Η τερηδόνα. Πρόληψη και Αντιμετώπιση.

Η τερηδόνα είναι μια πάθηση των δοντιών που μπορεί να συμβεί στον
καθένα, με μεγαλύτερη συχνότητα σε παιδιά και νέους. Ορίζεται ως η
φλεγμονή που προσβάλλει την περιοχή του δοντιού δημιουργώντας μικρές
κοιλότητες - τρύπες.
Η καταστροφή των δοντιών προκαλείται από μικροοργανισμούς που
ζουν στο στόμα μας. Οι μικροοργανισμοί αυτοί τρέφονται με σάκχαρα, που
παραμένουν ανάμεσα στα δόντια μας μετά από κάθε γεύμα, και
αποβάλλουν οξέα. Τα οξέα καταστρέφουν την αδαμαντίνη και στη συνέχεια
την οδοντίνη και έτσι προκαλείται τερηδόνα. Τα οξέα μπορούν να
καταστρέψουν και τα ούλα, προκαλώντας ουλίτιδα.
Η τερηδόνα είναι νόσος που οφείλεται σε μικροοργανισμούς που
υπάρχουν φυσιολογικά στην στοματική κοιλότητα και έχουν την ικανότητα να
διασπούν τους υδατάνθρακες παράγοντας οξέα, τα οποία διαβρώνουν την
επιφάνεια του δοντιού. Η τερηδόνα, ή αλλιώς φθορά των δοντιών, είναι μία
τρύπα που σχηματίζεται στο δόντι. Αυτές οι τρύπες είναι αρχικά μικρές και
σταδιακά αυξάνονται σε μέγεθος αν δεν βουρτσίζουμε καλά τα δόντια μας.
Σε αρχικό στάδιο η τερηδόνα χρωματίζει την επιφάνεια του δοντιού. Σε αυτό
το στάδιο παραμένει στην επιφάνεια και περιορίζεται στην αδαμαντίνη. Στο
αρχικό της στάδιο, η εξάπλωση της εξαρτάται κυρίως από την πρόσληψη
ζάχαρης μέσω της τροφής μας και από την στοματική μας υγιεινή. Σε μεσαίο
στάδιο η τερηδόνα προχωράει βαθύτερα στο δόντι, περνά την αδαμαντίνη
και επεκτείνεται στην οδοντίνη. Εκεί δεν μπορεί να επανέλθει μόνη της η
κοιλότητα. Οπότε, σε αυτό το στάδιο, χρειάζεται οδοντιατρική παρέμβαση.
Σε προχωρημένο στάδιο προσβάλλεται ο πολφός του δοντιού, όπου
βρίσκονται νεύρα και αγγεία. Σε αυτήν την περίπτωση, η απονεύρωση είναι
η μόνη λύση.

Συμπτώματα που εκδηλώνει η τερηδόνα:

Η τερηδόνα εμφανίζει διαφορετικά συμπτώματα ανάλογα με την σοβαρότητα
της κατάστασης και με το εύρος της φθοράς στα δόντια. Τα πιο κοινά
συμπτώματα που εμφανίζουν οι ασθενείς είναι:
 Πόνος στα δόντια ιδιαίτερα κατά την διαδικασία φαγητού αλλά και κατά
την κατανάλωση υγρών. Παίζει ρόλο η θερμοκρασία, ζεστό και κρύο.
Μερικές φορές ο πόνος διαρκεί και μετά το φαγητό.
 Κίτρινο υγρό γύρω από το δόντι λόγω της μόλυνσης.
 Ευαισθησία κατά το βούρτσισμα.

1
 Επιπλοκές που παρουσιάζει η τερηδόνα:
Η διάγνωση της τερηδόνας γίνεται από τον οδοντίατρο με έναν απλό κλινικό
έλεγχο. Μόνο ο οδοντίατρός σας μπορεί να σας πει με ασφάλεια εάν έχετε
τερηδόνα, γιατί η τερηδόνα στα αρχικά στάδια αναπτύσσεται κάτω από την
επιφάνεια των δοντιών.
Αν δεν διαγνωσθεί και δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως μπορεί να δημιουργήσει
διάφορες επιπλοκές. Οι πιο συχνές είναι:
 Απόστημα
 Πόνος στα δόντια
 Δυσκολία στη μάσηση
 Απώλεια δοντιών.

Αντιμετώπιση της τερηδόνας:

Η αντιμετώπιση της τερηδόνας γίνεται με βάση τη βλάβη που παρουσιάζει
το δόντι και αποφασίζεται από τον θεράποντα ιατρό. Οι συχνότερες
θεραπείες είναι: τα σφραγίσματα, η απονεύρωση, η τοποθέτηση θήκης και
σε προχωρημένο στάδιο βλάβης μπορεί να γίνει ολική αφαίρεση του
δοντιού.

Πρόληψη κατά της τερηδόνας:

Η σωστή στοματική υγιεινή των δοντιών βοηθάει στην πρόληψη της
τερηδόνας. Ο καθένας είναι εύκολο να εφαρμόσει τα παρακάτω βήματα
ώστε να αποφύγει τυχόν βλάβες στα δόντια:
 Να βουρτσίζονται τα δόντια (με φθοριούχο οδοντόκρεμα) μετά από
κάθε γεύμα ή βουρτσίζετε τα δόντια σας τουλάχιστον δύο φορές την
ημέρα και χρησιμοποιείτε οδοντικό νήμα μία φορά την ημέρα.
 Χρησιμοποιείτε προϊόντα στοματικής υγιεινής που περιέχουν φθόριο
π.χ. φθοριούχα διαλύματα για πλύσεις.
 Να μην γίνεται υπερκατανάλωση γλυκών. Ακολουθήστε ισορροπημένη
διατροφή. Αποφεύγετε τις ζαχαρούχες τροφές κυρίως στα ενδιάμεσα
των γευμάτων. Όταν τρώτε ζαχαρούχες τροφές, προτιμήστε να τις
τρώτε μαζί με τα κυρίως γεύματα, για να μειώνετε την έκθεση των
δοντιών σας στα οξέα.
 Συχνές επισκέψεις στον οδοντίατρο. Κάνετε συχνούς οδοντιατρικούς
ελέγχους για να προλάβετε και να αντιμετωπίσετε πρόβλημα, με
λιγότερο πόνο και κόστος. Συμβουλευτείτε τον οδοντίατρό σας για την
ανάγκη τοπικής εφαρμογής φθορίου (φθορίωσης) στο οδοντιατρείο.

2
Μάθημα Βιολογίας – Στέλιος Θωμάς – Α1 – Μάιος 2021