ARALING

PANLIPUNAN 8
 FILIPINO 7
YUNITYUNIT
1: 1
Pag-usbong Ng
MGA AKDANG-
Kabihasnang
PAMPANITIKAN: SALAMIN
Pandaigdig
NG MINDANAO
‘‘WHAT’S ON
‘‘GUESS THE
THE PICTURE’’
PICTURE’’
 Ang
Pinagmulan
AGAMANIYOG:
Kwentong-ng Daigdig
Bayan ng mga
taga Lanao
 Ang
Ang mga pinagmulan ng
kuwentong
daigdigayomga
agamaniyog ng mundo
kuwentoay
isang
tungkol masalimuot na
sa pamayanang
usapin na walang
malapit sa kabundukano tiyak na
kasagutan.
kabundukan.
 Si Monke,si Makil,at ang
PINAGMULAN NG DAIGDIG
mga Unggoy
AYON SA MITOLOHIYA
(Kuwentong-Bayan ng
Agamaniyog )
 2. Ilarawan ang mga sumusunod
naBabylonian
tauhan ,ayon(Kanlurang
sa kuwento. Asya)
a. Monki
b. Makil
c. Amomantaragaga
d.Tatalaonga
Nabuo ang mundo sa ginawang pagpatay ni
3. Ilarawan
Marduk kay Tiama,angang tagpuan
diyosa ng dagat. Mula
sa lupa ay binuo ni Marduk ang mga
sa kuwento.
gubat,mga halaman,mga butil at binhi ,at mga
hayop. Ginawa naman niya ang mga sinaunang
tao mula sa putik,dugo at dura ng iba pang
diyos.
 PAG-UNAWA SA AKDA:
Ayon sa alamat
1. Sinong at paniniwala
tauhan, ng
anong bagay
mgao Babylonian,
pangyayari saang diyos na si
kuwentong-
Marduk
bayanang
anggumawa
tumatakngsadaigdig.
iyong
Si Marduk ay diyos ng ulan at
isipan? Bakit?
bagyo.
markduk
Maya
(Timog
Amerika)
 Ayon sa mga Maya,ang daigdig
ay nilikha ng mga diyos na sina
Tepeu,ang tagapaglikha,at
Gucumatz,ang espiritu na may
pakpak.
Ginawa ang tao nina Tepeu at Gucumatz:
- Una,mula sa putik.
- Gawa sa kahoy
- Malaking baha
- Mula sa mga dinurog na butil ng mais na
dala ng mga hayop
TSINO (SILANGANG ASYA)
 PAGPAPALAWAK NG
TALASALITAAN:
Mula sa cosmic egg, binuo ni Pan Gu ang
Pag-aralan ang gamit sa
langit at lupa at pinaghiwalay sila sa
pangungusap
pamamagitan ngng mga salitang
kaniyang katawan sa
nasusulat
takot nangang
na bumalik pahilig. Magbigay
daigdig sa dati
ng salitang
nitong estado.kasingkahulugan ng mga
ito.
Aztec (Timog Amerika-
Mehiko)
Ayon sa mitolohiyang Aztec,
ang mundo ay nilikha ng
kanilang pangunahing diyosa
na si Coatlicue.
Ehipsiyo (Aprika)
Ang mundo ay nagmula sa isang
cosmic egg na naggaling sa
rehiyon ng Nu- isang lugar ng
kaguluhan na binubuo lamang
ng tubig.
 PINAGMULAN NG DAIGDIG BATAY SA
RELIHIYON O PANINIWALANG
ESPIRITWAL
 Creation Myths
 Creation myths ay tumutukoy sa
mga salaysay o kuwento na
nagpapaliwanag sa pagkabuo ng
daigdig batay na rin sa iba’t- ibang
relihiyon, paniniwala,at kultura.
Creationism
 Creationism- sistema ng paniniwala
na ang lahat ng bagay sa mundo o
kalawakan ay nilikha ng isa o higit
pang mga nilalang o mga diyos.
 2. Kumuha si Tatalaonga ng
isang
PINAGMULAN NG DAIGDIG
tubo buhat sa balsa at
ginamitAYON
itongSA AGHAM
tukod upang
maitulak ang balsa pabalik sa
ilog.
3. Malakas ang panaghoy
Tidal o Gaseous ni
Monki, at narinig ito ng mga
Hypothesis
unggoy sa kagubatan.
  Isinulong ng mga ingles na
siyentipiko na sina Sir James Jeans
at Sir Harrold Jeffreys.
 Ayon sa teoryang ito,may isang bituin na
napalapitAyon
sa araw, na siyang naging sanhi ng
sa teoryang ito,may isang bituin na
napalapit sa araw, na siyang naging sanhi ng
pagkalasaraw.
ng malalaking alon ng gas mula sa
pagkalas ng malalaking alon ng gas mula sa

araw. Ang mga along ito ay bumuo ng isang

alon na hugis filament/spindle.ito ay naging
solido at siyang bumuo ng mga planeta.
 4. Mapilit ang pagsamo ni
Amomantaragaga
Nebular Hypothesis O Solar
kay Monki
Nebular Theory
upang matulungang gumaling
si Makil.
 Nagmula sa Alemang pilosopo na si
Immanuel Kant at Pranses na
matematiko na si Pierre-Simon
Laplace noon ika-18 dantaon.
 Ayon sa kanila,ang araw at mga planeta ay
nagmula sa isang nebula.
 Ang nebula ay isang malaking kumpol ng gas
at alikabok nna unti-unting umiikot.
 Sa pagikot ng nebula,ito ay dahan-dahang
lumamig,dahilan upang ito ay magcontract
o lumiit.
 Sa pagliit nito,ito ay umikot nang
mabilis na siyang dahilan ng pagbuo ng
tila isang singsing na hangin na siya
namang magiging isang planeta. Ang
sentro o core ng nebula ang siyang
naging araw.
Planetesimal theory
 Nabuo noong 1095 ng mga
Amerikanong(heologo) sina
Thomas Chrowder
Chamberlin( at Forest Ray
Moulton (astronomo).
 Nabuo ang mga planeta dahil sa paglapit ng
isang bituin sa araw na siayng naging sanhi ng
pagkalas ng ilang gaseous bodies mula rito.
 Ang lumamig na gaseous na bodies ay naging
planetesimal,at ang pagbangga nila sa iba pang
planetisimals ang siyang bumuo sa mga
planeta.
Dynamic Encounter
Theory
 Ang bumuo ng konseptong ito ay si
Georges Louis Leclerc,Comte de
Buffon, ay isang Pranses na
naturalista.
 Ayon sa kaniya, nabuo ang mula
sa mga tumalsik o nakalas na
bahagi ng araw nang bumangga
rito ang isang kometa.
 Capture Theory
 Ito ay halaw sa naunang teorya ni
Sir James Jeans na pinag-ibayo nina
Michael Woolfson at John
Dormand,mga Ingles na pisiko
noong 1964..
 Ayon sa teoryang ito,may isang bituin na
napalapit sa araw, na siyang naging sanhi ng
pagkalas ng malalaking alon ng gas mula sa
araw. Ang mga along ito ay bumuo ng isang
alon na hugis filament/spindle.ito ay naging
solido at siyang bumuo ng mga planeta.
Condensation Theory
 Ayon sa Amerikanong astropisiko
na si Robert Jastrow ang teoryang
ito.
 Ang isang araw o bituin ay nabuo mula
sa hydrogen,iba’t-ibang gas,at atomic
dust. Sa pagdaan ng panahon ang mga
ito ay nagsama-sama upang mabuo ang
iba pang bituin at planeta..
Big Bang Theory
 Ito ay nagmula sa pag-aaral at
pagsasaliksik ni George
Lemaitre,isang Belgian na
cosmologist,astronomo at pari.
 Ayon sa kanya, ang kalawakan ay nagmula
sa isang napakainit at siksik (dense) na
estado.
 Ang mabilis na paglaki nito ang naging
dahilan upang ito ay maging malawak at
malamig,na siya namng bumuo sa mga
bituin at planeta sa buong kalawakan.
 Ang mga salitang big bang ay
nilikha ni Fred Hoyle,isang Ingles
na astronomo,sa isang programa
sa radyo noong 1949.
Steady State Theory o
Infinite Universe Theory
 Ang teoryang ito ay halaw sa
pagsasaliksik nina Fred
Hoyle,Thomas Gold,at Herman
Bondi.
 Ang teoryang ito ay binuo bilang alternatibo
sa big bang theory.
 Ayon sa kanila, ang kalawakan ay patuloy
na lumalawak kaalinsabay ng pagbuo ng
mga bagong matter.
 Ang kalagayan o estado ng kalawakan ay
hindi nagbabago sa anumang panahon.
PINAGMULAN NG DAIGDIG AYON SA MITOLOHIYA

Babylonian Marduk
Maya (Timog-amerika) Tepu At Gucumatz
Tsino (Silangang Asya) Pan Gu
Aztec (Timog Amerika Coaticue
Ehipsiyo (Aprika) (Nu)
PINAGMULAN NG DAIGDIG AYON
SA RELIHIYON

Creation Myths
Creationism
 PINAGMULAN NG DAIGDIG AYON SA
AGHAM
Tidal O Gaseous Hypothesis James Jeans At Harold Jeffreys
Nebular Hypothesis Immanuel Kant At Pierre-Simon Laplace
Planetesimal Theory Thomas Chrowder Chamberlin At Forest
Rey Moulton
Dynamic Encounter Theory Georges Louis Leclerc, Comte De Buffon
Caption Theory Michael Woolfson at John Dormand
Condensation Theory Robert Jastrow
Big Bang Theory Georges Lemaitre
Steady State Theory Fred Hoyle, Thomas Gold, Herman Bondi
5. Gumawa
Bilangngmag-
litag sina
Monkiaaral,mahalaga
at Makil at iniwan ito
bang
sa kagubatan.
malaman naten ang
pinagmulan ng daigdig?
Upang maunawaan naten
ang mga nagyari noong
nakaraan at malaman din
natin ang iba't ibang teorya
kung saan nagmula ang
daigdig.
 Takdang-Aralin:
Magsaliksik tungkol sa
Pisikal na Katangian ng
Daigdig.
Maraming salamat sa
pakikinig.