MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ

DOWÓDZTWO GENERALNE RODZAJÓW SIŁ ZBROJNYCH

Szkol………./2022

PORADNIK METODYCZNY DLA INSTRUKTORÓW

W ZAKRESIE NAUKI TECHNIKI PROWADZENIA
OGNIA Z PISTOLETU, KARABINKA
SZTURMOWEGO I PISTOLETU MASZYNOWEGO
DU-7.0.5.8
(1. PROJEKT STUDYJNY)

WARSZAWA
2022
2
 MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
DOWÓDZTWO GENERALNE RODZAJÓW SIŁ ZBROJNYCH

Szkol………./2022

PORADNIK METODYCZNY DLA INSTRUKTORÓW

W ZAKRESIE NAUKI TECHNIKI PROWADZENIA
OGNIA Z PISTOLETU, KARABINKA
SZTURMOWEGO I PISTOLETU MASZYNOWEGO
DU-7.0.5.8

(1. PROJEKT STUDYJNY)

WARSZAWA
2022

3
MINISTER OBRONY NARODOWEJ

DECYZJA Nr ........./Szkol./SG
MINISTRA OBRONY NARODOWEJ

z dnia ...................... 2022 r.

w sprawie wprowadzenia do użytku dokumentu uzupełniającego

Poradnik metodyczny dla instruktorów w zakresie nauki techniki prowadzenia
ognia z pistoletu, karabinka szturmowego i pistoletu maszynowego
– DU-7.0.5.8
Na podstawie art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 1995 r. o urzędzie Ministra
Obrony Narodowej (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r. poz. 196), § 1 pkt 6 lit. c, pkt 11 lit. f
oraz § 2 pkt 14 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 lipca 1996 r. w sprawie
szczegółowego zakresu działania Ministra Obrony Narodowej (Dz. U. Nr 94, poz.
426 oraz z 2014 r., poz. 933) oraz pkt. 2 Decyzji Nr 13/SG Ministra Obrony
Narodowej z dnia 25 stycznia 2021 r. w sprawie wprowadzenia do użytku Zasad
planowania, opracowywania i wprowadzania dokumentów standaryzacji
operacyjnej Sił Zbrojnych RP – DA-01(B) oraz upoważnienia Szefa Sztabu
Generalnego WP do wprowadzania dokumentów oznaczonych cechą „.... ./SG” do
użytku w formie decyzji w imieniu Ministra Obrony Narodowej, ustala się, co
następuje:

1. Wprowadza się do użytku w resorcie obrony narodowej dokument uzupełniający

Poradnik metodyczny dla instruktorów w zakresie nauki techniki prowadzenia
ognia z pistoletu, karabinka szturmowego i pistoletu maszynowego – DU-
7.0.5.8 stanowiący załącznik do decyzji.
2. Decyzja wchodzi w życie z dniem podpisania.

Minister Obrony Narodowej

z upoważnienia

SZEF
SZTABU GENERALNEGO WP

generał Rajmund T. ANDRZEJCZAK

4
 SPIS TREŚCI
SPIS RYSUNKÓW ..................................................................................................7
WSTĘP ...................................................................................................................9
ROZDZIAŁ 1. ZAŁOŻENIA OGÓLNE .................................................................. 11
0101. Cel opracowania Poradnika Metodycznego ............................................ 11
0102. Określenie podstawowego zakresu szkolenia ogniowego/ strzeleckiego 12
0103. Rozwój umiejętności strzeleckich ............................................................ 13
0104. Wpływ indywidualnego oporządzenia (wyposażenia) żołnierzy na
wykonywanie zadań ogniowych ........................................................................... 13
ROZDZIAŁ 2. PLANOWANIE SZKOLENIA ......................................................... 17
0201. Przygotowanie organizatorów szkolenia do prowadzenia zajęć .............. 17
0202. Sposób realizacji zajęć ............................................................................ 18
0203. Kolejność prowadzenia zajęć ze szkolenia ogniowego w ramach nauki
techniki prowadzenia ognia: ................................................................................. 19
ROZDZIAŁ 3. ALGORYTM PRZYGOTOWANIA KADRY INSTRUKTORSKIEJ,
ZASADY I SPOSÓB JEJ WERYFIKACJI ORAZ
REJESTR/EWIDENCJONOWANIE INSTRUKTORÓW ....................................... 23
0301. Wprowadzenie ........................................................................................ 23
0302. Wymagania względem kandydatów na instruktorów ............................... 23
0303. Algorytm przygotowania kadry instruktorskiej ......................................... 24
0304. Weryfikacja instruktorów ......................................................................... 24
0305. Rejestr/Ewidencja instruktorów ............................................................... 25
0306. Kursy instruktorskie dla kandydatów na instruktorów .............................. 25
ROZDZIAŁ 4. WSKAZÓWKI ORGANIZACYJNO-METODYCZNE ...................... 27
0401. Wskazówki organizacyjno – metodyczne mające na celu usprawnienie -
osiągnięcie założonych celów .............................................................................. 27
0402. Wybrane rozwiązania techniki strzeleckiej w zakresie wprowadzenia broni
do walki 30
0403. Profilaktyka i procedury w przypadku zaistnienia zdarzenia z użyciem
środków pozorowania pola walki i środków bojowych .......................................... 41
0404. Zasady przygotowania i wykorzystanie optoelektroniki do strzelania ..... 43
0405. Dobór amunicji do realizacji zadań .......................................................... 49
0406. Sposób konstruowania warunków strzelań w ramach przygotowania
żołnierzy do wykonywania złożonych zadań ogniowych. ..................................... 50

5
Załącznik A POZIOM I – KOMPLET DOKUMENTÓW (WARIANT)
Załącznik B POZIOM II, III – KOMPLET DOKUMENTÓW (WARIANT)
Załącznik C POZIOM IV, V – KOMPLET DOKUMENTÓW (WARIANT)
Załącznik D KONCEPCJA SZKOLENIA OGNIOWEGO ŻOŁNIERZY
DOWÓDZTWA KOMPONENTU WOJSK SPECJALNYCH NA
20…. ROK (WARIANT)
Załącznik E ARKUSZ UZGODNIEŃ DO KONCEPCJI SZKOLENIA
OGNIOWEGO ŻOŁNIERZY DOWÓDZTWA KOMPONENTU
WOJSK SPECJALNYCH NA 20……. ROK (WARIANT)
Załącznik F ZBIÓR ĆWICZEŃ I STRZELAŃ DLA ŻOŁNIERZY
DOWÓDZTWA KOMPONENTU WOJSK SPECJALNYCH NA
2021 ROK (WARIANT)
Załącznik G WARIANT CYKLU SZKOLENIA OGNIOWEGO ŻOŁNIERZY
DKWS na 20…. r.
Załącznik H ANALIZA ZDARZEŃ/WYPADKÓW PODCZAS SZKOLENIA
OGNIOWEGO W WOJSKACH SPECJALNYCH (WARIANT)
Załącznik I LISTA ŻOŁNIERZY DKWS UCZESTNICZĄCYCH W
KURSIE PODSTAWOWEGO POSŁUGIWANIA SIĘ BRONIĄ
CZĘŚĆ I, II I II W LATACH 2018 – 2021 (WARIANT)
Załącznik J MELDUNEK W SPRAWIE REALIZACJI KURSU
PODSTAWOWEGO POSŁUGIWANIA SIĘ BRONIĄ CZĘŚĆ I
„ABC, POSTAWA STOJĄC Z PW I KBS (WARIANT)
Załącznik K SPOSÓB KONSTRUOWANIA WARUNKÓW STRZELAŃ W
RAMACH PRZYGOTOWANIA ŻOŁNIERZY DO
WYKONYWANIA ZŁOŻONYCH ZADAŃ OGNIOWYCH
(WARIANT)
Załącznik L DOBÓR AMUNICJI DO REALIZACJI ZADAŃ
Załącznik Ł KRYTERIA OCENY KANDYDATA NA INSTRUKTORA
Załącznik M ZAKRES WYMAGANEJ WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI
PRAKTYCZNYCH DLA KANDYDATÓW NA
INSTRUKTORÓW/UCZESTNIKÓW KURSU
Załącznik N PŁYTA (NOŚNIK DANYCH) Z ZAŁĄCZNIKAMI
W FORMACIE WORD I FORMACIE PDF

6
 SPIS RYSUNKÓW

ROZDZIAŁ 4 – WSKAZÓWKI ORGANIZACYJNO-METODYCZNE

Rysunek 4-1. Ułożenie broni na chwycie w kaburze ............................................ 31

Rysunek 4-2. Chwyt tzw. „Manetka” ..................................................................... 33
Rysunek 4-3. Metoda prostych kciuków „CLAMSHELL” ...................................... 35
Rysunek 4-4. Ułożenie palca wskazującego na języku spustowym ..................... 36
Rysunek 4-5. RAMA w pistolecie ......................................................................... 37
Rysunek 4-6. Przenoszenie rejonu celowania w poziomie prawo/lewo (90º) z
pistoletem ............................................................................................................. 38
Rysunek 4-7. Elementy składowe RAMY ............................................................. 39
Rysunek 4-8. RAMA w karabinku szturmowym .................................................... 40
Rysunek 4-9. Przenoszenie rejonu celowania w poziomie prawo/lewo (90º) z
karabinkiem szturmowym ..................................................................................... 40
Rysunek 4-10. Zasady dobory punktu celowania przy użyciu celownika
holograficznego zerowanego na dystansie 25/300 m ........................................... 45
Rysunek 4-11. Pomiar odległości siatką celownika EOTECH .............................. 46
Rysunek 4-12. Układ przestrzelin przy zerowaniu optoelektroniki na dystansach
50, 100 i 300 m (lufa – 10,5”, amunicja 5,56 x 45 mm z poc. M855) .................... 46
Rysunek 4-13. Układ przestrzelin przy zerowaniu optoelektroniki na dystansach
50, 100 i 300 m (lufa – 14,5”, amunicja 5,56 x 45 mm z poc. M855) .................... 47
Rysunek 4-14. Układ przestrzelin przy zerowaniu optoelektroniki na dystansach
50, 100 i 300 m (lufa – 16”, amunicja 5,56 x 45 mm z poc. M855) ....................... 47
Rysunek 4-15. Układ przestrzelin przy zerowaniu optoelektroniki na dystansie 33
metrów ................................................................................................................. 48

7
8
 WSTĘP

1. Dynamika zmian na współczesnym polu walki a także zadania stawiane przed

Siłami Zbrojnymi Rzeczypospolitej Polskiej wygenerowały potrzebę
wprowadzenia nowego podejścia do planowania i realizacji szkolenia
ogniowego/strzeleckiego z modelu szablonowego na praktyczny. Aktualnie
obowiązujące rozwiązania nie przystają do wymagań stawianych żołnierzom
przygotowywanym do udziału w przyszłych konfliktach zbrojnych na
współczesnym polu walki.

2. Wdrażany od ponad 10-ciu lat system BLOS nie przyniósł pożądanych efektów.
Brak właściwego oprzyrządowania w dokumenty procesu szkolenia ogniowego
/strzeleckiego skutkował niskim poziomem wyszkolenia w skali SZ RP przez co
uruchomił procesy poszukiwania skutecznych rozwiązań praktycznie w każdym
RSZ.

3. Opracowanie powstało na podstawie zapisów „Instrukcji o działalności

metodycznej” sygn. Szkol. 816/2009 i jest wypracowanym w zdecydowanej
większości przez Wojska Specjalne (WS) swoistym uzupełnieniem
opracowanych dokumentów w zakresie nauki techniki prowadzenia ognia
z pistoletu, karabinka szturmowego i pistoletu maszynowego 1, na bazie
doświadczeń wyniesionych m.in. z przeprowadzonych warsztatów szkoleniowo
– metodycznych z wykorzystaniem systemu Quick Learning Military System
(QLMS).

4. W trakcie prowadzonych prac nad Poradnikami do szkolenia ogniowego

/strzeleckiego w zakresie Nauki techniki prowadzenia ognia, zdefiniowano
potrzebę wprowadzenia rozwiązań systemowych2, które pozwolą na
podniesienie w krótkim czasie umiejętności strzeleckich żołnierzy, pomimo ich
anatomicznych ograniczeń (dysfunkcji) oraz w celu poprawienia skuteczności

1
DU – 7.0.5.1 Nauka techniki prowadzenia ognia z pistoletu;
DU – 7.0.5.2 Nauka techniki prowadzenia ognia z karabinka szturmowego;
DU – 7.0.5.3 Nauka techniki prowadzenia ognia z pistoletu maszynowego.
2 Wypracowanych przez Pion Szkolenia DKWS jako nowa inicjatywa szkoleniowa.

9
 wykonania zadań ogniowych i wypracowania jednolitego fundamentu szkolenia
ogniowego /strzeleckiego na miarę potrzeb współczesnego pola walki.

5. Rozwiązania przedstawione w przedmiotowym Poradniku nie narzucają ściśle

sposobu organizacji i przeprowadzania zajęć ze szkolenia ogniowego
/strzeleckiego3, są jedynie ukierunkowaniem na drodze do osiągnięcia celu
jakim jest wpojenie szkolonym podstaw w zakresie nauki techniki prowadzenia
celnego i powtarzalnego ognia niezbędnego do efektywnego posługiwania się
etatową bronią. Ujednolicają i określają ścieżkę dostępu do opanowania
fundamentu jakim jest „tak zwane A, B, C” szkolenia ogniowego/strzeleckiego.

6. Zastosowanie zaproponowanych w niniejszym Poradniku rozwiązań

systemowych da gwarancję na podniesienie w krótkim czasie umiejętności
strzeleckich i dopasowanie strzelca do używanej broni pomimo jego
anatomicznych ograniczeń i ograniczeń technicznych broni, daje jednocześnie
podstawy do rozwijania zdolności w zakresie rozwiązywania złożonych zadań
ogniowych w dalszych etapach szkolenia.

7. Przedmiotowy „Poradnik metodyczny….” opracowany został przez żołnierzy

WS celem wsparcia procesu planowania i realizacji szkolenia podczas
wykorzystywania treści zawartych w Poradnikach do szkolenia ogniowego dla
instruktorów w zakresie nauki techniki prowadzenia ognia4:

 DU – 7.0.5.1 Nauka techniki prowadzenia ognia z pistoletu;

 DU – 7.0.5.2 Nauka techniki prowadzenia ognia z karabinka szturmowego;
 DU – 7.0.5.3 Nauka techniki prowadzenia ognia z pistoletu maszynowego.

3
W ramach prowadzonych kursów podstawowego posługiwania się bronią (ABC).
4 Opracowane dokumenty uzupełniające (DU-7.0.5.1, DU-7.0.5.2, DU-7.0.5.3) są ze sobą spójne i spójne
z przedmiotowym „Poradnikiem metodycznym …” a ich treści wzajemnie się uzupełniają stanowiąc
propozycje rozwiązania systemowego. Zawarte w załącznikach warianty opracowanych dokumentów wraz
z opracowanymi propozycjami warunków strzelań i ćwiczeń bezogniowych umożliwiają zaprogramowanie
i realizację podstaw szkolenia ogniowego dając gwarancję na osiągnięcie zakładanych celi szkoleniowych.

10
 ROZDZIAŁ 1.
ZAŁOŻENIA OGÓLNE

0101. Cel opracowania Poradnika Metodycznego

1. Celem opracowania przedmiotowego dokumentu jest danie praktycznych

wskazówek do procesu planowania i realizacji szkolenia ogniowego
/strzeleckiego w myśl zapisów wprowadzonych do działalności szkoleniowej
dokumentów w zakresie nauki techniki prowadzenia ognia z pistoletu, karabinka
szturmowego i pistoletu maszynowego. Przyjęcie i wdrożenie do działalności
służbowej rozwiązań systemowych dla organizatorów szkolenia
ogniowego/strzeleckiego w SZ RP pozwoli na osiągnięcie nadrzędnego celu
jakim jest wpojenie fundamentu nauki techniki do prowadzenia celnego
i powtarzalnego ognia. Przedmiotowy dokument nie narzuca jednoznacznie
sposobu organizacji i prowadzenia zajęć. Jest uzupełnieniem oprzyrządowania
procesu szkolenia dając możliwość skorzystania ze sprawdzonych w
Komponencie Wojsk Specjalnych rozwiązań 5.

2. Zastosowanie proponowanego sposobu planowania i realizacji szkolenia

ogniowego/strzeleckiego gwarantuje wpojenie podstaw jakim jest tak zwane
„A, B, C” szkolenia ogniowego dając solidny fundament do dalszego rozwijania
techniki prowadzenia ognia w połączniu z taktyką i procedurami co w efekcie
przełoży się na podniesienie zdolności bojowych żołnierzy. Jednocześnie
umożliwi utrzymanie, doskonalenie i rozwój umiejętności do prowadzenia
celnego i powtarzalnego ognia oraz przygotuje szkolonych do wykonywania
złożonych zadań ogniowych w różnych warunkach w zależności od sposobu
prowadzonych działań.

5 Na podstawie przeanalizowanych wniosków po:

 Kontroli z ramienia DG RSZ jednostek Wojsk Specjalnych w zakresie przestrzegania warunków
bezpieczeństwa podczas realizacji zajęć ze szkolenia ogniowego realizowanej w dniach 07.09 –
08.10.2020 r. (Pismo/Meldunek DG RSZ Nr 103532/DG/2/20 z 30.10.2020 r.)
 Sprawdzeniu osiągniętych efektów szkolenia ogniowego/strzeleckiego w DKWS i JWS.
 Krótkotrwałym ćwiczeniu żołnierzy rezerwy przeprowadzonym na potrzeby DKWS i potwierdzeniu
skuteczności przyjętych rozwiązań w zakresie osiągania zakładanych celów szkoleniowych w ramach
realizacji kursu podstawowego posługiwania się bronią ABC część I i wybranych elementów z części II
(Zrealizowanego w dniach 21 – 30.09.2020 r. w Krakowie).
 Zrealizowanych dotychczas szkoleniach przez instruktorów DKWS dla podmiotów zewnętrznych MON
i służb.

11
0102. Określenie podstawowego zakresu szkolenia ogniowego/
strzeleckiego

Określenie podstawowego zakresu szkolenia ogniowego/strzeleckiego dla każdego

żołnierza, wymaganego i koniecznego do posługiwania się bronią etatową (PW,
kbs, PM) obejmował będzie:

1. W zakresie opanowania niezbędnej wiedzy teoretycznej (znać):

a. podstawowe pojęcia balistyki i teorii strzału;

b. przeznaczenie, charakterystykę oraz ogólną budowę broni strzeleckiej

i amunicji;

c. działanie części i mechanizmów pistoletu wojskowego, karabinka

szturmowego i pistoletu maszynowego;

d. zasady bezpiecznego posługiwania się bronią strzelecką oraz amunicją;

e. przeznaczenie, ogólną budowę i zasady wykorzystania celowników

optoelektronicznych, stosowanych do etatowej broni strzeleckiej;

f. zasady konfiguracji oporządzenia;

g. zasady strzelania z etatowej broni strzeleckiej oraz jej możliwości

ogniowe.

2. W zakresie opanowania umiejętności praktycznych (umieć):

a. skonfigurować swoje oporządzenie w zależności od zadania;

b. rozkładać i składać etatowe uzbrojenie;

c. bezpiecznie posługiwać się bronią i amunicją;

d. posługiwać się optoelektronicznymi przyrządami celowniczymi

do etatowej broni strzeleckiej;

e. przyjmować prawidłowo postawy strzeleckie: stojąc, klęcząc, leżąc

z mocnej i słabej strony;

f. prowadzić celny i powtarzalny ogień z pistoletu wojskowego, karabinka

szturmowego i pistoletu maszynowego zza, spod i znad przesłony

12
 (z mocnej i słabej strony) do celów stałych, ukazujących się
i ruchomych w postawie strzeleckiej stojąc, klęcząc i leżąc, w dzień
i w nocy;

g. wykonywać wymianę magazynka sposobem awaryjnym i taktycznym;

h. wykonywać zwroty w miejscu z bronią w postawie strzeleckiej stojąc,

klęcząc i leżąc;

i. usuwać zacięcia i drobne niesprawności broni;

j. obserwować wyniki prowadzonego ognia oraz nanosić poprawki;

k. wykonywać strzelania sprawdzające/sytuacyjne z etatowej broni

strzeleckiej (PW, kbs i PM).

0103. Rozwój umiejętności strzeleckich

Po opanowaniu zagadnień zawartych w dokumentach uzupełniających

w zakresie nauki techniki prowadzenia ognia6 dalsze zdolności rozwijane będą
w trakcie kontynuacji szkolenia na kursach, podczas realizacji szkolenia
programowego, szkolenia uzupełniającego kadry w zależności od potrzeb na
podstawie zadań postawionych do realizacji7 oraz na podstawie opracowanych
Zbiorów ćwiczeń i strzelań8 dla danej Jednostki Organizacyjnej. Dla Dowództw
i Sztabów od poziomu samodzielnego batalionu/dywizjonu, brygady/pułku i wyżej
zalecane jest opracowanie odrębnej „Koncepcji dla……na rok….. zgodnie
z Załącznikiem D.

0104. Wpływ indywidualnego oporządzenia (wyposażenia) żołnierzy na

wykonywanie zadań ogniowych

1. Analizując aktualny stan wyszkolenia ogniowego/strzeleckiego w SZ RP należy

wyjść od zdiagnozowania braku odpowiedniego wyposażenia indywidualnego
żołnierza, które ma kluczowy wpływ na wykonywanie zadań ogniowych. Zbyt
mało uwagi poświęca się na właściwy dobór i rodzaj wyposażenia dla
poszczególnych RSZ. Prowadzone analizy pozwoliły

6 Indywidualnie/zespołowo.
7 Zadania na rok.
8 Na podstawie zapisów znowelizowanego PSBS.

13
na wyciągnięcie wniosków w zakresie niezbędnego wyposażenia
indywidualnego żołnierza. Wykazały że zasadnym jest rozważenie doposażenia
żołnierzy w odpowiednie należności:

a. hełmy – powinny zapewniać możliwość podpięcia dodatkowego

wyposażenia takiego jak: gogle noktowizyjne, zestawy słuchawkowe, latarki
itd. (w zależności od potrzeb i rodzaju Sił Zbrojnych oraz wykonywanych
zadań);

b. kamizelki – powinny być dostosowane do rodzaju prowadzonych działań.

Nie wszystkie kamizelki używane w SZ odpowiadają anatomii strzelca co
ma fundamentalny wpływ na jego efektywność (nie pozwalają na przyjęcie
prawidłowej i powtarzalnej postawy strzeleckiej). Wykorzystywanie jednego
rodzaju/typu kamizelki przez wszystkich żołnierzy jest rozwiązaniem
błędnym, ponieważ kamizelki powinny zapewnić możliwość wykonywania
zadań związanych ze specyfiką poszczególnych RSZ. Każdorazowo należy
rozważać odpowiedni dobór sprzętu do rodzaju wykonywanych zadań;

c. pas biodrowy z poszyciem modułowym – obecnie nie wszyscy żołnierze

RSZ wyposażeni są w pas biodrowy. Jest to niezbędny element
wyposażenia indywidualnego (kompatybilny z kamizelką) umożliwiający
przymocowanie i umiejscowienie kabury, ładownic pistoletowych,
karabinowych oraz dodatkowego wyposażenia takiego jak: apteczka,
opaska uciskowa, kieszeń na radio, worek na zrzut, itd. Element ten wpływa
na usprawnienie wykonywania czynności manualnych m.in. pracy z bronią
(np. dobycie broni, wymianę magazynka itp.).

d. kabury – nie wszyscy żołnierze posiadający w etacie pistolet, wyposażeni

są w odpowiednio dopasowaną do niego kaburę. Sytuacja taka może
w konsekwencji doprowadzić do oddania niekontrolowanego strzału.
Żołnierze posiadający na wyposażeniu broń krótką powinni posiadać
kabury z odpowiednim zdystansowaniem od ciała (uda, biodra). Przyjęcie
takiego rozwiązania zagwarantuje prawidłowy (bezpieczny) chwyt oraz
dobycie i chowanie broni.

14
2. Prowadzone analizy pozwoliły na wyciągnięcie wniosków w zakresie
niezbędnego oprzyrządowania procesu szkolenia. Wykazały, że obecny zakres
i poziom wyszkolenia ogniowego żołnierzy RSZ RP jest bardzo zróżnicowany,
bazuje na doświadczeniach wyniesionych ze służby wojskowej i jego stan nie
jest zadowalający.

3. Zdiagnozowano brak:

a) jasno sprecyzowanego i jednolitego fundamentu szkolenia ogniowego

/strzeleckiego (nauki techniki strzelania);

b) świadomości wpływu prawidłowej konfiguracji oporządzenia na sprawne

dobycie broni, magazynków co przekłada się na skuteczność wykonywania
czynności manualnych (pomija się zagadnienia związane
z prawidłową konfiguracją sprzętu/oporządzenia);

c) dostosowania wymogów szkoleniowych do realnych potrzeb współczesnego

pola walki, w trakcie szkolenia:

 od żołnierzy nie wymaga się prowadzenia ognia z mocnej/słabej strony;

 nie wymaga się prowadzenia ognia z różnych postaw strzeleckich

(stojąc, klęcząc, leżąc) z wykorzystaniem przesłon/zasłon;

d) jednolitego sposobu przekazu wiedzy podczas prowadzenia zajęć przez

instruktorów (szczególnie przy budowaniu świadomości strzeleckiej żołnierza
i podczas procesu nauki podstaw techniki prowadzenia ognia
z różnych rodzajów broni i różnych postaw);

e) materiałów do metodycznego przygotowania instruktorów do prowadzenia

zajęć ze szkolenia ogniowego/strzeleckiego dostosowanych do wymogów
współczesnego pola walki.

15
STRONA PUSTA

16
 ROZDZIAŁ 2.
PLANOWANIE SZKOLENIA

0201. Przygotowanie organizatorów szkolenia do prowadzenia zajęć

1. Wzorowe przygotowanie się do zajęć jest podstawowym warunkiem osiągnięcia

dobrych wyników w szkoleniu ogniowym/strzeleckim i osiągnięcia założonych
celów. Polega ono na przeprowadzeniu analizy dla jakiej grupy szkolonych jest
ono przeznaczone dodatkowo przemyśleniu sposobu organizacji zajęć jak
również na zabezpieczeniu ich pod względem materiałowo – technicznym.

2. Przed każdymi zajęciami organizator szkolenia zobowiązany jest do:

a. zapoznania się z tematem zajęć;

b. przeanalizowania dla jakiej grupy szkolonych zajęcia są przygotowywane;

c. zdefiniowania celu głównego i celi szczegółowych zajęć;

d. precyzyjnego dobrania zagadnień szkoleniowych dających gwarancję

na osiągnięcie założonych celów;

e. określenia czasu i kolejności realizacji zagadnień;

f. określenia miejsca prowadzenia zajęć;

g. określenia sposobu realizacji zajęć:

 równoczesne szkolenie w grupach szkoleniowych (sekcji/sekcjach);

 zajęcia ze zmianą grup szkoleniowych (sekcji);

 zajęcia w ramach szkolenia pododdziału (grupa, zespół);

h. wyznaczenia instruktorów do prowadzenia zajęć;

i. wyznaczenia pozostałych osób funkcyjnych do zabezpieczenia procesu

szkolenia;

17
 j. przemyślenia i właściwego dobrania sposobu zabezpieczenia materiałowo
– technicznego i medycznego zajęć9;

k. opracowania dokumentacji szkoleniowej do zajęć10;

a) podania punktu do rozkazu dziennego;

b) udzielenia instruktażu do zajęć.

0202. Sposób realizacji zajęć

1. Naukę techniki prowadzenia ognia realizować w ściśle określonej kolejności

z zachowaniem stopniowania poziomu trudności (od łatwego do trudniejszego)
– z uwzględnieniem podstawowego modelu nauczania. Złożone zagadnienia
w celu stopniowego opanowania czynności należy podzielić na części/tempa
i przerabiać jako jego elementy składowe. Po ich opanowaniu realizować
je całościowo do pełnego opanowania. Zagadnienia realizować omawiając
każdorazowo poszczególne elementy techniki prowadzenia ognia, wyjaśniając
ich zasadność (m.in. po co i dlaczego przyjęto takie rozwiązania) -
rozpoczynając od:

a. omówienia/wyjaśnienia danego zagadnienia – m.in. co to za technika,

dlaczego to rozwiązanie jest istotne, jaki przyniesie efekt końcowy, jaka jest
skuteczność danej techniki;

b. wzorowego pokazu - pokazania prawidłowego wykonania danej techniki

w całości w tempie wolnym, średnim i szybkim ze zwróceniem uwagi
na jaką komendę wykonuje się dane ćwiczenie;

c. pokazu z objaśnieniem - pokazania prawidłowego wykonania danej

techniki w całości w tempie wolnym z jednoczesnym objaśnieniem punktów
kluczowych;

d. ćwiczeniem na tempa - podzielenie techniki na tempa/elementy w myśl

zasady „pokaż kilka razy dany element, objaśnij i ćwicz”, po opanowaniu

9 Imiennie wyznaczyć odpowiedzialnych.

10 Np. Plan kursu podstawowego posługiwania się bronią…, Plany/konspekty do zajęć.

18
 danego elementu dołożyć kolejny element do zbudowania całej techniki
w wolnym tempie;

e. ćwiczeniem do pełnego opanowania – wykonanie całej techniki

w tempie wolnym, po opanowaniu realizować w tempie średnim,
po opanowaniu realizować w tempie szybkim do pełnego opanowania
techniki.

2. Jeżeli warunki meteorologiczne lub stan psychofizyczny wpływa na percepcję

szkolonych kierownik zajęć/instruktor zobowiązany jest do dostosowania metod
szkolenia do istniejących warunków lub odstąpienia od zaplanowanej
organizacji zajęć dostosowując zagadnienia oraz ich treści do aktualnej sytuacji
w celu osiągnięcia zakładanych celów szkoleniowych.

3. Podczas realizacji zajęć szczególną uwagę zwracać na omówienie przepisów

bezpieczeństwa oraz bezwzględne ich przestrzeganie stosując regułę,
iż „zasady bezpieczeństwa są nadrzędne w stosunku do wymogów
i zasad taktyki i prowadzenia ognia”. Po zakończeniu danego zagadnienia
z użyciem amunicji szczególną uwagę zwrócić na rozładowanie i przejrzenie
broni. Dodatkowo każdorazowo po zakończeniu zajęć dokonać ponownie
rozładowania i przejrzenia broni oraz dopilnować prawidłowego rozliczenia
środków bojowych, a także właściwego wypełnienia dokumentacji ewidencyjnej.

0203. Kolejność prowadzenia zajęć ze szkolenia ogniowego w ramach nauki

techniki prowadzenia ognia11:

a. część wstępna:

 sprawdzenie przygotowania pola/pól tarczowych;

 podanie tematu, celu oraz zagadnień szkoleniowych;

 omówienie zasad bezpieczeństwa;

 przejrzenie broni w miejscu rozpoczęcia zajęć;

11 Przykładową kolejność prowadzenia zajęć ze szkolenia ogniowego w ramach nauki techniki

prowadzenia ognia przedstawiono w załącznikach do przedmiotowego poradnika w formie Planów
kursów podstawowego posługiwania się bronią…, wraz z załączonymi do nich konspektami oraz
przykładowymi naliczeniami środków bojowych i materiałowych.

19
  podanie organizacji zajęć;

 sprawdzenie przygotowania się uczestników do zajęć (m.in. konfiguracji

sprzętu);

 przegrupowanie szkolonych na punkty nauczania lub rozpoczęcie części

głównej zajęć – w przypadku szkolenia jednej grupy szkoleniowej;

b. część główna:

 podanie tematu zagadnienia12;

 prowadzenie zagadnienia modelem podstawowym;

 sprawdzenie poziomu opanowania zagadnienia;

 na zakończenie części głównej zajęć – każdorazowo realizować

sprawdzenie poziomu opanowania z treści przerobionych
w ramach zajęć poprzez realizację ćwiczeń przygotowawczych, strzelań
sytuacyjnych /sprawdzających na ocenę;

c. część końcowa:

 omówienie/podsumowanie zajęć;

 omówienie stopnia realizacji zakładanych celów szkoleniowych;

 podanie ocen indywidualnych;

 wskazanie najlepiej ćwiczących;

 wskazanie niedociągnięć i podanie zadań do realizacji w celu ich

usunięcia;

 postawienie zadań do realizacji w celu przygotowania się

do kolejnych zajęć;

 sprawdzenie rozładowania broni;

12
W ramach części głównej zajęć realizację zagadnień prowadzić w ściśle określonej (przemyślanej)
kolejności, przeplatając trening bezogniowy z realizacją zadań ogniowych.

20
 dopilnowanie rozliczenia środków bojowych, a także właściwe
wypełnienie dokumentacji ewidencyjnej.

21
STRONA PUSTA

22
 ROZDZIAŁ 3.
ALGORYTM PRZYGOTOWANIA KADRY INSTRUKTORSKIEJ,
ZASADY I SPOSÓB JEJ WERYFIKACJI ORAZ
REJESTR/EWIDENCJONOWANIE INSTRUKTORÓW

0301. Wprowadzenie

1. Sposób doboru kandydatów na instruktorów oraz instruktorów jest kluczowym

elementem w drodze do osiągnięcia zakładanych celów. Praca instruktora
polega na przekonaniu ludzi, że nauczy ich rzeczy, których musza nauczyć się
sami. Gruntowna znajomość przedmiotu i zasad nauczania nie wystarcza
do tego aby stać się dobrym instruktorem. Dobry instruktor powinien mieć takie
zalety osobiste jak: uzdolnienia pedagogiczne i metodyczne oraz duże
doświadczenie. Powinien być pragmatyczny, realnie oceniać rzeczywistą
sytuację i poszukiwać nowych rozwiązań (szczególnie w zakresie dotarcia do
szkolonych). Szkoląc żołnierzy musi mieć pełną świadomość, że bycie
instruktorem to nie tylko wyróżnienie ale duża odpowiedzialność. Powinien
dążyć do osiągnięcia zakładanych celów, analizując niepowodzenia w związku
z przekazywanym stanem wiedzy. Brak postępu u szkolonych traktować jako
osobista porażkę w myśl zasady że skoro problem istnieje to musi istnieć jego
rozwiązanie. Musi prezentować konkretną postawę wobec otaczającej go
rzeczywistości. Jasno definiować problem i poszukiwać realnego rozwiązania.
Nie kierować się emocjami lecz wiedzą popartą doświadczeniem swoim lub
innych osób.

2. Nie może przerzucać odpowiedzialności za brak efektów na szkolonego.

Budując swój autorytet musi cechować się kreatywnością i chęcią wychodzenia
poza określony schemat aby osiągnąć założone do realizacji cele szkoleniowe.
Dobry instruktor to taki, który jest w stanie wyszkolić kolejnego dobrego
instruktora.

0302. Wymagania względem kandydatów na instruktorów

Kandydat na instruktora powinien cechować się:

23
  merytoryczną wiedzą i doświadczeniem w zakresie szkolenia
ogniowego/strzeleckiego;

 dbałością o jednolitość przekazu w zakresie przyjętych rozwiązań

szkoleniowych;

 zdolnością do analitycznego i logicznego myślenia;

 umiejętnością jasnego definiowania problemu i poszukiwania jego

realnego rozwiązania;

 kreatywnością i chęcią wychodzenia poza określony schemat;

 determinacją i dążeniem do osiągnięcia zakładanych celów;

 opanowaniem i radzeniem sobie w sytuacjach pod presją stresu

i ograniczonego czasu;

 umiejętnością przyjęcia odpowiedzialności za brak efektów szkoleniowych

spowodowanych nieodpowiednim doborem metod i środków w stosunku do
osiągnięcia założonych celów.

0303. Algorytm przygotowania kadry instruktorskiej

 właściwa selekcja/typowanie kandydatów na instruktorów;

 skierowanie wytypowanych kandydatów na kurs instruktorski w zakresie

nauki techniki prowadzenia ognia;

 sprawdzenie umiejętności merytorycznych i metodycznych w trakcie

prowadzenia praktycznych zajęć z wykorzystaniem środków bojowych;

 stałe doskonalenie kadr instruktorskich poprzez organizowanie, prowadzenie

i udział w przedsięwzięciach metodycznych.

0304. Weryfikacja instruktorów

Weryfikacja instruktorów w jednostkach wojskowych z posiadanego poziomu

umiejętności praktycznych i metodycznych oraz sposobu jednolitego przekazu
powinna być weryfikowana na kursach instruktorsko – metodycznych13

13
Przykładowy plan Kursu zamieszczono w Załącznikach A, B, C.

24
prowadzonych nie rzadziej niż jeden raz w roku celem zapewnienia jednolitości
przekazu oraz sprawdzenia przygotowania merytorycznego i praktycznego
instruktorów. Przedsięwzięcia w zakresie prowadzonych (w ramach kursów
instruktorko – metodycznych) weryfikacji należy ujmować w planach zasadniczych
przedsięwzięć danych jednostek organizacyjnych.

0305. Rejestr/Ewidencja instruktorów

Rejestrowanie i ewidencjonowanie instruktorów oraz uaktualnianie wykazu

instruktorów prowadzić w Pionach Szkolenia.

0306. Kursy instruktorskie dla kandydatów na instruktorów

Realizować w miarę potrzeb i posiadanych możliwości organizacyjnych

(uwzględniając ubycia żołnierzy, których stosunek do służby wojskowej wygasł)
mając na uwadze utrzymanie ciągłości szkolenia w Jednostkach Organizacyjnych
/Jednostkach Wojskowych.

25
STRONA PUSTA

26
 ROZDZIAŁ 4.
WSKAZÓWKI ORGANIZACYJNO-METODYCZNE

0401. Wskazówki organizacyjno – metodyczne mające na celu usprawnienie

- osiągnięcie założonych celów

1. Zmiana podejścia do zagadnień szkolenia ogniowego/strzeleckiego

z szablonowego na praktyczne.

2. Racjonalne wykorzystanie czasu szkoleniowego w stosunku do przyjętych

założeń.

3. Planowanie szkolenia ogniowego w blokach szkoleniowych minimum

po 7 godzin lekcyjnych. Czas szkolenia na poszczególne etapy
to minimum 2 dni treningowe/szkoleniowe na jeden rozdział/etap14 - ilość dni
można zwiększać w zależności od potrzeb percepcji szkolonych
i ilości posiadanej amunicji.

4. Naukę i doskonalenie pracy z bronią zaleca się rozpoczynać od pistoletu

wojskowego (PW). Na opanowanie czynności manualnych prawidłowej pracy z
PW należy poświęcić więcej czasu szkoleniowego gdyż opanowanie tych
czynności jest jednocześnie bazą wyjściową do pracy z karabinkiem
szturmowym (kbs) i pistoletem maszynowym (PM) w dalszym okresie szkolenia.

5. Zajęcia zawsze rozpoczynać od konfiguracji lub sprawdzenia konfiguracji

sprzętu/oporządzenia.

6. Za cel główny szkolenia ogniowego obrać zasadę, że wpojenie żołnierzom

elementów nauki techniki prowadzenia ognia po zastosowaniu ich
w praktyce będą miały wpływ na zapewnienie możliwości wykonania złożonych
zadań ogniowych na współczesnym polu walki.

7. Aby osiągnąć założone cele15 niezbędnym jest przestrzeganie ustalonej

kolejności zajęć wg. Dokumentów uzupełniających w zakresie nauki techniki
prowadzenia ognia z pistoletu, karabinka szturmowego i pistoletu

14 Proponowane rozwiązania zawarto w „Planach kursów podstawowego posługiwania się bronią…” –

Załączniki A, B, C.
15
Nauka techniki prowadzenia celnego i powtarzalnego ognia.

27
maszynowego. Zakres szkolenia wymagany i konieczny do posługiwania się
bronią etatową podczas realizacji szkolenia ogniowego zawarto
w treściach poszczególnych nauk technik strzelania:

a. rozdziały pierwsze dokumentów uzupełniających: DU 7.0.5.1, DU 7.0.5.2,

DU 7.0.5.3 szczegółowo definiują następujące zagadnienia:

 właściwy dobór wyposażenia i jego konfiguracja;

 pracę w przestrzeni roboczej;

 właściwe sprawdzenie, ładowanie i rozładowanie pistoletu wojskowego,

karabinka szturmowego i pistoletu maszynowego;

 identyfikacja celu;

 właściwe budowanie i przyjmowanie prawidłowej postawy strzeleckiej

(stojąc z PW, kbs i PM);

 opanowanie zasady L - umiejętności prawidłowej pracy z bronią (chwyt

broni, dobycie broni, wprowadzenie broni do walki);

 budowanie RAMY – wprowadzenie PW, kbs, PM do walki;

 właściwe zgrywanie przyrządów celowniczych – oraz kontrola oddechu;

 opanowanie właściwej pracy na języku spustowym;

 opanowanie czynności po oddaniu strzału takich jak: kontrola celu

(analiza skuteczności prowadzonego ognia), kontrola broni (sprawdzenie
broni po oddanym strzale), kontrola otoczenia (obserwacja otoczenia
bliższa i dalsza);

 opanowanie techniki wymiany magazynka sposobem awaryjnym

i taktycznym;

 opanowanie usuwania typowych i nietypowych zacięć broni;

b. rozdziały drugie dokumentów uzupełniających: DU 7.0.5.1, DU 7.0.5.2, DU

7.0.5.3 szczegółowo definiują następujące zagadnienia:

 strzelanie z mocnej i słabej strony oburącz i z wolnej ręki z PW;

28
  strzelanie z mocnej i słabej strony z kbs i PM;

 strzelanie zza przesłony z PW, kbs i PM w postawie strzeleckiej stojąc;

 strzelanie na resecie;

 strzelanie w tempie/rytmie na celność i skupienie

z przeniesieniem rejonu celowania w obrębie jednej tarczy
i na inne cele;

c. rozdziały trzecie dokumentów uzupełniających: DU 7.0.5.1, DU 7.0.5.2, DU

7.0.5.3 szczegółowo definiują następujące zagadnienia:

 strzelanie z PW, kbs i PM w postawie strzeleckiej klęcząc

z mocnej i słabej strony;

 strzelanie zza i znad przesłony z PW, kbs i PM w postawie strzeleckiej

klęcząc mocnej i słabej strony;

 strzelanie na resecie w postawie strzeleckiej klęcząc;

 strzelanie w tempie/rytmie na celność i skupienie z przeniesieniem rejonu

celowania w obrębie jednej tarczy i na inne cele w postawie strzeleckiej
klęcząc;

d. rozdziały czwarte dokumentów uzupełniających: DU 7.0.5.1, DU 7.0.5.2,

DU 7.0.5.3 szczegółowo definiują następujące zagadnienia:

 strzelanie z PW, kbs i PM w postawie strzeleckiej leżąc z mocnej

i słabej strony;

 wymiana magazynka sposobem awaryjnym i taktycznym

w postawie strzeleckiej leżąc;

 strzelanie spod przesłony z PW, kbs i PM w postawie strzeleckiej leżąc

z mocnej i słabej strony;

e. rozdziały piąte dokumentów uzupełniających: DU 7.0.5.1, DU 7.0.5.2, DU

7.0.5. szczegółowo definiują następujące zagadnienia:

 zwroty w miejscu w postawie strzeleckiej stojąc z PW, kbs i PM;

29
  zwroty w miejscu w postawie strzeleckiej klęcząc z PW, kbs i PM;

 zwroty w miejscu w postawie strzeleckiej leżąc z PW, kbs i PM.

8. Po opanowaniu powyższych zagadnień rozwijanie zdolności w zakresie

prowadzenia celnego i powtarzalnego ognia realizować w zależności od potrzeb
na podstawie zadań postawionych do realizacji oraz na podstawie
opracowanych Zbiorów ćwiczeń i strzelań dla danej JW.

0402. Wybrane rozwiązania techniki strzeleckiej w zakresie wprowadzenia

broni do walki

1. Nauka techniki strzelania jest kluczowym elementem do osiągniecia

zamierzonego celu jakim jest prowadzenie celnego i powtarzalnego ognia przy
wykorzystaniu różnych postaw strzeleckich. Właściwa technika strzelecka
to umiejętne dopasowanie różnych rozwiązań w trakcie prowadzenia ognia
(walki), mając na uwadze że nie każdy strzelec będzie wykonywał dokładnie tak
samo wszystkie elementy składowe ze względu na m.in. aktualnie panującą
sytuację taktyczną, dysfunkcję i ograniczenia ruchowe.

2. Przedstawione poniżej wybrane elementy techniki strzeleckiej przynoszą

szybkie i bardzo dobre efekty szkoleniowe sprawdzone wielokrotnie na różnych
grupach szkolonych w Jednostkach Organizacyjnych MON i służb spoza
Resortu. Nie są to jedyne możliwe rozwiązania do osiągniecia zakładanych
celów szkoleniowych (nauka techniki prowadzenia celnego
i powtarzalnego ognia) ale ze względu na ich uniwersalność i ergonomię ruchu
(proponowane techniki umożliwiają skuteczne osiąganie zakładanych celów
szkoleniowych przy wykorzystaniu różnych konstrukcji broni – pistolet, pistolet
maszynowy, karabinek szturmowy używanych w NATO i II OOZ) rozwiązanie te
zostały sprawdzone i zaadoptowane16.

3. Proponowane rozwiazania techniki strzeleckiej mające kluczowe znaczenie

to m.in.: właściwy (poprawny) chwyt broni, który jest gwarantem skutecznego
i powtarzalnego prowadzenia ognia. Jest to czynność wymagającego

16
Do opracowania przedmiotowego Poradnika oraz dokumentów uzupełniających w zakresie nauki techniki
prowadzenia ognia z pistoletu, pistoletu maszynowego i karabinka szturmowego .

30
żmudnego procesu szkolenia i zrozumienia złożoności wykonywanych ruchów.
Każdą broń trzeba umieć właściwie trzymać aby uzyskać efekt w postaci
skutecznego i powtarzalnego ognia. Elementy wpływające na poprawę
stabilności trzymania broni to w pierwszej kolejności:

a) ułożenie dłoni na chwycie w kaburze (rys. 4.1) – aby wyeliminować

zmianę położenia broni w dłoni po dobyciu jej z kabury podczas strzelania,
koniecznym jest przed dobyciem broni z kabury ułożyć kciuk ręki dominującej
pionowo w górę wzdłuż rękojeści, głęboko osadzając dłoń tuż pod zamkiem
w taki sposób aby nie było luzu, jednocześnie zakrywając podstawą dłoni
grzbiet chwytu. „W jaki sposób ułożysz rękę na chwycie broni w kaburze
w taki sam sposób prowadzić będziesz ogień”. Niedbałe ułożenia ręki na
chwycie spowodować może zmiany położenia pistoletu w dłoni podczas
strzelania, jak również może utrudniać skuteczne kontrolowanie szkieletu
podczas oddawania „wielostrzałów”.

Rysunek 4-1. Ułożenie broni na chwycie w kaburze

b) chwyt tzw. „MANETKA” – ułożenie „skręt” ręki dominującej w stawie

nadgarstkowym na zewnątrz około 30 – 40°. Pozwala to na lepszą kontrole i
utrzymanie stabilności broni podczas strzelania. W celu określania
właściwego skrętu nadgarstka strzelec powinien widzieć wszystkie kości
śródręcza dodatkowo podstawa dłoni (poduszka dłoni) powinna na jak

31
największej powierzchni przylegać/zakrywać grzbiet chwytu pistoletu (należy
zaznaczyć ze nie jest to rozwiązanie idealne dla wszystkich ponieważ
uzależnione to jest od naszej budowy anatomicznej i konstrukcji broni gdyż
osoba z małymi dłońmi i dużym chwytem pistoletowym nie będzie mogła
właściwie pracować na języku spustowym – w tym przypadku nieodzowne
jest indywidualne podejście instruktora do tematu i dostosowanie
sposobu trzymania broni do możliwości strzelca.

32
 Rysunek 4-2. Chwyt tzw. „Manetka”

c) siła chwytu „uścisk” – ma za zadanie utrzymać stabilizację pistoletu

w dłoni podczas strzelania. Siła chwytu nie może być za słaba aby nie
powodować przemieszczania się pistoletu, natomiast zbyt silny uścisk może
uniemożliwić prawidłowe manipulowanie palcem na języku spustowym lub
utrudniać pełny ruch tego palca. Uścisk chwytu musi być stały i utrzymany
przez cały cykl w przypadku „wielostrzałów”.
Dodatkowo ręka dominująca ma za zadanie dobre osadzenie broni,
właściwe ułożenie palca i prace na języku spustowym (izolacji palca)17,
natomiast ręka wspierająca nadaje kierunek wprowadzenia broni w cel, jest
wsparciem ręki dominującej w stabilizacji broni i redukcji jej podrzutu.
Przyjmuje się, że stosunek siły chwytu ręki dominującej to ok. 30 – 40 %
w stosunku do ręki wspierającej ok. 60 – 70%.
d) trzymanie broni oburącz – należy ułożyć rękę wspierającą tak, aby jej kciuk
był prowadzony poziomo wzdłuż szkieletu/lufy broni - tzw. metoda prostych
kciuków „CLAMSHELL” – która opiera się o dużą rotację
(tzw. „złamanie” nadgarstka) i wprowadzenie podstawy ręki (dłoni)

17
Chwyt/uścisk broni ręką dominującą powinien być słabszy w stosunku do ręki wspierającej w celu
odpowiedniej izolacji ruchu palca manipulującego na języku spustowym.

33
wspierającej wysoko na chwyt pistoletu a kciuka na boczną część zamka,
dzięki czemu chwyt broni będzie stabilniejszy i zapewni lepszą kontrolę
podczas prowadzenia ognia.

34
 Rysunek 4-3. Metoda prostych kciuków „CLAMSHELL”

Dodatkowo elementami wpływającymi na skuteczność prowadzenia ognia

poza opisanym powyżej sposobem trzymania broni to:

e) praca i ułożenie palca na języku spustowym

Praca palca wskazującego powinna poruszać język spustowy w taki sposób

aby nie zmieniać uścisku chwytu, ponieważ będzie to mieć przełożenie
na precyzje i efektywność pojedynczego strzału lub wielostrzałów.
Operowanie językiem spustowym to dążenie do płynnego ruchu sciągania
go, który w konsekwencji prowadzi do wystrzału. Należy przy tym zwracać
35
 uwagę aby nie powodować niepotrzebnego ruchu lufy/broni. Można to
osiągnąć poprzez pełny kontakt ostatniego paliczka palca wskazującego
z powierzchnią języka spustowego.

Rysunek 4-4. Ułożenie palca wskazującego na języku spustowym

f) RAMA z PW i kbs – polega na ułożeniu górnych części ciała tak, aby

wszystkie stawy były zablokowane (barkowe, łokciowe bez przeprostu,
nadgarstkowe), co skutkuje oddaniem celnego powtarzalnego strzału,
minimalizując podrzut i odrzut broni. Pozwala również na przenoszenie broni
w obrębie około 180° bez konieczności zmiany postawy, co wpływa
na szybkość i precyzję oddawanych strzałów.

36
 Rysunek 4-5. RAMA w pistolecie
Należy zaznaczyć ze nie jest to rozwiązanie idealne dla wszystkich ponieważ
uzależnione to jest od naszej budowy anatomicznej i dysfunkcji (kontuzji),
w tym przypadku nieodzowne jest indywidualne podejście instruktora
do tematu i dostosowanie sposobu ułożenia rąk, trzymania broni
do możliwości strzelca.

37
 Rysunek 4-6. Przenoszenie rejonu celowania w poziomie
prawo/lewo (90º) z pistoletem

Przy skrajnych wartościach skrętu konieczne jest ugięcie kolana nogi przeciwnej niż
kierunek wykonywanego skrętu i korekta ustawienia stopy (palce stopy powinny być
ustawione w kierunku celu).

38
 Rysunek 4-7. Elementy składowe RAMY

1. Lewy bark uniesiony wyżej niż prawy bark w celu właściwej stabilizacji
RAMY.

2. Lewe przedramię uniesione wyżej w stosunku do prawego ze względu na

inny kąt ułożenia nadgarstka względem przedramienia (kciuk skierowany do
przodu ułożony w jednej linii z przedramieniem.

3. Kciuk ręki wspierającej przylega do szkieletu broni w celu lepszej jej

stabilizacji i kontroli.

4. Prawe przedramię umiejscowione niżej w stosunku do lewego ze względu na

inny kąt ułożenia nadgarstka względem przedramienia (ok. 45 – 60 stopni).

39
 Rysunek 4-8. RAMA w karabinku szturmowym

Rysunek 4-9. Przenoszenie rejonu celowania w poziomie

prawo/lewo (90º) z karabinkiem szturmowym

40
Przy skrajnych wartościach skrętu konieczne jest ugięcie kolana nogi przeciwnej
niż kierunek wykonywanego skrętu i korekta ustawienia stopy (palce stopy powinny
być ustawione w kierunku celu).

g) postawa – odpowiednia postawa powinna zapewnić maksymalna

równowagę strzelca, dużą mobilność oraz stabilność broni.
Dobra równowaga powinna pozwolić na pozostanie w określonej postawię
przy minimalnym wysiłku strzelca.
Zbyt duże zaangażowanych mięśni w utrzymanie równowagi powoduje ich
szybsze zmęczenie co może się przełożyć na utrudnioną pracę
z bronią, a co za tym idzie na mniej precyzyjne i powtarzalne prowadzenie
ognia.
Mobilność strzelca jest kluczowym elementem aby swobodnie móc
zmieniać postawę strzelecką lub poruszać się w określonym kierunku.
Powyższe elementy wpływają na stabilność strzelca i broni.
Elementy składowe postawy strzeleckiej stojąc, które mogą
powodować jej niestabilność, generować szybsze zmęczenie mięśni
i ograniczać mobilność, to m.in:
− przenoszenie ciężaru ciała na jedną z nóg;
− wyprostowanie nóg w kolanach;
− odchylanie tułowia do tyłu lub zbyt duże pochylenie go do przodu;
− przechylanie i chowanie głowy między barki / ramiona;
− brak kontroli oddechu.
Postawa strzelecka stojąc dodatkowo powinna zapewniać maksymalną
ochronę na całej powierzchnia płyty balistycznej z tego względu preferowane
jest ustawienie się frontalne do zagrożenia.

0403. Profilaktyka i procedury w przypadku zaistnienia zdarzenia z użyciem

środków pozorowania pola walki i środków bojowych

1. Podczas planowania zagadnień wymagających użycia amunicji różnych typów

na jednych zajęciach (ogniowych, taktycznych) bezwzględnie dopilnować po
zakończeniu zajęć z użyciem jednego typu amunicji rozliczenie używanych

41
 środków sprawdzając dokładnie magazynki, elementy oporządzenia
i umundurowania:

2. Zawsze używając zamków UTM MMR do posługiwania się amunicją UTM MMR
(mieć na uwadze, że zamek UTM MMR obsługuje zarówno amunicję TBR jak i
MMR);

3. Bezwzględne przestrzeganie zasad bezpieczeństwa oraz warunków ćwiczenia;

4. Nie oddalać się z miejsc wyznaczonych jako rejon wyczekiwania w trakcie

prowadzenia zagadnień dla innej podgrupy;

5. Wyznaczać rejony wyczekiwania w dalszej odległości od miejsc prowadzonych

zajęć, w przypadku oddalenia się z rejonu meldować kierownikowi zajęć wyjście
oraz powrót do rejonu wyczekiwania. Wyjście
z rejonu wyczekiwania nie może odbywać się w kierunku realizacji zagadnień;

6. Zabronić samowolnego oddalania się z miejsc prowadzonych ćwiczeń bez

uzyskania zgody prowadzącego zajęcia/zagadnienie;

7. Przed przystąpieniem do zagadnienia okazać pozorantów ćwiczącym, lub

omówić ich wygląd, wyekwipowanie i wyposażenie. Można dodatkowo
zaznaczyć pozorantów światłem chemicznym podczerwieni;

8. Bezwzględnie omówić z pozorantami schemat ich działania, miejsca

w których mogą się poruszać z uwzględnieniem miejsca upadku ewentualnych
chybionych pocisków;

9. W dalszym ciągu na zajęciach taktycznych oraz ogniowych kłaść nacisk

na prawidłową identyfikację i rażenie strefy alfa (klatka piersiowa).

10. W przypadku zaistnienia zdarzenia / wypadku podczas szkolenia

przestrzegać przyjętej w WS procedury w zakresie:

a. udzielania pomocy poszkodowanym;

b. zabezpieczenia miejsca zdarzenia;

c. powiadomienie oficera dyżurnego JW o zaistniałym zdarzeniu/wypadku;

42
 d. powiadomienie telefonicznie bezpośredniego przełożonego (Dowódcy,
Szefa Szkolenia JW). Dowódca JW zobowiązany jest do informowania
bezpośredniego przełożonego o zaistniałym zdarzeniu/wypadku
(natychmiast po zaistnieniu zdarzenia/wypadku);

e. powiadomienie Żandarmerii Wojskowej o zaistniałym zdarzeniu/wypadku;

f. przygotowania danych do systemu meldunkowego (bez zbędnej zwłoki);

g. przygotowania dokumentacji rozkazodawczej i szkoleniowej dotyczącej

prowadzonych zajęć;

h. przygotowanie opisu zdarzenia/wypadku18;

i. na podstawie zebranych dokumentów przygotowanie analizy

zdarzenia/wypadku podczas szkolenia (typ/rodzaj szkolenia) i przesłanie jej
na adres Inspektora Szkolenia lub Szefa Szkolenia danego RW celem
podjęcia działań profilaktycznych.

„STOSOWAĆ ZASADĘ ŻE BEZPIECZEŃSTWO JEST NADRZĘDNE

W STOSUNKU DO WYMOGÓW, ZASAD TAKTYKI I PROWADZENIA
OGNIA”.
0404. Zasady przygotowania i wykorzystanie optoelektroniki do strzelania

1. Szkolenie ogniowe powinno być realizowane ściśle według jasno

sprecyzowanego i jednolitego fundamentu szkolenia ogniowego/strzeleckiego
(nauka techniki strzelania) oraz wymagań określonych zarówno
w programach szkolenia jaki w instrukcjach poszczególnych rodzajów broni. Po
opanowaniu podstaw szkolenie powinno być dostosowane do potrzeb danego
pododdziału w zależności od planowanych do wykonywania zadań
i dostosowane do taktyki i obowiązujących procedur. Od samego początku
należy stawiać wysokie wymagania i nie dopuszczać do najdrobniejszych
uproszczeń czy ułatwień. Nie można rezygnować z przeprowadzenia zajęć lub
odbycia strzelań z powodów niekorzystnych warunków atmosferycznych
(deszcz, śnieg, wiatr).

18
Przykładowy opis zdarzenia/wypadku zamieszczono w Załączniku H.

43
2. Żołnierzy należy szkolić w warunkach trudnych jak najbardziej zbliżonych
do rzeczywistych warunków pola walki stosując zasadę stopniowania trudności.
Wszystkie zajęcia ze szkolenia ogniowego należy w pierwszej kolejności
realizować na uprzednio przystrzelanej i sprawdzonej broni
z wykorzystaniem mechanicznych przyrządów celowniczych. Następnie
z wykorzystaniem przyrządów optoelektronicznych. Przed przystąpieniem do
nauki strzelania na przyrządach optoelektronicznych broń musi być
przystrzelana na ściśle określonych dystansach według potrzeb i preferencji
strzelca.

3. Poniżej zobrazowano pomiar odległości z wykorzystaniem pierścienia siatki

celownika holograficznego na dystansach od około 91 do 300 metrów.
Dodatkowo przedstawiono zasady doboru punktu celowania przy użyciu
celownika holograficznego zerowanego na dystansie 25/300 metrów
z uwzględnieniem brania poprawek na krótkich odległościach 5 – 25 metrów.
Jednocześnie zobrazowano układ przestrzelin przy zerowaniu optoelektroniki
na dystansach 50, 100, 300 metrów z uwzględnieniem długości lufy (10,5; 14,5
i 16 cali) przy wykorzystaniu amunicji 5,56 x 45 mm z poc. M855 oraz układ
przestrzelin przy zerowaniu optoelektroniki na dystansie 33 metrów
z wykorzystaniem lufy o długości 16 cali. Zaznaczyć należy że zobrazowany
układ przestrzelin przy użyciu innego rodzaju amunicji niż 5,56 x 45 mm z poc.
M855 ulegnie zmianie.

44
ZASADY DOBORU PUNKTU CELOWANIA PRZY UŻYCIU CELOWNIKA
HOLOGRAFICZNEGO ZEROWANEGO NA DYSTANSIE 25/300 m.

- cel (okrąg o średnicy 9 cm.)

5 metrów 10 metrów

Rysunek 4-10. Zasady dobory punktu celowania przy użyciu

celownika holograficznego zerowanego na dystansie 25/300 m

45
 1 MOA na dystansie 100 m = ok. 2,9 cm.
68 MOA x 2,9 cm (na dystansie 100 m.) = 197,2 cm.
68 MOA x 2,9 cm (na dystansie 91 m.) = 179,5 cm.

Rysunek 4-11. Pomiar odległości siatką celownika EOTECH

Rysunek 4-12. Układ przestrzelin przy zerowaniu optoelektroniki na

dystansach 50, 100 i 300 m
(lufa – 10,5”, amunicja 5,56 x 45 mm z poc. M855)

46
Rysunek 4-13. Układ przestrzelin przy zerowaniu optoelektroniki na
dystansach 50, 100 i 300 m
(lufa – 14,5”, amunicja 5,56 x 45 mm z poc. M855)

Rysunek 4-14. Układ przestrzelin przy zerowaniu optoelektroniki na

dystansach 50, 100 i 300 m
(lufa – 16”, amunicja 5,56 x 45 mm z poc. M855)

47
Rysunek 4-15. Układ przestrzelin przy zerowaniu optoelektroniki na
dystansie 33 metrów

48
0405. Dobór amunicji do realizacji zadań

1. Aktualnie to Wojska Specjalne mają możliwość korzystania z amunicji

komercyjnej, której parametry w znacznym stopniu przewyższają standardowe
parametry amunicji użytkowanej przez pozostałe RSZ RP. W tym zagadnieniu
należy dążyć do zmiany w pozostałych RSZ i odrobić zaległe lekcje, mają na
uwadze fakt, jak dobór właściwego rodzaju amunicji może zwiększyć
możliwości szkoleniowe posiadanej bazy szkoleniowej w JW. Pamiętać jednak
należy, iż dobór amunicji do wykonywanych zadań powinien być przede
wszystkim zgodny z obowiązującymi międzynarodowymi konwencjami
i podyktowany rodzajem i typem wykorzystywanego uzbrojenia (długość lufy,
skok gwintu, wykorzystanie tłumików).

2. Dlatego też, dobór amunicji jest tematem obszernym nie tylko ze względu
na dużą ilość rodzajów amunicji wykorzystywanych dzisiaj przez żołnierzy
Wojsk Specjalnych lecz przede wszystkim na charakter jej oddziaływania
na potencjalne cele. Dobierając amunicję do planowanego zadania należy
zwracać uwagę nie tylko jaką moc obalającą dany typ posiada, ale również
zagrożenie jakie będzie stwarzać dla osób postronnych oraz użytkownika
(rykoszetowanie oraz przebijalność pocisku).

3. Do najważniejszych cech amunicji jakie należy brać pod uwagę podczas jej
doboru należą:

 skuteczność (moc obalająca);

 donośność;
 przebijalność (rodzaj celu, przeszkody);
 rykoszetowanie.
4. Podczas planowania i realizacji szkolenia oraz doboru amunicji
do wykonywania zadań bojowych należy przyjąć, że słaba jakościowo amunicja
nie pozwoli nam na uzyskanie dobrego skupienia i rażenia potencjalnego celu.
Należy pamiętać, iż inaczej będzie się ona zachowywała podczas prób
laboratoryjnych, a inaczej w czasie prowadzenia działań rzeczywistych
(rozbieżności pomiędzy danymi producenta, a doświadczeniami
użytkowników). W Załączniku L zamieszczono dane podstawowych rodzajów
49
 amunicji kal. 9 x 19 mm i 5,56 x 45 mm wykorzystywanej do treningów
ogniowych z uwzględnieniem ich właściwości w zakresie rykoszetowania,
przebijalności, itp. w stosunku do osiągania zakładanych celów szkoleniowych
(ze względu na zachowanie warunków bezpieczeństwa, kosztów i efektów
szkolenia).

0406. Sposób konstruowania warunków strzelań w ramach przygotowania

żołnierzy do wykonywania złożonych zadań ogniowych.

1. Celem opracowania przedmiotowego rozdziału jest danie wskazówek

do opracowywania/konstruowania warunków strzelań zawieranych
w Zbiorach ćwiczeń i strzelań dla JW na … rok zgodnie z otrzymanym zadaniem
rocznym.

2. Należy przy tym pamiętać że przygotowanie żołnierzy do wykonywania

złożonych zadań ogniowych należy poprzedzić wpojeniem podstaw jakim jest
„tak zwane A, B, C” szkolenia ogniowego dając solidny fundament
do dalszego rozwijania techniki prowadzenia ognia w połączeniu z taktyką
i procedurami co w efekcie przełoży się na podniesienie zdolności bojowej
żołnierzy. Jednocześnie umożliwi utrzymanie, doskonalenie i rozwój
umiejętności do prowadzenia celnego i powtarzalnego ognia oraz przygotuje
szkolonych do wykonywania złożonych zadań ogniowych w różnych warunkach
w zależności od sposobu prowadzonych działań.

3. Zawarte w dokumentach uzupełniających19 treningi bezogniowe i ćwiczenia

ogniowe pozwalają na indywidualne przygotowanie żołnierza do prowadzenia
celnego i powtarzalnego ognia w trzech postawach (stojąc, klęcząc, leżąc)
dając możliwości do dalszego rozwijania zdolności w zakresie prowadzenia
ognia zespołowo.

4. Przedstawione w załączniku nr 13 warianty konstruowania strzelań pokazują

możliwość programowania warunków strzelania celem sprawdzenia poziomu
wyszkolenia żołnierza uwzględniając stopniowanie trudności wykonywanych

19
DU – 7.0.5.1 Nauka techniki prowadzenia ognia z pistoletu;
DU – 7.0.5.2 Nauka techniki prowadzenia ognia z karabinka szturmowego;
DU – 7.0.5.3 Nauka techniki prowadzenia ognia z pistoletu maszynowego.

50
 zadań ogniowych w różnych postawach strzeleckich, prowadzenie ognia
z mocnej i słabej strony, z wykorzystaniem zasłon/przesłon, z podaniem
odległości lub bez podania odległości do celów.

5. Przygotowanie warunków strzelania należy rozpocząć od sprecyzowania celu

ćwiczenia przygotowawczego/strzelania sytuacyjnego/sprawdzającego
określając jakie umiejętności strzeleckie żołnierza dane ćwiczenie/strzelanie
ma sprawdzić. Powyższe wymagania zawierać w „UWADZE” do warunków
strzelania.

6. Kolejnym elementem jest opracowanie schematu pola tarczowego

z określeniem:

 rodzaju strzelania – indywidualne, zespołowe;

 ilości i rodzaje celów (cele pojedyncze, grupy celów, cele stałe, ukazujące
się i ruchome) określenie strefy trafień;
 odległości do celów, odległości między celami;
 kolejności i czasu ukazywania się figur bojowych/celi;
 postaw strzeleckich;
 kolejności i kierunku zmian stanowisk ogniowych;
 ilości i rodzaju amunicji z uwzględnieniem warunków strzelania (dzień, noc,
w maskach);
 rodzaju ognia;
 skali ocen.
7. Następnym krokiem jest opracowanie Wskazówek – opis przebiegu
ćwiczenia/strzelania z uwzględnieniem podawanych komend, sygnałów
i określeniem wymagań:

 strzelanie z mocnej/słabej strony, oburącz/z wolnej ręki;

 wykorzystanie zasłon/przesłon;
 wymiana awaryjna/taktyczna magazynka;
 tranzycja broni;
 innych, które mają być poddane sprawdzeniu (np. określenie ilości amunicji
w magazynkach lub pozostawienie decyzji o ilości amunicji

51
 w magazynkach strzelającemu, określenie ilości amunicji potrzebnej
do rażenia danego celu, itp.).
8. Ostatnim elementem jest sprawdzenie wykonalności ćwiczenia/strzelania
i wprowadzenie go do Zbioru ćwiczeń i strzelań.

52