I Wstęp

1. Co oznaczają skróty CAD/CAM/CAE/CAP/CAQ/PDM/PLM odniesione do oprogramowania

inżynierskiego? Do czego służy to oprogramowanie? CAD (Computer Aided Design -
komputerowe wspomaganie projektowania) - systemy wspomagające projektowanie
inżynierskie, głównie w zakresie modelowania geometrycznego części i zespołów oraz
tworzenia i edycji dokumentacji konstrukcyjnej. CAE (Computer Aided Engineering -
komputerowe wspomaganie obliczeń i analiz inżynierskich) - systemy wspomagające
projektowanie i związane z nim obliczenia i analizy (oparte głownie na metodzie elementów
skończonych). CAP (Computer Aided Planning -
komputerowe wspomaganie planowania) - systemy wspomagające planowanie technologiczne
(co i jak należy wykonać w procesie twórczym). CAM (Computer Aided Manufacturing -
komputerowe wspomaganie wytwarzania) - systemy integrujące fazy projektowania i
wytwarzania. W praktyce skrót CAM dotyczy głównie systemów do oprogramowania off-line
obrabiarek sterowanych numerycznie. CAQ (Computer Aided Quality Assurance -
komputerowe wspomaganie zapewnienia jakości) - wspomaganie projektowania, planowania i
realizacji procesów pomiarowych oraz procedur kontroli jakości.
PDM (Product Data Management - zarządzanie danymi produktu) - systemy służące do
gromadzenia i udostępniania danych o produkcie, ingerują przepływ dokumentacji
elektronicznej w przedsiębiorstwie. PLM
(Product Lifecycle Management - zarządzanie cyklem życia produktu) - systemy
wspomagające wszystkie procesy związane z powstaniem, wytworzeniem i obsługą produktu.

2. Czym charakteryzuje się oprogramowanie zaliczane do określonej grupy (poziomu)?

Poziomy: najniższy, średni, najwyższy). Poziom najniższy (low-end) - obejmuje programy,
których głównym zadaniem jest wykonywanie elektronicznej dokumentacji konstrukcyjnej
(rysunków). Programy te mogą posiadać pewne stosunkowo proste możliwości w zakresie
modelowania 3D. Do takich programów należą: AutoCAD (Autodesk), BricsCAD (Bricsys),
Draft Sight (Dassault Systemes. Występują odmiany dedykowane poszczególnym branżom np.
AutoCAD Architecture, AutoCAD Electrical, AutoCAD Civil 3D, AutoCAD Map 3D itp.
Poziom średni (mid-range) - w zakresie CAD obejmuje programy umożliwiające
parametryczne modelowanie 3D. Można przy ich pomocy tworzyć modele części, złożeń oraz
opracowywać dokumentację konstrukcyjną (rysunki 2D). Często do programów tych
dołączane jest w postaci zintegrowanych dodatków oprogramowanie z zakresu CAM/CAE.
Do programów tej kategorii należą: SolidWorks (Dassault Systeme), Inventor (Autodesk),
SolidEdge (Siemens PLM Software). Poziom
najwyższy (high-end) - tworzą kompleksowe programy CAD/CAM/CAE o rozbudowanych
modułach, umożliwiające konfigurowanie pakietów w zależności od potrzeb użytkownika.
Wspomagają prace inżynierskie na każdym etapie powstawania wyrobu. Podstawową zaletą
tych programów jest zawarcie całego cyklu projektowego w jednym środowisku bez potrzeby
wymiany plików. Programami takimi są: CATIA (Dassault Systeme), NX (dawniej
Unigraphics, Siemens PLM Software), PTC Creo (PTC Corporate).
 3. Na czym polega parametryczność/asocjatywność/otwartość/rozwojowość programów CAx?
Główne zalety i wady. Parametryczność - modele opisane są przez parametry, każdy parametr
posiada swoją nazwę i wartość, zmiana modelu następuje przez zmianę wartości parametrów,
wprowadzanie zmian jest możliwe na dowolnym etapie projektowania.
Asocjatywność (integracja wewnętrzna) - każdą zmiana wprowadzona na dowolnym etapie
projektowania powoduje zmiany we wszystkich elementach projektu (model - części -
złożenie - rysunek). Otwartość - oprogramowania poprzez swoje interfejsy umożliwia
komunikację i wymianę danych z innymi programami CAX.
Rozwojowość - programy są stale rozwijane, pojawiają się nowe wersje zwiększające
funkcjonalność oraz rozszerzające możliwości oprogramowania. Budowa
pakietowo-modułowa - oprogramowanie zbudowane jest z modułów, z których tworzone są
pakiety dedykowane dla konkretnych grup odbiorców.

II Modelowanie geometryczne, modelowanie bryłowe, modelowanie

powierzchniowe.

1. Czym różni się grafika wektorowa od grafiki rastrowej? Wymienić główne obszary
zastosowania grafiki wektorowej/rastrowej. Klasyfikacja grafiki ze względu na sposób jej
tworzenia: - grafika wektorowa - obraz budowany jest z
obiektów geometrycznych takich jak odcinki, łuki, krzywe (ich zapisu matematycznego)
- grafika rastrowa − obraz budowany jest jako zbiór leżących obok siebie kolorowych
elementów (tzw. pikseli - pixture elements).
Prostym testem na odróżnienie grafiki wektorowej od rastrowej jest skalowanie. Przy
powiększaniu obraz rastrowy traci na jakości, obraz wektorowy – nie.
Zastosowanie grafiki rastrowej: grafika fotorealistyczna, fotografia cyfrowa, cyfrowa obróbka
obrazu, telewizja i wideo. Zastosowanie
grafiki wektorowej: wykres, czcionki komputerowe, grafika publikacyjna, gry komputerowe,
rysunek techniczny, komputerowe wspomaganie projektowania. Grafika wektorowa a
grafika rastrowa: Przekształcenie grafiki wektorowej na rastrową (rasteryzacja), czyli
przekształcenie grafiki ciągłej na dyskretną, jest stosunkowo proste i szybkie. Proces odwrotny
(wektoryzacja) jest skomplikowany i niejednoznaczny.

2. Sklasyfikować modele geometryczne . 2D - przedstawienie części w kilku rzutach z

wykorzystaniem zasad rysunku technicznego; 3D - krawędziowy, powierzchniowy, bryłowy,
hybrydowy

3. Wymienić główne metody modelowania geometrycznego. Metoda modelowania bryłowego

CSG, Metoda modelowania 3D B-Rep, FBM - modelowanie oparte na cechach

4. Do czego służy drzewo cech (operacji geometrycznych) w parametrycznym modelowaniu 3D?

Służy do śledzenia historii modelowania, znacznie ułatwia zmianę parametrów oraz cofanie i
edytowanie wykonanych operacji. Dzięki niemu możemy poznać sposób skonstruowania
modelu.
 1. Jakimi środkami uzyskiwana jest parametryczność modelu geometrycznego w
oprogramowaniu CAD? Nadawanie relacji (więzów geometrycznych, np. prostopadłości
dwóch prostych w szkicu) –decydują o kształcie i położeniu szkicu; automatyczne relacje;
nadawanie więzów wymiarowych (wymiarowanie) – rozmiar elementów szkicu dostosowuje
się do wartości wymiarów parametrów. Szkic może być zdefiniowany całkowicie i
niecałkowicie; definiowanie operacji geometrycznych (np. wyciągnięcie)

2. Czym jest splajn w modelowaniu geometrycznym? Splajn jest gładką krzywą przechodzącą
przez określony zbiór punktów. Splajn w programie CAD to krzywa wielomianowa.

3. Czym różni się technika modelowania powierzchniowego od techniki modelowania

bryłowego? W modelowaniu powierzchniowym stosowana jest inna technika tworzenia
modelu w porównaniu z modelowaniem bryłowym - nie jest konieczne określenie od razu
granic powierzchni. Można to pozostawić do ostatniej fazy tworzenia modelu.

4. Zalety modelowania bryłowego w stosunku do modelowania powierzchniowego. Kiedy

stosowane jest modelowanie powierzchniowe? Zwykle oba sposoby są parametryczne. Jednak
w modelowaniu części maszyn na ogół projektanci posługują się modelowaniem bryłowym.
• Jest ono szybsze. Model można uzyskać przy mniejszej liczbie kroków niż przy oddzielnym
tworzeniu każdej ze ścian − powierzchni. • Uzyskuje się
krótsze i bardziej przejrzyste drzewo operacji geometrycznych, co ułatwia zarządzanie
parametrami. • Przy
modelowaniu powierzchniowym projektant musi zadbać o spójność modelu (wspólne
krawędzie i wierzchołki), w modelowaniu bryłowym zwykle zapewnia to system w sposób
automatyczny.
Istnieją jednak sytuacje, w których modelowanie powierzchniowe jest niezbędne. Dotyczy to
zwłaszcza skomplikowanych powierzchni odwzorowujących zewnętrzne kształty wyrobów.

5. Na czym polega modelowanie hybrydowe? Modelowanie hybrydowe występuje, gdy modele

hybrydowe zawierają operacje bryłowe i powierzchniowe, przy czym w końcowych krokach
projektowych zwykle następuje przekształcenie elementów powierzchniowych i ostatecznym
efektem jest model bryłowy.

III Modelowanie złożeń

1. Jakie elementy wchodzą w skład drzewa cech modelu złożenia? Model złożenia, modele
części, wiązania oraz wykonane operacje

2. Do czego służą wiązania w modelu złożenia. Podać przykład wiązania. Służą do nadawania
relacji między np. jedną ścianą oraz drugą ścianą po to aby unieruchomić komponenty
(odebrać im stopnie swobody czyli możliwość ruchu). Przykłady wiązań to: wspólna
płaszczyzna, równoległość, prostopadłość, koncentryczność, styczność nadane co najmniej
między dwiema częściami złożenia.
 3. Na czym polega metoda modelowania złożeń „od dołu w górę” (Bottom-up Design)? Polega
na tym, że najpierw modelowane są części, następnie wstawiane są do modelu złożenia i
nadawane są im wiązania.

4. Na czym polega projektowanie w kontekście złożenia? W projektowaniu w kontekście

złożenia modelowane części powstają w środowisku złożenia, przez co ich obiekty mogą być
odniesione do istniejących elementów złożenia. Dzięki temu przy wprowadzaniu zmian w
złożeniu zachowana jest asocjatywność dzięki której, części takie dostosowują się
automatycznie do wprowadzonych zmian, co wymaga mniejszego nakładu pracy.

5. Podać przykład funkcji sprawdzającej poprawność modelu złożenia. Narzędzie przenikania

6. Jakie niepożądane objawy mogą towarzyszyć pracy z dużymi modelami złożeń? W jaki
sposób można im przeciwdziałać? Mogą wystąpić takie problemy jak: długie czasy
otwierania/zapisywania, długie czasy przebudowy, opóźnienia przy przesuwaniu/obracaniu
elementów. Przeciwdziałanie tym zjawiskom może odbywać się na kilka sposobów:
- przez wzmocnienie konfiguracji komputera.
- specjalne tryby pracy systemu CAD przy których nie cała informacja o modelu ładowana jest
do pamięci -
odpowiednie techniki modelowania części i złożeń powodujące, że powstałe modele stanowią
mniejsze obciążenie dla systemu.

IV Dokumentacja konstrukcyjna.

1. Czym jest warstwa w oprogramowaniu CAD i jakie ma zastosowanie? Główne właściwości

warstwy. Warstwy - podstawowe koncepcje programu do tworzenia dokumentacji 3D.
Warstwy są podstawowym narzędziem organizacji danych rysunkowych. Podstawowe
atrybuty warstw: widoczność (widoczna lub ukryta), kolor (kolor znajdujących się obiektów),
rodzaj linii (ciągła, kreskowa, punktowa …), szerokość linii (cienka, normalna, gruba …)

2. Dlaczego w nieparametrycznych systemach CAD wymagane jest rysowanie precyzyjne ?

Ponieważ, elementy rysunku powinny być narysowane dokładnie (nie w przybliżeniu). Nie
przestrzeganie tej zasady może uniemożliwić wykorzystanie danych rysunkowych w innych
programach CAX. Może też powodować trudności w pracy nad rysunkiem (np. przy
kreskowaniu).

3. Główne techniki rysowania precyzyjnego. Współrzędne - wprowadzanie współrzędnych

punktów charakterystycznych w globalnym lub lokalnym układzie współrzędnych
Tryb lokalizacji - wykorzystanie istniejących punktów charakterystycznych rysunku.
Śledzenie - wyświetlanie pomocniczych linii umożliwiających właściwe odniesienie
wstawianego punktu względem istniejących

4. Czym jest blok w oprogramowaniu CAD i jakie ma zastosowanie? Blok - złożony obiekt
rysunkowy posiadający swoją nazwę i składający się zwykle z wielu elementów rysunkowych.
 Blok można zdefiniować, wtedy tworzy całość co ułatwia powielanie takich samych części
(bloków) i wstawianie ich do rysunku.

5. Na czym polega główna różnica w opracowywaniu rysunków technicznych w

nieparametrycznym środowisku 2D i w parametrycznym środowisku 3D?

6. Zalety opracowywania rysunków technicznych (2D) w środowisku parametrycznego

oprogramowania CAD 3D.
Gdy mamy dokumentacje konstrukcyjną 2D, możemy ja wykorzystać do utworzenia modelu
przestrzennego 3D. Zaoszczędza to dużo czasu.

V Prezentacja modeli CAD.

1. Rodzaje widoków modelu w środowisku CAD 3D. Krawędziowy, cieniowany, rendering

2. Czym różni się widok cieniowany od widoku renderowanego? Widok cieniowany nie
odzwierciedla rzeczywistych kolorów dobranego materiału, z którego będzie wykonany
model, przedstawia on jedynie miejsca zacienione oraz oświetlone zgodnie z tym gdzie
ustawimy światło, wygląd jest mało realistyczny. W renderingu występuje realistyczne tło.

3. Źródła światła w modelowaniu oświetlenia. Główne rodzaje. Światło otoczenia – bezcieniowo

rozjaśnia wszystkie ściany modelu. Światło kierunkowe (odległe) –
promienie równoległe, naśladuje światło słoneczne. Światło punktowe – promienie
rozchodzą się z danego punktu we wszystkich kierunkach. Natężenie zależy od odległości.
Światło ogniskowe (reflektor) – stożkowe źródło światłą. Wewnątrz dwie strefy definiujące
natężenie światła

4. Czemu służy kolorowanie elementów modelu geometrycznego? Kolorowanie służy temu że:
jest bardziej przejrzyste złożenie (różne komponenty), wygląd zbliżony jest do naturalnego,
jest zróżnicowana powierzchnia ze względu na stan/funkcje komponentów.

5. Modele barw RGB, CMY, CMYK, HSV. Które ukierunkowane są na sprzęt, a które na
użytkownika? HSV -użytkownik, reszta sprzęt

6. Czym jest tekstura? Tekstura – obraz odwzorowywany (nakładany) na ścianie lub powierzchni
modelu geometrycznego. Celem jest zwiększenie realizmu obiektu bez potrzeby dodatkowego
modelowania geometrycznego.

7. Wyjaśnić termin Komunikacja techniczna (Technical communication). Jest to przekazywanie

informacji naukowej lub inżynierskiej różnym odbiorcom (o różnych kwalifikacjach).

8. Wymienić główne narzędzia stosowane w programach wspomagających komunikację

techniczną. Rendering, widoki rozstrzelone, animacje

VI Symulacje wytrzymałościowe i cieplne

 1. Schematy konstrukcyjnego przygotowania produkcji – tradycyjny i z komputerową analizą
konstrukcji. Projektowanie tradycyjne: projekt – prototyp – test
Komputerowa analiza konstrukcji: projekt – wirtualny prototyp (CAD) – symulacja (CAE)

2. Na czym opiera się metoda elementów skończonych? Skróty MES, FEM. Zakres zastosowania
metody w porównaniu z tradycyjnymi metodami obliczeniowymi. Większość programów
CAE korzysta z metody elementów skończonych (MES (pl), FEM (ang)). Polega ona na
podziale modelu na niewielkie fragmenty o prostych kształtach (elementy). W odróżnieniu od
tradycyjnych metod obliczeniowych może być zastosowana zarówno do prostych, jak i
skomplikowanych modeli

3. Podać przykłady zadań (symulacji) CAE rozwiązywanych metodą elementów skończonych.

symuluje odkształcenia, naprężenia, przemieszczenia, przepływ ciepła, przepływ cieczy.

4. Na jakie pytania można uzyskać odpowiedź w wyniku przeprowadzenia analizy

wytrzymałościowej konstrukcji? Czy część ulegnie zniszczeniu przy normalnym obciążeniu
eksploatacyjnym? Czy konstrukcja jest w pełni zdefiniowana? Czy i jak można zmodyfikować
konstrukcję, aby zwiększyć współczynnik bezpieczeństwa?

5. Na jakie pytania można uzyskać odpowiedź w wyniku przeprowadzenia analizy termicznej

konstrukcji? Czy zmiany temperatury wpływają w sposób istotny na nasz wyrób? Jak nasz
wyrób funkcjonuje w środowisku z wahaniami temperatury? Jak długo trwa ostudzenie, ile
czasu do przegrzania? Czy naprężenia spowodowane zmianą temperatury spowodują
uszkodzenie produktu (połączenie analizy termicznej i statycznej)?

6. Co jest wynikiem obliczeń w analizie wytrzymałościowej MES? Barwy odpowiadające danym

wartościom np. naprężeń nałożone na model/część.

7. Na czym polega optymalizacja konstrukcji? Optymalizacja konstrukcji to obliczanie

optymalnego rozwiązania problemu w oparciu o: funkcję celu – określenie celu analizy np.
minimalizacja masy modelu, zmienne konstrukcyjne – wymiary, które mogą
ulegać zmianie ograniczenia – określenie warunków, które musi spełniać
konstrukcja np. maksymalna wartość naprężeń

VII Środowisko projektowe CAx

1. Co daje zastosowanie narzędzi związanych z gromadzeniem, implementacją wiedzy?

Automatyzacja projektowania i realizacji zadań inżynierskich: wychwytywanie i gromadzenie
najlepszych rozwiązań i knowhow; udostępnianie rozwiązań użytkownikom w sposób łatwy
do wykorzystania, w postaci kreatorów, asystentów; opracowywanie, modyfikacja i
zapisywanie standardów projektowania obowiązujących w danej firmie; wykrywanie, na
wczesnym etapie, niezgodności z założeniami projektowymi, co pozwala uniknąć
kosztownych poprawek
 2. Wymienić narzędzia systemów CAx związane z gromadzeniem i implementacją wiedzy.
Narzędzia związane z gromadzeniem wiedzy: formuły (równania), tabele konstrukcyjne,
reguły, sprawdzenia (sensory), reguły i sprawdzenia eksperckie
Narzędzia związane z implementacją wiedzy: katalogi (biblioteki) wewnętrzne, katalogi
(biblioteki) zewnętrzne, szablony wiedzy

3. Opisać jedno z narzędzi gromadzenia wiedzy. Formuła pozwala na powiązanie ze sobą

parametrów. W skład formuły mogą wchodzić parametry, operatory, funkcje matematyczne.
Formuły umożliwiają zapis prawidłowości występujących w projekcie. Modele w sposób
inteligentny reagują na wprowadzane zmiany

4. Opisać jedno z narzędzi implementacji wiedzy. Katalogi w systemach CAD służą do

gromadzenia i udostępniania modeli lub innego rodzaju wiedzy zapisanej w plikach.
Najczęściej stosuje się je do parametrycznych, powtarzalnych części i podzespołów,
poczynając od rodzin elementów znormalizowanych, a kończąc na rodzinach konstrukcyjnych
podzespołów lub złożonych wyrobów. W katalogach można też gromadzić bloki

5. Czym jest manipulator 3D? sprzęt podnoszący efektywność modelowania

6. Wymienić główne korzyści wynikające z wykorzystania modułów do projektowania

wyrobów z blachy w programach CAx.

7. Wymienić główne korzyści wynikające z wykorzystania modułów do projektowania

konstrukcji spawanych w programach CAx.

VIII Oprogramowanie CAD/CAM

1. Różne sposoby programowania obrabiarek sterowanych numerycznie i zakresy ich

zastosowania. - Programowanie ręczne – komputer służy tylko jako edytor tekstu. Może być
stosowane do relatywnie prostych obróbek.
- Programowanie warsztatowe – może być stosowane przy obrabiarce, która wyposażona jest
w monitor i klawiaturę. Odbywa się na zasadzie dialogu między operatorem a
oprogramowaniem układu sterowania obrabiarki. Uzyskany program odwołuje się do
podprogramów zapisanych w sterowniku. Jest przez to krótszy i bardziej czytelny w stosunku
do programu napisanego ręcznie. -
Programowanie CAD/CAM – odbywa się na zewnętrznym komputerze w oparciu o modele
geometryczne przedmiotu przed i po obróbce. Umożliwia zaprogramowanie i symulację
zarówno prostych, jak i bardzo złożonych obróbek.

2. Jakich obróbek dotyczą najbardziej złożone moduły programów CAD/CAM?

3. Główne etapy pracy z programem CAD/CAM. Wybór obrabiarki, wczytanie modelu

geometrycznego przedmiotu i półfabrykatu, określenie układu współrzędnych, dobór narzędzi,
definiowanie zabiegów obróbkowych i generowanie dróg narzędzia, symulacja i weryfikacja
obróbki, generowanie kodu
 4. Rodzaje modeli geometrycznych używanych przez programy CAD/CAM. Od czego zależy
wybór rodzaju modelu? W programach CAM, w zależności od rodzaju obróbki i kształtu
powierzchni obrobionych, mogą mieć zastosowanie różne modele przedmiotów obrabianych:
2D (np. przy toczeniu”, krawędziowe 2D i 3D (np. przy frezowaniu/wierceniu części
pryzmatycznych), powierzchniowe i bryłowe (zwłaszcza przy frezowaniu przedmiotów o
złożonych kształtach).

5. Do czego służy model półfabrykatu (przygotówki)? Wykorzystywany jest przy generowaniu

dróg narzędzia przy obróbce zgrubnej oraz do weryfikacji obróbki.

6. Rodzaje symulacji w programach CAD/CAM. Sposoby symulacji: ciągły, krok po kroku,

z/bez śladu narzędzia

7. Opisać działanie jednego z cykli obróbkowych (obróbka powierzchni płaskich, konturów,

kieszeni, otworów). Cykle frezarskie – obróbka konturu - frez porusza się wzdłuż wskazanego
zarysu składającego się z odcinków, łuków i splajnów.
Cykle frezarskie – obróbka kieszeni - frez usuwa materiał znajdujący się wewnątrz
zamkniętego zarysu. Wewnątrz kieszeni mogą znajdować się wyspy – obszary materiału, które
powinny być pominięte podczas obróbki. Cykle
frezarskie – obróbka powierzchni płaskich - obróbka obszaru ograniczonego zamkniętym
zarysem z możliwością wychodzenia freza poza zarys. Zabiegi
wiertarskie - wykonywanie otworów we wskazanych punktach przedmiotu narzędziem
poruszającym się wzdłuż swojej osi. Przykłady zabiegów wiertarskich: wiercenie, pogłębianie,
wytaczanie, gwintowanie.

8. Jakie możliwości stwarza zastosowanie frezarek wieloosiowych (4-5 osi) i na czym polegają
trudności z ich zaprogramowaniem? Frezarki wieloosiowe (4-5 osi) maja zastosowanie
głównie przy obrabianiu bardzo skomplikowanych i trudnych kształtów. Niektóre ruchy
wykonuje narzędzie, inne przedmiot obrabiany, dlatego stosunkowo duże jest
prawdopodobieństwo kolizji narzędzia z obrabiarką i jej oprzyrządowaniem.

9. Czym jest postprocesor w programie CAD/CAM? W programie CAD/CAM przetwarza drogi

narzędzia na kod programu. Działa zwykle w oparciu o interpretację pliku tekstowego
zawierającego formaty kodu odnoszące się do danego sterownika i obrabiarki. Wiele
postprocesorów – możliwość szybkiego otrzymania kodu z tego samego pliku CAD/CAM dla
wielu obrabiarek.

X Inżynieria odwrotna i szybkie prototypowanie.

1. Wyjaśnić termin „inżynieria odwrotna”. Inne nazwy inżynierii odwrotnej. Inżynieria

rekonstrukcyjna, inżynieria wsteczna. Inżynieria odwrotna dotyczy sytuacji, gdy obiekt już
istnieje, lecz brak jest zapisu jego konstrukcji lub zapis taki nie może istnieć. Należy wykonać
kopię obiektu (niekiedy w ograniczonym zakresie)
 2. Z jakich etapów składa się proces projektowy inżynierii odwrotnej? Obiekt fizyczny,
geometria wyjściowa, model wirtualny (CAD), wyrób

3. Techniki gromadzenia danych dla potrzeb inżynierii odwrotnej. Techniki stykowe i

bezstykowe – dygitalizacja

4. Zastosowanie inżynierii odwrotnej w technice i technologii. Przypadki:

obiekt (np. element maszyny) został uszkodzony (należy zrekonstruować istniejący fragment,
a fragment brakujący uzupełnić przez ekstrapolację), obiekt uległ całkowitemu zniszczeniu
(należy odtworzyć funkcjonalność obiektu na podstawie elementów współpracujących), obiekt
istnieje, potrzebna jest jego kopia (kopiowanie konkurencyjnego wyrobu, odtworzenie obiektu
ze względu na aspekty historyczne).

5. Zastosowanie inżynierii odwrotnej w budownictwie i architekturze. ewidencja budynków,

zabytki

6. Zastosowanie inżynierii odwrotnej w inżynierii biomedycznej. Jest stosowana do

odwzorowywania tkanki kostnej. Dane mogą pochodzić z obrazów (przekrojów)
tomograficznych. W poszczególnych przekrojach dyskretyzacji poddawane są krawędzie. W
efekcie uzyskuje się zbiory punktów leżących na płaszczyznach. Zbiory te umieszcza się w
przestrzeni i przekształca w model 3D. Model może być np. podstawą do wykonania implantu
lub przeprowadzenia obliczeń wytrzymałościowych.

7. Czym są techniki rapid prototyping i jakie mają zastosowanie? Techniki Rapid Prototyping
(RP) - techniki szybkiego wytwarzania fizycznych modeli produktów lub ich komponentów.
Uzyskane modele są czytelne dla szerokiego grona osób (w tym przyszłych użytkowników i
osób podejmujących decyzje o wprowadzeniu produktu na rynek). Wykorzystują modele
geometryczne 3D (odpowiednio przetworzone). Opierają się głównie na przyrostowej
(warstwowej) budowie przedmiotu. Praktycznie kształtowanie odbywa się bez odpadów.

8. Opisać wybraną technikę rapid prototyping. FDM (Fused Deposition Modeling) -

modelowanie ciekłym termoplastem (drukowanie 3D). Jedna z najbardziej popularnych na
świecie technik RP. Polega na wytwarzaniu przedmiotów z tworzyw termoplastycznych
poprzez osadzanie topionego materiału przy pomocy dyszy modelującej drukarki 3D. Do
drukowania metodą FDM najczęściej stosuje się tworzywo sztuczne, które zastyga
natychmiast po nałożeniu, tworząc kolejną warstwę wykonywanego modelu.

XI Wymiana danych. Oprogramowanie PDM/PLM.

1. Jakie dane może zawierać plik z modelem geometrycznym? geometria modelu (kształt,
rozmiar), wygląd modelu, historia budowy modelu, parametry, dane technologiczne
(dokładność, chropowatość), powiązania miedzy plikami (rysunek-część), właściwości
(atrybuty)
2. Czym są właściwości (atrybuty) modelu geometrycznego? Podać przykłady. Są to cechy danej
części, np. objętość, pole powierzchni, gęstość, masa, momenty bezwładności

3. Co oznacza skrót BOM w inżynierii produkcji? Różnice w tworzeniu zestawień komponentów

w oparciu o modele geometryczne 2D i 3D. Bill of Materials - Model złożenia w systemie
CAD 3D zawiera informacje o komponentach, z których składa się wyrób. W tabelach na
rysunkach złożeniowych (2D) mieszczą się tylko podstawowe informacje. Poza rysunkami
informacje te mogą być znacząco rozbudowane.

4. Z czego wynika potrzeba wymiany plików między systemami CAx? Potrzeba wymiany
plików: specjalizacja w poszczególnych obszarach CAx, powiązania kooperacyjne, brak
integracji programów CAx w ramach przedsiębiorstwa.

5. Na czym polega bezpośrednia i pośrednia wymiana plików? Bezpośrednia nie wymaga

zmiany pliku na format neutralny, pośrednia tak.

6. Główne formaty wymiany plików – DWG, DXF, STEP, STL. Które z nich są formatami
neutralnymi? DWG jest formatem binarnym opracowanym przez firmę Autodesk
wykorzystywanym w programie AutoCAD i programach pochodnych. Służy do zapisywania
modeli 2D i 3D. Format zastrzeżony (nie udostępniana specyfikacja).
DXF jest popularnym neutralnym formatem wymiany danych krawędziowych 2D i 3D. STEP
- nazwa jest skrótem od STandard for the Exchange of Product model data. Jest to norma
międzynarodowa ISO 10303 określająca zasady zapisu modelu produktu i procesów jego
wytwarzania przy pomocy technik CAx. Norma obejmuje wszystkie obszary cyklu życia
produktu. Zastosowanie normy opiera się na tzw. protokołach aplikacyjnych (Application
Protocols). Najważniejsze z punktu widzenia wymiany danych CAD są protokoły: AP203 i
AP214. Większość modeli bryłowych i powierzchniowych wymieniana jest obecnie przy
pomocy tego neutralnego standardu. STL - jest to format,
w którym powierzchnie lub ściany modelu bryłowego są aproksymowane przy pomocy
trójkątnych powierzchni płaskich (faset). Format wykorzystywany jest powszechnie w
technikach szybkiego prototypowania oraz w systemach CAM.

7. Skąd się biorą błędy importu modeli geometrycznych? Różne programy CAD mogą
posługiwać się różnym zapisem matematycznym modeli geometrycznych. Stąd przy wymianie
plików mogą występować pewne niezgodności

8. Przyczyny rozwoju systemów PDM/PLM. PDM powstał jako odpowiedź na potrzeby

inżynierów w zakresie zarządzania gwałtownie rosnącą liczbą plików generowanych przez
systemy CAD. PDM pozwolił na: standaryzację elementów, gromadzenie plików i sterowanie
nimi, obsługę BOM (list kompletacyjnych), sterowanie wersjami elementów, dokumentów i
BOM, szybkie znajdowanie powiązań między złożeniami i częściami.
Przyczyny rozwoju systemów PLM: wzrost znaczenia serwisu, doradztwa i obsługi
posprzedażnej. Konieczność szybkich zmian w projekcie i produkcji. Międzynarodowa sieć
wytwórców – produkty powstają w kooperacji (projekt, komponenty, montaż). Właściciel
 znaku towarowego lub firma wiodąca zarządza siecią kooperantów. Wymaga to bardzo
sprawnego zarządzania danymi. Różne systemy w ramach przedsiębiorstwa: planowanie,
produkcja, zbyt, serwis. PLM jest rozległym projektem. Wymaga żmudnego opisania
procesów występujących w przedsiębiorstwie. Może być potrzeba zmiany procesów.

9. Wymienić główne możliwości systemów PDM. Organizowanie dokumentów w projekty i

podprojekty Brak dublowania się dokumentów – każdy
dokument posiada unikatową nazwę. Zachowanie struktury zintegrowanych
dokumentów SolidWorks. Zarządzanie dostępem do dokumentów i
uprawnieniami użytkowników. Graficzna informacja o uprawnieniach i własności
dokumentów Możliwość monitorowania bieżącego stanu projektu
Zarządzanie wersjami dokumentu.
Możliwość raportowania zmian.
Bezpieczeństwo danych – możliwość tworzenia kopii zapasowych serwera

10.Z jakich etapów składa się cykl życia produktu (wyrobu). Projektowanie marketingowe
Zadania projektowo-konstrukcyjne
Technologiczne przygotowanie produkcji
Planowanie i sterowanie produkcją
Dystrybucja, eksploatacja serwis

11.Czym są i jakie zastosowanie mają przeglądarki modeli 3D? Przeglądarki 3D – umożliwiają
przeglądanie modeli 3D bez oprogramowania CAx. Zastosowanie: możliwość analizy
konstrukcji (ukrywanie komponentów, demontaż złożenia, przekroje, pomiary).
ZAMKNIĘTE

1. Grafika rastrowa ma zastosowanie w

a). rysunkach technicznych.

b). wykresach.

c). modelowaniu 3D.

d). fotografii cyfrowej.

2. Najbardziej rozbudowane i złożone moduły CAM związane są z programowaniem

a). frezarek.

b). tokarek.

c). wiertarek.

d). wycinarek laserowych.

3. Projektowanie współbieżne jest wspierane przez oprogramowanie

a). PLM.

b). CAP.

c). CAM.

d). CAQ.

5. W programach CAD warstwa to

a). narzędzie organizacji danych projektowych.

b). grupa jednakowych elementów.

c). obraz 2D nałozony na scianę modelu 3D.

d). zbiór informacji nie geometrycznych.

7. Manipulator 3D to

a). inteligentny kursor.

b). funkcja do weryfikacji poprawności modelu.

c). sprzęt podnoszący efektywność modelowania.

d). narzędzie do generowania modelu 3D na podstawie rysunku.

8. Przetworzenie chmury punktów w model geometryczny występuje w

a). technikach szybkiego prototypowania.

b). inżynierii rekonstrukcyjnej.

c). zautomatyzowanych systemach CAM.

d). metodzie elementów skończonych.

9. Do modelowania powierzchniowego wykorzystywane są programy należące do

a). CAM.

b). CAD.

c). CAP.

d). PDM.

10. Termin "postprocesor" odnosi się do

a). przetwarzania równań w parametrycznych systemach CAD.

b). generowania wydruków 2D w programach CAD.

c). generowania programów obróbkowych w systemach CAM.

d). generowania raportów (wykresów) w systemach CAE.

12. Wyznaczanie częstotliwości drgań własnych odbywa się przy pomocy oprogramowania

a). CAE.

b). CAM.

c). PLM.

d). ERP.
1. W drzewie cech modelu złożenia nie występują

a). części.

b). warstwy.

c). podzłożenia.

d). więzy.

2. Co w języku angielskim oznacza skrót FEM?

a). Inżynieria rekonstrukcyjna.

b). Metoda elementów skończonych.

c). Modelowanie oparte na cechach.

d). Oprogramowanie do doboru materiału

4. Do zarządzania procesami przepływu informacji projektowej służy oprogramowanie

a). CAQ.

b). CAP.

c). CAM.

d). PLM.

5. Modelem barw ukierunkowanym na użytkownika jest

a). CMY.

b). CMYK.

c). HSV.

d). RGB.

6. Najbardziej rozpowszechnionym neutralnym formatem wymiany danych między programami

CAx jest

a). 3DXML.

b). DWG.
c). PNG.

d). STEP.

7. W programach (modułach) CAD do rysowania blok jest to

a). polecenie uniemożliwiające edycję.

b). rzut główny

c). złożony obiekt rysunkowy.

d). przerwanie asocjatywności z modelem 3D.

10. Dwuwymiarowy obiekt graficzny nałożony na ścianę modelu 3D to

a). tło.

b). tekstura.

c). scena.

d). renderowanie.

11. Co w języku angielskim oznacza skrót BOM?

a). Strukturę wyrobu.

b). Modelowanie budynków.

c). Narzędzia gromadzenia wiedzy.

d). Oprogramowanie do doboru materiału.

13. Splajn w programie CAD to

a). prosta styczna do okręgu.

b). krzywa wielomianowa.

c). linia (wiersz) w wykazie komponentów.

d). powierzchnia kuli.

15. Dostępem i uprawnieniami do plików projektowych steruje oprogramowanie

a). CAM.

b). PDM/PLM.

c). CAQ.

d). CAP.

19. Sprawdzanie wytrzymałości konstrukcji odbywa się przy pomocy oprogramowania

a). CAE.

b). CAM.

c). PLM.

d). ERP.

20. Do modelowania bryłowego części i złożeń wykorzystywane jest oprogramowanie

a). CAP.

b). CAM.

c). PDM.

d). CAD.