PENGENALAN KEPADA

GERAK KERJA KOKURIKULUM

RABI’AH BT ABD RAHMAN

IPG KAMPUS PENDIDIKAN ISLAM, SELANGOR
1
Aktiviti kokurikulum adalah sebahagian
daripada kurikulum sekolah, dan setiap
murid harus melibatkan diri. Aktiviti ini
boleh dijalankan di dalam dan di luar bilik
darjah, mengikut kesesuaian sesuatu aktiviti;

2
Dengan andaian bahawa murid-murid tidak
mendapat pengalaman tertentu di bilik darjah,
maka aktiviti kokurikulum dapat menyediakan
pelbagai pengetahuan dan pengalaman untuk
perkembangan mental, minat, bakat, jasmani,
rohani dan pembentukan nilai-nilai estetika serta
sosial yang positif.

3
Tanggapan bahawa:

1. Semua murid harus mempunyai

keseimbangan antara perkembangan
mental (akademik) dengan
perkembangan sahsiah yang bersepadu
(sosial, jasmani dan rohani);

2. Semua murid mempunyai minat dan

bakat yang boleh dikembangkan;

4
...Tanggapan bahawa:

3. Semua murid boleh dididik, dan boleh

pula mendidik diri sendiri dan rakan
sebaya:

i. Sekolah bertanggungjawab
melahirkan murid-murid untuk
keperluan masyarakat dan negara;

ii. Masyarakat turut bertanggungjawab

memainkan peranan mendidik murid-
murid.

5
Matlamat utama aktiviti kokurikulum adalah untuk
merealisasikan Falsafah Pendidikan Negara. Antara
Matlamat yang hendak dicapai ialah seperti berikut:
2.1 Menyemai kesedaran murid-murid terhadap agama
dan kepercayaan kepada Tuhan;
2.2 Menyeimbangkan antara perkembangan mental
dengan perkembangan rohani, jasmani dan emosi
murid-murid;
2.3 Mengukuhkan perhubungan dan pergaulan di
kalangan murid dalam sekolah dan di antara sekolah;

6
2.4 Membina dan meningkatkan minat dan bakat murid-
murid dalam aktiviti yang diceburi;
2.5 Membina dan meningkatkan disiplin murid;
2.6 Mewujudkan budaya sekolah yang menarik dan
menggembirakan;
2.7 Membina dan meningkatkan kerjasama dan
sumbangan hubungan dua hala antara sekolah dan
masyarakat;
2.8 Mewujudkan sekolah berwatak.

7
 Sebagai sebahagian daripada Kurikulum Kebangsaan,
maka pelaksanaan kokurikulum di sekolah adalah wajib.
{Rujuk Seksyen 18, Akta Pendidikan 1996 (Akta 550)}
Kegagalan atau keengganan melaksanakan kegiatan
kokurikulum di sekolah adalah suatu kesalahan dan
apabila disabitkan boleh didenda tidak melebihi lima
ribu ringgit atau dipenjarakan selama tempoh tidak
melebihi tiga bulan atau kedua-duanya {Rujuk
Subseksyen 135(1) Akta Pendidikan 1996 (Akta 550)}
dan ..
8
 ...dan jika kesalahan itu dilakukan secara
berterusan, maka apabila disabitkan sedemikian,
seseorang itu dikenakan hukuman denda harian
yang tidak melebihi lima ratus ringgit sebagai
tambahan kepada apa-apa penalti lain yang boleh
dikenakan kepadanya di bawah Akta ini berkenaan
dengan kesalahan itu, bagi setiap hari kesalahan itu
terus dilakukan. {Rujuk Subseksyen 135(2) Akta
550}.
9
 Matlamat gerak kerja kokurikulum yang dikehendaki
ialah penyertaan oleh setiap orang pelajar yang belajar
di sekolah kerajaan atau bantuan kerajaan. Setiap
pelajar hendaklah mengambil bahagian sekurang-
kurangnya dalam salah satu gerak kerja pakaian
seragam (badan beruniform), satu kegiatan persatuan
atau kelab, dan satu kegiatan sukan atau permainan.
Seberapa yang boleh, peningkatan penyertaan pelajar-
pelajar dalam kegiatan pakaian seragam hendaklah
diusahakan. Rujuk ...

10
 {Rujuk Subperkara 5.1 dalam Surat Pekeliling
Ikhtisas Bil. 1/1985 KP(BS)8591/Jld. 11(29)
bertarikh 2hb. Januari 1985}.
 Penyertaan semua guru adalah dikehendaki bagi
mempastikan keberkesanan pelaksanaan gerak
kerja kokurikulum di sekolah.
{Rujuk Subperkara 5.2 dalam Surat Pekeliling
Ikhtisas Bil. 1/1985 KP(BS)8591/Jld. 11(29)
bertarikh 2hb. Januari 1985}.

11
 Sekolah-sekolah, khususnya yang kurang
kemudahan untuk menjalankan gerak kerja
kokurikulum ini hendaklah menggalakkan pelajar-
pelajarnya mengambil bahagian dalam membuat
kerja-kerja amal untuk masyarakat setempat;
bergotong royong memperbaiki kawasan sekolah;
dan dalam pelbagai gerak kerja yang menekankan
perpaduan kaum, ketatanegaraan, moral dan
sebagainya yang sesuai bagi pendidikan menyeluruh
dan pembentukan keperibadian. Rujuk....

12
 {Rujuk Subperkara 5.3 dalam Surat Pekeliling
Ikhtisas Bil. 1/1985 KP(BS)8591/Jld. 11(29)
bertarikh 2hb. Januari 1985}.
 Pelaksanaan kegiatan kokurikulum di sekolah
hendaklah berasaskan prinsip penyertaan
beramai-ramai tanpa ada unsur-unsur
diskriminasi atau paksaan dan yang bercanggah
dengan Dasar Pendidikan Kebangsaan dan
Perlembagaan Negara.
Rujuk Surat Pekeliling Ikhtisas Bil. 16/2000,
KP(BS)8591/Jld. XVI(16) bertarikh 13 Nov. 2000.
13
 Penyertaan pelajar dalam aktiviti kokurikulum
adalah wajib. Sehubungan itu kehadiran
pelajar dalam aktiviti kokurikulum mestilah
direkodkan.
Rujuk Surat Pekeliling Ikhtisas Bilangan
2/1986, KP(BS)8591/Jld. 11/(41) bertarikh 15
Januari 1986.

14
 Kegiatan kokurikulum di sekolah boleh
dilaksanakan dengan menggunakan
penglibatan dan kepakaran anggota-anggota
masyarakat setempat.
Rujuk Subperkara 5.2.3 dalam Surat
Pekeliling Ikhtisas Bilangan 4/1985, KP.
8591-11(32) bertarikh 2hb Februari 1985.

15
Untuk mencapai matlamat tersebut,
berikut adalah beberapa Strategi pelaksanaannya:

3.1 Memberi wajaran yang sesuai kepada aktiviti kokurikulum

supaya kurikulum dan kokurikulum boleh saling melengkapi
dalam proses pendidikan di sekolah;

3.2 Menambahkan bilangan pasukan pakaian seragam,

persatuan/kelab, kelab sukan dan permainan serta
mempelbagaikan aktiviti tersebut, dengan tujuan memberi
peluang kepada semua murid melibatkan diri dengan aktif
secara individu atau kumpulan;

3.3 Melibatkan murid daripada semua kaum dalam semua aktiviti

kokurikulum, yang sesuai, untuk tujuan pemupukan
perpaduan;

16
Untuk mencapai matlamat tersebut,
berikut adalah beberapa strategi pelaksanaannya:

3.4 Melibatkan murid dan pihak sekolah dalam aktiviti khidmat

masyarakat;

3.5 Melibatkan Jawatankuasa Bimbingan Pelajar Sekolah(JBPS),

Persatuan Ibu Bapa Guru-Guru (PIBG), guru-guru dan
murid-murid dalam perancangan dan pelaksanaan aktiviti
kokurikulum;

3.6 Merancang dengan teliti aktiviti kokurikulum bagi

mencapai matlamat yang dikehendaki;

17
Untuk mencapai matlamat tersebut,
berikut adalah beberapa strategi pelaksanaannya:

3.7 Merekod dan menilai kemajuan aktiviti kokurikulum yang

dijalankan;

3.8 Menganjur dan mengelola pertandingan yang melibatkan

semua murid;

3.9 Menyelia dan menilai aktiviti secara sistematik dan

berterusan;

3.10 Memberi penghargaan dan pengiktirafan kepada semua

pihak, dari semasa kesemasa.

18
 Strategi tindakan tersebut boleh dilaksanakan sebagai
langkah-langkah jangka pendek dan jangka panjang.

 Agenda-agenda asas yang disyorkan ialah:-

◦ Meningkatkan motivasi guru-guru supaya lebih komited

dan bertanggung jawab kepada tugas kokurikulumnya.

◦ Meningkatkan motivsi pelajar-pelajar untuk

meningkatkan penglibatan dan penyertaan mereka
dalam bidang-bidang kokurikulum.

19
...Agenda asas yang disyorkan:

◦ Meningkatkan kesedaran di kalangan ibubapa dan penjaga

tentang pentingnya kokurikulum sebagai sumber
pembelajaran dan kemahiran.

◦ Membina infrastruktur baru dan menyediakan kemudahan

serta peralatan-peralatan latihan yang diperlukan.

◦ Mewujudkan skim-skim latihan formal dan tidak formal

setempat.

◦ Mewujudkan skim pengiktirafan kecemerlangan

kokurikulum dan insentif galakan untuk guru-guru dan
para pelajar.

20
1. Mengetahui Dasar Pelaksanaan Kokurikulum.
2. Mengetahui undang-undang dan peraturan yang
berkaitan dengan pelaksanaan kokurikulum.
3. Mengetahui prinsip-prisip pelaksanaan.
4. Mengetahui skema pelaksanaan yang berkesan.
5. Menetapkan visi dan misi bidang kokurikulum
berasaskan konsep “Pendidikan Menyeluruh” dan
“Sekolah Berwatak”.
6. Mewujudkan struktur dan keperluan asas pelaksanaan.

21
7. Membangun dan mengoperasikan kepentadbiaran dan
kepengurusan yang berkesan.
8. Membangunkan kepakaran dan kejurulatihan.
9. Membina infrastruktur dan mendapatkan perkakasan
serta peralatan yang pelbagai dan mencukupi.
10. Mewujudkan sumber rujukan.
11. Membina jaringan kerjasama yang meluaskan dan
berkesan.
12. Menyediakan Rancangan kegiatan sepanjang tahun.

22
…20 Tonggak Pelaksanaan Kokurikulum

13. Membina jaringan kerjasama yang meluaskan dan

berkesan.
14. Menyediakan rancangan kegiatan sepanjang tahun.
15. Mewujud dan melaksanakan program pembangunan
kecemerlangan (elit and excellence development)
tanpa mengabaikan penyertaan massa atau
penyertaan beramai-ramai.
16. Membangun dan menyebarkan kemahiran-kemahiran
pelaksanaan seperti pengurusan, pengelolaan majlis,
protokol dan sebagainya.

23
 …20 Tonggak Pelaksanaan Kokurikulum

17. Mewujudkan tabung/dana kewangan untuk membantu

membiayai pelaksanaan dan sentiasa menjalankan
usaha-usaha penambahbaikkan dalam semua aspek
pelaksanaan.
18. Mewujudkan skema peningkatan pencapaian dan
pengiktirifan dan mewujudkan sistem penganugerahan.
19. Membina pengkalan data dan dokumentasi.
20. Mengembeling kerjasama ibubapa dan masyarakat
sekitar.

24
1. Mengubah persepsi negatif semua pihak terhadap
bidang kokurikulum.

2. Mempelbagaikan kelab/persatuan dan aktiviti

kokurikulum.

3. Mewujudkan suasana aktiviti kokurikulum yang

meriah.

4. Menjalankan aktiviti atau kegiatan sepanjang

tahun.

5. Mewujudkan siatem dokumentasi yang kemas kini,

informatif dan lengkap.

25
6. Mewujudkan sistem penilaian dan pengiktirafan
yang diperakukan, adil dan memberangsangkan.

7. Menjalankan pemantauan yang berkesan dan

berterusan.

8. Mewujudkan sumber manusia yg berkemahiran

dan komited.

26
9. Membangunkan infrastruktur atau prasarana
dan menyediakan perkakasan dan peralatan
yang mengcukupi dan berkualiti

10. Menyediakan sumber maklumat, data dan

informasi yang komprehensif dan kemas kini

11. Menjalankan program penyelidikan dan

pembangunan yang berkesan

27
 JBPS (Jawatankuasa
Pengetua/Guru Besar
Bimbingan Pelajar
Sekolah)

GPK Kokurikulum

Setiausaha Kokurikulum

Penyelaras Penyelaras Penyelaras Setiausaha

Pasukan Kelab / Kelab Sukan/ Sukan
Pakaian Persatuan Permainan
Seragam

Guru Guru Guru Guru Guru

Penasihat Penasihat Penasihat Rumah Pasukan
Sukan Sekolah

Pengerusi Pasukan Pakaian Seragam, Kelab/Persatuan, Kelab Sukan/ Permainan, Ketua Rumah Sukan Dan
Kapten Pasukan Sekolah (Murid-Murid)

28
 UNITBERUNIFORM
 KELAB DAN PERSATUAN
 SUKAN DAN PERMAINAN

29
PASUKAN PAKAIAN SERAGAM
 Kelab Judo
 Kelab Karate
 Kelab Taekwondo
 Pasukan Kadet Bersatu Malaysia(Darat, Laut dan Udara)
 Pasukan Kadet Bomba dan Penyelamat
 Pasukan Kadet Majlis Keselamatan Jalanraya
 Pasukan Kadet Pertahanan Awam (JPA 3)
 Pasukan Kadet Polis
 Pasukan Kadet Remaja Sekolah
 Pasukan Pancaragam/Okestera Sekolah
 Pergerakan Briged Putera/Briged Puteri
 Pergerakan Pandu Puteri
 Pergerakan Pengakap
 Pergerakan Puteri Islam
 Persatuan Bulan Sabit Merah
 Persatuan Silat Seni
 Persatuan Silambam
 Persatuan St.John Ambulans Malaysia
 Persatuan Wushu dan lain-lain.

30
 Uniform Bodies
Individual Development
Teacher who needs
Professional development,
cognitive development,
physical development,
emotional development,
Youth Cadets spiritual/religious development
and social development being
instill through

Girl Guides

Scouts
31
 To provide
continuous
professional
development
programme for
qualified
teachers
St. John Ambulance Red Cresent

Puteri Islam
KRS
32
 PERSATUAN / KELAB
Persatuan Akademik

 Persatuan Agama Islam

 Persatuan Bahasa
 Persatuan Drama dan Kesusasteraan
 Persatuan Ekonomi Rumahtangga
 Persatuan Geografi / Sejarah
 Persatuan Kebudayaan
 Persatuan Kemahiran Hidup
 Persatuan Perdagangan
 Persatuan Persuratan & Bahas
 Persatuan Sains & Matematik
 Persatuan Sains Kemasyarakatan

Persatuan Tingkatan Enam dan lain-lain

33
Co-curriculum
Activities
prepare for

National Unity
Teachers
who are
broad
minded,
discipline,
harmonious,
adaptable,
sociable and
humane

Clubs and societies

34
 Kelab Badminton  Kelab Golf
 Kelab Bola Baling  Kelab Hoki
 Kelab Bola Jaring  Kelab Karum
 Kelab Bola Keranjang  Kelab Kriket
 Kelab Bola Sepak  Kelab Ping Pong
 Kelab Bola Tampar  Kelab Ragbi
 Kelab Bowling  Kelab Sepak Takraw
 Kelab Bowling Padang  Kelab Sofbol
 Kelab Catur  Kelab Squasy
 Kelab Dart  Kelab Petanque
 Kelab Gasing Pangkah  Kelab Tenis dan lain-lain.
 Kelab Gimnastik
 Kelab Gimrama

35
Olahraga: Sukan Air :
 Kelab Berkeno / Kayak
 Kelab Berbasikal  Kelab Luncur Air
 Kelab Olahraga  Kelab Perahu Layar
 Kelab Memanah  Kelab Perahu Naga
 Kelab Merentas desa  Kelab Polo Air
 Kelab Motor / Go Kart  Kelab Renang
 Kelab Senamrobik dan  Kelab Rowing (Berdayung)
lain-lain.  Kelab Skuba
 Kelab Skuter Air
 Kelab Snorkeling
 Kelab Terjun dan lain-lain

36
Students Activities Through
sports and games

37
  Kelab Pelancongan
 Kelab Alat Pandang Dengar  Kelab Pembimbing Rakan
 Kelab Astronomi Sebaya
 Kelab Bina Badan  Kelab Pencinta Alam
 Kelab Binaan / Bangunan  Kelab Pengguna
 Kelab Elektronik  Kelab Permainan Tradisional
 Kelab Equestrian  Kelab Perpustakaan / Pusat
 Kelab Kebajikan Sumber
 Kelab Keceriaan Sekolah
 Kelab Rekreasi
 Kelab Kembara
 Kelab Seni Foto
 Kelab Koir Sekolah
 Kelab Seni Tampak/Halus
 Kelab Komputer
 Kelab Seni Tari
 Kelab Koperasi
 Kelab Pandu Arah
 Kelab Memancing
 Kelab Wayang Gambar.
 Kelab Menaip
 Kelab Pencegahan Jenayah
 Kelab Motor Mekanik
 Kelab Rukun Negara
 Kelab Muzik dan Seni Suara
 Kelab Pelancongan dan lain-
lain.
38
Teachers Character Building Project

To develop
competent and
resilient teachers
who are fully
committed,
creative,
innovative,
knowledgeable
and skillful.

39
Motivational &
Team Building

40
Teachers Character Building Programme

41
42