Toezicht van DNB op gedrag en cultuur

Inleiding
 Gedrag en cultuur
 Consumentvertrouwen in bestuurders
 Initiatieven herstel vertrouwen
 DNB, AFM en RvC als toezichthouders
 Hoofdvraag:
 Hoe wil DNB juist gedrag en een juiste cultuur
bewerkstelligen en daar toezicht op houden bij
financiële instellingen?
Aanleiding voor toezicht op gedrag en cultuur

 Huizenmarktcrisis in USA (2007) => wereld

 Situatie in Nederland:
 Vertrouwensverlies banken onderling/consument
 Nationalisatie Fortis en ABN Amro

 Kapitaalinjecties met voorwaarden m.b.t.

bestuurdersbeloningen
 Ongenoegen van de samenleving
 Rolfinanciële instellingen op de crisis
 Belastinggeld
Rol DNB als toezichthouder
 Economische noodzaak:
 Welvaartstheorie
 Marktfalen voorkomen
 De agency theorie
 DNB Rapport Visie DNB 2014-2018:
 Cijfers vertellen niet het hele verhaal
 Vooruitkijken = toekomstige problemen nu voorkomen/oplossen d.m.v.
gedrag en cultuur
 Juridische grondslag:
 Wettelijke basis toezicht door DNB
 Prudentiële toezichttaak (Wft, PW, Wvb)
 Wettelijke basis voor gedrag en cultuur
 Integere en beheerste bedrijfsvoering (art. 3:10 en 3:17 Wft)
Aspecten die gedrag en cultuur
beïnvloeden
 Rapport Commissie de Wit:
 Gedragsbeïnvloeding d.m.v. incentives => Bonuscultuur
=> roekeloos gedrag => crisis
 Code Banken 2010:
 Zelfregulerende code
 Bankierseed in 2013 om gedrag en cultuur te
beïnvloeden; toetsing door AFM e/o DNB
 Tijdelijke Commissie Onderzoek Financieel Stelsel:
 Tone at the top
Wat verstaat DNB onder gedrag en cultuur?

 IJsberg metafoor
Invulling van juist gedrag en een juiste
cultuur door DNB
 Geen precieze definitie voor een juiste cultuur
 Kijken aan de hand van 7 elementen
 Belangenafweging/evenwichtig handelen
 Consistent handelen

 Bespreekbaarheid

 Voorbeeldgedrag

 Uitvoerbaarheid

 Transparantie

 Handhaving
Toezicht DNB met de vijf pillaren
 7 elementen en visie op gedrag en cultuur komen
samen in de 5 pillaren.
 Leiderschap

 Besluitvorming

 Communicatie Leiderschap
 Groepsdynamiek Groepsdynamiek &
 Mindset
mindset
Besluitvorming Communicatie
Toezichtmethodieken
 Instrumenten om toezicht te houden:
 Deskresearch

 Self-assessments

 Survey

 Interviews

 Observaties tijdens vergaderingen

 Observaties gedurende verblijf

 (PLAATJE)
Handhavingsinstrumenten
 Handhavingsinstrumenten
 Bestuurlijke boete
 Dwangsom
 Bindende aanwijzing
 Wijzigen, intrekken of beperken van een vergunning of
registratie
 Gelimiteerd handhavingsmogelijkheid
 "Daarbij moet echter worden bedacht dat vooraf niet altijd valt
vast te stellen of een handeling al dan niet indruist tegen hetgeen in
het maatschappelijk verkeer betaamt. Bovendien is de
maatschappelijke norm continu aan verandering onderhevig. De
reikwijdte is daarom beperkt tot onmiskenbare schendingen van de
maatschappelijke norm die het vertrouwen in de
afwikkelonderneming of in de financiële markten ernstig schaden. "
Conclusie
 Toezicht op gedrag en cultuur is sinds de crisis een belangrijk
focuspunt
 Economische noodzaak en (beperkte) juridische grondslag voor juist
gedrag en een juiste cultuur
 Zeven elementen met vijf pijlers door DNB ontwikkeld m.b.t. hun
definitie van juist gedrag en een juiste cultuur
 Toezichtmethodieken DNB die leiden tot een rapport
 Terugkoppeling bevindingen DNB d.m.v. rapport aan financiële
instelling t.b.v. bewerkstellingen juist gedrag en een juiste cultuur
 Cultuuromslag is een lang proces, waarin bewustwording,
actiebereidheid en inzet van DNB en de financiële instellingen een
rol speelt