‫نجف آباد‬

‫`‬ ‫سیستم های اطالعات مدیریت‬

‫‪Database‬‬
‫«پایگاه داده ها»‬

‫ارائه توسط‪ :‬سیدمحسن امامزاده‬

‫استاد‪ :‬آقای دکتـر فرخی‬

‫سیستم های اطالعات مدیریت ‪MIS‬‬

‫نیمسال دوم ‪96-97‬‬ ‫‪1‬‬

‫مقدمه‬

‫پایگاه داده‬
‫عنصر اصلی سیستم های اطالعاتی‬

‫عمده ترین عامل یکپارچه کننده سیستم های اطالعاتی‬

‫تعریف‬
‫مجموعه ای از داده های ذخیره شده‬

‫بصورت مجتمع و مبتنی بر ساختار‬

‫حداقل افزونگی و تحت کنترل بصورت متمرکز‬

‫دارای قابلیت استفاده اشتراکی‬

‫‪2‬‬
‫سلسله مراتـب داده ها‬

‫سلسله مراتب داده ها‬

‫بیت‬

‫بایت‬

‫کاراکتر‬

‫فیلد‬

‫رکورد‬

‫فایل‬

‫پایگاه داده‬

‫‪3‬‬
‫سلسله مراتـب داده ها‬

‫‪4‬‬
‫انواع پـایگاه داده‬

‫پایگاه داده های عملیاتی‬

‫پشتیبانی از عملیات و فرایندهای سازمان‬

‫منابع‪ E‬انسانی‪ ،‬مالی‪ ،‬مشتریان و ‪...‬‬

‫پایگاه داده های توزیعی‬

‫بر روی سرورهای مختلف شبکه در سایت های مختلف‬

‫هدف‪ :‬بهبود عملکرد مجموعه سیستم و دسترسی بهتر‬

‫قابلیت قرارگیری در شبکه های اینترنت و اینترانت‬

‫‪5‬‬
‫انواع پـایگاه داده‬

‫پایگاه داده های چندرسانه ای‬

‫محلی برای ذخیره و بازیابی اطالعات چند سانه ای‬

‫متن‪ ،‬گرافیک‪ ،‬صدا‪ ،‬تصویر‪ ،‬ویدیو و ‪...‬‬

‫‪6‬‬
‫اجزاء پایـگاه داده ها‬

‫اجزاء پایگاه داده ها‬

‫داده‬

‫ساختار پایگاه داده‬

‫سیستم مدیریت پایگاه داده‬

‫سخت افزار‬

‫نرم افزار‬

‫کاربران‬

‫‪7‬‬
‫اجزاء پایـگاه داده ها‬

‫داده‬
‫مهمترین جزء هر پایگاه داده‬

‫مثال‪ :‬مشتریان‪ ،‬محصوالت‪ ،‬بازاره‪E‬ا‪ ،‬کارکنان و ‪...‬‬

‫انواع‪ :‬عددی‪ ،‬حرفی‪ ،‬مختلط و ‪...‬‬

‫داده ها باید قابل اعتماد‪ ،‬جدید و دقیق باشد‪.‬‬

‫‪8‬‬
‫اجزاء پایـگاه داده ها‬

‫ساختار پایگاه داده ها‬

‫ساختار فیزیکی‬

‫بیانگر چگونگی حضور داده ها در پایگاه داده ها‬

‫چگونگی ذخیره داده ها در حافظه داخلی‬

‫مثال‪ :‬قراردادن کتاب در قفسه کتابخانه‬

‫‪9‬‬
‫اجزاء پایـگاه داده ها‬

‫ساختار فیزیکی‬
‫روشهای سازماندهی فایل ها‬

‫سازماندهی ترتیبی فایل (دسترسی به رکورد)‬

‫دسترسی به رکورد خاص‪ ،‬با خواندن رکوردهای پیشین‬

‫سازماندهی ترتیبی مبتنی بر شاخص‬

‫فیلد شاخص‬

‫دسترسی سریعتر‬

‫‪10‬‬
‫اجزاء پایـگاه داده ها‬

‫ساختار فیزیکی‬
‫روشهای سازماندهی فایل ها‬

‫سازماندهی تصادفی یا مستقیم فایل‬

‫فیلد کلیدی‬

‫استفاده از الگوریتم تبدیل‬

‫استفاده از محاسبات ریاضی‬

‫عدم رابطه با رکوردهای قبلی و بعدی‬

‫دسترسی مستقیم‬

‫‪11‬‬
‫اجزاء پایـگاه داده ها‬

‫ساختار پایگاه داده ها‬

‫ساختار منطقی‬

‫بیانگر نحوه ارتباط فایل‪ ،‬رکورد‪ ،‬فیلد در پایگاه داده‬

‫ارائه داده ها بصورتی که برای متخصصان قابل درک باشد‪.‬‬

‫‪12‬‬
 ‫اجزاء پایـگاه داده ها‬

‫ساختار منطقی‬
‫مدل های پایگاه داده‬

‫مدل سلسله مراتبی‬

‫ارتباط سلسله مراتبی داده ها (مثال‪ :‬چارت سازمانی) ‪n-1‬‬

‫مدل شبکه ای‬

‫تغییر یافته سلسله مراتبی‬

‫برپایه مجموعه ها و رکورد ها‬

‫گراف ‪n-n‬‬

‫‪13‬‬
‫اجزاء پایـگاه داده ها‬

‫مدل سلسله مراتبی‬

‫‪14‬‬
‫اجزاء پایـگاه داده ها‬

‫مدل شبکه ای‬

‫‪15‬‬
 ‫اجزاء پایـگاه داده ها‬

‫ساختار منطقی‬
‫مدل های پایگاه داده‬

‫مدل رابطه ای‬

‫جداول‬

‫روابط (عدم تعریف از پیش‪ ،‬قابل تعریف توسط کاربر ‪)DB‬‬

‫قابلیت های استخراج اطالعات‬

‫‪16‬‬
‫اجزاء پایـگاه داده ها‬

‫مدل رابطه ای‬

‫‪17‬‬
‫اجزاء پایـگاه داده ها‬

‫سیستم مدیریت پایگاه داده‬

‫برنامه ها و فعالیت های مدیریتی در قالب نرم افزار جهت‬

‫ذخیره و بازیابی داده‬

‫اداره پایگاه داده‬

‫مدیریت پایگاه داده‪ ،‬انبار داده ها‪ ،‬منابع داده‬

‫تمرکز داده ها‬

‫توسعه‪ ،‬نگهداری و امنیت‬

‫‪18‬‬
‫اجزاء پایـگاه داده ها‬

‫سیستم مدیریت پایگاه داده‬

‫رویه ها‬

‫برنامه ریزی پایگاه داده‬

‫طراحی پایگاه داده‬

‫ایجاد پایگاه داده‬

‫نگهداری پایگاه داده‬

‫تجزیه و تحلیل بکارگیری داده ها‬

‫نظارت بر رویه های امنیتی‬

‫‪19‬‬
‫اجزاء پایـگاه داده ها‬

‫سیستم مدیریت پایگاه داده‬

‫اجزا‬

‫زبان تعریف داده (توسط برنامه نویس)‬

‫زبان دستکاری داده ها (‪)SQL‬‬

‫فرهنگ داده (تشریح داده ها و خصوصیات)‬

‫‪20‬‬
‫اجزاء پایـگاه داده ها‬

‫سیستم مدیریت پایگاه داده‬

‫وظایف‬

‫ذخیره و بازیافت داده ها‬

‫تعریف‪ ،‬ایجاد و سازماندهی پایگاه داده ها‬

‫ورود و پردازش داده ه‪E‬ا‬

‫یکپارچه کردن داده ها‬

‫کاهش افزونگی داده ها‬

‫روایی داده ها (‪)Validation‬‬

‫شکل بندی و گزارش دهی‬

‫‪21‬‬
‫اجزاء پایـگاه داده ها‬

‫سیستم مدیریت پایگاه داده‬

‫مزایا‬

‫افزایش قابلیت دسترسی به اطالعات‬

‫تسهیل دسترسی‪ ،‬بکارگیری‪ ،‬امنیت‬

‫کاهش هزینه های نگهداری و توسعه‬

‫بروز شدن سریع فایل و رکورد‬

‫تجمیع داده‬

‫بازیافت سریع‬

‫بهبود انعطاف پذیری‬

‫‪22‬‬
‫اجزاء پایـگاه داده ها‬

‫سیستم مدیریت پایگاه داده‬

‫معایب‬

‫گرانی نرم افزار‬

‫تقاضای سخت افزار بزرگتر‬

‫فرصت افراد خارج سازمان برای دسترسی به اطالعات‬

‫نیاز به کادر فنی آموزش دیده برای نظارت و استفاده‬

‫‪23‬‬
‫اجزاء پایـگاه داده ها‬

‫سخت افزار‬
‫سخت افزار ذخیره سازی‬

‫سخت افزار پردازنده های مرکزی‬

‫سخت افزار ارتباطی‬

‫‪24‬‬
‫اجزاء پایـگاه داده ها‬

‫نرم افزار‬
‫سیستم مدیریت پایگاه داده‬

‫برنامه های کاربردی‬

‫سیستم عامل‬

‫نرم افزارهای شبکه ای‬

‫‪25‬‬
‫اجزاء پایـگاه داده ها‬

‫کاربران‬
‫مدیران پایگاه داده‬

‫کاربران پایگاه داده‬

‫برنامه نویسان پایگاه داده‬

‫کاربران نهایی‬

‫‪26‬‬
‫با تشکر از توجه شما‬

‫‪27‬‬