Professional Documents
Culture Documents
BELEDYES
TFAYE DARES
BAKANLII
YANGIN NLEM UBE
MDRL
KAI YOLLARI ESASLARI
YEN BNALAR
LKELER, GREVLER, YETKLER,
SORUMLULUKLAR VE YASAKLAR
MADDE 5-
MADDE 6 (4)-
Binalarn yangn alglama ve sndrme projeleri, tesisat projelerinden ayr olarak hazrlanr.
Bir kat alan 2000 mden fazla olan katlarn tahliye projeleri mimari projelerden ayr olarak
hazrlanr. Tahliye projeleri dier yaplarda mimari projelerde gsterilir.
Projeler; ilgili belediye itfaiye birimlerinin uygun gr alndktan sonra, ruhsat vermeye yetkili
merciler tarafndan onaylanarak uygulanr.
tfaiye birimlerince, projelerde deiiklik veya ilve gerekli grlmesi halinde, istenilen deiiklik veya
ilvenin bu Ynetmeliin hangi maddesine istinaden gerekli grldnn belirtilmesi mecburidir.
Yorumlanmas gereken, aklk gerektiren veya belirsiz olan konularda Bayndrlk ve skn
Bakanlnn gr alndktan sonra ilem ve uygulama yaplr.
YANGIN TAHLYE PROJES
MADDE 6 (4)
Bir kat alan 2000 mden fazla olan katlarn tahliye projeleri mimari
projelerden ayr olarak hazrlanr. Tahliye projeleri dier yaplarda mimari
projelerde gsterilir.
MADDE 4 ()
Yangn tahliye projesi: Mimari projenin kat planlar zerinde;
ka yollar,
yangn merdivenleri,
acil durum asansrleri,
yangn dolaplar,
itfaiye su verme ve alma azlar,
yangn pompalarnn
yerlerinin renkli olarak iaretlendii projedir.
IKI KAPASTES VE KAI UZAKLII
Tasarm aamasnda kullanc yk katsaylarnn belirlenmesinde Ek-5/A
tablosu dikkate alnmaldr.
Oda, koridor ve benzeri blmlere ayrlm bir katta, direkt (ku uuu) ka
uzakl Ek-5/Bde izin verilen en ok ka uzaklnn 2/3n amamas gerekir.
Bir katta ki kullanc yk 50 kiiyi ayor ise ka yolu genilii 100 cm den
daha dar olamaz.
Koridor ve holler bir ka yolu olarak kullanlyor ise genilikler 110 cm den
daha dar olamaz.
Yksek binalarda ise bu koridor ve holler 120 cm den, hastanelerde 200 cm
den daha dar olamaz.
Koridorlarda ba kurtarma seviyesi 210 cm den az olamaz. 200 cm yi aan
merdivenler 100 cm den az 160 cm den byk olmayan paralara ayrlr.
ki k gereken meknlarda, her bir kn toplam kullanc yknn en az
yarsn karlayacak genilikte olmas gerekir.
Tek kanatl bir k kapsnn temiz genilii 80 cmden az ve 120 cmden ok
olamaz.
Bir yapda veya katlarnda bulunan her kullanc iin, dier kullanclarn
kullanmnda olan odalardan veya meknlardan gemek zorunda
kalnmakszn, bir ka veya klara dorudan eriim salanmas gerekir.
KAI YOLU SAYISI VE GENL
MADDE 33-
(1) Toplam k genilii, 32 nci maddeye gre hesaplanan bir kattaki kullanm alanlarndaki
toplam kullanc saysnn birim genilikten geen kii saysna blm ile elde edilen deerin
0.5 m ile arplmas ile bulunan deerden az olamaz. Hibir k veya ka merdiveni veyahut
dier ka yollar, hesaplanan bu deerlerden ve 80 cmden daha dar genilikte ve toplam
kullanc says 50 kiiden fazla olan katlarda bir ka yolunun genilii 100 cm'den az
olmayacak ekilde k says bulunur. Ka yolu, bu zellii dnda, yapnn meknlarna
hizmet veren koridor ve hol olarak kullanlyor ise, 110 cmden az genilikte olamaz.
(2) Yksek binalarda ka yollarnn ve merdivenlerin genilii 120 cmden az olamaz.
(3) Genilii 200 cmyi aan merdivenler, korkuluklar ile 100 cmden az olmayan ve 160 cmden
fazla olmayan paralara ayrlr. Ka yolu koridoru ykseklii 210 cmden az olamaz.
(4) ki k gereken meknlarda, her bir kn toplam kullanc yknn en az yarsn
karlayacak genilikte olmas gerekir.
(5) Genilikler, temiz genilik olarak llr. Ka merdivenlerinde ve k kapsnda temiz
genilik aada belirtilen ekilde llr:
a) Ka merdivenlerinde temiz genilik hesaplanrken, kpetenin yapt kntnn 80 mmsi
temiz genilie dhil edilir.
b) k kapsnda; tek kanatl kapda temiz genilik, kap kasas veya lamba knts ile 90
derece alm kanat yzeyi arasndaki ldr. Tek kanatl bir k kapsnn temiz genilii 80
cmden az ve 120 cmden ok olamaz. ki kanatl kapda temiz genilik, her iki kanat 90 derece
ak durumdayken kanat yzeyleri arasndaki ldr.
(6) Btn klarn ve eriim yollarnn aada belirtilen artlara uygun olmas gerekir:
a) klarn ve eriim yollarnn aka grlebilir olmas veya konumlarnn simgeler ile
vurgulanmas ve her an kullanlabilmesi iin engellerden arndrlm hlde bulundurulmas
gerekir.
b) Bir yapda veya katlarnda bulunan her kullanc iin, dier kullanclarn kullanmnda olan
odalardan veya meknlardan gemek zorunda kalnmakszn, bir ka veya klara
dorudan eriim salanmas gerekir.
YANGIN GVENLK HOL
Yangn gvenlik holleri; ka merdivenlerine dumann geiinin
engellenmesi, sndrme ve kurtarma elemanlarnca kullanlmas ve
gerektiinde engellilerin, yarallarn bekletilmesi iin dzenlenmi
hacimlerdir.
a) Bir binada veya bina katnda, ka yolu olarak hizmet veren korunumlu
koridorlarn veya korunumlu hollerin yangna dayanm srelerinin Ek-3/B
ve Ek-3/Cde belirtilen srelere uygun olmas mecburidir.
MADDE 37-
(1) Yapnn ortak merdivenlerinin yangn ve dier acil hllerde kullanlabilecek zellikte
olanlar, ka merdiveni olarak kabul edilir.
Bina ykseklii 15.50 mden veya bir kattaki kullanc says 100 kiiden
fazla olan binalarda dengelenmi ka merdivenlerine izin verilmez.
(3) Bina ykseklii 21.50 mden fazla olan binalarda, bina dnda ak
merdivenlere izin verilmez.
DARESEL MERDVEN
Bir kat inilerek veya klarak dorudan bina dna ulalan ve eimi %
10dan fazla olmayan ara rampalar, ka rampas olarak kabul edilir.
KAI RAMPALARI
MADDE 44-
MADDE 89-
Merdiven, bodrum katlar dhil 4 kattan ok kata hizmet veriyor ise, konutlar
iin zel durumlar hari olmak zere, bodrum katlarda merdivene giri iin
yangn gvenlik hol dzenlenir.
BODRUM KAI MERDVENLER
MADDE 46-
(1) Bir yapnn bodrum katna hizmet veren herhangi bir ka merdiveninin,
ka merdivenlerinde uyulmas gereken btn artlara uygun olmas gerekir.
(2) Normal kat merdiveninin devam ederek bodrum kata hizmet vermesi
hlinde, aada belirtilen esaslara uyulur:
b) Herhangi bir acil durumda st katlar terk eden kullanclarn bodrum kata
inmelerini nlemek iin, merdivenin zemin dzeyindeki sahanlnn bodrum
merdiveninden kap veya benzeri bir fiziki engel ile ayrlmas veya grlebilir
uygun ynlendirme yaplmas gerekir .
KAI YOLU KAPILARI
MADDE 47-
Ka yolu kaplarnn en az temiz genilii 80 cmden ve ykseklii 200 cmden
az olamaz.
Ka yolu kaplarnda eik olmamas gerekir.
Dnel kaplar ile turnikeler, k kaps olarak kullanlamaz.
Kullanc yk 50 kiiyi aan meknlardaki k kaplarnn ka ynne
doru almas arttr.
Ka yolu kaplarnn el ile almas ve kilitli tutulmamas gerekir.
Ka merdiveni ve yangn gvenlik hol kaplarnn; duman szdrmaz ve 4
kattan daha az kata hizmet veriyor ise en az 60 dakika, bodrum katlara ve
4 kattan daha fazla kata hizmet veriyor ise en az 90 dakika yangna kar
dayankl olmas arttr.
Kaplarn, kendiliinden kapatan dzenekler ile donatlmas ve itfaiyeci ve
grevlilerin dardan ieriye girmelerine olanak salanmaldr.
Tek kanatl bir k kapsnn temiz genilii 80 cmden az ve 120 cmden ok
olamaz.
Kullanc yk 100 kiiyi geen bina merdivenlerinin k kaps zemin
seviyesinde dorudan darya kap kolu kullanlmadan almaldr.
KAI YOLU KAPILARI
MADDE 47-
(1) Ka yolu kaplarnn en az temiz genilii 80 cmden ve ykseklii 200
cmden az olamaz. Ka yolu kaplarnda eik olmamas gerekir. Dnel
kaplar ile turnikeler, k kaps olarak kullanlamaz.
(2) Ka yolu kaplar kanatlarnn, kullanclarn hareketini engellememesi
gerekir. Kullanc yk 50 kiiyi aan meknlardaki k kaplarnn ka
ynne doru almas arttr. Ka yolu kaplarnn el ile almas ve kilitli
tutulmamas gerekir.
(3) Ka merdiveni ve yangn gvenlik hol kaplarnn; duman szdrmaz ve
4 kattan daha az kata hizmet veriyor ise en az 60 dakika, bodrum katlara ve
4 kattan daha fazla kata hizmet veriyor ise en az 90 dakika yangna kar
dayankl olmas arttr. Kaplarn, kendiliinden kapatan dzenekler ile
donatlmas ve itfaiyecilerin veya grevlilerin gerektiinde dardan ieriye
girmelerine imkn salayacak ekilde olmas gerekir.
(4) Ka kapsnda, tek kanatl kapda temiz genilik, kap kasas veya lamba
knts ile 90 derece alm kanat yzeyi arasndaki ldr. Tek kanatl bir
k kapsnn temiz genilii 80 cmden az ve 120 cmden ok olamaz. ki
kanatl kapda temiz genilik, her iki kanat 90 derece ak durumda iken,
kanat yzeyleri arasndaki ldr.
(5) Merdivenden tabii zemin seviyesinde gvenlikli bir alana alan btn
ka yolu kaplar ile bir kattaki kii saysnn 100 gemesi hlinde, ka
merdiveni, ka koridoru ve yangn gvenlik hol kaplar, ka ynnde
kap kolu kullanlmadan alabilecek ekilde dzenlenir.
(6) Kaplarn en ok 110 N kuvvetle alabilecek ekilde tasarlanmas gerekir.
KONUTLAR - 1
MADDE 48-
Bodrum katlar dhil 4 kat gemeyen konutlar ile tek evler, ikiz evler ve sra evler
gibi konutlarda, tek bir kullanma hizmet veren binalarda veya byle bir binann
ayrlm bir blmnde kalar, ka mesafesi aranmakszn normal
merdivenlerle salanabilir.
Bu merdivenlerde baka herhangi bir zellik aranmaz.
Birinci fkra dnda kalan konutlarn, iindeki herhangi bir noktadan konut k
kapsna kadar olan uzakln 20 myi, yamurlama sistemi olan konutlarda 30
myi gememesi gerekir.
kiden ok ara kat bulunmayan apartman dairelerinde tek kap bulunmas
hlinde, bu kap st katta dzenlenemez.
stteki katn deme alan, bu kat iin ayr bir k salanmadka 70 m2yi
aamaz. Aar ise st katn ayr k salanr.
Konut birimlerinden btn klarn, ka merdivenlerine veya gvenli bir ak
alana dorudan eriim imkn salayacak ekilde olmas gerekir.
Ka uzakl, apartman dairelerinin kapsndan balanarak llr.
Bir apartman dairesi iin ayn kat dzeyinde iki kap gerektiinde;
- Yalnzca tek dorultuda ka veya tek bir ka merdiveni salanyor ise
ka uzakl en uzaktaki kapdan balanarak llr
- ki ayr dorultuda ka imkn salanabiliyor ise ka uzakl her bir
kapdan balanarak llr.
KONUTLAR - 2
MADDE 48-
MADDE 48-
Konut yaplarnn farkl amala kullanlan bodrum katlarnda, konut ile ortak
kullanlan ka merdivenlerinin nne yangn gvenlik hol dzenlenmesi
gerekir.
(1) Bodrum katlar dhil 4 kat gemeyen konutlar ile tek evler, ikiz evler ve sra
evler gibi konutlarda, tek bir kullanma hizmet veren binalarda veya byle bir
binann ayrlm bir blmnde kalar, ka mesafesi aranmakszn normal
merdivenlerle salanabilir. Bu merdivenlerde baka herhangi bir zellik
aranmaz.
(2) Birinci fkrada belirtilenler dndaki konutlarda, konut iindeki herhangi bir
noktadan konut k kapsna kadar olan uzakln 20 myi, yamurlama sistemi
olan konutlarda 30 myi gememesi gerekir. kiden ok ara kat bulunmayan
apartman dairelerinde tek kap bulunmas hlinde, bu kap st katta
dzenlenemez. stteki katn deme alan, bu kat iin ayr bir k
salanmadka 70 m2yi aamaz.
(6) Konut yaplarnn farkl amala kullanlan bodrum katlarnda, konut ile
ortak kullanlan ka merdivenlerinin nne yangn gvenlik hol
dzenlenmesi gerekir.
MADDE 49-
a) Kullanc yk 15 kiiyi aan herhangi bir hasta yatak odas veya sit oda
iin birbirinden uzakta konulandrlm 2 kap bulunmas gerekir.
) Yatak odas koridoruna alan dier odalarn veya koridorun bir parasn
oluturup kalar tehlikeye sokabilecek dier meknlar iin, yatak odalaryla
ayn dzeyde bir kompartman zelliinin salanmas arttr.
FABRKA,
MALATHANE,MAAZA,DKKAN,DEPO,BRO
BNALARI VE AYAKTA TEDAV MERKEZ BNALARI
MADDE 52-
MADDE 54-
(2) Kazan dairesi, binann dier ksmlarndan, yangna en az 120 dakika dayankl
blmelerle ayrlm olarak merkezi bir yerde ve btn hlinde bulunur. Bina
dilatasyonu, kazan dairesinden geemez.
(3) Kazan dairelerinde duman bacalarna ilave olarak temiz ve kirli hava bacalar
yaptrlmas arttr.
(5) Isl kapasiteleri 50 kW-350 kW arasnda olan kazan dairelerinde en az bir kap,
deme alan 100 m2nin zerindeki veya sl kapasitesi 350 kWn zerindeki kazan
dairelerinde en az 2 k kaps olur. k kaplarnn olabildii kadar biribirinin ters
ynnde yerletirilmesi, yangna en az 90 dakika dayankl, duman szdrmaz ve
kendiliinden kapanabilecek zellikte olmas gerekir.
SIINAKLAR
MADDE 59-
(1) lgili mevzuatna uygun olarak 100 m2den byk olan snaklarda,
Altnc Ksmn kinci Blmne uygun duman tahliye sistemi kurulmas ve
nc Ksmn kinci Blmnde belirtilen esaslara uygun ve en az 2 kn
salanmas mecburidir. Bu Ynetmelie gre alglama, uyar ve sndrme
sistemlerinin yaplmas mecburi olan binalarn snaklarnda, belirtilen bu
sistemlerin kurulmas arttr.
OTOPARKLAR
MADDE 60-
(2) Toplam alan 2000 m2yi aan kapal otoparklar iin mekanik duman tahliye
sistemi yaplmas arttr. Duman tahliye sisteminin binann dier blmlerine
hizmet veren sistemlerden bamsz olmas ve saatte en az 10 hava deiimi
salamas gerekir.
(3) Aralarn asansr ile alnd kapal otoparklarda doal veya mekanik
havalandrma sistemi yaplmas arttr.
(4) LPG veya sktrlm doalgaz (CNG) yakt sistemli aralar kapal
otoparklara giremez ve alnmaz.
ASANSRLERN ZELLKLER
MADDE 62-
(1) Asansr sistemleri, 31/1/2007 tarihli ve 26420 sayl Resmi Gazetede yaymlanan Asansr
Ynetmeliine (95/16/AT) ve 18/11/2008 tarihli ve 27058 sayl Resmi Gazetede yaymlanan
Asansr Bakm ve letme Ynetmeliine uygun olarak imal ve tesis edilir.
(2) Asansr kuyusu ve makina dairesi, yangna en az 60 dakika dayankl ve yanc olmayan
malzemeden yaplr.
(3) Ayn kuyu iinde 3den fazla asansr kabini dzenlenemez. 4 asansr kabini dzenlendii
takdirde, ikierli gruplar hlinde aralar yangna 60 dakika dayankl bir malzeme ile ayrlr.
(4) Asansr kuyusunda en az 0.1 m2 olmak zere kuyu alannn 0.025 kat kadar bir
havalandrma ve dumandan arndrma bacas bulundurulur veya kuyular basnlandrlr.
Ayn anda bodrum katlara da hizmet veren asansrlere, bodrum katlarda korunmu bir
koridordan veya bir yangn gvenlik holnden ulalmas gerekir. Asansrlerin kaplar,
koridor, hol ve benzeri alanlar dnda dorudan kullanm alanlarna alamaz.
(5) Yksek binalarda ve topluma ak yaplarda kullanlan asansrlerin aada belirtilen
esaslara uygun olmas gerekir:
a) Asansrlerin, yangn uyars aldklarnda kaplarn amadan dorultular ne olursa olsun
otomatik olarak acil k katna dnecek ve kaplar ak bekleyecek zellikte olmas gerekir.
Ancak, asansrlerin gerektiinde yetkililer tarafndan kullanlabilecek elektrikli sisteme
sahip olmas da gerekir.
b) Asansrlerin, yangn uyars alndnda, kat ve koridor arlarn kabul etmemesi
gerekir.
c) Birinci ve ikinci derece deprem blgelerinde bulunan yksek binalarda, deprem
sensrnden uyar alarak asansrlerin deprem srasnda durabilecei en yakn kata gidip,
kaplarn ap, hareket etmeyecek tertibat ve programa sahip olmas gerekir.
(6) Asansr kaps, yangn merdiven yuvasna alamaz.
(7) Asansr kaplarnn yangna kar en az 30 dakika dayankl ve duman szdrmaz olmas,
yap ykseklii 51.50 mden yksek binalarda yangna kar en az 60 dakika dayankl ve
duman szdrmaz olmas gerekir.
ACL DURUM ASANSR
MADDE 63-
(1) Acil durum asansr; bir yap iinde yangna mdahale ekiplerinin ve bunlarn
kullandklar ekipmann st ve alt katlara makul bir emniyet tedbiri dhilinde hzl bir
ekilde tanmasn salamak, gerekli kurtarma ilemlerini yapmak ve ayn zamanda
engelli insanlar tahliye edilebilmek zere tesis edilir. Asansr, ayn zamanda normal
artlarda binada bulunanlar tarafndan da kullanlabilir. Ancak, bir yangn veya acil
durumda, asansrn kontrol acil durum ekiplerine geer.
(2) Yap ykseklii 51.50 m'den daha fazla olan yaplarda, en az 1 asansrn acil
hllerde kullanlmak zere acil durum asansr olarak dzenlenmesi arttr.
(3) Acil durum asansrleri nnde, ayn zamanda ka merdivenine de gei salayacak
ekilde, her katta 6 m2den az, 10 m2den ok ve herhangi bir boyutu 2 mden az
olmayacak yangn gvenlik hol oluturulur.
(4) Acil durum asansrnn kabin alannn en az 1.8 m, hznn zemin kattan en st kata
1 dakikada eriecek hzda olmas ve enerji kesilmesi hlinde, otomatik olarak devreye
girecek zellikte ve 60 dakika alr durumda kalmasn salayacak bir acil durum
jeneratrne bal bulunmas gerekir.
(6) Acil durum asansrnn makina dairesi ayr olur ve asansr kuyusu basnlandrlr.
YANGIN DOLAPLARI TESSATI :