ΤΡΟΠΟΙ

ΗΛΕΚΤΡΙΣΗΣ
ΚΑΙ Η
ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ
ΕΡΜΗΝΕΙΑ
Τρόποι ηλέκτρισης των
σωμάτων:
Ηλέκτριση με τριβή
Ηλέκτριση με επαφή
Ηλέκτριση με επαγωγή
Ηλέκτριση με τριβή
Τι πρέπει να κάνουμε για να
γίνει ηλέκτριση με τριβή;

Για να γίνει ηλέκτριση με

τριβή πρέπει να τρίψουμε
δύο διαφορετικά υλικά
μεταξύ τους.
Τι ηλεκτρικό φορτίο αποκτούν δύο
διαφορετικά υλικά όταν τριφτούν μεταξύ
τους; Μπαλόνια και στατικός ηλεκτρισμός

Όταν δύο διαφορετικά υλικά τριφτούν

μεταξύ τους το ένα υλικό αποκτά θετικό και
το άλλο αρνητικό ηλεκτρικό φορτίο ίσης
τιμής.
Εξήγηση της ηλέκτρισης με τριβή
1. Η τριβή δίνει ενέργεια στα
εξωτερικά ηλεκτρόνια των ατόμων
των υλικών.
2. Τα ηλεκτρόνια εκείνου του υλικού
που έλκονται από τον πυρήνα με
μικρότερη δύναμη υπερνικούν την
έλξη του πυρήνα ευκολότερα,
οπότε φεύγουν από τα άτομα του
υλικού και πηγαίνουν στο άλλο
υλικό. Έτσι:
3. Το υλικό που χάνει ηλεκτρόνια
αποκτά θετικό ηλεκτρικό φορτίο.
4. Το υλικό που προσλαμβάνει
ηλεκτρόνια αποκτά αρνητικό
ηλεκτρικό φορτίο ίσης τιμής.
Ηλέκτριση με τριβή
Ένα συγκεκριμένο σώμα όταν ηλεκτρίζεται με τριβή
αποκτά πάντα ίδιο είδος ηλεκτρικού φορτίου;
Όχι, άλλοτε αποκτά θετικό και άλλοτε αρνητικό
φορτίο, ανάλογα με το σώμα με το οποίο τρίβεται.
Καθένα από τα υλικά της εικόνας φορτίζεται
θετικά όταν τρίβεται με κάποιο από τα επόμενά του
ενώ το άλλο αρνητικά.

+
-
Ηλέκτριση με επαφή
Τι πρέπει να κάνουμε για να
γίνει ηλέκτριση με επαφή ενός
αφόρτιστου σώματος;
Για να γίνει ηλέκτριση με
επαφή ενός αφόρτιστου
σώματος πρέπει να
ακουμπήσουμε το
αφόρτιστο σώμα σε ένα
φορτισμένο.
Τι είδους ηλεκτρικό φορτίο αποκτά
ένα αφόρτιστο σώμα όταν το
ακουμπήσουμε σε ένα φορτισμένο;
Όταν ακουμπήσουμε ένα
αφόρτιστο σώμα σε ένα
φορτισμένο, το αφόρτιστο σώμα
αποκτά ηλεκτρικό φορτίο ίδιου
είδους με αυτό του φορτισμένου
σώματος.
Εξήγηση της ηλέκτρισης με επαφή
Αν το φορτισμένο σώμα έχει αρνητικό φορτίο, έχει
περίσσευμα ηλεκτρονίων. Μερικά ηλεκτρόνιά του
απωθούνται μεταξύ τους, φεύγουν από αυτό και πηγαίνουν
στο αφόρτιστο σώμα. Έτσι και αυτό αποκτά αρνητικό
φορτίο. φορτισμένο φορτισμένο
φορτισμένο αφόρτιστο
οπότε
γίνεται

Αν το φορτισμένο σώμα έχει θετικό φορτίο, έχει έλλειμμα

ηλεκτρονίων. Έλκει λοιπόν μερικά ηλεκτρόνια του
αφόρτιστου σώματος, που φεύγουν από το αφόρτιστο
σώμα και πηγαίνουν στο φορτισμένο. Έτσι και το
αφόρτιστο σώμα τώρα έχει έλλειμμα ηλεκτρονίων, δηλαδή
θετικό φορτίο.
φορτισμένο αφόρτιστο φορτισμένο φορτισμένο
οπότε
γίνεται
 Παραδείγματα
Βίντεο

Ηλέκτριση με επαφή με ίσο φορτίο

Μερικά ακόμη παραδείγματα
Αγωγοί και μονωτές
Ποια υλικά ονομάζονται ηλεκτρικοί
αγωγοί; Να αναφέρετε μερικά
παραδείγματα.
Ηλεκτρικοί αγωγοί ονομάζονται τα
υλικά που όταν ηλεκτρίζονται το
ηλεκτρικό φορτίο διασκορπίζεται σε
όλα τα σημεία τους. Αγωγοί είναι π.χ.
τα μέταλλα όπως ο σίδηρος ο χαλκός
κ.α.

Αγωγοί
Το εσωτερικό ενός μεταλλικού αγωγού
Ποια σώματα ονομάζονται ηλεκτρικοί
μονωτές; Να αναφέρετε μερικά
παραδείγματα.
Ηλεκτρικοί μονωτές ονομάζονται τα
υλικά που όταν ηλεκτρίζονται το
ηλεκτρικό φορτίο παραμένει σε μια
περιοχή τους. Μονωτές είναι π.χ. το
γυαλί το πλαστικό το καουτσούκ το κερί
το ξύλο κ.α.

Μονωτές
Με ποιο όργανο ανιχνεύουμε στο εργαστήριο
το ηλεκτρικό φορτίο και πώς;
Στο εργαστήριο ανιχνεύουμε το ηλεκτρικό φορτίο με το
ηλεκτροσκόπιο.
Τοποθετούμε στο δίσκο του ένα σώμα.
– Αν τα φύλλα του ηλεκτροσκοπίου μείνουν κατακόρυφα το
σώμα είναι αφόρτιστο (α).
– Αν τα φύλλα του ηλεκτροσκοπίου αποκλίνουν το σώμα είναι
Ανίχνευση ηλεκτρικού φορτίου με ηλεκτροσκόπιο
φορτισμένο (β).
Εξήγηση
Αν το σώμα είναι φορτισμένο, φορτίζεται
και ο δίσκος του ηλεκτροσκοπίου με ίδιο
φορτίο. Αυτό διασκορπίζεται σε ολόκληρο
το στέλεχος και στα φύλλα του. Στα φύλλα
λοιπόν υπάρχει ίδιο φορτίο, για αυτό αυτά
απωθούνται και αποκλίνουν.
 Εξήγηση
Αν το σώμα είναι φορτισμένο, φορτίζεται και ο
δίσκος ή η σφαίρα του ηλεκτροσκοπίου με ίδιο
φορτίο. Αυτό διασκορπίζεται σε ολόκληρο το
στέλεχος και στα φύλλα του. Στα φύλλα λοιπόν
υπάρχει ίδιο φορτίο, για αυτό αυτά απωθούνται και
αποκλίνουν.
Φορτισμένο
σώμα

Ηλεκτροσκόπιο

Αρχείο
Επανάληψη (συμπλήρωση κενών)
 ΤΕΛΟΣ
ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ