ĐỀ BÀI

Phân tích những vấn đề chung và sự cần thiết bồi dưỡng khát vọng cống
hiến cho quân nhân đáp ứng yêu cầu xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam
trong tình hình mới? Liên hệ thực tiễn đơn vị và trách nhiệm cá nhân trong bồi
dưỡng khát vọng cống hiến cho quân nhân đáp ứng yêu cầu xây dựng Quân đội
trong tình hình mới
BÀI LÀM
Trước những yêu cầu thực tiễn xây dựng Quân đội cách mạng chính quy,
tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp xây dựng và
bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, đòi hỏi quân nhân phải thường xuyên rèn
luyện, nâng cao trình độ lý luận, chuyên môn, nghiệp vụ, có bản lĩnh chính trị
vững vàng, có khát vọng cống hiến, ý chí phấn đấu vươn lên, vượt qua khó khăn
hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, luôn được nhân dân tin yêu.
Quân nhân trong Quân đội có những tiềm năng to lớn, luôn có khát vọng
cống hiến. Để hiện thực hóa khát vọng này trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ
Tổ quốc, cần thẩm thấu, lan tỏa những giá trị văn hóa và sức mạnh con người
Việt Nam; truyền cảm hứng, cổ vũ, khích lệ, tạo động lực để họ thể hiện trách
nhiệm với xã hội, quân đội; rèn luyện các hoạt động thực tiễn, đồng thời phát
huy tính tích cực của mỗi quân nhân trong kế thừa và phát huy các giá trị văn
hóa truyền thống của dân tộc, nuôi dưỡng ước mơ, hoài bão, tinh thần trách
nhiệm với bản thân, với cộng đồng, xã hội.
1. Những vấn đề chung bồi dưỡng khát vọng cống hiến cho quân
nhân đáp ứng yêu cầu xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam trong tình
hình mới
Khát vọng, theo từ điển tiếng Việt là mong muốn, khát khao đến mức da
diết: khát khao tự do, khát khao chiến thắng. Đối với quân nhân, khát vọng là
yếu tố tinh thần, là động lực bên trong, nội lực tự sinh để phấn đấu vươn lên,
được bộc lộ thông qua kết quả những hành động, việc làm cụ thể mà bản thân đã
xác định, đặt ra mục tiêu từ trước. Khát vọng có sức mạnh vô biên, vượt không
gian, thời gian giúp mỗi người vượt qua mọi khó khăn, gian nan, thử thách để
đạt được ước mơ như mình mong muốn. Sự phát triển đi lên của mỗi con người
và của cả dân tộc sẽ không đi đến thành công, nếu thiếu đi khát vọng. Do vậy,
khát vọng là điều kiện tiên quyết để tạo nên bứt phá cho con người và cho cả
dân tộc. Như vậy, có thể hiểu, khát vọng là khát khao vươn lên một cách mạnh
mẽ quyết liệt, được thực hiện thông qua ý chí, sự quyết tâm, nỗ lực hết mình để
đạt được mục tiêu, nguyện vọng đã được xác định từ trước.
Cống hiến, theo từ điển tiếng Việt, là đóng góp cuộc đời hay một phần
quý giá của cuộc đời sự nghiệp chung: Cống hiến đời mình cho sự nghiệp đấu
tranh giải phóng dân tộc, cống hiến cả tuổi thanh xuân. Hiểu theo nghĩa thông
thường: Cống hiến là sự phấn đấu hết mình cho công việc, toàn tâm, toàn ý,
không quản khó khăn, gian khổ, vất vả, phấn đấu đạt cho bằng được sự nghiệp
mà mình lựa chọn. Cống hiến của quân nhân trong xây dựng Quân đội nhân dân
 2

Việt Nam là tinh thần tự nguyện, toàn tâm, toàn ý; là nghị lực, ý chí và lòng
quyết tâm của bản thân mỗi người đem hết khả năng của mình vào nhiệm vụ xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Từ cách tiếp cận có thể quan niệm: Khát vọng cống hiến của quân nhân là
sự mong muốn, quyết tâm được đem hết tinh thần và nghị lực, đạo đức và tài
năng để xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam, góp phần quan trọng vào sự
nghiệp xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Khát vọng cống hiến khác với ước mơ, hoài bão - là những mục tiêu, khao
khát và đam mê về một thứ gì đó mà con người luôn mong muốn đạt được. Khát
vọng cống hiến không chỉ dừng lại ở mục tiêu, mong muốn mà đó còn là sự nỗ
lực, ý chí và nghị lực, khát khao cháy bỏng, là niềm tin, lý tưởng và hành động
để được dấn thân cống hiến hết mình.
Khát vọng cống hiến của quân nhân trước hết là lý tưởng sống đẹp, sống
đúng, gắn liền với mục đích, động cơ sống, từ đó thôi thúc, nuôi dưỡng tình cảm
cách mạng trong sáng, niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng. Chính lý tưởng, niềm
tin đúng đắn sẽ chi phối, định hướng toàn bộ hành động, gắn với ham muốn,
hoài bão, khát vọng, ước mơ được cống hiến xây dựng Quân đội nhân dân Việt
Nam, dấn thân cho Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Bồi dưỡng khát vọng cống hiến cho quân nhân là tổng thể các hoạt động
có mục đích, có tổ chức, chịu sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, tổ chức đảng,
chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy và cơ quan chính trị các cấp và tự bồi
dưỡng của quân nhân trong nâng cao phẩm chất, năng lực của bản thân, ý chí,
nghị lực, quyết tâm vượt qua khó khan, thử thách, sẵn sang nhận và hoàn thành
mọi nhiệm vụ được giao, xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam cách mạng,
chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, góp phần củng cố vững chắc quốc phòng, bảo vệ
Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Như vậy, có thể hiểu: Bồi dưỡng khát vọng cống hiến cho quân nhân đáp
ứng yêu cầu xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam trong tình hình mới là tổng
thể những hoạt động có mục đích, có hệ thống chặt chẽ của lãnh đạo, chỉ huy, cơ
quan các cấp và tự giáo dục, rèn luyện của mỗi quân nhân để họ tự nguyện, tự
giác đem hết tinh thần và nghị lực, đạo đức và tài năng thực hiện nhiệm vụ, gắn
bó và xây dựng đơn vị, góp phần xây dựng Quân đội nhân dân, bảo vệ vững
chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Mục đích bồi dưỡng khát vọng cống hiến cho quân nhân: khơi dậy, bổ
sung, nâng cao những tiềm năng, thế mạnh, kinh nghiệm, phương pháp lãnh đạo,
quản lý, chỉ huy và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến
đấu, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, mẫu mực, tiêu biểu; ý chí, lòng
quyết tâm vượt qua khó khăn, thử thách, không ngại khó, ngại khổ, nản lòng,
nhụt ý chí, sẵn sàng nhận và hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao.
Chủ thể bồi dưỡng khát vọng cống hiến cho quân nhân: cấp uỷ, tổ chức
đảng, lãnh đạo, chỉ huy đơn vị, cán bộ chủ trì, cơ quan chính trị và bản thân mỗi
 3

quân nhân. Ngoài ra còn có các tổ chức quần chúng, như: Đoàn thanh niên cộng
sản Hồ Chí Minh, hội đồng quân nhân ở đơn vị, công đoàn, hội phụ nữ.
Đối tượng bồi dưỡng khát vọng cống hiến: quân nhân trong toàn quân,
vừa là chủ thể vừa là đối tượng của bồi dưỡng.
2. Sự cần thiết bồi dưỡng khát vọng cống hiến cho quân nhân đáp
ứng yêu cầu xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam trong tình hình mới
Từ vị trí, ý nghĩa, tầm quan trọng của khát vọng cống hiến và bồi dưỡng
khát vọng cống hiến cho quân nhân: Quân đội nhân dân là lực lượng nồng cốt
trong bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng thực
hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược của Đảng: Xây dựng và bảo vệ vững
chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Bồi dưỡng khát vọng cống hiến cho
quân nhân trong toàn quân có ý nghĩa quan trọng, nâng cao chất lượng đáp ứng
yêu cầu nhiệm vụ cách mạng.
Từ yêu cầu xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam trong tình hình
mớiĐại hội XIII của Đảng đã xác định rõ hơn mục tiêu, lộ trình hiện đại hóa
Quân đội, cụ thể: “Xây dựng Quân đội nhân dân, Công an nhân dân cách mạng,
chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, một số quân chủng, binh chủng, lực
lượng tiến thẳng lên hiện đại” với lộ trình “Đến năm 2025, cơ bản xây dựng
quân đội, công an tinh, gọn, mạnh, tạo tiền đề vững chắc, phấn đấu năm 2030
xây dựng Quân đội nhân dân, Công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh
nhuệ, hiện đại”. Xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại, đủ sức
bảo vệ Tổ quốc, thực hiện chủ trương bảo vệ Tổ quốc “từ sớm, từ xa” theo kế
sách “chủ động giữ nước từ khi nước chưa nguy” là trách nhiệm của cả hệ thống
chính trị, của toàn quân và toàn dân ta. Theo đó, hiện đại hóa Quân đội phải bắt
đầu trước hết là xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ
chức và cán bộ; thực hiện “người trước, súng sau”. Bồi dưỡng khát vọng cống
hiến cho quân nhân trong toàn quân có ý nghĩa quyết định đến xây dựng nguồn
nhân lực chất lượng cao, là một trong những đột phá chiến lược, bảo đảm cho
Quân đội tinh, gọn, mạnh tiến lên hiện đại.
Từ thực trạng khát vọng cống hiến và bồi dưỡng khát vọng cống hiến cho
quân nhân hiện nay
Hiện nay, tình hình thế giới, khu vực, trong nước đang có những diễn biến
phức tạp, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, xây dựng quân đội đang đặt ra
những yêu cầu mới, cao hơn. Cùng với đó, cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư
và các thách thức an ninh truyền thống, phi truyền thống, tình hình thiên tai, dịch
bệnh diễn biến phức tạp.
Bên cạnh đó, trước những tác động tiêu cực của mặt trái kinh tế thị trường và
sự chống phá quyết liệt, thâm hiểm của các thế lực thù địch, tình hình đạo đức, lối
sống trong xã hội vẫn diễn biến phức tạp. Một bộ phận cán bộ không giữ vững được
phẩm chất nhân cách, thậm chí bị thoái hóa, biến chất, sa vào tham ô, tham nhũng,
lãng phí, quan liêu, cơ hội. Một bộ phận quân nhân thiếu tu dưỡng, rèn luyện đạo
đức, phẩm chất, lối sống, sa vào chủ nghĩa cá nhân; ngại khó, ngại khổ, ngại va
 4

chạm, không dám đấu tranh, phê bình, vi phạm kỷ luật Quân đội, pháp luật Nhà
nước, bị xử lý kỷ luật, làm ảnh hưởng xấu đến hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ”, tình cảm và
lòng tin của nhân dân vào Quân đội. Do đó, đặt ra yêu cầu cấp thiết hiện nay bồi
dưỡng khát vọng cống hiến cho quân nhân trong toàn quân.
Đối với đơn vị cần thực hiện tốt một số nội dung sau:
Cấp ủy, tổ chức đảng, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy các cấp cần xác
định rõ vai trò, trách nhiệm và sự cần thiết phải bồi dưỡng khát vọng cống hiến cho
quân nhân đáp ứng yêu cầu xây dựng Quân đội trong tình hình mới; xác định đây là
một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng, cấp bách, được tiến hành thường
xuyên, liên tục và lâu dài ở tất cả các cấp
Thực hiện bồi dưỡng khát vọng cống hiến cho quân nhân thông qua các
hoạt động của quân nhân ở đơn vị là giải pháp thiết thực, trực tiếp khơi dậy khát
vọng cống hiến cho quân nhân. Để thực hiện cần có sự linh hoạt, sáng tạo, phù
hợp với đặc điểm, tình hình, yêu cầu, nhiệm vụ của đơn vị đặt ra, chứ không
phải là sự dập khuôn máy móc, thụ động, bê nguyên si ở nơi khác vào áp dụng
cho đơn vị mình, hoặc cán bộ đơn vị cứng nhắc, không nắm bắt được diễn biến
tâm lý của quân nhân Quân đội để có cơ chế tác động đúng đắn, hiệu quả.
Vận dụng tổng hợp, sáng tạo các hình thức, phương pháp tổ chức giáo dục
chính trị tại đơn vị; giáo dục thông qua hoạt động thực hiện nhiệm vụ, phong
trào thi đua, các cuộc vận động, kỷ niệm các ngày lễ lớn, ngày truyền thống,
hoạt động văn hóa, văn nghệ để khơi dậy khát vọng cống hiến cho quân nhân.
Tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ giảng dạy chính trị, cán bộ
chính trị, đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên để nâng cao chất lượng công
tác giáo dục chính trị. Kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục cơ bản với giáo dục
thường xuyên, giáo dục theo chuyên đề, chủ đề, phù hợp với từng đối tượng
nhằm xây dựng cho quân nhân có tinh thần cống hiến, vượt qua khó khăn, thử
thách hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ của quân đội, đơn vị.
Đồng thời phải phát huy vai trò của các tổ chức, trách nhiệm nêu gương
của lãnh đạo, chỉ huy các cấp và tính tích cực, tự giác của quân nhân trong bồi
dưỡng, tự bồi dưỡng khát vọng cống hiến
Cùng với đó cần giải quyết tốt mối quan hệ giữa cống hiến và hưởng thụ của
quân nhân hiện nay là nền tảng để củng cố ý chí, tạo dựng niềm tin; từng bước hình
thành, xây dựng phẩm chất, nhân cách người quân nhân cách mạng cho quân nhân;
tạo động lực và bước bứt phá mạnh mẽ khơi dậy, giải phóng khát vọng cống hiến trí
tuệ, tài năng, nêu cao trách nhiệm, hết lòng, hết sức, năng động, sáng tạo, dám nghĩ,
dám làm, dám chịu trách nhiệm; tự chủ, tự lực, tự cường, tận tâm, tận lực vượt khó,
vươn lên hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Đối với mỗi quân nhân cần thực hiện tốt một số nội dung sau:
Từng quân nhân cần đề cao trách nhiệm, không ngừng nâng cao trình độ lý
luận chính trị, kiến thức toàn diện, nắm vững đường lối, quan điểm của Đảng, chính
sách, pháp luật của Nhà nước, nghị quyết, chỉ thị của cấp ủy cấp trên và cấp mình;
 5

rèn luyện bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với mục tiêu, lý tưởng
của Đảng, với sự nghiệp cách mạng; đề cao vai trò tiền phong, gương mẫu trong
chấp hành đường lối, chủ trương của Đảng, nói và làm đúng nghị quyết, giữ nghiêm
pháp luật, kỷ luật.
Đặc biệt, cần phát huy tính tích cực, tự trong tự học tập, tự nghiên cứu lý luận
chính trị; xác định đây vừa là quyền lợi vừa là trách nhiệm của mình, là nhu cầu tự
thân và là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục, bền bỉ.
Tích cực tham gia đấu tranh phê phán những tư tưởng sai trái, những nhận
thức lệch lạc về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối, quan
điểm của Đảng, nhất là những vấn đề liên quan đến chủ nghĩa xã hội và con đường
đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.
Mỗi quân nhân phải nhận rõ nghĩa vụ và trách nhiệm của mình trước
Đảng, trước nhân dân và Quân đội. Tích cực tham gia mọi hoạt động của đơn vị,
có tinh thần khắc phục khó khăn để hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, có
tâm thế vững vàng, nỗ lực cao trong học tập phấn đấu, trong rèn luyện thực tiễn
để nâng cao cả năng lực nhận thức và năng lực hành động. Xây dựng động cơ
cống hiến đúng đắn trong tự học, tự rèn để nâng cao phẩm chất, năng lực
KẾT LUẬN
Bồi dưỡng khát vọng cống hiến cho quân nhân trong toàn quân là vấn đề
cấp thiết trong tình hình mới, đáp ứng yêu cầu xây dựng quân đội cách mạng,
chính quy, tinh nhuệ, hiện đại. Qua đó, khơi dậy khát vọng cống hiến, sự thống
nhất cao về ý chí và hành động, cán bộ, chiến sĩ toàn quân tiếp tục phát huy phẩm
chất “Bộ đội Cụ Hồ” trong thời kỳ mới, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân, các
biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá”. Xây dựng bản lĩnh chính trị người
quân nhân cách mạng vững vàng, tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng,
trung thành tuyệt đối với Đảng, Nhà nước, Nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa.