PENGALIR

DAN
PENEBAT

1
 Pengalir & Penebat

PENGALIR
Definasi:
Pengalir ialah bahan yang
membenarkan arus elektrik mengalir
melaluinya

2
 Pengalir ( sambungan )

 Fungsi utama Pengalir - ialah untuk membawa

arus elektrik dari satu tempat ke satu tempat
yang lain.
 Bahan yang menjadi pengalir ini mungkin gas,
cecair atau pepejal. Tetapi hanya pengalir
pepejal sahaja yang digunakan dalam
komponen kabel iaitu logam yang terdapat
dalam kabel itu.

3
 Pengalir & Penebat

Jenis-jenis Pengalir
Bil Bahan Sifat - sifat
- Pengalir yang terbaik
- Harga Mahal.
1 Perak
- Kegunaan - menyalut sesentuh pada suis
dan Komponen Elektronk.
- Pengalir yang baik.
Kuprum
2 - Lembut & mudah dibentuk Kabel
(Tembaga)
- Kegunaan - Palang bas
- Harga murah.
3 Aluminium - Ringan
- Kegunaan - Kabel Kuasa talian atas
4
 Jenis-jenis Pengalir ( sambungan )

Bil Bahan Sifat-sifat

- Pengalir yang baik
4 Emas - Harga mahal.
- Kegunaan - Litar bersepadu
- Keras, dan licin.

5 Karbon - Geseran kecil.

- Kegunaan - Berus karbon pada mesin
mesin elektrik
- Mudah lentur.
- Tahan kakisan.
6 Plumbum
-Kegunaan - Sarung kabel dan Pengalir
bumi. 5
 Pengalir & Penebat

Jenis-jenis Pengalir ( sambungan )

Bil Bahan Sifat-sifat

- Sukar melebur dan tahan panas.
7 Tungsten - kegunaan - Lampu Filamen dan
filamen tiub elektronik
- Logam biasa.
- Mudah berkarat.
8 Besi / Keluli
- Kegunaan - Elektrod bumi dan salur &
pembuluh besi.
- Pengalir yang keras
9 Nikel - Tahan lebur
- Kegunaan - Elemen pemanas (air ).
6
 Jenis-jenis Pengalir ( sambungan )

Bil Bahan Sifat-sifat

- Tahan panas
10 Nikrom - Kegunaan – Perintang dan elemen
pemanas
- Bentuk cecair dan mudah sejat.
11 Raksa - Kegunaan - Wap lampu nyahcas dan
Sesentuh tertentu

7
 Pengalir Kabel.

 Pengalir yang kerap digunakan dalam

pembinaan kabel ialah daripada bahan Kuprum
dan Aluminium.
 Pemilihan ini adalah kerana kuprum dan
aluminium mempunyai sifat elektrik yang
sederhana dan harganya juga sederhana.

8
Perbandingan Pengalir Kuprum dan Aluminium
 KUPRUM  ALUMINIUM
1. Kerintangan rendah 1. Kerintangan lebih
2. Mudah dibentuk tinggi
3. Mudah disadur 2. Luas keratan rentas
4. Pengalirannya tinggi lebih besar ( mudah
patah )
5. Luas keratan rentas
lebih kecil pada 3. Pengalirannya rendah
keupayaan yang 4. Ringan dan
sama dengan 5. Murah
aluminium.
6. Berat - 3 kali ganda
Alum.

9
 Peraturan IEE berkaitan

Pengalir yang mempunyai Luas

keratan rentas yang kurang dari 10mm
mestilah daripada pengalir jenis kuprum.
Pengalir aluminium tidak dibenarkan bagi
saiz tersebut kerana ia mudah patah
semasa kerja-kerja pendawaian dijalankan.

10
 PENEBAT
Definasi:
Penebat ialah bahan yang tidak
membenarkan arus elektrik mengalir
melaluinya.

11
 Penebat ( sambungan )

 Fungsi penebat – Sebagai pengawal arus elektrik

supaya berada dalam lingkaran pengalir sahaja. Di
samping itu penebat juga digunakan sebagai
penanda kod warna bagi kabel.

 Penebat juga terdiri daripada jenis pepejal, gas dan

cecair.
 Hanya penebat dari pepejal sahaja yang digunakan
dalam komponen kabel.

12
 Jenis-jenis Penebat

Bil Penebat Sifat-sifat

- Mempunyai daya tebatan yang baik
1 Getah - Kalis air dan mudah lentur ( dibentuk ).
- Kegunaan – penebat kabel pendawaian.
- Bahan gantian getah (mahal dr. getah)
Polivinil
2. - Tahan suhu panas / tindakan kimia.
Klorida
- kegunaan – penebat kabel ( meluas )
- Kertas khas yang dikeringkan secara
Kertas terisi
vakum.
3. tepu
- Kegunaan – penebat kabel bawah tanah
(teresap)
( kawasan lembab )
13
 Jenis-jenis Penebat ( sambungan )

Bil Penebat Sifat-sifat

Mineral
- Bahan galian – magnesium oksida.
4. (Bahan - Tahan kepanasan tinggi dan minyak.
Galian) - Kegunaan – Kabel berpenebat mineral.

- Tahan panas.
5. Asbestors - Kegunaan – sambungan punca elemen
pemanas
Bentuk seakan-akan kaca.
-
6. Tembikar - Tahan kepada perubahan cuaca.
- Kegunaan – sebagai belengu pengalir atas.

14
 Jenis-jenis Penebat ( sambungan )

Bil Penebat Sifat-sifat

Tahan suhu lebih tinggi daripada PVK.
-
- Kegunaan – penebat kabel alat mudah panas
7. Elastomer
( periuk / ketuhar )
- Tahan panas / suhu tinggi.
8. Mika - Kegunaan – penebat elemen pemanas
( pembakar roti / seterika)
- Keras dan tidak mudah lentur.
9. Bakelit - Murah & rintangan penebatan tinggi.
- kegunaan – Alat tambah pendawaian

15
 Jenis-jenis Penebat ( sambungan )

Bil Penebat Sifat-sifat

Tahan suhu tinggi (Cecair varnis yang

-
Varnis- disembur)
10
Kambrik - kegunaan – Penebat belitan cok & engubah

16
 Ciri-ciri Pengalir dan Penebat

Pengalir Penebat

- Mempunyai kurang - Mempunyai lebih daripada

daripada 4 elektron valensi 4 elektron valensi

- Mempunyai bilangan Mempunyai bilangan

-
elektron bebas yang banyak sedikit elektron bebas.

- Nilai rintangan rendah - Nilai rintangan tinggi

- Nilai kerintangan lebih

- Nilai kerintangan tinggi
kecil

17
 Faktor-faktor yang mempengaruhi
Rintangan

Empat faktor yang mempengaruhi nilai

rintangan ialah:
Nilai Kerintangan Bahan.
Luas Muka Keratan.
Panjang Pengalir.
Suhu.

18
 Faktor-faktor yang mempengaruhi Rintangan
( sambungan )

1. Nilai kerintangan bahan.

- Bukan semua pengalir boleh mengalirkan arus
pada satu kadar yang sama. Kerana Setiap
pengalir itu mempunyai nilai kerintangannya
yang tertentu.
- Kuprum misalnya lebih mudah mengalirkan
arus berbanding dengan loyang ( pengalir yang
baik mempunyai nilai kerintangan yang kecil )

19
 Faktor-faktor yang mempengaruhi Rintangan
( sambungan )

2. Panjang Pengalir.

- Lebih panjang pengalir – lebih besar voltan

diperlukan bagi mengatasi rintangan pengalir itu.
Sebaliknya rintangan akan berkurangan bagi
penggunaan pengalir yang pendek.

- Ini kerana voltan yang menolak elektron pada

pengalir panjang akan melalui perjalanan jauh
dan menjadi lemah.

20
 Faktor-faktor yang mempengaruhi Rintangan
(sambungan)

3. Luas muka Keratan.

- Luas muka keratan yang kecil - mengandungi

elektron yang sedikit berbanding dengan luas
muka keratan yang besar.
- Luas muka keratan yang besar – Arus akan
mudah mengalir kerana adanya elektron yang
banyak ( kurang rintangan bahan ).

21
 Faktor-faktor yang mempengaruhi Rintangan
(sambungan)

4. Suhu
- Peningkatan suhu akan menyebabkan elekton
sesuatu bahan pengalir sukar bergerak dan
menjadikan rintangan bahan itu bertambah tinggi.
- Faktor suhu perlu diambil kira semasa
menentukan nilai rintangan sesuatu rintangan
bahan.
- Faktor ini juga dikenali sebagai pekali suhu
rintangan.

22
 Pengiraan Kerintangan Bahan
 Rintangan bahan berkadar terus dengan
panjang dan berkadar songsang dengan luas
muka keratan bahan.

Dimana :

R ρ  R – rintangan (ohm)
l – Panjang (cm)

A A - Luas muka keratan (cm)

p - Kerintangan

23
 Pengiraan Kerintangan Bahan
( sambungan)

 Contoh Pengiraan:

 1. Kirakan satu rintangan pengalir kuprum 50

meter panjang dan luas muka
keratannya 2.5mm².

24
Pengiraan Kerintangan Bahan ( sambungan)

 Langkah 1:
 Catatkan nilai-nilai yang diberi:

l = 50m 50 x 10²
a = 2.5 mm² 2.5 x 10² ‫־‬
p = 1.7 µ 1.7 x 10 ⁶‫־‬
R = ?
mili – Cm = 10²
mm – Cm = 10²‫־‬
Mili = 10⁻³
µ = 10⁻⁶
10⁻⁶

25
 Pengiraan Kerintangan Bahan ( sambungan)

 Langkah 2:
R  ρ
 Kira berpandukan formula:
A


= 1.7 µ x 50 m
2.5 mm²

= (1.7 x 10⁻⁶) x ( 50 x 10²)

2.5 x 10⁻²

= (1.7 x 10⁻⁶) x ( 50 x 10²)

2 5. x 10⁻¹ x 10⁻²
( tukar tempat perpuluhan )

26
Pengiraan Kerintangan Bahan ( sambungan)

= (1.7 x 10⁻⁶) x ( 50 x 10²)

25 x 10⁻¹ x 10⁻²

= (1.7 x 2 ) x 10⁻⁴
10⁻³ ( buang Negatif )

= 3.4 x (10⁻⁴ x 10³)

= 3.4 x 10⁻¹

= 0.34 ohm-cm.

27