You are on page 1of 4

Tabel 2.

Uji Organoleptik (Hedonik) Rasa Kerupuk

184 725 304


Panelis
X P P2 X P P2 X P P2
1 4 2 4 5 3 9 3 1 1
2 3 1 1 5 3 9 4 2 4
3 5 3 9 3 1,5 2,5 3 1,5 2,5
4 4 2,5 6,2 4 2,5 6,2 3 1 1
5 5 3 9 3 2 4 2 1 1
6 3 1 1 5 3 9 4 2 4
7 4 1,5 2,5 4 1,5 2,5 5 3 9
8 4 1,5 2,5 4 1,5 2,5 5 3 9
9 4 2,5 6,2 4 2,5 6,2 2 1 1
10 4 2,5 6,2 4 2,5 6,2 2 1 1
11 4 2 4 4 2 4 4 2 4
12 2 1 1 3 2,5 6,2 3 2,5 6,2
13 4 1,5 2,5 4 1,5 2,5 5 3 9
14 4 2 4 3 1 1 5 3 9
15 4 2 4 5 3 9 3 1 1
16 4 2 4 5 3 9 3 1 1
17 3 1,5 2,5 3 1,5 2,5 4 3 9
18 5 3 9 3 1,5 2,5 3 1,5 2,5
19 3 1 1 5 3 9 4 2 4
20 4 2,5 6,2 4 2,5 6,2 3 1 1
21 3 1 1 4 2,5 6,2 4 2,5 6,2
22 4 3 9 3 2 4 2 1 1
23 2 2 4 1 1 1 3 3 9
24 3 1 1 5 3 9 4 2 4
25 3 1,5 2,5 3 1,5 2,5 4 3 9
26 3 1 1 4 2 4 5 3 9
27 3 1 1 5 3 9 4 2 4
28 5 3 9 4 2 4 3 1 1
29 4 3 9 3 1,5 2,5 3 1,5 2,5
30 2 1 1 5 3 9 3 2 4
31 5 3 9 2 1 1 3 2 4
32 5 3 9 3 2 4 2 1 1
33 4 2 4 5 3 9 3 1 1
34 2 1 1 5 3 9 3 2 4
35 3 1 1 5 3 9 4 2 4
Jumlah 128 66,5 148,3 137 78 192,2 120 65,5 143,9
Rerata 3,65 1,9 4,23 3,91 2,22 5,49 3,42 1,87 4,11
Hasil uji organoleptik (uji hedonik) rasa kerupuk:
Jumlah panelis (n) 35
Jumlah perlakuan (k) 3
Jumlah kuadrat total (A) : Ʃ di2
: (148,3+192,2+143,9) = 484,4
Jumlah kuadrat perlakuan (B): 1/n. Ʃp2
: 1/35 x (66,52+ 782+ 65,52)
: 422,75
A-B = 484,4 – 422,75
= 61,65
(𝑛 𝑥 𝑘) (𝑘+1)2
(𝑛−1) [𝐵− ]
Nilai Kritik (T) = 4
𝐴−𝐵
(35 𝑥 3) (3+1)2
(35−1) [422,75− ]
4
= 484,4 – 422,75

= 1,51
F tabel 5% terhadap uji hedonik kerenyahan kerupuk:
K1 = (k-1) K2 = (n-1) (k-11)
= 3-1 = (35-1) (3-1)
=2 = 68
F tabel 5% (K1, K2) = 3,13
Kesimpulan: Nilai T ≤ F tabel maka H0 diterima dan tidak perlu dilakukan
Uji lanjut.
Grafik 2. Skor Hedonik Rata-Rata Rasa Kerupuk

5
4,5
4 3,91
3,65
3,5 3,42
Skor Hedonik

3
2,5
2
1,5
1
0,5
0
1 2 3
Panelis 184 725 304 Jumlah rerata
1 4 5 3 12 4
2 3 5 4 12 4
3 5 3 3 11 3,666666667
4 4 4 3 11 3,666666667
5 5 3 2 10 3,333333333
6 3 5 4 12 4
7 4 4 5 13 4,333333333
8 4 4 5 13 4,333333333
9 4 4 2 10 3,333333333
10 4 4 2 10 3,333333333
11 4 4 4 12 4
12 2 3 3 8 2,666666667
13 4 4 5 13 4,333333333
14 4 3 5 12 4
15 4 5 3 12 4
16 4 5 3 12 4
17 3 3 4 10 3,333333333
18 5 3 3 11 3,666666667
19 3 5 4 12 4
20 4 4 3 11 3,666666667
21 3 4 4 11 3,666666667
22 4 3 2 9 3
23 2 1 3 6 2
24 3 5 4 12 4
25 3 3 4 10 3,333333333
26 3 4 5 12 4
27 3 5 4 12 4
28 5 4 3 12 4
29 4 3 3 10 3,333333333
30 2 5 3 10 3,333333333
31 5 2 3 10 3,333333333
32 5 3 2 10 3,333333333
33 4 5 3 12 4
34 2 5 3 10 3,333333333
35 3 5 4 12 4
128 137 120 385 128,3333333

2
385
1. Jumlah Koreksi (FK) = = 1411,6
35𝑥3

2. Jumlah Kuadrat Total (JKT) =


((42) + ( 52) + ( 32)+ . . . + ( 32) + ( 52) + ( 42)) - FK
= 95,4
3. Jumlah Kuadrat Panelis (JKP) = 24,73
(12)2+12)2+(11)2+ ...+ (12)2+ (10)2+(12)2
4. 3 – FK = 24,73
5. Jumlah Kuadrat Sampel (JKS) =
(128)2 + (137)2+ (120)2
35 (16384) + (18769)+ (14400)
- FK = 35 - 1411,6
= 4,2

Tabel 2. Hasil Analisis Keragaman Uji Penjenjangan

Sumber Derajat
F Tabel
Keragaman Bebas JK KT F Hitung
(SK) (DB) 5% 1%
Panelis 34 24,73 0,72 0,74 1,60 1,94
Sampel 2 4,2 2,1 2,16 3,13 4,93
Galat 68 66,47 0,97
Total 104 95,4

Kesimpulan: Nilai T ≤ F tabel maka H0 diterima dan tidak perlu dilakukan


Uji lanjut.

Rumus
Jkg = jkt- jks-jkp

You might also like