7.04.

2023 20:21 Ders : undefined | Ünite : undefined - Ünite

2. WORD UYGULAMASINDA METİN

İŞLEMLERİ
Birlikte Düşünelim
1. Word uygulamasında karakter biçimlendirme işlemleri neleri kapsar?

2. Paragraf biçimlendirme işlemlerine hangi menüden erişilebilir?

3. Sekme nedir?

4. Word uygulamasında kaç çeşit sekme bulunmaktadır?

5. Stiller ne işe yarar?

6. Manuel olarak içindekiler menüsü nasıl oluşturulur?

7. Yeni bir stil nasıl oluşturulur?

Başlamadan Önce
Bu bölümde Word uygulamasında genel olarak yapılabilecek metin biçimlendirme işlemleri anlatılmaktadır.
Metin biçimlendirme karakter biçimlendirmesi ve paragraf biçimlendirmesi olmak üzere iki bölümde
incelenmektedir. Karakter biçimlendirmesi yazı tipini, boyutunu, fontunu değiştirme, karakterleri kalın, eğik,
altı çizgili yazma, vurgulama, efekt ekleme işlemlerini kapsamaktadır.

Paragraf biçimlendirme işlemleri girinti oluşturma, hizalama, paragraf öncesi ve sonrasına boşluklar ekleme
ve satır aralığı gibi ayarları kapsamaktadır. Bununla birlikte paragraflara kenarlık ekleme ya da paragrafı
gölgelendirme gibi ek görsel biçimlendirmeler yapmanız da mümkündür. Word uygulamasında paragrafları
hizalama işlemlerinde sekmelerden yararlanabilirsiniz. Sekme durakları oluşturarak metni yatay olarak
istediğiniz şekilde konumlandırabilirsiniz.

Kelime işlemci programında yer alan stiller genel olarak yazı tipi, boyutu, renk, paragraf girintisi, satır
aralığı, madde işaretleri, numaralandırma, kenarlık ve dolgu rengi gibi biçimlendirme özellikleri
kapsamaktadır. Yazdığınız metinlerde stilleri kullanarak metnin görünümünü birkaç tıklama ile hızlıca
değiştirebilir ve belgenizin daha tutarlı bir görünüm kazanmasını sağlayabilirsiniz.

Microsoft Word, karakter ve paragraf biçimlendirme özellikleri sayesinde belgenizi daha düzenli ve okunaklı
hale getirir. Bu nedenle, bu işlemlerin doğru bir şekilde uygulanması, belgenizin profesyonel bir görünüme
sahip olmasını sağlar.

2.1. Karakter Biçimlendirme

Metne uyguladığınız biçimlendirmeye karakter biçimlendirmesi denilmektedir. Word belgelerinde karakter
biçimlendirmesi üç farklı yolla yapılabilmektedir.

∙ Yazı tipi, boyutu, kalın, italik, altı çizili, üstü çizili yazma, alt simge, üst simge, yazı tipi rengi ve vurgu
rengini değiştirme gibi biçimlendirmeler

• Metin efektlerini kullanma

∙ Belge içinde gömülü olan stilleri kullanma

about:blank 1/11
7.04.2023 20:21 Ders : undefined | Ünite : undefined - Ünite

Genel olarak karakter biçimlendirmesini gerçekleştirmek için “Giriş” sekmesinde yer alan Font grubunu ya
da Biçim menüsünü kullanabilirsiniz.

Şekil 25. Font grubu

Font grubunda yer alan butonların işlevleri şu şekildedir:

Yazı tipini değiştirir.

Yazı boyutunu değiştirir. Ölçüm birimi noktadır. Listede yer almayan bir değeri ilgili alana yazıp
Enter tuşuna basarak istediğiniz büyüklükte metin oluşturabilirsiniz.
Metnin boyutunu ikişer birim arttırıp azaltır.
Seçili metnin ilk harfi büyük olacak şekilde tümce düzeninde yazma, hepsini küçük harf ve hepsini
büyük harf yazma, her sözcüğü büyük harf ile başlatma ve büyük küçük harflerin yerlerini
değiştirme işlevini görür.
Metni kalın (Ctrl+K), italik (Ctrl+I), altı çizili (Ctrl+U) ya da üstü çizili yazar. Altı çizili bölümün
yanındaki küçük ok’a tıklayarak alt çizgi stilini değiştirebilirsiniz.
Metni alt simge ya da üst simge olarak yazar.
Metni vurgular. Yanındaki küçük ok’a tıklayarak vurgu rengini değiştirebilirsiniz.
Yazı tipi rengini değiştirir. Yanındaki ok’a tıklayarak istediğiniz yazı tipi rengini seçebilirsiniz.
Metne efekt ekler. Yanındaki ok’a tıklayarak hazır metin stillerini seçebileceğiniz gibi metnin kenar
ve dolgu renklerini kendiniz düzenleyebilirsiniz. Ayrıca metne gölge, yansıma, parlama gibi efektler
ekleyebilirsiniz.

2.2. Paragraf Biçimlendirme

Word uygulaması size yazdığınız metnin biçimsel özelliklerini düzenleyebileceğiniz birçok araç
sunmaktadır. Metnin yazı tipi, büyüklüğü, efektleri, sayfa içerisindeki konumu gibi özellikleri kolaylıkla
değiştirebilirsiniz. Word uygulamasında ayrıca stil adı verilen önceden tanımlanmış biçimlendirme
kümelerini uygulayarak belge öğelerini biçimlendirebilirsiniz. Uygulama ayrıca, hazır bir tema uygulayarak
belgedeki yazı tipi, renk gibi tüm özellikleri tek tıkla düzenleme imkânı sunmaktadır.

Uygulamada toplu olarak, bir paragrafın görünümünü değiştirmek için kullandığınız ayarlara paragraf
biçimlendirme adı verilmektedir. Bir paragraf üzerinde genel olarak paragrafın girintisi, hizalama, paragraf
öncesi ve sonrasındaki boşluklar ve satır aralığı gibi ayarları değiştirerek paragrafın görünümünü
değiştirebilirsiniz. Bununla birlikte paragrafın çerçevesine kenarlık ekleme ya da paragrafı gölgelendirme
gibi ek görsel biçimlendirmeler yapmanız da mümkündür.

Uygulama üzerinde metin yazarken Enter tuşuna basılması ile paragraf oluşturulabilmektedir. Her paragraf,
ters bir P (¶) gibi görünen bir paragraf işaretiyle bitmektedir. Bu işaret varsayılan olarak gizlidir.
Paragrafların biçimsel özelliklerini düzenlerken işlemleri daha kolay gerçekleştirebilmek için bu işareti
görünür hale getirebilirsiniz. Bunun için uygulamanın Giriş sekmesinde yer alan butonuna tıklamanız
yeterlidir.

Paragrafla
ilgili madde işaretleri ile yazma, girinti ayarlama gibi biçimsel düzenlemeleri Giriş sekmesindeki resimle
gösterilen bölümden yapabilirsiniz.
about:blank 2/11
7.04.2023 20:21 Ders : undefined | Ünite : undefined - Ünite

Hizalama Ayarları

Paragrafların sayfa kenar boşlukları arasındaki yatay konumunu belirlemek için Hizalama ayarlarını
kullanabilirsiniz. Genel olarak 4 farklı hizalama türü bulunmaktadır:

• Sola Hizala: Varsayılan paragraf hizalama ayarıdır. Paragrafın her bir satırının sol kısmını sayfa kenar
boşluğuna ya da sol girintiye göre hizalar. Paragrafın sağ kenarı ise düzensiz bir yapıda kalır.

∙ Ortala: Paragrafı sayfa kenar boşluklarına göre ortalayarak yazar. Paragrafın sol ve sağ kenarları düzensiz
bir hizalamaya sahip olur.

• Sağa Hizala: Paragrafın her bir satırının sağ kısmını sayfa kenar boşluğuna ya da sağ girintiye göre hizalar.
Paragrafın sol kenarı düzensiz bir hizalama yapısına sahip olur.

∙ Metni Yasla: Bu hizalama türünde sözcükler arasındaki boşluk otomatik ayarlanarak paragrafın sol ve sağ
satırlarının her biri, sayfanın sol kenar boşluğuna ya da girintisine dayanır. Son satırda ise sağa hizalama
yapılmaz.

Madde İşaretleri ve Numaralandırma

Word uygulamasında paragrafı liste görünümlü bir

yapıda sunabilmek için numaralandırmayı ya da madde işaretlerini kullanabilirsiniz. Bunun için Enter ile
yeni bir paragraf oluşturduğunuzda madde işaretlerine ya da numaralandırma seçeneklerine tıklamanız
yeterlidir. Seçeneklerin yanında yer alan aşağı yönde ok tuşuna tıklayarak farklı liste formatları
oluşturabilirsiniz..

Açılan pencerede istediğiniz numaralandırma seçeneklerini seçebileceğiniz gibi “Yeni Sayı Biçimi Tanımla”
bölümüne tıklayarak yeni liste formatları da oluşturabilirsiniz.

Benzer şekilde bu alandan farklı ikon, resim ya da simgelerden oluşan madde işaretleri de oluşturabilirsiniz.
Aşağıdaki resimde gösterilen Madde İşaretli Listeyi Özelleştir” penceresinde “Yazı Tipi”ni seçerek farklı
fontta ya da renkte madde işaretleri oluşturabilir, “Madde İşareti” ya da “Resim” kısımlarını seçerek farklı
sembollerden ya da resimlerden oluşan listeler tanımlayabilirsiniz.

about:blank 3/11
7.04.2023 20:21 Ders : undefined | Ünite : undefined - Ünite

Word uygulamasında yandaki butonu kullanarak çok düzeyli listeler oluşturabilirsiniz.

Şekil 28. Çok düzeyli liste örneği (Weverka, 2018)

Paragrafa Dolgu Rengi ve Kenarlık Ekleme

Word uygulamasında bir paragrafı renklendirebilir ya da tablo gibi kenar çizgileri ile çerçeveleyebilirsiniz.
Ayrıca paragraflar arasına yatay çizgiler ekleyerek metnin akışını bölümlendirebilirsiniz.

Paragrafın arka planını renklendirmek için ilgili paragrafı farenizin sol tuşuna basarak seçili hale getirdikten
sonra “Giriş” sekmesinde paragraf biçimlendirme araçlarının içerisinde yer alan butonuna tıklamanız
yeterlidir.

about:blank 4/11
7.04.2023 20:21 Ders : undefined | Ünite : undefined - Ünite

Şekil 29. Paragraf dolgu rengi ayarlama

Paragrafı seçili hale getirdikten sonra “Kenarlıklar” butonuna tıklayarak ilgili paragrafa çerçeve şeklinde
kenarlıklar ekleyebilirsiniz.

Şekil 30. Paragrafa kenarlık ekleme

Kenarlıklar butonuna tıkladıktan sonra açılan menüde butonuna tıklayarak paragraf

sonuna yatay düz bir çizgi ekleyebilirsiniz.

Paragraf girinti ve satır aralığı ayarları

Paragrafın sağ ve sol kenar boşluklarının girintili olmasını sağlamak için “Girintiyi Artı/Girintiyi Azalt”
butonlarını kullanabilirsiniz. Satırlar arasındaki boşluğu ayarlamak için ise “Satır ve Paragraf
Aralığı” butonuna tıklamanız yeterlidir. Paragrafa dair tüm hizalama ve boşluk bırakma ayarlarını tek
bir pencere üzerinden kolaylıkla gerçekleştirmek için ise “Biçim” menüsünden “Paragraf”a tıklayınız.

about:blank 5/11
7.04.2023 20:21 Ders : undefined | Ünite : undefined - Ünite

Paragrafın sol ve sağ kenarlarından sayfa kenarlığına göre boşluğunu ayarlamak için “Girinti” bölümüne
istediğiniz değerleri giriniz. Aynı zamanda cetvel üzerinden de direkt olarak girintileri ayarlayabilirsiniz.

Eğer belgenizde cetvel görünmüyorsa

“Görünüm” menüsünden “Cetvel”in yanında bulunan kutuyu tıklayarak görünür hale getirebilirsiniz.

Word uygulamasında paragraf yani ilk satır girintisi oluşturmak için

Paragraf penceresinde “Özel” alanından “İlk satır”ı seçmeli ve paragrafın sayfanın sol kenarından ne kadar
içerde başlamasını istiyorsanız “Değer” bölümüne istediğiniz değeri girmelisiniz.

Paragraflar arasındaki dikey boşlukları ayarlamak için “Aralık” bölümünde yer alan
“Önce” ve “Sonra” bölümlerine istediğiniz değerleri girebilirsiniz. Paragraflar arası boşluklar genellikle
nokta değeri ile ölçülmektedir.

1 cm 28.35 noktadır.

Belgedeki metnin okunabilirliğini arttırmak için satırlar arasındaki boşluğu

ayarlayabilirsiniz. Satır yüksekliğini belirlemek için “Tek”, “Çift”, “Minimum” veya “Tam nokta” ölçümü
belirleyebilirsiniz. Metnin yüksekliğine göre satırların yüksekliği belirlenmektedir.

about:blank 6/11
7.04.2023 20:21 Ders : undefined | Ünite : undefined - Ünite

2.3. Sekmeler

Sekmeler, metni yatay olarak hizalamak için kullanılan yapılardır. Sekme

(Tab) tuşuna bastığınızda, metin imlecini bir sekme durağı ilerletirsiniz.

Sekme oluşturarak metnin hizalama işlemlerini gerçekleştirmek için öncelikle imlecin konumlanmasını
istediğiniz noktayı sekme durağına girmelisiniz. Sekmenin metne göre konumunu belirlemek için
“Hizalama” bölümü kullanılmaktadır.

Bu pencerede yer alan “Öncü”ler sekme tuşuna bastığınızda aradaki boşluğun nasıl doldurulacağını
belirlemektedir.

İlgili ayarları belirledikten sonra “+” tuşuna basarak sekme durağını kaydedebilirsiniz.

Öncüler oluşturma ve üstbilgi ve altbilgilerdeki metni hizalama dışında sekmelerle yapabileceğiniz her şey
bir tablo oluşturarak çok daha hızlı yapılabilmektedir (Weverka, 2018). Tabloda hücreleri oluşturup istenilen
değerler girildikten sonra kenar çizgileri kaldırılarak hizalama işlemleri kolaylıkla yapılabilir.

Sekme durakları cetvel üzerinde görüntülenmektedir:

Şekil 34. Sekme Türleri (Weverka, 2018).

Yukarıdaki resimde de görüldüğü gibi Word uygulamasında genel olarak beş farklı sekme türü vardır
(Lambert, 2015):

1. Sol sekme: Metnin sol kenarına hizalanır.

2. Sağ sekme: Metnin sağ kenarına hizalanır.

3. Ortala: Metnin merkezine hizalanır.

about:blank 7/11
7.04.2023 20:21 Ders : undefined | Ünite : undefined - Ünite

4. Ondalık: Sayının ondalık kısmına ve noktalama işaretlerine göre hizalama işlemi yapılır.

5. Çubuk: Dikey çizgi oluşturularak hizalama yapılır.

Sekmeler penceresindeki “Öncü”leri kullanarak basit bir içindekiler sayfası oluşturabilirsiniz.

Şekil 35. Sekme Ayarlarında Öncüleri Kullanma

2.4. Stiller
Word uygulamasında “Boş belge” olarak açtığınız her yeni belge kendi bünyesinde stiller içermektedir.
Kendi tercihinize uygun olarak belge içerisindeki metnin biçimsel özelliklerini stilleri kullanarak hızlı bir
şekilde değiştirebilirsiniz. Word, stilleri uygulamak için çeşitli yollar sunmaktadır. Bunun için “Giriş”
sekmesindeki “Stil Galerisi”ni ya da “Stiller Bölmesi”ni kullanabilirsiniz. Aynı şekilde “Biçim” menüsünde
“Stiller”i seçebilirsiniz.

Stiller panelinde “Stil Uygula:” alanının altında görünen her stil, metne uygulandığında metnin nasıl
görüneceğinin ön izlemesini içermektedir.

Belli bir metne stil uygulamak istediğinizde farenin sol tuşu ile metni seçip ardından stiller bölmesindeki
istediğiniz stili tıklayınız. Benzer şekilde Stil galerisinden de seçim yapabilirsiniz.

Yeni Bir Stil Oluşturma

Belgenizde sürekli kullanmayı düşündüğünüz biçimsel özellikleri yeni bir stil olarak kaydederek istediğiniz
metinlere kolaylıkla uygulayabilirsiniz.

• Bunun için Stiller bölmesinde yer alan “Yeni Stil” butonuna tıklayınız. Yeni bir stil
ekleme penceresi açılacaktır.

about:blank 8/11
7.04.2023 20:21 Ders : undefined | Ünite : undefined - Ünite

∙ Ad kutusuna yeni oluşturacağınız stil için bir ad girin.

• Yeni oluşturacağınız stili mevcut stillerden hangisini temel alarak oluşturacaksanız “Stil Kaynağı”
alanından ilgili stili seçiniz.

∙ “Biçim” düğmesini tıklatın ve ardından Biçim listesinden yazı tipini, paragrafı, sekmeleri, kenarlığı, dili,
çerçeveyi, numaralandırmayı veya kısayol tuşunu seçerek isteğiniz doğrultusunda biçimlendirin.

• Yeni stili “Hızlı Stil Listesi”ne ve mevcut belge şablonunun bir parçası olarak kaydetmek istiyorsanız
“Şablona ekle” onay kutularını seçin.

∙ Bir belgede bu stile biçimlendirme uygulandığında stili otomatik olarak güncellemek istiyorsanız,
“Otomatik olarak güncelleştir” onay kutusunu seçin.

• Dikkat: Ancak bu onay kutusunu seçerken dikkatli olmanızda fayda vardır. Stil üzerinde yaptığınız en ufak
değişiklik, bu stili temel alan tüm metinleri etkileyecektir.

Mevcut Bir Stili Değiştirme

∙ Stil galerisinde yer alan herhangi bir stil üzerinde değişiklik yapmak isterseniz öncelikle değiştirmek
istediğiniz stili bir paragrafa veya seçilen metne uygulayın.

• Seçtiğiniz metin üzerinde istediğiniz biçimsel değişiklikleri uygulayın.

∙ Stili yeni formuyla güncellemek için Stil galerisinde ilgili stile sağ tıklayın ya da Stiller Panelinde ilgili
stilin yanındaki küçük ok’a tıklayıp açılan menüden “Seçime Uymak için Güncelleştir”e tıklayın.

about:blank 9/11
7.04.2023 20:21 Ders : undefined | Ünite : undefined - Ünite

• Bunlardan farklı olarak mevcut bir stili değiştirmek için Stil galerisinde ilgili
stile sağ tıklayın ya da “Stiller” panelinde ilgili stilin yanındaki küçük ok’a tıklayıp açılan menüden “Stili
Değiştir”e tıklayın.

∙ “Stil Değiştir” penceresi açılacaktır. Açılan pencerede “Biçim” bölümünden stil üzerinde istediğiniz
değişiklikleri yaptıktan sonra “Tamam”a tıklayın.

Biçimlendirmeyi Temizle

Bir metin üzerinde vurgulama dışındaki tüm stilleri ve biçimlendirmeyi kaldırmak için ilgili metni seçin ve

“Giriş” sekmesinde “Font grubu”nda yer alan “Tüm Biçimlendirmeyi Temizle” düğmesine basın veya
“Stiller Bölmesi”nde yer alan “Biçimlendirmeyi Temizle”ye tıklayın.

Bölüm Özeti
Word uygulamasında metin biçimlendirme işlemleri genel olarak karakter biçimlendirme ve paragraf
biçimlendirme olmak üzere iki şekilde gerçekleştirilebilir. Karakter biçimlendirme, belge içindeki metinlerin
görünümünü, özellikle yazı tipi, boyut, renk ve stil gibi görsel özelliklerini değiştirmek için kullanılırken,
paragraf biçimlendirme, belge içindeki metinlerin hizalama, girinti, satır aralığı ve kenar boşluğu gibi
değerlerini değiştirmek için kullanılır.

Sekmeler, belgelerin farklı bölümlerindeki metinlerin hizalama ayarlarını ve yerleşimini kontrol etmek için
kullanılan bir araçtır. Word, metni hizalamak için beş sekme türü sunmaktadır: Sol, Orta, Sağ, Ondalık ve
Çubuk (Çubuk yalnızca sayfada dikey bir çizgi çizmektedir). Sol sekme, metnin sol kenarına; Sağ sekme,
metnin sağ kenarına; Ortala ise metnin merkezine hizalamak için kullanılmaktadır. Ondalık ile sayının
ondalık kısmına ve noktalama işaretlerine göre hizalama işlemi yapılırken Çubuk ile sayfada dikey bir çizgi
oluşturularak hizalama yapılmaktadır. Belgede sekme oluşturmak için “Biçim” menüsünde yer alan
“Sekmeler”e tıklanmalıdır. Benzer şekilde cetvel üzerinde sekme eklemek istenilen noktaya çift tıklayarak
“Sekmeler” penceresine ulaşılabilir. Bu pencere, kullanıcıların özelleştirilmiş sekmeler oluşturmasına ve
sekmelerin hassas konumlandırılmasına olanak tanır. Sekmeler, belgelerde sütunlar veya tablolar gibi yapıları
hizalamada da kullanılabilir. Sekme aralıkları değiştirilebilir ve sekmeler silinebilir. Sekmeler, belge
metinlerinin daha organize bir görünüm kazanmasına ve okunabilirliğin artmasına yardımcı olan önemli bir
araçtır.

Word uygulamasında stil, belgenin tümünde veya belli bir bölümünde uygulanan belirli bir biçimlendirme
ayarları topluluğudur. Bu ayarlar arasında yazı tipi, boyut, renk, paragraf girintisi, satır aralığı, madde
işaretleri, numaralandırma, kenarlık ve dolgu rengi gibi özellikler bulunmaktadır Stiller, belge içindeki
metnin görünümünü birkaç tıklama ile hızlıca değiştirmek ve belgenin daha tutarlı bir görünüm kazanmasını
sağlamak için kullanılmaktadır. Word'de bulunan stil türleri arasında "Normal", "Başlık", "Alt Başlık",
"Liste", "Tablo Başlığı" ve "Kaynakça" gibi ön tanımlı stiller yer almaktadır. Bu ön tanımlı stiller, belge
içinde kullanılan en sık biçimlendirmeleri kapsamakta ve metin için hızlı bir biçimlendirme sağlamaktadır.
Bununla birlikte, kullanıcılar mevcut stilleri kendilerine göre özelleştirebilmekte ya da direkt olarak kendi
özel stillerini oluşturup istedikleri özellikleri belirleyebilmektedirler. Stiller, "Giriş" sekmesinde yer alan
"Stiller" bölümünden seçilebilir veya değiştirilebilir. Bir stil seçildiğinde, seçilen metne stil ayarları
uygulanmaktadır. Böylece belge daha tutarlı bir görünüm kazanmaktadır. Stil ayarları değiştirildiğinde, belge
üzerinde kullanılan tüm öğeler otomatik olarak güncellenmekte ve belge içindeki tutarlılığı sağlamak
kolaylaşmaktadır.

Kaynakça

Lambert, J. (2015). Microsoft Word 2016 Step By Step (1st edition.). Redmond, Washington: Microsoft Press.

about:blank 10/11
7.04.2023 20:21 Ders : undefined | Ünite : undefined - Ünite

Weverka, P. (2018). Office 2019 All-in-One For Dummies (1st edition.). Hoboken, NJ: For Dummies.

about:blank 11/11