‫واتیکان‬

‫اساتد مربوطه سراکر اخنم دکتر‬

‫اسامعیلی‬
‫تهیه کننداگن ‪:‬‬
‫زینب شیرمحمدی‬
‫اعدله کاشورز جوبنه‬
‫نسترن وزیرپانه‬
‫ریاحنه ایری‬
 ‫واتیاکن کوچکترین کشور جاهن است!‬
‫واتیکان در قلب شهر تاریخی رم‪ ،‬کوچکترین دولت مستقل جهان به شمار‬
‫میرود و مقر رهبری کاتولیکهای جهان است‪ .‬اگرچه واتیکان کشور‬
‫کوچکی بهحساب میآید‪ ،‬دائم مملو از گردشگرانی است که برای تماشای‬
‫معروفترین آثار هنری و تاریخی ایتالیا راهی این مقصد میشوند‪.‬‬
‫● واتیکان با مساحتی حدود ‪ ۴۰‬هکتار‪ ،‬دولت‪-‬شهری است که به‬
‫اندازهی یک هشتم ِسنترال پارک نیویورک وسعت دارد‪ .‬واتیکان با حکومت‬
‫پادشاهی مطلقه اداره میشود و پاپ در راس آن قرار دارد‪ .‬واتیکان پول و‬
‫تمبرهای مخصوص خود را چاپ میکند و دارای پاسپورت‪ ،‬گواهینامه‪،‬‬
‫رسانه‪ ،‬پرچم و سرود ملی مختص به خود است‪ .‬در این کشور از مالیات‬
‫خبری نیست‪ .‬هزینهی ورودی موزه واتیکان‪ ،‬فروش تمبر و سوغات و‬
‫اعانههای مردمی درآمد واتیکان را تشکیل میدهند‪.‬‬
‫● واتیکان بخشی از رم است و آبوهوایی مدیترانهای‪ ،‬مالیم و معتدل‬
‫دارد‪ .‬آبوهوای رم در تابستان‪ ،‬گرم و خشک و در زمستان بارانی است‪.‬‬
‫ماههای سپتامبر و اکتبر (شهریور و مهر) بهترین زمان سفر به واتیکان‬
‫محسوب میشود‪ .‬هوای رم در این ماهها خنک است و بهندرت در آن باران‬
‫میبارد‪.‬‬
 ‫واتیکان دولتشهری مستقل در داخل شهر رم و در ساحل غرب‬
‫رودخانه تیبر ایتالیا است که توسط دولت «سریر مقدس» اداره میشود‬
‫و پاپ در راس آن قرار دارد‪ .‬کشور کوچک واتیکان مساحتی در‬
‫حدود ‪ ۴۴‬هکتار دارد‪ ،‬با پیمان التران از ایتالیا جدا شد‪ .‬منابع مالی این‬
‫ایالت کلیسایی‪-‬پادشاهی از طریق گردشگری تامین میشود‪.‬‬
‫دیوارهای قرونوسطایی و بخشی از دیوار مربوط به عهد رنسانس‬
‫واتیکان‪ ،‬بهجز در قسمت جنوب شرق میدان سن پیترو‪ ،‬مرزهای آن را‬
‫تشکیل میدهند‪ .‬واتیکان ‪ ۶‬در ورودی دارد که سه در آن بهترتیب در‬
‫کلیسای سنت پیتر‪ ،‬گالری واتیکان و موزهها باز میشود‪.‬‬
‫کاخ واتیکان که داخل دیوارهای شهر قرار دارد‪ ،‬محل اقامت پاپ به‬
‫شمار میرود و «سریر مقدس»‪ ،‬عنوانی است که پاپ برای اطالق به‬
‫دولت کلیسای کاتولیک برگزیده است‪ .‬واتیکان تا به امروز مانند یک‬
‫کشور مستقل عمل کرده و پاپ بهعنوان اسقف رم‪ ،‬قدرت خود را برای‬
‫رهبری تمام کاتولیکهای جهان به کار گرفته است‪.‬‬
‫واتیکان ایالتی است که با وجود استقالل‪ ،‬بخشی از ایتالیا محسوب میشود‪ .‬این کشور از ابتدا چنین‬
‫موقعیتی نداشت و برای دستیابی به جایگاه فعلی خود‪ ،‬تاریخ پرفراز و نشیبی را از سر گذرانده‬
‫است‪ .‬استقالل واتیکان در اثر مناقشات بسیار با دولت ایتالیا و در نتیجه توافق التران ایجاد شد‪.‬‬
‫بهدنبال این استقالل‪ ،‬کاتولیکهای روم به جایگاه و قدرت ویژهای دست پیدا کردند‪.‬‬
‫واتیکان ایالتی است که با وجود استقالل‪ ،‬بخشی از ایتالیا محسوب میشود‪ .‬این کشور از ابتدا چنین‬
‫موقعیتی نداشت و برای دستیابی به جایگاه فعلی خود‪ ،‬تاریخ پرفراز و نشیبی را از سر گذرانده‬
‫است‪ .‬استقالل واتیکان در اثر مناقشات بسیار با دولت ایتالیا و در نتیجه توافق التران ایجاد شد‪.‬‬
‫بهدنبال این استقالل‪ ،‬کاتولیکهای روم به جایگاه و قدرت ویژهای دست پیدا کردند‪.‬‬
‫در سال ‪ ۶۴‬میالدی‪ ،‬بخش زیادی از رم در آتش سوخت‪ .‬در آن دوره اعتقاد به مسیحیت جرم‬
‫محسوب میشد و امپراطور نرون‪ ،‬عده زیادی از مسیحیان شهر را بههمراه پطرس (از حواریون‬
‫مسیحی) به جرم اعتقاد به دین مسیح‪ ،‬پای تپه واتیکان اعدام کرد و همان جا به خاک سپرده شد‪.‬‬
‫بعد از فرمان میالن و اعالم رسمیت آیین مسیحیت‪ ،‬کنستانتین اول در سال ‪ ۳۱۳‬میالدی بازیلیکا را‬
‫بهعنوان بنای یادبود و گرامیداشت پطرس‪ ،‬روی مقبره او بنا کرد‪ .‬بعد از آن‪ ،‬بازیلیکا به مرکزی‬
‫معنوی و به یکی از نمادهای مسیحیت تبدیل شد‪ .‬وجود بازیلیکا‪ ،‬اسباب توسعه ساختوساز توسط‬
‫روحانیان مسیحی و ایجاد بازاری در واتیکان را فراهم کرد‪ .‬در اوایل رنسانس‪ ،‬بهدلیل نزدیکی‬
‫واتیکان به «منطقه تجاری بورگو»‪ ،‬این منطقه مدتی خانه پاپ و نجیبزادگان شد‪ .‬بورگو بهدلیل‬
‫نزدیکی به واتیکان‪ ،‬شهرت قابلتوجهی کسب کرد‪.‬‬
 ‫قبیله «سارازن» در سال ‪ ۸۴۶‬میالدی به بازیلیکای پطرس آسیب زدند‪ .‬در تاریخ نظرات مختلفی‬
‫درباره قبیله سارازن ارائه شده است‪ .‬برخی آنها را قبایلی مسلمان در شمال عربستان و برخی دیگر‬
‫آنها را ساکن فینیقیه دانستهاند‪ .‬بعد از این واقعه‪ ،‬پاپ لئون چهارم دستور ساخت دیواری محافظ را‬
‫برای بازیلیکا صادر کرد‪ .‬دیوار محافظ بازیلیکا در سال ‪ ۸۵۲‬میالدی تکمیل شد‪ .‬این منطقه تمام‬
‫قلمرو واتیکان و منطقه بورگو را پوشش میداد‪ .‬بعد از آن‪ ،‬دیوارها بهطور پیدرپی تا دوره‬
‫حکمرانی پاپ اوربان هشتم در دهه ‪ ۱۶۴۰‬میالدی توسعه و گسترش یافتند‪.‬‬
‫اسقفها ابتدا در کاخی به نام التران زندگی میکردند؛ در اوایل قرن ششم که پاپ سیماکوس اسقف‬
‫شد‪ ،‬برای خود خانهای در مجاورت بازیلیکا ساخت‪ .‬این اقامتگاه در قرنهای ‪ ۱۲‬و اوایل قرن ‪۱۳‬‬
‫به دست پاپ اوژن سوم و پاپ اینوسنت سوم گسترش یافت و در سال ‪ ۱۲۷۷‬میالدی به ساختمان‬
‫قلعه سنت آنجلو متصل شد‪ .‬وقتی در سال ‪ ۱۳۰۹‬میالدی‪ ،‬پاپ اعظم به آوینیون فرانسه منتقل شد‪،‬‬
‫توسعه واتیکان توقف یافت و ساختمانهای زیبای آن خالی از سکنه ماندند و تخریب شدند‪.‬‬
‫در سال ‪ ۱۳۷۷‬میالدی‪ ،‬کلیسای کاتولیک به رم بازگشت و روحانیان دوباره شهر را دیوارکشی‬
‫کردند تا آن را به وضعیت مناسب بازگردانند‪ .‬در سال ‪ ۱۴۵۰‬میالدی‪ ،‬پاپ نیکالس پنجم دستور‬
‫بنای کاخ آپوستولیک را داد که بعدها خانه همیشگی وارثان او شد‪ .‬در همین دوره بود که بنای‬
‫کتابخانه واتیکان احداث شد و کتابهای نیکالس پنجم بنیان آن را شکل داد‪ .‬در دهه ‪ ۱۴۷۰‬میالدی‪،‬‬
‫کلیسای سیستین به بناهای واتیکان اضافه شد‪.‬‬
 ‫واتیکان در سال ‪ ۱۵۰۳‬میالدی با روی کار آمدن پاپ ژولیوس دوم تغییر اساسی کرد‪.‬‬
‫او باسیلیکای قدیم (کلیسای قدیم سن پیترو با نام باسیلیکا نیز خوانده میشد) را خراب و‬
‫در سال ‪ ۱۵۰۶‬میالدی ساخت کلیسای جدید سن پیترو را آغاز کرد‪ .‬پاپ در سال‬
‫‪ ۱۵۰۸‬میالدی مسئولیت نقاشی سقف کلیسای سیستین را به عهده میکالنژ گذاشت و او‬
‫به بهترین نحو سقف کلیسا را نقاشی کرد‪ .‬ژولیوس در سال ‪ ۱۵۱۳‬میالدی از دنیا رفت‬
‫و با مرگ او‪ ،‬ساخت کلیسای جدید سن پیترو برای سالهای زیادی متوقف شد تا اینکه‬
‫در زمان پاپ پل پنجم در سال ‪ ۱۶۱۵‬میالدی تکمیل شد‪.‬‬

‫موزههای واتیکان را پاپ ژولیوس دوم در سال ‪ ۱۵۰۶‬میالدی بنا کرد‪ .‬پاپ کلمنت‬
‫چهارم در سال ‪ ۱۷۷۳‬اولین گالری ژولیوس را به نمایش عموم مردم گذاشت‪ .‬این گالری‬
‫توسط پاپ پیوس ششم گسترش یافت و پاپهای بعدی نیز در طی سالهای متمادی‪،‬‬
‫مجموعههای او را وسعت دادند‪.‬‬

‫تا سال ‪ ،۱۸۷۰‬زمانی که کشور ایتالیا متحد شد‪ ،‬مجموعهای از ایالتهای مستقل در‬
‫مرکز ایتالیا توسط پاپها اداره میشدند‪ .‬دولت جدید سکوالر همهی سرزمینهای پاپ را‬
‫به جز بخش کوچکی که همان واتیکان امروزی است‪ ،‬تصاحب کرد‪ .‬این آغاز یک جنگ‬
‫سرد بین دولت ایتالیا و کلیسا بود‪ .‬پاپها دولت ایتالیا را به رسمیت نمیشناختند و‬
‫واتیکان خارج از کنترل دولت ایتالیا قرار گرفت‪ .‬پاپ پیوس نهم خود را زندانی واتیکان‬
‫نامید‪ .‬به مدت ‪ ۶۰‬سال پاپها از خروج از واتیکان و به رسمیت شناختن دولت ایتالیا‬
‫خودداری کردند‪ .‬زمانی که قوای نظامی ایتالیا در میدان سن پیتر حاضر میشدند‪ ،‬پاپها‬
‫برای انجام مراسم دعا حضور پیدا نکرده و حتی روی بالکن هم ظاهر نمیشدند‪.‬‬
 ‫تا سال ‪ ۱۸۷۰‬میالدی به پاپها مناطقی اختصاص داده بودند که به ایاالت پاپی معروف بودند؛ اما در‬
‫سال ‪ ۱۸۷۰‬میالدی حکومت ایتالیا ادعا کرد که همه اراضی بیرون دیوار شهر متعلق به او است‪ .‬ادعای‬
‫حکومت ایتالیا‪ ،‬سبب رویارویی دولت و کلیسا شد‪ .‬این رویارویی ‪ ۶۰‬سال به طول انجامید و سپس در‬
‫سال ‪ ،۱۹۲۹‬موسولینی‪ ،‬نخستوزیر وقت ایتالیا‪ ،‬با استقالل واتیکان موافقت کرد و با امضای «پیمان‬
‫التران» با کلیسا به توافق رسید‪ .‬با امضای این توافق‪ ،‬شهر واتیکان بهعنوان کشوری مستقل رسمیت‬
‫یافت و غرامتی بیش از ‪ ۹۰‬میلیون دالر برای از دست رفتن ایالت پاپی‪ ،‬توسط دولت ایتالیا به کلیسا‬
‫پرداخت شد‪.‬موسولینی؛ رئیس دولت ایتالیا‪ ،‬از طرف شاه ویکتور امانوئل سوم این معاهده را امضا‬
‫کرد‪.‬در سال ‪ ۱۹۸۴‬میالدی پیمان جدیدی با عنوان «کنکوردا» بین دولت ایتالیا و پاپ منعقد و جایگزین‬
‫پیمان التران شد‪ .‬در این پیمان که بعد از جنگ جهانی دوم و بهعلت تغییر جغرافیای سرزمین ایتالیا و‬
‫قلمرو پاپ شکل گرفت‪ ،‬استقالل کلیسای کاتولیک در واتیکان مانند قبل به رسمیت شناخته شد‪ .‬کنکوردا به‬
‫پیمانهای بین پاپ و روسای کشورهای مختلف گفته میشود که در راستای حفظ منافع کلیسا در آن کشور‬
‫است‪.‬‬
‫حتی پس از ساخت کلیسای سن پیتر ابتدایی‪ ،‬پاپها در قصر التران در رم زندگی میکردند‪ .‬آنها حتی در‬
‫سال ‪ ،۱۳۰۹‬زمانی که دستگاه پاپ به آوینیون فرانسه منتقل شد‪ ،‬شهر را بهطور کامل ترک کردند‪ .‬هفت‬
‫پاپ که همگی فرانسوی بودند‪ ،‬از آوینیون حکومت میکردند‪ .‬قلمرو پاپ تا سال ‪ ۱۳۷۷‬به روم‬
‫بازنگشت‪ .‬در این زمان کاخ التران در آتش سوخت و واتیکان به عنوان محل اقامت و حکومت پاپ‬
‫انتخاب شد‪ .‬واتیکان به تغییرات زیادی نیاز داشت زیرا به چنان وضعیت بدی رسیده بود که گرگها در‬
‫میان قبرستانهایس به دنبال اجساد میگشتند و گاوها آزادانه در کلیسا میچرخیدند‪.‬‬
‫ایوانی که پاپ در آن میایستد‪ ،‬ایوان نیایش نام دارد‪ .‬دعای اول پاپ که‬ ‫واتیکان تنها کشور دنیا است که زندان دائمی‬
‫با عنوان (« )‪Urbi et Orbi‬به شهر و به جهان» مشهور است و‬ ‫ندارد‪ .‬در این کشور تنها سه سلول برای‬
‫میلیونها نفر در دنیا به آن گوش میدهند‪ ،‬در این ایوان قرائت میشود‪.‬‬ ‫بازداشت موقتی افراد و بازجویی آنها‬
‫تدارک دیدهاند‪.‬‬

‫واتیکان‪ ،‬تنها کشور دنیا است که کل آن‬

‫بهعنوان یکی از آثار ثبت شده در فهرست‬
‫میراث جهانی یونسکو شناخته میشود‪.‬‬
‫پاپ‪ ،‬حاکم کشور واتیکان است و کنترل‬
‫امور اجرایی‪ ،‬قضایی و مقننه را در اختیار‬
‫دارد‪ .‬در قاره اروپا‪ ،‬پاپ تنها کسی است که‬
‫قدرت مطلق حکومتی دارد‪.‬‬
 ‫واتیکان ارتش مخصوص به خود را دارد‪ .‬این ارتش به نام گارد سوئیسی اسقف ‪Swiss Episcopal Guards‬معروف است‪ .‬ارتش واتیکان که‬
‫کوچکترین ارتش دنیا محسوب میشود‪ ،‬با ‪ ۱۳۵‬نفر نیروی نظامی سوئیسی‪ ،‬وظیفه حافظت از پاپ را به عهده دارد‪ .‬این ارتش یونیفورمی عجیب‬
‫دارد که در دنیا مشهور است‪.‬‬
‫گارد سوئیسی به عنوان نیروهای محافظ استخدام شدند‪.‬‬

‫گارد سوئیسی که با لباسهای رنگارنگ رنسانسی شناخته میشوند‪ ،‬از سال ‪ ۱۵۰۶‬برای محافظت پاپ استخدام شدند‪ .‬در آن زمان پاپ ژولیوس دوم‬
‫اروپایی آن سالها‪ ،‬نیروهای سوئیسی را برای محافظت از خود استخدام کرد‪ .‬وظیفهی گارد سوئیسی در واتیکان حفظ‬
‫ِ‬ ‫مانند خیلی از دربارهای‬
‫شخص پاپ است‪ .‬اگرچه کوچکترین ارتش دنیا خیلی تشریفاتی به نظر میرسد اما نیروهای آن بسیار ماهر و آموزشدیده هستند‪ .‬این ارتش‬
‫ِ‬ ‫امنیت‬
‫تماما از شهروندان سوئیسی تشکیل شده است‪.‬‬
 ‫در طول تاریخ‪ ،‬کشیشها و پاپ همیشه مرد‬
‫بودهاند‪ .‬قوانین کاتولیک هرگز اجازه پاپ‬
‫شدن یک زن را نمیدهد؛ اما «پاپ جوئان»‬
‫خانمی بود که هویت زنانه خود را پنهان و با‬
‫نام مردانه «جان» خود را معرفی کرد‪.‬‬
‫وقتی هویت زنانه او در اثر زایمان لو رفت‪،‬‬
‫به مرگ محکوم شد‪ .‬تصویر او در باالی‬
‫مقبره سنتپیتر در کلیسای سن پیتروی‬
‫واتیکان قابلمشاهده است‪.‬‬
‫پاپها اجازه ازدواج ندارند و فرزندداری‬
‫برای آنها ممنوع است؛ اما برخی از پاپها‬
‫صاحب فرزند شدهاند‪ .‬پاپ بورجیا یکی از‬
‫کسانی بود که در مقام کاردینالی (یک مقام‬
‫پایینتر از پاپ) صاحب چند فرزند شد‪.‬‬
 ‫مهمترین ورزش ملی واتیکان‪ ،‬فوتبال است‪ .‬کارکنان و کارمندان واتیکان‪ ،‬یک تیم فوتبال اختصاصی دارند‪ .‬آنها ورزش‬
‫فوتبال را با عالقه دنبال میکنند و به هر کسی اجازه نمیدهند که عضو باشگاه آنها بشود‪.‬‬
‫شاید گمان کنید در یک ایالت مقدس و مذهبی‪ ،‬جرم و جنایت زیادی وجود ندارد؛ اما جالب است بدانید طبق اسناد‪ ،‬واتیکان‬
‫با توجه به وسعت خود‪ ،‬باالترین تعداد جرم در جهان را دارد‪ .‬این آمار بهدلیل رفت و آمد زیاد گردشگران است و بیشترین‬
‫جرائم این کشور به جیببری مربوط میشود‪ .‬جیببری جزو جرائمی است که در اکثر مقاصد گردشگری شلوغ رخ‬
‫میدهد‪.‬‬
‫با اینکه زبان ایتالیایی‪ ،‬زبان رسمی ایتالیا و ایالت واتیکان است‪ ،‬دولت سریر مقدس‪ ،‬زبان التین را که زبان کتاب مقدس‬
‫محسوب میشود‪ ،‬بهعنوان زبان رسمی خود برگزیده است و در مرکز واتیکان تنها دستگاه خودپرداز جهان وجود دارد که‬
‫منوی آن به زبان التین است‪.‬‬
‫در واتیکان هیچ بیمارستان یا زایشگاهی وجود ندارد؛ ازاینرو‪ ،‬کسی از بدو تولد شهروند واتیکان محسوب نمیشود‪.‬‬
‫شهروندی این کشور فقط به افرادی اعطا میشود که به قصد ارائه خدمت‪ ،‬با واتیکان وارد قرارداد کاری میشوند؛ حق‬
‫شهروندی به همسر‪ ،‬والدین و سایر بستگان این افراد داده میشود و بهمحض پایان قرارداد‪ ،‬شهروندی نیز لغو میشود‬
‫فرهنگ مردم واتیکان مذهبی و مطابق قوانین کلیسای کاتولیک است‪ .‬واتیکان بهعنوان کشوری مستقل پرچم خاص خود را‬
‫دارد‪ .‬زبان اصلی واتیکان در اسناد رسمی آن‪ ،‬ایتالیایی است؛ اما مردمی نیز در این کشور زندگی میکنند که ملیت‬
‫ایتالیایی‪ ،‬آرژانتینی و سوئیسی و فرانسوی دارند و به دیگر زبانهای اروپایی صحبت میکنند‪.‬‬
‫مذهب مردم واتیکان‪ ،‬مسیحی کاتولیک است و شهروندان ساکن آن مستقیما برای کلیسا کار میکنند؛ تعدادی از مشاغل آن‬
‫عبارتاند از کاردینال‪ ،‬نگهبان‪ ،‬راهبه و کشیشها‪.‬‬
 ‫بیش از ‪ ۲۴۰۰‬نفر در کلیساها و موزههای شهر واتیکان مشغول به کار هستند که هر روز به آن رفتوآمد میکنند‪.‬‬
‫کشیشها و گاردهای سوئیسی که وظیفه دفاع از شهر واتیکان را به عهده دارند‪ ،‬تنها افرادی هستند که اجازه اقامت در‬
‫شهر واتیکان را دارند‪ .‬برخی از شهروندان واتیکان‪ ،‬داخل آن زندگی نمیکنند؛ زیرا آنها مقامات دیپلماتیک هستند و تمام‬
‫وقت خود را در کشورهای دیگر میگذرانند‪.‬‬

‫واتیکان شهری مذهبی است و قوانین خاص خود را دارد‪ .‬برهنگی در این کشور امری ناپسند به شمار میرود‪ .‬مردم‬
‫واتیکان لباسهای آستیندار میپوشند‪ .‬پوشیدن لباسهای بدننما و بدون آستین در این کشور ممنوع است و کسانی که این‬
‫نوع لباس را بپوشند‪ ،‬جریمه نقدی میشوند‪ .‬گردشگران نیز در بازدید از اماکن دیدنی مانند کلیسای سن پیترو و موزهها‬
‫ملزم به رعایت این نوع پوشش هستند‪.‬‬
‫ارزش انسان و روابط خانوادگی در فرهنگ واتیکان‪ ،‬دارای حرمت زیادی است و خانواده جایگاه خاصی در این فرهنگ‬
‫دارد‪ .‬وجود ایمان در زندگی خانوادگی چیزی است که واتیکان بر آن تاکید میکند‪ .‬فرهنگ واتیکان تا حدود زیادی متاثر از‬
‫فرهنگ ایتالیا است‪ .‬مردم واتیکان مانند مردم ایتالیا‪ ،‬از وقتگذرانی با خانواده لذت میبرند‪ .‬سبک زندگی در واتیکان‬
‫ارتباط مستقیم با میزان درآمد افراد دارد‪.‬‬
‫مکانهای دیدنی‬
‫واتیکان‬
‫کلیاسی سن پیترو ‪Basilica di San Pietro‬‬

‫کلیسای سن پیترو که با نام «سن پیر» نیز معروف است‪،‬‬

‫بزرگترین کلیسای واتیکان و یکی از بزرگترین‬
‫کلیساهای جهان محسوب میشود‪ .‬اولین بنای این کلیسا‬
‫برای یادبود سن پیتر‪ ،‬یکی از ‪ ۱۲‬حواری مسیح‪ ،‬در‬
‫قرن چهارم روی مقبره سن پیتر بنا شد و در قرن‬
‫شانزدهم میالدی آن را بازسازی کردند‪ .‬کلیسای سن‬
‫پیترو کلیسای جامع واتیکان محسوب نمیشود و پاپ در‬
‫آن اقامت ندارد‪.‬‬
‫میدان سن پیترو ‪Piazza San Pietro‬‬

‫کالیگوال امپراطور روم در باغهای مادرش در پایین تپهی واتیکان‪،‬‬

‫میدانی بنا کرد که در آن ارابهرانان به تمرین میپرداختند و گفته‬
‫میشود؛ نرون نیز در همین جا مسیحیان زیادی را به شهادت رساند‪.‬‬
‫کالیگوال به منظور مشخص کردن مرکز این آمفیتئاتر‪ ،‬فرمان داد تا‬
‫نیروهایش اُبلیسکی را که از هلیوپولیس مصر آورده بودند‪ ،‬به این مکان‬
‫بیاورند‪ .‬این ابلیسک از یک تکه گرانیت قرمز رنگ به وزن بیش از‬
‫‪ ۳۵۰‬تن ساخته شده است و قدمتی بیش از ‪ ۳۰۰۰‬سال دارد‪ .‬در سال‬
‫‪ ،۱۵۸۶‬این هرم به مکان فعلیاش در میدان سن پیتر منتقل شد‪.‬‬
‫میدان سن پیترو روبهروی کلیسای سن پیترو قرار دارد‪ .‬این میدان‬
‫باشکوه توسط جان رولنتسو برنینی طراحی شد‪ .‬فوارههای دو طرف‬
‫میدان و ستونهای دورتادور آن با مجسمههایی زیبا بر فراز هریک‪،‬‬
‫عظمت و زیبایی میدان را دوچندان کرده است‪ .‬یک ابلیسک نیز در‬
‫وسط میدان قرار دارد که بهعنوان ساعت آفتابی عمل میکند‬
‫کلیسای سیستین ‪Cappella Sistina‬‬

‫کلیسای سیستین در دهه ‪ ۱۴۷۰‬میالدی توسط سیکتوس چهارم بنا‬

‫شد‪ .‬این کلیسا خاصترین جای دیدنی واتیکان است‪ .‬فضای کلیسا‬
‫وسعت زیادی دارد و کاخ آن اقامتگاه رسمی پاپ است‪ .‬مراسم‬
‫انتخاب پاپ جدید در کاخ کلیسای سیستین برگزار میشود‪ .‬کلیسا‬
‫معماری فوقالعاده زیبا و تزییناتی بینظیر دارد‪ .‬دیوارنگارههای‬
‫زیبای این کلیسا به دست بوچیلی و پروجینو نقاشی شدهاند‪ .‬با‬
‫ورود به کلیسا‪ ،‬سقف شگفتانگیزی را مقابل چشمان خود خواهید‬
‫دید که پر از نقاشیهای مسحورکننده و جذاب مذهبی است‪.‬نقاشی‬
‫معروف آفرینش‪ ،‬اثر میکلآنژ در میانه سقف این کلیسا قرار دارد‪.‬‬
‫مسیرهای تو در تو و کمنظیر این کلیسا‪ ،‬همواره مورد توجه‬
‫تاریخنویسان هستند‪.‬‬
‫کاخ رسمی پاپ در کلیسای سیستین قرار دارد‪.‬‬
‫کاتباخنه اسقفی واتیاکن ‪Vatican Apostolic Library‬‬

‫کتابخانه واتیکان از کتابخانههای قدیمی جهان محسوب‬

‫میشود‪ .‬این کتابخانه بیشتر از ‪ ۴۲‬کیلومتر قفسهبندی دارد‪،‬‬
‫میز و صندلیهای آن بهشکل حرفهای ساخته شدهاند و کف آن‬
‫نیز از طراحی خاصی برخوردار است‪ .‬قوسهای سقف بنا و‬
‫دیوارهای این کتابخانه با نقاشیهایی زیبا و منحصربهفرد‬
‫مزین شده است‪.‬‬
‫سابقه کتابخانه واتیکان به قرن پانزدهم میالدی و دوره پاپ‬
‫نیکالس پنجم باز میگردد‪ .‬کتابهای تاریخی و‬
‫دستنوشتههای نایابی در این کتابخانه است‪ ۸۰,۰۰۰ .‬نسخه‬
‫خطی‪ ،‬نقاشی‪ ،‬نامه و کتاب متنوع در کتابخانه واتیکان‬
‫نگهداری میشود‪ .‬این کتابخانه در زمینه موضوعاتی چون‬
‫الهیات‪ ،‬تاریخ‪ ،‬فلسفه و حقوق‪ ،‬غنای بسیاری دارد‪ .‬کتابخانه‬
‫واتیکان در سالهای اخیر مورد حمایت تیمهای سرمایهگذار‬
‫در سراسر دنیا قرار گرفت و به غنای آن افزوده شد‪.‬‬
 ‫ارامنه ازجمل ٔه اقلیتهای قومی و دینی ایران‪ ،‬بهواسط ٔه اهمیت نقش و جایگاه اقتصادی و اجتماعی شان در عصر صفوی‬
‫مورد توجه بوده اند‪ .‬تاکنون کتابها و مقاالت بسیاری از سوی نویس ندگان ارمنی و دیگر نویسندگان ایرانی و خارجی‪،‬‬
‫دربارۀ ارامنهٔ جلفای اصفهان نگاشته شده است؛ اما باید توجه داشت که اکثر این آثار به مناسبات ارامنهٔ جلفا با حاکمیت‬
‫صفوی و مسلمانان ایران توجه داشته اند و یا به اهمیت فعالیتهای تجاری ارامنه پرداختهاند؛ ازاینرو ‪ ،‬کمتر به ارامنهٔ جلفا‬
‫به عنوان‪ ،‬یکی از گروه های اجتماعی تاثیرگذار در ایران و مناسبات غیرسیاسی به ویژه مناسبات اقتصادی انان نگریسته‬
‫اند‬
‫نگاه مثبت حاکمان صفوی به ارامنه به زمان شاه اسماعیل باز می گردد‬
‫اما ارامنه جلفای اصفهان از سوی شاه عباس اول به ایران کوچانده شدند‬
‫و می توان گفت که پس از این دوره نفوذ و حضور مسیحیان در حکومت صفوی پررنگ تر شد ‪ .‬از این رو شاه عباس‬
‫اول به مقررات مرسوم که مبتنی بر تعصبات سختگیرانه مذهبی بودند پشت پا زد و با ارامنه مناسبانی برقرار کرد ‪ .‬شاه‬
‫عباس همچنین در جهت تساهل و تسامح با ارامنه و گرجیان ‪ ،‬برخی از روحانیان عالی قدر آن دوران همچون شیخ بهایی‬
‫را با خود همراه کرد تا بدان وسیله محیطی دوستانه برای مسیحیان ارمنی از موارد به ایران فراهم آورد ‪.‬‬
‫" اقدام شاه عباس در کوچاندن اجباری گروه زیادی از ارامنه جلفا در نزدیکی رود ارس و اسکان آسان در « حلفای جدیده‬
‫در حومه اصفهان را شاید بتوان به نوعی یک اقدام جنگی تصور کرد و در راستای سیاست زمین های سوخته پنداشت ‪،‬‬
‫مشابه این کار را سالمی دیگر نیز انجام داده بودند ‪ .‬برای مثال سلجوقیان اقوام مسیحی را به کوچ گروهی وادار می کردند‬
‫و آنان را به سرزمین هایی می بردند که چندان توسعه یافته نبود آنان از این اقوام برای آبادانی و توسعه این سرزمین ها‬
‫استفاده می کردند ؛ اما ارامنه جاها که غالبا تاجر پیشه بودند ‪ ،‬به واسطه خدمات اقتصادی خویش ‪ ،‬از جایگاه ویژه ای نزد‬
‫شاه عباس و دیگر شاهان صفوی بر خوردار بودند ‪ .‬چنانچه بیشتر و دالواله نیز در گزارش های خود آورده است که‬
‫رابطه ارامنه حلفا با شاه عباس همانند ارتباط مردم ژن ( جنوا ) * با پادشاه اسپانیاست ؛ کسانی که امورات شان بدون شاه‬
‫نمی گذرد و شاه نیز از نبود آنان زبان می بیند همزمان با سیاست های مذهبی شاه عباس در قبال اقلیت های دینی در این‬
‫دوره ما شاهد ورود مبلغان کر ملی به ایرانیم کرملیان در واقع نمایندگان پاپ و دربار واتیکان بودند که بنا به فرمان پاپ‬
‫کلمنت هشتم به ایران اعزام شدند ‪ .‬آنان بیشتر در جهت باری مسیحیان ساکن در ایران به دربار شاه آمدند و در ایران‬
‫استقرار یافتند ‪ ،‬نه برای امور حکومتی و سیاسی ‪ ،‬بنابراین ‪ ،‬شاه و مردم ایران آنان را محبوب تر از دیگر مبلمان پنداشته‬
‫و به آنان اعتماد بیشتری داشتند ‪ .‬البته نباید از نظر دور داشت که از جمله اهداف پاپ از اعزام بدران کار ملیت به ایران ‪،‬‬
‫تبلیغ مذهب کاتولیک در میان مسیحیان شرقی غیرکاتولیک مانند ارامنه و آشوریان و حتی در میان مسلمانان شیعی ایران و‬
‫نیز جلوگیری از مسلمان شدن مسیحیان ایران به ویژه ارامنه بوده است ‪ .‬از این رو ‪ ،‬باید بر این نکته اذعان داشت که‬
‫کرملیان همواره در صدد تغییر مذهب ارامنه و تشویق آنان‬
‫در جهت گرایش به مذهب کاتولیک بودند و برای این منظور راه کارهایی پیشنهاد می کردند ‪ .‬از طرفی مبلغان کار ملیت‬
‫نیز کمی پس از کوچ ارامنه توسط شاه عباس ( ‪ ۱۴۰۴‬م ) ‪ ۱۰۱۳‬ق ) یعنی در سال ‪ ۱۰۱۴/۰۱۶۰۸‬ق به اصفهان آمدند و‬
‫این خود نشانگر دورخیز پاپ در جهت همراه ساختن ارامنه با مسیحیان کاتولیک بود و در تایید آن می توان گفت که پاپ‬
‫در جهت تحقق این هدف در سال ‪ ۱۰۱۹/۰۱۶۱۰‬ق نامه ای به ارامنه اصفهان نگاشت و آنان را نسبت به پیوستن به کار‬
‫ملیت ها ترغیب و تشویق کرد " پاپ با این راه کار می توانست کلیسای ارامنه گریگوری را به کلیسای کاتولیک مبدل‬
‫ساخته و میان ارامنه ایران و کلیسای کاتولیک رم اتحاد برقرار کند تا خلیفه ارامنه ایران را نیز او برگزیند و همه فرامین‬
‫او در خارج از سرزمین های تحت نفوذ مذهبی اش جاری گردد ‪.‬‬
 ‫راه کارهای پدران کارملیت برای نشر مذهب کاتولیک در میان ارامنه اصفهان کر ملیان پس از اعزام به ایران و استقرار‬
‫در پایتخت صفوی ‪ ،‬برای همراه کردن ارامنه با خود تداری اندیشیدند و درباره چگونگی امر تبلیغ در میان آنان راه‬
‫کارهایی را به مجمع مقدس تبشیر ایمان در رم متذکر شدند و از آن جمله ‪ ،‬این که برای تبلیغ در میان ارامنه به ‪ ۳۳‬مبلغ‬
‫نیاز است ‪ ۲۱ :‬مبلغ برای ماندن در صومعه و اجرای آداب و مناسک دین مسیح ‪ ،‬زبان آموزی و ترجمه کتب مقدسی و‬
‫‪ ۱۲‬مبلغ دیگر برای زندگی در میان ارامنه و موعظه کردن آنان تا بدین وسیله ‪ ،‬آنها را به راه و رسم مذهب کاتولیک و‬
‫عقاید اصولی مسیحیت رهنمون سازند ‪ ۴ .‬دیگر راه کار مبلغان کار ملیت برای گرایش ارامنه به مذهب کاتولیک ‪ ،‬ازدواج‬
‫دختران مسیحی کاتولیک با نجیب زادگان ارمنی بود ؛ زیرا بدین وسیله شمار بیشتری از ارامنه به مذهب‬

‫کاتولیک روی می آوردند ‪ .‬گفتنی است که شاهان صفوی و به خصوص شاه عباس اول ‪ ،‬با موضوع وحدت میان کلیسای‬
‫کاتولیک رم و کلیسای ارامنه گریگوری مخالف بودند ‪ .‬از این رو ‪ ،‬زمانی که دول اروپایی و پاپ در خفا به خلیفه ارامنه‬
‫ایران پیغام دادند که از جانشین پاپ در ایران اطاعت کند ‪ ،‬شاه عباس اول مخالفت خود را با این موضوع نشان داد و در‬
‫جهت آشکار ساختن خشم و ناخرسندی خود نسبت به عملکرد آنان فرمود که تمامی ارامنه و مسیحیانی که از شاه وام‬
‫دریافت کرده اند دیون خود را بی درنگ به خزانه شاهی بپردازند و در غیر این صورت ‪ ،‬بنا به مقررات ‪ ،‬خود و‬
‫فرزندان شان اگر مسلمان نشوند ‪ ،‬اعالم و برده شاه خواهند شد ‪ .‬در این میان پدران کار ملیت و دیگر مبلغان کاتولیک‬
‫برای متمایل ساختن آرامنه به سوی خویش ‪ ،‬مبالغی را تهیه کرده و آن را در میان آنان تقسیم کردند که سهم پرداختی کار‬
‫ملیت ها از این مبلغ ‪ ،‬چهارصد سکه طال بود ؛ اما این مبالغ از سوی شاه عباسی پذیرفته نشد و به آنان بازگردانده شده از‬
‫این رو ‪ ،‬پدران کار ملیت در اجرای این طرح شکست خورده و نتوانستند جلوی مسلمان شدن ارامنه را بگیرند ‪ .‬با وجود‬
‫این ‪ ،‬پس از مدتی آن دسته از ارامنه ای که مسلمان شده بودند ‪ ،‬دوباره مسیحی شدند ‪ .‬پدران کار ملیت همچنین در سال‬
‫‪ ۱۶۲۱‬م ‪ ۱۰۳۰ /‬ق ‪ ،‬هنگامی که شاه عباس علی فرمانی مسلمان شدن ارامنه ساکن در دیه های بختیاری را خواستار شده‬
‫بود ‪ ،‬در این قضیه مداخله کردند و با همکاری یکی از صاحب منشیان ارامنه جلفا به نام خواجه وردی توانستند از مسلمان‬
‫شدن تعداد زیادی از ارامنه ساکن در آن دیه ها جلوگیری کنند ‪* .‬‬
 ‫تاریخ کلیسای کاتولیک ‪ ،‬به روشنی نشان داده که هر چه دیوار بلند الهیاتی هویت کاتولیکی ‪ ،‬بیشتر در معرض ویرانی‬
‫قرار گرفته است ‪ ،‬کلیسای کاتولیک با وضع قوانین سختتر ‪ ،‬عنان را محکم تر کشیده است تا هـم چنـان مرزهای خود را‬
‫حفظ کند ‪ .‬بر همین اساس ‪ ،‬شورای ترنت در سال ‪ ، ۱۵۶۳‬به دنبال کنترل کلیسا بر فرایند ازدواج اعالمیه ( ) ‪Tanetsi‬‬
‫را وضع کرد که بر طبق آن ‪ ،‬اعتبار ازدواج در صورت حضور یک کشیش و دو شاهد در مراسم ازدواج ‪ ،‬حاصل می‬
‫شود تا انتقال فیض صورت گیرد ‪ .‬این اعالمیه ‪ ،‬در همه جا اجرایی نشد تا اینکه در سال ‪ ، ۱۹۰۷‬اعالمیه ( ‪Ne Terete‬‬
‫) قوانین سخت تری را وضع کرد که شرایط اعتبار ازدواج را به تفصیل بیان می کرد ‪ .‬بر طبق این اعالمیه ‪ ،‬که در‬
‫قوانین کلیسایی آمده است ‪ ،‬ازدواج م از دیدگاه کاتولیک ازدواجی است که زوجین منعی بـرای ازدواج نداشته باشند ؛ ‪۲‬‬
‫زوجین آزادانه رضایت خود را اعالم کنند ‪ .‬ازدواج آنها مادام العمر ‪ ،‬وفادارانه و با رضایت بر فرزندآوری باشد و‬
‫رضایت آنها به شکل رسمی و قانونی ‪ ،‬یعنی در حضور دو شاهد و مرجع رسمی کلیسایی اعالم شود ‪،‬شکل رسمی و‬
‫قانونی ازدواج ‪ ،‬در قوانین کلیسای کاتولیک فهرست شده است ‪ .‬هر چند استثنائاتی نیز بـرای ایـن قوانین ‪ ،‬در شرایط‬
‫خاص قائل می شدند ‪ .‬به نظر کلیسای کاتولیک ‪ ،‬تخطی از برخی از قوانین کلیسا ممکن است ازدواج را غیرقانونی کند ‪،‬‬
‫اما نامعتبر نمی کند ‪ .‬در حالی که برخی شرایط ‪ ،‬از دیدگاه کاتولیک ذاتی ازدواج هستند و نبودن این شرایط ‪ ،‬خود به خود‬
‫ازدواج را نامعتیر می کند ؛ گویا اصال ازدواجی صورت نگرفته است ‪ .‬بـر طـبـق قـانون کلیسایی ‪ ،‬پیوند ازدواج بین زن‬
‫و مرد پس از مقاربت ‪ ،‬از آنجا که یک آیین فیض محسوب می شود ‪ ،‬دیگر هرگز قابـل فسخ نخواهد بود و در چنین‬
‫ازدواجی ‪ ،‬طالق جایز نیست‪ .‬بنابراین ‪ ،‬وقتی برای کلیسا محـرز شود که ازدواج نامعتبر بوده است ‪ ،‬آنها باطل بودن‬
‫ازدواج را اعالم می کنند ؛ گویی اصال ازدواجی وجود نداشته است و این با طالق ‪ ،‬که از دیدگاه کاتولیک ممنوع است ‪،‬‬
‫متفاوت است ؛ چرا که بعد فراطبیعی و فیض بخشی ازدواج ‪ ،‬که حاکی از پیوند و اتحاد مسیح با کلیسا است ‪ ،‬فسخ ناپذیر‬
‫است طالق را غیرممکن می کند ‪ .‬کلیسای کاتولیک ‪ ،‬با تلفیق این تفسیر الهیاتی و با تفسیری که از گفته عیسی در کتاب‬
‫مقدس ‪ ،‬در باب ممنوعیت طالق و ازدواج مجدد و مترتب شدن حکم زنا بر آن داشت‪ ،‬قانون کلیسایی ‪ ۹۱۵‬را تدوین کرد‬
‫که چالشی جدید پدید آورد‬
 ‫‪ .‬بر طبق قانون کلیسایی ‪ ، ۹۱۵‬افرادی که علنا و سرسختانه بر گناه کبیره خود پافشاری می کنند ‪ ،‬اجـازه شرکت در آیین‬
‫عشای ربانی را ندارند ‪ ،‬بنابراین ‪ ،‬افرادی که طالق مدنی گرفته و سپس مجدداً ازدواج کرده اند ‪ ،‬مرتکب زنا که گناهی‬
‫کبیره است ‪ ،‬شده اند ‪ ،‬باقی ماندن در این ازدواج ‪ ،‬به معنای پافشاری بر گناه کبیره است ‪ .‬پس چنین افرادی حق شرکت‬
‫در آیین عشای ربانی را ندارند ‪ .‬کلیسا صرفا ً در مواردی خاص ‪ ،‬اجازه متارکه به زوجین مـی دهـد بـدون اینکه طالق یا‬
‫فسخ ازدواج صورت گیرد ؛ چرا که گسسته شدن پیوند زن و مرد ‪ ،‬به معنای از بین رفتن اتحـاد ناگسستی مسیح و‬
‫کلیساست‪ ،‬اما در صورتی که یکی از زوجین مرتکب زنا شود ‪ ،‬یا یکی از آنها همسر یا فرزندان خود را در معرض خطر‬
‫روحی یا جسمی قرار دهد و یا آنکه به گونه ای دیگر زندگی مشترک را دچار سختی نماید ‪ ،‬کلیسا صرفا ً اجازه متارکه به‬
‫آنها می دهد و آنها را تشویق می کند که پس از رفع مانع ‪ ،‬به زندگی مشترک خود بازگردند‬
‫‪ .‬به این ترتیب ‪ ،‬یا رسمیت یافتن الهیات فیض بخشی ‪ ،‬و معنای فراطبیعی ‪ ،‬پیوند ازدواج در کلیسای کاتولیک ‪ ،‬اعتبار‬

‫ازدواج صرفا ً با رضایت زوجین حاصل نمی شود ‪ .‬این پیوند به عنوان آیینی فیض بخش ‪ ،‬که نوعی اتحـاد بـا مسیح و‬
‫کلیسا محسوب می شود ‪ ،‬قوانین کلیسایی خاص خود را به دنبال داشت ‪ .‬از جمله اینکه ازدواج به عنوان یک مراسم آیینی‬
‫‪ ،‬باید در کلیسا و در حضور کشیش باشد و از همه مهمتر ‪ ،‬بعد فسخ ناپذیری آن است که به خودی خود ‪ ،‬طالق را‬
‫غیرممکن می سازد و با ازدواج مجدد ‪ ،‬آن فرد از شرکت در آیین عشای ربانی محروم خواهد ماند ‪.‬‬
 ‫سپاس از‬
‫توجه شما‬ CREDITS: This presentation template was created
by Slidesgo, and includes icons by Flaticon, and
infographics & images by Freepik

Please, keep this slide for the attribution