You are on page 1of 107

w'fmd'i' ^W'fm<& úNd.

h - 2018
we.hSï jd¾;dj

10 - ixhqla; .Ks;h

Curriculum
Assessment
&
Evaluation

Teaching Learning
N E T S

m¾fhaIK yd ixj¾Ok YdLdj"


cd;sl we.hSï yd mÍlaIK fiajdj"
Y%S ,xld úNd. fomd¾;fïka;=j'
ishÆ u ysñlï weú˙◊'

w'fmd'i'(W'fm<) úNd.h - 2018

we.hSï jdr®;dj

10 - ixhqla; .Ks;h

Curriculum
Assessment
&
Evaluation

Teaching Learning
N E T S

mr®fhaIK yd ixjr®Ok YdLdj


cd;sl we.hSï yd m¯ÈK fiajdj"
Y%S ,xld úNd. fomdr®;fïka;=j'
ishÆ u ysñlï weú˙◊'

ixhqla; .Ks;h
we.hSï jdr®;dj - w'fmd'i' ^W'fm<& úNd.h - 2018

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- ii -
ye`†kaùu
wOHhk fmd≥ iy;sl m;% Wiia fm< úNd.h" Y%S ,xldfõ fcHIaG oaú;Shsl
wOHdmkfha wjidk iy;sllrK úNd.hhs' fcHIaG oaú;Shsl wOHdmkh wjidkfha isiqkaf.a
idOk uÜgu iy;sl ls¯u fuu úNd.fha m%Odk wruqK jqj o cd;sl úYajúoHd,j,g"
fjk;a Wiia wOHdmk yd jD;a;Sh mqyqKq wdh;kj,g fuka u cd;sl wOHdmk úoHdmSGj,g
iq≥iaika f;dard .ekSu o fuu úNd.fha m%;sM, u; is≥ flfrk neúka idOk m¯CIKhla
jYfhka fukau f;a¯fï m¯CIKhla jYfhka o w'fmd'i' ^W'fm<& úNd.h" b;d jeo.;a
;;a;ajhla Wiq,hs' tfukau ;D;Shsl uÜgfï /lshd i|yd o m%fõY iq≥iqlï iy;sl flfrk
úNd.hla jYfhka fuh ms<s.efka' 2018 jr®Ifha ° fuu úNd.h i|yd kj ksr®foaYh hgf;a
218191 la mdi,a wfmalaIlhka o" 48920 la fm!oa.,sl wfmalaIlhka o fmkS isáhy'

fuu úNd.fhka Wiia idOk uÜgula ,nd .ekSu i|yd isiqyq o Tjqkaf.a tu wfmalaId
imqrd,Su i|yd .=rejre yd fouõmsfhda o ±ä fjfyila or;s' fuu we.hSï jdr®;dj ilialr
we;af;a Tjqkaf.a tu wfmalaId bgqlr.ekSu ms◊i Á ,xld úNd. fomdr®;fïka;=fõ iydh
°ula jYfhks' fuu we.hSï jdr®;dfõ we;=<;a f;dr;=re úNd. wfmalaIlhkag" .=re Nj;=kag"
ú≥y,am;sjrekag" .=re WmfoaYl uy;au uy;aókag" úIhNdr wOHlaIjrekag" fo.=rekag yd
wOHdmk mr®fhaIlhskag tl fia m%fhdackj;a jkq fkdwkqudk h' tneúka fuu jdr®;dj jeä
ms˙ilf.a m˙YS,kh i|yd fhduq ls¯u jvd;a iq≥iq fõ'
fuu we.hSï jdr®;dj" I, II yd III hkqfjka fldgia ;=klska iukaú; fõ'
w'fmd'i' ^W'fm<& ixhqla; .Ks;h úIhfhys úIhh wNsu;dr®: yd úIhh idOkh
ms<sn| f;dr;=re fuu jdr®;dfõ I fldgfiys wvx.= fõ' ta hgf;a úIhh i|yd fmkS isá
wfmalaIlhka ixLHdj" Tjqka fY%a◊ ,ndf.k we;s wdldrh" †ia;%sla uÜgñka mdi,a wfmalaIlhka
fY%a◊ ,ndf.k we;s wdldrh" mka;s m%dka;r wkqj ,l=Kq jHdma;sh hk úIhh idOkh ms<sn|
ixLHdkuh f;dr;=re o ixhqla; .Ks;h úIhfha I yd II m;%j, m%Yak f;dardf.k we;s wdldrh"
tu m%Yakj,g yd tu tla tla m%Yakfhys fldgiaj,g ,nd .;a kshe†hlg wkqj ,l=Kq ,ndf.k
we;s wdldrh iúia;rd;aulj ±lafjk úIhh idOkh ms<sn| úYaf,aIKhla o wka;r®.; fõ'
w'fmd'i' ^W'fm<& 2018 úNd.fha ixhqla; .Ks;h úIhfhys I yd II m%Yak m;%j, m%Yak yd tu
m%Yakj,g wfmalaIlhka ms<s;=re iemhSu ms<sn| f;dr;=re fuu jdr®;dfõ II fldgfiys wvx.=
fõ' ta hgf;a I yd II m%Yak m;%j, m%Yak i|yd wfmaCIs; ms<s;=re" ,l=Kq °fï mámdáh" ms<s;=re
iemhSu ms<sn| ks¯CIK" ks.uk yd ixjr®Okd;aul fhdackd wka;r®.; fõ'
Y%S ,xld úNd. fomdr®;fïka;=fõ mr®fhaIK yd ixjr®Ok YdLdj u.ska W;a;r m;%
we.hSfï ksr; jQ m%Odk" w;sfr®l m%Odk yd iyldr m¯CIljreka úiska b†˙m;a lrkq ,nk
f;dr;=re" ks¯CIK" woyia yd fhdackd o iïNdjH m¯CIK kHdh (Classical Test Theory) yd
whs;u m%;spdr kHdh (Item Response Theory) fhd∞.ksñka wfmalaIlhkaf.a m%;spdr úYaf,aIKh
u.ska ,nd.;a f;dr;=re o fuu we.hSï jdr®;dj ilia ls¯u i|yd mokï lrf.k we;'
m%Yak m;%j, tla tla m%Yakhg ms<s;=re iemhSfï ° wfmaCIlhka ie,ls,su;a úh hq;=
lreKq o bf.kqï b.ekaùï ldr®hh ms<sn| woyia yd fhdackd o fuu jdr®;dfjys III fldgfiys
we;=<;a lr we;' úúO ksmqK;d yd tu ksmqK;d uÜgïj,g <Ûdùu i|yd bf.kqï yd
b.ekaùï ls%hdj,sh ixúOdkh lr.; hq;= wdldrh ms<sn| j fuhska uy;a msájy,la ,efnkq
we;ehs is;ñ'
b†˙fha ° iïmdokh lrkq ,nk we.hSï jdr®;dj, .=Kd;aul jr®Okhla we;s ls¯u
i|yd M,∞hS woyia yd fhdackd wm fj; fhduqlrk f,i ldre◊l j b,a,ñ'

fuu jdr®;dj ieliSu i|yd wjYH f;dr;=re iemhQ m%Odk" w;sfr®l m%Odk
m¯CIljrekag yd iyldr m¯CIljrekag;a" Wkka≥fjka yd il%Shj ∞hl jQ ieliqï lñgq
idud‚lhskag;a" j.lSfuka lghq;= l< Y%S ,xld úNd. fomdr®;fïka;=fõ ks,Od¯kag yd ldr®h
uKav,hg;a udf.a yDohdx.u ia;+;sh m< lrñ'

î' ik;a mQ‚;


úNd. flduid˙ia ckrd,a

2020 uehs 28
mr®fhaIK yd ixjr®Ok YdLdj
YS% ,xld úNd. fomdr®;fïka;=j
me,j;a;" n;a;ruq,a,'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- ii -
WmfoaYl;ajh ( î' ik;a mQ‚;
úNd. flduid˙ia ckrd,a

fufyhùu yd ixúOdkh ( .hd;s% wfí.=Kfialr


úNd. flduid˙ia ^mr®fhaIK yd ixjr®Ok&

iïnkaëlrKh ( tia' m%kjodika


ksfhdacH úNd. flduid˙ia
mr®fhaIK yd ixjr®Ok ^mdi,a úNd.&

úIh iïnkaëlrKh ( ví' tï' iS' fla' uyñ;j


iyldr úNd. flduid˙ia

;s<sKs .fka.u
iyldr úNd. flduid˙ia

ixialrKh ( „' f–' fla' is,ajd uhd


f√HIaG l:ßldpdr®h
.Ks; wOHkdxYh
YS% chjr®Okmqr úYaj úoHd,h

tka' wdr®' iynka≥


.=re fiajh I
Ydka; f;dauia Wiia nd,sld úoHd,h
ud;r

tÉ' fla' wuriS,s


.=re fiajh I
uOH úoHd,h" ms,shkao,

ieliqï lñgqj ( tka' wdr®' iynka≥


.=re fiajh I
Ydka; f;dauia Wiia nd,sld úoHd,h
ud;r

ví' ã' mS' jr®Kl=,


.=re fiajh I
lΩ;r úoHd,h" lΩ;r

t,a' „' mqxÑfyajd


.=re fiajh I
ckdêm;s úoHd,h" fldaÜfÜ

tÉ' fla' wuriS,s


.=re fiajh I
uOH úoHd,h" ms,shkao,

m˙.Kl msgm; ieliqu ( ví,sõ' ta' ã' p;=˙ld †idkdhl


o;a; igyka l%shdlre
tia' tÉ' m%%Idka lreKdfiak
f;dr;=re yd ikaksfõoK ;dCIK iyldr
msgljrh ksr®udKh ( ta' t,a' fla' p;=rdKs
l<ukdlrK fiajd ks,Odrs

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- iii
ii --
we;=<; msgq
msgq wxlh
I fldgi
1' úIh wNsu;dr®: yd úIh idOkh ms<sn| f;dr;=re
1'1 úIh wNsu;dr®: 1
1'2 úIh idOkh ms<sn| ixLHdkuh f;dr;=re
1'2'1 úIhh i|yd fmkS isá wfmalaIlhka ixLHdj 2
1'2'2 wfmalaIlhka fY%a◊ ,ndf.k we;s wdldrh 2
1'2'3 m%:ujrg fmkS isá mdi,a wh≥ïlrejka fY%a◊ ,ndf.k we;s
wdldrh - †ia;%slal wkqj 3
1'2'4 ,l=Kq ,ndf.k we;s wdldrh - mka;s m%dka;r wkqj 4

1'3 úIh idOkh ms<sn| úYaf,aIKh


1'3'1 Im;%fhys A iy B fldgiaj, m%Yak f;dardf.k we;s wdldrh 5
1'3'2 Im;%fhys A iy B fldgiaj,g wh;a m%Yakj, myiq;d or®Yl 6
1'3'3 Im;%fhys B fldgfiys m%Yak i|yd ,l=Kq ,ndf.k we;s wdldrh 6
1'3'4 Im;%fhys B fldgfiys tla tla m%Yakfhys fldgiaj,g yd
wkqfldgiaj,g ms<s;=re imhd we;s wdldrh 7
1'3'5 I m;%fhys B fldgfiys tla tla m%Yakfhys fldgiaj, myiq;dj 8
1'3'6 II m;%fhys A iy B fldgiaj, m%Yak f;dardf.k we;s wdldrh 9
1'3'7 II m;%fhys A iy B fldgiaj,g wh;a m%Yakj, myiq;d or®Yl 10
1'3'8 II m;%fhys B fldgfiys m%Yak i|yd ,l=Kq ,ndf.k we;s wdldrh 10
1'3'9 II m;%fhys B fldgfiys tla tla m%Yakfhys wkqfldgiaj,g ms<s;=re
imhd we;s wdldrh 11
1'3'10 II m;%fhys B fldgfiys tla tla m%Yakfhys fldgiaj, myiq;dj 12

II fldgi
2' m%Yak yd ms<s;=re iemhSu ms<sn| f;dr;=re
2'1 I m;%h yd ms<s;=re iemhSu ms<sn| f;dr;=re
2'1'1 I m;%fha jHQyh 13
2'1'2 I m;%h i|yd ms<s;=re imhd we;s wdldrh 14
2'1'3 I m;%fhys m%Yak i|yd wfmalaIs; ms<s;=re" ,l=Kq °fï
mámdáh" ms<s;=r iemhSu ms<sn| ks¯laIK" ks.uk yd fhdackd 17

2'2 II m;%h yd ms<s;=re iemhSu ms<sn| f;dr;=re


2'2'1 II m;%fha jHQyh 56
2'2'2 II m;%h i|yd ms<s;=re imhd we;s wdldrh 57
2'2'3 II m;%fhys m%Yak i|yd wfmalaIs; ms<s;=re" ,l=Kq °fï mámdáh"
ms<s;=r iemhSu ms<sn| ks¯laIK" ks.uk yd fhdackd 59

III fldgi
3' ms<s;=re iemhSfï° ie,ls,su;a úh hq;= lreKq yd fhdackd
3'1 ms<s;=re iemhSfï° ie,ls,su;a úh hq;= lreKq 99
3'2 bf.kqï yd b.ekaùï l%shdj,sh ms<sn| woyia yd fhdackd 101

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


-- iv
i --
I fldgi

1' úIh wNsu;dr®: yd úIh idOkh ms<sn| f;dr;=re

1'1' úIh wNsu;dr®:

Ú .Ks;h jeä≥r wOHhkh ls¯u i|yd isiqkg uQ,sl .Ks;uh l=i,;d


,nd°u

Ú .Ks;uh .egÆ úi|Sfï Ys,aml%u ms<sn| w;aoelSï isiqkg ,nd°u

Ú .Ks;uh ;dr®lsl Ñka;kh ms<sn| isiqkaf.a YsIH iïm%cdkkh jeä†hqKq


ls¯u

Ú .Ks;h bf.kSu i|yd isiqka wNsfm%arKh ls¯u

igyk (
fuu úIh ksr®foaYh u.ska .Ks;uh ±kqu jeä†hqKq ls¯u muKla fkdj
t†fkod „ú;fha° .Ks;uh ±kqu Ndú; ls¯fï l=i,;d jeä†hqKq ls¯u
o p˙; ixjr®Okh o wfmalaId flfr®'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


-1-
1'2' úIh idOkh ms<sn| ixLHdkuh f;dr;=re

1'2'1 úIhh i|yd fmkS isá wfmalaIlhka ixLHdj

udOHh mdi,a fm!oa.,sl tl;=j

isxy, 24725 4949 29674

fou< 3832 526 4358

bx.%Sis 1373 291 1664

tl;=j 29930 5766 35696

j.=j 1

1'2'2 wfmalaIlhka fY%A◊ ,ndf.k we;s wdldrh

fm!oa.,sl
fY%a◊h mdi,a wfmalaIlhka
wfmalaIlhka tl;=j m%;sY;h
ixLHdj m%;sY;h ixLHdj m%;sY;h

A 2688 8.98 381 6.61 3069 8.60

B 3217 10.75 653 11.33 3870 10.84

C 5380 17.98 1134 19.67 6514 18.25

S 8243 27.54 1840 31.91 10083 28.25

F 10402 34.75 1758 30.48 12160 34.06

tl;=j 29930 100.00 5766 100.00 35696 100.00

j.=j 2

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


-2-
1'2'3 m%:ujrg fmkS isá mdi,a wh≥ïlrejka fY%◊
a ,ndf.k we;s wdldrh - †ia;l
s% l
a wkqj

úYsIag wê iïudk iïudk idudkH iu;a wiu;a


iïudk idur®:Hh idur®:Hh idur®:Hh (S) ^A+B+C+S& (F)
fmkS idur®:Hh (B) ,enQ (C) ,enQ ,enQ
†ia;%slalh isá (A) ,enQ
ixLHdj

ixLHdj

ixLHdj

ixLHdj

ixLHdj

ixLHdj

ixLHdj
] ] ] ] ] ]

1' fld<U 3496 420 12.01 365 10.44 592 16.93 909 26.00 2286 65.39 1210 34.61

2' .ïmy 2084 139 6.67 170 8.16 341 16.36 542 26.01 1192 57.20 892 42.80

3' lΩ;r 1145 39 3.41 77 6.72 176 15.37 318 27.77 610 53.28 535 46.72

4' uykqjr 1194 95 7.96 106 8.88 186 15.58 294 24.62 681 57.04 513 42.96

5' ud;f,a 232 13 5.60 16 6.90 44 18.97 71 30.60 144 62.07 88 37.93

6' kqjrt<sh 276 17 6.16 23 8.33 45 16.30 73 26.45 158 57.25 118 42.75
7' .d,a, 1403 133 9.48 131 9.34 246 17.53 337 24.02 847 60.37 556 39.63

8' ud;r 1133 97 8.56 119 10.50 195 17.21 298 26.30 709 62.58 424 37.42

9' yïnkaf;dg 746 38 5.09 73 9.79 125 16.76 222 29.76 458 61.39 288 38.61

10' hdmkh 767 132 17.21 124 16.17 178 23.21 182 23.73 616 80.31 151 19.69

11' ls,sfkdÉÑ 96 11 11.46 12 12.50 21 21.88 30 31.25 74 77.08 22 22.92

12' ukakdru 75 5 6.67 6 8.00 13 17.33 28 37.33 52 69.33 23 30.67

13' jõkshdj 117 16 13.68 13 11.11 20 17.09 35 29.91 84 71.79 33 28.21

14' uq,;sõ 69 3 4.35 7 10.14 8 11.59 23 33.33 41 59.42 28 40.58

15' uvl,mqj 292 30 10.27 37 12.67 54 18.49 82 28.08 203 69.52 89 30.48
16' wïmdr 443 27 6.09 23 5.19 68 15.35 135 30.47 253 57.11 190 42.89

17' ;%sl=Kdu,h 177 16 9.04 17 9.60 30 16.95 51 28.81 114 64.41 63 35.59

18' l=reKE., 1300 89 6.85 104 8.00 232 17.85 370 28.46 795 61.15 505 38.85

19' mq;a;,u 454 31 6.83 49 10.79 79 17.40 130 28.63 289 63.66 165 36.34

20' wkqrdOmqrh 550 24 4.36 24 4.36 72 13.09 130 23.64 250 45.45 300 54.55

21' fmdf<dkakrej 170 8 4.71 8 4.71 20 11.76 53 31.18 89 52.35 81 47.65

22' n≥,a, 652 41 6.29 47 7.21 81 12.42 186 28.53 355 54.45 297 45.55

23' fudkrd., 244 11 4.51 18 7.38 30 12.30 66 27.05 125 51.23 119 48.77

24' r;akmqrh 681 46 6.75 65 9.54 106 15.57 182 26.73 399 58.59 282 41.41

25' lE.,a, 698 49 7.02 30 4.30 87 12.46 202 28.94 368 52.72 330 47.28

iuia; †jhsk 18494 1530 8.27 1664 9.00 3049 16.49 4949 26.76 11192 60.52 7302 39.48

j.=j 3

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


-3-
1'2'4 ,l=Kq ,ndf.k we;s wdldrh - mka;s m%dka;r wkqj

ixLHd; iuqÉÑ; iuqÉÑ; ixLHd;


mka;s m%dka;rh ixLHd;h
m%;sY;h ixLHd;h m%;sY;h

91 - 100 135 0.38 35696 100.00

81 - 90 919 2.57 35561 99.62

71 - 80 2706 7.58 34642 97.05

61 - 70 4119 11.54 31936 89.47

51 - 60 5042 14.12 27817 77.93

41 - 50 5401 15.13 22775 63.80

31 - 40 5214 14.61 17374 48.67

21 - 30 4515 12.65 12160 34.07

11 - 20 3775 10.58 7645 21.42

01 - 10 3559 9.97 3870 10.84

00 - 00 311 0.87 311 0.87

j.=j 4
by; j.=fjys ±lafjk o;a; wkqj" fuu úIhh i|yd 31 - 40 m%dka;rh ;=< ,l=Kq
,nd.;a wfmaCIlhka ixLHdj 5214 ls' th m%;Y s ;hla jYfhka 14.61% ls' ,l=Kq 40 fyda
Bg wvqfjka ,nd we;s wfmaCIlhka ixLHdj 17374ls' th m%;sY;hla jYfhka 48.67 % ls'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


-4-
w'fmd'i' ^W'fm<& úNd.h - 2018
10 - ixhqla; .Ks;h - ˚ m;%h ^A fldgi iy B fldgi&
m%Yak f;dardf.k we;s wdldrh
100

90

80

70

60
1.3 úIh idOkh ms<sn| úYaf,aIKh

50

40

-5-
30

f;dard.;a m%;sY;h
20

10
1.3.1 I m;%fhys A yd B fldgiaj, m%Yak f;dardf.k we;s wdldrh

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
A fldgi B fldgi
m%Yak wxlh
m%ia;drh 1 (RD/16/02/AL fmdarufhka ,nd.;a f;dr;=re weiqfrka ilia lrk ,°')
I m;%fha A fldgig wh;a m%Yak oyh wksjdr®h jk w;r" B fldgig wh;A m%Yak y; w;=frka m%Yak 5 la muKla f;dardf.k ms<s;=re
iemhsh hq;=h'
by; m%ia;drhg wkqj" A fldgfia m%Yakj,g ms<s;=re iemhSug fndfyda wfmalaIlhka m%udKhla W;aidy lr we;af;a 1 jk m%Yakhg jk w;r
tu m%;sY;h 97% la o" wvqu m%;sY;h 6 jk m%Yakhg jk w;r tu m%;sY;h 78% la o fõ'
B fldgfia m%Yakj,ska ms<s;=re iemhSug jeäu m%;sY;hla f;dardf.k we;af;a 11jk m%Yakh jk w;r th 96% ls' wvqu m%;sY;hla f;dardf.k
we;af;a 16 jk m%Yakh jk w;r th 32% ls'
1.3.2 I m;%fhys A iy B fldgiaj,g wh;a m%Yakj, myiq;d or®Yl

w'fmd'i' ^W'fm<& úNd.h - 2018


10 - ixhqla; .Ks;h - ˚ m;%h ^A fldgi iy B fldgi&
tla tla Facility
m%YakfhysIndices
myiq;d or®Ylh
1.0
1.0
0.9
0.9
0.8
0.8
myiq;d or®Ylh

0.7
0.7

0.6
0.6

0.5
0.5

0.4
0.4

0.3
0.3

0.2
0.2

0.1
0.1

0.0
0.0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
A fldgi B fldgi
m%Yak wxlh
m%ia;drh 2 (RD/16/05/AL fmdarufhka ,nd.;a f;dr;=re weiqfrka ilia lrk ,°')
fuu m%ia;drhg wkqj" fuu m%Yak w;=frka jeäu myiq;dj we;af;a 1 jk m%Yakhg jk w;r tys
myiq;dj 66% la muK fõ' wvqu myiq;dj we;af;a 3 jk m%Yakhg jk w;r tys myiq;dj 12% la
muK fõ'

1'3'3 I m;%fhys B fldgfiys m%Yak i|yd ,l=Kq ,ndf.k we;s wdldrh

w'fmd'i' ^W'fm<& úNd.h - 2018 fuu m%Yak m;%fha m%Yak 11 isg


10 - ixhqla; .Ks;h - ˚ m;%h ^B fldgi& 17 olajd iEu m%Yakhla i|yd u
m%Yak i|yd ,l=Kq ,ndf.k we;s wdldrh ^,l=Kq m%dka;r wkqj& ,l=Kq 150 ne.ska fjka lr we;'
100
100
fuys 11 jk m%Yk a h i|yd fjka
lr we;s ,l=Kq 150ka m%i; a drhg
90
90 wkqj" 114-150 m%dka;rhg wh;a
80
80
,l=Kq m%udKhla ,ndf.k we;af;a
,l=Kq fuu m%Yk a h i|yd ms<;
s r= e iemhQ
,l=Kq ,enQ m%;sY;h

70 m%dka;rh wfmaCIlhkaf.ka 14%la muK


70
60 00 - 37
ms˙ils' fï wdldrhg tu m%Yk a h
60
i|yd 76-113 m%dka;rhg wh;a
50
50 38 - 75 ,l=Kq m%udKhla ,nd.;a ms˙i
76 -113 42%la muK o" 38-75 m%dka;rhg
40
40
wh;a ,l=Kq m%udKhla ,nd.;a msri s
114 -150
30
30 26% la muK o" 0-37 m%dka;rhg
wh;a ,l=Kq m%udKhla ,nd.;a msri s
20
20
18% la muK o fõ'
10
10

00
11 12 13 14 15 16 17

m%Yak wxlh

m%ia;drh 3 (RD/16/02/AL fmdarufhka ,nd.;a f;dr;=re weiqfrka ilia lrk ,°')

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


-6-
G.C.E.(A.L.) Examination - 2018
w'fmd'i' ^W'fm<& úNd.h - 2018
Combined
10 - ixhqla; .KsMathematics
;h - ˚ m;%h - Paper I (Part B)
^B fldgi&
akfha fldgia
tla tla m%YFacility j, yd
Indices of wkq fldgia
Parts andj, myiq
Sub ;dj
Parts
1.0
0.9
imhd we;s wdldrh

0.8
0.7
0.6
0.5

or®Ylh
0.4

myiq;dIndex
0.3

-7-
Facility
0.2
0.1
0.0
. . .

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


. . . . . (i) (ii) . . . . . . . . . . (i) (ii) . . . . . (i) (ii) . . . . . . . .
(a) (b) (a) (b) (a) (b) (c) (a) (b) (a) (b) . . . . . (a) (b) (c)
11 12 13 14 15 16 17
m%Yakfhys fldgi yd
Partwkq
B fldgi
Parts and Sub Parts
m%ia;drh 4 (RD/16/04/AL fmdarufhka ,nd.;a f;dr;=re weiqfrka ilia lrk ,°')
1.3.4 I m;%fhys B fldgfiys tla tla m%Yakfhys fldgiaj,g yd wkqfldgiaj,g ms<s;=re

by; m%ia;drhg wkqj" 11 jk m%Yakfhys (a) fldgfiys uq,a wkqfldgfiys myiq;dj 45% la muK jk w;r tu m%Yakfha (a) fldgfiys
fojk wkqfldgfiys myiq;dj 65% la muK fõ'
w'fmd'i' ^W'fm<& úNd.h - 2018
10 - ixhqla; .KsPaper - ˚ m;%h ^B fldgi&
;hI (B)
tla tla m%Yakfha fldgiaj, myiq;dj
100

90

80

70

60

myiq;dj
50

-8-
40

30

20

10

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


1.3.5 I m;%fhys B fldgfiys tla tla m%Yakfhys fldgiaj, myiq;dj

0
(a) (b) (a) (b) (a) (b) (c) (a) (b) (a) (b) (a) (b) (c)
11 12 13 14 15 16 17
m%Yakfhys fldgi yd wkqfldgi

m%ia;drh 5 (RD/16/04/AL fmdarufhka ,nd.;a f;dr;=re weiqfrka ilia lrk ,°')


11 jk m%Yakfhys (b) fldgi jeäu myiq;dj jk 69% la o 13 jk m%Yakfha (c) fldgi wvqu myiq;dj jk 1% la o ,nd we;'
w'fmd'i' ^W'fm<& úNd.h - 2018
10 - ixhqla; .Ks;h - ˚˚ m;%h ^A fldgi iy B fldgi&
m%Yak f;dardf.k we;s wdldrh

100

90

80

70

60

50

40

-9-
30

f;dard.;a m%;sY;h
20

10

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
1.3.6 II m;%fhys A iy B fldgiaj, m%Yak f;dardf.k we;s wdldrh

A fldgi B fldgi
m%Yak wxlh
m%ia;drh 6 (RD/16/02/AL fmdarufhka ,nd.;a f;dr;=re weiqfrka ilia lrk ,°')
II m;%fha m%Yak 17 w;=frka A fldgig wh;a m%Yak 10 wksjdr®h jk w;r" B fldgig wh;A m%Yak 7 w;=frka m%Yak 5 la muKla f;dardf.k
ms<s;=re iemhsh hq;=h'
by; m%ia;drhg wkqj" A fldgfia m%Yakj,g ms<s;=re iemhSug jeä jYfhka W;aidy lr we;af;a 1 jk m%Yakhg jk w;r tu m%;sY;h 97%
la o"
wvqu m%;sY;h we;af;a 10 jk m%Yakhg jk w;r tu m%;sY;h 72% la o fõ'
B fldgfia m%Yakj,ska ms<s;=re iemhSug jeäu m%;sY;hla f;dardf.k we;af;a 15 jk m%Yakh jk w;r th 93% la o wvqu m%;sY;hla
1.3.7 II m;%fhys A iy B fldgiaj,g wh;a m%Yakj, myiq;d or®Yl

w'fmd'i' ^W'fm<& úNd.h - 2018


10 - ixhqla; .Ks;h - ˚˚ m;%h ^A fldgi iy B fldgi&
tla tla m%Yakfhys myiq;d or®Ylh
1.0

0.9
0.9

0.8
0.8

0.7
0.7
myiq;d or®Ylh

0.6
0.6

0.5
0.5

0.4
0.4

0.3
0.3

0.2
0.2

0.1
0.1

0.0
0.0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
A fldgi B fldgi
m%Yak wxlh

m%ia;drh 7 (RD/16/05/AL fmdarufhka ,nd.;a f;dr;=re weiqfrka ilia lrk ,°')

a drhg wkqj fuu m%Yk


fuu m%i; a j,g jk w;r tys
a w;=frka jeäu myiq;dj we;af;a 1 yd 16 jk m%Yk
myiq;dj 67%la fõ' wvqu myiq;dj we;af;a 9 jk m%Yakhg jk w;r tys myiq;dj 12% la fõ'

1.3.8 II m;%fhys B fldgfiys m%Yak i|yd ,l=Kq ,ndf.k we;s wdldrh

w'fmd'i' ^W'fm<& úNd.h - 2018 fuu m%Yak m;%fha m%Yak 11


10 - ixhqla; .Ks;h - ˚˚ m;%h ^B fldgi& isg 17 olajd iEu m%Yakhla
m%Yak i|yd ,l=Kq ,ndf.k we;s wdldrh ^,l=Kq m%dka;r wkqj& i|yd u ,l=Kq 150 ne.ska
fjka lr we;'
100

90
fuys 11 jk m%Yakh i|yd
fjka lr we;s ,l=Kq 150ka
80 ,l=Kq m%ia;drhg wkqj" 114-150
m%dka;rh
,l=Kq ,enQ m%;sY;h

70 m%dka;rhg wh;a ,l=Kq


00 - 37 m%udKhla ,ndf.k we;af;a
60
38 - 75 fuu m%Yk a h i|yd ms<; s r= e
50 iemhQ wfma C Ilhka f .ka
76 -113
16%la muK ms˙ils'
40 114 -150 fï wdldrhg tu m%Yakh
30 i|yd 76-113 m%dka;rhg
wh;a ,l=K m%udKhla
20 ,nd.;a ms˙i 21%la muK o"
10 38-75 m%dka;rhg wh;a
,l=Kq m%udKhla ,nd.;a
0
11 12
msrsi 33%la muK o" 00-37
11 12 1313 14
14 15 15 1616 1717
m%Yak wxlh m%dka;rhg wh;a ,l=Kq
m%udKhla ,nd.;a ms˙i
30%la muK o fõ'
m%ia;drh 8 (RD/16/02/AL fmdarufhka ,nd.;a f;dr;=re weiqfrka ilia lrk ,°')

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 10 -
w'fmd'i' ^W'fm<& úNd.h - 2018
G.C.E.(A.L.)
10 - ixhq la; .Ks;h Examination - 2018
- II m;%h ^B fldgi&
Combined Mathematics
tla tla m%Yak fha wkqfldgia-jPaper
, myiqII (Part B)
;dj
Facility Indices of Parts and Sub Parts
1.0

0.9

0.8

0.7

0.6

0.5

0.4

myiq;d or®Ylh

- 11 -
Facility Index
0.3

0.2

0.1

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


0.0
. . . . . . . . . . . . . (i) (ii) . . .
(a) (b) (a) (b) . . . . (a) (b) (a) (b) . . . (a) (b)
11 12 13 14 15 16 17
Part
m%Yakfhys fldgi ydBwkqfldgi
Parts and Sub Parts
m%ia;drh 9 (RD/16/04/AL fmdarufhka ,nd.;a f;dr;=re weiqfrka ilia lrk ,°')
1.3.9 II m;%fhys B fldgfiys tla tla m%Yakfhys wkqfldgiaj,g ms<s;=re imhd we;s wdldrh

by; m%ia;drh wkqj"


11 jk m%Yakfhys (a) fldgfiys uq,a wkqfldgfiys myiq;dj 94% la muK jk w;r tu m%Yakfha (a) fldgfiys fojk wkqfldgfiys
myiq;dj 66% la muK fõ'
w'fmd'i' ^W'fm<& úNd.h - 2018
10 - ixhqla; .KsPaper
;h II-(B)˚˚ m;%h ^B fldgi&
tla tla m%Yakfha fldgiaj, myiq;dj

100

90

80

70

60

myiq;dj
50

- 12 -
40

30

20

10

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


1.3.10 II m;%fhys B fldgfiys tla tla m%Yakfhys fldgiaj, myiq;dj

0
(a) (b) (a) (b) (a) (b) (a) (b) (a) (b)
11 12 13 14 15 16 17
m%Yakfhys fldgi yd wkqfldgi

m%ia;drh 10 (RD/16/04/AL fmdarufhka ,nd.;a f;dr;=re weiqfrka ilia lrk ,°')


fuu m%%ia;drhg wkqj ixhqla; .◊;h II m;%%h (B fldgi) ys jeäu myiq;dj iys; m%%Yakh 11(a) fõ' th 75%ls' wvqu myiq;dj iys;
m%Yakh 11(b) fõ' th 32% ls'
II fldgi

2' m%YAk yd ms<s;=re iemhSu ms<sn| f;dr;=re

2'1 I m;%h yd ms<s;=re iemhSu ms<sn| f;dr;=re

2'1'1' I m;%fha jHQyh

ld,h meh 03 ls' uqΩ ,l=Kq 100 ls'

Ú fuu m%Yak m;%h fldgia follska iukaú; h'


A fldgi - m%Yak oyhls' m%Yak ish,a,g u ms<s;=re iemhsh hq;=h' tla
m%Yakhlg ,l=Kq 25 ne.ska ,l=Kq 250 ls'
B fldgi - m%Yak y;ls' m%Yak mylg ms<s;=re iemhsh hq;=h'
tla m%Yakhlg ,l=Kq 150 ne.ska ,l=Kq 750 ls'
I m;%h i|yd uqΩ ,l=Kq = (250 + 750) ÷10 = 1000 ÷ 10 = 100

Ú úNd.fha° A fldgig m%Yak m;%fha u tla tla m%Yakh i|yd imhd we;s bv
m%udKh ;=< ms<s;=re iemhsh hq;=h'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 13 -
2'1'2 ˚ m;%h i|yd ms<s;=re imhd we;s wdldrh

fuu m;%fha A fldgig wh;a m%Yak oyh i|ydu ms<s;=re iemhSu wksjdr®h jqj;aa" tajdg
ms<s;=re imhd we;s wdldrfha lemS fmfkk úúO;ajhla olakg ,efí' fuu m%Yak oyhg ms<s;=re
iemhSug W;aidy lr we;s wfmaCIlhkaf.a m%;sY;h;a" ta wkqj tu m%Yakj, myiq;dj;a my;
m%ia;drfhka ±la fõ'

w'fmd'i' ^W'fm<& úNd.h - 2018


Page
10 - ixhql 14;h - ˚ m;%h ^A fldgi&
a; .Ks
100
100
90
90
80
80
70
70
f;dard .ekSu
60
60
m%;sY;h

50
50 myiq;dj
40
40
30
30
20
20
10
10
00
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
m%Yak wxlh

m%ia;drh 11 ( ixhql;
a .Ks;h I m;%fha A fldgfiys m%Yk
a j,g ms<;
s r
= e iemhSug W;aidy lr we;s
wfmaCIlhkaf.a m%;sY;h iy tu tla tla m%Yakfhys myiq;dj

fuu ixhqla; .◊;h I m;%fhys A fldgfiys wvx.= m%Yak 10gu ms<s;=re iemhSu
wksjdr®h jQj;a" I m;%hg fmkS isá wfmaCIlhkaaf.ka 90%lg jvd jeä ms˙ila ms<s;=re iemhSug
W;aidy lr we;af;a 1, 2 hk m%Yk a j,g muKs' thska wfmaCIlhkafa .ka jeäu m%;sY;hla ms<s;=re
iemhSug W;aidy lr we;af;a 1 m%Yakhg jk w;r" tu m%;sY;h 97% ls' m%Yak oyhgu ms<s;=re
iemhSu wksjdr®h jqj;a wfmaCIlhkaa ishÆ fokd úiska ms<s;=re iemhSug W;aidy lr we;s tlu
m%Yakhlaj;a fuu m%Yak oyh w;r fkdùu úfYaI wjOdkhg fhduq úh hq;= lreKls'

;j o 6 m%Yakhg ms<s;=re iemhSug W;aidy lr we;s wfmaCIlhkaaf.a m%;sY;h 78% la


jk w;r b;ss˙ m%Yak 9gu Bg jeä m%;sY;hla ms<s;=re iemhSug W;aidy lr we;'

myiqfjkau idr®:l ms<s;=re iemhSu u.ska wfmaCIlhka jvd;a i;=gqodhl f,i ,l=Kq
,nd .kq we;ehs wfmalaIs; fuu m%Yak oyh w;=frka myiq;dj 50% fyda blaujd we;af;a 1, 5 yd
7 m%Yak ;=kg mu◊' tajdfha myiq;d o ms<sfj<ska 66%, 54% yd 57% f,i fõ' ;jo 3 jk iy
6 jk m%Yak foflys myiq;d 20% g;a jvd wvqjk w;r tajdfha myiq;d 12% yd 14% ne.ska fõ'

fuu m%Yak oyh flfrys wfmaCIlhkaf.a m%;spdrj, iajNdjh jvd;a úYaf,aIKd;aulj


i,ld ne,Su i|yd j.=j 5ys ±lafjk f;dr;=re Wmfhda.s lr .; yels fõ'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 14 -
m%YAk wxlh 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
lsisu ,l=Kla
ms<s;=re iemhQ fkd,enQ 7 22 45 27 26 50 12 21 32 32
wfmaCIlhka m%;sY;h
w;=frka ,l=Kq 25 u
46 25 2 37 47 8 43 29 20 18
,enQ m%;sY;h
ms<s;=re iemhSug W;aidy fkdl<
3 7 17 13 12 22 12 12 17 17
wfmaCIlhskf a .a m%;sY;h
m%Yakfhys myiq;dj % 66 44 12 47 54 14 57 49 34 28

j.=j 5 ( ixhql;
a .◊;h I m;%fha A fldgfiys tla tla m%Yk a hg lsiu
s ,l=Kla fkd,enQ" ,l=Kq
25 u ,enQ yd W;aidy fkdl< wfmaCIlhkaf.a m%;sY;
1, 4, 5 iy 7 m%YAk y;rg muKla m%Yakhg ysñ uqΩ ,l=Kq m%udKhu ysñ lr.;a
wfmaCIlhka ixLHdj 30% la fyda Bg jeä m%;sY;hla fõ' tajdfhka jeäu m%;sY;h jk 47% ,nd
we;af;a 5 m%Yakhg h' m%Yakhg ysñ ,l=Kq 25 u ysñlr.;a wfmaCIlhka 20% lg wvq m%;sY;hla
m%Yak 3 la i|yd u ,ndf.k we;' tajd 3, 6 iy 10 m%Yak i|yd h' ;jo 3 iy 6 hk m%Yak fol
i|yd ms<sfj<ska 2% la yd 8% ne.ska jk wvq m%;sY; uqΩ ,l=Kq m%udKhu ,ndf.k ;sîu flfrys
wjOdkh fhduq l< hq;=h'
ixhqla; .◊;h I m;%hg mdol jk Y=oaO .◊; ixrplhg wh;a uQ,Or®u yd uQ,sl
isoaOdka; mokï lr .ksñka ilia lrkq ,nk fuu m%Yak oyh i|yd fuu úIhhg fmkS
isák wfmaCIlhkag jvd;a myiqfjka ,l=Kq ,nd .ekSug yelsfõ hehs wfmalaId flreK o" by;
f;dr;=rej,ska wkdjrKh jkqfha tfia is≥ù fkdue;s njhs' ;j o wfmaCIlhkaf.ka 22% lau 6
m%Yakhg ms<s;=re iemhSug W;aidyj;a lr fkdue;s ùu o olakg we;'
ixhqla; .◊;h I m;%fha B fldgfiys ° we;s m%Yak y; w;=frka" ;u wNsu;h m˙†
f;dard.;a m%Yak mylg muKla ms<s;=re iemhsh hq;= jk w;r" tu f;dard .;a tla tla m%Yakh
i|yd" I m;%hg ysñ ,l=Kq 1000 ka" ,l=Kq 150 ne.ska ysñ fjhs' tu m%Yak f;dard .kq ,en we;s
wdldrh;a" tajdfha myiq;d;a my; m%ia;drfha ±lafõ'

w'fmd'i' ^W'fm<& úNd.h - 2018


10 - ixhqla; .Ks;h - ˚ m;%h ^B fldgi&

100
100
90
90
80
80
70
70
f;dard .ekSu
m%;sY;h

60
60
50
50 myiq;dj
40
40
30
30

20
20
10
10
00
11 12 13 14 15 16 17
m%Yak wxlh

m%ia;drh 12 ( ixhql;a .◊;h I m;%fha B fldgfiys m%Yk a f;dard f.k we;s wfmaCIlhkaf.a
m%;sY; yd tu tla tla m%Yakfhys myiq;dj
w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018
- 15 -
I m;%fhys B fldgfiys" ° we;s m%Yak y; w;=frka wfmaCIlhka jeäu ms˙ila 11 jk
m%Yakh f;dardf.k we;' tu wfmaCIlhkaf.a m%;sY;h 96% la muK fõ' fuu m%Yakfhys
myiq;dj 55% la fõ'

I m;%fhys B fldgfiys m%Yak w;=frka wfmaCIlhka wvqfjkau f;dard .kq ,en we;af;a
16 jk m%Yakhhs' tu f;dard.ekSu 32% la jk w;r myiq;dj 35% la fõ' ° we;s m%Yak y;
w;=frka wvqu myiq;dj we;af;a o fuu m%Yakhg fõ' A fldgfiys m%Yak oyh w;=frka 1, 5 yd 7
m%Yakj,g muKla 50% myiq;dj blaujhs' B fldgfiys 11 m%Yakh muKla myiq;dj 50% blaujhs'
A fldgfiys 6 jk m%Yakh yer wfkla m%Yak f;dard .ekSu 80% blaujhs' B fldgfiys m%Yak
f;dard .ekSu 80% fyda 80% blaujkafka 11, 12, 14 iy 15 m%Yak muKs'

I m;%fhys 3 iy 16 hk m%Yak folu úi|Su i|yd cHdñ;sh ms<sn| ±kqu w;HjYH fõ'
kuq;a fuu m%Yak foflysu myiq;d 12% iy 35% jeks wvqu uÜgul mj;S' fuhska fmkS
hkafka wfmalaIlhkaf.a cHdñ;sh ms<sn| ±kqu m%udKj;a fkdùu ksid fuu ≥r®j,;dj we;s ù
we;s njhs' cHdñ;sh ms<sn| ±kqu jr®Okh lr .ekSu i|yd l%udkql+,j uQ,Or®u fhdod .ksñka
tjeks jr®.j, ir, .egÆ úi|Sug yqre lrùfuka fuu ≥r®j,;dj uÛyrjd .; yelsh'

I m;%fhys A yd B fldgiaj, iuia; myiq;d ms<sfj<ska 41% yd 44% fõ' A fldgfiys


m%Yak 10 gu wksjdr®fhka ms<s;=re iemhsh hq;=h' tu .egÆ flá ir, wdldrfhka b†˙m;a lr
we;af;a ms<;
s r
= e iemhSug myiqjk wdldrfhka jqj;a Y=oO
a .◊; isoO
a dka; iDcqj ksjer†j fh°ug
wfmalIa lhka wfmdfydi;a ùu myiq;dj B fldgig jvd wvq ùug fya;=jla fia ie,lsh yelsh'

B fldgfiys myiq;dj 44% jqjo tho jvd jeä w.hlg f.dv kÛd .; hq;=j we;' isoaOdka;
iDcqj fhdod .; yels ir, .egÆ ksn|j lr yqrelrùu o ld, l<ukdlrKh yqre lrùu
i|yd wu;r ,sÅ; m¯laIK meje;aùu o myiq;dj by< kxjd .ekSug Woõ jkq we;'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 16 -
2'1'3 ˚ m%Yak m;%fhys m%Yak i|yd wfmaÈs; ms<s;=re" ,l=Kq °fï mámdáh" ms<s;=re iemhSu
ms<sn| ks¯ÈK" ks.uk yd fhdackd

10 - ixhqla; .Ks;h I m;%h - A fldgi


1 jk m%Yakh

n = 1 úg" j( me( = 13 = 1 yd o(me(


5

∴ n = 1 úg m%;sM,h i;H fõ'

´kEu f.k n = p úg m%;sM,h i;H hehs is;uq'

tkï" 5

oeka 5

tkhska n = p i|yd m%;sM,h i;H fõ kï" n = p + 1 i|yd o m%;sM,h i;H fõ' wms oekgu;a
n = 1 i|yd m%;sM,h i;H nj fmkajd we;' tkhska .Ks; wNHqyk uQ,Or®uh u.ska ishÆ
i|yd m%;sM,h i;H fõ' 5 25

1 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK yd ks.uk (

fuu m%Yakh wksjdr®h jqj;a ms<s;=re iemhSug W;aidy lr we;af;a 97%la muKs' .Ks;
wNHqyk uQ,Or®uh ksishdldrj fh°u fuu m%Yakfhka wfmalaId lr we;s w;r tys myiq;dj
p2
66%ls' n = p úg; g Wml,amkfha ° f,i ,súh hq;= jqj;a
4
p3 p
2
jeks jer† iys;j ,shd ;sîu ksid wfmalaIlhka jeä fofkl=g tu mshjr
4
i|yd ,l=Kq ,nd .ekSug fkdyels ù ;snqKs' ;jo wjidkfha ° §.◊; wNHqyk uQQ,Or®uhg
wkqj ishÆ n i|yd m%%;sM,h i;H fõ hkak¶ ,shd fkd;snQ wjia:d o olakg ,enq◊'

isiqka wkjfndaOfhka hkafkys woyi f;areï fkdf.k ms<s;=re ,sùu fuhg fya;=j
fõ' isiqkag fuu wxlkhkaf.a f;areï wjfndaO lrùu ;=<ska fuu ≥r®j,;dj u`. yrjd .; yel'
;jo .Ks; wNHqyk uQ,Or®ufha mshjr ;yjqre jk m˙† wNHdij,g fhduq lrùu u.ska fuu
≥r®j,;dj u`. yrjd .ekSug isiqka Wkka≥ l< hq;=h'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 17 -
2 jk m%Yakh

f√ok ,laIHj,° −x + 1 = 3 + x fyda x − 1 = 3 − x

tkï x = − 1 fyda x = 2. 5
;jo" | x | + | x − 1 | ≤ 3

⇔ | x − 1| ≤ 3 − | x | 5
tkhska" m%%ia;drfhka" úi∫ï − 1 ≤ x ≤ 2 ;Dma; lrk x w.hka fõ' 5

25

fjk;a l%uhla
|x|+|x−1|≤ 3

(i) wjia:dj x ≤ 0 : | x | + | x − 1 | ≤ 3 ⇔ − x − (x − 1) | ≤ 3

⇔ − 2x + 1 ≤ 3 5
⇔ x ≥ −1

fuu wjia:dj i|yd úi∫ï − 1 ≤ x ≤ 0 ;Dma; lrk x w.hka fõ'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 18 -
(ii) wjia:dj 0 < x ≤ 1

|x|+|x−1|≤ 3

⇔ x − (x − 1) ≤ 3

⇔ x − (x − 1) ≤ 3

⇔ 1 ≤ 3

fuu wjia:dj i|yd úi∫ï 0 < x ≤ 1 fõ' 5

(iii) wjia:dj 1 < x

|x|+|x−1|≤ 3

⇔x + x−1 ≤ 3

⇔ 2x ≤ 4

⇔ x ≤ 2

∴ fuu wjia:dj i|yd úi∫ï 1 < x ≤ 2 fõ'

tkhska úi∫ï − 1 ≤ x ≤ 2 ;Dma; lrk x w.hka fõ' 5

2 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK yd ks.uk (

fuu m%Yakh wksjdr®h jqj;a ms<s;=re iemhSug W;aidy lr we;af;a 93% la muKs' udmdxl
we;=<;a Y%s;hkays m%ia;drj, o< igyka we|Su jvd myiq jk w;r ta khska úi∫ï fiùu myiq jqj;a
wka l%%uhlska ^ù„h l%%uh& úi∫ï ,nd .ekSug fhduq ùu ksid ,l=Kq ,nd .ekSug wfmdfydi;a ù
;snqKs' udmdxl we;=<;a wiudk;d ksjer†j ;yjqre jk wdldrfha wNHdij, úúO l%%u hgf;a úi∫ï
,nd .ekSug isiqka fhduq ls¯fuka fujeks m%%Yakj,g ms<s;=re iemhSu myiqfjka is≥ l< yelsh'
isiqkag tlu .egÆj úi|Sug úúO l%%u we;súg tajdhska jvd fhda.H l%%uh f;dard .ekSug yelshdj
isiqkag ,efnk m˙† úúO .egÆ iïmdokh ls¯fuka fuu ≥r®j,;dj u`. yrjd .; yel'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 19 -
3 jk m%Yakh

5 + 5

tkhska" jk m˙† | z − 1| ys wju w.h NM fokq ,nhs' 5

fuys 5
25

3 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK yd ks.uk (


fuu m%Yakh wksjdr®h jqj;a ms<s;=re iemhSug W;aidy lr we;af;a 83% la muKs'

ys m:hg (0, 3) ,laIH wh;a fkdúh hq;= nj y∫kdf.k fkd;sîu ,l=Kq wysñ

ùug fya;= úh' ;jo .egΩfjys (ii) fldgi úi|Sfï° hkak"

weiqfrka ,nd .; hqq;= nj y∫kd f.k fkd;snq◊'

m: wvx.= úúO wdldrfha .egÆ úi|Sug isiqka fhduq lrùu u.ska isiqka ,nd.kakd ,l=Kq
uÜgu jr®Okh lr.; yelsh'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 20 -
4 jk m%Yakh

o;a;fhka 5

5 25

4 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK yd ks.uk (

fuu m%Yakh wksjdr®h jqj;a ms<s;=re iemhSug W;aidy lr we;af;a 87% la muKs' fuys°
x yd x ys ix.=Kl ksjer†j y∫kd .ekSug fkdyels jQQ neúka k fidhd .ekSug fkdyels ù ;snq◊'
1 4

fujeks ir, .egÆ úi|Sug isiqka fhduq ls¯fuka fuu ≥r®j,;d u`. yrjd .; yelsh'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 21 -
5 jk m%Yakh

5
2
= 2. 1 .
5
5

5 25

fjk;a l%%uhla

5 5

5 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK yd ks.uk (

fuu m%Yakh wksjdr®h jqj;a ms<s;=re iemhSug W;aidy lr we;af;a 88% la muKs' °
we;s Y%%s;h sin θ wdldrhg ilia lr .ekSug iy Y%%s; lsysmhl .=◊;hla f,i ,sùug
θ
wfmdfydi;a ù ;sîu ksid ms<s;=rg <`.d ùug fkdyels ù ;snqKs'

fujeks wdldrfha wNHdij, isiqka ksr; lrùfuka" fujeks ≥r®j,;d u`. yrjd .;
yelsh'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 22 -
6 jk m%Yakh

5 5
5

5 25

6 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK yd ks.uk (

fuu m%Yakh wksjdr®h jqj;a ms<s;=re iemhSug W;aidy lr we;af;a 78% la muKs' y = e2x

yd y = e3 − x m%ia;drj, f√ok ,laIHfha LKavdxl fiùug wfmdfydi;a ùu ksid ,l=Kq ,nd

.ekSug fkdyels ù ;snqKs' >d;Sh Y%%s;j, m%%ia;dr we|Sug yd >d;Sh Y%%s; wvx.= .egÆ úi|Sug

isiqka fhduq lrùfuka fuu ≥r®j,;d u`. yrjd .; yelsh'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 23 -
7 jk m%Yakh

±ka 5

5 25

7 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK yd ks.uk (

fuu m%Yakh wksjdr®h jqj;a ms<s;=re iemhSug W;aidy lr we;af;a 88% la muKs' ln (tan t )
2
wj,lkh ls¯fï° t 1
ys wjl,k ix.=Klh jk ka .=K fkdls¯u ksid dx ksjer†j fidhd
2 2 dt
.ekSug fkdyels ù ;snqKs'

Y%%s;hl Y%%s;hla wvx.= .egÆ jeämqr wjl,kh ls¯ug isiqka fhduq lrùfuka fuu ≥r®j,;d

u`. yrjd .ekSug yelsh'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 24 -
8 jk m%Yakh

l2
P
1
Q

l2 ys wkql%uKh 5

l2 iólrKh

fjk;a l%%uhla

5
5 5
hehs .ksuq'

túg" 5

iy 5

iy

5 25

8 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK yd ks.uk (

fuu m%Yakh wksjdr®h jqj;a ms<s;=re iemhSug W;aidy lr we;af;a 88% la muKs' R

,laIHfha msysàu ksjer†j wjfndaO lr .ekSug fkdyels ùu ksid" R ys LKavdxl fidhd .ekSug

wfmdfydi;a ù ;snqKs' ir, .egÆ úi|Sug fhduq ls¯fuka fuu ≥r®j,;djhka u`. yrjd .ekSug

yelsh'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 25 -
9 jk m%Yakh

a = 7, 5
b = 10,

P ≡ (1, 2) iy Q ≡ (7, 10) hk folu S = 0 iy 4x − 3y + 2 = 0 hk folu ;Dma; lrk

neúka

Sʹ = 0 fõ' 5 5

∴ P yd Q ,laIH Sʹ = 0 u; msysghs'

Sʹ = 0 hkak R ≡ (1, 4) yryd hhs kï"

0 + (4 − 2) × (4 − 10) + λ (4 − 12 + 2) = 0 fõ' 5

6λ = −12

λ = −2. 5 25

9 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK yd ks.uk (

fuu m%Yakh wksjdr®h jqj;a ms<s;=re iemhSug W;aidy lr we;af;a 83% la muKs' PQ
úIalïNhla jk jD;a;h fiùfï° ta i|yd iïu; iólrKh jk x2 + y2 + 2gx + 2fy + c = 0 Ndú;d
ls¯fuka" g, f, c ksh; fidhd .ekSug wfmdfydi;a ù ;snqKs' 4x − 3y + 2 = 0 fr®Ldj u; P yd Q
,laIH msysgk nj fmkaùug wfmdfydi;a ùu ksid" sʹ = 0 jD;a;h P yd Q yryd hk nj fmkaùug
fkdyels ù ;snqKs'

iudk .egÆ úi|Sug fhduq ls¯fuka fuu ≥r®j,;djhka u`. yrjd .ekSug yelsh'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 26 -
10 jk m%Yakh

x+2

5
i|yd

5 25

10 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK yd ks.uk (

fuu m%Yakh wksjdr®h jqj;a ms<s;=re iemhSug W;aidy lr we;af;a 83% la muKs' fuh

;%%sfldaKñ;sl ir®jiduHhka iïnkaO .egÆjla jk w;r tys myiq;dj 28% ls' fuu .egÆfõ°

sec x, tan x wvx.= mo sin x, cos x moj,g m˙jr®;kh lr .ekSug fkdyels ùfuka uqΩ ,l=Kq

,nd .ekSug fkdyels ù ;snqKs' ;jo iqΩ ls¯fï ≥r®j,;d o olakg ,enqKs' jeämqr ir®jiduHhka

úi|Sug fhduq ls¯fuka fuu ≥r®j,;djhka u`. yrjd .; yelsh'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 27 -
^10& ixhqla; .Ks;h I - B fldgi

11 jk m%Yakh

(a)

úfõplh Δ 10

" ishÆ
5
5
ta khska" uQQ, ;d;a;aúl fõ' 5 25

2 (a + b) αβ = ab
α + β =
3 3
5 5

β = α + 2 ⇒ = (β − α )2 = 4 5

⇒ (β + α)2 − 4αβ = 4 5

⇒ 4 (a + b)2 − 4 ab = 4 5 5
9 3

2 2
⇒ a + 2ab + b − 3ab = 9

2 2
⇒ a − ab + b = 9 5 35

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 28 -
10

10 30

(b)

5 .............. (1)

5 .............. (2)

u.ska ,efí' 5

ksid 5

5 35

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 29 -
oeka

hkak u.ska fn¥ úg fYaIh wdldrh .kS'

tkï 5

yd f(−2) = 0 = −2λ + μ
5 5

⇒ μ = 4 yd λ = 2 5

∴ fYaIh = 2x + 4 5 25

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 30 -
11 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK" ks.uk yd fhdackd (

m%Yakh i|yd ,l=Kq ,nd we;s wdldrh fuu m%Yakh f;dardf.k we;s wfmaCIlhkaf.a
m%;sY;h 96%ls' myiq;dj 54%ls' fuu m%Yk a h
i|yd ,l=Kq 150 la fjka lr we;'
bka
,l=Kq 00 - 37 m%dka;rfha 19% la muK o"
,l=Kq 38 - 75 m%dka;rfha 26% la muK o"
,l=Kq 76 - 113 m%dka;rfha 42% la muK o"
,l=Kq 114 -150 m%dka;rfha 14% la muK o"
hk f,i ,l=Kq ,ndf.k we;'

fuys wkqfldgia 5la we;'


m%Yakfha fldgiaj, yd wkqfldgiaj, myiq;dj
jeäu myiq;dj we;af;a (b) ys
(i) wkqfldgig jk w;r th
77% 77%ls' wvqu myiq;dj (a) ys
65% (iii) wkqfldgig jk w;r th
57%
myiq;dj

45%
21%ls'

21%

(a) (b)
11 jk m%Yakfhys fldgi yd wkqfldgi

[8 jk msgqfõ m%ia;drh 5 yd 15 msgqfõ m%%ia;drh 12 g wkqj]

fuu m%Yakfha (a) fldgi jr®. iólrK hgf;a jk w;r (b) fldgi idOl m%%fïhh
yd fYaaI m%%fïhh hgf;a b†˙m;a lr we;' fuu m%%Yakh 96% la f;dardf.k we;' (a) fldgfiys
myiq;dj 45% la jk w;r (b) fldgfiys myiq;dj 69% ls' (a) fldgfiys ° we;s jr®.c m%%ldYkh
ksjer† j jr®. mQQrKh lr ke;s w;r" jr®. mQQr®Kh ksjer†j lr we;s wfmalaIlhka" = ^iudk;djh&
fhdod fkd;sîu fya;=fjka ,l=Kq wysñ lr f.k ;snqKs' (a) fldgfiys | a | ≤ √12 nj fmkaùfï°
b2 − ab + a2= 9 jr®. iólrKfha b ;d;a;aúl ùu i|yd wjYH;dj y∫kd .ekSug wfmdfydi;a ù
;snq◊'

(b) fldgfiys (x + c) u`.ska fn¥ úg fYaIh fiùfï ° f (−c) fiùu fjkqjg f (c) fidhd
;snqKs' wfmalaIlhka ;=< uQQ,sl ù„h ixl,am jr®Okh ls¯ug;a" ° we;s Wmfoia lshjd m%%Yakh
ksjer†j f;areï .ekSug;a ;r®ldkql+,j ms<s;=re iemhSug;a yelsjk fia wNHdij, fhoùu jvd;a

M,odhs fõ'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 31 -
12 jk m%Yakh

(a) (i)
f;arsh yels fjkia wdldr .Kk lñgq .Kk

1 lKavdhu 2 lKavdhu
2 4
1G 1B 1G 3B 2 × 3 × 2 × 1 = 12 10
3
2B 1G 3B C2 × 2 × 1 = 6 10
3
2B 2G 2B C2 × 2C2 × 3C2 = 9 10
27 5

fjkia lñgq .Kk = 27 × 2

= 54 10 45

(ii) 1G 5B
4
10 C1 × 6C5 = 24 5 15

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 32 -
(i) fjk;a l%uhla

1 lKavdhu 2 lKavdhu lñgq .Kk


M(3) F(2) M(3) F(2)
3
2 2 2 C2 × 3C2 × 2C2 = 9 10
3
2 3 1 C2 × 3C3 × 2C1 = 6
10
3
1 1 3 1 C1 × 2C1 × 3C3 × 2C1 = 12
10
2 2 2 9
3 1 2 6 5
3 1 1 1 12

lñgq .Kk ( 9 + 6 + 12 + 9 + 6 + 12 = 54 10

(b)
5

5
5 15

túg

10

10

10

10 40

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 33 -
n →∞ úg o'me'ys iSudj 13 5
144

13
Σ
r=1
u r wNsid¯ jk w;r tl;=j
144 5
5 15

2n
tn = Σ
r=n
u r

2n n−1
= ur −
Σ
r=1
Σ
r=1
ur 5


Σ
r=1
u r wNsid¯ neúka

2n n−1
lim tn = lim ur −
n →∞ Σ
n →∞ r = 1 Σ
r=1
ur 5

= 13 − 13 5
144 144

= 0. 5 20

12 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK ks.uk yd fhdackd (

m%Yakh i|yd ,l=Kq ,nd we;s wdldrh fuu m%Yakh f;dardf.k we;s wfmaCIlhkaf.a
m%;sY;h 80% la mu◊' fuys myiq;dj 40% ls'
fuu m%Yka h i|yd ,l=Kq 150 la fjka lr we;'
bka
,l=Kq 00 - 37 m%dka;rfha 24% la muK o"
,l=Kq 38 - 75 m%dka;rfha 48% la muK o"
,l=Kq 76 - 113 m%dka;rfha 23% la muK o"
,l=Kq 114 - 150 m%dka;rfha 6% la muK o"
hk f,i ,l=Kq ,ndf.k we;'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 34 -
m%Yakfha fldgiaj, yd wkqfldgiaj, myiq;dj fuys wkqfldgia 6la we;'
jeäu myiq;dj we;af;a (b) ys
(i) wkqfldgig jk w;r th
78% 78%ls' wvqu myiq;dj (a) ys m<uq
73%
58% yd (b) ys isõjk wkqfldgig
myiq;dj

jk w;r th 10%ls'
31%
10% 10%

(i) (ii)
(a) (b)
12 jk m%Yakfhys fldgi yd wkqfldgi

[8 jk msgqfõ m%ia;drh 5 yd 15 msgqfõ m%%ia;drh 12 g wkqj]

fuu .egÆj tlsfkl fjkia úIh lreKq follska iukaú; fõ' (a) fldgfiys ixlrK
yd ixfhdack ms<sn| ±kqu o (b) fldgfiys fY%%a◊ ms<sn| ±kqu o m¯laId lr we;' fuu m%%Yakhg
80% la wfmalaIlhka ms<s;=re imhd we;' (a) fldgfia myiq;dj 15% la jk w;r (b) fldgfiys
myiq;dj 57% la fõ'
n n 3 3 2
(a) fldgfiys iuyr ;ekaj, C r fjkqjg P r fhdod ;snqK w;r C 2 × C 2 × C 2

2 2 2
( (
.=Ks;h fjkqjg 3C + 3C + 2C f,i ,shd ;sîfuka ,l=Kq wysñ lr f.k ;snqKs'

n
(b) fldgfiys Σ
r=1
u r fiùfï° 4ur = f(r) − f(r + 2) iïnkaOfhys r = 1, 2, 3 .... n − 2, n − 1, n

wdfoaY l< hq;= jqj;a r = 1, 2 ...... n − 1, n muKla wdfoaY ls¯fuka ksjer† ms<s;=rg <`.d ùug
fkdyels jQQ w;r" ,l=Kq o wysñ lr f.k ;snqKs'

(b) ys ;=kajk fldgfiA Σ
r=1
u r
fY%%a◊h wNsid¯ nj fidhd ;snqK o tys ftlHh ,shd

fkd±laùu ksid ,l=Kq wysñ lr f.k ;snqKs'

2n 2n 2n n
Σ
r=n
ur fiùfï° Σ
r=n
ur = Σ
r=n
ur − Σ
r=1
u r f,i jer† m%%ldYkhla ,shd .Kkh ls¯fuka"

,l=Kq wysñ lrf.k ;snq◊' idudkHfhka iqmqre≥ rgdfõ m%%Yak b†˙m;a ls¯ug wu;rj fjkia

iajrEmfha m%%Yak isiqkag b†˙m;a ls¯fuka Tjqka tu wdldrj, m%%fõYhkag fhduq lr .; yelsfõ'

fï u.ska isiqkaf.a idOk uÜgu by<g f.k wd yelsfõ'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 35 -
13 jk m%Yakh

(a) 10 10

∴ a ys lsisu w.hla i|yd P−1 fkdmj;S' 5 10

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 36 -
fjk;a l%uhla
P−1 mej;Su i|yd
5
jk m˙† mej;sh hq;=h'

iy

fuh úixjdohls'

∴ a ys lsisu w.hla i|yd P−1 fkdmj;S' 5 10

kï 5

iy

5 10

10 15

5 5

5 20

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 37 -
(b)

iy 5
5 10

(i) 5

(ii) iy 5

5 15

5 5 5

iy 20
5

túg
5

5 5 20
5

(c)

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 38 -
D ≡ (a, b) hehs .ksuq'

A jgd AB jdudjr®;j N%%uKh ls¯fuka AD ,nd .; yel'

∴ a + i(b + 3) = (4 + 3i) (cosθ + i sin θ) 10


= (4 + 3i) 24 + i 7
(
25( 25

⇔ a + i(b + 3) = (3 + 4i)

⇔ a = 3 yd b = 1.

∴ D u.ska 3 + i ksrEmKh lrhs' 5

C ≡ (p, q) kï" p + 0 = 3 + 4 yd q − 3 = 1 + 0
2 2 2 2
⇒ p = 7 yd q = 4

∴ C u.ska 7 + 4i ksrEmKh lrhs' 5


20

13 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK" ks.uk yd fhdackd (

m%Yakh i|yd ,l=Kq ,nd we;s wdldrh fuu m%Yakh f;dardf.k we;s wfmaCIlhkaf.a
m%;sY;h 69% la mu◊' fuys myiq;dj 39% ls' fuu
m%Yk
a h i|yd ,l=Kq 150 la fjka lr we;'
bka
,l=Kq 00 - 37 m%dka;rfha 34% la muK o"
,l=Kq 38 - 75 m%dka;rfha 41% la muK o"
,l=Kq 76 - 113 m%dka;rfha 20% la muK o"
,l=Kq 114 - 150 m%dka;rfha 6% la muK o"
hk f,i ,l=Kq ,ndf.k we;'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 39 -
m%Yakfha fldgiaj, yd wkqfldgiaj, myiq;dj fuys wkqfldgia 11la we;'
jeäu myiq;dj we;af;a (b) ys
90% (i) wkqfldgig jk w;r th
87%
81% 90%ls' wvqu myiq;dj (c) ys jk
66% 68% w;r th 1%ls'
56%
myiq;dj

52%

26%
13% 7%
1%

(a) (b) (c)


13 jk m%Yakfhys fldgi yd wkqfldgi

[8 jk msgqfõ m%ia;drh 5 yd 15 msgqfõ m%%ia;drh 12 g wkqj]

fuu .egÆj (a), (b), (c) hkqfjka fldgia ;=klska iukaú; jk w;r (a) fldgi u.ska
kHdi ms<sn| ±kqu o (b) yd (c) fldgia u.ska ixlSr®K ixLHd ms<sn| ±kqu o m¯laId fldg we;'
(a), (b) yd (c) ys myiq;d ms<sfj<ska 56%, 32%, 01% fõ' (a) ys m<uq wkqfldgfiys myiq;dj 87% l
by< uÜgul mj;S' imhd we;s ms<s;=re o idr®:l uÜgul mej;=◊' (a) ys fojk wkqfldgfiys P−1
fkdmj;sk nj fmkaùug ksjer† uQQ,Or®u fhdod f.k fkdue;s ùu ksid idr®:lj ms<s;=re imhd
−1 −1

( 1 (
T 1
fkd;snqKs' (a) ys miajk wkqfldgfiys AA − R = Q Ndú;fhka R fiùfï° ( ) = 1
5
1
2 5 5
f,i .ekSfuka yd kHdi fofla .=◊;h fiùfï° iqΩ ls¯fï fodaI we;sùu ksid ,nd.;a ,l=Kq
m%%udKh wvq ù ;snqKs' tu fldgfiys myiq;dj o 26% l wvq uÜgul úh' (b) fldgfiys (i) yd
(ii) wkqfldgiaj, myiq;d by< w.hl mej;s w;r bkamiq wkqfldgia foflys myiq;d ms<sfj<ska
13% yd 7% muK úh' (c) fldgfiys myiq;dj 01% l b;d wvq w.hl úh' N%%uK isoaOdka;h
ms<sn| ±kqu m%%udKj;a fkdùu tu fldgi i|yd b;d wvq ,l=Kq m%%udKhla ,nd .ekSug fya;=
úh' uQQ,sl ixl,am ;yjqre jk mrs† .egÆ úi|Sug fhduq lsrSfuka fuu ≥r®j,;dj u`. yrjd .;
yelsh'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 40 -
14 jk m%Yakh

3r cm
(a) i|yd

túg
f ʹ(x)
15

; ( ) 10 25

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 41 -
;sria iamr®fYdakauqL ( túg 5

= " = iy =

isria iamr®fYdakauqL ( iy 5

yereï ,laIHj,° ( f ʹ(x) = 0. ⇔ fyda

f ʹ(x)
(+) (−) (+) (+) (−)
,l=K
f talúO f,i f talúO f,i f talúO f,i f talúO f,i f talúO f,i
jeäfõ wvqfõ jeäfõ jeäfõ wvqfõ
5 5 5 5 5

yereï ,laIH ( (0, 16) ia:dkSh wjuhla iy (35 3 ( , ia:dkSh Wm˙uhla'


8
5
5

60

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 42 -
5

fyda u kï muKla fok ,o iólrKhg y˙hgu tla uQQ,hla


5 5
muKla mj;S' 15

(b) m˙udj ( 10

mDIaGßl jr®.M,h (

5 5

úg° iy úg°
5 5

úg° wju fõ' 5 50

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 43 -
14 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK" ks.uk yd fhdackd (

m%Yakh i|yd ,l=Kq ,nd we;s wdldrh fuu m%Yakh f;dardf.k we;s wfmaCIlhkaf.a
m%;sY;h 92% la mu◊' fuys myiq;dj 49% ls' fuu
m%Yk
a h i|yd ,l=Kq 150 la fjka lr we;'
bka
,l=Kq 00 - 37 m%dka;rfha 27% la muK o"
,l=Kq 38 - 75 m%dka;rfha 27% la muK o"
,l=Kq 76 - 113 m%dka;rfha 26% la muK o"
,l=Kq 114 - 150 m%dka;rfha 20% la muK o"
hk f,i ,l=Kq ,ndf.k we;'

m%Yakfha fldgiaj, yd wkqfldgiaj, myiq;dj


fuys wkqfldgia 4la we;'
jeäu myiq;dj we;af;a (a)
ys m<uq wkqfldgig jk w;r
th 71%ls' wvqu myiq;dj (a) ys
71%
;=kj
a k wkqfldgig jk w;r
55%
th 18%ls'
myiq;dj

40%

18%

(a) (b)
14 jk m%Yakfhys fldgi yd wkqfldgi

[8 jk msgqfõ m%ia;drh 5 yd 15 msgqfõ m%%ia;drh 12 g wkqj]

wfmaCIlhkaf.ka 92% la fuu m%%Yakhg ms<s;=re imhd we;' (a) fldgfiys wkqfldgiaj,
myiq;dj 18% isg 71% olajd úis¯ we;' (a) ys m<uq wkqfldgfiys f / (x) fiùfï° iqΩ ls¯fï
fodaI ksid ,l=Kq wysñ lr f.k ;snqKs' (a) ys fojk wkqfldgfiys iamr®fYdakauqL wi, wjl,k
ix.=Klfha ,l=K idlÉPd fkdls¯u ,l=Kq wvqùug fya;=jls' (a) ys ;=kajk wkqfldgfiys" k =
f(x) nj y∫kdf.k fkd;sîu fya;=fjka ° we;s iólrKhg tla ;d;a;aúl uQQ,hla mj;sk k ys w.h
mrdih fidhd .ekSug fkdyels ù ;snq◊'
(b) fldgfiys myiq;dj 40% ls' fuu fldgfiys S ;ks úp,Hhl Y%%s;hla njg m;a lr
.ekSug fkdyels ùu ksid" wjl,k ix.=Klh fiùfï° ksjer† ms<s;=rg <`.d ùug fkdyels ù
2
;snqKs' S wju nj fmkaùfï°" d s ksjer†j Ndú; fkdls¯u tkï mrdifha ishÆ r i`oyd fojk
dr2
wjl,k ix.=Klfha ,l=K Ok f,i fkd.ekSfuka ,l=Kq wvqfjka ,ndf.k ;snq◊' ;jo S wju

nj fmkaùug [ 0 2
[ f,i ir, fr®Ldjla muKla igyka ls¯u ksid iïmQQr®K ,l=Kq ,nd
(−) (+)
.ekSug fkdyels úh' fuhg iudk úúO wNHdij, ksr; lrùu u.ska fujeks wvqmdvq u`. yrjd
.; yelsh'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 44 -
15 jk m%Yakh

(a) (i)

ix.=Kl iei|Sfuka (
5

iy 5 20

∴ Nskak Nd. weiqrska (

f,i fõ' 5

tkhska

5
5 5 5 5

fuys C hkq wNsu; ksh;hla fõ' 30

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 45 -
5

(ii) 5

5
5

fuys C hkq wNsu; ksh;hla fõ' 5


5 5
30

(b)
5

5 5 5

5 50

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 46 -
5

5 20

15 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK" ks.uk yd fhdackd (

m%Yakh i|yd ,l=Kq ,nd we;s wdldrh fuu m%Yakh f;dardf.k we;s wfmaCIlhkaf.a
m%;sY;h 81% la mu◊' fuys myiq;dj 49% ls' fuu
m%Yk
a h i|yd ,l=Kq 150 la fjka lr we;'
bka
,l=Kq 00 - 37 m%dka;rfha 31% la muK o"
,l=Kq 38 - 75 m%dka;rfha 23% la muK o"
,l=Kq 76 - 113 m%dka;rfha 24% la muK o"
,l=Kq 114 - 150 m%dka;rfha 22% la muK o"
hk f,i ,l=Kq ,ndf.k we;'

m%Yakfha fldgiaj, yd wkqfldgiaj, myiq;dj fuys wkqfldgia 5la we;'


jeäu myiq;dj we;af;a (a) (i)
90% ys m<uq wkqfldgig jk w;r
th 90%ls' wvqu myiq;dj (b)
54% ys m<uq wkqfldgig jk w;r
49%
myiq;dj

39% th 32%ls'
32%

(a) (b)
15 jk m%Yakfhys fldgi yd wkqfldgi

[8 jk msgqfõ m%ia;drh 5 yd 15 msgqfõ m%%ia;drh 12 g wkqj]

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 47 -
wfmaCIlhkaf.ka 81% la fuu m%%Yakh f;dardf.k we;s w;r tys myiq;dj 49% ls'
fuh (a) yd (b) hkqfjka fldgia follska iukaú; wkql,kh ms<sn| uQQ,Or®u weiqfrka ieliQQ
m%%Yakhls' (a) ys (i) wkqfldgfiys myiq;dj 91% l by< w.hla .kS' (a) ys (ii) wkqfldgfiys
fldgia u.ska wkql,kfha° u iy v ksjer†j f;dard fkd.ekSu ksid .egÆj ixlSr®K ù ms<s;=rg
<`.d ùug fkdyels ù ;snqKs' (b) ys m<uq wkqfldgiys" wdfoaYhla fhdod wkql,kh ls¯fï°"
iSud m˙jr®;kh iy úp,H m˙jr®;kh ksjer†j fkdls¯fuka ,l=Kq wysa ñ lrf.ka ;snqKs' tys
myiq;dj 32% la úh' (b) fojk wkqfldgfiys myiq;dj 39% la úh'
0
Ndú;h i|yd úp,H m˙jr®;kh ms<sn| uQQ,sl ±kqu ke;sùu ksid" fuu fldgig wvq ,l=Kq
∫ f (x) dx =
0
∫ f (a − x) dx

m%%udKhla ,nd ;snq◊' fuu ≥r®j,;d u`. yrjd .ekSu i|yd wkql,k uQQ,Or®u we;=<;a úúO
iajrEmfha .egÆ úi|Sug isiqka Wkka≥ l< hq;=h'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 48 -
16 jk m%Yakh

10

fyda

5 5

∴ wjYH iólrKh jkafka (

10

iy
10 45

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 49 -
hkq fr®Ldj iy wfkl hehs .ksuq'

ys iólrKh ( 10

iy ys f√ok ,laIh ( 5

kï"

5 25

yd ,laIH yryd hk jD;a;h úYalïNh f,i we;s jD;a;h fõ' 10

10 20

yd jD;a;fha wrh 5 fõ' 10

±ka 5

10

∴ ,laIHh jD;a;hg msg;ska msysghs' 5 30

wjYH iamr®Y cHdfha iólrKh

10

∴ iamr®Y cHdh yd fr®Ldj, f√ok ,laIHh

yryd hhs' 10
5 30
th wp, ,laIhls'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 50 -
16 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK" ks.uk yd fhdackd (

m%Yakh i|yd ,l=Kq ,nd we;s wdldrh fuu m%Yakh f;dardf.k we;s wfmaCIlhkaf.a
m%;sY;h 32% la mu◊' fuys myiq;dj 35% ls' fuu
m%Yk
a h i|yd ,l=Kq 150 la fjka lr we;'
bka
,l=Kq 00 - 37 m%dka;rfha 46% la muK o"
,l=Kq 38 - 75 m%dka;rfha 23% la muK o"
,l=Kq 76 - 113 m%dka;rfha 18% la muK o"
,l=Kq 114 - 150 m%dka;rfha 12% la muK o"
hk f,i ,l=Kq ,ndf.k we;'

m%Yakfha fldgiaj, yd wkqfldgiaj, myiq;dj fuys wkqfldgia 5la we;'


jeäu myiq;dj we;af;a m<uq
wkqfldgig jk w;r th
72%ls' wvqu myiq;dj miajk
72%
wkqfldgig jk w;r th
myiq;dj

8%ls'
36%
28%

10% 8%

16 jk m%Yakfhys fldgi yd wkqfldgi

[8 jk msgqfõ m%ia;drh 5 yd 15 msgqfõ m%%ia;drh 12 g wkqj]

fuu m%%Yakh ir, fr®Ldj iy jD;a;h hk ud;Dld weiq˙ka ksr®udKh lr we;'


wfmalaIlhkaf.ka 32% la fuu m%%Yakhg ms<s;=re imhd we;' fuys m<uq wkqfldgfiys ^udmdxlh&
| | bj;a ls¯fï° ± hk wjia:d folu ie,ls,a,g fkd.ekSu ksid ^wkql%uKh& m i|yd" ,nd.;
yels jQQfha tla w.hla mu◊' tu ksid uqΩ ,l=Kq m%%udKhu ,nd .ekSug fkdyels ù ;snqKs' fuu
wkqfldgfiys myiq;dj 72% ls' fojk wkqfldgfiys myiq;dj 28% ls' iólrK úi|Sfï° we;s jk
iqΩ ls¯fï fodaI ,l=Kq wvqùug fya;= úh' y;rjk wkqfldgfiys myiq;dj 10% ls' fuu fldgfiys
(CR2 −25) i|yd ,enqK 41λ2 − 18λ − 23 m%%ldYkh > 0 nj fmkaùug wfmdfydi;a ùu ksid ,l=Kq
wysñ ù ;snq◊' miajk wkqfldgfiys iamr®Y cHdfha iólrKh l1 + λ l2 = 0 wdldrhg ilia lr
fkd.ekSu iy tu iólrKh wp, ,laIHhla yryd hk nj jgyd fkd.ekSu ksid ,l=Kq wysñ
ù ;snq◊' fuu fldgfiys myiq;dj 08% ls'

cHdñ;sh .egΩ úi£fï°" iqΩ ls¯fï fodaI wju jk m˙† jHqy.; wNHdij, isiqka fhoùfuka
fuu ≥r®j,;d u`. yrjd .; yelsh' w;HjYH cHdñ;sl uQQ,Or®u kej; u;la jk fia fmr ±kqu
m¯laIKhla fyda tu wruqK bgq lrk uqøs; m;%%sldjla imhd °u u.ska fujeks .eg`Mj,g ms<s;=re
imhk m%%;sY;h 32% g jvd jeä lr .; yelsh'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 51 -
17 jk m%Yakh

5 5
(a) i|yd

fyda

neúka úi∫ï yd
5
5 5 30

5 5
iy

fuys
10 20

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 52 -
ys uQQ,hka yd 10

hkq ys idOlhls'

10

ys uQ,hka yd 5

neúka 5 35

(b)

hehs .ksuq'
ihska kS;sh Ndú;fhka (

10

10

5 25

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 53 -
5

5
20

(c) yd hehs .ksuq'

iqΩ fldaKhla neúka" 2γ o iqΩ fldaKhls'

5 20

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 54 -
17 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK" ks.uk yd fhdackd (

m%Yakh i|yd ,l=Kq ,nd we;s wdldrh fuu m%Yakh f;dardf.k we;s wfmaCIlhkaf.a
m%;sY;h 57% la mu◊' fuys myiq;dj 40% ls' fuu
m%Yk
a h i|yd ,l=Kq 150 la fjka lr we;'
bka
,l=Kq 00 - 37 m%dka;rfha 40% la muK o"
,l=Kq 38 - 75 m%dka;rfha 28% la muK o"
,l=Kq 76 - 113 m%dka;rfha 19% la muK o"
,l=Kq 114 - 150 m%dka;rfha 14% la muK o"
hk f,i ,l=Kq ,ndf.k we;'

fuys wkqfldgia 6la we;'


m%Yakfha fldgiaj, yd wkqfldgiaj, myiq;dj
jeäu myiq;dj we;af;a (a) ys
fojk wkqfldgig jk w;r
79% th 79%ls' wvqu myiq;dj (a) ys
;=kajk wkqfldgig jk w;r
myiq;dj

th 27%ls'
42%
36% 35% 36%
27%

(a) (b) (c)


17 jk m%Yakfhys fldgi yd wkqfldgi

[8 jk msgqfõ m%ia;drh 5 yd 15 msgqfõ m%%ia;drh 12 g wkqj]

fuu m%%Yakh wfmaCIlhkaf.ka 57% la f;dardf.k we;s w;r tys myiq;dj 40% ls' fuu
m%%Yakh (a), (b) yd (c) hkqfjka m%Odk fldgia ;=klska iukaú; jk w;r ;%%sfldaKñ;sh ud;Dldj
hgf;a ieliQ m%%Yakhls' (a) fldgi wkqfldgia ;=klska iukaú; jk w;r jeäu myiq;dj fojk
wkqfldgig o wvqu myiq;dj ;=kajk wkqfldgig o fõ' ;=kajk wkqfldgfiys cos 2θ + cos 3θ =
0 yd 4cos3θ + 2cos2θ − 3cosθ − 1 = 0 hkq tlu iólrKla nj jgyd f.k fkd;snqKs' ;jo fuys uQQ,
π
cos π, cos π , cos 3 nj m%%ldY ls¯ug fkdyels jQQ neúka tu fldgig iEfyk ,l=Kq
5 5
m%%udKhla wysñ úh'

(b) fldgfiys wkqfldgia folls' tys m<uqjk wkqfldgfiys myiq;dj 35% ls' fuu fldgfia°
BD yd DC mdoj, †. fjkqjg m yd n wkqmd; fhdod sin iQQ;%h ,shd ;snq◊' tuksid tu fldgig ,l=Kq
,nd .ekSug fkdyels ù ;snqKs' (b) ys fojk wkqfldgfiys myiq;dj 42% ls' wdl,k yd .=Kk" iQQ;%
±k fkdisàu ksid iqΩ ls¯fï wmyiq;d olakg ,enqKs' (c) fldgfiys myiq;dj 36% la úh' tan(2γ + ),
∞ g iudk ls¯u ksid ,l=Kq wysñ lrf.k ;snq◊' uQQ,sl ixl,am ;yjqre jk m˙† .egÆ úi|Sug
fhduq ls¯fuka fuu ≥r®j,;dj u`. yrjd .; yelsh'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 55 -
2.2 II m;%h yd ms<s;=re iemhSu ms<sn| f;dr;=re

2.2.1 II m;%fha jHQyh

ld,h meh 03ls' uqΩ ,l=Kq 100ls'

Ú fuu m%Yak m;%h fldgia follska iukaú; h'


A fldgi - m%Yak oyhls' m%Yak ish,a,g u ms<s;=re iemhsh hq;=h' tla
m%Yakhlg ,l=Kq 25 ne.ska ,l=Kq 250ls'
B fldgi - m%Yak y;ls' m%Yak mylg muKla ms<s;=re iemhsh hq;=h' tla
m%Yakhlg ,l=Kq 150 ne.ska ,l=Kq 750ls'
II m;%h i|yd uqΩ ,l=Kq = (250 + 750) ÷10 = 1000 ÷ 10 = 100

Ú úNd.fha° A fldgig" m%Yak m;%fha u tla tla m%Yakh i|yd imhd we;s bv
m%udKh ;=< ms<s;=re iemhsh hq;=h'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 56 -
2.2.2. II m;%h i|yd ms<s;=re imhd we;s wdldrh
II m%Yak m;%fha A fldgig wh;a m%Yak oyhg u ms<s;=re iemhSu wksjdr®h fõ' fuu
fldgfia tla tla m%Yakhg ms<s;=re iemhSug W;aidy lr we;s wh≥ïlrejkaf.a m%;sY;h;a tu
m%Yakj, myiq;d;a my; m%ia;drfhka ±lafõ'

w'fmd'i' ^W'fm<& úNd.h - 2018


10 - ixhqla; .Ks;h - ˚˚ m;%h ^A fldgi&

100
90
80
70
60
f;dard .ekSu
m%;sY;h

50
40 myiq;dj
30
20
10
0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
m%Yak wxlh

m%ia;drh 13 ( ixhql;
a .Ks;h II m;%fha A fldgfiys tla tla m%Yk
a hg ms<;
s r
= e iemhSug W;aidy
lr we;s wfmaCIlhkaf.a m%;sY;h iy tu tla tla m%Yakfhys myiq;dj
ixhqla; .◊;h II m;%fhys A fldgfiys wvx.= m%Yak 10 gu ms<s;=re iemhSu wksjdr®h jqj;a
II m;%hg fmkS isá wfmaCIlhkaf.ka 90%lg jeä ms˙ila ms<s;=re iemhSug W;aidy lr we;af;a
1, 2, 3, 4 yd 5 hk m%Yakj,g h' wfmaCIlhkaf.ka jeä u m%;sY;hla ms<s;=re imhd we;af;a 1
m%Yakhg jk w;r" tu m%;sY;h 97%ls' 10 jk m%Yakhg 72%l wvqu m%;sY;hla ms<s;=re imhd
we;'
fuu m%Yak oyfhys myiq;d i,ld ne,Sfï ° fmkS hkafka myiq;dj 50% blaujd we;af;a
1, 3, 4 yd 7 hk m%Yakj,g njh' 5, 8, 9 yd 10 hk m%Yak y;rg myiq;d 30% g jvd wvq fõ' tajd
ms<sfj<ska 22%, 26%, 12% yd 15%la fõ'
myiq;dj jeä u m%Yakh" 1 jk w;r tys myiq;dj 67% la fõ' jeäfhkau f;dardf.k
we;af;a o m<uq m%YAkh fõ' wvqu myiq;dj we;af;a wxl 9 m%Yakhg jk w;r tys myiq;dj 12%la
fõ' tu m%Yakh f;dardf.k we;s wh≥ïlrejkaf.a m%;sY;h 76%la fõ'
fuu m%Yak oyh i|yd wfmaCIlhkaf.a m%;spdrj, iajNdjh jvd;a úYaf,aIKd;aulj i,ld
ne,Su i|yd my; j.=fõ ±lafjk f;dr;=re Wmfhda.S lr .; yels fõ'
m%YAk wxlh 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
lsisu ,l=Kla
ms<s;=re iemhQ fkd,enQ m%;sY;h
16 19 13 17 53 25 19 39 46 36
wfmaCIlhka
,l=Kq 25 u ,enQ
w;=frka m%;sY;h
52 10 24 42 12 34 38 10 5 5
ms<s;=re iemhsug W;aidy fkdl<
3 6 6 6 7 14 11 13 24 28
wfmaCIlhkaf.a m%;sY;h
m%Yakfhys myiq;dj % 67 39 63 60 22 47 54 26 12 15

j.=j 6 ( ixhqla; .◊;h II m;%fha A fldgfiys tla tla m%Yakhg ms<s;=re iemhQ wfmaCIlhka
w;=frka lsisu ,l=Kla fkd,enq" ,l=Kq 25u ,enQ yd W;aidy fkdl< wfmaCIlhkaf.a
m%;sY;
w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018
- 57 -
m%Yakhlg ysñ uqΩ ,l=Kq m%udKhu ysñlr .;a wfmaCIlhka jeä u m%;sY;h tkï 52%la
we;af;a 1 m%Yakhghs' wvqu m%;sY;h we;af;a 9 yd 10 m%Yakj,g jk w;r th 5%ls'
,l=Kq fkd,enQ m%;sY;h jeäu jkafka 5 m%Yakhg jk w;r th 53%ls' lsisu
,l=Kla fkd,enQ m%;sY;h wvqu jkafka 3 jk m%Yakhg jk w;r th 13%ls' 10
jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSug W;aidy fkdl< m%;sY;h jeäu jk w;r th 28%ls'
,l=Kq 25u ,enQ m%;sY;h wvqu jkafka 9 yd 10 jk m%Yakj,g jk w;r th 5%ls' m%Yakfhys
myiq;dj jeäu jkafka 1 jk m%Yakhg jk w;r th 67%ls' m%Yakfhys myiq;dj wvqu jkafka 9
jk m%Yakhg jk w;r th 12%ls'

ixhqla; .Ks;h II m;%fha B fldgfia ° we;s m%Yak y; w;=frka ;u wNsu;h m˙† f;dard
.;a m%Yak mylg muKla ms<s;=re iemhsh hq;= jk w;r" tu tla tla m%Yakh i|yd" m;%hg ysñ
,l=Kq 1000 ka" ,l=Kq 150 ne.ska ysñ fjhs' tu m%Yak f;dard .kq ,en we;s wdldrh;a" tajdfha
myiq;d;a my; m%ia;drfhka ±lafõ'

w'fmd'i' ^W'fm<& úNd.h - 2018


10 - ixhqla; .Ks;h - ˚˚ m;%h ^B fldgi&

100
90
80
70
m%;sY;h

60 f;dard .ekSu
50
myiq;dj
40
30
20
10
0
11 12 13 14 15 16 17
m%Yak wxlh

m%ia;drh 14 ( ixhqla; .◊;h II m;%fha B fldgfiys tla tla m%Yakh f;dard f.k
we;s wfmaCIlhkaf.a m%;sY;h yd tu tla tla m%Yakfhys myiq;dj
fuu II m;%fha B fldgfiys ° we;s m%Yk
a y; w;=frka" jeäfhkau tkï wfmaCIlhkaf.ka
93% la f;dardf.k we;af;a 15 jk m%Yk
a h jk w;r tys myiq;dj 59% la fõ' wvqfjkau f;dardf.k
we;af;a 17 jk m%Yk
a h jk w;r th m%;sY;hla f,i 55%la o tys myiq;dj 40% la o fõ'

A fldgfiys myiq;dj wvqu m%Yakh jk 9 jk m%Yakh o" B fldgfiys myiq;dj wvqu


m%Yakh jk 13 jk m%Yakh o ilid we;af;a ms<sfj,ska ixLHdkh yd ir, wkqjr®;S p,s;h úIh
fldgia mokï lr .ksñks' tajd wÆ;a wdlD;sl m%%Yak fõ' fuhska meye†,s jkafka wfmaCIlhka ;=<
wÆ;a wdlD;shl .egÆj,g uqyqK °ug is≥j we;s wmyiq;djhhss'

A fldgfiys iuia; myiq;dj 41% la jk w;r B fldgfiys iuia; myiq;dj 50% ls'
t†fkod „ú;fha m%dfhda.sl isoaëka yd iïnkaO lr .egÆ idlÉPd ls¯fuka yd ksrka;rj wNHdi
lrùfuka myiq;dj jeälr .ekSug yelsfõ'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 58 -
2.2.3. II m%Yak m;%fhys m%Yak i|yd wfmaÈs; ms<s;=r" ,l=Kq °fï mámdáh" ms<s;=re
iemhSu ms<sn| ks¯ÈK" ks.uk yd fhdackd
(10) ixhqla; .Ks;h II - A fldgi
1 jk m%Yakh

moaO;shg fh°fuka

⇒ mv = mu

⇒ v = u 5

ksõgkaf.a m%%;Hd.;s kshuh fh°fuka ( 5

B moaO;shg fh°fuka

→ wdfõ.h
5
25

1 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK yd ks.uk (


fuu m%%Yakh wksjdr®hh jqj;a ms<s;=re iemhSug W;aidy lr we;af;a 96% la muK fõ'
wdfõ.S .egqula ksid is≥jk .uH;d m˙jr®;kh fya;=fjka m%%fõ.fha we;s jk fjki fiùu yd
ksõgkaf.a m¯laIKd;aul kshuh ksjer†j fhdod .ekSu ms<sn| ±kqu m¯laId ls¯u fuu .egÆfõ
wruqK fõ' .egÆfõ myiq;djh 67% ls' .egÆfõ 2m fjkqjg m fhdod .ekSug ;rï isiqka
fkdie,ls,su;aj ;snq◊' I = Δ (mv) fh°u jqjo fr®Çh .uH;d ixia:ß;sh weiqfrka o úi|Sug
fhduqj ;sì◊' ksõgkaf.a m¯laIKd;aul kshuh ksjer†j fhdod .ekSfï wmyiq;d o isiqka ;=<
;snqKs' uQQ,Or®u ;yjqre jk fia ir, .egÆ uQQ,slj b†˙m;a lr fuu ≥r®j,;d u`. yrjd .; yel'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 59 -
2 jk m%Yakh

fh°fuka" mshdir ld,h T :

m%%lafIamKh l< yels fldaK fol :

iy 5

∴ 5
25

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 60 -
2 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK yd ks.uk (

fuu m%%Yakh wksjdr®hh jqj;a ms<s;=re iemhSug W;aidy lr we;af;a 93% la muK
fõ' m%%laIsma;hl p,s;h wOHhkh ls¯u fuhska wfmalaIs; w;r tys myiq;dj 39% la ;rï my;
uÜgul úh' m%%.;sl iólrKh Ndú;h i;=gqodhl uÜgulg ;snqK o tys m%%;sM, úYaf,aIKh
ls¯u ≥r®j, uÜgul mej;s◊' idïm%%odhsl .egÆ úi|Su fjkqug iqΩ jYfhka ,o ms<s;=r m%%dfhda.
slj úur®Ykh i|yd isiqkag u`. fmkaùu yd ksoiqka b†˙m;a ls¯fuka fuu ≥r®j,;dj u`. yrjd
.; yel'

3 jk m%Yakh

Q
P

fh°fuka"

P i|yd ( 5

Q i|yd ( 5

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 61 -
5

Q g" tys Wm˙u Wig <`.d ùug .;jk ld,h t hkak

t u.ska fokq ,nhs'

⇒t 5 25

3 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK yd ks.uk (

fuu m%%Yakh wksjdr®h jqj;a ms<s;=re iemhSug W;aidy lr we;af;a 94% ls' ksõgkaf.a
p,s; kshu ms<sn| ±kqu m¯laId ls¯u fuhska wfmalaId lrk w;r fuys myiq;dj 63% ls' ms<s;=r
,nd .ekSfï wruq◊ka" moaO;shgu tlajr F = ma fh°fuka ms<s;=r ,enqK o l%%ufõofha uQQ,Or®u
fodaI ksid ,l=Kq wysñ ù ;snqKs' uq,a p,s;h wjik ° is≥jk kj p,s;hg wkqrEmj uQQ,Or®u
ksjer†j fhdod .ekSï ≥r®j,;djh ksid myiq;dj wvqù iïmQQr®K ,l=K ,nd fkd;sì◊' fujeks
wdlD;shl .eg.q úi|Sug isiqka fhduq ls¯fuka fuu ≥r®j,;dj u`. yrjd .; yel'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 62 -
4 jk m%Yakh

R m%%;sfrdaOh muKla hgf;a fudagr® r:h my<g p,kh jk úg"

F = ma fh°fuka

fudagr® r:h by<g p,kh jk úg" tys m%%lr®IK n,h F hehs .ksuq'

= 1000 N

5
tkhska" cjh P = FV = 15 (1000) W 5
P = 15 kW 5 25

4 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK yd ks.uk (

fuu m%%Yakh wksjdr®h jqj;a W;aidy lr we;af;a 94% la mu◊' F = ma hk iïu;


iólrKh fh°u ms<sn| ±kqu m¯laId ls¯u fuhska wfmalaId lrk w;r tys myiq;dj 60% ls'
tall m˙jr®;kh is≥ fkdlr ms<s;=r ,shd ;eîu yd F = ma iólrKh by<g fh°fï° nfrys
ixrplh ksjer† fhdod fkd;sîu myiq;dj wvqùug fya;= ù ;sì◊' tall m˙jr®;kh yd tu
iajrEmfha .egÆ úi|Sug isiqka fhduq ls¯fuka yd m%%Yakh lshjk úg tall ms<sn| j úuis,su;a
ùu$ isiqka úuis,su;a lrùu u.ska fuu ≥r®j,;djh u`. yrjd .; yelsh'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 63 -
5 jk m%Yakh

túg" fõ' fuys λ w†Yhls'


5
, g ,ïn neúka"

5
5


5
25

5 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK yd ks.uk (

fuu m%%Yakh wksjdr®h jqj;a ms<s;=re iemhSug W;aidy lr we;af;a 93% ls' ffoYsl foll
iudk;djh yd ffoYsl ;s;a .=◊;h ms<sn| ±kqu fuhska wfmalaId lrk w;r myiq;djh 22% ls'
fok ,o o;a; .egÆjg wjYH wdldrhg fhdod .ekSfï is≥jQQ ≥r®j,;d ksid myiq;dj b;du;a wvq
ùug fya;= ù we;' iudk wdldrj, .egÆ úi|Sug isiqka fhduq ls¯fuka fuu ≥r®j,;dj u`. yrjd
.; yelsh'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 64 -
6 jk m%Yakh

BMO n, ;%%sfldaKhls'

T sin θ − W = 0 5

T 5 ( ∴ sin θ = )
sin θ
5 25

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 65 -
6 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK yd ks.uk (

fuu m%%Yakh wksjdr®h jqj;a ms<s;=re iemhSug W;aidy lr we;af;a 86% la mu◊' ,laIHhl°
l%%shd lrk n, ;=kl iu;=,s;;djh hgf;a ±kqu m¯laId ls¯u fuu m%%Yakfhka wfmalaId lr
we;s w;r myiq;dj 47% la mu◊' n, ,l=Kq ls¯fï ≥r®j,;d mej;Su;a n, ;%%sfldaKh Ndú;fhka
úi|Sug W;aidy lr we;s wfmalaIlhka n, ;%%sfldaKh ksjer†j y∫kd fkd.ekSu;a fya;=fjka
myiq;dj wvq ù we;' ir, l%%u j,ska neyerj n, úfNaokh yd iólrK iqΩ ls¯ug hdfuka
widr®:l ù we;' ksjer† f,i n, igyka we| .ekSu iy tajdg wkqrEm ir, l%%u ^n, ;s%fldaK
m%%fïhh" ,dï m%%fïhh& u.ska .egÆ úi|Sug yqre lrùfuka fuu ≥r®j,;d u`. yrjd .; yelsh'

7 jk m%Yakh

isoaê j, iïNdú;d (

P (A∩Bʹ)

P (A∩Bʹ) = P (A) − P (A∩B) 5

fï wkqj"

P (A \ Bʹ) = P (A∩Bʹ) = P (A∩Bʹ) 5


P (Bʹ) 1 − P(B)

P (Aʹ∩Bʹ) = P ((A∪B)ʹ) = 1 − P(A∪B) = 1 − P(A) − P(B) + P(A∩B) 5

P (Aʹ∩Bʹ)
P (Bʹ \ Aʹ) = 5
P (Aʹ) 25

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 66 -
7 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK yd ks.uk (

fuu m%%Yakh wksjdr®h jqj;a ms<s;=re iemhSug W;aidy lr we;af;a 89% la mu◊'
wkqmQrl isoaê wdY%%s; iïNdú;d m%%fïhhka Ndú; ls¯u yd wiïNdjH iïNdú;dj ms<sn| oekqu
m¯laId ls¯u fuhska wfmalaId lrk w;r tys myiq;dj 54% ls' wkqmQrl isoaêj, iïNdú;d yd
wiïNdjH iïNdú;d m%%;sM, wdY%%s; iólrK fodaI iys;j ,sùu ksid ms<s;=re fj; <`.d ùfï
wmyiq;d olakg ,eì◊'

8 jk m%Yakh

(i) ish,a, r;= (

5
ish,a, lΩ ( úh fkdyel'

∴ ms<s;=r 5

(ii) 5

∴ ms<s;=r = + 5
25

8 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK yd ks.uk (

fuu m%%Yakh wksjdr®h jqj;a ms<s;=re iemhSug W;aidy lr we;af;a 87% la mu◊' fuho
iïNdú;dj ms<sn| ir, .egÆjla jk w;r tys myiq;djh 26% la muKs' (i) fldgfia ms<s;=re
fndfyda isiqka ,ndf.k ;snqK o (ii) fldgfia fndfyduhla ms<s;=re widr®:l ù ;snq◊' .egÆj
ksishdldrj wjfndaO lr fkd.ekSu widr®:l úi∫ï ,eîug fya;= ù ;snq◊' iudk wdldrfha .egÆ
b†˙m;a ls¯fuka fuu ≥r®j,;djh u`. yrjd .; yelsh'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 67 -
9 jk m%Yakh

ud;h 2a hehs .ksuq'

túg" ° we;s Ok ksÅ, ( b, c, a, 2a, 2a 5

uOHkHh ( ud;h = 6 : 10

6 × 2a 5
5

∴ ° we;s ksÅ, jkafka 1, 2, 3, 6, 6 10 25

9 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK yd ks.uk (

fuu m%%Yakh wksjdr®hh jqj;a ms<s;=re iemhSug W;aidy lr we;af;a 76% la mu◊' wiuqys; o;a;
wdY%%s; flakaøsl m%%jK;d ñkqï ms<sn| ±kqu fuhska wfmalaId lrk w;r tys myiq;djh
12% la muKs' ° we;s o;a;hkag hg;aj ixLHd y∫kd .ekSug ksjer† ;r®l f.dv ke`.Sug
fkdyels ùu fuu .egÆjg ,l=Kq ,nd .ekSug wmyiq ùug fya;=j fõ'

flakaøsl m%%jK;d ñkqï wdY%%s; úúO wdldrfha .egÆ úi|Sug isiqka fhduq lrùfuka fuu
≥r®j,;djka wju lr .; yelsh'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 68 -
10 jk m%Yakh

ksjer† l< o;a; (

∴ ftlHh fkdfjkiaj mj;S'

∴ u fõ' 5

mer◊ 5

kj mer◊ 5

kj

= 20 × 16 − 20 × 4
20
= 12

∴ iïu; wm.ukh σ 5 25

10 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK yd ks.uk (

fuu m%%Yakh wksjdr®hh jqj;a ms<s;=re iemhSug W;aidy lr we;af;a 72% la mu◊' fodaI
iys; o;a; Ndú;fhka .Kkh lrk ,o ñkqï ksjer† lr .ekSu fuu .egÆfjka wfmalaId
lrk w;r tys myiq;dj 15% la muKs' o;a;hkaf.a jr®.j, ksjer† tl;=j ,nd .ekSfï° fodaI
is≥ù ;snq◊' tneúka úp,;djh ksjer†j .Kkh lr .ekSug wmyiqj ;snq◊' idïm%%odhsl .egÆ
úi£ïj,g m˙ndysrj fujeks o;a; ieliSï wdY%%s; ir, .egÆ fj; isiqka fhduq ls¯fuka fuu
≥r®j,;djka wju lr .; yelsh'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 69 -
(10) ixhqla; .Ks;h II - B fldgi

11 jk m%Yakh

5 5

T t1 t2
15

T (1) 5

t1 (2) 5

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 70 -
(1) yd (2) ⇒ t1 5

. t2
5

(1) yd (3)

⇒ t2 = 2T 5

4d
(1) ⇒ T = 5
g

iïmQQr®K ld,h = T + t1 + t2

= T+ + 2T = 5
35

(b) V (S, E) = u

V (Bi, E) = v i = 1, 2

V (B1, S) = β iy 10

V (B2, S) =

V (Bi, E) = V (Bi, S) + V (S, E)


10
= V (S, E) + V (Bi, S)

= PQ + QRi

= PRi i = 1, 2

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 71 -
R1

R2

15
15

PQR1 ;%%sfldaKhg ihska iQ;%h Ndú;fhka


sin β sin(β − α) 5

u sin β
sin(β − α)

u sin β
(β − α) = sin−1

u sin β (i)
α = β − sin−1 5

∴ B1 ys fm; W;=frka ngysrg idok α fldaKh (i) u.ska fokq ,efí'

wkqrEmj B2 ys fmd<jg idfmalaIj fm; W;=frka kef.kysrg γ fldaKhla idohs' fuys

γ 5
65

(ii) fok ,o ( β yd

túg

α =

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 72 -
∴ PQ = QR1

⇒ V(B, S) = u. 5
B1 idfmalaI m:h Tiafia

B1 g ≥r = 5

B1 g ld,h
5

B2 g ld,h 5

t1 < t2 kï B1 , B2 g fmr S w,a,d .kS' 5

tkï

5
35

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 73 -
11 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK" ks.uk yd fhdackd (

m%Yakh i|yd ,l=Kq ,nd we;s wdldrh fuu m%Yakh f;dardf.k we;s wfmaCIlhkaf.a
m%;sY;h 73% la mu◊' fuys myiq;dj 46% ls' fuu
m%Yk
a h i|yd ,l=Kq 150 la fjka lr we;'
bka
,l=Kq 00 - 37 m%dka;rfha 30% la muK o"
,l=Kq 38 - 75 m%dka;rfha 33% la muK o"
,l=Kq 76 - 113 m%dka;rfha 22% la muK o"
,l=Kq 114 - 150 m%dka;rfha 15% la muK o"
hk f,i ,l=Kq ,ndf.k we;'

m%Yakfha fldgiaj, yd wkqfldgiaj, myiq;dj fuys wkqfldgia 4la we;'


jeäu myiq;dj we;af;a (a) ys
94% m<uq wkqfldgig jk w;r
th 94%ls' wvqu myiq;dj (b) ys
66% fojk wkqfldgig jk w;r
myiq;dj

44% th 10%ls'

10%

(a) (b)
11 jk m%Yakfhys fldgi yd wkqfldgi

[11 jk msgqfõ 9 jk m%ia;drhg wkqj]

fuu m%%Yakh (a) yd (b) fldgia follska iukaú; fõ' wfmaCIlhkaf.ka 73%la fuu
m%Yakh f;dardf.k we;s w;r tys myiq;dj 46% ls' m%fõ. ld, m%ia;dr weiqfrka (a) fldgi o
idfmalaI m%fõ.h weiqfrka (b) fldgi o f,i fldgia folls' (a) fldgfia myiq;djh 80%ls'
(a) fldgfiys wkqfldgia folla we;s w;r tu fldgiaj, myiq;dj 94% yd 66% la fõ' m%ia;drh
ld, wlaIfhka my< †Ydjg we|Sfuka o .Kkh ls¯ï i|yd isiqka fhduq ù ;snqKs' tys° .Kkh
ls¯fï fodaI is≥lr ;snqKs'
(b) fldgfia myiq;dj 27%la fõ' (b) ys wkqfldgia folla we;s w;r tajdfha myiq;djka
44% la yd 10% la fõ' (b) fldgfiys m<uq wkqfldgfiys m%fõ. ;%%sfldaK tlu rEm igykl
we|Sfï° ≥r®j,;d olakg ;snqKs' m%%fõ. ;%%sfldaKh i|yd ihska kS;sh Ndú;fha° ksjer† fldaK ,nd
.ekSfï fodaI olakg ;snq◊'
(b) ys fojk wkq fldgfiys olajd we;s m%%dfhda.sl wjYH;djhg hg;aj fhduqúh hq;=
.◊;uh o;a;h y∫kd .ekSug wfmdfydi;a ùu ,l=Kq wvq ùug fya;= ù ;snq◊' idfmalaI m%%fõ.
uQQ,Or®uh fh°ï i|yd wNHdi lrùu o m%%fõ. ;%%sfldaK tlu rEmfha we|Sfï wNHdi o lrùfuka
fuu ≥r®j,;d u`. yrjd .; yelsh'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 74 -
12 jk m%Yakh

10

F = ma

moaO;shg 15

5
= F

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 75 -
P i|yd 10

l=Üáhg idfmalaIj B ,laIHfha° wxY=fõ m%%fõ.h p,s;h v hehs .ksuq'

v2 = u2 + 2as Ndú;fhka

( 2g3 ) a
5
v2 = u2 − 2

7ga 4ga
= −
3 3

v = √ga 5
65

AB uqyqK;ska bj;aùfuka miq" l=Üáhg idfmalaIj wxY=fõ p,s;h i|yd

a (P, W) = a (P, E) + a (E, W)

( l=Üáh ksh; m%%fõ.fhka p,s; jk neúka&

10

l=Üáfha Wv;a uqyqK;g kej; <`.d ùug P wxY=j .kq ,nk ld,h t hehs .ksuq'

S = ut + at2 fh°fuka

túg 5

v
5

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 76 -
R hkq l=Üáfha Wv;a uqyqK; u; ;sria idfmalaI úia:dmkh hehs .ksuq'

R = v cos π . t 5
6

R = v.

∴R= 5

tneúka P wxY=j E ys is≥rg jefÜ' 30

P. E. = 0
(b)
θ 5

v
T
mg

√ kag

Yla;s ixia:ß;s kshufhka (


θ 15

θ 5 25

F = ma
θ 10

θ = θ

wd;;sh ( θ 5

θ jeäjk úg v yd T folu wvqfõ'

5 θ

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 77 -
úg θ

tkï θ 5

tu ksid ;ka;=j nqre,a jkafka" (2 < k < 5) jQ θ = α úgh'

(2 < k < 5). 30

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 78 -
12 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK" ks.uk yd fhdackd (

fuu m%Yakh f;dardf.k we;s wfmaCIlhkaf.a


m%Yakh i|yd ,l=Kq ,nd we;s wdldrh
m%;sY;h 86% ls' fuys myiq;dj 58% ls' fuu
m%Yakhg ,l=Kq 150 la fjka lr we;'
bka
,l=Kq 00 - 37 m%dka;rfha 21% la muK o"
,l=Kq 38 - 75 m%dka;rfha 25% la muK o"
,l=Kq 76 - 113 m%dka;rfha 32% la muK o"
,l=Kq 114 - 150 m%dka;rfha 22% la muK o"
hk f,i ,l=Kq ,ndf.k we;'

m%Yakfha fldgiaj, yd wkqfldgiaj, myiq;dj fuys wkqfldgia 4la we;'


jeäu myiq;dj we;af;a (b)
ys (i) fldgig jk w;r th
81%
81% ls' wvqu myiq;dj we;af;a
67%
62% (a) ys (ii) wkqfldgig jk
w;r th 13%ls'
myiq;dj

13%

(i) (ii) (i) (ii)


(a) (b)

12 jk m%Yakfhys fldgi yd wkqfldgi

[11 jk msgqfõ 9 jk m%ia;drhg wkqj]

fuu m%Yk
a h (a) yd (b) fldgia follska iukaú; jk w;r (a) fldgiska idfmalI
a ;ajrKh
ms<sn|j yd (b) fldgiska jD;a; p,s;h ±kqu ms<sn|j m¯laId lr we;' (a) fldgfiys myiq;dj
40% la o" (b) fldgfia myiq;dj 72% la o fõ'

(a) fldgfia ° n, ,l=Kq ls¯fï ≥r®j,;djh ksid F = ma fh°fï ° ksjer† iólrK


,nd fkd;sì◊' n, rEm igyfkys i,l=Kq ls¯fuka ,efnk ,l=Kq o wysñ lrf.k ;sì◊' (a)
ys (ii) wkqfldgfiys l=Üáh w;yer wxY=fõ m%%laIsma;hl wdldr p,s;h fkd±kSu fyda fkdie,lSu
ksid myiq;djh b;d wvq uÜgul mej;s◊' rEm igyfkys wNHka;r n, yd ndysr n, ksjer†j
y∫kd .ksñka tajd ksjer†j ,l=Kq ls¯ug isiqka fhduq l< hq;=fõ' ;jo .egÆfjys we;=<;a is≥ùï
wjfndaO lrf.k ta tla tla wjia:djg .e<fmk fia uQQ,Or®u fh°fï wjYH;dj isiqka úiska
m%%.=K l< hq;= w;r fï i|yd .=reNj;=kaf.a ±ä wjOdkh fhduq ls¯fuka fuu ≥r®j,;djh u`.
yrjd .; yelsh'
(b) fldgi wkqfldgia follska hql; a fõ' F = ma fhdod fodaI iys;j iqΩ ls¯ï ksid ms<s;=r
,nd fkd;snqK wjia:djkao ;snq◊' isiqka ksjer†j iqΩ ls¯ï i|yd wjOdkh fhduq ls¯fuka fuu
≥r®j,;djh u`. yrjd .; yelsh'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 79 -
13 jk m%Yakh

iu;=,s; msysàfï °" x = x0 hehs .ksuq' 5

túg T1 = T2 + mg

5 5

x0 − a = 3a − x0 + a

⇒ x0 = 5a 5
2

20

P i|yd F = ma fh°fuka

10

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 80 -
5

túg X = x − 5a yd ω2 = 2g
2 a

+ ω2 X = 0 5

ir, wkqjr®;Sh p,s;fha flakaøh jkafka x = 5a


2 5
.2 2
X = ω2 (c2 − X ), fuys c hkq úia:drhhs'
.
X = a úg X = 0 fõ' 5
2
2
0 = ω2 c2 − a c= a 10
4 2

a
∴ my;au msysàu X = ⇒ x = 3a. 5 50
2

PB ;ka;=j lemSfuka miq

F = ma

.. 2 2 g
Y + Ω Y = 0, fuys Y = x − 2a yd Ω = 5
a
5 5

kj ir, wkqjr®;Sh p,s;fha flakaøh x = 2a.


.2 2 2 2
Y = Ω (b − Y ), fuys b hkq úia;drhhs' 5
.
PB ;ka;=j lemSfuka fudfyd;lg miq" Y = 0 yd x = 3a. 5
.
⇒ Y = 0 at Y = a. 5

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 81 -
kj ir, wkqjr®;Sh p,s;fha úia;drh a fõ'
.
kej; ∴ Y = 0 jkafka Y = − a ⇒ x = a jk úg° h' 5

tkï x = a jk úg° h'

tkï wxY=j x = a ys° WÉp;u msysàug meñfKhs' 5 45

10

x = 2a isg x = 3a olajd ld,h =


π = π
5
ω

π π
x = 3a isg x = 5a olajd ld,h = = a
2 3Ω 3 g 10

π a
iïmQQr®K ld,h = π +
3 g

π a (3 + 35
= 3 √2 ) 5
2g

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 82 -
13 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK" ks.uk yd fhdackd (

m%Yakh i|yd ,l=Kq ,nd we;s wdldrh fuu m%Yakh f;dardf.k we;s wfmaCIlhkaf.a
m%;sY;h 72% la mu◊' fuys myiq;dj 35% ls' fuu
m%Yk
a h i|yd ,l=Kq 150 la fjka lr we;'
bka
,l=Kq 00 - 37 m%dka;rfha 38% la muK o"
,l=Kq 38 - 75 m%dka;rfha 30% la muK o"
,l=Kq 76 - 113 m%dka;rfha 17% la muK o"
,l=Kq 114 - 150 m%dka;rfha 15% la muK o"
hk f,i ,l=Kq ,ndf.k we;'

m%Yakfha fldgiaj, yd wkqfldgiaj, myiq;dj fuys wkqfldgia 4la we;'


jeäu myiq;dj we;af;a (i)
wkqfldgig jk w;r th 71%ls'
wvqu myiq;dj (iv) wkqfldgig
71%
jk w;r th 12%ls'
myiq;dj

52%

20%
12%

(i) (ii) (iii) (iv)


13 jk m%Yakfhys fldgi yd wkqfldgi

[11 jk msgqfõ 9 jk m%ia;drhg wkqj]

wfmalI a lhka 72% la fuu m%Y % k


a h f;dardf.k we;s w;r tys myiq;djh 35% ls' fuu
.egÆj wkqfldgia y;rlska iukaú; ir, wkqjr®;h S p,s;h ms<ns | ±kqu m¯laId lrkq ,nkakls'
idïm%o% dhsl .egÆjlska neyer jQQ kj wdrl .egÆjla ksid isik q fa .a myiq;djh l%u % fhka wvqù
;sn◊
q ' tfia jqjo (i) yd (ii) wkqfldgia i|yd fndfyda isik q a idr®:lj ms<; s r
= e ,shd ;sn◊
q ' ;ka;j
=
lemSfuka miq moaO;sfha n, fjkiaùu yd foda,k flakøa h fjkia ùu ksid bka b†˙hg .egÆj
úi|Su isik q a ixlSrK
® lrf.k ;sn◊ q ' idïm%o% dhsl wdldr .egÆ úi|Su muKla u fkdj úúOdldr
jQ .egÆ ,nd ° tajdg ms<; s r
= e ,sùug isik q g
a u`. fmkaùfuka isik q fa .a fuu ≥r®j,;djh fndfyda
≥rg u`. yrjd .; yelsh'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 83 -
14 jk m%Yakh

(a)

5 5

⇒ 4BE = 3BF

B, E, F tal fr®Çh fõ iy BE : EF = 3 : 1 5
5 30

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 84 -
+ 5

5 neúka

∴ tajd ksYaY=kH neúka 5 20

(b)

10

C (4a, 0)

X
Y

0 jgd olaIsKdjr®;j >QQr®K .ekSfuka

10
úfNaokfhka 5

R iïm%%hqla;fha úYd,;ajh 5P u.ska fokq ,efí'

5P 5

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 85 -
l%%shd fr®Ldj x − wlaIh iu`. θ fldaKhla idohs" fuys 5

iïm%%hqla;fha l%%shd fr®Ldj (− b, 0), (b > 0) ,laIHfha° x − wlaIh yuqfõ kï túg

Y b = 3Pb = 12P a ⇒ b = 4a 5
5

iïm%%hqla;fha l%%shd fr®Ldfõ iólrKh

10 60

±ka C ≡ (c, 0), c > 0 ,laIHfha° (4P, −3P) n,hla fh°fuka muKla moaO;sh
5
hq.auhlg ;=,H fõ'

10
C

5 5
wu;r n,fha úYd,;ajh = 5P N, n, iy tys †Ydj x − wlaIfha iDK †Ydj iu`.
5

(
tan−1 −3P
−4P ) = tan ( 34 )
−1
fldaKhla idohs'

wu;r n,fha l%%shd fr®Ldj 10


40

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 86 -
14 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK" ks.uk yd fhdackd (

m%Yakh i|yd ,l=Kq ,nd we;s wdldrh fuu m%Yakh f;dardf.k we;s wfmaCIlhkaf.a
m%;sY;h 89% ls' fuys myiq;dj 44% ls' fuu m%Yk
a h
i|yd ,l=Kq 150 la fjka lr we;'
bka
,l=Kq 00 - 37 m%dka;rfha 26% la muK o"
,l=Kq 38 - 75 m%dka;rfha 33% la muK o"
,l=Kq 76 - 113 m%dka;rfha 28% la muK o"
,l=Kq 114 - 150 m%dka;rfha 12% la muK o"
hk f,i ,l=Kq ,ndf.k we;'

m%Yakfha fldgiaj, yd wkqfldgiaj, myiq;dj


fuys wkqfldgia 4la we;'
jeäu myiq;dj we;af;a (a) ys
(i) wkqfldgig jk w;r th
65%ls' wvqu myiq;dj (b) ys
65% (ii) wkqfldgig jk w;r th
16%ls'
myiq;dj

53%
42%

16%

(i) (ii) (i) (ii)


(a) (b)
14 jk m%Yakfhys fldgi yd wkqfldgi

[11 jk msgqfõ 9 jk m%ia;drhg wkqj]

fuu m%Yk a h (a) yd (b) fldgia follska iukaú; jk w;r (a) fldgi ffoYsl ù„h weiqfrka
o (b) fldgi tal;, n, moaO;s weiqfrka o iukaú; fõ' (a) ys (i) wkqfldgi ffoYsl wdl,kh yd
ffoYsl foll iudk;djh ms<n s | wjfndaOh u; mokï ù we;s w;r wfmalI a lhka fndfyda fofkla
idr®:lj ms<; s r
= e imhd we;' tys myiq;djh 65% la fõ' (a) (ii) ys wkqfldgfiys ;s;a .=◊;h ksjer†j
,ndf.k ;snQ w;r ° we;s o;a;h Ndú; ls¯fï° is≥ù ;snQ fodaI ksid ms<; s r
= e ,nd .ekSug fkdyels
ù ;sn◊ q ' (b) fldgi wkqfldgia follska hqla; jk w;r jeäu myiq;dj 53% la jk w;r th
(i) wkqfldgig o" wvqu myiq;dj 16% la jk w;r th (ii) wkqfldgig o wod< fõ' fok ,o n, moaO;sh
LKavdxl ;,fha cHdñ;slj ia:dk .; ls¯fï° is≥ù we;s fodaI ksid we;eï isik q a uq,°u .egÆj
jroaod f.k ;sì◊' wk;=rej n, >Qr Q K
® h fiùfï iólrK o fodaI iys; ,shd ;sn◊ q ' n, hq.ua ho
wdY%;s% j jk n, moaO;s .egÆ úi|Sfï ≥r®j,;djhla olakg ,enq◊' fujka .egÆ wdY%; s% wNHdi i|yd
isikq a fhduq ls¯fuka fuu ≥r®j,;dj u`. yrjd .; yelsh' n,fha fh≥ï ,laIHfha LKavdxl iDK
jQ wjia:dj,° isik q a >Qr
Q K® .ekSug wjYH ,ïn ≥r i|yd o tu iDK w.hu Ndú; lr ;sîu ksid
is≥j ;snQ fodaIh u`. yrjd .ekSug isik q g
a u`. fmkaúh hq;h
= ' n, hq.ua wjYH mrs† yiqrejd .ekSu
iïnkaOj o isik q a ;=< ≥r®j,;djhla we;s nj fmfkkakg ;sn◊ q ' ;=,H n, moaO;s wdY%; s% j jk ir,
.egÆ ,nd °fuka isik q fa .a fuu ≥r®j,;d u`. yrjd .; yelsh'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 87 -
15 jk m%Yakh

(a) AB oKavg A

S. 2a sin θ = W (a cos θ + x cos θ) 15


3 4
⇒ S. 2a . = W (a + x).
10 5 5
2W (a + x) 5
⇒ S=
3a
úfNAokfhka

5
yd

5
5

yd 5 60

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 88 -
(b)

30

oKav wd;;s f;rmqu

AB
50
BC
AC W
10
CD W
AD

90

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 89 -
15 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK" ks.uk yd fhdackd (

m%Yakh i|yd ,l=Kq ,nd we;s wdldrh fuu m%Yakh f;dardf.k we;s wfmaCIlhkaf.a
m%;sY;h 93% ls' fuys myiq;dj 59% ls' fuu
m%Yk
a h i|yd ,l=Kq 150 la fjka lr we;'
bka
,l=Kq 00 - 37 m%dka;rfha 23% la muK o"
,l=Kq 38 - 75 m%dka;rfha 24% la muK o"
,l=Kq 76 - 113 m%dka;rfha 21% la muK o"
,l=Kq 114 - 150 m%dka;rfha 32% la muK o"
hk f,i ,l=Kq ,ndf.k we;'

m%Yakfha fldgiaj, yd wkqfldgiaj, myiq;dj fuys wkqfldgia 2la we;' jeäu


myiq;dj we;af;a (b) ys jk w;r
th 61%ls' wvqu myiq;dj (a)
fldgig jk w;r th 56%ls'
61%
56%
myiq;dj

(a) (b)
15 jk m%Yakfhys fldgi yd wkqfldgi

[11 jk msgqfõ 9 jk m%ia;drhg wkqj]

wfmaCIlhkaf.ka 93%la fuu m%%Yakh f;dardf.k we;s w;r tys myiq;dj 59%ls' fuh
(a) yd (b) fldgia follska iukaú; jk w;r (a) fldgi >r®IKh tallfhka o (b) fldgi rduq
iels,sj, iu;=,s;;dj tallfhka o iukaú; fõ' (a) fldgfiys myiq;dj 56%la o (b) fldgfiys
myiq;dj 61%la o fõ' (a) fldgfiys >Qr Q K
® h .ekSfï° fodaI iys; m%l
% dYk ,shd ;sn◊q ' iSudld¯
iu;=,; s wjia:dj muKla i,ld ;sîu ksid wjYH ms<; s r
= ,nd .ekSug fkdyels ù ;sn◊q ' m%;
% Hdn,
rEmh we|Sfï° YSrI® fldaK fodaI iys;j ,l=Kq lr ;sîu ksid m%;% Hdn,j, úYd,;aj ksjer† j ,nd
fkd;sì◊' m%;% Hdn, igyk fodaI iys; nj ksidu m%; % Hdn,j, iajNdjh jrojd ,shd ;sn◊ q '

>r®IKh wdY%; s% iu;=,;s ;djh ms<ns |j ir, .egÆ ,nd °fuka yd >r®IKh ms<ns |j ir,
.egÆ ,nd °fuka >r®IKh ms<n s | uQ,
Q Or®u ;yjqre ls¯fuka fujeks jer† is≥ùu wju lrjd .;
yelsh' rduq iels,f
a ,a jk cHdñ;sl ,laIK ksjer†j Ndú; ls¯fuka m%;Hdn, igyk ksjer†j we|
.; yels njg isiqkag ta;a;= .ekaúh hq;=h' m%%;Hdn, igyfka cHdñ;sh weiqfrka m%%;Hdn,j,
úYd,;ajh ir,j myiqfjka ,nd .; yels nj isiqkag u`. fmkaùu fhda.H fõ'

(b) fldgfia ° we;s rduq iels,s rEmh ms<;s r


= e m;%h
% g msgm;a fkdlr fnda wxlkh fh°u
ms◊i m%f
% oaY ,l=Kq ls¯ulska f;drj m%; % Hdn,j, úYd,;aj yd iajNdjhka fidhd ;sn◊ q ' fuys°
,l=Kq ,eîu wju jk w;r tfia fkdls¯ug isik q g
a Wmfoia °u fhda.H fõ' fuu.ska fujeks .egÆ
úi|Sfï° jk wmyiq;d u`. yrjd .; yelsh'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 90 -
16 jk m%Yakh

A 5
iuñ;sfhka ialkaO flakaøh G, OA u; msysghs'

OG = x hhs o ρ >k;ajh hhs o .ksuq' túg

15

10
5

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 91 -
tu ksid O isg ialkaOh flakaøhg ≥r fõ' 5 40

jia;=j ialkaOh O isg ≥r

2 11 a
λπa3ρ
3 8
5
5

1
πa3ρ a
2
5 5

3 a
2 8
πa3ρ
3 5 5

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 92 -
iuñ;sh u.ska ialkaO flakaøh iuñ;sl wlaIh u; msysghs' 5

25

10
75

5
A

D C
O

λ = 2 úg x = 5

iu;=,s;;dj i|yd"
5
QG
10
GC
5
5 35

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 93 -
16 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK" ks.uk yd fhdackd (

m%Yakh i|yd ,l=Kq ,nd we;s wdldrh fuu m%Yakh f;dardf.k we;s wfmaCIlhkaf.a
m%;sY;h 69% ls' fuys myiq;dj 67% ls' fuu m%Yk
a h
i|yd ,l=Kq 150 la fjka lr we;'
bka
,l=Kq 00 - 37 m%dka;rfha 16% la muK o"
,l=Kq 38 - 75 m%dka;rfha 17% la muK o"
,l=Kq 76 - 113 m%dka;rfha 19% la muK o"
,l=Kq 114 - 150 m%dka;rfha 49% la muK o"
hk f,i ,l=Kq ,ndf.k we;'

m%Yakfha fldgiaj, yd wkqfldgiaj, myiq;dj fuys wkqfldgia 3la we;'


jeäu myiq;dj we;af;a (i)
wkqfldgig jk w;r th
76% 76%ls' wvqu myiq;dj (iii)
71%
wkqfldgig jk w;r th
myiq;dj

49% 49%ls'

(i) (ii) (iii)


16 jk m%Yakfhys fldgi yd wkqfldgi

[11 jk msgqfõ 9 jk m%ia;drhg wkqj]

wfmaCIlhkaf.ka 69%la fuu .egÆj f;dardf.k we;s w;r tys myiq;dj 67%la fõ'
fuu m%%Yakh fldgia ;=klska iukaú; fõ' tajdfha myiq;djka 49% isg 76% mrdifhys msysghs'
uQQ,Or®u i|yd fndfyda isiqka ksjer† ms<s;=re ,shd ;sì◊' tys myiq;dj 76%ls' (ii) wkqfldgfia jk
ixhql;a jia;j= l ialkaO flakøa h fiùfï° isiqka ie,lsh hq;= olaI;d fmkajd ;snq◊' tys myiq;djh
71%la fõ' (ii) wkqfldgfia ° ixhql; a jia;f = jys ialkaO flakøa h fiùu woshr follg isik q a úiska
is≥lr ;sn◊q ' tkï wr®O f.da,h lmd bj;a l< jia;f = õ ialkaO flakøa h fiùu tla wjia:djla
f,i;a kej; wr®O f.da,h iú ls¯fuka ,o jia;f = õ ialkaO flakøa h fiùu ;j;a wjia:djla
f,i;a i,ld ;sì◊' fuh ld,h wu;rj jeh ùula nj fmfkhs'

^iii) jk wkqfldgfia jk n, rEm igyk we|Sfï° jQ ≥r®j,;d ksid ms<;


s r
= ,nd .ekSug
fkdyels ù ;sì◊' wxY=jl iu;=,; s ;dj yd oDV jia;j
= l iu;=,;s ;djh ms<n
s | .egÆ úi|Sfï
m%ù
% K;djh ,nd .; yels jk fia isik q g
a wNHdi b†˙m;a lr lghq;= ls¯fuka fujeks .egÆ
úi`°fï yelshdj jr®Okh lr .; yelsh'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 94 -
17 jk m%Yakh

(a) X = /lshdj i|yd ms˙ñ whl= f;a¯u

A = wNsfhda.;d m¯laIKh i|yd A idudr®:hla ,nd .ekSu

(i) 10
10 10 30

10
(ii) 10
10
30

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 95 -
5 5 5
(b) uOH w.h
w.h mrdih f y2 fy fy2
y
−2 − 0 30 −1 1 −30 30
0−2 40 1 1 40 40
2−4 15 3 9 45 135
4−6 10 5 25 50 250
6−8 5 7 49 35 245
Σf = 100 Σfy = 140 Σfy = 700
2

5 5

uOHkHh ( 5

5
iïu; wm.ukh ( "

5 5 45

túg 5
5

5 5 20

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 96 -
ud;h M fiùu i|yd
y ys mrdih x ys mrdih ixLHd;h
f
−2−0 0 − 20 30
40 0−2 20 − 40 40
30 2−4 40 − 60 15
15

20 40 60
d
5 5
d 20 − d ⇒ d = 40 ⇒ M = 20 + 40 ≈ 25.71 5
5 40 − 30 = 40 − 15 7 7

μ−M 34 − 25.71
k = = ≈ 0.37 5
σ 22.4

25

fjk;a l%%uhla

Δ1
M = LMO + C
( Δ1 + Δ2 ) = 20 + 20
( 10
10 + 25 ) ≈ 25.71 5

10 5

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 97 -
17 jk m%Yakhg ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯CIK" ks.uk yd fhdackd (

m%Yakh i|yd ,l=Kq ,nd we;s wdldrh fuu m%Yakh f;dardf.k we;s wfmaCIlhkaf.a
m%;sY;h 55% ls' fuys myiq;dj 39% ls' fuu m%Yk
a h
i|yd ,l=Kq 150 la fjka lr we;'
bka
,l=Kq 00 - 37 m%dka;rfha 44% la muK o"
,l=Kq 38 - 75 m%dka;rfha 29% la muK o"
,l=Kq 76 - 113 m%dka;rfha 16% la muK o"
,l=Kq 114 - 150 m%dka;rfha 11% la muK o"
hk f,i ,l=Kq ,ndf.k we;'

m%Yakfha fldgiaj, yd wkqfldgiaj, myiq;dj fuys wkqfldgia 5la we;'


jeäu myiq;dj we;af;a (b) ys
(i) wkqfldgig jk w;r th
55%ls' wvqu myiq;dj (b) ys
(iii) wkqfldgig jk w;r th
55%
myiq;dj

52% 16%ls'
29% 30%
16%

(i) (ii) (i) (ii) (iii)


(a) (b)
17 jk m%Yakfhys fldgi yd wkqfldgi

[11 jk msgqfõ 9 jk m%ia;drhg wkqj]


fuu m%%Yakh o (a) yd (b) fldgia follska iukaú; jk w;r (a) fldgi iïNdú;d
ud;Dldfjka o (b) fldgi ixLHdkh ud;Dldfjka o ilia lr we;' (a) fldgfiys myiq;dj
41%la o (b) fldgfiys myiq;dj 34%la o fõ' (a) fldgi wkqfldgia follska hql; a jk w;r
uqΩ iïNdú;d m%f % ïhh yd fíhia m%f
% ïhh ms<ns | ±kqu m¯laId flfrhs' (i) wkqfldgi rela igyka
u.skoa idod ;snQ w;r ta i|yd ksjer†j ms<;s r = e ,nd ;sn◊
q ' tfy;a (ii) wkqfldgig ms<;
s r
= e ,nd
.ekSu Tjqkga ≥Ialr ù ;sn◊q '
(b) fldgi wkqfldgia ;=klska iukaú; fõ' tys myiq;djh 34%la fõ' (b) yss (i)
wkqfldgfia uOHhkh yd iïu; wm.ukh ksjer†j fiùu fndfyda isik q a idr®:lj is≥lr ;sn◊ q '
iïu; wm.ukfha wjidk ms<; s r
= iqΩ lr ±laùu wjYH fkdùu isik q g
a myiqjla úh' (b) yss (ii)
wkqfldgiska úp,H m˙jr®;kfhka ^fla;k l%u % h& uOHkHh yd iïu; wm.ukh fidhk whqre
m¯laIdjg ,lalr ;sn◊ q ' (iii) wkqfldgfia ° l=ál;dj fiùu ms<n s | ±kqu m¯laId fldg ;sn◊ q '
mka;s m%dka;rj,g yd mka;s ,l=K iDK w.hka ùu isik q a .egÆjla lr f.k ;sn◊ q ' fï ksid ,l=Kq
wvqù ;sn◊q ' m˙jr®;kh lrk ,o ld,h Ndú; lr wkqrEm uq,a mka;s m%d% ka;r i,ld tu o;a;j,
uOHkHh yd iïu; wm.ukh fidhk ,o isik q a Wmfoiaj,g mgyeksj l%h s% dlrk ,o neúka Tjqkg a
,l=Kq ,nd .ekSug fkdyels ù ;sn◊ q ' (iii) wkqfldgfia ° l=ál;dj fiùug wjYH lrk ud;h
fiùu fok ,o m˙jr®;k o;a; Ndú; lr ud;h fiùug hdu ksid ud;hg jer† w.hla ,ndf.k
;sn◊
q ' fuh l=ál;dj fiùu jer°ug fya;= úh' idïm%o% dhsl .egÆj,ska neyerjQQ fuejks .egÆ
isikq g
a ,nd ° tajdg isik
q a yqrelrùu u.ska Tjqkf a .a fuu ≥Ialr;dj u`. yrjd .; yel'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 98 -
˚˚˚ fldgi

3'0 ms<s;=re iemhSfï ° ie,ls,su;a úh hq;= lreKq yd fhdackd (

3'1' ms<s;=re iemhSfï ° ie,ls,su;a úh hq;= lreKq (

fmd≥ Wmfoia (

Ú m%Yak m;%fha we;s uQ,sl Wmfoia lshjd fyd¢ka f;areï .; hq;=h'

Ú ˚ m;%fha;a" ˚˚ m;%fha;a A fldgfiys ishÆu m%Yakj,g ms<s;=re iemhsh hq;=h'

Ú ˚ m;%fha;a" ˚˚ m;%fha;a B fldgfiys m%Yak 7 ka f;dard .;a ´kEu m%Yak 5 lg ms<s;=re


iemhsh hq;=h'

Ú B fldgfiys iEu m%Odk m%Yakhlau wÆ;a msgqjlska wdrïN l< hq;=h'

Ú wh≥ïlref.a úNd. wxlh iEu msgqjlu w∞< ia:dkfha ,súh hq;=h'


Ú m%Yak wxl yd wkqfldgia wxl ksjer†j ,ssúh hq;=h'

Ú ishÆu m%Yak fyd¢ka lshjd b,lal.; ksjer† f;dard .ekSula is≥lr ms<s;=re ,sùug
fhduq úh hq;=h' m%Yak hgf;a ° we;s f;dr;=re;a" ,nd .; hq;= ms<s;=re fyda idOkh
l< hq;= m%;sM, ljfr® o hkak meye†,sj wjfndaO lr .eksñka lreKq ixúOdkh lr
.; hq;=h'

Ú m%Yakj,g ms<s;=re iemhSfï° ° we;s ld,h m%%Yakhg wkqrEmsj l<ukdlrKh lr


.ekSug isiqka j. n,d .; hq;=h'
Ú meye†,s w;a wl=˙ka ms<s;=re iemhSu l< hq;=h' ms<s;=re ,sùfï° ks,a mdg fyda lΩ mdg
mEka muKla Ndú; l< hq;= fõ' wfkl=;a mdg mEka ulk †hr Ndú;h is≥ fkdl<
hq;=h' rEm igyka we|Sfï° mekai,a Ndú;h jvd;a fhda.H fõ'

Ú B fldgfiys m%%Yak 5 lg ms<s;=re iemhSu m%%udKj;aj ;sìh° we;eï wfmaCIlhka


m%%Yak 5 lg jeäfhka ms<s;=re ,sjqjo ksid wu;r m%%Yakj,g ,l=Kq ,nd fkdfokq we;'
fï ksid B fldgfia m%%Yak 5 lg jvd ms<s;=re iemhSu ld,h wmf;a fhoùula f,i
fmfka' fuu ≥r®j,;djh u`. yrjd .ekSug ms<s;=re ,sùug fmr wfmaCIlhkag ° we;s
w;sfr®l ld,h m%%fhdackhg .; yel' fuu ld,fha° m%%Yak fyd|ska lshjd f;areï
f.k ;udg jvd;au yqre myiqfjka ms<s;=re iemhsh yels m%%Yak 5 lg muKla ms<s;=re
iemhSu l< yelsfõ'

úfYaI Wmfoia (

Ú f;dard .;a m%%Yak fyd|ska f;areï f.k wid we;s m%%Yakj,g .e<fmk ms<s;=r ,shd
olajkak'

Ú m%%Yak m;%%fha we;s wfmdaykh" t khska" i;Hdmkh jeks jpk flfrys wjOdkh fhduq
lr ms<s;=re imhkak'

Ú wid we;s m%%Yakhg wod< uQQ,Or®u ie,ls,a,g f.k tu uQQ,Or®uj,g wkqj ms<s;=re
imhkak'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 99 -
Ú yels iEu wjia:djlu iu.dó iólrK úi|Su fjkqjg fkdokakd mo .Kk wju
jk fia iólrK f.dv ke`.Sfuka" iqΩ ls¯fï fodaI wju lr.; yelsfõ'

Ú n,j, úYd,;aj wjYH fkdjk wjia:dj, §n, ;=k tal ,laIH fõ'¶ jeks wjYH;d i,ld
m%%;sM, cHdñ;slj ,nd .ekSfuka .egÆjg wjYH ms<s;=r myiqfjka ,nd .; yels fõ'

Ú Wiia fm< úNd.hg fmkS isàug m%%:u tla tla úIhh fldgiaj,g wod< úúO jr®.j,
m%%Yakj,g ms<s;=re ,shd úNd.hg uqyqK °fuka fjk;a rgdjlg fok ,o m%%Yakhlg jqjo
myiqfjka ms<s;=re iemhSug Yla;s wfmaCIlhkag ,nd .; yel' fï i|yd Tng mdi,a
mqia;ld,h .Ks; ix.uh jeks ≤ m%%fhdackhg .; yelsh'

Ú úIh ksr®foaYhg fyd|ska iQQodkï ùu wksjdr®h jk w;r tu.ska m%%Yak m;%%fha ;udg ióm
m%%Yak f;dard .ekSug wjia:dj Wodlr .; yelsfõ'

Ú ms<s;=r lrd t<öug wjYH iqΩ ls¯ï ^ixLHduh" ù„h fyda ;%%sfldaKñ;sl& lgqjev f,i
ie,l=j o" ms<s;=r iu`.u mfilska b†˙m;a lrkak'

Ú ms<s;=r iïmQQr®K ls¯ug fkdyels wjia:dj,° jqjo m%%Yakhg ms<s;=re ,nd .ekSug wod<
b†˙ mshjr ,shd ±laùu fndfydaúg M,odhs úh yelsh'

Ú m%%Yakhl w. fldgiaj, mjd uq,a fldgiaj,ska iajdëk jQQ myiq fldgia ;sìh yels neúka"
m%%Yakhl uq,a fldgi wmyiq jqjo" m%%Yakh w;a yer fkdhd b;s˙ fldgia ms<sn|j o
wjOdkh fhduq ls¯u jeo.;a fõ'

Ú iuyr úfgl hï wkqfldgila idOkh fkdl,o tu m%%;sM, wjYH kï fh°fuka b;s˙


wkqfldgila i|yd ms<s;=re b†˙m;a l< yelsh'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 100 -
3'2' bf.kqï yd b.ekaùï l%shdj,sh ms<sn| woyia yd fhdackd (

Ú úIh ksr®foaYfhys wka;r®.; úIh ikaOdrh" wfkHdkH jYfhka iïnkaO jk


neúka" f;dard .;a úIh fldgia fjkqjg iuia; úIh ksr®foaYhu wdjrKh jk m˙†
bf.kqu" Wiia idudr®:hla ,nd .ekSug fukau úIh ±kqu iïmQr®K ùu i|yd b;d
jeo.;a fõ'

Ú úIh ksr®foaY" .=re udr®f.damfoaY ix.%y yd ndyssr iïm;a uq,dY% ms<sn|j .=reNj;=ka
fukau isiqka o ±kqj;aùu yd Ndú;h wjYH h' fï i|yd Tng www.donets.lk yd
www.nie.lk hk m%%ñ;s.; fjí wvú m%%fhdackhg .; yel'

Ú ;u úIh ±kqu hdj;ald,Sk lr .ekSug yd ixjr®Okh lr .ekSug .=reNj;=ka j. n,d


.; hq;=h'

Ú md˙NdIsl mo (Technical Terms), kï" u kï wksjdr®h yd m%%udKj;a wjYH;dj wd° mo


ms<sn|j ksoiqka u.ska isiqka ±kqj;a ls¯u jeo.;a fõ'

Ú ixhqla; .◊;h jeks úIhhla bf.kSu úNd. flaJøSh fkdúh hq;= jqj;a" úNd.fha°
Ndú; lrkq ,nk m%Yak m;%j,ska by< ,l=Kq ,eîug kï uQ,dlD;s m%Yak fukau
fmr jr®Ij, m%Yak m;% yd ,l=Kq °fï mámdá m˙YS,kh lr" tla tla m%Yakhg
Wm˙u ,l=Kq ysñjk m˙† jvd;a idr®:lj ms<s;=re iemhsh hq;af;a flfia ±hs hkak
ms<sn|j isiqka ukd wjfndaOhla ,nd .; hq;=h' fï i|yd isiqkg uÛ fmkaùu o
.=re Nj;=kaf.a j.lSula f,i ie,lsh hq;=h' ms<s;=re m;%% we.hSï lghq;=j, ksr;
ùfuka Tn y∫kd .kakd isiq m%%n,;d yd ≥n,;d ie,ls,a,g f.k ta wkqj Tnf.a
b.ekaùï lghq;= yiqrejd .ekSu isiqkag buy;a msgqjy,la fõ'

Ú .=reNj;=kaf.a m%%Odk ldr®h A idudr®: ,nd °ug jvd wiu;a ùfï m%%;sY;h wvq ls¯u úh hq;=
nj i,lkak'

b†˙ úNd.j,° wfmaCIhkaaf.ka jeä fokl= by< ,l=Kq uÜgulg f.k tau
i|yd"
(i) wod< uQ,Or®u yd uQ,l
s isoO
a dka; mokï lr .ksñka ir, uÜgfï isg l%ufhka
ixlSr®K uÜgu lrd msúfik úêu;a wNHdi lrd fhduq ls¯u;a"
(ii) iajhx wOHhkh ;=<ska ;u ±kqu yd Ndú; l=i,;d jr®Okh lr .ekSug
fhduq ls¯u;a"
mka;s ldur bf.kqï l%shdj,sh wdY%s;j l%shd;aul ls¯u b;d M,odhS jkq we;'

w'fmd'i'^W'fm<& ixhqla; .Ks;h we.hSï jdr®;dj 2018


- 101 -

You might also like