BAB 1 –

PENYELESAIAN MASALAH
SECARA INVENTIF
CIKGU OOI YUAN SHENG
1.1 PENGENALPASTIAN
MASALAH

CIKGU OOI YUAN SHENG

1.1 PENGENALPASTIAN MASALAH

APA YANG AKAN DIPELAJARI ?

• Mengenal pasti masalah

a) masalah bukan inventif
b) masalah inventif
• Menerangkan proses penyelesaian masalah bukan
inventif dan masalah inventif
 1.1.1 MENGENAL PASTI
MASALAH BUKAN INVENTIF DAN
MASALAH INVENTIF

CIKGU OOI YUAN SHENG

(A) MASALAH BUKAN
INVENTIF

CIKGU OOI YUAN SHENG

APAKAH MASALAH BUKAN INVENTIF?

TAK TAHU TAKPE…. MARILAH KITA TENGOK

GAMBAR DULU
 CONTOH 1 PENAMBAHBAIKAN: PISAU DIASAH
MASALAH : PISAU TELAH T _ _ P _ L

PISAU MENJADI TAJAM

TIADA KESAN
SAMPINGAN
 INI MERUPAKAN SATU
CONTOH MASALAH BUKAN
INVENTIF
CIKGU OOI YUAN SHENG
CONTOH 2 PENAMBAHBAIKAN : TUKAR MENTOL
MASALAH : MENTOL TERB _ K _ _

MENTOL MENYALA

TIADA KESAN
SAMPINGAN
 INI MERUPAKAN SATU
CONTOH MASALAH BUKAN
INVENTIF
CIKGU OOI YUAN SHENG
JADI, APAKAH MASALAH BUKAN INVENTIF?

Masalah bukan inventif ialah masalah yang

tidak mempunyai kesan sampingan apabila
usaha penambahbaikan berlaku.
(B) MASALAH INVENTIF

CIKGU OOI YUAN SHENG

APAKAH MASALAH INVENTIF?

TAK TAHU TAKPE…. MARILAH KITA TENGOK

GAMBAR DULU
 CONTOH 1 Usaha penambahbaikan: Tukar kaki besi

Masalah : Meja tidak dapat menampung berat beban

Meja
menjadi
stabil

TAPI,
ada kesan
sampingan
tak ?

Meja menjadi berat. Tenaga 4 lelaki diperlukan.

INI MERUPAKAN SATU
CONTOH MASALAH
INVENTIF
CIKGU OOI YUAN SHENG
 CONTOH 2 Usaha penambahbaikan: Pasang penghawa dingi
Masalah : Rumah terlalu panas
Rumah
menjadi
sejuk
dan
selesa

TAPI,
ada kesan
sampingan
tak ?

Kesan sampingan : Bil elektrik tinggi !!!

INI MERUPAKAN SATU
CONTOH MASALAH
INVENTIF
CIKGU OOI YUAN SHENG
JADI, APAKAH MASALAH INVENTIF?

Masalah inventif ialah masalah yang

mempunyai kesan sampingan apabila usaha
penambahbaikan berlaku.
Selesai Timbul
satu masalah
masalah lain
KESIMPULAN
• Dalam kehidupan seharian, kita berdepan dengan pelbagai
masalah.

• Masalah tersebut adalah masalah bukan inventif dan

masalah inventif.

1. Masalah bukan inventif

– Masalah yang tidak mempunyai kesan sampingan

apabila usaha penambahbaikan berlaku

2. Masalah inventif

– Masalah yang mempunyai kesan sampingan apabila

 1.1.2 MENERANGKAN PROSES
PENYELESAIAN MASALAH BUKAN
INVENTIF DAN INVENTIF

CIKGU OOI YUAN SHENG

Aliran Kerja Masalah Bukan Inventif
Mul Proses
a kerja
• Mengenal pasti
1 masalah
1

• Menyenaraikan pilihan
untuk menyelesaikan Membakar ? Mencuci ? Mengasah ?
2 2 masalah

• Membuat pilihan
3 3

• Melaksanakan pilihan
4 4
• Menilai penyelesaian
Tida masalah sama ada
5 k 5 berjaya atau tidak
Ya

Seles
ai
Strategi penyelesaian masalah
inventif

3.Kaedah
Penyelesai
an
Masalah Penyelesaia
Umum n Umum

2. Model 4.Model
Masala Penyelesaia
h n
Meringkask Penyelesaia
Masalah
an Masalah n Khusus
Khusus
1.Analisis

Halangan
Penyelesaian

Kita akan belajar

bahagian ini pada
bab 1.3
LATIHAN 1.1 – MASALAH INVENTIF /
MASALAH BUKAN INVENTIF
• Pensel yang tumpul diselesaikan dengan mengasahnya tetapi pensel akan menjadi
semakin pendek. Inventif
• Farhan membeli sebuah almari buku untuk meletakkan bukunya yang terlalu
banyak.
Bukan inventif

• Danish memasang lampu tambahan di ruang dapur rumahnya kerana pencerahan

yang kurang namun bil elektrik rumahnya didapati bertambah. Inventif

• Semenjak jambatan baharu dibina di kampung itu, penduduk semakin mudah untuk
menyeberangi Sungai Shah Alam untuk ke kampung yang berhampiran.
Bukan inventif
LATIHAN 1.1 – MASALAH INVENTIF /
MASALAH BUKAN INVENTIF
• Naim mudah memotong daging setelah mengasah pisau yang pada
mulanya tumpul. Bukan inventif Inventif

• Siti telah menambahkan manik di baju kurungnya dan menyebabkan

bajunya susah digosok.

• Encik James telah menukarkan enjin keretanya kepada enjin turbo untuk
Inventif
meningkatkan kuasa enjin tetapi mengakibatkan keretanya mudah
hilang kawalan serta membazirkan bahan api.
Bukan inventif
• Raju mudah membawa barang-barang yang dibeli di pasar setelah
1.2 ANALISIS FUNGSI

CIKGU OOI YUAN SHENG

1.2 ANALISIS FUNGSI

APA YANG AKAN DIPELAJARI ?

• Membuat hubung kait antara produk dengan objek dari

segi fungsinya.
• Melukis sistem fungsi.

• Membina model fungsi dengan menggunakan garisan

interaksi
CONTOH SOALAN PEPERIKSAAN 1.2
ANALISIS FUNGSI (1.2.1)
CONTOH SOALAN PEPERIKSAAN 1.2
ANALISIS FUNGSI (1.2.2)
 APAKAH BENDA INI? APAKAH FUNGSI DIA?
Dalam subtopik ini, kita akan belajar:

Produk digunakan untuk membentuk

PRODUK suatu sistem yang berfungsi (Contoh:
kerusi)

Menerima kesan daripada penggunaan

OBJEK produk tersebut (Contoh: manusia)

Tugas yang dilakukan oleh produk kepada

FUNGSI objek (Contoh: Kerusi memegang
manusia)

Benda (juga boleh dipanggil produk) = Kerusi

Fungsi = Memegang manusia
1.2.1 HUBUNG KAIT ANTARA
PRODUK DENGAN OBJEK DARI
SEGI FUNGSINYA

CIKGU OOI YUAN SHENG

1.2.1 HUBUNG KAIT ANTARA PRODUK
DENGAN OBJEK DARI SEGI FUNGSINYA.
Fungsi Objek
Produk
(Penerima
(Sistem) (Tindakan)
Kesan)
Menjalankan Parameter yang
Fungsi berubah

Memegang
Kerusi Manusia
1.2.1 HUBUNG KAIT ANTARA PRODUK
DENGAN OBJEK DARI SEGI FUNGSINYA.
Menjawab dalam bentuk jadual

Produk Fungsi Objek

(Sistem) (Tindakan) (Penerima
Kesan)
Memegan
Kerusi Manusia
g
1.2.1 HUBUNG KAIT ANTARA PRODUK
DENGAN OBJEK DARI SEGI FUNGSINYA.
Fungsi Objek
Produk
(Penerima
(Sistem) (Tindakan)
Kesan)
Menjalankan Parameter yang
Fungsi berubah

Memegang
Meja Buku
1.2.1 HUBUNG KAIT ANTARA PRODUK
DENGAN OBJEK DARI SEGI FUNGSINYA.
Menjawab dalam bentuk jadual

Produk Fungsi Objek

(Sistem) (Tindakan) (Penerima
Kesan)
Memegan
Meja Buku
g
1.2.1 HUBUNG KAIT ANTARA PRODUK
DENGAN OBJEK DARI SEGI FUNGSINYA.

Mengangk
Kereta ut
Manusia /
api Orang

Produk Fungsi Objek

(Sistem) (Tindakan) (Penerima
Kesan)
1.2.1 HUBUNG KAIT ANTARA PRODUK
DENGAN OBJEK DARI SEGI FUNGSINYA.

Memegang
Manusia /
Katil
Orang

Produk Fungsi Objek

(Sistem) (Tindakan) (Penerima
Kesan)
CONTOH SOALAN PEPERIKSAAN 1.2
ANALISIS FUNGSI (1.2.1)

Rak Alat Tulis Memegang Alat Tulis

1.2.2 MELUKIS SISTEM FUNGSI

CIKGU OOI YUAN SHENG

 1.2.2 MELUKIS SISTEM FUNGSI
•Sistem fungsi menggambarkan keseluruhan hubungkait komponen dalam
sesuatu sistem.
Buku

Muka
Meja Satu sistem

Skru
Kaki
Meja Komponen Fungsi Objek

Lantai Muka Meja Memegang Buku

Namun, satu sistem Kaki Meja Memegang Muka Meja

sebenarnya boleh Skru Memegang Kaki Meja / Muka
dipecahkan kepada Meja
beberapa komponen-
Lantai Memegang Kaki Meja
komponen / bahagian-
bahagian. Sebagai
 1.2.2 MELUKIS SISTEM FUNGSI
Komponen Fungsi Objek
Muka Meja Memegang Buku
Kaki Meja Memegang Muka Meja Bentuk jadual
Skru Memegang Kaki Meja / Muka
Meja
Lantai Memegang Kaki Meja
Kita juga boleh tukar bentuk jadual ini kepada lukisan model fungsi
Memegang Memegang Memegang
Kaki Muka
Lantai Meja Meja Buku

Memegang Memegan
g
Skru
 Memegang Memegang Memegang

Kaki Muka
Lantai Meja Meja Buku

Memegang Memegan
g
Skru

• Dalam lukisan model fungsi, lantai ialah supersistem.

• Supersistem ialah faktor persekitaran yang memberikan
kesan terhadap produk seperti lantai, cahaya, dan
kelembapan.
• Sekiranya lantai tidak rata, maka kedudukan meja tidak stabil
CONTOH SOALAN PEPERIKSAAN 1.2
ANALISIS FUNGSI (1.2.2)

Kaki Meja
Skru
Memegang
1.2.3 MEMBINA MODEL FUNGSI
DENGAN MENGGUNAKAN
GARISAN INTERAKSI

CIKGU OOI YUAN SHENG

1.2.3 MEMBINA MODEL FUNGSI DENGAN
MENGGUNAKAN GARISAN INTERAKSI

• Komponen ialah bahagian-bahagian kecil yang

berfungsi menyokong sistem
• Model fungsi menggambarkan keseluruhan
hubungkait antara komponen dan kesannya dalam
satu sistem.
• Garisan interaksi : menjejak punca masalah.
GARISAN INTERAKSI YANG DIGUNAKAN UNTUK
MENGAMBARKAN SESUATU MASALAH
Simbol Mewakili fungsi

1 Berguna (normal)

2
Berguna tetapi tidak
mencukupi
3
Berguna tetapi
berlebihan
4
Memudaratkan
(harmful)
Meja bergoyang dan
tidak stabil setelah
dilanggar
Simbol oleh murid.
Mewakili fungsi
1 Berguna (normal)

2
Berguna tetapi tidak
mencukupi

3
Berguna tetapi
berlebihan

4
Memudaratkan
(harmful)

memegan memegan
memegan
g g
g
Lant Kaki meja Muka meja Buku
ai

langga memegan
memegan
r g
g Skru
Murid
 A) MASALAH FUNGSI DAN PUNCA MASALAH
Masalah : Meja bergoyang dan tidak stabil

Apakah Punca Masalah ?

B) ANALISIS BERANTAI PUNCA DAN KESAN
1.3 PERCANGGAHAN
FIZIKAL

CIKGU OOI YUAN SHENG

 1.3.1 MENGENAL PASTI DAN
MENGANALISIS PERCANGGAHAN
FIZIKAL

CIKGU OOI YUAN SHENG

APAKAH MASALAH YANG DIHADAPI
OLEH KEDUA-DUA PELAJAR DI BAWAH?
MENGENAL PASTI PERCANGGAHAN FIZIKAL
• Mengenal pasti percanggahan fizikal ialah keadaan yang berlawanan
antara satu dengan yang lain yang diperlukan dalam suatu objek.
MENGANALISIS PERCANGGAHAN FIZIKAL
SELEPAS DAH PILIH JENIS KAEDAH PEMISAHAN…… (RUANG / MASA)

APA YANG PERLU KITA BUAT UNTUK MENYELESAI MASALAH INVENTIF INI?
 1.3.2 MENCADANGKAN
PEMILIHAN PRINSIP INVENTIF

CIKGU OOI YUAN SHENG

KEADAH PEMISAHAN =
RUANG !!!
Selepas kaedah pemisahan ruang
atau masa ditentukan, pilih prinsip
inventif yang bersesuaian untuk
menyelesaikan inventif yang
dihadapi.

Sekiranya keadah pemisahan ruang

dipilih, cadangan prinsip inventif
KEADAH PEMISAHAN =
MASA !!!
Selepas kaedah pemisahan ruang
atau masa ditentukan, pilih prinsip
inventif yang bersesuaian untuk
menyelesaikan inventif yang
dihadapi.

Sekiranya keadah pemisahan masa

dipilih, cadangan prinsip inventif
MACAM MANA PILIH ???

SAYA TUNJUKKAN CONTOH……

 1.3.3 MENJUSTIFIKASIKAN
CADANGAN PERUBAHAN REKA
BENTUK BERDASARKAN PEMILIHAN
PRINSIP INVENTIF

CIKGU OOI YUAN SHENG

CONTOH : KERUSI
KEADAH PEMISAHAN =
RUANG !!!

KERUSI BOLEH LARAS

 1.3.4 MENGHASILKAN LAKARAN
PRODUK BERFOKUSKAN BAHAGIAN
YANG MEMPUNYAI MASALAH
INVENTIF

CIKGU OOI YUAN SHENG

LAKARAN

KERUSI BOLEH LARAS