬ ‫קאונטי פיול ָ‬ ‫"ארענדזש ַ‬ ‫מידעלטאון‪ — .‬די ָ‬ ‫ַ‬
‫קאונטי רעגירונג‪.‬‬ ‫פאנדן פון די ָארענדזש ַ‬ ‫די ָ‬ ‫בא ַאמטע ווייזן ָאן‪ַ ,‬אז מיט'ן ָאנקומענדיגן ווינטער‬
‫ַ‬ ‫קאונטי רעגירונג און מיט‬ ‫ַא שותפות צווישן די ָארענדזש ַ‬
‫פאנד" בארעכטיגונג‬ ‫יאר‪ ,‬טוישן זיך די "פיול ָ‬ ‫יעדעס ָ‬ ‫טראכטן‬
‫ַ‬ ‫קאונטי איינוואוינער צו‬
‫הייבן ָאן פילע ָארענדזש ַ‬ ‫יאן‪,‬‬‫רא ָ‬ ‫קאונטי ַ‬ ‫טשעס–ארענדזש ַ‬ ‫ָ‬ ‫דא‬
‫"יונייטעד וועי" פונעם ָ‬
‫פארלאנגט‬ ‫דאס שוין ַ‬ ‫האט ָ‬ ‫פאדערונגען‪ ,‬דעריבער אויב מען ָ‬ ‫ָ‬ ‫קאנסומערס‬‫אויסגאבן‪ָ .‬‬
‫ַ‬ ‫רעאליטעט פון הייצונג‬
‫ַ‬ ‫איבער די‬ ‫קאונטי‬ ‫ּפליקאציעס פון ָארענדזש ַ‬ ‫ַ‬ ‫ַאקצעּפטירט שוין ַא‬
‫באקומען ַא 'גרענט'‪,‬‬ ‫האט נישט ַ‬ ‫רגאנגענהייט און ָ‬ ‫פא ַ‬ ‫אין די ַ‬ ‫צאלן ַא טייל פון‬ ‫בא ָ‬ ‫דארפן הילף צו ַ‬ ‫איינוואוינער וועלכע ַ‬
‫ס–יאר‪.‬‬
‫דא ָ‬ ‫מאל ּפרובירן ָ‬ ‫ווידערא ָ‬
‫ַ‬ ‫זאלמען‬ ‫ָ‬ ‫קוואליפיצירן‬ ‫ַ‬ ‫אויסגאבן‪ָ ,‬אבער‬ ‫ַ‬ ‫באהייצונג‬ ‫זייערע היים ַ‬
‫פאר הילף‬ ‫קוואליפיצירט ַ‬ ‫ַ‬ ‫אויסצוגעפינען אויב מען איז‬ ‫גראם "היע"ּפ"‪.‬‬ ‫ּפרא ַ‬
‫ָ‬ ‫פעדעראלן הייצונג‬ ‫ַ‬ ‫פאר דעם‬ ‫נישט ַ‬
‫רלאנגען‬ ‫פא ַ‬ ‫פאנד" ָאדער צו ַ‬ ‫קאונטי פיול ָ‬ ‫"ארענדזש ַ‬ ‫פון די ָ‬ ‫קאונטי איינוואוינער מעגן ַאריינגעבן ַא‬ ‫ָארענדזש ַ‬
‫פארבינדן צו "ריקעּפ" אויפ'ן‬ ‫ּפליקאציע‪ ,‬קען מען זיך ַ‬ ‫ַ‬ ‫ַאן ַא‬ ‫איינמאליגע יערליכע הילף 'גרענט' צו‬ ‫ָ‬ ‫פאר ַא‬ ‫רלאנג ַ‬ ‫פא ַ‬ ‫ַ‬
‫טעלעפאן ‪ָ ,845-421-6280‬אדער שרייבן צו‪:‬‬ ‫ָ‬ ‫ברענשטאף‬
‫ָ‬ ‫באהייצונג‬ ‫סארט היים ַ‬ ‫פאר ַאלע ָ‬ ‫צאלן ַ‬ ‫בא ָ‬
‫ַ‬
‫‪RECAP Attn: O.C. Fuel Fund‬‬ ‫נאפט‪ ,‬אויל‪,‬‬ ‫גאז‪ַ ,‬‬ ‫אויסגאבן ַאריינגערעכנט עלעקטריק‪ַ ,‬‬ ‫ַ‬
‫‪40 Smith Street‬‬ ‫דאלער ביז צו‬ ‫ּפראוּפעין‪' .‬גרענט' סומעס לויפן פון ‪ָ 800‬‬ ‫און ָ‬
‫‪Middletown, NY 10940‬‬ ‫סארט הייצונג וואס ווערט‬ ‫געוואנדן אויף די ָ‬ ‫ָ‬ ‫דאלער‪,‬‬ ‫‪ָ 1,000‬‬
‫ּפליקאציעס קען מען שיקן‬ ‫ַ‬ ‫פארטיג–אויסגעפילטע ַא‬ ‫ַ‬ ‫קוואליפיצירט דערויף‪ ,‬מוזן איינוואוינער‬ ‫ַ‬ ‫גענוצט‪ .‬צו זיין‬
‫אויבנדערמאנטן ַאדרעס‪ָ ,‬אדער דורך אי–מעיל צו‪:‬‬ ‫ַ‬ ‫צום‬ ‫ּפראצענט‬ ‫ָ‬ ‫מאקסימום איינקונפט פון ַארום ‪20‬‬ ‫פארדינען ַא ַ‬ ‫ַ‬
‫‪.manager@ocfuelfund.org‬‬ ‫האבן‬ ‫פאר 'היע"ּפ' — און ָ‬ ‫מאקסימום איינקונפט ַ‬ ‫מער ווי די ַ‬
‫קאונטי איינוואוינער‬ ‫ַ‬ ‫ָארענדזש‬ ‫קוואליפיצירטע‬ ‫ַ‬ ‫פארמעגענס פון ווייניגער ווי‬ ‫קאונטס ָאדער ַ‬ ‫סעיווינגס ַא ַ‬
‫רלאנגטע‬ ‫פא ַ‬ ‫וועלן געבעטן ווערן צו צושטעלן ַאלע ַ‬ ‫זאלן אויסגעפינען אויב זיי‬‫געפאר ָ‬
‫ַ‬ ‫וועלכע זענען אין‬ ‫דאלער‪.‬‬ ‫‪ 10‬טויזענט ָ‬
‫פאנד"‬‫ָ‬ ‫קאונטי פיול‬ ‫ַ‬ ‫"ארענדזש‬ ‫קומענטאציע צום ָ‬ ‫ַ‬ ‫דא‬ ‫ָ‬ ‫קאונטי‬
‫"ארענדזש ַ‬ ‫פאר הילף דורך די ָ‬
‫זענען בארעכטיגט ַ‬ ‫פאר‬‫בארעכטיגט ַ‬ ‫ּפליקאנטן וואס זענען ַ‬ ‫ַ‬ ‫'גרענטס' צו ַא‬
‫רמאציע צי מען איז‬ ‫אינפא ַ‬ ‫ָ‬ ‫טאר‪.‬‬
‫דמיניסטרא ָ‬
‫ַ‬ ‫גראם ַא‬ ‫ּפרא ַ‬ ‫ָ‬ ‫מאכן דעם שווערן‬‫פאנד"‪ַ ,‬אזוי וועלן זיי נישט מוזן ַ‬
‫פיול ָ‬ ‫קאנסומער'ס‬ ‫צאלט ווערן גלייך צו די ָ‬ ‫בא ָ‬ ‫הייצונג הילף‪ ,‬וועט ַ‬
‫קומענטאציע‬
‫ַ‬ ‫דא‬
‫בארעכטיגט דערצו און איבער ַאלע ָ‬ ‫ַ‬ ‫אויסוואל צווישן הייצן זייערע הייזער און ַאנדערע‬ ‫ַ‬ ‫באשטעטיגט‪ .‬די‬ ‫דאס ווערט ַ‬ ‫נאר ָ‬ ‫מּפאני‪ ,‬ווי ָ‬ ‫קא ַ‬ ‫הייצונג ָ‬
‫פארבינדן צו צו "ריקעּפ" אויפ'ן‬ ‫רלאנגען קען מען זיך ַ‬ ‫פא ַ‬ ‫ַ‬ ‫האט די‬‫רגאנגענעם ווינטער‪ָ ,‬‬
‫פא ַ‬
‫וויכטיגע געברויכן‪ .‬דעם ַ‬ ‫באזיס‬ ‫פונקציאנירט אויף ַא ַ‬ ‫ָ‬ ‫פאנד"‬
‫קאונטי פיול ָ‬ ‫"ארענדזש ַ‬ ‫ָ‬
‫טעלעפאן ‪.845-421-6280‬‬ ‫ָ‬ ‫דאלער צו‬‫פאנד" בייגעשטייערט כמעט ‪ 62‬טויזענט ָ‬ ‫"פיול ָ‬ ‫פון כל הקודם זכה ("פוירסט קאם‪ ,‬פוירסט סערווד") און איז‬

‫פרייטאג פרשת וישלח‪ ,‬י"ג כסלו תשע"ח‬

‫ָ‬ ‫‪36‬‬
‫וואך‬
‫וואך ביי ָ‬
‫פארשריט ָ‬ ‫ארבעט ָ‬
‫ביים נייעם ביהמ"ד 'מאורות נתן'‬
‫ראוד‬
‫בלומינגראוו אויף סיערס ָ‬
‫ָ‬ ‫אין‬
‫דינסטאג חיי שרה‬

‫‪ 3‬בוא"ש טראקס מיט אויסגע'שורה'טע פערד גרייט אנצופאלן דעם ציבור מוחים‬
‫דינסטאג תולדות‬ ‫מוסרי נפש וועלכע האבן זיך פאר גארנישט גערירט‬

‫די הייליגע שטאט צפת‬

‫די הייליגע שטאט צפת • דער הייליגער בת עין • די ליכטיגע תשב״ר‬

‫בעהט זיך ביומא דהילולא פון ה יליגן בת עין‬
‫העלפט בויען דעם ׳ישוב הישן׳‬
‫אין די אור אלטע הייליגע שטאט‪...‬‬

‫"די הייליגע שטאט צפת‪ ,‬דער שורש פון תורת הנגלה ותורת הנסתר‪ ,‬וואו דער הייליגער בית יוסף און דער הייליגער אר" הקדוש‬
‫ותלמידיהם הקדושים‪ ,‬מיט נאך טויזנטער צדיקי עולם מדור דור‪ ,‬דער 'שער השמים'‪ ,‬דאס פלאץ פון די גרעסטע עובדי ה' אין א ריינע 'אויר‬
‫זך'‪ - ...‬דער הייליגער בת עין האט זיך מוסר נפש געווען אויפ'ן ישוב אין צפת אז ס'זאל בלייבן‪ ,‬ס'איז דאך באקאנט ווען ס'איז געווען‬
‫דארטן די מגיפה די מחלה ה"י‪ ,‬האט ער דעמאלטס געזאגט אז ער נעמט עס אויף זיך‪ ,‬און ער וועט זיין דער לעצטער‪ ,‬וכך הוה‪ ,‬ער איז‬
‫אוועק און דעמאלט האט זיך אפגעשטעלט די גאנצע מגיפה אין צפת‪ ,‬ער האט זיך מוסר נפש געווען אז דאס אידישקייט אין צפת זאל‬
‫ווייטער ממשיך זיין‪ ,‬זייט ממלא רצון קדשו מיטן שליסן א 'שותפות' מיט ת"ת בת עין וואס בויעט דעם ישוב הישן אין עיה"ק צפת"‪.‬‬

‫ברכה משולשת‬
‫דינסטאג ויצא‬
‫דער הייליגער בת עין‬
‫גיט ברכות ביומא דהילולא קדישא‬
‫פאר אלע וואס העלפן זיין שטאט מיט זיינע קינדער׳ליך‪...‬‬

‫"מ'קען נישט אויפהערן צו רעדן פון די גרויסע מופתים וואס דארטן גייט פאר ביים הייליגן בת עין‪ ,‬די גרויסע ניסים וישועות וואס‬
‫מ'זעהט אפילו בזמן הזה‪ ...‬פונקט ווי ער איז דא געווען דער מופת הדור און גרויסער פועל ישועות‪ ,‬כידוע האט ער ביים ערד‪-‬ציטערניש‬
‫אפגעהאלטן זיין בית המדרש פון איינפאלן און געראטעוועט אלע ארומיגע‪ ,‬במילא אזוי ווי מען האט געזען ביי אים די נסים ונפלאות‪ ,‬איז‬
‫אוודאי מה כאן עומד ומשמש אף שם עומד ומשמש‪ ,‬פאר זיינע חשובע שותפים וואס העלפן צום קיום פון זיין הייליגן מוסד"‪.‬‬

‫די ליכטיגע תשב״ר‬

‫פון מוסד ‘בת עין’ בעטן זיך‬
‫העלפט אונז באקומען ‘חינוך הטהור׳‬
‫אין א חסיד׳ישע חדר‪...‬‬
‫דינסטאג וישלח‬
‫"יארן לאנג איז געווען שווער צו האלטן די קינדער אין צפת‪ ,‬זיי זאלן גיין אויפן דרך הישר‪ ,‬ביז ס'האט זיך אויפגעשטעלט די תלמוד‬
‫תורה 'בת עין' מיט אזא חמימות‪ ,‬אזעלכע ליכטיגע תינוקות של בית רבן‪ ,‬ס'איז א ריכטיגער אמת'ער מה זרעו בחיים אף הוא בחיים‪ ,‬ווייל‬
‫ער האט דאך נישט איבער געלאזט קיין קינדער‪ .‬די צפת'ער קינדער זענען זיינע קינדער‪ ...‬זיי זענען מתפלל א יעדן ערב ראש חודש ביים‬
‫ציון הק' פון הייליגן בת עין און פועל'ן געוואלדיגע ישועות‪ ,‬גיט אויך אריין אייער קוויטל מ'זאל עס מצרף זיין מיט זייערע תפלות‪.‬‬

‫והחוט המשולש‪...‬‬
‫גיט א דריי פאכיגע נדבה‪...‬‬
‫באקומט א ברכה משולשת‪...‬‬
‫שולשת קאמפיין‬
‫ברכהפוןמשטאט 'צפת' העלפט ארויס ______‬
‫עכטיגע תשב''ר‬
‫די 'ל‬
‫ביומי דהילולא קדישא‬ ‫רזיכערט די קיום‬
‫פא______‬
‫ין'____‬ ‫ע‬
‫פות מיטן הייליגן 'בת____‬
‫אות בזכותו הגדול‬ ‫ת‬ ‫שו‬
‫__סט א צו ישועות און רפו‬ ‫שלי‬
‫‪__71‬‬
‫‪__8.‬‬ ‫‪__47‬‬‫‪__5.‬‬‫__‬ ‫מע__ר‪10__77__:‬‬ ‫______ זייט זוכה‬
‫__ין__נו__‬
‫פי‬ ‫אמ‬
‫____‬‫__ ק‬
‫__יט‬‫ארצי‬
‫‪718-475-1076‬‬ ‫לע י‬
‫____‬ ‫יע__‬‫ספ__עצ‬
‫סטרוקטור פון ביהמ"ד שוין פארענדיגט‬ ‫‪Mailing Addre‬‬
‫‪ss: FRIENDS‬‬ ‫‪ 347-‬פעקס‪.‬‬
‫‪OF BAS AYI‬‬ ‫על‪201-2946 .‬‬
‫__‬ ‫___‬

‫ברכה משולשת‬
‫‪N - 670 Myrtle‬‬
‫‪Ave PMB 103‬‬
‫ט‬
‫‪, Brooklyn NY‬‬

‫מיט די גרויסע ליכטיגע פענסטערס‪.‬‬ ‫‪11205‬‬

‫ארבעט ַאריבער צום נייעם בנין המקוה אויף דער זייט‪.‬‬ ‫די הייליגע שטאט צפת • דער הייליגער בת עין • די ליכטיגע תשב״ר‬

‫‪37‬‬ ‫‪Friday November 3, '17‬‬

‫יעצט זענען זיי געקומען מיט זייערס גלייכן רייטענדיג אויף פילע פערד צו ווארפן א פחד אויף די‬
‫אנהייב האבן זיי ּפרובירט פארטרייבן די מוחים מיט פשוט'ע וואסער‪ ,‬דערנאך מיט איין טראק 'בוא"ש'‬
‫רשלאסן טראץ‬
‫ָ‬ ‫פא‬
‫געהאלפן‪ .‬די גאסן זענען געווען ַ‬
‫ָ‬ ‫ראטעסטירער‪ ,‬אבער עס האט בכלל נישט‬ ‫ּפ ָ‬
‫ראטעסט האבן זיי שוין אנגעגרייט ‪3‬‬‫אבער עס האט צו גארנישט געהאלפן‪ .‬דעריבער ביי דעם ּפ ָ‬
‫יטאל אינגעלייט‬
‫שפ ָ‬‫קלעפ און ארעסטן ווען מען האט געמוזט אריינפירן אין ּ‬ ‫ּ‬ ‫די אכזריות'דיגע‬
‫טראקס מיט 'בוא"ש‪ ,‬אבער דאס יהדות החרדית איז גרייט 'בוא"ש ובמים על קידוש שמך'‬ ‫ָ‬
‫און עלטערע אידן‬

‫באס ווערט געברענגט ָא ּפצופירן די ַארעסטירטע מוחים‪ .‬מערקט די פילע ּפ ָאליצייאישע‬‫א גרויסע ָ‬
‫שטופן וועלנדיג‬
‫ּ‬ ‫נאכדעם וואס דער ציבור האט זיך אנגעהויבן זיך‬ ‫באס ָ‬
‫פארנט פון די ָ‬
‫כוחות ָ‬
‫ראווען‬
‫ספ ַ‬
‫האבן די זכי' צו זיין צווישן די ַארעסטירטע‪ ,‬און די ּפ ָאליציי האט זיך שווער געקענט ּ‬ ‫א מחנה רוצחים פון די 'יס"מ' איינהייט וועלכע ווארפט א פחד אויף יעדן בירגער אין מדינת‬
‫דערמיט‪ .‬ווען דער באס איז געווען פול האט זיך ארויסגעהערט שירי מערכה‪ ,‬און עס האט זיך‬ ‫ישראל‪ ,‬האט אבער נישט באוויזן צו צוברעכן דעם שטארקן גייסט פון דעם יהדות החרדית וואס‬
‫געווארפן אויף די זייטן לויט'ן טאקט פונעם ניגון‪.‬‬ ‫שלאגט זיך ביז בלוט‪ ,‬כי בנפשם הוא מציל צו זיין זיי און זייערע דורות פון שמד ה"י‬

‫נשטאט קייטלעך צו ַארעסטירן די מוחים) ווי מען האט זיך איינגעבינדן‬

‫ָ‬ ‫ראטעסטן ַא‬
‫טיי‪-‬רעפס פאר זיינע חברים מוסרי נפש (וואס די ּפ ָאליציי נוצט ביי גרעסערע ּפ ָ‬
‫ּ‬ ‫א בחור'ל ברענגט‬
‫שאסייען‬
‫ראטעסטירער פון די ָ‬ ‫אוועקשלעפן די ּפ ָ‬
‫ּ‬ ‫מאכנדיג אוממעגליך פאר די ּפ ָאליציי צו קענען‬‫איינער מיט'ן צווייטן‪ַ ,‬‬

‫פרייטאג פרשת וישלח‪ ,‬י"ג כסלו תשע"ח‬

‫ָ‬ ‫‪38‬‬
 ‫האנדלט ַא נישט–‬‫בא ַ‬
‫"חברה הצלה קרית יואל" ַ‬ ‫ראטעסט" ָא ּפגעהאלטן מיט גרויס סוקסעס ביז די‬
‫געבראכן! "‪ 26‬שעה ּפ ָ‬
‫ָ‬ ‫היסטאריע‬
‫ָ‬
‫געפאלן פון‬
‫ַ‬ ‫אידישער ַארבעטער וועלכער איז‬ ‫באפרייאונג פון ַא 'בת ישראל' אין 'לשכת הגיוס'‬
‫ַ‬
‫לאץ אויף סאטמאר דרייוו‬ ‫בוי–פ ַ‬
‫ּ‬ ‫סקעדפאלדס ביי א‬
‫ָ‬

‫ריינגעבלאנדזשעט"‬
‫ָ‬ ‫"א‬
‫יעלאו טעקסי ַ‬
‫ָ‬ ‫ניו יארק סיטי‬
‫ראוד אין קרית יואל‪...‬‬
‫פארעסט ָ‬
‫אויף ַ‬ ‫זונטאג‬
‫ָ‬ ‫ראטעסט דעם‬
‫די טרעפיק אין ירושלים ביים ריזיגן ּפ ָ‬

‫באס און דער איינציגסטער ‪–16‬יעריגער‬‫צוזאמענגעשטויסן מיט ַאן עס–יו–ווי אויף רוט–‪ .32‬דער דרייווער ָ‬‫ַ‬ ‫האט זיך‬
‫רנוואל ָ‬
‫קא ָ‬ ‫סקול–באס פון ָ‬
‫ָ‬ ‫ַא קליינע‬
‫יטאל מיט וואונדן‪.‬‬
‫שפ ָ‬‫רנוואל" ּ‬
‫קא ָ‬ ‫געווארן אין "סט‪ .‬לוק'ס ָ‬
‫ָ‬ ‫באס זענען ָא ּפגעפירט‬
‫סאזשיר אויפ'ן ָ‬
‫ּפ ַא ַ‬

‫‪39‬‬ ‫‪Friday November 3, '17‬‬

 Presort std
US Postage
PAID
Brooklyn, n y
Permit # 523
PO Box 113
Monroe NY 10949