prawolubni
Ksigika, ktbrq nabyles, jest dzielem twércy i wydawey. Prosi-
my, abyé praestrzegat praw, jakie im praystuguja. J) zawartose
moiesz udostepnié niodplatnie osobom bliskim lub osobi-
écie mnanym. Ale nie publiku) jj w internece, Jedi cytujesz jj
fragmenty, nie zmienij ich tres | koniecanle zaznacz, czyje
to dzielo. A kopiujac je) cap, rob to jedynie na uzytek osobisty,
Seanujmy cudzg wlasnofe i prawo.
‘Wiece| na www.
Porozumuente
BEZ PRZEMOCY
Wydanie 3 rozszerzone
MARSHALL B. ROSENBERG
przeklad: Marta Markocka-Pepol, Michat Klobukowski
‘Wydawnictwo Czarna OwcaSLOWA TO OKNA (A CZASEM MURY)
W twoich stowach slysce wyrok,
Ceuje sig osgdzona i odprawiona.
Zanim odejide, musce sig upewnid,
Cay wlasnie to chciates mi rzec?
Nim sig poderwe do obrony,
Zanim przembwie z bblem lub strachem,
Zanim zbudise mur ze stb,
Powiede, czy mnie nie my shuch?
Stowa to okna, a czasern mury,
Skazujg nas, ale teé wyzwalajg
Kiedy méwig,kiedy styszp,
Niech bije ze mnie mitosci blask
Pewne rzeczy koniecenie chee powiedzieé,
Bo tyle dla mnie znaczg.
Jest z moich st6w nie wynika, 0 co mi idzie,
Czy pomotese mi wyrwaé sie na wolnose?
Jesli zabramialy, jakby cig chciata poni
Jeli poceutes, 2e mi na tobe nie zaleéy,
Sprébuj wsluchaé sie w nie glbiej
I dotrzeé do uceué, ktbre sq. nam wspblne.
Ruth Bebermeyer
1 Dawanie z serca
SEDNO POROZUMIENIA BEZ PRZEMOCY
W dyciu scukam wspétecuci, preeplywu migdzy sobg a innymi
ludémi, opartego na wzajemnym dawaniu z serca.
‘Marshall B. Rosenberg
WSTEP
Poniewat wierz, 2e mamy wrodzona 2dolnosé cieszenia sig, gdy mozemy
dawaé i braé-w spos6b wspélczujgcy, przez wigkszosé zycia zada sobie te
oto dvwa pytania: Dlaczego tracimy kontakt wlasng wspélezujgcq natury,
tak ie dopusaczamy sie praemocy i wyzyskujemy ludzi? I na odwrét: aka
‘wlasciwosé pozwala niektérym Iudziom pozostaé w kontakcie z wlasng
‘wspétczujacg naturg navwet w okolicznosciach, kt6re wystawiaja ich na
najcigésze proby?
Zainteresowalem sig tymi kwestiami ju w driecfstwie, gdzie latem
1943 role. Moja rodaina preeniosla sig wtedy do Detroit w tanie Michigan,
iecale dwa tygodnie po naszym prayjeddzie w mieskim parku mial mie)-
sce incydent, ktéry doprowadzil do wybuchu rozruch6w na tle rasowym.
W ciagu kill dni zginglo ponad czterdziesci os6b. Nasza daielnica znaj-