Safe Product Report
D UCT
Δοκιμάζουμε
10 οδοντόκρεμες
με φυσικά
συστατικά.
Safe Report:
Φυσικά προϊόντα που δίνουν λάμψη στο χαμογελό σας!
Ε
ίναι βασική ανάγκη. Βουρτσί-
ζοντας τα δόντια σας καθημε-
ρινά βοηθάτε να παραμένουν
καθαρά, χωρίς πλάκα, βακτήρια, ενώ
επίσης φρεσκάρετε την αναπνοή σας.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο ξοδεύονται
217 εκατομμύρια λίρες το χρόνο για
οδοντόκρεμα.
Το βούρτσισμα, όπως οι περισσότε-
ρες καθημερινές συνήθειες, μπορεί να
είναι βαρετό, έτσι οι κατασκευαστές
διαφημίζουν τώρα την οδοντόκρεμα
υποδεικνύοντας ότι είναι ένα προϊόν
ομορφιάς ή πολυτέλειας παρά ένα
προϊόν προσωπικής υγιεινής. Αυτό
ενθαρρύνει τους καταναλωτές να
αγοράσουν περισσότερα και σε υψη-
λότερη τιμή, ενώ επίσης απομακρύνει
την προσοχή τους από τα συστατικά.
38 SAFE
PR
Το SAFE ξεκινάει μια νέα ενότητα για την έρευνα και τη δοκιμή
προϊόντων. Σε αυτό το τεύχος επιλέξαμε να δοκιμάσουμε 10
οδοντόκρεμες με φυσικά συστατικά.
Το τι περιέχεται σε μία οδοντόκρεμα
δεν είναι κάτι που απασχολεί του πε-
ρισσότερους ανθρώπους, αν και μάλ-
λον θα έπρεπε…
Η τερηδόνα και η ουλίτιδα επηρεά-
ζουν κάτι περισσότερο από το στόμα.
Η Περιοδοντική ασθένεια συνδέεται
με άλλες καταστάσεις όπως οι καρδι-
ακές παθήσεις (J Periodontol, 1996; 67:
S1138-42). Ο συσχετισμός είναι ακόμη
πιο ισχυρός από ότι για τους παρά-
γοντες κινδύνου, όπως το κάπνισμα
και η υψηλή χοληστερόλη (J Am Dent
Assoc, 1998; 129: 301-11). Η φτωχή
στοματική υγεία σχετίζεται επίσης με
αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, πε-
ριφερική αγγειακή νόσο, διαβήτη και
πρόωρη κύηση.
Ωστόσο, η οδοντόκρεμα δεν είναι
O
F E
A
S
T
R
RE PO
στην πραγματικότητα αναγκαία για
καθαρά δόντια. Το στεγνό βούρτσι-
σμα είναι εξίσου αποτελεσματικό.
Λειαντικά σε οδοντόπαστα, όπως η
κιμωλία ή το διοξείδιο του πυριτίου
βοηθούν, όμως η κυρίως λειτουργία
της οδοντόκρεμας είναι να δώσει
«ενεργά συστατικά» όπως το φθόριο
και αντιβακτηριακά όπως triclosan
στα δόντια και τα ούλα. Αυτός είναι ο
λόγος που οι σύγχρονες οδοντόκρε-
μες περιέχουν κολλώδεις παράγοντες
όπως συμπολυμερή PVM/MA για να
κρατήσουν τα δραστικά συστατικά σε
επαφή με τα δόντια μετά το ξέβγαλμα.
Για την ομορφιά και την υγεία, στηρι-
ζόμαστε στα ενεργά συστατικά, όμως,
πολλά από αυτά μπορεί να κάνουν πε-
ρισσότερο κακό παρά καλό.

Μύθοι για το Φθόριο
Πολλοί καταναλωτές αγοράζουν οδο-
ντόκρεμες με fluoride (φθοριούχο
άλας) πιστεύοντας ότι προστατεύει τα
δόντια. Όμως δεν υπάρχουν πολλές
πειστικές αποδείξεις για αυτό. Σε αντί-
θεση με πραγματικά θρεπτικές ουσίες
όπως το ασβέστιο και το μαγνήσιο,
καμία ανθρώπινη ασθένεια - συμπε-
ριλαμβανομένης της τερηδόνας - δεν
είναι αποτέλεσμα της έλλειψης φθο-
ρίου.
Στην πραγματικότητα, το φθόριο εί-
ναι δηλητήριο που υπάρχει σε αρκετά
μεγάλη ποσότητα στη μέση οικογε-
νειακή οδοντόκρεμα ώστε να είναι
ικανό να σκοτώσει ένα μικρό παιδί, αν
αυτό το καταπιεί (J Public Health Dent,
1997; 57: 150-8). Οι ΗΠΑ και η Σουη-
δία - αλλά όχι το Ηνωμένο Βασίλειο -
απαιτούν οι οδοντόκρεμες με φθόριο
να επισημαίνουν την παρουσία του με
ειδική προειδοποίηση.
Το φθόριο μπορεί να προκαλέσει ευ-
αισθησία, αλλεργικές αντιδράσεις και
τώρα υπάρχουν υποψίες για πλήθος
ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων
της στομαχικής παλινδρόμησης, δια-
ταραχών των οστών, διαβήτη, δυσλει-
τουργίας του θυρεοειδούς και ψυχι-
κής δυσλειτουργίας. Το φθόριο που
περιέχεται σε οδοντόπαστα φθορίου,
σε δισκία και στο νερό, είναι επίσης
σημαντικός παράγοντας κινδύνου
για φθορίωση σε ηλικίες πριν από την
ηλικία των έξι ετών, η οποία δημιουρ-
γεί στίγματα και αλλοιώνει το χρώμα
των δοντιών (Pediatr Dent, 2000? 22:
269-77).
Μελέτες τόσο σε ζώα όσο και σε αν-
θρώπους δείχνουν μια σαφή σχέση
μεταξύ καρκίνου του στόματος και
φθορίου. (Townsend Lett Docs, 1990;
89: 864-5; Yiamouyiannis J, Fluoride:
The Aging Factor, Delaware, OH: Health
Action Press, 1993). Πιο πρόσφατα, το
φθόριο έχει βρεθεί να ενεργοποιεί και
να παρεμβαίνει σε G-πρωτεΐνες, χημι-
κούς διαβιβαστές ζωτικής σημασίας
για την λειτουργία των ορμονών και
των νευροδιαβιβαστών.
Αφρισμένη τρέλα
Άλλα συστατικά στις συνηθισμένες
οδοντόκρεμες είναι επίσης ανησυχη-
τικά. Πολλές οδοντόκρεμες περιέχουν
το συνθετικό, φτηνό καθαριστικό So-
dium Lauryl Sulphate (SLS), ύποπτο
ως τοξικό για το ήπαρ και το γαστρε-
ντερικό. Το SLS συνδέεται επίσης με
έλκη στο στόμα (Compend Contin Educ
Dent, 1997;18: 1238-40), και μπορεί να
ερεθίσει το βλεννογόνο του στόμα-
τος - σχετικό αν ληφθεί υπόψη ο συ-
σχετισμός fluoride/καρκίνου. Μπορεί
ακόμη να αυξήσει και την αφομοίωση
άλλων, πιο επιβλαβών ουσιών στο
στόμα (Int J Occup Med, 2000; 6: 138-
42, 143-7).
Το Triclosan, ένα κοινό αντιβακτηρι-
ακό στην οδοντόπαστα, προστίθεται
μερικές φορές για να εξουδετερώσει
το SLS (Scand J Dent Res, 1993; 101:
192-5), όμως τα δύο αυτά σε συνδυα-
σμό μπορεί να γίνουν ακόμη πιο ισχυ-
ρά ερεθιστικά (Toxicol Lett, 1997; 91:
189-96). Το Triclosan συνδέεται επίσης
με την αύξηση των ανθεκτικών σου-
περ-ιών (Superbugs).
Το triclosan, όταν χρησιμοποιείται σε
αντιβακτηριακές / κατά της οδοντι-
κής πλάκας φόρμουλες, μπορεί να
μειώσει τη συσσώρευση πλάκας (Am
J Dent, 1989; 2: 231-7). Ωστόσο, αν και
οι φόρμουλες ελέγχου της οδοντικής
πλάκας μπορούν να εμποδίσουν το
40-50% της νέας συσσώρευσης πλά-
κας, μπορούν να μην κάνουν τίποτα
για αυτή που είναι ήδη παρούσα.
Τα λειαντικά είναι επίσης δυνητικά επι-
βλαβή. Εκθέσεις δείχνουν ότι οι λεπτοί
κόκκοι πυρίτιου και άλλων λειαντικών
μπορούν να συλλεχθούν κάτω από
τα ούλα σχηματίζοντας κοκκιώματα -
μικρά οζίδια του φλεγμαίνοντα ιστού
(Dermatology, 2001; 203: 177-9; Ann
Periodontol, 1999; 4: 20-31). Αυτές οι
αλλοιώσεις μπορούν να μιμούνται την
ουλίτιδα, και ίσως επίσης να αφήνουν
τα ούλα πιο ευάλωτα σε λοίμωξη.
Πηγή: www.wddty.com/toothpaste.
html
Τα προϊόντα
Εναλλακτικές λύσεις για οδοντόκρε-
μες μπορεί κανείς να βρει σε καταστή-
ματα υγιεινών τροφών, φαρμακεία
Safe Product Report
ή μέσω του Διαδίκτυου - αν και ορι-
σμένες από αυτές δεν είναι ακριβώς
«εναλλακτικές». Πολλές περιέχουν
SLS, fluoride ή συντηρητικά όπως
parabens, ένα πιθανό ορμονικό δια-
ταρακτη.
H ομάδα του περιοδικού Safe δοκίμα-
σε 10 διαφορετικά προϊόντα φυσικής
οδοντόπαστας από ένα μεγάλο φά-
σμα σκευασμάτων - αφρίζουσες και
μη-αφρού, τζελ και κρέμες. Κάποιες
από αυτές ήταν κατάλληλες και για
Ομοιοπαθητική. Η ομάδα αξιολόγησε
κάθε μία επί τη βάσει των συστατικών
που αναγράφονται στη συσκευασία,
της φυσικότητας των συστατικών, της
γεύσης, της εμφάνισης, της οσμής,
του πόσο καθαρό αισθάνεται το στό-
μα κανείς και για πόσο χρονικό διά-
στημα, και των αρνητικών συνεπειών.
Για κάθε κριτήριο, τα προϊόντα βαθ-
μολογούνται από το 1 έως το 5, και τα
αποτελέσματα συνδυάζονται για να
παράγουν μία συνολική βαθμολογία.
(Η αξία χρημάτων δεν συμπεριλαμβά-
νεται, καθώς η οδοντόκρεμα χρησι-
μοποιείται σε διαφορετική αναλογία.)
Ετικέτες που χρησιμοποιούν λέξεις
όπως «φυσική» και «βιολογική» και
φράσεις όπως «vegan», «κατάλληλο
για χορτοφάγους» ή «δεν περιέχει ζω-
ικά συστατικά» ενέπνευσαν εμπιστο-
σύνη.
Όλα τα προϊόντα που δοκιμάστηκαν
σκόραραν ψηλά όσον αφορά τις πλη-
ροφορίες στην ετικέτα. Ο αφρός δεν
είναι απαραίτητο να καθαρίζει τα δό-
ντια και θα μπορούσε να υποστηρι-
χθεί ότι οι non-foaming μάρκες χωρίς
απορρυπαντικά είναι καλύτερες. Οι
περισσότεροι δοκιμαστές συνήθισαν
εύκολα τις χωρίς αφρό μάρκες.
Παραδόξως, υπήρξε καλή συμφωνία
μεταξύ των μελών μας ως προς το
ποια σκευάσματα ήταν ευχάριστα και
αποτελεσματικά, και ποια δεν ήταν.
Λόγω της συνήθειας, και της χρόνιας
χρήσης αφρώδων αρωματισμένων
οδοντόκρεμων οι περισσότεροι από
την ομάδα επηρεάστηκαν θετικά για
τις οδοντόκρεμες που είχαν εμφάνι-
ση, αίσθηση και γεύση όπως οι συμ-
βατικές.
SAFE 39
Safe Product Report / Έρευνα αγοράς: Γεράσιμος Κατραμάδος
Optima: Aloe Dent
Πληροφορίες: Iso Plus (210 9579707)
Τιμή: 6,40€ (100ml)
Περιέχοντας CoQ10 και έλαιο tea tree, Silica και
Escin διαβεβαιώνει ότι ανακουφίζει, προστα-
τεύει και λευκαίνει τα δόντια. Άρεσε η δυνατή
γεύση μέντας και menthol, και η φρεσκάδα
που διαρκεί πολύ. Χρησιμοποιεί chitosan, που
αποδείχθηκε αντιβακτηριακό σε οδοντόκρεμες
και σε στοματικά διαλύματα (Acta Odontol
Latinoam, 2002; 15: 3-9; Bull Tokyo Dent Coll,
2003; 44: 9-16). Αν και είναι κατάλληλη για
vegetarians, μια πιο ξεκάθαρη επισήμανση στη
συσκευασία θα βοηθούσε.
 Χωρίς fluoride, sodium lauryl sulphate
 100% Φυσικής προέλευσης
 Κατάλληλη για vegetarian
 Φυσικά χρώματα
 Προέλευση: Αγγλία
Himalaya: Dental Cream
Πληροφορίες: Ayurveda Hellas (2310 887679)
Τιμή: 6,55€ (75ml)
Αγιουρβεδική φυτική οδοντόκρεμα, προϊόν
100% από ενεργά φυτικά συστατικά. Με neem
που καταπολεμά τα μικρόβια, pomegranate
και Meswak και Babool για την αποφυγή
της αιμορραγίας των ούλων. Καταπολεμά τη
κακοσμία του στόματος. Προλαμβάνει πέτρα
και ουλίτιδα. (Τυχαιοποιημένη μονή τυφλή
κλινική μελέτη: πηγη: www.himalayahealthcare.
com/researchpaper/pcare.htm#dental_cream).
Μας άρεσε η δυνατή γεύση και η αίσθηση
φρεσκάδας που διαρκεί.
100% vegetarian
Κατάλληλη για ομοιοπαθητική
Κατάλληλη για Αγιουρβεδική θεραπεία
Περιέχει φυσικό φθόριο
100% ενεργά φυτικά συστατικά
Προέλευση: Ινδία
40 SAFE
Jason: Sea Fresh
Πληροφορίες: Greenwave (210 4823213)
Τιμή: 11,30€ (170gr/127ml).
Τα οργανικά συστατικά που χρησιμοποιούνται εδώ
περιλαμβάνουν μπλε-πράσινα φύκια, θαλασσινό
αλάτι και άλατα για ανακούφιση, αποτοξίνωση και
ενδυνάμωση ούλων και δοντιών. Άρεσε η δροσιστική
σύνθεση με αιθέριο έλαιο μέντας που φρεσκάρει την
αναπνοή και εξαλείφει δυσοσμίες. Περιέχει πιστοποι-
ημένο βιολογικό ζελέ αλόης και 3 φυσικούς λευκαντι-
κούς παράγοντες: σκόνη χαλαζία, ανθρακικό ασβέστιο
και σκόνη μπαμπού που λευκαίνουν χωρίς χημικά και
σκληρά αποξεστικά.
Χωρίς lauryl sulphate και propylene Glycol
Χωρίς πρόσθετα χρώματα, αρώματα & συντηρητικά
 Χωρίς ζαχαρίνη
Κατάλληλη για vegetarian
Φυσικά χρώματα
Δεν δοκιμάζεται σε ζώα
Προέλευση: ΗΠΑ
Auromère: Ayurvedic herbal
Πληροφορίες: Μορφέας Ελλάς (210 2846948)
Τιμή: 6,40€ (75ml)
Αγιουρβεδική φυτική οδοντόκρεμα με 24 εκχυλίσμα-
τα φυτών. Το neem σε συνδυασμό με το έλαιο κανέλας
και τη γλυκόριζα καταπολεμούν τα βακτηρίδια, ενώ
το θυμάρι, η μέντα και η κανέλα Κεϋλάνης δίνουν μία
ευχάριστη γεύση. Διαπιστώσαμε ότι είναι οικονομική
στη χρήση διότι δεν περιέχει αφριστικά που διογκώ-
νουν την ποσότητα. Μας άρεσε η μεγάλη διάρκεια
αποτελέσματος.
Χωρίς φθόριο, χωρίς αφριστικά συστατικά
Με πιστοποίηση φυσικών συστατικών
Προέλευση: Ινδία
bjobj: Aloe
Πληροφορίες: (210 9588220)
Τιμή: 6,55€ (75ml)
Περιέχει χυμό aloe vera, xylitol, εκχύλισμα
μολόχας και αιθέριο έλαιο ευκαλύπτου. Μα-
λακτική και δροσιστική οδοντόκρεμα, ιδανική
για καθημερινή χρήση. Αν και στην ομάδα του
Safe άρεσε η διάρκεια του αποτελέσματος και
η αίσθηση φρεσκάδας, οι γνώμες διχάστηκαν
σχετικά με την έντονη γεύση του ευκάλυπτου.
Ωστόσο μέτρησαν θετικά οι πιστοποιήσεις του
προϊόντος.
 Δερματολογικά ελεγμένο
 Δεν δοκιμάζεται σε ζώα
 Πιστοποίηση φυσικών πρώτων υλών οργανι-
κής καλλιέργειας
Δεν περιέχουν συνθετικά χρώματα, SLS, SLES
& άλλα δραστικά με βάση το πετρέλαιο
Δεν περιέχει • Τεστ Νίκελ <1 PPM
Προέλευση: Ιταλία
Ramnus: Bio Plasis Mastic
Πληροφορίες: Ramnus Lab. (210 6462587)
Τιμή: 6.30€ (75ml)
Δοκιμάσαμε την οδοντόκρεμα με μαστίχα,
αλόη και καλέντουλα, ειδικά μελετημένη για
τους ερεθισμούς των ούλων, τους λεκέδες των
δοντιών και την κακοσμία του στόματος. Μας
άρεσε η ήπια γεύση της και η έλλειψη μεγάλης
ποσότητας αφρού.
Κατάλληλη για ομοιοπαθητική
Mε πιστοποιημένα φυτικά συστατικά οργανι-
κής καλλιέργειας
Mε φυσικά αιθέρια έλαια
Χωρίς triclosan, οινόπνευμα, χημικές ουσίες
Προέλευση: Ελλάδα

Sante: Dental med (Myrrhe)
Πληροφορίες: Λέων (210 2321395)
Τιμή: 5,90€ (75ml)
Περιέχει τον κλινικά αποδεδειγμένο συνδυασμό
συστατικών που περιέχει μύρρο, πράσινο τσάι και
xylitol. Μας άρεσε η μυρωδιά και η αίσθηση καθαρι-
ότητας που αφήνει στο στόμα. Οι πληροφορίες στη
συσκευασία είναι ευδιάκριτες αλλά δυσκολευτήκαμε
γιατί δεν είναι στα Ελληνικά.
Με πιστοποίηση φυσικών συστατικών
Χωρίς fluoride
Χωρίς Μινθόλη
Χωρίς συνθετικά χρώματα & αρώματα
Χωρίς συντηρητικά
Κατάλληλο για ομοιοπαθητική
Περιέχει Camellia Sinensis Leaf Extract βιολογικής
καλλιέργειας
Προέλευση: Γερμανία
A.Vogel: Dentaforce
Πληροφορίες: ICP (210 9408880)
Τιμή: 6,70€ (75ml)
Δοκιμάσαμε τον συνδυασμό των 5 βοτάνων
(εχινάκεια, δεντρολίβανο, δυόσμος, μέντα,
ρατάνια) που είναι ιδανικός για στοματικά έλκη
φλεγμονές & άφθα. Μας άρεσε η έντονη αίσθηση
καθαριότητας η οποία διατηρείται για αρκετή
ώρα μετά το βούρτσισμα. Ωστόσο κάποιοι απο την
ομάδα θεώρησαν την γεύση πολύ έντονη.
Με πιστοποίηση βιολογικών συστατικών
Κατάλληλη για vegans
Δεν δοκιμάζεται σε ζώα
Χωρίς συνθετικά χρώματα & αρώματα
Βασισμένο στην παραδοσιακή συνταγή βοτανο-
θεραπείας
Προέλευση: Ελβετία
Safe Product Report
Lavera: Βasis sensitiv
Πληροφορίες: Lavera (210 3629669)
Τιμή: 4,90€ (75ml)
Δοκιμάσαμε την οδοντόκρεμα με εχινάκεια και
πρόπολη από τη σειρά basis. Αν και πρόκειται για
οδοντόκρεμα με φυσικά συστατικά, μας έδωσε
την ευχάριστη αίσθηση φρεσκάδας μιας συμβα-
τικής οδοντόκρεμας, χωρίς όμως πολύ αφρό. Το
ανθρακικό άλας ασβεστίου και το οξύ πυριτίου
βοηθούν στην αφαίρεση της πλάκας. Με θαλάσσιο
άλας και μέταλλα, καθώς και με εκχυλίσματα από
arnica, μύρο και αχιλλέα, φροντίζουν για την υγιή
βακτηριακή στοματική χλωρίδα. Δεν μας άρεσε στη
συσκευασία η απουσία πληροφοριών στα Ελληνικά.
Με πιστοποίηση φυσικών συστατικών
Χωρίς φθόριο
Χωρίς συνθετικά χρώματα & αρώματα
Περιέχει Echinacea Purpurea, Arnica Montana και
Achillea Millefolium βιολογικής καλλιέργειας
Δεν δοκιμάζεται σε ζώα
Προέλευση: Γερμανία
Weleda: Pflanzen Zahngel
Πληροφορίες: Α. Ελοβάρη (2310 856233)
Τιμή: 6,95€ (75ml)
Δοκιμάσαμε την Pflanzen Zahngel, μία φυτική
οδοντόκρεμα σε μορφή gel ήπια με το σμάλτο των
δοντιών η οποία μπορεί να είναι χρήσιμη για όσους
έχουν ευαίσθητα ούλα. Μας άρεσε η γεύση δυό-
σμου που αφήνει στο στόμα. Η ομάδα συμφώνησε
ότι χρειάζεται αρκετή ποσότητα gel σε κάθε χρήση.
Μας άρεσε που είναι απαλλαγμένη από όλα τα βλα-
βερά συστατικά και κατάλληλη για vegans.
Με πιστοποίηση φυσικών συστατικών
Κατάλληλη για vegans.
Χωρίς αφρίζοντα τασιενεργά και συντηρητικά
Χωρίς συνθετικά χρώματα & αρώματα
Χωρίς ζάχαρη ή υποκατάστατα ζάχαρης
Προέλευση: Γερμανία
SAFE 41