Bab 2

NUTRISI
2.1 kelas makanan
7 kelas makanan
 Karbohidrat
 Protein
 Lemak
 Vitamin
 Garam mineral
 Pelawas
 Air
KARBOHIDRAT

 Makanan yang mengandungi karbon, hidrogen dan oksigen

 Fungsi : Membekalkan tenaga
 Contoh : nasi, roti, coklat, ubi
PROTEIN

 Makanan yang mengandungi karbon, hidrogen, oksigen,

nitrogen dan kadangkala sulfur serta fosforus
 Fungsi : membina sel baharu, baiki tisu rosak
 Contoh : Daging, Ikan, Putih Telur, Susu dan
Kacang Soya
LEMAK

 Makanan yang mengandungi karbon, hidrogen, oksigen,

tetapi dalam nisbah berlainan
 Fungsi : Memanaskan badan, mengekalkan suhu
badan, membekalkan tenaga, melindungi organ
dalaman daripada gegaran
 Contoh : Mentega, Kuning Telur, Minyak Ikan,
Lemak Daging
VITAMIN

 Sebatian organik yang penting untuk badan

 Terbahagi kepada:
 Vitamin Larut Lemak (A,D,E,K)
 Vitamin Larut Air (B,C)
 Fungsi : Penting untuk kesihatan badan
 Contoh :Tomato, Susu, Limau,Telur, Ikan Kod
GARAM MINERAL

 Sebatian organik yang penting untuk memelihara

kesihatan badan
 Diperlukan dalam kuantiti yang sedikit sahaja
 Fungsi : Penting untuk kesihatan badan
 Contoh : Ikan Bilis, Garam, Tomato, Limau,
Telur, Ikan Kod
PELAWAS

 Bahan bergentian yang tidak dapat dicernakan badan

 Merangsang pengecutan otot di sepanjang salur
pencernaan
 Fungsi : Mencegah sembelit
 Contoh : Nangka, Nenas, Betik, Jagung
AIR

 67% daripada badan manusia terdiri daripada air

 Fungsi : Mengangkut bahan terlarut ke seluruh
badan, mengawal suhu badan dan kepekatan darah
 Contoh :Air minuman
Ujian makanan
1. Karbohidrat – kanji
2. Karbohidrat – glukosa
3. Protein
4. Lemak
 Ujian iodin untuk kanji
 -
Pemerhatian Inferens
Warna perang tidak berubah Tiada kanji

Warna perang bertukar biru tua Ada kanji

Ujian benedict untuk glukosa
Pemerhatian Inferens
Larutan bertukar Mengandungi
biru kepada glukosa
mendakan merah
bata
Tiada perubahan Tiada glukosa
( kekal biru)
Ujian millon untuk protein
Pemerhatian Inferens
Mendakan putih Mengandungi
berubah men protein
dakan merah
Tiada perubahan Tidak
mengandungi
protein
Ujian emulsi untuk lemak
Pemerhatian Inferens
Emulsi keruh Mengandungi lemak
terbentuk
Jernih Tidak mengandungi
lemak
2.2 gizi seimbang
 Keperluan pemakanan manusia adalah berbeza antara satu
sama lain.
 Banyak faktor yang boleh mempengaruhi keperluan
pemakanan bagi seorang individu.
 Bayi memerlukan lebih banyak protein untuk membesar.
 Remaja memerlukan karbohidrat untuk tenaga
 Orang bersaiz besar memerlukan lebih banyak tenaga
berbanding orang bersaiz kecil
 Lelaki perlukan lebih banyak tenaga kerana kadar
metabolisme
yang lebih tinggi berbanding perempuan
 Mereka yang kerjanya melakukan banyak aktiviti fizikal
memerlukan banyak tenaga
 Orang yang tinggal di iklim sejuk memerlukan
banyak tenaga untuk memanaskan badan
 Orang yang sakit jantung memerlukan banyak
serat
Wanita hamil perlu banyak folat, fosforus,
kalsium dan zat besi
2.3 Sistem Pencernaan Manusia
PERINGKAT 1 - MULUT

 Percernaan secara fizikal - mengunyah

 Pencernaan secara kimia - Kanji akan ditukar kepada
maltosa bila bercampur dengan enzim Amilase dalam air
liur

PERINGKAT 2 - ESOFAGUS

 Gerakan Peristalsis akan menggerakkan bolus (makanan

yang dikunyah) ke arah perut
PERINGKAT 3 - PERUT

 Pencernaan secara kimia

 - Jus Gastrik bagi membunuh bakteria dan mengaktifkan
enzim protease
 - Enzim Protease bagi menguraikan protein
 - Menghasilkan kim (makanan separa pepejal)
PERINGKAT 4 - DUODENUM

 Pencernaan secara kimia

 - Hempedu akan mengemulsikan lemak dan meneutralkan
kim
 - Jus pankreas : enzim Amylase, enzim Protease, enzim
Lipase
PERINGKAT 5 - USUS KECIL

 Pencernaan secara kimia

 - Jus Usus : enzim Maltase, enzim Protease, enzim Lipase
2.4 PENYERAPAN HASIL PENCERNAAN
 Apabila, seseorang manusia makan, makanan tersebut
akan melalui beberapa fasa sebelum dapat diserap oleh
tubuh manusia.

Makanan perlu dikunyah dalam mulut,kemudiaan

mengalami pencernaan kimia sebelum akhirnya sampai ke
usus kecil.

Usus kecil a.k.a small intestine?

Ya! Di sini lah makanan tadi akan mula diserap oleh tubuh
badan kita. Dalam usus kecil terdapatstruktur kecil (seperti
bulu-bulu halus) yang dinamakan VIRUS VILUS.
 Unjuran kecil ini terdapat pada sepanjang usus
kecil, banyak dan sangat kecil. Jadi, ini
akanmeningkatkan lagi luas permukaan bagi proses
penyerapan yang lebih berkesan.

Makanan yag tercerna tadi akan diangkut melalui kapilari

darah (salur darah paling kecil) dan juga
melalui lakteal yang terdapat pada vilus.

Seterusnya, akan pergi ke HATI (liver), pergi

ke JANTUNG (heart) dan akan dipam ke seluruh
badan yang lain.
2.5 Penyerapan semula air dan garam
mineral

 Khasiat makanan yang kita makan akan diserap pada

bahagian badan yang tertentu dalam sistem
pencernaan manusia.
 Sebagai contoh, usus kecil akan menyerap zat makanan
yang dicernakan melalui struktur kecil yang dinamakan
VILUS yang terdapat dalam usus kecil.
 Air pula akan diserap oleh USUS BESAR (large
intestine).


Air yang diserap ini akan disingkirkan melalui proses
perkumuhan dan juga respirasi.
 Makanan yang tidak dicernakan akan mengeras
menjadi najis separa pepejal dan kemudiannya akan
disingkirkan melalui proses penyahtinjaan.

Selain air, mineral dan vitamin juga akan diserap di

usus besar.
2.6 Tabiat pemakanan yang sihat