PERITONEUM

• PERITONEUM je tanka serozna membrana koja oblaže zid abdomino-

pelvične šupljine, okružuje unutar šupljine visceralne organe, odn.
oblaže parenhimatozne organe, dajući ligamente i mezenterijalne
pripoje.
PARIJETALNI PERITONEUM leži uz zid abdomino-pelvične šupljine, a
VISCERALNI PERITONEUM se nastavlja na parijetalni, oblažući i
prekrivajući unutar šupljine različite organe (viscere).
• VISCERALNI PERITONEUM prekriva želudac, slezinu, jetru, ushodni
deo duodenuma, jejunum, ileum, transferzalni kolon, sigmoidnu
fleksuru, gornji deo rektuma, a kod žena uterus i jajnike, a djelimično
prepokriva silazni i transferzni deo duodenuma, cekum,
ascedentni i descedentni kolon, srednju trećinu rektuma, zadnji zid
bešike i gornju porciju vagine.

• On drži organe u određenom položaju zahvaljujući svojim naborima

(pripojima), od kojih neki formiraju mezenterijum, a drugi omentum.
• Mezenterijum se na CT-u
vizuelizuje u vidu lepezastih
brazda razliĉite debljine, koje
povezuju crijevne vijuge i
najbolje se uoĉava u portnoj , a
nekada i intersticijskoj fazi.
Zbog prisustva masnog tkiva intraperitonealno normalna CT
atenuacija mezenterijuma iznosi oko -100HU.
Svako povećanje atenuacije masnog tkiva („fat stranding“) može
ukazati na postojanje patoloških promjena.
• Omentum je nabor peritoneuma koji se širi od želuca prema susjednim organima peritonealne šupljine.
• Peritonealni nabori se uglavnom indirektno prikazuju, vezano za patološki supstrat

Aksijalni MDCT sken sa prikazom malog (crvena strelica) i velikog (plava strelica) omentuma
• Koronalni prikaz korena mezenterijuma a) šematski prikaz i b) koronalna MPR-a – normalan CT nalaz,
crvene strelice ukazuju na koren mezenterijuma
• Neki prostori, kao i veze, odn
ligamenti mogu se realativno lako
prepoznati i na normalnim CT
skenovima. Aksijalni MDCT sken sa
prikazom transferzalnog mezokolona
(normalan nalaz).
Transferzalni mezokolon prikazuje se
na CT-u u vidu trake koja horizontalno
prelazi preko drugog segmenta
duodenuma i može se identifikovati
po transferzokoličnoj arteriji koja se
nalazi ispred pankreasa.
PERITONEALNI PROSTORI :
- ABDOMINALNI PERITONEALNI PROSTORI
A. SUPRAMEZOKOLIČNI PERITONEALNI PROSTOR
transferzalni mezokolon odvaja supramezokolični (S) od submezokoličnog (I)
prostora.
B. SUBMEZOKOLIČNI PERITONEALNI PROSTOR

- PELVIČNI PERITONEALNI PROSTORI

 SUPRAMEZOKOLIČNI PERITONEALNI PROSTOR
DESNI SUBFRENIČNI PROSTOR
DESNI SUBHEPATIČNI PROSTOR
PREDNJI RECESUS
ZADNJI (MORISONOV) RECESUS
SUPRAHEPATIČNI RECESUS
SUBHEPATIČNI (GASTROHEPATIČNI) RECESUS
GASTROLIJENALNI RECESUS
LIJEVI SUBFRENIČNI PROSTOR prednji
PERISPLENIČNI RESESUS – lijevi zadnji subfrenični prostor
SPLENOPANKREATIČNI RECESUS
OMENTUM (BURSA OMENTALIS)
Koronalna MPR i aksijalni sken prikazuju supramezokolične peritonealne prostore ispunjene ascitom :
(desni subfrenični prostor - žuta strelica), desni subhepatični prostor (crvena strelica),
u okviru koga razlikujemo prednji recesus (plava strelica) i zadnji (Morisonov) recesus (zelena strelica).
Prikazani su i lijevi subfrenični prostor (narandžasta strelica), odnosno perisplenični prostor (bijela strelica),
dok su parakolični prostori označeni crnim strelicama.
 SUBMEZOKOLIĈNI PERITONEALNI PROSTOR
PARAKOLIĈNI PROSTORI lijevi i desno
INFRAMEZOKOLIĈNI PROSTORI podijeljen korijenom mezenterijuma na
desni (manji) i lijevi (veći)
PARASIGMOIDNI PROSTORI
PREOMENTALNI ILI PREVISCERALNI PROSTORI
• Inframezokoliĉno peritonealna
šupljina podijeljena je na mali,
desni (D), i veliki, lijevi (L)
infrakoliĉni prostor korijenom
mezenterijuma tankog crijeva
(zelena strelica).
• Lijevi infrakoliĉni prostor
komunicira direktno sa karlicom
(žute strelice) izuzev na mjestu
sigmoidnog kolona (crvena
strelica).
• Istovremeno koronalna MPR
demonstira komunikaciju
supramezokoliĉnih i
inframezokoliĉnih
abdominoperitonealnih
prostora sa prostorima male
karlice (narandžasta
strelica), što je ĉest sluĉaj ukod
ležećih pacijenata
PELVIĈNI PERITONEALNI PROSTORI - PREDNJI

SUPRAVEZIKALNI PROSTOR
PREVEZIKALNI RECESUS
MEDIJALNI INGVINALNI RECESUS ILI FOSA
LATERALNI INGVINALNI RECESUS ILI FOSA
RETROVEZIKALNI RECESUS
VEZIKOSEMINALNI kod MUŠKARACA
VEZIKOUTERINI KOD ŽENA
PELVIĈNI PERITONEALNI PROSTORI - ZADNJI

KOD MUŠKARACA
SEMINOREKTALNI I
PARAREKTALNI RECESUSI

KOD ŽENA
UTEROREKTALNI RECESUS – DOUGLAS
OVARIJALNE FOSE
PARAREKTALNI RECESUSI