Acente

• Önceleri armatörün hukukunu limanlarda temsil

hakkı sadece kaptanlardaydı.
• Daha sonraları hizmetin sınırları geliştikçe gemi
acenteleri işletmeleri kurulmuştur.
• Deniz ticareti ya da ticaret denizciliği
çalışmaları, işlemleri acentesiz olamaz.
• Yabancı bir limana giden gemi, o limanda iş
yapabilmesi için her şeyden önce gideceği
limanın yasalarını, örf, adet ve o günkü
durumunu bilmesi için bazı yerel kişilere
gereksinimi vardır.
 Acente
• Tacire bağlı olmaksızın bir mukaveleye
dayanarak bir yer veya bölge içinde daimi
bir surette ticari bir işletmeyi ilgilendiren
akitlere aracılık etmeyi veya bunları o
işletme adına yapmayı meslek edinen
kimseye ACENTE denir.
 Acentecilik unsurları
• Gerçek kişi olabileceği gibi tüzel kişide
olabilir.
– Tacirin bağımsız yardımcılarındandır
• Acentecilik ilişkisi sözleşme ile kurulur.
– Bu sözleşme herhangi bir şekle tabi değildir.
Sadece acenteye tacir adına satış yapma
yetkisi tanınıyorsa bu yetkinin yazılı olarak
verilmesi ve bu belgenin acente tarafından
tescil ve ilan edilmesi gerekir
• Acente, faaliyetini sınırlı bir yer yada bölge
içinde icra eder
– Aksi taraflarca kararlaştırılmadıkça aynı yer
veya bölgede aynı ticaret dalı için birden fazla
acente atanamaz.
• Sürekli olarak aracılık faaliyeti yapmak
üzere kurulan bir ilişkidir.
 Türleri
• Gemi acenteciliği
• Sigorta acenteciliği
• Seyahat acenteciliği
• Havayolu acenteciliği
• Oto acenteciliği
• Satış acenteciliği
 Gemi acentesi
• Gemi acentesi, gemi donatanını bir
limanda yada bir taşıma bölgesinde temsil
eden kişi veya kuruluştur.
• Üçüncü kişilere karşı donatanın hak ve
çıkarlarını korur.
• Bu hizmeti karşılığında hizmet ücreti olan
acente komisyonunu alır.
Gemi acentesi bir ticaret aracısıdır.
Donatanın/ kaptanın yetkilendirmesi
sonucunda acente;
– liman işletmesi,
– liman başkanlığı,
– sağlık idaresi,
– fener idaresi,
– polis gibi kurumlar nezrinde geminin işlerini
takip eder.
Gemi acentesi donatanın/ kaptanın yerel limandaki
temsilcisidir.
Gemi acenteciliği sorumluluk isteyen,
İhmal ve istismarları çok ciddi sonuçlar
doğurabilecek ciddi bir meslektir

donatan, kaptan, gemi işletmecisi… işlerin

takip edilmesi ve kaptana yardımcı
olunması amacıyla yükleme boşaltma
limanında kendi acentesini serbestçe
seçme hakkına sahiptir
 Temsilcilik
Gemi acentesi aynı zamanda temsilci
demektir. Ülkemiz limanlarına gelen deniz
taşıt ve araçlarının yolcu ve yük
taşımalarında üçüncü kişi ve kuruluşlara
karşı hak ve menfaatlerini o bayrak ülkesi
adına temsil etme yetkisine sahiptir
 Bu temsilcilik sırasıyla
• Gemi kaptanı
• Geminin kendisi
• Geminin armatörü
• Geminin kiracısı
• Geminin işletmecisi
• Geminin merkez işletmesini
Temsil eder.
 Gemi acentelik hizmetleri
• Gemi acentecilik hizmetleri ülkemiz limanlarına gelen her türlü
deniz taşıt ve araçlarının;
– yolcu,
– yük,
– bakım onarım,
– sörvey,
– ikmal,
– personel değişikliği,
– yükleme-boşaltma,
– kılavuz- römorkör alma gibi işlemlerini, ilgili kuruluş ve birimler nezdinde
ifasını ve Türkiye Cumhuriyeti yasalarının öngördüğü kuralları
noksansız uygulaması ve bu işlerle ilgili her türlü bilginin noksansız
donatan ve kaptana bildirilmesidir
Gemi acentesinin görevi her zaman için
geminin çıkarlarını korumaktır. Geminin en
kısa sürede ve en az masrafla işlemlerini
bitirmesini sağlamaktır.
Gemi acentesinin yükümlülükleri
Gemi acenteciliği faaliyetini gösteren kişi
veya kuruluşlar, öncelikle ülkemiz
denizciliğini uluslar arası düzeyde
onurunu, saygınlığını, menfaatlerini,
iktisadi ve ticari itibarını korumak ve
Türkiye Cumhuriyeti yasaları ile
uluslararası anlaşmalara göre ödenmesi
gereken vergi, resim, harçların
ödenmesini sağlamaktır.
 Gemi gelmeden evvel Boğaz Trafik kontrollerine, Liman
Başkanlıklarına, Sahil Sağlık Teşkilatına, Emniyet Teşkilatı ve Gümrük
Teşkilatına geminin eni, boyu, geldiği limanı, yükü, yanaşacağı limanı
vb gibi bilgileri vermek,
 Geminin gelişinde sağlık, emniyet ve gümrük kontrollerini yapmak
ve yaptırmak,
 Yükleme ve boşaltmalar için liman işletmelerine müracaatta
bulunmak, rıhtım ve barınma ücretlerini yatırmak, yanaşmasıyla ilgili
kılavuz ve römorkör talebinde bulunmak,
 Gemide bulunan yükün alıcısı veya yükleyicisine “geminin
tahliyeye veya yüklemeye hazır olduğunu” zamanında bildirmek,
 Gemi yanaşmasını, tahliye veya yükleme ile ilgili programı,
yükleyici-alıcı ve liman işletmeleri arasında iş koordinasyonunu
sağlamak,
 Yükleme ve boşaltmalarla ilgili “Olaylar Çizelgesini” tutmak ve
ilgililere imzalatmak,
 Yakıt alma, onarımlar, gemi yönetimi, tayfa değişiklikleri, yolcular,
gemi gereçleri, yedek parçalar, teknik ve denizcilik yardımı ve tıbbi
yardımı düzenlemek.
Terminal Operatörlerinin, stevedorların, puvantör ve diğer tüm
yüklenicilerin faaliyetlerini, olabilecek en iyi çalışmayı elde etmek ve
geminin bir an evvel gönderilmesini sağlamak amacı ile düzenlemek ve
koordine etmek.
Armatörü, Liman hakkında ve geminin sevkiyatını muhtemelen
etkileyecek çalışma koşullarından düzenli olarak ve zamanında haberdar
etmek.
Gemi limandaki yükleme veya boşaltma işini bitirdikten sonra liman
idaresinden, gümrükten gidiş izinlerini almak,
Yükle ilgili istatistik bilgilerini temin etmek, yük rezervasyonları ve yer
tahsislerini rapor etmek. Sefer ve varışlarını, navlun oranlarını aktarmak ve
navlun tarifeleri ve değişikliklerini bildirmek.
Geminin liman ve sağlık rüsumunu, fener ve tahlisiye ücretlerini
zamanında yatırmak,
Geminin gidişi için liman, sağlık, emniyet ve gümrük kontrollerini
yapmak ve yaptırmak,
Yükleme yapan Gemilerin yükle ilgili “Özet Beyanı” nı Gümrük İdaresine
tescil ettirmek,
Gemiye yüklenen yükün konişmentolarını tanzim ederek yük sahiplerine
vermek,
Acente;
• Gemi gelmeden evvel liman masraflarını,
acentelik ve diğer ücretleri, gemi sahibi, gemi
işletmecisi… bildirerek mutabakat sağlamakla
• Gemi sahibi, işleticisi, kiracısı veya genel acente
ile sağlanan bu mutabakata göre gemi limana
gelmeden evvel peşin olarak hesabına havale
ettirmek,
• Acente, geminin limandan kalkışına müteakip
kısa sürede liman masraflarını çıkarmakla, varsa
kullanılmayan bakiye iade etmekle yükümlüdür.
Gemi acentesi-Gemi kaptanı ilişkisi
Acente, temsil ettiği gemi ve kaptanını
gemi limana gelmeden evvel telefon veya
telsiz vasıtasıyla aramalıdır. Kaptana
geleceği liman ve bölge hakkında bilgi
vermeli ve kaptanın istekleri sorulmalıdır.
Ayrıca gemide önemli bir sorun olup
olmadığı da öğrenmelidir.
Acente, bir gemiye çıkacak ve o geminin
kaptanı ile bir diyalog içine girecek ise
gemiye çıkan kişi tüm özeni göstermekle
yükümlülük taşımalıdır. Kaptan sadece o
gemiyi idare eden bir kişi değil geminin
taşıdığı bayrağın ülkesini de temsil eden
bir kişi olduğunu unutmamalıdır.
• Liman Puantörü:
Liman faaliyet sahası içinde günlük
programa göre yapılan işlerde; muayene,
tespit, muhafaza, teslim, bekleme, rezerve,
manifesto fazlası veya noksanlığı ile ilgili
evrakları tanzim ve takip eden, işlerin
duraksamadan yürütülmesi için yükleme
boşaltma postasını sevk ve idare eden
kişidir.