Endometrioza

(Još uvijek enigmatska bolest)

 Endometrioza

HRONIČNA IMUNOLOŠKA I ENDOKRINA BOLEST

(Godinama izaziva bol, infertilitet, nesposobnost za obavljanje

normalnih fizikih aktivnosti....

Moderna bolest koja se javlja sve češće i češće tako da se govori i

o njenoj epidemiji)
 Endometrioza

• Povećanje karcinoma jajnika

• Povećanje karcinoma dojke
• Povećanje imunoloških oboljenja
Implanti i ognjišta endometrioze
K-ras mutacija
 Plica
vesicouterina
9-15%
Lig. latum
15-20%

Lig. Rotundum
Lig. Sacrouterina 3-5%
50-70%
Tuba
3%

Prostor Douglasa Mesosalpinx

25-30% 8-12%

Rektum Ovarium
8-12% 40-60%

Appendix
2%

Jejunum
oko 3%
 TEORIJE HISTOGENEZE
ENDOMETRIOZE
• MEHANIČKA TRANSPLANTACIONA
• LIMFATIČNA METASTATSKA
• VASKULARNA METASTATSKA
• IMPLANTACIONA TEORIJA
• TEORIJA DIREKTNOG ŠIRENJA
• TEORIJA CELOMSKE METAPLAZIJE
• UTEROTUBARNA TEORIJA
• INDUKCIONA TEORIJA
• RAZVOJ IZ OSTATAKA MULLEROVIH I
WOLFOVIH ĆELIJA
• ZBIRNA TEORIJA
Etiološki faktori endometrioze
RETROGRADNA MENSTRUACIJA
- Anomalije genitalnih organa
- RVF uterusa

IZMIJENJENI IMUNITET (Interleukini)

- Deficitarni celularni imunitet i/ili nesposobnost
prepoznavanja ektopičnog endometrijalnog tkiva.
(Smanjena perivaskularna linfocitarna reakcija
Smanjena blastogena transformacija linfocita in vitro)

LUTEINIZIRAJUĆI NERUPTURIRAJUĆI FOLIKUL

Dioxin i druge toksične hemikalije mogu
dovesti do razvoja endometrioze,
možda i karcinoma ali i drugih tegoba
koje se sreću kod ovog oboljenja.
 Molekularne studije
o endometriozi

Somatske alteracije hromozoma 17.

Mutacije p53; tumor supresorni gen
(najčešće otkrivena genska promjena kod
svih premalignih i malignih oboljenja
genitalnog trakta).
 SIMPTOMATOLOGIJA
ENDOMETRIOZE
Dismenoreja
(60%-80%)

Dispareunija Pelvicni bol Adneksalne mase

Infertilitet

Hematurija
Subokluzija creva
 Dijagnostički postupci

Laparoskopija

HSG UZ MRI

Biohemiske analize
I stadium (minimalan) II stadium(blag) III stadium(srednji)

III stadium(srednji) IV stadium (izražen) IV stadium (izražen)

Stadiumi endometrioze
Endometrioza i infertilitet
MEHANIČKI UZROCI INFERTILITETA

FUNKCIONALNI INFERTILITET
-Poremećaji u maturaciji ovocita
-Poremećaj oslobadjanja ovocita
-Poremećaj funkciji corpusa luteuma
-Poremećaji implantacije
-Poremećaji motiliteta spermije

ULOGA MAKROFAGA
 Liječenje endometrioze

OPERATIVNO MEDIKAMENTOZNO

CILJ

UKLANJANJE PATOLOŠKIH PROMJENA

GUBITAK BOLA
POVEĆANJE FERTILNOSTI
 Medikamentozni tretman
• Androgeni
• Estrogeni
• Kombinovana terapija estrogen-progestagena
• Progestogeni
• Gestrinone (antiprogesteronski steroid)
• Druga medikamentozna sredstva (Gossypol,
Clomiphene, Tamoxifen, Inhibitori prostaglandinske
sinteze)
• Danazol
• AGnRH
• Antagonisti GnRH (Cetrorelix, Cetrotide)
 Danazol
- Antigonadotropni efekat
- Vezuje se za steroidne receptore; androgene,
glukokortikoidne, progesteronske i estrogene.
- Visok afinitet prema SHBG
- Direktni gonadalni/adrenalni efekt
 Neželjeni efekti Danazola
• Povećanje tjelesne mase
• Hirzutizam, akne, masna koža
• Smanjenje veličine dojki
• Promjene raspoloženja, depresija, znojenje
• Dubok glas
• Promene u odnosima serumskih lipoproteina
(smanjuje HDL)
• Blago povećanje jetrinih enzima
 A-GnRH
• Poluživot produžen na 250 min (2-3min
GnRH)
• Povećan afinitet prema receptorima
• Mehanizam njihovog dejstva još uvek
nepoznat (moguća desenzitizacija ili
smanjenje broja receptora)
Neželjeni efekti izazvani A-GnRH

• Prolazna vaginalna krvarenja

• Valunzi
• Suvoća vagine
• Smanjenje libida i dojki
• Depresija
• Osteoporoza
GnRH analozi i koštano tkivo

BEZ I SA
minimalnim dozama ESTROGENA
ENDOSKOPSKA
HIRURGIJA
HIRURŠKE TEHNIKE
- Resekcija
- Ablacija
- Koagulacija
- Vaporizacija