KESAN PENDUDUKAN

JEPUN DI SABAH DAN

SARAWAK
OLEH : NUR AIENA ASYIELAH BINTI ZULKEFLEY
6 PISMP SEJARAH
Kesan Pendudukan Jepun
di Sarawak
 POLITIK
• Bercorak pentadbiran tentera
• Sabah dan Sarawak disatukan dibawah satu unit pentadbiran(Borneo utara)
• (Brunei+Sabah+Sarawak=Borneo Utara) Borneo Utara dibahagikan kepada 15 daerah
• Setiap Daerah diketuai oleh Ketua Tentera Daerah
• Pentadbiran Borneo Utara di Sarawak terletak Di Kuching,Sibu Dan Miri.
• Pentadbiran bertumpu di persisiran pantai dan Bandar (Faktor Sumber Bahan
Mentah)
• Penubuhan badan perisikan – Kempetai.
• Jepun menganggap orang melayu berguna untuk mengukuhkan pengaruh mereka
- Masyarakat Sarawak diberi peluang menjawat jawatan tinggi
seperti:

- Di Simanggang,Sarawak,Eliab Bay dilantik sebagai Pegawai

Perhubungan tentang Hal Ehwal Orang Iban

- Empenit Adam sebagai Pegawai Daerah Simanggang

- Melantik orang Melayu seperti Abang Openg sebagai Ketua Daerah

Kuching

- Melantik Satem sebagai Pegawai Daerah Lawas

Meskipun terbatas, namun dapat melatih

penduduk tempatan dalam urusan pentadbiran
2. EKONOMI.

- Dasar ekonomi kawalan & Dasar tutup pintu.

- Eksport terhenti- perdagangan lumpuh (sekatan daripada

Pakatan negara-negara Berikat dan peperangan)

- Kapal kargo diserang Negara Berikat dan ditenggelamkan

- Dasar ‘bumi hangus’ diperkenalkan British – Loji Minyak dan

gas asli di Sarawak dimusnahkan
- Berlaku inflasi (wang lebih banyak dariapada barang
dagangan), menyebabkan nilai matawang jatuh.

- Penggunaan Matawang Pisang

3. SOSIAL.

- Diskriminasi & layanan yang brbeza terhadap pnduduk.

- Gabungan orang Sabah dan Sarawak Cina menentang Jepun.

- Adanya gerakan Persisiran Pantai Sarawak (perjuangan untuk membebaskan

dari kekuasaan Jepun)

- Dasar penjepunan/menghapuskan semua pengaruh Barat – diterapkan dlm

sistem pelajaran, perkhidmatan awam & budaya.

- Lagu kebangsaan Jepun KIMIGAYO dinyanyikan.

- Semua penduduk melalui zaman yg sangat perit, penderitaan, kemerosotan

kesihatan & penggangguran.
- Pendudukan Jepun menimbulkan kesedaran politik yang
hebat terutamanya kepada org Melayu. Mereka sedar
tentang keburukan penjajahan.

- Jepun juga telah mengukuhkan perasaan & politik

perkauman (kesan negatif yg menjadi halangan kepada
kerjasama & perpaduan antara kaum selepas Perang
Dunia Kedua dan setelah kemerdekaan dicapai)
KESAN PENDUDUKAN JEPUN DI
SABAH
KESAN PENDUDUKAN JEPUN DARI SEGI POLITIK
Perang Jepun melawan pihak Berikat telah tamat apabila Amerika menggugurkan
bom Atom di Hiroshima dan Nagasaki pada bulan Ogos 1945.
Askar-askar Jepun seramai 6000 org telah dikerah berjalan kaki dari Persiangan ke
Beaufort – ramai yg telah mati akibat diserang oleh orang Murut.
Kota Kinabalu dibebaskan oleh pemerintahan tentera Jepun pada 28 September
1945.
Pada 15 Julai 1946, pemerintahan Pentadbiran Tentera British (BMA) tlh
menyerahkan Sabah kpd pemerintahan Awam.
KESAN PENDUDUKAN JEPUN DARI SEGI POLITIK
Sabah dijadikan jajahan kemahkotaan Diraja British atau Crown Colony.
26 Jun 1946, Syarikat Berpiagam Borneo Utara British tlh membuat perjanjian dgn
British utk menyerahkan hak-haknya kepada British & British akan memberi sejumlah
wang utk menyelesaikan hutang kompeni tersebut.
Pemerintahn Crown Colony mempunyai banyak kesulitan krn ramai pekerja-pekerja
yang mahir telah mati dlm peperangan.
Pada tahun 1947, gabenor British iaitu Sir Edward Training dilantik utk memulihkan
semua infrastruktur ekonomi dan politik Sabah dengan menubuhkan Majlis Mesyuarat
Kerja & Majlis Mesyuarat Perundangan.
KESAN PENDUDUKAN JEPUN DARI SEGI POLITIK

Pengalaman kaum peribumi yang bekerja dibawah pemerintahan Jepun

dijadikan pegawai tempatan disebabkan ramai pegawai British yang mati.
Gabenor Sir Edward Training telah membelanjakan $ 1,000,000 utk
memulihkan semula akibat peperangan.
Penubuhan Parti-parti Politik kearah pembentukan Malaysia seperti UNKO,
USNO, Pasok Momogun yang terdiri daripada org Khadazan-dusun, Bajau,
Berunai, Sulu, Nabai, Murut dan orang Tambunan.
Penubuhan Jawatankuasa Perpaduan Malaysia dan Suruhanjaya Cobbold
utk mengkaji dan pendapat rakyat Sabah dlm penubuhan Malaysia.
KESAN PENDUDUKAN JEPUN DARI SEGI EKONOMI

Aktviti perlombongan bijih timah dan getah yg menjadi nadi utama musnah akibat
serangan tentera Jepun dari udara. Juga disebabkan taktik ‘Bumi Hangus’ oleh
British.
Ekonomi dagangan berubah kepada ekonomi sara diri akibat bekalan makanan yg
terputus akibat perang Jepun.
Inflasi - percetakan dan pengedaran matawang pokok pisang yang tidak
terkawal
- barangan keperluan harian yg x mencukupi
- harga barangan yg melambung tinggi
> Perusahaan getah dan kayu balak telah terhenti
KESAN PENDUDUKAN JEPUN DARI SEGI SOSIAL
1 laporan berita mengenai Sabah ketika itu:
’’ Bandar-bandar besar dan kampung telah rosak binasa. Orang ramai telah lari
masuk hutan. Alat-alat kemudahan awam spt air, lampu, kuasa elektrik dan
telefon langsung tidak ada. Penyakit dan kekurangan zat makanan berkembang
biak. Barang-barang makanan payah didapati dan semua kerja kerajaan
terhenti’’.
Masalah setinggan – kesempitan hidup akibat kebuluran dan kezaliman yg terjadi
semasa pendudukan Jepun & org cina di Sabah lari ke pinggir hutan.
KESAN PENDUDUKAN JEPUN DARI SEGI SOSIAL
Masalah perkauman – dasar diskriminasi & layanan berbeza kpd penduduk
khususnya kepada kaum Cina.
Org. Cina dikenakan bayaran denda $400,000 hingga $600,000 krn ada dlm
kalangan mereka yg menghantar wang ke China. Ada kalangan mereka dihukum
bunuh oleh Jepun.
Kaum bumiputera pula dijadikan mata-mata tentera Jepun dan askar ‘Kempeitai’. Ini
akan mencetuskan rasa curiga dan permusuhan antara kaum.
KESAN PENDUDUKAN JEPUN DARI SEGI SOSIAL
Masalah kesihatan – kekurangan makanan & mutu makanan yg rendah tlh
menyebabkan rakyat telah terdedah dgn pelbagai wabak penyakit spt beri-beri,
malaria dan kudis.
Semangat nasionalisme sendiri yg wujud dlm kalangan kaum Cina kesinambungan
daripada gerakan Gerila Sandakan yang diasaskan oleh Albert Kwok pada zaman
pemerintahan Jepun.
Kemudahan asas – pada bulan jun 1947, seorang setiausaha pembangunan
dibawah pemerintahan Gabenor Sir Edward Twining tlh mnetapkan sekurang-
kurangnya Sabah akan mendapat seorang doktor penyakit malaria, seorang
pegawai perikanan, seorang perancang bandar, seorang pegawai haiwan dan
seorang jurutera parit & tali air.
SEKIAN, TERIMA KASIH