Polymer Synthesis

การ
สังเคราะห ์
พอลิเมอร
ประเภทของการสั ์ ์พอลิ
งเคราะห
เมอร ์
 ปฏิก ิรย
ิ าแบบขัน้ (Step Polymerization)
หรืออีกชือ่ คือ ปฏิก ิรย ิ าแบบ
ควบแน่ น (Condensation Polymerization)
 ปฏิก ิรย ้
ิ าแบบขัน (Step
Polymerization)

 ่ นจากมอนอเมอร ์ทีมี
เริมต้ ่ หมู ่
ฟั งก ์ช ันต่างกัน เช่น –OH กับ -COOH
 มอนอเมอร ์จะหายไปอย่างรวดเร็ว
โดยเกิดปฏิก ิรย ้ ๆ
ิ าเป็ นขัน
 หนึ่ งหน่ วยซาของพอลิ
้ เมอร ์มี
จานวนอะตอมน้อยกว่าจานวน
ปฏิก ิรย
ิ าแบบลู กโซ่ (Chain
Polymerization)

 ่ นจากมอนอเมอร ์ทีมี
เริมต้ ่ พน
ั ธะคู ่
 ปฏิก ิรย ่
ิ าสังเคราะห ์ต้องใช้ตวั ริเริม
ปฏิก ิรย ่ วยแตก
ิ า (Initiator) เพือช่
พันธะคู ข ่ องมอนอเมอร ์
 หนึ่ งหน่ วยซาของพอลิ
้ เมอร ์มี
จานวนอะตอมเท่ากับจานวน
อะตอมโดยรวมของมอนอเมอร ์
X
 ความสัมพันธ ์ระหว่าง
น้ าหนักโมเลกุลของพอลิ
เมอร ์
และเวลาในการสังเคราะห ์

Step Polymerization Chain Polymerization

 ปฏิก ิรย
ิ าการ
สังเคราะห ์พอลิเมอร ์
แบบขัน ้
(Step Polymerization)
 ตัวอย่างหมู ่
ฟั งก ์ช ันใน
สารอินทรีย ์ O
R -OH R -C-Cl
– Alcohol - Acid chloride

R -NH2 R -N=C=O
– Amine - Isocyanate

OH
O
R -C-OH
– Carboxylic acid - Phenol
 ประเภทของ
สารอินทรีย ์ทีมี ่ หมู ่
สารอินทรีย ์ ฟั งก ์ช ัน
ตัวอย่างโครงสร ้าง
หนึ่ งโมเลกุล ทางเคมี
O
R NH2 R OH R C OH

มีหมู ่ฟังก ์ช ัน - หมู ่ฟังก ์ช ันทั ้

งสองเป็ นช
หนึ่ งหมู ่
O O
H2N R NH2
HO C R C OH

- หมู ฟ
่ ั งก ์ช ันทั ้
O งสองต่างช
HO R NH
มีหมู ่ฟังก ์ช ัน
2 R NH2
HO C

สองหมู ่
OH
H2N R NH2
HO R OH
NH2
OH
 การสังเคราะห ์พอลิ
เมอร ์จากสารเคมีทมี ี่
หมู ่ฟังก ์ช ัน
• พอลิเมอร ์ไม่สามารถสังเคราะห ์จาก
่ นทีOมี
สารเริมต้ ่ หมู ฟ
่ ั งก ์ชO ันเพียงหมู ่
เดียวในหนึ ่
R OH + HO
งโมเลกุ
C R1
ล 1 R C OR + H O
2
f = 1 f = 1 Polymer

CH3OC(CH2)4CH3 + HOH
 การสังเคราะห ์พอลิเมอร ์
จากสารเคมีทมี ี่ หมู ่
ฟั งก
• พอลิเมอร ์ช ัน (งต่
์สามารถสั อ) ์จาก
เคราะห
่ นทีมี
สารเริมต้ ่ หมู ่ฟังก ์ช ันต่างชนิ ด
กันnA-B
มากกว่าหรื อเท่or
ากับสองหมู ่ใน
หนึ่ งโมเลกุล
[AB] n ABABAB

่ นชนิ ดเดียว
1) สารเริมต้

เช่น HO(CH2)4COOH
nA-A + nB-B มีหมู ่ฟ
[AABB]n orั งก ์ช ัน “A” คือ
AABBAABB
“ OH”
และมีหมู ฟ
่ ั งช ัน“B” คือ “
COOH”
กลไกการสังเคราะห ์พอ
ลิเมอร ์ในปฏิก ิรย
ิ าแบบ
้
ขัน
monomer + monomer dimer
dimer + monomer trimer
dimer + dimer tetramer

POLYMER

 จากกลไกการสังเคราะห ์
ข้างต้น จะเห็นว่า น้ าหนัก
ตัวอย่างพันธะเคมีจาก
ปฏิก ิรย
ิ าสังเคราะห ์แบบ
ขัน้
 พันธะเอสเทอร ์ (ester
linkage)
ตัวอย่างพอลิเมอร ์จาก
ปฏิก ิรย
ิ าสังเคราะห ์
แบบขั น้
 พอลิเอสเทอร ์
O O
nHO R1 OH + nHO C R2 C OH

O O
nHO R1 O C R2 C OH + nH2O
(by product)

O O
H [O R1 O C R2 C ]n OH

Polyester
ตัวอย่างพอลิเอส
่ าคัญ
เทอร ์ทีส
ตัวอย่างพันธะเคมีจาก
ปฏิก ิรย
ิ าสังเคราะห ์แบบ
ขัน้
 พันธะเอไมด ์ (amide
linkage)
O O
H2N R1 NH2 + HO C R2 C OH

O O
H2N R1 N C R2 C OH + HOH
H
ตัวอย่างพอลิเมอร ์จาก
ปฏิก ิรย
ิ าสังเคราะห ์แบบ
ขัน้
พอลิเอไมด ์

O O
nH2N R1 NH2 + nHO C R2 C OH

O O
H [NH R1 NH C R2 C ]n OH + by product
Polyamide
 ตัวอย่างพอลิเอ
่
ไมด ์ทีสาคัญ
 Polyhexamethyleneadipamide ่
หรือชือทางการค้ า
คือ nylon 6,6 มี R1 = - (CH2)6- และ R2 = -
(CH2)4- O O
n H 2N (CH2)6 +nHO
NH2 C (CH2)4 C

O O
H N (CH2)6 N +C by
(CH2)4
n
C H OH H product
 ตัวอย่างพอลิเอ
่
ไมด ์ทีสาคัญ
 Aramids หรือ aromatic polyamide มี R1 และ R2
เป็ นหมู ่เบนซีน
 Aramids ทีส ่ าคัญ มีชอทางการค้
ื่ า คือ “Kevlar”
และ “Nomex”1

Kevlar
่ าแหน่ งที่ 1 และ
มด ์ต่อกับหมู เ่ บนซีนทีต 4
 ตัวอย่างพอลิเอไมด ์ที ่
สาคัญ

Nomex
่ าแหน่ งที่
มด ์ต่อกับหมู เ่ บนซีนทีต 1 และ 3
Kevlar ผสม Nomex-เป็ นองค ์ประกอบสาคัญสาหร ับผ
 ปฏิก ิรย
ิ าการ
สังเคราะห ์พอลิเมอร ์
แบบลู กโซ่
(Chain Polymerization)
 พอลิเมอไรเซช ัน
แบบลู ก โซ่
พอลิเมอไรเซช ันแบบลู กโซ่ (chain polymerization)

[หรือเรียกว่า“พอลิเมอไรเซช ันแบบเติม
(Addition polymerization)]
โดยหลัก ๆ แล้วจะใช้สาหร ับสังเคราะห ์
พอลิเมอร ์จากมอนอเมอร ์ ประเภท “ไว
นิ ลมอนอเมอรCH 2= monomers)”
์ (vinyl CH
Y
 ไวนิ ลมอนอเมอร ์และพอลิ
เมอร
CH2= ์ที ่
CHได้
Y
Y

H ( CH2- CH2)n

CH3 ( CH2- CH)n

CH3
Cl ( CH2- CH)n
Cl
 กลไกการ
เกิดปฏิก ิรย
ิ า
“ใช้ตว ่
ั ริเริมปฏิ
ก ิรยิ า (initiator)
ในการเริ ่ นปฏิก ิรยิ าเสมอ”
มต้
ปฏิก ิรย
ิ าแบ่งออกเป็ น 3
้
ขันตอน:

้ เริมปฏิ
1. ขันริ ่ ก ิรย
ิ า
(Initiation)

้
 ้
ขันริเริม ่
1. ตัวริเริปฏิ
่
มปฏิก
ก ิริร
ย ย
ิ า วให้หมู่
ิ าแตกตั
ว่องไวต่อปฏิก ิรย
ิ า
RO 2RO
peroxi
OR alkoxy
de radicals
2. หมู ่วอ
่ งไวต่อปฏิก ิรย
ิ าเปิ ดพันธะคู ่
ของมอนอเมอร ์ออก
H H H H
RO + RO C
H
C = C H C H H
 ้
ขันแผ่ ขยายสายโซ่
H H H H
RO C +
C H H C H= C H
H H H H
RO C C
C HCH H H
(n-1)CH2=
CH2
H H H H
RO C C
C HCH nH H
 ้ นสุ
ขันสิ ้ ดปฏิก ิรย
ิ า
้ นสุ
ขันสิ ้ ดปฏิก ิรย
ิ าอาจเกิดโดย:
1. เกิดปฏิก ิ
H H H H
รยิ าการรวมตั
H H H H
ว (combinatio
RO C C + C C C
C HCH nH H CH H HORH n

H H H H H H H H
RO C C C C C
C HCH nH H CH H HORH n
 ้ นสุ
ขันสิ ้ ดปฏิก ิรย
ิ า (ต่อ)

2.เกิดปฏิก ิรย
ิ าดิส
พรอพพอช ันเนช ันH
(disproportionation H H H H
H H H reaction)
RO C C + C C C
C HCH nH H CH H HORH n

H H H H H H H
RO C C H + C C C
C HCH nH H CH H HORH n
 Step Polyn vs. Chain
Poly n

1. มอนอเมอร ์
Step polyn ่ นจากมอนอเมอร ์
เริมต้
่ หมู ่ฟังก ์ช ันต่างกัน
ทีมี
เช่น –OH กับ -COOH
Chain polyn เริมต้ ่ นจากมอนอ
่ พน
เมอร ์ทีมี ั ธะคู ่
้ ้
2.นาหนักโมเลกุลของหน่ วยซา
 Step Polyn vs. Chain
Poly n

3. กลไกการเกิดปฏิก ิรย
ิ า
Step polyn ปฏิก ิรย ิ าเกิดระหว่าง
่
หมู ่ฟังก ์ช ันทีแตกต่ างกัน
ของมอนอเมอร ์

n
Step Polyn vs. Chain Polyn

4. ่ นของ
การเพิมขึ ้
น้ าหนักโมเลกุล
Step polyn น้ าหนักโมเลกุล
่
เฉลียของ
ผลิตภัณฑ ์เพิมขึ่ นตามเวลา
้
่ ในการ
ทีใช้
สังเคราะห ์