UNIT 5

I. Vocabulary

No. Source text Target text Notes

1 Agent Orange Chất độc màu da cam

2 Chemical welfare Chiến tranh hoá học

3 Napalm Napan /'neipɑ:m/

4 Birth defect
Dị tật bẩm sinh

5 Deformed limbs Các chi biến dạng, chân /lim/

tay dị dạng
6 Hardwood forests Rừng gỗ cứng

7 Mangrove swamps Rừng ngập mặn

8 The Mekong Delta Đồng bằng sông Cửu

Long
9 Residual dioxin Tàn dư chất độc dioxin /ri'zidjʊəl/ /daɪ
ˈɑːksən/
10 Joint remediation program Chương trình khắc phục
chung

II. English - Vietnamese Translation

1. Pre-translation exercise

Students work in groups and answer the following questions:

1. What is the purpose of the text? (to introduce/ describe/ explain/ discuss/ narrate
something)
The purpose of the text is to discuss the long-lasting effects of U.S. chemical warfare
in Vietnam, particularly focusing on the consequences of Agent Orange exposure.

2. What can be the target readers of the text? (General readers/experts)

The target readers of the text could be both general readers interested in historical
events and their impacts, as well as experts in environmental science, public health,
and international relations.

3. What is the type of language used in the text? (Difficulty level, writing style/tone).
The language used in the text is informative and descriptive. It presents factual
information about the historical events and their aftermath in Vietnam. The difficulty
level is moderate, suitable for readers with a basic understanding of the topic. The
writing style is formal and objective, conveying information without emotional or
biased language.

4. Any other issues for translators to consider? (Cultural concepts/ items which
have no equivalence in Vietnamese)
For translators, it's essential to consider cultural sensitivities surrounding the topic of
chemical warfare and its impacts, especially in the context of Vietnam. Additionally,
terms like "Agent Orange" may need to be explained or localized for Vietnamese
readers who may not be familiar with the term. Translators should also ensure
accuracy in conveying the scientific and technical aspects of the text regarding
environmental and health impacts.

2. English-Vietnamese Translation exercise

AGENT ORANGE, EXPOSED: HOW US, CHEMICAL WARFARE IN

VIETNAM UNLEASHED A SLOW-MOVING DISASTER
Phơi bày tội ác - chất độc màu da cam: Cuộc chiến tranh hóa học do Mỹ tiến hành
tại Việt Nam đã bất thình lình reo rắc tội ác mang hệ quả về sau như thế nào?

More than 10 years of U.S. chemical warfare in Vietnam exposed an estimated 2.1 to
4.8 million Vietnamese people to Agent Orange. More than 40 years on, the impact on
their health has been staggering. [...]

Cuộc chiến tranh hóa học do Mỹ tiến hành ở Việt Nam diễn ra hơn 10 năm đã khiến
cho khoảng 2,1 đến 4,8 triệu người Việt Nam bị nhiễm chất độc màu da cam. Hơn 40
năm trôi qua, nhưng những hậu quả mà chúng để lại ảnh hưởng tới sức khỏe của
người dân Việt Nam thật sự khôn lường. [...]

Unlike the effects of another chemical weapon used in Vietnam - namely napalm,
which caused painful death by burns or asphyxiation Agent Orange exposure did not
affect its victims immediately. In the first generation, the impacts were mostly visible
in high rates of various forms of cancer among both U.S. soldiers and Vietnam
residents.

Napan là một loại vũ khí hóa học khác cũng được Mỹ sử dụng trong cuộc chiến tranh
hóa học tại Việt Nam, nó gây ra cảm giác đau đớn do bỏng hoặc ngạt thở. Tuy nhiên,
khác với nó, chất độc màu da cam không gây ảnh hưởng ngay đến nạn nhân. Ở thế hệ
sau này, các tác động của chúng thường hiện ra dưới tỷ lệ cao là các loại bệnh ung
thư, xuất hiện ở cả binh lính Mỹ và người dân Việt Nam.

But then the children were born. It is estimated that, in total, tens of thousands of
people have suffered serious birth defects - spina bifida, cerebral palsy, physical and
intellectual disabilities and missing or deformed limbs. Because the effects of the
chemical are passed from one generation to the next, Agent Orange is now debilitating
its third and fourth generation.

Tuy nhiên, cho đến khi những thế hệ tiếp theo ra đời thì tác động của Chất độc màu
da cam lại trở nên ngày càng rõ rệt. Người ta ước tính rằng, tổng cộng có hàng chục
nghìn người đã bị dị tật bẩm sinh nghiêm trọng, chẳng hạn như tật nứt đốt sống, bại
não, khuyết tật về cơ thể chất và trí tuệ hoặc tay chân bị biến dạng. Bởi tác động của
chất hóa học được truyền từ thế hệ này sang các thế hệ tiếp theo, cho nên từ thế hệ
thứ ba và thứ tư trở đi, chất độc màu da cam sẽ suy yếu dần.

During the 10-year campaign, U.S. aircraft targeted 4.5 million acres across 30
different provinces in the area below the 17th parallel and in the Mekong Delta,
destroying inland hardwood forests and coastal mangrove swamps as they sprayed.
The most heavily exposed locations among them Dong Nai, Bình Phuoc, Thua Thien
Hue and Kontum - were sprayed multiple times. Toxic hotspots also remain at several
former U.S. air force bases. And while research in those areas is limited an extensive
2003 study was canceled in 2005 due to a reported "lack of mutual understanding"
between the U.S. and the Vietnamese governments - evidence suggests that the
heavily polluted soil and water in these locations have yet to recover.

Trong chiến dịch kéo dài 10 năm, máy bay Hoa Kỳ đã nhắm mục tiêu 4,5 triệu mẫu
Anh (đơn vị đo diện tích trong hệ thống đo lường của Anh và Mỹ, tương đương 1,8
triệu hecta) trên 30 tỉnh khác nhau ở khu vực dưới vĩ tuyến 17 và Đồng bằng sông
Cửu Long, phá hủy các khu rừng gỗ cứng nội địa và rừng ngập mặn nằm rải rác ven
biển. Các địa điểm bị Mỹ rải chất độc màu da cam lên rất nhiều lần và chịu ảnh
hưởng nặng nề nhất bao gồm các tỉnh: Đồng Nai, Bình Phước, Thừa Thiên Huế và
Kontum,... Các khu vực nguy hiểm vẫn còn tại một số căn cứ không quân cũ của Hoa
Kỳ. Trong thời điểm nghiên cứu về những lĩnh vực đó vẫn gặp nhiều khó khăn và hạn
chế, bởi một báo cáo cho thấy giữa Chính phủ hai nước Mỹ và Việt Nam "thiếu sự
thấu hiểu lẫn nhau" một nghiên cứu mở rộng năm 2003 đã bị hủy bỏ vào năm 2005.
Đây chính là bằng chứng cho thấy rằng vấn đề ô nhiễm đất và nguồn nước nghiêm
trọng vẫn chưa được khắc phục.

The dangerous quantity of residual dioxin in the earth thwarts the normal growth of
crops and trees, while continuing to poison the food chain. Vietnam's natural defenses
were also debilitated. Nearly 50 percent of the country's mangroves, which protect
shorelines from typhoons and tsunamis, were destroyed.

Một lượng lớn chất độc dioxin còn tồn dư trong đất làm ngăn cản sự phát triển bình
thường của hoa màu và cây trồng, đồng thời tiếp tục gây độc hại cho chuỗi thức ăn.
Hệ phòng ngự tự nhiên của Việt Nam cũng bị suy yếu. Gần 50% rừng ngập mặn của
nước này - nơi bảo vệ bờ biển khỏi bão và sóng thần, đã bị phá hủy.

On a positive note, the Vietnamese government and both local and international
organizations are making strides toward restoring this critical landscape. The U.S. and
Vietnam are also undertaking a joint remediation program to deal with dioxin-
contaminated soil and water. [Source: The Conversation]

Theo một thông tin, Chính phủ Việt Nam và các tổ chức trong nước và quốc tế đang
có những bước tiến trong việc khôi phục cảnh quan quan trọng này. Hoa Kỳ và Việt
Nam cũng đang tiến hành một chương trình chung khắc phục vấn đề ô nhiễm đất và
nước do dioxin gây ra.

III. Focus skills: Post-editing skills

Exercise 1: Students work in groups and do the tasks

Use Google Translate to translate the text into Vietnamese. Highlight the translated
texts that are not accurate (the source text messages are misunderstood) or not natural
(the target texts sound foreign to Vietnamese readers).

Give your suggestions for the problematic translations.

Answer:

Text Google Translate Suggestion

More than 10 years of Hơn 10 năm chiến tranh Cuộc chiến tranh hóa học
 U.S. chemical warfare in
Vietnam exposed an
estimated 2.1 to 4.8
million Vietnamese people
to Agent Orange. More
than 40 years on, the
impact on their health has
been staggering.
Unlike the effects of
another chemical weapon
used in Vietnam - namely
napalm, which caused
painful death by burns or
asphyxiation Agent
Orange exposure did not
affect its victims
immediately. In the first
generation, the impacts
were mostly visible in
high rates of various forms
of cancer among both U.S.
soldiers and Vietnam
residents.
hóa học của Mỹ ở Việt
Nam đã khiến khoảng 2,1
đến 4,8 triệu người Việt
Nam bị nhiễm chất độc
màu da cam. Hơn 40 năm
trôi qua, tác động lên sức
khỏe của họ thật đáng kinh
ngạc.
Không giống như tác động
của một loại vũ khí hóa
học khác được sử dụng ở
Việt Nam - cụ thể là bom
napalm, gây ra cái chết
đau đớn do bỏng hoặc
ngạt thở, việc tiếp xúc với
chất độc da cam không
ảnh hưởng đến nạn nhân
ngay lập tức. Ở thế hệ đầu
tiên, tác động chủ yếu
được thấy rõ ở tỷ lệ cao
mắc các dạng ung thư
khác nhau ở cả binh lính
Hoa Kỳ và người dân Việt
Nam.
do Mỹ tiến hành ở Việt
Nam diễn ra hơn 10 năm
đã khiến cho khoảng 2,1
đến 4,8 triệu người Việt
Nam bị nhiễm chất độc
màu da cam. Hơn 40 năm
trôi qua, nhưng những hậu
quả mà chúng để lại ảnh
hưởng tới sức khỏe của
người dân Việt Nam thật
sự khôn lường.
Napan là một loại vũ khí
hóa học khác cũng được
Mỹ sử dụng trong cuộc
chiến tranh hóa học tại
Việt Nam, nó gây ra cảm
giác đau đớn do bỏng hoặc
ngạt thở. Tuy nhiên, khác
với nó, chất độc màu da
cam không gây ảnh hưởng
ngày đến nạn nhân. Ở thế
hệ sau này, các tác động
của chúng thường hiện ra
dưới tỷ lệ cao là các loại
bệnh ung thư, xuất hiện ở
cả binh lính Mỹ và người
dân Việt Nam.

Exercise 2: Below are Vietnamese translations done by different translation tools.

Compare the translations and choose the best one with possible explanation.

ST: Vietnam’s rapid growth and industrialization have had detrimental impacts on
the environment and natural assets. Electricity consumption has tripled over the past
decade, growing faster than output. Given the increasing reliance of fossil fuels, the
power sector itself accounts for nearly two-thirds of the country’s greenhouse gas
emissions. (Source: World Bank)
Google Translate Systrans Microsoft
Sự tăng trưởng và công Tốc độ tăng trưởng và Sự tăng trưởng và công
nghiệp hóa nhanh chóng công nghiệp hóa nhanh nghiệp hóa nhanh chóng
của Việt Nam đã có những của Việt Nam đã có những của Việt Nam đã có những
tác động bất lợi đến môi tác động bất lợi đến môi tác động bất lợi đến môi
trường và tài sản thiên trường và tài sản thiên trường và tài sản thiên
 nhiên. Tiêu thụ điện đã
tăng gấp ba lần trong thập
kỷ qua, tăng trưởng nhanh
hơn sản lượng. Với sự phụ
thuộc ngày càng tăng của
nhiên liệu hóa thạch, bản
thân ngành điện chiếm gần
hai phần ba lượng khí thải
nhà kính của đất nước.
nhiên. Tiêu thụ điện năng
tăng gấp ba trong thập kỷ
qua, nhanh hơn sản lượng.
Do sự phụ thuộc ngày
càng tăng của nhiên liệu
hóa thạch, ngành điện tự
nó chiếm gần hai phần ba
lượng khí thải nhà kính
của đất nước.
nhiên. Tiêu thụ điện đã
tăng gấp ba lần trong thập
kỷ qua, tăng trưởng nhanh
hơn sản lượng. Với sự phụ
thuộc ngày càng tăng của
nhiên liệu hóa thạch, bản
thân ngành điện chiếm gần
hai phần ba lượng khí thải
nhà kính của đất nước.

Answer:
Microsoft is the best one among the three translation tools.
Comparison table:

Text Google Systrans Microsoft My suggestion

Translate
Vietnam’s Tốc độ Độ tăng Sự tăng => Google translate/
rapid phát triển trưởng và trưởng và Microsoft +1 point.
growth and và công công nghiệp công nghiệp - Nếu dùng: “nhanh
industrializa nghiệp hóa hóa nhanh hóa nhanh chóng” đặt sau cụm từ
tion nhanh của Việt chóng của “tốc độ phát triển và công
chóng của Nam. Việt Nam. nghiệp hoá” đều ổn định
Việt Nam. tăng đặc cụ cấn xư.
Nếu dùng “phát triển”
thay vì “tăng trưởng”, vì
đi kèm danh từ “Việt
Nam” => Sự phát triển
của Việt Nam. Nếu nói
“tăng trưởng của Việt
Nam” thì không biết ý,
tăng trưởng về cái gì?
Kinh tế, sản lượng Công
nghiệp,...?
detrimental tác động tác động bất tác động bất tác động có hại với môi
impacts on bất lợi đến lợi đến môi lợi đến môi trường và tài nguyên
the môi trường trường và tài trường và tài thiên nhiên
environmen và tài sản sản thiên sản thiên
t and thiên nhiên nhiên nhiên
natural
assets.
Electricity tiêu thụ tiêu thụ điện tiêu thụ điện Systrans: Tiêu thụ
consumptio điện đã năng tăng đã tăng gấp điện năng +1 (Ý chỉ
 n has tăng gấp ba gấp ba trong ba lần trong lượng tiêu thụ)
tripled over lần trong thập kỷ qua, thập kỷ qua, Microsoft: tăng
the thập kỷ nhanh hơn tăng trưởng trưởng (biểu thị ý chỉ
past decade, qua, tăng sản lượng nhanh hơn lượng) +1
growing nhanh hơn sản lượng
faster sản lượng
than output.
Given the Do sự phụ Do sự phụ Do sự phụ - “Given”: vế trước giản
increasing thuộc ngày thuộc ngày thuộc ngày lược chủ ngữ, 2 vế đều
reliance of càng nhiều càng tăng càng tăng chỉ chủ thể là “the power
fossil vào nhiên của nhiên của nhiên sector” => dùng “với” là
fuels, the liệu hóa liệu hóa liệu hóa đúng.
power thạch, bản thạch, ngành thạch, bản => Microsoft +1
sector itself thân ngành điện tự nó thân ngành
accounts for điện chiếm chiếm gần ⅔ điện chiếm - “itself”: dùng “bản
nearly two- gần ⅔ lượng phát gần ⅔ lượng thân” tự nhiên hơn.
thirds lượng phát thải khí nhà phát thải khí => Google Translate +1,
of the thải khí kính của đất nhà kính của Microsoft +1
country’s nhà kính nước. đất nước.
greenhouse của đất - “của đất nước”: có thể
gas nước. thay bằng “của quốc gia/
emissions. cả nước”

Exercise 3: Students work in groups and do the tasks.

- Highlight the translated parts that are not accurate or not natural.
- Identify the type(s) of translation mistakes
- Give your suggestions to improve the given translation

ST1
As part of Covid-19 restrictions, South
Korea bans gyms from playing music
with more than 120 beats per minute
during group exercise to stop gym-goers
from breathing too hard or splashing
sweat on others, but Kpop giants BTS
will remain on the playlist.
TT1
Là một trong những quốc gia bị hạn
chế các hoạt động bởi đại dịch Covid-
19),Hàn Quốc cấm các phòng tập thể dục
phát nhạc với hơn 120 nhịp mỗi phút
trong khi tập thể dục nhóm để ngăn
những người đi tập thể dục tập quá mạnh
hoặc tránh những giọt mồ hôi bay sang
người khác, nhưng các bài hát của
những thần tượng mang sức ảnh hưởng
khổng lồ như BTS- những chiến binh
khủng long, vẫn đang được phát.
 ST2
Goats are a seemingly unlikely but
increasingly popular weapon in
California's fight against wildfires,
which rage through the western US state
every year. Herds of the animals chomp
through bonedry vegetation that could
go up in flames and threaten
surrounding homes
ST3
Ho Chi Minh City is a bustling,
dynamic and industrious center, the
economic capital and the cultural
trendsetter of Vietnam. The streets,
where much of the city's life takes place,
is a myriad of shops, stalls, stands-on-
wheels and vendors selling wares spread
out on sidewalks. The city churns,
ferments, bubbles and fumes. Yet within
the teeming metropolis are the timeless
traditions and beauty of an ancient
culture.
ST4
The public lecture is organised as part of
the overall efforts to increase
understanding and visibility of the EU
in Vietnam, and to encourage reflection
and discussion on the EU's policies, its
guiding fundamental values and its
external relations' agenda.
ST5
The coronavirus might top the risks at
the Tokyo Olympics, but organisers in
Japan have other deadly, unpredictable
threats to contend with: natural
disasters. Individuals can now refresh
TT2
Dường như không đời nào có chuyện là
những chú dê sẽ trở thành một món vũ
khí hay một mối lo ngại, tuy nhiên ngày
nay việc này đang ngày càng trở nên phổ
biến trong cuộc chiến cháy rừng ở
California, vốn diễn ra một cách khốc
liệt khắp bang miền Tây nước Mỹ hàng
năm. Những đàn động vật gặm nhấm
thảm thực vật có xương có thể bốc cháy
và đe dọa những ngôi nhà xung quanh.
TT3
Thành phố Hồ Chí Minh là một trung
tâm sầm uất, năng động và cần cù, là
trung tâm kinh tế và là nơi tạo ra xu
hướng văn hóa của Việt Nam. Đường
phố, nơi diễn ra phần lớn cuộc sống của
thành phố, là vô số cửa hàng, quầy hàng,
xe đẩy và người bán hàng rong bày bán
trên vỉa hè. Thành phố trải qua quá
trình lịch sử lâu đời, từ khi mới thành
lập đến khi phát triển thịnh vượng.
Tuy nhiên, bên trong đô thị đông đúc này
là những nét đẹp và truyền thống vượt
thời gian của một nền văn hóa cổ xưa.
TT4
Buổi diễn thuyết trước công chúng được
tổ chức như một phần trong nỗ lực tổng
thể nhằm nâng cao hiểu biết và tầm nhìn
về EU tại Việt Nam, đồng thời khuyến
khích góp ý nhận xét và thảo luận về các
chính sách của EU, các giá trị cơ bản chỉ
đạo và chương trình nghị sự về quan hệ
đối ngoại của EU.
TT5
Virus Corona có thể là mối nguy hại
hàng đầu tại Thế vận hội Tokyo, nhưng
ban tổ chức ở Nhật Bản phải đối mặt với
những mối nguy hại khác như: thiên tai.
Giờ đây, các cá nhân có thể nâng cao
their hazard awareness at disaster
simulation centres, where visitors
experience artificial jolts and evacuation
through smoke-filled rooms.
nhận thức về mối nguy hiểm của mình
tại các trung tâm mô phỏng thảm họa, nơi
du khách trải nghiệm những rung chuyển
nhân tạo và sơ tán qua những căn phòng
đầy khói.