ARALING

PANLIPUNAN 9
 FILIPINO 7
YUNITYUNIT
1: 1
MGAMga Pangunahing
AKDANG-
Konsepto
PAMPANITIKAN: Ng
SALAMIN
Ekonomiks
NG MINDANAO
Handa Ka Na Ba?
‘‘GUESS THE
PICTURE’’
Katatapos mo lang maligo nang biglang
mangyari ng sabay-sabay ang mga
sumusunod. Ano ang iyong uunahin?
Sabihin ang bilang 1 ang una hanggang
4 ang pinakahuli.
• Biglang umulan at nakasambay sa likod-bahay ang
mga damit na iyong nilabhan.
• Naamoy mo na nasusunog ang sinaing.
• Narinig mo na nag-ring ang iyong celphone.
• Umiyak ang iyong inaalagaang sanggol na kapatid.
Araw-araw, ang tao ay laging nahaharap sa sitwasyong
kailangan niyang pumili.

sitwasyon desisyon dahilan

Pinipili ng tao ang bagay na nagdudulot ng

labis na kapakinabangan.
 Kahulugan At
AGAMANIYOG:
Kahalagahan Ng
Ekonomiks
Kwentong-
Bayan ng mga
taga Lanao
 KAHULUGAN NG EKONOMIKS
Ang Ekonomiks
Ang mga kuwentong ay isang sangay ng
Agham Panlipunan na nag-aaral kung
agamaniyog ay mga kuwento
paano tutugunan ang tila walang
tungkol sa pamayanang
katapusang pangangailangan at
kagustuhan
malapit ng tao gamit ang
sa kabundukano
limitadong pinagkukunang-yaman.
kabundukan.
  Ito ay nagmula sa salitang
Si Monke,si Makil,at ang
Griyego na oikonomia,
mgaangUnggoy
oikos ay
nangangahulugang
(Kuwentong-Bayan ngbahay,
at nomos na pamamahala
Agamaniyog
. )
  Sinisikap nitong
mapalawak ang
2. Ilarawan ang mga sumusunod
kakayahan ng tao sa
na tauhan ,ayon sa kuwento.
pagbuo ng matalinong
a. Monki desisyon.
b. Makil  Pangunahing layunin
nito ang pagtugon sa
c. Amomantaragaga
suliranin ng kakapusan.
d.Tatalaonga
PAG-UNAWA SA AKDA:
Ang kakapusan ay kaakibat na ng
 
1. Sinong tauhan, anong bagay
buhay dahil may limitasyon ang
o pangyayari
kakayahan sa kuwentong-
ng tao at may
limitasyon din ang iba
bayan ang tumatak sa iyong pang
pinagkukunang-yaman tulad ng
isipan? Bakit?
yamang likas at kapital.
 Kailangang magdesisyon ang
3. Ilarawan
pamayananang tagpuan
batay sa apat na
sa kuwento.
pangunahing katanungang
pang-ekonomiya na kapaki-
pakinabang sa lahat.
 PAGPAPALAWAK NG
Ano ang
TALASALITAAN:
gagawin?

Pag-aralan ang gamit sa

Paano
pangungusap ng mga salitang
ang
gagawin?
KAKAPUSAN
Para
kanino?

nasusulat nang pahilig. Magbigay

ng salitang kasingkahulugan ng mga
Gaano
karami?

ito.
2. Kumuha si Tatalaonga ng
Mahahalagang
isang tubo buhat sa balsa at
ginamit itongKonsepto
tukod upangSa
maitulak ang Ekonomiks
balsa pabalik sa
ilog.
3. Malakas ang panaghoy ni
 1.atAng
Monki, trade-off
narinig ito ngay ang
mga
unggoypagpili o pagsasakripisyo
sa kagubatan.
ng isang bagay kapalit ng
ibang bagay.
4. Mapilit ang pagsamo ni
Halimbawa:
Amomantaragaga kaymag-
Monki
upang aaral
matulungang
ka ba ogumaling
si Makil.
maglalaro?
 2. Ang opportunity cost ay
tumutukoy sa halaga ng bagay
o nang best alternative na
handang ipagpalit sa bawat
paggawa ng desisyon (Case,
Fair at Oster, 2012).
Halimbawa: Ang Halaga Ng
Pag- Aaral Na
Ipinagpalibang Gawain
 
 3. Maaari ding mailarawan ang
incentives sa kung magbibigay ng
karagdagang allowance ang mga
magulang kapalit ng mas mataas na
marka na pagsisikapang makamit
ng mag-aaral.
4. May kasabihan sa ekonomiks na
“Rational people think at the
margin.” Ang ibig sabihin nito ay
sinusuri ng isang indibidwal ang
karagdagang halaga, maging ito man
ay gastos o pakinabang na
makukuha mula sa gagawing
desisyon.
 Opportunity
cost

Trade-off MATALINONG
PAGDEDESISYON Incentives

Marginal
thinking
 Mahalaga ang pag-aaral ng ekonomiks
sapagkat makatutulong ito sa mabuting
pamamahala at pagbuo ng matalinong
desisyon. Malaki ang maitutulong nito sa
iyo bilang mag-aaral at kasapi ng pamilya at
lipunan.
 Bilang bahagi ng lipunan, magagamit
mo ang kaalaman sa ekonomiks upang
maunawaan ang mga napapanahong
isyu na may kaugnayan sa
mahahalagang usaping ekonomiko ng
bansa.
 Maaari mo ding magamit ang kaalaman
sa ekonomiks sa pag-unawa sa mga
desisyon mula sa mga pamimilian na
mayroon ang pamilyang iyong
kinabibilangan.
Ang iyong kaalaman ay makatutulong
upang makapagbigay ka ng
makatuwirang opinyon tungkol sa
mahahalagang pagdedesisyon ng
iyong pamilya.
5. Gumawa ng litag
Mahalaga sina
ba ang ekonomiks
Monkisaatiyong
Makilpang-araw-araw
at iniwan ito na
pamumuhay bilang isang
sa kagubatan.
mag-aaral at kasapi ng
pamilya at lipunan?
Maging higit na matalino,mapanuri at
mapagtanong sa mga nagyayari sa iyong
kapaligiran. Maaari din itong humubog
sa iyong pag-unawa, ugali, at gawi sa
pamaraang makatutulong sa iyong
pagdedesisyon para sa kinabukasan at
paghahanapbuhay sa hinaharap.
Sumulat ng maikling repleksyon
tungkol sa iyong mga natutunan at
reyalisasyon tungkol sa kahulugan
at kahalagahan ng ekonomiks sa
iyong buhay bilang mag-aaral at
bilang kasapi ng pamilya at lipunan.
 Takdang-Aralin:
Magsaliksik tungkol sa
Kakapusan (Ekonomiks 9).
Maraming salamat sa
pakikinig.