You are on page 1of 47

Modul 1. Dərs 2.

İnformasiya. İnformasiyanın növləri və


informasiya prosesləri

Metodik vəsaitə daxil olmaq üçün link


Modul 1. Dərs 2. İnformasiya. İnformasiyanın növləri və
informasiya prosesləri

Təkrar
Biz keçən dərs nə öyrəndik?

Hansısa qaydaları öyrəndik...


Bunlar hansılardır?

Keçən dərsin təkrarı


Texniki təhlükəsizlik qaydaları!

Gəlin onları yada salaq!

Keçən dərsin təkrarı


Texniki təhlükəsizlik qaydaları:

1. Elektrik naqillərinə toxunmaq olmaz.


2. İnformatika otağında qaçmaq olmaz!
3. Kompüter arxasına keçməzdən əvvəl sağa baxmaq lazımdır.
4. Kompüter arxasında düz əyləşmək lazımdır, monitora tərəf əyilmək

Keçən dərsin təkrarı


olmaz.
5. Otağa yemək və su gətirmək olmaz.
6. Kompüter arxasına keçəndə iş dəftərini götürmək olmaz.
Burada əlavə qaydalar var!

Qaydaları diqqətlə oxuyun.


Artıq olanları qeyd edin.

Keçən dərsin təkrarı


Texniki təhlükəsizlik qaydaları:

1. Elektrik naqillərinə toxunmaq olmaz.


2. İnformatika otağında qaçmaq olmaz!
3. Kompüter arxasına keçməzdən əvvəl sağa baxmaq lazımdır.
4. Kompüter arxasında düz əyləşmək lazımdır, monitora tərəf əyilmək

Keçən dərsin təkrarı


olmaz.
5. Otağa yemək və su gətirmək olmaz.
6. Kompüter arxasına keçəndə iş dəftərini götürmək olmaz.
Texniki təhlükəsizlik qaydaları:

1. Elektrik naqillərinə toxumaq olmaz.


2. İnformatika otağında qaçmaq olmaz!
3. Kompüter arxasına keçməzdən əvvəl sağa baxmaq lazımdır.
4. Kompüter arxasında düz əyləşmək lazımdır, monitora tərəf əyilmək

Keçən dərsin təkrarı


olmaz.
5. Otağa yemək və su gətirmək olmaz.
6. Kompüter arxasına keçəndə iş dəftərini götürmək olmaz.
Bu gün nə edəcəyik?
● İnformasiyanın növlərini öyrənəcəyik.
● İnformasiya üzərində yerinə yetirilən əməlləri
öyrənəcəyik.
● Kompüter arxasında işləyəcəyik!

Yeni dərsin müzakirəsi


Modul 1. Dərs 2. İnformasiya. İnformasiyanın növləri və
informasiya prosesləri

İnformasiya nədir?
İnformasiya nədir?
Bu sözlərə harada rast gəlirik?
Nümunələr gətirin!

İnformasiya nədir?
İnformasiya nədir?
İnformasiya bizi hər yerdə əhatə edir.

● Mənaca “informasiya” sözünə yaxın olan bir neçə


nümunə səsləndirin;

İnformasiya nədir?
● Müəllimlə birlikdə lövhədə bu cür sözlərin
siyahısını tərtib edin.
Bizdə belə alındı:
● xəbərlər
● bilgi
● bilik
● ismarıc
● bildiriş

İnformasiya nədir?
● məlumat

Öz yazdıqlarınızı bizim siyahı ilə müqayisə edin —


bəlkə, biz nəyisə qaçırmışıq!

Bəs informasiya nədir?


İnformasiya nədir?

İnformasiya — ətraf mühit haqqında aldığımız


məlumatlardır!

İnformasiya nədir?
Tərifi dəftərdə qeyd edin!

İş dəftərinin 10-cu səhifəsində bu tapşırığı tapın və onu yerinə yetirin.


İnformasiyanın hansı növləri var?

Məsələn, mətn və şəkil — mətn və


qrafik informasiyaya aid nümunələrdir.

İnformasiyanın başqa hansı növləri olur?


Nümunə gətirin!

İnformasiya nədir?
Modul 1. Dərs 2. İnformasiya. İnformasiyanın növləri və
informasiya prosesləri

İnformasiyanın növləri
İnformasiyanın növləri
Mətn və qrafik informasiya ilə hər şey aydındır. Bəs burada informasiyaya aid
başqa hansı nümunələr təsvir olunub?

İnformasiyanın növləri
Mətn Qrafik ???

??? ???
İnformasiyanın növləri
Mətn və qrafik informasiya ilə bağlı hər şey aydındır. Bəs burada
informasiyaya aid başqa hansı nümunələr təsvir olunub?

İnformasiyanın növləri
Mətn Qrafik Video

Səs Ədədi
Hər bir informasiya növünə aid nümunələr
səsləndirin:
● mətn
● qrafik
● video
● ədədi
● səs

növləri
Öz nümunələrinizi lövhədə qeyd edin

İnformasiya nədir
İnformasiyanın
Mətn informasiyası: roman, elan...
Qrafik: şəkil...
Özümüzü yoxlayaq
Burada informasiyanın hansı növü təsvir edilib?

(2 + 3) х (7 - 5 + 16)

növləri
İnformasiya nədir
28.05 29.05 30.05 31.05 1.06

İnformasiyanın
58 54 63 72 95
Özümüzü yoxlayaq
Burada informasiyanın hansı növü təsvir edilib?

(2 + 3) х (7 - 5 + 16)

növləri
İnformasiya nədir
28.05 29.05 30.05 31.05 1.06

İnformasiyanın
58 54 63 72 95

Bunlar — ədədi informasiyaya aid nümunələrdir.


Bəs burada?
Burada informasiyanın hansı növü təsvir edilib?

Məşhur ifaçının yeni albomu.

növləri
İnformasiya nədir
İnformasiyanın
Otaqda söhbət.
Bəs burada?
Burada informasiyanın hansı növü təsvir edilib?

Məşhur ifaçının yeni albomu.

növləri
İnformasiya nədir
İnformasiyanın
Otaqda söhbət.

Bunlar — səs informasiyasına aid nümunələrdir.


Özümüzü yoxlayaq
Bəs burada informasiyanın hansı növü təsvir edilib?

Albomdakı fotoşəkil.

növləri
İnformasiya nədir
İnformasiyanın
Muzeydəki şəkil.
Özümüzü yoxlayaq
Bəs burada informasiyanın hansı növü təsvir edilib?

Albomdakı fotoşəkil.

növləri
İnformasiya nədir
İnformasiyanın
Muzeydəki şəkil.

Bunlar — qrafik informasiyaya aid nümunələrdir.


Özümüzü yoxlayaq:
Bəs burada informasiyanın hansı növü təsvir edilib?

Köhnə səssiz film.

növləri
İnformasiya nədir
İnformasiyanın
Oyun kompüterinin ekranındakı təsvir.
Özümüzü yoxlayaq:
Bəs burada informasiyanın hansı növü təsvir edilib?

Köhnə səssiz film.

növləri
İnformasiya nədir
İnformasiyanın
Oyun kompüterinin ekranındakı təsvir.

Bunlar — videoinformasiyaya aid nümunələrdir.


Modul 1. Dərs 2. İnformasiya. İnformasiyanın növləri və
informasiya prosesləri

İnformasiya prosesləri
İnformasiya üzərində hansı əməlləri yerinə
yetirmək olar?

Nümunələr gətirin.

İnformasiya prosesləri
nədir
İnformasiyanı ötürmək olar
Ötürülmə — informasiya mənbəyi və qəbuledicisinin iştirak etdiyi
informasiya prosesidir.

Mənbə — informasiyanı ötürən, qəbuledici isə — onu qəbul edəndir.

İnformasiya prosesləri
nədir
Qəbuledici
Mənbə
İnformasiyanı emal etmək olar

Emal — girişdə bir növ, çıxışda isə digər növ informasiyaya sahib
olduğumuz informasiya prosesidir!

İnformasiya prosesləri
Məsələn, biz hesablamaya aid məsələ həll edəndə informasiyanı emal
edirik. Girişdə məsələnin şərtinə sahibik, çıxışda isə məsələnin cavabına!

nədir
2 + 3 = ??? 5
İnformasiyanı saxlamaq olar
Saxlanılma — informasiyaya daxil olmaq imkanını uzun müddət təmin
edən, informasiyanın özünün isə dəyişmədiyi informasiya prosesidir.

Kompüterlər informasiyanı disklərdə, insan isə başında saxlayır.


Kitabxanadakı kitablar — həmçinin informasiyanın saxlanılması

İnformasiya prosesləri
üsuludur!

nədir
Emal, saxlanılma və ötürülmə
İnformasiya üzərində həyata keçirilən əməllər
informasiya prosesləri adlanır.

İnformasiya prosesləri
nədir
İş dəftərinin 9-cu səhifəsində qeyd edin

İnformasiya prosesləri:
● ötürülmə

İnformasiya prosesləri
● saxlanılma
● emal

nədir
Söhbət hansı informasiya proseslərindən gedir?

● Məktub göndərən şəxsdən alan şəxsə ötürülür.


● Televiziya siqnalı studiyadan teletamaşaçıların evlərinə
yayımlanır.

İnformasiya prosesləri
● Kitab rəfə qoyulub.
● Film diskdə saxlanılır.

nədir
● Astronom teleskopa baxır və bələdçi tərtib edir.
● Şagird imla yazır.
Söhbət hansı informasiya proseslərindən gedir?

● Məktub göndərən şəxsdən onu alan şəxsə gedir.


● Televiziya siqnalı studiyadan teletamaşaçıların evlərinə
yayımlanır.

İnformasiya prosesləri
nədir
Burada informasiya mənbəyi və qəbuledicisi var. Deməli, bu
ÖTÜRÜLMƏDİR.

Bu nümunələrdə informasiya qəbulediciləri və


mənbələri haradadır?
Söhbət hansı informasiya proseslərindən gedir?

● Məktub göndərən şəxsdən onu alan şəxsə gedir.


● Televiziya siqnalı studiyadan teletamaşaçıların evlərinə
yayımlanır.

İnformasiya prosesləri
nədir
Burada informasiya mənbəyi və qəbuledicisi var. Deməli, bu
ÖTÜRÜLMƏDİR.

Məktubu göndərən şəxs və telestudiya — mənbə,


məktubu qəbul edən şəxs və televizor isə —
qəbuledicidir.
Söhbət hansı informasiya proseslərindən gedir?

● Astronom teleskopa baxır və bələdçi tərtib edir.


● Şagird imla yazır.

İnformasiya prosesləri
nədir
Burada informasiya dəyişilir: birinci halda,
videoinformasiya (astronomun gördüyü) mətnə çevrilir,
ikinci halda, səs informasiyası mətnə çevrilir. Deməli, bu,
informasiyanın EMALIDIR.
Söhbət hansı informasiya proseslərindən gedir?

● Kitab rəfə qoyulub.


● Film diskdə saxlanılır.

İnformasiya prosesləri
nədir
Burada isə informasiya dəyişilmir və ötürülmür
— bu, informasiyanın SAXLANILMASIDIR.
Modul 1. Dərs 2. İnformasiya. İnformasiyanın növləri və
informasiya prosesləri

Platformada iş
Dərsin sonunda

Dərsin yekunlaşdırılması
Dərsin necə keçdiyini qiymətləndirin!

Dərs xoşuma gəldi, hər şey maraqlı və


aydın idi.

Dərsin yekunlaşdırılması
Dərsdə heç də hər şey maraqlı və aydın deyildi.

Dərs xoşuma gəlmədi, darıxdırıcı idi və aydın


deyildi.
Platformaya necə daxil olmaq olar?

Platformaya daxil olmaq üçün aşağıdakıları

Знакомство сişплатформой
yerinə yetirmək lazımdır:
● kompüteri işə salmaq;
● Google Chrome proqramını açmaq;
● mars.algoritmika.az internet ünvanını
daxil etmək;
● istifadəçi adı və şifrəsini daxil etmək!

Platformada
Google Chrome proqramını necə açmaq olar?

Siçanın göstəricisini proqramın simgəsinin üzərinə gətirmək və sol


düyməni iki dəfə klikləmək!

Знакомство сişплатформой
Platformada
Platformaya necə daxil olmaq olar?

Знакомство сişплатформой
2 mars.algoritmika.az
mətnini daxil edirik və İngilis dilini seçirik
klaviaturada Enter ENG
düyməsini basırıq

Platformada
1
İstifadəçi adı və şifrəsini daxil edirik
İstifadəçi adları və şifrələr dəftərlərinizdə qeyd edilməlidir!

Hər kəs yalnız


özünə məxsus
istifadəçi adı və
şifrəni daxil edir

Platformada iş
Platforma tapşırıqlarını yerinə yetirin
"İnformasiyanın növləri. İnformasiya pros
esləri"

mars.algoritmika.az

Platformada iş

You might also like