TSPSC ��-1 ���స్

2023

�లం�ణ
క�ం� అ��స్
�లం�ణ

( 12 Months : May 2022 - April 2023 )

�తన సం��
సమర� వంత�న పి�పరేషన్ కొరకు

రివర్� ఇంజనీరింగ్ టెకి�క్

www.civiccentre.in | civiccentre.in@gmail.com | 70134 95019

రెండోవ సం�టి విడుదల తేది 04-06-2023

Copyright © Reserved
 TSPSC|గ్రూప్ – I | 2023
తెలంగాణ కరంట్ అఫైర్స్ | విషయ సూచిక
ఏప్రిల్ 2023 న్లండ్మ మే 2022 వరకు | 12 నెలలు | నూతన సంపుటి
సంవత్రం నెల క్ర.నం కరంట్ అఫైర్స్ అంశం పేజీ నం

1 అంబేద్కర్స విగ్రహం: బుక్ ఆఫ్ వరల్్ రికార్స్్ 1

2 జాతీయ జలవనరుల గణన - తెలంగాణ 1

3 నగర జీవ వైవిధ్య సూచీలో హైద్రాబాద్ మెరుగు 2

4 కాళేశవరానికి ప్రపంచ గురితంపు 2

5 TS డ్మస్కకమ్కి IPPAI అవారు్ 3

6 దీన్స ద్యాళ్ ఉపాధ్యయయ్ పంచాయతీ శశకితకరణ్ పురస్కకర్స-2022 3

7 సీఎం ముఖ్య సలహాదారుని నియమంచారు 3

ఏప్రిల్
2023 8 తెలంగాణ కూల్ రూఫ్ విధ్యనం 4

9 ప్రపంచంలోనే అతయంత సంపనా నగరాలోు హైద్రాబాద్ 4

10 లడఖ్తో SERP అవగాహన ఒపపంద్ం 5

2023

11 న్నలుగు TS జిల్లులకు TB అవారు్లు 5

12 లిమ్కక బుక్లో గ్రీన్స ఇండ్మయా ఛాలంజ్ 5

13 భారతదేశ జీవ వైవిధ్య సూచీ 2022లో తెలంగాణ మూడో స్కానంలో ఉంది 6

14 భారతదేశపు మొట్్మొద్టి ప్రోటోటైప్ 3D ప్రింటెడ్ బ్రిడ్మి 6

15 UoH ప్రకృతి సూచీ రాయంకింగ్స్ 6

16 తెలంగాణకు చందిన మలుట్ మ్కయన్స ఇక లేరు 7

17 TOMCOM నైపుణయం కలిగిన సభ్యయలన్ల నియమంచుకోవడము 7

మ్కరిి తెలంగాణలో బాుక్ బెల్లుడ్ టెర్సా
18 7
2023
19 HMWSSB ప్రపంచ నీటి వనరుల అవారు్న్ల గెలుచుకుంది 8

20 SCCL 2024 న్నటికి నికర జీరో ఉదాారాలకు చేరుకుంటంది 8

21 HMR MDకి CEO ఆఫ్ ది ఇయర్స అవారు్ 8

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

 22 ధ్ృవ స్పపస్టకి జాతీయ అవారు్ లభంచింది 9

23 తెలంగాణ IILకు డీసీజీఐ అన్లమతి లభంచింది 9

24 అవినీతిపై CSDS సర్వవ; TS లో కనిష్ం 10

25 తెలంగాణకు అతుయతతమ ప్రద్రశన అవారు్ 10

26 T-Works ప్రారంభం 11

27 రంగారడ్మ్లో పెట్బడులు పెట్్న్లనా ఫాక్్కాన్స 11

28 తెలంగాణ CII చైరిన్సగా నియమతులయాయరు 11

29 TS లో టోబా అగిాపరవతం 11

30 TAFRC కొతత చైరిన్స నియమతులయాయరు 12

31 పెద్దగట్ జాతర 2023 12

32 ఖ్మిం: సవచఛ సర్వవక్షణ్ గ్రామీణ జాబితాలో మొద్టి స్కానంలో నిలిచింది 12

33 TSFDC FSC సరి్ఫికేషన్స 13

34 హైద్రాబాద్ E- ప్రిక్్ 13

35 యాదాద్రిలో పూరవ చరిత్ర శిల్ల చిత్రాలు 13

36 గాంధ్యరి మైసమి జాతర 13

ఫిబ్రవరి
37 టీఎస్ట శాసన మండలి డ్మపూయటీ చైరిన్స బండా ప్రకాష్ 14
2023
బహుళ ISO సరి్ఫికెటు అందుకునా సంగారడ్మ్ కలక్ర్వట్ తెలంగాణలోనే
38 మొద్టిది 14

39 దుండ్మగల్: టీఎస్టలోని ఉతతమ పోల్లస్ట స్ప్షన్స 15

40 మనీ సమికక జాతర 15

41 సిదిదపేట్లో జీవ ఆధ్యరిత స్పంద్రియ ఎరువున్ల ప్రారంభంచారు 15

42 BioAsia 20వ ఎడ్మషన్స 16

43 హైద్రాబాద్ ఇ-మొబిలిటీ వీక్ 16

44 TS బడ్జిట్ ముఖ్యంశాలు - 2023 16

45 ఐఐటీ హైద్రాబాద్ నేవీతో సహకారం 17

జనవరి 2023
46 T హబ్ T Angel, Rubrixని ప్రారంభంచింది 17

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

 47 తెలంగాణలో WEF యొకక C4IR 18

48 సికింద్రాబాద్ - తిరుపతి వందే భారత్ ఎక్్ప్రెస్ట 18

49 న్నట న్నటకు గోల్న్స గోుబ్ అవారు్ 18

50 కేసీఆర్సకు సర్స ఛోటూ రామ్ అవారు్ 19

51 కె హబ్న్ల ప్రారంభంచన్లన్నారు 19

52 హైద్రాబాద్లో అమెజాన్స ఎయిర్స ప్రారంభంచింది 19

53 అమ్రాబాద్ పులుల సంరక్షణ కేంద్రంలో సఫారీ పరయట్నలు 20

54 హైద్రాబాద్లోని వేస్ట్ ట ఎనరీి పాుంటు 20

55 US పైగా సమ్కధులన్ల పునరుద్ధరించడానికి తోడాపట 20

56 టి హబ్ బెస్ట్ ఇంకుయబేట్ర్స అవారు్ 21

57 UoH TIFR MoU 21

58 ఇండస్ట ఫుడ్ వరతక ప్రద్రశన 21

59 తెలంగాణలో ఐదుగురికి పద్ి అవారు్లు 22

60 ముక్రం జా 89వ ఏట్ మరణంచారు 22

61 తాండూరు కది పప్పుకు GI ట్యయగ్స 22

62 చేనేత కారిికుల శారీరక కష్ట్లకు తెలంగాణ పారిశ్రామకవేతతల పరిష్టకరం 23

63 ముకిత ఘాట్ 23

64 తెలంగాణ కొతత డీజీపీ నియామకం 24

65 బనీ్ల్లల్పేట్ అవారు్న్ల గెలుచుకుంది 24

2022

డ్మసంబర్స 66 శ్రీజ ఆకుల, నిఖ్త్ జరీన్సలకు అరుిన అవారు్లు 25

2022
67 న్నగోబా జాతర 25

68 మద్రస్క-ఇ-అలియా - 150 సంవత్రాలు 25

69 వరాల ఆనంద్ కేంద్ర స్కహితయ అకాడమీ అవారు్కు ఎంపికయాయరు 26

70 సవచఛ సర్వవక్షణ్ గ్రామీణ్ 2023లో సిరిసిలు మొద్టి స్కానంలో నిలిచింది 26

71 తెలంగాణలో ప్రస్కద్ పథకం 26

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

 72 ఓయూకు గ్రీన్స మైల్్ అవారు్ 26

73 పీసీ రథ్ CSI అధ్యక్షుడ్మగా నియమతులయాయరు 26

74 తెలంగాణ అంకుర సంసాలకు ఎర్సతష్టట్ ప్రైజ్ 27

75 బుద్ధవనం అంతరాితీయ పరాయట్క అవారు్ 27

76 తెలంగాణ - కాయిన్సబేస్ట ఒపపంద్ం 27

77 భారతదేశంలో అతిపెద్ద Li ion బాయట్రీ తయారీ కేంద్రం 28

78 TiE గోుబల్ సమిట్ 2022 28

79 Moodle eAbhyasని సంతం చేసుకుంది 29

80 టీఆర్సఎస్ట న్లంచి బీఆర్సఎస్ట 29

81 UNESCO వారసతవ సంపద్ పరిరక్షణ అవారు్లు 29

82 యాదాద్రి పవర్స పాుంట్ున్ల పరిశీలించిన సీఎం 30

83 తెలంగాణలో 8 కొతత మెడ్మకల్ కాలేజీలు 30

84 తెలంగాణలో MMR తగిిద్ల 30

85 RFCL పాుంట్న్ల ప్రారంభంచారు 31

86 టీఎస్టలో 3 నీటిపారుద్ల ప్రాజెకు్లకు ఆమోద్ం 31

నవంబర్స
2022 87 అంట్యరియోతో తెలంగాణ అవగాహన ఒపపంద్ం 31

88 మ్కంసం ఉతపతితలో తెలంగాణ 5వ స్కానంలో ఉంది 31

89 TS b-PASS 32

90 వికారాబాద్లోని కొండపై దొరికిన వీరగలుు శిలపం 32

91 నవీన శిల్లయుగపు బొమి సిదిదపేట్ 32

92 శ్రీ కురుమూరిత స్కవమ జాతర 33

93 మెద్క్ జిల్లులో లభంచిన రాషరకూట్ శైలికి చందిన అరుదైన శిల్లపలు 33

94 T డయాగోాసి్క్్ కి NABL అక్రిడ్మటేషన్స 33

అకో్బర్స 95 మహబూబ్నగర్సలోని పురాతన రాతి చిత్రాలు 34
2022
96 ASCI మరియు TSREDCO అవగాహన ఒపపంద్ం 34

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

 97 హైద్రాబాద్లోని హౌస్ట ఆఫ్ ఫ్రాన్స్ 34

98 హైద్రాబాద్లోని ష్నాడర్స ఎలకిరక్ రండవ యూనిట్ 35

99 SHE -Teams 35

100 జనగాన్స ఆధ్యయతిిక పరయట్క సరూకూట్ 35

101 తెలంగాణ నగరాలకు సవచఛ సర్వవక్షణ్ అవారు్లు 35

102 AOIకి ప్రశాంత్ గార్సి నియామకం 36

103 ఆపర్వషన్స HOPE 36

104 జీనోమ్ వాయల్లలో ఐదు ప్రాజెకు్లన్ల ప్రారంభంచిన కేటీఆర్స 36

105 తెలంగాణలో రిజర్వవషన్లు 36

106 తెలంగాణలో కొతతగా 13 మండల్లలు 37

107 న్నబార్స్ టీఎస్ట సీజీఎం నియామకం 37

108 ఎల్రస్ట పరవతంపై తెలంగాణ యువకుడు 38

109 బిఆర్స అంబేద్కర్స పేరు మీద్ నూతన సక్రటేరియట్ 38

110 IFCCI మరియు T హబ్ మధ్య అవగాహన ఒపపంద్ం 38

111 నిజామ్కబాద్ న్లంచి నిరిల్కు మందులు పంపిణీ 39

సపె్ంబర్స
2022 112 జాతీయ సమైకయతా దినోత్వానిా పురసకరించుకొనా తెలంగాణ 39

113 ఆదివాసీ, బంజారా భవన్నలన్ల ప్రారంభంచారు 40

114 సుంకిశాల ప్రాజెక్్ 40

115 మెద్క్ న్లండ్మ మొద్టి పాయసింజర్స రైలు 41

116 దురిం చరువుకు యాచింగ్స సౌకరయం 41

117 హైద్రాబాద్లో 7వ జాతీయ డ్మజిట్ల్ ట్రాన్స్ఫర్విషన్స కానేకేవ్ 42

118 కేంద్రం ODF రాయంకింగ్స్లో తెలంగాణ అగ్రస్కానంలో నిలిచింది 42

119 డ్మజిటెక్ కానేకేవ్ 2022 42

ఆగసు్
2022 120 తెలంగాణ నేత కారిికులకు 5 లక్షల బీమ్క 42

121 చన్నక-కొరాట్ బాయర్వజీకి పరాయవరణ అన్లమతి లభంచింది 43

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

 122 కనహ శాంతి వనం వరాారణయం 43

123 పోల్లస్ట ఇంటిగ్రేటెడ్ కమ్కండ్ అండ్ కంట్రోల్ సంట్ర్సన్ల ప్రారంభంచారు 44

భద్రాచలం ముంపునకు గురికాకుండా కాపాడందుకు సీఎం కేసీఆర్స రూ.1000

124 44
కోటు ప్రకటించారు

125 జీనోమ్ వాయల్లలో ₹1,800 కోటు పెట్బడ్మ పెటే్ందుకు బయోల్లజికల్ ఇ 44

ఫ్రంచ్ ఏరోస్పపస్ట మేజర్స సఫ్రాన్స హైద్రాబాద్లో ఇంజిన్స MRO సౌకరాయనిా

126 45
ఏరాపట చేయన్లంది

127 ICAR 2021 సరాదర్స పటేల్ అవారు్ 45

భారతదేశపు మొద్టి 100 శాతం మహిళా యాజమ్కనయంలోని పారిశ్రామక

జూలై 128 46
పారుక
2022
129 రాషర స్క్ర్ప్ రాయంకింగ్స్ 2021లో తెలంగాణ “ట్యప్ పెరాారిర్స” 46

130 TASKతో వాహన్స భాగస్కవమయం 47

131 ఉజియిని మహంకాళి బోన్నలు 47

132 గుండాల మరియు రాయికల్ జలపాతం 47

133 TiHAN, IITHలో భారతదేశపు మొట్్మొద్టి డ్రైవర్స లేని కారు 48

134 రామగుండంలో భారతదేశంలోనే అతిపెద్ద తేలియాడ సోల్లర్స పాుంట్ 49

135 స్కమ్కజిక కారయకరతకు స్కహితయ పురస్కకరం 49

136 1,000 ఏళు న్నటి 'అధికార నంది' విగ్రహం లభయం 50

137 తెలంగాణ రాషర పరిశ్రమల శాఖ్ నివేదిక 2021-22 50

138 తెలంగాణ 4.1 లక్షల కోట్ు పెట్బడులన్ల ఆకరిాంచింది 50

FPOలు మరియు SHGలకు మ్కరకట్ యాకె్స్ట కోసం SERPతో Flipkart

139 51
జూన్స MOU కుదురుికుంది

2022 తెలంగాణ పరవతారోహకుడు సవెన్స సమిట్్ ఛాలంజ్ని పూరిత చేసి, యుఎస్టలోని

140 51
దెన్నలి పరవతానిా అధిరోహించాడు

141 తెలంగాణ ఆసిఫాబాద్లోని కౌల్ిన్నర్స బస్కల్్ 52

142 TSRTC ఆండ్రాయిడ్ ఆధ్యరిత టికెట్ జారీ యంత్రాలన్ల ఉపయోగించడానికి 52

తెలంగాణ హైకోరు్ కొతత ప్రధ్యన న్నయయమూరితగా జసి్స్ట ఉజిల్ భ్యయాన్స ప్రమ్కణ

143 53
సీవకారం చేశారు

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

 144 బహిరంగ మ్కరకట్లో రుణాలు తీసుకునేందుకు ఆర్సబీఐ తెలంగాణకు అన్లమతి 53

145 టి హబ్ 2.0 ప్రారంభంచబడ్మంది 53

146 తెలంగాణ: జూన్స 3 న్లంచి బడ్మ బాట్ కారయక్రమం ప్రారంభం 54

ఏపీ అక్రమ ప్రాజెకు్లన్ల తిపిపకొటే్ందుకు తెలంగాణ కృష్టా నదిపై కొతత

147 54
ప్రాజెకు్లన్ల నిరిించన్లంది

148 యాదాద్రి భ్యవనగిరిలో మెసోలిథిక్ రాక్ ఆర్స్ సైట్ కన్లగొనబడ్మంది 54

149 నేతనా బీమ్క పథకానిా ఇతర రాష్ట్రాల నేత కారిికులు స్కవగతించారు 55

మే 150 పుట్్పాక తెలియ రుమ్కల్ 55
2022
ఉచిత వైద్య పరీక్ష సౌకరాయలన్ల గురితంచేందుకు తెలంగాణ ఆరోగయ శాఖ్ యాప్న్ల
151 56
ప్రారంభంచింది

152 హైద్రాబాద్లో తవరలో SRDP రండో ద్శ పన్లలు ప్రారంభం: కేటీఆర్స 56

153 రైతు బంధు, ద్ళిత బంధు, ఆసరా పింఛన్సలకు నిధులు కొరత 56

154 భారత బాక్ర్స నిఖ్త్ జరీన్స ప్రపంచ ఛాంపియన్సషిప్లో సవరాం గెలుచుకుంది 57

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

 2. జ్తీయ నీటి వనరుల గణనలో త్లెంగాణ మొద్టి న్నలుగు
ఏప్రిల్ - 2023 కరెంట్ అఫైర్స్
స్టిన్నలోు న్నల్పచెంద
1. డాక్ర్స అెంబేద్కర్స విగ్రహెం బుక్ ఆఫ్ వరల్్ రికార్స్్లో చోటు
 వారతలు: తాజ్ నీటి వనరుల లెకకల ప్రకారెం, నీటి
సెంపాదెంచెంద
సెంరక్షణ పథకాలు & చక్ డాయమ్ల న్నరాిణ అమలులో
 వారతలు: హైద్రాబాద్ నగరెంలో 125 అడుగుల ఎత్తతన
త్లెంగాణ న్నలగవ స్టినెంలో న్నల్పచెంద.
డాక్ర్స బీఆర్స అెంబేద్కర్స విగ్రహెం హై రెంజ్ బుక్ ఆఫ్
త్లెంగాణ నీటి వనరుల లెకకల న్నవేదక:
వరల్్ రికార్స్్ ద్వారా గురితెంపు పెందెంద.
 త్లెంగాణలో మొతతెం నీటి వనరులు: 64,056
హైద్రాబాద్ బిఆర్స అెంబేద్కర్స విగ్రహెం
 గ్రామీణ ప్రాెంతాలోు నీటి వనరులు: 98.5%
 డాక్ర్స బిఆర్స అెంబేద్కర్స 125 అడుగుల ఎత్తతన కాెంసయ
 పట్ణ ప్రాెంతాలోు నీటి వనరులు: 1.5%
విగ్రహాన్నా రాషర సచవాలయెం పకకన ప్రతిష్్ెంచారు.
 ఆక్రమణ: 3032
 360 టన్లాలకు పైగా ఉకుక, 100-టన్లాల కాెంసయెంతో
 సహజ నీటి వనరులు: 10,170
తయారు చేసిన ఈ విగ్రహెం దేశెంలోనే ఎత్తతన అెంబేద్కర్స
 మానవ న్నరిిత జల వనరులు: 53,886
విగ్రహెం.
 ప్రభుతా పరిధిలోన్న నీటి వనరులు: 80.5%
 ప్రైవేట్ నీటి వనరులు: 19.5%
 విన్నయోగెంచద్గన నీటి శ్వతెం: 80.8%
 ఉపయోగెంచలేన్న నీటి శ్వతెం: 19.2%
నీటి వనరుల గణన
 దీన్నన్న జలశకిత మెంత్రితా శ్వఖ ప్రారెంభెంచెంద.
 ఇద కెంద్ర ప్రాయోజిత పథకెం "నీటి పారుద్ల సన్స్ట"

 ఈ విగ్రహావిషకరణ డాక్ర్స భీమ్రావ్ రామ్జీ అెంబేద్కర్స కిెంద్ 6వ చనా తరహా నీటి పారుద్ల సన్స్టతో కల్పసి

132వ జయెంతి అయిన ఏప్రిల్ 14, 2023న జరిగెంద. ప్రారెంభెంచబడ్మెంద.

 పద్ిభూషణ్ అవారు్ గ్రహీత రామ్ వెంజీ సుతార్స ఈ  ఇద భారతదేశెంలోన్న మొద్టి నీటి వనరుల గణన,

విగ్రహాన్నకి శిల్పి. దేశెంలోన్న చరువులు, ట్యెంకులు, సరసు్లు మరియు

 అతన్ల గుజరాత్లోన్న కెవాడ్మయా సమీపెంలో నరిద్వ రిజరాాయర్సల సమగ్ర డేట్ బేస్ట.

నదపై ఉనా ప్రపెంచెంలోనే అతయెంత ఎత్తతన  2018-19లో నీటి వనరుల గణన న్నరాహెంచబడ్మెంద
విగ్రహమైన స్ట్చ్యయ ఆఫ్ యూన్నటీకి శిల్పి కూడా. మరియు అన్నా రాష్ట్రాలు మరియు కెంద్ర పాల్పత
డాక్ర్స బి. ఆర్స. అెంబేద్కర్స: ప్రాెంతాలలో 2.4 మిల్పయనుకు పైగా నీటి వనరులన్ల

 బాబాస్టహెబ్ గా ప్రసిది చెందన BR అెంబేద్కర్స ఒక లెకికెంచారు.

భారతీయ న్నయయన్నపుణుడు, ఆరిికవేతత, రాజకీయవేతత

మరియు సెంఘ సెంసకరత.
 'భారత రాజ్యెంగ పితామహుడు' బాబాస్టహెబ్
భారతదేశెంలోన్న కుల వయవసి మరియు స్టమాజిక-ఆరిిక
లేమికి వయతిరకెంగా పోరాడారు.
 అతన్ల డ్మసెంబర్స 6, 1956న తుద శ్వాస విడ్మచే రెండు
నెలల కెంటే తకుకవ వయవధిలో బౌద్ిమతాన్నా
స్వాకరిెంచాడు. ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: త్లెంగాణ నీటి వనరులపై, నీటి
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: బిఆర్స అెంబేద్కర్స విగ్రహ శిల్పి, వనరుల గణన గురిెంచ కన్లగొనా విషయాలు.
విగ్రహెం ప్రారెంభోత్వ తేదీ

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

1
3. ద్శ్వబదెం తరాాత నగర జీవ వైవిధ్య సూచీ అప్డేట్లో
హైద్రాబాద్ మెరుగాగ ఉెంద
 వారతలు: తాజ్ నగర జీవ వైవిధ్య సూచీ (స్వబీఐ) న్నవేదక
ప్రకారెం హైద్రాబాద్ 21 పాయిెంటుు ఎగసిెంద.
 2012లో 92కి 36-స్కకర్సతో పోల్పస్తత, 2021లో
నగరెం 57-పాయిెంటుు స్టధిెంచెంద.
 ఇద గత ద్శ్వబదెంలో నగరెం యొకక జీవవైవిధ్యెంలో
గణనీయమైన అభవృదిన్న సూచసుతెంద.
నగర జీవ వైవిధ్య సూచీ (CBI):
 దీన్నన్న సిెంగపూర్స సూచీ అెంట్రు. ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: సిెంగపూర్స సూచీ, దీన్నా తయారు
చేసిన భారతదేశెంలో మొద్టి నగరెం, సూచకలు, స్కకర్స
 ఇద నగరెంలో జీవవైవిధ్య పరిరక్షణ మరియు అభవృదిన్న
4. త్లెంగాణ కాళేశారెం ప్రాజెకు్కు ప్రపెంచ గౌరవెం
పరయవేక్షెంచడాన్నకి ఉపయోగెంచే స్వాయ-అెంచన్న
స్టధ్నెం.  వారతలు:అమెరికన్స సొసైటీ ఆఫ్ సివిల్ ఇెంజనీర్స్
(ASCE) కాళేశారెం ప్రాజెకు్న్ల 'ఇెంజినీరిెంగ్ పురోగతి
 నగర జీవ వైవిధ్య సూచీ పై UN కనెానషన్స (CBD)కి
యొకక శ్వశాత చహాెం'గా గురితెంచ అవారు్న్ల
సెంబెంధిెంచన పారీ్ల 11వ కానఫరన్స్కు ఆతిథయమిచిన
అెంద్జేసిెంద.
తరాాత 2012లో CBIన్న సృష్్ెంచన మొద్టి భారతీయ
 రాషర ప్రభుతాెం తరఫున ఐటీ, పరిశ్రమల శ్వఖ మెంత్రి
నగరెం హైద్రాబాద్.
కటీ రామారావు ఈ అవారు్న్ల అెందుకున్నారు.
 CBIన్న సృష్్ెంచన రెండవ నగరెంగా కోల్కతా
కాళేశారెం నీటి ఎతితపోతల ప్రాజెక్్ (KLIP)
అవతరిెంచగా, గణనీయమైన మెరుగుద్లన్ల నమోదు
 KLIP అనేద కాళేశారెం, జయశెంకర్స భూపాలపల్పులో
చేయడాన్నకి ద్శ్వబదెం తరాాత ద్వన్నన్న నవీకరిెంచన ఏకైక
గోద్వవరి నదపై బహుళ ప్రయోజన నీటిపారుద్ల ప్రాజెక్్.
నగరెం హైద్రాబాద్.
 ప్రపెంచెంలోనే అతి పద్ద బహుళ-ద్శల నీటి ఎతితపోతల
 23-జీవవైవిధ్య సూచకల ఆధారెంగా సూచక తయారు
ప్రాజెక్్, ద్వన్న ఎగువన అతయెంత దూరెంలో ఉనా ప్రాణహత
చేయబడ్మెంద. వాటిలో కొన్నా:
మరియు గోద్వవరి నదుల సెంగమెం వద్ద ఉెంద.
 సెంబెంధిత నగరెంలో కొనస్టగుతునా జీవవైవిధ్య
పరిరక్షణ ప్రయతాాలు,  ఇద 13 జిల్లుల ద్వారా 500 కి.మీ విసతరిెంచ 7 ల్పెంక్లు

 ఈ దశలో స్టిన్నక ప్రభుతాెం అెందెంచన మద్దతు, మరియు 28 పాయకజీలుగా విభజిెంచబడ్మెంద మరియు

మరియు 1,800 కి.మీ కెంటే ఎకుకవ కాలువ ద్వారా నీటి పారుద్ల

 జీవవైవిధ్యెం పెంపునకు ఉదేదశిెంచన చరయలు. జరుగుతుెంద.

 నగర గణెంకాలు  2019 జూన్స 21న అపిటి త్లెంగాణ గవరార్స ఈఎస్టఎల్

 నగర విభాగెంలో స్టిన్నక జీవవైవిధ్యెంలో 40కి 27 నరసిెంహన్స ఈ ప్రాజెకు్న్ల ప్రారెంభెంచారు.

పాయిెంటుు,
 వైవిధ్యెం విభాగెంలో పాలన మరియు న్నరాహణలో
36లో 23 పాయిెంటుు, మరియు
 జీవవైవిధ్య వరగెం అెందెంచే పరాయవరణ వయవసి
స్తవలలో 16లో 7 పాయిెంటుు.

ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: కాళేశారెం ప్రాజెక్్ మరియు

అవారు్

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

2
5. త్లెంగాణ స్త్ట్ న్నరతర్సా పవర్స డ్మసిరబ్యయషన్స కెంపనీ ల్పమిటెడ్ సూరాయపేటలో ఎయిర్స మహళా
(TSNPDCL) IPPAI న్లెండ్మ న్నలుగు అవారు్లన్ల పూర్స స్తాహపూరాక
పెందెంద పెంచాయితీ
 వారతలు:TSNPDCL, వరెంగల్, కరాాటకలోన్న జోగుల్లెంబ గద్వాల్ పేద్రికెం లేన్న
లోన్న మెండొడ్మ్ మరియు
బెలగావిలో 2023 ఏప్రిల్ 7 న్లెండ్మ 9 వరకు జరిగన 23వ
మెరుగైన
న్నయెంతృతా సెంసిల మరియు విధాన కరతల లో వివిధ్
రెండవ జీవనోపాధి గల
కటగరీల కిెంద్ న్నలుగు అవారు్లన్ల కైవసెం చేసుకుెంద.
పెంచాయితీ
 ఈ అవారు్లన్ల ' భారతదేశ స్టాతెంత్ర్య విదుయత్
వికారాబాద్లోన్న సుపరి పాలన
ఉతితితద్వరుల సమాఖయ (IPPAI)' ప్రద్వనెం
చీమల్లదరి గల పెంచాయితీ
చేసిెంద. పద్దపల్పులోన్న సుల్లతన్స పచిద్నెం
 ఈ క్రెంద అెంశ్వలలో అవారు్లు అెంద్జేశ్వరు పూర్స పరిశుభ్రత గల
 2/1 MVAR కెపాసిటర్స బాయెంక్ ఏరాిటు, పెంచాయితీ
 TSNPDCLలో సౌర విదుయత్ ఉతితిత పెంపిణీ, మూడవద రాజనా-సిరిసిలులోన్న సాయెం సమృది
 IrDA GPRS ప్రారెంభెంచబడ్మన సమీకృత తక్షణ గెంభీరావుపేట గ్రామెం మరియు మౌల్పక
బిల్పుెంగ్ సౌకరయెం మరియు సదుపాయాలు
 అతుయతతమ పన్నతీరు (ఉతతమ ప్రద్రశన పెంపిణీ గల పెంచాయతీ

సెంసి).
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: IPPAI ద్వారా అవారు్లు న్నన్నజీ దేశ్ముఖ్ సరోాతతెం పెంచాయత్ సతత్ వికాస్ట
పురస్టకర్స (NDSPSVP)
6. ఐదు పెంచాయతీలకు జ్తీయ స్టియి అవారు్లు
గ్రామెం వరగెం
 వారతలు: జ్తీయ పెంచాయితీ అవారు్లు 2023
కరీెంనగర్స లోన్న ఉతతమ బాుక్ పెంచాయతీ
(2021-22 అెంచన్న ప్రకారెం)లో త్లెంగాణ రాషరెం 13
తిమాిపూర్స గ్రామెం
అవారు్లన్ల కైవసెం చేసుకుెంద.
ములుగు ఉతతమ జిల్లు పరిషత్
 దీన్స ద్యాళ్ ఉపాధాయయ్ పెంచాయతీ సతత్ వికాస్ట ముఖేరా కె గ్రామెం గ్రామ ఊరాా సారాజ్ విశేష
పురస్టకర్స (DDUPSVP) కిెంద్ ఎన్నమిద పెంచాయితీలో ప్రతేయక వరగెం
అవారు్లు మరియు రెంగారడ్మ్లోన్న కన్నా కారబన్స తటసి విశేష్ పెంచాయత్
 న్నన్నజీ దేశ్ముఖ్ సరోాతతెం పెంచాయతీ సతత్ గ్రామెం పురస్టకరెం
వికాస్ట పురస్టకర్స (NDSPSVP) కిెంద్ ఐదు సిదదపేట జిల్లులోన్న గ్రామ ఊరాా సారాజ్ విశేష్
అవారు్లు. మర్కకక్ పెంచాయితీ పురస్టకరెం యొకక
దీన్స ద్యాళ్ ఉపాధాయయ్ పెంచాయితీ సతత్ వికాస్ట ఆరిికతర లబిి సరి్ఫికెటు వరగెం
పురస్టకర్స (DDUPSVP) ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:DDUPSVP మరియు
రాయెంక్ గ్రామెం వరగెం NDSPSVP
భద్రాద్రి- ఆరోగయకరమైన 7. త్లెంగాణ స్వఎెం ముఖయ సలహాద్వరుగా స్కమేశ్ కుమార్స
కొతతగూడెంలోన్న పెంచాయితీ బాధ్యతలు స్వాకరిెంచారు
గౌతెంపూర్స  వారతలు:త్లెంగాణ ముఖయమెంత్రికి ముఖయ సలహాద్వరుగా
జనగాెంలోన్న నెలుుటు తగనెంత నీరు రిటైర్స్ ఇెండ్మయన్స అడ్మిన్నస్తరటివ్ సరీాస్ట (IAS) అధికారి
ప్రధ్మ
గల పెంచాయితీ
స్కమేశ్ కుమార్స బాధ్యతలు స్వాకరిెంచారు.
మహబ్యబ్నగర్స జిల్లు స్టమాజిక భద్రత
 రాషర ప్రభుతాెం మే 9, 2023న స్కమేశ్ కుమార్సన్ల
కొెంగట్పల్పు కల్పగన
ముఖయమెంత్రి ముఖయ సలహాద్వరుగా న్నయమిెంచెంద.
పెంచాయతీ

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

3
  ప్రభుతా ఉతతరుాల ప్రకారెం స్కమేశ్ కుమార్స
మూడేళుపాటు కబినెట్ మెంత్రి హోద్వలో పద్విలో
ఉెంట్రు.
 కోరు్ ఆదేశ్వల మేరకు ఆెంధ్రప్రదేశ్కు బదలీ అయిన
తరాాత సాచఛెంద్ పద్వీ విరమణ తీసుకునా మూడు నెలల
తరాాత అతన్న న్నయామకెం జరిగెంద.
 త్లెంగాణ రాష్ట్రాన్నకి కట్యిెంచన కట్యిెంపులన్ల
హైకోరు్ రదుద చేయడెంతో ఆ రాషర ప్రధాన
కారయద్రిశగా కుమార్సన్ల తొలగెంచారు.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: త్లెంగాణ స్వఎెంకు ముఖయ
సలహాద్వరు, పద్వీకాలెం
8. త్లెంగాణ దేశెం లోనే మొట్మొద్టి స్టరిగా అన్నా రకాల
భవన్నల కోసెం కూల్ ర్కఫ్ విధాన్నన్నా ప్రవేశపటి్ెంద
 వారతలు:త్లెంగాణ కూల్ ర్కఫ్ విధానెం 2023-28న్న
పురపాలక పరిపాలన్న మరియు పట్ణభవృది శ్వఖా
మెంత్రి కెటి రామారావు ప్రారెంభెంచారు.
త్లెంగాణ కూల్ ర్కఫ్ విధానెం 2023-28:
 ఇద పట్ణ ఉషణ దీాపెం ప్రభావెం మరియు ఉషణ ఒతితడ్మ
యొకక ప్రభావాన్నా తగగెంచడెం ద్వారా రాష్ట్రాన్నా మరిెంత
ఉషణ సౌలభయెం మరియు వేడ్మ-తటు్కునేల్ల చేయడెం
మరియు శకిత విన్నయోగాన్నా తగగెంచడెం లక్షయెంగా
పటు్కుెంద.
 ప్రతేయక పయిెంట్లు లేద్వ టైల్ కవర్సన్ల ఉపయోగెంచే
చలున్న పైకప్పు, స్టెంప్రద్వయ పైకప్పు కెంటే ఎకుకవ
సూరయరశిిన్న ప్రతిబిెంబిెంచేల్ల ర్కపెందెంచబడ్మెంద,
తద్వారా వేడ్మ న్నలుపుద్లన్న తగగసుతెంద మరియు అెంతరగత
ప్రదేశ్వలన్ల చలుబరుసుతెంద.
 అన్నా ప్రభుతా మరియు వాణిజయ భవన్నలకు వాటి ప్రదేశెం
లేద్వ బిల్్-అప్ ఏరియాతో సెంబెంధ్ెం లేకుెండా ఇప్పుడు
కూల్ ర్కఫ్లు తపిన్నసరి.
 ఆకుయపనీ్ సరి్ఫికెటు జ్రీకి ఈ విధానెం పాటిెంచడెం
తపిన్నసరి.
 600-చద్రపు గజ్లు లేద్వ అెంతకెంటే ఎకుకవ విస్వతరణెం
కల్పగన న్నవాస భవన్నలకు కూల్ ర్కఫ్ తపిన్నసరి.
 600-చద్రపు గజ్లు లేద్వ అెంతకెంటే తకుకవ
విస్వతరణెం ఉనావారికి ఇద ఐచఛకెం.
TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:విధానెం యొకక లక్షణలు
9. సెంపనా నగరాలు: హైద్రాబాద్ ప్రపెంచెంలోన్న అతయెంత
సెంపనా నగరాలోు ఒకటి
 వారతలు: ప్రపెంచెంలోన్న అతయెంత సెంపనా నగరాల
జ్బితాలో హైద్రాబాద్ 65వ స్టినెంలో న్నల్పచెంద.
 ఒక ప్రముఖ న్నవేదక ప్రకారెం, నగరెంలో మొతతెం
11,100 మెంద మిల్పయనీరుు ఉన్నారు.
 2012 మరియు 2022 మధ్య హైద్రాబాద్లో
'అధిక న్నకర విలువ కల్పగన వయకుతల' సెంఖయ 78-
శ్వతెం పరిగెంద.
ప్రపెంచెంలోన్న అతయెంత సెంపనా నగరాల న్నవేదక 2023:
 లెండన్సకు చెందన కన్లె్నీ్ హెనీు & పార్స్నర్స్ ఈ
జ్బితాన్ల ర్కపెందెంచెంద.
 ఇద డ్మసెంబర్స 31, 2022 న్నటికి న్నవాసితులైన
మిల్పయనీరు సెంఖయన్ల పరిగణనలోకి తీసుకున్న నగరాలకు
రాయెంక్ ఇచిెంద.
 ఇద యునైటెడ్ స్త్ట్్ మరియు చైన్నలోన్న నగరాలచే
ఆధిపతయెం చల్లయిెంచెంద, ట్ప్ 10లో లెండన్స మినహా
ఒకక యూరోపియన్స నగరెం కూడా లేదు.
 ఈ జ్బితాలో న్యయయార్సక నగరెం అగ్రస్టినెంలో
ఉెండగా, జపాన్సకు చెందన టోకోయ మరియు సిల్పకాన్స
వాయలీ యొకక బే ఏరియా రెండు మరియు మూడవ
స్టిన్నలన్ల పెంద్వయి.
 జ్బితాలోన్న భారతీయ నగరాలు మరియు వాటి
రాయెంకులు: ముెంబై (21), ఢిలీు (36), బెెంగళూరు (60),
కోల్కతా (63) మరియు హైద్రాబాద్ (65).
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:జ్బితాలోన్న భారతీయ నగరాలు
మరియు న్నవేదక ప్రకారెం వాటి రాయెంకులు
4
10. లడఖ్ గ్రామీణ జీవనోపాధి మిషన్స (LRLM) గ్రామీణ పేద్రిక
న్నర్కిలన్న సెంసి (SERP), త్లెంగాణతో అవగాహన
ఒపిెంద్ెం కుదురుికుెంద.
 వారతలు:SERPతో LRLM అవగాహన ఒపిెంద్ెం
(MOU)పై సెంతకెం చేసిెంద.
 అవగాహన ఒపిెంద్ెం ప్రకారెం, SERP వారి నైపుణయెం
మరియు అన్లభవాన్నా LRLMతో పెంచుకుెంటుెంద.
 ఇతర మద్దతులు:
 సాయెం సహాయక బృెంద్వలుగా లక్షయ గృహాలన్ల
సమీకరిెంచడెంలో LRLMకి మద్దతు, కొతత SHGల
ఏరాిటు;
 5 సూత్రాలపై శిక్షణ అెందెంచడెం ద్వారా ఇపిటిక
ఉనా SHGలన్ల బలోపేతెం చేయడెం;
 దవాల్ల లేద్వ పన్నచేయన్న SHGల పునరుద్ిరణ;
 SHG బుక్ కీపరు గురితెంపు మరియు శిక్షణ;
 సూక్ష్మ ఋణ ప్రణళికా తయారీ ప్రక్రయపై శిక్షణ;
 ఆరిిక చేరికపై శిక్షణ (ఖాతా త్రవడెం, ఋణ
సదుపాయాలు, RF & CIFకి అన్లసెంధానెం
మొద్లైనవి);
 SHG సమాఖయ భావన మరియు న్నరాహణపై ఒక
ద్ృకిధ్ెం కల్పిెంచడెం;
 SHG సమాఖయ ఏరాిటు;
 చురుకైన మహళల గురితెంపు/పోషణ, మరియు
స్టమాజిక కారయకల్లపాల పరిచయెం.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:SERP మరియు అవగాహన
ఒపిెంద్ెం
11. MOHFW న్లెండ్మ న్నలుగు జిల్లులు TB అవారు్లన్ల
పెంద్వయి
 వారతలు: వన్స వరల్్ TB సమిిట్లో
న్నర్కిల్పెంచడెంలో స్టధిెంచన పురోగతికి
త్లెంగాణ జిల్లులు అవారు్లు అెందుకున్నాయి
 న్నజ్మాబాద్, భద్రాద్రి కొతతగూడెం, హన్లమకొెండ,
ఖమిెం జిల్లులకు అవారు్లు ద్కాకయి.
వన్స వరల్్ TB సమిిట్:
 ప్రపెంచ క్షయ దనోత్వెం (మారిి 24) సెంద్రభెంగా
ఉతతరప్రదేశ్లోన్న వారణసిలో ఆరోగయ మరియు కుటుెంబ
సెంక్షేమ మెంత్రితా శ్వఖ దీన్నన్న న్నరాహెంచెంద.
 క్షయన్న పూరితగా న్నర్కిల్పెంచడెంలో దేశెంలోనే త్లెంగాణ
మూడో స్టినెంలో న్నల్పచెంద.
TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc
 క్షయన్న న్నర్కిల్పెంచడాన్నకి ముఖయ కారయక్రమ సూచకలపై
గణనీయమైన పురోగతి స్టధిెంచనెందుకు రాష్ట్రాలు
మరియు జిల్లులన్ల కూడా సతకరిెంచారు.
 రాష్ట్రాలు/యుటిల విభాగెంలో కరాణటక మరియు
కెంద్ర పాల్పత ప్రాెంతెం జమూి మరియు కాశ్మిర్స
గౌరవిెంచబడా్యి
 నీలగరి (తమిళన్నడు), పుల్లామా (జమూి కాశ్మిర్స)
మరియు అనెంతన్నగ్ (జమూి కాశ్మిర్స)లకు జిల్లు
స్టియి అవారు్లు లభెంచాయి.
క్షయ వాయధి (TB):
 ఇద ఒక అెంటు వాయధి, ఇద చాల్ల తరచుగా
ఊపిరితితుతలన్ల ప్రభావితెం చేసుతెంద మరియు ఒక
రకమైన బాయకీ్రియా వలు వసుతెంద.
 వాయధి స్కకిన వయకుతలు ద్గగనప్పుడు, తుమిినప్పుడు లేద్వ
ఉమిివేసినప్పుడు ఇద గాల్ప ద్వారా వాయపిసుతెంద.
 క్షయవాయధిన్న న్నవారిెంచవచుి మరియు నయెం
చేయవచుి.
 ప్రపెంచ జన్నభాలో న్నలుగెంట ఒక వెంతు మెంద TB
బాకీ్రియా బారిన పడా్రన్న అెంచన్న.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: అవారు్ పెందన త్లెంగాణ
జిల్లులు, TB గురిెంచ
12. గ్రీన్స ఇెండ్మయా ఛాలెెంజ్' ల్పమాక బుక్ ఆఫ్ రికార్స్్లో చోటు
ద్కికెంచుకుెంద
 వారతలు: గ్రీన్స ఇెండ్మయా ఛాలెెంజ్న్ల స్టిపిెంచన BRS
ఎెంపీ జె.సెంతోష్ కుమార్స 'ల్పమాక బుక్ ఆఫ్ రికార్స్్'లో
చోటు ద్కికెంచుకున్నారు.
 కవలెం గెంట వయవధిలో అతయధికెంగా మొకకలు న్నటే
కారయక్రమాన్నా చేపటి్ గురితెంపు పెంద్వరు.
క్షయన్న  GIC 2021 జూలై 4న ఆదల్లబాద్ జిల్లులోన్న దురాగనగర్స
న్నలుగు లో ఒక గెంటలో 16,900-మెంద పాల్గగన్న 3, 54,900-
మొకకలు న్నటిెంద.
ల్పమాక బుక్ ఆఫ్ రికార్స్్:
 ఇద భారతీయుల విజయాలన్ల గురితసుతెంద మరియు
వారికి రికారు్లో చోటు కల్పిసుతెంద.
 విజయాలు ఈ రెంగాలలో ఉెండవచుి
 విద్య, స్టహతయెం, సిన్నమా, సైన్స్ మరియు
 స్టెంకతికత, రక్షణ, స్టమాజిక స్తవలు మొద్లైనవి.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: గ్రీన్స ఇెండ్మయా ఛాలెెంజ్
మరియు ల్పమాక రికార్స్
5
13. భారత దేశ న్నయయ న్నవేదక 2022లో త్లెంగాణ మూడో  3డ్మ కాెంక్రీట్ ప్రిెంటిెంగ్ సొల్యయషన్స్ అెందెంచడెంలో
స్టినెంలో ఉెంద ప్రతేయకత కల్పగన స్ట్ర్ప్ కెంపనీ సిెంపిుఫోర్సా ఈ వెంత్నన్ల
 వారతలు: 13. భారత దేశ న్నయయ న్నవేదక 2022 ముద్రిెంచెంద.
ప్రకారెం దేశెంలోన్న 18 పద్ద మరియు మధ్య తరహా
రాష్ట్రాలలో (10 మిల్పయను కెంటే ఎకుకవ జన్నభా)
త్లెంగాణ రాషరెం మూడవ స్టినెంలో ఉెంద.
 మొతతెం 10 పాయిెంటు ప్రకారెం కరాణటక మొద్టి
స్టినెంలో న్నలవగా, తమిళన్నడు రెండో స్టినెంలో
న్నల్పచెంద.
 దేశెంలోన్న పద్ద మరియు మధ్యతరహా రాష్ట్రాల విభాగెంలో
త్లెంగాణ పోలీసు రాయెంకిెంగ్లో అగ్రస్టినెంలో న్నల్పచెంద.  పాద్చారుల వెంత్నగా ర్కపెందెంచబడ్మన, ప్రోటోటైప్

 ఆ తరాాతి స్టిన్నలోు కరాణటక, ఆెంధ్రప్రదేశ్ ఉన్నాయి. మోడల్ లోడ్ టెసి్ెంగ్ మరియు ఫెంక్షనల్ ఉపయోగెం

 ఒరిస్ట్ 4వ రాయెంక్లో మరియు ఉతతరాఖెండ్ 5వ కోసెం టెస్ట్ చేయబడుతోెంద.

రాయెంక్లో తమిళన్నడు తరాాతి స్టిన్నలోు ఉన్నాయి. ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:వెంత్న – ఎవరిచే అభవృది

 పశిిమ బెెంగాల్ రాషరెం 18వ స్టినెంలో ఉెంద, ఇద చేయబడ్మెంద

అతయలిెంగా ఉెంద. మారిి – 2023 కరెంట్ అఫైర్స్

భారత న్నయయ న్నవేదక:
15. ప్రకృతి సూచీ రాయెంకిెంగ్లో యూన్నవరి్టీ ఆఫ్ హైద్రాబాద్
 ఇద 2019లో ట్ట్ ట్రస్ట్లచే ప్రారెంభెంచబడ్మెంద. మొద్టి స్టినెంలో ఉెంద
 2022 న్నవేదక మూడవ ఎడ్మషన్స.  వారతలు: తాజ్గా ప్రకృతి సూచీ రాయెంకిెంగ్ లో
 రాయెంకిెంగ్ రాష్ట్రాల కోసెం న్నలుగు సతెంభాలన్ల యూన్నవరి్టీ ఆఫ్ హైద్రాబాద్ అగ్రస్టినెంలో
ఉపయోగసుతెంద: పోలీసు, జైలు, న్నయయవయవసి మరియు కొనస్టగుతోెంద.
న్నయయ సహాయెం.  ఈ విశావిద్వయలయెం భారతీయ
 న్నలుగు సతెంభాలతో పాటు, 2022 న్నవేదక గత విశావిద్వయలయాలలో మొద్టి స్టినెంలో మరియు
ఐదేళులో మానవ వనరులు, వైవిధ్యెం మరియు విద్వయ రెంగెంలోన్న అన్నా సెంసిలలో 16వ స్టినెంలో
పోకడల ఇతివృతాతలన్ల కూడా కవర్స చేసిెంద. ఉెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: భారతదేశ న్నయయ న్నవేదక ప్రకృతి సూచీ:
2022 మరియు త్లెంగాణ పన్నతీరు  దీన్నన్న ‘నేచర్స’ జరాల్ ప్రచురిెంచెంద, ఇద లెండన్సలో
14. IIT-H, Simpliforge చే అభవృది చేయబడ్మన 3D స్టిపిెంచబడ్మన మరియు ఆధారితమైన బ్రిటిష్ వారాెంతపు
కాెంక్రీట్ ప్రిెంటిెంగ్ స్టెంకతికతన్ల ఉపయోగెంచ భారతదేశపు శ్వస్వీయ జరాల్.
మొద్టి నమూన్న వెంత్న.
 ఇద సహజ మరియు భౌతిక శ్వస్టీలలో (విద్వయ రెంగెంలో)
 వారతలు:ఇెండ్మయన్స ఇన్ససి్ట్యయట్ ఆఫ్ టెకాాలజీ, అధిక-న్నణయత కల్పగన పరిశోధ్నకు సూచీ.
హైద్రాబాద్ (IIT-H) మరియు సిెంపిుఫోర్సా క్రయేషన్స్  ఇెందులో రస్టయన శ్వసీెం, జీవ శ్వసీెం,
సహకారెంతో ప్రోటోటైప్ 3D ప్రిెంటెడ్ బ్రిడ్ా అభవృది భూపరాయవరణ శ్వసీెం మరియు భౌతిక శ్వసీెం
చేయబడ్మెంద మరియు ముద్రిెంచబడ్మెంద. ఉన్నాయి.
 IIT-H సివిల్ ఇెంజనీరిెంగ్ ప్రొఫెసర్స KVL  ఇద అధిక-న్నణయత శ్వస్వీయ కథన్నల అన్లబెంధాలన్ల
సుబ్రమణయెం మరియు అతన్న పరిశోధ్న్న బృెంద్ెం ద్వారా పరయవేక్షస్టతయి.
భావన మరియు ర్కపకలిన అభవృది చేయబడ్మెంద
 రాయెంకిెంగ్లు 1 డ్మసెంబర్స 2021 న్లెండ్మ 30 నవెంబర్స
మరియు మూల్లయెంకనెం చేయబడ్మెంద.
2022 వరకు ప్రకృతి సూచీ డేట్పై ఆధారపడ్మ ఉెంట్యి.

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

6
  ఒకరు లేద్వ అెంతకెంటే ఎకుకవ మెంద రచయితలు ఆ రెంగెంలో అనేక పరిశోధ్న ప్రాజెకు్లన్ల చేపటి్న సాతెంత్ర్
సెంసికు చెందన వారైతే, ఆ సెంసికు ‘1’ అనే సెంఖయ శ్వసీవేతత.
కట్యిెంచబడుతుెంద.  బియయెం, గోధుమలు మరియు పాలు కొెంద్రికి
 "షేర్స" అనేద ఆ సెంసి న్లెండ్మ రచయితల శ్వతాన్నా ప్రధానమైనపిటికీ, జీవనశైల్ప రుగితలకు
మరియు ఒకోక కథన్నన్నకి అన్లబెంధ్ సెంసిల సెంఖయన్ల మూలకారణెంగా అతన్ల వాటిన్న పరిగణిస్టతడు.
పరిగణనలోకి తీసుకునే పాక్షక గణన. ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: త్లెంగాణ మిలెుట్ మాయన్స
 ఏదైన్న కథనెం కోసెం గరిష్ సెంయుకత వాట్ ఒకటి (1). మరియు భారతదేశ మిలెుట్ మాయన్స

 UoH విద్వయ రెంగెం కిెంద్ 66 మరియు 20.26 వాట్న్ల 17. ట్మ్కామ్ విదేశ్మ ఉద్యయగాలకు సెంపూరణ నైపుణయెం కల్పగన

పెందెంద. మరియు కొెంతమేర నైపుణయెం కల్పగన కారిికుల గురిెంచ

ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: ప్రకృతి సూచీ న్నయామకెం చేపటి్ెంద

16. 'మిలెుట్ మాయన్స' పివి సతీష్ సుదీరఘ అన్నరోగయెంతో 77  వారతలు:నైపుణయెం కల్పగన మరియు కొెంతమేర నైపుణయెం
సెంవత్రాల వయసు్లో మరణిెంచారు కల్పగన కారిికులకు విదేశ్మ ఉద్యయగ న్నయామకాలన్ల

 వారతలు: ‘ త్లెంగాణ మిలెుట్ మాయన్స' డకకన్స డవలప్మెెంట్ సులభతరెం చేయడాన్నకి TOMCOM ప్రతేయక డ్రైవ్న్ల

సొసైటీ (DDS) వయవస్టిపకుడు, ఎగాకూయటివ్ డైరక్ర్స పీవీ న్నరాహస్కతెంద.

సతీష్ కన్లామూశ్వరు. త్లెంగాణ ఓవరీ్స్ట మాయన్సపవర్స కెంపనీ

పివి సతీష్: ల్పమిటెడ్(TOMCOM):

 ఇతడు జూన్స 18, 1945న మైసూరులో పరియపటా  ఇద కారిిక శ్వఖ కిెంద్ నమోదైన న్నయామక సెంసి.

వెంకటసుబబయయ సతీష్గా జన్నిెంచాడు.  ఇద భారత ప్రభుతాెంచే కెంపనీల చట్ెం కిెంద్

 అతన్ల న్యయ ఢిలీులోన్న ఇెండ్మయన్స ఇన్న్ిట్యయట్ ఆఫ్ మాస్ట 05.08.2015న చేరిబడ్మెంద.

కమూయన్నకషన్స న్లెండ్మ గ్రాడుయయేట్ అయాయడు మరియు  లక్ష్యయలు:

అతన్ల జరాల్పసు్గా ప్రారెంభెంచాడు.  విదేశ్మ ప్రమాణలకు అన్లగుణెంగా కారిికులకు
 అతన్ల దూరద్రశన్స కోసెం ద్వద్వపు రెండు ద్శ్వబాదల పాటు శిక్షణ ఇవాడెం.
అగ్రగామి టెల్పవిజన్స న్నరాితగా పన్నచేశ్వరు, అపిటి  విదేశ్మ ప్రమాణలకు అన్లగుణెంగా నైపుణయ
ఉమిడ్మ ఆెంధ్రప్రదేశ్లో గ్రామీణభవృది మరియు పరుగుద్ల మరియు నైపుణయభవృది కారయక్రమాలన్ల
గ్రామీణ అక్షరాసయతకు సెంబెంధిెంచన కారయక్రమాలన్ల న్నరాహసుతెంద.
ర్కపెందెంచారు.  అెంతరాాతీయ మారకట్ డ్మమాెండ్కు అన్లగుణెంగా

 అతన్ల మిలెుట్ నెట్వర్సక ఆఫ్ ఇెండ్మయా (MINI), సౌత్ నైపుణయలన్ల అెందెంచడెం.

ఎగైనెస్ట్ జెనెటిక్ ఇెంజనీరిెంగ్ (SAGE) వెంటి అనేక  విదేశ్మ ఉద్యయగ కెంపనీ కల్పిెంచే మీటిెంగ్

జ్తీయ మరియు అెంతరాాతీయ నెట్వర్సకలకు కూడా న్నరాహెంచడెం.

న్నయకతాెం వహెంచాడు. ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:TOMCOM

18. అెంతరిెంచపోతునా బాుక్-బెలీుడ్ టెర్సాకు త్లెంగాణ న్నలయెం
 సతీష్ DDS సహకారెం తో కమూయన్నటీ గ్రెయిన్స ఫెండ్ అన్న
పిలవబడే అతయెంత స్టిన్నకీకరిెంచన ప్రతాయమాాయ PDSన్న  వారతలు:త్లెంగాణలో బాుక్-బెలీుడ్ టెర్సా అనే అరుదైన పక్ష
వరి బియయెం మీద్ కాకుెండా సిరి ధాన్నయల ఆధారెంగా జ్తికి న్నలయమన్న పక్ష పరయవేక్షకులు మరియు శ్వస్వీయ

స్టిపిెంచారు సరాలు కన్లగొన్నాయి.

డాక్ర్స ఖాద్ర్స వల్ప బాుక్-బెలీుడ్ టెర్సా (స్రాా అకుయటికాడా):

 అతన్ల భారతదేశపు మిలెుట్ మాయన్సగా ప్రసిది చెంద్వడు.  కాల్ల తహేరి అన్న కూడా అెంట్రు.

 పద్ిశ్రీ గ్రహీత, డాక్ర్స వల్ప ఆెంధ్రప్రదేశ్కు చెందన వారు,  ఇద భారతదేశెంలోన్న ప్రధాన నదీ వయవసిల వెంట

ప్రసుతతెం మైసూరులో సిిరపడా్రు. కన్నపిసుతెంద, స్టధారణెంగా ఇసుక దబబలలో

సెంతానోతితిత చేసుతెంద.
 ఆెంధ్రప్రదేశ్లోన్న కడప జిల్లులో న్నరుపేద్ కుటుెంబెంలో
జన్నిెంచన డాక్ర్స వల్ప, ఆహారెం మరియు ఆరోగయ

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

7
  పూరితగా నేల పై సెంచరిెంచే జ్తి, ఇద తీరెంలో
కన్నపిెంచదు.
 ఇద పాకిస్టతన్స, నేపాల్ మరియు బెంగాుదేశ్లలో కూడా
(ప్రతి ఒకకరిలో 30 కెంటే ఎకుకవ పక్షులు
ఉెండకపోవచుి) సెంభవిసుతెంద మరియు మయన్నిర్సలో
ఇెంకా కన్నపిసుతెంద్న్న ఇటీవల న్నరాిరిెంచబడ్మెంద.
 ఇెంటరాషనల్ యూన్నయన్స ఫర్స కనారాషన్స ఆఫ్ నేచర్స
(IUCN) అెంతరిెంచపోతునా జ్తులుగా
వరీగకరిెంచబడ్మెంద.
 పక్ష యొకక ప్రపెంచ జన్నభా కవలెం 800 మరియు
1,600 మధ్య ఉెంద
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:బాుక్ బెలీుడ్ టెర్సా - IUCN సిితి
19. హైద్రాబాద్ మెట్రోపాల్పటన్స నీటి పెంపిణీ మరియు
మురుగునీటి బోరు్ (HMWSSB) ప్రపెంచ నీటి వనరుల
అవారు్న్ల కైవసెం చేసుకుెంద
 వారతలు:HMWSSB 2022-2023 సెంవత్రాన్నకి 65
కటగరీలలో ప్రభుతా విభాగెంలో ఉతతమ మురుగునీటి
శుది కరాిగారాన్నకి వాటర్స డైజెస్ట్ న్నరాహెంచన ప్రపెంచ
నీటి వనరుల అవారు్ 2022-23న్న పెందెంద.
ప్రపెంచ నీటి వనరుల అవార్స్ 2022-23:
 వాటర్స డైజెస్ట్ నీటి వనరుల అవారు్లు (WDWA) అనేద
అస్టధారణమైన పరాయవరణ కారయక్రమాలు మరియు
విజయాలన్ల గౌరవిెంచే మరియు ప్రశెంసిెంచే వేదక.
 దీన్నన్న న్యయ ఢిలీుకి చెందన ప్రముఖ అెంతరాాతీయ పత్రిక
వాటర్స డైజెస్ట్ న్నరాహస్కతెంద.
 నీటిన్న శుది చేయడెం / రీసైకిల్ చేయడెం & ఆద్వ
చేయడెం కోసెం వివిధ్ సెంసిలు చేసిన విశిష్మైన పన్నన్న
గౌరవిెంచేెందుకు 2006 సెంవత్రెంలో ఈ అవారు్లు
ఏరాిటు చేయబడా్యి.
 ప్రపెంచ నీటి వనరుల అవారు్లు 2022–2023
సెంవత్రాన్నకి 65 విభాగాలలో న్నరాహెంచబడా్యి.
TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc
 నీటి న్నరాహణకు సెంబెంధిెంచన పలు ప్రభుతా శ్వఖలు,
కార్పిరషన్లు ఈ పోటీలో పాల్గగన్నాయి.
 ఈ అవారు్కు యునెస్కక మద్దతు ఉెంద.
 యునెస్కక, TERI, WASH ఇన్ససి్ట్యయట్, NEERI &
శ్రీ రామ్ ఇన్ససి్ట్యయట్ల సభుయలతో కూడ్మన ప్రముఖ జూయరీ
పాయనెల్ ఈ అవారు్న్ల న్నరణయిెంచెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:నీటి వనరుల అవారు్లు -
అవారు్ గ్రహీతలు, సహకార సెంసిలు
20. SCCL మొద్టి హరిత ఇెంధ్న శకిత స్వాయ-ఆధారిత బొగుగ
PSUగా మారన్లెంద
 వారతలు: SCCL 2024 న్నటికి 'నెట్ జీరో' ఇెంధ్న శకిత
సెంసిగా మారడాన్నకి ప్రణళికలు వేసుకుెంద.
 ప్రతి సెంవత్రెం విన్నయోగెంచే 700 మిల్పయన్స
యూన్నటు శకితన్న ఉతితిత చేయడాన్నకి సౌర విదుయత్
ఉతితిత స్టమరాియన్నా 450 మెగావాటుకు పెంచడెం
ద్వారా ఇద జరుగుతుెంద.
 దీెంతో పునరుతాిద్క శకితతో ఇెంధ్న
అవసరాలన్నాెంటినీ తీరుికుెంటునా దేశెంలోనే తొల్ప
ప్రభుతా రెంగ బొగుగ కెంపనీగా అవతరిెంచెంద.
సిెంగరణి కాలరీస్ట కెంపనీ ల్పమిటెడ్ (SCCL):
 SCCL అనేద 51:49 ఈకిాటీ ప్రాతిపదకన త్లెంగాణ
ప్రభుతాెం మరియు భారత ప్రభుతాెం సెంయుకతెంగా
యాజమానయెంలోన్న ప్రభుతా బొగుగ గన్లల సెంసి.
 సిెంగరణి బొగుగ న్నలాలు త్లెంగాణలోన్న ప్రాణహత-
గోద్వవరి లోయలో 350 కిలోమీటరు మేర విసతరిెంచ
8791 మిల్పయన్స టన్లాలకు న్నర్కపితమైన భౌగోళిక
న్నలాలు ఉన్నాయి.
 ప్రసుతత కెంపనీ 1920 డ్మసెంబర్స 23న హైద్రాబాద్
కెంపనీల చట్ెం కిెంద్ పబిుక్ ల్పమిటెడ్ కెంపనీగా
స్టిపిెంచబడ్మెంద.
 1960లో ప్రభుతాెం భారతదేశ కెంపనీ ఈకిాటీలో తన
భాగస్టామాయన్నా ప్రారెంభెంచెంద మరియు రుణ
సహాయాన్నా కూడా అెందెంచడెం ప్రారెంభెంచెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:SCCL - లో స్టిపిెంచబడ్మెంద,
వాట్ద్వరులు మొద్లైనవి
21. HMR MD ఈ సెంవత్రపు CEO అవారు్న్ల అెందుకున్నారు
 వారతలు:స్టమాజిక ప్రభావెం చ్యపిన “CEO ఆఫ్ ద్
ఇయర్స” అవారు్న్ల హైద్రాబాద్ మెట్రో రైల్ MD NVS
రడ్మ్కి ప్రద్వనెం చేశ్వరు.
8
  ఈ అవారు్న్ల CEO కుబ్్ ఆఫ్ ఇెండ్మయా ప్రద్వనెం
చేసిెంద.
CEO కుబ్్ ఆఫ్ ఇెండ్మయా:
 ఇద జ్ానెం, ఆలోచనలు మరియు వనరులన్ల
పెంచుకోవడాన్నకి వివిధ్ పరిశ్రమల న్లెండ్మ CEOలు,
వయవస్టిపకులు మరియు వాయపార న్నయకులన్ల ఒకచోట
చేరి ప్రతేయకమైన వాయపార నెట్వర్సక.
 ఇద ప్రపెంచ వాయపతెంగా ఉనా అెంతరాాతీయ CEO కుబ్ల
లో ఒక భాగెం, ఇద 10 కెంటే ఎకుకవ దేశ్వలలో ఉన్నకిన్న
కల్పగ ఉెంద.
హైద్రాబాద్ మెట్రో రైలు (HMR):
 అధికారిక వరాగల ప్రకారెం, మెట్రో రైలు రెంగెంలో
ప్రపెంచెంలోనే అతిపద్ద పబిుక్-ప్రైవేట్ భాగస్టామయెం
(PPP) ప్రాజెక్్ HMR.
 ఇద హైద్రాబాద్లో మొతతెం డబెతబ రెండు కిలోమీటరు నెట్
వర్సకన్ల కల్పగ ఉెంద.
 హైద్రాబాద్ మెట్రో రైలు (HMR) ప్రాజెక్్ కోసెం అన్నా
కారయకల్లపాలు మరియు న్నరాహణ
కారయకల్లపాలు కియోల్పస్ట -హైద్రాబాద్కు అవుట్స్కర్స్
చేయబడా్యి.
 ఇద ప్రజ్ రవాణ వాయపారెంలో
న్నయకులలో ఒకరైన కియోల్పస్ట SA యొకక
అన్లబెంధ్ సెంసి.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: ఈ అవారు్ గురిెంచ, HMR
22. ధ్ృవ స్తిస్టకి జ్తీయ అవారు్
 వారతలు:హైద్రాబాద్కు చెందన ధ్రువ స్తిస్ట ప్రైవేట్
ల్పమిటెడ్ కి పెండ్మట్ దీనద్యాళ్ ఉపాధాయయ టెల్పకాెం
అతుయతతమ నైపుణయల అవారు్ల ఐదుగురు విజేతలలో
ఒకటిగా ఎెంపికైెంద.
 అవారు్ల ప్రద్వనోత్వెం 27 మారిి 2023న న్యయ
ఢిలీులోన్న విజ్ాన్స భవన్సలో మొద్టి అెంతరాాతీయ
కాాెంటెం సమావేశెం సెంద్రభెంగా జరిగెంద.
ధ్ృవ స్తిస్ట ప్రైవేట్ ల్పమిటెడ్
 ఇద ఫుల్ స్ట్క్ స్తిస్ట ఇెంజనీరిెంగ్ సొల్యయషన్సలన్ల
న్నరిిెంచడెంపై ద్ృష్్ స్టరిెంచన ప్రైవేట్ కెంపనీ.
 కెంపనీ భారతదేశెంలోన్న హైద్రాబాద్లో ఉెంద మరియు
అపిుకషన్స రహత ఉపగ్రహ వేదకలన్ల చురుకుగా
న్నరిిస్కతెంద.
 కెంపనీ భూమి యెందు గల స్త్షన్సలతో పాటు
ఉపగ్రహాలన్ల అెంద్జేసుతెంద మరియు ప్రయోగ వాహన
TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc
స్తవలన్ల సమీకృత పరిష్కకరెంగా లేద్వ వయకితగతెంగా
స్టెంకతిక పరిష్కకరెంగా అెందసుతెంద.
పెండ్మట్ దీనద్యాళ్ ఉపాధాయయ టెల్పకాెం అతుయతతమ
నైపుణయల అవారు్లు:
 టెల్పకాెం రెంగెంలో ఆవిషకరణలన్ల ప్రోత్హెంచేెందుకు
భారత ప్రభుతా కమూయన్నకషను మెంత్రితా శ్వఖ ఈ
అవారు్లన్ల ఏరాిటు చేసిెంద.
 భారతీయ పౌరులెంద్ర్క అల్లగే భారతదేశెంలో నమోదు
చేసుకునా లేద్వ కెంద్ర/రాషర ప్రభుతాాలు/కెంద్రపాల్పత
ప్రాెంతాలచే సృష్్ెంచబడ్మన సెంసిలు అవారు్కు అరుాలు.
 ప్రతి అవారు్ గ్రహీతకు శ్వలువా, ప్రశెంస్టపత్ర్ెం, ఫలకెం
మరియు రెండు లక్షల ర్కపాయల నగదున్ల కల్పగ
ఉెంటుెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: ధ్ృవ స్తిస్ట, ఈ అవారు్
23. ఇెండ్మయన్స ఇముయనోల్లజికల్్ ల్పమిటెడ్ (IIL) మీజిల్్-
రుబెల్లు వాయకి్న్స కోసెం DCGI ఆమోద్ెం పెందెంద
 వారతలు:IIL మీజిల్్-రుబెల్లు (MR) టీకా తయారీకి
(O&M) DGCI మరియు త్లెంగాణ రాషర మాద్కద్రవాయల
న్నయెంత్ర్ణ పరిపాలన్న సెంసి (DCA) న్లెండ్మ అన్లమతి
పెందెంద.
ప్రపెంచ  ఈ టీకా ఇెండో-వియతాాెం భాగస్టామయెం యొకక
ఫల్పతెం.
 IIL వియతాాెం టీకా పరిశోధ్న్న మరియు ఉతితిత
కెంద్రెం మరియు బయోల్లజికల్్తో సహకరిస్కతెంద,
దీన్నన్న పాలీవాక్ అన్న కూడా పిలుస్టతరు.
ఇెండ్మయన్స ఇముయనోల్లజికల్్ ల్పమిటెడ్ (IIL):
 ఇెండ్మయన్స ఇముయనోల్లజికల్్ ల్పమిటెడ్ (IIL)
భారతదేశెంలో వటరారీ మరియు హ్యయమన్స
బయోల్లజికల్్లో మారకట్ లీడర్స.
 దీన్నన్న జ్తీయ పాల ఉతితుతల అభవృది బోర్స్ (NDDB)
1982లో హైద్రాబాద్లో ద్వన్న యూన్నట్గా స్టిపిెంచెంద.
 రైతులకు సరసమైన ధ్రకు టీకాలన్ల అెందుబాటులో
ఉెంచాలనే లక్షయెంతో దీన్నన్న స్టిపిెంచారు.
 ఈ యూన్నట్ 1999లో ఇెండ్మయన్స ఇముయనోల్లజికల్్
ల్పమిటెడ్గా కార్పిరటీకరిెంచబడ్మెంద.
 భారత ప్రభుతాెం చేసిన న్నరిదష్ అభయరిన మేరకు IIL
1998లో మానవ టీకాల తయారీన్న ప్రారెంభెంచెంద.
 IIL అనేద శుది చేయబడ్మన వరో సల్ రాబిస్ట టీకా
(PVRV)న్న ప్రారెంభెంచన ప్రపెంచెంలో రెండవ
మరియు భారతదేశెంలో మొద్టి సెంసి.
9
  ఈ టీకా బ్రెండ్ అభయ్రాబ్ క్రెంద్
విక్రయిెంచబడ్మెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:IIL, టీకా & భాగస్టామయెం
24. త్లెంగాణలో అవినీతి తకుకవగా ఉెంద్న్న CSDS సరా
వలుడ్మెంచెంద
 వారతలు: అభవృది చెందుతునా సమాజ్ల అధ్యయన
కెంద్రెం (CSDS) సరా ప్రకారెం, ఇతర రాష్ట్రాలతో
పోల్పితే త్లెంగాణలో అవినీతి తకుకవగా ఉెంద.
 కవలెం 23 శ్వతెం మెంద ఓటరుు రాషరెంలో అవినీతి
పరిగపోయిెంద్న్న అభప్రాయపడా్రు.
అభవృది చెందుతునా సమాజ్ల అధ్యయన కెంద్రెం:
 CSDS అనేద సాయెంప్రతిపతిత కల్పగన స్టెంఘిక శ్వసీ
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:CSDS, Lokniti, కన్లగొనావి
పరిశోధ్న్న సెంసి, ఇద ప్రధానెంగా భారతదేశెం మరియు
25. ఇ-గవరాన్స్ కోసెం ఆవిరభవిసుతనా స్టెంకతికలలో త్లెంగాణ
ద్వన్న పరిసరాలోున్న ప్రజ్స్టామయ మరియు ఎన్నాకల
అతుయతతమ పన్నతీరు లో అవార్స్ గెలుచుకుెంద
రాజకీయాలన్ల అధ్యయనెం చేయడెంలో న్నమగామై
 వారతలు: ఇ-గవరాన్స్ కోసెం ఆవిరభవిసుతనా
ఉెంద.
స్టెంకతికలలో త్లెంగాణ అతుయతతమ పన్నతీరు లో అవార్స్
 దీన్నన్న 1963లో రాజకీయ శ్వసీవేతత రజనీ కొఠారి
గెలుచుకుెంద
స్టిపిెంచారు.
 ఈ అవారు్న్ల 20వ కెంపూయటర్స సొసైటీ ఆఫ్
లోకనీతి:
ఇెండ్మయా - సిషల్ ఇెంటరస్ట్ గ్రూప్ (CSI-SIG)
 1997లో స్టిపిెంచబడ్మన CSDS యొకక పరిశోధ్న్న
ఇ-గవరాన్స్ అవార్స్్ 2022లో ప్రద్వనెం చేశ్వరు.
కారయక్రమెం.
 రాషర ప్రాజెక్్ T-Chits ప్రాజెక్్ కటగరీ కిెంద్
 ఇద ప్రజ్స్టామయ రాజకీయాలపై జ్తీయ మరియు
ప్రశెంసల అవారు్న్ల కూడా గెలుచుకుెంద.
ప్రపెంచ చరిలతో న్నమగామవాాలన్న కోరుకునే
పరిశోధ్న్న కారయక్రమాల సమూహాన్నా కల్పగ ఉెంద. T-Chits:
 త్లెంగాణ రాషరెంలో నమోదైన చట్ ఫెండ్ వాయపార
న్నరాహణలో ఇద విపువాతిక మారగెం.
 ఇద బాుక్చయిన్స ఆధారిత చట్ ఫెండ్ పరిపాలన్న వయవసి.
 రాషర ప్రభుతాెం, ద్వన్న రిజిస్తరషన్స & స్ట్ెంపుల శ్వఖ ద్వారా
T-Hub స్ట్ర్ప్ ChitMonksతో T-Chits
ప్రారెంభెంచేెందుకు భాగస్టామయెం కుదురుికుెంద.
 ChitMonks చట్ ఫెండ్్లో పటు్బడ్మ పట్డాన్నా
విశాసనీయెంగా మరియు చెంద్వద్వరులకు బహుమతిగా
ఇవాడాన్నకి రిజిస్ర్స అయిన చట్ ఫెండ్ కెంపనీలతో కల్పసి
పన్నచేసుతెంద.
 ఇద రాషరెంలోన్న పూరిత ఫోర్సమాన్స సెంసిలన్ల మరియు
రిజిస్టరర్సలన్ల మారుిలేన్న, స్టిర్స్ కాెంట్రాక్్
ప్రారెంభెంచబడ్మన, అతయెంత సురక్షతమైన బాుక్చయిన్స
వయవసిలోకి తీసుకువసుతెంద.

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

10
  పరుగున ఉనా ఆెంధ్రప్రదేశ్, తమిళన్నడు మరియు 28. త్లెంగాణ CII 2023-24కి కొతత ఛైరిన్స మరియు వైస్ట ఛైరిన్స
కరాాటక రాష్ట్రాలోు T-Chits మరియు వాటి న్ల ఎన్లాకుెంద
స్టెంకతికతన్ల తీసుకునేవారిన్న కూడా కల్పగ ఉెంద.  వారతలు:CSR ఎస్త్ట్్ CMD C శేఖర్స రడ్మ్ 2023 న్లెండ్మ
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: అవారు్, T-Chits 2024 సెంవత్రాన్నకి త్లెంగాణ రాషర భారతదేశ
26. T-Works, భారతదేశెం యొకక అతిపద్ద ప్రోటోటైపిెంగ్ పారిశ్రామిక సమాఖయ (CII) చైరిన్సగా ఎన్నాకయాయరు.
సౌకరయెం, మారిి 2 న ప్రారెంభెంచబడుతుెంద  వైస్ట చైరిన్సగా భారత్ బయోటెక్ ఇెంటరాషనల్
 వారతలు:అభవృది చెందుతునా అెంకుర సెంసిల ఎగాకూయటివ్ డైరక్ర్స స్టయి డ్మ ప్రస్టద్ ఎన్నాకయాయరు.
పరాయవరణన్నకి మరో ఇటుకన్న జోడ్మసూత, త్లెంగాణ భారతదేశ పారిశ్రామిక సమాఖయ (CII):
మారిి 2న భారతదేశెంలోనే అతిపద్ద ప్రోటోటైపిెంగ్  ఇద ల్లభాపేక్ష లేన్న, పరిశ్రమ-నేతృతాెంలోన్న మరియు
సదుపాయమైన T-Works న్ల ప్రారెంభెంచన్లెంద. పరిశ్రమ-న్నరాహణ సెంసి.
T-Works:  ఇద 1895లో స్టిపిెంచబడ్మెంద మరియు ప్రధాన
 ఇద త్లెంగాణ ప్రభుతా కారయక్రమెం. కారాయలయెం న్యయఢిలీులో ఉెంద.
 T-Works అనేద అభరుచ గలవారు, తయారీద్వరులు  సలహా మరియు సెంప్రదెంపు ప్రక్రయల ద్వారా పరిశ్రమ,
మరియు ఆవిషకరతల సెంసృతిన్న సృష్్ెంచే ప్రభుతా ప్రభుతాెం మరియు పౌర సమాజ్న్నా భాగస్టామయెం చేసూత
ప్రయతాెంలో భాగెం. భారతదేశ అభవృదికి అన్లకూలమైన వాతావరణన్నా
 వైఫలయెం భయెం లేకుెండా అనేాష్ెంచడాన్నకి మరియు సృష్్ెంచడాన్నకి మరియు కొనస్టగెంచడాన్నకి ఇద
ప్రయోగాలు చేయడాన్నకి ఇద వారిన్న అన్లమతిసుతెంద. పన్నచేసుతెంద.
 దీన్న కొతత ప్రాెంగణెంలో, T-Hub పకకన, ర్క. 70  ఇద SMEలు మరియు MNCలతో సహా ప్రైవేట్ మరియు
కోటుకు పైగా ప్రణళిక చేయబడ్మెంద మరియు ఇద మొద్టి ప్రభుతా రెంగాల న్లెండ్మ సభుయలన్ల కల్పగ ఉెంద మరియు
ద్శలో 78,000 చద్రపు అడుగుల విస్వతరణెంలో ఉెంటుెంద. జ్తీయ మరియు ప్రాెంతీయ రెంగ పరిశ్రమ సెంసిల
 T-Worksలో వల్ప్ెంగ్, షీట్ మెటల్ మాయచెంగ్, ప్రిెంటెడ్ న్లెండ్మ సెంసిల పరోక్ష సభయతాాన్నా కల్పగ ఉెంద.
సర్కకయట్ బోర్స్ ఫ్యయబ్రికషన్స, కుెండలు, ఫిన్నష్ ష్కప్, 3D ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: CII, త్లెంగాణ CII చైరిన్స
ప్రిెంటిెంగ్ మరియు ఇ-వర్సకస్త్షన్లు వెంటి సౌకరాయలు ఫిబ్రవరి- 2023 కరెంట్ అఫైర్స్
ఉెంట్యి. 29. మెద్క్లో ఇెండోనేష్యాలోన్న టోబా అగాపరాతెం బ్యడ్మద్
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:T-Works గుట్లు కన్నపిెంచాయి
27. ఫ్యక్్కాన్స హైద్రాబాద్ సమీపెంలో 500 మిల్పయన్స డాలరు
 వారతలు:మెద్క్లోన్న హసతల్లపూర్స గ్రామెంలో మెంజీరా
తయారీ పాుెంట్న్ల ఏరాిటు చేసిెంద
నదకి ఉపనద అయిన హరిద్రా ప్రవాహెంలో
 వారతలు:ఎలకారన్నక్్ తయారీ మేజర్స మరియు ఐఫోన్స ఇెండోనేష్యాలోన్న పురాతన టోబా అగాపరాతెం న్లెండ్మ
తయారీద్వరు ఆపిల్ యొకక సరఫరాద్వరు ఫ్యక్్కాన్స వచినవిగా భావిసుతనా బ్యడ్మద్ మటి్దబబలు
రెంగారడ్మ్లోన్న కొెంగర కల్లన్సలో ఉతితిత పాుెంట్న్ల కన్లగొనబడా్యి.
ప్రారెంభెంచెంద.
 ఈ బ్యడ్మద్ గుట్లన్ల స్టిన్నకెంగా సుద్ద గుట్
 $500M కెంటే ఎకుకవ పటు్బడ్మతో, ఈ సౌకరయెం అెంట్రు.
మొద్టి ద్శలో 25,000 ప్రతయక్ష ఉద్యయగాలన్ల
 ఆెంధ్రప్రదేశ్లోన్న నెంద్వయల జిల్లులోన్న జ్ాల్లపురెం
సృష్్సుతెంద
గ్రామెంలో ఇల్లెంటి తోబా బ్యడ్మద్ ప్రదేశెం ఇపిటిక
 అెంతరాాతీయ తయారీ బేస్టన్ల విసతరిెంచేెందుకు కెంపనీ కన్లగొనబడ్మెంద.
విసతరణ వ్యయహెంలో భాగెంగా ఈ కొతత సదుపాయాన్నా
 సుమత్రా దీవులోున్న అగాపరాతెం న్లెంచ వలువడ్మన
ఏరాిటు చేసుతన్నారు.
బ్యడ్మద్ వేల కిలోమీటరు మేర వాయపిెంచ, నీటి ప్రవాహాలకు
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:పాుెంట్ ప్రదేశెం, పటు్బడ్మ
కొటు్కుపోయి ప్రపెంచెంలోన్న వివిధ్ ప్రాెంతాలోు
పేరుకుపోయిెంద.

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

11
 తోబా పరాతెం:
 ఇద ఇెండోనేష్యాలోన్న ఉతతర-మధ్య సుమత్రాలోన్న
బారిసన్స పరాతాలలో ఉనా పురాతన అగాపరాతెం.
 71,000-మరియు 74,000 సెంవత్రాల క్రతెం జరిగన
ఒక భారీ విస్కఫటనెం 2,800-కూయబిక్ కిమీ (సుమారు
670-కూయబిక్ మైళ్ళు) బ్యడ్మద్ మరియు ల్లవాన్ల
వళుగకికెంద.
 ఆ సెంఘటన మానవ చరిత్ర్లో అతిపద్ద అగాపరాత
విస్కఫటనెం అన్న చాల్ల మెంద అగాపరాత శ్వసీవేతతలచే
పరిగణిెంచబడుతుెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: మౌెంట్ టోబా, బ్యడ్మద్న్ల
కన్లగొనా ప్రదేశెం
30. జసి్స్ట ఎ గోపాల్ రడ్మ్ కొతత TAFRC చైరిన్స
 వారతలు:త్లెంగాణ రాషర ప్రభుతాెం TAFRC కోసెం కొతత
కమిటీన్న ఏరాిటు చేసిెంద.
 దీన్నకి హైకోరు్ రిటైర్స్ జడ్మా జసి్స్ట ఎ గోపాల్ రడ్మ్ చైరిన్స
గా వయవహరిస్టతరు
త్లెంగాణ అడ్మిషన్స ,మరియు ఫీజు న్నయెంత్ర్ణ కమిటీ
(TAFRC):
 త్లెంగాణ ప్రభుతాెం 2015లో ఉనాత విద్వయశ్వఖ
ఆధ్ారయెంలో GORT.No.160 ద్వారా TAFRCన్న
ఏరాిటు చేసిెంద.
 త్లెంగాణ రాషరెంలోన్న ప్రైవేట్ అన్స-ఎయిడడ్ ప్రొఫెషనల్
కాలేజీలకు అడ్మిషనున్ల న్నయెంత్రిెంచడెం మరియు ఫీజు
న్నరాిణన్నా న్నరణయిెంచడెం దీన్న లక్షయెం.
 ఇద త్లెంగాణ మరియు ఆెంధ్రప్రదేశ్ హైకోరు్ గౌరవ
విశ్రాెంత న్నయయమూరిత అధ్యక్షతన ఏరాిటు చేయబడ్మెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:TAFRC, చైరిన్స
31. పునరుద్ిరిెంచబడ్మన దేవి చరువు పద్దగటు్ ఈ సెంవత్ర జ్తర
సెంద్రభెంగా జన్నన్నా ఆకరిషసుతెంద
 వారతలు:మిషన్స కాకతీయ కిెంద్ పునరుద్ిరిెంచన నీటి
పారుద్ల ట్యెంక్ దురాజ్పల్పుకి చెందన దేవి చరువు
భకుతలన్ల విశేషెంగా ఆకరిషస్కతెంద.
 గోద్వవరి న్లెంచ కాళేశారెం ప్రాజెకు్ ద్వారా SRSP
కాలువ ద్వారా ట్యెంక్న్ల న్నెంపుతారు.
పద్దగటు్ జ్తర:
 పద్దగటు్ లేద్వ గొలుగటు్ జ్తర అనేద ల్పెంగమెంతులు
స్టామి మరియు చౌడమి దేవి పేరు మీద్ జరిగే పెండుగ.
 సూరాయపేట జిల్లులో ప్రతి 2 సెంవత్రాలకు ఒకస్టరి
జరుగుతుెంద.
TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc
 పీఠాధిపతి దేవతలు, శ్రీ ల్పెంగమెంతుల స్టామి, శివున్న
అవతారమన్న నముితారు, మరియు అతన్న స్కద్రి -
చౌడమి, ఐదు రోజుల వేడుకలో వివిధ్ పూజలు
అెందస్టతరు.
 పద్దగటు్ (గొలుగటు్) జయశెంకర్స భూపాలపల్పులో
సమికక స్టరలమి జ్తర తరాాత త్లెంగాణ రాషరెంలో
రెండవ అతిపద్ద మతపరమైన సమాజెం లేద్వ జ్తర.
 ప్రధానెంగా యాద్వ సమాజెం అధిక సెంఖయలో
పాల్గగెంటునాపిటికీ, త్లెంగాణ మరియు పరుగు రాష్ట్రాల
న్లెండ్మ అన్నా కుల్లలు మరియు మతాల ప్రజలు దీన్నన్న
సెంద్రిశస్టతరు.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:పద్దగటు్ ఉత్వెం, జిల్లు,
సెంఘటన
32. సాచఛ సరాక్షణ్ గ్రామీణ్లో త్లెంగాణ జిల్లులు మెరుసుతన్నాయి
 వారతలు: సాచఛ సరాక్షణ్ గ్రామీణ్ 2023లోన్న వివిధ్
విభాగాలోు త్లెంగాణ రాషరెం అతుయతతమ పన్నతీరున్ల
కనబరిచెంద.
 త్రీ స్ట్ర్స విభాగెంలో సిదదపేట, జగతాయల జిల్లులు
ప్రథమ, దాతీయ స్టిన్నలోు న్నల్పచాయి.
 ఫోర్సస్ట్ర్స విభాగెంలో త్లెంగాణలోన్న రాజనా-
సిరిసిలు, మధ్యప్రదేశ్లోన్న భూపాల్, త్లెంగాణలోన్న
పద్దపల్పు రెండో స్టినెంలో న్నల్పచాయి.
 గ్రామెం, మెండలెం, జిల్లు, అల్లగే రాషర స్టియిలలో
ప్రతి సాచఛ సరాక్షణ్ అవారు్కు మొద్టి మూడు
రాయెంక్లలో త్లెంగాణ సిిరెంగా ఉెంద.
సాచఛ సరాక్షణ్ గ్రామీణ-2023 (SSG 2023):
 దీన్నన్న జలశకిత మెంత్రితా శ్వఖ, తాగునీరు మరియు
పారిశుద్ియ శ్వఖ న్నయమిెంచెంద.
 సాతెంత్ర్ సరా ఏజెనీ్ ద్వారా, పారిశుద్ియ (సాచఛత)
పారామితుల ఆధారెంగా భారతదేశెంలోన్న అన్నా జిల్లుల
రాయెంకిెంగ్న్ల అభవృది చేయడెం ఈ కారయక్రమ లక్షయెం.
 SBM-G సమీకృత సమాచార న్నరాహణ వయవసి
(IMIS)లో నమోదు చేయబడ్మన వాటి ODF మరియు
పురోగతి ఆధారెంగా పెంచాయతీలు మరియు జిల్లుల బేస్ట
లైన్స రాయెంకిెంగ్లు ఉెంట్యి.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: సాచఛ సరాక్షణ్ గ్రామీణ-2023,
త్లెంగాణకు రాయెంకిెంగ్లు
12
33. TSFDC ద్వన్న లోగోన్ల ఉపయోగెంచడాన్నకి అటవీ వనరుల
స్టరధ్య మెండల్ప ఆమోద్వన్నా పెందెంద
 వారతలు:TSFDC ఐదేళు పాటు సహజ వదురు, గెంజలు
మరియు దుెంగలపై ద్వన్న లోగోన్ల ఉపయోగెంచడాన్నకి
ప్రతిష్క్తిక అటవీ వనరుల స్టరధ్య మెండల్ప (FSC)
యొకక ధ్ృవీకరణన్ల పెందెంద.
 FSC ధ్ృవీకరణ అెంతరాాతీయెంగా TSFDC
ఉతితుతల ప్రమాణలు మరియు బ్రెండ్ ఇమేజ్న్ల
మరిెంత పెంచుతుెంద.
త్లెంగాణ రాషర అటవీ అభవృది సెంసి (TSFDC):
 ఇద 14.05.2015న, కెంపనీల చట్ెం.2013 క్రెంద్
మరియు భారతదేశ ఆద్వయపు పన్లా 1961 కిెంద్ ట్రస్ట్
గా కూడా చేరిబడ్మెంద.
 అటవీ ఉతితుతల దేశ్మయ మరియు పారిశ్రామిక
అవసరాలన్ల తీరిడాన్నకి మానవ న్నరిిత అడవులన్ల
పెంచడెం కోసెం ఈ సెంసి స్టిపిెంచబడ్మెంద.
 క్షీణిెంచన అటవీ ప్రాెంతాలన్ల తిరిగ న్నరిిెంచడెం మరియు
వాటిన్న ఉతాిద్క విన్నయోగెంలోకి తీసుకురావడెం కూడా
దీన్న లక్షయెం.
అటవీ వనరుల స్టరధ్య మెండల్ప (FSC):
 ఇద ప్రపెంచ అడవుల బాధ్యతాయుత న్నరాహణన్ల
ప్రోత్హెంచడాన్నకి అెంకితమైన అెంతరాాతీయ,
ప్రభుతేాతర సెంసి.
 ఇద సిిరమైన అటవీ పెంపకెం కోసెం సాచఛెంద్
ధ్ృవీకరణన్ల అెందసుతెంద, పరాయవరణపరెంగా మెంచ,
స్టమాజికెంగా ప్రయోజనకరమైన మరియు ప్రపెంచ
అడవుల న్నరాహణన్ల ఆరిికెంగా ల్లభద్వయకెంగా
ప్రోత్హసుతెంద.
 ఇద ఫిబ్రవరి 1994లో మెకి్కోలో చట్పరమైన సెంసిగా
స్టిపిెంచబడ్మెంద.
 దీన్న ప్రధాన కారాయలయెం జరినీలోన్న బాన్సకు
మారిబడ్మెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:TSFDC, FSC
34. వరగే హైద్రాబాద్ ఇ-ప్రిక్్న్ల గెలుచుకున్నాడు, మహీెంద్రా
హోమ్ రసులో పాయిెంటున్ల సెంపాదెంచెంద
 వారతలు:DS పనే్ే యొకక అన్లభవజుాడైన జీన్స ఎరిక్ వరగే
హైద్రాబాద్ E-ప్రిక్్న్ల గెలుచుకున్నాడు.
కారయక్రమెం భారతదేశెంలో హై-ప్రొఫైల్ మోట్ర్సస్కిర్స్
ఈవెంట్న్ల విజయవెంతెంగా తిరిగ తీసుకువచిెంద.
TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc
 భారతదేశెం తన తొల్ప ABB FIA ఫ్యరుిల్ల E ప్రపెంచ
ఛాెంపియన్సష్ప్ రసున్ల హైద్రాబాద్ నగరెంలో హుస్త్న్స
స్టగర్స సమీపెంలో న్నరాహెంచెంద.
 ఇద ట్రాక్ వద్ద ఫ్యరుిల్ల E ఈవెంట్ యొకక ప్రారెంభ
కారయక్రమెం, అల్లగే భారతదేశెంలో మొద్టిస్టరిగా
ePrix న్నరాహెంచబడ్మెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:హైద్రాబాద్ ePrix 2023
మరియు విజేత
35. యాద్వద్రి భువనగరి జిల్లులో మధ్య శిల్లయుగ శిల పై చత్ర్కళ
ప్రదేశెం కన్లగొనబడ్మెంద
 వారతలు:యాద్వద్రి భువనగరి జిల్లులోన్న
బొమిలరామారెంలో మధ్య శిల్ల యుగెం న్నటి శిల పై
చత్ర్కళ ప్రదేశెం కన్లగొనబడ్మెంద.
కన్లగొనా అెంశ్వలు:
 ఈ బృెంద్ెం ఆరు కొముిల ఎదుదలు, పెందకొకుకలు,
జిెంకలు మరియు మానవ బొమిలన్ల వన్లక గోడపై
ఎరుపు రెంగులో తయారు చేసిన శిల పై చత్ర్కళన్ల
నమోదు చేసిెంద.
 ఈ ప్రదేశెం సమీపెంలో మధ్యశిల్లయుగపు రాతి
పన్నముటుు మరియు నవీన శిల్లయుగెం యెందు పడవైన
కమీిలన్ల కూడా బృెంద్ెం గమన్నెంచెంద.
 ఈ ప్రదేశెం చారిత్రాతిక కాల్లన్నకి చెందన తన తలపై
'ఏద్య' మోసుతనా స్వీ వరణనలన్ల కల్పగ ఉెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: యాద్వద్రిలో పురావసుత
పరిశోధ్నల వివరాలు.
36. మెంచరాయలలో గాెంధారి మైసమి జ్తరకు రెంగెం సిద్ిమైెంద
 వారతలు: మెంద్మర్రి మెండలెం బొకకలగుట్ గ్రామెంలోన్న
చారిత్రాతిక, సుెంద్రమైన కోటలో మూడు రోజుల పాటు
జరిగే గాెంధారి మైసమి జ్తర.
గాెంధారి మైసమి జ్తర:
ఈ  ఈ జ్తర అనేద షెడ్యయల్్ గరిజన త్గ అయిన న్నయక్
పోడ్కు చెందన ర్పడ్ వెంశెం యొకక ముఖయమైన
మతపరమైన మరియు స్టెంసృతిక కారయక్రమెం.
13
  జిల్లు మరియు రాషరెంలోన్న అనేక ప్రాెంతాలలో న్నవసిెంచే  డ్మపూయటీ స్వికర్సకు లేఖ రాయడెం ద్వారా
న్నయక్పోడ్్కు చెందన ర్పడ్ వెంశ్వన్నకి చెందన సభుయలు అతన్ల/అతన్ల రాజయెం చేస్తత.
తమ ఆరాధ్యదైవాన్నా ఆరాధిెంచడెం కోసెం కోట వద్ద  సమాజెంలోన్న అపిటి సభుయలెంద్రిలో ఎకుకవ
సమావేశమవుతారు. మెంద ఆమోదెంచన తీరాినెం ద్వారా
 ఇద ప్రతి సెంవత్రెం హెందూ మాసెం మాఘ అతన్ల/అతన్ల తొలగెంచబడ్మతే.
పౌరణమి మూడవ రోజున జరుగుతుెంద. డ్మపూయటీ స్వికర్స
 వారు తమ ఆచారాలు మరియు సెంప్రద్వయాల  డ్మపూయటీ స్వికర్స కూడా అసెంబీు తన సభుయల న్లెండ్మ
ప్రకారెం దేవతన్ల వేడుకగా పూజిస్టతరు. ఎన్లాకోబడతారు.
 వారు తమ స్టెంసృతిక ప్రద్రశనలు మరియు  స్వికర్స లేన్న సమయెంలో సమావేశ్వన్నకి డ్మపూయటీ స్వికర్స
స్టెంప్రద్వయ నృతయ ర్కపాలన్ల కూడా ఈ అధ్యక్షత వహస్టతరు.
వయవహారెంలో ప్రద్రిశస్టతరు. మెండల్ప చైరిన్స
 మైసమిన్ల ప్రతిష్ఠెంచే ముెందు న్నయక్పోడ్ల పోచమి,  అతన్ల మెండల్ప యొకక ద్వన్న సభుయల న్లెండ్మ
భీమనా దేవతలన్ల పూజిెంచన్లన్నారు. ఎన్లాకోబడతారు.
 గాెంధారి కోట:  విధాన పరిషత్ వయవహారాలన్ల ఛైరిన్స న్నరాహస్టతరు.
 క్రీ.శ.900లో కాకతీయ పాలకుల సహాయెంతో ఈ  అతన్ల స్వటున్ల ఖాళీ చేస్టతడు
ప్రాెంతాన్నా పాల్పెంచన గరిజన రాజులు దీన్నన్న  ఒకవేళ అతన్ల/అతన్ల కౌన్న్ల్ సభుయన్నగా
న్నరిిెంచారన్న భావిసుతన్నారు. ఉెండడాన్నా న్నల్పపివేస్తత
 ఇెందులో పురాతన మైసమి దేవాలయెం ఉెంద.  డ్మపూయటీ చైరిన్సకు లేఖ రాయడెం ద్వారా
 అదేవిధ్ెంగా, ఇద కాల భైరవ స్టామి, శివుడు, గణేష్ అతన్ల/అతన్ల రాజీన్నమా చేస్తత
మరియు హన్లమెంతున్న విగ్రహాలన్ల కల్పగ ఉెంద.  మెండల్పలోన్న అపిటి సభుయలెంద్రి మెజ్రిటీ
 అవి రాళుపై చకకబడా్యి మరియు ఎన్నమిద ఆమోదెంచన తీరాినెం ద్వారా అతన్ల/అతన్ల
అడుగుల 10 తలల న్నగ శేషున్న విగ్రహెం ఒక రాతిపై తొలగెంచబడ్మతే.
చకకబడ్మెంద. డ్మపూయటీ చైరిన్స
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:మైసమి జ్తర, గాెంధారి కోట  అతన్ల మెండల్ప ద్వన్న సభుయల న్లెండ్మ కూడా
37. త్లెంగాణ శ్వసనమెండల్ప డ్మపూయటీ చైరిన్సగా బెండా ప్రకాష్ ఎన్లాకోబడతాడు.
ఎన్నాకయాయరు  చైరిన్స కారాయలయెం ఖాళీగా ఉనాప్పుడు ఆయన విధులు
 వారతలు:త్లెంగాణ శ్వసనమెండల్ప డ్మపూయటీ చైరిన్సగా న్నరాహస్టతరు.
అధికార భారత రాషర సమితి (BRS)కు చెందన బెండ ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:స్వికర్స, డ్మపూయటీ స్వికర్స, చైరిన్స,
ప్రకాష్ ముదరాజ్ ఏకగ్రీవెంగా ఎన్నాకయాయరు. రాషర శ్వసనసభ డ్మపూయటీ చైరిన్స; త్లెంగాణ LC డ్మపూయటీ
అసెంబీు స్వికర్స చైరిన్స
 భారత రాజ్యెంగెంలోన్న ప్రకరణ 178 ప్రకారెం ఒక 38. బహుళ ISO సరి్ఫికెటుు అెందుకునా సెంగారడ్మ్ కలెక్రట్
రాషరెంలోన్న ప్రతి శ్వసనసభ తన సభుయలలో ఒకరిన్న స్వికర్స త్లెంగాణలోనే మొద్టిద
గా ఎన్లాకోవాల్ప.  వారతలు:అరుదైన గురితెంపుగా, సమీకృత కలెక్రట్
 స్వికర్స సభకు ప్రధాన ప్రతిన్నధి. కాెంపుక్్ సెంగారడ్మ్ భవనెం E కలెక్రట్ ISO
 స్వికర్స అసెంబీు సభుయలచే ఎన్లాకోబడతారు మరియు 9001:2015 మరియు ISO 14001 సరి్ఫికట్లన్ల
స్వికర్స కావడాన్నకి 51% ఓటుు అవసరెం. పెందెంద.
 అతన్ల స్వటున్ల ఈ క్రెంద పరిసిితులలో ఖాళీ చేస్టతడు  సమీకృత కలెక్రట్ కాెంపుక్్కు త్లెంగాణలోనే
 ఒకవేళ అతన్ల/అతన్ల అసెంబీు సభుయన్నగా తొల్పస్టరిగా గురితెంపు లభెంచెంద.
ఉెండకుెండా ఉెంటే.

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

14
 అెందుకునా సరి్ఫికెటుు:  ఇెందులో భాగెంగా మేడారెం తదతర గ్రామాలోు సమికక-
 కలెక్రట్ భవనెం సుపరిపాలన మరియు పరిపాలన స్టరకక జ్తరలో కోయ పూజ్రి ప్రతేయక పూజలు
కోసెం ISO 9001:2015 గురితెంపు పెందెంద. న్నరాహెంచారు.
 కలెక్రట్ కారాయలయ ఆవరణలో పరాయవరణ పరిరక్షణకు సమికక స్టరకక జ్తర
ISO 14001:2015 సరి్ఫికెట్ ఇచాిరు.  మేడారెం జ్తర అన్న కూడా పిలుస్టతరు, ఇద వారి
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:అెందుకునా సరి్ఫికెటుు మరియు దేవతలన్ల గౌరవిెంచే గరిజన పెండుగ; త్లెంగాణలోన్న
వాటిన్న అెందుకునా కలెక్రట్ మేడారెంలో ఘనెంగా జరుపుకున్నారు.
39. త్లెంగాణలోనే ఉతతమెంగా దుెండ్మగల్ పోలీస్ట స్త్షన్స న్నల్పచెంద  ఇద అన్నయయమైన చట్్న్నకి వయతిరకెంగా పాల్పెంచన
 వారతలు:దుెండ్మగల్ పోలీస్ట స్త్షన్స త్లెంగాణ రాషరెంలోనే పాలకులతో తల్పు మరియు కుమారత, సమికక మరియు
అతుయతతమ పోలీస్ట స్త్షన్సగా భారత ప్రభుతాెంచే స్టరలమి చేసిన పోరాట్న్నా గురుతచేసుతెంద.
ఎెంపికైెంద.  సమికకన్ల కాకతీయుల స్టమెంత గరిజన
 అతుయతతమ ప్రద్రశన సరి్ఫికట్న్ల హోెం మెంత్రితా న్నయకుడు పగడ్మద్ద రాజుతో వివాహెం జరిగెంద.
శ్వఖ అెందెంచెంద  కుెంభమేళా తరాాత మేడారెం జ్తర భారతదేశెంలోనే
పోలీస్ట స్త్షను రాయెంకిెంగ్ అతయధిక సెంఖయలో భకుతలన్ల ఆకరిషసుతెంద.
 హోెం వయవహారాల మెంత్రితా శ్వఖ (MHA)  జెంపనా వాగు గోద్వవరి నదకి ఉపనద; నేల కూరుి
దేశవాయపతెంగా పోలీస్ట స్త్షన్సల వారిషక రాయెంకిెంగ్లన్ల కారణెంగా ఎరుపు రెంగులో ఉెంటుెంద.
క్రమెం తపికుెండా న్నరాహసుతెంద.  జెంపనా గరిజన యోధుడు మరియు గరిజన దేవత
 దగువ సూచెంచన విధ్ెంగా అెంశ్వలు మరియు సమికక కుమారుడు.
వయిటేజీపై వాటి పన్నతీరు ఆధారెంగా అన్నా పోలీస్ట స్త్షన్స  త్లెంగాణలోన్న ప్రధాన పెండుగలు: బోన్నలు: మహెంకాళి
లు రాష్ట్రాల వారీగా రాయెంక్ చేయబడా్యి: దేవిన్న పూజిస్టతరు.
 మహళలపై నేరాలు ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:సమికక స్టరకక జ్తర:
 బలహీన విభాగెంపై నేరెం జరుపుకుెంట్రు, ప్రాముఖయత, మొద్లైనవి; మినీ జ్తర.
 ఆసిత నేరాలు 41. సిదదపేటలో జీవ శుది చేసిన స్తెంద్రియ ఎరువు కెంద్రాన్నా
 తపిిపోయిన వయకుతల కసులు ప్రారెంభెంచారు
 గురితెంచబడన్న వయకుతల కసులు  వారతలు:సిదదపేటలోన్న మారకట్ యారు్లో బయో ఆధారిత
 గురుతత్ల్పయన్న మృతదేహాల కసులు స్తెంద్రియ ఎరువు కారబన్సలైట్న్ల మెంత్రి టి.హరీశ్రావు
 2022 వారిషక రాయెంకిెంగ్్లో దుెండ్మగల్ పోలీస్ట స్త్షన్స ప్రారెంభెంచారు.
త్లెంగాణలోనే అతుయతతమ పోలీస్ట స్త్షన్సగా న్నల్పచెంద.  ఈ ఉతితిత సిదిపేట బ్రెండ్ పేరుతో
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:దుెండ్మగల్ పోలీస్ట స్త్షన్సకు ప్రారెంభెంచబడ్మెంద మరియు 40-కిలోల బాయగ్న్ల
MHA రాయెంకిెంగ్ ₹300కు అెందెంచారు, ద్వన్న అసలు ధ్ర ₹600లో
40. మేడారెంలో మినీ జ్తర ప్రారెంభెం సగెం.
 వారతలు:జిల్లులోన్న మేడారెం గరిజన్లల పుణయక్షేత్రాన్నకి కారబనెతటు
ు :ు
న్నలుగు రోజుల పాటు జరిగే మినీ జ్తరకు భకుతలు అధిక  ఇద బయో-సుసెంపనామైన స్తెంద్రీయ ఎరువున్ల ఉతితిత
సెంఖయలో తరల్పవచాిరు. చేయడెంలో కీలక పాత్ర్ పోష్సుతనా బెెంగుళూరులో ఉనా
మినీ జ్తర ఒక ఇెంధ్న శకిత కెంపనీ యొకక ఉతితిత.
 దీన్నన్న మెంద్మెల్పగే పెండగ అెంట్రు.  జిల్లు కెంద్రమైన పట్ణెంలో ఉతితిత అవుతునా తడ్మ చతతతో
 ప్రధాన జ్తర ద్తావారిషకెంగా జరుగుతుెండగా, ఫిబ్రవరిలో CNGన్న ఉతితిత చేస్త బయోగాయస్ట పాుెంట్న్ల కూడా
మాఘ శుద్ద పౌరణమిన్న గురుతచేస్త ప్రధాన జ్తరకు ఒక కెంపనీ ఏరాిటు చేసిెంద.
సెంవత్రెం ముెందు మినీ జ్తర జరుగుతుెంద.

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

15

ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:కారబన్సలైట్్ బయో-ఎన్సరిచ్డ్
ఆరాగన్నక్ ఎరువు, కారబన్సలైట్్ బయో-CNG మరియు అవి
ప్రారెంభెంచబడ్మన జిల్లు
42. బయోఏష్యా 20వ ఎడ్మషన్స హైద్రాబాద్లో ప్రారెంభమైెంద
 వారతలు:'బయోఏష్యా' 20వ ఎడ్మషన్సన్ల త్లెంగాణ
పరిశ్రమలు & ఐటీ శ్వఖ మెంత్రి క తారక రామారావు
ఫిబ్రవరి 24న హైద్రాబాద్లో ప్రారెంభెంచారు.
బయో ఏష్యా
 BioAsia అనేద భారత ప్రభుతాెం మరియు ఫెడరషన్స
ఆఫ్ ఆసియా బయోటెక్ అస్కసియేషన్స్ [FABA]
భాగస్టామయెంతో త్లెంగాణ ప్రభుతాెం ద్వారా ప్రచారెం
చేయబడ్మన అెంతరాాతీయ వాయపార సమావేశెం.
 ఇద ఆసియాలోనే అతిపద్ద జీవ శ్వసీ మరియు ఆరోగయ
కనెానషన్స.
 2023 వేదకలో ప్రభుతా ప్రముఖులు, బిజినెస్ట
ఎగాకూయటివ్లు, శ్వసీవేతతలు, పరిశోధ్కులు మరియు
ప్రపెంచ ఖాయతి ఉనా ఇతర ప్రతిన్నధులు చురుకుగా
పాల్గగన్నారు.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:BioAsia భాగస్టాములు, హోల్్
ఇన్స, ఎడ్మషన్స
43. హైద్రాబాద్ ఇ-మొబిల్పటీ వీక్ 6 న్లెండ్మ 11 ఫిబ్రవరి 2023
వరకు న్నరాహెంచబడ్మెంద
 వారతలు:త్లెంగాణ ప్రభుతాెం 2023 ఫిబ్రవరి 6 న్లెండ్మ
11వ తేదీ వరకు మొట్మొద్టిస్టరిగా హైద్రాబాద్ ఇ-
మొబిల్పటీ వీక్న్న న్నరాహెంచెంద.
 హైద్రాబాద్ ఇ-మొబిల్పటీ వీక్ స్టధిెంచన పురోగతిన్న
జరుపుకుెంట్య సహకారెం మరియు అభాయస్టన్నా
ప్రారెంభెంచడాన్నకి ప్రపెంచ స్టియి EV పరాయవరణ
వయవసిన్ల నగరాన్నకి తీసుకువచిెంద.
TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc
 ఈ వారెంలో, హైద్రాబాద్ ePrixతో వారాన్నా ముగెంచే
ముెందు నగరెం హైద్రాబాద్ EV శిఖరాగ్ర సమావేశెం,
రాల్-ఇ హైద్రాబాద్ మరియు హైద్రాబాద్ ఇ-మోట్ర్స
షో 2023కి ఆతిథయెం ఇచిెంద.
త్లెంగాణ విదుయత్ వాహనెం మరియు శకిత న్నలా విధానెం
2020-2030:
 ఇద భారీ పరిశ్రమల మెంత్రితా శ్వఖ ద్వారా ఏప్రిల్ 2019
న్లెండ్మ అమలు చేయబడ్మన FAME II పథకెంపై
ఆధారపడ్మ ఉెంటుెంద.
 ప్రైవేట్ పటు్బడులన్ల ఆకరిషెంచడెం మరియు పరిశోధ్న
& అభవృది (R&D) మరియు తయారీన్న
ప్రోత్హెంచడెం ద్వారా విదుయత్ వాహన్నలు మరియు శకిత
న్నలా వయవసి (EV&ESS) కోసెం త్లెంగాణన్ల హబ్గా
మారాిలన్న విధానెం భావిసుతెంద.
 ఈ విధానెం యొకక విసతృత లక్షయెం వయకితగత మరియు
వాణిజయ రవాణ మొతతెం ఖరుిలో గణనీయమైన
తగగెంపున్ల కూడా కల్పగ ఉెంటుెంద.
 పథకెం కిెంద్, రహద్వరి పన్లా మరియు రిజిస్తరషన్స
రుసుము యొకక 100% మినహాయిెంపు ర్కపెంలో
ప్రోతా్హకాలు ఇవాబడతాయి
 విదుయత్ దాచక్ర వాహన్నలు (మొద్టి 200000)
 విదుయత్ ఆటో-రిక్ష్యలు (మొద్టి 20000)
 విదుయత్ 4-వీలర్స వాణిజయ ప్రయాణీకుల వాహన్నలు
(మొద్టి 5000)
 విదుయత్ లైట్ గూడ్్ కాయరియరుు - మూడు చక్రాల
వాహన్నలతో సహా (వసుతవులు) (మొద్టి 10000)
 విదుయత్ ప్రైవేట్ కారుు (మొద్టి 5000)
 విదుయత్ బసు్లు (మొద్టి 500)
 విదుయత్ ట్రాక్రుు
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:త్లెంగాణ EV&ES విధానెం
44. త్లెంగాణ బడాట్ విశేుషణ 2023-24
 వారతలు:త్లెంగాణ ఆరిిక మెంత్రి శ్రీ టి. హరీష్ రావు
2023-24 ఆరిిక సెంవత్రాన్నకి గాన్ల రాషర బడాట్న్ల
ఫిబ్రవరి 6, 2023న సమరిిెంచారు.
బడాట్ ముఖాయెంశ్వలు:
 2023-24లో (ప్రసుతత ధ్రల ప్రకారెం) త్లెంగాణ సూిల
రాషర దేశ్మయోతితిత (GSDP) సుమారుగా ర్క. 14 లక్షల
కోటుుగా అెంచన్న వేయబడ్మెంద, ఇద 2022-23 కెంటే
6.7% పరిగెంద.
16
  2023-24లో వయయెం (అప్పులు తిరిగ చల్పుెంచకుెండా) IITలో కో-డవలప్మెెంటల్ టెకాాలజీ ఇనోావేషన్స సెంటర్స
ర్క. 2,77,690 కోటుుగా అెంచన్న వేయబడ్మెంద, (CTIC):
2022-23 సవరిెంచన అెంచన్నల కెంటే ఇద 23%  ఈ భాగస్టామాయన్నకి మొద్టి ద్శగా IIT హైద్రాబాద్
పరిగెంద. లోన్న స్టెంకతికత పరిశోధ్న్న పార్సకలో CTIC
 అెంతేకాకుెండా 2023-24లో రాషరెం ర్క.12,706 స్టిపిెంచబడ్మెంద.
కోటు అప్పులు తీరిన్లెంద.  WESEE మరియు IIT హైద్రాబాద్ యొకక లోతైన
 2023-24 కోసెం రాబడ్మ (రుణలు మినహాయిెంచ) ర్క. వ్యయహాతిక మరియు స్టెంకతిక నైపుణయన్నా
2,39,455 కోటుుగా అెంచన్న వేయబడ్మెంద, 2022-23 ఉపయోగెంచడెం ద్వారా వాసతవ-ప్రపెంచ సమసయలన్ల
సవరిెంచన అెంచన్నతో పోల్పస్తత ఇద 30.6% పరిగెంద. పరిషకరిెంచడెం ఈ సహకారెం లక్షయెం.
 2022-23లో, రస్వదులు (రుణలు మినహాయిెంచ) ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:CTIC, సహకారెం, సటప్ ఇన్స
బడాట్ అెంచన్న కెంటే ర్క. 17,227 కోటుు (9% 46. T-Hub T-Angel, RubriX యొకక కొతత కోహార్స్లన్ల
తగుగద్ల) తగుగతాయన్న అెంచన్న. ప్రారెంభెంచెంద
 2022-23లో (ర్క. 2,980 కోటుు) సవరిెంచన  వారతలు: స్టెంకతికత అెంకుర సెంసిల ఇెంకుయబేటర్స T-
అెంచన్నల కెంటే 2023-24లో రవన్యయ మిగులు ర్క. Hub తన న్నధుల సమీకరణ కారయక్రమెం T-ఏెంజెల్
4,882 కోటుుగా అెంచన్న వేయబడ్మెంద. మరియు ఉతితిత అభవృది కారయక్రమెం RubriX యొకక
 2022-23లో రవన్యయ మిగులు యొకక సవరిెంచన కోహోర్స్లన్ల ప్రారెంభెంచెంద.
అెంచన్నలు GSDPలో 0.2% (ర్క. 2,980 కోటుు), T-ఏెంజెల్:
2022-23లో GSDPలో 0.3% బడాట్ అెంచన్న  ఇద వివిధ్ రెంగాల కారయక్రమెం మరియు దేశవాయపతెంగా
(ర్క. 3,755 కోటుు) కెంటే తకుకవ. 675 అపిుకషన్సల న్లెండ్మ 20 స్ట్ర్ప్లు ష్కర్స్ల్పస్ట్
 2023-24 ఆరిిక లోటు ర్క. 38,235 కోటుుగా అెంచన్న చేయబడా్యి.
వేయబడ్మెంద, ఇద GSDPలో 2.7% లక్షయెంగా  ఇద స్ట్ర్ప్లు పటు్బడ్మద్వరులు, ఇతర స్ట్ర్ప్లు,
పటు్కుెంద. సలహాద్వరులు, భాగస్టాములు మరియు T-హబ్
 2022-23లో, సవరిెంచన అెంచన్నల ప్రకారెం, పరాయవరణ వయవసితో కనెక్్ కావడాన్నకి సహాయెం
ద్రవయ లోటు GSDPలో 3.2%గా ఉెంటుెంద్న్న చేసుతెంద.
అెంచన్న వేయబడ్మెంద, ఇద GSDPలో 4.0% బడాట్  ప్రోగ్రామ్ 100 రోజుల పాటు పటు్బడ్మ అభాయసెం,
అెంచన్న కెంటే తకుకవగా ఉెంటుెంద. మారగద్రశకతాెం మరియు మూల్లయెంకనెం యొకక
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:త్లెంగాణ బడాట్ ముఖాయెంశ్వలు మిశ్రమాన్నా అెందసుతెంద.

జనవరి - 2023 కరెంట్ అఫైర్స్ ర్కబ్రిక్్:

 ఇద 100-రోజుల ఉతితిత అభవృది కారయక్రమెం, ప్రపెంచ
45. CTICన్న స్టిపిెంచడాన్నకి IIT హైద్రాబాద్ భారతదేశ
ప్రమాణలతో ఉతితుతలన్ల న్నరిిెంచడెంలో స్ట్ర్ప్లకు
న్నవికాద్ళెంతో సహకరిసుతెంద; వివరాలన్ల తన్నఖీ చేయెండ్మ
సహాయెం చేయడెం లక్షయెంగా పటు్కుెంద.
 వారతలు: IIT హైద్రాబాద్ తన పరిశోధ్నలు మరియు
 ఇద స్ట్ర్ప్లకు అవసరమైన శిక్షణ, మారగద్రశకతాెం,
విద్వయవేతతలన్ల జ్తీయ భద్రతపై మరిెంత ద్ృష్్
స్టధ్న్నలు మరియు వనరులన్ల అెందెంచడెం ద్వారా
కెంద్రీకరిెంచడాన్నకి భారతదేశ న్నవికాద్ళెంతో వపన్స్
తగగన ఖరుిలతో వేగవెంతమైన ఉతితిత అభవృదిన్న
అెండ్ ఎలకారన్నక్్ సిస్మ్్ ఇెంజినీరిెంగ్ ఎస్ట్బిుష్మెెంట్
అన్లమతిసుతెంద.
(WESEE)తో కల్పసి పన్నచేసిెంద.
 దేశవాయపతెంగా వచిన 325 ద్రఖాసుతల న్లెండ్మ మొతతెం 13
 ఈ సహకారెం సూత్రీకరణకు మరియు ఉమిడ్మ
స్ట్ర్ప్లు ష్కర్స్ల్పస్ట్ చేయబడా్యి.
పరిశోధ్న కారయక్రమాలలో భాగస్టామాయన్నకి ద్వరి
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:T-ఏెంజెల్ & ర్కబ్రిక్్
తీసుతెంద

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

17
47. న్నలగవ పారిశ్రామిక విపువెం కోసెం WEF సెంటర్సకు ఆతిథయెం
ఇవాడాన్నకి హైద్రాబాద్ ఎెంపికైెంద
 వారతలు: అెంతరాాతీయ ఆరిిక వేదక (WEF) ఆరోగయెం
మరియు జీవ శ్వసీెంపై ద్ృష్్ స్టరిెంచే న్నలగవ పారిశ్రామిక
విపువెం (C4IR) కోసెం తన సెంటర్సన్ల స్టిపిెంచడాన్నకి
హైద్రాబాద్న్ల ఎెంచుకుెంద.
ద్వవోస్టలో జరిగన WEF వారిషక సమావేశెంలో త్లెంగాణ
ఫల్పతాలు:
 C4IR త్లెంగాణ సాయెంప్రతిపతిత కల్పగన, ల్లభాపేక్ష లేన్న
సెంసిగా ఉెంటుెంద.
 ఆరోగయెం మరియు జీవ శ్వసీెంపై ద్ృష్్ స్టరిసూత
భారతదేశెంలోన్న : అెంతరాాతీయ ఆరిిక వేదక యొకక
అటువెంటి సెంసి ఇద మాత్ర్మే.
 C4IR త్లెంగాణ న్నలుగు ఖెండాలలో విసతరిెంచ
ఉనా WEF యొకక C4IR నెట్వర్సకలో చేరిన 18వ
 మేక్ ఇన్స ఇెండ్మయా ప్రయతాెం కిెంద్, ఇద చనెతాలోన్న
కెంద్రెం.
పరెంబ్యర్సలోన్న ఇెంటిగ్రల్ కోచ్డ ఫ్యయక్రీలో
 త్లెంగాణ వివిధ్ రెంగాలోు ర్క.21,000 కోటు
ర్కపెందెంచబడ్మెంద మరియు తయారు చేయబడ్మెంద.
పటు్బడులన్ల ఆకరిషెంచెంద.
 మొద్టి వెందే భారత్ ఎక్్ప్రెస్ట న్యయఢిలీు మరియు
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:C4IR సటప్ ఇన్స, సహకారెం
వారణసి మధ్య ఫిబ్రవరి, 2019లో ప్రారెంభెంచబడ్మెంద
మొద్లైనవి.
 2022 బడాట్లో, రాబోయే 3 సెంవత్రాలోు మరో 400
48. త్లెంగాణ రాషరెంలోన్న హైద్రాబాదులోన్న సికిెంద్రాబాద్ రైలేా
వెందేభారత్ రైళున్ల తయారు చేస్టతమన్న ప్రభుతాెం
స్త్షన్స వద్ద సికిెంద్రాబాద్-తిరుపతి వెందే భారత్ ఎక్్ప్రెస్టన్ల
ప్రకటిెంచెంద.
ప్రారెంభెంచన ప్రధాన మెంత్రి
 స్టాతెంత్ర్య అమృత్ మహోత్వ్ 75 వారాలలో, 75
 వారతలు:హైద్రాబాద్లోన్న సికిెంద్రాబాద్ రైలేా స్త్షన్సలో
వెందేభారత్ రైళ్ళు దేశెంలోన్న ప్రతి మూలన్ల కలుపుతాయి.
సికిెంద్రాబాద్-తిరుపతి వెందే భారత్ ఎక్్ప్రెస్టన్ల ప్రధాన
 వెందే భారత్ 2.0 రైళ్ళు ఆపరషనులో మెరుగైన భద్రత
మెంత్రి శ్రీ నరెంద్ర మోదీ జెెండా ఊపి ప్రారెంభెంచారు.
కోసెం కవాచ్డ (ట్రైన్స కొల్పజన్స అవాయిడన్స్ సిస్మ్)న్న కల్పగ
వెందే భారత్ ఎక్్ప్రెస్ట:
ఉన్నాయి.
 ఇద భారతదేశపు తొల్ప సమీ హైస్విడ్ రైలు.
 ఇటీవల్ప అెంశ్వలు: గౌహతి-న్యయ జల్పైగురి మధ్య కొతత
 ఇద గరిష్ెంగా గెంటకు 160 కి.మీ వేగెంతో
మారగెం ప్రారెంభోత్వెంతో, భారతదేశెం దేశవాయపతెంగా
పరుగెతతగలదు
17 మారాగలోు వెందే భారత్ ఎక్్ప్రెస్ట రైళున్ల అమలు
 1128 స్వటిెంగ్ తో 16 కోచ్డలు కలవు
చేసుతెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:వెందే భారత్ లక్షణలు,
త్లెంగాణలో మారగెం
49. RRR పాట 'న్నటు న్నటు' గోలె్న్స గోుబ్్లో విజేతగా న్నల్పచెంద
 వారతలు:RRRలోన్న 'న్నటు న్నటు' పాట 80వ గోలె్న్స
గోుబ్్లో చరిత్ర్ సృష్్ెంచెంద, ఇద ఉతతమ ఒరిజినల్ స్టెంగ్
అవారు్న్ల గెలుచుకునా మొద్టి భారతీయ పాటగా
న్నల్పచెంద.

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

18
  ఈ పాటన్ల MM కీరవాణి సారపరిచారు మరియు
రాహుల్ సిపిుగెంజ్ మరియు కాల భైరవ పాడారు.
 "RRR" కూడా 'ఉతతమ చత్ర్ెం - ఆెంగేుతర' విభాగెంలో
న్నమినేట్ చేయబడ్మెంద మరియు అరాెంటీన్న యొకక
చారిత్రాతిక చత్ర్ెం అరాెంటీన్న, 1985 చేతిలో
ఓడ్మపోయిెంద.
గోలె్న్స గోుబ్ అవారు్లు:
 అవి హాలీవుడ్ ఫ్యరిన్స ప్రెస్ట అస్కసియేషన్స ఇచేి వారిషక
అవారు్లు.
 ఇద ప్రతి జనవరిలో జరుగుతుెంద.
 మొద్టి అవారు్ల ప్రద్రశన 1944 ప్రారెంభెంలో 20వ
సెంచరీ ఫ్యక్్లో అనధికారిక వేడుకతో జరిగెంద.
 ఇద 27 విభాగాలలో ప్రద్రశనలన్ల గురితసుతెంద:
 చలన చత్రాలలో 14 మరియు టెల్పవిజన్సలో 13.
 జనవరి 10, 2023, 80వ గోలె్న్స గోుబ్ అవార్స్్గా
గురితెంచబడ్మెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:గోలె్న్స గోుబ్ అవారు్లు,
భారతదేశెం న్లెండ్మ వచిన పాటలు
50. కస్వఆర్స ప్రతిష్క్తిక సర్స ఛోట్య రామ్ అవారు్-2022న్ల
ప్రద్వనెం చేశ్వరు
 వారతలు:త్లెంగాణ ముఖయమెంత్రికి 2022 సెంవత్రాన్నకి
గాన్ల ప్రతిష్క్తిక సర్స ఛోట్య రామ్ అవారు్ లభెంచెంద.
 పెంజ్బ్కు చెందన భారతీయ రైతు సెంఘెం, కిస్టన్స
సెంయుక్త మోరాి న్నయకులు అవారు్న్ల
అెంద్జేశ్వరు.
సర్స ఛోట్య రామ్:
 అతన్ల రామ్ రిచాిల్ గా జన్నిెంచాడు.
 అతన్ల 1923లో యూన్నయన్నస్ట్ పారీ్ (జమీెంద్వరా లీగ్)
సహ వయవస్టిపకుడు.
 ఇద బ్రిటీష్ ఇెండ్మయాలోన్న పెంజ్బ్ ప్రావిన్స్న్ల
పాల్పెంచన హెందూ జ్ట్లు మరియు ముసిుెం
వయవస్టయద్వరుల యొకక మతపరమైన కూటమి.
 రవన్యయ సెంసకరణలు, మారకటిెంగ్ మరియు పెంటలకు
కనీస ధ్ర కోసెం చోట్య రామ్ అనేక చరయలు
తీసుకున్నాడు.
 స్టాతెంత్ర్యెం రాకముెందే ఈ ప్రాెంతెంలో
వయవస్టయ-పరిశ్రమ బలోపేతెం కోసెం ఆయన
చరయలు తీసుకున్నారు.
TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc
 అతన్ల 'రావు బహదూర్స' బిరుదున్ల పెంద్వడు మరియు
1937లో నైట్హుడ్న్ల పెంద్వడు మరియు దీన్స బెంధు
అన్న పిలువబడా్డు.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:ఛోట్య రామ్ మరియు అవారు్
విజేత గురిెంచ
51. వరెంగల్లోన్న కయూ కాయెంపస్టలో తారలో క-హబ్ ప్రారెంభెం
 వారతలు: క-హబ్ న్నరాిణెం ద్వద్వపు పూరితకావడెంతో
తారలో భవన ప్రారెంభోత్వాన్నకి కాకతీయ వరి్టీ
అధికారులు సనాద్ిమవుతున్నారు.
కాకతీయ విశావిద్వయలయెం (KU) వయవస్టిపకత,
ఇెంకుయబేషన్స మరియు కెరీర్స హబ్లు (K-హబ్):
 రాషీరయ ఉచఛతర్స శిక్ష్య అభయాన్స (ర్కస్ట) న్లెంచ
ర్క.15 కోటు వయయెంతో క-హబ్న్ల ఏరాిటు చేసుతన్నారు.
 క-హబ్ ఏరాిటులో భాగెంగా ఫేజ్-1 కిెంద్ ర్క.6
కోటుతో అతాయధున్నక భవన్నన్నా న్నరిిసుతన్నారు.
 K-Hub అన్న పిలవబడే ఈ ఇెంకుయబేషన్స సెంటర్స
మరియు కెరీర్స హబ్ తారలో ల్లయబ్ల కోసెం పరికరాలన్ల
పెందుతాయి.
 పరిశ్రమలలో ఉపాధి పెందేెందుకు మరియు
పారిశ్రామికవేతతలుగా ప్రోత్హెంచడాన్నకి విద్వయరుిలకు
నైపుణయభవృది కారయక్రమాలన్ల అెందసుతెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:K-Hub మరియు ద్వన్న లక్ష్యయల
గురిెంచ
52. హైద్రాబాద్లో అమెజ్న్స ఎయిర్సన్ల ప్రారెంభెంచన కటీఆర్స
 వారతలు:హైద్రాబాద్లోన్న GMR ఏరో టెకిాక్లో
త్లెంగాణ పరిశ్రమల శ్వఖ మెంత్రి అమెజ్న్స ఇెండ్మయాకు
చెందన అమెజ్న్స ఎయిర్సన్ల ప్రారెంభెంచారు.
భారతదేశెంలో అమెజ్న్స ఎయిర్స:
 ఈ ల్లెంచ్డ హైద్రాబాద్తో డల్పవరీల కోసెం ప్రతేయక ఎయిర్స
నెట్వర్సకన్ల అెందెంచడాన్నకి థర్స్-పారీ్ కాయరియర్సతో
భాగస్టామిగా ఉనా భారతదేశెంలో మొద్టి ఇ-కామర్స్
కెంపనీగా అమెజ్న్స న్నల్పచెంద.
 బెెంగుళూరుకు చెందన కారోగ ఎయిర్సలైన్స కిాక్జెట్తో
అమెజ్న్స భాగస్టామయెం కుదురుికున్న దేశెంలో తన తొల్ప
ఎయిర్స ఫ్రైట్ సరీాసున్ల ప్రారెంభెంచెంద.
 ఇద బోయిెంగ్ 737-800 విమానెం యొకక పూరిత కారోగ
స్టమరాియన్నా ఉపయోగెంచుకోవాలన్న మరియు ముెంబై,
బెెంగళూరు, హైద్రాబాద్ మరియు ఢిలీులలో డల్పవరీలన్ల
న్నరాహెంచాలన్న యోచస్కతెంద.
19
  అమెజ్న్స ఎయిర్స 2016లో USలో మూడు డజన్లకు
పైగా బోయిెంగ్ ఫ్రైటర్స విమాన్నలతో ప్రారెంభెంచబడ్మెంద
మరియు UKలో కూడా కుుపతెంగా పరీక్షెంచబడ్మెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:అమెజ్న్స ఎయిర్స, మొద్లైన
వాటిలో ప్రారెంభెంచబడ్మెంద.
53. అమ్రాబాద్ పులుల సెంరక్షణ కెంద్రెం లో త్లెంగాణ అటవీ శ్వఖ
మరో రెండు సఫ్యరీ పరయటనలన్ల ప్రారెంభెంచన్లెంద 54.
 వారతలు:న్నగర్సకర్కాల్ జిల్లులోన్న అమ్రాబాద్ పులుల
సెంరక్షణ కెంద్రెం లో పరాయవరణ పరాయటకాన్నా
ప్రోత్హెంచే ప్రయతాెంలో అటవీ శ్వఖ తారలో మరో
రెండు సఫ్యరీ పరయటనలన్ల ప్రారెంభెంచన్లెంద.
అమ్రాబాద్ పులుల సెంరక్షణ కెంద్రెం:
 ఇద త్లెంగాణ రాషరెంలోన్న న్నగర్సకర్కాల్ మరియు
నల్గగెండ జిల్లులలో విసతరిెంచ ఉనా భారతదేశెంలోన్న
అతిపద్ద పులుల సెంరక్షణ కెంద్రాలలో ఒకటి.
 ఇద కోర్స ఏరియా పరెంగా రెండవ అతిపద్ద సెంరక్షణ
కెంద్రెం అయితే భారతదేశెంలోన్న 51 పులుల సెంరక్షణ
కెంద్రాలలో మొతతెం వైశ్వలయెం ప్రకారెం ఆరవ అతిపద్ద
పులుల సెంరక్షణ కెంద్రెం.
 1983లో సెంరక్షణ కెంద్రెంగా నోటిఫై చేయబడ్మెంద
మరియు 2014లో త్లుగు రాష్ట్రాల విభజన తరాాత
అమరాబాద్ పులుల సెంరక్షణ కెంద్రెంగా
ప్రకటిెంచబడ్మెంద.
న్నగారుానస్టగర్స-శ్రీశైలెం పులుల సెంరక్షణ కెంద్రెం:
 ఇద నల్గగెండ మరియు మహబ్యబ్నగర్సలో విసతరిెంచ
ఉెంద.
 ఇద దేశెంలోనే అతిపద్ద పులుల సెంరక్షణ కెంద్రెం.
 ఈ పులుల సెంరక్షణ కెంద్రెం మొతతెం వైశ్వలయెం 3,568 55.
చద్రపు కిలోమీటరుు.
 న్నగారుానస్టగర్స-శ్రీశైలెం పులుల అభయారణయెం
1978లో అధికారికెంగా ప్రకటిెంచబడ్మెంద మరియు
1983లో ప్రాజెక్్ టైగర్స ద్వారా గురితెంపు పెందెంద.
 ఈ రిజర్సా 1992లో రాజీవ్ గాెంధీ వనయప్రాణుల
అభయారణయెంగా పేరు మారిబడ్మెంద.
 ఈ పులుల సెంరక్షణ కెంద్రెం ఆకురాలేి నలుమల
అడవులలో ఉెంద.
కవాల్ పులుల సెంరక్షణ కెంద్రెం:
 కవాల్ పులుల సెంరక్షణ కెంద్రెం త్లెంగాణలోన్న ఈశ్వనయ
భాగెంలో (పాత ఆదల్లబాద్ జిల్లు) ఉెంద.
 దీన్నకి ఒకవైపు గోద్వవరి నద, మరోవైపు మహారాషర
సరిహదుదలు ఉన్నాయి.
 భారత ప్రభుతాెం 2012లో పులుల సెంరక్షణ కెంద్రెం గా
ప్రకటిెంచెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:త్లెంగాణలోన్న ప్రధాన పులుల
సెంరక్షణ కెంద్రాలు
గ్రేటర్స హైద్రాబాద్ మున్న్పల్ కార్పిరషన్స(GHMC)
హైద్రాబాద్ వాయపతెంగా 5 వేస్ట్ టు ఎనరీా పాుెంట్లన్ల ఏరాిటు
చేయన్లెంద
 వారతలు:దుెండ్మగల్లో న్నరిిసుతనా 14.50 మెగావాటు వేస్ట్
టు ఎనరీా (WtE) పాుెంట్ మారిి, 2023 న్నటికి
ప్రారెంభెంచబడుతుెంద.
 GHMC ప్రకారెం, 19.5 MW జవహర్సనగర్స
WtE సదుపాయాన్నా 48 MW సౌకరాయన్నకి
విసతరిెంచన్లన్నారు.
 పౌర సెంఘెం బీబీనగర్సలోన్న 11 మెగావాటు పాుెంట్
న్ల పునరుద్ిరిసుతెంద మరియు పాయరానగర్స మరియు
యాచారెంలో ఒకొకకకటి 12 మెగావాటు స్టమరియెం
గల రెండు సౌకరాయలన్ల ఏరాిటు చేసుతెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:హైద్రాబాద్ WtE పాుెంటుు
మరియు వాటి స్టమరియెం
హైద్రాబాద్లోన్న పైగా సమాధులన్ల పునరుద్ిరిెంచడాన్నకి US
న్నధి సహాయెం చేసుతెంద
 వారతలు:స్టెంసృతిక పరిరక్షణ కోసెం US అెంబాసిడర్స్
ఫెండ్ న్నధులతో సెంతోష్ నగర్సలోన్న పైగా సమాధుల
కాెంపుక్్న్న పునరుద్ిరిెంచడాన్నకి సిద్ిెంగా ఉెంద.
పైగా సమాధులు:
 పైగా సమాధులు అసఫ్ జ్హీ శకెం న్నటి కులీన్లల
స్టివరాలు.
 18వ శతాబదెంలో పైగా కుటుెంబాలు, హైద్రాబాదు
రాచరిక రాషరెం యొకక కులీన్లల యొకక అతయెంత
ప్రభావవెంతమైన మరియు శకితవెంతమైన
కుటుెంబాలలో ఒకటి.

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

20
  అవి హైద్రాబాద్లోన్న పిసల్ బెండ శివారులో ఉన్నాయి.
 అవి చాల్ల కిుష్ెంగా చకకబడ్మ ఉెంట్యి మరియు
జ్తచేసిన పాలరాతి ముఖభాగాలలో ఉన్నాయి.
 ఆసఫ్ జ్హీ మరియు రాజ్పుతానీ శైల్ప యొకక రెండు
లక్షణల సమేిళనెంతో మనోహరమైన ఇెండో-ఇస్టుమిక్
శిలికళకు సమాధులు అతుయతతమ ఉద్వహరణలు.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:పైగా సమాధుల శిలికళ
గురిెంచ.
56. టి హబ్ కి అతుయతతమ ఇెంకుయబేటర్స అవారు్
 వారతలు: స్టెంకతిక అెంకుర సెంసి ఇెంకుయబేటర్స T-హబ్
కెంద్ర వాణిజయ మరియు పరిశ్రమల మెంత్రితా శ్వఖ
పరిశ్రమ మరియు అెంతరగత వాణిజయెం (DPIIT)
ప్రోతా్హక విభాగెం యొకక భారతదేశెంలో ఉతతమ
ఇెంకుయబేటర్స అవారు్న్ల కైవసెం చేసుకుెంద.
 త్లెంగాణలో అెంకుర సెంసి పరాయవరణ వృదికి
తోడాిటునెందెంచేెందుకు చేసిన కృష్కి
కటగరీలో విజేతగా న్నల్పచెంద.
 న్యయఢిలీులో జరిగన జ్తీయ అెంకుర సెంసిల అవారు్లు
2022 బహుమతుల ప్రధానోత్వెంలో కెంద్ర వాణిజయెం
మరియు పరిశ్రమల శ్వఖ మెంత్రి పీయూష్ గోయల్ టి-
హబ్ స్వఈఓ ఎెం. శ్రీన్నవాస్ట రావుకు అవారు్న్ల
అెంద్జేశ్వరు.
 ఈ అవారు్ ఆవిషకరణ, వయవస్టిపకత మరియు పరాయవరణ
వయవసి అభవృదికి ద్వన్న సహకారాన్నా గురితసుతెంద.
 గమన్నక: T-Hub యునైటెడ్ స్త్ట్్-ఆధారిత టెకాాలజీ
యాకి్లరటర్స ఆరగనైజేషన్స FalconX భాగస్టామయెంతో
'గోుబల్ ఇమిరషన్స' కారయక్రమెం యొకక రెండవ సెంసిగా
ప్రారెంభెంచనటుు ప్రకటిెంచెంద.
 T-Hub 2.0: T-Hub 2.0, ప్రపెంచెంలోనే అతిపద్ద
ఇనోావేషన్స సెంటర్స జూన్స 2022లో హైద్రాబాద్లో
ప్రారెంభెంచబడ్మెంద
 ఇెంకుయబేషన్స కారయక్రమెం యొకక మొద్టి ద్శ
2015లో IIT హైద్రాబాద్లో ప్రారెంభమైెంద
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:T హబ్ మరియు ద్వన్న
విజయాలు.
57. యూన్నవరి్టీ ఆఫ్ హైద్రాబాద్ (UoH) - ట్ట్ ఇన్స
సి్ట్యయట్ ఆఫ్ ఫెండమెెంటల్ రీసర్సి-హైద్రాబాద్(TIFR-
H) అవగాహన ఒపిెంద్ెం
 వారతలు: UoH మరియు TIFR-H విద్య మరియు
పరిశోధ్నలో విద్వయపరమైన సహకారాన్నా
TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc
కొనస్టగెంచడాన్నకి తమ న్నబద్ితన్ల పునరుద్ిరిసూత
అవగాహన ఒపిెంద్ెం (MOU)పై సెంతకెం చేశ్వయి.
 రెండు సెంసిలు సెంయుకతెంగా ఉపన్నయస్టలు, వర్సకష్కప్
లు, సమావేశ్వలు మరియు సమిన్నర్సలన్ల న్నరాహెంచే
సహకారాన్నా పరిశోధ్న మరియు విద్వయ సలహా కమిటీ
పరయవేక్షసుతెంద.
 అధాయపకుల సభుయలు బహుముఖాెంశ్వల పరిశోధ్నన్న
ప్రోత్హెంచడాన్నకి పరసిర అెంగీకారయోగయమైన నేపథయ
ప్రాెంతాలపై ద్తాపాక్షక సెంసిన్ల స్టిపిెంచడాన్నకి చ్యస్టతరు.
 యూన్నవరి్టీ ఆఫ్ హైద్రాబాద్, పారుమెెంట్ చట్ెం
(1974) ద్వారా స్టిపిెంచబడ్మన సెంట్రల్ యూన్నవరిశటీ,
గచిబౌల్ప హైద్రాబాద్లో ఉనా ఒక ఏకీకృత
విశావిద్వయలయెం.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:హైద్రాబాద్ విశావిద్వయలయెం
యొకక సెంసిలు మరియు చరిత్ర్ రెండ్మెంటి మధ్య సహకార
ఇద రెంగాలు.
58. ఇెండస్ట ఫుడ్ వరతక ప్రద్రశన
 వారతలు: భారతదేశ వరతక ప్రోతా్హక మెండల్ప (TPCI)
'ఇెండస్టఫుడ్' యొకక 6వ ఎడ్మషన్సన్ల 8-10 జనవరి
2023న హైద్రాబాద్ (త్లెంగాణ)లోన్న HITEX
ఎగాబిషన్స సెంటర్సలో న్నరాహెంచెంద.
 ఇెండస్టఫుడ్ అనేద భారతదేశ వయవస్టయెం, ఆహారెం &
పానీయాలు మరియు ద్వన్న అన్లబెంధ్ ఉతితుతలన్ల
ప్రపెంచ కొన్లగోలుద్వరులకు ప్రోత్హెంచడాన్నకి
ఎగుమతి-కెంద్రీకృత ప్రోతా్హక వరతక ప్రద్రశనలు-
మరియు కొన్లగోలుద్వరుల మరియు అమికాపుద్వరుల
సమావేశెం (RBSM).
 ఈ కారయక్రమెం ద్క్షణ భారత ప్రాెంతెంలోన్న స్టిన్నక చనా
మరియు మధ్యసి ఆహార ఉతితితద్వరులకు ప్రపెంచ
కొన్లగోలుద్వరులతో భవిషయత్ వాయపార అవకాశ్వల
గురిెంచ చరిిెంచడాన్నకి అవకాశెం కల్పిసుతెంద.
 TPCI అనేద విదేశ్మ వరతక విధానెంలో నోటిఫై చేయబడ్మన
శిఖరాగ్ర వరతక మరియు పటు్బడుల ప్రోతా్హక సెంసి.
TPCI కూడా భారతదేశెం యొకక వాణిజయ మెంత్రితా శ్వఖ
ద్వారా గురితెంచబడ్మెంద మరియు మద్దతు ఇసుతెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: ఇెండస్ట ఫుడ్ ట్రేడ్ షో 6వ ఎడ్మషన్స
జరిగే ప్రదేశెం.
21
59. త్లెంగాణలో ఐదుగురికి పద్ి అవారు్లు
 వారతలు: ఈ ఏడాద రెండు పద్ిభూషణ్, ముగుగరు పద్ిశ్రీ
అవారు్లతో సహా త్లెంగాణ న్లెంచ ఐదుగురు
ప్రతిష్క్తికమైన పద్ి అవారు్లకు ఎెంపికయాయరు.
 వీరిలో ఆధాయతిిక న్నయకులు చైన్న జీయర్స స్టామి
మరియు ద్వజీగా ప్రసిది చెందన కమలేష్ డ్మ పటేల్లకు
పద్ిభూషణ్ ప్రద్వనెం చేస్టతరు.
 చన జీయర్స స్టామి, అధికారికెంగా శ్రీ త్రిద్ెండ్మ
శ్రీమన్నారాయణ రామాన్లజ చనా జీయర్స స్టామి అన్న
పిలుస్టతరు, శ్రీ వైషణవ మతెంపై ఆధాయతిిక ప్రసెంగాలకు
 ఫ్రాన్ల్లో అకో్బర్స 6, 1933న ఒటో్మన్స స్టమ్రాజయెం
ప్రసిది చెంద్వరు మరియు సమానతా విగ్రహ ర్కపకరత.
యొకక స్టమ్రాజయ యువరాణి ప్రిన్స్ ఆజెం జ్ మరియు
 హార్స్ఫుల్నెస్ట ఉద్యమ న్నయకుడు కమలేష్ డ్మ పటేల్ యువరాణి దుర్రు షెహాార్సలకు జన్నిెంచన ముఖరెం జ్
2,500 పైగా పాఠశ్వలలు, విశావిద్వయలయాలు మరియు మీర్స ఉస్టిన్స అలీ ఖాన్స మరణిెంచన తరాాత ఏప్రిల్ 6,
కళాశ్వలలోు విద్వయరుిలు మరియు అధాయపకులకు 1967న ఎన్నమిద్వ అసఫ్ జ్గా ఫిబ్రవరి 1967లో
అెందెంచే విలువ-ఆధారిత స్వాయ-అభవృది పట్్భషేకెం చేయబడా్డు.
కారయక్రమాలకు ప్రసిది చెంద్వరు.
 గమన్నక: రాజ్యెంగెం (ఇరవై ఆరవ సవరణ) చట్ెం,
 హార్స్ఫుల్నెస్ట సెంసిలు 130 దేశ్వలలో ఉచత ధాయన
1971 - ప్రైవేట్ పరు్లన్ల రదుద చేసిెంద.
శిక్షణన్ల అెందసుతన్నాయి.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:ముకర్రెం జహ్ బహదూర్స.
 పద్ిశ్రీ అవారు్ గ్రహీతలు:
డ్మసెంబర్స - 2022 కరెంట్ అఫైర్స్
స.నెెం. పేరు వరగెం
1 M. విజయ్ గుపాత సైన్స్ & ఇెంజనీరిెంగ్ 61. తాెండ్యరు కెంద పప్పుకి GI ట్యగ్
2 హన్లమెంత రావు మెందు  వారతలు: త్లెంగాణలోన్న ప్రసిద్ి తాెండ్యరు కెంద పప్పుకు
పసుపులేటి భౌగోళిక సూచక (GI) ట్యగ్ వచిెంద.
3 బి రామకృష్కణ రడ్మ్ స్టహతయెం మరియు  GI ద్రఖాసుతన్ల యల్లల్ రైతుల ఉతితితద్వరుల
విద్య కెంపనీ ల్పమిటెడ్ ద్వఖలు చేసిెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:త్లెంగాణ న్లెంచ పద్ి అవారు్  GI నమోదు ప్రక్రయన్ల ప్రొఫెసర్స జయశెంకర్స
గ్రహీతలు. త్లెంగాణ రాషర వయవస్టయ విశావిద్వయలయెం
60. ముక్రెం జ్ 89వ ఏట మరణిెంచారు సులభతరెం చేసిెంద.
 వారతలు: హైద్రాబాద్కు చెందన ఎన్నమిద్వ న్నజ్ెం  తాెండ్యర్స కెంద పప్పు అనేద కెంద పప్పు యొకక స్టిన్నక
ముకర్రెం జ్ బహదూర్స టరీకలోన్న ఇస్టతెంబుల్లో రకెం, ఇద ప్రధానెంగా తాెండ్యరు మరియు
మరణిెంచాడు. త్లెంగాణలోన్న సమీప ప్రాెంతెంలోన్న వరాషధార
 అతన్ల హైద్రాబాద్ చవరి న్నజ్ెం మీర్స ఉస్టిన్స అలీ ప్రాెంతెంలో పరుగుతుెంద.
ఖాన్స బహదూర్స వారసుడు మరియు మనవడు,
టరీకలో న్నవసిసుతన్నాడు.

 తాెండ్యరు ప్రాెంతెంలో ప్రతేయకెంగా అట్పులెతగట్ మటి్

ఖన్నజ న్నక్షేపాలతో పాటు భారీ సునాపురాయి న్నక్షేపాలు
ఉనా స్టరవెంతమైన లోతైన నలు నేల తాెండ్యరు ఎర్ర

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

22
 పప్పు యొకక న్నరిదష్ న్నణయత లక్షణలకు కారణమన్న ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: త్లెంగాణ యొకక GI ట్యగ్
చపివచుి. ఉతితుతలు.
 ఇెందులో ద్వద్వపు 22-24% ప్రోటీన్స ఉెంటుెంద, ఇద 62. చేనేత కారిికుల శ్వరీరక కష్క్లకు త్లెంగాణ
తృణధాన్నయలలో ఉెండే ప్రోటీన్స కెంటెెంట్ కెంటే ద్వద్వపు పారిశ్రామికవేతతల పరిష్కకరెం
మూడు రటుు ఎకుకవ.  వారతలు: 45 కిలోల వార్సి ద్వరాలన్ల అతన్న/ఆమెతో
 ఇప్పుడు GI ట్యగ్ మరియు రిజిస్తరషన్సతో, తాెండ్యరులోన్న ఎతాతల్ప్న సెంప్రద్వయ కారిికుడు చేతితో చేస్త పన్లలన్ల
వయకితగత రైతులు మరియు పప్పు మిలుు యజమాన్లలు భరీత చేయడాన్నకి నలభై రెండేళు మోడ శివకుమార్స
తమన్ల తాము అధీకృత విన్నయోగద్వరులుగా నమోదు స్టెంప్రద్వయ జ్కార్స్ ఆధారిత మగాగన్నకి సులభెంగా
చేసుకోవాల్ప మరియు ట్యగ్ న్నణయతకు న్నశియమైన తకుకవ భాగాలతో రోజుకు వేల స్టరుు అమరిగల
చహాెంగా ఉనాెందున మెరుగైన ధ్రలన్ల పెంద్డాన్నకి యెంత్రాన్నా అభవృది చేశ్వడు.
తాెండ్యరు ఎర్ర కెందులన్ల GI ట్యగ్తో బ్రెండ్మెంగ్
చేయడెం ప్రారెంభెంచాల్ప.
 తాెండ్యరు GI రిజిస్తరషన్సతో త్లెంగాణ 16వ GI
ఉతితితన్న నమోదు చేసుకుెంద.
 TS యొకక ఇతర GI ట్యగ్లు

దేన్నకి
క్ర సెం ట్యగ్ పేరు
సెంబెంధిెంచనద
1 పోచెంపల్పు ఇకత్ హసతకళ
పోచెంపల్పు
2 హసతకళ  అెంతరాాతీయ వికల్లెంగుల దనోత్వెం సెంద్రభెంగా
ఇకత్(లోగో)
న్నరిల్ బొమిలు ఏరాిటు చేసిన త్లెంగాణ సహాయ స్టెంకతికత
3 హసతకళ ప్రద్రశనలలో శివకుమార్స ర్కపెందెంచన 'మోధా
మరియు హసత కళలు
కరీెంనగర్సకు చెందన పడల్-ఆపరటెడ్ మెష్న్స ఫర్స హాయెండ్యుమ్్'కు రాషర
4 హసతకళ
సిలార్స ఫిల్పగ్రీ ప్రభుతా ఉతతమ ఆవిషకరణ అవారు్ లభెంచెంద.
5 న్నరిల్ ఫరిాచర్స హసతకళ  హైద్రాబాద్లోన్న T-hub లో సెంక్షేమ & స్వన్నయర్స
6 న్నరిల్ పయిెంటిెంగ్్ హసతకళ సిటిజన్స్ శ్వఖ, మహళా & శిశు అభవృది శ్వఖ
7 గద్వాల్ చీరలు హసతకళ సహకారెంతో త్లెంగాణ రాషర ఆవిషకరణ కెంద్రెం ఈ
చరియాల్ ప్రద్రశనన్ల న్నరాహెంచెంద.
8 హసతకళ
పయిెంటిెంగ్్  అెంతరాాతీయ వికల్లెంగుల దనోత్వాన్నా ప్రతి
9 పెంబరిత మెటల్ క్రాఫ్్ హసతకళ
సెంవత్రెం డ్మసెంబర్స 2023లో జరుపుకుెంట్రు.
10 సిదదపేట గొలుబామ హసతకళ
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: అెంతరాాతీయ వికల్లెంగుల
న్నరాయణపేట చేనేత
11 హసతకళ దనోత్వెం
చీరలు
63. ముకిత ఘాట్
బనగానపలెు
12 వయవస్టయెం  వారతలు: హైద్రాబాదులో ఇప్పుడు హెందువులు, క్రైసతవులు
మామిడ్మకాయలు
13 ఆదల్లబాద్ డోక్రా హసతకళ మరియు ముసిుెంలు అనే తేడా లేకుెండా మొద్టి
14 వరెంగల్ దుర్రీస్ట హసతకళ అెంతయక్రయల సముద్వయెం ఉెంద.
ఆహార  LB నగర్సలోన్న ఫతుల్లుగూడలో 6.5 ఎకరాలోు
15 హైద్రాబాద్ హలీమ్
పద్వరాిలు అభవృది చేసిన ఈ కాెంపుక్్న్ల పురపాలక సెంసి
16 తాెండ్యరు కెంద పప్పు వయవస్టయెం పరిపాలన్న మెంత్రి కెటి రామారావు మెంగళవారెం

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

23
 ప్రారెంభెంచారు. ఇకకడ జరిగే అెంతయక్రయలన్ల ఆన్స
లైన్సలో కూడా చ్యడవచుి.
 హైద్రాబాద్ మెట్రోపాల్పటన్స డవలప్మెెంట్ అథారిటీ
(HMDA)చే అభవృది చేయబడ్మన ముకిత ఘాట్ అనేద
హెందూ మతెం, ఇస్టుెం మరియు క్రైసతవ మతెం అనే
మూడు మతాలకు చెందన విన్నయోగద్వరులకు మూడు
ప్రతేయక విభాగాలలో స్తవలెందెంచే సౌకరాయలతో కూడ్మన
అెంతయక్రయల సముద్వయెం.
 ముగుగరి మృతదేహాలన్ల ఒక సిలెంలో వివిధ్ లోతులోు
పాతిపటే్ెందుకు వీలుగా పరలతో శిశ్వన వాటికన్ల
న్నరిిెంచడెం ఇదే తొల్పస్టరి.
 ఇద సిలెం కొరత, రెండు సెంఘాలు ఎదుర్పకెంటునా
సమసయన్ల పరిషకరిెంచడెం కోసెం చేయబడ్మెంద.
 అెందుబాటులో ఉనా మొతతెం ప్రాెంతెంలో హెందువులకు
2.5 ఎకరాలు, ముసిుెంలకు 2 ఎకరాలు, క్రైసతవులకు 2
ఎకరాలు కట్యిెంచారు.
 HMDA ప్రకారెం, 'పరాయవరణ అన్లకూలమైన' హెందూ
శిశ్వనవాటికలో విదుయత్ అవసరాలన్ల తీరిడాన్నకి రెండు
విదుయత్ ఫరాసులు మరియు 140kW సౌర విదుయత్
పాుెంట్ ఉన్నాయి. మరణనెంతర కరిలు
న్నరాహెంచడాన్నకి ప్రతేయక ప్రాెంతెం కూడా ఉెంద.
 ముసిుెం మరియు క్రైసతవుల శిశ్వన వాటికలో ద్వద్వపు 550
మృతదేహాలన్ల ఉెంచవచుి. ప్రారిన్న మెందరాలు,
గడ్ెంగులు, ఆఫీస్ట గదులు మరియు రస్ట్ర్కమ్ బాుక్లు,
శ్రవణ వాహన్నలు మరియు పారికెంగ్ సిల్లలు కూడా
ఉన్నాయి.
 LPG ఆధారిత జెంతువుల శిశ్వనవాటిక:
ఫ్యతులుగూడలోన్న GHMC జెంతు సెంరక్షణ కెంద్రెంలో
శ్వస్వీయ పద్ితిలో అెంతయక్రయలు న్నరాహెంచేెందుకు
న్యతనెంగా న్నరిిెంచన ప్రపెంచ స్టియి జెంతు
శిశ్వనవాటికన్ల మెంత్రి ప్రారెంభెంచారు.
 కాలుషయ న్నయెంత్ర్ణ మెండల్ప (PCB) న్నబెంధ్నల
ప్రకారెం న్నరిిెంచన శిశ్వనవాటికలో ఉద్వగరాలు శూనయెం.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:ముకిత ఘాట్ మరియు
శిశ్వనవాటిక.
64. త్లెంగాణ కొతత డీజీపీ న్నయామకెం
 వారతలు: ఎెం మహేెంద్ర్స రడ్మ్ పద్వీ విరమణ చేయడెంతో
త్లెంగాణ కొతత డీజీపీగా స్వన్నయర్స ఐపీఎస్ట అధికారి
అెంజనీ కుమార్స బాధ్యతలు స్వాకరిెంచారు.
TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc
 1990 బాయచ్డకు చెందన ఐపీఎస్ట అధికారి అెంజనీ
కుమార్స, రాషరెంలో ప్రఖాయత నక్ల్ వయతిరక ద్ళెం,
హైద్రాబాద్ పోలీస్ట కమిషనర్స, డీజీ-ఏస్వబీ, అద్నపు
డీజీపీ (ల్ల అెండ్ ఆర్ర్స) మరియు గ్రేహెండ్్ చీఫ్తో సహా
అనేక ముఖయమైన పద్వులన్ల న్నరాహెంచారు.
 గ్రేహెండ్్ అనేద ఆెంధ్రప్రదేశ్ మరియు త్లెంగాణ
పోలీసు శ్వఖలకు చెందన పోలీసు ప్రతేయక ద్ళాల విభాగెం.
 గ్రేహెండ్్ నక్లైట్ మరియు మావోయిస్ట్
టెర్రరిసు్లకు వయతిరకెంగా తిరుగుబాటు న్నరోధ్క
ఆపరషనులో ప్రతేయకత కల్పగ ఉెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: అెంజనీ కుమార్స
65. బనీ్ల్లల్పేట మర్పక అవారు్న్ల గెలుచుకుెంద
 వారతలు: సికిెంద్రాబాద్లోన్న బనీ్ల్లల్పేట్ మెటు బావి
మరియు ఆవరణ పునరుద్ిరణ ప్రాజెక్్ దుబాయ్లో
ప్రతిష్క్తికమైన బిగ్ 5 న్నరాిణ ప్రభావ అవారు్న్ల
అెందుకుెంద.
 గత న్నలుగు ద్శ్వబాదలుగా డెంప్యార్స్గా మారిన
పదహేడవ శతాబదపు మెటు బావి, 2,000 టన్లాల చతతన్ల
తొలగెంచ, ఆ సిలెంలో న్నవసిెంచే కుటుెంబాలన్ల
తరల్పెంచన తరాాత వల్పకి తీయబడ్మెంద. గత
సెంవత్రెంలో, ఇద ద్వన్న అసలు వైభవాన్నకి
పునరుద్ిరిెంచబడ్మెంద.
 ఈ ప్రాజెక్్ న్నరాిణ సెంసి క్షేత్ర్ కన్లె్ెంట్్ చేత
న్నరాహెంచబడ్మెంద మరియు గెండ్మపేట్ వలేఫర్స సొసైటీ
మరియు త్లెంగాణ పురపాలక సెంసి మరియు
పట్ణభవృది సెంసి (MAUD) శ్వఖ మద్దతుతో ద
రయిన్స వాటర్స ప్రాజెక్్ ద్వారా అమలు చేయబడ్మెంద.
 UAE యొకక ఇెంధ్న మరియు మౌల్పక సదుపాయాల
మెంత్రితా శ్వఖ ద్వారా బిగ్ 5 న్నరాిణ ప్రభావ అవారు్లు
న్నరాిణ పరిశ్రమలో సిిరమైన అభవృది మరియు స్టెంకతిక
మరియు డ్మజిటల్ విజయాలన్ల గురితెంచాయి.
 దుబాయ్ అెంతరాాతీయ వరతక కెంద్రెంలో జరిగన
కారయక్రమెంలో విజేతలన్ల ప్రకటిెంచారు.
24
  ఇద M/s క్షేత్ర్ కన్లె్ెంట్్ మరియు ద రయిన్స వాటర్స
ప్రాజెక్్ యొకక ఉమిడ్మ ప్రాజెకు్న్ల వారి కారయక్రమాన్నకి
"బనీ్ల్లల్పేట్ వద్ద వరషపు నీటి స్తకరణ యొకక
స్టెంప్రద్వయిక జ్ానెం యొకక సిిరమైన పునరుజీావనెం"
కోసెం అవారు్న్ల అెందుకుెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:బనీ్ల్లల్పేట మెటుబావి.
66. శ్రీజ ఆకుల, న్నఖత్ జరీన్సలకు అరుాన అవారు్లు
 వారతలు: టేబుల్ టెన్నాస్టలో ప్రతిభ కనబరిచన
త్లెంగాణకు చెందన ఆకుల శ్రీజ, మహళల బాకి్ెంగ్లో
వరుస విజయాలు నమోదు చేసి దేశ్వన్నకి గురితెంపు త్చిన
న్నఖత్ జరీన్సలకు అరుాన అవారు్ లభెంచెంద.
 అరుాన అవారు్, అధికారికెంగా క్రీడలు మరియు ఆటలలో
అతుయతతమ ప్రద్రశనకు అరుాన అవారు్లు అన్న పిలుస్టతరు,
ఇద భారతదేశెం యొకక రెండవ అతుయనాత క్రీడా గౌరవెం,
మేజర్స ధాయన్స చెంద్ ఖేల్ రతా అవారు్.
 న్నఖత్ జరీన్స సాసిలెం న్నజ్మాబాద్.
 ఆకుల శ్రీజ సాసిలెం హైద్రాబాద్.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:అరుాన అవారు్, న్నఖత్ జరీన్స
మరియు ఆకుల శ్రీజ.
67. న్నగోబా ఆలయెం మరియు జ్తర
 వారతలు: ఆదల్లబాద్ జిల్లు ఇెంద్రవల్పు మెండలెం కస్టుపూర్స
లో ఆదవాస్వ గోెండు గరిజన్లల వారిషక బ్రహాిెండమైన
న్నగోబా జ్తర అెంగరెంగ వైభవెంగా ప్రారెంభమైెంద.
 మేస్టరెం వెంశ్వన్నకి చెందన గోెండులు జ్తరన్ల
ఆచరిస్టతరు.
 న్నగోబా ఆలయెం ఇటీవల పునరిారాిణెం జరిగెంద.
 న్నరాిణెం మరియు విగ్రహ ప్రతిష్క్పన కూడా డ్మసెంబర్స
2022లో ముగసిెంద.
 ఆెంధ్రప్రదేశ్లోన్న కర్కాలు జిల్లులోన్న ఆళుగడ్లో శిలుిలు
తయారు చేసిన కొతత ఆలయ రాతి సతెంభాలు, 15వ
శతాబదెంలో గోెండు రాజులు పరిపాల్పెంచనటుు భావిసుతనా
గోెండాాన్న రాజయెం యొకక చహాెం కాకుెండా వారి
సెంసృతి మరియు సెంప్రద్వయాన్నా వరిణస్టతయి.
TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc
 ఆలయ శిల్పి తల్లరి రమేష్ ప్రకారెం, పునరుద్ిరిెంచబడ్మన
న్నగోబా ఆలయాన్నా శ్రీకృషణదేవరాయల పాలనలో
న్నరిిెంచన అనేక దేవాలయాల న్నరాిణెంలో
ఉపయోగెంచన ప్రతేయకమైన ఎర్రరాయి లేద్వ 'తలమెంచ
పటాెం రాయి'తో న్నరిిెంచారు.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:న్నగోబా జ్తర, మేస్టరెం
వెంశెం మరియు న్నగోబా ఆలయెం.
68. మద్రస్ట- ఇ -అల్పయా 150 సెంవత్రాలు
 వారతలు: స్టాతెంతాయాన్నకి పూరాెం ప్రసుతతెం అల్పయా
ప్రభుతా పాఠశ్వలగా పిలవబడే సెంసి 150 ఏళ్ళు పూరిత
చేసుకునా వేడుకలు హైద్రాబాద్లో జరిగాయి.
 మద్రా్- ఇ -అల్పయా యొకక పూరా విద్వయరుిలు ఈ
పాఠశ్వల యొకక 150 సెంవత్రాల వేడుకలన్ల
న్నరాహెంచారు, ఇద హైద్రాబాద్లోన్న పురాతన
పాఠశ్వలలలో ఒకటి మరియు 1872లో స్టల్లర్స జెంగ్ I
చేత రాజకుటుెంబెంలోన్న పిలుల కోసెం స్టిపిెంచబడ్మెంద.
 మద్రా్-ఇ-అల్పయా మొద్ట కిెంగ్ కోఠి ప్రాెంతెంలోన్న
బ్రిటిష్ వాయపారవేతత హోరస్ట రెంబోల్్ భవనెంలో ఉెంద.
 ఇద తరువాత అసద్ బాగ్, ప్రసుతత న్నజ్ెం
కళాశ్వలలోన్న ఒక భాగాన్నకి మారిబడ్మెంద.
 1949లో, మద్రా్-ఇ-అల్పయా ప్రసుతత
ప్రాెంగణన్నకి మారిబడ్మెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:మద్రస్ట-ఇ-అల్పయా
25
69. వరాల ఆనెంద్ కెంద్ర స్టహతయ అకాడమీ అవారు్కు 71. త్లెంగాణలో ప్రస్టద్ పథకెం
ఎెంపికయాయరు  వారతలు: భారత రాషరపతి శ్రీమతి. ద్రౌపద మురుి భద్రాద్రి
 వారతలు: రిటైర్స్ లైబ్రేరియన్స మరియు మాజీ సన్న్ర్స బోరు్ కొతతగూడెంలోన్న శ్రీ స్వతా రామచెంద్ర స్టామివారి
సభుయడు వరాల ఆనెంద్ కెంద్ర స్టహతయ అకాడమీ అవారు్ దేవస్టినెం, భద్రాచలెం వద్ద 'భద్రాచలెం ఆలయాల
2022కి ఎెంపికయాయరు. సముద్వయెంలో తీరియాత్ర్ సౌకరాయల అభవృది'
 గుల్లార్స రాసిన ‘ఆకుపచి కవితలు’న్ల హెందీ న్లెంచ పథకాన్నకి శెంకుస్టిపన చేశ్వరు.
త్లుగులోకి అన్లవదెంచనెందుకు ఎెంపికయాయరు.  రాషరెంలోన్న ములుగులో రుద్రేశార (రామపి) ఆలయెం
 ఈ అవారు్లో ర్క.లక్ష నగదు, జ్ాపిక ఉెంటుెంద. వద్ద యునెస్కక ప్రపెంచ వారసతా ప్రదేశెం యొకక
 వరాల ఆనెంద్ ఇెంగీుషు మరియు త్లుగులో అనేక పుణయక్షేత్రాల అభవృది మరియు వారసతా మౌల్పక
పుసతకాలు రాశ్వరు. అతన్ల అనేక ష్కర్స్ ఫిల్ిలు మరియు సదుపాయాల అభవృది' అనే మరో ప్రాజెకు్కు ఆమె
డాకుయమెెంటరీలకు కూడా ద్రశకతాెం వహెంచాడు. శెంకుస్టిపన చేశ్వరు.
2007 న్లెంచ 2009 వరకు నెంద అవారు్ల కమిటీ  ఈ రెండు ప్రాజెకు్లు భారత ప్రభుతా పరాయటక మెంత్రితా
సభుయడ్మగా ఉన్నారు. శ్వఖ యొకక PRASHAD (తీరియాత్ర్ పునరుజీావనెం
 అతన్ల కరీెంనగర్సకు చెందనవాడు. మరియు ఆధాయతిిక వారసతా అభవృది కారయక్రమెం)
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:ప్రాజెక్్ ప్రదేశెం మరియు పథకెం క్రెంద్ ఆమోదెంచబడా్యి.
స్టమరియెం  భద్రాచలెంలోన్న శ్రీ స్వతా రామచెంద్ర స్టామివారి
70. సాచఛ సరాక్షణ్ గ్రామీణ్ 2023లో సిరిసిలు మొద్టి స్టినెంలో దేవస్టినెంలోన్న ఆలయెం 350 సెంవత్రాలకు పైగా
న్నల్పచెంద పురాతనమైనద మరియు రామాయణ ఇతిహాస్టలతో
 వారతలు: సాచఛ సరాక్షణ్ గ్రామీణ-2023 కిెంద్ డ్మసెంబర్స ద్గగరి సెంబెంధ్ెం కల్పగ ఉెంద.
లో 4 స్ట్ర్స రాయెంకిెంగ్ విభాగెంలో రాజనా-సిరిసిలు జిల్లు ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:ప్రస్టద్ పథకెం మరియు
ప్రథమ స్టినెంలో న్నల్పచెంద. త్లెంగాణలోన్న సెంబెంధిత దేవాలయాలు.
 నవెంబర్సలోన్య జిల్లు మొద్టి రాయెంక్ స్టధిెంచెంద. 72. ఓయూకు గ్రీన్స మైల్్ అవారు్
 కాగా, కరీెంనగర్స, పద్దపల్పు జిల్లులు రెండు, మూడు  వారతలు: ఉస్టిన్నయా యూన్నవరిశటీ (OU)కి
స్టిన్నలోు న్నల్పచాయి. హైద్రాబాద్ మెట్రో రైల్ ద్వారా గ్రీన్స మైల్్ ఛాెంపియన్స
సాచఛ సరాక్షణ్ గ్రామీణ్: అవారు్ లభెంచెంద.
 సాచఛ సరాక్షణ్ అనేద గ్రామీణ మరియు పట్ణ ప్రాెంతాల  ఓయూ సెంటర్స ఫర్స బయోడైవరి్టీ అెండ్ కనారాషన్స
వారి పరిశుభ్రత స్టియిలన్ల అెంచన్న వేయడాన్నకి స్డీస్ట డైరక్ర్స ప్రొఫెసర్స సి శ్రీన్నవాసులు యూన్నవరి్టీ
మరియు సాచఛత మిషన్స కారయక్రమాలన్ల సకాలెంలో తరపున ఎల్ అెండ్ టీ మెట్రో రైల్ చీఫ్ స్టరటజీ ఆఫీసర్స
మరియు విన్యతా పద్ితిలో చురుకుగా అమలు మురళీ వరద్రాజన్స చేతుల మీదుగా అవారు్న్ల
చేయడాన్నకి భారత ప్రభుతాెం చేపటి్న రాయెంకిెంగ్ పద్దతి. అెందుకున్నారు.
సాచఛ సరాక్షణ్ ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:గ్రీన్స మైల్్ ఛాెంపియన్స అవారు్
 కెంద్ర గృహన్నరాిణెం మరియు పట్ణ వయవహారాల 73. పీస్వ రథ్ CSI అధ్యక్షుడ్మగా న్నయమితులయాయరు
మెంత్రితా శ్వఖ 2016 న్లెండ్మ న్నరాహెంచబడుతోెంద, ఇద  వారతలు: హైద్రాబాద్కు చెందన స్వన్నయర్స కారి్యాలజిస్ట్
ప్రపెంచెంలోనే అతిపద్ద పట్ణ పారిశుధ్యెం మరియు డాక్ర్స పిసి రథ్ 2023-24 సెంవత్రాన్నకి
పరిశుభ్రత సరా. కారి్యోల్లజికల్ సొసైటీ ఆఫ్ ఇెండ్మయా (CSI)
 ఇద సాచఛ భారత్ మిషన్స (అరబన్స) పరిధిలో అధ్యక్షుడ్మగా చనెతాలో జరిగన వారిషక సమావేశెంలో
న్నరాహెంచబడుతుెంద. అధికారికెంగా ఎన్నాకయాయరు.
 ఏట్ సరా న్నరాహస్టతరు.  డాక్ర్స పిసి రత్ ప్రసుతతెం స్వన్నయర్స కన్లె్ెంట్
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:త్లెంగాణకు సాచఛ సరాక్షణ్ కారి్యాలజిస్ట్ మరియు జూబీుహల్్లోన్న అపోలో
అవారు్లు. హాసిిటల్్లో కారి్యాలజీ విభాగాన్నకి అధిపతి.

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

26
  డాక్ర్స రాత్ సెంకిుష్ కరోనరీ యాెంజియోపాుస్వ్ మరియు  కోల్కతాలోన్న స్టల్్ లేక్లోన్న CII-సిటీ సెంటర్సలో
స్ెంటిెంగ్, రోబోటిక్ యాెంజియోపాుస్వ్ మరియు ABTO, 5వ అెంతరాాతీయ బౌద్ి వరతక కెంద్రెం
పరుకయటేన్నయస్ట వాల్ా చకితా్ విధాన్నలు వెంటి అనేక (IBTM) మరియు బౌద్ి సర్కకయట్లపై 2వ
పరుకయటేన్నయస్ట కారి్యాక్ చకిత్లకు మారగద్రశకతాెం అెంతరాాతీయ సమావేశ్వన్నా సెంయుకతెంగా
వహెంచారు. న్నరాహెంచారు.
 కారి్యోల్లజికల్ సొసైటీ ఆఫ్ ఇెండ్మయా తన 75వ  బెంగాుదేశ్ భూట్న్స ఇెండ్మయా నేపాల్ (BBIN) దేశ్వల
సెంవత్ర వేడుకలన్ల డ్మసెంబర్స 2023లో కోల్కతాలో పరాయటక మిత్ర్ అవారు్ 2022న్న ప్రారెంభ సషన్స లో
జరుపుకోన్లెంద మరియు పాుటినెం జూబీు వేడుకల కోసెం కొరియా-ఇెండ్మయా స్తాహపూరాక సమితి చైరిన్స,
శ్వస్వీయ కారయక్రమాన్నా ర్కపెందెంచడెంలో డాక్ర్స పిసి సక్రటరీ జనరల్ (వయవస్టిపకుడు), ABTO కౌలేష్
రథ్ కీలక పాత్ర్ పోష్స్టతరు. కుమార్స భక్షు ధ్మి దీప న్లెండ్మ బుద్దవనెం ప్రాజెక్్ ప్రతేయక
 CSI అనేద భారతదేశెంలోన్న కారి్యాలజిసు్ల జ్తీయ అధికారి మలేుపల్పు లక్ష్మయయ అెందుకున్నారు.
సెంసి మరియు విదేశ్వలలో సిిరపడ్మన వారు. ఇద 5,000  బుద్ివనెం - బౌద్ి నేపధ్య పార్సక అనేద రాషరెంలోన్న
కెంటే ఎకుకవ మెంద సభుయలన్ల కల్పగ ఉెంద మరియు పరాయటక రెంగాన్నా అభవృది చేయాలనే ఉదేదశయెంతో
సొసైటీకి మొద్టి అధ్యక్షుడ్మగా పన్నచేసిన భారతరతా త్లెంగాణ ప్రభుతాెం న్నగారుానస్టగర్సలోన్న కృష్కణ నద
డాక్ర్స విధాన్స శెంకర్స రాయ్ ఆధ్ారయెంలో 1948లో ఉతతర ఒడు్న చేపటి్న ప్రతిష్క్తిక ప్రాజెక్్.
స్టిపిెంచబడ్మెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:PC రాత్ మరియు
కారి్యోల్లజికల్ సొసైటీ ఆఫ్ ఇెండ్మయా
74. త్లెంగాణ స్ట్రప్
్ కు ఎర్సతష్కట్ ప్రైజ్
 వారతలు: త్లెంగాణ అెంకుర సెంసి ఖేతీ చనాకారు రైతుల
కోసెం ర్కపెందెంచన గ్రీన్సహస్ట-ఇన్స-ఎ-బాక్్
సిిరమైన పరిష్కకరెం 1 మిల్పయన్స పౌెండు ఎర్సతష్కట్
బహుమతిన్న గెలుచుకుెంద. ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:బుద్ివనెం
 ఈ బహుమతిన్న బ్రిటన్స యువరాజు విల్పయెం స్టిపిెంచారు 76. త్లెంగాణ - కాయిన్సబేస్ట ఒపిెంద్ెం
మరియు దీన్నన్న 'ఎకో ఆస్టకర్స్' అన్న పిలుస్టతరు.  వారతలు: రాషరెంలో బలమైన వబ్ 3.0 కమూయన్నటీన్న
 ప్రపెంచవాయపతెంగా వెంద్ల్లద ద్రఖాసుతల న్లెండ్మ ప్రకృతి సెంయుకతెంగా న్నరిిెంచేెందుకు త్లెంగాణ ప్రభుతాెం
పరిరక్షణ మరియు పునరుజీావనెం విభాగెంలో ఖేతీ Coinbase Inc.తో ఒపిెంద్ెం కుదురుికుెంద.
బహుమతిన్న గెలుచుకుెంద.  కాయిన్సబేస్ట త్లెంగాణకు చెందన వబ్ 3.0
 స్టిన్నక చనాకారు రైతుల కోసెం మారగద్రశక పరిష్కకరెం వయవస్టిపకులకు కెపాసిటీ-బిల్ప్ెంగ్ సషన్సలు, మెెంటర్సష్ప్
ఖరుిలన్ల తగగెంచడాన్నకి, దగుబడ్మన్న పెంచడాన్నకి ప్రోగ్రామ్లు మరియు త్లెంగాణ ఆవిషకరణ పరాయవరణెం
మరియు వాతావరణ మారుిల ముెందు వరుసలో ఉనా భాగస్టాముల సహాయెంతో న్నరాహసుతనా ప్రోమోటిెంగ్
ప్రాెంతెంలో జీవనోపాధిన్న రక్షెంచడాన్నకి కారయక్రమాల ద్వారా మద్దతున్నసుతెంద.
ర్కపెందెంచబడ్మెంద.  ఇద విజ్ానపరమైన సహకారాన్నా కూడా అెందసుతెంద
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:ఖేతీ మరియు ఎర్సతష్కట్ ప్రైజ్. మరియు ప్రభుతాెం అమలు చేస్త వబ్ 3.0 సెంబెంధిత
75. బుద్ివనెం అెంతరాాతీయ పరాయటక అవారు్ కారయక్రమాలకు స్టెంకతిక సలహాద్వరుగా
 వారతలు: త్లెంగాణ ప్రభుతాెం అభవృది చేసిన విశిష్ బౌద్ి వయవహరిసుతెంద. Coinbase Inc. వబ్ 3.0 రగుయలేటరీ
వారసతా నేపధ్య పారుక అయిన బుద్ివనెం 5వ బౌద్ి శ్వెండ్బాక్్న్ల అభవృది చేయడెంలో సహాయెం
పరాయటక న్నరాాహకుల సెంసి (ABTO), అెంతరాాతీయ చేయడాన్నకి రాషర ప్రభుతాెంతో కల్పసి పన్న చేసుతెంద, ఇద
సద్సు్లో అెంతరాాతీయ పరాయటక అవారు్న్ల వివిధ్ వబ్ 3.0 టెకాాలజీలలో పన్న చేస్త సెంసిలకు
అెందుకుెంద.

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

27
 న్నయెంత్ర్ణ సమసయలన్ల పరిషకరిెంచడెంలో
సహాయపడుతుెంద.
 వబ్ 3.0 అనేద ఓపన్స బాుక్చయిన్స నెట్వర్సకలో
న్నరిిెంచబడ్మన వికెంద్రీకృత ఇెంటరాట్, ఇద పద్ద సెంసిలచే
యాజమానయెం చల్లయిెంచబడదు మరియు
న్నయెంత్రిెంచబడదు.

 దీన్నతో, ల్పథియెం-అయాన్స గగా ఫ్యయక్రీ న్నరాహసుతనా

ప్రపెంచెంలోన్న ఎెంపిక చేసిన కొన్నా ప్రాెంతాలలో
త్లెంగాణ ఇప్పుడు ఒకటి.
 త్లెంగాణలో గగా కరాిగారాన్నా కల్పగ ఉెండటెం వలన
EV తయారీ కెంద్రెంగా మారాలనే రాషర ఆకాెంక్షన్ల
మరిెంత బలోపేతెం చేసుతెంద మరియు భారతదేశెంలో
EV విపువాన్నకి న్నయకతాెం వహసుతెంద.

ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:వబ్ 3.0 మరియు Coinbase

Inc. ఒపిెంద్ెం. ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:త్లెంగాణలో ల్ప అయాన్స
77. భారతదేశెంలో అతిపద్ద Li Ion బాయటరీ తయారీ కెంద్రెం బాయటరీల తయారీ

 వారతలు: మహబ్యబ్నగర్స జిల్లు దవిటిపల్పులో ల్పథియెం- 78. TiE ప్రపెంచ వాయపత శిఖరాగ్ర సద్సు్ 2022

అయాన్స బాయటరీకి సెంబెంధిెంచన అతాయధున్నక పరిశోధ్న
మరియు తయారీ కెంద్రాన్నా ఏరాిటు చేస్తెందుకు అమర
రాజ్ బాయటరీస్ట ల్పమిటెడ్, త్లెంగాణ ప్రభుతాెంతో
అవగాహన ఒపిెంద్ెంపై సెంతకెం చేసిెంద.
 ఈ యూన్నట్ ద్వారా 4,500 మెందకి ఉపాధి
అవకాశ్వలు లభస్టతయన్న అెంచన్న.
 రాబోయే 10 సెంవత్రాలలో, సెంసి
సదుపాయెంలో ₹9,500 కోటు పటు్బడ్మ పట్్లన్న
భావిస్కతెంద. ప్రతిపాదత ల్పథియెం సల్ గగా ఫ్యయక్రీ
అెంతిమ స్టమరియెం 16 GWh మరియు బాయటరీ
పాయక్ అసెంబీు 5 GWh.
 వారతలు: హైద్రాబాద్ డ్మసెంబర్స 12 న్లెండ్మ 14 వరకు ద
ఇెండస్ట ఎెంటర్సప్రెన్యయర్స్ (TiE) గోుబల్ సమిిట్న్ల
న్నరాహెంచెంద.
 ఈవెంట్ కోసెం 1,000 అెంకుర సెంసిలు నమోదు
చేసుకున్నాయి.
 అెంకుర సెంసిలన్ల ప్రోత్హెంచే ఉదేదశయెంతో, TiE
ఈ TGS-100న్న పరిచయెం చేయాలన్న న్నరణయిెంచెంద, ఇద
గోుబల్ అస్కసియేషన్స న్లెండ్మ మెెంటర్సష్ప్ మరియు
మద్దతున్ల పెందే మెంచ జ్ అెంకుర సెంసిల జ్బితా.
 సద్సు్ యొకక నేపధ్యెం 3.2.1 – స్టెంకతికత 3.0,
వయవస్టిపకత 2.0 మరియు సుసిిరాభవృది 1.0.
 ఆరు విభాగాల కిెంద్ అవారు్లు అల్లగే ప్రతిష్క్తిక TiE
ప్రపెంచ వయవస్టిపకత అవారు్న్ల సమావేశెంలో
అెంద్జేస్టతరు.

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

28
 ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: ఇెండస్ట వయవస్టిపకత  రాజకీయ పారీ్ల నమోదు అనేద ప్రజ్ప్రాతిన్నధ్య చట్ెం,
సమావేశ్వలు. 1951లోన్న సక్షన్స 29Aలోన్న న్నబెంధ్నల ద్వారా
79. Moodle సెంసి eAbhyasన్న చేజికికెంచుకుెంద న్నరాహెంచబడుతుెంద.
 వారతలు: మూడేు, ఆసుట్రాల్పయాలో ఉనా ఓపన్స స్కర్స్  ఎన్నాకల కమిషన్సలో పేర్పకనా సక్షన్స కిెంద్ రిజిస్తరషన్స
లెరిాెంగ్ మేనేజ్మెెంట్ సిస్మ్, భారతదేశెంలోన్న ఎడ్టెక్ కోరుకునే పారీ్, ప్రకరణ 324 ద్వారా అెందెంచబడ్మన
స్తిస్టకు యాకె్స్ట పెంద్డాన్నకి హైద్రాబాద్కు చెందన అధికారాలన్ల ఉపయోగెంచడెం ద్వారా కమిషన్స
ఎడ్క్ కెంపనీ eAbyas ఇనోఫ సొల్యయషన్స్న్ల కొన్లగోలు సూచెంచన మారగద్రశకాల ప్రకారెం ఏరిడ్మన తేదీ తరాాత
చేసిెంద. 30 రోజుల వయవధిలో కమిషన్సకు భారత రాజ్యెంగెం
 ఈ సముపారాన ప్రపెంచెంలో అతిపద్ద మరియు అతయెంత మరియు ప్రజ్ప్రాతిన్నధ్య చట్ెం (RPA), 1951లోన్న
వేగెంగా అభవృది చెందుతునా e-Learning మారకట్ సక్షన్స 29A ప్రకారెం ద్రఖాసుతన్ల సమరిిెంచాల్ప..
లలో ఒకటైన భారతదేశెంలోకి Moodle ప్రవేశ్వన్నా ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:RPA మరియు ప్రాముఖయత
సుగమెం చేసిెంద. యొకక సక్షన్స 29A
 ఎడ్క్ లేద్వ ఎడుయకషనల్ టెకాాలజీ అనేద కెంపూయటర్స హార్స్ 81. UNESO వారసతా పరిరక్షణ అవారు్లు
వేర్స, స్టఫ్్వేర్స మరియు ఎడుయకషనల్ థియరీ మరియు వారతలు: స్టెంసృతిక వారసతా పరిరక్షణ కోసెం యునెస్కక
అభాయస్టన్నా సులభతరెం చేయడాన్నకి కల్పపి ఆసియా-పసిఫిక్ అవారు్లోు త్లెంగాణ విజయెం స్టధిెంచెంద.
ఉపయోగెంచడెం.  హైద్రాబాద్లోన్న కుతుబ్ ష్కహీ సమాధుల
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: మూడేు మరియు ఇ-అభాయస్ట సముద్వయెంలోన్న మెటు బావుల పునరుద్ిరణకు మెరిట్
సమాచార పరిష్కకరాలు. ఆఫ్ మెరిట్ మరియు కామారడ్మ్ జిల్లులోన్న ద్యమకొెండ

నవెంబర్స - 2022 కరెంట్ అఫైర్స్ కోటపై పరిరక్షణ పన్లలకు మెరిట్ అవారు్తో త్లెంగాణ,
గురితెంపున్ల పునరుద్ిరిెంచెంద.
80. టీఆర్సఎస్ట న్లెంచ బీఆర్సఎస్ట
 బాయెంకాక్లో అవారు్లన్ల ప్రకటిెంచారు.
 వారతలు: TRS పేరున్ల భారత రాషర సమితి (BRS) గా
 కుతుబ్ ష్కహీ సమాధుల సముద్వయెంలోన్న 17వ
మారుసూత త్లెంగాణ రాషర సమితి (TRS) చీఫ్ మరియు
శతాబదపు మెటు బావులు శిథిల్లవసిలో ఉన్నాయి మరియు
ముఖయమెంత్రి K. చెంద్రశేఖర్స రావుకు భారత ఎన్నాకల
న్నరుపయోగెంగా ఉన్నాయి.
సెంఘెం (ECI) లేఖ పెంపిెంద.
 భారత రాషర సమితి (BRS): భారత రాషర సమితి
(BRS), గతెంలో త్లెంగాణ రాషర సమితి అన్న
పిల్పచేవారు, ఇద అకో్బర్స 2022లో త్లెంగాణ
ముఖయమెంత్రి శ్రీ కలాకుెంటు చెంద్రశేఖర్స రావు, కస్వఆర్స
అన్న పిలవబడే ముఖయమెంత్రిచే స్టిపిెంచబడ్మన ఒక
భారతీయ రాజకీయ పారీ్.
 టీఆర్సఎస్ట పారీ్గా ప్రసిది చెందన త్లెంగాణ రాషర సమితిన్న
 ఆగాఖాన్స ట్రస్ట్ ఫర్స కలిర్స రాషర ప్రభుతాెంతో ఒపిెంద్ెం
2001 ఏప్రిల్ 27న కలాకుెంటు చెంద్రశేఖర్స రావు
కుదురుికునా తరాాత, బావుల పునరుద్ిరణ బడ్మ
స్టిపిెంచారు.
బావోల్పతో ప్రారెంభమైెంద.
 త్లెంగాణకు ప్రతేయక రాషర స్టధ్నే అపిటి టీఆర్సఎస్ట పారీ్
 ఆగా ఖాన్స ట్రస్ట్ ఫర్స కలిర్స, ఇద ప్రైవేట్-పబిుక్ పార్నర్స
ఏకైక లక్షయెం.
ష్ప్ మోడల్తో కుతుబ్ ష్కహీ ట్యెంబ్్ కాెంపుక్్న్ల
భారతదేశెంలో రాజకీయ పారీ్ల నమోదు:
పునరుద్ిరిస్కతెంద, ఇెందులో పురావసుత శ్వఖ మరియు
 భారతదేశెంలో, రాజకీయ పారీ్లకు భారత ఎన్నాకల
మూయజియెంలు, ట్ట్ ట్రస్ట్లు, యునైటెడ్ స్త్ట్్
సెంఘెం గురితెంపున్నసుతెంద.
అెంబాసిడర్స్ ఫెండ్ మరియు ఇతర భాగస్టాములు
ఉన్నారు.

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

29
  ద్యమకొెండ కోట ఒక వయకితగత ఆసిత మరియు ఇద 18వ
శతాబదెంలో గార పన్న, వెంపు సతెంభాలు, ఫ్యుట్ స్వల్పెంగ్
మరియు వాటర్స గార్న్స పాెండ్తో కూడ్మన ప్రాెంగణెం
వెంటి శైలుల సమేిళనెంతో న్నరిిెంచబడ్మెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:కుతుబ్ ష్కహీ సమాధుల
సముద్వయెం మరియు ద్యమకొెండ కోట ప్రదేశ్వలు మరియు
చరిత్ర్.
82. యాద్వద్రి పవర్స పాుెంటున్ల పరిశ్మల్పెంచన స్వఎెం
వారతలు: న్నరాిణెంలో ఉనా ప్రతిష్క్తికమైన యాద్వద్రి అల్లర
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:కొతత వైద్య కళాశ్వలల స్టివరాలు.
మెగా థరిల్ పవర్స ప్రాజెకు్న్ల ముఖయమెంత్రి శ్రీ కె.
చెంద్రశేఖరరావు సెంద్రిశెంచారు. 84. త్లెంగాణలో MMR తగగెంపు
వారతలు: దేశెంలో ప్రసూతి మరణల న్నషితిత తగగెంపులో
త్లెంగాణ 3వ స్టినెంలో న్నల్పచెంద.
 నవెంబర్స 28, 2022 న హోెం వయవహారాల మెంత్రితా శ్వఖ
విడుద్ల చేసిన 'భారతదేశెంలో ప్రసూతి మరణలపై
ప్రతేయక బులెటిన్స 2018-20' వలుడ్మెంచెంద, త్లెంగాణలో
MMR 2014 లో 92 న్లెండ్మ 2020 న్నటికి 43 కి
 4,000-మెగావాటు స్టమరియెం కల్పగన ఈ ప్రాజెకు్న్ల తగగెంద, ఇద 53% తగగెంద.
త్లెంగాణ ప్రభుతాెం చేపటి్ెంద.  అయితే మొతతెం దేశ సెంఖయ 2014లో 130 న్లెండ్మ
 ఈ ప్రాజెకు్ నల్గగెండ జిల్లు ద్వమరచరు మెండలెం 2020లో 97కి 25% మాత్ర్మే తగగెంద.
వీరుపాలెెం సమీపెంలో ఉెంద.
 ప్రాజెక్్ న్నరాిణన్నా ట్రాన్స్కో, జెన్సకో మరియు భారత్ హెవీ
ఎలకిరకల్్ ల్పమిటెడ్ చేపట్్యి.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:ప్రాజెక్్ ప్రదేశెం మరియు
స్టమరియెం.
83. త్లెంగాణలో 8 కొతత మెడ్మకల్ కాలేజీలు
వారతలు: త్లెంగాణ రాషర ప్రభుతాెం ఏకెంగా 8 మెడ్మకల్
కాలేజీలన్ల ప్రారెంభెంచడెం ద్వారా వైద్య విద్వయ రెంగెంలో కొతత
అధాయయాన్నా ఆవిషకరిెంచెంద.
 సెంగారడ్మ్, మహబ్యబాబాద్, మెంచరాయల, జగతాయల,
వనపరిత, కొతతగూడెం, న్నగర్సకర్కాల్, రామగుెండెంలో  అతయలి MMR కరళలో 1 లక్ష సజీవ జనన్నలకు 19
ఎన్నమిద కొతత మెడ్మకల్ కాలేజీలు ఏరాిటయాయయి. మరణలు, మహారాషరలో 33 మరణలు నమోద్యాయయి.

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

30
  43 మరణలతో త్లెంగాణ మూడో స్టినెంలో న్నలవగా,  చౌట్పల్పు హన్లమెంత్ రడ్మ్: ఈ LISకి ఆఫ్టేక్ పాయిెంట్
45-మరణలతో ఆెంధ్రప్రదేశ్ న్నలుగో స్టినెంలో ఉెంద. గోద్వవరి నద సబ్ బేసిన్సలోన్న న్నజ్మాబాద్ జిల్లులోన్న శెట్
 ప్రసూతి మరణల న్నషితిత = (తల్పు మరణల సెంఖయ / పల్పు ట్యెంక్.
ప్రతయక్ష జనన్నల సెంఖయ) X 100,000  చనా కాళేశారెం: గ్రావిటీ కెన్నల్ నెట్వర్సక వయవసితో
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: న్నవేదకన్ల విడుద్ల చేసిన ఎతితపోతల పథకెం.
మెంత్రితా శ్వఖ మరియు ప్రసూతి మరణల న్నషితిత.  గోద్వవరి నదపై ప్రాజెకు్ న్నరాిణెం.
85. RFCL పాుెంట్న్ల ప్రారెంభెంచారు ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: సిల్లన్నకి అద్నెంగా వారు
వారతలు: రామగుెండెం ఫరి్లైజర్స్ అెండ్ కెమికల్్ ల్పమిటెడ్ న్నరిిెంచన ప్రాజెకు్లు మరియు నదులు.
(RFCL)న్ల ప్రధాన్న నరెంద్ర మోదీ జ్తికి అెంకితెం చేశ్వరు. 87. అెంట్రియోతో త్లెంగాణ అవగాహన ఒపిెంద్ెం
 త్లెంగాణలోన్న పద్దపల్పు జిల్లులో హైద్రాబాద్కు 250 వారతలు: త్లెంగాణ ప్రభుతాెం మరియు కెనడాలోన్న
కిలోమీటరు దూరెంలో ఉనా రామగుెండెంలో RFCL అెంట్రియో ప్రావిన్స్ ఆరిిక సహకారాన్నా విసతరిెంచాలన్న
గాయస్ట ఆధారిత ఎరువుల కరాిగారాన్నకి 2016లో ప్రధాన్న కోరుతూ అవగాహన ఒపిెంద్ెం (MoU) కుదురుికున్నాయి.
శెంకుస్టిపన చేశ్వరు.  వారి ఫిబ్రవరి 2016 అవగాహన ఒపిెంద్వన్నకి
 12.7 లక్షల మెట్రిక్ టన్లాల వేప పూతతో కూడ్మన అన్లగుణెంగా, తాజ్ ఒపిెంద్ెం సహకారెం కోసెం
యూరియా స్టమరియెంతో, ఉతితితన్న ప్రారెంభెంచన అద్నపు ప్రాధానయతా రెంగాలుగా ఎలకిరక్ వాహన్నలు,
మొద్టి అతిపద్ద పాుెంట్ RFCL. ఏరోస్తిస్ట, మీడ్మయా మరియు వినోద్వన్నా గురితెంచెంద.
 దేశ్మయ యూరియా ఉతితితన్న పెంపెందెంచడెం,  టొరెంటోలో జరిగే కొల్పజన్స 2023 మరియు హైద్రాబాద్
యూరియా దగుమతిన్న తగగెంచడెం, యూరియా లో ఇెండ్మయా జ్య్ 2023 వెంటి ఫ్యుగ్ష్ప్ ఈవెంట్లలో
రెంగెంలో సాయెం సమృది స్టధిెంచడెంతోపాటు పరసిర భాగస్టామాయన్నా ప్రోత్హెంచడాన్నకి ఇరుపక్ష్యలు
డ్మమాెండ్-సరఫరా అెంతరాన్నా తగగెంచడెం దీన్న లక్షయెం. కూడా అెంగీకరిెంచాయి.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:ప్రాజెక్్ ప్రదేశెం మరియు ఉతితిత ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: MoUలో పేర్పకనా సహకార
చేయబడ్మన ఎరువులు. రెంగాలు.
86. త్లెంగాణలో 3 నీటిపారుద్ల ప్రాజెకు్లకు ఆమోద్ెం 88. మాెంసెం ఉతితితలో త్లెంగాణ 5వ స్టినెంలో ఉెంద
వారతలు: గోద్వవరి బేసిన్సలోన్న త్లెంగాణ రాష్ట్రాన్నకి చెందన వారతలు: ప్రాథమిక పశుసెంవరిక గణెంకాలు 2022 ప్రకారెం
మూడు నీటిపారుద్ల ప్రాజెకు్లకు కెంద్ర జల సెంఘెం మాెంసెం ఉతితితలో అఖిల భారత స్టియిలో త్లెంగాణ 5వ
(CWC) స్టెంకతిక సలహా కమిటీ (TAC) స్టినెంలో న్నల్పచెంద.
అన్లమతిన్నచిెంద.  “ప్రాథమిక పశు సెంవరిక గణెంకాలు 2022” యొకక
 జయశెంకర్స-భూపాలపల్పు జిల్లులోన్న చనకాళేశారెం ప్రధాన ముఖాయెంశ్వలు క్రెంద్ ఇవాబడా్యి:
(ముకతశార) నీటి ఎతితపోతల పథకెం (LIS), ఆదల్లబాద్  మొతతెం ఐదు ప్రధాన గుడుు ఉతితిత చేస్త రాష్ట్రాలు
జిల్లులోన్న చన్నక-కొరాట, న్నజ్మాబాద్ జిల్లులోన్న ఆెంధ్రప్రదేశ్ (20.41%), తమిళన్నడు
చౌటుపల్పు హన్లమెంతరడ్మ్ :LISలకు జలశకిత కారయద్రిశ (16.08%), త్లెంగాణ (12.86%), పశిిమ
పెంకజ్కుమార్స నేతృతాెంలోన్న TAC అన్లమతులు బెెంగాల్ (8.84%) మరియు కరాణటక (6.38%).
ఇచిెంద.  మొతతెం ఐదు ప్రధాన మాెంసెం ఉతితిత రాష్ట్రాలు
 చనకా-కొరాట: పెంగెంగ నద మీదుగా గ్రావిటీ కెన్నల్ మహారాషర (12.25%), ఉతతర ప్రదేశ్ (12.14%),
నెట్వర్సక వయవసి మరియు తాగునీటి సరఫరా పథకెంతో పశిిమ బెెంగాల్ (11.63%), ఆెంధ్రప్రదేశ్
నీటి ఎతితపోతల పథకెం ఏరాిటు చేయన్లన్నారు. (11.04%), మరియు త్లెంగాణ (10.82%).
 త్లెంగాణలోన్న 14, మహారాషరలోన్న 9 గ్రామాలకు
లబిి చేకూరల్ల ఈ పథకెం.

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

31
 ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:మాెంసెం ఉతితితలో త్లెంగాణ
రాయెంక్.
89. TS bPASS
వారతలు: త్లెంగాణ రాషర న్నరాిణ అన్లమతులు మరియు స్వాయ ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:TS bPASS యొకక లక్షణలు.

ధ్ృవీకరణ వయవసి (TS-bPASS) ద్వన్న రెండవ వయవస్టిపక 90. వికారాబాద్లోన్న కొెండపై దొరికిన వీరగలుు శిలిెం

దనోత్వాన్నా జరుపుకుెంద. వారతలు: క్రీ.శ.10-11వ శతాబాదన్నకి చెందనదగా

అన్లమాన్నసుతనా వేటగాళు వీరగలుు శిలిెం అరుదైన
 TS-bPASS అనేద సిెంగల్ విెండో అన్లమతుల వయవసి,
ఆవిషకరణలో ఇటీవల మోమిన్సపేట మెండలెం వలిల్
ఇద పారద్రశకెంగా మరియు సమయాన్లకూలెంగా
గ్రామెంలోన్న మైన్నెంగ్ సిలెంలో లభయమైెంద.
లేఅవుట్ల పారద్రశకత మరియు వేగవెంతమైన
ఆమోద్వన్నా న్నరాిరిెంచడాన్నకి పురపాలక శ్వఖా మెంత్రి కెటి  అరుదైన శిలిమే కాకుెండా, 1వ మరియు 5వ శతాబదపు

రామారావుచే సప్ెంబర్స 2020లో ప్రారెంభెంచబడ్మెంద. AD మధ్య చకకబడ్మెంద్న్న అన్లమాన్నెంచబడే కొెండపైన

 TS-bPASS అనేద ఎల్లెంటి అవాెంతరాలు లేకుెండా
పూరితగా ఆన్సలైన్సలో లేఅవుట్ మరియు బిల్ప్ెంగ్ అపిుకషన్స
అన్లమతులన్ల అెందసుతెంద.
 త్లెంగాణ ప్రభుతాెం కొతత పురపాలక సెంసిల చట్ెం
"త్లెంగాణ పురపాలక చట్ెం 2019"న్న అమలులోకి
త్చిెంద మరియు చట్్న్నకి అన్లగుణెంగా, TS-
bPASS ప్రారెంభెంచబడ్మెంద.
 ప్రతేయక లక్షణలు:
 పౌరులు అవసరమైన పత్రాలతో ద్రఖాసుతన్ల ఆన్సలైన్స
లో న్నెంపి సమరిిెంచవచుి.
 వబ్సైట్లో చేసిన అన్నా ల్లవాదేవీలు
గుపీతకరిెంచబడా్యి మరియు అెందువలు సురక్షతెం.
 పౌరులు 3 సులభమైన ద్శలోు అన్లమతులన్ల
పెంద్వచుి - ద్రఖాసుత చేయడెం, అప్లోడ్
చేయడెం మరియు చల్పుెంచడెం.
 యాకి్వ్ ఇెంటరాట్ కనెక్షన్సన్న కల్పగ ఉెండటెం ద్వారా
పౌరులు డస్టకట్ప్, ట్బెుట్ మరియు మొబైల్ ద్వారా
స్తవలన్ల పెంద్వచుి.
ఒక చనా గుహ కూడా కన్లగొనబడ్మెంద.
 ఎడమచేతిలో విలుు, కుడ్మచేతిలో బ్యమరాెంగ్ ఉనా
వీరగలుు శిలిెం. నడుము చుట్య్ కతిత కన్నపిెంచెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:శిలిెం యొకక లక్షణలు మరియు
ఆవిషకరణ ప్రదేశెం.
91. సిదదపేటలో నవీన శిల్లయుగపు విగ్రహెం
వారతలు: సిదిపేట జిల్లు నెంగన్యరు మెండలెం నరిట్ గ్రామెం
పాటిగడ్లో పురావసుత ఔతా్హకులకు నవీన శిల్లయుగెం
న్నటి 'మాతృదేవత' మటి్ శిలిెం లభెంచెంద.
 త్లెంగాణ వారసతా సెంపద్ శ్వఖ వల్పకితీసిన రాతి యుగ
శిశ్వనవాటికలకు ఈ అనేాషణ జోడ్మసుతెంద, ఇకకడ కొన్నా
సెంవత్రాల క్రతెం అనేక కళాఖెండాలు

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

32
 కన్లగొనబడా్యి, వాటిలో కొన్నా అదుభతమైన ఎముక
ఆభరణలు ఉన్నాయి.
 వారు 14 X 12 X 4 అెంగుళాల కొలత గల ఇటుకలన్ల
కూడా స్టాధీనెం చేసుకున్నారు.
 పూసల మధ్య ఒక పద్ద పచి పచిన్న రాతి పూస కూడా
ఉెంద.
 2023 జనవరిలో సిదదపేట జిల్లు మల్లయల గ్రామెంలోన్న వరి
పల్లలోు భారీ ద్వారపాల శిలిెం లభెంచెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: ఆవిషకరణలు మరియు వాటి
స్టివరాలు.
92. శ్రీ కురుమూరిత స్టామి జ్తర
వారతలు:
 కురుమూరిత శ్రీ వేెంకటేశార స్టామి దేవాలయెం: ఈ
ప్రదేశెం కొతతకోట న్లెండ్మ 25 కిలోమీటరు దూరెంలో
ఉెంద, ఇద హైద్రాబాద్ మరియు కర్కాలు మధ్య 7వ
నెెంబరు జ్తీయ రహద్వరిపై ఉెంద.
 కురుమూరిత ఒక కొెండ దేవాలయెం మరియు ప్రధాన దైవెం
శ్రీ వెంకటేశార స్టామి.
 పూరాెం ఈ ఆలయెం రెండు పరాతాల మధ్య గుహలో
ఉెండేద. ఈ ఆలయాన్నా క్రీ.శ.1350లో న్నరిిెంచారు.
TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc
 ప్రసుతతెం ఆ గుహన్ల తొలగెంచ ఆలయాన్నా న్నరిిెంచారు.
ఆలయాన్నకి చేరుకోవడాన్నకి కొెండల పాద్వల న్లెండ్మ మెటుు
ఉన్నాయి. ఇద పవిత్ర్ జల్లల పాద్వల వద్ద ఉెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: ఆలయెం యొకక స్టివరెం
మరియు ప్రాముఖయత.
93. మెద్క్ జిల్లులో లభెంచన రాషరకూట శైల్పకి చెందన అరుదైన
శిల్లిలు
వారతలు: మెద్క్ జిల్లు చనాశెంకరెంపేట మెండలెం కామారెం
గ్రామెంలో రాషరకూట శైల్పకి చెందన అరుదైన శిల్లిలన్ల
కొల్పపాక శ్రీన్నవాస్ట నేతృతాెంలోన్న కొతత త్లెంగాణ చరిత్ర్
బృెంద్ెం బృెంద్ెం మెంగళవారెం కన్లగొెంద.
 మూడు శిల్లిలు - సపతమాతృకలు, మహష్కసుర మరిదన్న
మరియు కశవమూరిత - గ్రామ పల్పమేరలలో
కన్లగొనబడా్యి.
 సపతమాతృక శిలిెంలో, సపతమాతృకలతో పాటు గణేశుడ్మ
విగ్రహెం మరియు ముకుళిత హస్టతలతో తల వెంచ ఉనా
రాజు ఉన్నారు. ఇద అరుదైన శిల్లిలలో ఒకటిగా
పేర్పకనబడ్మెంద మరియు AD 8 వ మరియు 9 వ
శతాబాదలకు చెందనదగా అెంచన్న వేయబడ్మెంద.
 రెండవ విగ్రహెం మహష్కసుర మరిదన్న ఎన్నమిద చేతులతో,
మరియు ఆమె కుడ్మ కాలు అసుర (రాక్షసుడు) శరీరెంపై
ఉెంద, ద్వన్న తలన్ల త్రిశూలెం (త్రిశూలెం) గుచుితుెంద.
 కొన్నా ఇతర శిల్లిలు కూడా బహరెంగ మైద్వనెంలో దీన్నకి
ద్గగరగా కన్లగొనబడా్యి. వాటిలో ఒకటి సూరయ
భగవాన్లన్నద మరియు మర్పకటి కశవమూరితద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:ఆవిషకరణల స్టివరెం
అకో్బర్స - 2022 కరెంట్ అఫైర్స్
94. ఇన్న్ిట్యయట్ ఆఫ్ ప్రివెంటివ్ మెడ్మసిన్స
 వారతలు: త్లెంగాణ డయాగోాసి్క్్ NABL గురితెంపు
పెందెంద
ఇన్న్ిట్యయట్ ఆఫ్ ప్రివెంటివ్ మెడ్మసిన్స
 డైరక్రట్ ఆఫ్ ప్రివెంటివ్ మెడ్మసిన్స, పబిుక్ హెల్త
ల్లబొరటరీస్ట అెండ్ ఫుడ్ [హెల్త] అడ్మిన్నస్తరషన్స
ప్రజ్రోగాయన్నకి సెంబెంధిెంచన విషయాలన్ల
న్నరాహసుతెంద.
 ప్రధాన విధులు వైరాలజీ ల్లయబ్లు, వాయధుల న్నరాిరణ,
టీకాలు, నీరు మరియు ఆహార విశేుషణ, రకత పరీక్షలు
మొద్లైనవి.
33
  ఇద కాచగూడలో ఉెంద. ఇన్ససి్ట్యయట్ ఆఫ్ ప్రివెంటివ్ ఇెంధ్న శకిత అభవృది కార్పిరషన్స ల్పమిటెడ్
మెడ్మసిన్సలోన్న T-డయాగోాసి్క్్ ల్లయబ్ గురితెంపు (TSREDCO), అవగాహన ఒపిెంద్ెం (MOU)పై
పెందెంద. సెంతకెం చేశ్వయి.
 ISO 17025 టెసి్ెంగ్, శ్వెంపిుెంగ్ లేద్వ క్రమాెంకనెం చేస్త అడ్మిన్నస్తరటివ్ స్ట్ఫ్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇెండ్మయా (ASCI)
సెంసితో వయవహరిసుతెంద మరియు నమిద్గన ఫల్పతాలన్ల  అడ్మిన్నస్తరటివ్ స్ట్ఫ్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇెండ్మయా (ASCI),
కోరుకుెంటుెంద. సివిల్ సరీాసస్ట అభవృది రెంగెంలో శిక్షణ ఇవాడాన్నకి
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: ఇన్న్ిట్యయట్ ఆఫ్ ప్రివెంటివ్ సాయెంప్రతిపతత సెంసిగా భారత ప్రభుతాెం మరియు
మెడ్మసిన్స, T-డయాగోాసి్క్్ పథకెం పరిశ్రమల ప్రతిన్నధులు సెంయుకతెంగా ప్రారెంభెంచారు.
95. వివిధ్ యుగాల పయిెంటిెంగ్్ త్లెంగాణ రాషర పునరుతాిద్క ఇెంధ్న శకిత అభవృది
 వారతలు: మహబ్యబ్నగర్స జిల్లు నెందపేట్ గ్రామ కార్పిరషన్స (TSREDCO)
సమీపెంలో న్యతన త్లెంగాణ చరిత్ర్ బృెంద్ెం చరిత్ర్  TSREDCO ఈ క్రెంద అెంశ్వల కోసెం సృష్్ెంచబడ్మెంద
ప్రియులు రాగ యుగపు రాతి చత్రాలన్ల కన్లగొన్నారు.  అన్నా న్యతన మరియు పునరుతాిద్క శకిత
కారయక్రమాలన్ల అమలు చేయడాన్నకి నోడల్
ఏజెనీ్గా వయవహరిెంచడాన్నకి
 అన్నా ఇెంధ్న పరిరక్షణ కారయక్రమాలన్ల అమలు
చేయడాన్నకి న్నయమిెంచబడ్మన ఏజెనీ్గా
వయవహరిెంచడాన్నకి
 ప్రజ్ EV ఛారిాెంగ్ స్త్షన్స అమలు కోసెం రాషర నోడల్
ఏజెనీ్ (SNA) మరియు న్నరాాహక ఏజెనీ్గా
వయవహరిెంచడాన్నకి.
 ఇటీవల, TSREDCO గ్రూప్ 2 విభాగెంలో రాష్ట్రాల
మధ్య సరి్ఫికట్ ఆఫ్ మెరిట్ అవారు్న్ల
 విలుు ధ్రిెంచన వేటగాడ్మకి ఎదురుగా చరుతపుల్ప,
గెలుచుకుెంద.
పడవాటి కొముిలతో ఉనా జిెంక మరియు పడవాటి తోక
 32వ జ్తీయ ఇెంధ్న పరిరక్షణ వారోత్వాలోు కెంద్ర
ఉనా జెంతువు చత్రాలు ఎరుపు రెంగులో పయిెంట్
విదుయత్ శ్వఖ మెంత్రి ఆరక సిెంగ్ చేతుల మీదుగా
చేయబడా్యి.
TSREDCO చైరిన్స వై సతీష్ రడ్మ్ ఈ అవారు్న్ల
 ఈ చత్రాలు తామ్ర శిల్లయుగెం కాలెం న్నటివి.
అెందుకున్నారు.
 సిరిసిలు జిల్లులోన్న ఒక గుహ వద్ద బురాక గుట్లో రాతి
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: TSREDCO మరియు ASCI
యుగెం కాలెం న్నటి చత్ర్కళలు లభయమయాయయి.
97. హైద్రాబాద్లోన్న హస్ట ఆఫ్ ఫ్రాన్స్
 చత్ర్కళ బలుులు, తేళ్ళు మరియు మానవుల చత్రాలతో
 వారతలు:హైద్రాబాద్లో హస్ట ఆఫ్ ఫ్రాన్స్ ఏరాిటు
ఉన్నాయి.
 వీస్ట స్తవలన్ల సులభతరెం చేయడాన్నకి మరియు వాణిజయ
 యాద్వద్రి భువనగరి జిల్లు కాసిపేటలో మధ్యశిల్లయుగెం
కాన్ల్లర్స స్తవలన్ల అెందెంచడాన్నకి భారతదేశెంలోన్న
న్నటి శిల్ల కళాఖెండెం కన్లగొనబడ్మెంద.
ఫ్రెంచ్డ రాయబార కారాయలయెం హైద్రాబాద్లో హస్ట
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:త్లెంగాణలో రాతి యుగపు
ఆఫ్ ఫ్రాన్స్న్ల ఏరాిటు చేసుతెంద.
కళలు
96. ASCI మరియు TSREDCO అవగాహన ఒపిెంద్ెం  భారతదేశెం అెంతట్ బెెంగళూరు, ముెంబై, కోల్కతా
మరియు పుదుచేిరిలో 4 ఫ్రెంచ్డ కాన్ల్లేట్ జనరల్
 వారతలు: సుసిిర ఇెంధ్నెంపై త్లెంగాణ అభవృది చేసిన
కారాయలయాలు ఉన్నాయి.
అన్నా ఇెంధ్న పరిరక్షణ కారయకల్లపాల అమలులో
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: హైద్రాబాద్లోన్న హస్ట ఆఫ్
సహకరిెంచేెందుకు మరియు పరివరతన కొరకు
ఫ్రాన్స్
అడ్మిన్నస్తరటివ్ స్ట్ఫ్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇెండ్మయా (ASCI),
హైద్రాబాద్ మరియు త్లెంగాణ రాషర పునరుతాిద్క

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

34
98. హైద్రాబాద్లోన్న షెతాడర్స ఎలకిరక్ రెండవ యూన్నట్
 వారతలు: హైద్రాబాద్ విమాన్నశ్రయాన్నకి సమీపెంలో
షెతాడర్స ఎలకిరక్ 2వ యూన్నట్న్ల ఏరాిటు చేయన్లెంద.
 కొతత యూన్నట్ శకిత న్నరాహణ మరియు ఆటోమేషన్స
ఉతితుతల కోసెం కనెక్రుు, సిాచ్డలు మరియు బ్రేకర్సలన్ల
తయారు చేసుతెంద.
 గాగల్లుపూర్సలో ఇపిటిక ఉనా హైద్రాబాద్ స్టిర్స్ ఫ్యయక్రీ
కీలక ఉతితుతలన్ల తయారు చేసుతెంద, ఇటీవల ప్రపెంచ
ఆరిిక వేదకలో ప్రశెంసలు అెందుకుెంద.
త్లెంగాణ విదుయత్ వాహన విధానెం 2020-2030
 ఈ విధానెం కిెంద్ ప్రధాన ప్రోతా్హకాలు,
 త్లెంగాణలో కొన్లగోలు చేసిన & నమోదు
చేసుకునా మొద్టి 2,00,000 ఎలకిరక్ 2 వీలరుకు
రోడు్ పన్లా & రిజిస్తరషన్స ఫీజులో 100%
మినహాయిెంపు.
 త్లెంగాణలో కొన్లగోలు చేసిన & నమోదు
చేసుకునా మొద్టి 20,000 ఎలకిరక్ 3 వీలరుకు రోడు్
పన్లా & రిజిస్తరషన్స ఫీజులో 100% మినహాయిెంపు.
 రట్రో-ఫిట్మెెంట్ ఖరుిలో 15% ప్రోతా్హకెం ర్క.
త్లెంగాణలో మొద్టి 5000 రట్రోఫిట్ 3-స్వటర్స
ఆటోలకు వాహన్నన్నకి ర్క.15,000.
 త్లెంగాణలో కొన్లగోలు చేసిన & నమోదు
చేసుకునా మొద్టి 5000 ఎలకిరక్ 4-వీలరుకు రోడు్
పన్లా & రిజిస్తరషన్స ఫీజులో 100% మినహాయిెంపు.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: ప్రధాన ఎలకిరక్ వాహన
విధాన్నలు
99. షీ టీమ్్
 వారతలు: SHE టీమ్్ బృెంద్వన్నకి సప్ెంబర్సలో 100కి
పైగా ఫిరాయదులు అెంద్వయి.
SHE టీమ్్
 మహళలు మరియు పిలుల భద్రత అవసరాలన్ల
తీరిడాన్నకి ర్కపెందెంచబడ్మెంద
 ఏడుగురు సభుయలతో కూడ్మన పూనెం మాలకొెండయయ
కమిటీ సిఫ్యరు్ మేరకు ఏరాిటైెంద.
 రదీదగా ఉెండే ప్రదేశ్వలోు ఈవ్-టీజర్సలు మరియు
స్ట్కరుపై బృెంద్వలు న్నఘా ఉెంచుతాయి.
 తొలుత హైద్రాబాద్, సైబరాబాద్ పోలీస్ట కమిషనరటులో
ఏరాిటు చేసి ప్రసుతతెం ఇతర జిల్లులకు విసతరిెంచారు.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: మహళలు మరియు పిలుల
కారయక్రమాలు
TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc
100. జనగాెంలోన్న ఆధాయతిిక పరాయటక సర్కకయట్
 వారతలు: రాషర ప్రభుతాెం జనగాెం జిల్లులో 38.50 కోటు
ర్కపాయలతో ఆధాయతిిక పరాయటక సర్కకయట్న్ల
అభవృది చేస్కతెంద.
 చేపటి్న ప్రాజెకు్లు:
 బమెిర పోతన మరియు పాలుకరికి స్కమనా
(స్కమన్నథ), వారి జనిసిలమైన బమెిర మరియు
పాలకురిత గ్రామాలోు వరుసగా స్టిరక చహాాల
న్నరాిణెం.
 పోతన (క్రీ.శ. 1450- 1510) 'సన్నయసి కవి'గా
పరిగణిెంచబడా్డు.
 బమెిరలో పోతన స్టిరకెం న్నరాిణన్నకి ర్క.16
కోటుు కట్యిెంచారు
 పోతన సమాధి సమీపెంలో 18 అడుగుల ఎత్తతన
కాెంసయ విగ్రహాన్నా ఏరాిటు చేస్తెందుకు అధికారులు
కసరతుత చేసుతన్నారు.
 స్కమనా (క్రీ.శ. 1160- క్రీ.శ. 1240) త్లుగులో తొల్ప
కవి (ఆదకవి) అన్న చబుతారు.
 పాలకురిత లక్ష్మీ నరసిెంహ స్టామి ఆలయ అభవృదికి
ర్క.16.50 కోటుు కట్యిెంచారు.
 పాలకురితలో 11 అడుగుల గ్రానైట్తో న్నరిిెంచన
పాలుకరికి స్కమనా విగ్రహాన్నా పాలకురిత పాద్వల వద్ద
ఏరాిటు చేశ్వరు.
త్లెంగాణలో పరాయటక సర్కకయటుు
 సాదేశ్ ద్రశన్స కెంద్ర పథకెం కిెంద్ మూడు పరాయటక
సర్కకయట్లన్ల రాషరెం అభవృది చేసిెంద.
 త్లెంగాణకు కట్యిెంచన మూడు పరాయటక సర్కకయటుు :
గరిజన, పరాయవరణ మరియు వారసతా సెంపద్
ప్రదేశ్వలు.
 ఈ పథకెం కిెంద్ ర్క.274 కోటుతో వరెంగల్ గరిజన,
మహబ్యబ్ నగర్స లో పరాయవరణ, హైద్రాబాద్ వారసతా
సెంపద్ సర్కకయట్లన్ల పూరిత చేశ్వరు.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు :త్లెంగాణలో పరాయటక
సర్కకయటుు
101. సాచఛ సరాక్షణ్ 2022 అవారు్లు
 వారతలు: సౌత్ జోన్స కిెంద్ త్లెంగాణలోన్న 16 ULBలు
సాచఛ సరాక్షణ్ అవారు్లన్ల పెంద్వయి.
 16 ULBలు సాచఛ సరాక్షణ్ అవారు్లన్ల
పెంద్వయి
35
  70 ఇతర ULBలు ODF+ రటిెంగ్న్ల పెంద్వయి
మరియు 40 ULBలు ODF++ రటిెంగ్న్ల
పెంద్వయి.
 ఒక ULBకి నీరు+ రటిెంగ్ ఇవాబడ్మెంద మరియు
మరో 40 ULBలు ODF పట్ణలుగా
గురితెంచబడా్యి.
 పారిశుద్ియెం, చతత పారవేయడెం, ఘన వయరాిల న్నరాహణ
మరియు పౌరులకు అవగాహన కల్పిెంచడెం వెంటి
సూచకలపై జూలై 2021 న్లెండ్మ జూన్స 2022 వరకు ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:ఆపరషన్స ROPE ద్వారా
పన్నతీరున్ల అెంచన్న వేయబడ్మెంద. ప్రారెంభెంచబడ్మెంద మరియు ప్రయోజనెం.
సాచఛ సరాక్షణ్ 104. జీనోమ్ వాయలీలో ఐదు ప్రాజెకు్లన్ల ప్రారెంభెంచన కటీఆర్స

 MoHUA 2016 న్లెండ్మ న్నరాహెంచబడుతోెంద, ఇద వారతలు: జీనోమ్ వాయలీ వద్ద ఐదు ప్రాజెకు్లన్ల ప్రారెంభెంచన
ప్రపెంచెంలోనే అతిపద్ద పట్ణ పారిశుధ్యెం మరియు కటీఆర్స; 1,100 కోటు విలువైన పటు్బడులన్ల ప్రకటిెంచెంద.

పరిశుభ్రత సరా. బయోఫ్యరాి హబ్ (B-హబ్):

 ఇద సాచఛ భారత్ మిషన్స (అరబన్స) పరిధిలో  B హబ్ భాగస్టామయెంతో అభవృది చేయబడ్మెంద

న్నరాహెంచబడుతుెంద.  త్లెంగాణ రాషర పారిశ్రామిక మౌల్పక సదుపాయాల

కార్పిరషన్స ల్పమిటెడ్ (TSIIC)
 ఏట్ సరా న్నరాహస్టతరు.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:సాచఛ సరాక్షణ్ అవారు్ల సెంఖయ  త్లెంగాణ జీవ శ్వసీ సెంసిలు

102. ప్రశ్వెంత్ గార్సగ AOI సభుయడు అయాయరు  జీవ స్టెంకతికత శ్వఖ, సైన్స్ అెండ్ టెకాాలజీ

వారతలు: LVPEI ఎగాకూయటివ్ చైర్స డాక్ర్స ప్రశ్వెంత్ గార్సగ AOI మెంత్రితా శ్వఖ

సభుయడు అయాయరు.  దేశెంలోన్న ఔషధ్ ఉతితితలో త్లెంగాణ మూడో వెంతు

అకాడమియా ఆపాతలోిల్లజికల్ ఇెంటరాషనల్్ (AOI) ఫ్యరాిసూయటికల్్లో విపరీతమైన వృదిన్న స్టధిెంచెంద.

 AOI అనేద ప్రపెంచ ప్రజల ద్ృష్్న్న సెంరక్షెంచడాన్నకి  జీనోమ్ వాయలీ లైఫ్ సైనె్స్ట R&D కోసెం భారతదేశెం
మరియు పునరుద్ిరిెంచడాన్నకి విద్య, పరిశోధ్న మరియు యొకక మొట్మొద్టి వయవస్వికృత కుస్ర్స; 1999లో
స్టెంసృతికెంగా తగన వైద్య స్తవల కోసెం స్టిపిెంచబడ్మెంద.
విశావిద్వయలయ-కెంద్రీకృత అెంతరాాతీయ సెంసి.  FY 2017-18లో, జీనోమ్ వాయలీకి పారిశ్రామిక ప్రాెంత
 దీన్న సభయతాెం 100 మెంద క్రయాశ్మల సభుయలకు స్టిన్నక అధికార సెంసి (IALA) హోద్వ లభెంచెంద.
పరిమితెం చేయబడ్మెంద.  IALA సిితి సిెంగల్ పాయిెంట్ పరిపాలనన్న
 డాక్ర్స గార్సగ భారతదేశెం న్లెండ్మ సభయతాెం పెందన ప్రారెంభసుతెంద, ఇద జీనోమ్ వాయలీలోన్న కెంపనీలు అన్నా
ఐద్వ వయకిత అయాయరు. ప్రభుతా సెంబెంధిత ఆమోద్వల కోసెం ఒక పాయిెంట్

 మేరీ-జోస్ట టోసినోన్స AOI అధ్యక్షురాలు కాెంట్క్్న్ల అన్లమతిసుతెంద.

ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: ఎెంపిక కావడాన్నకి AOI ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:జీనోమ్ వాయలీ, B-హబ్

మరియు డాక్ర్స 105. త్లెంగాణలో ఎస్వ్ కోట్న్ల 10 శ్వతాన్నకి పెంచుతూ ఉతతరుాలు

103. ఆపరషన్స ROPE జ్రీ చేసిెంద

 వారతలుహైద్రాబాద్ ట్రాఫిక్ పోలీసులు రోప్న్ల  వారత: షెడ్యయల్్ త్గల రిజరాషనున్ల 6 శ్వతెం న్లెండ్మ 10
ముమిరెం చేశ్వరు. శ్వతాన్నకి పెంచుతూ రాషర ప్రభుతాెం ఉతతరుాలు జ్రీ

 ఆపరషన్స ROPE: అబ్రకి్వ్ పారికెంగ్ & ఆక్రమణల
తొలగెంపు.
 ట్రాఫిక్ రదీదన్న తగగెంచడాన్నకి ఇద జరుగుతుెంద.
 హైద్రాబాద్ ట్రాఫిక్ పోలీసులు ప్రారెంభెంచారు
చేసిెంద, ఇద అకో్బర్స 1, 2022 న్లెండ్మ అమలులోకి
వసుతెంద.
 కొతత ఉతతరుాలతో త్లెంగాణలో రిజరాషన్లు కల్పపి 64
శ్వతాన్నకి చేరుకోన్లన్నాయి

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

36
  వన్లకబడ్మన తరగతులకు 29 శ్వతెం రిజరాషన్లు
 షెడ్యయల్్ కుల్లలకు 15 శ్వతెం మరియు
 EWS కోసెం 10 శ్వతెం.
సమసయ:
 విద్వయసెంసిలు మరియు రాషర ప్రభుతా సరీాసులోు 10
శ్వతెం వరకు ST రిజరాషను పెంపుద్ల కోసెం త్లెంగాణ
రాషర శ్వసనసభ ఏప్రిల్ 2017 లో ఒక బిలుున్ల
ఏకగ్రీవెంగా ఆమోదెంచెంద.
 ఈ బిలుు రాషరపతి ఆమోద్ెం కోసెం కెంద్ర ప్రభుతాాన్నకి
పెంపబడ్మెంద మరియు అద ఇెంకా పెండ్మెంగ్లో ఉెంద.
 తమిళన్నడులో మొతతెం రిజరాషన్లు 50 శ్వతెం పరిమితిన్న
ద్వటిన నేపథయెంలో రాషర ప్రభుతాెం గరిజన రిజరాషనున్ల
పెంచుతూ న్నరణయెం తీసుకుెంద్న్న సెంబెంధిత వరాగలు
త్ల్పపాయి.
 ఇద 1994లో 69 శ్వతాన్నకి పరిగెంద.
 రాజ్యెంగ పవిత్ర్తన్ల అెందెంచడాన్నకి తమిళన్నడు
రిజరాషనున్ల షెడ్యయల్ 9లో చేరాిరు.
 వికారాబాద్లోన్న దుద్వయల్,
 మహబ్యబ్నగర్సలోన్న కౌకుెంటు,
 న్నజ్మాబాద్లోన్న ఆల్యరు, డొెంకశార్స మరియు
స్టల్యర,
 మహబ్యబాబాద్లోన్న స్వరోలు,
 నల్గగెండలోన్న గటు్పల్పు,
 సెంగారడ్మ్లోన్న న్నజ్ెంపేట, కామారడ్మ్లోన్న డోెంగు,
 జగతాయల జిల్లులోన్న ఎెండపల్పు, భీమారెం.
 త్లెంగాణ స్టమాజిక ఆరిిక ద్ృకిధ్ెం 2023 ప్రకారెం,
 త్లెంగాణ జన్నభా పరెంగా దేశెంలో 12వ స్టినెంలో
ఉెంద (2011 జన్నభా లెకకల ప్రకారెం 350.04
లక్షలు) మరియు వైశ్వలయెం (1,12,077 చ.కి.మీ)
పరెంగా 11వ స్టినెంలో ఉెంద.
 రాషర అధికార భాషలు త్లుగు మరియు ఉర్కద.
 రాషరెం 10 జిల్లులన్ల 33 జిల్లులుగా, 459
మెండల్లలన్ల 612 మెండల్లలుగా, 8,368 గ్రామ
పెంచాయతీలన్ల 12,769 గ్రామ పెంచాయతీలుగా

 అయితే, త్లెంగాణ పదేపదే కోరుతున్నా పటి్ెంచుకోలేదు. పునరాయవస్వికరిెంచెంద.

 ఇెంద్ర స్టహా కసులో రిజరాషనున్ల 50 శ్వతాన్నకి
పరిమితెం చేయాలన్న సుప్రెంకోరు్ పేర్పకెంద.
 కానీ "ప్రతేయక పరిసిితులలో", అద
పరిమితులన్ల ద్వటి వళువచుి.
 ముఖయమెంత్రి చెంద్రశేఖర్స రావు రిజరాషన్స కోట్న్ల
పెంపెందెంచడాన్నకి ఇటువెంటి అనేక
పరిసిితులన్ల పరిగణనలోకి తీసుకున్నారు.
 దీెంతో ప్రభుతాెం తాజ్గా ఉతతరుాలు జ్రీ చేసిెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:త్లెంగాణలో రిజరాషన్లు
సప్ెంబర్స - 2022 కరెంట్ అఫైర్స్
106. 9 జిల్లులోు కొతతగా 13 మెండల్లలు ఏరాిటయాయయి
 వారతలు: రాషర ప్రభుతాెం తొమిిద జిల్లులోు మరో 13
మెండల్లలన్ల ఏరాిటు చేసిెంద.
 మెండల్లల పునరాయవస్వికరణపై అపిటి ప్రధాన
కారయద్రిశ శ్రీ స్కమేష్ కుమార్స (ప్రసుతతెం శ్రీమతి ఎ.
శ్వెంతి కుమారి, IAS) ఉతతరుాలు జ్రీ చేశ్వరు.
 కొతత మెండల్లల ఏరాిటు వలు ప్రసుతతమునా 594 న్లెండ్మ
607కి చేరుతుెంద.
 కొతతగా ఏరిడ్మన మెండల్లలు:
 న్నరాయణపేట జిల్లులోన్న గుెండుమాల్ మరియు
కొతతపలెు,
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:TS గురిెంచ రాజకీయ
వాసతవాలు
107. న్నబార్స్ త్లెంగాణ CGM
న్నరీణత
 వారతలు: శ్రీమతి న్నబార్స్ త్లెంగాణ ప్రాెంత చీఫ్ జనరల్
మేనేజర్సగా సుశ్మల చెంతల న్నయమితులయాయరు.
 ఈ న్నయామకాన్నకి ముెందు, ఆమె NABARD
ప్రతేయక
యొకక అన్లబెంధ్ సెంసి (NBFC)
NABKISAN ఫైన్నన్స్ ల్పమిటెడ్ యొకక చీఫ్
ఎగాకూయటివ్ ఆఫీసర్స మరియు మేనేజిెంగ్ డైరక్ర్సగా
పన్నచేశ్వరు.
జ్తీయ వయవస్టయ మరియు గ్రామీణభవృది బాయెంక్
(న్నబార్స్)
 NABARD పారుమెెంటు చట్ెం ద్వారా 12 జూలై
1982న స్టిపిెంచబడ్మెంద.
 ముెంబైలో ప్రధాన కారాయలయెం
 చైరిన్స: శ్రీ ష్కజీ కె.వి
 ఇద వయవస్టయెం మరియు గ్రామీణభవృదికి మద్దతు
ఇవాడెం మరియు ప్రోత్హెంచడెం కోసెం భారత
ప్రభుతాాన్నకి చెందన శిఖరాగ్ర అభవృది బాయెంక్.
 NABARD వయవస్టయెం మరియు గ్రామీణభవృదిలో
స్టమరియ న్నరాిణ మద్దతున్ల అెందెంచడెంలో న్నమగామై
ఉెంద,

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

37
  గ్రామీణ ఆరిిక సెంసిలు (RFIలు), NGOలు,
మైక్రోఫైన్నన్స్ సెంసిలు (MFIలు) మొద్లైనవి.
 భారతదేశెంలోన్న ప్రాెంతీయ గ్రామీణ బాయెంకులు మరియు
అపక్్ కోఆపరటివ్ బాయెంకుల మొతతెం న్నయెంత్ర్ణకు
న్నబార్స్ బాధ్యత వహసుతెంద.
 ఇద ఆరిిక మెంత్రితా శ్వఖ పరిధిలో ఉెంద.
 న్నబార్స్ ఆరిిక చేరికన్ల అభవృది చేయడెం మరియు
అమలు చేయడెంలో చురుకుగా ఉెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:న్నబార్స్ గురిెంచ వాసతవాలు
108. త్లెంగాణ యువకుడు ఎలబాస్ట పరాతాన్నా అధిరోహెంచాడు
 వారతలు: త్లెంగాణకు చెందన 18 ఏళు పరాతారోహకుడు,
భూకయ యశాెంత్ న్నయక్, సప్ెంబర్స 2022లో రష్కయలోన్న
ఎలబాస్ట పరాతాన్నా స్తకల్ చేశ్వడు.
 5,642 మీటరు ఎత్తతన పరాతాన్నా మైనస్ట 22 డ్మగ్రీల
సల్ప్యస్టలో కవలెం ఆరు రోజులోునే న్నయక్
అధిరోహెంచారు.
 (ఇపిటిక త్లెంగాణ న్లెండ్మ మాల్లవత్ పూరణ స్టధిెంచన
విజయాలు మరియు సవన్స సమిిట్్ ఛాలెెంజ్న్న
వివరిెంచారు.)
 2023 జనవరిలో త్లెంగాణలోన్న కామారడ్మ్ జిల్లు
మాచారడ్మ్ మెండలెం స్కమవరెం పేట గ్రామాన్నకి చెందన
బానోత్ వనెాల అనే గరిజన బాల్పక కిల్పమెంజ్రో పరాత
శిఖరాన్నకి చేరుకుెంద.
 మౌెంట్ కిల్పమెంజ్రో, ట్ెంజ్న్నయాలోన్న
న్నద్రాణమైన అగాపరాతెం, ఆఫ్రికాలో ఎత్తతన పరాతెం.
 2022 ఆగసు్లో, న్నజ్మాబాద్కు చెందన యెముల
న్నతిన్స 10 రోజుల వయవధిలో ఆఫ్రికా మరియు యూరప్
లోన్న ఎత్తతన కిల్పమెంజ్రో మరియు మౌెంట్ ఎలబాస్ట
శిఖరాలన్ల అధిరోహెంచ అరుదైన ఘనతన్ల స్టధిెంచాడు.
 ఆగషు్ 2022లో, త్లెంగాణకు చెందన 14 ఏళు మురికి
పులకిత హసిా రెండు శిఖరాలన్ల - యూరప్లోన్న ఎత్తతన
మౌెంట్ ఎలబాస్ట వస్ట్ మరియు మౌెంట్ ఎలబాస్ట ఈస్ట్ అనే
రెండు శిఖరాలన్ల 24 గెంటలోునే అధిగమిెంచాడు.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:త్లెంగాణ న్లెంచ వయకితగత
వయకితగత విజయాలు
109. న్యతన త్లెంగాణ సచవాలయెం
 వారతలు: త్లెంగాణ ప్రభుతాెం కొతతగా న్నరిిెంచన రాషర
సచవాలయ సముద్వయాన్నకి డాక్ర్స బీఆర్స అెంబేద్కర్స
పేరున్ల పడుతునాటుు ప్రకటిెంచెంద.
TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc
 30-ఏప్రిల్ 2023న శ్రీ కె చెంద్రశేఖర్స రావు న్యతన
సచవాలయ భవన్నన్నా ప్రారెంభెంచారు.
 2019 జూన్స 27న కొతత సచవాలయాన్నకి ముఖయమెంత్రి
శెంకుస్టిపన చేశ్వరు.
 కొతత సచవాలయాన్నకి ప్రఖాయత శిలుిలు డా. ఆస్టకర్స జి.
కానె్స్టవో మరియు డాక్ర్స పన్నా ఎెం. కానె్స్టవో
ర్కపకరతలుగా న్నయమితులయాయరు.
 డ్మజైన్సలన్ల ముఖయమెంత్రి ఆమోదెంచన తరాాత, ష్కపూరీా
పలోుెంజీ అెండ్ కెంపనీ ప్రైవేట్ ల్పమిటెడ్కి కొతత
సక్రటేరియట్న్ల న్నరిిెంచే కాెంట్రాక్్న్ల అపిగెంచారు.
 భవన న్నరాిణన్నకి ర్క.617 కోటుకు పరిపాలన్న
ఆమోద్ెం లభెంచెంద.
 సక్రటేరియట్ కాెంపుక్్లోన్న రెండు ప్రధాన గోపురాలపై
34 గోపురాలు మరియు రెండు భారీ అశోక చహాాలన్ల
ఏరాిటు చేశ్వరు.
 మూల్లల ప్రకారెం, సచవాలయెం న్నజ్మాబాద్లోన్న
నీలకెంఠేశార స్టామి ఆలయెం, గుజరాత్లోన్న
స్టరెంగపూర్సలోన్న హన్లమాన్స ఆలయెం మొద్లైన వాటి
న్నరాిణ డ్మజైన్స న్లెండ్మ ప్రేరణ పెందెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:కొతత సక్రటేరియట్ గురిెంచ
వాసతవాలు
110. IFCCI T-హబ్ 2.0తో MOU సెంతకెం చేసిెంద
 వారతలు: ఇెండో-ఫ్రెంచ్డ ఛాెంబర్స ఆఫ్ కామర్స్ & ఇెండస్వర
(IFCCI) T-Hub 2.0తో 29 సప్ెంబర్స 2022న ఒక
అవగాహన ఒపిెంద్వన్నా కుదురుికుెంద.
 భారతదేశెంలో ఫ్రాన్స్ రాయబారి శ్రీ ఇమాిన్లయయేల్
లెనైన్స మరియు శ్రీ కెటి రామారావు సమక్షెంలో
సెంతకెం చేయబడ్మెంద.
 IFCCI అధ్యక్షుడు: శ్రీ సుమీత్ ఆనెంద్
 ఈ ఒక సెంవత్రెం ఒపిెంద్ెం రెండు దేశ్వలలో బలమైన
ఆవిషకరణ పరాయవరణ వయవసిన్ల బలోపేతెం చేయడాన్నకి
భారతదేశెం మరియు ఫ్రాన్స్ ఆధారిత స్టెంకతికతతో
నడ్మచే అెంకుర సెంసిలకు సహాయెం చేసుతెంద.
38
  1977లో ఏరాిటైన ఇెండో-ఫ్రెంచ్డ ఛాెంబర్స ఆఫ్ కామర్స్
అెండ్ ఇెండస్వర (IFCCI) అనేద భారతదేశెం మరియు
ఫ్రాన్స్ మధ్య వాయపార సెంబెంధాలన్ల పెంపెందెంచే
అధికారిక ద్తాపాక్షక చాెంబర్స.
 ముెంబైలో ప్రధాన కారాయలయెం, IFCCIకి న్యయ
ఢిలీు, బెెంగళూరు, చనెతా, హైద్రాబాద్లో న్నలుగు
ఇతర కారాయలయాలు మరియు పూణేలో ఒక
ప్రాతిన్నథయెం ఉెంద.
 IFCCI భారతీయ మారకట్న్ల అనేాష్ెంచే ఫ్రెంచ్డ
కెంపనీలకు మరియు ఫ్రాన్స్లో తమ వాయపారాన్నా
విసతరిెంచాలన్లకునే భారతీయ కెంపనీలకు విసతృత శ్రేణి
వాయపార కన్లె్నీ్ స్తవలన్ల అెందసుతెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:గురిెంచIFCCI మరియు T
హబ్: చీఫ్, HQ, మొద్లైనవి.
111. 'మెడ్మసిన్స ఫ్రమ్ ద సతక
 వారతలు: స్ట్ర్ప్ TSAW-MedKaart త్లెంగాణలో
డ్రోన్స డల్పవరీన్న ప్రారెంభెంచెంద.
 న్నజ్మాబాద్ న్లెంచ మారుమూల పట్ణెం న్నరిల్కు
మెందులతో కూడ్మన డల్పవరీ డ్రోన్స వళిుెంద.
 ఇెంతకుముెందు, త్లెంగాణ ప్రతిష్క్తికమైన 'మెడ్మసిన్స
ఫ్రమ్ ద సతక' ప్రాజెక్్న్ల ప్రయోగాతికెంగా పరీక్షెంచడాన్నకి
16 ప్రాథమిక ఆరోగయ కెంద్రాలన్ల ఎెంపిక చేసిెంద.
 ఈ ప్రాజెక్్లో బహుళ డ్రోన్సల ద్వారా మెందుల
డల్పవరీ ఉెంటుెంద.
 కెంద్ర పౌర విమానయాన మెంత్రితా శ్వఖ మెంజూరు
చేసిన తరాాత ఈ ప్రాజెక్్ ప్రారెంభెంచబడ్మెంద.
 మానవరహత విమాన వయవసి న్నయమాలు 2021
న్లెండ్మ షరతులతో కూడ్మన మినహాయిెంపు
మెంజూరు చేయబడ్మెంద.
 టీకాల పెంపిణీ కోసెం ప్రయోగాతిక బియాెండ్
విజువల్ లైన్స ఆఫ్ సైట్ (BVLOS) డ్రోన్స
విమాన్నలన్ల న్నరాహెంచడెం కోసెం.
 ఇద త్లెంగాణ, అెంతరాాతీయ ఆరిిక వేదక మరియు హెల్త
నెట్ గోుబల్ సెంయుకత కారయక్రమెం.
 తరాాత అనేక రాష్ట్రాలు ఈ కారయక్రమాన్నా
ప్రారెంభెంచాయి. ఉద్వహరణకు, అరుణచల్ ప్రదేశ్
మరియు ప్రపెంచ ఆరిిక వేదక ఆగసు్ 2022లో పైలట్
ప్రాజెకు్న్ల ప్రారెంభెంచాయి.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:మెడ్మసిన్స ఫ్రమ్ ద సతక గురిెంచ
112. జ్తీయ సమైకయత దనోత్వెం
 వారతలు: సప్ెంబర్స 17న్న జ్తీయ సమైకయతా
దనోత్వెంగా న్నరాహెంచాలన్న త్లెంగాణ ప్రభుతాెం
న్నరణయిెంచెంద.
 సప్ెంబర్స 17న్న కెంద్ర ప్రభుతాెం 'హైద్రాబాద్
విమోచన దనోత్వెం'గాన్య, త్లెంగాణ ప్రభుతాెం
'జ్తీయ సమైకయతా దనోత్వెం'గాన్య పాటిస్కతెంద.
జ్తీయ సమైకయత దనోత్వెం
 న్నజ్ెం పాలనలో ఉనా హైద్రాబాద్ సెంస్టినెం సప్ెంబర్స
17, 1948న 'ఆపరషన్స పోలో' అనే కోడ్నేమ్తో ముగసిన
పోలీసు చరయ తరాాత యూన్నయన్స ఆఫ్ ఇెండ్మయాలో
విలీనెం చేయబడ్మెంద.
 1950 జనవరి 26న న్నజ్ెం హైద్రాబాద్ రాష్ట్రాన్నా
'రాజప్రముఖ్'గా మారిినప్పుడు చేరిక జరిగెంద.
 కెంద్ర స్టెంసృతిక మెంత్రితా శ్వఖ 2022 సప్ెంబర్స 17న
హైద్రాబాద్ విమోచన దనోత్వాన్నా ఏడాద పడవున్న
న్నరాహెంచెంద.
 హైద్రాబాద్లో జరిగన ప్రారెంభోత్వ
కారయక్రమాన్నకి కెంద్ర హోెంమెంత్రి శ్రీ అమిత్ ష్క
ముఖయ అతిథిగా హాజరయాయరు.
 న్నజ్ెం ఆధీనెంలోన్న హైద్రాబాద్ రాషరెంలో ప్రసుతత
త్లెంగాణ, మహారాషరలోన్న మరఠాాడా ప్రాెంతెం మరియు
కరాణటకలోన్న కొన్నా జిల్లులు ఉన్నాయి.

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

39
  మహారాషర మరియు కరాణటక రాషర ప్రభుతాాలు
అధికారికెంగా సప్ెంబర్స 17న్న విమోచన దనెంగా
పాటిసుతన్నాయి.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:జ్తీయ సమైకయత దనోత్వెం
గురిెంచ
113. ఆదవాస్వ మరియు బెంజ్రా భవన్నలు
 వారతలు: బెంజ్రాహల్్లో కుమ్రెం భీమ్ ఆదవాస్వ భవన్స
మరియు స్తవాల్లల్ బెంజ్రా భవన్సలన్ల శ్రీ కె చెంద్రశేఖర్స
రావు ప్రారెంభెంచారు.
 వారికి గరిజన విపువ న్నయకుడు కొమరెం భీమ్
మరియు బెంజ్రా ఆధాయతిిక న్నయకుడు సెంత్
స్తవాల్లల్ పేరు పట్్రు.
 AP పునరాయవస్వికరణ చట్ెం, 2014 ప్రకారెం త్లెంగాణ
రాషరెంలో 32 షెడ్యయల్్ త్గలు ఉన్నాయి.
 రాషరెంలోన్న మొతతెం జన్నభాలో గరిజన జన్నభా
కవలెం 9% పైనే.
త్లెంగాణలోన్న ప్రధాన ఆదవాస్వ సెంఘాలు:
 కోయ:వారు త్లెంగాణలోన్న సెంఖాయపరెంగా అతిపద్ద
ఆదవాస్వ వరగెం.
 ఎకుకవగా భద్రాద్రి కొతతగూడెం, జయశెంకర్స
భూపాలపల్పు, ములుగు & మహబ్యబాబాద్ జిల్లులోు
విసతరిెంచ ఉెంద.
 వారి సమికక స్టరలమి జ్తర (మేడారెం జ్తర)
ఇప్పుడు ఆసియాలోనే అతిపద్ద గరిజన జ్తర.
 గోెండులు: త్లెంగాణ రాషరెంలోన్న గోెండులు ప్రధానెంగా
ఆదల్లబాద్, ఆసిఫ్యబాద్ మరియు మెంచరాయలలో
న్నవసిసుతన్నారు.
 వీరి ప్రధాన వృతిత వయవస్టయెం.
 వీరి సెంప్రద్వయ పెండుగలు న్నగోబా జ్తర
మరియు ద్ెండారి ఉత్వాలు
 పరిన్స: పరాిన్స సెంఘెం ఆదల్లబాద్, ఆసిఫ్యబాద్ మరియు
మెంచరాయలలో విసతరిెంచ ఉెంద.
 వారి స్టెంప్రద్వయ వృతిత గానెం మరియు గోెండుల
బార్స్్ గా కథలు చపిడెం.
 అెంద్: ఆదల్లబాద్ మరియు ఆసిఫ్యబాద్ జిల్లులోు ఆెంధ్ర
వరగెం విసతరిెంచ ఉెంద.
 వీరి ప్రధాన వృతిత వయవస్టయెం.
 వారికి ఔషధ్ మూల్పకలు మరియు మొకకల గురిెంచ
అపారమైన జ్ానెం ఉెంద.
 వారి ప్రధాన పెండుగ సిరల్.
TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc
 త్లెంగాణలో న్నవసిసుతనా ప్రధాన గరిజన సమూహాలు,
 లెంబాడా: వారు రాషరవాయపతెంగా 20 లక్షల కెంటే
ఎకుకవ జన్నభాతో త్లెంగాణలోన్న అతిపద్ద గరిజన
సెంఘెం.
 వారు బెంజ్రా భాష మాట్ుడతారు. వీరి ప్రధాన
వృతిత వయవస్టయెం.
 వారి ప్రధాన పెండుగలు సెంత్ స్తవాల్లల్ జయెంతి
మరియు తీజ్.
 యెరుకల: ఈ గరిజన్లలు హైద్రాబాద్, రెంగారడ్మ్ జిల్లుల
చుట్య్ కెంద్రీకృతమై ఉనా త్లెంగాణలోన్న మైద్వన
ప్రాెంతాలలో న్నవసిసుతన్నారు.
 వారు యెరుకలబాష మాట్ుడతారు.
 వారి ప్రధాన వృతిత పెందుల పెంపకెం మరియు
బుట్లు నేయడెం.
 వారి స్టెంప్రద్వయ సెంసృతిలో స్వీలు సూత్ చపిడెం
కూడా ఉెంటుెంద.
 వీరి ప్రధాన పెండుగ న్నెంచారమి జ్తర.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:TS లోన్న ప్రధాన గరిజన
సెంఘాలు
114. సుెంకిశ్వల నీటి పారుద్ల ప్రాజెక్్
 వారతలు: త్లెంగాణ రాషర ప్రభుతాెం సుెంకిశ్వల ఇెంటెక్
ప్రాజెక్్తో భవిషయతుత కోసెం ప్రణళికలు వేస్కతెంద.
 సుెంకిశ్వల ప్రాజెక్్ గ్రేటర్స హైద్రాబాద్ మున్న్పల్
కార్పిరషన్స పరిమితులు మరియు హైద్రాబాద్ పట్ణ
సముద్వయ ప్రాెంతెంలో తాగునీటి అవసరాలన్ల తీరిడెం
లక్షయెంగా పటు్కుెంద.
 హైద్రాబాద్ (2022లో) నీటి అవసరెం 37
టీఎెంస్వలు కాగా 2072 న్నటికి 70.97 టీఎెంస్వలకు
చేరుతుెంద.
 2035 న్నటికి హైద్రాబాద్ నీటి అవసరాలు 47.76
టీఎెంస్వలు, 2050 న్నటికి 58.98 టీఎెంస్వలు.
 ఇపిటి వరకు కృష్కణ, గోద్వవరి, మెంజీర, సిెంగూరు
వనరుల ద్వారా నగరెంతో పాటు పరిసరాలకు నీటిన్న
సరఫరా చేసుతన్నారు.
 ప్రసుతతెం న్నగారుానస్టగర్స ప్రాజెకు్ ద్వారా కృష్కణ
నీటిన్న విన్నయోగెంచుకునే AMRP స్టగునీటి
కాలువ న్లెంచ నీటిన్న తీసుకొసుతన్నారు.
 ఈ ప్రాజెకు్కు ప్రభుతాెం ర్క.725 కోటుు మెంజూరు
చేసిెంద. దీన్న అెంచన్న వయయెం ర్క.1,450 కోటుు.
40
  సుెంకిశ్వలలో ఇెంటెక్ పెంపిెంగ్ స్త్షన్స, సుెంకిశ్వల 17 మెట్రో రైలేా కోల్కతా
న్లెంచ కోద్ెండాపూర్స నీటి శుది పాుెంట్ వరకు ట్రాన్స్ ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:భారతదేశెంలోన్న రైలేా జోన్లు
మిషన్స మెయిన్స్ న్నరాిణన్నకి ద్వద్వపు ర్క.952 116. HGCL మరియు HMDA
కోటుు విన్నయోగస్టతరు.  వారతలు: దురగెం చరువు సరసు్ వద్ద HMDA విభాగమైన
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:సుెంకిశ్వల నీటి పారుద్ల ప్రాజెక్్ హైద్రాబాద్ గ్రోత్ కారిడార్స ల్పమిటెడ్ (HGCL)
గురిెంచ యాచెంగ్ సదుపాయాన్నా ప్రవేశపటి్ెంద.
115. మెద్క్ న్లెండ్మ మొద్టి పాయసిెంజర్స రైలు హైద్రాబాద్ మెట్రోపాల్పటన్స అభవృది అధికార సెంసి
 వారతలు: మెద్క్ జిల్లుకు పాయసిెంజర్స రైలు కల (HMDA)
స్టకారమైెంద.  2008 సెంవత్రెంలో అపిటి ఉమిడ్మ ఆెంధ్రప్రదేశ్
 మెద్క్ న్లెంచ పాయసిెంజర్స రైలు నడపడాన్నకి ద్క్షణ మధ్య ప్రభుతాెం యొకక చట్ెం (GOMs.No.570 MA &
రైలేా (SCR) అన్నా ఏరాిటుు చేసిెంద. UD Dept., dt.25.08.2008) ద్వారా HMDA
 మెద్క్ రైలేా స్త్షన్సలో తొల్ప రైలున్ల శ్రీ జి కిషన్సరడ్మ్ ఏరిడ్మెంద.
జెెండా ఊపి ప్రారెంభెంచారు.  మెట్రోపాల్పటన్స కమీషనర్స: శ్రీ అరవిెంద్ కుమార్స
భారతదేశెంలోన్న రైలేా జోన్లు IAS
క్ర సెం జోన్స ప్రధాన కారాయలయెం  HMDA అధికార పరిధి (7) జిల్లులు, (70)
1 మధ్య రైలేా ముెంబై, మహారాషర మెండల్లలు, గ్రేటర్స హైద్రాబాద్ మున్న్పల్ కార్పిరషన్స
2 తూరుి రైలేా కోల్కతా, పశిిమ (GHMC)తో సహా 1032 గ్రామాలు మరియు HMDA
బెెంగాల్ పరిధిలోన్న మిగల్పన 719 గ్రామాలు.

3 తూరుి మధ్య రైలేా హాజీపూర్స, బీహార్స  హైద్రాబాద్ మెట్రోపాల్పటన్స ప్రాెంతెం యొకక

4 తూరుి కోస్టత రైలేా భువనేశార్స, ఒడ్మశ్వ ప్రణళికాబద్ిమైన అభవృది ప్రణళిక, పరయవేక్షణ,

ప్రచారెం మరియు భద్రత కోసెం HMDA ఏరాిటు
5 ఉతతర రైలేా న్యయఢిలీు
చేయబడ్మెంద.
6 ఉతతర మధ్య రైలేా ప్రయాగ్రాజ్,
 ఇద అభవృది కారయకల్లపాలన్ల సమనాయెం చేసుతెంద,
ఉతతరప్రదేశ్
 మున్నసిపల్ కార్పిరషన్లు, మున్నసిపాల్పటీలు మరియు
7 ఈశ్వనయ రైలేా గోరఖ్పూర్స,
ఇతర స్టిన్నక అధికారులు,
ఉతతరప్రదేశ్
 హైద్రాబాద్ మెట్రోపాల్పటన్స వాటర్స సపతు & స్వవరజ్
8 ఈశ్వనయ సరిహదుద గౌహతి, అస్ట్ెం
బోరు్,
రైలేా  త్లెంగాణ ట్రాన్స్మిషన్స కార్పిరషన్స,
9 వాయువయ రైలేా జైపూర్స, రాజస్టిన్స  త్లెంగాణ పారిశ్రామిక మౌల్పక సదుపాయాల
10 ద్క్షణ రైలేా చనెతా, తమిళన్నడు కార్పిరషన్స,
11 ద్క్షణ మధ్య రైలేా సికిెంద్రాబాద్,  త్లెంగాణ రాషర రోడు్ రవాణ సెంసి మొద్లైనవి.
త్లెంగాణ  HMDA యొకక ప్రాథమిక విధులు:
12 ఆగేాయ రైలేా కోల్కతా, పశిిమ  మెట్రోపాల్పటన్స ప్రణళిక తయారీ;
బెెంగాల్  మెట్రోపాల్పటన్స అభవృది మరియు పటు్బడ్మ
13 నైరుతి మధ్య రైలేా బిల్లస్టపూర్స, ఛతీతస్టగఢ్ ప్రణళిక తయారీన్న చేపట్డెం, ప్రణళిక పునః

14 నైరుతి రైలేా హుబబల్పు, కరాణటక పరిశ్మలన;

 పేర్పకనా ప్రణళిక ప్రకారెం ప్రాజెకు్లు మరియు
15 పశిిమ రైలేా ముెంబై, మహారాషర
పథకాల అమలున్ల చేపట్డెం మొద్లైనవి.
16 పశిిమ మధ్య రైలేా జబల్పూర్స,
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:HMDA గురిెంచ వాసతవాలు
మధ్యప్రదేశ్

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

41
117. జ్తీయ డ్మజిటల్ ట్రాన్ఫరిషన్స కానేకేవ్
 వారతలు: GovConnect డ్మజిటల్ ట్రాన్స్ఫరిషన్స కాన్సకువ్
7వ ఎడ్మషన్స 16 సప్ెంబర్స 2022న హైద్రాబాద్లో
జరిగెంద.
 ఇద iLouge మీడ్మయా ప్రైవేట్ ల్పమిటెడ్ మరియు
త్లెంగాణ రాషర సమాచార స్టెంకతికత, ఎలకారన్నక్్
& కమూయన్నకషన్స్ విభాగెం సెంయుకతెంగా
న్నరాహెంచెంద.
 విధాన న్నరణతలు, ప్రభుతా కారయన్నరాాహకులు, ఆలోచన్న
న్నయకులు మరియు పరిశ్రమ న్నయకులు ప్రాతిన్నధ్యెం
వహెంచే జ్ాన మారిిడ్మ వేదకన్ల ర్కపెందెంచడెం ఈ
కానేకేవ్ యొకక లక్షయెం.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:కానేకేవ్ గురిెంచ; ప్రదేశెం
ఆగసు్ - 2022 కరెంట్ అఫైర్స్
118. కెంద్రెం ODF రాయెంకిెంగ్్లో త్లెంగాణ అగ్రస్టినెంలో
న్నల్పచెంద
 వారతలు: అతయధిక గ్రామాలన్ల ODF పుస్టగా ప్రకటిెంచన
మొద్టి ఐదు రాష్ట్రాలలో త్లెంగాణ న్నల్పచెంద.
 సాచఛ భారత్ మిషన్స గ్రామీణ్ (SBM-G)
సెంద్రభెంగా కెంద్రెం ఈ రాయెంకులన్ల విడుద్ల
చేసిెంద.
 కుళాయిల ద్వారా తాగునీరు అెందుతునా గ్రామీణ
గృహాలోు త్లెంగాణ అగ్రస్టినెంలో ఉెంద.
 ODF పుస్ట రాయెంకిెంగ్్లో త్లెంగాణ మొద్టి స్టినెంలో
న్నలవగా, తమిళన్నడు, ఒడ్మశ్వ, ఉతతరప్రదేశ్, హమాచల్
ప్రదేశ్ తరాాతి స్టిన్నలోు న్నల్పచాయి.
 త్లెంగాణలోన్న 12,769 గ్రామాలలో, 9009 గ్రామాలు
ODF పుస్ట-ఆసతిరిెంగ్లో, 30 గ్రామాలు ODF-పుస్ట
రైజిెంగ్లో మరియు 3,730 గ్రామాలు ODF-పుస్ట
మోడల్ కటగరీలో ఉన్నాయి.
 కుళాయిల ద్వారా తాగునీటి సరఫరాకు సెంబెంధిెంచ,
త్లెంగాణ, హరాయన్న మరియు గోవా మూడు రాష్ట్రాలు
మాత్ర్మే 100 శ్వతెం కవరజీన్న న్నవేదెంచాయి.
 సాచఛ భారత్ మిషన్స(SBM) ఐదేళులో బహరెంగ
మలవిసరాన రహత (ODF) భారతదేశ్వన్నా
స్టధిెంచడాన్నకి 2014లో ప్రారెంభెంచబడ్మెంద.
 ఇద SDG 6.2 వైపు దేశెం పురోగమిెంచెంద, ఇద
అెంద్రికీ, ముఖయెంగా మహళలు మరియు
బాల్పకలకు తగన మరియు సమానమైన పారిశుద్ియ
ప్రాపయతన్ల లక్షయెంగా చేసుకుెంద.
TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc
 మే 2023 న్నటికి, దేశెంలోన్న మొతతెం గ్రామాలలో 50%
లేద్వ సగెం SBM ద్శ II కిెంద్ ODF పుస్ట సిితిన్న
స్టధిెంచాయి.
 ODF పుస్ట గ్రామెం అనేద ఘన లేద్వ ద్రవ వయరి పద్వరాిల
న్నరాహణ వయవసిలన్ల అమలు చేయడెంతో పాటు
బహరెంగ మలవిసరాన రహత (ODF) హోద్వన్ల
కొనస్టగెంచెంద.
 2.96 లక్షలకు పైగా గ్రామాలు తమన్ల తాము ODF
పుస్టగా ప్రకటిెంచుకున్నాయి, ఇద 2024-25 న్నటికి
SBM-G ద్శ II లక్ష్యయలన్ల స్టధిెంచే దశగా ఒక
ముఖయమైన అడుగు.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:ODF హోద్వలో త్లెంగాణ
రాయెంక్; SBM- లక్ష్యయలు మరియు విజయాలు
119. ఈజ్ ఆఫ్ డ్యయిెంగ్ బిజినెస్ట యెందు త్లెంగాణ గురితెంపు
పెందెంద
 వారతలు: DigiTech Conclave 2022 (3వ ఎడ్మషన్స)
ఉతతమ EoDB సౌకరాయల కోసెం త్లెంగాణ ప్రభుతాెం
యొకక సతాకరాన్నా ప్రకటిెంచెంద.
 వాయపారాన్నా సులభతరెం చేస్తెందుకు అమలు చేసుతనా
సెంసకరణలతో పాటు 'మీ స్తవా' పోర్ల్ ద్వారా ప్రజలకు
మెరుగైన డ్మజిటల్ స్తవలన్ల అెందెంచనెందుకు త్లెంగాణ
ప్రభుతాాన్నకి ఈ అవారు్ లభెంచెంద.
డ్మజిటెక్ కానేకేవ్ 2022
 దీన్నన్న ఎకన్నమిక్ టైమ్్ న్నరాహెంచెంద.
 వీరి న్లెండ్మ కానేకేవ్కు మద్దతు లభెంచెంద;
 నీతి ఆయోగ్,
 ఎలకారన్నక్్ మరియు సమాచార స్టెంకతిక మెంత్రితా
శ్వఖ,
 ఇజ్రాయెల్ రాయబార కారాయలయెం మరియు స్వాడన్స
రాయబార కారాయలయెం.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:డ్మజిటెక్ కాన్సకువ్లో TS పన్నతీరు
120. జ్తీయ చేనేత దనోత్వెం
 వారతలు: జ్తీయ చేనేత దనోత్వెం సెంద్రభెంగా
త్లెంగాణ ప్రభుతాెం 80,000 మెంద నేత కారిికులకు
ర్క. 5 లక్షల ఉచత జీవిత బీమాన్ల పడ్మగెంచన్లనాటుు
ప్రకటిెంచెంద.
 ఇద 'నేతనా బీమా' పథకెం కిెంద్ ఇవాబడ్మెంద
(ఇపిటిక వివరిెంచబడ్మెంద).
 'నేతనా బీమా' పథకెం కోసెం రాషరెం భారతదేశ జీవిత
బీమా కార్పిరషన్స (LIC) తో జతకటి్ెంద.
42
  దీన్న అమలు కోసెం రాషర చేనేత మరియు జౌళి శ్వఖన్ల
నోడల్ ఏజెనీ్గా న్నయమిెంచెంద.
 చన్నపోయిన 10 రోజులోు కుటుెంబ సభుయల బాయెంకు
ఖాతాలో ర్క.5 లక్షలు జమ అవుతాయి.
జ్తీయ చేనేత దనోత్వెం
 స్టమాజిక-ఆరిిక అభవృదిలో చేనేత పరిశ్రమ యొకక
సహకారాన్నా హైలైట్ చేయడాన్నకి ప్రతి సెంవత్రెం, మన
దేశెంలో ఆగసు్ 7న్న జ్తీయ చేనేత దనోత్వెంగా
పాటిస్టతరు.
 ఇద మహళా స్టధికారత గురిెంచ నేరుగా ప్రస్టతవిెంచే
రెంగెం, మొతతెం నేత కారిికులు మరియు అన్లబెంధ్
కారిికులలో 70% మెంద మహళలు ఉన్నారు.
 1905 ఆగసు్ 7న ప్రారెంభెంచబడ్మన సాదేశ్మ ఉద్యమెం
దేశ్మయ పరిశ్రమలన్ల మరియు ముఖయెంగా చేనేత
కారిికులన్ల ప్రోత్హెంచెంద.
 2015లో, భారత ప్రభుతాెం ప్రతి సెంవత్రెం ఆగసు్ 7వ
తేదీన్న జ్తీయ చేనేత దనోత్వెంగా న్నరాహెంచాలన్న
న్నరణయిెంచెంద.
 మొద్టి జ్తీయ చేనేత దనోత్వాన్నా 7 ఆగసు్ 2015న
ప్రధాన మెంత్రి చనెతాలో ప్రారెంభెంచారు.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: జ్తీయ చేనేత దనోత్వెం
గురిెంచ వాసతవాలు
121. చన్నక-కొరాట బాయరజీ
 వారతలు: ఆదల్లబాద్లోన్న పెంగెంగ నద అెంతర్రాషర
నీటిపారుద్ల ప్రాజెకు్పై చన్నక-కొరాట బాయరజీకి కెంద్రెం
పరాయవరణ అన్లమతి మెంజూరు చేసిెంద.
 నవెంబర్స 2021లో జలశకిత మెంత్రితా శ్వఖ చనకా-
కొరాట బాయరజీ న్నరాిణన్నకి అన్లమతి ఇచిెంద.
 అల్లగే, న్నజ్మాబాద్లోన్న చౌట్పల్పు హన్లమెంతరడ్మ్
ఎతితపోతల పథకెం, జయశెంకర్స భూపాలపల్పులోన్న
ముకతశారెం (చనా కాళేశారెం) ఎతితపోతల పథకాన్నకి
ఆమోద్ెం లభెంచెంద.
 బోత్, ఆదల్లబాద్ సగెిెంటు పరిధిలోన్న న్నలుగు
మెండల్లలోున్న రైతాెంగాన్నకి స్టగునీటి సౌకరయెం
కల్పిెంచడమే లక్షయెంగా బాయరజీన్న న్నరిిెంచారు.
 చనకా-కొరట్ న్నలా స్టమరియెం ద్వద్వపు 0.8 టీఎెంస్వలు.
చన్నక-కొరాట బాయరజీలో మహారాషరకు 20% నీటి వాట్
ఉెంటుెంద.
TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc
 మహారాషర న్నరిిెంచే రాజ్పేటలో త్లెంగాణకు
50%, పిెంపరడ్ బాయరజీలలో 30% వాట్ నీరు
వసుతెంద.
దగువ పెంగెంగ ప్రాజెక్్ అనేద గోద్వవరి నదకి ఉపనద
అయిన పెంగెంగ నదపై మహారాషర మరియు త్లెంగాణ
రాష్ట్రాల మధ్య ఒక అెంతర్రాషర ప్రాజెక్్.
1975 అకో్బరు 6న అపిటి మహారాషర, ఆెంధ్రప్రదేశ్
రాష్ట్రాల మధ్య ఈ ప్రాజెకు్న్ల అెంతర్స రాషర ఉమిడ్మ
ప్రాజెకు్గా చేపటే్ెందుకు ఒక అవగాహన కుదరిెంద.
దగువ పెంగెంగ ప్రాజెక్్ సైట్ వరకు మొతతెం దగుబడ్మ
122.98 TMCలుగా అెంచన్న వేయబడ్మెంద.
అెందుబాటులో ఉనా న్నకర దగుబడ్మన్న మహారాషర మరియు
త్లెంగాణల మధ్య 88:12 న్నషితితలో పెంచుకుెంట్రు.
మహారాషర మీదుగా త్లెంగాణకు వళేు కాలువన్ల మహారాషర
అమలు చేసుతెంద్న్న, త్లెంగాణ ఖరుిన్ల భరిసుతెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:దగువ పెంగెంగ ప్రాజెక్్
వివరాలు
122. కనా శ్వెంతి వనెం
 వారతలు: హైద్రాబాద్ శివారులోన్న కనా శ్వెంతి వనెం కరళ
మరియు కరాణటకకు చెందన కొన్నా అెంతరిెంచపోతునా
జ్తులకు న్నలయెంగా ఉెంద.
 2019లో, రెండ్ టేబుల్ ఇెండ్మయా & టైమ్్ ఆఫ్
ఇెండ్మయా ద్వారా కన్నాకు 'ద ప్రైడ్ ఆఫ్ త్లెంగాణ'
అవారు్ లభెంచెంద.
 ఇద 2019లో ఇెండ్మయన్స గ్రీన్స బిల్ప్ెంగ్ కౌన్న్ల్
(IGBC) పాుటినెం అవారు్న్ల కూడా అెందుకుెంద.
త్లెంగాణలో అటవీశ్వఖ
 త్లెంగాణ రాషర భౌగోళిక వైశ్వలయెం 112077 కిమీ2
మరియు రాషర నోటిఫైడ్ అటవీ ప్రాెంతెం 26903.70
కిమీ2, ఇద భౌగోళిక ప్రాెంతెంలో 24%.
 ఛాెంపియన్స మరియు స్తథ్ వరీగకరణ ప్రకారెం, త్లెంగాణ
రాషరెంలోన్న అడవులు కిెంద్కు వస్టతయి.
 పడ్మ టేకు అడవి, ద్క్షణ పడ్మ మిశ్రమ ఆకురాలేి
అడవి,
 పడ్మ ఆకురాలేి అడవి,
 పడ్మ సవన్నా అడవులు, హారి్ికియా అడవులు,
 పడ్మ వదురు బొెంగులు మరియు ముళు అడవులు
 రాషరెంలోన్న 68% అటవీ ప్రాెంతెం రిజర్సా చేయబడ్మెంద,
29% రక్షతెం మరియు రక్షత రహత అడవులు 3% అటవీ
విస్వతరణెంలో ఉన్నాయి.
43
  పూరాపు జిల్లులు- ఆదల్లబాద్
అతయధికెంగా నోటిఫైడ్ అటవీ ప్రాెంతెం 7101.30
కిమీ2 మరియు రెంగారడ్మ్ అతయలిెంగా 758.87
కిమీ2 కల్పగ ఉెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:త్లెంగాణలో అడవుల రకాలు
123. పోలీస్ట ఇెంటిగ్రేటెడ్ కమాెండ్ అెండ్ కెంట్రోల్ సెంటర్స
 వారతలు: శ్రీ కె చెంద్రశేఖర్స రావు స్త్ట్ పోలీస్ట ఇెంటిగ్రేటెడ్
కమాెండ్ అెండ్ కెంట్రోల్ సెంటర్స
ప్రారెంభెంచారు.
 2015 నవెంబర్స 22న కస్వఆర్స శెంకుస్టిపన చేసి
భూమిపూజ చేశ్వరు.
 కెంద్రెం న్నరాిణన్నకి రాషర ప్రభుతాెం ద్వద్వపు ర్క.500
కోటుు వచిెంచెంద. మధ్యలో ఐదు బాుకులున్నాయి.
 త్లెంగాణలోన్న అన్నా జిల్లుల CCTV ఫీడ్ మరియు ఇతర
సమాచారెం హైద్రాబాద్లోన్న CCCకి
చేయబడ్మెంద.
 ప్రభుతా రెంగెంలోన్న అన్నా వయవసిలన్ల సమనాయెం
చేయడెం మరియు సకాలెంలో ప్రజలన్ల రక్షెంచడెం
మరియు విపతుతల సమయెంలో నష్క్న్నా తగగెంచడెం ఈ
కెంద్రాన్నా ఏరాిటు చేయడెం లక్షయెం.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:ICCC గురిెంచ
జూలై - 2022 కరెంట్ అఫైర్స్
124. భద్రాచలెం ముెంపునకు గురికాకుెండా కాపాడేెందుకు స్వఎెం
కస్వఆర్స ర్క.1000 కోటుు ప్రకటిెంచారు
 వారతలు: గోద్వవరి వరద్ల న్లెంచ భద్రాచలెం పట్ణన్నా
శ్వశాత ప్రాతిపదకన రక్షెంచేెందుకు ర్క.1,000 కోటుు
కట్యిసుతనాటుు శ్రీ కె చెంద్రశేఖరరావు ప్రకటిెంచారు.
 భద్రాద్రి కొతతగూడెం జిల్లులోన్న భద్రాచలెం (శ్రీరామున్న
భద్రాచలెం ఆలయాన్నకి ప్రసిది) గోద్వవరి నద ఒడు్న
ఉెంద.
 భద్రాచలెం పట్ణెం రామాయణ యుగెంతో ద్వన్న చారిత్ర్క
ప్రాముఖయతన్ల పెంచుకుెంటుెంద.
 భద్రాచలెం అనే పేరు భద్రగరి అనే పద్ెం న్లెండ్మ
వచిెంద (భద్ర పరాత న్నవాసెం, మేరు మరియు
మేనకల బిడ్).
గోద్వవరి బేసిన్స
 గోద్వవరి అతిపద్ద దీాపకలి నద. ఇద మహారాషరలోన్న
న్నసిక్ జిల్లులో పశిిమ కన్లమల స్టన్లవుల న్లెండ్మ
పరుగుతుెంద.
TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc
రాషరెంలో
(ICCC)న్న
 దీన్న పడవు ద్వద్వపు 1500 కి.మీ. ఇద ఆెంధ్రప్రదేశ్లోన్న
కోనస్వమ జిల్లులో బెంగాళాఖాతెంలో కలుసుతెంద.
 దీన్న పారుద్ల పరీవాహక ప్రాెంతెం కూడా దీాపకలి
నదులలో అతిపద్దద.
 ఈ బేసిన్స మహారాషరలోన్న కొన్నా ప్రాెంతాలన్ల (సుమారు
50% విస్వతరణెం మహారాషరలో ఉెంద), మధ్యప్రదేశ్, ఒడ్మశ్వ,
కనెక్్
త్లెంగాణ మరియు ఆెంధ్రప్రదేశ్లన్ల కల్పగ ఉెంద.
 గోద్వవరిలో పూరణ, వారాి, ప్రాణహత, మెంజ్రా, వైెంగెంగా
మరియు పెంగెంగ వెంటి అనేక ఉపనదులు
కలుసుతన్నాయి.
 ద్వన్న పడవు మరియు అద కవర్స చేస్త ప్రాెంతెం
కారణెంగా, గోద్వవరిన్న ద్క్షణ గెంగ అన్న కూడా పిలుస్టతరు
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:గోద్వవరి నద: ఉపనదులు,
ఆనకట్లు
125. హైద్రాబాద్లోన్న జీనోమ్ వాయలీలో ₹1,800 కోటుు పటు్బడ్మ
పటే్ెందుకు బయోల్లజికల్ E
 వారతలు: వాయకి్న్స తయారీ సెంసి బయోల్లజికల్ E.
హైద్రాబాద్లోన్న జీనోమ్ వాయలీలోన్న మూడు సౌకరాయల
విసతరణ ప్రాజెకు్లపై ₹1,800 కోటు పటు్బడ్మ పట్న్లెంద.
 ప్రపెంచ వాయకి్న్స ఉతితితలో హైద్రాబాద్ మూడ్మెంట ఒక
వెంతుకు ద్యహద్ెం చేసుతెంద మరియు సెంవత్రాన్నకి
సుమారు 9 బిల్పయన్స డోస్టల స్టమరాియన్నా పెంచుతుెంద.
 కోవిడ్-19కి వయతిరకెంగా భారతదేశెం యొకక
ఆయుధాగారెంలో భాగమైన సాదేశ్మ వాయకి్న్స కారబవాక్్
వన్లక బయోల్లజికల్ E. ఉెంద.
 COVID-19 వాయకి్న్సలన్ల ఉతితిత చేయడాన్నకి
ద్వన్న స్టమరాియన్నా విసతరిెంచడాన్నకి US
ఇెంటరాషనల్ డవలప్మెెంట్ ఫైన్నన్స్ కార్పిరషన్స
(DFC) న్లెండ్మ $50 మిల్పయను న్నధులన్ల
పెందెంద.
44
  జీనోమ్ వాయలీ, హైద్రాబాద్లోన్న లైఫ్ సైనె్స్ట R&D
కోసెం భారతదేశెం యొకక మొట్మొద్టి వయవస్వికృత
కుస్ర్స, వీటికి న్నలయెం:
 బయోల్లజికల్ E. ల్పమిటెడ్,
 భారత్ బయోటెక్ ఇెంటరాషనల్, మరియు
 డాక్ర్స రడీ్స్ట లేబొరటరీస్ట, మొద్లైనవి
బయోల్లజికల్ E. ల్పమిటెడ్ (BE)
 భారతదేశెం యొకక 'సాదేశ్మ ఉద్యమెం' సమయెంలో
స్టిపిెంచబడ్మెంద, బయోల్లజికల్ E. ల్పమిటెడ్ (BE)
దేశెం కిుషమై
్ న ఆరోగయ సెంరక్షణ ఉతితుతలకు ప్రాపయతన్ల
కోరుతునా సమయెంలో ప్రారెంభమైెంద.
 డాక్ర్స DVK రాజు స్టిపిెంచ, న్నయకతాెం వహెంచన
BE 1953లో కాలేయ స్టరాలన్ల మరియు యాెంటీ
కోగుయలెెంట్లన్ల తయారు చేస్త బయోల్లజికల్ ఉతితుతల
కెంపనీగా తన కారయకల్లపాలన్ల ప్రారెంభెంచెంద.
 మేనేజిెంగ్ డైరక్ర్స & CEO: శ్రీమతి. మహమా ద్వటు
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:బయోల్లజికల్ E ల్పమిటెడ్
గురిెంచ
126. హైద్రాబాద్లో సఫ్రాన్స ఇెంజన్స MRO సౌకరాయన్నా ఏరాిటు
చేయన్లెంద
 వారతలు: ఫ్రెంచ్డ ఏరోస్తిస్ట మేజర్స సఫ్రాన్స హైద్రాబాద్లో
తమ అతిపద్ద మరియు మొట్మొద్టి ఎయిర్సక్రాఫ్్ ఇెంజన్స
MRO (న్నరాహణ, మరమితుత మరియు
పునరిాన్నయోగెం) సౌకరాయన్నా నెలకొల్లిలన్న తన
న్నరణయాన్నా ప్రకటిెంచెంద.
 ర్క. 1200 కోటు (150 మిల్పయన్స డాలరుు) పటు్బడ్మతో
ఈ సదుపాయెం ఏరాిటవుతుెంద మరియు త్లెంగాణలో
ద్వద్వపు 1,000 ఉనాత నైపుణయెం కల్పగన ఉద్యయగాలన్ల
సృష్్ెంచే అవకాశెం ఉెంద.
 MRO హైద్రాబాద్ అెంతరాాతీయ విమాన్నశ్రయెం
మరియు త్లెంగాణ ఏవియేషన్స పరాయవరణ వయవసికు
గణనీయమైన ప్రోతా్హాన్నా అెందసుతెంద.
 CEO, సఫ్రాన్స ఎయిర్సక్రాఫ్్ ఇెంజన్లు: జీన్స పాల్
అల్లరీ
TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc
 హైద్రాబాద్లోన్న MRO సౌకరయెం భారతీయ మరియు
విదేశ్మ వాణిజయ విమానయాన సెంసిలు ఉపయోగెంచే వారి
మారకట్ లీడ్మెంగ్ లీడ్మెంగ్ 1A మరియు లీప్ 1B ఏరో
ఇెంజన్సలన్ల భరీత చేసుతెంద.
 ఇద ప్రపెంచవాయపతెంగా సఫ్రాన్స ఎయిర్సక్రాఫ్్ ఇెంజిన్స
MRO నెట్వర్సకలో అతిపద్ద MRO ష్కప్గా కూడా
న్నవేదెంచబడ్మెంద.
 అన్నా ప్రధాన భారతీయ విమానయాన సెంసిలు CFM
యొకక ఇెంజిన్సలన్ల ఉపయోగస్టతయి, ఇద సఫ్రాన్స
మరియు US-ఆధారిత కెంపనీ జనరల్ ఎలకిరక్ యొకక
50:50 జ్యిెంట్ వెంచర్స.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:పటు్బడ్మ గురిెంచ
127. NAARMకి ICAR సరాదర్స పటేల్ అవారు్ లభెంచెంద
 వారతలు: జ్తీయ వయవస్టయ పరిశోధ్న్న న్నరాహణ సెంసి
(NAARM), ద్వన్న మొతతెం పన్నతీరు కోసెం సరాదర్స పటేల్
అతుయతతమ ICAR ఇన్ససి్ట్యయట్ అవార్స్ 2021 (ల్లర్సా ఇన్స
సి్ట్యయట్ కటగరీలో) గెలుచుకుెంద.
 కెంద్ర మెంత్రి శ్రీ నరెంద్ర సిెంగ్ తోమర్స చేతుల
మీదుగా NAARM డైరక్ర్స స్వహెచ్డ శ్రీన్నవాసరావు
అవారు్న్ల అెందుకున్నారు.
 జ్తీయ వయవస్టయ పరిశోధ్న్న న్నరాహణ సెంసి
(NAARM)న్న భారతదేశ వయవస్టయ పరిశోధ్న్న
మెండల్ప (ICAR) 1976లో హైద్రాబాద్లో
స్టిపిెంచెంద.
 ఇద వయవస్టయ పరిశోధ్న మరియు విద్య
న్నరాహణకు సెంబెంధిెంచన సమసయలన్ల
పరిషకరిసుతెంద.
 అకాడమీ రైతులు మరియు శ్వసీవేతతలతో సహా వివిధ్
వాట్ద్వరులకు పేటెెంటుు మరియు భౌగోళిక సూచనల
వెంటి IP పోర్స్ఫోల్పయోలన్ల న్నరిిెంచడాన్నకి స్తవలన్ల
అెందసుతెంద.
45
 సరాదర్స పటేల్ అతుయతతమ ICAR సెంసి అవారు్ 129. రాష్ట్రాల అెంకుర సెంసిల రాయెంకిెంగ్
 ఇద ICAR ఇన్ససి్ట్యయట్లు, రాషర వయవస్టయ  వారతలు: త్లెంగాణ ప్రభుతాెంలోన్న సమాచార స్టెంకతికత
విశావిద్వయలయాలు మొద్లైన వాటి ద్వారా అతుయతతమ , ఎలకారన్నక్్ & కమూయన్నకషన్స్ విభాగాన్నకి కెంద్ర వాణిజయ
పన్నతీరున్ల గురితసుతెంద. & పరిశ్రమల మెంత్రితా శ్వఖ ప్రశెంస్ట పత్రాన్నా
 భారతదేశ వయవస్టయ పరిశోధ్న్న మెండల్ప, న్యయఢిలీు, ఈ అెంద్జేసిెంద.
అవారు్న్ల స్టిన్ర్స చేసుతెంద (ర్క. 10,00,000 నగదు).  రాషరెంలో బలమైన అెంకుర సెంసిల పరాయవరణ
 అవారు్ మూడు విభాగాలలో ఇవాబడుతుెంద: వయవసిన్ల అభవృది చేయడెంలో రాషరెం అగ్రగామిగా
 రాషర/కెంద్ర వయవస్టయ సెంసిలకు ఒకటి, గురితెంపు పెందెంద.
 పద్ద ICAR పరిశోధ్న్న సెంసిల కోసెం ఒకటి  రాషరెం సెంస్టిగత ఛాెంపియన్సగా, స్టమరాియన్నా
మరియు పెంపెందెంచే మారగద్రశకెంగా, ఇెంకుయబేషన్స హబ్గా
 చనా ICAR పరిశోధ్న్న సెంసిల కోసెం ఒకటి మరియు విన్యతా న్నయకుడ్మగా కూడా గురితెంపు
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:NAARM మరియు ICAR పెందెంద.
సరాదర్స పటేల్ అవారు్ రాష్ట్రాల అెంకుర సెంసిల రాయెంకిెంగ్ ఫ్రేమ్వర్సక (SRF)
128. భారతదేశెంలో మొద్టి 100% మహళల యాజమానయెంలోన్న  2018లో ప్రారెంభెంచబడ్మన, రాష్ట్రాల అెంకుర సెంసిల
పారిశ్రామిక పారుక హైద్రాబాద్లో ఉెంద రాయెంకిెంగ్ ఫ్రేమ్వర్సక అనేద రాష్ట్రాలు మరియు
 వారతలు: భారతదేశెంలో మొద్టి 100% మహళల కెంద్రపాల్పత ప్రాెంతాలలో అెంకుర సెంసిల పరాయవరణ
యాజమానయెంలోన్న పారిశ్రామిక పార్సక హైద్రాబాద్లో వయవసిన్ల పెంపెందెంచే లక్షయెంతో వారిషక వాయయామెం.
కారయకల్లపాలు ప్రారెంభెంచెంద.
 ప్రభుతా భాగస్టామయెంతో FICCI లేడీస్ట ఆరగనైజేషన్స
(FLO) ద్వారా ప్రచారెం చేయబడ్మన ఈ పార్సకలో 25
యూన్నటుు ఉన్నాయి, ఇవి 16 విభనా గ్రీన్స కటగరీ
పరిశ్రమలకు ప్రాతిన్నధ్యెం వహస్టతయి, అనీా మహళల
యాజమానయెంలో మరియు న్నరాహెంచబడుతున్నాయి.
 250 కోటు ర్కపాయల పటు్బడ్మతో పట్న్సచరు
సమీపెంలోన్న సుల్లతన్సపూర్సలో 50 ఎకరాలోు దేశెంలోనే
మొట్మొద్టిస్టరిగా FLO ఇెండసిరయల్ పార్సక ఏరాిటు
చేయబడ్మెంద.
భారతదేశ వాణిజయ మరియు పారిశ్రామిక సెంసిల సమాఖయ
(FICCI)  అెంకుర సెంసిలకు మద్దతుపై రాష్ట్రాల రాయెంకిెంగ్ యొకక
 1927లో స్టిపిెంచబడ్మన FICCI భారతదేశెంలోనే మూడవ ఎడ్మషన్స ఫల్పతాలు జూలై 2022లో
అతిపద్ద మరియు పురాతన శిఖరాగ్ర వాయపార సెంసి. విడుద్లయాయయి.

 దీన్న చరిత్ర్ భారతదేశ స్టాతెంత్ర్య పోరాటెం, ద్వన్న  రాయెంకిెంగ్ ప్రయోజన్నల కోసెం, రాష్ట్రాలు మరియు కెంద్ర
పారిశ్రామికీకరణ మరియు అతయెంత వేగెంగా అభవృది పాల్పత ప్రాెంతాలు 5 వరాగలుగా వరీగకరిెంచబడా్యి, అవి.
చెందుతునా ప్రపెంచ ఆరిిక వయవసిలలో ఒకటిగా బెస్ట్ పరాఫరిర్స్, ట్ప్ పరాఫరిర్స్, లీడర్స్, ఔతా్హక
ఆవిరభవిెంచడెంతో ద్గగరి సెంబెంధ్ెం కల్పగ ఉెంద. న్నయకులు మరియు ఎమరిాెంగ్ స్ట్ర్స్-అప్ ఎకోసిస్మ్్.

 ప్రభుతేాతర, ల్లభాపేక్ష లేన్న సెంసి అయినెందున, FICCI  గుజరాత్ మరియు కరాాటక రాష్ట్రాల కటగరీలో బెస్ట్

భారతదేశెం యొకక వాయపార మరియు పరిశ్రమల పరాఫరిర్స్గా న్నల్పచాయి.

వాయిస్ట.  UTలు మరియు ఈశ్వనయ (NE) రాష్ట్రాలలో

 FICCI ప్రెసిడెంట్: శ్రీ సుభ్రకాెంత్ పాెండా మేఘాలయ అతుయనాత గౌరవాన్నా గెలుచుకుెంద.

ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:FICCI మరియు FLO గురిెంచ

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

46
  కరళ, మహారాషర, ఒరిస్ట్ మరియు త్లెంగాణ రాష్ట్రాలలో
ట్ప్ పరాఫరిర్స్ అవారు్న్ల పెంద్గా, జమూి & కాశ్మిర్స
UTలు మరియు NE రాష్ట్రాలలో ట్ప్ పరాఫరిర్సగా
అవతరిెంచెంద.
 లీడర్స్ విభాగెంలో అస్ట్ెం, పెంజ్బ్, తమిళన్నడు,
ఉతతరాఖెండ్ మరియు ఉతతరప్రదేశ్ విజేతలుగా న్నల్పచాయి.
 ఛతీతస్టగఢ్, ఢిలీు, మధ్యప్రదేశ్ మరియు రాజస్టిన్స
రాష్ట్రాలలో ఔతా్హక న్నయకులుగా ప్రకటిెంచబడా్యి.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:SRF రాయెంకిెంగ్్- ప్రద్రశకులు
130. TASKతో వాహన్స భాగస్టామి
 వారతలు: న్నయామక వేదక అయిన వాహన్స, యువ
గ్రాడుయయేట్లకు నైపుణయెం పెంచడెం మరియు ఉపాధికి
సహాయెం చేయడెం కోసెం త్లెంగాణ అకాడమీ ఫర్స సికల్
అెండ్ న్నలెడ్ా (ట్స్టక)తో భాగస్టామయెం కుదురుికుెంద.
 ఈ సహకారెంలో భాగెంగా, వాహన్స తన పాుట్
ఫ్యరమ్లో అరాత కల్పగన 30,000 మెంద
విద్వయరుిలన్ల నమోదు చేసుకుెంటుెంద.
త్లెంగాణ అకాడమీ ఫర్స సికల్ అెండ్ న్నలెడ్ా (TASK)
 TASK 2014లో స్టిపిెంచబడ్మెంద. ఇద రాషరెంలోన్న
యువ గ్రాడుయయేటు ఉపాధిన్న మెరుగుపరచడాన్నకి
మరియు వారు గ్రాడుయయేట్ అయినప్పుడు బహుళ
మారాగలన్ల ఎెంచుకోవడాన్నకి వీలు కల్పిసుతెంద.
 త్లెంగాణ యువతలో నైపుణయెం, పరిశోధ్న మరియు
వయవస్టిపకతన్ల పెంపెందెంచడాన్నకి ప్రభుతాెం,
విద్వయసెంసిలు మరియు పరిశ్రమల మధ్య సహకార
వేదకన్ల TASK అన్లమతిసుతెంద.
 TASK యొకక కారయక్రమాలలో ఇవి ఉన్నాయి:
 స్టెంకతిక వయవస్టిపక కారయక్రమెం (TEP)
 న్నరుద్యయగ యువత కోసెం ఫిన్నష్ెంగ్ సూకల్
 మారకట్లో అవసరమైన తపిిపోయిన నైపుణయలతో
విద్వయరుిలన్ల సనాద్ిెం చేసుతెంద, తద్వారా వారిన్న
పరిశ్రమకు సిద్ిెం చేసుతెంద
 ప్రాకీ్స్ట ప్రొఫెసర్స - కాాల్పటీ ట్రైనర్స
 మెంచ-అరాత కల్పగన శిక్షకులు/ఉపాధాయయుల
కొరత ప్రధాన సమసయన్ల లక్షయెంగా చేసుకున్న ఒక
విన్యతా కారయక్రమెం.
 పరిశ్రమల సహకారెంతో నైపుణయెం మొద్లైనవి.
 TASK యొకక CEO: శ్రీ శ్రీకాెంత్ సిన్నా
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: TASK గురిెంచ
TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc
131. ఉజాయిన్న మహెంకాళి ఆలయెం
 వారతలు: సికిెంద్రాబాద్లోన్న ఉజాయిన్న మహెంకాళి
ఆలయెంలో బోన్నల పెండుగకు భకుతలకు స్టాగతెం
పల్పకారు.
శ్రీ ఉజాయినీ మహెంకాళి ఆలయెం
 ఇద త్లెంగాణలోన్న సికిెంద్రాబాద్ ప్రాెంతెంలో 191
సెంవత్రాల చరిత్ర్ కల్పగన దేవాలయెం.
 ఆష్కడ జ్తర సెంద్రభెంగా లక్షల్లద మెంద భకుతలు
పూజలు చేస్టతరు.
 బోన్నల పెండుగలో కూడా ఇద ప్రసిది చెందెంద.
 1813లో నగరెంలో కలరా వాయపిెంచెంద్న్న, ద్వన్న
కారణెంగా వేల్లద మెంద మరణిెంచారన్న నముితారు.
 అదే సమయెంలో మిలటరీ బెట్ల్పయన్స బాయచ్డ
సికిెంద్రాబాద్ న్లెండ్మ మధ్యప్రదేశ్లోన్న ఉజాయిన్నకి బదలీ
చేయబడ్మెంద.
 ఒక డోలీ మోస్త సూరిటి అపియయ తన సహచరులతో కల్పసి
ఉజాయిన్నలోన్న మహెంకాళి దేవస్టిన్నన్నకి వళిు ప్రజలన్ల ఆ
మహమాిరి న్లెండ్మ రక్షెంచనటుయితే, అతన్ల దేవత
యొకక దేవతన్ల ప్రతిష్్స్టతనన్న ప్రారిిెంచాడు.
 వారు ఉజాయిన్న న్లెండ్మ తిరిగ వచిన వెంటనే, అపియయ
మరియు అతన్న సహచరులు 1814 జూలైలో
సికిెంద్రాబాద్లో చకకతో చేసిన విగ్రహాన్నా ప్రతిష్్ెంచారు.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: ఉజాయిన్న మహెంకాళి ఆలయెం
గురిెంచ
132. రాయికల్ జలపాతెం
 వారతలు: జూన్స నెలలో ఎడత్రిపి లేకుెండా కురుసుతనా
వరాషలకు రాయికల్ గుట్లోు జలపాతెం ఉరకలెతితెంద.
 కరీెంనగర్స జిల్లు సైద్వపూర్స మెండలెం రాయికల్ గ్రామ
సమీపెంలో అడవి మధ్యలో రాయికల్ జలపాతెం ఉెంద.
 కోటగరిగుట్లు అనే పేరుగల కొెండల శ్రేణి
జలపాతాలకు ప్రధాన నీటి వనరు.
47
 జెెండాగుట్ పైన మరో మూడు చనా జలపాతాలున్నాయి.
త్లెంగాణలోన్న ప్రధాన జలపాతాలు:
 పోచర జలపాతెం:
 ఆదల్లబాద్ జిల్లులో ఉెంద
 గోద్వవరి నద ద్వన్న మారగెంలో చనా ప్రవాహాలుగా
చీల్పపోతుెంద మరియు వాటిలో కొన్నా 20 మీటరు
ఎతుత న్లెండ్మ పడే పచిర జలపాతాన్నకి మూలెం.
 కుెంతల జలపాతెం:
 ఆదల్లబాద్ జిల్లులో ఉెంద
 కుెంతల వద్ద కడెం నద 45 మీటరు దగువకు
ప్రవహసుతెంద.
 కుెంతల రాషరెంలోనే ఎత్తతన జలపాతెం.
 స్కమేశార స్టామి అన్న పిలువబడే జలపాతెం
సమీపెంలో శివున్న చత్ర్ెం ఉెంద.
 గాయత్రి జలపాతెం:
 కుెంట్ల మరియు పచిర జలపాతాలతో పాటు,
ఆదల్లబాద్ జిల్లులో గాయత్రి జలపాతెం మర్పక
మనోహరమైన జలపాతెం.
 గాయత్రీ జలపాతాలు గోద్వవరి నదకి ఉపనద
అయిన కడెం నదపై ఉనా చాల్ల తకుకవగా త్ల్పసిన
ప్రదేశెం.
 మలెుల తీరిెం జలపాతెం:
 న్నగర్సకర్కాల్లోన్న నలుమల అడవిలో ఉెంద.
 జలపాతెం ఎతుత ద్వద్వపు 150 అడుగులు.
 నలుమల అడవి గుెండా ప్రవహెంచే నీరు కృష్కణనదలో
కలుసుతెంద.
 బోగత జలపాతెం:
 ములుగు జిల్లులో ఉెంద
 ఇద రాషరెంలో రెండవ అతిపద్ద జలపాతెం.
 కనకై జలపాతెం:
 ఆదల్లబాద్ జిల్లులో ఉెంద
 భీమున్న పాద్ెం జలపాతెం:
 మహబ్యబాబాద్లో ఉెంద
 భీమున్న పాద్ెం (భీముడ్మ మెటు్) వద్ద ఒక కొెండపై
న్లెండ్మ ద్వద్వపు 20 అడుగుల ఎతుతలో ఉనా అరి
వృతాతకార ఆవరణలో నీరు ప్రవహసుతెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:త్లెంగాణలో జలపాతాలు
TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc
133. అట్నమస్ట న్నవిగేషన్స కోసెం స్టెంకతిక ఆవిషకరణ హబ్
(TiHAN)
 వారతలు: కెంద్ర మెంత్రి డాక్ర్స జితేెంద్ర సిెంగ్ IIT
హైద్రాబాద్లో మొట్మొద్టిస్టరిగా అతాయధున్నక
“అట్నమస్ట న్నవిగేషన్స” సౌకరాయన్నా ప్రారెంభెంచారు.
అట్నమస్ట న్నవిగేషన్స కోసెం స్టెంకతిక ఆవిషకరణ హబ్
(TiHAN)
 NMICPS అట్నమస్ట న్నవిగేషన్స కొరకు స్టెంకతిక
ఆవిషకరణ హబ్ (NM-ICPS TiHAN) అనేద IIT
హైద్రాబాద్లో స్టిపిెంచబడ్మన సక్షన్స 8 కెంపనీ.
 TiHANకి కెంద్ర సైన్స్ & టెకాాలజీ మెంత్రితా శ్వఖ
ర్క.130 కోటు బడాట్తో న్నధులు సమకూరుసుతెంద.
 సైన్స్ అెండ్ టెకాాలజీ విభాగెం (DST) నేషనల్ మిషన్స
ఆన్స ఇెంటర్స డ్మసిపిునరీ సైబర్స-ఫిజికల్ సిస్మ్్ (NM-
ICPS)న్న అమలు చేసుతెంద.
 దీన్న కిెంద్, ఇద అట్నమస్ట న్నవిగేషన్స మరియు డేట్
అకిాజిషన్స సిస్మ్్ (UAVలు, ROVలు
మొద్లైనవి) యొకక స్టెంకతిక విభాగెంలో
ప్రతిష్క్తికమైన అట్నమస్ట న్నవిగేషన్స హబ్
(TIH)న్న మెంజూరు చేసిెంద.
 TiHAN అనేద బహుళ శ్వఖల కారయక్రమెం, ఇద
భారతదేశ్వన్నా భవిషయతుత మరియు తదుపరి తరెం “స్టిర్స్
మొబిల్పటీ” స్టెంకతికతలో ప్రపెంచ స్టియి ఆటగాడ్మగా
చేసుతెంద.
 TiHAN శ్వస్వీయ మరియు పారిశ్రామిక పరిశోధ్న
విభాగెంచే శ్వస్వీయ మరియు పారిశ్రామిక పరిశోధ్న్న
సెంసి (SIRO) గా గురితెంచబడ్మెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:TiHAN గురిెంచ
134. భారతదేశపు అతి పద్ద తేల్పయాడే సౌర విదుయత్ ప్రాజెక్్
 వారతలు: భారతదేశెంలోనే అతిపద్ద తేల్పయాడే సౌర
విదుయత్ ప్రాజెక్్ ఇప్పుడు త్లెంగాణలోన్న రామగుెండెంలో
పూరితగా పన్నచేసిెంద.
 జ్తీయ బొగుగ ఆధారిత విదుయత్ కార్పిరషన్స (NTPC)
ఇెంజనీరిెంగ్, ప్రొకూయర్సమెెంట్ మరియు కన్ససరక్షన్స
48
 కాెంట్రాక్్ కిెంద్ భారత్ హెవీ ఎలకిరకల్్ (BHEL) ద్వారా
100 మెగావాటు పాుెంట్న్ల ఏరాిటు చేసిెంద.
 20 మెగావాటు తుద భాగెం స్టమరియెంతో వాణిజయ
కారయకల్లపాలతో, పద్దపల్పు జిల్లులోన్న
రామగుెండెంలో పాుెంట్ పూరితగా
ప్రారెంభెంచబడ్మెంద.
 ప్రాజెక్్ న్నవారిెంచడెంలో సహాయపడుతుెంద్న్న
భావిసుతన్నారు,
స్టహతయ అకాడమీ అవారు్
 నీటి ఆవిరి సెంవత్రాన్నకి సుమారు 32.5 లక్షల
 1954లో స్టిపిెంచబడ్మన ఈ అవారు్ ఫలకెం మరియు ₹
కూయబిక్ మీటరుు;
1,00,000 నగదు బహుమతిన్న కల్పగ ఉెంటుెంద.
 1,65,000 టన్లాల బొగుగ విన్నయోగెం మరియు
 సెంవత్రాన్నకి 2,10,000 టన్లాల CO2 ఉద్వగరాలు  స్టహతయ అకాడమీ అవారు్న్ల 24 భాషలోున్న 24 మెంద

త్లెంగాణలో పునరుతాిద్క ఇెంధ్న అెంచన్నలు రచయితలకు అకాడమీ గురితెంచన ప్రధాన భారతీయ

 త్లెంగాణ రాషర పునరుతాిద్క ఇెంధ్న శకిత అభవృది
కార్పిరషన్స ల్పమిటెడ్ (TSREDCO) సౌర శకిత, పవన
శకిత, జీవ ఇెంధ్న శకిత మరియు బయోగాయస్ట, పారిశ్రామిక
భాషలోు ప్రచురిెంచన అతుయతతమ స్టహతయ ప్రతిభ గల
పుసతకాలకు ప్రతి సెంవత్రెం ప్రద్వనెం చేస్టతరు.
 భారత రాజ్యెంగెంలోన్న ఏడవ షెడ్యయల్లో పేర్పకనా 22

వేస్ట్ టు ఎనరీా మరియు జియోథరిల్ రెంగాలన్ల భాషలతో పాటు, స్టహతయ అకాడమీ ఆెంగుెం మరియు

న్నరాహసుతెంద. రాజస్టినీన్న భాషలుగా గురితెంచెంద.

 త్లెంగాణలో 20.41 GWగా అెంచన్న వేయబడ్మన  కెంద్ర స్టహతయ అకాడమీ అవారు్ 2022న్న ప్రముఖ నవల్ల

విస్టతరమైన సౌర స్టమరియెం మరియు 4.2 GW పవన శకిత రచయిత డాక్ర్స మధురాెంతకెం నరెంద్ర మరియు కవి

స్టమరియెం ఉెంద. వరాల ఆనెంద్ వరుసగా నవల మరియు అన్లవాద్

 త్లెంగాణ 4+GW పునరుతాిద్క శకిత శకితన్న కల్పగ ఉెంద,
ఇెందులో 3,621 MW సౌర శకిత మరియు 128 MW
పవన శకితతో పాటు ఇతర పునరుతాిద్క ఇెంధ్న వనరుల
న్లెండ్మ సహకారెం ఉెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:TS లో పునరుతాిద్క శకిత
జూన్స - 2022 కరెంట్ అఫైర్స్
135. కె. సజయకు కెంద్ర స్టహతయ అకాడమీ
 వారతలు: జూన్స 2022లో, స్టమాజిక కారయకరత సజయ
కాకరు 2021కి అన్లవదెంచన త్లుగు పుసతకెం 'అశుద్ి
భారత్' (అపరిశుభ్రమైన భారతదేశెం)కి కెంద్ర స్టహతయ
అకాడమీ అవారు్న్ల గెలుచుకున్నారు.
 భాష్క సిెంగ్ రాసిన అసలు పుసతకెం 'అద్ృశయ భారత్'
పారిశుద్ియ కారిికుల పోరాట్లు
అమానవీయ జీవన పరిసిితులన్ల హైలైట్ చేసిెంద.
విభాగాల క్రెంద్ గెలుచుకున్నారు.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: సజయ కాకరు యొకక ప్రధాన
రచనలు, స్టహతయ అకాడమీ అవారు్లు
136. అధికార నెంద
 వారతలు: ఖమిెం మిట్పల్పులోన్న కసవాగు ఆెంజనేయ
స్టామి ఆలయెంలో అరుదైన 'అధికార నెంద' విగ్రహెం
లభయమైెంద.
 ఈ శివాలయాన్నా మహారాషరకు చెందన సిద్ి స్కమాజీ
న్నరిిెంచారన్న, కుతుబ్ ష్కహీలు ఇకకడ్మకి తీసుకువచి
జ్గీరాదర్సగా 40 గ్రామాలన్ల పాల్పెంచారన్న
పేర్పకన్నారు.
 నెంద శివున్న ఎదుద వాహనెం. నెందన్న ఎకుకవగా రెండు
ర్కపాలలో చత్రిెంచారు. వారు,
మరియు  వృషభ లేద్వ పడుకున్న ఉనా ఎదుద మరియు
 అధికార నెంద, శివున్న పోల్పన చత్ర్ెం

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

49
  వయవస్టయ & పారిశ్రామిక వసుతవులకు అెంతరాాతీయ
మారకట్న్ల అెందెంచాలనే లక్షయెంతో త్లెంగాణ ల్లజిసి్క్్
విధానెం 2021-26న్న ప్రారెంభెంచెంద.
 యాద్వద్రి భువనగరి జిల్లు చౌటుపిల్ (ఎెం),
ద్ెండుమల్లకపూర్స వద్ద 100 ఎకరాల సిలెంలో త్లెంగాణ
ప్రభుతాెం 'త్లెంగాణ బొమిల పార్సక'న్ల అభవృది
చేస్కతెంద.
 త్లెంగాణలో ఆధున్నక సమీకృత జూయట్ మిలుులన్ల
ఏరాిటు చేస్తెందుకు 3 ప్రముఖ జనపన్నర తయారీ
గ్రూపులతో ప్రభుతాెం పటు్బడ్మ అవగాహన ఒపిెంద్వలు
కుదురుికుెంద.
 TS-GlobalLinker ఉచత ఇ-కామర్స్ దుకాణలు,
సలహా స్తవలు మొద్లైన ఆన్సలైన్స ఉచత స్తవలన్ల
అెందెంచడెం కొనస్టగెంచెంద.
 హైద్రాబాద్ పరిశోధ్న్న మరియు ఆవిషకరణ సరికల్
(RICH) దేశవాయపతెంగా డయాగోాసి్క్్ రెంగెంలో
అతుయతతమ అెంకుర సెంసిలన్ల గురితెంచ, వాటిన్న
పెంపెందెంచేెందుకు బహుళ-రెంగాల కూటమి అయిన
AID కారయక్రమాన్నా ప్రారెంభెంచెంద.
 DEET- త్లెంగాణ డ్మజిటల్ ఎెంపాుయ్మెెంట్
 అధికార నెంద విగ్రహెం న్నలుగు చేతులతో కూరుినా
భెంగమలో ఉెంటుెంద. ఎక్ఛెంజ్, AI & ML ఆధారిత ఉద్యయగ శోధ్న మరియు
న్నయామక యాప్.
 ఒక గొడ్ల్ప (పరశువు) మరియు ఒక చేతిలో ఒక
 ఇద మొబైల్ యాప్ మరియు వబ్ పోర్ల్ ద్వారా
జెంతువు,
డ్మమాెండ్, ప్రతిభ, స్టినెం మరియు ప్రవరతనల ద్వారా
 మరియు కుడ్మ చేతిలో 'వరద్ హసతెం'
ఉద్యయగారుిలన్ల మరియు యజమాన్లలన్ల
 మరియు ఇతర సట్లో ఎడమ చేతిలో 'అధికార
కలుపుతుెంద.
ద్ెండెం'.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: న్నవేదకలోన్న ముఖాయెంశ్వలు
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:అధికార నెంద యొకక లక్షణలు
138. త్లెంగాణ ర్క.4.1 లక్షల కోటు పటు్బడులన్ల ఆకరిషస్కతెంద
137. త్లెంగాణ రాషర పరిశ్రమల శ్వఖ న్నవేదక 2021-22
 వారతలు: త్లెంగాణలో, రాషరెంలో ప్రవేశపటి్న TS i-
 వారతలు: త్లెంగాణ రాషర పరిశ్రమల శ్వఖ న్నవేదక 2021-
PASS పథకెం ద్వద్వపు 5 లక్షల ప్రతయక్ష ఉపాధిన్న
22 త్లెంగాణ ప్రభుతా వాణిజయెం & పరిశ్రమల శ్వఖ
మరియు సమాన సెంఖయలో పరోక్ష ఉద్యయగ అవకాశ్వలన్ల
ద్వారా ప్రచురిెంచబడ్మెంద.
సృష్్ెంచెంద మరియు 4.1 ట్రిల్పయన్స ర్కపాయలకు పైగా
న్నవేదకలోన్న ముఖాయెంశ్వలు
పటు్బడులన్ల కూడా ఆకరిషెంచెంద.
 త్లెంగాణ, TS-iPASS ద్వారా ర్క.2,32,311 కోటు
 TS i-PASS విడుద్ల చేసిన MSME ఎగుమతి
సెంచత పటు్బడులన్ల ఆకరిషెంచ, 16.48 లక్షల
ప్రమోషన్స కౌన్న్ల్ న్నవేదకలో ఇద పేర్పకెంద
ఉద్యయగాలన్ల సృష్్ెంచెంద.
 త్లెంగాణ రాషర పారిశ్రామిక ప్రాజెక్్ ఆమోద్ెం మరియు
 2024-25 న్నటికి 10,000 ఎకరాలోు ఫుడ్ ప్రాససిెంగ్
స్వాయ-ధ్ృవీకరణ వయవసి(TS i-PASS) అనేద
యూన్నటున్ల ఏరాిటు చేయాలనే లక్షయెంతో త్లెంగాణ రాషర
స్వాయ-ధ్ృవీకరణ ఆధారెంగా పరిశ్రమలకు సిెంగల్
ఆహార శుది విధాన్నన్నకి రాషర మెంత్రివరగెం ఆమోద్ెం
విెండో అన్లమతులు అమలు.
త్ల్పపిెంద.

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

50
  ఇద త్లెంగాణ రాషర పారిశ్రామిక ప్రాజెక్్ ఆమోద్ెం
మరియు స్వాయ-ధ్ృవీకరణ వయవసి (TS-iPASS)
చట్ెం, 2014 ప్రకారెం ఏరిడ్మెంద.
 ప్రసుతతెం, స్వాయ ధ్రువీకరణ ఆధారెంగా పారిశ్రామిక
అన్లమతులు పెందే హకుకన్ల ఇసుతనా ఏకైక రాషరెం
త్లెంగాణ.
 చైరిన్స: డాక్ర్స డ్మఎస్ట రావత్.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:TS iPASS గురిెంచ
139. త్లెంగాణ SERPతో ఫిుప్కార్స్ అవగాహన ఒపిెంద్ెం
 వారతలు: జూన్స 2022లో గ్రామీణ పేద్రిక న్నర్కిలన్న
సెంసి (SERP)తో ఫిుప్కార్స్ మొట్మొద్టిస్టరిగా
MoUపై సెంతకెం చేసిెంద.
 మారకట్ యాకె్స్టన్ల ఎనేబుల్ చేస్త MoU ప్రకారెం,
రాషరెంలోన్న SHGలు మరియు రైతు ఉతితితద్వరుల
సెంసిల ద్వారా ఉతితిత చేయబడ్మన ఉతితుతలు
ఇప్పుడు ఎకకడ్మకి వళాతయి.
 ఫిుప్కార్స్ నేరుగా FPOలు మరియు SHGల న్లెండ్మ
ప్రమియెం న్నణయమైన పప్పులు, సిరి ధాన్నయలు మరియు
మస్టల్ల దన్లసుల లబిి లో మధ్యవరుతల పాత్ర్న్ల
తొలగసుతెంద.
గ్రామీణ పేద్రిక న్నర్కిలన్న సెంసి (SERP)
 గ్రామీణ పేద్రిక న్నర్కిలన్న సెంసి (SERP), త్లెంగాణ
ప్రభుతాెం 30 గ్రామీణ జిల్లులోున్న గ్రామీణ పేద్ మహళల
స్టమాజిక సమీకరణన్ల సులభతరెం చేయడాన్నకి ఒక
సున్నాతమైన సహాయక న్నరాిణెం.
 ఇద మహళలు మరియు వారి సమాఖయల సాయెం
సహాయక బృెంద్వలన్ల (SHGs) న్నరిిెంచడెం
మరియు పెంపెందెంచడెం ద్వారా పన్నచేసుతెంద.
TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc
 SERP ద్ృష్్ కెంద్రీకరిెంచడెం ద్వారా సమగ్ర
బహుమితీయ పేద్రిక న్నర్కిలన వ్యయహెంపై
పన్నచేసుతెంద,
 పేద్ల కోసెం బలమైన / సిిరమైన సెంసిలన్ల
న్నరిిెంచడెం,
 ఆరిిక ప్రాపయత - వాణిజయ బాయెంకుల ద్వారా
వనరులన్ల పెంచుకోవడెం,
 జీవనోపాధి విలువ గొలుసు - సిిరమైన మరియు
వైవిధ్యభరితమైన జీవనోపాధి,
 మానవ అభవృది విలువ గొలుసు - మరియు
 స్టమాజిక భద్రతా వలయాలు మరియు అరాతలన్ల
యాకె్స్ట చేయడెం.
 కమూయన్నటీ ఆధారిత ఆరగనైజేషను యొకక ఈ నెట్వర్సక
ఆరిిక చేరికన్ల ప్రభావితెం చేయడెంలో మరియు
ప్రోత్హెంచడెంలో సహాయపడ్మెంద, ఇద భూమి ఆధారిత
జీవనోపాధి, నైపుణయల శిక్షణ, జీవనోపాధి మద్దతు
మొద్లైన వాటిన్న చేరిడాన్నకి విసతరిెంచబడ్మెంద.
ఫిుప్కార్స్ 2007లో సచన్స బన్న్ల్ మరియు బినీా బన్న్ల్
స్టిపిెంచన ప్రముఖ భారతీయ ఇ-కామర్స్ వబ్సైట్.
కెంపనీ ప్రధాన కారాయలయెం బెెంగళూరులో ఉెంద.
CEO: శ్రీ కళాయణ్ కృషణమూరిత
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:SERP గురిెంచ
140. సవన్స సమిిట్్ ఛాలెెంజ్
 వారతలు: త్లెంగాణకు చెందన పరాతారోహకురాలు
పూరాణ మాల్లవత్ 'సవన్స సమిిట్్ ఛాలెెంజ్'న్ల పూరిత
చేశ్వరు.
 పూరణ తన తాజ్ విజయెంలో ఉతతర అమెరికా
ఖెండెంలోన్న ఎత్తతన పరాతెం అయిన ద్న్నల్ప
పరాతాన్నా (6,190 మీటరుు) అధిరోహెంచెంద.
 పూరణ మాల్లవత్ అపిటికి అతయెంత పినా వయసుకరాలు
మరియు ఎవరస్ట్ శిఖరాన్నా అధిరోహెంచన ప్రపెంచెంలోనే
అతి పినా వయసుకరాలు (13 సెంవత్రాలు, 11 నెలలు).
 ఏడు ఖెండాలోున్న ఎత్తతన శిఖరాలుగా సవన్స సమిిట్లు
న్నరాచెంచబడా్యి.
51
  ఏడు శిఖరాలు:
 ఆసియా: ఎవరస్ట్ పరాతెం: 8848 మీ
 ఆఫ్రికా: కిల్పమెంజ్రో పరాతెం: 5895మీ
 ఉతతర అమెరికా: ద్న్నల్ప: 6194 మీ
 ద్క్షణ అమెరికా: అకాన్సకాగువా: 6962 మీ
 అెంట్రికటికా: విన్న్స మాసిఫ్: 4892 మీ
 యూరప్: ఎలబాస్ట పరాతెం: 5642మీ
 ఆస్తరల్పయా: మౌెంట్ కోసికయుస్కక: 2228మీ
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:పూరణ మాల్లవత్; ఏడు శిఖరాగ్ర
సమావేశ్వలు
141. సతెంభాల బస్టల్్ న్నరాిణెం
 వారతలు: త్లెంగాణలోన్న అనేాషకులు కొమరెం భీమ్
ఆసిఫ్యబాద్ జిల్లులోన్న బోరిల్లల్గూడ గ్రామెంలో సతెంభాల
బస్టల్్ న్నరాిణన్నా గురితెంచారు.
 బోరిల్లల్గూడ సతెంభాల బస్టల్్లు మహారాషరలోన్న బీడ్
జిల్లులో చెంచోల్ప న్నలువు వరుసల మాదరిగానే
కన్నపిస్టతయి.
 వీటిన్న 'ల్లవా కాలమ్లు' లేద్వ 'బస్టల్్ కాలమ్లు'
లేద్వ 'కాలమాార్స జ్యిెంటెడ్ వోల్లకన్నక్్'గా
గురితెంచారు.
 మధ్యప్రదేశ్, గుజరాత్, మహారాషర మొద్లైన వాటిలో
సతెంభాల బస్టల్్ న్నరాిణలు కూడా గురితెంచబడా్యి.
 బస్టల్్ సిల్పకా తకుకవగా, ముదురు రెంగులో మరియు
ఐరన్స మరియు మెగీాష్యెంతో పోలిద్గనెంత సమృదిగా
ఉెండే ఒక అగాపరాత శిల.
TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc
 బస్టల్్ రాక్ ప్రధానెంగా పాుజియోకుస్ట మరియు
పైరోక్న్స ఖన్నజ్లతో కూడ్మ ఉెంటుెంద.
 బస్టల్్ కూడా చెంద్రున్నపై సమృదిగా ఉనా శిల. చెంద్రున్న
ఉపరితలెంలో ఎకుకవ భాగెం బస్టల్ప్క్ ల్లవా ప్రవాహాలు
మరియు వరద్ బస్టల్్ల ద్వారా కపిబడ్మ ఉెంటుెంద.
 మార్స్లోన్న ఒల్పెంపస్ట మోన్స్ అగాపరాతెం బస్టల్్తో
కూడ్మన షీల్్ అగాపరాతెం మరియు శిఖరెం వద్ద
అపారమైన కాలె్రాలన్ల కల్పగ ఉెంద.
 ఒల్పెంపస్ట మోన్స్ అెంగారక గ్రహెంపై ఉనా ఎత్తతన
సిల్లకృతి లక్షణెం మరియు ఇద మన సౌర వయవసిలో
త్ల్పసిన అతిపద్ద అగాపరాతెం.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:బస్టల్్ మరియు సతెంభాల బస్టల్్
గురిెంచ
142. TSRTC ఆెండ్రాయిడ్ ఆధారిత టికెట్ జ్రీ యెంత్రాలన్ల
ఉపయోగెంచన్లెంద
 వారతలు: త్లెంగాణ రాషర రోడు్ రవాణ సెంసి తారలో
ఆెండ్రాయిడ్ ఆధారిత టికెట్ జ్రీ యెంత్రాలకు
మారన్లెంద.
 బసు్లు బయలుదేరడాన్నకి 15 న్నమిష్కల ముెందు
ప్రయాణీకులు టికెకటున్ల బుక్ చేసుకునేెందుకు ఈ చరయ
అన్లమతిెంచబడుతుెంద్న్న భావిసుతన్నారు.
 i-TIMS అన్న పిలవబడే ఈ చరయ ప్రయాణీకులకు
అన్లకూలమైనద మరియు సమయాన్నా ఆద్వ
చేసుతెంద్న్న భావిసుతన్నారు.
ఇెంటెల్పజెెంట్ టికెట్ జ్రీ చేస్త యెంత్రాలు (i- TIM)
 2000 సెంవత్రెంలో ఎలకారన్నక్ టికెకటుు జ్రీ చేస్త
యెంత్రాలు కార్పిరషన్సలో ప్రవేశపట్బడా్యి.
 i- TIM మెషీన్లు సుదూర మారాగలోు
న్నరాహెంచబడతాయి, ఇకకడ ఆన్సలైన్స బుకిెంగ్లు
మరియు రిజరాషన్సలు బయలుదేరడాన్నకి గెంట ముెందు
మూసివేయబడతాయి.
 డబిట్ మరియు క్రెడ్మట్ కార్స్లన్ల ఉపయోగెంచ
మరియు UPI ద్వారా చల్పుెంపులు చేయవచుి.
 నగదు రహత ల్లవాదేవీలన్ల ప్రోత్హెంచడమే దీన్న
లక్షయెం.
 వరల్్లైన్స ఇెండ్మయా డ్మజిటల్ చల్పుెంపుల న్నవేదక
2022 ప్రకారెం, భారతదేశెంలోన్న ప్రధాన నగరాలోు
హైద్రాబాద్ అగ్రస్టినెంలో ఉెంద.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:i-TIM గురిెంచ
52
143. త్లెంగాణ హైకోరు్ ప్రధాన న్నయయమూరిత 144. బహరెంగ మారకట్ రుణలు
 వారతలు: త్లెంగాణ రాషర హైకోరు్ ప్రధాన న్నయయమూరితగా  వారతలు: ప్రభుతా సకూయరిటీలన్ల వేలెం వేయడెం ద్వారా
గౌరవనీయ న్నయయమూరిత శ్రీ ఉజాల్ భుయాన్స 28 జూన్స ర్క. 4,000 కోటు బహరెంగ మారకట్ రుణల (OMB)
2022న ప్రమాణ స్వాకారెం చేశ్వరు. కోసెం త్లెంగాణ ప్రభుతాాన్నా భారతీయ రిజర్సా బాయెంక్
 రాజ్భవన్సలో జరిగన కారయక్రమెంలో గవరార్స (RBI) అన్లమతిెంచెంద.
తమిళిసై సౌెంద్రరాజన్స ప్రమాణ స్వాకారెం  2022లో ఆరిిక భాద్యత మరియు బడాట్ న్నరాహణ చట్ెం
చేయిెంచారు. (FRBM) కిెంద్ రాష్ట్రాన్నకి రుణలు స్తకరిెంచేెందుకు
 ఢిలీు హైకోరు్కు బదలీ అయిన జసి్స్ట సతీష్ చెంద్ర శరి కెంద్ర ఆరిిక మెంత్రితా శ్వఖ అన్లమతిెంచెంద.
తరాాత ఆయన బాధ్యతలు చేపట్్రు.  త్లెంగాణ 2022 ఆరిిక సెంవత్రెంలో
ర్క.53,000 కోటు FRBM రుణలన్ల
సమీకరిెంచాలన్న యోచస్కతెంద.
త్లెంగాణ బడాట్ విశేుషణ 2023-24
2023-24 (ప్రసుతత ధ్రల ప్రకారెం) సూిల రాషర దేశ్మయ
ఉతితిత (GSDP) ర్క. 14 లక్షల కోటుు, 2022-23 కెంటే
6.7% పరుగుద్ల.
2023-24 ఆరిిక లోటు ర్క. 38,235 కోటుుగా అెంచన్న
వేయబడ్మెంద, ఇద GSDPలో 2.7% లక్షయెంగా పటు్కుెంద.
2022-23లో, సవరిెంచన అెంచన్నల ప్రకారెం, ద్రవయ
 జసి్స్ట భుయాన్స త్లెంగాణ రాషర న్నయయ సరీాసుల అధికార లోటు GSDPలో 3.2%గా ఉెంటుెంద్న్న అెంచన్న
సెంసికి ఎగాకూయటివ్ చైరిన్సగా కూడా ఉన్నారు. వేయబడ్మెంద, ఇద GSDPలో 4.0% బడాట్ అెంచన్న కెంటే
 2021లో త్లెంగాణ హైకోరు్ న్నయయమూరితగా తకుకవగా ఉెంటుెంద.

న్నయమితులయేయ ముెందు జసి్స్ట భుయాన్స బాెంబే హైకోరు్ 2023-24లో వయయెం (అప్పులు తిరిగ చల్పుెంచకుెండా)
ర్క. 2,77,690 కోటుుగా అెంచన్న వేయబడ్మెంద, 2022-
న్నయయమూరితగా పన్నచేశ్వరు.
23 సవరిెంచన అెంచన్నల కెంటే ఇద 23% పరిగెంద.
హైకోరు్ ప్రధాన న్నయయమూరిత న్నయామకెం
అెంతేకాకుెండా 2023-24లో రాషరెం ర్క.12,706 కోటు
 హైకోరు్ల ప్రధాన న్నయయమూరిత, న్నయయమూరుతలన్ల
అప్పులు తీరిన్లెంద.
రాషరపతి న్నయమిస్టతరు.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:త్లెంగాణ ఆరిిక గణెంకాలు
 రాజ్యెంగెంలోన్న ప్రకరణ 217లోన్న కాుజ్ (1)
145. T హబ్ 2.0
ప్రకారెం.
 వారతలు: శ్రీ కె చెంద్రశేఖర్స రావు హైద్రాబాద్లోన్న
 ప్రకరణ 217 ప్రకారెం హైకోరు్ న్నయయమూరితన్న భారత
ప్రపెంచెంలోనే అతిపద్ద ఆవిషకరణ కాయెంపస్ట అయిన T-
ప్రధాన న్నయయమూరిత మరియు రాషర గవరార్సతో
Hub 2.0 సౌకరాయన్నా దేశవాయపతెంగా ఉనా భారతీయ
సెంప్రదెంచ రాషరపతి న్నయమిస్టతరు.
యువకులకు అెంకితెం చేశ్వరు.
 ప్రధాన న్నయయమూరిత కాకుెండా మర్పక
 T-హబ్ యొకక కొతత ఆవిషకరణ కాయెంపస్ట T- ఆకారెంలో
న్నయయమూరితన్న న్నయమిెంచనప్పుడు, హైకోరు్
ఉెంద, ఇద మొతతెం 5, 82,689 చద్రపు అడుగుల
ప్రధాన న్నయయమూరితన్న కూడా సెంప్రదెంచారు.
విస్వతరణెంతో న్నరిిెంచబడ్మెంద. ఇద ప్రపెంచెంలోనే
 హైకోరు్ న్నయయమూరుతల పేరున్ల CJI మరియు ఇద్దరు అతిపద్దద, రెండవ అతిపద్ద స్త్షన్స ఫ్రాన్స్లో ఉెంద.
స్వన్నయర్స న్నయయమూరుతలు (సుప్రెంకోరు్ న్నయయమూరుతల టి-హబ్ (టెకాాలజీ హబ్)
విషయెంలో 1+4)తో కూడ్మన కొలీజియెం సిఫ్యరు్
 ఇద హైద్రాబాదులో ఉనా ఒక ప్రమియర్స ఆవిషకరణ
చేసుతెంద.
హబ్ మరియు ప్రోతా్హక సెంసి.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:TS యొకక CJ: న్నయామక
 2015లో స్టిపిెంచబడ్మన, T-Hub 2000+ జ్తీయ
ప్రక్రయ
మరియు అెంతరాాతీయ అెంకుర సెంసిలకు ఉనాతమైన

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

53
 స్టెంకతికత, ప్రతిభ, సలహాద్వరులు మొద్లైన వాటికి జల్లల పెంపిణీ ఏరాిటున్ల కొనస్టగెంచడెంపై త్లెంగాణ
యాకె్స్టన్ల అెందెంచెంద. ప్రభుతాెం ఇపిటిక కెంద్రెంతో న్నరసన వయకతెం చేసిెంద.
 T-Hub CEO: శ్రీ M శ్రీన్నవాసరావు
 ఈ కారయక్రమెం త్లెంగాణ ప్రభుతాెం మరియు మూడు
ప్రధాన విద్వయసెంసిల మధ్య ప్రభుతా-ప్రైవేట్
భాగస్టామయెంతో నడుసుతెంద:
 ఇెంటరాషనల్ ఇన్ససి్ట్యయట్ ఆఫ్ ఇనఫరిషన్స
టెకాాలజీ-హైద్రాబాద్ (IIIT-H)
 ఇెండ్మయన్స సూకల్ ఆఫ్ బిజినెస్ట (ISB) మరియు
 నేషనల్ అకాడమీ ఆఫ్ లీగల్ స్డీస్ట అెండ్ రీసర్సి
(NALSAR)  కృష్కణనద సహాయద్రిలోన్న మహాబలేశార్స ద్గగర ఉద్యిెంచే
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:T హబ్ మరియు T హబ్ 2.0 తూరుిన ప్రవహెంచే రెండవ అతిపద్ద దీాపకలి నద.
గురిెంచ  దీన్న మొతతెం పడవు 1401 కి.మీ.

మే - 2022 కరెంట్ అఫైర్స్  కోయిన్న, తుెంగభద్ర మరియు భీమా దీన్న ప్రధాన

ఉపనదులు.
146. త్లెంగాణ: బడ్మ బాట కారయక్రమెం
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: కృష్కణ నద: ఉపనదులు, కటి్న
 వారతలు: ప్రొఫెసర్స జయశెంకర్స బడ్మ బాట (అడ్మిషన్స డ్రైవ్)
ఆనకట్లు మొద్లైనవి.
కారయక్రమెం (జూన్స 3 న్లెండ్మ 30, 2022 వరకు షెడ్యయల్
148. యాద్వద్రి భువనగరిలో మెస్కల్పథిక్ రాక్ ఆర్స్ సైట్
చేయబడ్మెంద) సెంద్రభెంగా అన్నా ప్రభుతా మరియు స్టిన్నక
 వారతలు: యాద్వద్రి భువనగరి జిల్లులోన్న కుగ్రామమైన
సెంసిల పాఠశ్వలలు తమ తమ పాఠశ్వలలోు నమోదున్ల
కాసిపేటలో మధ్యశిల్లయుగెం న్నటి పురాతన రాతి శిల్ల
పెంచాలన్న ఆదేశిెంచారు.
ప్రదేశ్వన్నా కోట త్లెంగాణ చరిత్ర్ బృెంద్ెం (KTCB)కి
ప్రొఫెసర్స జయశెంకర్స బడ్మ బాట
చెందన చరిత్ర్కారులు మరియు పురావసుత శ్వసీజుాల
 బడ్మ బయట ఉనా పిలులన్ల గురితెంచ వారి వయసు్
బృెంద్ెం కన్లగొెంద.
ఆధారెంగా తగన తరగతులకు చేరిెందుకు ఇెంటిెంటికి
సరా న్నరాహెంచన్లన్నారు.
 మన ఊరు-మన బడ్మ కారయక్రమెం కిెంద్ రాషర ప్రభుతాెం
అెందసుతనా సౌకరాయలపై తల్పుద్ెండ్రులకు, సమాజ్న్నకి
అవగాహన కల్పిెంచేెందుకు కృష్ చేశ్వరు.
 మారిి 2022లో, 'మన ఊరు మన బడ్మ, మన బస్వత మన
బడ్మ' కారయక్రమాన్నా వనపరిత జిల్లులోన్న ZP హైసూకల్
 కనీసెం 10,000 సెంవత్రాల న్నటిద్న్న అెంచన్న
(బాలుర)లో hSri K. చెంద్రశేఖర్స రావు
వేయబడ్మన ఈ రాతి కళలో న్నలుగు అడవి దునాలు,
ప్రారెంభెంచారు.
రెండు మానవ బొమిలు ఉన్నాయి మరియు ఈ
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: మన ఊరు మన బడ్మ
ప్రదేశెంలో గుర్రాన్నా పోల్పన జెంతువు కన్లగొనబడ్మెంద.
147. కృష్కణ నదపై ప్రాజెకు్లు
 న్నలుగు అడవి దునాలు వన్లక న్నలబడ్మ ఉనా మానవ
 వారతలు: ఆెంధ్ర ప్రదేశ్ యొకక 'అక్రమ' ప్రాజెకు్లు
బొమి X నమూన్నన్ల ఉపయోగెంచ గీశ్వరు.
మరియు కృష్కణ జల్లల 'ద్యపిడీ'న్న ఎదురోకవడాన్నకి కృష్కణ
 గేద్ ద్గగర న్నలబడ్మన అవతల్ప వయకిత పయిెంటిెంగ్ రగొెండ
నదపై బహుళ ప్రాజెకు్ల న్నరాిణన్నకి జూన్స 2022లో
సైట్లో ఆయుధ్ెంతో ఉనా వయకిత శిల్లఫలకాన్నా పోల్ప
త్లెంగాణ మెంత్రివరగెం ఆమోద్ెం త్ల్పపిెంద.
ఉెంటుెంద.
 2022-23 సెంవత్రాన్నకి 66:34 న్నషితితలో
 వారు కొెండ దగువ భాగెంలో రాతి యుగ
ఆెంధ్రప్రదేశ్ మరియు త్లెంగాణల మధ్య కృష్కణ నదీ
ఉపకరణలన్ల కూడా కన్లగొన్నారు.

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

54
  రాతి యుగ పరికరాలు, రాతి యుగ శైల్ప మరియు  త్ల్పయా రుమల్(త్ల్పయా అెంటే న్యనె, రుమల్ అెంటే
పయిెంటిెంగ్్లోన్న వసుతవులు మరియు అడవి దునాలు గుడ్)న్యలు చకిత్ కోసెం న్యనెన్ల ఉపయోగెంచే ఒక
రాతి యుగ చత్రా కళ శిల్ల యుగాన్నకి చెందనద్న్న ప్రతేయకమైన టై మరియు డై టెకిాక్, ఇద మృదుతాాన్నా
సూచసుతన్నాయి. న్నలుపుకోవడెంలో సహాయపడుతుెంద మరియు జిెంజెలీు
 ఆయుధ్ెంతో ఉనా వయకిత యొకక చత్ర్కళ తరువాతి ఆయిల్ యొకక ప్రతేయకమైన వాసన కల్పగ ఉెంటుెంద.
చారిత్ర్క కాల్లన్నకి చెందనద కావచుి.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:త్లెంగాణలోన్న మధ్యశిల్లయుగ
ప్రదేశ్వలు
149. నేతనా బీమా పథకెం
 వారతలు:నేతనా బీమా పథకెం కిెంద్ బీమా కవరజీన్న
పడ్మగసూత త్లెంగాణ ప్రభుతాెం తీసుకునా న్నరణయాన్నా
ఇతర రాష్ట్రాలోున్న నేత కారిికులు స్టాగతిసుతన్నారు.
నేతనా బీమా పథకెం
 నేతనా బీమా పథకెం కిెంద్ నేత కారిికులకు ర్క.5 లక్షల
బీమా కవరజీన్న పడ్మగసూత రాషర ప్రభుతాెం ఉతతరుాలు జ్రీ
చేసిెంద.
 ఇద రైతు బీమా పథకెం కిెంద్ రైతులకు అెందెంచే
ప్రయోజన్నలతో సమానెంగా ఉెంటుెంద.
 దీెంతో నేత కారిికుల కుటుెంబాలకు ఆరిిక భరోస్ట
కలుగుతుెంద. ఈ బీమా పథకెంలో సుమారు 80,000
మెంద చేనేత కారిికులకు వరితసుతెంద.  మున్లపటి నమూన్నలు పోషకుల ప్రాధానయత కారణెంగా
 18 న్లెండ్మ 59 సెంవత్రాల వయసు్ గల నేత ఖచితెంగా రఖాగణిత లేద్వ వృక్ష నమూన్నలుగా
కారిికులకు కవరజీ విసతరిెంచబడుతుెంద. ఉపయోగెంచబడా్యి.
 నోడల్ ఏజెనీ్కి చెందన చేనేత మరియు జౌళి శ్వఖ ఈ  1930ల తరాాత హసతకళాకారులు సిెంహాలు, ఏన్లగులు,
కారయక్రమాన్నకి బాధ్యత వహసుతెంద. పక్షులు, గడ్మయారాలు మరియు విమాన్నలు వెంటి
 చేనేత మిత్ర్ మరియు నేతనాకు చేయూత అనే రెండు ఇతర అలెంకారిక అెంశ్వలన్ల చేరిడెం ప్రారెంభెంచారు, దీన్నకి
పథకాల ద్వారా కూడా రాషర ప్రభుతాెం చేనేత కారిికులకు మెరుగైన నేత నైపుణయలు అవసరెం.
సహాయెం చేసుతెంద.  పుట్పాక తేల్పయా రుమాల్ ప్రధానెంగా 3 రెంగులన్ల

 పథకాల కిెంద్, రాషరెం అెందసుతెంద: ఉపయోగసుతెంద: ఎరుపు, నలుపు మరియు త్లుపు.

 చేనేత కారిికులకు 40% సబి్డీ.  త్లెంగాణలోన్న ఇతర GI ట్యగ్లు:

 సహకార రెంగెంలో చేనేత కారిికులు చల్పుెంచే 8% క్ర సెం ట్యగ్ పేరు వరగెం
పదుపు పదుపులో రాషర వాట్గా 16% ఆరిిక 1 పోచెంపల్పు ఇకత్ హసతకళ
సహాయ డ్మపాజిట్. 2 పోచెంపల్పు ఇకత్(లోగో) హసతకళ
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: నేతనా బీమా పథకెం 3 న్నరిల్ ట్య్్ అెండ్ క్రాఫ్్ హసతకళ
150. పుట్పాక త్ల్పయ రుమాల్
4 కరీెంనగర్సకు చెందన సిలార్స హసతకళ
 వారతలు: నల్గగెండలోన్న పుట్పాక ఇప్పుడు పుట్పాక త్ల్పయ ఫిల్పగ్రీ
రుమాల్గా పిలవబడే చేనేత స్టెంకతికతకు కెంద్రెంగా 5 న్నరిల్ ఫరిాచర్స హసతకళ
ప్రపెంచ పటెంలో ఉెంద.
6 న్నరిల్ పయిెంటిెంగ్్ హసతకళ
 ఇద ఇటీవల గౌరవనీయమైన భౌగోళిక సూచక
7 గద్వాల్ చీరలు హసతకళ
ట్యగ్న్ల పెందెంద.

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

55
 8 చరియాల్ పయిెంటిెంగ్్ హసతకళ  ప్రసుతతెం, రాషరెంలో 20 జిల్లు స్టియి డయాగాసి్క్ హబ్లు
9 పెంబరిత మెటల్ క్రాఫ్్ హసతకళ మరియు 300 స్కిక్ సెంటరుు పన్నచేసుతన్నాయి.
10 సిదదపేట గొలుబామ హసతకళ ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:త్లెంగాణ డయాగోాసి్క్్
ప్రోగ్రామ్
11 న్నరాయణపేట చేనేత చీరలు హసతకళ
152. వ్యయహాతిక రహద్వరుల అభవృది కారయక్రమెం
12 బనగానపలెు మామిడ్మకాయలు వయవస్టయ
 వారతలు: హైద్రాబాద్: పురపాలక పరిపాలన &
13 ఆదల్లబాద్ డోక్రా హసతకళ
పట్ణభవృది శ్వఖ మెంత్రి శ్రీ కెటి రామారావు వ్యయహాతిక
14 వరెంగల్ దుర్రీస్ట హసతకళ
రహద్వరుల అభవృది కారయక్రమెం (SRDP) రెండవ
15 హైద్రాబాద్ హలీమ్ ఆహార ద్శన్ల ప్రకటిెంచారు.
పద్వరాిలు
వ్యయహాతిక రహద్వరుల అభవృది కారయక్రమెం (SRDP)
16 తాెండ్యరు ఎర్ర కెంద వయవస్టయ
 వ్యయహాతిక రహద్వరుల అభవృది కారయక్రమెం యొకక
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:TSలో GI ట్యగ్ల జ్బితా మొద్టి ద్శ కిెంద్, 31 ప్రాజెకు్లు పూరతయాయయి.
151. ఉచత వైద్య పరీక్ష సౌకరాయలన్ల గురితెంచడాన్నకి యాప్  ఫేజ్ I కిెంద్ చేపటి్న ప్రధాన ప్రాజెకు్లు ఫెతు ఓవర్సలు,
 వారతలు: ఉచత ఆరోగయ సెంరక్షణన్ల మరిెంత అెండర్సపాస్టలు, రోడ్ ఓవర్స బ్రిడ్ాలు, రోడ్ అెండర్స బ్రిడ్ాలు
అెందుబాటులోకి తీసుకురావడాన్నకి, త్లెంగాణ ఆరోగయ మరియు స్వ్ల్ బ్రిడ్ాలు.
శ్వఖ మే 2022లో సమీప ఉచత డయాగాసి్క్ సెంటర్సన్ల  చాెంద్రాయణగుట్ ఎక్్టెనషన్స ఫెతఓ
ు వర్స, జూబీుహల్్ రోడ్
గురితెంచడాన్నకి మొబైల్ అపిుకషన్సన్ల ప్రారెంభెంచెంద. నెంబర్స 45 ఫెతుఓవర్స మరియు దురగెం చరువు కబుల్ బ్రిడ్మా
 యాప్, త్లెంగాణ డయాగోాసి్క్్, విన్నయోగద్వరులు SRDP ఫేజ్ I కిెంద్ పూరతయిన కొన్నా ప్రాజెకు్లు.
సమీపెంలోన్న ప్రభుతా ల్లయబ్ మరియు ఇతర
సౌకరాయలన్ల కన్లగొనడాన్నకి అన్లమతిసుతెంద.
 యాప్ పరీక్ష న్నవేదకలన్ల కూడా స్క్ర్స చేసుతెంద.
 దీన్నన్న శ్రీ టి హరీష్ రావు మరియు శ్రీమతి
ప్రారెంభెంచారు. న్నరి్ెంగ అరబన్స ప్రాథమిక ఆరోగయ
కెంద్రెంలో సబితా ఇెంద్రారడ్మ్.
 త్లెంగాణ డయాగోాసి్క్్ ప్రోగ్రామ్ జనవరి 2018లో
హైద్రాబాద్లో ప్రారెంభమైెంద.
 న్నణయమైన రోగన్నరాిరణ స్తవలు ప్రజలకు ఉచతెంగా
అెందెంచబడే ఈ చొరవ ఇదే మొద్టిద.
 అన్నా పరీక్షలు అెందుబాటులో లేనెందున ప్రభుతా
ఆసుపత్రులోు కూడా రోగులకు అయేయ ఖరుిలన్ల ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:SRDP కిెంద్ ప్రధాన ప్రాజెకు్లు
తగగెంచడెం ఈ కారయక్రమ లక్షయెం. 153. రైతు బెంధు, ద్ళిత బెంధు, ఆసరా పిెంఛన్సలకు న్నధులు లేవు
 కారయక్రమెం ప్రారెంభెంచనప్పుడు, ఇద హైద్రాబాద్లోన్న  వారతలు: ద్ళితుల బెంధు, రైతు బెంధు, ఆసరా పిెంఛన్స
కవలెం 50 కెంద్రాలతో న్నరాయణగూడలోన్న IPM పథకెం వెంటి ప్రతిష్కఠతిక కారయక్రమాల అమలు న్నధుల
ప్రాెంగణెంలో ఉనా సెంట్రల్ హబ్తో స్తవలన్ల కొరతతో కష్ెంగా మారిెంద.
ప్రారెంభెంచెంద.
 రైతు బెంధు కోసెం ప్రభుతాెం ప్రతినెల్ల ర్క.7,500 కోటుు,
 ఆ తరాాత జులై 2022లో కస్వఆర్స 'త్లెంగాణ ద్ళితుల బెందు కోసెం మరో ర్క.1,500 కోటుు అవసరెం.
డయాగోాసి్క్ స్వకమ్'న్న ప్రారెంభెంచారు.
 రైతు బెంధు:
 హైద్రాబాద్లో అభవృది చేసిన నమూన్నన్ల
 వయవస్టయ శ్వఖ కిెంద్
రాషరమెంతటికీ విసతరిెంచారు.

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

56
  రాషర ప్రభుతాెం డ్మబిటి ద్వారా పెంట స్వజన్స  ప్రధాన విజయాలు:
ప్రారెంభెంలో భూమిన్న కల్పగ ఉనా రైతులకు ఆరిిక  2011 AIBA ఉమెన్స్ యూత్ & జూన్నయర్స వరల్్
సహాయాన్నా అెందసుతెంద. బాకి్ెంగ్ ఛాెంపియన్సష్ప్్, టరీక: బెంగారు పతకెం
 వయవస్టయ పటు్బడ్మ మద్దతు పథకెం; 2018-19  2014 యూత్ వరల్్ బాకి్ెంగ్ ఛాెంపియన్సష్ప్్,
ఖరీఫ్ స్వజన్స న్లెండ్మ ప్రవేశపట్బడ్మెంద. బలేగరియా: రజత పతకెం
 ద్ళిత బెంధు:  2022 బరిిెంగ్హామ్ కామనెాల్త గేమ్్: బెంగారు
 త్లెంగాణ షెడ్యయల్్ కుల్లల సహాకార అభవృది పతకెం
కార్పిరషన్స ల్పమిటెడ్ కిెంద్  2022 IBA మహళల ప్రపెంచ బాకి్ెంగ్
 ఈ పథకెం ఆగసు్ 2021లో ప్రారెంభెంచబడ్మెంద. ఛాెంపియన్సష్ప్్, థాయిల్లెండ్: బెంగారు పతకెం
 100% గ్రాెంట్/రాయితీగా అన్నా SC అరాత ఉనా  2023 IBA మహళల ప్రపెంచ బాకి్ెంగ్
కుటుెంబాలకు SC కుటుెంబాన్నకి ర్క.10.00 ఛాెంపియన్సష్ప్్, న్యయఢిలీు: బెంగారు పతకెం
లక్షలు. ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు: న్నఖత్ జరీన్స: విజయాలు
 ఆసరా పనషన్స:
 గ్రామీణ పేద్రిక న్నర్కిలన్న సెంసి (SERP) కిెంద్
 ఈ పథకాన్నా నవెంబర్స 2014లో ప్రవేశపట్్రు.
 సమాజెంలోన్న అతయెంత బలహీన వరాగలకు మద్దతు
ఇవాడాన్నకి.
ప్రాధానయత కల్పగన అెంశ్వలు:TS ప్రభుతా సెంక్షేమ పథకాలు
154. ప్రపెంచ ఛాెంపియన్సష్ప్లో న్నఖత్ జరీన్స సారణెం గెలుచుకుెంద
 వారతలు: ఇస్టతెంబుల్లో జరిగన మహళల ప్రపెంచ
ఛాెంపియన్సష్ప్ ఫైనలోు భారత బాక్ర్స న్నఖత్ జరీన్స
ఫెతువయిట్ (52 కజీలు) విభాగెంలో థాయ్ల్లెండ్కు
చెందన జిట్పాెంగ్ జుట్మాస్టపై విజయెం స్టధిెంచ
సారణెం కైవసెం చేసుకుెంద.

 ఈ విజయెంతో, 2019 ఆసియా ఛాెంపియన్సష్ప్ కాెంసయ

పతక విజేత జరీన్స, ప్రపెంచ ఛాెంపియన్సగా పట్్భషేకెం
చేసిన ఐద్వ భారతీయ బాక్ర్సగా న్నల్పచెంద.
 ప్రపెంచ ఛాెంపియన్సలుగా మారిన మేరీ కోమ్, సరితా
దేవి, జెనీా ఆర్సఎల్ మరియు లేఖా కెసిలతో సహా
భారతీయ బాక్రు ఎలైట్ ల్పస్ట్లో ఆమె చేరారు.
న్నఖత్ జరీన్స
 ఆహే జూన్స 14, 1996న త్లెంగాణలోన్న న్నజ్మాబాద్
లో జన్నిెంచారు.

TSPSC | గ్రూప్-1 | మెయిన్స్ టెస్ట్ సిరీస్ట | అడ్మిషన్లు జరుగుతున్నాయి |www.civiccentre.in/tspsc

57
About CivicCentre
Vision Model
To provide Quality & Result Oriented Classes, OLA (Observe Learn Adapt) model
Study material, Test Series, Mentorship and
Interview guidance for the competitive exams

Core Values Team

• Quality • Reponsiveness • Results • Reliability Masters of Reverse Engineering Technique

Faculty (Two per each subject) Classroom

• Qualified in MasterCET State-of-the-art digital classrooms
• Experience of Reverse Engineering Technique

Library Hostels
Free Digital Library Selective hostels within the budget

Study Halls Connectivity

Suitable Individual Cabins Well connected with bus, rail, metro and air

Scan to
Register

Office Location
CivicCentre Building - 3rd Floor,
Ashok Nagar Cross Roads, Hyderabad - 20.

UPSC FREE MOCK TESTS

79955 67572