Chap00 NhapMonPython

LẬP TRÌNH PYTHON
TRONG PHÂN TÍCH DỮ LIỆU

TỔNG QUAN VỀ
NGÔN NGỮ LẬP TRÌNH PYTHON
TS. TRỊNH HOÀNG NAM

GIỚI THIỆU
• Python 1 (1989)
• Python 2 (2000)
Bài 0: Tổng quan về Python
• Python 3 (2008)
– Hiện đã có Python 3.10
• Python 4 (dự kiến 2023)
… những bước chập chững vào thế giới Khoa học dữ liệu ... TS. Trịnh Hoàng Nam
GIỚI THIỆU
• Python
– Ngôn ngữ có mã nguồn mở
– Ngôn ngữ kịch bản

• Thích hợp với DevOps
• Khai báo biến tự nhiên, phong phú và động
• Nhiều phép tính cấp cao được cung cấp sẵn
• Thường được thông dịch thay vì biên dịch
GIỚI THIỆU
• Python
– Ngôn ngữ lai
– Hỗ trợ module và hỗ trợ package

– Xử lý lỗi bằng ngoại lệ
– Kiểu dữ liệu động ở mức cao
– Có thể nhúng vào ứng dụng như một giao tiếp kịch bản
– Có khả năng tương tác với các module viết bằng NNLT
khác
GIỚI THIỆU
• Ưu điểm của Python
– Cú pháp đơn giản, dễ đọc
– Mã ngắn gọn hơn so với các NNLT khác

– Có các bộ thư viện chuẩn, module ngoài
– Chạy được trên nhiều nền tảng
– Cộng đồng lập trình lớn, hệ thống thư viện đầy đủ, mã
nguồn chia sẻ nhiều
GIỚI THIỆU
• Nhược điểm của Python
– Chương trình chạy chậm
– Giao tiếp khó khăn với thư viện viết bằng NNLT khác
– Yếu trong hỗ trợ tính toán trên di động
– Cách viết khối lệnh dễ gây nhầm lẫn
– Gỡ lỗi đòi hỏi kinh nghiệm
– Ít hỗ trợ các cơ sở dữ liệu
TẢI VÀ CÀI ĐẶT PYTHON
• Trong Windows 10, mở Microsoft Store
– Nhập từ khóa Python vào thành Tìm kiếm (Search)
– Chọn Python 3.10 (Apps-Developer)
– Nhấn nút Get trong Giao diện chi tiết về Python để tải và tự động
cài đặt
• Sau khi cài đặt xong
– Nhấn tổ hợp phím Windows + R và gõ lệnh cmd
– Trong giao diện DOS Commander, gõ dòng lệnh python -V để
kiểm tra phiên bản cài đặt
– Tiếp tục, nhập câu lệnh sau đây để cài đặt thư viện pip install
<library name>
– Các thư viện cần thiết: numpy, pandas, matplotlib, seaborn, plotly,
basemap, sklearn, statsmodels, ...
SỬ DỤNG COLABORATORY
• Sử dụng tài khoản Gmail buh.edu.vn (sinh viên)
• Truy cập Google Drive, tạo thư mục DataScience
• Vào thư mục DataScience, tạo mới document dạng

Google colaborary (trình soạn thảo ngôn ngữ
Python)
BIẾN VÀ PHÉP TOÁN

NỘI DUNG
• Biến, lệnh gán
• Các phép toán, biểu thức
• Các kiểu dữ liệu cơ bản

• Chuyển đổi kiểu chuỗi – số
HẰNG (Constant)
• Giá trị cố định như là số, ký tự, chuỗi được gọi là
hằng vì giá trị của chúng không thể thay đổi
• Hằng ký tự được xác định bởi cặp nháy đơn ‘’

• Hằng chuỗi được xác định bởi cặp nháy đơn ‘’ hoặc
nháy kép “
TỪ KHÓA
• Từ khóa được dành riêng cho ngôn ngữ, không thể
dùng để đặt tên định danh
False class return is finally

None if for lambda continue
True def from while nonlocal
and del global not with
as elif try or yield
assert else import pass
break except in raise
BIẾN (VARIABLES)
• Biến là đại lượng lưu trữ dữ liệu, khi khai báo biến,
chương trình yêu cầu máy tính cấp cho biến vị trí trong
bộ nhớ để chứa dữ liệu.
• Mỗi biến sau khi khai báo chỉ có một địa chỉ duy nhất,
và giá trị tại đó (hay giá trị của biến) có thể thay đổi
trong thời gian tồn tại của nó.
QUY TẮC ĐẶT TÊN BIẾN
• Tên biến chỉ bao gồm ký chữ, ký số và dấu _
• Tên biến phải bắt đầu bởi ký chữ hoặc dấu _
• Tên biến phân biệt HOA, thường

Good: spam eggs spam23 _speed
Bad: 23spam #sign var.12
Different: spam Spam SPAM
CÂU LỆNH & DÒNG LỆNH
x = 2 Lệnh gán
x = x + 2 Lệnh gán với biểu thức
print(x) Lệnh in
Biến Toán tử Hằng Hàm
TS. Trịnh Hoàng Nam

LỆNH GÁN (ASSIGNMENT)
• Lệnh gán (=) được dùng để gán giá trị ở vế phải
cho biến ở vế trái
• Tính toán giá trị của biểu thức ở vế phải và gán giá
trị này cho biến ở vế trái của lệnh gán (=)
BIỂU THỨC SỐ HỌC
Toán tử Mô tả
+ Cộng
Trừ
-
* Nhân
** Lũy thừa
/ Chia
% Chia lấy dư
// Chia lấy nguyên
THỨ TỰ ƯU TIÊN CÁC TOÁN TỬ
x = 1 + 2 * 3 - 4 / 5 ** 6
Cuối cùng, x có kết quả bao nhiêu? 6.999744
THỨ TỰ ƯU TIÊN CÁC TOÁN TỬ
• Quy tắc ưu tiên các toán tử
– Ưu tiên tính toán biểu thức trong cặp ngoặc đơn ()
– Toán tử lũy thừa

– Toán tử nhân, chia, chia lấy dư
– Cộng, trừ
– Trái sang phải
KIỂU DỮ LIỆU
• Biến, hằng có kiểu dữ liệu (type)
• Python tự phân biệt số nguyên và chuỗi ký tự
• Ví dụ: “+” là toán tử cộng nếu áp dụng với các số,

là toán tử ghép nếu áp dụng với các chuỗi
SỐ NGUYÊN VÀ SỐ THỰC
• Số có hai loại chính
– Số nguyên: -14, -2, 0, 1, 100
– Số thực: -2.5 , 0.0, 14.0
• Bên cạnh đó, còn có một số

loại số khác
CHUYỂN ĐỔI KIỂU DỮ LIỆU
• Khi số nguyên và số thực
cùng xuất hiện trong biểu
thức, số nguyên sẽ tự
động chuyển đổi sang số

thực.
• Một số hàm chuyển kiểu
int() và float()
• Phép chia số nguyên cho
kết quả là số thực 
CHUYỂN ĐỔI KIỂU DỮ LIỆU
• Sử dụng int() và float() để chuyển giữa chuỗi và số
• Lỗi phát sinh nếu chuỗi chứa ký tự không phải là
số 
NGƯỜI DÙNG NHẬP LIỆU
• Sử dụng hàm input() để yêu cầu Python dừng và
đọc dữ liệu từ bàn phím
• Hàm input() trả về một chuỗi
(Ví dụ 1-Chương 2)
CHUYỂN ĐỔI DỮ LIỆU NHẬP
• Chuyển đổi dữ liệu từ dạng chuỗi nhập từ bàn phím
sang dạng số, nếu cần
CHÚ THÍCH TRONG PYTHON
• Nội dung đặt sau dấu # đều là chú thích
• Lý do dùng chú thích
– Mô tả hoạt động của chương trình

– Giới thiệu tác giả hoặc các thông tin bổ sung
– Thể hiện đầu vào, đầu ra của chương trình
CÁC CẤU TRÚC ĐIỀU KHIỂN

CẤU TRÚC IF
x=5
Đúng
x < 10?
Sai print(‘Smaller’)
Đúng
x > 20?
Sai print(‘Bigger’)
print(‘Finish’)
TOÁN TỬ SO SÁNH
CÂU LỆNH IF THIẾU
Đúng
x = = 5?
Sai print(‘Is 5’)
print(‘Still 5’)
print(‘Third 5’)
CANH LỀ
• Canh lề (thụt vào) sau câu lệnh if hoặc lệnh for
– Xác định khối lệnh đi kèm với câu lệnh liền trước nó
– Các câu lệnh cùng khối thụt lề cùng mức và liên tục
• Trong khối lệnh xác định bởi canh lề không bao

gồm dòng trống hoặc dòng chú thích
CANH LỀ
CẤU TRÚC IF LỒNG
x>1?
print(‘More than 1’)

x < 10 ?
print(‘Less than 10’)
print(‘All done’)
CẤU TRÚC IF ĐẦY ĐỦ
x=4
x>2?
print(‘Not bigger’) print(‘Bigger’)
ĐIỀU GÌ XẢY RA NẾU ...
• Chúng ta thực hiện lặp đi lặp lại một số hành động
giống hệt nhau
– Nhập các chuỗi ký tự từ bàn phím và xuất chúng ra màn
hình cho đến khi nhập vào chuỗi ‘done’.

– Nhập 10 nguyên số từ bàn phím và xuất ra màn hình số
có giá trị lớn nhất.
– Nhập một số nguyên dương từ bàn phím và xuất ra
màn hình tất cả số nguyên tố nhỏ hơn số đã nhập.
ĐIỀU GÌ XẢY RA VỚI ĐOẠN CODE SAU?
n=5
No Yes
n>0?
print(n)
n=n-1
Vòng lặp thường có (các) biến lặp với giá

trị thay đổi sau mỗi lần lặp. Một trong biến
lặp thông dụng là biến đếm (đếm số lần lặp).
n=5
No Yes
n>0?
print(n)
n=n-1
Vòng lặp với biến đếm số lần lặp (n=5), còn

gọi là vòng lặp có số lần lặp xác định.
n=5
No Yes
n>0?
print(‘Lather’)
print(‘Rinse’)
Vòng lặp vô tận hay vòng lặp không dừng
n=0
No Yes
n>0?
print(‘Lather’)
print(‘Rinse’)
Vòng lặp không thực hiện
Điều kiện lặp / dừng
Vòng lặp không có biến đếm số lần lặp, không xác định số lần lặp.
Câu lệnh break giúp thoát khỏi cấu trúc lặp while; lệnh này chỉ được thực hiện
khi điều kiện trong câu lệnh if thỏa mãn.
Q Lưu đồ khối của đoạn mã trên là gì?

Kết thúc lần lặp hiện hành, chuyển sang lần lặp tiếp theo
Vòng lặp không có biến đếm số lần lặp, không xác định số lần lặp.
Câu lệnh continue giúp kết thúc khối lệnh lặp hiện hành để chuyển sang lần lặp
tiếp theo; lệnh này chỉ được thực hiện khi điều kiện trong câu lệnh if thỏa mãn.
Q Lưu đồ khối của đoạn mã trên là gì?

Hành động lặp
Điều kiện dừng
TRƯỜNG HỢP ĐẶC BIỆT ...
Yes No
Done?
Move i ahead
print(i)
Cấu trúc lặp với các giá trị lặp được liệt kê trong dãy
hoặc tập hợp.
CÔNG THỨC CHO CẤU TRÚC LẶP FOR
Các hành động trước lặp, bao
gồm khởi tạo các giá trị cho biến
Khối lệnh chứa các

hành động được lặp Tra cứu kết quả sau khi kết thúc
với mỗi giá trị trong lặp
dãy liệt kê
VÍ DỤ: TÌM GIÁ TRỊ LỚN NHẤT TRONG DÃY
VÍ DỤ: ĐẾM SỐ PHẦN TỬ TRONG DÃY
VÍ DỤ: TÍNH TỔNG CÁC PHẦN TỬ TRONG DÃY
VÍ DỤ: TRUNG BÌNH CÁC PHẦN TỬ TRONG DÃY
VÍ DỤ: LỌC CÁC PHẦN TỬ TRONG DÃY
VÍ DỤ: TÌM GIÁ TRỊ NHỎ NHẤT TRONG DÃY
HÀM

ĐIỀU GÌ XẢY RA ...
Bạn có nhận xét gì về đoạn chương trình trên?

Sự lặp đi lặp lại (không liên tục) một số câu lệnh
Điều gì xảy ra nếu bạn muốn ghi là Fan thay vì Fun?
GIẢI PHÁP LÀ GÌ ...
Greeting():
Sự lặp đi lặp lại một số câu lệnh không xảy ra
Điều gì xảy ra nếu bạn muốn ghi là Fan thay vì Fun?

GIẢI PHÁP LÀ GÌ ...
Hàm
Định nghĩa hàm
Lời gọi hàm
HAI LOẠI HÀM TRONG PYTHON
Hàm người dùng định nghĩa

Định nghĩa trước, sử dụng sau đó
Hàm định nghĩa sẵn

Có sẵn trong Python, chỉ việc sử dụng
ĐỊNH NGHĨA HÀM
Từ khai báo HÀM
Tên hàm, là một định danh
Danh sách tham số
Khối lệnh định nghĩa hàm
Trả về kết quả (Ví dụ 2-Chương 4)

ĐỊNH NGHĨA VÀ GỌI HÀM
Hàm max có một tham số

và có kết quả trả về là ký tự
Gọi hàm max phải cung cấp

một giá trị đầu vào và cần
một biến chứa kết quả trả về
‘Hello Nam’ ‘w’

input output
max
function
Bạn có nhận xét gì hàm và lời gọi hàm?

Hàm không có tham số, không có giá trị trả về
Tham số (parameter)
Đối số (argument)

Hàm có một tham số, không có giá trị trả về
Tham số (parameter)
Trả về giá trị

Lời gọi hàm kèm đối số

Hàm có một tham số, có giá trị trả về
Bạn có nhận xét gì cách định nghĩa và sử dụng hai hàm này?
(Ví dụ 6,7-Chương 4)
Làm thế nào để cải tiến các hàm trên đề đạt kết quả sau:
Theo bạn, phương án nào hiệu quả hơn, tại sao?
BIẾN VÀ TẦM ẢNH HƯỞNG
Biến toàn cục
Biến cục bộ
Tham số
Có ba đại lượng lưu trữ giá trị: biến toàn cục, biến cục bộ và
tham số với tầm ảnh hưởng khác nhau
Biến toàn cục có thể khai báo trước, sau khai báo hàm
Biến toàn cục có thể khai báo trước, sau khai báo hàm,
nhưng không được khai báo sau lời gọi hàm có sử dụng nó
Biến cục bộ chỉ có hiệu lực bên trong phạm vi khai báo nó
XỬ LÝ NGOẠI LỆ

NGOẠI LỆ
• Lỗi chương trình
– Lỗi khi viết chương trình
• Làm cho chương trình không chạy được (thông dịch) hoặc
không dịch được (biên dịch) hoặc chương trình chạy được
nhưng không cho kết quả như mong đợi
– Lỗi khi chạy chương trình

• Làm chương trình không chạy được do dữ liệu nhập không
đúng như yêu cầu
– Ngoại lệ
• Một chức năng nào đó không chạy được do chương trình không
xử lý hết các khả năng có thể xảy ra
NGOẠI LỆ
• Lỗi chương trình trong Python
– Lỗi cú pháp (Syntax error)
• Sai cú pháp, khiến chương trình thông dịch không dịch được
– Ngoại lệ (Exception)
• Xảy ra bất thường không như thiết kế
Xử lý ngoại lệ làm cho chương trình ổn định và hoạt động

tốt trong mọi tình huống
NGOẠI LỆ
• Ví dụ lỗi cú pháp
• Ví dụ ngoại lệ Làm sao để đảm bảo phép

chia chỉ thực hiện khi y nhận
giá trị số khác 0?
• Đảm bảo giá trị nhập (x) phải là một số
• Đảm bảo giá trị nhập (y) phải là số khác 0 và thực
hiện phép chia 1/y
Nơi phát sinh và nơi xử lý lỗi
Nơi phát sinh và nơi xử lý lỗi
• Các thành phần của cấu trúc try ... except ...
Khối xử lý nếu có lỗi
Khối xử lý nếu không có lỗi
Khối dọn dẹp, có lỗi lẫn không có lỗi
CÁC NGOẠI LỆ THƯỜNG GẶP
Ngoại lệ Lý do gây ra
AssertionError Xảy ra khi câu lệnh assert thất bại.
AttributeError Xảy ra khi gán thuộc tính hoặc tham chiếu thất bại.
EOFError Xảy ra khi hàm input () chạm vào điều kiện end-of-file.
Xảy ra khi một số thực dấy phẩy động thực thi không thành
FloatingPointError
công
GeneratorExit Xảy ra khi phương thức close() của hàm generator được gọi.
ImportError Xảy ra khi không tìm thấy module được import.
Xảy ra khi một chỉ số trong chuỗi (sequence) nằm ngoài phạm
IndexError
vi.
Xảy ra khi không tìm thấy khóa ánh xạ (từ điển) trong tập hợp
KeyError
các khóa hiện có.
Xảy ra khi người dùng nhấn phím ngắt (thông thường là Ctrl-C
KeyboardInterrupt
hoặc Delete).
Xảy ra khi một operation hết bộ nhớ nhưng tình huống vẫn
MemoryError
có thể được sửa chữa (bằng cách xóa một số đối tượng).
Xảy ra khi không tìm thấy tên cục bộ hoặc toàn cầu của
NameError
biến.
Xảy ra bằng các phương thức trừu tượng khi chúng yêu
NotImplementedError
cầu các lớp dẫn xuất ghi đè phương thức.
OSError Xảy ra khi một hàm trả về lỗi liên quan đến hệ thống
Xảy ra khi kết quả của phép toán số học quá lớn không thể
OverflowError
biểu diễn.
Xảy ra khi một proxy tham chiếu yếu sử dụng để truy cập
ReferenceError
một thuộc tính của tham chiếu sau khi thu thập rác.
Xảy ra khi phát hiện thấy lỗi không thuộc bất kỳ danh mục
RuntimeError
nào khác.
Xảy ra bằng phương thức next() của một vòng lặp để báo
StopIteration
hiệu rằng không có giá trị nào được trả về bởi iterator.
SyntaxError Xảy ra khi gặp lỗi cú pháp.
IndentationError Xảy ra khi có lỗi thụt lề không chính xác.

Xảy ra khi thụt lề sử dụng các tab và dấu cách không nhất
TabError
quán.
Xảy ra khi trình thông dịch tìm thấy các lỗi nội bộ nhưng
SystemError
tình hình không quá nghiêm trọng.
SystemExit Xảy ra bởi hàm sys.exit().
Xảy ra khi một hàm hoặc phép thực thi (operation) áp dụng
TypeError
kiểu không chính xác cho một đối tượng.
Xảy ra khi tham chiếu tạo thành một biến cục bộ trong một
UnboundLocalError hàm hoặc phương thức, nhưng không có giá trị nào bị ràng
buộc với biến đó.
UnicodeError Xảy ra khi có lỗi liên quan đến Unicode

Xảy ra khi lỗi liên quan đến Unicode diễn ra trong quá trình
UnicodeEncodeError
mã hóa.
Xảy ra khi lỗi liên quan đến Unicode diễn ra trong quá trình
UnicodeDecodeError
giải mã.
UnicodeTranslateError Xảy ra khi lỗi liên quan đến Unicode trong quá trình dịch.
Xảy ra khi một phép toán hoặc hàm nhận được một đối số
ValueError
có kiểu đúng nhưng giá trị không phù hợp
Xảy ra khi đối số thứ hai của phép chia hoặc phép toán
ZeroDivisionError
modulo bằng 0.
LÀM VIỆC VỚI TẬP TIN

QUY TRÌNH THỰC HIỆN
• Làm việc với tập tin trong python gồm 3 bước:
1. Mở file
2. Đọc/ghi file
3. Đóng file
• Các bước nói trên đều có thể phát sinh ngoại lệ

IOError
MỞ VÀ ĐÓNG TẬP TIN
• Mở file:
– f = open(filename, mode)
• Các chế độ mở file hay sử dụng:
– ‘r’: chỉ đọc

– ‘w’: chỉ ghi (và ghi đè)
– ‘a’: ghi vào cuối file
– ‘r+’: cả đọc và ghi
– ‘t’: mở file văn bản (mặc định)
– ‘b’: mở file nhị phân
• Đóng file:
– f.close()
• Mở và đóng tập tin sau khi sử dụng xong
Tập tin sau khi sử dụng xong sẽ đóng lại

(ngay cả khi có lỗi phát sinh trong quá trình thực hiện các thao tác)
ĐỌC VÀ GHI TẬP TIN
• Đọc tập tin
– read(x): đọc x byte tiếp theo, nếu không viết x thì sẽ đọc đến
cuối file
– readline(x): đọc 1 dòng từ file, tối đa là x byte, nếu không viết

x thì đọc tới khi nào gặp kí tự hết dòng hoặc hết file
– readlines(x): đọc các dòng cho đến hết file và trả về một
danh sách các string, nếu viết x thì sẽ đọc tối đa là x byte
• Ghi tập tin

– write(x): ghi x ra file, trả về số byte ghi được
– writelines(x): ghi toàn bộ nội dung x theo từng dòng, ở đây x
là list of string
MỞ VÀ GHI TẬP TIN VĂN BẢN
Mở tập tin ch6_08.txt trong thư mục hiện hành và ghi nội
dung với mã Unicode (ghi đè nếu tập tin này đã có)
MỞ VÀ ĐỌC TẬP TIN VĂN BẢN
Mở tập tin ch6_08.txt trong thư mục hiện hành và đọc

nội dung với mã mặc định (ASCII)
MỞ VÀ ĐỌC TẬP TIN VĂN BẢN
ĐỌC TẬP TIN
• Sử dụng phương thức read(size)
ĐỌC TẬP TIN
• Sử dụng phương thức read, tell và seek
LẬP TRÌNH HƯỚNG ĐỐI TƯỢNG

NỘI DUNG
• Khái niệm lập trình hướng đối tượng
• Khái niệm lớp và đối tượng
• Lớp, đối tượng, thể hiện

• Sự kế thừa
• Sự đóng gói
• Tính đa hình
GIỚI THIỆU
• Lập trình hướng đối tượng
– Object-oriented programming (OOP)
– Một kỹ thuật hỗ trợ, cho phép lập trình viên trực tiếp làm
việc với các đối tượng do chính họ định nghĩa
– Kỹ thuật này giúp tăng năng suất, đơn giản hoá việc
bảo trì cũng như mở rộng phần mềm
• OOP trong Python tập trung vào việc tạo code sử

dụng lại (DRY – don’t repeat yourself)
GIỚI THIỆU
• Các nguyên lý cơ bản của OOP
– Tính kế thừa (Inheritance)
• Một lớp (class) có thể kế thừa các thuộc tính và phương thức từ
các lớp khác đã được định nghĩa
– Tính đóng gói (Encapsulation)

• Trạng thái bên trong của một đối tượng được bảo vệ và tránh
truy cập được từ bên ngoài
– Tính đa hình (Polymorphism)

• Hai hoặc nhiều lớp có những phương thức giống nhau nhưng
có thể thực thi theo những cách thức khác nhau
LỚP & ĐỐI TƯỢNG
• Lớp (class), Đối tượng (object) là hai khái niệm cơ
bản của OOP
– Đối tượng (Object) là những thực thể tồn tại có đặc
điểm và hành vi.

• Đối tượng là một xe ô tô có đặc điểm tên hãng, màu sắc, loại
nguyên liệu, loại động cơ, ... ; có hành vi đi, dừng, nổ máy, rẽ
trái, rẽ phải, lùi, ...
– Lớp (Class) là một kiểu dữ liệu đặc biệt gồm nhiều

thuộc tính, phương thức do người dùng định nghĩa.
• Lớp xe ô tô có thuộc tính tên hãng, màu sắc, loại nguyên liệu,
loại động cơ, ... ; có phương thức đi, dừng, nổ máy, rẽ trái, rẽ
phải, lùi, ...
LỚP & ĐỐI TƯỢNG
Lớp là khuôn mẫu (template) của đối tượng

Đối tượng là thể hiện (instance) của lớp
LỚP VÀ ĐỐI TƯỢNG
• Vòng đời của đối tượng
– Khởi tạo (constructor)
– Sử dụng
– Hủy bỏ (destructor)
• Phương thức khởi tạo

– Dùng để thiết lập một số giá trị riêng khởi đầu khi đối
tượng được tạo ra
– Mặc định được gọi thực thi khi đối tượng được tạo ra
• Định nghĩa lớp Car với các thuộc tính và phương
thức khởi tạo
• Khai báo và khởi tạo các đối tượng thuộc lớp Car,
sử dụng phương thức khởi tạo
• Định nghĩa lớp Motor với các thuộc tính, phương
thức khởi tạo, và các phương thức khác
NẠP CHỒNG PHƯƠNG THỨC
• Python cho phép định nghĩa các phương thức trùng
tên, khác số lượng tham số, nhưng chỉ phương
thức cuối cùng là có giá trị sử dụng
ĐỊNH NGHĨA ĐẦY ĐỦ LỚP CAR
SỰ KẾ THỪA (INHERITANCE)
• Giới thiệu
– Sự kế thừa cho phép một lớp có thể kế thừa thuộc tính
và phương thức từ các lớp khác đã được định nghĩa.
• Lớp đã có gọi là lớp cha

• Lớp mới phát sinh gọi là lớp con
– Lớp con kế thừa tất cả thành phần của lớp cha, có thể
mở rộng các thành phần kế thừa và bổ sung thêm các
thành phần mới.
• Tình huống
– Lớp Car
• Thuộc tính: tenxe, mausac, nguyenlieu

• Phương thức: onRun, onStop, OnLeft, OnRight
– Lớp Toyota bao gồm tất cả thuộc tính, phương thức của
lớp Car, bổ sung
• Thuộc tính: socho, loaimay
• Phương thức: onPause, onResume
SỰ ĐÓNG GÓI (ENCAPSULATION)
• Giới thiệu
– Sự đóng gói cho phép giới hạn việc truy cập vào thuộc
tính/phương thức bên trong đối tượng
– Sử dụng ký tự đặc biệt ‘_’ hoặc ‘__’ trước thuộc tính

muốn đóng gói
• Tình huống
– Lớp Motor có
• Thuộc tính: loaixe, hangxe, phankhoi (đóng gói)

• Phương thức: doiphankhoi
– Chú ý:
• Việc thay đổi hãng xe thực hiện trực tiếp trên đối tượng
• Việc thay đổi phân khối phải thông qua phương thức
doiphankhoi
TÍNH ĐA HÌNH (POLYMORPHISM)
• Giới thiệu
– Tính đa hình cho phép hai hay nhiều lớp có những
phương thức giống nhau nhưng có thể thực thi theo
những cách thức khác nhau
• Tình huống
– Tính đa hình cho phép hai hay nhiều lớp có những
phương thức giống nhau nhưng có thể thực thi theo
những cách thức khác nhau

Chap00 NhapMonPython

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Chap00 NhapMonPython

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

LẬP TRÌNH PYTHON

TRONG PHÂN TÍCH DỮ LIỆU

TS. TRỊNH HOÀNG NAM

• Python 4 (dự kiến 2023)

– Ngôn ngữ kịch bản

– Hỗ trợ module và hỗ trợ package

– Mã ngắn gọn hơn so với các NNLT khác

• Vào thư mục DataScience, tạo mới document dạng

BIẾN VÀ PHÉP TOÁN

TS. TRỊNH HOÀNG NAM

• Các kiểu dữ liệu cơ bản

• Hằng ký tự được xác định bởi cặp nháy đơn ‘’

False class return is finally

• Tên biến phân biệt HOA, thường

Biến Toán tử Hằng Hàm

TS. Trịnh Hoàng Nam

trị này cho biến ở vế trái của lệnh gán (=)

Cuối cùng, x có kết quả bao nhiêu? 6.999744

– Toán tử lũy thừa

• Ví dụ: “+” là toán tử cộng nếu áp dụng với các số,

– Số thực: -2.5 , 0.0, 14.0

• Bên cạnh đó, còn có một số

động chuyển đổi sang số

• Hàm input() trả về một chuỗi

– Mô tả hoạt động của chương trình

CÁC CẤU TRÚC ĐIỀU KHIỂN

TS. TRỊNH HOÀNG NAM

Sai print(‘Is 5’)

• Trong khối lệnh xác định bởi canh lề không bao

print(‘More than 1’)

print(‘Less than 10’)

print(‘Not bigger’) print(‘Bigger’)

hình cho đến khi nhập vào chuỗi ‘done’.

Vòng lặp thường có (các) biến lặp với giá

Vòng lặp với biến đếm số lần lặp (n=5), còn

Vòng lặp vô tận hay vòng lặp không dừng

Vòng lặp không thực hiện

Điều kiện lặp / dừng

Q Lưu đồ khối của đoạn mã trên là gì?

Q Lưu đồ khối của đoạn mã trên là gì?

Điều kiện dừng

Khối lệnh chứa các

TS. TRỊNH HOÀNG NAM

Bạn có nhận xét gì về đoạn chương trình trên?

Bạn có nhận xét gì về đoạn chương trình trên?

Sự lặp đi lặp lại một số câu lệnh không xảy ra

Điều gì xảy ra nếu bạn muốn ghi là Fan thay vì Fun?

Định nghĩa hàm

Lời gọi hàm

Hàm người dùng định nghĩa

Hàm định nghĩa sẵn

Danh sách tham số

Khối lệnh định nghĩa hàm

Trả về kết quả (Ví dụ 2-Chương 4)

Hàm max có một tham số

Gọi hàm max phải cung cấp

‘Hello Nam’ ‘w’

Bạn có nhận xét gì về đoạn chương trình trên?

Bạn có nhận xét gì về đoạn chương trình trên?

Bạn có nhận xét gì hàm và lời gọi hàm?

Bạn có nhận xét gì hàm và lời gọi hàm?

Trả về giá trị

Lời gọi hàm kèm đối số